ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s Volume 1
mebHeeokeÀ : Þeer. Deefcele yeeieJes
JesyemeeF&ì : www.arthsanket.in
veeJe
DebkeÀ
F&cesue : info@arthsanket.in
efoJemeele Jej
efveos&MeebkeÀ ®eeboer:
38130.00
efvekeÌkeÀer 225: 21567.52 [e@}j:
64.9750
mì^sì ìeF&cme:
3442.50
1
u³etHeerve: yeer Heer meer Sue: ìe³eìve: efnbo. Hesì^esefue³ece: Deoeveer Heesìd&me:
SmeDe@C[Heer mcee@ueke@ÀHe efoJemee®³ee MesJeìer yeoue 3,508.25 -4.20
HeÀjkeÀ
2.83 2.54 1.99 1.65 1.34
efoJemeele Keeueer ¿ee efoJemee®³ee MesJeìer
HeÀjkeÀ
Yeejleer SDejìsue: FvHeÀe³e: Jesoevle efue.: keÀesue Fbef[³ee: S®e meer Sue ìskeÀ:
383.95 1,127.55 284.90 275.05 952.55
-2.53 -1.74 -1.72 -0.99 -0.99
megJeCe&mebOeer!
megJeCe&mebOeer! megJeCe&mebOeer!
kebÀHeveer®es veeJe
2018-19 keÀefjlee jsHees jsì ceO³es yeoue veener: RBI RBI ieJnve&j Gefpe&le Heìsue ³eeb®³ee DeO³e#elesKeeueer 2018-19 keÀefjlee Heefnueer ÜerceeefmekeÀ Hee@efuemeer efjJ¿et efceìeRie ceeieerue ieg©Jeejer IesC³eele Deeueer. ³eeceO³es cee@vesìjer Hee@efuemeer keÀefceìer ves jsHees jsì 6… þsJeC³eeme SkeÀcele oMeJeues. efjJnme& jsHees jsì ceO³es yeoue kesÀuee vemetve ne jsì 5.75… Deens. ke@ÀMe efjPeJn& jsMees (CRR) - 4… lej mì@ìîetìjer efueefkeÌJe[erìer jsMees (SLR) - 19.5… Demetve l³eele yeoue Peeuee veener. RBI keÀ[tve 2018-19 keÀefjlee CPI FvHeÌuesMeve Devegceeveele yeoue keÀjC³eele Deeuee Deens. 2018-19 ®³ee Heefnu³ee meneceeefnle CPI FvHeÌuesMeve 4.7-5.1… ojc³eeve jenerue lej Heg{erue meneceenerle 4.4… Demesue Demee Deboepe Deens. lemes®e Heefnu³ee meneceeefnle GDP oj 7.3-7.4… ojc³eeve lej Heg{erue meneceeefnle ne oj 7.3-7.6… Demesue Demes metef®ele keÀjC³eele Deeues.
¿ee efoJemee®³ee MesJeìer 808.95 433.20 938.40 354.10 381.00
kebÀHeveer®es veeJe
yeoue
efveHeÌìer 50 efÒe DeesHeve 10,322.75 2.40 efveHeÌìer 50: 10331.60 efveHeÌìer 50 10,331.60 0.00 33626.97 efveHeÌìer veskeÌmì 50 29,991.55 0.00 mesvmeskeÌme: 10,750.35 efveHeÌìer 100 0.00 4109.00 5,652.35 efveHeÌìer 200 0.00 keÀ®®es les}: 9,172.05 efveHeÌìer 500 0.00 30563.00 meesves: 5,246.60 0.00 efveHeÌìer efce[ke@ÀHe 50 19,519.25 0.00 efveHeÌìer efce[ 100 ÖeÀer 8,204.95 0.00 efveHeÌìer mcee@ue 100 ÖeÀer 14.7475 0.00 efveHeÌìer Fbef[³ee SmeDe@C[Heer mesvmeskeÌme efoJemee®³ee MesJeìer yeoue 33,626.97 30.17 SmeDe@C[Heer yeerSmemeer 200 SmeDe@C[Heer efce[ke@ÀHe yeoue efoJemee®³ee MesJeìer yeoue SmeDe@C[Heer yeerSmemeer 100 efoJemee®³ee MesJeìer efoJemee®³ee MesJeìer yeoue 34,295.38 324.47 10,755.18 26.60 10,804.00 12.33
Date : 08/04/2018
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
J³eJemee³e Je=×ermeeþer nJes Deensle mebHegCe& ceneje<ì^ele
keÀener le%eeb®³ee celes CPI FvHeÌuesMeve ceO³es SefÒeue veblej 400-60 bps ves Jee{ nesF&ue. ceeieerue 7 ceefnv³eeb®³ee leguevesle HesÀye´gJeejer ceefnv³eele nesuemesue ceneieeF& oj meJee&efOekeÀ keÀceer cnCepes 2.48… neslee. lej CPI FvHeÌuesMeve ceO³es osKeerue Ieì nesTve ne oj 4.44… neslee. ³eemeboYee&le RBI ®es cegK³e DeefOekeÀejer, efJeMues<ekeÀ Je mebMeesOekeÀ ³eeb®³eeMeer yeele®eerle keÀjCeej Deensle.
‡‡‡
mesJee keWÀê ÒeefleefveOeer 20% Yeeieeroejer mebHegCe& ÒeefMe#eCe efoues peeF&ue DeefOekeÀ ceeefnleermeeþer Je cegueeKeleermeeþer MegukeÀ HeÀkeÌle ©
.
30,000/-
8082349822 / 9819499279 ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
c³eg®³egDeue HebÀ[ mener nw~ DeeHeCe nuueer jespe®e ns Jeeke̳e DeveskeÀ peeefnjeleer ceOetve Jee®ele efkeÀbJee SskeÀle Demelees. lej ceie c³eg®³egDeue HebÀ[ mener nw ¿ee®ee Keje DeLe& lejer keÀe³e? l³eebvee ¿eeletve keÀe³e meebiee³eb®e? DeeÊee He³e¥le Yeejleeleerue yengleebMe ueeskeÀmebK³ee efn efHeÀkeÌm[ ef[Hee@efPeì, meesves, peceerve DeeefCe HeesmìeceO³es iegbleJeCetkeÀ keÀjle Deeueer Deens. lemes®e FvMegjvme ceO³es iegbleJeCetkeÀ nesles, ne DeveskeÀeb®ee iewjmecepe Deens®e! DeLee&le l³eele l³eeb®eer keÀener®e ®etkeÀ veener. keÀejCe iesueer DeveskeÀ oMekebÀ FvMegjvme cnCepes iegbleJeCetkeÀ Demeb FvMegjvme Spevìmeveer meJee¥®³ee ceveele efyebyeJeueb³e DeeefCe meeOeejCeHeCes 4 efyeu[eRie efceUtve SkeÀ lejer FvMegjvme Spevì DeeHeu³eeuee meeHe[lees®e. FvMegjvme cnCepes SkeÀ efjmkeÀ keÀJnj Deens. pej keÀener DeHeIeele Peeuee lej DeeHeueer DeeefCe DeeHeu³ee kegÀìgbyee®eer DeeefLe&keÀ neveer nesT ve³es l³eekeÀefjlee FvMegjvme Demelees DeeefCe lees meJee¥efve®e keÀe{e³euee nJee. HeCe FvMegjvme DeeHeCe iegbleJeCetkeÀ yeesuet MekeÀle veener. Kejb lej leer iegbleJeCetkeÀ veener, les SkeÀ HeÀkeÌle efjmkeÀ keÀJnj Deens ns DeeHeCe mecepeues Heeefnpes. pesJne Deecner ueeskeÀebvee efJe®eejlees keÀer, legcner Hewmes kegÀþs iegbleJelee lesJne GÊej FvMegjvme Demes ³esleb. l³ee JesUsme DeeHeu³eekeÀ[s Demeuesu³ee DeeefLe&keÀ mee#ejles®ee DeYeeJe efkeÀleer peemle ÒeceeCeele Deens ns peeCeJeleb. DeeHeCe iegbleJeCetkeÀ keÀe keÀje³euee nJeer? ¿ee®es GÊej cnCepes, DeeHeu³ee HewMeeuee ®eebieuee HejleeJee efceUeJee DeeefCe ceneieeF&ojeHes#ee peemle HejleeJee efceUeJee cnCetve iegbleJeCetkeÀ keÀje³euee nJeer. MesDej yeepeej ne iegbleJeCetkeÀ He³ee&³e vemetve HeÀkeÌle SkeÀ meÆe yeepeej Deenss, Demee DeeHeu³eekeÀ[s Demeuesuee meJee&le ceesþe ogmeje iewjmecepe Deens. cnCetve HeÀej keÀceer ueeskeÀ ³ee iegbleJeCetkeÀ He³ee&³eekeÀ[s iegbleJeCetkeÀ cnCetve yeIeleele. l³eele ueeskeÀebvee Deeuesu³ee JeeF&ì DevegYeJeecegUs DeveskeÀ ueeskeÀ MesDej yeepeejekeÀ[s Heeþ efHeÀjJeleele. lej ceie ueeskeÀebveer MesDej yeepeej DeeefCe mejkeÀejer yee@C[me ceO³es iegbleJeCetkeÀ keÀjeJeer cnCetve
2
c³eg®³egDeue HebÀ[ ne iegbleJeCetkeÀer®ee He³ee&³e mejkeÀej ves DeeCeuee. Deelee pesJne c³eg®³egDeue HebÀ[ mener nw Demeb les JeejbJeej meebielee³ele cnCepes les Demeb keÀe yeesuelee³ele? 1. c³eg®³egDeue HebÀ[ kebÀHeveer Jej HebÀ[ ce@vepesj ®eer vesceCetkeÀ kesÀuesueer Demeles. pees DeeHeueer meJe& iegbleJeCetkeÀerJej yeejkeÀeF&ves ue#e þsTve Deens DeeefCe DeeHeues Hewmes keÀmes Jee{leerue ¿ee®ee®e lees jespe DeY³eeme keÀjle Demelees. cnCepes eflekeÀ[s DeeHeueer efjmkeÀ keÀceer nesles. 2. c³eg®³egDeue HebÀ[ iegbleJeCetkeÀer®ee HejleeJee 1 ueeKe ©He³ee He³e¥le ì@keÌme ÖeÀer Deens. 3. meO³ee Demeuesu³ee Flej iegbleJeCetkeÀer®ee He³ee&³eeveb ceO³es c³eg®³egDeue HebÀ[®ee HejleeJee oj peemle Deens DeeefCe efjmkeÀ osefKeue keÀceer Deens. 4. c³eg®³egDeue HebÀ[ ceO³es “SIP” Systematic Investment Planning cnCepes oj ceefnvee legcner efkeÀceeve 500 ©He³eebveer osKeerue iegbleJeCetkeÀ meg© keÀ© MekeÀlee. pej c³eg®³egDeue HebÀ[®eer iegbleJeCetkeÀ DeeHeCe efve³eefcele DeeefCe oerIe& cegoleermeeþer kesÀueer lej leer vekeÌkeÀer®e ®eebieuee HejleeJee osT MekeÀles. lej ceie DeeHeCe ³ee iegbleJeCetkeÀer®³ee He³ee&³eekeÀ[s efJe®eej HetJe&keÀ yeIee³euee nJeb. Deelee keÀUueb®e Demesue c³eg®³egDeue HebÀ[ mener nw Demes keÀe cnCeleele.
meew. j®evee ue®ekesÀ-yeeieJes men mebHeeokeÀ, DeLe&mebkesÀle 9930026020
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
cejeþer ³egJee ÒesjCee - Þeer meef®eve kegbÀYeej! efveJe=lle men Heesefueme Dee³egkeÌle Þeer efJe<Ceg kegbÀYeej ³eeb®ee eflemeje Je ueneve cegueiee meef®eve kegbÀYeej p³eeves Yeejleeleerue Òe®eb[ ceesþîee DeMee efce[er³ee #es$eele mJeleë®es JesieUs mLeeve efvecee&Ce keÀsues Deens. ceg U ele meef ® eve ceO³es ueneveHeCeer DeelceefJeMJeeme keÀceer nesleer . l³eecegUs Iejelegve®e efce[er³ee #es$eele keÀjerDej keÀjC³eeuee efJejesOe. keÀOeerner keÀgþuesner meeJe&peefvekeÀ keÀe³e&¬eÀceele J³eemeHeerþeJej peeC³ee®eer efnccele megOoe veJnleer . efnboer DeeefCe Fbûepeer Yee<ee mecepele pejer Demeueer lejer l³ee Yee<eebJej ngkeÀgcele veJnleer . yeesueleevee ®ee®eHee[³eeuee Jne³e®eb Hejbleg meef®eve þece jeefnuee Je l³eeves l³ee®eer DeeJe[ peesHeemeueer Je ogyeF& ceO³es jsef[Dees pee@keÀer cnCegve l³eeuee Heefnueer mebOeer efceUeueer . peJeUHeeme 8 Je<esx l³eeves ns keÀece ceve ueeJegve keÀsues. cebgyeF&leuee cegueiee peieele keÀgþsner iesuee lejer l³eeuee cegbyeF&®eer DeeþJeCe mJemLe yemeg osle veener lemes®e keÀenermes meef®eve Peeues Je l³eeves De®eevekeÀ cegbyeF&uee efveIegve ³esC³ee®ee efveCe&³e Iesleuee . Deepe Yeejleeleerue SkeÀ ÒecegKe DeBkeÀj cnCepes®e meg$e meb®eeuekeÀ Je Jne@Fme DeesJnj Deeefì&mì cnCegve l³ee®eer DeesUKe Deens. Òees keÀyye[er 2 ®ee SkeÀ cenlJee®ee DeBkeÀj cnCegve l³eeves DeeHeueer keÀeceefiejer ®eesKe yepeeJeueer cnCegve®e l³eeuee Òees keÀyye[er®³ee Heg{erue meJe& Yeeieele cnCepes®e Òees keÀyye[er 3,4 , 5 ®ee efnmmee yeveuee efJeMJe®e<ekeÀemeeþer DeBkeÀjerRie keÀjC³ee®eer mebOeer megOoe l³eeuee efceUeueer . HeÀkeÌle KesU ³ee efJe<e³eele ve jcelee ne DeJeefue³ee HeÀ@Meve®³ee
3
®ece®eceeìele megOoe ’®eceketÀ“ ueeieuee. HeÀsefcevee efceme Fbef[³ee yee@cyes ìeFcme ÖeÀsMe , HeÀsme, Fbef[³eepe yeBefkeÀbie DeJee@[&me ³ee meieU³ee®es meg$e meb®eeueve lees menpe keÀjlees. DeveskeÀ Òe®eb[ ceesþs lemes®e G®®e Jeiee&leerue ueeF&Jme keÀe³e&¬eÀce Je ìsefueefJnpeve Jejerue keÀe³e&¬eÀce lees Deieoer meHeÀeF&oejHeCes neleeUlees. JneF&me DeesJnj Deeefì&mì cnCegve l³eeves peJeUHeeme 10 efì Jner ®e@vesume meeþer keÀece keÀsues Deens. peieÒeefmeOo Demee ’efyeie yee@me“ keÀe³e&¬eÀce Demees efkeÀ mesuesefye´ìer [evme®ee PeuekeÀ efoKeuee pee meef®eve®ee DeeJeepe efleLes ®eHeKeue yemelees. ³ee keÀe³e&¬eÀceeb®³ee jsef[Dees ÒeesceesMeve ceO³es meef®eve®ee DeeJeepe Deens. keÀesCeer®e legcneuee veeGceso keÀ© MekeÀle veener. pej legce®³eepeJeU Òe®eb[ DeelceefJeMJeeme Demesue Demes lees vesnce®e le©Ce Jeiee&uee meebiele Demelees. SkeÀe ueepeN³ee ceguee®es SJe{³ee ceesþ³ee ³eMemJeer J³eefkeÌlecellJeeceO³es ©Heeblej nesT MekeÀles. lej Òel³eskeÀeuee DeeHeues ³eMe efceUefJelee ³esT MekeÀles Demes lees vesnceer®e meebiele Demelees.
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
1 efì^efue³eve ®eer ef[peerìue FkeÀe@vee@ceer yeveefJeC³ee®eer Yeejlee®eer #ecelee ef[peerìue leb$e%eeve peueo ieleerves ceeveJeer peerJevee®ee leeyee Iesle Demetve keÀjceCetkeÀerHeemetve Mee@efHebie He³e¥le meJe&®e iees<ìeRmeeþer ef[peerìue leb$e%eeve JeeHejues peele Deens. Òeefle ³egPej Òeefle ceen mejemejer 4 GB [sìe JeeHejle Deensle. veJeerve ³egPeme& mceeì&HeÀesve ®ee JeeHej keÀjerle Demetve ceesyeeF&ue Fbìjvesì meefJe&mesme®³ee ceeO³eceeletve F& cesue mLeeefvekeÀ Yee<eebceOeerue [sìe ®ee JeeHej keÀjerle Deens. ceesyeeF&ue De@v[ Fbìjvesì DemeesefmeSMeve Dee@HeÀ Fbef[³ee ®es DeO³e#e megYees js cnCeeues. Heg{erue 5 les 7 Je<ee&le mceeì&HeÀesve OeejkeÀeb®³ee mebK³esle 600 efceueer³eve He³e¥le Jee{ nesF&ue. Je [sìe ef[peerìue megefJeOeeb®ee JeeHej Jee{uesuee Demesue. ³ee megOeejCeeb®ee HeÀe³eoe meJe& #es$eebvee nesF&ue. l³eele efjìsue, efceef[³ee, ì^@Jnume, ne@efmHeìerefueìer, nsuLekesÀDej, HeÀe³eveeefvMeDeue meefJe&mesme ³eeb®ee meceeJesMe Deens. 2020 He³e¥le 500 efceueer³eve ³egPeme& Dee@veueeF&ve efJnef[Dees megefJeOee JeeHejleerue lej Dee@veueeF&ve v³etpe HeenCeeN³eeb®³ee mebK³esle 280 efceueer³eve He³e¥le Jee{ nesF&ue. lej 50… Fbìjvesì ³egPeme& ef[peerìue HesceWì megefJeOee JeeHejleerue. lemes®e ef[peerìue FkeÀe@vee@ceer Jee{ermeeþer osKeerue keÀener mecem³ee Demetve l³eele DeÐeeHe Hegjsmes Jee³eHeÀe³e ne@ìmHee@ì vemeCes, SME ®ee leb$e%eeve JeeHejeleerue efve©lmeen, keÀener mceeì&HeÀesve ceO³es peueo Fbìjvesì ®eer megefJeOee vemeCes, ef[peerìue leb$e%eeveeleerue DekegÀMeue keÀce&®eejer ³eeb®ee meceeJesMe Deens.
JSW mìerue keÀ[tve GlHeeovee®ee G®®eebkeÀ JSW mìerue kebÀHeveerves efouesu³ee ceeefnleervegmeej, 31 cee®e& DeKesj efleceenerle kebÀHeveerves ¬etÀ[ mìerue GlHeeovee®ee G®®eebkeÀ ieeþuee Deens. cee®e& 18 ceO³es meJee&efOekeÀ ceeefmekeÀ GlHeeove (1.52 efceueer³eve ìve) lej peevesJeejer - cee®e& 18 ojc³eeve meJee&efOekeÀ efleceenerleerue GlHeeove (4.31 efceueer³eve ìve) Iesleues iesues Deens. 2017-18 DeeefLe&keÀ Je<ee&le meJee&efOekeÀ Jeeef<e&keÀ GlHeeove (16.27 efceueer³eve ìve) Peeues Deens. cee®e& ceefnv³eele SketÀCe #eceles®³ee 101… GlHeeove Peeues Deens. ceeieerue Je<eea cee®e& 17 ceO³es 1.45 efceueer³eve ìve ®es GlHeeove Peeues nesles. peevesJeejer -cee®e& 18 efleceenerle meJee&efOekeÀ 4.31 efceueer³eve ìve ®es GlHeeove Iesleues iesues Demetve ceeieerue Je<eea®³ee leguevesle l³eele 5… ®eer Jee{ Peeueer Deens. Jeeef<e&keÀ GlHeeoveele 3… ®eer Jee{ Peeueer Deens. ceeieerue Je<eea 2016-17 ceO³es SketÀCe 15.80 efceueer³eve ìve ®es GlHeeove Iesleues nesles. JSW mìerue efn kebÀHeveer JSW ûegHe ®eer GHekebÀHeveer Demetve Òeefle Je<e& 18 efceueer³eve ìve ®eer GlHeeove #ecelee Deens. JSW ûegHe mìerue, Jeerpe, efmeceWì, mHeesì&dme, FvÖeÀemì^keÌ®ej ³ee #es$eele keÀece keÀjles. kebÀHeveer 2030 He³e¥le GlHeeove #ecelesle Òeefle Je<e& 40 efceueer³eve ìve He³e¥le Jee{ keÀjCeej Deens.
4
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
Yeejle kesÀJeU 5 Je<ee&le efmeueerkeÀe@ve Jn@ueer Ie[Jet MekesÀue: Jeu[& yeBkeÀ
Jeu[& yeBkeÀ Fbef[³ee ÒecegKe pegvewo keÀceeue Denceo ³eebveer meebefieleues keÀer, Yeejleeves veeefJev³eHetCe& mebMeesOeveeJej Yej efou³eeme Yeejle kesÀJeU 5 Je<ee&le efmeefuekeÀe@ve Jn@ueer yeveJet MekesÀue. efJekeÀmeveMeerue osMeebleerue mebMeesOeve ³ee efJe<e³eeJej Jeu[& yeBkesÀves Òeefme× kesÀuesu³ee DenJeeuee®³ee ÒekeÀeMeve meceejbYeele les yeesuele nesles.
efJekeÀmeveMeerue osMeebceO³es ve@Meveue FveesJnsMeve efmemìerce mebkeÀuHeves®ee efJemleej nesCes DeeJeM³ekeÀ Demeu³ee®es cele Jeu[& yeBkeÀ ®es cegK³e DeLe&le%e efJeu³ece SHeÀ ceueesves cnCeeues. ³ee DenJeeueevegmeej mebMeesOeveekeÀefjlee iegbleJeCetkeÀ cnCepes ue#eCeer³e leb$e%eeve DeJeuebyeve DeLeJee veJeerve Òee@[keÌì efveefce&leer vemetve Òeef¬eÀ³ee DeLeJee GlHeeoveebceO³es keÀener megOeejCee keÀjCes nes³e. osMeebveer kesÀJeU efjme®e& / [sJnueHeceWì Jej iegbleJeCetkeÀ keÀ©ve ®eeueCeej veener lej l³eeyejesyejerves DeeJeM³ekeÀ leb$e%eevee®eer Dee³eele keÀjCes, ÒeefMeef#ele keÀeceieej Je FbefpeefveDeme& ®eer Yejleer keÀjCes, veJeerve mebmLeelcekeÀ leb$e Fl³eeoer IeìkeÀeb®ee osKeerue efJe®eej keÀjeJee ueeiessue. lemes®e mebMeesOeve ns kesÀJeU HegjJeþe Jee{JeCeejs vemeeJes lej l³eeyejesyej mebMeesOeve#ece ceeieCeerle osKeerue Jee{ nesCes DeeJeM³ekeÀ Deens.
ceesyeeF&ue®³ee megìîee Heeì&me Jej 10… Dee³eele keÀj: Meemeve cees y eeF& u e HeÀes v e meeþer ueeieCeeN³ee Je Dee³eele kesÀu³ee peeCeeN³ee efÒebìs[ meefke&Àì yees[&, ke@Àcesje cee@[îegue De@v[ keÀveskeÌìj, keÀerHe@[, meeF&[ keÀer, De@[Hìme& ³eemeejK³ee Heeì&dme Jej 10… Dee³eele keÀj ueeJeuee peeCeej Deens. Meemevee®³ee ces k eÀ Fve Fb e f [ ³ee keÀe³e&¬eÀceeDebleie&le ³ee GHekeÀjCeeb®eer efveefce&leer Yeejleele keÀjC³eemeeþer ne efveCe&³e IesC³eele Deeuee Deens. l³eecegUs p³ee ceesyeeF&ue kebÀHev³ee Yeejleele ns Heeì&dme yeveJele veenerle DeMee kebÀHev³eeb®es ceesyeeF&ue nB[mesì Flej kebÀHev³eeb®³ee leguevesle ceneie nesleerue. DeLe&ceb$eeue³eeves Heg{s meebefieleues keÀer, ns FveHegì Heeì&dme Yeejleele yeveefJeu³eeme l³eeJej keÀesCeleener keÀj ueeJeuee peeCeej veener. Meemevee®³ee HesÀpe ce@v³etHe@ÀkeÌ®eefjbie Òeesûe@ce Debleie&le 1 HesÀye´gJeejer Heemetve HetCe& le³eej ceesyeeF&ue nB[mesì Jej 20… yesefmekeÀ keÀmìce [îegìer ueeJeueer peeles. ³eecegUs osMeebleie&le ceesyeeF&ue HeÀesve efveefce&leerme Òeeslmeenve efceUsue Demee efJeMJeeme Deens. meeTLe keÀesefj³ee ®eer me@cemebie efn SkeÀcesJe kebÀHeveer ³ee Heeì&dme ®eer efveefce&leer Yeejleele keÀjles. Fbef[³eve mesu³eguej DemeesefjSMeve ®³ee celes 2018 ceO³es osMeebleie&le SketÀCe ceesyeeF&ue HeÀesve mebK³esle 55… ®eer Jee{ DeHesef#ele Deens.
kesÀJeU 2… DeveFvekeÀe@Hees&jsìs[ vee@ve De@ûeerkeÀu®ejue SvìjÒee³ePesmevee efceUeueer MeemeveekeÀ[tve DeeefLe&keÀ ceole SkeÀe meJex#eCeevegmeej, peguew 15 les 16 petve ojc³eeve kesÀJeU 2… DeveFvekeÀe@Heexjsì vee@ve De@ûeerkeÀu®ejue SvìjÒee³ePesmevee MeemeveekeÀ[tve DeeefLe&keÀ ceole efceUeueer Deens. Je l³eeleerue 1… SvìjÒee³ePesmevee keÀpe& mJe©Heele DeeefLe&keÀ ceole efceUeueer Deens. ve@Meveue me@cHeue meJex efjHeesì& Dee@ve DeveFve keÀe@ H eex j s ì s [ vee@ v e De@ û eer k eÀu®ejue FvìjÒee³ePesme Fve Fbef[³ee, ceO³es efn ceeefnleer efoueer Deens. Menjer Yeeieele 99… SvìjÒee³ePesmevee MeemeveekeÀ[tve DeeefLe&keÀ ceole efceUeueer vemetve ûeeceerCe Yeeieele 98… SvìjÒee³ePesmevee efn ceole efceUeueer veener. 46… DeveFve keÀe@Heexjsìs[ vee@ve De@ûeerkeÀu®ejue
5
SvìjÒee³ePesme ceO³es ìe@³euesì ®eer megefJeOee veJnleer. l³eeleerue ûeeceerCe Yeeieele ns ÒeceeCe meJee&efOekeÀ 55.1… Deens. kesÀJeU 5… SvìjÒee³ePesmeves ceeieerue Je<e&Yejele keÀeceemeeþer keÀe@c³egìj JeeHejuee neslee. Je 4… SvìjÒee³ePesmeefve Fbìjvesì JeeHejues Deens. ³ee meJex # eCeele 2,90,113 SvìjÒee³ePesme ®ee DeY³eeme keÀjC³eele Deeuee Demetve l³eeleerue 1,43,179 SvìjÒee³ePes m e ûeeceer C e Yeeieele Demet v e 1,46,934 Menjer Yeeieele Deensle. lemes®e 66… DeveFvekeÀe@Heexjsìs[ vee@ve De@ûeerkeÀu®ejue SvìjÒee³ePesme ³ee ST, SC, OBC ÞesCeerleerue J³ekeÌleeR®³ee ceeuekeÀer®³ee Deensle.
Yeejle FueskeÌì^e@efvekeÌme efueefceìs[ uee cenmegueele 13… ®eer Jee{
jep³e ceeuekeÀer®³ee Yeejle FueskeÌì^e@efvekeÌme efueefceìs[ ves efouesu³ee ceeefnleervegmeej 2017-18 DeeefLe&keÀ Je<ee&le kebÀHeveer®³ee cenmegueele 13… ®eer Jee{ Peeueer Demetve efn jkeÌkeÀce ©. 10,000/- keÀjes[ Deens. ceeieerue Je<eea ³ee efleceenerle kebÀHeveeruee ©. 8825/- keÀjes[ ®ee cenmegue efceUeuee neslee. kebÀHeveer®es DeO³e#e Sce Jner ieewlece cnCeeues, 2018-19 ceO³es osKeerue kebÀHeveeruee ®eebieu³ee Dee@[me& efceUeu³ee Demetve ef[HesÀvme #es$eeletve ³ee Dee@[me& efceUeu³ee Deensle. kebÀHeveerves Fbef[³eve Deeceea meeþer kesÀuesu³ee ÒekeÀuHeebceO³es Fbefìûesìs[ SDej keÀceeb[ kebÀì^esue efmemìerce, JesHeve ueeskesÀefìbie j[ej, n@Cnuesu[ Lece&ue Fcespej, DeekeÀeMe JesHeve efmemìerce ®ee ³eeb®ee meceeJesMe Deens. kebÀHeveer ³ee #es$eele 64 Je<e& keÀe³e&jle Demetve ef[HesÀvme meefJe&mesme, nesceueB[ efmeke̳egefjìer, efmeJnerue meskeÌìj keÀefjlee efJeefJeOe Òee@[keÌì yeveJeles. lemes®e ìsefuekeÀe@ce ye´e@[keÀe@ce efmemìerce, FueskeÌì^e Dee@efHìkeÌme, meesuej HeÀesìesJeesuìerkeÀ efmeefmìce, meesuej Hee@Jej ì^eefHeÀkeÀ efmeiveue efmeefmìce ³ee GHekeÀjCeeb®eer efveefce&leer keÀjles.
HesÀye´gJeejer 17 ceO³es ÒecegKe #es$eeb®³ee efJekeÀeme ojele 5.3… ®eer Jee{ efmeceWì Je HeÀìeauee³ePeme& ®³ee DeeGìHegì ceO³es meelel³eeves Jee{ Peeu³eeves HesÀye´gJeejer 17 ceO³es ÒecegKe #es$eeb®³ee efJekeÀeme ojele 5.3… ®eer Jee{ Peeueer nesleer. Hejbleg FuesefkeÌì^efmeìer, keÀesue, ve@®ejue ie@me Òee@[keÌMeve, efjHeÀe³evejer Òee@[keÌì DeeGìHegì ceO³es Ieì efometve Deeueer. keÀe@ceme& De@v[ Fb[mì^er efceefvemì^er ves meesceJeejer efouesu³ee ceeefnleervegmeej, HesÀye´gJeejer ceO³es efmeceWì DeeGìHegì 22.9… lej HeÀìeauee³ePeme& DeeGìHegì 5.3… ves Jee{ues nesles. lej peevesJeejer ceO³es efmeceWì DeeGìHetì 19.6… lej HeÀìeauee³ePeme& DeeGìHetì 5.3… ve Jee{ues nesles. lej peevesJeejer ceO³es efmeceWì DeeGìHetì 19.6… lej HeÀìeauee³ePeme& DeeGìHetì 1.6… ves Ieìues nesles. keÀesue, ¬etÀ[ Dee@F&ue, ve@®ejue ie@me, efjHeÀe³evejer Öee@[keÌì, HeÀìeauee³ePeme&, mìerue , efmeceWì, FuesefkeÌì^efmeìer ns Deeþ meskeÌìj SketÀCe Fb[mì^erDeue Òee@[keÌMeve ceO³es 40.27… GlHeeove Iesleele. HesÀye´gJeejer 17 ceO³es He@ÀkeÌìjer DeeGìHetì 0.6… ves Jee{ues nesles. lej Hesì^esefue³ece efjHeÀe³evejer Òee@[keÌMeve 7.8…, FuesefkeÌì^efmeìer 4…, keÀesue 1.4…, mìerue 5… ves Jee{ues nesles. ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
DeLe&J³eJemLes®³ee ceeHeveemeeþer RBI keÀ[tve Hegvne GDP cee@[sue ®ee mJeerkeÀej efjPeJn& yeBkeÀ Dee@HeÀ Fbef[³ee ves DeLe&J³eJemLes®³ee efJekeÀeme oj ceeHeveemeeþer ûee@me Jn@u³et S@[s[ He×leerSsJepeer Hegvne ûee@me [escesefmìkeÀ Òee@[keÌì DeeOeeefjle He×leer®ee DeJeuebye keÀjC³ee®ee efveCe&³e Iesleuee Deens. peevesJeejer 2015 Heemetve Meemeveeves DeLe&J³eJemLes®³ee efJekeÀeme oj ceeHeveemeeþer ûee@me Jn@u³et S@[s[ He×leer®ee JeeHej keÀjC³eeme meg©Jeele kesÀueer nesleer. Je yesme FDej ceO³es osKeerue yeoue keÀ©ve 2018 ns yesme Fdej kesÀues nesles. GVA cee@[sue ns ÒeecegK³eeves DeeefLe&keÀ Ie[ecees[eR®es efJeMues<eCe GlHeeokeÀ DeLeJee HegjJeþe oejeb®³ee ceeefnleerJej DeeOeeefjle Demeles. lej GDP cee@[sue ns ûeenceeefYecegKe DeLeJee ceeieCeer leÊJeeJej DeeefLe&keÀ efJeMues<eCe keÀjles. ³eeyeeyele yeesueleevee [sH³egìer ieJn&vej efJejue Dee®ee³e& cnCeeues, GDP cee@[sue ns Deeblejje<ì^er³e ceevekeÀevegmeej Demeu³eeves ³ee He×leer®ee DeJeuebye kesÀuee peeF&ue. GDP cee@[sue ceO³es ¬eÀe@me kebÀì^er keÀcHe@efjPeve DeefOekeÀ mees³eermkeÀj
cee®e& ceO³es Yeejleer³e GlHeeove #es$eele ceboer: PMI
IHS ceekexÀì mebmLesves kesÀuesu³ee SkeÀe meJes&#eCeevegmeej, Yeejleele ceeieerue 5 ceefnv³eeb®³ee leguevesle cee®e& ceefnv³eele GlHeeove #es$eeleerue efJekeÀeme oj meJee&le keÀceer Demetve, ³ee#es$eeleerue J³eJemee³eeletve jespeieej efveefce&leer®es ÒeceeCe keÀceer Deens. cee®e& ceO³es o efvekeÀer Fbef[³ee ce@v³etHe@ÀkeÌ®eefjbie He®exefmebie ce@vespeme& Fb[skeÌme 51 Demetve HesÀye´tJeejer ceO³es ne efveoxMeebkeÀ 52.1 neslee. ne efveoxMeebkeÀ 50 ntve keÀceer Demeu³eeme keÀeceefiejerle Ieì efometve ³esles. IHS ceeefke&Àì ®³ee DeLe&le%e Je ³ee DenJeeuee®³ee uesefKekeÀe DeeMevee oesef{³ee cnCeeu³ee, ceeieerue 8 ceefnv³eeb®³ee leguevesle jespeieeje®³ee mebK³esle osKeerue Ieì Peeueer Demetve 201819 keÀefjlee GDP 7.3… ojc³eeve jenerue Demee Deboepe Deens. lemes®e cee®e& ceOeerue PMI ScHuee@³eceWì [sìe vegmeej, cee®e& ceefnv³eele pee@ye efveefce&leerle meelel³e vemetve efn uesyej ceekexÀì meeþer Oeeske̳ee®eer met®evee Deens. lemes®e efJeosMeeletve Yeejleer³e ceeuee®³ee ceeieCeerle Ieì Peeueer Deens. US Je ®eerve ceOeerue J³eeHeejer ³eg×e®ee HeefjCeece peieYejele efometve ³esle Deens.
6
Demeu³eeves Deeblejje<ì^er³e mebmLee, efJeMues<ekeÀ, iegbleJeCetkeÀoej ³ee He×leer®ee JeeHej keÀjleele. 2018-19 ®³ee Heefnu³ee yee³e cebLeueer Hee@efuemeer efjJ¿et vegmeej, Heefnu³ee meneceenerle ceneieeF& oj Jee{ keÀceer keÀjC³eemeeþer jsHees jsì 6… efmLej þsJeC³eele Deeuee Deens. RBI ®³ee celes, 2018 Je 2019 ojc³eeve GDP ceO³es 6.6… les 7.4… He³e¥le Jee{ DeHesef#ele Deens
2018 ceO³es Decetue kebÀHeveer®eer Guee{eue ©. 29,058/- keÀjes[ iegpejele keÀe@HejsefìJn efceukeÀ ceekesxÀefìbie HesÀ[jsMeve efueefceìs[ efn kebÀHeveer Decetue ³ee ye´@C[ ves efceukeÀ Je [sDejer Òee@[keÌì ®eer efJe¬eÀer keÀjerle Demetve l³eebveer efouesu³ee ceeefnleervegmeej, 31 cee®e& 2018 DeKesj kebÀHeveer®³ee SketÀCe Guee{eleerue 8… ®eer Jee{ Peeueer Demetve efn jkeÌkeÀce ©. 29,220/- keÀjes[ Deens. kebÀHeveer®³ee ye´@C[s[ keÀvP³egcej Òee@[keÌ쮳ee efJe¬eÀerle 14… ®eer Jee{ Peeueer Deens. kebÀHeveerves efouesu³ee ceeefnleervegmeej meb®eeuekeÀ Deej Sme meesoer cnCeeues, HeeT®e efceukeÀ ³ee Òee@[keÌì ®eer efJe¬eÀer meJee&efOekeÀ Deens. GST ®ee J³eJemee³eeJej mekeÀejelcekeÀ HeefjCeece Peeuee Demetve 2020-21 He³e¥le kebÀHeveer®eer Guee{eue ©. 50,000/- keÀjes[ ntve DeefOekeÀ Demesue. kebÀHeveer efceukeÀ Òeesmesefmebie #ecelesle Heg{erue 2 Je<ee&le ÒeefleefoJeme 380-400 ueeKe efueìme& He³e¥le Jee{ keÀjsue. kebÀHeveer®es vesìJeke&À iegpejele ceOeerue 18,700 ieeJeeceO³es Demetve Decetue l³eeb®³ee Òeefle 1 ©He³ee veHe̳eeceeies 80-85 Hewmes otOe GlHeeokeÀebvee osles.
HNI mLeueebleefjleeb®es ì@keÌme ÒeCeeueerJej nesCeejs HeefjCeece peeC³eemeeþer keÀefceìer ®eer mLeeHevee Deefle Þeerceble Yeejleer³e mLeueebleefjleeb®³ee mebK³esle Jee{ nesle Demetve l³ee®es keÀj ÒeCeeueerJej nesCeejs HeefjCeece peeCeC³eemeeþer FvkeÀce ì@keÌme ef[Heeì&ceWì keÀ[tve 5 meom³eeb®eer keÀefceìer mLeeHeve keÀjC³eele Deeueer Deens. 2014 Heemetve Yeejleele Deefle Þeercebleeb®³ee mLeueebleefjleeb®³ee mebK³esle Jee{ nesle Deens. CBDT ves ³eemeboYee&le ceeefnleer efoueer keÀer, ceeieerue keÀener Je<ee&le G®®e Þeercebleeb®es osMeeyeensj mLeeef³ekeÀ nesC³ee®es ÒeceeCe Jee{ues Demetve ³eecegUs ³ee Þeercebleebyeeyeleerleerue keÀje®³ee peesKeerce efJe<e³ekeÀ efJeefJeOe yeeyeeRJej DeY³eeme keÀjC³eemeeþer efn keÀefceìer keÀece keÀjsue. lemes®e Yeejleeleerue pJesuejer #es$eeleerue efvejJe ceesoer, ieerleebpeueer pescme ®es cesntue ®eewkeÀmeer, efkebÀieefHeÀMej SDejueeF&vme ®es efJepe³e ceuu³ee ³ee iegvnsieejeb®³ee kesÀmesme ue#eele IesC³eemebyebOeer ³ee keÀefceìer uee metef®ele keÀjC³eele Deeues. Deefle Þeerceble J³ekeÌleer pejer mLeueebleefjle Peeu³ee Demeu³ee lejerner l³eeb®³ee cegU osMeeMeer l³eeb®es Jew³eefkeÌlekeÀ Je DeeefLe&keÀ mebyebOe ®eebieues Demeleele. 2017 ceO³es Flej osMeeb®³ee leguevesle Yeejleele meJee&efOekeÀ 7000 ue#eeOeerMeebveer mLeueeblej kesÀues Deens. ns ÒeceeCe Yeejleele 2.1… lej ÖeÀevme ceO³es 1.3… Je ®eerve ceO³es 1.1… Deens.
pes iesueb les mees[tve Ðee, pes Deens l³ee®ee mJeerkeÀej keÀje, DeeefCe pes Ie[Jee³e®es Deens l³eeJej efJeMJeeme þsJee. keWÀê Meemevee®³ee keÀce&®eeN³eeb®es efveJe=Êeer Je³e Jee{efJeC³ee®ee ÒemleeJe veener: Meemeve keWÀê Meemevee®³ee keÀce&®eeN³eeb®es efveJe=Êeer Je³e 60 Je<ee&Je©ve 62 Je<e& keÀjC³ee®ee meboYee&le DeÐeeHe efveCe&³e Iesleuee vemeu³ee®es ceveg<³eyeU efJekeÀeme jep³eceb$eer efpeleWê efmebie ³eebveer meebefieleues. osMeele 48.41 ueeKe mejkeÀejer keÀce&®eejer Deensle. jep³emeYesle efJe®eejuesu³ee ÒeMveebvee GÊej osleevee efmebie ³eebveer efn ceeefnleer efoueer.
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
F-Jes efyeue megefJeOes®³ee Heefnu³ee®e efoJeMeer 1.7 ueeKe efyeueeb®es efJelejCe
1 SefÒeue 2018 Heemetve osMeYejele meg© Peeuesu³ee F-Jes efyeue megefJeOes®³ee Heefnu³ee®e efoJeMeer 1.71 ueeKe ntve DeefOekeÀ efyeue efJeleefjle keÀjC³eele Deeues. pes J³eeJemeeef³ekeÀ Je JeenletkeÀoej ©. 50,000/- kejerue
efkebÀceleer®³ee ceeuee®eer JeenletkeÀ SkeÀe jep³eeletve ogmeN³ee jep³eele keÀjleele l³eebvee ns F-Jes efyeue IesCes DeeJeM³ekeÀ Deens. DeLe&ceb$eeuee³eekeÀ[tve efceUeuesu³ee ceeefnleervegmeej, DeÐeeHe 10,96,905 keÀjoel³eebveer F-Jes efyeue Heesì&ue Jej veeWoCeer kesÀueer Deens. lej 19,796 ì^evmeHeesì&j ³eebveer ³ee efyeue keÀefjlee veeWoCeer kesÀueer Deens. 1 SefÒeue 18 uee efoJemeYejele 1,71,503 FJes efyeue efJeleefjle Peeues. keÀvee&ìkeÀ ns SkeÀcesJe Demes jep³e Deens p³eebveer jep³eebleie&le ceeuee®³ee JeenlegkeÀerkeÀefjlee F-Jes efyeue ®ee JeeHej kesÀuee Deens. ³ee Heesì&ue ceO³es oj efoJeMeer 75 ueeKe FJes efyeue efJeleefjle keÀjC³ee®eer #ecelee Deens.
efyeìkeÀe@F&ve Kejsoer-efJe¬eÀer J³eJenejebJej yeBkeÀekeÀ[tve yeboer efjPeJn& yeBkeÀ DeeHeÀ Fbef[³ee ves efouesu³ee met®evesvegmeej, yeBkeÀe Je F& Jee@uesì ceeHe&Àle ef¬eÀHìeskeÀjvmeer J³eJenej keÀjC³eeJej leelkeÀeU yeboer DeeCeC³eele Deeueer Deens. keÀesCeleerner J³ekeÌleer DeLeJee mebmLee ³eebvee yeBkesÀceeHe&Àle Jn®e&gDeue keÀjvmeer meboYee&le J³eJenej keÀjlee ³esCeej veenerle. RBI ves cee@vesìjer Hee@efuemeer ceO³es veceto kesÀu³eevegmeej, ef¬eÀHìeskeÀjvmeer meboYee&le efyeìkeÀe@F&ve ®³ee Kejsoer - efJe¬eÀer J³eJenejebJej yeboer IeeueC³eele Deeueer Deens. ³eecegUs SKeeoer J³ekeÌleer DeLeJee mebmLee ³eebvee l³eeb®³ee yeBkeÀ DekeÀeTbì ceOetve ef¬eÀHìes ì^sef[bie Jee@uesì ceO³es Hewmes nmleebleefjle keÀjlee ³esCeej veenerle. meWì^ue yeBkesÀves JesUesJesUer Jn®e&gDeue keÀjvmeer meboYee&le Demeuesu³ee peesKeceeryeÎue ì^s[me&, ³egPeme&, nesu[me&
³eebvee met®evee kesÀu³ee Deensle. RBI ves ³eeHetJeea osKeerue metef®ele kesÀues Deens keÀer, ef¬eÀHìeskeÀjvmeer ceO³es iegbleJeCetkeÀ efn mJele:®³ee peesKeceerJej keÀjeJeer.
2018 ceO³es GST keÀjJemegueerle Jee{: efJeÊe meef®eJe efJeÊe meef®eJe nmecegKe DeefOe³ee ³eebveer He$ekeÀej Heefj<eosle yeesueleevee ceeefnleer efoueer keÀer, 2017-18 ceO³es Lesì keÀj mebkeÀueveele DeHesef#ele O³es³eentve Jee{ Peeueer Demetve HesÀye´Jeejer ceefnv³eele GST Debleie&le SketÀCe keÀj mebkeÀueve ©. 89,260/- keÀjes[ Deens. Je ©. 17,616/- keÀjes[ ®es efjHebÀ[ efoues Deens. F-Jes efyeue ®eer megefJeOee osKeerue ³eMemJeer efjl³ee meg© Peeueer Deens. lemes®e GSTN ®es DeO³e#e Depe³e Yet<eCe Heeb[s cnCeeues, ³ee megefJeOes®³ee Heefnu³ee efoJeMeer SketÀCe 2.59 ueeKe efyeue efoues iesues. 11 ueeKe [erueme& efve F Jes efyeue keÀefjlee veeWoCeer kesÀueer. CBDT ®es DeO³e#e megMeerue ®ebêe ³eebveer meebefieleues keÀer, ®eeuet DeeefLe&keÀ Je<ee&le
7
DeÐeeHe ©. 9.95/- ueeKe keÀjes[ ®es Lesì keÀj mebkeÀueve Peeues Demetve vesì Heme&veue FvkeÀce ì@keÌme ceO³es 19.9… lej vesì keÀe@Heexjsì ì@keÌme ceO³es 17.1… ®eer Jee{ Peeueer Deens. 6.84 keÀjes[ FvkeÀce ì@keÌme efjìve& HeÀerue Peeues Demetve ceeieerue Je<eea ³ee keÀeueeJeOeerle 5.43 keÀjes[ efjìve& HeÀerue Peeues nesles.
Yet<eCe mìerue ®³ee ceeuekeÀer nkeÌkeÀmeeþer ìeìe mìerue osCeej ©. 35,000/- keÀjes[ ®eer jkeÌkeÀce
keÀefceìer Dee@HeÀ ¬esÀef[ìme& ves NCLT uee efouesu³ee meg®evesvegmeej, ìeìe mìerue ner kebÀHeveer Yet<eCe mìerue uee leey³eele IesC³eemeeþer ©. 35,000/- keÀjes[ ®eer jkeÌkeÀce osC³eeme le³eej Deens. GJee|jle ©. 27,000/- ®es keÀpe& FefkeÌJeìer ceO³es ©Heebleefjle nesF&ue. ³eeyeeyele Jeefj<þ JekeÀerue jJeer keÀoce ³eebveer meebefieleues keÀer, ¬esÀef[ìme& vee Yet<eCe mìerue ceO³es 12.27… FefkeÌJeìer efceUsue. Je Yet<eCe mìerue kebÀHeveer®³ee efJe¬eÀer keÀefjlee ìeìe mìerue ves efyeef[bie Òeef¬eÀ³esle meJee&efOekeÀ ceesþer jkeÀces®eer yeesueer ueeJeueer Deens. keÀoce ³eebveer ceeefnleer efoueer keÀer, mesyeer ®³ee efve³eceevegmeej, HeÀe³eveeefvMeDeue ¬esÀef[ìme& vee keÀe@Heexjsì [syeerì ceO³es 12.27… He³e¥le FefkeÌJeìer ceO³es efnmmee efceUg MekeÀlees. Yet<eCe mìerue ®es ®eueve cetu³e ©. 14,541/- keÀjes[ Deens. kebÀHeveerJej ©. 56,051/- keÀjes[ ®es keÀpe& lej ©. 1050/- keÀjes[ ®es Dee@HejsMeveue keÀpe& Deens.
efjuee³evme keÀc³egefvekesÀMevme uee keÀpe&HesÀ[ keÀjC³eeme mHeskeÌì^ce efJe¬eÀer®eer HejJeeveieer: megÒeerce keÀesì& megÒeerce keÀesìe&keÀ[tve efceUeuesu³ee DeeosMeevegmeej, efjuee³evme keÀc³egefvekesÀMeve keÀpe&HesÀ[ keÀjC³eemeeþer ceeueceÊee efJe¬eÀer keÀ© MekeÀles. kebÀHeveerJej ©. 45,000/- keÀjes[ ®es keÀpe& Demetve efn kebÀHeveer efpeDees FvHeÀeskeÀe@ce ³ee kebÀHeveeruee ceeueceÊee Je mHeskeÌì^ce efJe¬eÀer keÀjsue. ³ee oesve kebÀHev³eebvee ³ee J³eJenejemeeþer keÀe@efcHeefìMeve keÀefceMeve Dee@HeÀ Fbef[³ee keÀ[tve HejJeeveieer efceUeueer Deens. Hejbleg DeejkeÀe@ce uee ìe@Jej Je HeÀe³eyej Demesì efJe¬eÀerkeÀefjlee ve@Meveue kebÀHeveer uee@ efì^y³egveue keÀ[tve mJeleb$e HejJeeveieer I³eeJeer ueeiesue. DeejkeÀe@ce uee ìe@Jeme&, Dee@efHìkeÀ, HeÀe³eyej, mHeskeÌì^ce, keÀvJejpeWmeer veesì ³eeb®³ee efJe¬eÀerletve ©. 25,000/- keÀjes[ efceUleerue. lej veJeer cegbyeF& ³esLeerue 125 SkeÀme& peeiee efJe¬eÀerletve ©. 4000/- keÀjes[ efceUleerue. DeejkeÀe@ce iueesyeue mì^@ìsefpekeÀ Heeì&veme& yejesyej GJee|jle keÀpee&®³ee HejleHesÀ[ermeeþer ®e®ee& keÀjerle Deens.³eele jefMe³ee®³ee efmeefmìcee ³ee kebÀHeveerves Demesì Kejsoermeeþer efye[er ceO³es menYeeie Iesleues Deens. ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
A
dvertise in rthsanket Newspaper
meesMeue efceef[³ee ceekexÀefìbie Yellow Page efkebÀJee India Mart Jej ueeKees ©He³es Ke®e& keÀ©ve veeWoCeer keÀjC³eeHes#ee meesefMeDeue efceef[³ee ceekexÀefìbi‡‡‡ e®³ee ceeO³eceeletve ceesHeÀle HeÀkeÌle DeeHeueer Jemlet Je mesJee ueeskeÀebHe³e¥le Heesnes®eJee.
ce³ee&efole 6 peeiee
500
2000
visiting card size
full page
1000 half page /arthsanket
Contact :
9819499279/ 9930026020 /arthsanket.tv http://arthsanket.in/
veeWoCeer keÀjCes DeeJeM³ekeÀ.
mLeU:
DeLe&mebkesÀle ÒeefMe#eCe keWÀê, ogkeÀeve ¬eÀceebkeÀ 3 Yeercee meove, [skeÀÌkeÀve ce®e¥ì yeBkesÀ®³ee yeepetuee, Yee³eKeUe HetJe& mìsMeve®³ee yeensj. mebHeke&À : 9819499279
MegukeÀ ©.
3,000/HeÀkeÌle
MeefveJeej, 14 SefÒeue 2018 JesU: mee³eb. 06.00 les 08.00
/arthsanket
/arthsanket.tv
@ArthSanket
http://arthsanket.in/
‡‡‡
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
3 8
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
c³eg®³egDeue HebÀ[ ceO³es iegbleJeCetkeÀ keÀjC³eemeeþer mebHeke&À: 9819499279 / 9930026020
/arthsanket
@ArthSanket
http://arthsanket.in/
/arthsanket.tv
OPEN
FREE Demat Account ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
9819499279 9930026020
legcner
mee#ej Deenele HeCe
’DeeefLe&keÀ“ efjl³ee
mee#ej Deenele keÀe? ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
9
9819499279 9930026020 ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s
10
ceneje<ì^ DeeefLe&keÀ GvveleerkeÀ[s