Mare 16

31 januari 2013 36ste Jaargang • nr. 16

Dit is de beste band ooit Pagina 11

Russische neonazi’s slaan iedereen met een tintje in elkaar, ook Italianen

20 uur per week gamen.

‘Ik studeer Japans om bij Nintendo te werken’

Wat hij vastheeft, laat ‘ie niet meer los. Pas op voor de hippo frog

Pagina 3

Pagina 6 en 7

Pagina 9

Zonder ouders, zonder beurs Aanvullende toelage verdwijnt De aanvullende beurs voor 17.500 studenten met zogeheten weigerachtige of onvindbare ouders, wordt afgeschaft. ‘Wat kan ik eraan doen dat mijn vader een zak is?’

DOOR MARLEEN VAN WESEL ‘Het contact met je ouders verbreek je heus niet zomaar. Het is behoorlijk ingrijpend.’ Susanne Ter Horst (26) is derdejaarsstudent wereldgodsdiensten in Leiden. Sinds haar veertiende heeft ze geen contact meer met haar vader. De aanvullende beurs die ze daarvoor ontvangt, verdwijnt. Maar, zegt ze boos: ‘Wat kan ik eraan doen dat mijn vader nogal een zak is?’

Ook de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) stonden meteen op hun achterste benen toen minster van Onderwijs Jet Bussemaker de maatregel aankondigde. ‘Het gaat een morele grens’, vindt LSVbvoorzitter Kai Heijneman. ‘Het gaat om een heel kwetsbare groep die echt niets aan de situatie kan doen.’

Ter Horst: ‘Op de DUO-website zetten ze nu doodleuk dat je altijd nog kunt lenen. Dat bezuinigen moet echt ergens ophouden.’

Het afschaffen van de beurs is een van de ‘vereenvoudigingen’ die het kabinet wil doorvoeren, naast het sociaal leenstelsel en het alternatief voor de OV-studentenkaart. Uitwonende studenten die gebrouilleerd zijn met hun ouders kunnen nu een aanvullende beurs ontvangen van 252 euro en thuiswonenden van 232 euro. Die regeling werkt volgens ISO-voorzitter Thijs van Reekum naar verhouding goed. ‘Misschien is het soms lastig om te onderscheiden wanneer er echt sprake is van een weigerachtige ouder. Maar de aanvraagprocedure van deze beurs is fors, daar begin je niet zomaar aan.’

Ter Hors: ‘Ik moest me door Schapen oppapierwerk Texel enorm veel worstelen.

Foto HH/Joost van den Broek Doktersbewijzen, brieven van een

psychiater en een psycholoog en allerlei formulieren, alleen om aan te tonen dat contact met mijn vader schadelijk zou zijn.’

Het voorkomen van fraude - zoals met de uitwonende basisbeurs speelt hier geen grote rol, zegt Van Reekum. Halbe Zijlstra, de staatssecretaris voor Onderwijs in het vorige kabinet, stelde dit al voor, ‘maar vooral als saneringsmaatregel tegen de ambtenarij binnen DUO’.

De vereenvoudigingen zouden op termijn jaarlijks 33 miljoen euro schelen. ‘Niet echt de moeite’, zegt Van Reekum. Immers: het sociaal leenstelsel en het alternatief voor de OV-studentenkaart zetten met respectievelijk 810 miljoen en 425 miljoen meer zoden aan de dijk.

De aanvullende beurs blijft voor sommige groepen wel bestaan, zoals kinderen van ouders met een laag inkomen. De procedure daarvoor levert minder lastendruk op.

Daardoor zal een deel van de 17.500 studenten met weigerachtige of onvindbare ouders de beurs niet of niet helemaal verliezen. ‘Het vaststellen van de aanvullende beurs op basis van het inkomen van ouders is een relatief eenvoudige handeling. Tevens is de handeling weinig belastend voor de studerende en DUO’, schreef Zijlstra vorig jaar in een toelichting bij het wetsvoorstel. Daar is Ter Horst het niet mee eens. ‘Ik krijg nu een maximaal aanvullende beurs, omdat mijn moeder niet zoveel verdient. Wanneer ze de huidige beurs afschaffen, is contact met mijn vader onvermijdelijk, om aan te tonen dat hij ook niet genoeg verdient om bij te dragen. Mogelijk is hij niet eens te vinden. Dat zou betekenen dat ik sowieso geen aanvullende beurs meer krijg.’

Heijneman: ‘Er is geen draagvlak onder studenten, ouders en scholieren voor dit beleid. Het werk van de minister moet dus opnieuw. Maar daar willen we best bij helpen.’

Eindelijk: richtlijn alcoholmisbruik

Helft van herkansers Traptekening begint taaltoets zakt weer af te brokkelen

Huisbaas zwaait met doorgeladen pistool

Gaat uw collega erg vaak naar de wc, heeft hij trillende handen of een rode neus? De ‘handleiding alcoholmisbruik voor leidinggevenden’ biedt uitkomst.

Meer dan de helft van de eerstejaars rechtenstudenten die de taaltoets moesten herkansen, is wederom gezakt.

Wie vier keer zakt, moet weg.

De traptekening in het Academiegebouw heeft onderhoud nodig. ‘Mensen lopen erlangs, stoten tegen de muur aan. Je ziet dat er stukjes vanaf zijn.'

De ChristenUnie overhandigt vandaag een ‘zwartboek huurleed’ aan de wethouder van Ruimtelijke Ordening Pieter van Woensel.

Pagina 5

Pagina 5

Pagina 4

De leden van Minerva kijken maandagavond naar de persconferentie van koningin Beatrix. Foto Guus Dubbelman

Wel even wennen...

Zijne Majesteits Eerste Maandag kondigde koningin Beatrix haar abdicatie aan. Marecolumnist Robbert van der Linde keek bij Minerva, waar sommigen op basis van hun stamboom meer recht menen te hebben op de troon dan Willem-Alexander.

Wanneer ik maandag iets voor zeven uur, de machtige trappen van Societeit Minerva bestijg, hoor ik reeds aan het mij toewaaiende geroezemoes dat het een historische avond is. Eenmaal de grote zaal binnengestapt, wordt me duidelijk hoe groot de impact van het nakende nieuws kan zijn. Iedereen weet diep van binnen al wat er gaat gebeuren, maar de opwinding is er niet minder om.

Het zal even wennen worden als de leden zich na 30 april in de zaal van de oudste studentenvereniging van Leiden verzamelen. Vanaf dat

moment is de oudste studentensocieteit van Nederland niet langer Hare Majesteits Eerste. Niet langer wordt er geborreld in Hare Majesteits Eerste Conversatiezaal. Niet langer is ‘HME’ een antwoord op de vraag “lul, waar was je gister dan?”

Na ruim honderd jaar een vrouwelijke vorst op de troon, ruim een eeuw “leve de koningin”, gaan wij verder als Zijne Majesteits Eerste.

Leve de koning!

De gezamenlijke geschiedenis van de LSV Minerva en het koningshuis gaat ver terug. Beiden vieren binnenkort een belangrijke, 200-jarige mijlpaal. 2013 Is de bicentennial van het koningrijk, 2014 markeert het veertigste lustrum van Minerva. Vele leden van het koningshuis, waaronder Beatrix en Willem-Alexander, waren tevens corpslid in Leiden, iets wat de vereniging graag benadrukt.

Pagina 5

Minerva heeft daardoor altijd, niet geheel ten onrechte, de reputatie gehad elitair te zijn. Een verzamelplaats van adel en patriciaat. Gekscherend menen sommigen, zelfs deze maandagavond nog, op basis van hun familiestamboom meer recht te hebben op de troon dan Willem-Alexander. De eerste staatsgrepen worden bij wijze van spreken al gepland.

Maar als de door alcohol gevoede grootspraak weer is verstomd en Koningin Beatrix statig haar abdicatie aankondigt, blijkt dat de leden nog altijd de erfenis van de Soldaat voortzetten, in hun steun en trouw aan de monarch en het vaderland.

En als ik na de toespraak van Hare Majesteit achter me uit honderden kelen het Wilhelmus hoor klinken, weet ik dat het met de steun voor de nieuwe monarch wel goed zit.

Bandirah Pagina 12

2

Mare · 31 januari 2013 Geen commentaar

Kelderhelden Ach, wat is het toch prettig. Lekker met die verlopen kop onder het maaiveld. Eerst stevig snurken in de collegebanken. Dan de laatste dag voor het tentamen de aantekeningen van een collega kopiëren. En dan: stampen maar. Dat zesje zit er waarschijnlijk net in.

Deze natie is groot geworden door dit soort volk. Hulde aan de middelmaat.

Maar voor hen is het een keuze. Zij kunnen nog tot inkeer komen en zich baden in het haast verblindende licht van het al maar uitdijende assortiment aan excellentieprogramma’s op de universiteit.

Er zijn ook stumpers die echt niet beter kunnen. Het hoogste waarnaar zij kunnen streven is grauwe middelmaat. Verbeten kalken zij elk woord van de professor op. Soms druppels bloed op het collegeblok achterlatend. Elke dag keihard studeren tot het zweet parelt op het voorhoofd. Een traan in de ogen als die voldoende net niet wordt gehaald. Dat soort hartverwarmende tafereeltjes.

Onderwijsminister Jet Bussemaker bezegelt nu hun lot. In haar wetsvoorstel Kwaliteit in verscheidenheid schept zij ruimte voor nog meer excellente opleidingen, toptrajecten en ereklasjes.

Alsof er al niet genoeg university- en honourscolleges zijn waar de student echt kan worden uitgedaagd.

Natuurlijk draait het vooral weer om keiharde DOOR VINCENT BONGERS

Colofon Redactie-adres Pieterskerkhof 6 2311 SR Leiden Telefoon 071–527 7272 Fax 071–527 7288

cash. De minister wil het mogelijk maken om meer geld te vragen voor de nieuwe superstudies. Tot maximaal vijf maal het wettelijk collegegeld. De financiële experts van de universiteiten grijpen natuurlijk verlekkerd naar hun rekenmachine.

Het moet mogelijk zijn om bij elke studie meerdere van die programma’s te bedenken. Het liefst met gouden en platina varianten. Uiteraard alleen geopend voor toppertjes.

‘Studenten die om een ambitieuzer en uitdagender studiecultuur vragen, vinden bij mij een willig oor’, aldus Bussemaker op de site van haar ministerie.

Voor de noodkreet van de middelmaat is de minister doof. Nog even en de universiteit verbant studenten die rommelen in de marge naar de kelder van de academie. College krijgen ze van oude murmelende docenten die maar niet kunnen worden geloosd.

Maar er komt hulp uit onverwachte hoek. De Raad van State, het hoogste adviesorgaan van de regering, trekt aan de bel. In haar mijmeringen over het wetsvoorstel stelt de Raad dat de ‘focus op excellentie’ er niet toe mag leiden dat er tekorten ontstaan aan masteropleidingen voor gemiddelde studenten. Ook zij verdienen een plaats in de kenniseconomie. Ze zijn ‘hard nodig’, schrijft de Raad zelf. Even afwachten hoe in dit geval het met de oren van de minister is gesteld.

En wees eens eerlijk. Al dat excellente gedoe past Nederland niet. Elke verongelijkte veel te veel geld verdienende sporter, onbegrepen kunstenaar en extravagante beroemdheid dient flink te klagen over het feit dat hun boven het maaiveld uitstekende kop met het nodige ceremonieel wordt afgehakt. Die traditie houden we graag in ere. Zeker nu we in april een middelmatige Leidse student als koning huldigen.

Website mareonline.nl E-mail redactie@mare.leidenuniv.nl

De redactie is op vrijdag gesloten.

Oplage circa 15.000

Column

Hoofdredactie

Frank Provoost frank.provoost@mare.leidenuniv.nl Redactie

Thomas Blondeau redactieleiden@gmail.com Vincent Bongers vbongers@mare.leidenuniv.nl Bart Braun bbraun@mare.leidenuniv.nl Marleen van Wesel h.g.van.wesel@mare.leidenuniv.nl Sebastiaan van Loosbroek (stagiair) vanloosbroek1992@gmail.com Medewerkers

Robbert van der Linde • Petra Meijer • Benjamin Sprecher • Marit de Vos • Geerten Waling • Anne van de Wijdeven Fotografie Taco van der Eb • Marc de Haan Illustraties Bas van der Schot • Bandirah • Silas.nl Basisontwerp Roeland Segaar, Zabriski Communicatie Art direction en vormgeving Marijke Hoogendoorn • richgirl-design.com Drukwerk Dijkman Offset Amsterdam Advertenties Bureau van Vliet B.V. Postbus 20 2040 AA Zandvoort Telefoon 023 - 571 47 45 Fax 023 - 571 76 80 Redactieraad

Prof. dr. J.C. de Jong (voorzitter) • prof. dr. A.J.W. van der Does • drs. B. Funnekotter • dr. H. Heestermans • L. ten Hove • D. Jacobs • prof. dr. J.J.M. van Holsteyn • Prof. dr. F. Israel • mr. F.E. Jensma • E. Kastelein • S. Kerkhof • E. Merkx • C. Regoor • prof. dr. N.J. Schrijver • R.van Wijk • C. van der Woude Jaarabonnementen

Een jaarabonnement op Mare loopt van september t/m juni. Belangstellenden kunnen Mare thuisgestuurd krijgen door €35 over te maken op bankrekening 1032.57.950 ten name van Universiteit Leiden (o.v.v. Mare en SAP-nummer 6200900100) en vervolgens een bevestigingsmail met daarin hun adres te sturen naar redactie@mare. leidenuniv.nl. Studenten betalen €25. Ter controle graag in de bevestigingsmail ook het studentnummer vermelden.

Adreswijzigingen

Alleen schriftelijk met postwikkel.

Klachten en opmerkingen over de toezending van Mare 071-5277272.

Mededelingen voor het op donderdag verschijnende nummer moeten uiterlijk de voorafgaande donderdag 16.00 uur in het bezit van de redactie zijn.

ISSN 0166-3690

De Universiteit der Nederlanden Het eerste boek dat ik las toen ik in Leiden kwam werken was Onder professoren, van W.F. Hermans. Niet voor het recept van blanquette de volaille, maar vanwege de mooie introductie in de mores van de academia. Op elke universiteit loopt wel een Rufus Dingelam rond, de ingekakte, monomane wetenschapper die thuis niet begrepen wordt. Of erger nog: een Tamstra, Pap of Ongering, collega’s die Dingelam afgunstig bejegenen en opeens bij hem komen flemen als hij – ondanks zichzelf – een Nobelprijs wint.

Hermans schetst de sfeer op de Rijksuniversiteit Groningen en in het Project X- en professorendorp Haren zoals hij die hij in de jaren vijftig als lector zelf had opgesnoven: kneuterigheid, burgerlijkheid, jaloezie, maar ook inteelt en navelstaarderij.

Ik herinnerde me het boek vanwege het lokale karakter van de universiteit: het gaat om een klein reservaat waarin steeds dezelfde personages vele jaren van hun carrière slijten. De universiteit van vandaag lijkt veel opener, veel minder scherp geprofileerd.

Ooit liepen de verdelingen parallel aan verzuiling en ideologisering en wist iedereen waar hij aan toe was als hij ergens ging studeren of werken: de refo’s (en later de socialisten) zaten aan de VU, de katholieken in Nijmegen, de anarchisten aan de UvA, de oude liberalen in Leiden.

Maar tegenwoordig is het een rommeltje. Zo was mijn leermeester aan de UvA een gereformeerde die was weggekocht bij de VU, en zijn veel van mijn huidige collega’s Groningers met een rijke transfergeschiedenis. Daarnaast woont het gros van de werknemers niet in Leiden, en werkt menig postdoc of docent op twee universiteiten tegelijk. Van een eigen stedelijke of universitaire identiteit is dus veel minder sprake.

Dat wordt nog versterkt door de vele buitenlandse studenten en wetenschappers. Hele universiteiten (zoals ‘Maastricht University’) drijven erop. Leiden is er een internationale stad door geworden. Het is verbazingwekkend dat Mare nog niet is overgestapt op het Engels (of nou ja, Dunglish).

Universiteiten lijken op de omroepen in Hilversum: een dure herinnering aan een allang achterhaalde maatschappelijke orde. Rens Bod, hoogleraar aan de UvA op het fascinerende snijvlak van computernerds en boekenwurmen, pleitte

daarom onlangs voor een ‘Universiteit der Nederlanden’.

Daarin zouden de zeven klassieke universiteiten moeten opgaan. Er blijven zeven campussen over, elk met zijn eigen specialiteiten. Ons land, zo was zijn gedachte, is veel te klein voor die malle interne verdeling, de ware concurrentie is internationaal. Een funky idee, dat zeker voor kleinere studies een redding kan betekenen. Maar de gedachte dat concurrentie op nationaal vlak overbodig of nutteloos is, verdient toch wat scepsis.

Allereerst omdat de internationale concurrentie op het gebied van studies als Middelnederlands, Vaderlandse Geschiedenis of Nederlands Fiscaal Recht nogal te wensen overlaat. Maar ook is een fusie van Nederlandse universiteiten een wel heel drastische oplossing voor een probleem dat we zelf gecreëerd hebben.

Dat probleem is dat een baan op de universiteit net zo inwisselbaar en opportunistisch is geworden als een contract in het profvoetbal. De wetenschap heeft een structuurverandering ondergaan waarin vaste aanstellingen verdwijnen en worden vervangen met promotie- en postdoc-onderzoek.

Jonge onderzoekers strijden om korte-termijnbanen en -beurzen, hoogleraren mogen blij zijn met een bijzondere leerstoel van een half dagje per week. Zo is een systeem ontstaan waarin academici als nomaden het land door trekken op de cadans van de wetenschappelijke conjunctuur.

De facto is er dus al een Universiteit der Nederlanden. Met de gecentraliseerde coördinatie van instellingen als het NWO, dat wikt en beschikt over geldverdeling, onderwerpkeuze en valorisatie, wordt al afbreuk gedaan aan de universiteit als karaktervolle gemeenschap. Minder dan vroeger is zij gebonden aan een stad, ervaren haar werknemers en studenten een gemeenschapszin en heeft zij een automatische profilering op basis van een wetenschapstraditie. In plaats daarvan: megalomane fusieplannen, kinderlijke omgangsregels en kunstmatige ‘profileringsgebieden’.

Het schrikbeeld uit Onder professoren hebben we gelukkig achter ons gelaten, maar een nationale mega-uni is een onbesuisde vlucht naar voren.

Geerten Waling promoveert en doceert bij geschiedenis

31 januari 2013 · Mare 3 Mensen

071 -527 …

Op 4 november vorig jaar demonstreerden zo’n zesduizend nationalisten en skinheads tijdens de zogeheten ‘Russische Mars’.

Foto Hollandse Hoogte.

Eigenlijk zijn ze superlief Extreem-rechts rukt op in Rusland Bestuurskundestudent Suzanne Dil ondervond aan den lijve hoe de invloed en het geweld van Russische nationalisten toenemen. ‘Een Italiaanse studiegenoot werd in elkaar geslagen en neger genoemd.’

‘Ik was in 2009 met twee vriendinnen in Moskou toen er een aanslag door Tsjetsjenen op een trein naar Sint-Petersburg was gepleegd’, zegt Suzanne Dil (23).

‘Er was overal paniek op straat. Als je een beetje een kleurtje hebt, word je sowieso snel aangehouden. Alleen

Door Vincent Bongers

dat was nu nog erger. We gingen met de metro. Een iets getinte man werd uit de wagon gesleurd door de politie. Op straat zag je dat soort dingen ook. Heel bizar en eng om te zien.’

Dil schreef een afstudeerscriptie over rechts-extremisme in Rusland.

Daarmee heeft ze als eerste student de nieuwe bestuurskunde master crisis and security management afgerond. Tijdens haar opleiding studeerde ze een semester in SintPetersburg. ‘Een Italiaanse studiegenoot werd na het uitgaan op weg naar huis in elkaar geslagen en neger genoemd. Die term gebruiken ze voor iedereen die enigszins getint is.

Hij had de volgende dag een heel dik oog. Natuurlijk is niet iedereen anti-buitenlander maar na het ineenstorten van de Sovjet-Unie neemt het rechts-extremisme sterk toe. De oorlog op de Kaukasus, met name de Tsjetsjeense kwestie, voert de spanning de laatste tien jaar nog meer op. Iedereen werd bang. Dat leidde tot xenofobie. Heel veel migranten komen van de Kaukasus. Zij wonen voornamelijk in de grote steden. Sociaal-economische factoren zijn ook van belang. De kloof tussen arm en rijk is groot. Een deel van de Russen zegt dan: “Zij pikken onze banen in.

We moeten voor ons zelf opkomen.”

De meeste hate crimes vinden in Moskou en Sint-Petersburg plaats.’

Inmiddels verzet een groot aantal groeperingen en partijen zich tegen alles wat niet Russisch is. ‘Er zijn naar schatting zo’n 70 duizend skinheads in Rusland. Maar ook de partij van Vladimir Zjirinovski, de LDPR, kun je extreem-rechts noemen. In dat is de op drie na grootste partij in de Doema, het Russische parlement.’

En geweld wordt niet geschuwd.

‘In 2010 was er een grote rassenrel in Moskou. Er was een Rus vermoord door iemand met een tintje. Vijfduizend extremisten gingen de straat op alle gekleurde mensen die ze tegen kwamen, werden in elkaar geramd.

Bij die uitbarsting van geweld vielen twee doden.’

Ook de overheid wakkerde in eerste instantie onbedoeld de vreemdelingenhaat aan. ‘Toen Poetin eind 1999 aan de macht kwam, startte hij een patriottisch offensief. Hij wilde dat Russen hun land weer als machtige speler zagen en vooral jongeren bewust maken van het heroïsche verleden. Dat liep een beetje uit de hand. Poetin is geen nationalist, wilde de verschillende etnische groepen juist verenigen. Dat deel van de boodschap raakte wat verloren.’

Dil onderzocht wat de Russische overheid doet om het extremisme te bestrijden. Het blijkt dat het Kremlin niet werkloos toekijkt. ‘Er is wetgeving aangenomen specifiek tegen hate crimes. Vorig jaar is er door Poetin een organisatie opgericht die zich speciaal bezighoudt met het bij elkaar brengen van de verschillende etnische groepen in Rusland. Er is aandacht voor educatie. Maar Poetin is zelf natuurlijk iemand die zich verzet tegen het Westen en Amerika in het bijzonder. Met die xenofobische houding geeft hij niet echt het goede voorbeeld.’

Ondanks de problemen komt Dil graag in Rusland. ‘Ik ben daar zo ontzettend goed ontvangen en geholpen. Eigenlijk zijn ze superlief.’

Walgelijkheid wint Is het waar, of niet? Peter Burger, docent bij Journalistiek en Nieuwe Media lanceerde vorige week de site gestolengrootmoeder.nl waarop hij broodjeaapverhalen verzamelt.

Wanneer is een broodjeaapverhaal nu een broodjeaapverhaal? Hanteert u criteria?

‘Dat is precies waar het proefschrift over gaat waar ik mee bezig ben. Mijn definitie is dat het om sterke verhalen gaat die extreme gebeurtenissen bevatten en waarbij de waarheid ter discussie staat.

De verhalen hoeven dus niet per se onwaar te zijn. Zolang iedereen het erover eens is dat een verhaal onwaar is, is er geen discussie en ga ik het dus niet onderzoeken.’

Hoe walgelijker een verhaal, hoe groter de kans dat het wordt doorverteld, blijkt uit onderzoek.

‘Ja. Alleen als het waarheidsgehalte nihil is, is er weinig kans dat het verspreid wordt. Maar als je kunt kiezen uit twee verhalen die even waarschijnlijk zijn, terwijl de ene een stuk walgelijker is, zal die veel sneller de ronde doen. Walgelijkheid wint het van waarschijnlijkheid.’

Vertel eens een walgelijk verhaal.

‘Zo’n tien jaar geleden speelde een heel heftig verhaal in Nederland dat ook betrekking had op Leiden. Een student vertelde me dat hij van zijn vriendin had gehoord van een smileybende. Die zou meisjes lastigvallen in de buurt van de Haarlemmerstraat. ’s Nachts trokken ze meisjes van de fiets en lieten haar de keus of ze een groepsverkrachting of een smiley wilde. Een smiley was verminking: ze sneden inkepingen bij je mondhoeken zodat je voor de rest van je leven een smiley zou houden. Dat was toen echt nieuws.’

Frutti di Mare

Dansen als een hobbit Door Petra Meijer ‘Sommigen

van jullie kunnen misschien stijldansen, dat is allemaal vrij strak. Balfolk is losser, je mag meer zwieren en met je armen zwaaien. Niet als er straks iemand tegenover je staat, dan sla je hem in het gezicht’, waarschuwt Cecile de Haan (23, psychologie). Op de dansvloer van studentenvereniging Catena staan ruim dertig studenten. De komende twee uur zullen ze kennis maken met een aantal oude West-Europese volksdansen. Op het geriedel van de Ierse doedelzak maken ze wat eenvoudige pasjes.

‘En nu doen we hetzelfde, maar dan met een partner. Je kunt ook een draai maken. Als man geef je de vrouw een signaal door je arm omhoog te bewegen. Dan ontstaat er vanzelf ruimte voor de vrouw om te draaien’, aldus Maarten Vreeburg (23, culturele antropologie). ‘Als vrouw is het eigenlijk niet de bedoeling dat je nadenkt als je dit doet’, zegt De Haan. ‘Je moet gewoon doen wat de man je vertelt. Niet zo geëmancipeerd, ik weet het.’

De Haan en Vreeburg, beiden lid van Catena, doen de pasjes voor en dan is het tijd om een danspartner uit te zoeken. De deelnemers pakken elkaar ongemakkelijk vast. ‘Misschien vind je het na vandaag wel zo leuk dat je een keer naar een Balfolkevenement wil gaan. Nu is iedereen bij een studentenvereniging leuk en aardig, maar op zo’n evenement kan je nog wel eens een vies mannetje tegenkomen die je helemaal tegen zich aandrukt. Dan kan je natuurlijk zeggen: “Sodemieter op!” en hem een duw geven…’

‘Spugen!’ roept iemand door de zaal.

‘Ja, of spugen, dat werkt ook. Maar een subtielere methode is om druk uit te gaan oefenen op de hand die je in zijn nek hebt.’

De muziek wordt weer gestart en al snel maakt de ongemakkelijkheid plaats voor lachende gezichten. ‘We zagen een poster hangen omdat een aantal Catenianen een Balfolk-projectgroepje op wilde starten. Als thema voor onze Open Week hebben we elke avond een andere film.

Vandaag is dat Lord of the Rings. Volks-

‘Heren, het is geen gokkast waaraan je trekt.’

Foto Taco van der Eb

dansen sluit wel mooi aan bij de hobbitcultuur’, vertelt Janne van Zanen (21, Engels) van de activiteitencommissie die de Open Week organiseert. ‘Mensen van andere verenigingen kunnen deze week zien wat Catena inhoudt. We hebben ook een Twilight-, Starwars-, Harry Potter- en James Bond-avond’, zegt Eveline Lameer (21, kunstgeschiedenis). Aan de zijkant van de dansvloer staat inderdaad al een grote afbeelding van huiself Dobby, met de tekst: ‘Koop snacks bij mijn meester, anders word ik gestraft.’

‘Heren, doe voorzichtig met de arm van de dame. Het is geen gokkast waar je hard aan kunt trekken’, roept Vreeburg de dansende koppeltjes toe. De workshop eindigt met een paar groepsdansen. ‘Dat is misschien wel de charme van Balfolk. Je danst met zijn allen samen of wisselt veel van partner. Stijldansen draait meer om techniek, hier maakt het niet uit of je een beetje uit de maat gaat, zolang je samen maar plezier hebt’, aldus de Haan.

Na de workshop snellen de aanwezigen zich met rode wangen naar de bar voor een glas water. ‘Het is ontzettend leuk, maar je krijgt het er wel warm van’, zegt Merel Spithoven (19, archeologie).

Een enkeling danst nog even door, de rest wacht op de Middle Earth Mensamaaltijd.

Terwijl er geen bewijzen waren.

‘Klopt. De politie zei dat er niets gebeurd was wat op deze praktijken leek. Maar degenen die de verhalen vertellen zijn niet zo geïnteresseerd in de bewijzen.

Zij voeren als argument op dat niemand het zeker kan weten en je mensen maar beter kan waarschuwen.’

U schrijft ook over krijtkrabbels naast voordeuren. Die tekens zouden geheimtaal voor dieven zijn. Via Twitter waarschuwde een politieagente ervoor, maar u ontkracht het bestaan.

‘Dat verhaal gaat nu inderdaad rond in Nederland. Ik weet alleen zeker dat die tekens niets met dieven te maken hebben, want ik heb iets gedaan wat de politie zelf niet heeft gedaan: ik heb gebeld naar allerlei instanties. Politieopleidingen, het Landelijk Parket, de voorlichters van de korpsen in de grote steden. Allemaal wisten ze van het bestaan af, maar niemand kon een misdrijf in verband brengen met de krijtkrabbels.’

Zorgen de sociale media dan voor een toename van het aantal geruchten?

‘Mijn indruk is dat grote broodjeaapverhalen niet meer of minder voorkomen dan tien jaar geleden. Verhalen gaan nu alleen wel sneller rond. Maar omdat allerlei soorten mensen op Twitter zitten, worden geruchten ook sneller doorgeprikt. Wat dat betreft hebben sociale media een zelfreinigend vermogen.’ SVL

4 Mare · 31 januari 2013 Nieuws

Tegemoetkoming Via www.leiden.nl/student kunnen kamerbewoners tot en met maart de tegemoetkoming woonlasten kamerhuurders aanvragen. Gemeenten zijn tegenwoordig verplicht afvalstoffenheffing op te leggen aan verhuurders, waardoor de heffing in de huurprijs terecht komt. De gemeente Leiden heeft echter besloten om huurders van een onzelfstandige woonruimte met een laag inkomen, voornamelijk studenten, tegemoet te komen door deze kosten te compenseren.

Usis-onderzoek De Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft een onderzoekscommissie ingesteld die de invoering van studentenadministratiesysteem SIS gaat evalueren. Dat zegt decaan van de faculteit Geesteswetenschappen Frank Vree, die de commissie zal gaan leiden, in een radio-interview met Amsterdams universiteitsblad Folia. Net als bij de Leidse variant Usis leidde de invoering van SIS tot veel klachten en ontevredenheid. Het systeem kostte bovendien meer dan voorzien. In de evaluatiecommissie zitten ook leden van de studentenraden en medezeggenschapsraden van de UvA en de Hogeschool van Amsterdam (HvA). In Leiden is het onderzoek naar de implementatie van Usis uitbesteed aan adviesbureau Capgemini. Wel wil de universiteitsraad nog steeds meer weten van het college van bestuur over de besluitvorming rond Usis. Het project heeft de universiteit Leiden rond de 11 miljoen euro gekost, ruim twee keer zoveel als was begroot. De kosten voor de UvA en HvA pakten nog hoger uit.

Onterechte boetes

‘Hoe meer contact, hoe meer pret’ Bacheloronderwijs bij rechten krijgt meer uren De faculteit Rechten gaat haar bacheloronderwijs vernieuwen. Dat gebeurt onder andere om het aantal contacturen in het eerste jaar op te krikken van acht naar twaalf.

Maar ook moet er in het curriculum meer ruimte komen voor vaardighedentraining en Europees recht.

Het Rechtenbestuur legde maandag tijdens de faculteitsraad een ‘houtskoolschets’ voor de nieuwe bachelor voor.

Zo wordt in het eerste semester voor twee blokken van zeven weken met drie vakken per blok gekozen.

Voorheen was dat drie blokken van vijf weken met elk blok twee vakken.

De vakken bestaan uit vijf of tien punten.

Rechtendecaan Rick Lawson:

Door Vincent Bongers

‘Geen gerommel met drie of zeven en een halve punten.’

Het is de bedoeling om het curriculum gefaseerd in te voeren.

‘Dus eerst de propedeuse en dan de twee volgende jaren. We hopen in september 2013 met de uitrol te beginnen.’

Mogelijk gaat op termijn ook het aantal contacturen in het tweede en derde jaar omhoog. ‘Dat willen we graag. Hoe meer contact, hoe meer pret. Daar moet dan wel extra financiering voor komen. En meer zalen.’

René Ory van personeelspartij PP noemde het voorgestelde schema een ‘didactisch hoogstandje’.

Maar hij had ook zorgen. ‘Het geeft een hoop extra druk op de ruimte en personeel. Ik begrijp dat we vaker gebruik moeten maken van het Gorlaeus. Ik hoor steeds van het bestuur dat we daar wel uitkomen. Ik hoop dat dat optimisme

gerechtvaardigd is.’

Kees Pafort van het Rechtenbestuur verwacht dat het een zware kluif wordt: ‘Het wordt een krappe zaak. We gaan dan naar bezettingsgraden van zalen in het KOG van 90 procent en dat terwijl een rendement van 70 procent al als optimaal wordt gezien. We hebben wel de beschikking gekregen over de Sterrewacht. Dat lost maar een deel van de problemen op. Niet alle ruimtes zijn geschikt voor ons.’

De dagen worden langer. ‘Van negen tot zeven. En misschien wel in een aantal gevallen van negen tot negen.’

Er dreigt vooral een tekort aan grote zalen voor hoorcolleges.

‘Maar we verwachten dat wel op te lossen. Tentamenruimte is lastiger.

We moeten wellicht vaker in het Holiday Inn gaan zitten.

Die tentamenkosten betalen we

Ruim 15.000 buitenlandse studenten die in Nederland studeren, krijgen mogelijk een onterechte boete van 350 euro omdat zij geen gezondheidsverzekering hebben afgesloten. Dat schrijft Transfer, een vakblad over internationalisering in het hoger onderwijs. Het College van Zorgverzekeringen heeft de studenten een brief gestuurd waarin zij gemaand worden een basisverzekering af te sluiten. Doen zij dat niet, dan krijgen ze een boete. Echter een groot deel van deze buitenlandse studenten is niet verzekeringsplichtig. Alleen als deze studenten een bijbaan hebben of stage lopen, moeten ze een verzekering in Nederland afsluiten. Uiteraard moeten de studenten wel in hun eigen land een verzekering hebben. De PvdA en D66 hebben Kamervragen aan minister Bussemaker gesteld en willen dat er een einde komt aan de onterechte aanmaningen. Volgens Transfer worden ‘veel buitenlandse studenten wanhopig van de bureaucratie waarin ze in Nederland verzeild raken.’

DUO zaait verwarring met cijfers Onderwijsinstelling DUO heeft afgelopen week cijfers naar buiten gebracht over hoeveel nieuwe studenten elke universiteit dit academiejaar heeft aangenomen. De cijfers zijn echter gepubliceerd zonder medeweten van de VSNU en de Hbo-raad.

Jiu-jitsu De Leidse studente Ismay Gossen (23, journalistiek en nieuwe media) werd vorige week tweede tijdens het EK Brazilian jiu-jitsu in Lissabon. Deze sport is een variant op de traditionele Japanse vorm.

‘Dat is vooral staand slaan en stoten. Wij beginnen wel staand, maar we proberen onze tegenstander zo snel mogelijk neer te halen, te wurgen en klem te zetten’, leg Gossen uit. Ze behaalde de podiumplaats in de gewichtscategorie medium heavy, waarvoor je maximaal 74 kg mag wegen, inclusief pak. In april vertrekt Gossen naar Finland om deel te nemen aan de trials voor het wereldkampioenschap in Brazilië.

Rectificaties Het Texelse echtpaar Kees en Mylene Boekel (Mare 15) heeft twee kinderen, geen drie. Het bericht over het definitieve einde van de langstudeerboete (‘Jojo-politiek’) meldde niet dat de bij die boete horende regeling voor de OV-studentenkaart voorlopig behouden blijft.

Studenten moeten nog steeds één jaar na de nominale studieduur hun kaart inleveren, in plaats van na drie jaar. Het Kabinet is nog steeds van plan om in 2015 alle studentenkaarten te vervangen door kortingskaarten.

zelf, dat is nog een bijkomend probleem. Daar moeten we nog maar eens indringend over praten met het college van bestuur.’

Studentenpartij SGL wees er ook op dat de studielast per vak erg verschillend is, en daar moet in de planning rekening mee worden gehouden.

‘Bij rechtsfilosofie is het bijvoorbeeld pas echt zweten’, zei fractievoorzitter Merel Schuppert. Ook merkte ze op dat het ‘eerste semester voor sjaarzen wel eens te zwaar kan zijn.’

Pauline Schuyt van het bestuur legde uit dat de keuze voor een relatief stevig eerste semester bewust is.

‘We willen graag dat studenten er snel achter komen of zij de juiste studie hebben gekozen.’

Het Rechtenbestuur gaat nogmaals kritisch naar de opzet van de nieuwe bachelor kijken.

‘Let op veelvuldig wc-bezoek’ Bezoekt uw collega erg vaak de wc?

Of heeft uw kantoorgenoot trillende handen en een soms wel een heel erg rode neus? Pas dan op, u heeft wellicht met een gevalletje alcoholmisbruik te maken.

Gelukkig heeft het college een document laten opstellen waarin precies staat hoe een alcoholicus is te herkennen en wat er vervolgens moet gebeuren. De ‘handleiding alcoholmisbruik voor leidinggevenden en p&o-afdelingen’ bevat namelijk geen tips over effectief dronken worden en hoe deze toestand verborgen te houden voor collega’s, zoals de titel wellicht doet vermoeden.

Als een medewerker de indruk geeft

onder werktijd te drinken, wordt het tijd voor de leidinggevende om een gesprek aan te gaan. Ook is het nodig om getuigenissen op te nemen.

Want de kans is groot dat de drinker ontkent. Mocht het drankgebruik tot gevaarlijke situaties leiden, dan mag er meteen ingegrepen worden. Maar in de meeste gevallen blijft het bij afspraken maken over hoe de drank uit de werkomgeving gebannen gaat worden. ‘Na dit gesprek wordt de medewerker voor de rest van de dag naar huis gestuurd om zich te bezinnen.

Na het eerste gesprek kan worden afgesproken dat bij volgende constatering van alcoholmisbruik van een medewerker deze gevraagd wordt een blaastest te ondergaan. Dat mag

alleen onder strikte voorwaarden en de vermeende drinker mag de test weigeren.

Als er geen vooruitgang in de zaak zit, volgt er een tweede gesprek.

Mocht dat niets opleveren dan krijgt de medewerker te horen dat er een voorstel naar het college van bestuur gaat waar om disciplinaire maatregelen wordt gevraagd. Over welke vorm die mogelijk krijgen, gaat het stuk niet in.

Overigens legt de universiteit geen totale drooglegging op: ‘Alleen tijdens werklunches en borrels die tijdens werktijd plaatsvinden wordt het met matige nuttigen van alcohol getolereerd.’ De medewerker moet zelf maar bepalen wat matig is. VB

En dat terwijl deze organisaties normaal gesproken altijd op de hoogte worden gesteld. Bovendien blijken de cijfers niet helemaal te kloppen.

Het is bijvoorbeeld onduidelijk welke studenten nu vallen onder de definitie ‘eerstejaars’. Volgens de tabel op de site van DUO gaat het dan niet alleen om voltijd- en deeltijd- bachelorstudenten, maar ook om propedeusestudenten en zelfs masterstudenten. ‘Als je een masterstudent bent, beschouwen we je als een nieuwe student, want je zit dan in een nieuwe fase’, aldus een woordvoerder van DUO. Volgens hem gaat het om alle masterstudenten en niet alleen om masterstudenten die hun bachelor in een andere stad hebben gevolgd.

Bovendien zijn de cijfers niet van tevoren voorgelegd aan de VSNU en de HBO-raad.

‘Normaal worden die eerst overlegd met ons zodat wij eventuele aanpassingen kunnen maken’, aldus VSNU-woordvoerder Bastiaan Verweij. De VSNU wacht daardoor nog met het publiceren van de definitieve cijfers, totdat onjuistheden en onduidelijkheden zijn verwijderd.

Naar verwachting zal de VSNU die cijfers volgende week publiceren. SVL

31 januari 2013 · Mare 5 Nieuws

Huisbaas met door- ‘Matties zijn met God’ op geladen pistool ChristenUnie maakt zwartboek huisjesmelkers Achterstallig onderhoud, onaangekondigde huisbezoeken, vage bemiddelingskosten, hoge huren, pesterijen en zelfs bedreiging. De ChristenUnie overhandigt vandaag een ‘zwartboek huurleed’ aan de wethouder van Ruimtelijke Ordening Pieter van Woensel.

Door Petra Meijer ‘Sommige gevallen zijn echt heel extreem’, zegt Mart Keuning, fractievoorzitter van de ChristenUnie Leiden. ‘We hebben een melding over een huurbaas die met een doorgeladen pistool door het huis liep, omdat hij het pand zelf weer wilde betrekken. Of een huurbaas die poep aan de muren smeerde, of die de banden van fietsen lek stak. Maar verder staan er tientallen verhalen in van hoge bemiddelingskosten en slecht onderhoud. En dat is voor veel Leidse huurders op deze krappe markt de dagelijkse realiteit.’

Volgens hem zijn de klachten terug te leiden tot twee problemen.

Allereerst kunnen huurders op de particuliere markt nauwelijks om bemiddelingsbureautjes heen. ‘Zij rekenen vaak hoge kosten voor al-

lerlei vage diensten. Ook gebruiken ze soms achterlijke contracten. Zo moeten huurders soms toezeggen niet naar de huurcommissie te zullen stappen en niet om huurverlaging of reparaties te vragen.’ Zulke toezeggingen zijn niet rechtsgeldig.

‘Maar wat wil je doen? Voor jou tien anderen’, aldus Keuning.

De ChristenUnie pleit daarom voor een vergunningensysteem. ‘Er moeten strenge regels komen waar de bureaus zich aan moeten houden, zodat ze normale prijzen vragen voor hun diensten en de prijzen van kamers en appartementen niet onnodig opstuwen. We zien in andere steden dat de schimmige kantoortjes dan vanzelf verdwijnen.’

Een tweede probleem zijn de huurbazen. ‘Er zijn genoeg gevallen bekend waar nauwelijks of geen onderhoud plaatsvindt, waar huurbazen zonder toestemming binnenkomen of zelfs huurders proberen weg te pesten als ze andere plannen hebben voor het pand. Bewoners krijgen dan ineens een blowende Pool als huisgenoot, of er wordt continu keiharde muziek gedraaid.

Huurders kunnen natuurlijk naar de huurcommissie stappen, maar dat kan maanden duren. De politie

Ruim helft taaltoetsherkansers zakt weer Meer dan de helft van de eerstejaars rechtenstudenten die de taaltoets moesten herkansen, is wederom gezakt.

Dat bleek tijdens de faculteitsraad Rechten van maandag. ‘52 Procent van de studenten rechtsgeleerdheid, notarieel- en fiscaal recht hadden een onvoldoende’, zei Pauline Schuyt, de portefeuillehouder onderwijs van het Rechtenbestuur. ‘De helft van de herkansers bij criminologie heeft het gered. Zij hadden 78 van de 95 vragen goed.’

Van de 28 herkansers bij criminologie zakten er dus 14. Schuyt: ‘Zij mogen niet aan het vak criminologische vaardigheden meedoen. De opleidingsdirecteur van criminologie vertelde ons dat de veertien zakkers ook hun tentamens slecht gemaakt hebben. Met deze mensen krijgen we dus nog wel meer te maken.’

235 rechtenstudenten deden mee

aan de herkansing. Van hen zakten er 122. Zij voldoen nu niet aan de tutoraatregels en mogen het vak ‘juridisch betoog’ niet volgen. De propedeuse is dan niet meer in een jaar te halen. Maar het is nog wel mogelijk om in het tweede jaar twee pogingen te doen om de toets te halen en alsnog te voldoen aan de eisen.

Geslaagden kunnen dan alsnog het vak juridisch betoog volgen.

Maar uitsluiting van de studie dreigt. Een student die vier keer zakt, moet weg. Eind vorig jaar konden de eerstejaars een eerste poging doen om de toets te halen. De resultaten vielen toen niet tegen. Bijna driekwart van de studenten had toen een voldoende.

Dat was al een hele verbetering ten opzichte van de resultaten van een proeftoets die in april werd gehouden. De helft haalde het toen niet. Er waren toen nog geen consequenties aan zakken verbonden. VB

is vaak niet goed op de hoogte van de rechten van de huurder. De bestaande instanties moeten beter samenwerken en er moet een centraal meldpunt komen waarbij men snel tot actie over gaat’, zegt Keuning.

Ruim anderhalf jaar geleden onderschreef wethouder van Ruimtelijke Ordening Pieter van Woensel naar aanleiding van een stuk in Mare de problemen met huurbazen.

‘Je ziet dat sommige huisbazen misbruik van de situatie maken en studenten geen actie ondernemen. Ze voelen zich geïntimideerd’, zei hij toen. Van Woensel pleitte voor een meldpunt waar huurders klachten konden doorgeven.

‘Dat gemeentelijke meldpunt is er inderdaad gekomen, maar er zit te weinig energie achter’, zegt ChristenUnie duo-raadslid Christiaan Harinck. Volgens van Woensel is er de afgelopen anderhalf jaar al veel bereikt – zo zijn er controles bij verschillende panden geweest - maar hij geeft toe dat er nog steeds wel foute dingen gebeuren. ‘Het is een belangrijk probleem dat aandacht verdient, maar ik wacht het zwartboek en het debat binnen de raadscommissie af voordat ik een uitgebreide reactie geef.’

Dat blijkt uit de definitieve begroting voor de periode 2013-2016. In 2013 zijn er 1936,8 voltijdbanen (fte) aan wetenschappelijk personeel, aldus de begroting. Dat is flink meer dan de 1743,1 voltijdbanen die er vorig jaar waren. Er komen dus in een jaar tijd 193 fte bij. In 2014 piekt het aantal fte op 1954 en neemt de twee jaar daarop weer licht af.

Het aantal fte aan ondersteunend personeel wordt voor 2013 op bijna 1500 fte geschat maar neemt de komende jaren gestaag af en het is de

bedoeling dat het in 2016 net onder de 1400 voltijdbanen zakt.

Het is al lang de ambitie van het college van bestuur en de wens van de universiteitsraad om het ondersteunend personeel te verminderen en het wetenschappelijk personeel toe te laten nemen. Dat lijk nu te gaan lukken.

De investering in docenten zorgt er wel voor dat de personeelslasten flink stijgen. Die gaat van ruim 229 miljoen euro in 2012 naar ruim 247 miljoen euro in 2013. Een toename van 18 miljoen euro.

De zwarte cijfers van de universiteit gaan de komende jaren dan ook aanzienlijk omlaag. In 2012 wordt er een plus van bijna 25 miljoen euro genoteerd. Dat wordt in 2013 slechts 2,6 miljoen euro. VB

Eén keer per jaar heeft de wekelijkse zondagsviering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk een ‘roze randje’. Dat betekent niet dat het koor in glitterpakken aantreedt, maar dat de dienst in het teken staat van homoseksualiteit en geloof.

De Ekklesia organiseert de Roze Viering samen met PinQ, een verband van LGBT-jongeren (Lesbisch, Gay, Bi- en Transseksueel) met religieuze interesse. Afgelopen zondag ging de overweging door studentenpastor Rob van Waarde over persoonlijke vragen stellen aan God. Dat je ‘bidden’ breder kunt zien dan alleen als ‘praten met God’.

Dat gebed, meditatie en een Socratische dialoog vormen zijn om voor je geestelijke conditie te zorgen. En dat daarin ruimte is voor vragen over homoseksualiteit.

Is dat nieuws? Eigenlijk niet. Binnen deze oecumenische gemeenschap kan een pastor zoiets zeggen.

Nadruk ligt op de overeenkomsten tussen christelijke gezindten en er worden uitstapjes gemaakt naar andere religieuze en filosofische tradities.

‘Onze leden zijn niet bang voor verscheidenheid in overtuigingen en voorkeuren,’ zegt Van Waarde na de dienst. ‘De verschillen horen erbij. Mensen komen hier om over zingeving na te denken. Dat verbindt ze.’

In haar welkomstwoord sprak PinQ’er Pascalle (22), masterstudent psychologie, over ‘matties zijn met God’. Ze vertelde dat je God helaas niet even kan bellen of kunt bijkletsen onder een kopje thee om Zijn antwoorden te vinden.

Pascalle volgde kortgeleden de Alphacursus, een stoomcursus christendom, bij NSL en bezoekt nu af en toe een kerk. ‘Door PinQ kwam ik erachter dat het best mogelijk is om over geaardheid te praten binnen het christendom. Je hebt zo’n beeld van: dat mag toch niet.’

Een andere PinQ’er herkent dat beeld, en geeft toe dat het onderwerp inderdaad niet in alle christelijke kringen eenvoudig ligt.

Van Waarde: ‘Ja, ik weet dat er elders andere opvattingen bestaan.

Hier in deze groep is het inspirerend om te zien hoe jongeren met tal van geloofswegen hun ideeën over spiritualiteit onder woorden brengen.’

DS

Tekening in Academiegebouw brokkelt af Het Academisch Historisch Museum en Studium Generale zamelen geld in voor de restauratie van de muurtekening in het academiegebouw.

De tekening, Gradus ad Parnassum, werd in 1865 gemaakt door toenmalig student Victor de Stuers. Het werk vertelt het verhaal van een student die, ondanks de verleidingen van het studentenbestaan, de eindstreep haalt en zo een stap dichter bij Parnassos, de berg der kennis, komt.

Die tekening heeft onderhoud nodig. ‘Mensen lopen erlangs, stoten tegen de muur aan’, legt Corrie

Universiteit investeert in docenten De universiteit gaat de komende jaren meer wetenschappelijk personeel aannemen terwijl het ondersteunend personeel vrijwel gelijk blijft.

roze zondag

Foto Andre van Haasteren

van Maris van het museum uit. Ook zorgt het beklimmen van de eikenhouten trap voor druk op de muren, zodat er af en toe een stukje muur afbrokkelt. ‘Dat soort schade is in het verleden altijd gerestaureerd, en dat moet nu weer gebeuren.’

Het herstel zal naar schatting enkele duizenden euro’s gaan kosten.

Het museum en Studium Generale hopen dat bedrag met de inzamelingsactie op te brengen.

‘Het klopt dat het academiegebouw een Rijksmonument is, maar dat betekent niet per se dat de universiteit ook wettelijk verplicht is die tekening te restaureren. Het zijn

juist vrij onduidelijke kosten; het is niet duidelijk uit welk potje het geld precies moet komen. De universiteit heeft nooit “nee” gezegd tegen ons’, benadrukt Van Maris. ‘Het is ook begrijpelijk dat zoiets wordt uitgesteld in deze tijd van bezuinigingen. Het onderhoud is echter wel dringend nodig; je ziet dat er stukjes van de tekening af zijn. Dat zorgt ervoor dat mensen er ook slordiger mee omgaan. Die tekening is echt het gezicht van het gebouw, vandaar dat we proberen geld in te zamelen. Zou je het rekeningnummer, 115160 van de Stichting Historische Commissie, willen noemen in je stukje?’ BB

Gamers zoeken naar balans tussen studie en spelcomputer Door Petra Meijer • Foto’s door Marc de Haan

Eindbazen neerlegg

Ze besteden minstens twintig uur per week aan World of Warcraft of Zelda. Mare ging op bezoek bij de Leidse g

‘Ik wil niet schieten’

Wie: Pauline Hogendoorn (18) Studeert: Geneeskunde Speelt: Rockband, Zelda, Harvest Moon, Animal Crossing, Professor Layton, Ace Attorney, Pokémon Per week: 10 uur, tijdens vakanties 4 uur per dag ‘Vroeger wilde ik altijd drummen, maar dat mocht niet van mijn ouders. Ze dachten dat het een bevlieging was en we hadden ook geen geluidsdichte kelder. Rockband is dus ideaal. Ik speel het sinds een jaar op de Wii. Het spel kost tachtig euro inclusief drumstel, een gitaar en een microfoon. Een stuk goedkoper dan een echt elektronisch drumstel.

Die kosten al gauw 1200 euro. Thuis drum ik elke dag een uurtje, maar bij mijn spelletjesvereniging Duivelsei kan ik het de hele avond spelen. Het is belangrijk voor me om met andere mensen samen te gamen. In mijn eentje ga ik me snel vervelen.

‘Naast Rockband ben ik gek op Zelda, maar dat is wel gevaarlijker voor mijn studie. Het is als een goed boek, je wilt weten hoe het verder gaat. Toen de nieuwe Zelda vorig jaar uitkwam heb ik het weggelegd toen mijn eindexamens in zicht kwamen. Sindsdien heb ik het niet meer aangeraakt, want je wilt echt blijven

doorgaan. Zodra ik weer met Zelda begin, game ik al snel vier uur per dag. Daarom wacht ik op een vakantie. Speedruns zijn ook verslavend: pro’s plaatsen dan hun beste of snelste rondjes op internet. Daar kan ik uren naar kijken.

‘Mijn dag is niet ingericht op gamen. Als ik een half uurtje geconcentreerd heb zitten studeren, mag ik van mezelf twee nummers drummen. Maar het is vaker zo dat ik na een drukke studiedag om half zes thuiskom en me dan zo een uurtje kan ontspannen. Natuurlijk zit ik wel eens met een groepje vrienden te gamen en is het ineens acht uur en zijn de winkels dicht, maar dat zijn uitzonderingen. Bovendien is het goed voor je Engels. Bij geneeskunde heb je maar weinig gamers, en ik merk wel wat verschil.

‘Ik ben een sociale gamer, houd er niet van om uren alleen te zitten.

Zelda en Harvest Moon speel ik wel in mijn eentje, maar daar kan je gemakkelijk met anderen over praten, of we doen om de beurt een stukje.

Ik houd ook niet van schietspelletjes.

Bij Zelda vecht je weliswaar met een zwaard, maar je geeft drie tikjes op een schattig uitziend monster en hij verdwijnt spontaan.’

Wie: Ellery Oosterberg (28) en Lieke Vermeulen (19) Studeren: Japan Studies Hij speelt: World of Warcraft, Assassins Creed, God of War, Little Big Planet 1 Zij speelt: World of Warcraft, Zelda, Rhythm Paradise, Dance Dance Revolution, Professor Layton, Ace Attorney, Pokémon Per week: Hij 25 uur, zij 28-36 uur Ellery: ‘Ik begon acht jaar geleden met World of Warcraft, toen het net uitkwam.

Ik ben een periode gestopt omdat het te verslavend was. Sinds 2,5 jaar ben ik weer begonnen, nu zit er een betere rem op. Toch blijf ik er nog wel gevoelig voor.

Het strategiespel Starcraft laat ik om die reden nog even liggen. Daarin speel je missies die anderhalf uur duren. Voor je het weet ben je een paar missies verder.

In World of Warcraft is er altijd een klok in beeld, dat is op zich wel fijn. Nu mijn characters level negentig zijn, begint het spel eigenlijk pas. Ik heb Lieke min of meer aangestoken. Ze speelt het sinds drie maanden, haar personages zijn nog maar op level 37. Daarom heb ik tegelijkertijd een nieuw character aangemaakt, zodat ik met haar mee kan spelen.’

Lieke: ‘Lief toch? We spelen op dezelfde server en kunnen elkaar daarom dingen sturen. En als ik een magiër ben die geen beschermende kleding kan dra-

gen, dan is Ellery een paladin die mij kan beschermen. Soms vindt hij mij irritant.

Ik speel World of Warcraft heel anders.

Hij wil het liefst zo snel mogelijk levellen door monsters te verslaan in de dungeons. Het is een soort shortcut om snel een hoger level te halen. Ik vind dat niet zo boeiend, ik vind het leuker om het hele land te ontdekken en quests te spelen.’

Ellery: ‘Lieke wil ook alle poppetjes en professions uitproberen. Soms word ik daar gek van. Dan wil ik dat ze eerst gewoon verder gaat voordat ze weer een nieuw karakter aanmaakt.’

Lieke: ‘Ik heb een onwijs zwakke maag en houd niet van bloed en schieten. Sommige 16+-films kan ik al niet aan. Normaal speel ik veel schattigere spelletjes dan World of Warcraft. In Rhythm Paradise bijvoorbeeld moet je kleine spelletjes doen die op de maat muziekgeluiden produceren. In Japan is het heel bekend, maar dat soort bizarre dingen vind je hier niet zo veel. Ik lees een blad over Nintendo Games om op de hoogte te blijven van onbekende games.

En ik ben gek op Zelda. Dat zou Ellery ook eens moet proberen.’

Ellery: ‘Bij God of War hak je alles wat in de buurt komt aan gort, terwijl je in Assassins Creed meer rondsluipt, alsof het een interactieve film is. Maar ik speel ook Little Big Planet, een ouderwets platform spel. Naast het gamen ben

‘Ik wil bij Nin ik ook gek op het verzamelen van allerlei bijzondere film- en game attributen: poppetjes, soundtracks in een speciale verpakking, en we hebben samen een flinke verzameling spelcomputers.’

Lieke: ‘Een gewone pc, een laptop, een PlayStation, een Wii, een Game Boy,

31 januari 2013 · Mare

7

gen en monsters wegtikken

game-community. ‘Je wordt beoordeeld op hoe goed je bent, niet op hoe je eruit ziet of waar je vandaan komt.’

Wie: Maikel Tönnissen (22) Studeert: Asian Studies: Japan Speelt: World of Warcraft Per week: 20 uur ‘Op zesjarige leeftijd speelde ik Baldur’s Gate, Age of Empires en later ook Ragnarok op een private server.

Toen die er mee stopte, was ik alles in één keer kwijt. Nu ik World of Warcraft speel, weet ik dat het niet van de één op andere dag ophoudt.

Dat is fijn, want je investeert er toch veel tijd in.

‘Zo bezit ik zeventien karakters, waarvan vijf met level negentig, het hoogst haalbare level, en de rest met level 85. Ook heb ik inmiddels een speciale titel: The Insane. Het heeft me een jaar lang elke dag een aantal uur tijd gekost om die titel te krijgen.

Daarnaast verzamel je allerlei bijzondere collectables: bijzondere pets en zeldzame mounts waarop je kunt vliegen. Als je een eindbaas verslaat, is er bijvoorbeeld een kans van 0.1 procent dat hij iets heel bijzonders laat vallen. Dat object wordt vervolgens onder de aanwezigen verloot.

Door al die dingen is mijn account best wat geld waard. Ik heb hem dan ook goed beveiligd.

‘Andere gamers klagen soms dat je veel moet grinden om level negentig te halen voordat het spel echt begint.

Ik vind dat wel meevallen. Zo deed ik er vroeger drie weken over om tot level twintig te komen, nu doe ik dat in een uur. Je wordt er handiger in.

En dat is ook precies de bedoeling.

Door te grinden leer je met je personage om te gaan. Elke 1.5 seconden kan je personage iets doen, dus je moet razendsnel kiezen uit dertig tot vijftig acties.

‘Binnen World of Warcraft maak ik onderdeel uit van een guild: met een vaste groep mensen probeer je een eindbaas te verslaan, dat heet een raid. We hebben raids op drie vaste avonden per week. Erg leuk, maar soms voelt het ook als werk. Je

bent uiterst geconcentreerd en moet snel informatie verwerken. Zeker na een lange studiedag is het best vermoeiend. Om een eindbaas te kunnen verslaan moeten alle mensen uit de groep op het juiste moment de juiste combinatie van handelingen verrichten. Maakt één persoon een fout, dan gaat iedereen dood en moet je weer opnieuw beginnen.

‘Een paar mensen uit onze guild wonen in Limburg, waar ik zelf ook vandaan kom, en de rest woont in Stockholm. We zijn al een aantal keer bij elkaar op bezoek geweest.

De mensen met wie ik game zijn ook buiten het spel vrienden van me.

‘Het is niet zo dat de raids voor alles gaan, maar ik houd er wel rekening mee als ik afspraken maak. Als je met tien mensen samen speelt, moet je er toch een zekere prioriteit aan toe kennen. Maar andere dingen – zoals mijn studie – gaan voor. Ik ben een goede planner. Als ik een hele dag niets te doen heb, kan ik gerust van 12 uur ’s middags tot drie of vier uur ’s nachts doorspelen. Maar tijdens de tentamenperiode speel ik gerust een week lang niet. In maart vertrek ik voor een jaar naar Japan. Daar heb ik – onder andere vanwege het tijdsverschil - mijn plek in het team voor moeten opgeven. Het is jammer, maar reality gaat natuurlijk voor.

‘World of Warcraft lijkt eeuwig door te gaan, omdat er steeds nieuwe uitbreidingen komen. Sommige mensen vinden het belachelijk dat je naast het aankoopbedrag van de games ook een maandelijkse bijdrage van tien euro moet betalen. Ik vind dat hypocriet: het is duurder om elke maand een nieuw X-box-spelletje te kopen - die spelletjes speel je uit en dan doe je er niets meer mee. Een tientje per maand voor iets wat je elke dag speelt, vind ik niet zo veel geld. Ik betaal vier keer zoveel voor mijn sportschool. Daar hoor je niemand over.’

‘Soms voelt het als werk’ Wie: Tijmen Troost (26) Studeert: Psychologie Speelt: Guild Wars 1 &2, Skyrim, Civilization, Mass Effect Series Per week: 20 uur ‘Mijn lievelingsspel is Guild Wars 2.

Het is een soort World of Warcraft, maar dan gratis. Je hoeft er ook minder te grinden, daar heb ik echt een hekel aan. Grinden houdt in dat je heel vaak dezelfde kleine handelingen moet verrichten om verder in het spel te komen. Omdat die handelingen elke keer een kleine virtuele beloning opleveren blijven veel gamers ze maar uitvoeren. Als psycholoog vind ik dat interessant. Tegenwoordig bevat elk spelletje achievements.

Daardoor zijn we soms wel bereid om twintig uur lang iets heel saais te doen. Het is volstrekt irrationeel.

‘Op de middelbare school heb ik

een periode lang intensief gegamed.

Dan kwam ik aan zo’n zeventig uur per week. Nu heb ik een interessante studie, een relatie en een leuke vereniging: games moeten mijn aandacht dus echt verdienen.

‘Het narratieve aspect is erg belangrijk. Als de gameplay te repetitief wordt, vind ik het al snel saai.

Misschien is dat ook een goede bescherming tegen verslaving. Een zekere mate van zelfreflectie is voor alle gamers belangrijk. Je moet je afvragen: vind ik het echt leuk, of gaat het me alleen om het behalen van het volgende doel?

‘De stereotype gamers zijn jonge, technisch onderlegde mannen die niet zo sociaal bekwaam zijn. We zien meteen een pukkelige nerd voor ons, een social outcast. Dat beeld is inmiddels echt achterhaald.

De groep is groot en divers, voor ie-

ntendo werken’ Game Boy Advance, Game Boy Color, GameCube, Super Nintendo, een PlayStation 2… Ik heb thuis zestig Pokémonpoppetjes, Nintendofiguurtjes en de limited edition nepgouden controller van Zelda. Later wil ik bij Nintendo werken.

Het is een van de redenen dat ik Japans

ben gaan studeren.’

Ellery: ‘In Japan zijn alle games veel goedkoper. Deze zomer ben ik er heen gegaan met een koffer vol oude kleren.

Die heb ik daar allemaal weggegooid zodat ik een koffer vol spelletjes mee kon terugnemen.’

‘Zelfreflectie is belangrijk’

dereen bestaat wel een geschikt spel.

Binnen bepaalde subcategorieën zullen de vooroordelen misschien wel meer opgaan.

‘Veel mensen onderschatten de sociale aspecten. Sommige gamers vinden online echt een community waarbinnen ze iets betekenen. Ze worden er beoordeeld op hoe goed ze zijn, niet op hoe ze eruit zien of waar ze vandaan komen. Zelf vind ik het leuk om LAN parties te organiseren. Als je met elkaar in een ruimte zit te gamen geeft dat toch een extra dimensie. Je kent de mensen die je in het spel tegenkomt en kunt gewoon wat naar elkaar schreeuwen. Maar naast de LAN parties speel ik liever in mijn eentje, een guild of clan is niet echt wat voor mij. Het kost uren aan tijd en moeite om een goed teamlid te worden. Ik hoef niet de beste te zijn, ik wil gewoon relaxen.’

8

Mare · 31 januari 2013

Advertenties

Als mAster kijk je verder dAn kennis Alleen bezoek de mAsterdAg zAterdAg 9 februAri www.vu.nl/mAsterdAg

PROGRAMMA STUDIUM GENERALE VOORJAAR 2013 (1) www.studiumgenerale.leidenuniv.nl Studium Generale organiseert brede activiteiten voor studenten, medewerkers, alumni en andere geïnteresseerden die graag over de grenzen van hun vakgebied heen kijken.

Indien niet anders vermeld geldt:TOEGANG IS GRATIS! GEEN AANMELDING NODIG. IEDEREEN IS WELKOM!(Kom wel op tijd, want vol = vol!)

TIJD EN PLAATS (voor alle activiteiten) 19.30 uur Zaal 011, Lipsiusgebouw (1175), Cleveringaplaats 1, Leiden. Voor een uitgebreid programma zie: www.studiumgenerale.leidenuniv.nl PRESENTATIE EN DISCUSSIE LEIDEN. LEIDEND IN AFVAL MAANDAG 4 FEBRUARI Innovatieve visies op het Leidse afvalbeleid, onder leiding van Aukje van Roessel gepresenteerd door studenten van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden avond eindigt om 22.00 uur

SERIE ARABISCHE WETENSCHAP. VERGANE GLORIE? WOENSDAG 6 FEBRUARI Waar zijn de Nobelprijswinnaars uit het Midden-Oosten?

Petra Sijpesteijn, hoogleraar Arabische Taal en Cultuur, Universiteit Leiden WOENSDAG 13 FEBRUARI Middeleeuws Arabische visies op de levende natuur Remke Kruk, emeritus hoogleraar Arabische Taal en Cultuur, Universiteit Leiden WOENSDAG 20 FEBRUARI Islamitische filosofie Michiel Leezenberg, universitair hoofddocent, Departement Wijsbegeerte, Universiteit van Amsterdam WOENSDAG 27 FEBRUARI Wiskunde en islamitische cultuur Jan Hogendijk, hoogleraar Geschiedenis van de wiskunde, Departement Wiskunde, Universiteit Utrecht WOENSDAG 6 MAART De sterrenhemel in de islam Rob van Gent, medewerker Instituut voor Geschiedenis en Grondslagen van de wetenschap, Universiteit Utrecht en De aardcartografie van de islamitische wereld Arnoud Vrolijk, conservator oosterse handschriften en gedrukte werken Bijzondere Collecties, Universitaire Bibliotheken Leiden WOENSDAG 13 MAART Islamitische religieuze “orthodoxie” en (natuur)wetenschappen: Heden en verleden Mohammed Ghaly, universitair docent Islamic Studies, Universiteit Leiden De avonden eindigen om 21.00 uur (6 maart: 22.00 uur).

SERIE HUMOR DONDERDAG 7 FEBRUARI Lachende apen: Een evolutionair perspectief op humor Hans Dooremalen, universitair docent, Departement wijsbegeerte, Tilburg University DONDERDAG 14 FEBRUARI Humor in de Middeleeuwen Bas Jongenelen, docent Nederlands, Fontys Lerarenopleiding Tilburg DONDERDAG 21 FEBRUARI Humor als wapen in politieke en wetenschappelijke toespraken Jaap de Jong, hoogleraar Journalistiek en Nieuwe Media, Universiteit Leiden DONDERDAG 7 MAART Komt een Griek bij de dokter.

Humor in de oudheid Mark Pieters, uitgeefdirecteur WPG Unlimited DONDERDAG 14 MAART ‘Even mijn lul strijken’.

Humor bij Gerard Reve Jaap Goedegebuure, emeritus hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde, Universiteit Leiden De avonden eindigen om 21.00 uur.

SERIE ADAM EN EVA IN JODENDOM, CHRISTENDOM EN ISLAM DINSDAG 5 MAART Verhuizende verhalen en veranderende beelden Mineke Schipper, em. hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden en Adam en Eva in Perzische afbeeldingen Gabrielle van den Berg, universitair docent Perzisch, Midden-Oostenstudies, LIAS, Universiteit Leiden DINSDAG 12 MAART De schepping van Adam en de schoonheid van het paradijs Mineke Schipper, em. hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden en Diersymboliek en zondeval in westerse beeldende kunst (16e-17e eeuw) Paul J. Smith, hoogleraar Franse Letterkunde, Universiteit Leiden WOENSDAG 20 MAART Lilith, Eva, Satan en de Slang Mineke Schipper, em. hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden en Het Geheim van de Slang - slangensymboliek in mondiaal perspectief Wouter Welling, conservator hedendaagse kunst uit Afrika en de Afrikaanse diaspora, Afrika Museum, Berg en Dal WOENSDAG 27 MAART Orale tradities en godgeleerde visies (inleiding op aansluitende discussie) Mineke Schipper, em. hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden en Hoe ging het verder? Een discussie over hedendaagse mensbeelden (m/v) in de drie religies met Ab de Jong (vz.), Irene Zwiep, Rob van Waarde en Hatice Kursun De avonden eindigen om 22.00 uur.

ORGANISATIE & INFORMATIE Studium Generale Universiteit Leiden, Postbus 9500, 2300 RA Leiden, 071 527 7283/7295/7296 studiumgenerale@sea.leidenuniv.nl • www.studiumgenerale.leidenuniv.nl

31 januari 2013 · Mare 9 Wetenschap

Horrorziekte Necrotiserende fasciitis is zo’n ziekte waarvan je zou hopen dat hij alleen in Hollywoodfilms voorkomt. De ziekmakende bacterie verspreidt zich via de onderhuidse vetlaag, en doet dat in een verschrikkelijk tempo; soms slechts enkele uren. Het veroorzaakt hevige pijn.

Aangetaste weefsel wordt eerst paars, dan zwart en amputatie van het getroffen ledemaat is soms de enige optie. Gelukkig is de ziekte zeldzaam, en gelukkig is het ziekteverloop opvallend.

Tenminste, normaal gesproken is het opvallend. In het Journal of Infection beschrijven drie LUMC-medewerkers een patiënt van 73 met necrotiserende fasciitis. Aan zijn ballen.

Wat het verhaal interessant maakt voor publicatie is dat de ziekte bij hem anders verliep dan normaal. Hij had bijvoorbeeld alleen milde pijn. De chirurg dacht daarom eerst dat het geen fasciitis kon zijn.

De auteurs vermoeden dat het iets te maken had met het medicijn dat de patiënt gebruikte. Hij had een beenmergaandoening die werd behandeld met ruxolitinib, een middel dat een deel van het immuunsysteem uitschakelt. Bijwerking van dat uitschakelen zou dan zijn dat de symptomen van de horrorziekte werden gemaskeerd. Het zou zomaar kunnen dat de opkomst van vergelijkbare medicijnen kan helpen verklaren waarom er de laatste jaren meer necrotiserende fasciitis voorkomt, opperen de onderzoekers.

Pulsar

De Budgettkikker blaast zichzelf op als hij zich bedreigd voelt

De Freddy Krueger-kikker Voor gevorderde aquariumhouders: Lepidobatrachus laevis De Budgettkikker kan gemeen bijten, maar als kikkervisje is ‘ie nog stoerder. Zijn kannibalistische larven eten prooien die bijna even groot zijn als zijzelf.

Door Bart Braun Vroeger, toen ZuidAmerika nog gekoloniseerd was, gold de Gran Chaco als een aparte, Spaanse kolonie. Inmiddels is het laaglandgebied verdeeld over Paraguay, Argentinië en Bolivia. Het is er heet en droog, maar ’s zomers vormt de regen kleine poeltjes, die plaatselijk pozos worden genoemd. Als de warme zomerregen de pozos inloopt, woelt er vanuit de kleibodem iets raars omhoog. Een brede, platte kikker, die zichzelf opblaast en krakend piept als hij zich bedreigd voelt.

Lepidobatrachus laevis wordt maximaal tien centimeter lang. De kop beslaat ongeveer een derde van het lichaam, en heeft opvallend brede kaken. Daar bijt hij ook echt mee: het beestje is te koop als aquariumdier, maar geldt als een kikker voor gevorderde aquariumhouders omdat ze vrij agressief zijn en naar kunnen bijten. Als hij eenmaal vastheeft, laat ‘ie niet meer los, een eigenschap die het beest de bijnaam Freddy Krueger frog opleverde, naar de slechterik uit A Nightmare on Elm Street.

Vriendelijker kikkerfans duiden het beest aan als de Hippo frog, maar

officieel draagt het dier de naam van zijn ontdekker, de Brit John Samuel Budgett. Zijn soortbeschrijving is naar de huidige maatstaven belachelijk summier: slechts twee alinea’s lang. Het zij hem vergeven: in dezelfde publicatie moest hij nog 23 andere kikkers behandelen, en hij was nog niet eens afgestudeerd.

‘Het is met grote spijt dat ik, voor nu althans, het werk in deze richting moet verlaten’, sloot Budgett zijn artikel in 1899 af. Hij betreurde het vooral dat hij nog niet goed naar de larven van zijn kikkers had kunnen kijken. Een biologencarrière vol expedities naar de tropen zorgde er vervolgens voor dat hij op zijn 31ste overleed aan malaria. Hij is nooit meer aan zijn eigen kikker toe gekomen. Zonde, want hoe maf de volwassen Budgettkikker ook is, zijn kikkervisjes zijn nog merkwaardiger. Net als hun ouders zijn ze plat en breed, zodat ze op kleine roggetjes lijken. Het is een van de weinige soorten ter wereld waarvan de kikkervisjes uitsluitend vlees eten.

In het vakblad Acta Zoologica verscheen deze maand een artikel van de Duitse biologe Janine Ziermann over de vleesetende kikkervisjes.

Zij zit inmiddels in Amerika, maar schreef het tijdens haar gastverblijf aan de Universiteit Leiden. Dat betekende overigens geen extra werk voor de Leidse dierverzorgers: haar

co-auteurs aan Harvard namen dat voor hun rekening.

Ziermanns onderzoek richt zich op de evolutie van kopspieren bij allerlei verschillende dieren, van muizen tot alligators tot Budgettkikkervisjes. ‘Om de evolutie te begrijpen, moet je eerst de ontwikkeling van organismen begrijpen. En om die ontwikkeling te kunnen bestuderen, moet je eerst de morfologie – hoe organismen er precies uitzien – begrijpen’, legt ze uit.

‘De eerste stap in het begrijpen van de evolutionaire processen die leiden tot veranderingen in kaakvorm is dus om de verschillen in morfologie in kaart te brengen.’

‘Het onderzoeken van kikkers leidt uiteindeljik tot een beter begrip van onze eigen evolutie’ De larven van L. laevis eten soms insecten, maar meestal andere kikkervisjes. Ook hun eigen soortgenoten staan op het menu. Ze hebben geen tanden en kunnen dus geen stukjes losknagen; in plaats daarvan zetten ze hun bek helemaal open, zodat ze hun prooi in één keer naar binnen zuigen. Die prooi is vaak maar

ietsje kleiner dan het kikkervisje zelf.

‘Megalofagie’ noemen biologen dat, letterlijk ‘reusachtig eten’. Als mens zou je in één hap een schaap moeten verslinden om de larfjes te evenaren.

Ziermanns artikel legt uit hoe de larfjes zijn aangepast aan hun dieet.

‘De kop is heel plat, en alle onderdelen ervan zijn lang en dun. Gecombineerd met de grote vrijheid die de kaken en de kieuwboog zorgt dat voor een grote zuigkracht. Soms zelfs iets te veel; als ze een te grote prooi niet uit kunnen spugen gaan ze dood.’

‘Als je ze vergelijkt met de larven van Nederlandse kikkers, dan zie die er heel anders uit’, vervolgt Ziermann. ‘Die schrapen letterlijk hun kostje bij elkaar, en hebben daarom een robuustere schedel met sterkere spieren eraan; ze moeten namelijk echt werken voor hun eten.’

Ziermann: ‘Het idee achter dit onderzoek is dat belangrijke evolutiemechanismen hetzelfde werken in verschillende dieren. Als je ze snapt in kikkers, en vervolgens de overeenkomstige spieren bij andere dieren zoekt, leid dat uiteindelijk tot een beter begrip van onze eigen evolutie, morfologie en ontwikkeling. Dat is op zijn beurt weer handig om te snappen wat er gebeurt als er iets misgaat bij die ontwikkeling.

Uiteindelijk kan dat leiden tot betere behandelingen of preventie.’

In de Science van deze week staat een artikel over een raadselachtige pulsar.

Pulsars zijn voormalige sterren die straling uitzenden met een regelmaat: de naam is een samentrekking van ‘pulsating star’. Deze pulsar, met de prozaïsche naam PSR B0943+10 zendt beurtelings krachtige röntgenstraling uit, en sterke radio-straling. Als de radiostralen op hun sterkst zijn, staan de X-rays op hun zachtst, en vice versa.

Het grote probleem is dat we nog te weinig van pulsars weten om te kunnen verklaren hoe dit exemplaar zo verandert. ‘We zien een magneetveld dat tien keer zo groot is als de aarde, dat binnen enkele seconden van karakter verandert.

Zo’n vrijwel onmiddellijke transformatie is een uitdaging voor ons huidige begrip van pulsars en magneetvelden in het algemeen’, aldus de auteurs. Aan het in kaart brengen van het gedrag van PSR B0943+10 werkten 88 sterrenkundigen mee, waaronder de Leidenaars Laura Bîrzan, Reinout van Weeren en prof. Huub Röttgering.

Antibiotica Het bodemdiertje Folsomia candida is technisch gesproken geen insect, maar een springstaartje. In het tijdschrift Molecular Biology and Evolution maken Nederlandse onderzoekers, onder wie LUMC’ers Paul Hensbergen en Hans van Leeuwen bekend dat ze een gen dat nodig is voor de productie van het antibioticum isopenicillinine N aantroffen in het beestje. Of de springstaartjes ook daadwerkelijk dat stofje aanmaken is nog onduidelijk, maar dat ze het gen hebben is op zich al merkwaardig. Normaal gesproken komt het namelijk alleen voor bij schimmels en bacteriën. F. candida is vooralsnog het enige dier ter wereld met een antibiotica-gen.

De onderzoekers denken dat het beestje het gen heeft opgedaan via een bacterie. Bacteriën kunnen heel gemakkelijk onderling genen uitwisselen, maar de stap naar een dierencel is relatief groot. Een van de vragen voor vervolgonderzoek is of andere springstaartjes ook zulke bacteriegenen hebben.

10 Mare · 31 januari 2013 English page

Brain damage

Drinking Den

Photo by Peter de Krom

Hormones make you drunk Physical maturity has effect on alcohol consumption Leiden psychologists have discovered that while testosterone has a large influence on the drinking habits of teenage boys, matters seem to be more complicated for girls and the “female” hormone oestradiol.

periment with alcohol or hard drugs, the results are not always good.

In 2008, a paediatrician in Delft, Nico van der Lely, raised the alarm: more and more, and younger and younger, children were being admitted to his outpatients surgery with alcohol poisoning, some of whom had so much brain damage caused by their drinking that their intelligence dropped permanently. Accordingly, society needs to know why children drink.

The topic is also relevant to Braams’ doctoral research, as she wanted to find out more about the brain as we grow up. “The part of our brain that deals with rewards – good feelings after a certain experience – matures faster than the area of our brain that is in charge of controlling impulses, which causes an imbalance and that can lead to risky behaviour.”

Master’s-degree student Erik de Water – who has by now graduated and is a PhD student himself – worked with Braams and her Leiden colleagues Jiska Peper and Eveline Crone to find

out more about adolescent alcohol consumption. The psychologists visited secondary schools in Leiden, gave guest lessons about their research and recruited hundreds of test persons for their experiment.

Humans are not the only creatures to have this desire for experimenting, and adventuresome and thrillseeking teenage years. The young adults of all sorts of animals push back the boundaries, take risks and get lost. Sometimes, they achieve something - new territory, perhaps, and sometimes they get into trouble.

But the point here is that they don’t do it because they’ve been watching the wrong kinds of television programmes. There is evidently something in young animals that makes them adventurous.

It would seem that this “something” is the same sex hormones that are responsible for turning children into adults. These sex hormones also affect people and our consumption of alcohol. In boys, a relationship has been established between that and testoter-

zig. Twee huisgenoten (m), minifusie met eettafel. Bel Carien 5142469

Rechtenstudenten opgelet; op zoek naar een parttime bestuursfunctie? Wil jij bestuurservaring opdoen in een hecht team waar je intensief mee samenwerkt; jouw juridisch kennis inzetten voor studenten; door middel van erkende cursussen geschoold worden op het gebied van huurrecht, onderwijsrecht en arbeidsrecht; contact onderhouden met lokale rechtsbureaus door het hele land; scholingsdagen organiseren in samenwerking met bekende advocatenkantoren; hier een ruime vergoeding voor ontvangen? Solliciteer dan voor een bestuursfunctie bij het Landelijk Studenten Rechtsbureau! Mail je CV, motivatiebrief en cijferlijst voor 1 maart naar info@lsr.nl t.a.v.

Rens Markus. Meer informatie is te vinden op www.lsr.nl of bel naar 030 223 16 44.

leerlingen hebben bijles taal en rekenen nodig.

Groep 4 t/m 7. Zes leerlingen met vergoeding van €5,- tot €7,50. Voortgezet onderwijs: Drie Marokkaanse brugklassers hebben hulp nodig bij Latijn, Nederlands, wiskunde. Marokkaans meisje, wiskunde, economie, Engels, 3havo.

Marokkaanse jongen, wiskunde, economie, 4havo. Leiden-Zuid, buurthuis Vogelvlucht.

Basisonderwijs: 17 Marokkaanse, Turkse, Somalische leerlingen hebben bijles taal en rekenen nodig. Groep 4 t/m7. Zes leerlingen met vergoeding van €5,- per uur. Voortgezet onderwijs: Marokkaanse jongen, wiskunde, 3vmbo. Egyptische jongen, wiskunde, brugklas VMBO. Marokkaans meisje, wiskunde, brugklas havo/vwo. Marokkaans meisje, biologie, scheikunde, 5vwo. Marokkaanse jongen, wiskunde, biologie, Nederlands, burgklas VMBO, €7,50 per uur. Bijles kan ook bij leerling thuis gegeven worden. Ook zoeken wij vrijwilligers voor bijles/huiswerkhulp op twee basisscholen in Leiden en in het Pluspunt in Voorschoten. Onderwijswinkel, Driftstraat 77, ma, woe en do, 15-17u. Tel: 071-5214256. Ons emailadres is hdekoomen@owwleiden.nl.

Doe iets met je kennis. Help een leerling op streek in 1 uur per week. Leiden-Noord, Onderwijswinkel. Basisonderwijs: 28 Marokkaanse, Turkse, Somalische en Nederlandse

Voor rustige, niet-rokende student(e), minimaal tweedejaars: zonnige kamer (11,5 m2) aan het Utrechtse Jaagpad, € 259 inclusief energie. Rolgordijnen en laminaat aanwe-

Small children grow into bigger ones and then adolescents.

“Adults often think that teenagers are nothing but trouble, but adolescence is a wonderful time, offering many opportunities”, remarks psychologist Barbara Braams. “For instance, teenagers are much better at coming up with creative solutions than people who are a bit older.”

Nevertheless, there are plenty of things that teenagers are not so good at: life’s lessons still to be learnt. And that’s why teenagers experiment: with make-up, sex, the Internet and stimulants. The whole essence of the word “experiment” is that the results could be anything, and when teenagers ex-

By Bart Braun

In 2006, the Health Council of the Netherlands recommended that children under the age of eighteen should not drink any alcoholic beverages. On strictly medical grounds, that age should be raised to 21 because your brain is not yet fully developed at eighteen, and the parts that are last to mature are the ones that are vulnerable to alcohol.

The number of children with alcohol poisoning – the tip of the iceberg – is growing year by year while their average age is dropping and the permillage with which they are admitted to hospital rises each year. Gradually, you can see that society is realising that it is doing itself no good by allowing teenagers to drink too much. Supermarkets are much stricter about selling booze, and the Rutte II administration wants to raise the minimum age for drinking to eighteen. If a drunken teenager is admitted to hospital, we are not only dealing with the costs of treatment – there is also a serious risk that the teenager will have permanently harmed him or herself by drinking.

To start with, young brains are more sensitive to addiction and that it noticeable in the excesses: twenty years ago, the average Korsakov patient was in his sixties; now, the average age is just over forty. The youngest patient in the Netherlands is 32.

An adolescent who drinks too much and too often obstructs the development of the prefrontal cortex, the area of the brain that regulates our cognitive and emotional control. Social behaviour, making schedules and keeping emotions under control are all tasks in which our frontal lobes play an essential part and precisely those task are the sort that are extremely important in our modern society. “By drinking in your teenage years, you might miss the chance to evolve into who you really are”, as paediatrician Nico van der Lely sums it up in his book Onze kinderen en alcohol [Our children and alcohol].

Even more realistically: boozing knocks points off your IQ – the academic performance of more than forty per cent of teenagers admitted to hospital with alcohol poisoning is worse afterwards than you might expect on the grounds of their CITO test [exams held in the final year of primary school].

one levels, and there is evidence from previous studies that the hormone oestradiol has something to do with how much girls drink.

In the scientific journal Hormones and Behavior, you can read how these hormones affect Leiden teenagers.

The psychologists studied their alcohol consumption and their degree of sexual maturity by means of a questionnaire, and determined the amount of sex hormones with a saliva test.

The older someone is, the greater the chance that he or she has tried an alcoholic beverage. However, it emerged that physical maturity is slightly more important than age, which applies to both boys and girls.

In addition, in boys, there was a relationship between the levels of testosterone and the chances that they had already tried strong drink. A similar relationship, but weaker, was found between alcohol consumption and oestradiol, although this hormone in girls did not appear to have any bearing on alcohol consumption.

Everyone already assumes that testosterone leads to drinking, that much has proved to be true, but what about oestradiol? And if affects boys, why not girls? The researchers put forward different explanations in their article: maybe the difference lies in the different concentrations; maybe the same hormone affects boys and

girls differently. Girls’ monthly cycles have something to do with it, and although the researchers collected the hormones on the same day of the girls’ cycles, a relationship might have been discovered if the samples had been taken at another time.

“It’s always difficult to measure hormones,” Braams explains, “and we actually expected to find an effect on girls too. We’re still investigating exactly how it all relates.”

Perhaps the answer is even more straightforward: the relationship between oestradiol and alcohol consumption in boys could be indirect.

In women, the ovaries produce that particular hormone but in boys, it’s made from testosterone. Consequently, boys with more testosterone also have higher levels of oestradiol and the relationship between the concentration of oestradiol and alcohol consumption could be caused by the fact that the level of testosterone has an effect on both. It could also be that the substance that is responsible for the conversion, aromatase, affects our alcohol consumption.

“We simply don’t know how much effect that conversion has”, adds her fellow researcher Jiska Peper. “Those two hormones affect both boys and girls, but to a different degree. It is really very interesting to study the role of oestradiol because that hormone also influences how our brains develop.”

ny, Jacketz Leiden, Top Kebab, de Hardloopwinkel, Huisman Leiden, CopyCopy, Vriendinnen mode, Wearhouse, Centre Ville, Doppio Espresso, Moaz Vegetarian, Woo Ping, Wok@licious, Kippevel, Surinaamse Roti Huis, F&D Chicken, Phone Planet, BoBoTea, Luchcafe Mezzo Mezzo, De Dikke Bil, La Bordelaise, Olive Land, Canteris, Restaurant Delphi, Restaurant Woods, Toco Loco, de Catwalk en nog veel meer! MET KORTINGEN T/M 70%! Wacht niet langer en bespaar tientallen euro’s. De ShopApp is eenvoudig in gebruik en werkt als volgt: (1) Down-

load de GRATIS app. (2) Zoek een goede actie.

(3) Ga naar de winkel en pak je korting! Je kunt de ShopApp gratis downloaden via app.deshopapp.nl of zoek in de appstore naar ‘SHOPAPP’.

Voor meer informatie ga je naar deshopapp.nl of LIKE de ShopApp op www.facebook.com/ deshopapp.

Maretjes De prijs voor een Maretje bedraagt €8,– per 30 woorden, opgegeven via redactie@mare. leidenuniv.nl uiterlijk t/m maandag 16.00 uur.

Maretjes aangeboden voor commerciële doeleinden worden niet geplaatst, evenmin als Maretjes waarin zaken worden aangeboden die de waarde van 4.500 euro te boven gaan.

Exclusieve kortingen en acties speciaal in Leiden GRATIS op je smartphone! De ShopApp is de nieuwste Leidsche applicatie voor IPHONE, ANDROID & WINDOWSPHONE waarmee je korting kan scoren bij restaurants, winkels, cafés en diverse andere zaken bij jou in de buurt! De volgende zaken hebben voor jou een actie in de ShopApp staan: Bagels&Beans, Annie’s, Schommelen, Fandango, Döner Compa-

Academische Agenda B. Siegerink zal op dinsdag 5 februari om 13.45 uur promoveren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘Prothrombotic factors and the risk of myocardial infarction and ischaemic stroke in young women; differences, similarities and implications’. Promotoren zijn Prof.dr. A. Algra en Prof. dr. F.R. Rosendaal.

I. Mubeen Dildar zal op woensdag 6 februari om 16.15 uur promoveren tot doctor in de Wiskunde en Natuurwetenschappen. De titel van het proefschrift is ‘Conductance of perovskite oxide thin films and interfaces’. Promotor is

Prof. dr. J. Aarts.

H. de Kort zal op donderdag 7 februari om 15.00 uur promoveren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘Acute antibody-mediated rejection in pancreas and kidney transplantation’. Promotoren zijn Prof.dr. J.A. Bruijn en Prof.dr. J.W. de Fijter.

E. Aten zal op donderdag 7 februari om 16.15 uur promoveren tot doctor in de Geenskunde.

De titel van het proefschrift is ‘New techniques to detect genomic variation’. Promotoren zijn Prof.dr. M.H. Breuning en Prof.dr. J.T. den Dunnen.

Maretjes extra Maretjes-extra zijn bedoeld voor semi-commerciële instanties. De prijs voor een Maretjeextra is €23,– incl. BTW voor elke vijfendertig woorden. U kunt deze advertenties uiterlijk op de vrijdag vóór het verschijnen van Mare opgeven bij Bureau van Vliet B.V., postbus 20, 2040 AA Zandvoort, telefoon 023-571 47 45. E-mail: Zandvoort@bureauvanvliet.com VACATURES Leiden (+ regio en Bollenstreek) Thuiszorg, Hulp bij het huishouden. Studenten (v/m) gezocht. Ook vakantiewerk! Jij bepaalt waar en wanneer (6 – 24 uur p.w) Solliciteren?

Brief met CV www.thuiszorginholland.nl

31 januari 2013 · Mare 11 Cultuur

Bekentenis van een brekker Waarom Normaal de beste Nederlandse band ooit is Normaal, dat is høken, brekken & angoan. Vrijdag spelen de Achterhoekse rockers in de Stadsgehoorzaal. Hoog tijd voor een bekentenis.

Door Frank Provoost Hoe kon het pre-

cies gebeuren dat ik als tiener midden in een zomernacht voor de achterdeur van mijn oma stro uit mijn onderbroek stond te schudden?

Oh ja, dat zat zo.

Het was begonnen met mijn allereerste singeltje, gekocht in het verre Zeeuws-Vlaanderen. In mijn geboorteplaats Oostburg was er in een straal van twintig kilometer welgeteld één plek waar je platen kon kopen: de

Agenda

Normaal in Cafe de Tol.

elektronicazaak Schippers & Nauta.

Tussen de stofzuigers en wasmachines stond één bak elpees, vol met Nana Mouskouri en de onuitroeibare succesreeks Zeeland Plat. En toch vond ik in dat krat vol ellende zowaar de heilige graal.

Ik was al fan van Elvis, maar hoopte al jaren dat er ook ruigere rock ‘n roll zou bestaan. Dat bleek nu te kloppen.

Want kijk maar, het stond er namelijk gewoon op de hoes: Oerend Hard. Vier langharige woestelingen met snorren en baarden hielden hun geweren in de aanslag. Dat die foto op een kermis was genomen, maakte het tafereel niet minder indrukwekkend. Het deed Elvis’ vetkuif voorgoed verbleken.

Ondanks de dialectverschillende brulde ik oehoe-oehoe-oehoerend hard mee hoe ‘Bertus op zien otto’ reed, en ‘Tinus op de BSA’. Kleine teleurstelling: waar ik jarenlang ‘auto’ dacht te horen, werd eigenlijk over het motormerk ‘Norton’ gezongen.

Die Bertus reed dus helemaal niet rond op het dak van zijn wagen, maar was gewoon een biker. Ook goed.

Ik was een jaar of tien en Normaal was voortaan mijn favoriete band aller tijden. Het Hardste Van Het Hardste. Al snel kocht ik mijn allereerste elpee: Stark Wark, na een lange queeste opgediept in Middelburg, dat dan weer wel. Maar het zoeken werd beloond: op kant B was te horen

hoe Normaal klonk ‘live uut de veldtocht’. Nog harder! Høken, brekken & angoan, noemden ze het zelf in hun onbegrijpelijke en daardoor des te onweerstaanbaardere taal. (Bovendien bezat Normaal het monopolie op de ø - huilebalkende mosselbands bestonden nog niet.)

Nu maar hopen dat ze het niet te ver rijden was, helemaal vanuit de Achterhoek naar Zeeland. Het zou inderdaad een paar jaar duren voor de veldtocht in de buurt kwam. Maar het geschiedde: het was tijd voor mijn allereerste rockshow.

En voor stro in de onderbroek.

Logerend bij mijn oma in Westkapelle leerde ik dat de harde kern van de høkers zich verplaatst per tractor en boerenwagen. De tientallen balen stro die als bekleding van hun karren dienden gingen allemaal mee de kokende feesttent in.

Het was nog lang niet de eerste keer dat ik bier dronk, dat zou nog jaren duren. Het was wel de eerste keer dat ik ermee gooide. En er in douchte, want ik was niet de enige die met bekers smeet. Alle aanwezigen waren doorweekt. De helft van hen (m/v) droeg aan het eind van de avond alleen nog een broek en schoenen. Wildvreemden scheurden elkaars shirt namelijk aan flarden.

Tijd om af te drogen. Ineens tilden de aanwezige boeren collectief de strobalen boven hun hoofden, trokken de touwtjes los en toen regende het gedroogd gras. Vanaf het podium klonk onweer, gevolgd door allerbeste Normaal-intro ooit, dat van Deurdonderen. ‘Heej word es wakker zootje tuig, wi doet ‘t niet sloom, wi doet ’t ruig. Verwacht van ons gin wonderen, gewoon deurdonderen.’

Glunderend, met fluitende oren en stinkend naar dood bier stond ik mezelf een uur later uit te kleden in oma’s achtertuin. Oma stelde geen vragen. Ze zag dat het goed was.

FILM

Normaal, Halve soul & helemaol høken Stadsgehoorzaal Vrij 1 feb, 20.15u, € 28,60

T H E AT E R

Lekker tekeer gaan tegen jezelf Zeurende Hollanders keren terug naar Zuid-Afrika Toneelgezelschap Dood Paard maakte een stuk over omgekeerde migratie. ‘Een Nederlander die schreeuwend klaagt dat Nederlanders altijd schreeuwen is een leuk gegeven.’

Door Marleen van Wesel In de trailer voor het toneelstuk In die Nag scheurt een met gras, takken en andere bermflora bedekte man rond op een scooter. Wanneer hij steeds meer plukken gras verliest, blijkt hij daaronder een oranje lycrapak te dragen.

Intussen klinkt I fink U freeky van Die Antwoord.

‘Hij lijkt terug te willen keren naar een plek waar hij eigenlijk ook niet thuis hoort. Net als de personages uit In die Nag’, verklaart actrice Manja Topper van toneelgezelschap Dood Paard. ‘Zij vormen een klagend, mislukt Nederlands gezin van aan drank verslaafde kunstenaars, dat ergens anders opnieuw probeert te beginnen.’ Het verhaal is gebaseerd op Eugene O’Neills toneelstuk Long day’s journey into night uit 1942. ‘En een beetje op de muziek van Die Antwoord.’ Topper: ‘We hebben het stuk vernederlandst en het thema migratie toegevoegd. Maar wel omgekeerd: de personages willen terug naar iets oorspronkelijks en vertrekken naar Zuid-Afrika. Portugal wordt tegenwoordig al daadwerkelijk op deze manier ontvlucht door migranten

die naar de oude kolonies trekken.’

Hoe gaat dat op het toneel?

‘Aan het begin zitten ze nog in Nederland te klagen, gekleed in oranje feestkleding. Dat ziet er een beetje vreemd uit, maar ze belichamen zo de Nederlanders, tijdens evenementen als Koninginnedag en het EK. Ze zijn zelf de mensen tegen wie ze tekeer gaan. Een Nederlander die schreeuwend klaagt dat Nederlanders altijd schreeuwen is een leuk gegeven. Het gaat dus eigenlijk over die stomme Nederlanders, inclusief mezelf.’

boot is later leeg teruggevonden.

‘Het derde deel van de voorstelling gaat weer over een geëmigreerd Nederlands gezin in Zuid-Afrika.

Die drie delen zijn extreem verschillend, maar samen brengen ze de voorstelling mooi in balans. Zo is het publiek ook een beetje op reis. Ik vind het leuk om in die laatste setting het gezin uit het eerste deel weer te herkennen, maar dat hoeft eigenlijk niet.

‘Ze zijn in elk geval terecht gekomen op kapot tuinmeubilair in een white trash-caravanpark. Toch biedt die aanblik op een bepaalde manier wel wat hoop en vertrouwen. Je ziet dat je de oorzaak van je eigen onvrede misschien meer in jezelf moet zoeken.’

Dood Paard - In die Nag Theater Ins Blau, di 5 februari 20.30 €15,50

Wat voor schreeuwende Nederlander speel jij?

‘De moeder van het gezin. Maar ik zie die rol niet als mijn aandeel aan het stuk. We werken niet met een regisseur. Alles, van het eerste schrijfwerk tot de uiteindelijke voorstellingen hebben we samen gedaan.

We staan dus niet alleen ons eigen riedeltje op te dreunen.’

Vinden de gezinsleden wat ze zochten in Zuid-Afrika?

‘Eerst wordt het publiek nog betrokken bij een poëtisch middenstuk dat helemaal niet over dat gezin gaat, maar over allerlei andere gelukszoekers en bootvluchtelingen. Van het zeilmeisje tot Bas Jan Ader, een Nederlandse kunstenaar die in 1975 met een kleine zeilboot de Atlantische Oceaan wilde oversteken. Zijn

Foto Sanne Peper

TRIANON THEATER Django Unchained dagelijks 20.30 Alles is Familie dagelijks 18.30 Gangster Squad dagelijks 21.30 Life of Pi 3D dagelijks 18.30 + 21.30, za, zo, wo 14.00 KIJKHUIS No dagelijks 18.30 Zero Dark Thirty dagelijks 21.00 The Impossible dagelijks 19.00 The Master dagelijks 21.45, zo 14.30 LIDO The Hobbit: An Unexpected Journey 3D za, zo, wo 14.00 + zo, ma, di, wo 20.30 Flight do, vr, za 18.15 + 21.30 en zo, ma, di, wo 20.30 Les Misérables dagelijks 20.30 Skyfall do, vr, za 18.15 Texas Chainsaw 3D do, vr, za 21.30 Verliefd op Ibiza Dagelijks 18.45 + 21.30, za, zo 14.30 Lincoln do, vr, za 18.15 + 21.30, zo, ma, di, wo 20.30

MUZIEK

LVC Rock & Rave ft Deafman Vrijdag 1 februari 23.00 €7.50,Ditch ft Kriek, Mack, Herr Schneider Zaterdag 2 februari 23.00 €10,Moke, support: Villeneuf Donderdag 7 februari 20.00 €13,QBUS De Leidse Danssalon Winter Edition Zaterdag 2 februari 20.30 €10,LEIDSE SCHOUWBURG Toneel: Zadelpijn 2: het verwende nest Maandag 4 en dinsdag 5 februari 20.15 Het zuidelijk toneel: Peer Gynt Woensdag 6 februari 20.15 Theaterconcert: Beat en bordeelsluipers Donderdag 7 februari 20.15 INS BLAU Beeldend: Dudapaiva Company Vrijdag 1 februari 20.30 Toneel: Dood paard Dinsdag 5 februari 20.30 €15,50,Matzer theaterproductie: Everybody happy?

Woendag 6 februari 20.30 €17,STADSGEHOORZAAL Theaterconcert: Normaal Vrijdag 1 februari 20.15 vanaf €19,10,Musical: The sound of Music Zaterdag 2 februari 19.00 vanaf €17,50,-

DIVERSEN

SCHELTEMA Movies that matter Maandag 4 februari 20.00 €4,50,- (voor studenten) NIEUWE RIJN 21 Leids dichtersgilde organiseert dichtersmiddag Zondag 3 februari 15.30 toegang gratis MUSEUM DE LAKENHAL Instaprondleiding Zondag 3 februari vanaf 14.00 toegang gratis MUSEUM BOERHAVE Lezing: Sociale netwerken in de 16e eeuw Zondag 3 februari 14.00 gratis op vertoon entreebewijs MUSEUM VOLKENKUNDE Boeddhisme Festival Zaterdag 2 en zondag 3 februari gratis op vertoon entreebewijs Het verhaal van de Totempaal t/m 1 april 2013 Terracotta strijders uit China t/m 10 maart 2013 Tentoonstelling: 21 december 2012: Het einde van de wereld? t/m 12 mei 2013

12

Mare · 31 januari 2013

Kamervragen

Bolwerkers

Ster op het ijs

Foto Taco van der Eb

‘Ik ben zelf al druk genoeg’ Lara Wegdam (21), archeologie Huis: Hildebrandpad 304 Kamer: 28 m2 Betaalt: €300 incl. (na huursubsidie) Bewoners: 1 Is dit je eerste kamer? ‘Nee, hiervoor woonde ik in de DUWO-barakken. Ik mis mijn huisgenootjes wel. Gelukkig wonen ze ook in deze flat. De verhuizing hier naartoe was episch. De nieuwe bewoners van onze “barak” deden nogal moeilijk over dat we moesten opruimen en schoonmaken. Het was inderdaad een teringzooi, maar ze zouden wél onze wasmachine en een deel van de meubels krijgen.

‘Toen ze bleven zeiken hebben we de wasmachine, keukentafel en andere meubels voor niets weggegeven aan onze internationale buren. Daarna hebben we mondkapjes gekocht en zijn we

als een gek gaan schoonmaken. Alles glom, maar naar de gratis spullen konden ze fluiten. Karma!’

Je ‘woonunit’ heeft wel wat weg van een kapsalon. ‘Ik heb een opleiding gevolgd tot kleurspecialist bij Kinki Academy. Daarna heb ik vijf maanden bij Kinki kappers gewerkt. Als ik mensen met gekleurde haren zie, weet ik meestal de bijbehorende kleurnummers. Ik heb een obsessie met haar, maar kapster bleek toch niet mijn droombaan. Het is een hard vak. Je staat de hele dag en moet onder hoge tijdsdruk voor elke klant weer iets creatiefs bedenken.’

En nu? ‘Nu studeer ik archeologie en organiseer ik eens in de maand een “haaravondje” voor vrienden. Die nemen ook weer vrienden mee, dus het is altijd een

gezellige boel. Ik verf en mijn vriendin Naära knipt. We bakken pannenkoeken en iedereen blijft de hele avond hangen.

Ik doe ook veel galakapsels. De laatste keer had ik nauwelijks tijd om mijn eigen haar te doen.’

Wat is het mooiste aan je kamer? ‘Dat er een eettafel in past. En ik ben blij met mijn adellijke titel. Voor Engeland ligt het booreiland Sealand dat zichzelf tot micronatie heeft uitgeroepen. Je kunt er nu adellijke titels van kopen. Ik heb dit document met mijn benoeming als “Lady Lara Wegdam” voor mijn verjaardag gekregen en in een zo kitsch mogelijk lijstje gedaan.’

Is je kamer niet wat donker? ‘Dat komt door de kleur van mijn muren. Het is heel donkergroen, volgens het verfpotje heet

de kleur “verruiming”. Omdat ik eerst roze haren had, denkt iedereen dat ik een kamer vol kleurtjes heb. Maar ik ben van mezelf al druk genoeg.’

Ben je een sloddervos of juist heel netjes? ‘Meestal is het hier een zwijnenstal.

Er staan tassen vol verf, peroxide, kwasten, highlight-folie en ik heb drie föhns.

Sinds kort ben ik zelfs in de weer met naald en draad, omdat ik historische kapsels en kapsels uit films en series namaak: de vlechten uit Game of Thrones, haardracht uit de Romeinse tijd en het kapsel van keizerin Elizabeth. Het is een rommeltje, maar meestal wel schoon.

Hoewel, toen ik laatst het tapijt ging zuigen kwamen er allemaal haren vanaf die duidelijk niet van mij waren.’

DOOR PETRA MEIJER

Bandirah

In Leiden kunt u een aardig inzicht krijgen hoe belangrijk uw straat is op het moment dat we te maken krijgen met sneeuw en ijs. U hoeft alleen de strooiwagens in de gaten te houden. Worden uw schoenen langzaam weggevreten door de zoutcombi die voor uw deur wordt gedumpt? Gefeliciteerd, uw straat is een belangrijke ader in het hart van de stad.

Gaat u steeds gênant op uw smoel elke keer als u het vuilnis buiten zet of uw fiets pakt? Dan is er niet gestrooid en kunt u er vanuit gaan dat uw straat voor de gemeente onbelangrijker en nuttelozer is dan een warmwaterkruik van chocola. Dikke kans dat u, net als ik, in de hulpeloze tweede categorie zit.

De dagen van winterpret zijn inmiddels voorbij. Alhoewel, winterpret? We beefden dagenlang onder subzero temperaturen, maar het meeste ijs lag uiteindelijk op straat in plaats van op de gracht. Het bittere echtpaar Koning Winter en Moeder Natuur blijft mij de overdadige luxe van een verkorte wandeling over een bevroren gracht naar de supermarkt misgunnen. Een sluiproute over het ijs is niet aan de orde. De straten waren gladder dan het haar van een back op het rugbyveld, in het hoge noorden was de aanhoudende vorst genoeg voor de zoveelste Elfstedenkoorts, maar bevroren Leidse grachten ho maar.

Als ik net gedoucht had, bevroor het water in mijn haar bijkans in de tijd die ik nodig had om naar de supermarkt, faculteit of UB te lopen, maar de grachten hadden daar simpelweg ijskoude schijt aan.

Global warming of simpele pech?

Ik weet het niet, maar de Elfstegentocht, een rondje Leiden op de schaats, zat er geen moment in deze winter. Daar alle sportvelden ook nog eens bedolven waren onder een laag bevroren winterpap, was het sowieso een slechte tijd voor de gewenste beweging, op een vreemde vorm van ijsdansen na.

De paradox van betere infrastructuur vanwege strenge vorst was een van de weinige dingen waardoor de kortstondige winter nog enig nut had kunnen hebben. Nu was het vooral verantwoordelijk voor een decor waarin onze meest primitieve frustraties schaamteloos tot uiting kwamen. Winterse weersomstandigheden dwingen ons tot compromissen waarvan we hadden gehoopt er nooit over na te hoeven denken. Op straat moest ik meerdere keren op mijn bek gaan voordat ik de moed bij elkaar had om mijn uiterst mannelijke moonboots aan te doen. Beschamend opgelopen fysiek letsel doet een man zijn prioriteiten anders rangschikken. Het moet gezegd worden dat het aantal glijpartijen op straat er wel drastisch mee verminderde, maar toch ben ik niet rouwig om de intrede van de lente.

ROBBERT VAN DER LINDE