L
ieve groet uit Florence
Ella Snoep
1 2 3 4 5
Florence
dag
Drie vriendjes op verkenning 5
dag
Rondom dom 17
dag
Wandelen in de heuvels 25
dag
Kerken en madonna’s 37
dag
Cadeautjesdag 47
1 2 3 4 5
Florence
dag
Drie vriendjes op verkenning 5
dag
Rondom dom 17
dag
Wandelen in de heuvels 25
dag
Kerken en madonna’s 37
dag
Cadeautjesdag 47
Waarom
Palazzo Vecchio
Waarom wil je naar Florence? De hoofdstad van de provincie Toscane in ItaliĂŤ? Omdat de hele stad kunst en cultuur is. Je hoeft er geen museum voor in, je hoeft geen kaartje te kopen of in de rij te staan. Overal om je heen
Florence Dom
Ponte Vecchio
zie je de mooiste gebouwen en beelden, in de kerken de meest prachtige muurschilderingen en altaarstukken. Je kunt het allemaal belopen. Hier in deze stad werd voor het eerst, na de val van het Romeinse rijk, literatuur,
architectuur en beeldende kunst als zelfstandige uitdrukking van de mens gezien. Kunst was er niet alleen om God of een machtige koning te vereren maar ook omdat je er zomaar als burger van kon genieten. Om het
WAUW-effect: wat knap, mooi! Het Palazzo Vecchio, stadhuis, lijkt op een strenge burcht, zoals ook verschillende andere gebouwen in de stad. Gesloten. De brug - Ponte Vecchio - is uit de middeleeuwen. Vol winkeltjes.
Waarom
Palazzo Vecchio
Waarom wil je naar Florence? De hoofdstad van de provincie Toscane in ItaliĂŤ? Omdat de hele stad kunst en cultuur is. Je hoeft er geen museum voor in, je hoeft geen kaartje te kopen of in de rij te staan. Overal om je heen
Florence Dom
Ponte Vecchio
zie je de mooiste gebouwen en beelden, in de kerken de meest prachtige muurschilderingen en altaarstukken. Je kunt het allemaal belopen. Hier in deze stad werd voor het eerst, na de val van het Romeinse rijk, literatuur,
architectuur en beeldende kunst als zelfstandige uitdrukking van de mens gezien. Kunst was er niet alleen om God of een machtige koning te vereren maar ook omdat je er zomaar als burger van kon genieten. Om het
WAUW-effect: wat knap, mooi! Het Palazzo Vecchio, stadhuis, lijkt op een strenge burcht, zoals ook verschillende andere gebouwen in de stad. Gesloten. De brug - Ponte Vecchio - is uit de middeleeuwen. Vol winkeltjes.
ALS JE TE VEEL KWAAKT, WORD JE DAN UIT HET VLIEGTUIG GEDUWD ?
UIT ALS JE VERZINT... VERTEL IK JULLIE ELKE AVOND EEN VERHAALTJE.
MOETEN WE ZEKER WEL ONZE TANDEN HEBBEN GEPOETST.
DAG 1
Drie vriendjes op verkenning Om te beginnen neem je behalve een nagelborstel een iPhone en een goede gids mee. En...niet te vergeten vingerpopjes of kleine knuffels zoals Biggy, Pad en Kikkertje. Ze zien altijd andere dingen dan volwassen mensen en willen nooit lang in broekzak of tas zitten. Ze willen eruit. Dat kan soms een probleem geven want niet iedereen houdt van knuffels en grapjes. Zeker niet bij kunst. Niets van aantrekken. Ook
de grootste mopperpot zal moeten toegeven dat waneer je de werken niet aanraakt, het een onschuldig vermaak is. Met de iPhone kan je makkelijk alles fotograferen. Dan maak je thuis je eigen fotoalbum zoals ik deed. Biggy is de oudste en heeft veel gelezen. Vraag me niet over het hoe of wat. Pad is soms ietsje tĂŠ ondernemend en Kikkertje is gewoon nog heel jong. Die moet worden beschermd.
5
ALS JE TE VEEL KWAAKT, WORD JE DAN UIT HET VLIEGTUIG GEDUWD ?
UIT ALS JE VERZINT... VERTEL IK JULLIE ELKE AVOND EEN VERHAALTJE.
MOETEN WE ZEKER WEL ONZE TANDEN HEBBEN GEPOETST.
DAG 1
Drie vriendjes op verkenning Om te beginnen neem je behalve een nagelborstel een iPhone en een goede gids mee. En...niet te vergeten vingerpopjes of kleine knuffels zoals Biggy, Pad en Kikkertje. Ze zien altijd andere dingen dan volwassen mensen en willen nooit lang in broekzak of tas zitten. Ze willen eruit. Dat kan soms een probleem geven want niet iedereen houdt van knuffels en grapjes. Zeker niet bij kunst. Niets van aantrekken. Ook
de grootste mopperpot zal moeten toegeven dat waneer je de werken niet aanraakt, het een onschuldig vermaak is. Met de iPhone kan je makkelijk alles fotograferen. Dan maak je thuis je eigen fotoalbum zoals ik deed. Biggy is de oudste en heeft veel gelezen. Vraag me niet over het hoe of wat. Pad is soms ietsje tĂŠ ondernemend en Kikkertje is gewoon nog heel jong. Die moet worden beschermd.
5
HIER WIL IK ALTIJD BLIJVEN. ZIEN JULLIE DE GROTE DOM VAN FLORENCE ?
NEE EERST POEPEN. BUITEN OP HET GRAS VAN HET PENSION MAG DAT NIET. NA HET ETEN GAAN WE DE STAD IN. KOEKELOEREN.
dag 1
GAAN WE NAAR HET BOS ? SPELEN ?
7
HIER WIL IK ALTIJD BLIJVEN. ZIEN JULLIE DE GROTE DOM VAN FLORENCE ?
NEE EERST POEPEN. BUITEN OP HET GRAS VAN HET PENSION MAG DAT NIET. NA HET ETEN GAAN WE DE STAD IN. KOEKELOEREN.
dag 1
GAAN WE NAAR HET BOS ? SPELEN ?
7
dag 1 9 HEBBEN ALLE ITALIANEN EEN MOTOR ? DAN WIL IK ITALIAAN WORDEN !
Dom, Klokkentoren Overal zie je vanuit de verte de domkoepel. Een staaltje ingenieurswerk van ongekende aard. De koepel omspant een ruimte met een diameter van 45,50 meter en is 91 meter hoog. Naast de dom staat de klokkentoren (85 meter) die Giotto di Bondone, een alleskunner, heeft gebouwd en die hij liet bekleden met verschillende soorten marmer in verschillende kleuren. Prachtig effect. Lijkt ook op Engelse drop.
PalazzoVecchio en David Dit stadhuis ziet eruit als een Middeleeuwse vesting gebouwd met zware, licht bruin/gele stenen die de Florentijnen zo uit de grond konden halen. Voor de ingang staat een kopie van de David van de beroemdste kunstenaar uit de Renaissance, Michelangelo Buonarotti. David is een held uit de bijbel die met een katapult de reus Goliath doodde. De stad Florence zag zich zelf ook zo: klein, slim en onoverwinnelijk.
HELLUP !!
dag 1 9 HEBBEN ALLE ITALIANEN EEN MOTOR ? DAN WIL IK ITALIAAN WORDEN !
Dom, Klokkentoren Overal zie je vanuit de verte de domkoepel. Een staaltje ingenieurswerk van ongekende aard. De koepel omspant een ruimte met een diameter van 45,50 meter en is 91 meter hoog. Naast de dom staat de klokkentoren (85 meter) die Giotto di Bondone, een alleskunner, heeft gebouwd en die hij liet bekleden met verschillende soorten marmer in verschillende kleuren. Prachtig effect. Lijkt ook op Engelse drop.
PalazzoVecchio en David Dit stadhuis ziet eruit als een Middeleeuwse vesting gebouwd met zware, licht bruin/gele stenen die de Florentijnen zo uit de grond konden halen. Voor de ingang staat een kopie van de David van de beroemdste kunstenaar uit de Renaissance, Michelangelo Buonarotti. David is een held uit de bijbel die met een katapult de reus Goliath doodde. De stad Florence zag zich zelf ook zo: klein, slim en onoverwinnelijk.
HELLUP !!
Op dit plein ontmoette je iedereen, hier gebeurde het: optochten, feesten, inhuldigingen, openbare terechtstellingen, boekverbrandingen. Vanaf een verhoging waarschuwde de strenge monnik Savonarola de ‘vrije en bandeloze’ Florentijn voor het verschrikkelijke einde van de wereld. Straf van God. Uiteindelijk belandde hij op de brandstapel, op datzelfde plein. De Florentijn verkoos vrijheid boven een vroom en armoedig leven. Pestepidemiën, overstromingen van de Arno of buitenlandse legers die de stad kort en klein sloegen, konden hen niet klein krijgen. Trots en onafhankelijk als ze waren. De grootste Florentijnse beeldhouwers van de 16de eeuw waren naast Michelangelo, Benvenuto Cellini en Giambologna. Zij waren favorieten van de’ Medici. Het bronzen beeld
van de griekse held Perseus die zojuist het slangenhoofd van het monster Medusa heeft afgehakt, is van Cellini. Wie in de ogen van Medusa keek versteende. Cellini, opgeleid tot goudsmid, was geniaal in het uitbeelden van details. Alle moeilijke draaiingen van het menselijk lichaam had hij onder de knie. Rivaal Giambologna had dat ook maar toonde dat met nóg meer lef. De Sabijnse maagdenroof straalt waar je ook staat kracht en energie uit. Hoe ellendig het onderwerp ook is. Om zich voort te kunnen planten roofden Romeinse mannen jonge vrouwen van een naburige stam. Het mythische begin van het Romeinse rijk.
dag 1
Piazza Signoria
11
Op dit plein ontmoette je iedereen, hier gebeurde het: optochten, feesten, inhuldigingen, openbare terechtstellingen, boekverbrandingen. Vanaf een verhoging waarschuwde de strenge monnik Savonarola de ‘vrije en bandeloze’ Florentijn voor het verschrikkelijke einde van de wereld. Straf van God. Uiteindelijk belandde hij op de brandstapel, op datzelfde plein. De Florentijn verkoos vrijheid boven een vroom en armoedig leven. Pestepidemiën, overstromingen van de Arno of buitenlandse legers die de stad kort en klein sloegen, konden hen niet klein krijgen. Trots en onafhankelijk als ze waren. De grootste Florentijnse beeldhouwers van de 16de eeuw waren naast Michelangelo, Benvenuto Cellini en Giambologna. Zij waren favorieten van de’ Medici. Het bronzen beeld
van de griekse held Perseus die zojuist het slangenhoofd van het monster Medusa heeft afgehakt, is van Cellini. Wie in de ogen van Medusa keek versteende. Cellini, opgeleid tot goudsmid, was geniaal in het uitbeelden van details. Alle moeilijke draaiingen van het menselijk lichaam had hij onder de knie. Rivaal Giambologna had dat ook maar toonde dat met nóg meer lef. De Sabijnse maagdenroof straalt waar je ook staat kracht en energie uit. Hoe ellendig het onderwerp ook is. Om zich voort te kunnen planten roofden Romeinse mannen jonge vrouwen van een naburige stam. Het mythische begin van het Romeinse rijk.
dag 1
Piazza Signoria
11
dag 1 13
Familie de’ Medici Muurschilderingen van Benozzo Gozzoli met portretten van de familie in het 15de eeuwse paleis Medici-Riccardi. Zonder deze bankiersfamilie had Florence er niet zo uitgezien als nu. Behalve rijk waren de’ Medici’s grote beschermers
van de kunsten. Ze lieten paleizen en kerken bouwen en gaven kunstenaars opdrachten die te versieren. De vroegste de’ Medici’s waren handelaren, geen artsen of apothekers zoals het hardnekkige gerucht wil. In hun wapenschild staan geen pillen maar kanonskogels.
Door op grote schaal schapenwol uit Engeland en Portugal te importeren en een belangrijke textielindustrie op te zetten, bouwden ze een vermogen op. Ze richtten banken op en leenden geld tegen goede rente aan koningen en pausen. Als dank kregen ze in de
16de eeuw een hertogelijke titel. Ze gedroegen zich nu als vorsten. Groothertogin Anna Maria Luisa de’ Medici was de laatste. Ze stierf in 1743 en zorgde ervoor dat alle bezittingen van de familie de’ Medici aan de Florentijnse staat toekwamen.
dag 1 13
Familie de’ Medici Muurschilderingen van Benozzo Gozzoli met portretten van de familie in het 15de eeuwse paleis Medici-Riccardi. Zonder deze bankiersfamilie had Florence er niet zo uitgezien als nu. Behalve rijk waren de’ Medici’s grote beschermers
van de kunsten. Ze lieten paleizen en kerken bouwen en gaven kunstenaars opdrachten die te versieren. De vroegste de’ Medici’s waren handelaren, geen artsen of apothekers zoals het hardnekkige gerucht wil. In hun wapenschild staan geen pillen maar kanonskogels.
Door op grote schaal schapenwol uit Engeland en Portugal te importeren en een belangrijke textielindustrie op te zetten, bouwden ze een vermogen op. Ze richtten banken op en leenden geld tegen goede rente aan koningen en pausen. Als dank kregen ze in de
16de eeuw een hertogelijke titel. Ze gedroegen zich nu als vorsten. Groothertogin Anna Maria Luisa de’ Medici was de laatste. Ze stierf in 1743 en zorgde ervoor dat alle bezittingen van de familie de’ Medici aan de Florentijnse staat toekwamen.
IK WIL WEL IN EEN RIJTUIG MET EEN PAARD ERVOOR. MOET IK ME MORGEN LATEN DOPEN ? IN DIE DOOPKAPEL ? IK HOU NIET VAN WATER OP M’N KOP.
dag 1
BEN BLIJ DAT IK NU LEEF. TOEN HADDEN ZE GEEN MOTOR !
15
Doopkapel en dom gefotografeerd door een van de drie beroemde broers Alinari, eind 19de eeuw.
IK WIL WEL IN EEN RIJTUIG MET EEN PAARD ERVOOR. MOET IK ME MORGEN LATEN DOPEN ? IN DIE DOOPKAPEL ? IK HOU NIET VAN WATER OP M’N KOP.
dag 1
BEN BLIJ DAT IK NU LEEF. TOEN HADDEN ZE GEEN MOTOR !
15
Doopkapel en dom gefotografeerd door een van de drie beroemde broers Alinari, eind 19de eeuw.
IK WEET OOK NIET ALLES. IK WIL ALLES ZIEN ALS JIJ MAAR VERHALEN VERTELT, BIGGY.
JE HEBT TOCH VEEL GELEZEN EN JE BENT HIER TOCH AL EERDER GEWEEST. EN JE BENT OOK NOG EENS DE OUDSTE. ZO !
DAG 2 Rondom dom
De dom of kathedraal (zetel van de bisschop) heet Santa Maria del Fiore, Heilige Maria van de Bloem. Ook de naam Firenze of Florence verwijst naar bloemen. De dom was en is een wereldwonder. Grootste stenen gebouw dat er bestaat. De Florentijnse bouwmeester en beeldhouwer Arnolfo di Cambio kreeg hiervoor in 1296 de opdracht. Florence groeide in die tijd hard en er was welvaart. Dat moest aan de buren worden getoond. Hoe je een stenen koepel over zo’n groot op-
pervlak kon construeren wist ook de architect zelf nog niet. God zou hem wel hierin bijstaan. Di Cambio stierf 14 jaar nadat hij aan de bouw was begonnen. Het duurde nog zo’n 150 jaar voordat architect en beeldhouwer Brunelleschi de gok waagde om de koepel zonder luchtbogen van buiten te bouwen. In totaal is er bijna tweehonderd jaar aan de dom gewerkt. Pas aan het einde van de 19de eeuw werd de bakstenen gevel met marmer bekleed. Voor die tijd was het geld daarvoor op.
17
IK WEET OOK NIET ALLES. IK WIL ALLES ZIEN ALS JIJ MAAR VERHALEN VERTELT, BIGGY.
JE HEBT TOCH VEEL GELEZEN EN JE BENT HIER TOCH AL EERDER GEWEEST. EN JE BENT OOK NOG EENS DE OUDSTE. ZO !
DAG 2 Rondom dom
De dom of kathedraal (zetel van de bisschop) heet Santa Maria del Fiore, Heilige Maria van de Bloem. Ook de naam Firenze of Florence verwijst naar bloemen. De dom was en is een wereldwonder. Grootste stenen gebouw dat er bestaat. De Florentijnse bouwmeester en beeldhouwer Arnolfo di Cambio kreeg hiervoor in 1296 de opdracht. Florence groeide in die tijd hard en er was welvaart. Dat moest aan de buren worden getoond. Hoe je een stenen koepel over zo’n groot op-
pervlak kon construeren wist ook de architect zelf nog niet. God zou hem wel hierin bijstaan. Di Cambio stierf 14 jaar nadat hij aan de bouw was begonnen. Het duurde nog zo’n 150 jaar voordat architect en beeldhouwer Brunelleschi de gok waagde om de koepel zonder luchtbogen van buiten te bouwen. In totaal is er bijna tweehonderd jaar aan de dom gewerkt. Pas aan het einde van de 19de eeuw werd de bakstenen gevel met marmer bekleed. Voor die tijd was het geld daarvoor op.
17
dag 2
50 METER AL GEKLOMMEN. BEN BIJNA HOGER DAN DE KLOKKENTOREN. HOERA !
19 MAG JE HIER WEL PRATEN ?
WAT HOOG! IK WIL NAAR BOVEN.
DAT IS EEN ECHTE ITALIAANSE SCOOTER !
In de koepel een gigantische schildering van Het laatste oordeel. De wereld gaat ten onder en God en Jezus Christus oordelen of je een goed leven hebt geleid. Zo ja, dan kwam je in de hemel. Zo niet, dan in de hel. Giorgio Vasari, leerling van Michelangelo, was de ontwerper.
dag 2
50 METER AL GEKLOMMEN. BEN BIJNA HOGER DAN DE KLOKKENTOREN. HOERA !
19 MAG JE HIER WEL PRATEN ?
WAT HOOG! IK WIL NAAR BOVEN.
DAT IS EEN ECHTE ITALIAANSE SCOOTER !
In de koepel een gigantische schildering van Het laatste oordeel. De wereld gaat ten onder en God en Jezus Christus oordelen of je een goed leven hebt geleid. Zo ja, dan kwam je in de hemel. Zo niet, dan in de hel. Giorgio Vasari, leerling van Michelangelo, was de ontwerper.
dag 2
Stadsgeschiedenis Na het uiteenvallen van het Romeinse rijk ontstonden er in Italië stadsstaten zoals Milaan, Venetië en de republiek Florence. Hier werd In 1321 een van de eerste universiteiten opgericht waar wiskunde een belangrijk vak was. Het perspectief werd
IK ZIE LINKS DE SANTA CROCE. HEEFT BIGGY VERTELD. DIE WEET ALLES.
ontdekt dat wil zeggen wil je een levensechte voorstelling uitbeelden, je de lijnen naar één punt aan de horizon moet trekken. Een sensatie. De Renaissance werd hier als het ware uitgevonden. Dat woord
21
BIGGY WEET NIET OF JE IN DE RIVIER MAG ZWEMMEN. DIE ZIE JE ACHTER MIJ !
betekent hergeboorte van kunsten en wetenschappen, geïnspireerd door die van de oude Grieken en Romeinen. Belangrijk voor Florence is de rivier de Arno. Daarmee heeft de stad toegang tot de zee, regelmatig tot groot
ongenoegen van steden als Pisa en Siena. Harde veldslagen werden geleverd waarin de Florentijnen uiteindelijk altijd wonnen. In de dom van Florence schilderde Uccello een opperbevelhebber te paard uit de beroemde veldslag bij San Romano (zie pag. 18).
dag 2
Stadsgeschiedenis Na het uiteenvallen van het Romeinse rijk ontstonden er in Italië stadsstaten zoals Milaan, Venetië en de republiek Florence. Hier werd In 1321 een van de eerste universiteiten opgericht waar wiskunde een belangrijk vak was. Het perspectief werd
IK ZIE LINKS DE SANTA CROCE. HEEFT BIGGY VERTELD. DIE WEET ALLES.
ontdekt dat wil zeggen wil je een levensechte voorstelling uitbeelden, je de lijnen naar één punt aan de horizon moet trekken. Een sensatie. De Renaissance werd hier als het ware uitgevonden. Dat woord
21
BIGGY WEET NIET OF JE IN DE RIVIER MAG ZWEMMEN. DIE ZIE JE ACHTER MIJ !
betekent hergeboorte van kunsten en wetenschappen, geïnspireerd door die van de oude Grieken en Romeinen. Belangrijk voor Florence is de rivier de Arno. Daarmee heeft de stad toegang tot de zee, regelmatig tot groot
ongenoegen van steden als Pisa en Siena. Harde veldslagen werden geleverd waarin de Florentijnen uiteindelijk altijd wonnen. In de dom van Florence schilderde Uccello een opperbevelhebber te paard uit de beroemde veldslag bij San Romano (zie pag. 18).
SSST , DIE MET DIE KALE KOP IS EEN ZELFPORTRET VAN DE KUNSTENAAR.
Geboorte van Eva uit Adam’s rib.
Dommuseum Voor belangrijke kunstopdrachten werden door de stad wedstrijden uitgeschreven. De grote Renaissancekunstenaars Brunelleschi en Ghiberti streden met elkaar om de opdracht voor de bronzen deuren van de Middeleeuwse doopkapel. Ghiberti won.‘Vader van de Renaissance’ was Giotto (ca.12661337) die ook de reliëfs voor de klokkentoren maakte. Hier de Geboorte van Adam en Eva. Lucca della Robbia maakte de reliëfs voor de koorbanken in de dom. Uitbundig dansende en muziek makende ‘engelen’. Schande werd daar over gesproken. De Kruisafname, bedoeld voor zijn eigen grafmonument, maakte Michelangelo nooit af. Hij sloeg het beeld in stukken omdat het marmer scheurtjes vertoonde. Een van zijn leerlingen heeft het gerestaureerd en bracht de linkerfiguur aan. Het hoofd van de man bovenaan is vermoedelijk het zelfportret van Michelangelo.
dag 2
Geboorte van Adam.
23
SSST , DIE MET DIE KALE KOP IS EEN ZELFPORTRET VAN DE KUNSTENAAR.
Geboorte van Eva uit Adam’s rib.
Dommuseum Voor belangrijke kunstopdrachten werden door de stad wedstrijden uitgeschreven. De grote Renaissancekunstenaars Brunelleschi en Ghiberti streden met elkaar om de opdracht voor de bronzen deuren van de Middeleeuwse doopkapel. Ghiberti won.‘Vader van de Renaissance’ was Giotto (ca.12661337) die ook de reliëfs voor de klokkentoren maakte. Hier de Geboorte van Adam en Eva. Lucca della Robbia maakte de reliëfs voor de koorbanken in de dom. Uitbundig dansende en muziek makende ‘engelen’. Schande werd daar over gesproken. De Kruisafname, bedoeld voor zijn eigen grafmonument, maakte Michelangelo nooit af. Hij sloeg het beeld in stukken omdat het marmer scheurtjes vertoonde. Een van zijn leerlingen heeft het gerestaureerd en bracht de linkerfiguur aan. Het hoofd van de man bovenaan is vermoedelijk het zelfportret van Michelangelo.
dag 2
Geboorte van Adam.
23
IK DROOM. HEERLIJK. JE GOED VASTHOUDEN KIKKERTJE. BIGGY GA EENS WAT HARDER !
Wandelen in3 de heuvels DAG Het begon al toen ze wakker werden. Biggy was moe en dacht alleen maar aan een motor om daarop met z’n drieen door de heuvels te scheuren. Kikkertje wilde spelen en Pad was uit zijn humeur en begon Biggy te pesten. Kom jongens, hou op, we gaan een rustdag nemen. We gaan wandelen! Voetballen en verstoppertje spelen. Kijk eens naar die hoge, donkergroene bomen. Die zie je hier overal: cypressen. Om te tekenen of te schilderen. ‘Kan ik niet,’zegt Biggy. Onzin.
Je neemt papier of een klein schetsboekje mee, je gaat ergens zitten, goed kijken en met viltstiften teken je die. Het hoeft heus niet goed te lijken. Dan maak je maar een foto! Of je tekent die parasolbomen of die oude muurtjes gemaakt van grote brokken steen. Misschien vind je nog wel resten van antieke beelden. Die lagen hier in de middeleeuwen nog overal in de grond. Ook de Romeinen hadden in Toscane, zo heet deze provincie, hun vakantiehuizen.
25
IK DROOM. HEERLIJK. JE GOED VASTHOUDEN KIKKERTJE. BIGGY GA EENS WAT HARDER !
Wandelen in3 de heuvels DAG Het begon al toen ze wakker werden. Biggy was moe en dacht alleen maar aan een motor om daarop met z’n drieen door de heuvels te scheuren. Kikkertje wilde spelen en Pad was uit zijn humeur en begon Biggy te pesten. Kom jongens, hou op, we gaan een rustdag nemen. We gaan wandelen! Voetballen en verstoppertje spelen. Kijk eens naar die hoge, donkergroene bomen. Die zie je hier overal: cypressen. Om te tekenen of te schilderen. ‘Kan ik niet,’zegt Biggy. Onzin.
Je neemt papier of een klein schetsboekje mee, je gaat ergens zitten, goed kijken en met viltstiften teken je die. Het hoeft heus niet goed te lijken. Dan maak je maar een foto! Of je tekent die parasolbomen of die oude muurtjes gemaakt van grote brokken steen. Misschien vind je nog wel resten van antieke beelden. Die lagen hier in de middeleeuwen nog overal in de grond. Ook de Romeinen hadden in Toscane, zo heet deze provincie, hun vakantiehuizen.
25
VOLGENS MIJ ZIJN WE DE WEG KWIJT. KIJK UIT VOOR DE AUTO’S !
dag 3
KRIJG IK BUIKPIJN ALS IK DIE BESSEN EET ? ZE ZIEN ER WEL LEKKER UIT.
27
VOLGENS MIJ ZIJN WE DE WEG KWIJT. KIJK UIT VOOR DE AUTO’S !
dag 3
KRIJG IK BUIKPIJN ALS IK DIE BESSEN EET ? ZE ZIEN ER WEL LEKKER UIT.
27
Poggio
Lambrogiana
MAG IK HIER ZWEMMEN ? NEE ! DAN GA IK LEKKER MET PAD POEDELEN.
dag 3
La Maggia
29
villa’s de’ Medici De familie woonde eerst in paleis MediciRiccardi daarna in de Uffizi, regeringsgebouw van Florence. Nadat er tussen Uffizi en Pittipaleis een overdekte loopbrug - nog steeds te zien - was gebouwd werd het grote paleis gekocht. Eens
Pitti
behoorde dat aan Luca Pitti toe, concurrent in bankzaken én vriend van de’ Medici’s. In het Pittipaleis waarachter uitgestrekte tuinen liggen met grotten en waterpartijen, leek het of je buiten woonde.
Toch zal de stank in de zomer ook daar zijn doorgedrongen. Elke stad in Europa stonk op warme dagen verschrikkelijk. Er was geen riolering, er reden
Pratolino
geen vuilniswagens. Alle soorten ‘smerige’ industrie zaten midden in de stad. Wie wat geld had liet een villa in de heuvels rond Florence bouwen. De Medici’s hadden er vele. Onder de bezitters was het een sport wie de mooiste tuin bezat.
Poggio
Lambrogiana
MAG IK HIER ZWEMMEN ? NEE ! DAN GA IK LEKKER MET PAD POEDELEN.
dag 3
La Maggia
29
villa’s de’ Medici De familie woonde eerst in paleis MediciRiccardi daarna in de Uffizi, regeringsgebouw van Florence. Nadat er tussen Uffizi en Pittipaleis een overdekte loopbrug - nog steeds te zien - was gebouwd werd het grote paleis gekocht. Eens
Pitti
behoorde dat aan Luca Pitti toe, concurrent in bankzaken én vriend van de’ Medici’s. In het Pittipaleis waarachter uitgestrekte tuinen liggen met grotten en waterpartijen, leek het of je buiten woonde.
Toch zal de stank in de zomer ook daar zijn doorgedrongen. Elke stad in Europa stonk op warme dagen verschrikkelijk. Er was geen riolering, er reden
Pratolino
geen vuilniswagens. Alle soorten ‘smerige’ industrie zaten midden in de stad. Wie wat geld had liet een villa in de heuvels rond Florence bouwen. De Medici’s hadden er vele. Onder de bezitters was het een sport wie de mooiste tuin bezat.
In deze mooiste tuin vanToscane vind je naast beelden en fonteinen ook grotten. Achter in deze grot zie je nog net de in- of uitgang van de lange overdekte privé-gang die boven de Ponte Vecchio tussen de Uffizi en het Pitti loopt. Aan beide zijden staan kopieën van de beroemde slavenbeelden van Michelangelo. Wie ze in het echt wil zien moet naar de Galleria dell’ Accademia. Eleonora van Toledo, echtgenote van Cosimo I, liet grot en tuinen aanleggen toen het echtpaar er ging wonen. De grot is gemaakt van steen - het lijkt wel druipzand waarmee je kastelen op het strand bouwt - schelpen, er zijn muurschilderingen en oorspronkelijk had alles kleur. Bij de favoriete hofdwerg van Cosimo I, zittend op een schildpad, laat elke toerist zich fotograferen.
dag 3
Tuin in Pitti Paleis
31
NET ZO DIK ALS JIJ, BIGGY.
In deze mooiste tuin vanToscane vind je naast beelden en fonteinen ook grotten. Achter in deze grot zie je nog net de in- of uitgang van de lange overdekte privé-gang die boven de Ponte Vecchio tussen de Uffizi en het Pitti loopt. Aan beide zijden staan kopieën van de beroemde slavenbeelden van Michelangelo. Wie ze in het echt wil zien moet naar de Galleria dell’ Accademia. Eleonora van Toledo, echtgenote van Cosimo I, liet grot en tuinen aanleggen toen het echtpaar er ging wonen. De grot is gemaakt van steen - het lijkt wel druipzand waarmee je kastelen op het strand bouwt - schelpen, er zijn muurschilderingen en oorspronkelijk had alles kleur. Bij de favoriete hofdwerg van Cosimo I, zittend op een schildpad, laat elke toerist zich fotograferen.
dag 3
Tuin in Pitti Paleis
31
NET ZO DIK ALS JIJ, BIGGY.
dag 3
IK VAL IN EEN ZWART GAT !
33
HET GAAT ONWEREN. WE ZIJN DE WEG KWIJT.
Verdwaald
JE MOET NIET ZO WIEBELEN !
Ze waren de weg kwijtgeraakt. De lucht werd donker en donkerder. Het begon te regenen en flink te waaien. ‘Ik dacht dat het hier altijd mooi weer was,’ zei pad. ‘Hoe denk je dan dat de bomen kunnen groeien, Oen’. Dat was Biggy die
ongerust en bozig werd. Na de zoveelste keer dat ze met elkaar een toren hadden gemaakt zodat Kikkertje kon zien of er een weg was, lukte het. Maar geen auto, motor of mens te bekennen. ‘Gaan we links of rechts?’, vroeg pad. ‘We iene-miene-mutten erom,’ stelde Biggy voor. Het werd links.
dag 3
IK VAL IN EEN ZWART GAT !
33
HET GAAT ONWEREN. WE ZIJN DE WEG KWIJT.
Verdwaald
JE MOET NIET ZO WIEBELEN !
Ze waren de weg kwijtgeraakt. De lucht werd donker en donkerder. Het begon te regenen en flink te waaien. ‘Ik dacht dat het hier altijd mooi weer was,’ zei pad. ‘Hoe denk je dan dat de bomen kunnen groeien, Oen’. Dat was Biggy die
ongerust en bozig werd. Na de zoveelste keer dat ze met elkaar een toren hadden gemaakt zodat Kikkertje kon zien of er een weg was, lukte het. Maar geen auto, motor of mens te bekennen. ‘Gaan we links of rechts?’, vroeg pad. ‘We iene-miene-mutten erom,’ stelde Biggy voor. Het werd links.
IK HEB EELT OP MIJN POTEN GEKREGEN MAAR HET WAS VANDAAG WEL SPANNEND.
NEE GEEN BRAND. ZE STOKEN AL HET HERFSTAFVAL VAN HET LAND OP.
dag 3
GELUKKIG DAAR IS ONS HUIS, PENSIONE BENCISTA.
35
ER IS ROOK ACHTER ONS HUIS. BRAND !
En een honger dat ze hadden. Ze bestelden wel drie keer spaghetti Bolognese. Tenslotte zag Kikkertje in plaats van groen, ROOD!
IK HEB EELT OP MIJN POTEN GEKREGEN MAAR HET WAS VANDAAG WEL SPANNEND.
NEE GEEN BRAND. ZE STOKEN AL HET HERFSTAFVAL VAN HET LAND OP.
dag 3
GELUKKIG DAAR IS ONS HUIS, PENSIONE BENCISTA.
35
ER IS ROOK ACHTER ONS HUIS. BRAND !
En een honger dat ze hadden. Ze bestelden wel drie keer spaghetti Bolognese. Tenslotte zag Kikkertje in plaats van groen, ROOD!
DAG 4
Kerken en Madonna’s
HIER ZIJN WEL VEEL ALTAREN ! MAG IK OOK DIE TRAP OP ?
Ghirlandaio in de Santa Maria Novella
Filippo Lippi in Santa Trinita
Op elke plein, in elke straat, voorbij elke hoek vind je wel een kerk. Ga naar binnen, er is altijd iets moois, merkwaardigs of uit de middeleeuwen of Renaissance aanwezig. Rijke Florentijnse families beconcureerden elkaar in wie de mooiste kerk, kapel of altaarstuk liet maken. Santa Maria Novella, vlakbij het station, heeft van alle kerken de mooiste gevel. Het plein dat ervoor ligt is groot en gezellig. Er is veel te doen. Vroeger werden hier paardenraces
gehouden, nu popconcerten. De indrukwekkende kruisiging (zie pag. 39 rechts) die in de kerk de bezoeker direct opvalt, is van Giotto. Op een van de zijmuren zie je de kruisiging van Masaccio (pag. 39 links) zo’n 100 jaar later gemaakt, die toen een schok gaf. De kunstenaar had hier voor het eerst het lineair perspectief toegepast. Achter en opzij van het altaar wandschilderingen van Ghirlandaio, leermeester van Michelangelo.
37
DAG 4
Kerken en Madonna’s
HIER ZIJN WEL VEEL ALTAREN ! MAG IK OOK DIE TRAP OP ?
Ghirlandaio in de Santa Maria Novella
Filippo Lippi in Santa Trinita
Op elke plein, in elke straat, voorbij elke hoek vind je wel een kerk. Ga naar binnen, er is altijd iets moois, merkwaardigs of uit de middeleeuwen of Renaissance aanwezig. Rijke Florentijnse families beconcureerden elkaar in wie de mooiste kerk, kapel of altaarstuk liet maken. Santa Maria Novella, vlakbij het station, heeft van alle kerken de mooiste gevel. Het plein dat ervoor ligt is groot en gezellig. Er is veel te doen. Vroeger werden hier paardenraces
gehouden, nu popconcerten. De indrukwekkende kruisiging (zie pag. 39 rechts) die in de kerk de bezoeker direct opvalt, is van Giotto. Op een van de zijmuren zie je de kruisiging van Masaccio (pag. 39 links) zo’n 100 jaar later gemaakt, die toen een schok gaf. De kunstenaar had hier voor het eerst het lineair perspectief toegepast. Achter en opzij van het altaar wandschilderingen van Ghirlandaio, leermeester van Michelangelo.
37
dag 4 39 JONGENS KALM. HIER ZIE JE DE ONTMOETING VAN MARIA MET ELISABETH DOOR JACOPO DA PONTORMO. EEN VAN DE GROOTSTE RENAISSANCEKUNSTENAARS.
NIET SCHRIKKEN. KIKKERTJE, ALS JE HET ENG VINDT, GEWOON NIET KIJKEN. STRAKS ALS IE BEGRAVEN IS GAAT IE UIT ZIJN GRAF WEER OPSTAAN.
MIJN KLEUTERJUF HEET OOK ELISABETH. DIE IS VEEL MOOIER !
SS.Annunziata
Santa Maria Novella
Santa Maria Novella
dag 4 39 JONGENS KALM. HIER ZIE JE DE ONTMOETING VAN MARIA MET ELISABETH DOOR JACOPO DA PONTORMO. EEN VAN DE GROOTSTE RENAISSANCEKUNSTENAARS.
NIET SCHRIKKEN. KIKKERTJE, ALS JE HET ENG VINDT, GEWOON NIET KIJKEN. STRAKS ALS IE BEGRAVEN IS GAAT IE UIT ZIJN GRAF WEER OPSTAAN.
MIJN KLEUTERJUF HEET OOK ELISABETH. DIE IS VEEL MOOIER !
SS.Annunziata
Santa Maria Novella
Santa Maria Novella
Reliëf met de Verkondiging van de geboorte van Christus aan Maria door engel Gabriël. Gemaakt door Donatello.
Grafmonumenten
Michelangelo
Ook de Santa Croce is middeleeuws met een groot plein voor toernooien en feesten. Hier vind je muurschilderingen van Giotto en beroemde grafmonumenten.
dag 4
Belangrijke burgers van Florence werden hier begraven. De’ Medici’s hadden hun eigen kerk: de San Lorenzo waarin Michelangelo graftomben maakte. Hij zelf wilde, na dertig jaar voor de paus te hebben gewerkt, toch in Florence eeuwige rust. Zijn leerling Vasari ontwierp zijn graf. Iets verderop ligt Galileo Galilei, wiskundige, sterrenkundige en filosoof die het voortdurend met de katholieke kerk aan de stok kreeg. Hij beweerde dat de aarde om de zon draaide en niet andersom. Ferdinand II de’ Medici kwam Galileo’s wens tegemoet om begraven te worden naast zijn familieleden. Maar er werd hierover nog een kleine honderd jaar ruzie gemaakt.
41
Galileo Galilei
Reliëf met de Verkondiging van de geboorte van Christus aan Maria door engel Gabriël. Gemaakt door Donatello.
Grafmonumenten
Michelangelo
Ook de Santa Croce is middeleeuws met een groot plein voor toernooien en feesten. Hier vind je muurschilderingen van Giotto en beroemde grafmonumenten.
dag 4
Belangrijke burgers van Florence werden hier begraven. De’ Medici’s hadden hun eigen kerk: de San Lorenzo waarin Michelangelo graftomben maakte. Hij zelf wilde, na dertig jaar voor de paus te hebben gewerkt, toch in Florence eeuwige rust. Zijn leerling Vasari ontwierp zijn graf. Iets verderop ligt Galileo Galilei, wiskundige, sterrenkundige en filosoof die het voortdurend met de katholieke kerk aan de stok kreeg. Hij beweerde dat de aarde om de zon draaide en niet andersom. Ferdinand II de’ Medici kwam Galileo’s wens tegemoet om begraven te worden naast zijn familieleden. Maar er werd hierover nog een kleine honderd jaar ruzie gemaakt.
41
Galileo Galilei
dag 4 43
Bidprent 2012 Ghirlandaio, Aanbidding van het Christuskind door de herders, met Maria en Jozef. Links en rechts de opdrachtgevers. Santa Trinita (zie pag. 36)
Madonna’s Het woord madonna komt uit het italiaans: mia donna en betekent mijne vrouwe. Katholieken verstaan daar Maria onder, moeder van Jezus Christus. Zij is heilig en wordt in gebeden en gezangen aangeroepen als moeder van de kerk, als maagdelijke moeder, als moeder van goede raad. In Florence is de dom Gevelsteen florentijnse villa
Atelier Andrea Orcagna Dommuseum
Moderne variatie op Orcagna, St. Michel sur Orge
naar Maria vernoemd. Overal in de stad zie je kapelletjes met Mariabeelden en loop je in de heuvels dan vind je Maria’s aan de buitenkant van huizen. Maria is ook beschermster van huis en haard. In kerken zijn er de prachtigste muurschilderingen over het leven van Maria. Je vindt er Maria’s in steen, marmer en keramiek. Of Mariapoppen in zijde en brokaat die alleen bij kerkelijke feestdagen getoond mogen worden. Gevelsteen florentijnse villa
dag 4 43
Bidprent 2012 Ghirlandaio, Aanbidding van het Christuskind door de herders, met Maria en Jozef. Links en rechts de opdrachtgevers. Santa Trinita (zie pag. 36)
Madonna’s Het woord madonna komt uit het italiaans: mia donna en betekent mijne vrouwe. Katholieken verstaan daar Maria onder, moeder van Jezus Christus. Zij is heilig en wordt in gebeden en gezangen aangeroepen als moeder van de kerk, als maagdelijke moeder, als moeder van goede raad. In Florence is de dom Gevelsteen florentijnse villa
Atelier Andrea Orcagna Dommuseum
Moderne variatie op Orcagna, St. Michel sur Orge
naar Maria vernoemd. Overal in de stad zie je kapelletjes met Mariabeelden en loop je in de heuvels dan vind je Maria’s aan de buitenkant van huizen. Maria is ook beschermster van huis en haard. In kerken zijn er de prachtigste muurschilderingen over het leven van Maria. Je vindt er Maria’s in steen, marmer en keramiek. Of Mariapoppen in zijde en brokaat die alleen bij kerkelijke feestdagen getoond mogen worden. Gevelsteen florentijnse villa
KAPOT
BEN MOE
dag 4
BEKAF
45
Als troost voor de lange dag taartjes in de stad. Heerlijk! Verse frambozen en bramen op een bodem van zanddeeg en vanillesaus. Als we dat eens thuis konden maken.
KAPOT
BEN MOE
dag 4
BEKAF
45
Als troost voor de lange dag taartjes in de stad. Heerlijk! Verse frambozen en bramen op een bodem van zanddeeg en vanillesaus. Als we dat eens thuis konden maken.
DAG 5
Cadeautjesdag
VOOR DE LAATSTE KEER MET DE BUS NAAR DE STAD. EN IK MAG BIJ HET RAAM.
Dit wordt een mooie dag! Cadeautjes kopen voor iedereen van wie je houdt. Maar ja dan is wel al het spaargeld op. Dus zoeken naar cadeautjes van tussen de drie en zes euro. Mama krijgt natuurlijk het mooist: de ketting die om de hals van Judith op het schilderij van Botticelli hangt (zie pag. 55). Maar die moet maar een groot mens kopen. Shawls, kinderboeken, boekenleggers, Pinocchiosleutelhangers, magneten en sneeuw-
ballen met de dom van Florence zijn top. Florence staat nog steeds bekend om zijn mode, leer en papierproducten. Je kunt er de prachtigste pop-up-boeken vinden. In de boekwinkels heb IK HEB 6 je altijd EURO ZAKGELD wel een MEE ! plank met prentenboeken in de uitverkoop. Er staan zulke mooie platen in dat het niet erg is dat je de taal niet begrijpt. Het verhaal laat zich zonder woorden wel raden.
47
DAG 5
Cadeautjesdag
VOOR DE LAATSTE KEER MET DE BUS NAAR DE STAD. EN IK MAG BIJ HET RAAM.
Dit wordt een mooie dag! Cadeautjes kopen voor iedereen van wie je houdt. Maar ja dan is wel al het spaargeld op. Dus zoeken naar cadeautjes van tussen de drie en zes euro. Mama krijgt natuurlijk het mooist: de ketting die om de hals van Judith op het schilderij van Botticelli hangt (zie pag. 55). Maar die moet maar een groot mens kopen. Shawls, kinderboeken, boekenleggers, Pinocchiosleutelhangers, magneten en sneeuw-
ballen met de dom van Florence zijn top. Florence staat nog steeds bekend om zijn mode, leer en papierproducten. Je kunt er de prachtigste pop-up-boeken vinden. In de boekwinkels heb IK HEB 6 je altijd EURO ZAKGELD wel een MEE ! plank met prentenboeken in de uitverkoop. Er staan zulke mooie platen in dat het niet erg is dat je de taal niet begrijpt. Het verhaal laat zich zonder woorden wel raden.
47
Leukste winkelstraat De via dei Servi, een van de oudste straten van Florence, verbindt het plein, piazza Santa Annunciata, met de dom en hier kan je de meest bijzondere en goedkope cadeautjes kopen. Deze piazza is het eerste echte Renaissanceplein van Florence. Filippo Brunelleschi, architect van de domkoepel ontwierp het. Verhoudingen, maten, zuilen, bogen zijn
allemaal in harmonie met elkaar. Zoals de klassieke bouwmeesters dat voorschreven. De ingebakerde kindjes in de ronde reliefs van de gallerij van het Ospedale degli Innocenti (hospitaal van de onschuldige kinderen) zijn van geglazuurd aardewerk en komen uit het beroemde Florentijnse atelier van de familie Della Robbia. Hier konden vrouwen hun baby wanneer ze die niet zelf konden houden op een bepaalde plek neerleggen. Ze waren er dan van verzekerd dat het kind werd verzorgd. De imposante ruiter te paard stelt de bullebak Ferdinand II de’ Medici voor, gemaakt door de kunstenaar Giambologna.
dag 5
IK KRUIP IN JE NEUSGAT EN GA DAN NIESEN !
49
Leukste winkelstraat De via dei Servi, een van de oudste straten van Florence, verbindt het plein, piazza Santa Annunciata, met de dom en hier kan je de meest bijzondere en goedkope cadeautjes kopen. Deze piazza is het eerste echte Renaissanceplein van Florence. Filippo Brunelleschi, architect van de domkoepel ontwierp het. Verhoudingen, maten, zuilen, bogen zijn
allemaal in harmonie met elkaar. Zoals de klassieke bouwmeesters dat voorschreven. De ingebakerde kindjes in de ronde reliefs van de gallerij van het Ospedale degli Innocenti (hospitaal van de onschuldige kinderen) zijn van geglazuurd aardewerk en komen uit het beroemde Florentijnse atelier van de familie Della Robbia. Hier konden vrouwen hun baby wanneer ze die niet zelf konden houden op een bepaalde plek neerleggen. Ze waren er dan van verzekerd dat het kind werd verzorgd. De imposante ruiter te paard stelt de bullebak Ferdinand II de’ Medici voor, gemaakt door de kunstenaar Giambologna.
dag 5
IK KRUIP IN JE NEUSGAT EN GA DAN NIESEN !
49
KEN JE DAT LIEDJE ‘ONDER MOEDERS PARAPLU...’ ?
magneet
dag 5
magneet
51
ketting Botticelli
shawl
HET S EEN POP-UP BOEK, KLEINTJE !
trek-Pinocchio
GRIEZELIG
kettingen met papieren middenstuk
KEN JE DAT LIEDJE ‘ONDER MOEDERS PARAPLU...’ ?
magneet
dag 5
magneet
51
ketting Botticelli
shawl
HET S EEN POP-UP BOEK, KLEINTJE !
trek-Pinocchio
GRIEZELIG
kettingen met papieren middenstuk
dag 5 53
De Bibliotheek van Michelangelo In Florence vind je prachtige boeken. Ook van Pinocchio. Die houten pop die zo graag een echt mens wilde worden, ontstond zo’n 130 jaar geleden. De Italiaanse schrijver Collodi bedacht dit jongetje van
wie de neus ging groeien als hij loog. Op de boekenleggers zie je figuren uit de commedia dell’arte. Een theatervorm die in de 16de eeuw in Italië is ontstaan. De acteurs droegen maskers en gaven al
Bibliotheek Laurenziana van Michelangelo
improviserend en grappen makend commentaar op de eigen tijd. Michelangelo ontwierp de bibliotheek in het klooster behorend bij de San Lorenzo. Kardinaal Giuliano de’ Medici die later paus werd gaf in 1523 hiervoor de opdracht.
Boekenlegger
Leeszaal
Hij wilde hiermee aantonen dat de’ Medici’s zich niet alleen maar met geld bezig hielden. De trappen die naar de leeszaal voeren zijn een staaltje van ‘bouwkunstige’ illusie. Ze lijken veel monumentaler dan ze in werkelijkheid zijn.
dag 5 53
De Bibliotheek van Michelangelo In Florence vind je prachtige boeken. Ook van Pinocchio. Die houten pop die zo graag een echt mens wilde worden, ontstond zo’n 130 jaar geleden. De Italiaanse schrijver Collodi bedacht dit jongetje van
wie de neus ging groeien als hij loog. Op de boekenleggers zie je figuren uit de commedia dell’arte. Een theatervorm die in de 16de eeuw in Italië is ontstaan. De acteurs droegen maskers en gaven al
Bibliotheek Laurenziana van Michelangelo
improviserend en grappen makend commentaar op de eigen tijd. Michelangelo ontwierp de bibliotheek in het klooster behorend bij de San Lorenzo. Kardinaal Giuliano de’ Medici die later paus werd gaf in 1523 hiervoor de opdracht.
Boekenlegger
Leeszaal
Hij wilde hiermee aantonen dat de’ Medici’s zich niet alleen maar met geld bezig hielden. De trappen die naar de leeszaal voeren zijn een staaltje van ‘bouwkunstige’ illusie. Ze lijken veel monumentaler dan ze in werkelijkheid zijn.
dag 5 55
Uitzicht uit een raam van het Pitti
Botticelli
Voorkeuren Ella Nummer ĂŠĂŠn Palazzo Pitti met zijn verzameling schilderijen en beelden in propvolle kamers met adembenemende uitzichten en zijn tuinen vlakbij de drukke stad. Onthoud Sandro Botticelli, opgeleid tot goud-
Piero della Francesca
smid en ontdekt door Lorenzo de Medici. Voor hem schilderde hij De geboorte van Venus en De lente, heidense onderwerpen voor in zijn paleis. Toen verbijsterend nieuw. Mooi is ook daar in de Uffizi zijn schilderijtje van Judith die met hulp van haar dienster de kop van de tiran Holofernes afsloeg. Resul-
Bronzino
Chardin
DIE KINDEREN ZIJN ONTROEREND IN HUN ERNST.
taat: de bevrijding van het Joodse volk. Dan de ongenaakbare vorstinnen-portretten: hertogin van Urbino door Piero della Francesca en Eleonora van Toledo door Angelo Bronzino. Krachtige, toegewijde vrouw van Cosimo I de Medici. Naast haar zoontje Giuliano. Vergeet in de Uffizi niet de kinderen van de Franse schilder Jean Baptiste Chardin. Gewone kinderen uit de burgerij in het midden van de achttiende eeuw.
Chardin
dag 5 55
Uitzicht uit een raam van het Pitti
Botticelli
Voorkeuren Ella Nummer ĂŠĂŠn Palazzo Pitti met zijn verzameling schilderijen en beelden in propvolle kamers met adembenemende uitzichten en zijn tuinen vlakbij de drukke stad. Onthoud Sandro Botticelli, opgeleid tot goud-
Piero della Francesca
smid en ontdekt door Lorenzo de Medici. Voor hem schilderde hij De geboorte van Venus en De lente, heidense onderwerpen voor in zijn paleis. Toen verbijsterend nieuw. Mooi is ook daar in de Uffizi zijn schilderijtje van Judith die met hulp van haar dienster de kop van de tiran Holofernes afsloeg. Resul-
Bronzino
Chardin
DIE KINDEREN ZIJN ONTROEREND IN HUN ERNST.
taat: de bevrijding van het Joodse volk. Dan de ongenaakbare vorstinnen-portretten: hertogin van Urbino door Piero della Francesca en Eleonora van Toledo door Angelo Bronzino. Krachtige, toegewijde vrouw van Cosimo I de Medici. Naast haar zoontje Giuliano. Vergeet in de Uffizi niet de kinderen van de Franse schilder Jean Baptiste Chardin. Gewone kinderen uit de burgerij in het midden van de achttiende eeuw.
Chardin
dag 5
IK ZIE ONZE BOERDERIJ. DE KIPPEN ZIJN GEGROEID ! IK HEB ZIN IN EEN GEKOOKT EITJE.
57
Stolpboerderij Dorpsstraat 69 Abbekerk. Welkom!
dag 5
IK ZIE ONZE BOERDERIJ. DE KIPPEN ZIJN GEGROEID ! IK HEB ZIN IN EEN GEKOOKT EITJE.
57
Stolpboerderij Dorpsstraat 69 Abbekerk. Welkom!
Colofon Foto’s en tekst Ella Snoep Vormgeving Marion Buis en Ella Snoep Reiskameraad Jhim Lamorree
59
Digitale print Boudewijn Maas EuroDruk Offset B.V. Abbekerk, juni 2013
Tafel in atelier
Colofon Foto’s en tekst Ella Snoep Vormgeving Marion Buis en Ella Snoep Reiskameraad Jhim Lamorree
59
Digitale print Boudewijn Maas EuroDruk Offset B.V. Abbekerk, juni 2013
Tafel in atelier
ZULLEN WE NOG EENS GAAN ?
JOEPIE !
MORGEN !!!