MANUAL PEMBANGUNAN DASHBOARD MAKLUM BALAS PROGRAM
Nurulhuda Muhamad Jurulatih Analitik
Disediakan oleh, Pusat Pengujian, Pengukuran dan Penilaian (CeTMA), Universiti Utara Malaysia (UUM)
2021
ISI KANDUNGAN 01
Garis panduan pembangunan dashboard Hands-On
3
02
PAGE 1: DASHBOARD UTAMA Langkah 1: Jadikan set data sebagai Google Sheets & Dashboard Mock up
4
03 04
Langkah 2: Sign in/Login & bina report kosong.
5
Langkah 3: Sambung data kepada Data Studio melalui Google Sheets
6
Langkah 4: Tambah Elemen pada Dashboard
9
Langkah 5: Tambah Tulisan dan Gambar
17
PAGE 2: DASHBOARD KEDUA Langkah 6: Ulang langkah 4(i), 4(vi) dan 5
19
Langkah 7: Tambah elemen Table dan Tulisan
20
Langkah 8: Styling
22
Rujukan
23
PEMBANGUNAN DASHBOARD: MAKLUM BALAS PROGRAM Garis panduan pembangunan dashboard - Hands-On Di sini terdapat beberapa garis panduan atau langkah-langkah yang perlu dilakukan untuk tujuan pembangunan Dashboard Maklum Balas Program. Untuk dashboard ini, data daripada Google Sheet akan digunakan sebagai penyambung Google Data Studio.
Dashboard
3
PAGE 1: DASHBOARD UTAMA Langkah 1: Jadikan set data sebagai Google Sheets & Dashboard Mock up Sebelum membangunkan dashboard di platform Google Data Studio, pastikan dashboard mock up dan set data sudah tersedia (contoh: Google Sheet). Sila pastikan set data anda telah ditukarkan kepada bentuk Google Sheet terlebih dahulu.
Dashboard Mockup
4
Langkah 2: Sign in/Login & bina report kosong. Sign In Layari datastudio.google.com dan Sign in kepada Google Data Studio melalui akaun Google anda. Pastikan anda mempunyai akaun Google yang aktif.
Bina Report Kosong Setelah berjaya log masuk dan menerima sebarang notis Syarat Perkhidmatan, anda akan melihat skrin utama data studio seperti di bawah.
Halaman Utama Data Studio Pada halaman utama data studio, terdapat: 1 (Menu sebelah kiri); 2 (Menu Toolbar); 3 (Galeri Templat); 4 (Senarai Report); dan 5 (Bar Carian). Untuk dashbord ini, kita akan menggunakan laporan kosong baru.
5
Klik pada butang “+ Create”, kemudian pilih ‘Data source’ daripada menu untuk templat laporan “kosong”.
Langkah 3: Sambung data kepada Data Studio melalui Google Sheets Cari penyambung Google Sheets dan klik pada Google Sheets. Anda akan lihat pelbagai penyambung yang dapat dipilih untuk disambung kepada data studio dan ditarik menjadi sebuah report. Untuk dashboard ini, kita hanya menggunakan satu penyambung sahaja iaitu Google Sheets
Catatan: Sekiranya ini pertama kali anda menggunakan penyambung Google Sheets, anda perlu memberi kebenaran kepada data studio untuk menyambung kepada Google Sheets anda dengan mengklik butang “AUTHORIZE” seperti contoh di bawah.
6
Selepas klik Google Sheets, pilih ‘spreadsheets’, ‘worksheet’ dan ‘options’ yang ingin digunakan untuk dijadikan sebagai report. Namakan penyambung sebagai “Dashboard Webinar” supaya senang untuk dicari kemudian. Jika semuanya kelihatan OK, klik butang ‘CONNECT’ di sudut kanan paling atas.
Apabila connection berjaya, ‘fields’ pada bahagian ‘data source’ akan kelihatan seperti di bawah. Pada bahagian ‘Data freshness’, pilih range masa untuk data update secara automatik pada dashboard sekiranya terdapat sebarang perubahan pada sumber data (Google Sheets). Kemudian klik ‘CREATE REPORT’.
7
Data Studio akan bertanya seperti di bawah untuk pengesahan tindakan anda. Sahkan dengan klik pada butang “ADD TO REPORT”.
8
Langkah 4: Tambah Elemen pada Dashboard Setelah selesai setup sumber data, tambah elemen pada dashboard. ‘Table’ yang dihasilkan dalam laporan boleh dihapus dengan cara klik kanan pada jadual dan pilih ‘Delete’ pada menu atau dengan cara hanya menekan butang ‘Delete’ pada papan kekunci anda
Untuk dashboard webinar, lima elemen yang akan digunakan iaitu ‘Bar Chart’, ‘Pie Chart’, ‘Scorecard’, ‘Table’ dan 'Geo Maps’. Manakala untuk fungsi control, hanya ‘Drop-down list’ sahaja yang akan dimasukkan dalam dashboard.
9
(i) Scorecards Elemen pertama yang akan dimasukkan dalam dashboard adalah scorecard. Scorecard digunakan bertujuan untuk melihat 'Jumlah Peserta' dan 'Jumlah Program' yang terlibat.
Disebelah kanan skrin, terdapat dua tab – ‘Data’ dan ‘Style’. Pada bahagian tab Data, anda akan lihat dimana elemen ini mendapatkan sumber data (data source). Pada bahagian ‘Metric’, pilih Variable (Nama) untuk mengetahui jumlah peserta. Kemudian, klik pada tulisan ‘CT’ untuk tukar ‘Nama’ kepada ‘Jumlah Peserta’. Ulang langkah yang sama untuk scorecard ‘Jumlah Program’. Pada bahagian ‘Aggregiation’ pilih count untuk ‘Jumlah Peserta’ dan count distinct untuk ‘Jumlah Program’ seperti di bawah.
10
Dan pada tab Style di bawah, anda boleh membuat pilihan untuk format laporan anda. Boleh pilih untuk menukar warna, tulisan, saiz, background, border dan sebagainya mengikut kemahuan anda.
11
(ii) Pie Charts Masukkan pie chart untuk melihat demografi responden berkaitan dengan ‘pendapatan seisi rumah’ dan ‘kawasan tempat tinggal’. Pilih elemen pie chart daripada menu, kemudian letakkan di kawasan yang lapang di bawah elemen scorecard.
Pada bahagian ‘Dimension’, pastikan anda memilih variable yang betul untuk setiap pie chart iaitu ‘Pendapatan seisi rumah’ dan ‘Kawasan Tempat Tinggal’.
12
(iii) Tables Pilih table pada menu kemudian pilih variable yang ingin ditunjukkan dalam bentuk jadual seperti di bawah. Untuk tambah variable, klik pada tanda ‘ + Add dimension’ kemudian masukkan variable ‘Nama’, ‘No. Pekerja/Matriks’ dan ‘Umur’.
13
(iv) Bar Graph Masukkan bar graph untuk melihat respond peserta terhadap manfaat program. Anda boleh tukar nama di ‘Metric’ daripada ‘Record count’ kepada ‘Jumlah’.
(v) Geo Maps Setkan variable kepada ‘Geo’ terlebih dahulu. Variable yang akan digunakan sebagai geo maps adalah ‘Negeri’. Untuk setting map, boleh rujuk (youtube link: https://www.youtube.com/watch?v=y1usHXRoD50) atau ikut langkah-langkah seperti di bawah.
14
15
(vi) Drop-down list Pilih drop-down list di menu ‘Add a control’ untuk masukkan variable berikut: Tahun, Kategori Peserta, Kategori Pendapatan, Kategori Program, SDG, Nama Program, Kaedah Pelaksanaan Program, dan Kadar Peningkatan Pengetahuan.
Pastikan anda pilih variable yang betul untuk setiap elemen drop-down list di bahagian ‘control field’.
16
Langkah 5: Tambah Tulisan dan Gambar (i) Tulisan Klik pada bahagian menu seperti di bawah dan masukkan tajuk ‘DASHBOARD IMPACT WEBINAR PROGRAM’ dan beberapa tulisan seperti berikut. Pada bahgian ‘Text Properties’, anda boleh ubah, warna, saiz dan jenis tulisan mengikut kretiviti anda.
(ii) Gambar Untuk masukkan gambar, hanya klik pada menu dan pilih 'upload from computer'.
17
Dashboard Utama yang telah siap design.
18
PAGE 2: DASHBOARD KEDUA Untuk pembinaan dashboard ‘Page 2: Dashboard Kedua’, antara elemen yang digunakan adalah scorecards, drop-down list, table, gambar dan tulisan sahaja.
Langkah 6: Ulang langkah 4(i), 4(vi) dan 5 Ikut langkah yang sama seperti di ‘Page 1: Dashboard Utama’ untuk tambah scorecards, drop-down list, gambar dan tulisan (tajuk) atau anda boleh guna cara ‘copy and paste’ sahaja.
(i) Scorecards
(ii) Drop-down list
(iii) Tulisan
19
(iv) Gambar
Langkah 7: Tambah elemen Table dan Tulisan Masukkan table, klik pada menu kemudian pilih variable yang ingin ditunjukkan dalam bentuk jadual. Untuk dashboard ini, tiga table diperlukan untuk melihat maklum balas peserta terhadap program webinar.
(i) Table
20
(ii) Tulisan Tambah tulisan berikut: Maklum Balas Peserta, Dapatan Utama, Cadangan Penambahbaikan dan Cadangan Program Akan Datang. Kemudian ubah style di bahagian ‘Text Properties’.
Dashboard Kedua yang telah siap design.
21
Langkah 8: Styling Setelah semua elemen dimasukkan dan design kedua-dua dashboard telah siap, anda boleh ubah susun atur, warna, dan saiz setiap elemen mengikut kemahuan anda.
PAGE 1: DASHBOARD UTAMA
PAGE 2: DASHBOARD KEDUA
22
Rujukan 1. https://datadrivenlabs.io/blog/how-to-build-a-data-studiodashboard/ 2. https://www.youtube.com/watch?v=y1usHXRoD50
23