T renboek Save our souls
Ecotopia
Ewomancipation
Plastic karma
Enigma
Inleiding I
n het Van Dale Groot Woordenboek Hedendaags Nederlands wordt het begrip trend gedefinieerd als: 1. Ontwikkelingslijn, met name algemeen verloop van statistische cijfers ďƒ neiging, richting, tendens 2. Nieuwe mode, heersende toon Een trend geeft dus een ontwikkeling van een product of dienst op langere termijn aan. Er zijn zes factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling van trends: economie, demografie, technologie, politiek, cultuur en ecologie. Trends zijn er op drie verschillende niveaus. Er zijn micro-, macro- en megatrends. Microtrend: Een microtrend kenmerkt zich binnen het marktniveau en is zichtbaar als product op dienst. De levensduur van een microtrend ligt tussen de nul en vijf jaar. Maxitrend: Een maxitrend kenmerkt zich op consumentniveau, de consument is de bepalende factor. Het gaat hierbij niet zozeer om producten maar om het gedrag van de consument, om verlangens en voorkeuren, wensen en behoeften. Kortom: veranderingen in de belevingswereld van de consument. Daarmee is de maxitrend abstracter dan de microtrend. De levensduur van de maxitrend is vijf tot tien jaar.
Megatrend: Een megatrend kenmerkt zich op maatschappelijk niveau. Het zijn ontwikkelingen die het niveau van de individuele consument overstijgen. Maatschappelijke trends hebben een algemeen en universeel karakter. Daarmee is de megatrend op zijn beurt abstracter dan zowel de microtrend als de maxitrend. Deze megatrends duren tien tot dertig jaar. Onderzoek naar de trends op de 3 verschillende niveaus, vind op veel plaatsen waard. Naast het nodige veldwerk in Amsterdam (o.a. het NDSMwerf/Ij-hallen, Waterlooplein) en andere steden in Nederland, heeft ook Berlijn voor een groot deel Maar ook bijgedragen aan het spotten van de trends. Natuurlijk heb ik ook op verschillende terreinen veldwerk verricht.
vertrouwde. We willen weer de zekerheid van toen, maar dan wel in een hedendaags jasje.
Ewomancipation
Ewomancipation is een maxitrend en vindt dus op consumentenniveau plaats. Ewomancipation gaat over de rol van de man in de 21e eeuw. Na jarenlang kostwinnaar te zijn geweest, is het tij gekeerd. Na een periode waarin de man voorheen vrouwelijke waarden zich eigen heeft gemaakt, komt nu het moment van bezinning. Waar is ‘de man’ gebleven? Bestaat hij eigenlijk nog wel? Mannen gaan bij Ewomancipation op zoek naar oerman in zichzelf.
Plastic karma
Plastic karma is een maxitrend en vindt dus op consumentenniveau plaats. Hier zijn uiteindelijk vier verschillende trends uit voort gekomen, deze hebben in feite allemaal iets Deze trend gaat over bewustwording en te maken met de identiteit van de mens in de 21e duurzaamheid, met het oog op recyclen. eeuw. Wie zijn we en waar gaan we naartoe? Hoe ontwikkelingen we ons? Maar vooral: hoe blijven we in deze roerige tijden verbonden met onze Enigma is een maxitrend en vindt dus op eigen ik? consumentenniveau plaats. Deze trend gaat over onze samenleving waarin bijna alles lijkt vast te liggen, alles wat we doen en maken draagt een label. Alles wordt in Ecotopia is een maxitrend en vindt dus op hokjes geplaatst, inclusief wijzelf. Maar deze consumentenniveau plaats. Deze trend gaat hokjesmentaliteit beperkt ons zeer in onze over traditie en ambacht, nu we verscheidene creativiteit. Bij Enigma kiezen we ervoor ons te negatieve ervaringen ondervinden op onderscheiden, weg van de massa. wereldniveau, vallen we terug op het oude
Enigma
Ecotopia
Ecotopia D
e trend Ecotopia staat letterlijk voor ecologische utopie. En gaat over traditie en ambacht. Deze trend vindt plaats op het consumentenniveau en is daarmee een maxitrend. Er heerst een nieuwe bewustwording onder de consument. In het verleden hebben we niet altijd de juiste keuzes gemaakt. De negatieve ervaringen op wereldniveau, zoals de economische crisis en verscheidene natuurrampen zoals de aardbeving in Japan, hebben ons onzeker gemaakt over de toekomst. We vallen terug op traditie en ambacht. De vraag naar lokale producten groeit, men wil duidelijkheid en transparantie. Deze producten van eigen land of streek worden steevast geassocieerd met kwaliteit en zekerheid. Deze trend van traditie en ambacht kenmerkt zich ook in bewuster consumeren. Mensen kiezen voor producten en materialen van betere kwaliteit. De levencyclus van producten wordt langer, simpelweg omdat ze langer meegaan. De consument voelt geen behoefte meer voor wegwerp artikelen. Mensen willen dingen langer gebruiken/ dragen, naarmate de producten
ouder worden, worden ze ook mooier. Microtrends zoals de 3D jeans spelen hier op in, de broek is volledig naar het lichaam gevormd, alsof hij al enkele maanden gedragen is. Consumeren wordt een weloverwogen beslissing, men kijkt kritisch naar kwaliteit en functie. Tweedehands producten blijven een rijzende trend, die nu ook tot de massa doordringt. Niet recyclen maar (her)gebruiken. Weg van de massa. Maar men wil zelf ook graag de mouwen uit de handen steken. Wil je de wereld verbeteren, dan moet je immers bij jezelf beginnen. Het verbouwen van je eigen groenten en fruit wordt steeds populairder, niet alleen op het platteland, maar ook in de stad. Wie niet de behoefte heeft zelf groenten en fruit te verbouwen, kiest er voor om seizoensproducten aan te schaffen. Dit worden aangemoedigd door initiatieven als “groenten- en fruitwijzer” waarin de consument wegwijs wordt gemaakt in seizoensgebonden groenten. Zodat we zoveel mogelijk producten van eigen bodem eten, en minder verscheept en geïmporteerd hoeft te worden.
Met Limited, een serie vazen, probeert ontwerper Joris Laarman de vergankelijkheid van het seriële productieproces beeldend te maken en onze houding te onderzoeken ten opzichte van begrippen als uniciteit en massaproductie.
eigen beeldmateriaal
eigen beeldmateriaal
eigen beeldmateriaal
eigen beeldmateriaal eigen beeldmateriaal
eigen beeldmateriaal
eigen beeldmateriaal eigen beeldmateriaal
Ecotopia
eigen beeldmateriaal
Ewomancipation E
womancipation gaat over de rol van de man in de hedendaagse samenleving, na eeuwenlang de kostwinnaar te zijn geweest, is het tij gekeerd. Deze trend vindt plaats op consumentenniveau en is daarmee een maxitrend. Man en vrouw zijn steeds meer op gelijke hoogte komen te staan, de vrouw is gelijkwaardig aan de man en lijkt op sommige punten zelfs de man te verslaan. De concurrentie voor de man viert hoogtij, de sterke onafhankelijke vrouw is een feit. Om de vrouw bij te kunnen benen, is het voor mannen steeds belangrijker geworden om voorheen vrouwelijke eigenschappen zich eigen te maken. Waarden als zorgzaamheid, vriendschap en vertrouwen werden steeds belangrijker. Er kwam een toenemende invloed van zachte, traditioneel gezien vrouwelijke waarden. Al deze aspecten zijn onderdeel van de megatrend feminisering. Maar waar blijft hierbij ‘de man’? Er wordt zelfs al gesproken van het einde van ‘de man’. In deze wereld waarin alles steeds meer op elkaar gaat lijken, verdwijnen de verschillen tussen man en vrouw ook als sneeuw voor de zon.
Mannen gaan bij Ewomancipation op zoek naar hun innerlijke oermens. Geen poespas maar rauwe mannelijkheid. Het behouden van de mannelijkheid gaat voor velen veel verder dan stoere kleding en het laten staan van baard en snor. Eén van de manieren waarop mannen de oerkracht laten spreken is het volgen van het Paleodieet. Dit dieet, waar ook een levenstijl aan verbonden is, is speciaal bedacht voor mannen die in de stad wonen. Het hele dieet is gebaseerd op voedsel dat de oermens voorhanden had, dus rauw vlees vis, groenten, fruit, noten en zaden. Lichaamsbeweging bestaat vooral uit op blote voeten door de stad rennen, zoals een jager achter zijn prooi zou aanrennen. Steeds meer televisiezenders spelen in op de anti-feminisering trend. Zenders zoals Discovery-Channel, BNN en Veronica komen zelfs al met heuse programma’s om de mannelijkheid van de man te testen en te behouden.
De eerste forecast van deze trend werd al gedaan in 1973 door filmmaker Claude Faraldo. In Themroc is te zien hoe een simpele arbeider op een dag de sleur niet meer aankan en rebelleert. Hij metselt de deur van zijn kamer dicht en hakt de gevel van zijn buitenmuur uit, waardoor hij een soort stadse holbewoner wordt.
Ewomancipation
eigen beeldmateriaal
Plastic karma D
e trend plastic karma gaat over bewustwording en duurzaamheid. Deze trend vindt plaats op het consumentenniveau en is daarmee een maxitrend. Ook deze trend komt voort uit de megatrend sustainability. Bij sustainability rijst de bewustwording dat de mens fouten heeft gemaakt (in het verleden). We produceren veel meer dan nodig is, wat over blijft, wordt zonder pardon als afval bestempeld. Van de miljarden aan afval die we ieder jaar produceren, eindigt veel daar waar het niet hoort: in de natuur. Zo heeft zich er in de stille oceaan een eiland gevormd. Deze drijvende vuilnisbelt heeft een oppervlakte van Frankrijk en Spanje samen. Nu bij steeds meer mensen de ogen geopend is voor onze onnatuurlijk ‘kringloop’, rijst de vraag hoe we minder vervuilend kunnen zijn. Het antwoord hierop lijkt te liggen in reeds gebruikte producten en materialen recyclen. Ervoor zorgen dat ze een tweede leven krijgen. Om bij het grote publiek aandacht te vestigen op de ‘drijvende vuilnisbelt’ is er door ecoloog David de Rothschild een
schip gemaakt van 12.000 gerecyclede vormgevers gevraagd steigerdoeken petflessen, daarmee is hij de stille oceaan te transformeren tot kunstwerken. De over gevaren. normaal weggegooide steigerdoeken, kregen danzkij een ontwerpwedstrijd Eén van de mixotrends is materialen een nieuwe functie. Zo zijn er o.a. en producten op een zo min mogelijk draagtassen, kussens, boekenkaften en belastende manier een andere functie stoelen gemaakt van de PVC doeken. geven. Zo heeft Electrolux “Vac from the sea” op de markt gebracht. Deze stofzuiger is bijna volledig opgebouwd uit bestaande stukjes plastic, die zijn beland in verscheidende oceanen. Voor elke oceaan is er een speciale editie. Ook het hergebruiken van bestaand papier zoals gedateerde kranten en Maak van je nadeel een voordeel, lijkt het landkaarten worden gebruikt om onder Rotterdamse WHIM Architecture te denken. andere enveloppen te produceren. Daarnaast is er onlangs besloten door 20 grote supermarktketens om de gratis afname van plastictassen bij kassa’s te stoppen. Steeds vaker zijn in het straatbeeld herbruikbare alternatieven zoals canvastassen en de zogenoemde ‘shoppers’ van gerecycled plastic te zien. Deze duurzame oplossingen voor de plastic tas, kunnen ook zeker als microtrend beschouwd worden. Ook kunstprojecten zoals ‘Facade’ van organisatie “60 layers of cake”, speelt in op de enorme hoeveelheid afval. Zij hebben bekende ontwerpers en
Ramon Knoester tekent woningen op het drijvende eiland. Het Recycled Island meet 10 duizend vierkante kilometer aan zeespiegelstijgingbestendige woonruimte.
eigen beeldmateriaal
Plastic karma
eigen beeldmateriaal
Enigma W
e leven in een maatschappij waarin de meeste dingen zijn vastgelegd. Ieder product draagt een label met naam en toepassing. Al deze voorschriften beperken onze creativiteit. Alles wordt in hokjes geplaatst, inclusief wijzelf. Zonder dat we het doorhebben nemen we klakkeloos over wat de producent zegt, maar waarom zouden we elk product en ieder materiaal moeten gebruiken voor die ene toepassing? Wie vertelt ons dat boeken ín een kast horen, dat een handtas geen rugzak kan zijn? Bij de trend Enigma gaat het over de eigenwijsheid van mensen. Men wordt zich bewust van de opgelegde regels en gewoontes. Om individualistisch te leven besluiten we zelf keuzes te maken, en daarbij onze creativiteit te gebruiken om dat wat we doen een persoonlijk tintje mee te geven. We willen ons onderscheiden, weg van de massa. “Boeken horen in een kast. Waarom in de kast? Ik vind dat ze er bovenop horen te liggen.” Verscheidene kunstenaars proberen ons bewust te maken van deze ongeschreven regels. Ian Wright gebruikt materialen
zoals strijkkralen en kleurpotloden om portretten te creeeren. Deze materialen worden geassocieerd met kinderspeelgoed, maar zijn juist daarom heel verrassend.
Ian Wright gebruikt materialen zoals strijkkralen en kleurpotloden om portretten te creeeren. Deze materialen worden geassocieerd met kinderspeelgoed, maar zijn juist daarom heel verrassend.
eigen beeldmateriaal
eigen beeldmateriaal eigen beeldmateriaal
Enigma
eigen beeldmateriaal
Toepassing rok Ecotopia
Producten worden naarmate ze ouder en meer afgedragen worden, steeds mooier. Mensen zullen dus overtuigd moeten worden van de eigenschappen van het kledingstuk. Door hoge kwaliteitseisen aan het product te stellen, zijn ze voor consument langer bruikbaar. Deze langere levenscyclus van een product houdt ook in dat het belangrijk is dat een product/kledingstuk niet teveel aan rages onderhevig is, dan zal het product immers binnen enkele seizoenswisselingen alsnog bij het grofvuil terechtkomen, of niet aangeschaft worden.
Emancipation
De man wil zich weer man voelen. Dit uit zich in stoerdere kleding en accessoires. Maar deze trend gaat verder dan alleen de man, ook de vrouw krijgt een steeds stoerder imago. Hierdoor zal de trend van ruimzittende kleding de zogenaamde ‘boyfriend fitting’ doorzetten.
Plastic karma
De consument hecht steeds meer waarde aan duurzaamheid. Het wordt daarom steeds belangrijker dat een product na zijn leven, een tweede leven kan krijgen in de vorm van een ander product. Daarnaast zou het toepassen van bestaande materialen voor het kledingstuk, een goede toepassing zijn.
Enigma
De consument wil zich onderscheiden, weg van de massa. Geen vaste labels en etiketten meer maar een vrije opvatting draagwijze van het kledingstuk. Een persoonlijke invalshoek is dus nodig, producten zoals de 3D jeans (zie Ecotopia) spelen hier goed op in. Verschillende toepassingen voor één kledingstuk, zou hiervoor een interessante vertaling kunnen zijn.
.
Zelfevaluatie Oriënteren (onderzoeken, verzamelen, vastleggen)
Beslissen (ordenen, analyseren, concluderen, keuzes maken, concept maken)
Realiseren (maken, vormgeven, uitvoeren)
Presenteren (rapporteren, communiceren, verkopen) Evalueren (checken, controleren, toetsen, reflecteren)
Dit product was één waar ik mij van te voren al op verheugd had, ik begon dan ook enthousiast te verzamelen, lezen, fotograferen en informatie in mij op te nemen. Nadeel van het vele verzamelen, is dat ik op een gegeven moment de draad kwijtraakte. Zoveel ideeën en trends kwamen gingen door mijn hoofd, maar het vastleggen op de juiste manier bleek nog lastig te zijn. Vlak na terugkomst uit Berlijn werd ik ziek. Hierdoor heb ik mijn werk voor het trendboek helaas een flinke tijd aan de kant moeten zetten. Gevolg was het missen van de deadline, maar overmacht is overmacht. Voor deze herkansing dus opnieuw alle zeilen bijgezet, opstarten na een lange tijd ‘eruit’ te zijn geweest was lastig. Nu merkte ik pas hoe moeilijk het is om bepaalde ideeën/gevoelens en trends goed inzichtelijk te kunnen maken. Dit zal ik in een volgend product/proces beter in de gaten moeten houden. Proberen het beter en meer compleet op papier te krijgen. Naast het oriënteren, is realiseren altijd mijn favoriete gedeelte. Nu is het zaak om alle delen bij elkaar te voegen en de puzzelstukjes op zijn plek te krijgen. Ik merk dat mijn interesse steeds meer uitgaat naar het maken, vormgeven en uitvoeren van de vele producten. Van te voren bedenk ik mij hoe het boek eruit zal zien qua vormgeving en kaft. Doordat ik hierin enthousiast raak, verlies ik soms de efficiency. Een product realiseren in 3 weken hangt samen met grote risico’s. Wanneer je ziek wordt, mis je eigenlijk al teveel. Dit vond ik afgelopen periode lastig. Zeker nu de herkansing van het trendboek gecombineerd moet worden met voorbereiding van de pitch. Kort gezegd: ik moet niet meer ziek worden (helaas is dit niet iets wat ik zelf in de hand heb…). Ondanks de obstakels die ik tijdens dit proces ben tegengekomen vond ik het een leerzaam, maar vooral erg leuk proces om door te maken.
Ecotopia
Ewomancipation
Plastic karma
Enigma
bronvermelding Boeken
Martin Raymond (2010). The Forecaster’s Handbook. London: Laurence King Hilde Roothart, Wim van der Pol (2003). Van trends naar brands. Deventer: Kluwer Ernest Callenbach (1979). Ecotopia, een futuristische roman. Utrecht: Bruna Yvan Rodic (2010). Facehunter. Thames & Hudson: Ltd
Magazines WAD autumn 2010
Blend #04 december 2010 Menno van Meurs & Joachim Baan, ‘Treasures’ Yochai Matos, ‘Intifada influenced’ Isabella Rozendaal, ‘Cajun Hunting’ Maison Martin Margiela, ‘A sixty page ode to originality Carhartt Brandbook #05 spring/ summer 2011-05-10. History Carhartt, ‘A history in de the making’
GQ Create Britian (AllSaints spitalfields). A/W 2011 Allsaints, ‘Living heritage’ Oog #01 2010 ‘Het einde van de man’. Tonny van Renterghem, ‘Toen helden nog helden waren’
Internet
http://www.groningermuseum.nl/ tentoonstelling/material-world-kunstdesign-en-mode http://www.nu.nl/ gezondheid/2496037/denederlandse-man-verliestmannelijkheid.html http://www.bright.nl/plasticwooneiland-de-stille-oceaan http://www.bright.nl/opplasticflessen-over-de-oceaan http://www.studiohergebruik. nl/2009/09/designontwerpwedstrijd-reframe/ http://www.vizeer.com/pixels-addictthe-fashion-side-of-the-pixel-art-bythe-british-artist-ian-wright/ http://www.textilia.nl/nieuws/ mannenmode/nid8302-trend-de-
bergschoen.html http://www.trendstobrands.nl/ ‘Smilefactory’ http://www.cinema.nl/films/458305/ themroc http://www.direktrecyling.net
Anders
Documentaire: VPRO Metropolis ‘Real men’ Muziekvideo: http://www.youtube. com/watch?v=CkYJuv82ME0&feature =player_embedded