โรคต่อมไทรอยด์

โรคต่อมไทรอยด์ทำงำนน้อย เป็นภำวะที่ต่อมไทรอยด์หลั่งฮอร์โมนออกมำน้อย ผู้ป่วยที่ เป็นน้อยอำจจะไม่มีอำกำรชัดเจน หำกไม่รักษำโรคจะเป็นมำกขึ้น จนเกิดอำกำรของต่อมไทรอยด์ทำงำนน้อย ได้แก่ ท้องผูก ง่วงบ่อย เชื่องช้ำ ชีพจรเต้นช้ำ อ่อนเพลีย ขี้หนำว น้ำหนักตัวเพิ่ม ผิวหยำบ และแห้ง ผิวซีด และผมแห้ง ขี้ลืม เสียงแหบ กลืนลำบำก ถ้ำเป็น ในเด็กจะทำให้ตัวเตี้ย และเป็นโรคเอ๋อได้

กำรวินจิ ฉัย

โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษหรือคอพอกเป็นพิษ

โดยกำรเจำะเลือดจะพบว่ำมีค่ำไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ (FT4 ต่ำ)

สำเหตุ

กำรรักษำ

อำกำร

สำเหตุ เกิดจำกกำรอักเสบ ของต่อมไทรอยด์เรื้อรัง (thyroiditis)

ให้ไทรอยด์ฮอร์โมน ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักจะต้องได้ยำไป ตลอดชีวิต

กำรขำดสำรไอโอดีน กำรได้รับยำต้ำนไทรอยด์ที่มำกเกินไป

ในผู้ป่วยสูงอำยุ หรือมีโรคหัวใจร่วมด้วย ควรจะเริ่มให้ ในขนำดน้อยและค่อยปรับยำ

เกิดจำกกำรผ่ำตัดต่อมไทรอยด์มำกเกินไป

ไม่ควรหยุดยำเองโดยไม่ได้ปรึกษำแพทย์

เกิดจำกกำรได้น้ำแร่รังสีไอโอดีนที่ใช้รักษำคอพอกเป็นพิษ

หลีกเลี่ยงกำรรับประทำนยำไทรอยด์ฮอร์โมนพร้อมกับ ยำอื่น เช่น ยำบำรุงเลือด แคลเซียม เป็นต้น

ควำมผิดปกติของต่อมไทรอยด์แต่กำเนิดอื่นๆ ได้แก่ ภำวะที่ขำดเอนไซม์ที่ใช้ในกำรสร้ำงไทรอยด์ฮอร์โมน ภำวะที่ดื้อต่อไทรอยด์ฮอร์โมน

ควรเจำะเลือดไทรอยด์ฮอร์โมนเป็นระยะ เพื่อปรับยำ ไทรอยด์ฮอร์โมน

HPMD DF01358

กำรรักษำโรค

ส่วนใหญ่มี 3 วิธี ได้แก่

1. กำรรับประทำนยำเพื่อลดกำรสร้ำงไทรอยด์ฮอร์โมน เช่น PTU, Methimazole ร่วมกับยำกลุ่ม beta blocker เช่น propanolol, atenolol metoprolol ใช้เพื่อลดอำกำรของโรค

5. ผู้ป่วยที่รักษำด้วยยำต้ำนไทรอยด์ มีอำกำรไข้สูง เจ็บคอมำก

ควรพบแพทย์ เนื่องจำกมีอำกำรเม็ดเลือดขำวต่ำซึ่งเป็นผลข้ำงเคียง ของยำ ที่พบได้ไม่บ่อยนัก ผลข้ำงเคียงอื่นของยำ ได้แก่ ตับอักเสบ ผื่น ปวดข้อ

2. กำรรับประทำนน้ำแร่รังสีไอโอดีน

6. ผู้ป่วยที่รักษำด้วยรังสีไอโอดีน ห้ำมตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ขณะได้รับรังสีไอโอดีน และควรคุมกำเนิดต่ออีก 6 เดือนหลังจำก

3. กำรผ่ำตัด

ได้รับรังสีไอโอดีน 7. ผู้ป่วยที่รักษำโดยวิธีกำรผ่ำตัด เมื่อโรคไทรอยด์เป็นพิษ

โรคไทรอยด์

หำยขำดแล้ว ควรได้รับกำรตรวจเลือดไทรอยด์ประมำณปีละครั้ง ข้อแนะนำในกำรปฏิบัติตนในผูป้ ว่ ยโรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ 1. โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ เป็นโรคที่มีผลต่อหัวใจ ทำให้

หัวใจเต้นเร็ว และทำงำนหนักกว่ำปกติ ซึ่งจะเป็นสำเหตุหนึ่ง ของโรคหัวใจวำย ดังนั้น ผู้ป่วยควรได้รับกำรรักษำอย่ำง ถูกต้องและต่อเนื่อง ไม่ควรหยุดกำรรักษำเอง

8. แม้ว่ำกำรรักษำโรคไทรอยด์ เป็นพิษในผู้ป่วยบำงรำยอำจจะ

มีผลข้ำงเคียงหรืออำกำรไม่พึงประสงค์แต่กำรรักษำจะมีผลดีกว่ำ กำรปล่อยตัวโรคทิ้งไว้ เพรำะจะเป็นโรคหัวใจในภำยหลัง ดังนั้น ควรปรึกษำแพทย์เพื่อให้ กำรรักษำที่เหมำะสมในผู้ป่วยแต่ละรำย ต่อไป ดูแลสุขภำพให้ดีนะคะ

2. ควรงดกำรสูบบุหรี่ เนื่องจำกอำจจะ

ทำให้ผู้ป่วยมีอำกำรทำงตำ เช่น ตำโปนเพิ่มมำกขึ้น 3. ควรงดกำรดื่มแอลกอฮอล์ เนื่องจำกเพิ่มควำมเสี่ยงต่อ

หัวใจเต้นผิดจังหวะ 4. ในช่วงแรกของกำรรักษำควรงด

กำรออกกำลังกำยหนัก

ที่มำ : สมำคมต่อมไร้ท่อแห่งประเทศไทย (2557) โรคของต่อมไทรอยด์ www.thaiendocrine.org. เนื้อหำโดย : นำงสำยสมร พลดงนอก พยำบำลชำนำญกำรพิเศษ หน่วยสร้ำงเสริม สุขภำพ งำนเวชกรรมสังคม โรงพยำบำลศรีนครินทร์ พิมพ์โดย : นำงสำวอรนุช พวงมำลัย พนักงำนธุรกำร หน่วยสร้ำงเสริมสุขภำพ งำนเวชกรรมสังคม โรงพยำบำลศรีนครินทร์ สนับสนุนกำรพิมพ์โดย : คณะแพทยศำสตร์ มหำวิทยำลัยขอนแก่น

จัดทำโดย หน่วยสร้ำงเสริมสุขภำพ งำนเวชกรรมสังคม โรงพยำบำลศรีนครินทร์ คณะแพทยศำสตร์ มหำวิทยำลัยขอนแก่น โทร. 043-363077-9 Website : http://www.srinagarind.md.kku.ac.th

ที่ปรึกษำ : รศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่ำ