รายการบรรณานุกรมสําเร็จรูป (CIP) รายการบรรณานุกรมสําเร็จรูป (CIP) ของหองสมุดคณะแพทยศาสตร มข. ธัญญลักษณ ทอนราช ความรู เ รื่ อ งอาหารเพื่ อ สุ ข ภาพ = Healthy Food / ธั ญ ญลั ก ษณ ทอนราช, วี ร ะเดช พิศประเสริฐ, สายสมร พลดงนอก.- - พิมพครั้งที่ 1. - - ขอนแกน : หนวยสรางเสริมสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลศรีนครินทร, 2558. 18 หนา : ภาพประกอบ 1. อาหารเพื่อสุขภาพ. 2. โภชนาการ. (1) ชื่อเรื่อง. (2) สายสมร พลดงนอก. (3) วีระเดช พิศประเสริฐ. (4) โรงพยาบาลศรีนครินทร. งานเวชกรรมสังคม. หนวยสรางเสริมสุขภาพ. [QU145 พ796 2558]
คํานํา อาหารเปนปจจัยจําเปนและสําคัญมากทีส่ ดุ ในการดํารงชีวติ อาหาร ทําใหรา งกายเจริญเติบโต แข็งแรง และมีภมู ติ า นโรค อาหารทีม่ ปี ระโยชน ตอสุขภาพอยางแทจริงจะตองเปนอาหารทีป่ ระกอบดวยสารอาหารครบ 5 หมู มีความสมดุลของสารอาหาร รวมทัง้ สะอาดและปลอดภัย จากสถิติ ทางระบาดวิทยาพบวาประชากรไทยมีอัตราการเกิดโรคเรื้อรังเพิ่มมาก ขึ้น เชน โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคไขมันในเลือดผิดปกติ โรคหัวใจและหลอดเลือด เปนตน ซึ่งสาเหตุหนึ่งเกิดจากพฤติกรรม การบริโภคที่ไมเหมาะสม การใหความรูสรางความเขาใจเรื่องอาหาร รวมทั้งหลักการบริโภค อาหารทีถ่ กู ตอง ทัง้ ในดานคุณภาพและปริมาณ ถือเปนการสงเสริมการ พัฒนาพฤติกรรมสุขภาพของประชาชน ทําใหสามารถปองกันการเกิด โรคทีเ่ กิดจากพฤติกรรมการบริโภคทีไ่ มถกู ตอง ทําใหสขุ ภาพแข็งแรงโดย ไมมีโรคแทรกซอนได คณะผูจัดทํา กรกฎาคม 2558
กิตติกรรมประกาศ ขอขอบคุณ รศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเกาและนางกาญจนศรี สิงหภู ที่ใหคําปรึกษาและคําแนะนําในการจัดทําคูมือสําหรับประชาชน ขอขอบคุณโรงพยาบาลศรีนครินทร คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัย ขอนแกน ที่สนับสนุนงบประมาณในการจัดทําคูมือฉบับนี้
สารบัญ หนา อาหารกับภาวะโภชนาการ อาหารเพื่อสุขภาพ การรับประทานอาหารใหสมดุล การรับประทานถูกสวน“2:1:1” รับประทานอาหารตามโซนสี อาหารคลีนเพื่อสุขภาพ รับประทานอาหารแบบใสใจฉลากโภชนาการ สรุปเทคนิคการรับประทานแบบงาย ๆ สําหรับผูที่มีรูปรางสมสวน สําหรับผูที่มีรูปรางอวนลงพุง นํ้าหนักเกิน
1 2 4 7 8 12 15 16
6 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 1
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
อาหารกับภาวะโภชนาการ อาหาร คือ สิ่งที่เรารับประทาน เขาไปแลวใหประโยชนตอรางกาย ใชในการเจริญเติบโต สรางพลังงาน และการทํ า งานของร า งกาย และ ซอมแซมเนื้อเยื่อของรางกายในสวน ที่สึกหรอ ถารางกายไดรับอาหารที่ ถูกหลักโภชนาการ คือ มีสารอาหาร ครบถวน ในปริมาณเพียงพอกับความตองการของรางกาย รางกายก็ใช สารอาหารเหลานั้นในการเสริมสรางสุขภาพไดอยางมีประสิทธิภาพ แตในทางกลับกันหากรางกายไดรบั สารอาหารไมเพียงพอกับความตองการ จะสงผลใหเกิด ภาวะขาดสารอาหาร หรือหากรางกายไดรบั อาหารมากเกิน ความตองการของรางกายสงผลใหเกิด ภาวะโภชนาการเกิน เชน ไดรบั สาร อาหารทีใ่ หพลังงานมากเกินไปจะมีการสะสมไวในรางกายในสภาพไขมัน ทําใหเกิดโรคอวน ดังนั้นหากตองการมีสุขภาพที่ดีหรือมีภาวะโภชนาการที่เหมาะสม เราจําเปนตองมีความรูและปฏิบัติตัวใหถูกตอง ดังคํากลาวที่วา “You are what you eat”
อาหารเพ�อสุขภาพ 1. การรับประทานอาหารใหสมดุล สิ่งสําคัญอยางหนึ่งในการสรางสุขภาวะที่ดี คือ การรับประทาน อาหารทีส่ มดุล ซึง่ หมายถึงความสมดุลระหวางพลังงานจากอาหารทีเ่ รา บริโภคกับพลังงานที่เราใชไปในกิจกรรมทางกายในแตละวัน การเลือกกินตามธงโภชนาการมีความสําคัญยิง่ เพราะธงโภชนาการ จะบอกถึง ปริมาณ สัดสวน และความหลากหลายของอาหารที่คนไทย อายุ 6 ปขึ้นไป ผูใหญ และผูสูงอายุควรกินใน 1 วัน โดยนําเอา อาหาร หลัก 5 หมูมาแบงเปน 4 ชั้น 6 กลุมดังนี้
2 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 3
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความตองการพลังงานจะแตกตางกันไปตามอายุ เพศและกิจกรรม ทางกาย (Phyical Activity) เพราะฉะนัน้ รางกายของคุณกินเทาไหร จึงเรียกวาพอดี
2. รับประทานอาหารถูกสวน“2:1:1”
กินถูกสวน 2:1:1 คืออะไร...............
การใชแนวคิดในการกําหนดปริมาณอาหารจากแบบจําลองจาน อาหาร(food plate model)โดยแบงจานออกเปน 4 สวน ขนาดจาน ...ใชจานขนาดเล็กหรือมีเสนผานศูนยกลางประมาณ 9 นิ้ว วิธีตักอาหาร... ตักอาหารใสจานสูงไดไมเกิน ½ นิ้ว ชนิดอาหาร... 1. เนน ผักครึ่งจาน 2. ผลไมหวานนอย 1 จานเล็ก เชน มะละกอ แกวมังกร สมโอ ประมาณ 6-8 ชิ้นพอดีคํา 3. ขาว-แปงตักเพียง 1 ใน 4 ของจาน เนน ธัญพืชไมขัดสี เชน ขาว กลอง เปนตน 4. เนื้อสัตว ตักเพียง 1 ใน 4 ของจาน เนนเนื้อสัตวไม ติดมัน ปลา เตาหู และถั่วตางๆ 5. อาจเพิ่มนมได 1-2 แกว/วัน แตควรเปนนมไขมันตํ่านอกจากนี้ การปรุงอาหารควรใชวิธีอบ นึ่ง ลวก ตม ตุน ยาง/ปง ยํา และพยายามลด หรือหลีกเลีย่ งการปรุงประกอบอาหารทีใ่ ชนาํ้ มันหรือกะทิ แตถา ตองใชควร ใชนํ้ามันพืชในการปรุงประกอบอาหารและไมควรเกิน 2 ชอนชา/มื้อ/คน 4 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 5
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ตัวอยางเมนูอาหาร
6 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 7
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
3. รับประทานอาหาร ตามโซนสี
หลักการงายๆของการมีสขุ ภาพดีไดอยางยัง่ ยืน คือ การปรับเปลีย่ น พฤติกรรมการบริโภค เลือกบริโภคอาหารที่มีพลังงานที่เหมาะสมกับ ปริมาณการใชงาน ไมควรงด หรืออดอาหารประเภทใดประเภทหนึ่ง เเตควรลดเเละจัดปริมาณการรับประทานดังตารางขางลางจะชวยใหเขาใจ วาอาหารชนิดใดควรบริโภค ชนิดใดควรลด เเละ ชนิดใดตองควบคุม
4. อาหารคลีนเพื่อสุขภาพ อาหารคลีน (Clean Food) คือ อาหารทีเ่ นนธรรมชาติ ของอาหารชนิดนั้นๆ โดย ผานกระบวนการปรุงแตง และ การแปรรูปเพียงเล็ก นอย เปนอาหารทีป่ ระกอบ ดวยสิง่ ทีม่ ปี ระโยชนตอ รางกาย ไมเสริม หรือดัดแปลงโดยกรรมวิธตี า งๆ อีกทั้งตองสดสะอาด ไมใสสารกันบูด ไมเค็มหรือหวานจัด
แลวอาหารแบบไหนที่ไมใชอาหารคลีน ?
อาหารที่ผานกระบวนการแปรรูป เชน อาหารกระปอง, อาหารกึ่ง สําเร็จรูป,อาหารแชแข็ง, อาหารฟาสตฟูด (Fast Food), จั๊งคฟูด (Junk Food) ,ขนมกรุบกรอบและเครื่องดื่มนํ้าอัดลม เปนตน
8 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 9
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
หลักการรับประทานคลีน 1. ทานผักผลไมมากขึ้น
ผักและผลไม ตองรับประทานใหหลาก สี หรือ ครบ 5 สี ไดแก สีเขียว สีเหลือง สี สม สีแดง สีมวงแดง และสีขาว ซึ่งเปน แหลงสําคัญของวิตามิน เชน เบตาแคโรทีน วิตามินซี และแรธาตุรวมทั้งสารอื่นๆ ที่ จําเปนตอรางกาย เชน ใยอาหาร ซึง่ ชวยใน การขับถายและนําคอเลสเตอรอล สารพิษ ที่กอมะเร็งบางชนิดออกจากรางกาย 2. ลดไขมันอิ่มตัวจากมื้ออาหาร ไขมันไมไดเลวรายไปทุกชนิด ไมจําเปนตองงดไขมัน เพียงแตตอง เลือกและงดไขมันชนิดอิ่มตัว และเพิ่มไขมันชนิดดีเขาไป ไขมันดี ไดแก นํ้ามันมะกอก นํ้ามันคาโนลา และถั่วตางๆ เนื่องจากไขมัน เหลานี้ดีสําหรับหัวใจ และชวยเพิ่ม ระดับ HDL อยางไรก็ตามการบริโภคไขมันมาก เกินไป สามารถทําใหอวนได
3. เลือกขาวกลอง โฮลแกรนและธัญพืช...... ขาวกลองนั้นเปนขาวที่ยังไมผาน การขั ด สี ส ว นของจมู ก ข า วออกจึ ง ทํ า ให ข า วและธั ญ พื ช เหล า นี้ มี คุ ณ ประโยชน จ ากสารอาหารมากมาย และนอกจากนีก้ ารทานขาวกลองและ ธัญพืชจะทําใหรา งกายมีกระบวนการ ดึงไปใชงานทีเ่ ปนไปอยางชาๆ สามารถทําใหควบคุมระดับนํา้ ตาลในเลือดได ดี แถมยังมีกากใยสูงชวยใหอิ่มนานอีกดวย 4. อยาลืมโปตีน หนาทีห่ ลักของโปรตีน คือ ใชสงั เคราะหเซลลใหม รักษาเซลลกลามเนือ้ ที่ ถูกใชงานไป ซึ่งนับวาเปนสารอาหารที่สําคัญในการเสริมสรางกลามเนื้อ ดังนั้นจึงจําเปนตองรับประทานอาหารประเภทโปรตีนแตตองเลือกโปรตีนที่มี ไขมันดี เชน เนือ้ ปลา หรือ โปรตีนไขมันตํา่ เชน อกไก เนือ้ หมูไมตดิ มัน เปนตน 5. ปริมาณเกลือ (โซเดียม) ก็ตองใสใจ ปริ ม าณเกลื อ ที่ ส ามารถรั บ ประทานได ต อ วั น คื อ ต อ งไม เ กิ น 2400 มิลลิกรัม หรือประมาณเเค 1 ชอนชาตอวันเทานั้น อาหารแปรรูป สวนใหญจะมีปริมาณเกลือมากกวาอาหารที่ทําเอง หากปรุงอาหารเอง ควรใชเกลือและ ซอสปรุงรสแตนอย ปรุงดวยสมุนไพรและใหรสชาติออน ไวกอนจึงจะถือวาเปน อาหารคลีน 10 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 11
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ควบคุมความหวาน ปริ ม าณนํ้ า ตาลที่ รั บ ประทานได ต อ วั น สํ า หรั บ ผู ห ญิ ง ไม เ กิ น 4 ชอนชา และผูชายไมเกิน 6 ชอนชา ซึ่งหลักการของการรับประทาน อาหารคลีนนั้น ตองลด หรืองด เครื่องดื่มที่มีรสหวาน ลูกกวาด และ ขนมอบตางๆ
5. รับประทานแบบใสใจฉลากโภชนาการ
ฉลากโภชนาการ คือ ฉลากอาหารที่มีการแสดงขอมูลโภชนาการ ซึ่งระบุชนิดและปริมาณสารอาหารของอาหาร มีอยู 2 รูปแบบ ไดแก แบบเต็ม และแบบยอ
อานฉลากโภชนาการเปนชวยได
1. ชวยเลือกอาหารที่เหมาะสมกับความตองการ เชน ตองการ ควบคุมนํา้ หนักควรเลือกผลิตภัณฑทมี่ พี ลังงานนอย หรือผูป ว ยเบาหวาน ตองควบคุมนํ้าตาล ควรเลือกผลิตภัณฑที่ไมมีนํ้าตาลหรือนํ้าตาลนอย ผูปวยความดันโลหิตสูงตองควบคุมโซเดียม ควรเลือกผลิตภัณฑที่มี 12 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 13
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
โซเดียมตํ่า ผูที่กลัวอวนหรือผูที่มีไข มันในเลือดสูงตองควบคุมไขมันตอง เลือกผลิตภัณฑทมี่ ไี ขมันตํา่ หรือไมมี ไขมัน 2. ชวยเปรียบเทียบคุณคาทาง โภชนาการของอาหารและสิ น ค า แตละชนิด เชน เปรียบเทียบวิตามิน หรือที่ใยอาหารที่มีประโยชนตอรางกาย 3. ชวยดูจาํ นวนหนวยบริโภคตอซอง เพือ่ ทราบวาซองนีค้ วรแบงรับ ประทาน กี่ครั้งหรือกี่คน
ฉลากโภชนาการแบบจีดีเอ เห็นชัดเจน เขาใจงาย
ฉลากโภชนาการแบบจีดเี อ จะแสดงคาพลังงาน นํา้ ตาล ไขมัน และ โซเดียม ดานหนาบรรจุภณ ั ฑ เพือ่ ใหผบู ริโภคเห็นไดชดั เจน และอานงาย
14 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 15
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
สรุปเทคนิคการรับประทานอาหารเพ�อ สุขภาพงายๆ สําหรับผูที่มีรูปรางสมสวน
อยากรักษานํ้าหนักตัวใหคงที่ และเอวไมขยายหางไกลโรค 1.รับประทานอาหารสมดุลควบคุมสัดสวนและปริมาณสารอาหาร แตละกลุมใหพอเหมาะในแตละวัน • ผูหญิงควรรับพลังงาน 1,600 กิโลแคลอรี่ตอวัน • ผูชายควรรับพลังงาน 2,000 กิโลแคลอรี่ตอวัน อยางไรก็ตามในผูที่มีกิจกรรมประจําวันไมไดออกแรงมากนักควรพิจารณา รับประทานอาหารใหนอยลง 2. รับประทานอาหารเชาทุกวัน มื้อเชาเปนมื้อหลักที่สําคัญ เพื่อให พลังงานอาหารพอเหมาะกับความตองการของรางกาย ชวยใหรางกายไม หิวมากในชวงบาย และควบคุมมื้อเย็นใหกินนอยลงได 3. รับประทานอาหารพออิ่ม 4. รับประทานผักและผลไมรสไมหวาน ใหมากพอและครบ 5 สี คือ สีนํ้าเงินมวง สีเขียว สีขาว สีเหลืองสม และสีแดง เพื่อเพิ่มวิตามิน เกลือแร และสารเม็ดสีจากผักผลไมเพื่อเพิ่มระบบภูมิคุมกันโรคในรางกาย 5. รับประทานอาหารมือ้ เย็นหางจากเวลานอนไมนอ ยกวาไมนอ ยกวา 4 ชั่วโมงเพราะชวงเวลานอนหลับ ระบบประสาทจะสั่งงานใหรางกายพัก ผอน จึงเกิดการสะสมไขมันในบริเวณหนาทองมากขึ้น
6. รับประทานอาหารใหเปน หลีกเลี่ยงอาหารมันจัด หวานจัด และ เค็มจัด อาหารในรูปไขมัน นํ้ามัน เนย มาการีน นํ้าตาล แปงและเกลือ เชน เคก คุกกี้ ขนมขบเขี้ยว เปนตน
สําหรับผูที่มีรูปรางอวนลงพุง นํ้าหนักเกิน อยากลดนํ้า หนักตัวลดเอว
1. มีความตั้งใจ สรางความคิดที่ดี ตั้งเปาหมายที่จะ เปนไปไดของนํ้าหนักที่จะลด 2. อั ต ราลดนํ้ า หนั ก ที่ เ หมาะสม คื อ สั ป ดาห ล ะ ½ กิโลกรัม ถึง 1 กิโลกรัม หรือ ลดนํ้าหนัก 5-10 % ของนํ้าหนักเริ่มตน ภายใน 6 เดือน 3. ควบคุมพลังงานจากอาหารใหนอยลง แตไมควรนอยกวา • วันละ 1,200 กิโลแคลอรี่ สําหรับผูหญิง • วันละ 1,600 กิโลแคลอรี่ สําหรับผูชาย หากตองหารลดอาหารตํ่ากวานี้ควรปรึกษาแพทย 4. รับประทานอาหารทุกมื้อ ตองไมอดอาหารมื้อใดมื้อหนึ่งนํ้าหนักจะ กลับขึ้นมาเร็ว เมื่อไมสามารถควบคุมอาหารไดอยางตอเนื่อง 5. ลดปริมาณอาหารทุกมื้อที่รับประทาน เชน สัปดาหแรกลดอาหารไป หนึ่งในสาม สัปดาหตอไปลดลงครึ่งหนึ่ง เปนตน
16 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 17
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
6. มีความอดทน ถารูส กึ หิวทัง้ ๆ ทีเ่ พิง่ รับประทานไป ใหเปลีย่ นอิรยิ าบถ ไปทําอยางอื่นแทนเพียง 10 นาที ก็จะหายหิวได แตถาไมหายหิวก็ใหรับ ประทานผลไมรสไมหวานคําสองคํา หรือดื่มนํ้าเปลาชวยบรรเทาความหิว 7. เคี้ยวอาหารชาๆ ใชเวลาเคี้ยวประมาณ 30 ครั้ง/คํา ศูนยควบคุม ความหิว-ความอิ่มที่สมองจะรับรูวาอิ่มแลว ใชเวลาไมนอยกวา 15 นาที ดังนัน้ อาหาร 1 จานเล็ก ในมือ้ นัน้ ควรใชเวลาในการรับประทานไมนอ ยกวา 15 นาที
“สุขภาพดี ไมมีขาย อยากไดตองทําเอง”
บรรณานุกรม กองการแพทยทางเลือก กรมพัฒนาการแพทยแผนไทยและแพทยทางเลือก. ตําราวิชาการ อาหารเพื่อสุขภาพ. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพองคการ สงเคราะหทหารผานศึก กองโภชนาการ กรมอนามัย. (2550). เมตะบอลิกซินโดรมภัยเงียบ ที่คุณคาดไมถึง. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย สํานักโภชนาการ กรมอนามัย. (2557). อิม่ อรอย ไดสขุ ภาพ สไตลเบาหวาน. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพองคการสงเคราะหทหารผานศึก ชนิดา ปโชติการ, ศัลยา คงสมบูรณเวช และ ดร.อภิสทิ ธ ฉัตรทนานนท. (2558) ธงโภชนาการและพีระมิดแนะแนวอาหารเพื่อสุขภาพ. คนเมื่อ 17 มกราคม 2558, http://www.health-pmk.org/004-2909.pdf. lovefitt.com. (2557). กินคลีนเพื่อสุขภาพกินอยางไรใหถูกวิธี. คนเมื่อ 19 มกราคม 2557 : http://www.lovefitt.com/tips-tricks Franz MJ, et al. (2002). Evidence-based nutrition principles and recommendations for the treatment and prevention of diabetes and related complications. Diabetes Care 25, 148-198 Wijngaart,A.W. (2002). Nutrition labelling: purpose, scientific issues and challenges. Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition 11(2): S68–S71 18 ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ความรูเร�่อง อาหารเพ�่อสุขภาพ 19
หนวยสรางเสร�มสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม รพ.ศร�นคร�นทร
ประวัติผูเขียน นางสาวธัญญลักษณ ทอนราช คุณวุฒิ : วิทยาศาสตรบัณฑิต (สาธารณสุขศาสตร) ภาควิชาโภชนวิทยา คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล ตําแหนง : นักวิชาการสาธารณสุข หนวยสรางเสริมสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลศรีนครินทร คณะแพทยศาสตร หมายเลขโทรศัพทติดตอ (043) 363077 ผศ.นพ.วีระเดช พิศประเสิรฐ คุณวุฒิ : แพทยศาสตรบัณฑิต คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล : วุฒิบัตรผูมีความรูความชํานาญสาขาอายุรศาสตร : หนังสืออนุมตั ผิ มู คี วามรูค วามชํานาญสาขาโภชนศาสตรคลินกิ : ปริญญาเอก (Nutrition Sciences) University of Alabama at Birmingham สหรัฐอเมริกา ตําแหนง : ผูชวยศาสตราจารย สาขาโภชนวิทยาคลินิก ภาควิชาอายุรศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
ประวัติผูเขียน นางสายสมร พลดงนอก คุณวุฒิ : พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต (การพยาบาลผูใหญ) คณะพยาบาลศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน ตําแหนง : พยาบาลชํานาญการพิเศษ หนวยสรางเสริมสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลศรีนครินทร คณะแพทยศาสตร หมายเลขโทรศัพทติดตอ (043) 363077
พิมพที่ : โรงพิมพคลังนานาวิทยา 232/199 ถ.ศรีจันทร ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแกน 40000 Tel. 0-4332-8589-91 Fax. 0-4332-8592 E-mail : klungpress@hotmail.com 83/2558