Oppassen magazine by Marloes van der Linde

dit numme r: exclusief interview met sieneke goorhuis

Binnengluren bij

> een Tweede Thuis

het versieren van

pannekoeken!

Nr 21 â&#x20AC;˘ 1 mei 2012 Adviesprijs NL/B â&#x201A;Ź5,95

2 oppassen

oppassen inhoud

nummer 21

1 mei t/m 31 mei 2013

OP DE COVER 16 20 32

Interview Sieneke Goorhuis: ‘Terug naar de eigenheid van het kind’ Binnengluren bij Het Tweede Thuis in Koekange Het versieren van pannenkoeken

NIEUWS 7 7

Regeldruk kinderopvang kan stuk minder Minder geboortes door bezuinigingen kinderopvang

TIPS&TRUCS 19 26 44 52

Een baby leert het praten ook van jou Houd jouw bedrijf op de kaart How to DIY? Huishoudelijke taken: ‘Mag ik mee helpen?’

VAST IN OPPASSEN 12 60 62

Knutselpret: WC-rol dier en steenversier Column Diana de Bont Moppen

EN OOK 26 40 56

Recessie: houd jouw bedrijf op de kaart! Lekker naar buiten! Gezonde tussendoortjes: wat wel en wat niet?

20 26

Samen spelen, samen delen Stel: jij zit de krant te lezen en je partner trekt ineens de helft uit je hand, hoe zou je reageren? Of je buurvrouw komt op de koffie en pakt zomaar jouw telefoon van tafel en begint iemand te bellen. Ik noem maar wat. Je zou er behoorlijk de P over in hebben, denk ik. Toch vinden veel mensen dat kinderen maar stante pede hun spullen moeten afstaan. ‘Samen spelen, samen delen!’ roepen zo’n beetje alle crècheleidsters en ouders in koor. En niemand lijkt echt in de gaten te hebben dat het nogal een rare uitspraak is. Natuurlijk willen kinderen wel samen spelen. Ze zijn tenslotte sociale wezens, volkomen afhankelijk van anderen voor zorg en voedsel. Vanaf het allervroegste moment, nog voor ze geboren worden, maken baby’s al contact met de buitenwereld. De angst dat kinderen niet van zichzelf sociaal en vriendelijk met anderen willen omgaan is verzonnen door grote mensen. Die zijn al lang vergeten wat spelen is. Maar dat samen delen dan? Waarom passen we ineens communistische principes op onze kinderen toe? Is het zo erg dat een kind even alleen wil spelen? Dat het geen zin heeft in een roeptoeter in zijn oor die ineens héél andere plannen blijkt te hebben met zijn autootjes of poppen? ‘Samen spelen, samen delen’ roepen geeft weinig blijk van begrip voor hoe serieus spel voor kinderen eigenlijk is. Er spreekt ook weinig vertrouwen uit dat kinderen best met elkaar willen delen. Als we onze kinderen maar vaak genoeg vertellen hoe uitzonderlijk dat is, gaan ze het na een tijd vanzelf geloven... hoofdredacteur Oppassen marloes@oppassenmagazine.nl oppassen 3

foto: Marloes van der Linde / tekst: Marloes van der Linde

OOGJE IN HET ZEIL Natuurlijk beschikt iedere kinderopvang over een babyfoon. Een onmisbaar ding als je op meerdere drukke kinderen moet passen en er ondertussen ook nog een kleintje in bed ligt! Maar je kunt het jezelf iets makkelijker maken. Aan de ouderwetse babyfoon is een verbetering aangebracht: er zit nu een schermpje in waardoor je het kindje precies in de gaten kunt houden. Plaats de bijgeleverde webcam naast het bedje en je ziet alles! Als extraatje kun je ook nog leuke geluidjes afspelen vanaf de babyfoon naar de webcam. Zo hoef je je nooit meer zorgen te maken, want je kunt met je eigen ogen zien (zonder de babykamer in te gaan met gegarandeerd als gevolg dat de kleine wakker wordt) wat er gaande is. Zo weet je of het kindje wel écht een reden heeft om zo hard te huilen, of dat het allemaal nog best wel mee valt... En misschien helpt dan het ‘magische geluidje’ wel om de baby toch nog stil te krijgen. Waar te koop: Baby Max Prijs: €89,4 oppassen

TIPS, ideetjes,

inspiratie & meer

Natuurlijk staat Oppassen al boordevol met handige en leuke tips, ideetjes en inspiratie, maar wie heeft hier ooit genoeg van? Pinterest is een geweldige sociaalnetwerksite die fungeert als prikbord. Je meld jezelf aan en daarna kun je over het hele web afbeeldingen pinnen en die vervolgens op één van je aangemaakte “moodboards” plaatsen. Zo bewaar je heel georganiseerd alles wat je leuk vindt op één plek. De site staat boordevol leuke ideeën. Mooie foto’s, DIY inspiratie, kledingtips, interieur stylingtips, beauty, etcetera. En als je zelf een goed idee hebt voor iemand anders kun je deze ook delen met je mede pinteresters! Kortom: neem snel een kijkje op www.pinterest.com! of download de App op je smartphone.

HELP, IK PLAK VAST! Altijd al last van voeten die aan de grond vast plakken, omdat overal druppeltjes ranja, roosvicee of appelsap op de grond zijn gevallen door een lekkende tuitbeker? Heel irritant, én te voorkomen! De oplossing: Difrax anti lek tuitbeker. Waar te koop: Bèbè Jou (€5,99)

De liefste Zap Dit boekje (geschreven door Nicolle van den Hurk) is een echte aanrader voor elke kinderopvang. Dit boekje gaat over een meisje (Rosa) die bijna jarig is, ze verft haar verlanglijstje op papier, inclusief het knuffeldier Zap. Daarna raakt ze de tekening kwijt en probeert ze aan iedereen uit te leggen hoe hij er uit ziet. Ze krijgt allerlei cadeau’s maar niet die ene Zap, en is daardoor erg verdrietig. Uiteindelijk vindt oma de tekening terug en heeft ze een echte Zap voor Rosa gemaakt. Bij het boekje hoort ook de knuffel Zap! Een heel leuk extraatje voor de kinderen om het tastbaar te maken. En niet alleen het boekje en de knuffel zijn leuk, je steunt er ook nog eens een goed doel mee! Namelijk het doel KidsRights (www.kidsrights.nl). Dit is een Nederlandse organisatie die zich wereldwijd inzet voor de meest kwetsbare kinderen. KidsRights ondersteunt dagelijks duizenden kinderen die één of meer van de vijf basisrechten moeten missen: gezondheidszorg, voeding, onderdak, scholing en aandacht. Bijdragen gaan voor de volle 100% naar de projecten!

Heb je zelf een boek waar de kinderen dol op zijn? Laat ‘t weten! Mail idee@oppassenmagazine.nl.

oppassen weetjes enzo

Heb je zelf ook een leuke inbreng voor deze pagina? Mail dan naar idee@oppassenmagazine.nl.

POLL VAN DE mAAND We vroegen onze lezers deze maand op onze website iets over CAO kinderopvang. De poll heeft weer veel stemmen gekregen wat de uitslag aan de rechterkant opleverde.

37%

hoe moet de kinderoPvang uit de caoimPaSSe komen?

12%

34% 6%

% *

€

De vakbonden en brancheorganisatie moeten weer om de tafel. Er moeten andere partijen adviseren bij de CAOonderhandelingen De Brancheorganisatie moet met haar achterban in gesprek gaan om het laatste akkoord beter uit te leggen. De vakbonden moeten een andere route zoeken buiten de branchevereniging.

SNOET VAN DE MAAND Deze maand is Kian Barelds uit Koekange de snoet van de maand! De foto is ingestuurd door Vanessa Barelds. Kian is al 4 jaar en zit in groep 1. Hij houdt van voetballen, spelen en gek doen. Hij speelt het liefst met zijn vriendinnetje Manon. Kian heeft 1 broer (Stijn) en een klein zusje (Feryel), waar hij ook graag mee speelt en lekker gek mee doet.

SUPERgAAf UITjE In Ruinerwold (Drenthe) staat een hele grote boerderij waar vanalles te doen is. Namelijk ‘speel- en ijsboerderij de Drentse Koe’. Je kunt je hier hele dagen vermaken want er is vanalles te doen! Kinderen kunnen heerlijk buiten spelen met nog een heus “boerengevoel”. Rondrijden op een trekkertje, dieren aaien, springen en klimmen in de grote speeltuin of een potje waarachtig boerenbiljarten.

Met de familiefiets is het mogelijk om samen met de kinderen een tocht te maken door de omgeving van Ruinerwold. En als de mais er weer staat kunt u een stapje wagen in het gezellige Maisdoolhof. Wil je meer weten over speel- en ijsboerderij de Drentse Koe? Kijk dan op: www.drentse-koeijs.nl.

oppassen 5

Uw handen vrij met Boodschappenonline

Met Boodschappenonline hoeft u zich niet meer druk te maken over uw boodschappen. Niet meer naar de supermarkt terwijl u zich liever richt op de primaire doelstelling van uw kinderdagverblijf. Bovendien, waarom meer betalen? Boodschappenonline bespaart u tijd maar levert bovendien goedkoper dan de gemiddelde supermarkt, zonder bezorgkosten!

Enkele voordelen op een rijtje Geen bezorgkosten

Levering volgens de HACCP norm

Levering door heel Nederland

Keuze uit een compleet assortiment

Bezorging tot in de keuken

Bijbestellen tot vlak voor vertrek

Trilogics wordt Boodschappenonline Een vertrouwd gezicht met een nieuwe naam! Trilogics heet vanaf 11 april Boodschappenonline. Een nieuwe naam maar nog steeds met onze vertrouwde dienstverlening!

Verhuisd!

Bezoek nu onze nieuwe website:

Online

6 oppassen

www.boodschappenonline.nl

Ons nieuwe adres: Douwenmaat 11 7942KD Meppel 0522 240279

oppassen nieuws

‘Regeldruk kinderopvang kan stuk minder’ Ondernemers in de kinderopvang zijn te druk met registreren. Dat kan een stuk eenvoudiger, vindt het Adviescollege toetsing regeldruk (Actal). Een logboek speeltoestellen, een registratielijst ongevallen, een koelkastregistratie, een speelgoedlijst en een schoonmaaklijst: het zijn voorbeelden van wat kindercentra allemaal moeten bijhouden. Actal pleit er woensdag in een advies aan minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) voor om uit te zoeken welke registratieverplichtingen kunnen worden afgeschaft. Het moet ook makkelijker worden voor ondernemers om een bedrijf in de kinderopvang te beginnen. Nu zijn er nog te veel regels en ingewikkelde procedures bij het opzetten van een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang of peuterspeelzaal. De regels over het aantal begeleiders per kind zijn momenteel zo ingewikkeld dat er een ICT-tool nodig is om dit te kunnen berekenen. Daarbij worden de volgende aspecten meegenomen: de maximale omvang van de vaste groep van het kind, het maximum van 3 vaste begeleiders per kind, het maximum van 2 vaste ruimtes waarvan een kind gebruik mag maken en het maximum aantal uren dat een medewerker achter elkaar mag werken. Dat kan volgens Actal een stuk makkelijker. Ondernemers in de kinderopvang moeten bij contacten met de overheid te vaak dezelfde informatie overleggen, oordeelt het adviesorgaan. Veel meer zaken die nu nog per post geregeld moeten worden, zouden ook digitaal moeten kunnen. Bron: Nu.nl

‘Gastouders in het nauw door hoge leges’ (Novum) - De Vereniging Gastouderbranche maakte zich zorgen over de stijgende leges voor gastouders. Flexibele kleinschalige kinderopvang komt steeds meer in de problemen door de kosten die de gemeenten in rekening brengen voor gastouders. De branchevereniging luidt de noodklok, meldt RTL Nieuws.

Mills baseert zich op een uitgebreid internationaal onderzoek waaruit blijkt dat de kosten van kinderopvang een negatieve invloed heeft op het geboortecijfer. “Bezuinigingen hebben dus gevolgen voor de bevolkingsopbouw”, zegt Mills. Door uitstel komt soms afstel of als er te lang gewacht wordt kan onvruchtbaarheid volgen. Dat kan bij sommige vrouwen tot depressies leiden, weet Mills. “Ongewilde kinderloosheid is voor velen een persoonlijk drama.” Bovendien brengt dat veel extra medische kosten met zich mee.

Door bezuinigingsmaatregelen is de kinderopvang sinds dit jaar flink duurder geworden. Gastouders zijn een goedkoop alternatief, maar door een wijziging in de Wet Kinderopvang moeten gastouders zich nu via de gemeente inschrijven voor een landelijk register. Vervolgens moet de GGD de opvanglocatie inspecteren. Hieraan zijn kosten verbonden, die per gemeente fors kunnen verschillen. Zo rekent de gemeente Arnhem niets, terwijl Leusden meer dan duizend euro in rekening brengt. De Vereniging Gastouderbranche vindt dit onterecht.

Nederlandse vrouwen hebben gemiddeld 1,8 kinderen. Sinds een aantal jaar stijgt het cijfer licht. Vooral hoogopgeleide tweeverdieners hebben steeds vaker gezinnen met drie kinderen.

GroenLinks-Kamerlid Ineke van Gent heeft Kamervragen gesteld over de kwestie.

Bron: nieuws.nl

‘Minder geboortes door bezuinigingen kinderopvang’ (Novum) - Het aantal geboortes in Nederland gaat omlaag door de bezuinigingen op de kinderopvang. Doordat de zorg duurder wordt, wachten koppels vaker met het krijgen van kinderen. Dat zegt de Groningse hoogleraar sociologie Melinda Mills zaterdag in de Volkskrant.

oppassen 7

‘We moeten terug naar de eigenheid van het kind’ Interview met Sieneke Goorhuis-Brouwer

Ze gaat dwars in tegen de stroom ouders en professionele opvoeders die ‘ het beste uit het kind’ willen halen. Oprecht kwaad kan ze daarvan worden. ‘De race om het zo snel mogelijk aanleren van academische vaardigheden loopt volledig uit de hand’, zegt hoogleraar Sieneke Goorhuis-Brouwer. ‘Waarom die haast? Sturing heeft alleen zin als het kind eraan toe is.’ Voor- en vroegschoolse educatie op het kinderdagverblijf? De Groningse hoogleraar spraak- en taalstoornissen Sieneke Goorhuis-Brouwer moet er weinig van hebben. ‘Ik zou liever zien dat er flink wordt geïnvesteerd in het aanleren van een kindvolgende werkwijze aan pedagogisch medewerkers. Dan kunnen al die mooie taalmethodes hup, zo de kast in. Prima om ze af en toe eens te 8 oppassen

gebruiken ter inspiratie, maar niet als instrument of meetlat om te beoordelen of een kind al genoeg woordjes kent. Dat heeft geen enkele zin.’

Dwarsligger Sieneke Groohuis-Brouwer is inmiddels wel gewend aan het predikaat ‘dwarsligger’. Toegegeven,

ze gaat lijnrecht in tegen de huidige trend om kinderen zo vroeg mogelijk allerlei schoolse vaardigheden aan te leren. En inderdaad, dat is op sommige momenten een strijd tegen windmolens. Zeker als alleen al vanuit de Nederlandse overheid miljoenen euro’s gaan naar programma’s die taalachterstanden bij peuters en kleuters moeten tegengaan. Overigens zonder dat

oppassen interview

wetenschappelijk is aangetoond of zulke voorschoolse programma’s zin hebben. Maar een strijd om moedeloos van te worden? Oh nee, ab-so-luut niet, zegt Sieneke Goorhuis strijdbaar. Sinds ze vijf jaar geleden samen met pedagoog Bas Levering een congres organiseerde, ‘Mogen peuters nog peuteren en kleuters nog kleuteren?’, is er een tegenbeweging op gang gekomen die niet meer te stoppen is. Dat is hoopgevend, vindt de hoogleraar. Het congres wilde een lans breken voor de spontane ontwikkeling van peuters en kleuters, die steeds meer onder druk staat. Dat trok veel bezoekers én pers. Sieneke Goorhuis: ‘Het congres was eigenlijk opgezet vanuit medisch oogpunt, omdat we veel gezonde kinderen in de kliniek kregen. Vanuit de kinderneurologie, de kinderpsychiatrie en de communicatieve stoornissen, dus problemen met horen en/of spreken, werd de vraag gesteld of kleuters nog wel de tijd krijgen om zich met spel in hun eigen tempo te ontwikkelen. Opvallend genoeg bleken daar veel mensen uit het onderwijs op af te komen. In kranten werd vervolgens geschreven dat de kleuterschool terug moet. Dat is een belangrijke impuls geweest voor de discussie over de peuteren kleutertijd. Uiteindelijk hebben we twee congressen gehouden en een boek geschreven en de discussie heeft wel iets teweeg gebracht: inmiddels is er op de lerarenopleidingen weer ruimte en aandacht voor de specifieke kennis van het jonge kind.’

Boerenkool met worst Sieneke Goorhuis legt graag uit waarom jonge kinderen anders zijn dan kinderen in de basisschoolleeftijd. ‘Als we het over voeding en veiligheid hebben, weten we precies hoe dat

allemaal moet. We geven een jonge baby echt geen boerenkool met worst, omdat we heel goed weten dat het dan darmstoornissen krijgt. De opvolgmelk en de potjes babyvoeding worden zorgvuldig uitgekozen. Net als met eten, waarbij we de baby’s en peuters in staat stellen een stevig darmstelsel op te bouwen, moeten kinderen ook in staat gesteld worden tot het ontwikkelen van een stevige leerbasis.

‘Mogen peuters nog

peuteren en kleuters nog kleuteren?’

zo verengd is dat ieder kind dat erbuiten valt óf hoogbegaafd is óf een ontwikkelingsstoornis heeft. De brede variatie die er in de vroegkinderlijke ontwikkeling is, wordt ontkend.’ Het beeld dat het overambitieuze ouders zijn die hun kostbare prinsjes en prinsesjes te snel in de vaart der volkeren willen opstuwen, herkent Sieneke Goorhuis niet. Wel ziet ze veel ouders die weinig kunnen inbrengen tegen de leer- en toetscultuur van dit moment. ‘De meeste ouders zijn heel betrokken en ook wel kritisch, maar ze zijn niet allemaal bij machte om op deze ontwikkelingen in te grijpen. Ik zie vaak juist een bepaalde handelingsverlegenheid bij ouders.’

Academische vaardigheden, zoals lezen, rekenen, schrijven, kunnen alleen vanuit die leerbasis groeien. De leerbasis wordt gevormd door motorische ontwikkeling, taalontwikkeling en denkontwikkeling en door het zelfvertrouwen dat een kind in zichzelf kan ontwikkelen. Daar moeten de eerste zes levensjaren voor worden gebruikt. Het kinderspel en daarnaast voorlezen zijn de belangrijkste bronnen voor die leerbasis.’ Sieneke Goorhuis ziet met lede ogen aan hoe het leggen van de leerbasis kunstmatig wordt versneld door allerlei programma’s die de taalontwikkeling moeten verbeteren. Kinderen worden er niet beter van en de trend van zo snel mogelijk ‘eruit halen wat erin zit’ heeft een zorgwekkende keerzijde. ‘Ik heb als behandelaar de laatste tien jaar een explosieve toename gezien van het aantal vermeende probleemkinderen. Maar alleen al hier in de kliniek in het Universitair Medisch Centrum Groningen is met zeker een derde van de kinderen niks mis. Toch vallen ze uit. Dat komt doordat in het onderwijs een meetlat wordt gehanteerd, die oppassen 9

Alles op zijn tijd Prof. dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer is orthopedagoog en spraakpatholoog in het Universitair Medisch Centrum Groningen, afdeling KNO/Communicatieve stoornissen bij kinderen. Zij verricht onderzoek naar de epidemiologie van spraak- en taalproblematiek, de diagnostiche processen bij spraak- en taalproblematiek en de effecten van spraak- en taalproblemen op de sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind. Wekelijks onderzoekt zij met haar team ongeveer dertig kinderen met verdenking op ontwikkelingsachterstanden. Vooral de laatste jaren neemt het aantal gezonde kinderen in de kliniek sterk toe, reden waarom zij zich bezig is gaan houden met de verschoolsing van het kinderleven. In 2005 organiseerde zij rond dit thema twee congressen: ‘Mogen peuters nog peuteren en kleuters nog kleuteren?’ Hierop volgde het congres: ‘De kleuterschool terug!’, georganiseerd in samenwerking met Bas Levering. Er volgde ook een boek: ‘Dolgedraaid, mogen peuters nog peuteren en kleuters nog kleuteren’. De kritiek van Goorhuis-Brouwer en Levering bracht een brede discussie op gang over de positie van jonge kinderen in het onderwijs, in een tijd waarin kinderen al op de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf met taalprogramma’s worden geschoold. Sinds 2006 schrijft Sieneke GoorhuisBrouwer ook columns over opvoeding in het Friesch Dagblad. Recent verscheen van Sieneke Goorhuis ‘Alles op zijn tijd, Het jonge kind in pedagogisch perspectief ’. In deze bundeling van eerder verschenen columns pleit de hoogleraar voor ruimte voor groei van de persoonlijkheid in de peuteren kleutertijd. Het sociaal-emotioneel welbevinden van jonge kinderen zou het eerste opvoedingsdoel moeten zijn. Pas daarna komt leren aan de beurt. Daarbij bepaalt het kind het tempo van de ontwikkeling. ‘Het beroemde en bekende verhaal van Rupsje Nooitgenoeg is de metafoor van de peuter en de kleuter die zich vol eten aan al het moois dat de omgeving biedt. Pas als de rups een wonderschone vlinder is geworden, biedt de wereld een nieuwe uitdaging: die van het schoolse leren. Alles op zijn tijd.’

foto: Marloes van der Linde / tekst: Martine Borgdorff / Kindvak

Grote mensenwereld Het tij lijkt moeilijk te keren. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat jonge kinderen behoefte hebben aan ruimte om zich in hun eigen tempo te ontplooien, maar in de praktijk worden kinderen zo vroeg mogelijk aan het leren gezet. Dat nu ook de kinderopvang zich steeds vaker waagt aan het aanleren van academische vaardigheden, baart Sieneke Goorhuis grote zorgen. ‘Het gaat daarbij niet om een zo goed mogelijke ontwikkeling van jonge kinderen, maar om een politiek instrument om taalachterstand aan het einde van de basisschool te voorkomen. Inmiddels worden kinderen op kinderdagverblijven zelfs getoetst op hun taalontwikkeling! De politiek snapt het gewoonweg niet. Omdat bij kinderen van een jaar of twaalf de taalontwikkeling, het lezen en schrijven, zwak is, moeten peuters al woordjes leren. Maar leren lezen en leren praten zijn twee heel verschillende dingen. Het belangrijkste doel voor jonge 10 oppassen

kinderen is spelenderwijs grip krijgen op de grote mensenwereld. Dat doen ze door te spelen en vragen te stellen, niet door een taalmethode te volgen. De kinderopvang moet niet meegaan in die programmatische aanpak.’ Kinderopvang en onderwijs moeten van Sieneke Goorhuis liefst terug naar waar het allemaal mee begon: met kennis van en aandacht voor het jonge kind inspelen op wat het kind nodig heeft. Alleen zo kan de eigenheid van kinderen worden bewaakt.

‘blijf bij je gevoel en maak je niet te snel zorgen’ Gedreven legt ze uit wat opvoeders te doen staat. ‘Blijf bij je gevoel en maak je niet te snel zorgen als een kind niet aan het plaatje voldoet. Een kind kan zich niet niet ontwikkelen. Ook al zet je een peuter van 2,5 jaar een uur in een leeg huis met alleen een paar volwassen, dan nog

vermaakt het zich. Het gaat namelijk op onderzoek uit. Sturing heeft alleen zin als een kind daar aan toe is, dat kun je niet versnellen. De meeste kinderen zijn toe aan het aanleren van academische vaardigheden als ze een jaar of 6 oud zijn. Eerder niet. In de praktijk betekent dit dat je het kind volgt in zijn of haar eigen tempo. Dus als een peuter een puzzel maakt en er ontbreekt een stukje, dan help je. Maar je helpt het kind niet door vervolgens een puzzel aan te bieden die moeilijker is en niet aansluit bij het ontwikkelingsniveau. Neem de tijd voor kinderen, óók voor de kleintjes in de groep. Zing en speel met baby’s, daar groeien ze letterlijk van. Daar heb je geen programma’s bij nodig. Wel kennis en ideeën. Die krijg je door goed te letten op wat kinderen nodig hebben en aan te voelen wat ze willen. Daar help je jonge kinderen in hun ontwikkeling pas écht mee.’

Voor meer artikelen van Martine Borgdorff: www.kindvak.nl

oppassen 11

oppassen knutselen

wc-roldier + steenversier gegarandeerd plezier

Deze maand in knutselen: WC-rol pret! Verzamel WC-rollen en iedereen kan zijn eigen WC-rol dier maken! Het leuke aan deze knutselopdracht is dat het heel vrij is. We hebben wel voorbeelden voor jullie gemaakt, maar je mag helemaal zelf weten hoe je de dieren inkleurt of welk patroontje jij op het dier gaat maken. Ook kun je zelf kiezen met welk materiaal jij dat het liefste doet! Verf, stiften, potloden, papier, het kan eigenlijk allemaal. Daarnaast kun je zelf ook nog meer dieren bedenken dan alleen de spin, de uil en de oktopus. Je kunt zelf goed nadenken welk dier je nog meer van een WC-rol kunt maken of je maak een fantasiedier! Op de volgende pagina’s laten we nog een leuk knutselidee zien! Namelijk... Het versieren van stenen! Je zoekt mooie steentjes buiten, en je gaat er met verf, stickers of stiften iets leuks van maken! Ook bij hierbij ben je helemaal vrij in wat je gaat maken, en hoe je dat wilt gaan maken. Veel plezier!

spin Wat heb je nodig a 1 lege WC-rol a Zwarte stift of zwarte verf a Schaar a Zwart papier, wit papier hoe maak je het a Knip met de schaar stroken in de WC-rol van ongeveer 1centimeter breed, de stroken moeten ongeveer 3/4 deel lang zijn a Verf of kleur de wcrol helemaal zwart in a Buig de ‘poten’ van de spin een beetje krom zoals op het voorbeeld a Knip oogjes uit met wit papier en plak ze op de spin a Kleur daarna met zwarte stift de pupillen in de ogen en klaar is je spin!

Je hoeft niet persé een zwarte spin te maken. Zoek op welke spinnen er allemaal bestaan en maak de leukste!

12 oppassen

Je mag de uil ook een andere kleur geven of zelf een patroon voor de vleugels en het lichaam bedenken!

Uiltje

OKTOpus

Wat heb je nodig a 2 lege WC-rollen a Zwarte stift of zwarte verf a Bruine stift of bruine verf a Oranje stift a Witte verf a Schaar a Mesje

Wat heb je nodig a Lege WC-rol a Zwarte stift a Gekleurde stiften, verf of gekleur papier a Schaar

hoe maak je het a Snij met het mesje twee gleuven in de WC-rol waar de vleugels moeten komen. a Knip in het midden tussen de vleugels een half rondje uit het papier. a Teken het gezichtje tussen de twee gleuven a Verf of kleur de WC-rol bruin of plak er bruin papier op a Pak de andere WC-rol en teken daar de vleugels op. Maak deze ook bruin. a Maak zwarte en witte Vâ&#x20AC;&#x2122;tjes op de vleugels en het lichaam a Schuif de vleugels tussen de gleufjes in het lichaam en je uil is klaar!

hoe maak je het a Knip met de schaar stroken in de WC-rol van ongeveer 1 centimeter breed, de stroken moeten ongeveer 3/4 deel lang zijn a Teken ogen, een neus en een mond met de zwarte stift waar het hoofdje van de oktopus moet komen, daarna kun je ook zijn haren tekenen als je dat leuk vindt a Je mag zelf weten hoe je de tentakels wilt inkleuren. Het kan met stiften of verf, maar je kunt er ook gekleurd papier op plakken

foto: Marloes van der Linde / tekst: Marloes van der Linde

wees creatief

oppassen 13

stenen versieren Wat heb je nodig a Verschillende stenen a Stiften a Verf a Stickers a Knutselspullen a Touwtjes hoe maak je het a Zoek buiten een aantal steentjes buiten die goed van vorm zijn, zodat je er goed op kunt verven of tekenen. a Bedenk wat je wilt maken, en waar de vorm van jouw steen op lijkt. a Begin altijd eerst met het inkleuren van de steen, en pas daarna met details. a Ga aan de slag met je stenen en maak er wat moois van! a Heb je een hele mooie steen gemaakt en wil je dit met ons delen? Mail dan naar knutselen@oppassenmagazine.nl zodat wij jouw steen ook kunnen bewonderen!

14 oppassen

oppassen knutselen

ontdek de kunstenaar in jou

met

knutselen stenen

In dit leuke boekje staan nog meer leuke ideeën om je stenen mooi te versieren. Van kandelaar tot ketting en van schaakspel tot zentuintje. 25 verfijnde als eigentijdse creaties met stenen. Kijk hoe je zelf creatieve sleutelhangers kunt maken (zie hieronder), hoe je bliefklemmetjes kunt maken of hoe je ingepakte cadeautjes nóg leuker kunt maken. Dit boek is geschreven door Amandine Dardenne. Je kunt het voor slechts €11,95 kopen bij bij de betere boekhandel. Leuk als cadeautje voor de creatieveling (of gewoon voor jezelf!

veel knutsel plezier!

oppassen 15

oppassen column

Weer Echt naar buiten Sorry, eerst het slechte nieuws. In januari van dit jaar zijn er 20 kindercentra failliet gegaan. Klein, groot en in het hele land. Dat betekent dat in 1 maand bijna 1 procent van alle kinderopvangorganisaties de deuren heeft gesloten. Het zou me niets verbazen als de teller aan het eind van dit jaar op 200 staat. Is dit misschien een bewuste strategie van politiek Den Haag? Want er is vorig en ook dit jaar al meer bezuinigd dan was begroot en er is bij SZW dus geld over. Waarom dan doorgaan met deze kaalslag, kapitaalvernietiging en kennisdrain? Hoe kom je dit jaar door? Focussen op de kosten moet, maar red je het daarmee? In andere markten reorganiseren ze in slechte tijden, maar wordt er ook geïnvesteerd. Want klanten hebben het voor het zeggen en met een ‘me too’dienst of product red je het dan niet. Weinig kindercentra pakken dit op, blijven steken en de communicatie is vaak niet helder. Zonder duidelijk smoel word je niet (h)erkend! Bezoek tien willekeurige websites van kindercentra. De klant (ouders en kinderen) komt niet aan het woord en de communicatie is weinig inspirerend: ‘Kinderen staan centraal in een veilige omgeving met gediplomeerd personeel’, ‘U kunt uw kind met een gerust hart toevertrouwen aan ons’ en ‘Wij bieden een fijn tweede thuis voor uw kostbaarste bezit’. Als iedereen dat nou roept, hoe onderscheid je je dan? Er zijn ook kindercentra die het wel snappen en die groeien doodleuk ‘tegen de stroom in’. Het geheim is: weten wat ouders belangrijk vinden en het aanbod daarop afstemmen. Eén daarvan is lekker buiten spelen. Buitenruimtes zijn altijd een sluitpost geweest, net als bij basisscholen en gemeenten. Een kleine voorhoede beschikt over een natuurlijke, inspirerende en uitdagende buitenruimte waar je als kind je kleren lekker vies mag maken en een schrammetje niet erg is. Veel vaker zijn het fantasieloze luchtplekken met rubberen tegels en een zieke wipkip. In de huisregels lezen we ‘Niet rennen, botsen, springen, klimmen en zeker niet het kunstgras opeten’. In BN De Stem (november 2012) schrijven Jan Ooms en At van Steijn in het artikel ‘Grootbrengen door kleinhouden’ 16 oppassen

dat kinderen mede door het overdreven veiligheidsdenken van veel ouders en de GGD (‘ook bijna-ongevallen moet je registeren’) elke vorm van bewegingsvrijheid wordt ontnomen. Zij wijzen op recent onderzoek waaruit blijkt dat ‘basisschoolleerlingen uit groep 7 en 8 fors lager scoren op kracht, snelheid, lenigheid en motorische vaardigheden dan hun leeftijdsgenootjes dertig jaar geleden’. Ook op KindVak 2012 deden zij hun verhaal. Illustratief is, dat de Stichting Consument en Veiligheid een aantal jaren geleden voorstelde valtrainingen te geven aan kinderen. Ooms en Van Steijn wijzen verder op recent Noors onderzoek waaruit blijkt: ‘als kinderen niet adequaat worden gestimuleerd door tijdens het spelen met een zekere vorm van gevaar en risico in aanraking te komen, wordt een bepaalde mate van angst voor gevaarlijke situaties in stand gehouden’. We weten toch dat vrij buiten spelen essentieel is voor een goede ontwikkeling van kinderen? Waarom kom ik daarover zo weinig tegen in veel pedagogische beleidsplannen? Laat kinderen lekker buiten spelen. Over tien maanden begint het Jaar van de Groene Kinderopvang. Meer dan genoeg tijd om het Kwaliteitsmerk Groene Kinderopvang binnen te halen! Met dank aan Jan Ooms, Ontwerper ‘Spelen’ en At van Steijn, publicist en verbonden aan Goede Speelprojecten.

Reinoud Kroese (Pulito Advies) Meer actuele informatie over de door hem behandelde onderwerpen vindt u in zijn weblog op www. kinderopvangtotaal.nl

oppassen 17

18 oppassen

foto: Marloes van der Linde / tekst: Jeanette van der Stelt en oeiikgroei.nl

oppassen opvoeding

‘Een baby leert het praten ook van jou’ Het leren praten van een baby is niet een van de makkelijkste ontwikkelingen, om maar een understatement te maken. Als een baby veel bij jou op de opvang is, leert het ook praten van jou. Dit zijn de do’s en dont’s als het gaat om de taalontwikkeling van een baby. Al in de buik begint een baby geluiden uit zijn omgeving te herkennen. Hij hoort stemmen van verschillende mensen, muziek en het blaffen van de hond. Hij hoort hoe je stem klinkt als je vrolijk bent, hoe je ruzie maakt, of als je moe bent. Een baby weet dus al heel veel melodieën in spraak die hij later tot in de kleinste lettergreep gaat leren. Er wordt altijd naar het eerste woordje gevraagd. Dat is maar een deel van het geheel, want spraak- en taalontwikkeling is zoveel meer dan het zeggen van woordjes. Het gaat om communicatie. Een kind dat zelf nog geen woordjes spreekt, begrijpt vaak al heel goed wat je bedoelt als ze zegt ‘we gaan eten’. Terwijl een kind dat ‘eten’ zegt het woord helemaal niet zo hoeft te gebruiken zoals volwassenen dat doen. Ons communicatiesysteem is complex. Naast de woorden die we zeggen, hebben we ook een bepaalde intonatie en ook de non-verbale communicatie als gezichtsuitdrukking en lichaamshouding spelen een grote rol in hoe een bood-schap op een kind overkomt. Als je met harde stem en met een frons zegt hoe lief je het kind vindt, is de kans groot dat hij gaat huilen. En andersom gaat dat natuurlijk ook op. Velen zijn verbaasd dat een baby maar niet luistert als ze tot tien keer toe ‘nee’ hebben gezegd als hij aan de knopjes van de radio zit. Waarschijnlijk vinden ze het ergens ook wel grappig om te zien hoe het kind op onderzoek uit gaat. Ze fronsen dus niet en hebben misschien zelfs een lach op hun gezicht terwijl ze het het kind verbieden. Dat is wat de baby ziet: een glimlach. Niet zo gek dus dat hij ie met het bedienen van de radio.

Praat, praat en praat... a Benoem zo veel mogelijk de dingen waar een baby op dat moment naar kijkt of wat je baby doet. ‘Wat een lieve hond is dat, hè? Die hond heet Thirza. Aai de hond maar zachtjes.’ a Lees lekker veel boekjes samen. Boekjes zijn ideaal om dingen aan te wijzen en tegelijk te zeggen wat het is en welk geluid het maakt. Boekjes lezen is niet alleen fun, het is ook supergoed voor de taalontwikkeling. a Een baby mag dan knap zijn als hij baby-talk praat, maar jij niet! Praat als een ouder tegen een kind, en niet als een mede-baby. Hoe kan een baby nu leren praten als jij ook als een baby praat? a Let op je woorden… Een baby verstaat meer dan je denkt. Pas op met wat je zegt als er een baby in de buurt is. a Let op je stem… Eigenlijk is het heel simpel: Als je blij bent, moet je stem dat ook overbrengen. Ben je ‘boos’ en wil je de baby zeggen dat iets niet mag? Dan komt dat natuurlijk niet over als je dat met een lach zegt. Laat je stem dus weerspiegelen wat je wilt overbrengen. a Praat met je gezicht. Breng met je gezicht over wat je in woorden wilt zeggen! a Varieer je toonhoogte en stemgebruik. Maak met je stem geen saaie, eentonige tune, maar maak er een melodie van met verschillende noten, klanken en tempo’s.

Spraak- en taalweetjes a Moeders praten vooral met hun eerste kind zangerig en ritmisch. Dit komt doordat een eerste kind grote invloed heeft op de hormonen. Borstvoedingsbaby’s brabbelen eerder dan baby’s die flesvoeding krijgen. Dit komt doordat baby’s die borstvoeding krijgen harder met hun mond moeten werken om de voeding te krijgen. De spieren in hun mond worden dus meer gestimuleerd. a Wist je dat emoties in verschil lende talen op dezelfde manier tot uitdrukking komen? Een Nederlandse baby kan in het Spaans iets verboden worden. a Kinderen die opgroeien in een omgeving waar op veel gevari eerde manieren gesproken wordt zoals voorlezen, tafelgesprekken en verhalen vertellen, hebben later op school een betere start. a Eeneiige tweelingen begrijpen in het begin meer dezelfde woorden dan twee-eiige tweelingen. Erfe lijkheid en aanleg spelen dus ook een rol bij het leren praten. a Kinderen die al een ouder broertje of zusje hebben praten vaak later. Dit komt doordat ouders met meerdere kinderen het vaak drukker hebben. Het taalniveau dat de baby van de moeder hoort is toegespitst op het oudste kind in het gezin. a Baby’s leren tussen de 18 maanden en 24 maanden ruim 200 nieuwe woorden. a

oppassen 19

â&#x20AC;&#x2DC;De kinderen horen een beetje bij ons gezinâ&#x20AC;&#x2122; foto: Marloes van der Linde / tekst: Jannet & Marloes van der Linde

Binnengluren bij... Een Tweede Thuis Bij wie? Jannet van der Linde is eigenaar van Het Tweede Thuis, een kleinschalige kinderopvang in Koekange, Drenthe. De opvang is gevestigt in een woonboerderij en er lopen dus veel boerderijdieren in en rondom het huis. Jannet past fulltime, als zelfstandige gastouder op de kinderen. Management en administratieve taken laat ze doen door haar man, Jacob, en door de boekhouder. Jannet springt van hot naar her om het de kinderen naar hun zin te maken. Ze geeft de kinderen veel aandacht: spelletjes doen, boekjes lezen, voetballen, knutselen, het is maar net waar de kids zin in hebben. Ze neemt de kinderen elke dag mee naar buiten, om samen de paardenstallen uit te mesten, de kippen brood te geven, de konijnen wortels te geven, even bij de hond en de katten te kijken, of gewoon om te spelen. De kinderen vinden het geweldig op de boerderij. Ze maken optimaal gebruik van alle ruimte en alle spullen om mee te spelen en willen meestal niet mee naar huis als papa of mama hun komt halen.

Onstaan 25 jaar geleden toen Jannet zelf kinderen kreeg, was er nog geen mogelijkheid om parttime te werken. Jannet is toen gestopt met werken als administratief medewerkster en bleef sindsdien thuis om op haar kinderen te passen. Twee jaar later, toen haar zus zwanger was, was er wel 20 oppassen

de mogelijkheid om parttime door te werken. Vanaf dat moment ging Jannet op het kindje van haar zus passen, zodat haar zus parttime kon blijven werken. Het beviel Jannet zo goed om thuis op kinderen te passen, dat zij dit werk bewust is blijven doen en haar voorgaande werk niet meer heeft opgepakt. Daarna kwamen er

steeds meer kinderen bij waar Jannet op ging passen. In 2002 zijn Jannet en Jacob op zoek gegaan naar een groter huis, omdat hun gezin inmiddels was uitgebreid tot 5 kinderen. Ze hebben toen een grote boerderij gekocht in een mooie omgeving en deze helemaal opgeknapt. De jongste kinderen waren toen 2 en 3.

oppassen binnengluren bij

Wil jij ook in ‘Binnengluren bij...’ of weet je iemand? Mail dan naar binnengluren@oppassenmagazine.nl.

Toen de jongste naar de school ging, is Jannet begonnen weer begonnen als gastouder. Ze heeft een aparte ruimte ingericht voor het opvangen van de kinderen, wat vanaf dat moment “Een Tweede Thuis” werd genoemd.

Uniek Wat maakt “Een Tweede Thuis” nou zo uniek? Het Tweede Thuis is gevestigd in een woonboerderij, met een natuurlijke en ruime omgeving. Er lopen veel boerderijdieren rond het huis, wat de kinderen allemaal heel leuk vinden. De sfeer is huiselijk, omdat de familie ook betrokken is en omdat de kinderen ook vaak in het woonhuis zijn. De kinderen horen een beetje bij het gezin. Doordat de opvang kleinschalig is, is het allemaal veel persoonlijker en krijgen de kinderen meer aandacht dan bij de meeste opvangcentra’s. “Hoeveel dieren hebben jullie dan? En wat voor dieren?” We hebben een labrador, Thirza, die overdag niet in huis mag, maar wel buiten rondloopt. Onze katten mogen ook niet in de woonkamer, maar worden wel met veel liefde geaaid. We hebben drie paarden die elke dag naar buiten gezet worden samen met de kinderen en waar ze af en toe op mogen zitten. Sommige kinderen helpen op hun manier met het uitmesten. Drie konijnen die elke dag wat lekkers krijgen: een worteltje, wat gras of brokjes. Vijf scharrelkippen, waar hetzelfde voor geld. En ten slotte nog twee geiten.

LEUK Wij vroegen aan Jannet wat nou het leukste aan het passen op kinderen is. Jannet hoefde niet lang na te denken en antwoorde volmondig: “Kinderen, dat blijft gewoon leuk.” Jannet heeft altijd al wat met kinderen gehad.

Dat blijkt wel uit het feit dat ze naast haar werk ook nog één ochtend per week als vaste vrijwilliger werkt op de peuterspeelzaal.

‘elke dag is anders, maar altijd gezellig’ Elk kind is uniek en bijzonder, dat is wat het extra leuk maakt. Elke dag is anders, het is altijd weer gezellig. Het is mooi om te zien hoe kinderen opgroeien en te zien hoe ze zich ontwikkelen.

MINDER LEUK Toen we de vraag: ‘vind je dat er ook nadelen aan het oppassen op kinderen zijn?’ stelden, viel er een lange stilte. Daar moest Jannet toch wel even over nadenken, want eigenlijk was er niks om op te noemen. Uiteindelijk kon Jannet toch nog één ding bedenken: ‘Natuurlijk hebben

kinderen af en toe buien dat je je afvraagt wat je er mee aan moet. Bijvoorbeeld de peuterpubertijd, waarin kinderen het zichzelf vaak moeilijk maken.” Maar daar bleef het dan ook wel bij.

Hoeveel kids Als zelfstandige gastouder kun je niemand in dienst nemen, en mag je dus niet meer dan 6 kinderen tegelijk hebben. Soms is er wel eens eentje te veel, maar dan gaat het om naschoolse opvang. En soms zijn het er ook maar 2 of 3. Het is dus heel verschillend.

Belangrijk Jannet: ‘Belangrijk is, is dat elk kind in zijn waarde gelaten wordt.’ Jannet wil het liefst dat elk kind zo veel mogelijk kan doen wat hij leuk vindt. Dat is dus voor de ene knutselen en voor de andere voetballen. Jannet: ‘Wat ik ook erg belangrijk vindt is dat de kinderen niet gelijk op de bank ploffen of achter de computer gaan zitten, maar wat gaan ondernemen’. Daar is dan ook genoeg ruimte voor bij Een Tweede Thuis. Vaste rituelen zijn ook een must. ‘s Bij het lunchen moeten alle oppaskinderen eerst een broodje gezond, voordat er pasta of hagelslag op tafel komt. En minstens één keer per dag fruit eten. Bij slecht weer mogen de kinderen pas na 4 uur om de beurt een spelletje doen op de computer.

Tip Laat de kinderen vrij in wat ze doen na schooltijd. Ze hebben al heel veel verplichtingen en ze moeten ook de kans krijgen om een paar uur per dag kind te zijn. Dus niet teveel verplichte activiteiten of thema’s, de kinderen moeten tijd hebben om te doen wat ze zelf graag willen. oppassen 21

in het stro spelen!

eieren uithalen trekker rijden stallen mesten

konijnen voeren 22 oppassen

oppassen binnengluren bij

De maandag en die is zeker niet saai... van jannet 7.30

Iris (2 jaar) wordt gebracht door haar moeder. Ze had het eten al op. Iris is gek op muziek dus ging direct muziek van Bert en Ernie aanzetten. Een kwartier later kwamen Julian (9 jaar), Jasmijn (7 jaar) en Manon (3 jaar). Julian en Jasmijn wilden een spelletje doen en Manon ging met de duplo spelen. Om 8 uur kwamen Stijn (6 jaar), Kian (3 jaar), Feryel (9 maand). Kian en Feryel hebben nog een broodje gegeten met Jannet, Stijn nam het spelletje over. Om kwart over 8 werd het hele spul in de auto geladen om er 3 naar de basisschool te brengen, 2 naar de peuterspeelzaal, en de 2 jongsten gingen mee een broodje en wat andere boodschappen halen bij de buurtsupermarkt en weer terug naar huis.

9.30

Iris ging met de duplo spelen, terwijl Feryel zich in haar loopkar vermaakte. Jannet ruimde de tafel af en ruimde de vaatwasser uit. Tussendoor een beetje kletsen met de kids.

10.00

Feryel kreeg wat diksap en is door Jannet naar bed gebracht. Toen de koffie klaar was, maakte Jannet fruit voor Iris en voor zichzelf. Na het fruit was het tijd voor een plakje ontbijtkoek en wat drinken. Tijdens het koffie drinken hebben Jannet en Iris nog samen gezellig een boekje gelezen.

10.45

Tijd om een vers fruithapje voor Feryel maken en Feryel samen met Iris uit bed halen. Toen het fruithapje op was, was het alweer tijd om Manon en Kian van de peuterspeelzaal op te halen. Na het ophalen van de kinderen nog even in het dorp gebleven om bij een weilandje met ponyâ&#x20AC;&#x2122;s en een geit met jongen te kijken. Inmiddels was het 11.45 en moest Stijn van school opgehaald worden. Jasmijn en Julian gingen bij oma middageten en komen vanmiddag na schooltijd weer bij Jannet.

12.00

Lunchen. Eerst een broodje gezond voor iedereen. Favoriet: palingworst met Aromat-kruiden, smeerworst en smeerkaas. Vanaf half 1 kon iedereen weer gaan spelen, totdat Stijn weer naar school moest.

13.15

Feryel en Iris worden naar bed gebracht. Manon en Kian trekken hun laarzen aan en gaan meehelpen met het uitmesten van de stallen en het voeren van alle dieren. Spelen op het stro, rijden op de trekkers en eieren uithalen, horen daar ook bij.

15.00 Feryel en Iris worden uit bed gehaald, Stijn, Julian en Jasmijn worden van school gehaald, en met zijn allen wordt er ranja gedronken en een koekje gegeten. 15.30

De kinderen van Jannet komen weer thuis. Mark (14), wordt meteen door de jongens gevraagd mee te doen met voetbal. Jannet gaat knutselen met Manon en Jasmijn. Jasmijn wil gwat voor oma maken. Iris is winkeltje aan het spelen en Feryel zit in de kinderstoel een koekje op te peuzelen en wat te drinken.

16.30

Tijd om fruit te maken en te eten, voor iedereen een bakje met stukjes appel, banaan en mandarijn. Kian, Manon en Iris spelen nog even op de trampoline die binnen staat. Julian en Stijn vangen een loslopend konijn, Jasmijn speelt met de barbies en Jannet zit op de grond met Feryel met wat speelgoed te spelen.

17.00

Nog snel een dropje eten en dan worden Julian, Jasmijn en Manon opgehaald door mama. Iris wordt een kwartiertje later opgehaald. Nu heeft Jannet nog mooi even de tijd om met Stijn en Kian een spelletje te spelen. Feryel zit op schoot en kijkt ook mee.

17.30 Stijn, Kian en Feryel worden opgehaal door papa. De dag wordt nog even besproken en de kinderen worden uitgezwaaid. Zo, de maandag zit er weer op!

oppassen 23

oppassen opvoeding

Een vast ritueel voorleestips dreumes en peuters

Voorlezen is niet alleen leuk, het is ook heel nuttig. Onderzoek wijst uit dat kinderen die worden voorgelezen beter scoren op school. Daarnaast hebben ze een grotere woordenschat en zijn ze beter in het verwoorden van emoties. Maar ook voor jongeren en volwassenen is voorlezen van blijvende waarde. Twaalf maanden lang wordt er van alles georganiseerd rondom voorlezen, zodat iedereen kan ervaren dat voorlezen leuk en waardevol is: voor baby’s, jonge kinderen, tieners én voor volwassenen.

1,5 - 3 jarigen a Las korte pauzes in: Geef het kind de ruimte om te reageren op wat je voorleest: las een korte pauze in en kijk daarbij het kindje aan. Ga in op de reacties.

foto: Marloes van der Linde / tekst: www.oeiikgroei.nl

a Praten: Geef het kind gelegenheid om iets te zeggen tijdens het voorlezen. Het gaat erom dat het kind praat, dus alle opmerkingen over het verhaal zijn goed.

a Vragen: Stel de dreumes een vraag bij wat er te zien is; ook al kan een kind nog niet praten, vaak snapt het een eenvoudige vraag wel (‘Zie jij het hondje?’; ‘Wat zegt het hondje?’: ‘Wafwaf…’)

a Napraten: Laat het kind het verhaal navertellen aan een broertje, zusje of aan opa en oma. 24 oppassen

a Herhalen: Lees en bekijk hetzelfde boek een paar keer. Dat geeft houvast en veiligheid. Iedere keer begrijpt en herkent het kind een beetje meer. Hij zal dan ook trots op zichzelf zijn als hij al dingen uit zijn hoofd weet.

a Meer van hetzelfde: Lees hetzelfde boekje een aantal keren voor. Dat biedt het kindje houvast en herkenning. Vol trots zal het al gauw meedoen, en bijvoorbeeld ‘blaffen’ nog voor je kunt vragen: ‘Wat doet het hondje?’.

een vast ritueel

a Leeservaring: het kindje moet leren begrijpen wat ‘lezen’ inhoudt. Door steeds de voorleessessie op dezelfde manier te beginnen, weet het kind wat er gaat komen. ‘Zullen we samen een boekje lezen?’

a Een duidelijk signaal: Laat elke keer als je begint met voorlezen dezelfde knuffel of handpop zien. Dan weet het kindje: ‘Ha, we gaan fijn samen een boekje bekijken.’ Hij stelt zich hier dan alvast op in.

a Vaste prik: Maak van de voorleesmomenten een vaste gewoonte. Kies daarvoor de tijd die jou goed uitkomt: lekker rustig ’s morgens vroeg, ’s middags samen op de bank of voor het slapen gaan.

Meer over voorlezen aan een dreumes of peuter, en tips voor voorleesboekjes die geschikt zijn om voor te lezen vind je op www.BoekStart.nl.

oppassen opvoeding

oppassen 25

oppassen bedrijfstip

Houd jouw bedrijf op de kaart Stel je voor, je hebt een kinderopvang en je wilt deze op de kaart zetten. Nee, niet met Google Maps (ook goed), maar via communicatie. Om niemand uit te sluiten, communiceer je alles – voor elk wat wils. Je communiceert over je bedrijf, je visie, je werkwijze, je diensten en ga zo maar door. Misschien wel dé klassieke valkuil, want al gauw verlaat een potentiële klant je website, delete hij jouw direct mail of haakt hij af tijdens een gesprek. Hoe moet het dan wel?

Doelgroep Bepaal vooraf je doelgroep. Maak een (klant)profiel en focus hierop. Maak in elk geval een keuze. Door je communicatie af te stemmen op je doelgroep is de kans vele malen groter dat je boodschap ook werkelijk overkomt. Praat in de jij vorm om het persoonlijker te maken voor je klanten.

foto: Marloes van der Linde / tekst: Triggertekst en Marloes van der Linde

Problemen of behoeften Achterhaal de knelpunten, wensen of behoeften van je klant en speel hierop in. Weet wat jouw klanten belangrijk vinden. Kruip in de huid van je klant en bekijk het eens door zijn bril. Pas dan kun je je echt focussen op wat je moet doen.

Oplossingen Probleem of behoefte vastgesteld? Beschrijf dan je oplossing. Al schrijvende kom je erachter dat je in dit gedeelte al aardig wat informatie geeft. De oplossing zit immers in jouw product, dienst of service. Blijf wel vanuit de klant schrijven! Bij een “Me, myself and I” -verhaal, haakt hij gegarandeerd af.

Spreek je klant direct aan Schrijf in de u- of jij-vorm en niet in de wij- of de men-vorm. Vooral de menvorm maakt je betoog algemeen en afstandelijk. Laat zien dat je de klant hoort en begrijpt. Laat hem zich thuis voelen. Wat zeg je? Niet zo duidelijk? Oké, ik geef je een voorbeeld. Stel je zit bij de kapper en hij vraagt hoe jij je haren geknipt wilt hebben. Je wilt eens wat anders en dus vraag je dekapper om advies. Welk antwoord spreekt je dan het meeste aan: 1. “De meeste mensen kiezen voor een kort kapsel. Men vindt dat praktisch en de laatste tijd knippen wij mega-veel korte kapsels.” (Hij zet vervolgens de schaar erin) 2. “Goede vraag! Als ik naar je gezicht kijk, dan zou een kort en pittig kapsel jou heel goed passen. Zal ik je wat voorbeelden laten zien? Koffie erbij?” What’s in it for me? Wat levert het me op? Geef aan wat het resultaat is als de klant bij jou aanklopt voor hulp. Blijf ook hier de knelpunten of behoeften van de klant in gedachten houden en verwerk deze in je tekst.

Kort en kernachtig Zeker bij online communicatie is het noodzakelijk dat je het kort houdt. Websitebezoekers hebben zo hun eigen manier van lezen. Hun ogen scannen je webpagina. Zorg er daarom voor dat je de essentie van je verhaal op de juiste plek(ken) verwerkt.

Samengevat Zet je bedrijf op de kaart door vanuit de klant te denken en te communiceren. Geef oplossingen en kernachtige boodschappen. Raak je de juiste snaar, dan klinkt jouw boodschap als muziek in de oren. ls schrijven niet je ding, laat het dan liever over aan iemand voor wie schrijven en communicatie dagelijkse kost is. Waarschijnlijk kan een copywriter jouw verhaal beter verwoorden dan jijzelf.

bij een me-myself and i-verhaal haakt hij gegarandeerd af.

26 oppassen

zó doe je dat

lees de do’s & don’ts en maak er gebruik van

goede reclame maken a De beste en duurzaamste reclame is nog steeds de ‘mond

a Social media: een makkelijke manier om reclame te maken,

tot mond’ reclame. Zorg ervoor dat je je klanten goed behandeld zodat zij het doorvertellen. Mensen geloven iemand met ervaring meer dan een foldertje of een reclamefilmpje. Kwaliteit leveren is de beste manier. Tip: Vertel overal waar je maar kan over je bedrijf, en over je doel vol enthousiasme!

a Briefjes bij de supermarkt, advertenties in huis-aan-huis

bladen in jouw buurt en in de krant van jouw regio. Zo tref je mensen die dichtbij wonen, en aan mensen die ver weg wonen heb je niks!

a Zorg voor een goede website, mensen gaan steeds vaker

het web op om ergens informatie over te vinden. Zorg voor actuele informatie, actuele foto’s en een ontwerp dat goed past bij jou bedrijf!

a Huur een fotograaf in om jouw bedrijf in beeld te brengen.

Mooie woorden zijn leuk, maar een foto zegt meer dan 1000 woorden. Vertel de fotograaf jouw bedrijfsvisie, en de woorden die jouw bedrijf omschrijven. Zo worden de foto’s beter en vertellen ze alles in een paar beelden.

en bovendien nog gratis ook. Een gemiste kans als je dit niet probeert! Let wel: als je Facebook/Twitter hebt, maar er niks mee doet dan werkt het averechts. Zorg er voor dat je minstens 2 keer per maand wat plaatst. Het hoeft niet veel te zijn of moeilijke informatie te bevatten, maar je zorgt er hoe dan ook voor dat mensen jouw tweets of status-updates weer zien en weer weten dat jij bestaat. Zo af en toe foto’s plaatsen kan ook veel betekenen. Foto’s zijn persoonlijk en zien mensen sneller dan een berichtje.

a Auto reclame: Jij als oppasser, rijdt regelmatig rond in het

dorp waar jij, je oppaskinderen én je potentiele klanten wonen. Daarom is autoreclame een erg belangrijk middel om jezelf op de kaart te zetten. Jouw klanten wonen meestal dichtbij, dus reclame maken in je eigen dorp en omgeving is belangrijk. Als mensen elke keer jouw autoreclame zien, dan denken zij als ze oppas nodig hebben meteen aan jou!

volgende pagina: tips over bedrijfsfotografie en tips om kosten te drukken. oppassen 27

blijf binnen je budget zorg en spontaan Zorg ervoor dat jij en de kinderen op de foto’s staan (niet alleen het pand, de omgeving of het speelgoed). Kinderen stralen als geen ander uit wat ze van iets vinden. Als de kinderen stralend en blij op de foto’s staan, kan niemand ooit meer beweren dat de kinderen het niet geweldig bij jou hebben! Ouders willen dit zien, want zij zien hun eigen kind in deze kinderen terug. Laat ook zien dat jij bezig bent met de kinderen. Je past niet alleen op ze, je leert ze ook woordjes, je leest boekjes met ze, je doet spelletjes, je geeft ze fruit. Dit lijkt misschien logisch, maar voor ouders is dit erg belangrijk, zodat zij weten dat iemand anders hun zorg overneemt en zij zich geen zorgen hoeven te maken als ze op hun werk zijn. Daarnaast is het ook belangrijk dat de foto’s spontaan zijn. Het moet niet lijken of de foto ‘expres’ gemaakt is, maar dat het gewoon een willekeurig beeld is van een moment bij jou in de opvang.

uniek Laat zien wat er uniek is aan jouw opvang! Heb je een speelboerderij? Heb je een prachtig pand? Heb je hele speciale speeltoestellen? Is de omgeving bij jouw opvang perfect voor kinderen? Kijk eens goed om je heen en schrijf dingen op die jouw opvang wel heeft en andere opvangen niet. Bedenk dat wat voor jou ‘normaal’ is, dat voor andere mensen niet hoeft te zijn! Show it, laat zien waar je trots op bent.

kwaliteit Het klinkt misschien nogal stom, maar zorg voor goede kwaliteit in je foto’s. Geen pixels, maar een professionele uitstraling. Mooie kleuren, uitsnedes en goed licht. Als je foto’s er goed uit zien, dan komt dat heel goed over naar de klant. Als je waardeloze foto’s op je website of flyers hebt staan, dan spreekt helemaal niemand dit aan.

a Kijk eerst goed rond voordat je bij

het eerste reclamebureau of de eerste fotograaf aanklopt. Doe onderzoek naar vormgevers, fotografen en huis-aan-huis bladen. Het hoeft geen duizenden euro’s te kosten om een goede website te hebben, advertenties te laten maken en te plaatsen of mooie foto’s te krijgen.

a Misschien maakt je buurmeisje (die

nog maar net klaar is met haar studie fotografie) wel net zulke mooie foto’s als de fotograaf die al jaren bij jou in het dorp een bedrijf heeft. Zo kun je soms meer dan de helft aan kosten besparen. Ook voor een goede vormgever hoef je niet meteen een groot reclame bureau in te schakelen, een student kan ook goed zijn en omdat hij nog maar net begint veel minder voor hetzelfde werk vragen! Tip: vraag rond bij vrienden, familie en kennissen. Misschien kennen zij iemand die voor een mooie prijs goede diensten biedt!

a Tegenwoordig is printen/drukken 28 oppassen

stukken goedkoper dan vroeger. Je kunt nu bijna net zo mooi printen als drukken, en het is een stuk goedkoper. Op internet zijn verschillende bedrijven die voor lage prijzen printen, dus kijk eerst weer goed rond voordat je het eerst mogelijke aanbod accepteert!

De combinatie van beeld & vorm. lifestyle fotografie • uitnodigingen • bedrijfsfotografie huisstijl en logo • productfotografie • website ontwerp huwelijksreportages • geboortekaarten • reclame drukwerk Kijk voor meer informatie op www.marloesvanderlinde.nl

oppassen 29

Iedereen is anders - Elly & Rikkert

oppassen meezingen

30 oppassen

Iedereen is anders, niemand is als jij iedereen is anders, jij bent jou en ik ben mij iedereen is anders, dat is nou eenmaal zo iedereen is anders, okido! Je bent misschien wat eigenzinnig alleen jouw manier is goed maar je moet goed begrijpen dat iemand anders het anders doet! want... Iedereen is anders, niemand is als jij iedereen is anders, jij bent jou en ik ben mij iedereen is anders, dat is nou eenmaal zo iedereen is anders, okido! God heeft ieder mens geschapen bijzonder en heel speciaal met een uniek karakter en zo verschillen we allemaal! Iedereen is anders, niemand is als jij iedereen is anders, jij bent jou en ik ben mij iedereen is anders, dat is nou eenmaal zo iedereen is anders, okido!

i every child is a different kind of flower and all together makes this world a beautiful garden.

oppassen 31

oppassen koken en recepten

pannekoeken bakken & versieren kids absolutely love it!

Het is eigenlijk heel simpel, Maar je moet er maar net opkomen. pannekoekenmix is in een mum van tijd gemaakt, het kost niet veel en kinderen vinden het heerlijk. maar wat als je het nou extra leuk maakt? zorg voor een paar soorten snoepjes waarmee je goed kunt versieren, pak de hagelslag uit de kast en het feest kan beginnen. het bakken van de pannekoeken kun je ook samen met de kinderen doen, ze vinden het niet alleen leuk, maar ze leren er ook nog eens van. ze maken op een leuke manier kennis met koken. als de pannekoeken klaar zijn kunnen ze zichzelf op een creatieve manier uiten en daarna lekker snoepen. kids absolutely love it!

32 oppassen

oppassen opvoeding

oppassen 33

oppassen knutselen

Het kan natuurlijk zo voorkomen dat je zin hebt om pannekoeken te gaan bakken en versieren met je oppaskids door dit artikel, maar dat je geen mix in huis hebt. Geen paniek. Er zijn meer wegen die naar rome leiden... Tada, het recept voor ouderwets lekkere pannenkoeken zonder kant-en-klaar-pak staat hieronder. En hiernaast lees je hoe je te werk gaat. Piece of (pan)cake!

ingredieĂŤnten -

250 gram zelfrijzend bakmeel 4 eieren melk 2 zakjes vanillesuiker snufje zout zonnebloemolie of boter om mee te bakken.

34 oppassen

snoepen mag, maar wel met mate!

Werkwijze: > Doe het meel in de beslagkom > Maak een kuiltje in het midden en doe daar de eieren in > Maak het beslag vanuit het midden. > Voeg net zoveel melk toe tot het beslag de juiste dikte heeft > Voeg de vanillesuiker en het zout toe > Bak de pannenkoeken goudbruin Variatietip: Je kunt uiteraard appels, rozijnen en banaan meebakken.

oppassen koken en recepten

De pannekoeken zijn klaar... En nu? Tijd om ze te versieren! Zorg ervoor dat er snoepjes in huis zijn waar je goed mee kunt versieren. Naast snoepjes kun je ook broodbeleg, slagroom, stroop en poedersuiker gebruiken. Je kunt met vormpjes (van bijvoorbeeld koekjes bakken) ook vormpjes in je pannekoek maken. Voor de wat oudere kinderen is het ook leuk om vormpjes van de pannekoek te maken. Dan kun je nog veel meer mooie dingen maken! Onze versiertips lees je hiernaast!

versiertips: > Met drop of fruitveters kun je haar maken, je naam schrijven, of lijnen maken. > Tumtums en winegums kunnen als ogen of neus dienen. > je kunt ook vormen snijden uit je pannekoek. Zoals de slang hieronder. > plofrijst kun je gebruiken voor verschillende dingen: je kunt er vormen mee maken als je ze op een rijtje neerlegt, of het kunnen ogen worden. > met chocolade hagelslag of vruchtenhagelslag kun je de boel mooi versieren! > slagroom kun je op je pannekoek spuiten zodat de snoepjes wat beter blijven zitten.

mmmm....!

ssslang...

van drop of fruitveters kun je haren maken!

oppassen 35

oppassen aBonnee worden

n e s s a p p o n e d n 6 maa Voor maar €44,95

+ Gratis

neem nu een aBonnemenT en onTVang 6 maanden oppassen Voor maar €44,95

luiertas van olily BoVendien krijg je dÉ musThaVe Voor elke oppasser, een prachTige luierTas Van olily, helemaal graTis. formaaT: 42 x 14 x 33 cm

oppassen heefT ook proef- en jaaraBBo’s Voor meer informaTie kijk op onze siTe of kijk Bij info op de laaTsTe pagina.

keertje proBeren? of liever een jaaraBBo?

BesTellen doe je Via www.oppassen-magazine.nl/abonnement, Via het invulstrookje of bel gratis 0800-4492043 KIJK VOOR DE ABONNEMENTSVOORWAARDEN EN VOOR MEER INFORMATIE IN DE OPPASSEN-INFO OF OP WWW.OPPASSEN-MAGAZINE.NL

oppassen 37

Plaats: ...................................................................... Land: ...................................................................................................

Rekeningnummer:

Paraaf: .....................................................................................................

Email: ...................................................................................................................................... Telefoon: ...........................................................................................

Postcode:

Straat: ..................................................................................................................................... Huisnummer: ........................... Toevoeging: .......................

Voornaam: .............................................................. Tussenvoegsel: ........................ Achternaam: .................................................................................. Geslacht: M / V

Ik wil het welkomstcadeau eenmalig ontvangen.

Ik wil profiteren van korting en ontvang liever geen cadeau.

JA, ik wil abbonee worden van Oppassen-magazine (proefabbonement t.w.v. €15,00)

JA, ik wil abbonee worden van Oppassen-magazine (halfjaar abbonement t.w.v. €29,50)

JA, ik wil abbonee worden van Oppassen-magazine (jaar abbonement t.w.v. €59,50)

Oppassen Magazine Postbus 22 2065 BG Amsterdam Nederland

oppassen 39

oppassen gezond

lekker

buitengewoon gezond voor de kids!

naar buiten

foto: Marloes van der Linde / JMouders.nl

Buitenspelen is gezond voor kinderen. Bewegen op een natuurlijke manier helpt om op normaal gewicht te blijven, het bevordert de lichamelijke motoriek en het leert kinderen op jonge leeftijd hoe met elkaar om te gaan. ‘Gewoon’ buitenspelen maakt kinderen sociaal sterker. Nederlandse ouders vinden buitenspelen voor hun kinderen belangrijk. Uit Europees onderzoek blijkt dat we hierin koploper zijn. Tegelijkertijd is er steeds minder veilige ruimte om te spelen. Per kind was er in 2006 ongeveer vier vierkante meter speelruimte. Hieronder vertellen we per leeftijd wat kinderen aankunnen. Daarna enkele tips om regels op te stellen voor de buitenspelende kids.

4 - 6 jaar

9 - 12 jaar

De motoriek van kleuters is in ontwikkeling. Jonge kinderen hebben weinig besef van gevaar en kunnen impulsief reageren. Daarom is toezicht en begeleiding belangrijk. Wijs kinderen op risico’s, maar verbied niet te veel. Binnen een vertrouwde en begrensde omgeving kunnen ze dan goed zelfstandig spelen. Favoriet bij kleuters: water, zand, natuurlijke materialen, klim- en speeltoestellen, stoepkrijt.

Ze willen zelfstandiger op pad en gaat het steeds meer om anderen ontmoeten. Ook wordt het verschil tussen jongens en meisjes groter. Hoe verder ze van huis mogen, hoe belangrijker de afspraken zijn. Het liefst naar de fietscross, voetbalveldje of braakliggend veld.

6 - 9 jaar Kinderen in deze leeftijdsgroep willen vooral motorische grenzen verleggen. Ze weten beter wat wel en niet mag, maar hebben wel duidelijke afspraken nodig over hoe ver en hoe lang ze zonder toezicht van huis mogen. Voorkeur gaat uit naar voetbal, fietsen, skaten, spelletjes, speeltuin en jeugdlandjes.

40 oppassen

Tips a Maak vooraf duidelijke afspraken over (tot) waar en hoe lang uw kind mag buitenspelen. En bij wie uw kind (ook) kan aankloppen in geval van nood. Van fysiek ervaring opdoen met gevaar leert een kind wat risico’s inhouden. Biedt dus genoeg uit dagingen in een veilige omgeving. a Elk kind ontwikkelt zich in eigen tempo. Meisjes rijpen vaak op jongere leeftijd dan jongens. Houd hier rekening mee. a

a Stimuleer buitenspelen: behalve beweging komen ook fantasie, constructiespel, bouwen, rollenspellen, leren omgaan met anderen aan bod. Zich veilig voelen is een voor waarde om te kunnen spelen. a Een speelplek is aantrekkelijk als deze schoon is, herkenbaar als speelruimte, veilig en wanneer deze voor elk wat wils biedt. Een afge schermd deel voor de allerkleinsten is wenselijk. a Maak kinderen weerbaar. Leer dat ze nooit iets tegen hun zin in hoeven doen en laat ze bijvoor beeld nooit in hun eentje met iemand meegaan. Een sport als judo vergroot de weerbaarheid. a

Buitenspelen heeft veel voordelen: kinderen blijven fit én ze ontwikkelen op speelse wijze hun motorische en sociale vaardigheden. Van tikkertje, knikkeren en skaten leer je een hoop.

oppassen opvoeding

â&#x20AC;&#x2DC;gewoon buitenspelenâ&#x20AC;&#x2122; maakt kinderen sociaal sterker oppassen 41

oppassen gezond

â&#x20AC;&#x2DC;voor stoepkrijten, knikkeren of elastieken is altijd wel een plekje te vindenâ&#x20AC;&#x2122;

42 oppassen

oppassen gezond

buitenspeeldag Woensdagmiddag 12 juni is het weer Buitenspeeldag! De gemeentes in heel Nederland sluiten de straten af, zodat kinderen voor één keer veilig en ongehinderd door het verkeer buiten kunnen spelen. Dat smaakt naar meer? Zo denken kinderen er wel over. Uit onderzoek blijkt dat ze buitenspelen het allerleukste vinden. Zelfs leuker dan tv-kijken of computeren, terwijl ze dat laatste vaker doen.

Minder ruimte Ook ouders vinden buitenspelen belangrijk. Europees onderzoek leert dat Nederland hierin met 45 procent koploper is, België sluit de rij met 9 procent. Helaas is er steeds minder veilige ruimte om te spelen. Per kind is er in Nederland ongeveer 4 vierkante meter speelruimte. Ter vergelijking: een geparkeerde auto neemt gemiddeld zo'n tien vierkante meter in beslag. Een derde van de kinderen speelt op een speelplaats en tweederde op de stoep of een grasveld. Tot pakweg 25 jaar geleden was buitenspelen de gewoonste zaak van de wereld. Er was weinig aandacht voor. Ouders hielden hun kleintjes onder toezicht in eigen tuin of straat, of gingen met ze naar een park of speeltuin. Zo rond de 6, 7 jaar werden ze langzaam maar zeker voorbereid op zelfstandig buitenspelen. Natuurlijk met waarschuwingen, want gevaren waren er altijd al, hoewel die per plek verschillen. De bebouwde kom kent andere hindernissen en bedreigingen (straten vol geparkeerde auto's) dan de regio (veel te hard rijdend verkeer).

Aandacht Nu is buitenspelen een onderwerp dat door steeds meer partijen onder de aandacht wordt gebracht. Jantje Beton, Veilig Verkeer Nederland en de Nationale Buitenspeeldag zijn

instanties die al jaren pleiten voor betere voorzieningen. Ook het bedrijfsleven zet zich in voor meer bewegings-ruimte voor de jeugd. Calvé organiseert bijvoorbeeld jaarlijks in samenwerking met de KNVB straatvoetbaltoernooien, waar veel belangstelling voor is. Een goed initiatief, want buitenspelen is méér dan alleen bewegen. Kinderen steken er ook een hoop van op. Ze gebruiken hun fantasie, houden wedstrijden, bouwen hutten, doen rollenspellen. Buitenspelen bevordert zowel de lichamelijke motoriek als de sociale vaardigheden. Zo leren ze al op jonge leeftijd hoe ze met elkaar moeten omgaan. Met wie ga ik spelen vandaag? Wie wil er met mij spelen? Wat gaan we doen? Op straat worden ruzies gemaakt én beslecht. Jongens en meisjes ondervinden de overeenkomsten en de verschillen tussen de seksen op een wijze die ze eigenlijk nergens anders zo speels onder de knie krijgen.

Lekker fit Bovendien is buitenspelen een mooie manier om extra zonlicht (vitamine D!) te vangen én om op een gezond gewicht te blijven. Een fijn neveneffect in een tijd waarin 14 procent van de jongens en 17 procent van de meisjes tussen 4 en 15 jaar te dik zijn. Kinderen die minimaal één uur per dag buitenspelen zijn aantoonbaar fitter en beter op gewicht.

onderzoek Uit langdurige Zwitserse onderzoeken blijkt dat kinderen die door hun ouders en de omgeving in de gelegenheid worden gesteld de voor- en nadelen van het buitenspelen mee te maken, later lichamelijk gezonder, motorisch beter ontwikkeld en sociaal vaardiger zijn. Onderzoek van de Oxford University voegt daar nog aan toe dat buitenspelen de kans op angst en depressie vermindert en het probleem-oplossend vermogen en het zelf-vetrouwen bevordert.

Duwtje in de rug Genoeg redenen dus om een kind een aanmoedigend duwtje in de rug te geven als hij te lang binnen zit. Ook al regent het (capuchon op!) of woon je midden in de stad. Voor stoepkrijten, knikkeren of elastieken is immers altijd wel een hoekje te vinden. Spreek met buren af dat jullie om de beurt een oogje in het zeil houden als je in een omgeving woont die te gevaarlijk is om ze daar in hun eentje in los te laten. Of ga zelf een partijtje voetballen met de kinderen of skaten in het park. Opvoeden is immers voorleven?

op www.buitenspeeldag.nl kun je zien waar je 12/06 van 13.00 tot 17.00 overal op straat kunt buitenspelen. oppassen 43

oppassen diy

S S S S S S S SS S S S

h h h h hhh hh h

De hele wereld is in de ban van DIY (Do It Yourself... And do it better). Er zijn ontzettend veel leuke dingen op internet en in tijdschriften te vinden die je zelf kunt maken. Omdat wij weten dat het moeilijk kiezen is, hebben wij daarom een selectie gemaakt van de leukste DIY’s. Ook geven we jullie wat tips om zelf ook te DIY-en! Er zijn heel veel verschillende sites die DIY in hun blog hebben en waar talloze ideeën opstaan. Kijk eerst eens wat rond, en zoek iets uit wat jij leuk vindt. Meestal zijn de DIY’s gemaakt van heel simpel materiaal wat je misschien zelfs al wel in huis hebt. En anders kun je heel makkelijk aan de spullen komen in de winkel of in kringloopwinkels.

foto: Pinterest / tekst: Marloes van der Linde

Cadeautje Je kunt DIY-en voor jezelf, omdat je bijvoorbeeld gewoon wat nieuws in huis wilt, maar je kunt ook cadeautjes maken! Mensen vinden het vaak leuk om iets te krijgen wat niemand anders heeft, en daarnaast is het een heel persoonlijk cadeau. Het kost niet veel, maar is toch van grote waarde voor degene die het krijgt. Als je al wat hebt gekocht, dan kun je ook een DIY-verpakking maken. Maakt ‘t toch nog even net wat leuker! Je kunt bijvoorbeeld grappige 44 oppassen

naamkaartjes maken, een mooie strik of zelf cadeaupapier maken. Wat je ook kan, is zelf een tasje maken. Je kunt dan allemaal kleine cadeautjes daarin doen, of gewoon het cadeau dat je al gekocht had. Voor moederen vaderdag zijn er ook heel veel leuke knutselwerkjes voor kinderen te vinden. Het hoeft niet moeilijk te zijn, maar zo kunnen de kinderen toch even een creatief en lief cadeautje aan hun vader of moeder geven op deze dagen.

Kleding Ben je je kleding een beetje zat en wil je eigenlijk wat nieuws, maar laat je budget dat op dit moment niet toe of heb je geen tijd om te shoppen? Met een paar handelingen kun je je van je oude kleding wat nieuws maken! Je kunt accesoieres toevoegen, maar je kunt ook je hele kleding ‘verknippen’ en er wat anders van maken. Kijk maar eens rond op www.pinterest.com of op www.diyfashion.nl en ga snel aan de slag!

Huis De mode in de meubelwereld verandert voortdurend en als je al die leuk ingerichte meubelwinkeltjes ziet met de nieuwste trends dan ben

bb bb bb b bb

jij je eigen tafel eigenlijk ook wel zat en ben je dringend op zoek naar iets nieuws. Gelukkig hoef je niet persé nieuwe meubels te kopen om bij de tijd te blijven, maar kun je je eigen meubels gewoon re-stylen. Met een stukje schuurpapier en een pot white-wash kom je al een heel eind! Van groot tot klein kun je heel veel zelf doen om je huis een beetje te vernieuwen. Je kunt ook leuke accesoires zelf creëren. Ga naar de kringloop, kijk goed rond, en restyle het met een beetje verf of ander materiaal. Ook hiermee staat Pinterest helemaal vol, dus kijk als je tijd hebt maar eens of er wat leuks voor jou tussen zit. Succes!

Knutselen Voor kinderen is er ook genoeg te DIY-en, zoals je hiernaast al wel ziet. Superleuke knutselwerkjes die de eigenlijk best makkelijk te maken zijn. Van versiersels voor in huis, naar cadeautjes en kaartjes. Op www. happinez.nl staan ook nog heel veel leuke DIY’s voor kinderen! Heb je zelf ook nog een leuke DIY-tip? Of heb je zelf al iets moois gemaakt? Stuur de foto of de tip naar diy@oppassenmagazine.nl en misschien laten we jouw creatie wel een keer zien aan onze lezers!

oppassen 45

‘Wij geloven juist nu in samenwerking en betrokkenheid’

foto: Marloes van der Linde / tekst: Kinderopvang FCB

De kinderopvang heeft een belangrijke rol op het gebied van preventieve zorg, vroegsignalering en de cognitieve (taal) ontwikkeling van kinderen. Trema Kinderopvang ziet daar uitdagingen en kansen liggen. Marjolijn Wilschut, manager bij Trema Kinderopvang, vertelt hoe zij dit aanpakt.

‘Wij zitten in een regionaal gebied rond Werkendam (Noord-Brabant, red.) waar de stedelijke trends minder voelbaar zijn. In dat opzicht is Trema in het voordeel, maar ook bij ons is sprake van terugloop. Ouders die hun baan verliezen organisseren de opvang voor kinderen anders. In deze landelijke regio gaat men vaak op zoek naar informele opvang: grootouders, familieleden en kennissen. Bij onze kinderdagverblijven loopt de vraag iets sterker terug dan bij de BSO en peuterspeelzaal. We zien ook een verschuiving van kinderdagverblijf 46 oppassen

naar peuterspeelzaal, omdat dit een ander kostenplaatje voor ouders betekent. Bij concurrenten zien we een toename van het gebruik van gastouderopvang.’

Tendens Wilschut: ‘De focus in de kinderopvang ligt momenteel erg op financieën en het commerciële aspect van de kinderopvang. Maar als je het kind centraal stelt, uitgangspunt in deze branche, dan moet je vooral willen investeren in een goede ontwikkeling van het kind vanaf het

prille begin. Daar ben je pas zeker van op het moment dat de opvang professioneel georganiseerd is. Hoe meer de opvang informeel wordt geregeld, hoe minder zicht er is op de kwaliteit. Deze tendens staat wat mij betreft haaks op de lijn van preventieve zorg, vroegsignalering en de cognitieve (taal)ontwikkeling van kinderen.’

Samenwerking onderwijs Hoe geeft Trema hier handen en voeten aan? ‘We doen veel in overleg en zoeken samenwerking

oppassen opvoeding

met scholen in het kader van de doorgaande leerlijnen, voor- en vroegschoolse educatie. We participeren in diverse werkgroepen over brede-schoolontwikkelingen in de dorpskernen. Scholen hebben te kampen met teruglopende leerlingaantallen, daarom zitten we met collega’s uit het onderwijs om de tafel.’

Optimistisch Trema is optimistisch: ‘Wij geloven in kwaliteit. We proberen heel flexibel mee te bewegen met de vraag van ouders door voor maatwerk te zorgen. We hadden best scherpe regels en criteria voor onze klanten. Die hanteren we nu soepeler. We denken zo goed en servicegericht mogelijk mee met de ouders, zeker als die onregelmatige diensten draaien. Ook hebben we onze openingstijden iets verruimd. Eigenlijk is ons uitgangspunt: alles is bespreekbaar.’ Slimme aanvullingen op de opvangkosten schelen ook een slok op de borrel: ‘Ouders kijken te vaak alleen naar de uurprijs. Bij ons zijn luiers en voeding in de opvangkosten ingebegrepen. Verder willen we ons bewust onderscheiden van andere kinderopvangorganisaties door extra service te verlenen. Trema maakt gebruik van een combifuntionaris voor sport, waardoor we een keer per week sport- en spelactiviteiten kunnen aanbieden op de BSO. Hetzelfde principe geldt voor muziek: muziekscholen zijn vaak enorm duur, dus halen wij een muziekleraar naar de bso.’

commerciële onderneming’, maar tegelijkertijd zijn zij verantwoordelijk voor goede kinderopvang in hun gemeente. Hoe gaan we met elkaar in gesprek, wat hebben zij daarvoor over, hoe kunnen zij faciliteren? Ik probeer op gemeentehuizen met alle wethouders en beleidsambtenaren te praten, in overleg te blijven.

‘ons uitgangspunt: alles is bespreekbaar’ Zij zijn nauw betrokken bij de ontwikkelingen van brede scholen en multifunctionele centra. We proberen aan te sluiten bij de ontwikkelingen die per kern gaande zijn. Wilschut investeert tevens in contact met collega-organisaties: ‘Trema participeert in allerlei werkgroepen. Een collega-organisatie moest bijvoorbeeld de deuren sluiten en dan neem ik contact op met de directeur om te vragen of we iets kunnen betekenen. Niet alleen voor de ouders en kinderen ter plekke, maar ook voor het personeel. Die samenwerking

is verder niet formeel geregeld; die hangt echt af van de individuele bereidheid tot samenwerking en uitwisseling.’

Betrokkenheid ‘We zijn blij met onze groep bijzonder loyale en betrokken medewerkers; erg op kinderen en hun ouders gericht, op welbevinden en ontwikkelen. In teamvergaderingen stellen we deze thema’s aan de orde. We willen onze medewerkers laten meedenken over handiger roosteren en toch voldoen aan gestelde criteria en eisen. Daar bewegen ze gelukkig enorm in mee, deels natuurlijke vanwege baanbehoud, maar zonder gemor.’ Trema heeft binnen management en overhead gesneden, ten gunste van de pedagogisch medewerkers. Zij zijn immers de kern van onze organisatie. Daardoor denken ze heel creatief mee en blijven ze kansen en mogelijkheden zien. Ook de oudercomissie wil haar ideeën graag delen. Zo probeert iedereen op zijn eigen manier mee te denken en mee te doen.’

Trema kinderopvang is onderdeel van Welzijnsorganisatie Trema. Het eerste kinderdagverblijf werd ruim 20 jaar geleden geopend in Sleeuwijk. Tegenwoordig zijn er kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang in Sleeuwijk, Werkendam, Nieuwendijk, Hank, Raamdonksveer en Geertruidenberg. Voor meer informatie: www.tremakinderopvang.nl

Brede-schoolontwikkeling Wilschut: ‘Marktwerking in de kinderopvang blijkt niet te werken; die heeft niet tot betere kwaliteit geleid. Het is goed dat ouders en kinderen iets te kiezen hebben, maar dat is wat anders dan marktwerking. Gemeenten kunnen wel roepen ‘een kinderopvangorganisatie is een oppassen 47

oppassen gedichtje

Klavertje vier Patsy lag in het gras op zoek naar dat geluksbrengertje zachtjes zong ze klavertje vier laat me je vinden hier ik zoek al zolang toe' doe me een plezier waar zit je toch verschuild maak eens wat geluid maar het bleef stil en Patsy zong niet meer ze streelde het gras zachtjes met haar handjes neer maar kon het niet geloven een klavertje vier was opgedoken stralend van geluk heeft ze het geplukt en nam het mee ze heeft het netjes in haar dagboek gestoken die opsmukte dat het geluk was gekomen klavertje vier door Hees Annie

48 oppassen

oppassen 49

15 lastige n e g a r v r e kind n e d r o o w + ant

Kinderen zijn altijd erg op zoek naar de waarheid en willen het liefst alles weten. Daarnaast gaan kinderen er vaak vanuit dat volwassenen het antwoord wél weten. Ze vragen je dan ook geregeld dingen waar ook jij soms zo 1, 2, 3 het antwoord niet op weet. Wij helpen je hierbij en hebben de meest voorkomende vragen van kinderen opgezocht en hier een makkelijk antwoord op geformuleerd. Zo weet jij de volgende keer bij zo’n lastige vraag wat je moet antwoorden!

Hoe worden baby’s gemaakt?

Waarvoor dient de navel?

Je maakt geen baby door elkaar een hand te geven of door een kus op de mond te geven. Een papa en een mama moeten daarvoor echt met elkaar vrijen. Nadat een zaadcel van de papa een eicel van de mama tegenkomt, ontstaat er een klein vruchtje in het babyzakje van de mama: de baarmoeder: Dit vruchtje ontwikkelt zich snel tot een beginnende baby, een embryo, en dan tot een echte baby, de foetus. Die groeit en na negen maanden komt de baby uit de buik van de moeder. Dat is de bevalling.

De navel heeft geen functie, maar iedereen heeft er één! Het is het restant van de navelstreng waarmee we aan onze moeder vastzaten toen we nog in haar buik zaten en die de dokter na onze gebroote voorzichtig doorgeknipt heeft.

tekst: Marjan Lindt en Marloes van der Linde

Hoe worden melktanden gevormd?

Waarom is bloed rood? We hebben ongeveer 5 liter bloed in ons lichaam. Dat bloed is rood door de miljaren mciroscopisch kleine cellen waaruit het bestaat: de rode bloedcellen. De rode bloedcellen vervoeren de zuurstof die we inademen door ons hele lichaam.

Als kinderen klein zijn, hebben ze maar 20 kleine tanden en kiezen, het melkgebit: dat zijn tanden en kiezen zonder wortel. Ze vallen uit om plaats te maken voor het definitieve gebit. Volwassenen hebben 32 tanden en kiezen, die groter en steviger zijn. Als een kind op vijfjarige leeftijd zijn volwassen gebit zou hebben, dan zou hij een vreemde glimlach hebben!

waar komen nachtmerries vandaan?

Hoe word je links of rechtshandig?

Is roken echt gevaarlijk?

Dat word je niet, dat ben je vanaf je geboorte! Alles hangt af van de hersenen. Er zijn veel meer rechts- dan linkshandigen, maar het ene is niet beter dan het andere. 50 oppassen

Nachtmerries zijn slechte dromen die tijdens de slaap in onze hersenen gemaakt worden. Dromen zijn een beetje als een film: er zijn leuke en vrolijke dromen, andere zijn angstaanjagend of vertellen een verhaal dat slecht afloopt.

Als je rookt, krijg je sigarettenrook in je longen. In die rook zit een gif dat de keel en de longen aantast en in het bloed terechtkomt. Dat kan op den duur leiden tot zware ziektes.

oppassen opvoeding

Hoe kan een vogel vliegen? Hoe werkt een bril?

Hoe gaan treinen vooruit?

Als je niet goed ziet, moet je een bril dragen. Met speciale glazen kunnen alle problemen aan je ogen opgevangen worden. Zo zie je beter dichtbij of ver weg of zie je de dingen niet meer vervormd.

Stoomlocomotieven hebben heel lang op steenkool gewerkt. Nu rijden de treinen op elektriciteit. De elektrische leidingen die boven de sporen bevestigd zijn, geven stroom aan een apparaat dat op het dak van de locomotief staat, de pantograaf.

Op school leer je lezen, schrijven, rekenen en andere dingen die nodig zijn in het leven. En op school leer je ook om samen te leven met anderen en vrienen te maken.

Waarom voelen we niet dat de aarde draait? We hebben lang geleden gedacht dat de aarde onbeweeglijk in het middelpunt van het heelal zat. In werkelijkheid draait ze in 24 uur helemaal rond haar eigen as, waardoor je dag en nacht krijgt. Bovendien draait ze in een jaar rond de zon, waardoor de seizoenen ontstaan. Je voelt daar niets van omdat de aarde heel groot is en we door de zwaartekracht op de grond gehouden worden.

Waar komt een regenboog vandaan? Om een regenboog te zien heb je tegelijkertijd regen en zon nodig. De zonnestralen worden weerspiegeld op de regendruppels en dan verschijnen de kleuren: rood, oranje, geel, groen, blauw en violet.

Door met zijn vleugels te flapperen: hij duwt de lucht van voor naar achteren, een beetje zoals je met een riem in het water doet, maar dan veel sneller. Maar een vogel kan ook vliegen zonder zijn vleugels te bewegen door zich op luchtstromingen mee te laten drijven. Dat noemt men zweefvlucht.

Ze drijven dankzij de â&#x20AC;&#x2DC;kracht van Archimedesâ&#x20AC;&#x2122;, een kracht die ze omhoogduwt en ze op het oppervlak houdt. Maar het gewicht van de boot mag niet te groot zijn in verhouding tot zijn afmetingen: tankschepen en passagiersschepen zijn heel zwaar, maar ze zijn ook heel groot en er zit veel lucht in, waardoor ze drijven. Kapiteins gebruikten vroeger een kompas om de richting op zee te bepalen, maar nu gebruiken ze een elektronisch systeem, GPS, om te bepalen waar op zee ze zijn.

Waarom krijg je kippenvel? Als het koud is en soms ook als je bang bent, geven je hersenen een seintje aan de haren op je huid. Die komen overeind, want dan kunnen ze een laag warme lucht tussen je huid en de omgeving vasthouden, als een soort beschermlaag.

Waarom geeuwen we? Geeuwen lijkt op een dubbele ademhaling. Door je mond wijd open te trekken, lucht in- en uit te ademen en je uit te rekken krijg je meer zuurstof binnen en wordt er meer bloed naar je hoofd gepompt. Meteen krijgen de hersenen een deugddoende zuurstofkuur. Net de opkikker die je nodig hebt als je moe bent of je verveelt.

Hoe kan een vogel vliegen?

Hoe kunnen boten drijven?

Waarom moeten we naar school?

oppassen 51

oppassen opvoeding

De meeste oppassers weten hier alles van: tijdnood, stress, help! De kinderen naar school, tafel dekken, tafel afruimen, fruithapjes klaarmaken, opruimen, stofzuigen, kinderen naar bed, kinderen uit bed, de fles geven, spelletjes doen, helpen met knutselen, strijken, de was doen, de dieren eten geven en uitmesten, koken....

â&#x20AC;&#x2DC;MAG IK jou HELPEN?â&#x20AC;&#x2122; Maar het kan ook anders. Combineer je huishoudelijke verplichtingen en win tijd! Ook al zijn de kinderen nog jong, toch is het niet slecht om ze al wat bij te brengen over het reilen en zeilen van het huishouden. Op deze manier breng je ze ook verantwoordelijkheid bij. Vaak merk je dat een kind vanaf een bepaalde leeftijd je altijd wil helpen met bepaalde taken en klusjes in het huishouden. Speel hier op in, zo kun je het kind aandacht geven en aardappels schillen tegelijk! Lees hieronder de tips.

Van 0 tot 4 jaar Eigenlijk is het meer van 2 tot 4 jaar. De eerste twee jaar is een kindje meer bezig met zichzelf en het ontdekken van de omgeving en zijn motoriek. Vanaf 2 of 3 jaar gaat ie meer interesse krijgen voor de dingen die jij als oppas onderneemt. Op dit moment kun je het kindje hier ook betrekken door dingen voor te doen of uit te leggen. 52 oppassen

Doe het spelenderwijs en het kind krijgt er vanzelf lol in. Een voorbeeld van taken waarvan ze al zouden kunnen leren: a Leer het kindje om lief te zijn voor dieren, een dier aaien, uitlaten, eten geven. Dit kunnen ze nog niet zelf maar je kunt ze het voor doen. a Laat het kindje de planten water geven zowel binnen als buiten in de tuin of op het balkon. Natuurlijk met een kinder gietertje. a Ga je schoonmaken, geef het kindje dan een (droge) stofdoek zodat hij/zij lekker kan meehelpen. Op deze manier is ie lekker bezig en is het trots dat hij/zij je mee kan helpen schoonmaken. a Tijdens het ophangen van de was kan het kindje je helpen met het aangeven van een kledingstuk of een wasknijper. Je kunt hem/haar ook voordoen hoe je handdoeken en theedoeken opvouwt. a Het meest belangrijke dat je het kindje op deze leeftijd kan leren

is het opruimen van zijn/haar speelgoed. Denk hierbij aan het terugleggen van blokken in een doos of poppen en knuffels in een mand. Hiermee kun je niet vroeg genoeg beginnen. Het opruimen van speelgoed is voor een kind meestal niet het leukste klusje, maar als je het ze op een speelse manier aanleert en een beetje meehelpt en aanmoedigt, dan wordt het vanzelf een gewoonte.

In de leeftijd van 4 tot 8 jaar kun je de taken wat gaan uitbreiden. In het begin zul je er nog bij moeten blijven voor de veiligheid, maar zo langzamerhand wordt het kunnen en kennen van het kind groter en kan het meer verantwoordelijkheid aan, hetzij natuurlijk nog wel op een speelse manier. a Geef het kind een vaste taak, zoals het eten geven van een huisdier of het water geven van de planten. Je zult merken dat hij/zij zich dan heel trots voelt op deze ver antwoordelijkheid en het fijn vindt dat je vertrouwen hebt in zijn kunnen. a Samen de was opvouwen en samen de was ophangen. a Helpen met koken kan nu ook. Hierdoor leert het kind niet alleen hoe het eten wordt bereidt, maar het heeft ook een positief effect heeft op het eten van voedsel. Kinderen die slecht eten, zullen meer eten van het voedsel dat ze “zelf bereid” hebben. Laat ze helpen met het mengen van in grediënten, het toevoegen van peper/zout. Ook kunnen ze helpen met het dekken van de tafel en het afruimen ervan. De klusjes kunnen nog makkelijker: als jij aardappelen schilt, mag het kind de aardappe len in het water laten plonzen! a Het kind is nu oud genoeg om zorg te dragen voor het opruimen van zijn/haar speelgoed. Eerst het oude speelgoed opruimen voor je aan iets nieuws begint.

foto: Marloes van der Linde / tekst: Triggertekst en Marloes van der Linde

Van 4 tot 8 jaar

oppassen 53

de bijenmobiel materiaal 1 Vel oVerTrekpapier 1 poTlood 1 liniaal 1 schaar 1 priem 1 perforaTor of gaaTjesTang > 1 uniVersele lijm > > > > > >

Deze maand in ‘knutselwerkje’ een bijenmobiel! Super leuk voor de kinderen om hun zelfgemaakte mobiel boven hun bed, voor hun raam of gewoon ergens in hun kamer op te hangen. Wat heb je allemaal nodig? WAT HeB je NODiG a 3 gele touwtjes voor de mobiel (28 cm, 32 cm en 40 cm lang) a 3 propjes watten voor het lichaam van de bijen (diameter 3,5 cm) a bruine verf voor het lichaam van de bijen a 6 grote beweegbare ogen a 2 vellen gekartonneerd papier voor de bloemblaadjes en de strepen op het lichaam van de bijen (geel) a 1 stuk gekartonneerd papier voor het hart van de bloem (bruin) a 1 stuk gekartonneerd papier voor het centrale ronde punt bovenop de bloem (groen) a 1 stuk gekartonneerd papier voor de omtrek van de ogen van de bijen (oranje) a 1 stuk gekartonneerd papier voor de vleugels en de schittering op de neus van de bijen (wit) a 1 stukje gekartonneerd papier voor de neus van de bijen (rood) HOe MAAk je HeT a Teken met een potlood de verschillende delen van de mobiel over op het overtrekpapier. Om deze figuren over te brengen op het juiste vel gekleurd papier moet je het doordruksysteem gebruiken. Draai het overtrekpapier om, ga met het potlood over de omtrek van deze figuren. Die worden op het gekleurd papier gedrukt. Nu nog enkel de figuren uitknippen. a Kleur alle vormen in en maak gaatjes op de aangegeven plaatsen met een perferator. a Kleef de schittering op de neus en de beweegbare ogen op de omtrek van de ogen. a Steek een touwjte door het gaatje in het midden van de vleugels, maak een knoop aan het uiteinde van het touwtje. Kleef de knoop vervolgens in het gat aan de bovenzijde van het lichaam. Doe dit 3 keer, met alle vliegen. a Om alle bloemblaadjes mooi evenwichtig te kunnen kleven moet je eerst 4 bloemblaadjes rond het hart van de bloem plaatsen. Kleef vervolgens de andere bloemblaadjes 2 per 2 in de richting van de wijzers van de klok. Kleef vervolgens het hart op de bloemblaadjes in het midden van de bloem. Neem een priem en maak 3 gaatjes. a De mobiel monteren: neem de bij aan het touwtje en maak een knoop op een afstand van 8 cm van de bij. Steek het touwtje door één van de gaatjes in de bloem. Bij de andere bijen doe je hetzelfde, maar dan met 12 cm en met 20 cm. Voor een goed evenwicht van je mobiel moet je ervoor zorgen dat de eindjes boven de knoop even lang zijn (ong. 20 cm). Knoop de 3 touwtjes samen zodat je de mobiel netjes in je kamer kunt ophangen. 54 oppassen

oppassen knutselen

(A5) de schittering op de neus (uit te knippen 3x)

(A1) propje watten voor het lichaam (je hebt er 3 nodig)

(A4) de neus (uit te knippen 3x)

(A3) de omtrek van de ogen (uit te knippen 3x)

(A6) het beweegbare oog (je hebt er 6 nodig)

(A7) de vleugels (uit te knippen 3x)

(A2) de strepen op het lichaam (uit te knippen 3x)

(A2) bloemblaadje (uit te knippen 12x)

(A8) geel touwtje

(B1)-(B3) de groene cirkel: centraal rond punt aan de bovenzijde van de bloem de bruine cirkel: hart van de bloem oppassen 55

tussen doortjes de feiTen op een rij

wat is nu wel en wat is nu niet Goed?

foto: Marloes van der Linde / tekst: Christel Rengers, www.kiind.nl

Met alle tussendoortjes die er tegenwoordig op de markt zijn, zien veel ouders door de bomen het bos niet meer. Wat is nu wel en wat is nu niet gezond? Veel tussendoortjes voor kinderen worden gepromoot als zijnde gezond terwijl dat lang niet altijd klopt. Zo bevatten speciale kindertussendoortjes vaak veel suiker of zout. Daarnaast bevatten ze vaak zoveel calorieën dat een kind snel te veel eet.

CALORIEEN TELLEN?

gEzONDE VETTEN

Natuurlijk hoef je nu niet gelijk te beginnen met het tellen van calorieën. Maar voor de beeldvorming: het Voedingscentrum geeft aan dat kinderen tussen de een en drie jaar oud 100 kilocalorieën aan extra’s mogen. En voor kinderen van vier tot acht jaar zijn dat 200 kilocalorieën. Dat klinkt veel maar wanneer je weet dat de bekende vierkante melkbiscuits zo'n 90 kcal per koekje bevatten, begrijp je dat er weinig ruimte over blijft voor een gezond tussendoortje als fruit. Helemaal wanneer je je beseft dat er vaak twee koeken in een pakje zitten! Naast de bekende kinderrepen, koeken en ontbijtkoek, zijn zoet beleg, sappen en limonades boosdoeners voor een te hoge energie-inname. Een teveel aan energie wordt opgeslagen als vet. Wanneer dit structureel gebeurt, is de kans op overgewicht erg groot.

Voor een gezonde ontwikkeling en groei hebben kinderen ook vetten nodig. Daarom is het belangrijk om vetten niet te gaan weren uit de voeding. Let er alleen op dat het gezonde vetten zijn. Een handig ezelsbruggetje is dat verzadigde vetten verkeerd zijn en onverzadigde vetten oké. Verzadigde vetten zitten met name in dierlijke producten en in harde margarine en frituurvet en dus automatisch in koek, gebak, snacks

56 oppassen

en chocolade. Onverzadigde vetten zitten met name in plantaardige producten zoals olie, zachte margarine en halvarine, vloeibare bakproducten, noten en vette vis. Ook in borstvoeding zitten gezonde vetten en het kan onbeperkt gegeven worden.

zOgENAAmD gEzOND De bedrijven die tussendoortjes voor kinderen produceren willen deze natuurlijk graag verkopen. Daarom proberen ze je het gevoel te geven dat ze gezond zijn. Dit is vaak niet het geval. Zolang je als producent niet per definitie stelt dat iets gezond is of dat het de gezondheid verbetert, mag je de illusie wekken dat het gezond is.

oppassen Gezond

‘BedrijVen proBeren je heT geVoel Te geVen daT hun producT gezond is’ Dat doen ze dus ook door te zeggen dat er geen vet, minder suiker of gezonde granen in zitten. In de supermarkt zijn bijvoorbeeld dropjes te vinden waar groot op staat: “Zonder vet!” en dat terwijl er nooit vet in drop gezeten heeft! Of ze vergelijken hun product met andere tussendoortjes om aan te geven dat die van hen de beste keuze is. Dat wil allemaal nog niet zeggen dat het betreffende tussendoortje gezond is.

OVERgEWICHT, SUIKER EN zOUT Dat het moeilijk is om ongezonde of een teveel aan tussendoortjes te weren blijkt wel uit het groeiende aantal te dikke kinderen. Een op de acht kinderen kampt met overgewicht wat een enorm percentage is. Het is dan ook belangrijk om een kind vanaf het eerste hapje gezonde eet- en drinkgewoontes aan te leren. Hier heeft het later veel profijt van.

Tussendoortjes met suiker zijn daarbij niet alleen dikmakend, het onttrekt ook B12 uit het lichaam en helpt tandbederf in de hand. Veel kant en klare tussendoortjes bevatten teveel zout. Dit kan zorgen voor een hogere bloeddruk op korte en lange termijn. Bij kinderen zorgt een teveel aan zout ook voor een te hoge belasting van de nieren. Te zout eten went erg snel en is dan lastig af te leren. Op de verpakking staat het zoutgehalte vermeld als natrium. Om het zoutgehalte te bepalen vermenigvuldig je het natriumgehalte met 2,5. Drie maaltijden per dag met maximaal vier tussendoortjes is voldoende, maar kies dan voor gezonde tussendoortjes en bedenk dat ook het drinken van sappen en limonades onder de vier tussendoortjes valt! Hieronder volgen een aantal suggesties voor tussendoortjes die je kant en klaar kunt aanschaffen of die gemakkelijk klaar te maken zijn.

gEzONDE TUSSENDOORTjES [Fruit] Om het leuker te maken kun je fruitspiesen maken, fruitsalades of creatief gesneden fruit. Appeltjes in de vorm van een paddestoel zijn een hit en in mandarijnenpartjes die achter elkaar liggen, zien kinderen al snel als een moeder eend met vele kuikentjes erachteraan. Het hoeft niet ingewikkeld te zijn voor kinderen, ze hebben genoeg fantasie om er iets bij te bedenken als je ze helpt! [Groente] Kleine tomaatjes, radijsjes, mini paprika’s in diverse kleuren, een rauwkostsalade. Repen rauwe groenten als paprika, komkommer, wortel of bleekselderij zijn gemakkelijke tussendoortjes die je leuk kunt presenteren. Vind je dat een beetje saai dan kun je er een dip bij doen van avocado, citroensap en wat yoghurt. [Ongezouten noten] Het pellen of kraken is ook een leuke bezigheid. Dit is niet geschikt voor kleine kinderen. oppassen 57

oppassen Gezond

groTe Valkuil

heT is Volkoren, dus je mag er gerusT Twee...’ [Pitten] Zonnebloem- of pompoenpitten zijn ook erg lekker. Vergeet niet om ook eens met je kind een paar pitjes te planten! Voor zonnebloemen is mei een goede maand. Pompoenpitten moeten eerst binnen in een potje gezaaid worden in april. Na ijsheiligen mogen de jonge plantjes naar buiten. [Olijven] Deze zijn vaak wat zout, maar het is voor af en toe een lekkere snack. [Volkorenbiscuit] Kijk uit voor de valkuil: "het is volkoren, dus je mag er gerust twee, of...". Ook volkorenkoekjes kunnen veel suiker, zout en/of calorieën bevatten. [Soepstengel] Kies de volkoren variant. [Rijstwafel] Het liefst zoutloze (bijvoorbeeld van de natuurvoedingswinkel). [Ongezwavelde rozijntjes en gedroogde zuidvruchten] Denk hierbij aan abrikozen, pruimen en dadels. Hier zitten ook veel goede voedingsstoffen in. Week ze voor de kleinsten eerst een nachtje in heet water. [Zelfgemaakte popcorn] Maak dit in plantaardige olie en zonder zout en suiker.

58 oppassen

[Gedroogd fruit] Er zijn mixen te koop met banaan, peer, appelen zelfs groenten zoals wortel en sperzieboontjes, maar ook enkel gedroogde appeltjes met een beetje kaneel. [Yoghurt met fruit] Gewoon een bakje yoghurt met fruit is lekker, maar je kan het ook verwerken tot smoothie in de keukenmachine. Of maak er ijsjes van. [Groentechips] Snijd groente als courgette, aubergine of aardappel in dunne schijfjes en smeer ze dun in met olijfolie. Even in de oven en je hebt je eigen chips. Leuk om samen te maken. [Gebakken appel] Verwijder het klokhuis met de appelboor en snijd de appel in plakken (in donutvorm). De schil kun je gewoon laten zitten. Strooi wat kaneel op beide zijdes en bak het kort in een pan met een beetje zonnebloemolie. Ook peer en banaan

zijn lekker uit de pan. [Broodreepjes] Snijd reepjes van roggebrood of toast wat oud brood en snijd hier reepjes van. [Gezonde muffins] We hebben twee recepten op de site staan. [Groentebouillon] Verdun de soep waardoor hij minder zout is. Tomaten of groentensap: Kant en klaar te koop, maar ook makkelijk zelf te maken. [Gekookt eitje] Uiteraard zonder zout!

ondanks daT de ideeËn die wij geVen allemaal wel gezond zijn, is 'VariaTie' heT ToVerwoord. op een dag daT je kind Veel granen en weinig VeT eeT, kun als TussendoorTje kiezen Voor ieTs VeTs als een Blokje kaas of zelfgemaakTe groenTenchips. op een dag meT Veel VeT kun je BeTer kiezen Voor ieTs meT fruiT.

oppassen 59

oppassen coluMn De maandelijkse column van Diana de Bont

‘Budgetteren leidt tot consumeren’ eigenlijk wist ik het al voordat ik de uitdaging aanging. ik kan bijvoorbeeld ook niet diëten. Van diëten ga ik - heel tegenstrijdig juist eten. ik kan met alle gemak chocoladerepen maanden in de koelkast laten liggen, maar als ik besluit om voorlopig geen chocolade meer te eten, dan sta ik niet veel later met chocolade in mijn handen. Zo werkt het bij mij. Geef het aandacht en het groeit. Zo ook tijdens de budgetweek, een uitdaging van de redactie: leef een week van een zeer beperkt budget en houd daarbij rekening met mens en milieu. Het was sowieso al lastig om er een geschikte week voor uit te zoeken. Zoonlief ging met opa en oma een paar dagen weg. Dat zou geen eerlijk vergelijk geven. Ik ging in verband met een door mij te volgen cursus een paar dagen weg, dat hielp ook niet. Vervolgens had ik mijn budgetplannen nog niet met manlief afgestemd en aangezien hij hier doorgaans de boodschappen doet, was dat niet zo handig. Manliefs zin was - in tegenstelling tot de eerste keer dat we het overlegd hadden - ook afgenomen. Misschien omdat de voorwaarden lastig te vervullen zijn. Het budget was immers niet het enige waaraan we ons probeerden te commiteren. Het moest ook nog eens biologisch en milieuvriendelijk zijn. Althans, zo goed mogelijk. Biologisch leidt op zich niet tot problemen. Wij 60 oppassen

zijn geen grootverbruik vleeseters hier dus die enkele keer dat we het eten, eet ik het sowieso bij voorkeur biologisch. Eieren halen wij altijd bij de boer, al heb ik daar sinds deze verhuisd is mijn twijfels over en is scharrel uiteraard niet hetzelfde als biologisch. Maar goed, eieren hebben we in de budgetweek niet gehaald. Milieuvriendelijk leidt tot de meeste problemen. Wij zijn van het snel boodschappen doen en het snel kunnen koken. Dat is juist vaak ook afvalverzamelend. Als iets voorgesneden is dan zit het verpakt, doorgaans in plastic. Komkommers zitten tegenwoordig veelal in plastic. Althans in de supermarkten waar wij komen. Het is voor ons tijdtechnisch gezien ondoenlijk om in verschillende winkels boodschappen te halen. We willen zo veel mogelijk in één winkel halen. Dat maakt het nog meer een uitdaging. Op dag 1 was manlief nog niet op de hoogte van het feit dat dit onze startdag was. Dus eigenlijk wilde ik deze startdag verplaatsen. Naar wanneer was echter de vraag. Want de deadline voor het aanleveren van deze column liep af. En op dag 3 kon ik me niet beheersen en kocht ik handig voor het toepassen van de op de cursus geleerde tactieken - een schatkist en kon ik daarbij de winterjas van zoonlief niet laten liggen. Dat betekende wel dat ik door de helft van het budget heen was. Dus toen ik me in de tijdschriftenwinkel ook niet

kon beheersen, was het 'te weinig saldo' bericht op de pinautomaat een duidelijk teken. Conclusie: budgetweek was geen succes. Ik heb er echter wel wat van geleerd. Ik merkte dat ik doorging zoals ik gewend was, maar dat paste niet bij de regels voor de budgetweek. Consuminderen is moeilijker dan ik dacht! Nu is het zo dat zoonlief leert van ons gedrag. Pas als wij consuminderen, kan hij consuminderen. Dus dat wordt onze nieuwe uitdaging. Eerst wij, dan hij. Nu manlief nog inlichten, zodat hij mij op mijn koopgedrag kan wijzen en - helaas voor mij - kan corrigeren, want dat zal nodig zijn. Zeker met deze donkere maanden voor de deur. Het zorgt er wel voor dat we weer eerst meerdere keren nadenken, voordat we iets kopen. De vraag "hebben we het nodig?" wordt sneller met "nee" beantwoord. Manlief wijst me op de voordelen van ons bibliotheekabonnement, want daar hebben ze ook tijdschriften. Daarnaast moeten we gewoon net iets vaker de fiets pakken, altijd een boodschappentas bij hebben (kunnen de plastic tassen weer geweigerd worden) en kopen we niet meer boodschappen dan die op het boodschappenlijstje vermeld staan. Het is een begin. En we hebben er vertrouwen in. Tot over een maand!

oppassen volgende maand Nummer 22, 1 juni t/m 30 juni

“Er moet dringend iets veranderen”

Marieke van het Zand over bezuinigingen in de kinderopvang

BINNENGLUREN BIJ de vrolijke vlinders

de beste zomer-uitjes!

natuurlijk staat oppassen ook volgende maand weer boordevol knutseltips, recepten, quotes interessante artikelen, mooie foto’s en inspiratie.

tot over een maand!

de invloed van loopwagens op baby’s

verschillende meningen Hoe regelen zij de warme overdracht naar de basisschool? Marijke Aalbers vertelt over Kinderdagverblijf ZieZaZo (De meen)

Knutselen met klei tips & inspiratie

ga los in het bos! de allerleukste activiteiten voor in het bos

“al die cijfers, wat moet ik ermee? tips over belasting en andere geldzaken oppassen 61

oppassen info

hoofdredactie Marloes van der Linde projectcoördinator Peter Kool beeld en ontwerp Marloes van der Linde assistentie Jannet van der Linde opdrachtgever Deltion College Zwolle adverteren 023 66 54 888 drukkerij Drukwerkdeal internet www.weebly.com met dank aan alle kinderen en ouders van Een Tweede Thuis

maandblad Oppassen is een uitgave van Sanoma Uitgevers BV en lid van het Nederlands Uitgeversverbond (groep publieks- en opinietijdschriften). vragen over inhoud Oppassen Postbus 3456. Oppassen verschijnt ook op cassette, ingesproken voor mensen met een leeshandicap. Info: Federatie van Nederlandse Blindenbibliotheken. advertentie-exploitatie Voor advertenties: Capellalaan 39, 2132JL Hoofddorp. nieuwe abonnementen Bel 0800-543 92 45, 7 dagen per week van 09.00-21.00 uur, ga naar www.zester.nl of vul de bon in dit blad in. adreswijzigingen (uiterlijk drie weken voor de verhuizing): bel 0900-542 25 92 (ma t/m vrij 09.00-21.00 en za 10.00-14.00 uur, €0,10/ minuut). klantenservice (voor vragen over abonnementen, enz.) Neem voor vragen over abonnementen of andere onderwerpen contact op met Sanoma Uitgevers, afdeling Klantenservice, postbus 023, 3029 EK Rotterdam, 0900-932 39 29 (ma t/m vrij 09.00-21.00 uur en za 10.00-15.00 uur €0,10/minuut) of ga naar www.zester. nl/klantenservice. Reeds verschenen nummers kunnen tot twee edities terug worden nabesteld via 0900-293 928 2349 losse verkoop Distributie losse Verkoop Aldipress BV Utrecht, tel. (029 293 23 23. Adviesprijs per nummer €2,30. Buiten bBenelux: Logipress BV, Monfoort, e-mail: info@logipress.com leesportefeuille Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever is opname van Oppassen in een leesportefeuille niet toegestaan. beëindigen van het abonnement (uiterlijk zes weken voor verschijning van het laatste nummer van de abonnementstermijn): bel 0900-628 64 56 (ma t/m vrij 09.0021.00 uur en za 10.00-15.00 uur €0,10 per minuut). leveringsvoorwaarden Levering van tijdschriften en levering en verkoop van Premies en Handelsartikelen geschiedt volgens de Leveringsvoorwaarden Abonnementen, Welkomstgeschenken en Artikelen. Je kunt die vinden op www. zester.nl/klantenservice. Je kunt deze voorwaarden ook schriftelijk opvragen bij Sanoma Uitgevers, Postbus 40002, 20329 KM Hoofddorp. abonnementsprijzen er

62 oppassen

zijn drie verschillende betaalwijzen. De prijzen zijn: Halfjaar €29,50 (6 nummers). Jaar €59,50 (12 nummers). Proefabonnement €15,00 (3 nummers). Voor bezorgadressen buiten Nederland, kijk op www. zester.nl/klantenservice. prijzen en voorwaarden Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Bij niet tijdige betaling worden herinneringskosten in rekening gebracht. Een abonnement geldt voord e opgegeven periode en wordt nadien - behoudens opzegging - automatisch verlengd met ene periode van maximaal één jaar. Opzegging van het abonnement dient uiterlijk 6 weken voor verschijnijng van het laatste nummer van de abonnementstermijn te gebeuren. Prijswijzigingen voorbehouden. privacy Sanoma Uitgevers BV, de uitgever van Oppassen, legt van haar abonnees en klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. De verantwoordelijke voor de gegevensverwerking is Sanoma Uitgevers BV Klantenservice, Postbus 29365 2039 KM Hoofddorp. In overeenstemming met de WBP is de verwerking aangemeld bij het College Bescherming Persoonsgegevens te Den Haag. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees en klanten te informeren over relevante producten en diensten van Sanoma Uitgevers BV. De gegevens kunnen ook worden gebruikt door onze groepsmaatschappijen en door zorgvuldig geselecteerde organisaties om abonnees en klanten te informeren over relevante aanbiedingen betreffende producten en diensten. Als je op deze informatie geen prijs stelt, dan kun je dit schriftelijk doorgeven aan Sanoma Uitgevers BV Klantenservice Postbus 203583, 2304 KM Hoofddorp onder vermelding van ‘privacy’ of per e-mail privacy@sanoma-uitgevers. nl. Oppassen is available for international licensing and syndication. For more information please email licensingandsyndication@sanoma-uitgevers.nl or call mrs. Elly Goodall +31 39 42 93 32. ABONNeReN GA NAAR WWW.OPPASSeN-MAGAZiNe.NL/ABONNeReN OF BeL 0800-293 452 34 98

moppen INBREKERS “Waarom laten jullie de hele nacht licht in huis branden?” “Dat is voor de inbrekers” “Dat snap ik niet, die hebben toch al een zaklantaarn?”

WOESTIjN Twee zandkorrels lopen in de woestijn. Zegt de ene korrel tegen de andere: “Ik weet het niet zeker, maar ik heb steeds het gevoel dat we worden achtervolgd.”

BIOSCOOP Een man komt al voor de achtste keer bij het loket van een bioscoop en koopt weer een kaartje. De dame achter de kassa vraagt: “Waarom koopt u acht keer een kaartje voor dezelfde film?”. De man antwoordt: “Omdat ze hem bij de ingang steeds doormidden scheuren”.

LUCIfERS Er liggen twee lucifers in het ziekenhuis. Vraagt de ene aan de ander: “Waarom lig jij hier?”. “Verbrande kop, en jij?”. “Gebroken poot”.

BRAND Twee kraaien zitten op een tak. Dan vliegt er ineens een straaljager over. Zegt de ene kraai: “die gaat hard!” Zegt de ander: “Nou, ik zou jou wel eens willen zien vliegen als je staart in brand staat!”

RAADSEL Wat heeft 21 ogen maar kan niks zien? Antwoord: Een dobbelsteen.

COLOFON

Pampers Active Fit,

P a m p e rsâ&#x20AC;&#x2122; d ro o g s t e e n d u n s t e l u i e r o o i t. A a n b e v ol e n d o o r 8 4 % v a n O p p a s s e n l e z e rs . *

* Resultaten van luitertest uitgevoerd onder 216 Oppassen lezers in april 2013, Nederland.

oppassen 63 Lekker slapen. Lekker spelen.

64 oppassen