AR
PLA M E X E L E F A T LEES
ERVEN NALATEN GOEDE DOELEN AAN
ERVEN NALATEN GOEDE DOELEN
AVE
PG INHOUDSO
AAN
Erven & Nalaten - Je schenkt zoveel meer dan geld, je schenkt vertrouwen.............. 4 Hersenstichting - Onderzoek naar het brein staat nog in de kinderschoenen............ 6 Prins Bernhard Cultuurfonds - Familie, stichting of bedrijf als mecenas.................... 8 Bio Vakantieoord - Mooiste gift van uw leven.......................................................... 10 Steunfonds Humanisme - De dienst executeur: Een laatste zorg minder................... 11 Liliane Fonds - biedt luisterend oor en praktische tips............................................... 12 Stichting MS Research - Nalatenschap essentieel voor continuïteit MS onderzoek.... 14 Dorcas Hulp & Ontwikkeling - Blijf helpen na uw overlijden.................................... 16 Stichting Amazone Kinderen - Wat doet u met uw vermogen?................................ 18 Stichting MS Research - Nalatenschap essentieel voor continuïteit MS onderzoek.... 20 Centraal Bureau Fondsenwerving - Weet waarvoor je geeft..................................... 21 KNCV Tuberculosefonds - Iedereen kan genezen..................................................... 22 Leger des Heils - Samen zorgen voor een ander....................................................... 24 World Vision - uw nalatenschap, hun leven ............................................................ 25 Nierstichting - Innovatie maakt écht het verschil...................................................... 26 VSO - Kennisdelen helpt écht om armoede te bestrijden ......................................... 28 Voorink Advocaten - Advocaten en erfrecht... vertrouwen waard............................. 30 Nationaal Ouderen fonds - help ouderen aan beter toekomstperspectief................. 31 Stichting Vluchteling - Directe hulp voor vluchtelingen............................................ 32 Milieudefensie - Doorgeven door na te laten........................................................... 34 ADF stichting - U bent van blijvende betekenis!....................................................... 35 Save the Children - Voor de toekomst van kinderen ................................................ 36 Stichting Reanimatie Noord Nederland - Reanimatiecursussen................................. 37 Colofon.................................................................................................................... 37
ERVEN & NALATEN Je schenkt zoveel meer dan geld, je schenkt vertrouwen Geven met vertrouwen Nederlanders worden regelmatig benaderd met een verzoek om te geven aan een goed doel. Een collectant of donateurwerver aan de deur, een TV-show, reclamespotjes op radio en televisie of een brief op de deurmat. Ook bij het opmaken van een testament of schenkingsakte kan een bijdrage aan een goed doel overwogen worden. Het is geweldig dat Nederlanders zo gul en ruimhartig geven aan goede doelen. Goededoelenorganisaties vervullen immers een cruciale rol in de maatschappij. Ze financieren tal van zaken die niet altijd direct in geld zijn uit te drukken, maar die onmisbaar zijn voor het gezond functioneren van onze samenleving. Veel mensen nemen een goed doel op in hun testament. Ze willen bijvoorbeeld graag de organisatie waar ze al bij betrokken zijn - als vrijwilliger of donateur - na hun dood begunstigen. Of ze willen een organisatie die zich inzet voor hun interesses (cultuur, sport, gezondheid) geld nalaten. Mensen die willen nalaten aan een goed doel, willen naast de inhoudelijke doelstelling van het doel doorgaans twee zaken weten: 1) Is de organisatie betrouwbaar? 2) Gaat mijn geld naar de goededoelenorganisatie of naar de fiscus?
De organisatie wordt getoetst op bestuur, beleid, de wijze van fondsenwerving, de rechtmatigheid van de bestedingen en hoe de organisatie verslag uitbrengt over die bestedingen. Het CBF stelt vast of organisaties zelf goed controleren of de doelstellingen worden gerealiseerd en of lering wordt getrokken uit bevindingen. Het jaarverslag van de organisatie, met een door een erkende accountant goedgekeurde of beoordeelde jaarrekening, moet voor het publiek beschikbaar zijn. Bij de fondsenwerving moet uiteraard duidelijk zijn voor welk doel wordt geworven. Het publiek mag ervan uitgaan dat goededoelenorganisaties met het CBF-Keur, het CBF-Certificaat of de Verklaring van geen bezwaar op verantwoorde wijze fondsen werven en besteden en daarover duidelijk verantwoording afleggen aan degenen die daarom vragen.
Is er belastingvrijstelling? Als de goededoelenorganisatie die u in uw testament wil opnemen door de Belastingdienst is aangemerkt als “algemeen nut beogende instelling” (anbi), dan hoeft die organisatie geen erfbelasting te betalen over de erfenis, of schenkbelasting over de schenking. Hoe weet de gever dat het geld goed terechtkomt? Belangrijk is dat het goede doel verantwoord met uw geld omgaat. Vertrouwen van de gever in een verantwoorde besteding van donaties is voor goede doelen van wezenlijk belang om te kunnen functioneren. Het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving) streeft naar het in stand houden en versterken van het vertrouwen van het publiek in goededoelenorganisaties. Het CBF is een onafhankelijke toezichthouder die jaarlijks zo’n 370 organisaties, groot en klein, op hun eigen verzoek beoordeelt. Als de organisaties aan de criteria van het CBF voldoen, krijgen ze een stempel ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
van goedkeuring: het CBF-Keur voor goede doelen, het CBF-Certificaat voor kleine goede doelen of de Verklaring van geen bezwaar voor beginnende instellingen.
-4-
Als een goededoelenorganisatie geen CBF-beoordeling heeft, kunt u zelf op zoek gaan naar informatie over de organisatie. Bijvoorbeeld op de website van die organisatie zelf, of op de website van het CBF. Het CBF publiceert van een groot aantal goededoelenorganisaties - ook degene die geen beoordeling hebben - (financiële) informatie. U kunt zich verdiepen in de organisatie van uw keuze en met het goede doel in gesprek gaan. U kunt zich op die manier op de hoogte stellen van de werkzaamheden van die organisatie en u kunt vragen stellen. Het is vaak ook mogelijk om een concrete bestemming van uw nalatenschap met de goededoelenorganisatie af te spreken. Informatie en klachten Het CBF is in 1925 opgericht vanuit de behoefte van Nederlandse gemeenten om wildgroei van collecten langs de deuren te voorkomen. De stichting heeft veel kennis opgebouwd over de goededoelensector in Neder-
Uw gift aan een goed doel moet meer opleveren dan een schoon geweten. land. Het CBF houdt een databank bij waarin al die informatie verzameld is, het Register goede doelen. Deze databank is via de website te raadplegen. Daarmee is de website een belangrijk instrument om de transparantie van de goededoelensector in Nederland te ondersteunen en te bevorderen. Alle fondsenwervende instellingen kunnen zich in principe laten opnemen in het Register goede doelen. Maar www.cbf.nl is geen test waaruit een winnaar tevoorschijn komt. Je kunt nou eenmaal een organisatie voor noodhulp niet vergelijken met een vereniging voor natuurbehoud of een stichting voor medisch onderzoek. Het CBF verstrekt informatie en advies met betrekking tot fondsenwerving door goede doelen aan het publiek, de fondsenwervende sector, de overheid en
de pers. Het CBF publiceert ook het landelijke collecterooster, neemt klachten in behandeling over fondsenwervende organisaties zover het CBF daartoe over de middelen beschikt en inventariseert meldingen over goede doelen. Om een verstandig besluit te kunnen nemen, kunt u de informatie raadplegen die voor u verzameld is op www.cbf.nl, maar u beslist uiteindelijk zelf naar welk goed doel uw hart uitgaat. Achtergrondinformatie over het CBF, de criteria voor de beoordelingen en informatie van zo’n 1.460 instellingen zijn te vinden op de website: www.cbf.nl. CBF Anthony Fokkerweg 1, 1059 CM Amsterdam 020 – 417 00 03, info@cbf.nl
LEIDRAAD 1. Bepaal het doel en de organisatie. 2. Zoek informatie over deze organisatie bij het CBF. 3. Kijk in het anbi-register van de Belastingdienst of de organisatie de anbi-status heeft. 4. Neem op in testament.
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
-5-
Geef om je hersenen
ONDERZOEK NAAR HET BREIN staat nog in de kinderschoenen
De belangstelling voor hersenonderzoek is de afgelopen jaren fors toegenomen. De Hersenstichting pleit voor meer onderzoek, dat is hard nodig. Iedereen krijgt vroeger of later met een hersenaandoening te maken, of bij zichzelf of in de omgeving.
Hersenstichting Gratis advertentie
Lotte van zeven heeft een wittestofziekte. Bij haar verdwijnt de witte stof die haar hersencellen met elkaar verbindt. Ze zal haar tiende verjaardag waarschijnlijk niet beleven. Maar er is hoop. De Hersenstichting is ervan overtuigd dat wetenschappelijk onderzoek binnen niet al te lange tijd voor doorbraken gaat zorgen die leiden tot genezing van hersenziekten.
Geef om je hersenen, steun de Hersenstichting
IBAN: NL18 INGB 0000 000 860 www.hersenstichting.nl
INKOMSTEN GENEREREN
De Hersenstichting bestaat inmiddels 26 jaar. In een kwart eeuw is er bijzonder veel gebeurd. Het inzicht in de werking van de hersenen is verbeterd, van bepaalde aandoeningen is bekend geworden dat ze brein gerelateerd zijn en sinds tien jaar is het mogelijk om middels fMRI de hersenen van (levende) mensen te onderzoeken. Een aanzienlijk deel van al het onderzoek wordt gefinancierd dan wel geïnitieerd door de Hersenstichting. De focus is de afgelopen jaren wel veranderd, zo vertelt directeur Peter Schoof. ‘Waar we voorheen met name de wetenschap stimuleerden en faciliteerden, werken we nu meer vraag gestuurd vanuit de patiënt. Wat willen zij dat we doen? Waar moet aandacht aan geschonken worden?’ Werk aan de winkel Schoof is sinds 2006 werkzaam als directeur bij de Hersenstichting. Daarvoor was hij actief bij andere stichtingen. ‘Ik wil iets kunnen betekenen voor de mensen. Die zingeving is wat mij en al onze medewerkers drijft.’ Daarbij gaat niet alleen de aandacht uit naar hersenaandoeningen, maar ook naar de wijze waarop mensen met een aandoening het beste kunnen worden ondersteund en hoe de hersenen juist gezond gehouden worden. ‘Van veel lichaamsfuncties en organen weten we hoe ze werken en hoe we aandoeningen kunnen behandelen, maar het onderzoek naar de werking van het brein staat nog in de kinderschoenen.’ Werk aan de winkel dus. ‘We hebben een hoop ambities. Zo willen we een aantal ziektes geneesbaar maken en de patiënt meer zichtbaar maken.’ Die onzichtbaarheid is namelijk een probleem bij veel hersenaandoeningen.
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
-7-
Van de 7,5 miljoen euro die de stichting jaarlijks inzamelt, is ongeveer 90 procent afkomstig van particulieren. ‘Dat is bij lange na niet voldoende. Dat betekent dat we moeten proberen meer donateurs enthousiast te maken voor ons doel.’ En om de donatiegelden te vergroten richt de Hersenstichting zich meer en meer op vermogende particulieren. Bij grotere donaties voert de stichting gesprekken met de donateur over diens wensen en wordt een programma op maat gemaakt. De stichting brengt de giftgever in contact met de uitvoerende partijen en zorgt ervoor dat er verantwoording wordt afgelegd. ‘We hopen daarmee dat deze gevers ook ambassadeur worden, door te vertellen over hun positieve ervaringen. Alle aandacht voor onze missie is welkom.’
Advertentie ADVERTENTIE
Familie, stichting of bedrijf als mecenas Eigen Cultuurfonds als filantropie-vehikel
Een eigen Cultuurfonds oprichten. Huib en Mieke de Haas van Dorsser-Udo deden het. Vijf jaar geleden stelden zij bij het Prins Bernhard Cultuurfonds het Hausta Donans Fonds in om zo hun gezamenlijke passie - eigentijdse zangkunst en moderne dichtkunst - te ondersteunen. Hun zoon Hugo zal samen met zijn vrouw dit familiefonds op termijn voortzetten. Stichting of een eigen Cultuurfonds? Het belang van dit particuliere geld is voor cultuur, maar ook voor natuur en wetenschap de laatste jaren steeds groter geworden. En gelukkig zijn er steeds meer particulieren, maar ook bedrijven én stichtingen die hun betrokkenheid omzetten in geven of nalaten aan een doel dat hen na aan het hart ligt.
e d s i t a W st tussen m o k n e re e v o
Van Gogh
? r e & Verme en Beid
de n wer
und d geste
o or ee n m e c en a s.
Word ook mecenas en lever een bijdrage aan de geschiedenis van morgen. Ga naar www.dekunstvanhetgeven.nl en ontdek de vele vormen van geven en nalaten aan cultuur, natuur en wetenschap.
Zoals bijvoorbeeld het echtpaar De Haas van Dorsser dat via hun Hausta Donans fonds – vrij vertaald ‘wat je put, moet je schenken’ – jongeren aan het dichten brengt. ”Zij hadden voor het realiseren van hun doelstelling ook kunnen kiezen voor het oprichten van een stichting, maar sloten zich aan bij het Cultuurfonds vanwege het (culturele) netwerk, de expertise en het gemak” licht Maartien Delprat, een van Mecenaatsadviseurs van het Cultuurfonds toe. En zo zijn er inmiddels meer dan 350 CultuurFondsen op Naam actief van betrokken mecenassen die samen met het Prins Bernhard Cultuurfonds projecten of personen uitkiezen die ze willen ondersteunen. Met naam genoemd, of in de veelal gewenste anonimiteit, want ook dat kan bij het Cultuurfonds. Steeds vaker ook kloppen kinderloze schenkers aan bij het Cultuurfonds. Zij willen hun nalatenschap in een bij hen passende vorm gieten en soms ook bij leven al van het resultaat van hun schenkingen genieten.
Schenken en nalaten De huidige opleving van het mecenaat brengt veel vragen met zich mee, zowel van gevers als van culturele instellingen. Over vraag en aanbod, schenken, beleggen, lenen, nalaten en het beheren van fondsen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds, al sinds de Tweede Wereldoorlog zelf actief aanjager van het particulier initiatief, zet de deuren van het ‘Huis van het mecenaat’ daarom wagenwijd open. Niet alleen voor de klassieke CultuurFonds-op-naam-schenkingen, maar ook voor andere geefvormen. “Met het Mecenaat op maat spelen we in op de huidige
Huib de Haas van Dorsser (l) en zijn zoon Hugo © Martijn de Vries
ontwikkelingen van een groeiend aantal mecenassen met uiteenlopende ambities”, zegt Menno Tummers, eveneens mecenaatsadviseur bij het Cultuurfonds. “We zijn echt een professioneel adviescentrum geworden, waar alle geefvragen besproken kunnen worden. En als ze binnen onze werkterreinen passen, ook ten uitvoer worden gebracht.” En dan gebeuren er mooie dingen. Van een buurtcultuurproject dat de verdraagzaamheid in de buurt vergroot, het verfraaien van architectuur in een stad tot de doorbraak van een talent. “Dat brengt de kunst van het geven allemaal tot stand”, aldus Tummers.
Het Hausta Donans Fonds is een sprekend voorbeeld van een mecenas die samenwerkt met het Prins Bernhard Cultuurfonds. Het Cultuurfonds faciliteert diverse vormen van schenken of nalaten en brengt passende projecten of personen samen met de gever: particulieren, bedrijven en stichtingen die de kunst van het geven verstaan. Iets voor uw cliënten? Kijk op www.cultuurfonds.nl/mecenas
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
-9-
“Als de kinderen zich zo lekker vermaken, komt voor ons ouders ook een moment van rust en ontspanning” Samen maken we het mogelijk
u meer te weten komen over wat de medewerkers van “Wie regelt alles na Wilt mijn overlijden?” het Steunfonds voor u kunnen betekenen? Vraag dan onze
Het Steunfonds heeft deskundige juridische medewerkers, allen met een notariële achtergrond en veel ervaring met het uitvoeren van testamenten. In persoonlijke gesprekken Hetzij Steunfonds deskundige juridische medewerkers, kunnen met u vanheeft gedachten wisselen en meedenken. allen met een notariële achtergrond en veel ervaring met Ook de uiteindelijke uitvoering van het executeurschap het uitvoeren van testamenten. In persoonlijke gesprekken wordt door hen verzorgd. Van de uitvaart en het leeg kunnen zij met u van gedachten wisselen en meedenken. ruimen van een huis, tot het afhandelen van alle adminisOok de uiteindelijke uitvoering van het executeurschap tratieve en door juridische zaken. Van de uitvaart en het leeg wordt hen verzorgd.
brochure aan via www.steunfondshumanisme.nl of bel 020
Wilt u meer te weten komen over wat de medewerkers van 5219036. het Steunfonds voor u kunnen betekenen? Vraag dan onze brochure aan via www.steunfondshumanisme.nl of bel 020 5219036.
ruimen van een huis, tot het afhandelen van alle adminis-
Precies zo alsenu juridische dat wenst. tratieve zaken. Precies zo als u dat wenst.
Als nalaten Alsunalaten een zorg is u een zorg is Na een overlijden moet er in korte tijd veel geregeld worden. Datmoet gaatergemakkelijker als Na een overlijden in korte tijd veel u zelfgeregeld al een en anderDat heeft Veel als worden. gaatbepaald. gemakkelijker u zelf al een het en ander heeftom bepaald. Veel na mensen vinden moeilijk daar over mensenToch vinden het belangrijk moeilijk omdat daarop over te denken. is het tijdnate denken. is veel het belangrijk dat op tijd te doen,tewant hetToch geeft rust als deze zaken doen, want het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn.
www.stichtingbio.nl ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 10 -
Humanisme
JA, Ik wil meer informatie over een executeur van
Humanisme. JA, IkhetwilSteunfonds meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme.
Vul onderstaande bon in of bel 020 521 90 36 Vul bon in ofaan bel 020 36 of onderstaande vraag de informatie via 521 het 90 formulier op ofwww.steunfondshumanisme.nl vraag de informatie aan via het formulier op www.steunfondshumanisme.nl
U kunt de Stichting Steunfonds Humanisme benoemen tot U kunt de Stichting Steunfonds Humanisme benoemen tot executeur. Het Steunfonds heeft deskundige mensen in executeur. Het Steunfonds heeft deskundige mensen in dienstdienst die uw wens kunnen uitvoeren. Meer dielaatste uw laatste wens kunnen uitvoeren. Meerdan dan50 50 jaar ervaring met deze vorm vanvan dienstverlening jaar ervaring met deze vorm dienstverleningstaat staatborg borg voor zorgvuldigheid en integriteit. voor zorgvuldigheid en integriteit.
naam
naam
m
m
adres adres pc/woonplaats pc/woonplaats
Stuur in in eeneen envelop zonder postzegel naar: naar: Stuurdedebon bon envelop zonder postzegel Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam
Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam
Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting van het Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting vaninhet Humanistisch Verbond. Het Humanistisch Verbond zet zich Humanistisch HetMeer Humanistisch Verbond voor een humane Verbond. samenleving. informatie over het zet zich in voor een humane Meer informatie over het Humanistisch Verbondsamenleving. vindt u op www.humanistischverbond.nl
De medewerkers van het Steunfonds
De medewerkers van het Steunfonds
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
HV_195x137_De Notarisklerk MRT2015.indd 1
v
v
telefoon telefoon
HV_195x137_De Notarisklerk MRT2015.indd 1
✂
✂
van tevoren goed geregeld zijn.
Bio Vakantieoord
een uniek vakantiepark voor gezinnen met een ernstig gehandicapt kind
Steunfonds Humanisme Steunfonds
| notarisklerk
vak
ie ant
k par
“Wie regelt alles na mijn overlijden?”
2015
“zijn wie je bent zonder starende blikken”
nisme een warm hart toe en willen hieraan bijdragen door in ruil voor het executeurschap, het Steunfonds te begunstigen met een legaat of erfdeel. Een mooie wisselwerking. En een hele zorg minder.
april
‘t BioBos voor therapeutisch paardrijden, de filmzaal en het zwembad. Uiteraard zijn de exploitatiekosten veel hoger dan van andere vakantieparken. Maar Stichting Bio krijgt geen enkele overheidssteun en is totaal afhankelijk van gulle gevers. Bijvoorbeeld mensen, die hun nalatenschap willen investeren in het geluk van kinderen met een beperking.
in goede handen is. De humanistische grondslag en een jarenlange ervaring met deze vorm van dienstverlening staan borg voor zorgvuldigheid en integriteit.
Het humanisme stoelt op een traditie van zelfbeschikking, vrijheid, verbondenheid en menswaardigheid. Mensen die Het een werkstichting van het het humahet Steunfonds SteunfondsHumanisme aanwijzenisals executeur, dragen Humanistisch Verbond. nisme een warm hart toe en willen hieraan bijdragen door Het humanisme op een traditie zelfbeschikking, in ruil voor hetstoelt executeurschap, hetvan Steunfonds te begunvrijheid, verbondenheid en menswaardigheid. Mensen die stigen met een legaat of erfdeel. het Steunfonds aanwijzen als executeur, dragen het humaEen mooie wisselwerking. En een hele zorg minder.
aanvraag info executeur
Veel ouderen kunnen zich de bioscoopfilmpjes van het Bio Vakantieoord nog voor de geest halen. De kraai die riep: ‘Hee, dat gaat zomaar niet! Dat kost duiten! Veel duiten!’ En als het zaallicht aan floepte, gingen de collectebussen rond. Pure nostalgie, maar Bio Vakantieoord zet zich nog steeds met hart en ziel in voor gehandicapte kinderen. Vakantie is onbezorgd plezier maken: spelen, ontspannen en opladen. Voor families met een ernstig gehandicapt kind is dat onmogelijk op gewone vakantiebestemmingen. Maar bij het Bio Vakantieoord kunnen gezinnen wel betaalbaar vakantie vieren. In een bosrijke omgeving met ruime aangepaste bungalows en tal van binnen en buitenattracties. Zoals de Manege in
De uitvoering een testament, depersoonlijke laatste wil van de Wie zorgtvan er straks voor dat mijn wensen overledene, om een vertrouwensrelatie. Wanneer worden vraagt uitgevoerd en mijn nalatenschap op een zorgvul-u dige manier wordt afgewikkeld? de Stichting Steunfonds Humanisme benoemt als executeur, weet u dat de uitvoering van uw laatste wensen De uitvoering vanDe een testament, de laatste wil van de in goede handen is. humanistische grondslag en een overledene, vraagt om een vorm vertrouwensrelatie. Wanneer u jarenlange ervaring met deze van dienstverlening de Stichting Steunfonds Humanisme benoemt als exestaancuteur, borg voor zorgvuldigheid en integriteit. weet u dat de uitvoering van uw laatste wensen
| notarisklerk
Iets goeds nalaten aan een bijzonder oord met toekomst. Om kinderen met een zware beperking van een onbezorgde vakantie te laten genieten, samen met ouders, broertjes en zusjes. Die mogelijkheid bestaat bij het Bio Vakantieoord.
De dienst executeur: Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting van het Een laatste zorg minder Humanistisch Verbond.
Wie zorgt er straks voor dat mijn persoonlijke wensen worden uitgevoerd en mijn nalatenschap op een zorgvuldige manier wordt afgewikkeld?
2015
Bio Vakantieoord
De dienst executeur: Een laatste zorg minder
april
MOOISTE GIFT VAN UW LEVEN
aanvraag info executeur
Nalaten aan Bio Vakantieoord
Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl
- 11 -
11/03/15 12:42
11/03/15 12:42
Advertorial Advertorial
LILIANE FONDS biedt luisterend oor en praktische tips Het Liliane Fonds ondersteunt kinderen en jongeren met een handicap in de
Uw Uw nalatenschap nalatenschap:: een eengeschenk geschenkvoor voor het hetleven leven
armste gebieden van Afrika, Azië en Latijns-Amerika. De focus ligt op gezondheidszorg, onderwijs, sociale contacten en werk en inkomen.
Geert Dollevoet: “Ik neem de tijd voor mensen. Een gesprek over een nalatenschap vraagt om grote zorgvuldigheid.”
misvormde voet. Prosper scholden is geboren een misvormde voet. Kinderen hemmet uit voor tapoli (aardappelKinderenomdat scholden voorleek. tapoli stamper), zijnhem voet uit daarop Hij(aardappelkon alleen stamper), omdat zijn voet daarop Hij kon Fonds alleen maar strompelen. Met steun van leek. het Liliane maar strompelen. Met steun van het Liliane Fonds werd Prospers voet geamputeerd en kreeg hij een werd Prospers geamputeerd en kreeg hij een prothese. Latervoet wordt hij accountant. Nu kan hij prothese. Later wordt hij accountant. Nu kan hij na school nog lekker voetballen. Niemand noemt na school nog lekker voetballen. Niemand noemt hem nog tapoli. hem nog tapoli.
Steeds meer mensen bestemmen (een deel Steeds meer mensen bestemmen (een deel van) hun nalatenschap voor het Liliane Fonds. van) hun nalatenschap voor het Liliane Fonds. Door ons op te nemen in uw testament laat Door ons op te nemen in uw testament laat u ‘een nieuw leven’ na aan kinderen met een u ‘een nieuw leven’ na aan kinderen met een handicap in de armste streken van Afrika, handicap in de armste streken van Afrika,
Azië en Latijns-Amerika. Is dat geen mooie Azië en Latijns-Amerika. Is dat geen mooie gedachte? Wat u het Liliane Fonds nalaat, gedachte? Wat u het Liliane Fonds nalaat, komt voor de volle 100 procent ten goede aan komt voor de volle 100 procent ten goede aan ons werk: door onze ANBI-status hoeven wij ons werk: door onze ANBI-status hoeven wij niets af te dragen aan de Belastingdienst. niets af te dragen aan de Belastingdienst.
Kinderen Kinderenversterken versterkenen enlaten latenmeedoen meedoen
Samen met lokale organisaties maakt het Liliane Fonds kinderen met een handicap sterker Samen met lokale organisaties maakt het Liliane Fonds kinderen met een handicap sterker en hun omgeving toegankelijker. We maken kinderen weerbaar en zelfbewust, en verbeteren en hun omgeving toegankelijker. We maken kinderen weerbaar en zelfbewust, en verbeteren hun functioneren met revalidatie, onderwijs en trainingen. Tegelijkertijd breken we de hun functioneren met revalidatie, onderwijs en trainingen. Tegelijkertijd breken we de barrières af, die hun meedoen in de maatschappij blokkeren: fysieke barrières, uitsluiting, barrières af, die hun meedoen in de maatschappij blokkeren: fysieke barrières, uitsluiting, averechts averechtsbeleid. beleid.Zodat Zodatzezeterecht terechtkunnen kunnenininde degezondheidszorg, gezondheidszorg,op opschool schoolen en(straks) (straks) op op dede arbeidsmarkt. Een behoorlijk bestaan is geen gunst, maar een basisrecht van elk arbeidsmarkt. Een behoorlijk bestaan is geen gunst, maar een basisrecht van elkkind. kind.
Vraag Vraagde debrochure brochureaan aan
“Ik heb hier in Phnom Penh tot nu toe meer dan 600 kinderen met met geld van het Liliane een handicap kunnen Fonds. Dankzij het Liliane helpen Fonds kunnen ze nu ook beroep leren. naar school of een “Ik Jongeren heb hier inheb ik met eentot Phnom inkomstengenere Penh nu toe meer dan rend naar een leven waarin eenmet 600project opstap kinderen met geld van ze niet meer volledig een kunnen geven handicap het Liliane kunnen helpen afhankelijk Fonds. Dankzij zijn vanFonds voor een deel, het Liliane anderen, kunnen maar kunnen beroep voorzien helemaal leren. zezelf, in hunheb nu ook Jongeren of levensonderhoud. naar school ik met een inkomstengenere of een Er gaat een nieuwe wereld Nimul Ouchnaar (Phnom rend projectvoor Penh, een leven hen open.” Cambodja) een opstap waarin Lokale ze niet–meer kunnen geven contactpersoon volledig afhankelijk sinds 1999 zijn van voor een deel, kunnen voorzien anderen, maar zelf, helemaal in hun levensonderhoud. of Er gaat een nieuwe wereld Nimul Ouch (Phnom voor hen open.” Penh, Cambodja) – Lokale contactpersoon sinds 1999
Lokale contactpersone n - Ze zijn de spil van de hulpverlening, de contactpersonen met meer dan 1800 lokale wie het Liliane Fonds samenwerkt. Betrouwbare, deskundige mensen, die persoonlijk Lokale contactpersone en betrokken contact hebben n -met Ze zijn de kinderen de spil van zien welke hulp en de hunhulpverlening, familie. Die met contactpersonen een kind nodigmet deeigen meerogen dan 1800 lokale wieDie heeft. het de Liliane hulpFonds praktisch samenwerkt. Liliane Fonds op regelen Betrouwbare, mensen, en begeleiden. de hoogte die persoonlijk deskundige En die heten betrokken houden vancontact de kosten hebben én van met dede Het Liliane Fonds kinderenMensen resultaten. zien wil en hun als welke familie. hulp een de wereld NimulDie kind nodig met eigen ogen Ouch. openen voor heeft. kinderen Diemet de hulp personen hebben een praktisch handicap.regelen Liliane Onze lokale de Fonds en begeleiden. sleutelopinde hoogte houden van de contact- En die het handen. kosten én van de resultaten. Het Liliane Fonds wil de Mensen als Nimul Ouch. wereld openen voor kinderen met een handicap. Onze personen hebben de sleutel lokale contactin handen.
hap : : Uw nalatensc r het leven voohap nk nsc cheate gesnal een Uw r het leven een geschenk voo
Nalatenschap en wet
Als iemand overlijdt zonder dan bepaalt de wet (het Nalatenschaptestament, hoe zijn nalatenschap erfrecht) wordten wet Volgens Als iemand overlijdtverdeeld. wet kunnen alleen echtgenoten, zonder testament,de geregistreerde partners dan bepaalt de wet en familieleden hoe zijn nalatenschap (het erfrecht) erven. Met een testament kunnen wordt verdeeld. Volgens ook mensen die geen de wet kunnen alleen familie zijn of goede doelen in de erfenis.echtgenoten, geregistreerde partners en familieledendelen erven. Met een testament kunnen ook mensen die geen familie zijn of goede doelen delen
Testamentin de erfenis.
foto: Ghanyobi
foto: Ghanyobi
4
Een testament kan alleen Testament worden opgemaakt door een notaris. Als uw wensen op u zelf papier zet in een codicil, Een testament dan is dit niet voldoende. kan alleen worden opgemaakt door een notaris. wensen Als Erfstellinguw en legaatop papier zet in een codicil, dan is dit niet voldoende. u zelf U kunt (een deel van) uw toekomstige nalatenschap en legaat op twee manieren bestemmen Erfstelling voor goed doel, bijvoorbeeld U kunteen (een het Liliane Fonds: deel van) uw toekomstige nalatenschap op twee bestemmen voor een manieren goed doel, bijvoorbeeld Erfstelling het Liliane Fonds: Bij een erfstelling laat Erfstellingu in uw testament vastleggen, dat het Liliane Fonds erfgenaam van uw nalatenschap Bij een erfstelling laat wordt. Alleen of samen u in uw testament vastleggen, Als er meerdere erfgenamen met anderen. dat het Liliane Fonds zijn, dan hoeven deze niet erfgenaam van uw nalatenschap wordt. Alleen allemaal even veel of samen met anderen. Als er meerdere erfgenamen zijn, dan hoeven deze niet allemaal even veel 4
te erven. U bepaalt zelf op welk percentage van uw nalatenschap een erfgenaam recht heeft. te erven. U bepaalt zelf op welk percentage van uw nalatenschap een Legaat erfgenaam recht heeft. U kunt in uw testament ook laten opnemen, dat het Liliane Fonds uit uw Legaat nalatenschap een legaat krijgt. Dit is een duidelijk omschreven UU kunt geldbedrag. in bijvoorbeeld uw testament ook laten bezit of kunt opnemen, uw familie tot dat het erfgenaam Liliane Fonds uit uw nalatenschap daarnaast een benoemen een legaat en bepaald bedrag krijgt. Dit als legaat is Liliane een duidelijk voor het omschreven bezit of geldbedrag. U kunt bijvoorbeeld Fonds bestemmen. uw familie tot erfgenaam daarnaast een bepaald benoemen en Erfbelasting bedrag als legaat voor het Liliane Fonds bestemmen. Het Liliane Fonds is door de Belastingdienst aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Erfbelasting Instelling (ANBI). Als erkend goed doel hoeft het Liliane Het Liliane Fonds is door geen erfbelasting Fonds Belastingdienst aangemerkt te betalen. Wat de u het Liliane Fonds nalaat, als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). helemaal bij komt ook ons terecht. Er erkend goed doel hoeft nietsAls naar de fiscus. het Liliane Fonds geen erfbelasting gaat te betalen. Wat u het Liliane Fonds nalaat, helemaal bij ons terecht. komt ook Nadere informatie Er gaat niets naar de fiscus. Wilt u graag meer weten over het Liliane Fonds Nadere informatie of over de regeling van nalatenschap? uw Of wilt u een maken voor een persoonlijk u graag meer afspraak met GeertWilt weten over het Liliane gesprek Dollevoet? U kunt ons dit laten wetenFonds over de regeling van uw nalatenschap? door of de bijgevoegde Of wilt u een afspraak antwoordkaart op te maken voor een persoonlijk gesprek met Geert sturen. Dollevoet? U kunt ons dit laten weten door de bijgevoegde antwoordkaart op te sturen. Neemt u liever telefonisch of per e-mail contact op met Geert U kunt hem bellen op 073 Dollevoet? 518 94 26 Neemt u liever telefonisch (kantoor) of 013 - 536 86 of een bericht of per e-mail contact op 54 (privé), sturen gdollevoet@lilia met Geert Dollevoet? U kunt hem aan bellen op 073 - 518 94nefonds.nl. 26 (kantoor) of 013 - 536 86 54 (privé), een bericht Natuurlijk of aan gdollevoet@lilianefonds.nl. kunt u ook via sturen andere kanalen informatie inwinnen. Raadpleeg voor vragen uw nalatenschap bijvoorbeeld: Natuurlijk kuntover u ook via • de Notaristelefoon andere kanalen informatie 0900 – 346 inwinnen. Raadpleeg: voor 93 vragen 93 op werkdagen van 09.00 over uw nalatenschap bijvoorbeeld: – 14.00 uur ((€ • de Notaristelefoon 0,80 per minuut) : 0900 • de Notariswebsite : www.notaris.nl – 346 93 93 op werkdagen van 09.00 – 14.00 uur • de website: www.goededoe ((€ 0,80 per minuut) len.nl • de Notariswebsite: www.notaris.nl • de website: www.goededoe Als u meer wilt weten over het werklen.nl van het Liliane Fonds, op onze uitgebreide website: kijk dan Als u meer wilt weten www.lilianefonds.nl. over het werk van het Liliane Fonds, kijk dan op onze uitgebreide website: www.lilianefonds.nl. 5
5
Wilt Wiltuumeer meerweten wetenover overde de mogelijkheden mogelijkheden om na te laten aan het Liliane om na te laten aan het LilianeFonds? Fonds?Vraag Vraag vandaag nog de speciale brochure vandaag nog de speciale brochure over over nalatenschappen nalatenschappen aan. aan. Stuur Stuur een een e-mail e-mail naar naarnalatenschap@lilianefonds.nl nalatenschap@lilianefonds.nl of of bel bel 0800 7 800 800 (gratis). Ook met vragen 0800 - 7 800 800 (gratis). Ook met vragen kunt kuntuudaar daarterecht, terecht,we webeantwoorden beantwoordenze zegraag. graag.
foto: Ghanyobi foto: Ghanyobi
Prosper (13), Ghana Prosper Ghana Prosper is (13), geboren met een
Liliane Fonds
TOEKOMST VOOR KINDEREN
Twintig jaar lang was Geert Dollevoet directeur van het Liliane Fonds. Na zijn pensionering in 2006 bleef hij actief als vrijwilliger. In een bijzondere rol: hij spreekt met mensen over hun nalatenschap. Soms op het kantoor van het Liliane Fonds, meestal bij hen thuis. Het zijn dikwijls lange gesprekken. Dollevoet: “Veel mensen maken zich zorgen over hun nalatenschap. Ze willen goede beslissingen nemen, maar ze komen er niet uit. En ze hebben ook praktische vragen, bijvoorbeeld over het erfrecht of hun testament. Dan helpt het als ze in alle rust hun gedachten en hun twijfels kunnen uitspreken.”
De gesprekken die Dollevoet voert, zijn nadrukkelijk vrijblijvend. “Maar natuurlijk zijn nalatenschappen belangrijk voor het Liliane Fonds. Op de armste plekken van de wereld is het perspectief van kinderen met een handicap praktisch nihil. De schrijnende voorbeelden die ik daarvan heb gezien, staan voorgoed op mijn netvlies gebrand. Samen met lokale organisaties maakt het Liliane Fonds kinderen sterker en hun omgeving toegankelijker. In mijn gesprekken met mensen vertel ik daarover. Het is aan hen wat ze ermee doen. Maar als iemand besluit een deel van zijn of haar nalatenschap voor het Liliane Fonds te bestemmen, weet ik wat dat betekent. Ooit kunnen kinderen dankzij deze man of vrouw meedoen in de maatschappij en een toekomst opbouwen.”
Ont-zorgen Respect voor ieder mens en maatwerk. Het zijn begrippen die het Liliane Fonds al 35 jaar hoog in het vaandel heeft staan. Ook als het gaat om nalatenschappen. “Iets opdringen aan mensen die mij hun vertrouwen schenken? Ik zou me schamen”, zegt Geert Dollevoet. “Als Liliane Fonds willen we in de eerste plaats ont-zorgen. Door een luisterend oor te bieden. Door vragen te beantwoorden. En door praktische tips te geven. We hebben door de jaren heen een grote deskundigheid opgebouwd. Die willen we delen.”
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 13 -
advertorial
ErfElijkE aanlEg En andErE factorEn Onderzoekers vermoeden dat erfelijke factoren een belangrijke rol spelen. Er zijn al verschillende risicogenen bekend en verwacht wordt, dat er daar de komende jaren nog veel bijkomen. Hintzen: “We krijgen zo meer inzicht in wat de ziekte veroorzaakt, want genen geven een keiharde houvast. Dit in tegenstelling tot andere factoren die ‘mogelijk’ een rol spelen, zoals zonlicht, vitamine D en het Pfeiffervirus.” De nieuwe opvatting over het ontstaan van MS is dat het gaat om een combinatie van erfelijke aanleg en andere factoren, zoals het krijgen van een bepaald virus. Artsen kunnen straks mogelijk per persoon op basis van genetische details de risico’s inschatten, bijvoorbeeld bij families waarin veel MS-gevallen bekend zijn. Verder wordt er momenteel onderzoek gedaan naar de invloed van zwangerschap. Vrouwen die lijden aan MS blijken namelijk in de laatste drie maanden van hun zwangerschap veel minder last te hebben van de verschijnselen.
Kinderen met MS weten vaak niet of ze morgen naar school kunnen...
MS kan niet worden genezen, maar er zijn wel medicijnen die de aanvallen kunnen verminderen. “We kijken nu vooral naar medicijnen die het afweersysteem beïnvloeden en er komen een paar veelbelovende nieuwe middelen aan”, vertelt de Erasmus-onderzoeker enthousiast. Toch moet hij dit meteen nuanceren door te stellen dat deze nieuwe medicijnen slechts de helft van de ziekte aanpakken. “De ziekte bestaat namelijk uit twee componenten. Enerzijds ontstekingen die zorgen voor aanvallen, die we dus kunnen
MS steekt meestal de kop op bij mensen tussen de 20 en 45 jaar, maar onderzoekers gaan er sinds kort van uit dat het waarschijnlijk al veel eerder begint. Bij het Erasmus Medisch Centrum (ErasMS) wordt specifiek onderzoek gedaan naar kinderen die MS hebben. Neuroloog Rogier Hintzen: “Het is moeilijk om deze kinderen op te sporen, maar we krijgen nu vanuit het hele land steun van collega-artsen. Er is nog veel meer onderzoek nodig. Door de structurele steun van Stichting MS Research voor het onderzoek naar MS bij kinderen, is dit goed van de grond gekomen in Nederland. Kinderen die lijden aan MS hebben vaak dezelfde klachten als volwassenen, maar de ziekte heeft meer impact. Kinderen zitten nog volop in hun leerproces en hun hersenen zijn nog sterk in ontwikkeling, dus de problemen met hun denkvermogen zijn vele malen groter. En naast deze (cognitieve) moeilijkheden hebben ze relatief ook meer last van vermoeidheid”, aldus Hintzen.
MS is een ziekte van het centrale zenuwstelsel; de hersenen en het ruggenmerg. Het centrale zenuwstelsel kan bepaalde signalen niet goed meer verwerken, omdat de isolatielaag (myeline) rondom de zenuwbanen is aangetast. Dat komt doordat het afweersysteem van het lichaam ontregeld is en behalve bacteriën en virussen ook lichaamseigen weefsel aanvalt, waardoor ontstekingen ontstaan. Als er een ontsteking is geweest in de myeline, dan ontstaat een litteken dat zorgt voor een storing van de signalen. Hierdoor werken verschillende lichaamsfuncties minder goed of zelfs helemaal niet meer. Welke klachten iemand krijgt, hangt af van de plaats waar precies de isolatielaag is aangetast. De klachten verschillen per persoon en daarom is het erg moeilijk om een diagnose te stellen. Terugkerende perioden van verslechtering zijn een belangrijk kenmerk van multiple sclerose. Het wordt veroorzaakt door een acute ontsteking van de isolatielaag van de zenuwen en duurt een paar dagen tot een paar weken.
“MS hebt je niet alleen, je hele omgeving ‘heeft’ het.”
fOTOgRAfIE: VUmc
Wat iS MS?
Laura Laverman (heeft MS)
onderdrukken. Anderzijds zorgt MS voor degeneratie, het afsterven van zenuwcellen, en het lukt helaas nog niet om deze achteruitgang af te remmen.” Wetenschappelijk onderzoek is daarom hard nodig om ook dit proces in de toekomst te kunnen behandelen. Dit wetenschappelijk onderzoek wordt gefinancierd door Stichting MS Research.
MEdicatiE
Multiple sclerose (MS) is een zenuwslopende ziekte, letterlijk en figuurlijk. De ziekte wordt gekenmerkt door lichamelijke problemen en onzekerheden. Sinds kort is er meer aandacht voor MS bij kinderen. kindErEn En MS
fOTOgRAfIE: WIM VAN DER SPIEgEL
De persoon met MS kan dan plotseling slecht zien, slecht lopen of praten en heeft weinig kracht meer in z’n armen en benen. Wanneer de ontsteking weer verdwenen is, verdwijnen de klachten vaak weer gedeeltelijk of zelfs helemaal. Maar de angst voor een nieuwe aanval blijft bestaan. Dit in combinatie met het onvoorspelbare verloop van de ziekte zorgt ervoor dat veel mensen met MS hun ziekte als zeer dreigend ervaren. Een kind met MS ziet er vaak fit uit, maar de problemen kunnen aanzienlijk zijn.
fOTOgRAfIE: WIM VAN DER SPIEgEL
“ons land presteert bovenmatig in het internationale MS onderzoek, doordat de Stichting MS research zich puur toelegt op onderzoek. Sinds kort is er meer aandacht voor MS bij kinderen. onderzoek kost veel geld. Het internationale MS onderzoek heeft al veel gebracht voor patiënten en gaat dit ook doen voor kinderen. Maar het kan en moet nog veel beter!”
“ik weet niet of ik morgen nog naar school kan, want voor kinderen met MS is niets voorspelbaar.”
Stichting MS Research is door de Belastingdienst aangemerkt als “Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI)”. Belangrijk is te weten dat nalaten aan een goed doel met ANBI verklaring is vrijgesteld van belastingen. Dit betekent dat over het legaat of erfstelling geen erfbelasting (successierechten) wordt geheven. Meer dan 100 enthousiaste onderzoekers houden zich dagelijks bezig met onderzoek naar MS. Het Nederlandse onderzoek staat hoog aangeschreven, zelfs in de top 5 van de wereld. Dit moet zo blijven! Stichting MS Research blijft daarom investeren in onderzoeken, maar ook in de onderzoekers van de toekomst. Help ons door de juiste beslissing te nemen door Stichting MS Research op te nemen in uw testament, dan doet u hiermee iets van enorme betekenis voor 2,5 miljoen mensen met MS.
Leidseweg 557, 1e etage • 2253 JJ Voorschoten T: 071-5600500 • administratie@msresearch.nl Ingeborg Mulder en dochter (heeft MS)
www.msresearch.nl
Blijf helpen na uw overlijden
Dorcas komt in actie voor mensen in nood en diepe armoede, ongeacht hun ras, religie, geslacht of politieke overtuiging. Dorcas werkt al 35 jaar aan hulp- en ontwikkelingsprojecten in Oost-Europa, het Midden Oosten en Afrika. Hierbij mag ze rekenen op het enthousiasme van duizenden vrijwilligers, ondernemers en donateurs in Nederland. Dorcas werkt samen met lokale kerken en partnerorganisaties en ondersteunt drie vormen van hulp en ontwikkeling: DUURZAME ONTWIKKELING
Dorcas helpt mensen hun levensomstandigheden duurzaam te verbeteren met langlopende projecten op het gebied van werk en inkomen, landbouw, water, hygiĂŤne en gezondheid.
SOCIALE ZORG
Dorcas zorgt voor mensen die kwetsbaar zijn en er vaak alleen voor staan. Ouderen, kinderen, chronisch zieken, gevangenen, mensen met een beperking – Dorcas bezoekt ze, begeleidt ze en geeft wat nodig is aan eten, warmte, kleding en medische voorzieningen.
RAMPENMANAGEMENT
Wereldwijd staat Dorcas mensen bij die in risicogebieden leven of getroffen zijn door een ramp. Bij een dreigende noodsituatie helpt Dorcas met preventieve maatregelen en voorbereiding. Als een ramp plaatsvindt, biedt Dorcas noodhulp en ondersteunt ze de wederopbouw.
Ook u kunt het werk voor de allerarmsten ondersteunen door Dorcas op te nemen in uw testament. Dat kan door Dorcas tot erfgenaam te benoemen of door een legaat voor Dorcas op te nemen in uw testament. Dorcas hoeft als goed doel geen erfbelasting te betalen over verkregen gelden en goederen uit nalatenschappen.
DORCAS ALS ERFGENAAM
U kunt Dorcas in uw testament benoemen als erfgenaam. Hierdoor ontvangt Dorcas (een deel van) uw erfenis. U bepaalt zelf natuurlijk de grootte van dat deel. Sommigen kiezen ervoor om hun hele nalatenschap aan Dorcas te schenken; anderen geven er de voorkeur aan om een bepaald percentage aan Dorcas na te laten en een bepaald percentage aan familieleden of andere goede doelen.
LEGAAT VOOR DORCAS
Als u Dorcas een legaat nalaat, betekent dit dat u in het testament omschrijft wat u precies aan Dorcas wilt nalaten. Dat kan een van tevoren vastgesteld geldbedrag zijn of een roerende of onroerende zaak, zoals bepaalde (kunst-)voorwerpen, de inboedel of een huis.
INBOEDEL
www.dorcas.nl/schenken
Mocht u overwegen om uw inboedel beschikbaar te stellen in uw nalatenschap aan Dorcas dan kunnen wij de afhandeling onder bepaalde voorwaarden verzorgen. Delen uit uw inboedel worden ingezet als hulpgoederen binnen onze projecten en/of worden via onze Dorcas-winkels aangeboden. Op deze manier komt uw inboedel, in natura of financieel, ten gunste van onze projecten.
www.dorcas.nl/schenken
Van alle goede dingen die u in uw leven doet, kan dit het beste worden!
Grote armoede in Boliviaans Amazonegebied Indianenbevolking geteisterd door rampen en gebrek
Wat doet ú met uw vermogen? U bent naar de notaris gekomen om een akte voor periodieke schenkingen op te laten maken, omdat u graag goede doelen steunt en maximaal wilt profiteren van belastingaftrek. Of u hebt de gang
Het noorden van Bolivia bestaat uit ongerept tropisch regenwoud. In de regentijd veranderen de junglerivieren in kolkende watermassa’s die met grote kracht verzwelgen wat ze onderweg tegenkomen. Dorpen en akkers worden verwoest, waardoor duizenden mensen alles verliezen wat ze met zorg hadden opgebouwd. In dit ontoegankelijke, groene gebied, zo groot als de Benelux, wonen circa 170.000 mensen. De meesten van hen zijn afstammelingen van oude indiaanse volken die in het verleden door grootgrondbezitters werden onderdrukt en uitgebuit. In de jaren ’60 werd Luis M.
In 1987 benoemde paus Johannes Paulus II hem tot bisschop over het noordelijke deel van Bolivia. Daardoor vielen de departementen Pando en Beni onder zijn herderlijke zorg. Casey, die zich bewust was van de enorme verantwoordelijkheid die op zijn schouders rustte,
naar de notaris gemaakt om uw testament te laten vastleggen.
Wat wilt u met uw vermogen doen? Weggeven of investeren? Ik vraag u de indianenbevolking in het afgelegen en geïsoleerde oerwoud van Bolivia te helpen. Al eeuwenlang worden de Amazonefamilies geteisterd door ellende en gebrek. We hebben geld nodig om hen te ondersteunen met onderwijs, medische zorg en jongerenwerk. U kunt daarvoor zorgen. Uw rendement? Wanneer u investeert in de ontwikkeling van de Amazonekinderen, draagt u bij aan het voortbestaan van de gehele bevolking in de regio. Bisschop Luis M. Casey, die ter plaatse de hulpprojecten coördineert, zegt: “Ik hoop dat onze Nederlandse vrienden weten hoe belangrijk zij voor ons zijn. Zij helpen de Amazonebevolking te groeien in zelfstandigheid. Wij dragen de weldoeners en hun families in onze gebeden.” Gegevens voor de notaris Voor het opnemen van Stichting Amazone Kinderen in uw schenkingsakte of testament hebt u onderstaande gegevens nodig. Een kopie van onze inschrijving bij de Kamer van Koophandel alsmede onze statuten kunt u bij mij opvragen via e-mail m.leendertse@amazonekinderen.nl of via de telefoon 079-3620703. Monniek Leendertse,
“Ik heb de zegen van God ervaren door de Boliviaanse kinderen in mijn leven te verwelkomen. Ik nodig u uit om deze zegen met mij de delen.” (Bisschop Luis M. Casey) Casey als jonge priester vanuit aartsbisdom Saint Louis (VS) naar Bolivia uitgezonden. De schrijnende situatie van de Boliviaanse bevolking greep hem aan. Hij besloot te blijven om zich in te zetten voor de armen en zieken.
wendde zijn invloed aan om in binnen- en buitenland aandacht te vragen voor de zeer arme, door ziekte en gebrek geplaagde bevolking van dit geïsoleerd liggende gebied. Door zijn bijzondere inzet konden er scholen worden gebouwd en medische posten opgezet en bevoorraad. Onderwijs en medische hulp zorgen er immers voor dat de spiraal van hardnekkige armoede doorbroken wordt. De mensen kregen nu de kans zich te ontplooien en een beter bestaan op te bou-
Help mee! Maak uw gift over op IBAN NL18ABNA0409923885 t.n.v. Stichting Amazone Kinderen te Zoetermeer, of meldt u aan als donateur. Kijk voor meer informatie op www.amazonekinderen.nl of bel met Monniek Leendertse, tel. 079-3620703.
wen. Stichting Amazone Kinderen werd in 1994 opgericht om in Nederland de schrijnende situatie van de Amazonebevolking onder de aandacht te brengen, en om het werk van
Enkele feiten: • geïsoleerde ligging door gebrek aan wegen • warm en vochtig klimaat, regelmatig overstromingen • tropische ziekten en aandoeningen • hoog percentage analfabetisme • veel kindersterfte door ondervoeding • gebrek aan medische zorg en onderwijs Wat is het lot van de Amazonebewoners? De neerwaartse spiraal van armoede, of helpt u hen aan een betere toekomst?
Stichting Amazone Kinderen, opgericht in 1994, is een kleine organisatie die groot werk wil doen. Het heeft tot doel armlastigen in het noorden van Bolivia, in het bijzonder de kinderen, hulp te bieden door het verschaffen van financiële middelen voor medische zorg, educatie en andere projecten die erop gericht zijn de levensomstandigheden van de kansarmen nu en in de toekomst te verbeteren. Onze activiteiten in Nederland zijn erop gericht donateurs te werven en hun aandacht te vragen voor dit belangrijke werk.
PR & Communicatie sinds 2003
Stichting Amazone Kinderen, Koraalrood 153, 2718 SB Zoetermeer Telefoon 079-3620703, Internet www.amazonekinderen.nl, IBAN: NL18ABNA0409923885 RSIN: 816 784 012, KvK: 412 265 91 ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 18 -
Door de Belastingdienst aangemerkt als ANBI
Stichting Amazone Kinderen Koraalrood 153, 2718 SB Zoetermeer, Telefoon 079-3620703 Internet: www.amazonekinderen.nl, E-mail: info@amazonekinderen.nl IBAN: NL18ABNA0409923885, RSIN: 816 784 012, KvK: 412 265 91 Door&de Belastingdienst aangemerkt ERVEN NALATEN AAN GOEDE DOELEN als ANBI
bisschop Casey financieel te ondersteunen. De stichting heeft 3 hoofddoelen: het onderwijs verbeteren, medische zorg verlenen en jongeren begeleiden naar de volwassenheid.
- 19 (advertorial)
FOTOgRAFIE: jOHAN vAN DRuNEN
“Er was geen twijfel mogelijk. De nalatenschap van mijn oom en tante zou naar de Stichting MS Research gaan. Er waren geen kinderen en mijn oom was vanaf de oprichting altijd zeer nauw betrokken geweest bij MS Research. Hij was ervan overtuigd dat meer onderzoek uiteindelijk zal leiden tot betere mogelijkheden voor MS-patiënten.”
Marjan Bachman executeur testamentair familie Dassel
Nalatenschappen essentieel voor continuïteit MS onderzoek
“W
at gebeurt er met mijn bezittingen na mijn overlijden?” Een vraag die veel van uw cliënten zich zelf hebben gesteld voorafgaand aan het moment dat zij bij u aan tafel aanschuiven. Het blijkt dat steeds meer mensen het prettig vinden iets na te laten aan een goed doel, zodat zij ook na hun overlijden nog iets kunnen betekenen voor toekomstige generaties. Sommigen kiezen ervoor om een deel van hun bezittingen na te laten aan familie en een ander deel te reserveren voor een goed doel. Anderen laten hun hele erfenis na aan één of meerdere goede doelen. Zeker als er geen kinderen zijn of verdere familie is, is dit een goede optie (mits uiteraard vastgelegd in een testament). Multiple sclerose (MS), een ziekte van het centrale zenuwstelsel, kent geen leeftijd. In veel gevallen treft het mensen in de bloei van hun leven. Tot op dit moment is de oorzaak van MS nog niet gevonden, evenmin een medicijn om deze ziekte te genezen.
Wetenschappelijk onderzoek naar MS is daarom enorm belangrijk. Temeer omdat tegenwoordig op steeds jongere leeftijd de diagnose MS wordt vastgesteld. Na deze diagnose moet een nieuwe balans worden gevonden. Het leven van iemand met MS verandert drastisch. De dagelijkse dingen, die eerst heel normaal waren, moeten nu zorgvuldig worden afgewogen en gepland. MS is zeer ingrijpend zowel voor de persoon zelf als voor zijn of haar omgeving. Onderzoek naar de oorzaak en behandeling van MS moet doorgaan en is van onschatbare waarde voor iemand met MS. Intensief onderzoek moet uiteindelijk leiden tot het vinden van een medicijn dat MS geneest. Help samen met ons uw cliënt de juiste beslissing te laten nemen door Stichting MS Research op te nemen in zijn testament, dan doet hij hiermee iets van enorme betekenis.
www.msresearch.nl – Voorschoten
weet waarvoor je geeft weet waarvoor je geeft www.cbf.nl
020 417 00 03 weet waarvoor je geeft www.cbf.nl 020 417 00 03 www.cbf.nl 020 - 417 00 03
KNCV Tuberculosefonds:
NALATEN AAN GOEDE DOELEN:
“Iedereen kan genezen”
“een boost” in testamentenpraktijk?
Waarom wijzen wij u nog
Het opnemen van goede doelen in hun testament is voor
steeds op voortdurende
veel mensen een proces dat langere tijd vergt.
noodzaak tot bestrijding
Toch doen steeds meer mensen dit. Niet alleen de goede
van tuberculose? Dit zou
doelen zelf maar ook het notariaat moet dit voornemen
niet nodig moeten zijn want
van potentiële erflaters met liefde omarmen.
tuberculose is namelijk te
Mr Ed H. Fransen - Relatiemanager donateurs KNCV Tuberculosefonds
genezen!
KNCV Tuberculosefonds
Wat is er aan de hand?
Jaarlijks horen wereldwijd circa 9 miljoen mensen dat ze tuberculose hebben. In principe kan vrijwel iedereen, mits tijdig en goed gediagnosticeerd, efficiënt worden behandeld. Toch lukt dit nog niet overal waardoor we hiervan “slechts” 7,5 miljoen mensen kunnen genezen. Dat aantal kan en moet omhoog! Er is zeker geen sprake van een “ver van mijn bed”-situatie. Ook “dicht bij huis” neemt het aantal mensen met tuberculose toe terwijl het aantal eigenlijk snel zou moeten afnemen.
Wat doen wij?
KNCV Tuberculosefonds zet al ruim 110 jaar haar expertise in om, ook in samenwerking met andere organisaties, deze uitdaging het hoofd te bieden. Door onze gezamenlijke inspanning genezen er jaarlijks miljoenen mensen. Zolang er echter wereldwijd nog 4.000 mensen per dag overlijden aan tuberculose gaan we door met ons werk . Ons uitgangspunt is het versterken van wereldwijde medische zelfstandigheid door het delen van kennis.
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
Het opmaken van een testament bij de “grote momenten in het leven” behoort steeds meer tot het verleden nu het minder wordt ervaren als een soort notarieel verzekeringscontract. Steeds meer mensen passen “tussentijds” hun testament aan. Dit is goed voor de testamentenpraktijk. Het nalaten aan goede doelen kan hierbij een extra stimulans zijn.
Ully, genezen van een medicijnresistente vorm van tbc
We trainen lokale gezondheidswerkers over de hele wereld in het herkennen, opsporen en behandelen van tbc-patiënten. We verzorgen opleidingen voor lokale onderzoekers en ondersteunen wetenschappelijk onderzoek. Dit is en blijft belangrijk omdat de tbc-bacterie resistent is geworden voor onze huidige generatie medicijnen. Cijfers vertellen veel maar uiteindelijk is de mens achter de patiënt ook voor ons het belangrijkst. Mensen zoals Ully Ulwiyah vormen onze inspiratie. Zij is moeder van 3 kinderen en nu 28 jaar. Vlak na de geboorte van haar jongste dochter werd ze ziek en na langdurige behandeling is ze twee jaar geleden genezen van een medicijnresistente vorm van tbc. Haar dochter is nu 4 jaar.
- 22 -
ALOM GEWAARDEERD
Ze geeft nu zelf als voorzitter van een patiëntengroep voorlichting aan andere patiënten over tbc, de gevolgen als je geen behandeling ondergaat en, niet minder belangrijk, de impact van een behandeling voor de hele familie. Ze steunt vele patiënten en deelt haar eigen ervaringen. Dit is maar een van de vele verhalen die de “big data” van de ziekte tbc een gezicht geven. Uw hulp leidt tot meer succesverhalen! Uiteindelijk wordt ons werk dan overbodig. Hoe eerder, hoe liever.
Het opnemen van een goed doel in het testament is een vorm van vrijgevigheid en heeft daarom vaak minder urgentie. Mensen willen wel maar stellen het vaak uit. De notaris bevindt zich hierbij bovendien veelal aan het eind van een reeds afgelegd traject. Maar is er niet veel meer sprake van een dynamisch proces dat ook vanuit het notariaat om begeleiding vraagt? Wellicht een mooie pro-actieve taak voor medewerkers in het notariaat met een warm hart voor de testamentenpraktijk. Door de steeds verder terugtredende overheid is de charitas-sector op zoek naar diversificatie van financieringsmogelijkheden. Het verkrijgen van een (legaat uit een) nalatenschap is daarbij erg gewild. Een notarieel medewerker vormt voor een fondsenwerver een interessant contactpersoon.
De kantoorrelatie voelt zich hierdoor actief en goed begeleid door de (medewerker van de) notaris waardoor de onderlinge relatie verstrekt. Het opstellen of aanpassen van een testament wordt beter bespreekbaar en draagt bij aan de groei van de testamentenpraktijk van de notaris. De fondsenwerver is blij met de geboden mogelijkheid om een goede relatie met een donateur of een toekomstig erflater te onderhouden. Dit versterkt de band en vergroot de kans dat een goed doel ook daadwerkelijk iets uit een nalatenschap ontvangt. Medewerker in het notariaat; grijp uw telefoon en breidt uw netwerk in de charitas-sector uit. U stimuleert daarmee de band met uw relaties, uw testamentenpraktijk, de contacten met goede doelen en daarmee het goede werk van vele charitatieve organisaties. Ik weet zeker dat uw initiatief alom wordt gewaardeerd!
Wat kunt u doen?
Steeds meer mensen bevinden zich nu in de levensfase waarin ze hun opgebouwde vermogen niet nodig hebben voor levensonderhoud maar wel graag achter de hand houden voor eventuele zorg of onvoorziene kosten. Ze maken keuzes en schenken minder of geheel niet meer aan kinderen en/of goede doelen. De verwachting is dat de omvang van de gemiddelde nalatenschap zal toenemen. Hoe zullen deze nalatenschappen worden verdeeld? Wordt de nalatenschap verdeeld onder de, veelal financieel zelfstandige gezins- of familieleden of delen goede doelen hierin mee?
Alvast hartelijk dank!
Het contactmoment bij structurele giften aan goede doelen is voor het notariaat weggevallen maar de begeleiding in het denkproces van mensen die in hun testament iets willen nalaten aan goede doelen biedt een prima alternatief. Het notariaat vervult hierbij de natuurlijke neutrale tegenpool van de fondsenwerver. Dit betekent dat ze gezamenlijk toegevoegde waarde hebben voor de toekomstige erflater en dus een prima team vormen dat deze erflater terzijde kan staan.
Wij komen graag in contact met mensen die ons, op wat voor manier dan ook, willen steunen. Wij luisteren graag, bel ons op 070 - 416 72 20.
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 23 -
Nieuwsbrief Samen zorgen N ie uw s br ie fvoor een ander N ie uw s br ie f
Blijvende impact voor kinderen en hun omgeving
UW NALATENSCHAP, HUN LEVEN World Vision
Gracinda en Neima
Elke dag sterven er kinderen zoals Claris aan de gevolgen van vervuild drinkwater. Dat mag niet gebeuren!
Claris
Elk kind heeft recht op schoon drinkwater en een toekomst. Daarom slaat World Vision wereldwijd waterputten en leren we de lokale bevolking hoe ze deze goed onderhouden. Zo zijn de waterputten duurzaam en profiteren de kinderen, hun families én de hele omgeving van schoon drinkwater!
Iedereen op een eerlijke kans. Daarom I e de re e n heeft h e e f trecht re c h to pe e ne e rl i j k ek ans .D aaro m komt des Heils op voor mensen die geen k o mthet h e tLeger L e ge re de s H e i l s o pee v o rrl me ns e n.di ege e n I e de re e nh e f t re c h t o p no e e i j k e k ans D aaro m I e de re e nh e e f tre c h to pe e ne e rl i j k ek ans .D aaro m helper hebben. Ieder jaar helpen we zo tienduizenk mt h e tn. L e ge r de s H e i l s o pv re me ns e nndui di ege e n n h e l pe ro h e bbe I e de rj aar h e l pe noo w z o t i e z e nde k o mth e tL e ge r de sH e i l so pv o o r me ns e n di ege e n h e l pe rs h e bbe n. I e rj aar h e l pe nul w ehulpverlening. z o t i e ndui z e nde n den professionele en praktische me tmet pro f e s i o ne l e e nde prak t i s c h eh pv e rl e ni ng. h e l pe rh e bbe n.I e de rj aar h e l pe nw ez ot i e ndui z e nde n me tpro f e s s i o ne l ee n prak t i s c h eh ul pv e rl e ni ng. me tpro f e s s i o ne l ee n prak t i s c h eh ul pv e rl e ni ng. Daarbij kunnen we uw hulp goed is 77 jaar en als het aan haar ligt Daarbij kunnen we uw hulp goed Daarbij uw hulp goed gebruiken. Niet alleenwe hier gebruiken. Nietkunnen en nu, gebruiken. Niet alleen hiermeer en nu, Daarbij kunnen we uw hulp goed maar wellicht wellicht ook ook als als uu er er niet niet maar meer maar wellicht ook als u er niet meer gebruiken. Niet alleen hier en nu, bent. Nadenken over uw nalatenbent. Nadenken over uw nalatenschap vraagt moed.ook Het best in-meer bent.wellicht Nadenken over maar alsisuuw er nalatenniet schap vraagt moed. Het is best ingewikkeld om te bepalen wat u wilt schapNadenken vraagt moed. is best inbent. overHet uw nalatenmet datgene wat u nalaat. Maar het wilt gewikkeld om te bepalen wat u wilt gewikkeld ommoed. te bepalen schap vraagt Het iswat bestu inis wel belangrijk. Uw zorg voor een met datgene watom u nalaat. Maar het met datgene wat u nalaat. Maar het gewikkeld te bepalen wat u wilt ander hoeft namelijk niet te stoppen is wel belangrijk. Uw zorg Maar voor is Uw voor een een met datgene watzorg udaarom nalaat. het nawel uwbelangrijk. overlijden. Laat iets ander hoeft te namelijk niet te stopis welander belangrijk. Uwte zorg voor een ander namelijk niet stopna omhoeft een helpen! penoverlijden. na uw overlijden. Laat hoeft namelijk te daarom stoppen na ander uw Laatniet daarom Geertruide (Geertje) Haverkamp iets na om een ander te helpen! overlijden. Laat daarom iets na pen om na eenuwander te helpen! is 77 jaar alseen hetander aan haar ligt iets en na om te helpen! kan ze Geertruide nog jaren (Geertje) mee. Haverkamp Toch heeft ze onlangsHaverkamp laten vastlegGeertruide (Geertje) Geertruide (Geertje) Haverkamp gen dat een legaat toekomt aan het Leger des Heils. “Samen met mijn
overleden man heb ik een aardig is 77nog jaar en als mee. het aan haar ligt kan jaren bezitze opgebouwd. Een mooi huis, kan ze nog jaren mee. Het is 77 jaar en als het haarheeft ligt een flinke Toch heeftspaarrekening. ze onlangsaan laten vastToch heeft ze onlangs laten vastkan ze nog jaren mee. ons in het leven echt meegezeten. leggen dat een legaat toekomt aan Veel mensen hebben geluk. leggen dat ze een legaatminder toekomt aan Toch heeft onlangs laten vasthet Legerben des met Daarom ikHeils. alHeils. heel“Samen lang donahet Leger des “Samen met leggen dat een legaat toekomt aan
teur van hetdes Leger des Heils. Zijaarmijn overleden man heb ik een aarmijn overleden man heb ik een het Leger Heils. “Samen met hebben niet alleen mooie idealen, digmijn bezit opgebouwd. Een mooiaardig bezit opgebouwd. Een overleden man heb ik mooi een maar ze dóen ook iets. Ze helpen huis, een flinkespaarrekening. spaarrekening. huis, een Het dig bezit opgebouwd. Eenpraktische mooiHet mensen inflinke het nauw, met heeft ons in het leven echt meegehuis, een flinke spaarrekening. Het heeft ons in het leven echt meegeoplossingen. Dat spreekt me aan. zeten. Veel mensen hebben minder Daarom heb ik deleven dichtstbijzijnde heeft ons in het echt meegezeten. Veel mensen hebben minder notaris opgezocht en een testament geluk. Daarom ben ik al heel lang zeten. Veel mensen hebben minder geluk. Daarom ben ik al heel lang laten opmaken met het Leger des donateur van het Leger des Heils. geluk. Daarom ben ik al heel lang donateur van het Leger des Heils. Heils als legataris. Wat de kinderen Zij hebben niet alleen ideadonateur van het Legermooie des Heils. ervan vinden? weet mooie dat ze ideahet er Zij hebben nietIkalleen Zij hebben niet alleen mooie ideahelemaal mee eens zijn. M’n zoon is tenslotte ook donateur.”
pen mensen in het nauw, met prak-
len, maar ze dóen ook iets. Ze hel-
tische oplossingen. Dat spreekt
len, maar ze in dóen iets. Zeprakhelpen mensen het ook nauw, met
me aan. Daarom heb ik de dichtst-
pen mensen in het nauw, met praktische oplossingen. Dat spreekt
bijzijnde notaris opgezocht en een tische oplossingen. Dat spreekt me aan. Daarom heb ik de dichtst-
Uw nalatenschap, hun leven Zou het niet bijzonder zijn als dankzij uw nalatenschap het leven van deze kinderen doorgaat? Dat kinderen als Claris toegang hebben tot schoon drinkwater en weer gezond worden. Hun leven zal voorgoed veranderen, net als dat van Gracinda en de kleine
Leger notaris des Heils als legataris. testament laten opmaken met bijzijnde opgezocht en het een Wat Leger des laten Heils ervan als legataris. testament opmaken metWat hetIk weet de vinden? Uwkinderen geld komt goed terecht de kinderen ervan vinden? Ik weet Leger des Heils als legataris. Wat dat ze het er helemaal mee eens Opbrengsten uit nalatenschappen
nateur.” bestemd mits aangegeven in nateur.” zijn. M’n zoonzijn, is tenslotte ook dohet testament. Opbrengsten zonder nateur.” Uw geld komt goed terecht specifiek doel worden breed ingezet Uw geld komt goed terecht voor alle werksoorten van het Opbrengsten uit nalatenschappen Opbrengsten uitgoed nalatenschappen Uw geld komt terecht Leger des Heils. Hiervan wordt 45% worden besteed het specifieke worden besteed aan het specifieke Opbrengsten uit aan nalatenschappen besteed aan activiteiten op doel project waarvoor be- beworden besteed aan het deze specifieke doel of project waarvoor hetofterrein van welzijn endeze stemd zijn, mits aangegeven in het in het doel of project waarvoor deze begezondheidszorg, 45% is stemd zijn, mits aangegeven testament. Opbrengsten zonder bestemd voor activiteiten van stemd zijn, mits aangegeven in het testament. Opbrengsten zonder het kerkgenootschap en 10% specifiek doel worden breed ingetestament. Opbrengsten zonder specifiek doel worden breed ingewordt ingezet voor internationale zet voor alle vaningehet specifiek doelwerksoorten worden breed ontwikkelingsactiviteiten zet voor alle werksoortenvan vanhet het zet voor alle werksoorten van het Leger des Heils.
www.worldvision.nl/nalatenschap
Uw nalatenschap, hun leven
testament laten opmaken met het me aan. notaris Daarom heb ik de en dichtstbijzijnde opgezocht een
dat ze het erbesteed helemaal mee eens de worden kinderen ervan Ik weet aan het specifieke zijn. M’n zoon isvinden? tenslotte ook dozijn. M’n zoon is tenslotte ook dodatdoel ze het helemaal mee eens of er project waarvoor deze
Vraag informatie aan Wilt u meer weten over de mogelijkheden om na te laten aan World Vision of bent u nieuwsgierig naar één van onze andere thema’s zoals onderwijs en gezondheidszorg? Stuur een e-mail naar info@worldvision.nl of bel 033-4643444 (gratis). Ook met vragen kunt u daar terecht, we beantwoorden ze graag.
“Elke dag loop ik uren op mijn blote voeten om water te halen. Het water is niet schoon, daarom ben ik altijd ziek. Maar we hebben niks anders.”
“Vroeger haalden we water uit de rivier met krokodillen. Mijn dochter Luisa is daar aangevallen en overleden. Dankzij de waterput van World Vision is ons leven
Claris (6)
veranderd en zijn de kinderen veilig.” Gracinda (32) en Neima
w w w . l e ge r d e s h e i l s . nl w w w . l e ge r d e s h e i l s . nl w w w . l e ge r d e s h e i l s . nl ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
len, maar ze dóen ook iets. Ze hel-
Neima. Elke nalatenschap zorgt ervoor dat wij meer kinderen kunnen helpen. Doet u mee?
Wilt u het leven van Claris blijvend veranderen? Bel voor meer informatie naar 033-4643444 of kijk op:
www.worldvision.nl/nalatenschap
- 24 -
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 25 -
LEVEN IN PLAATS VAN OVERLEVEN Dat wil de Nierstichting voor Willem (16) en duizenden anderen die afhankelijk zijn van hemodialyse. Een draagbare kunstnier maakt dit werkelijkheid.
“Dankzij de vooruitgang kunnen we veel tegen
die nierpatiënten wereldwijd hun vrijheid en
woordig. Kunstmatige intelligentie, genetica,
levenskwaliteit teruggeeft. Het is een innovatie die
internet, WiFi… aan technologische ontwikkelingen
ik met veel interesse volg. Het duurt alleen helaas
geen gebrek.
nog even voordat de draagbare kunstnier er daad werkelijk is. En er is veel geld mee gemoeid.
Des te onbegrijpelijker dat sommige technieken in 70 jaar niet zijn veranderd. Zoals die van het
Zelf leid ik een actief leven, maar een aantal van
dialyseapparaat. Dit houdt nierpatiënten weliswaar
mijn vrienden heeft helaas minder geluk. Daarom
in leven, maar je kunt beter spreken van overleven.
steun ik de Nierstichting. Nu en als ik er op een dag niet meer ben.”
Gelukkig gloort er hoop. De Nierstichting ontwikkelt op dit moment de draagbare kunstnier,
Ook het verschil maken? nierstichting.nl/nalaten
Nierstichting
VOORTOUW NEMEN
Het klinkt misschien niet erg, drie keer per week aan een kunstnier voor hemodialyse. Maar 5.500 dialyserende nierpatiënten in Nederland en hun familie weten beter. Hemodialyse trekt een zware wissel op je lichaam én je leven. De huidige dialysetechniek bereikt slechts 15 procent van de zuiverende werking van een gezonde nier. Dat betekent: erg vermoeid zijn, veel medicijnen slikken, een streng dieet, maar ook drie keer per week naar de dialysekliniek voor een paar uur durende dialysebehandeling. Maar deze intensieve behandeling en de goede verzorging van het verplegend personeel kunnen niet voorkomen dat elk jaar 1 op de 6 dialyse patiënten overlijdt. Transplantatie is vaak de beste optie, maar is helaas voor de meeste patiënten niet mogelijk. Dialyse is dan de enige manier om in leven te blijven. Voor de patiënten met een donornier, ligt het gevaar van afstoting altijd op de loer. Willem weet er alles van: “Ik heb een nier van mijn vader en mijn moeder gekregen. Beide gingen mis.” Tot er een nieuwe donornier is, is Willem afhankelijk van dialyse.
Sinds de eerste geslaagde dialysebehandeling, ruim 70 jaar geleden, is er aan het principe van de dialysebehandeling nauwelijks iets veranderd. Nog altijd zijn de meeste mensen voor een dialyse aangewezen op specialistische zorg waarvoor patiënten om de andere dag de dialysekliniek moeten bezoeken. Dialyse thuis is voor veel mensen nog steeds een opgave. De markt heeft tot dusver te weinig gedaan om zelfdialyse mogelijk te maken. De Nierstichting wil niet langer wachten en het voortouw nemen in de ontwikkeling van een draagbare kunstnier, waarmee dialyse in de eigen omgeving voor veel patiënten bereikbaar wordt. Dankzij de draagbare kunstnier krijgen veel patiënten meer mogelijkheden om de dialyse in te passen in het leven in plaats van andersom. In 2014 is de Nierstichting een samenwerking aangegaan met twee gerenommeerde internationale technologie ontwikkelbedrijven om een prototype van de een draagbare kunstnier te ontwikkelen. Deze kan gereed zijn voor klinische testen in 2017. Echter, hiervoor is nog 7 miljoen nodig. Donateurs maakten de start van deze innovatie mogelijk. Ook de Europese Unie gaf geld. De Nierstichting werft extra fondsen onder particulieren en bedrijven, zodat de ontwikkeling van de draagbare kunstnier niet ten koste gaat van andere doelstellingen.
Meer bewegingsvrijheid Een draagbare kunstnier maakt het leven van nierpatiënten letterlijk draagbaar(der). Het apparaat is kleiner en lichter dan de huidige kunstnier en daardoor flexibeler in gebruik. Aanpassingen in het huis, zoals een aparte elektrische aansluiting en watervoorziening zijn niet meer nodig. Bovendien is een draagbare kunstnier geschikt om meerdere uren per dag of zelfs ’s nachts te dialyseren op een plaats en tijd die men zelf kiest. Dit biedt meer bewegingsvrijheid. Een stap vooruit dus voor het leven van nierpatiënten wereldwijd; want dialyseren is geen leven, maar overleven.
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 27 -
Advertorial
VSO werkt aan effectieve armoedebestrijding
KENNISDELEN HELPT ÉCHT OM ARMOEDE TE BESTRIJDEN Neemt u VSO op in uw testament om een betere wereld na te laten?
Help ons hierbij, nu en later! Nog steeds leeft maar liefst 1 op de 7 wereldburgers in extreme armoede. Gezonde voeding, huisvesting, hygiëne en onderwijs zijn voor miljoenen mensen onbereikbaar. Dagelijks sterven door armoede zelfs 18.000 kinderen jonger dan 5 jaar. VSO bestrijdt dit onrecht met kennis. De organisatie geeft ontwikkelingslanden geen geld of goederen, maar zendt vakdeskundigen uit die tegen lokaal salaris hun kennis delen. De meest kansarme mensen krijgen daardoor nu wél een kans.
Wereldwijd leven nog altijd 1,4 miljard mensen in extreme armoede. VSO bestrijdt deze armoede met kennisoverdracht - maar dat kunnen wij niet alleen. We hebben úw steun nodig om zoveel mogelijk vakdeskundigen uit te zenden. Zij werken tegen lokaal salaris in Afrika en Azië en delen daar hun kennis. Zo helpen we kansarme mensen zelf hun armoede blijvend te bestrijden.
Kennis ontwikkelt. Kennis helpt!
Hoe kunt u helpen? U kunt uiteraard helpen met een donatie, maar u kunt ons ook opnemen in uw testament. Goed om te weten: VSO hoeft over uw schenking geen erfbelasting te betalen. Alles wat u nalaat, komt dus volledig ten goede aan ons werk. U kunt: • VSO tot erfgenaam benoemen en daarmee een deel van uw nalatenschap schenken • VSO tot legataris maken, waarmee u een vast bedrag of bepaalde goederen nalaat Meer informatie Het opmaken of aanpassen van uw testament is werk voor een deskundige notaris. Uiteraard helpen wij u graag als u eerst van gedachten wilt wisselen over uw mogelijkheden. U kunt onze Adviseur Donaties Suzanne de Groen bellen op 030 23 20 600. Daarnaast kunt u kijken op www.vso.nl/bied-mensen-een-betere-toekomst
Ook na uw overlijden kunt u betrokken zijn bij een betere wereld. Dank u wel voor uw steun.
Lokale kennisoverdracht Via VSO Nederland delen op dit moment bijna 100 vakdeskundigen hun kennis in circa 30 landen in de armste landen in Afrika en Azië. Zij zijn actief op lokale scholen, in ziekenhuizen, bij overheidsinstellingen en bij maatschappelijke organisaties. Stuk voor stuk zijn dit organisaties die zélf verbeterplannen hebben en zélf om expertise hebben gevraagd. De vakdeskundigen van VSO leveren deze expertise lokaal, wat ervoor zorgt dat blijvende resultaten worden geboekt. Het gaat daarbij om projecten op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, bestaanszekerheid en projecten gericht op mensen met een achterstandspositie. Een aanpak die werkt Dat de aanpak van VSO werkt, geeft Janja Molenmaker treffend weer. Zij leert mijnwerkersvrouwen in Mozambique zelf hun eigen inkomen te verdienen. “De vader van
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
Alice overleed door een ongeluk in een mijn, waardoor ze er alleen voor stond. Ze deed aan een van mijn trainingen mee en zette daarna een handel in houtskool op. Nu heeft ze een winstgevend bedrijf en ziet haar leven er totaal anders uit. Dankzij dit project kon ze aan haar armoede ontsnappen.” U kunt helpen Uiteraard kunt u VSO helpen met een donatie. Daarnaast kunt u een bijdrage leveren door VSO in uw testament op te nemen. Voordeel is dat goede doelen geen erfbelasting over uw schenking hoeven te betalen. Zo wordt uw volledige nalatenschap gebruikt waarvoor u het bedoeld heeft: het bestrijden van armoede in Afrika en Azië. Wilt u meer weten? Belt u dan Suzanne de Groen (Adviseur Donaties bij VSO) op 030 23 20 600. Of kijk op www.vso.nl/bied-mensen-een-betere-toekomst.
- 29 -
Andere resultaten van het werk van VSO: • In Ethiopië werd de afdeling Intensive Care Neonatologie van het Yirgalem Ziekenhuis een landelijk kenniscentrum. De sterfte onder pasgeboren baby’s is er met twee derde gedaald. • In Kagera hielpen vakdeskundigen koffieboeren contracten te sluiten met koffiebranderijen in het buitenland. Dit kwam ten goede aan bijna 23.000 mensen. • In Rwanda leerden ruim 1.000 mensen met een handicap lezen, schrijven en rekenen. Hierdoor tellen ze nu mee in hun gemeenschap.
Kennis ontwikkelt. Kennis helpt!
advocaten en erfrecht: …vertrouwen waard… Erfrecht vraagt deskundigheid op meerdere rechtsgebieden, maar ook vaardigheden op het persoonlijke vlak. Als advocaten geven we duidelijkheid over de positie van de cliënt en laten we zien welke standpunten juridisch haalbaar zijn. Maar we hebben ook begrip voor emoties, vaak gebaseerd op informatieachterstand tussen partijen en gemis aan kennis van het erfrecht. Vroegtijdig (procesrecht-)advies kan escalatie voorkomen en oplossingen dichterbij brengen. En als het nodig is schakelen we de rechter in; bijvoorbeeld met het spraakmakende Boerenplaatsje-arrest (HR NJ 2005,58), waarvoor ons kantoor aan de basis stond. Natuurlijk gaat niet elke zaak naar de rechter. Mediation als alternatieve geschilbeslechting kan schade beperken en partijen tot eigen oplossingen te brengen; ook daarin hebben we ervaring. Zo helpen we cliënten verder. Advocaten en erfrecht? Ja, advocaten en erfrecht, (ook) een goede match!
U kunt nalaten aan het Nationaal Ouderenfonds
Gunt u uw leeftijdsgenoten een plezierige laatste fase van hun leven? Ook na uw overlijden kunt u van betekenis zijn voor deze ouderen. U zou er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen het Nationaal Ouderenfonds op te nemen in uw
VOORINK ADVOCATEN Mr. B.H. van den Tooren is erfrecht-advocaat en notarieel jurist. Mr. F.A. Hendrikse-Voogt is advocaat en mediator (vFAS en NMI, docente, publiciste) en deskundige op het gebied van personen- en familierecht, (stief)ouderschapsplan en mediation. “Cliënten stellen veel vertrouwen in ons advocatenkantoor. Samen met de cliënt een team voor het beste resultaat. Dat blijft een mooie uitdaging van ons vak, ook na zo veel jaren ervaring.”
testament. In ons land leven 200.000 extreem eenzame ouderen, die maar eens per maand iemand spreken.
w w w. v o o r i n k a d v o c a t e n . n l Het Ouderenfonds helpt deze mensen door hen via sociale activiteiten en diensten met elkaar in contact te brengen. Wilt u ons ook helpen om deze ouderen een beter toekomst perspectief te bieden? Via een schenking of een gift maakt u
het vaste advocatenkantoor van de Bond van Medewerkers in het Notariaat
het verschil.
wekelijks gratis telefonisch spreekuur voor leden : dinsdag 10.00 – 11.00 uur Zaadmarkt 105 | Postbus 8
| 7200 AA Zutphen
T 0575 545455 | F 0575 543566 | E info@voorinkadvocaten.nl www.voorinkadvocaten.nl
Voor meer informatie: www.ouderenfonds.nl/nalaten of neem telefonisch contact op met Peter Nicolasen via 030 656 7774.
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 30 -
DIRECTE HULP VOOR VLUCHTELINGEN
Op de vlucht Wereldwijd zijn er meer dan 50 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog, geweld en onderdrukking.
Stichting Vluchteling
MISSIE & VISIE
Stichting Vluchteling biedt directe hulp bij acute nood. “Het geven van noodhulp tijdens een acute crisis, is een belangrijk onderdeel van de hulp die wij bieden. Deze hulp bestaat bijvoorbeeld uit het bieden van onderdak, (nood)voedsel, hulpgoederen, schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen.
Stichting Vluchteling helpt vluchtelingen wereldwijd
Geef nu!
Wereldwijd zijn ongeveer 40 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog en onderdrukking. Verreweg de meeste vluchtelingen vertrekken te voet. Jarenlang verblijven ze in vluchtelingenkampen. Stichting Vluchteling helpt hen. Met een tent, eten, schoon drinkwater of medicijnen. Maar ook daarna, als ze weer naar school willen of een vak moeten leren om een eigen inkomen te verwerven
IBAN 999
Wij opereren wereldwijd en zijn op het ogenblik in meer dan twintig landen actief in Afrika, Azië en het Midden-Oosten. Bij langdurige crises geven wij ook noodhulp met bijvoorbeeld medische zorg, drinkwater- en sanitaire voorzieningen in vluchtelingenkampen. En in situaties waar vluchtelingen weer terug naar huis kunnen, helpen we met het herstellen van scholen en medische voorzieningen en het ruimen van landmijnen. Ons werk wordt mede mogelijk gemaakt door giften, donaties en nalatenschappen. Iedere nalatenschap betekent dat we meer hulp aan vluchtelingen wereldwijd kunnen bieden en is daarom voor ons onmisbaar. Elke nalatenschap komt daarmee volledig ten goede aan de hulp aan vluchtelingen.
Stadhouderslaan 28 2517 HZ Den Haag t. 070 346 89 46 f. 070 361 57 40 info@vluchteling.org www.vluchteling.org ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 33 -
Stichting Vluchteling verleent directe hulp aan vluchtelingen en ontheemden in de regio, komt in Nederland op voor hun belangen en geeft voorlichting over hen. De fondsen die Stichting Vluchteling in staat stellen invulling te geven aan deze missiedoelstellingen zijn voor meer dan de helft afkomstig uit particuliere donaties van de Nederlandse bevolking. Slagvaardigheid en transparantie zijn belangrijke kernwaarden van de organisatie. 80% van de fondsen wordt besteed om vluchtelingen en ontheemden ter plaatse te helpen. Dit betreft in de meeste gevallen het geven van levensreddende noodhulp zoals water, onderdak en medische zorg. Bij het geven van hulp maakt Stichting Vluchteling geen onderscheid naar afkomst, ras, etniciteit en religie.
DOORGEVEN DOOR NA TE LATEN Milieudefensie
MET DE ADF STICHTING ALS ERFGENAAM bent u van blijvende betekenis voor ons!
Hoe mooi zou het zijn als u, ook als u er niet meer bent, nog steeds een bijdrage levert aan een mooiere en eerlijkere wereld?
U helpt hiermee de ADF stichting in haar werk. Hiermee kan de patiëntenvereniging mensen met
Milieudefensie werkt al sinds 1972 aan een leefbare aarde voor iedereen. Wij maken ons sterk voor een mooiere wereld waarin iederéén een goed leven heeft, in een schone en veilige leefomgeving. Waarin de welvaart bovendien eerlijker verdeeld is en we veel minder verspillen dan we nu doen. Dat is geen utopie en ook geen sprookje. Het kán. Als we het maar willen. En het móet ook, want dat we nu op de verkeerde weg zijn, staat als een paal boven water.
Het zal niet makkelijk zijn, daar zijn we realistisch in. Maar we vormen een beweging waar meer en meer mensen aan mee gaan doen. Mensen met een groot hart voor een betere wereld, die geloven in woorden én daden. Mensen zoals u. Door Milieudefensie te steunen via uw testament kunnen wij uw idealen niet alleen nu, maar ook in de toekomst blijven nastreven.
Doorgeven door na te laten
Geef uw idealen door en steun Milieudefensie via uw testament. Dan kunnen wij, ook als u er niet meer bent, blijven opkomen voor een betere wereld. Wilt u meer weten of onze brochure ontvangen? Neem dan contact op met Véronique Lecluse: veronique.lecluse@milieudefensie.nl of 020 5507 323.
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 34 -
F OTO : A M A U RY M I L L E R / H H
Een mooiere en eerlijke wereld voor uw kinderen, voor uw kleinkinderen, voor de kleinkinderen van uw kleinkinderen zelfs. En voor alle andere wereldburgers die na ons komen.
angst- of dwangklachten blijven steunen en dat is hard nodig.
ADF stichting; www.adfstichting.nl
GEDENKEN IN TESTAMENT
Goede voorlichting is nog lang niet in voldoende mate voorhanden. Hierdoor kunnen we meer bekendheid geven aan effectieve behandelingsmethoden. Vanwege kabinetsmaatregelen is de subsidie teruggelopen en zijn we meer aangewezen op leden en particuliere giften. Als de ADF stichting groeit, kunnen we onze activiteiten uitbreiden en daardoor nog meer betekenen voor patiënten en hun naasten. Nalaten aan een goed doel is belastingvrij en u hoeft geen successierecht meer te betalen. Dat betekent dat uw volledige nalatenschap aan het goede doel besteed kan worden. Een en ander is op eenvoudige wijze met uw notaris te regelen.
• Erfstelling: Bij een erfstelling kent u een gedeelte van uw totale nalatenschap aan de ADF stichting toe. Naast bijvoorbeeld uw familieleden, geeft u de ADF stichting als één van uw erfgenamen aan.
Testament Om aan een goed doel zoals de ADF stichting na te kunnen laten is een testament nodig. Zo kunt u goed bepalen wat er gebeurt met uw geld en uw bezittingen nadat u bent overleden. Zonder testament bepaalt de wet wie uw erfgenamen zijn. Zoals bijvoorbeeld uw partner, uw eventuele kinderen en verdere familie. Als er geen familie meer is, zal de erfenis aan de staat uitgekeerd worden, waarbij ook successierechten afgedragen moeten worden. Bij een goed doel is dit niet het geval. U kunt ons ook helpen met een donatie of schenking Periodieke schenking. Dit kunt u nu zelf regelen, zonder tussenkomst van de notaris. Uw gift is direct aftrekbaar indien u het bedrag dat u wilt schenken, verspreidt over vijf jaar. Zou u willen bijdragen? U kunt dan een model-schenkingsovereenkomst downloaden op onze website. Eénmalig doneren is ook mogelijk. Met iedere bijdrage helpt u ons! Een donatie is mogelijk via onze webwinkel (bedrag naar keuze). ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 35 -
• Een legaat: Hiermee omschrijft u welk specifiek bedrag of goed u wilt nalaten aan de ADF stichting. Legaten kunnen geld betreffen, maar ook goederen, onroerend goed of waardepapieren. Meer informatie? Uw schenking legt u vast in een testament bij een notaris. Voor meer informatie kunt u bellen met dhr de Boer van de ADF stichting (dinsdag of woensdag tussen 9.00 en 13.00 uur). Websites www.adfstichting.nl Voor jongeren en kinderen: www.stopjeangst.nl www.bibbers.nl
VOOR DE TOEKOMST VAN KINDEREN Save the Children is ‘s werelds grootste onafhankelijke kinderrechtenorganisatie met programma’s in 124 landen. Ruim 25.000 grotendeels lokale medewerkers zetten zich dagelijks in om medische zorg, kwalitatief goed onderwijs en betere leefomstandigheden te realiseren voor kinderen.
Ieder kind heeft recht op toegang tot onderwijs, gezondheidszorg en bescherming. Helaas is dit voor heel veel kinderen niet vanzelfsprekend. Daarom werkt Save the Children overal waar nodig met lokale overheden en gemeenschappen aan structurele veranderingen voor kinderen.
Waarom een goed doel opnemen in uw testament? Een testament stelt u in staat om na uw dood te zorgen voor uw nabestaanden. Als u daarnaast een goed doel opneemt in uw testament, zorgt u bovendien voor de toekomst van de wereld. Door Save the Children op te nemen in uw testament laat u voor kinderen wereldwijd hoop, perspectief en kansen na.
Save the Children voorziet kinderen niet alleen van noodzakelijke gezondheidszorg, onderwijs en bescherming, maar leert hen ook over hun rechten. Onderwijs is immers niet alleen het alfabet leren, maar kinderen moeten ook leren dat ze zelf keuzes mogen maken en hun toekomst zelf vorm kunnen geven. Save the Children werkt vanuit de veldkantoren aan het verbeteren van de leefomstandigheden van kinderen in kwetsbare situaties. Zij weten wat er nodig is en leeft in hun gemeenschap. Ze zijn bovendien de sleutel tot duurzame veranderingen voor kinderen. Pragmatisch, samenwerken en korte lijnen zijn karakteristieken van Save the Children. Ook in Nederland doen we er alles aan om de rechten WE VECHTEN VOOR HUN RECHTEN van kinderen onder de aandacht te brengen. In 1923 schreven we het allereerste manifest voor kinderrechten ter wereld. Deze vormde de basis van het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind van de Verenigde Naties. We maken ons nog steeds wereldwijd sterk voor de bescherming van deze rechten.
Save the Children staat voor de toekomst van kinderen. Samen met kinderen, hun families, de gemeenschap en de overheid creëren we de omstandigheden waarin een kind zich kan ontwikkelen, zodat hij of zij op kan groeien tot een onafhankelijke volwassene. Als het noodlot toeslaat door oorlog, ziekte of natuurgeweld, dan zijn we dichtbij om te voorzien in de noden.
KANS OP EEN TOEKOMST Het leven van de ondervoedeTigabu kon worden gered, mede dankzij de speciale voeding in onze kliniek. Als Tigabu vijf wordt, is het belangrijk dat hij veilig naar school kan. Zo kan hij opgroeien met het perspectief op een baan en een betere toekomst. Niet alleen Tigabu, maar elk kind moet kans krijgen op een goede toekomst.
Save the Children is door de Belastingdienst aangemerkt als ‘Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Belangrijk is te weten dat nalaten aan een goed doel met een ANBI verklaring is vrijgesteld van belastingen. Dat betekent dat over het legaat of erfstelling geen erfbelasting (successierechten) wordt geheven. Contact Neem gerust contact op met Save the Children: Telefoon: 070 338 44 48 of nalaten@savethechildren.nl Kijk op www.savethechildren.nl/nalaten
www.savethechildren.nl ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 37 -
COLOFON De Stichting Reanimatie Noord Nederland verzorgt
REANIMATIECURSUSSEN Na één avond kunt u ook mensenlevens redden, de Stichting Reanimatie Noord Nederland verzorgt reanimatiecursussen inclusief de AED volgens de richtlijnen van de Nederlandse Reanimatie Raad. Wilt u ook mensenlevens leren redden? Kijk dan op onze website en meld u aan voor een reanimatiecursus. Of neem contact op met één van onze medewerkers. Zij zijn van maandag tot en met donderdag van 09.30 - 14.30 uur aanwezig en bereikbaar op 050 - 3674199.
1e jaargang 2015 Uitgever: Dit is een gezamelijke uitgave van: Martini Media bv Hoendiep 140, 9743 AR Groningen tel. 050-314 22 44 info@martinimedia.nl
1/2
&
Drukkerij Weissenbach Zeilmakersstraat 10, 8601 WT Sneek tel. 0515-42 55 44 info@weissenbach.nl
De Notarisklerk
Een correct uitgevoerde reanimatie kan immers een waardevol mensenleven redden!
www.reanimatie-noordnederland.nl Verspreiding: reanimatienoordnederland@groningen.n1 Erven Nalaten verschijnt als bijlage in de Maandblad voor Medewerkers in heten Notariaat Hanzeplein 120, 9713 GW Groningen Notarisklerk ste 90 jaargang januari/februari 2013 nr. 1521 Speciale dank aan: Alle adverteerders, voor het meewerken aan deze uitgave.
ERVEN NALATEN GOEDE DOELEN AAN
Tarievenkaart
ERVEN & NALATEN AAN GOEDE DOELEN
- 38 -
Aansprakelijkheid: Aan de inhoud van de artikelen en advertenties is veel aandacht besteed. De redactie en de uitgever aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele onvolledigheden of onjuistheden in de tekst. Overname: Overname van artikelen uit deze uitgave is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. Advertenties: 050-314 22 44 - Gert Boerema Erig Meijeringh Druk & Opmaak: Drukkerij Weissenbach
Martini Media b.v. Hoendiep 140 9743 AR Groningen tel.050-314 22 44 fax.050-314 22 99 info@martinimedia.nl
NEVRE NETALAN EDEOG NELEOD NAA