Η ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΙΗ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ
Η ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΙΗ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ
ΒΙΒΛΙΑ ΣΗ ΑΛΙΚΗ Α. ΜΠΔΪΛΗ Μύεζε, Αλζξώπηλε θαη Ζιηαθή Δπηζηνιέο επί ηνπ Απνθξπθηζηηθνύ Γηαινγηζκνύ Ζ πλείδεζε ηνπ Αηόκνπ Πξαγκαηεία επί ηνπ Κνζκηθνύ Ππξόο Σν Φσο ηεο Φπρήο Ζ Φπρή θαη ν Μεραληζκόο ηεο Από ηε Γηαλόεζε ζηελ Δλόξαζε Πξαγκαηεία επί ηεο Λεπθήο Μαγείαο Από ηε Βεζιεέκ ζην Γνιγνζά Μαζεηεία ζηε Νέα Δπνρή – Σόκνο Η Μαζεηεία ζηε Νέα Δπνρή – Σόκνο ΗΗ Σα Πξνβιήκαηα ηεο Αλζξσπόηεηαο Ζ Δπαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνύ Σν Πεπξσκέλν ησλ Δζλώλ Γνεηεία: Έλα Παγθόζκην Πξόβιεκα Σειεπάζεηα θαη ν Αηζεξηθόο Φνξέαο Ζ Αηειείσηε Απηνβηνγξαθία Δθπαίδεπζε ζηε Νέα Δπνρή Ζ Δμσηεξίθεπζε ηεο Ηεξαξρίαο Πξαγκαηεία επί ησλ Δπηά Αθηίλσλ: Σόκνο Η – Δζσηεξηθή Φπρνινγία Σόκνο ΗΗ – Δζσηεξηθή Φπρνινγία Σόκνο ΗΗΗ – Δζσηεξηθή Αζηξνινγία Σόκνο IV – Δζσηεξηθή Θεξαπεπηηθή Tόκνο V – Oη Αθηίλεο θαη νη Μπήζεηο
Η ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΙΗ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ υπό
ΑΛΙΚΗ Α. ΜΠΔΪΛΗ
LUCIS PUBLISHING COMPANY 113 University Place, 11th Floor P.O. Box 722 Cooper Station New York, N.Y. U.S.A. 10276 LUCIS PRESS LTD. Suite 54 3 Whitehall Court London SW1A 2EF U.K.
©
COPYRIGHT BY LUCIS TRUST, 1976
Πξώηε Αγγιηθή Έθδνζε, 1948 Όγδνε Αγγιηθή Έθδνζε, 1978 Έλαηε Αγγιηθή Έθδνζε, 1979
Ζ έθδνζε απηνχ ηνπ βηβιίνπ ρξεκαηνδνηήζεθε απφ ην Κεθάιαην ησλ Βηβιίσλ ηνπ Θηβεηαλνχ, πνπ ζπζηάζεθε γηα ηε ζπλερή δηάδνζε ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ Θηβεηαλνχ θαη ηεο Αιίθεο Α. Μπέτιε. Απηφ ην θεθάιαην ειέγρεηαη απφ ηε Lucis Trust, πνπ είλαη έλα πλεπκαηηθφ, εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα, απαιιαγκέλν θνξνινγίαο. Ζ Lucis Press Ltd. είλαη κε-θεξδνζθνπηθφο νξγαληζκφο πνπ αλήθεη ζηε Lucis Trust. Γηα ην βηβιίν απηφ δελ πιεξψλνληαη ζπγγξαθηθά δηθαηψκαηα.
Σν βηβιίν απηφ έρεη επίζεο εθδνζεί ζηα Οιιαλδηθά, Γαιιηθά, Γεξκαληθά, Ηηαιηθά, Ηζπαληθά, Φηιαλδηθά, Πνξηνγαιηθά, Πνισληθά, Γαληθά θαη Διιεληθά. Ζ κεηάθξαζή ηνπ ζε άιιεο γιψζζεο ζπλερίδεηαη. Ζ πξψηε κεηάθξαζή ηνπ ζηα Διιεληθά έγηλε ην 1958.
Σίηινο πξσηνηχπνπ: «The Reappearance of the Christ», by Alice A. Bailey Lucis Press Ltd., London 1979
ΑΠΟΠΑΜΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΓΗΛΩΗ ΣΟΤ ΘΙΒΔΣΑΝΟΤ ΠΟΤ ΓΖΜΟΗΔΤΘΖΚΔ ΣΟΝ ΑΤΓΟΤΣΟ ΣΟΤ 1934
Δ
αξθεηφ λα πσ φηη είκαη έλαο Θηβεηαλφο καζεηήο νξηζκέλνπ βαζκνχ θη απηφ δε ζαο ιέεη παξά ιίγα, γηαηί φινη είλαη καζεηέο απφ ηνλ πην ηαπεηλφ δεισηή κέρξη θαη πέξα απφ ηνλ ίδην ηνλ Υξηζηφ. Εσ ζ’ έλα θπζηθφ ζψκα, φπσο θαη νη ππφινηπνη άλζξσπνη, ζηα ζχλνξα ηνπ Θηβέη θαη κεξηθέο θνξέο, φηαλ ην επηηξέπνπλ ηα άιια κνπ θαζήθνληα, πξνεδξεχσ (απφ εμσηεξηθή άπνςε) ζε κηα κεγάιε νκάδα Θηβεηαλψλ ιάκα. Απηφ είλαη ην γεγνλφο πνπ έγηλε αηηία λα δηαδνζεί φηη είκαη εγνχκελνο απηνχ ηνπ ηδηαίηεξνπ κνλαζηεξηνχ ησλ ιάκα. Δθείλνη πνπ ζπλδένληαη καδί κνπ ζην έξγν ηεο Ηεξαξρίαο (θαη φινη νη αιεζηλνί καζεηέο ζπλδένληαη κ’ απηφ ην έξγν) κε γλσξίδνπλ κε έλα αθφκε φλνκα θαη ππνχξγεκα. Ζ Α.Α.Μπ. γλσξίδεη πνηνο είκαη θαη κε αλαγλσξίδεη κε δχν απφ ηα νλφκαηά κνπ. Δίκαη έλαο αδειθφο ζαο πνπ ηαμίδεςε ιίγν καθξχηεξα πάλσ ζηελ Αηξαπφ απφ ην κέζν ζπνπδαζηή θαη έρεη επνκέλσο επηθνξηηζηεί κε κεγαιχηεξεο επζχλεο. Δίκαη θάπνηνο πνπ αγσλίζηεθε θαη δηάλνημε ην δξφκν ηνπ πνιεκψληαο πξνο έλα κεγαιχηεξν κέηξν θσηφο απφ ην δεισηή πνπ ζα δηαβάζεη απηφ ην άξζξν θαη ζπλεπψο πξέπεη λα ελεξγήζεη ζαλ δηαβηβαζηήο ηνπ θσηφο, αδηάθνξν πνην ζα είλαη ην ηίκεκα. Γελ είκαη γέξνο, θαζψο ε ειηθία ππνινγίδεηαη ζηνπο δαζθάινπο, φκσο δελ είκαη λένο ή άπεηξνο. Σν έξγν κνπ είλαη λα δηδάζθσ θαη λα δηαδίδσ ηε γλψζε ηεο Αηψληαο νθίαο νπνπδήπνηε κπνξψ λα βξσ αληαπφθξηζε θαη απηφ θάλσ γηα πνιιά ρξφληα. Δπηδηψθσ αθφκε λα βνεζήζσ ην Γηδάζθαιν Μ. θαη ην Γηδάζθαιν Κ.Υ. φπνηε πξνζθέξεηαη επθαηξία, γηαηί απφ πνιχ θαηξφ ζπλδένκαη καδί Σνπο θαη κε ην έξγν Σνπο. ’ φια ηα παξαπάλσ ζαο έρσ πεη πνιιά· ηαπηφρξνλα φκσο δε ζαο είπα ηίπνηα πνπ ζα ζαο νδεγνχζε λα κνπ πξνζθέξεηε ηελ ηπθιή εθείλε ππαθνή θαη ηελ αλφεηε αθνζίσζε πνπ πξνζθέξεη ν ζπλαηζζεκαηηθφο δεισηήο ζηνλ Γθνπξνχ θαη ην Γηδάζθαιν ηνλ Οπνίν είλαη αλίθαλνο αθφκε λα πξνζεγγίζεη. Οχηε θαη ζα επηηχρεη ηελ πεξηπφζεηε απηή επαθή κέρξη λα κεηνπζηψζεη ηε ζπλαηζζεκαηηθή αθνζίσζε ζε αληδηνηειή ππεξεζία πξνο ηελ αλζξσπφηεηα – φρη πξνο ην Γηδάζθαιν. Σα βηβιία πνπ έγξαςα απνζηέιινληαη ζηνλ θφζκν δίρσο θακηά αμίσζε γηα ηελ απνδνρή ηνπο. Μπνξεί ή φρη λα είλαη νξζά, αιεζηλά θαη ρξήζηκα. Αλήθεη ζε ζαο λα εμαθξηβψζεηε ηελ αιήζεηά ηνπο κε ηελ νξζή πξαθηηθή θαη κε ηελ άζθεζε ηεο ελφξαζεο. Οχηε εγψ νχηε ε Α.Α.Μπ. ελδηαθεξφκαζηε θαζφινπ λα αλαθεξπρζνχλ ζαλ εκπλεπζκέλα θείκελα ή λα ιέγεηαη γη’ απηά (κε θνκκέλε ηελ αλάζα) πσο είλαη έξγν θάπνηνπ απφ ηνπο Γηδαζθάινπο. Αλ παξνπζηάδνπλ ηελ αιήζεηα κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα απνηειεί ζπλέρεηα εθείλεο πνπ ήδε πξνζθέξζεθε ζηηο παγθφζκηεο δηδαζθαιίεο, αλ νη πιεξνθνξίεο πνπ δίλνπλ αλπςψλνπλ ηελ έθεζε θαη ηε ζέιεζε-γηα-ππεξεζία απφ ην ΗΝΑΗ
ΑΠΟΠΑΜΑ ΑΠΟ ΜΗΑ ΓΖΛΧΖ ΣΟΤ ΘΗΒΔΣΑΝΟΤ
8
πεδίν ησλ ζπλαηζζεκάησλ ζην πεδίν ηνπ λνπ (ζην πεδίν φπνπ νη Γηδάζθαινη κπνξνύλ λα βξεζνχλ) ηφηε ζα έρνπλ εμππεξεηήζεη ην ζθνπφ ηνπο. Αλ ε δηδαζθαιία πνπ κεηαδίδνπλ πξνθαιεί ηελ αληαπφθξηζε ηνπ θσηηζκέλνπ λνπ ηνπ εξγάηε κέζα ζηνλ θφζκν θαη επηθέξεη ηελ αζηξαπνβνιή ηεο ελφξαζήο ηνπ, ηφηε ε δηδαζθαιία αο γίλεη απνδεθηή. ρη φκσο δηαθνξεηηθά. Αλ νη δειψζεηο επηβεβαησζνχλ ηειηθά ή θξηζνχλ αιεζηλέο θάησ απφ ην θξηηήξην ηνπ Νφκνπ ησλ Αληηζηνηρηψλ, ηφηε απηφ ζα είλαη θαιφ θαη ηθαλνπνηεηηθφ. Αλ φκσο δε ζπκβεί απηφ, αο κελ απνδερζεί ν ζπνπδαζηήο φζα ιέγνληαη.
Η ΜΔΓΑΛΗ ΔΠΙΚΛΗΗ Απφ ηελ εζηία ηνπ Φσηφο κέζα απφ ηε Γηάλνηα ηνπ Θενχ Αο δηαρπζεί θσο κέζα ζηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ. Σν Φσο αο θαηέιζεη ζηε Γε. Απφ ηελ εζηία ηεο Αγάπεο κέζα απφ ηελ Καξδηά ηνπ Θενχ Αο δηαρπζεί αγάπε κέζα ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ. Δίζε ν Υξηζηφο λα γπξίζεη ζηε Γε. Απφ ην θέληξν φπνπ ε Θέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή O ζθνπφο αο θαζνδεγεί ηηο κηθξέο ζειήζεηο ησλ αλζξψπσλ – O ζθνπφο πνπ νη Γηδάζθαινη γλσξίδνπλ θαη ππεξεηνχλ. Απφ ην θέληξν πνπ νλνκάδνπκε θπιή ησλ αλζξψπσλ Σν ρέδην ηεο Αγάπεο θαη ηνπ Φσηφο αο πξαγκαηνπνηεζεί Καη είζε λα ζθξαγίζεη ηελ πχιε ηνπ θαθνχ. Σν Φσο, ε Αγάπε θαη ε Γχλακε αο απνθαηαζηήζνπλ ην ρέδην πάλσ ζηε Γε.
«Ζ παξαπάλσ Δπίθιεζε ή Πξνζεπρή δελ αλήθεη ζε θάπνην πξφζσπν ή φκηιν, αιιά ζε νιφθιεξε ηελ αλζξσπφηεηα. Σν θάιινο θαη ε ηζρχο ηεο Δπίθιεζεο απηήο βξίζθνληαη ζηελ απιφηεηά ηεο θαη ζηελ έθθξαζε απφ κέξνπο ηεο νξηζκέλσλ θεληξηθψλ αιεζεηψλ ηηο νπνίεο απνδέρνληαη ελδφκπρα θαη θπζηθά φινη νη άλζξσπνη – ηελ αιήζεηα γηα ηελ χπαξμε κηαο ζεκειηψδνπο Ννεκνζχλεο ζηελ νπνία πξνζδίδνπκε αφξηζηα ην φλνκα Θεφο· ηελ αιήζεηα φηη πίζσ απφ φιε ηελ εμσηεξηθή θαηλνκεληθφηεηα, θηλεηήξηα δχλακε ηνπ ζχκπαληνο είλαη ε Αγάπε· ηελ αιήζεηα φηη ήξζε ζηε γε κηα κεγάιε Αηνκηθφηεηα – πνπ νλνκάζηεθε απφ ηνπο Υξηζηηαλνχο, Υξηζηφο – θαη ελζσκάησζε απηή ηελ αγάπε ψζηε λα κπνξέζνπκε λα ηελ θαηαλνήζνπκε· ηελ αιήζεηα φηη ηφζν ε αγάπε φζν θαη ε λνεκνζχλε είλαη απνηειέζκαηα εθείλνπ πνπ απνθαινχκε Θέιεζε ηνπ Θενχ· θαη ηέινο, ηελ απηαπφδεηθηε αιήζεηα φηη κφλν κέζσ ηεο ίδηαο ηεο αλζξσπόηεηαο κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί ην Θείν ρέδην.» ALICE A. BAILEY
ΒΑΗΚΟ ΣΟΝΟ ηαλ ππάξρεη καξαζκφο ηνπ λφκνπ θαη άλνδνο ηεο αλνκίαο ζε θάζε πιεπξά, ηόηε εθδειψλνκαη. Γηα ηε ζσηεξία ησλ δηθαίσλ θαη ηνλ φιεζξν εθείλσλ πνπ πξάηηνπλ ην θαθφ, γηα ηε ζηαζεξή εδξαίσζε ηνπ Νφκνπ, γελληέκαη απφ επνρή ζε επνρή. ΜΠΑΓΚΑΒΑΣ ΓΚΗΣΑ Βηβιίν IV, νχηξα 7, 8
ΠΙΝΑΚΑ ΠΔΡΙΔΥOΜΔΝΩΝ ΚΔΦΑΛΑΗΟ Η Ζ ΓΟΞΑΗΑ ΣΟΤ ΔΡΥΟΜΔΝΟΤ ........................................................................................13 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΗΗ Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ ..........................................................................19 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΗΗΗ Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ ..................................................................................33 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΗV ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ ...................................................................................................49 ΚΔΦΑΛΑΗΟ V ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ ......................................................................................73 ΚΔΦΑΛΑΗΟ VΗ Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ .......................................................................................95 ΚΔΦΑΛΑΗΟ VΗΗ ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΟΝ ΥΡΗΣΟ ..................................................................................109 ΤΜΠΔΡΑΜΑ................................................................................................................127
Η ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΙΗ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ
ΚΔΦΑΛΑΗO ΠΡΧΣΟ Η ΓΟΞΑΙΑ ΣΟΤ ΔΡΥΟΜΔΝΟΤ Ζ Γηδαζθαιία ηεο Γύζεο
Η ΓΟΞΑΙΑ ΣΩΝ ΑΒΑΣΑΡ Ζ Γηδαζθαιία ηεο Αλαηνιήο
Α
ηνπο αηψλεο ζε πνιινχο παγθφζκηνπο θχθινπο θαη ζε πνιιέο ρψξεο (θαη ζήκεξα ζ’ φιεο) εκθαλίζζεθαλ κεγάια ζεκεία έληαζεο ηα νπνία ραξαθηεξίδνληαλ απφ έλα ειπηδνθφξν αίζζεκα πξνζδνθίαο. Κάπνηνο αλακέλεηαη θαη ε έιεπζή Σνπ πξνζδνθάηαη. Πάληα ζην παξειζφλ νη ζξεζθεπηηθνί δάζθαινη ηεο επνρήο ππνδαχιηδαλ θαη δηαθήξπζζαλ απηή ηελ πξνζδνθία θαη ήηαλ πάληα κηα επνρή ράνπο θαη δπζρέξεηαο, έλα ζεκείν θιηκάθσζεο ζην ηέινο ελφο πνιηηηζκνχ ή κηαο θνπιηνχξαο θη φηαλ ηα εθφδηα ησλ παιηψλ ζξεζθεηψλ θαίλνληαλ αλεπαξθή γηα λα αληηκεησπίζνπλ ηηο αλάγθεο ησλ αλζξψπσλ ή λα επηιχζνπλ ηα πξνβιήκαηά ηνπο. Ο εξρνκφο ηνπ Αβαηάξ, ε έιεπζε ελφο Δξρφκελνπ θαη κε ζεκεξηλνχο φξνπο ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ, είλαη νη βαζηθνί ηφλνη ηεο θπξίαξρεο πξνζδνθίαο. ηαλ νη θαηξνί είλαη ψξηκνη, ε επίθιεζε ησλ καδψλ είλαη αξθεηά δηαπεξαζηηθή θαη ε πίζηε εθείλσλ πνπ γλσξίδνπλ είλαη αξθεηά νμεία, ηόηε Απηφο έξρεηαη πάληα θαη ζήκεξα δε ζα γίλεη εμαίξεζε ζηνλ αξραίν απηφ θαλφλα ή ζηνλ παγθφζκην απηφ λφκν. Γηα δεθαεηίεο ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ, ηνπ Αβαηάξ, πξνζδνθάηαη απ’ ηνπο πηζηνχο θαη ησλ δχν εκηζθαηξίσλ – φρη κφλν ηνπο πηζηνχο Υξηζηηαλνχο, αιιά θη φζνπο πεξηκέλνπλ ηνλ Ματηξέγηα θαη ηνλ Βνδδηζάηηβα θαζψο θη φζνπο αλακέλνπλ ηνλ Ηκάκ Μαρδή. ηαλ νη άλζξσπνη ληψζνπλ φηη εμάληιεζαλ φια ηα απνζέκαηά ηνπο θη φηη έθηαζαλ ζην ηέξκα φισλ ησλ έκθπησλ δπλαηνηήησλ ηνπο θη φηη ηα πξνβιήκαηα θαη νη ζπλζήθεο πνπ αληηκεησπίδνπλ είλαη πέξαλ επίιπζεο ή ρεηξηζκνχ, ηείλνπλ λα αλακέλνπλ έλα ζείν Δλδηάκεζν, έλα Μεζνιαβεηή πνπ ζα ζπλεγνξήζεη γηα ηελ ππφζεζή ηνπο ζην Θεφ θαη ζα θέξεη ηε ζσηεξία. Αλακέλνπλ έλα Λπηξσηή. Απηή ε δνμαζία γηα ηνπο Μεζνιαβεηέο, Μεζζίεο, Υξηζηνχο θαη Αβαηάξ βξίζθεηαη λα δηαηξέρεη ζαλ ρξπζφ λήκα φιεο ηηο ζξεζθείεο θαη Γξαθέο ηνπ θφζκνπ θαη ζπλδένληαο ηηο παγθφζκηεο απηέο Γξαθέο κε θάπνηα θεληξηθή πεγή εθπφξεπζεο, ππάξρεη ζε κεγάιε αθζνλία παληνχ. Αθφκε θαη ε αλζξψπηλε ςπρή ζεσξείηαη ζαλ κεζνιαβεηήο αλάκεζα ζηνλ άλζξσπν θαη ην Θεφ· ν Υξηζηφο ζεσξείηαη απφ εθαηνκκχξηα αλζξψπνπο φηη δξα ζαλ ζείνο κεζνιαβεηήο αλάκεζα ζηελ αλζξσπφηεηα θαη ηε ζεηφηεηα. Σν φιν ζχζηεκα ηεο πλεπκαηηθήο απνθάιπςεο βαζίδεηαη (θαη πάληα βαζηδφηαλ) ζηε δνμαζία ηεο αιιειεμάξηεζεο, κηαο ζρεδηαζκέλεο θαη δηεπζεηεκέλεο ζχλδεζεο θαη δηαβίβαζεο ελέξγεηαο απφ κηα φςε ηεο ζείαο εθδήισζεο ζε άιιε – απφ ην Θεφ “ζην κπζηηθφ Σφπν ηνπ Τςίζηνπ” κέρξη ην ηαπεηλφηεξν αλζξψπηλν νλ πνπ δεη, αγσλίδεηαη ΝΑ
Ζ ΓΟΞΑΗΑ ΣΟΤ ΔΡΥΟΜΔΝΟΤ
14
θαη ζιίβεηαη ζηε γε. Ζ δηαβίβαζε απηή απαληάηαη παληνχ· “ήιζνλ ίλα δσήλ έρσζη” ιέεη ν Υξηζηφο θαη νη Γξαθέο ηνπ θφζκνπ είλαη γεκάηεο απφ ηελ παξέκβαζε θάπνηνπ ληνο πνπ έξρεηαη απφ κηα πεγή αλψηεξε ηεο απζηεξά αλζξψπηλεο. Πάληα βξίζθεηαη ν θαηάιιεινο κεραληζκφο δηα ηνπ νπνίνπ ε ζεηφηεηα κπνξεί λα θζάζεη θαη λα επηθνηλσλήζεη κε ηελ αλζξσπφηεηα θαη κε απηή ηελ επηθνηλσλία θαη κε απηά ηα ξγαλα ηεο ζείαο ελέξγεηαο αζρνιείηαη ε δνμαζία ησλ Αβαηάξ ή ησλ ζείσλ “Δξρφκελσλ”. Αβαηάξ είλαη εθείλνο πνπ έρεη κηα ηδηάδνπζα ηθαλφηεηα (πέξα απ’ ην απηνπξναίξεην θαζήθνλ θαη ην πξνθαζνξηζκέλν πεπξσκέλν) λα δηαβηβάδεη ελέξγεηα ή ζεία δχλακε. Δίλαη θαη’ αλάγθε έλα βαζχ κπζηήξην θη εθδειψζεθε κε ηδηφηππν ηξφπν θαη ζε ζρέζε κε ηελ παγθφζκηα ελέξγεηα απ’ ηνλ Υξηζηφ ν Οπνίνο – γηα πξψηε θνξά ζηελ πιαλεηηθή ηζηνξία απ’ φ,ηη γλσξίδνπκε – δηαβίβαζε ηε ζεία ελέξγεηα ηεο αγάπεο απεπζείαο ζηνλ πιαλήηε καο θαη κε κηα πνιχ ζπγθεθξηκέλε έλλνηα ζηελ αλζξσπφηεηα. Με απηνχο ηνπο Αβαηάξ ή ζείνπο Αγγειηαθφξνπο ζπλδέεηαη πάληα ε ηδέα θάπνηαο ππνθεηκεληθήο πλεπκαηηθήο Σάμεο ή Ηεξαξρίαο πλεπκαηηθψλ Εσψλ νη Οπνίεο ελδηαθέξνληαη γηα ηελ αλάπηπμε ηεο επεκεξίαο ηεο αλζξσπφηεηαο. ,ηη πξαγκαηηθά γλσξίδνπκε είλαη φηη αλά ηνπο αηψλεο κεγάινη θαη ζείνη Δθπξφζσπνη ηνπ Θενχ ελζσκαηψλνπλ ην ζείν ζθνπφ θη επεξεάδνπλ νιφθιεξν ηνλ θφζκν κε ηέηνην ηξφπν ψζηε ηα νλφκαηα θαη ε επηξξνή Σνπο παξακέλνπλ γλσζηά θαη αηζζεηά ρηιηάδεο ρξφληα απφ ηφηε πνπ βάδηζαλ κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ. Δπαλεηιεκκέλα ήιζαλ θη άθεζαλ πίζσ ηνπο έλαλ θφζκν δηαθνξεηηθφ θαη κηα λέα παγθφζκηα ζξεζθεία· γλσξίδνπκε επίζεο φηη ε πξνθεηεία θαη ε πίζηε έδηλαλ πάληα ζηελ αλζξσπφηεηα ηελ ππφζρεζε ηεο επηζηξνθήο Σνπο ζε ζηηγκέο αλάγθεο. Οη δειψζεηο απηέο είλαη δειψζεηο γεγνλφησλ απνδεηγκέλσλ ηζηνξηθά. Πέξα απ’ απηφ γλσξίδνπκε ιίγεο ζρεηηθά ιεπηνκέξεηεο. Ζ ιέμε “Avatar” είλαη αλζθξηηηθή θαη ζεκαίλεη θπξηνιεθηηθά “ηνλ θαηεξρφκελν απφ καθξηά”. Ava (ζαλ πξφζεκα ζε ξήκαηα θαη νπζηαζηηθά) εθθξάδεη ηελ ηδέα ηνπ “πέξαλ, καθξηά, θάησ”. Avataram (ζπγθξηηηθφο) ζεκαίλεη καθξχηεξα. Ζ ξίδα Αv θαίλεηαη φηη δειψλεη πάληα ηελ ηδέα ηεο άλσζελ πξνζηαζίαο θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζε ιέμεηο πνπ αλαθέξνληαη ζε πξνζηαζία απφ βαζηιείο ή εγέηεο· φζνλ αθνξά ηνπο ζενχο, ζεκαίλεη επλντθή απνδνρή φηαλ πξνζθέξεηαη ζπζία. Καη ην απνηέιεζκα είλαη φηη ε ξηδηθή ιέμε κπνξεί λα εηπσζεί φηη ζεκαίλεη “θαηεξρφκελνο κε ηελ έγθξηζε ηεο αλψηεξεο πεγήο απφ ηελ νπνία ήιζε θαη γηα ηελ επεξγεζία ηνπ ηφπνπ ζηνλ νπνίν θζάλεη”. (αλζθξηηηθό Λεμηθό ηνπ Μνληέ-Οπίιιηακο.) ινη νη παγθφζκηνη Αβαηάξ ή σηήξεο εθθξάδνπλ σζηφζν δχν βαζηθά θίλεηξα: ηελ αλάγθε ηνπ Θενχ λα έξζεη ζε επαθή κε ηελ αλζξσπφηεηα θαη λα έρεη ζρέζε κε ηνπο αλζξψπνπο θαη ηελ αλάγθε ηεο αλζξσπφηεηαο γηα ζεία επαθή, βνήζεηα θαη θαηαλφεζε. ινη ζπλεπψο νη αιεζηλνί Αβαηάξ, ζπκκνξθνχκελνη ζ’ απηά ηα θίλεηξα, είλαη ζείνη Μεζνιαβεηέο. Μπνξνχλ λα δξνπλ κ’ απηφ ηνλ ηξφπν, γηαηί έρνπλ απαιιαγεί πιήξσο απφ θάζε πεξηνξηζκφ, απφ θάζε έλλνηα αηνκηζκνχ θαη ρσξηζηηθφηεηαο θαη δελ είλαη πιένλ – κε ηα ζπλήζε αλζξψπηλα κέηξα – ην δξακαηηθφ επίθεληξν ηεο δσήο Σνπο, φπσο νη πεξηζζφηεξνη απφ καο. ηαλ θηάζνπλ ζ’ απηφ ην ζηάδην ηεο πλεπκαηηθήο απνθέληξσζεο, κπνξνχλ ηφηε λα γίλνπλ γεγνλόηα ζηε δσή ηνπ πιαλήηε καο· ζ’ Απηνχο
Ζ ΓΟΞΑΗΑ ΣΟΤ ΔΡΥΟΜΔΝΟΤ
15
ζηξέθεηαη θάζε νθζαικφο θη φινη νη άλζξσπνη επεξεάδνληαη. Δπνκέλσο έλαο Αβαηάξ ή έλαο Υξηζηφο πξνβάιιεη γηα δχν ιφγνπο: ν έλαο είλαη ε αλεμεξεχλεηε θαη άγλσζηε Αηηία πνπ Σνλ παξαθηλεί λα ην θάλεη θη ν άιινο είλαη ην αίηεκα ή επίθιεζε ηεο ίδηαο ηεο αλζξσπφηεηαο. πλεπψο έλαο Αβαηάξ ζπληζηά πλεπκαηηθφ γεγνλφο πνπ έξρεηαη ζ’ εκάο γηα λα επηθέξεη κεγάιεο αιιαγέο ή κεγάιεο επαλνξζψζεηο, γηα λα εγθαηληάζεη έλα λέν πνιηηηζκφ ή λα απνθαηαζηήζεη ηνπο “αξραίνπο νδνδείθηεο” θαη λα νδεγήζεη ηνλ άλζξσπν πιεζηέζηεξα ζην ζείν. Υαξαθηεξίζζεθαλ ζαλ “εμαηξεηηθνί άλζξσπνη πνπ εκθαλίδνληαη θαηά θαηξνχο γηα λα αιιάμνπλ ηελ φςε ηνπ θφζκνπ θαη λα εγθαηληάζνπλ κηα λέα επνρή ζηα πεπξσκέλα ηεο αλζξσπφηεηαο”. Έξρνληαη ζε θαηξνχο θξίζεο· ζπρλά δεκηνπξγνχλ θξίζεηο γηα λα ηεξκαηίζνπλ ην παιηφ θαη ην αλεπηζχκεην θαη λ’ αλνίμνπλ ην δξφκν ζε λέεο θαη θαηαιιειφηεξεο κνξθέο γηα ηελ εμειηζζφκελε δσή ηνπ Δλππάξρνληνο Θενχ ζηε Φχζε. Έξρνληαη φηαλ ην θαθφ καίλεηαη. Γη’ απηφ ην ιφγν, αλ φρη γηα άιιν, κπνξνχκε ζήκεξα λ’ αλαδεηήζνπκε έλαλ Αβαηάξ. Ζ αλαγθαία ζθελή έρεη ζηεζεί γηα ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ. Τπάξρνπλ Αβαηάξ φισλ ησλ βαζκψλ θαη ηχπσλ· κεξηθνί απ’ απηνχο είλαη κεγάιεο πιαλεηηθήο ζπνπδαηφηεηαο, γηαηί εθθξάδνπλ κέζα Σνπο νιφθιεξνπο θχθινπο κειινληηθήο αλάπηπμεο θαη ερνχλ ην θζφγγν θαη δίλνπλ ηε δηδαζθαιία πνπ ζα εηζαγάγεη κηα λέα επνρή θη έλα λέν πνιηηηζκφ· ελζσκαηψλνπλ κεγάιεο αιήζεηεο γηα ηηο νπνίεο νη κάδεο ησλ αλζξψπσλ πξέπεη λα εξγαζζνχλ θαη νη νπνίεο απνηεινχλ ηνλ αληηθεηκεληθφ ζθνπφ ησλ κεγαιχηεξσλ δηαλνηψλ ηεο επνρήο, έζησ θη αλ δελ ηνλ αληηιακβάλνληαη. Μεξηθνί Αβαηάξ εθθξάδνπλ επίζεο κέζα Σνπο ην ζχλνιν ηεο αλζξψπηλεο επίηεπμεο θαη ηεο θπιεηηθήο ηειείσζεο θη έηζη γίλνληαη “νη ηδεψδεηο άλζξσπνη” ησλ αηψλσλ. Άιινη, αθφκε κεγαιχηεξνη, έρνπλ ηελ εμνπζηνδφηεζε λα γίλνπλ ζεκαηνθχιαθεο θάπνηαο ζείαο αξρήο ή θάπνηαο ζείαο πνηφηεηαο πνπ ρξεηάδεηαη κηα λέα παξνπζίαζε θη έθθξαζε πάλσ ζηε Γε· κπνξνχλ λα ην θάλνπλ γηαηί έθζαζαλ ζηελ ηειεηφηεηα θαη θαηέθηεζαλ ηελ αλψηαηε δπλαηή κχεζε. Καηέρνπλ ην δψξν λα είλαη νη ελζσκαησκέλεο απηέο πλεπκαηηθέο πνηφηεηεο θη επεηδή έρνπλ εθθξάζεη πιήξσο ηελ εηδηθή απηή αξρή ή πνηφηεηα, κπνξνχλ λα δξνπλ ζαλ αγσγνί γηα ηε δηαβίβαζή ηεο απφ ην θέληξν ηεο φιεο πλεπκαηηθήο Εσήο. Απηή είλαη ε βάζε ηεο δνμαζίαο ησλ Αβαηάξ ή ησλ ζείσλ Αγγειηαθφξσλ. Σέηνηνο ήηαλ ν Υξηζηφο· ήηαλ απφ δχν απφςεηο Αβαηάξ, γηαηί δελ έθξνπζε κφλν ην βαζηθφ ηφλν ηεο λέαο επνρήο (πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα), αιιά επίζεο κε κπζηεξηψδε θη αθαηάιεπην ηξφπν ελζσκάησζε κέζα Σνπ ηε ζεία Αξρή ηεο Αγάπεο· ήηαλ ν πξψηνο πνπ απνθάιπςε ζηνπο αλζξψπνπο ηελ αιεζηλή θχζε ηνπ Θενχ. Ζ επηθιεηηθή θξαπγή ηεο αλζξσπφηεηαο (ην δεχηεξν απ’ ηα θίλεηξα πνπ πξνθαινχλ ηε ζεία Δκθάληζε) είλαη δπλακηθή ζε απνηέιεζκα γηαηί νη ςπρέο ησλ αλζξψπσλ, ηδηαίηεξα ζε ζχκθσλε δξάζε, έρνπλ κέζα ηνπο θάηη πνπ είλαη ζπγγελέο κε ηε ζεία θχζε ηνπ Αβαηάξ. Δίκαζηε φινη Θενί, φινη ηέθλα ηνπ ελφο Παηξφο, φπσο καο είπε ν ηειεπηαίνο ησλ Αβαηάξ, ν Υξηζηφο. Σν ζείν θέληξν ζε θάζε αλζξψπηλε θαξδηά είλαη εθείλν πνπ φηαλ αθππληζζεί ζε δξαζηεξηφηεηα, κπνξεί λα πξνθαιέζεη αληαπφθξηζε απφ ηνλ πςειφ Σφπν φπνπ ν Δξρφκελνο αλακέλεη ηελ ψξα ηεο εκθάληζήο Σνπ. Μφλν ην θνηλφ αίηεκα ηεο
Ζ ΓΟΞΑΗΑ ΣΟΤ ΔΡΥΟΜΔΝΟΤ
16
αλζξσπφηεηαο, ε “καδηθή ηεο πξφζεζε”, κπνξεί λα θαηαζηαιάμεη ηελ θάζνδν (φπσο ιέγεηαη) ελφο Αβαηάξ. Γηα λα ζπλνςίζνπκε ινηπφλ: ε δνμαζία ησλ Αβαηάξ παξαιιειίδεηαη κε ηε δνμαζία ηεο ζπλέρεηαο ηεο απνθάιπςεο. Αλά ηνπο αηψλεο θαη ζε θάζε κεγάιε αλζξψπηλε θξίζε, πάληα ζε ψξεο αλάγθεο, ζηε ζεκειίσζε κηαο λέαο θπιήο ή ηελ αθχπληζε κηαο πξνεηνηκαζκέλεο αλζξσπφηεηαο ζ’ έλα λέν θη επξχηεξν φξακα, ε Καξδηά ηνπ Θενχ – σζνχκελε απφ ην Νφκν ηεο πκπφληαο – απνζηέιιεη έλα Γάζθαιν, έλαλ παγθφζκην σηήξα, έλα Γηαθσηηζηή, έλαλ Αβαηάξ, έλα δηαβηβάδνληα Δλδηάκεζν, έλα Υξηζηφ. Απηφο δίλεη ην κήλπκα πνπ ζα ζεξαπεχζεη, ζα ππνδείμεη ην λέν βήκα πνπ πξέπεη λα θάλεη ε θπιή ησλ αλζξψπσλ, ζα θσηίζεη έλα ζθνηεηλφ παγθφζκην πξφβιεκα θαη ζα δψζεη ζηνλ άλζξσπν ηελ έθθξαζε κηαο αδηάγλσζηεο σο ηφηε φςεο ηεο ζεηφηεηαο. ’ απηφ ην γεγνλφο ηεο ζπλέρεηαο ηεο απνθάιπςεο θαη ηεο δηαδνρήο ηεο πξννδεπηηθήο απηήο εθδήισζεο ηεο ζείαο Φχζεο βαζίδεηαη ε δνμαζία ησλ Αβαηάξ, ησλ ζείσλ Απεζηαικέλσλ, ησλ ζείσλ Δκθαλίζεσλ θαη ησλ σηήξσλ. Γηα φινπο Απηνχο καξηπξεί αιάλζαζηα ε ηζηνξία. ’ απηφ ην γεγνλφο ηεο ζπλέρεηαο, ηεο δηαδνρήο ησλ Αγγειηαθφξσλ θαη ησλ Αβαηάξ θαη ηεο θξηθηήο θαη ηξνκεξήο αλάγθεο ηεο αλζξσπφηεηαο απηή ηελ επνρή βαζίδεηαη ε παγθφζκηα πξνζδνθία ηεο επαλεκθάληζεο ηνπ Υξηζηνχ. Ζ έκθπηε αλαγλψξηζε φισλ απηψλ ησλ γεγνλφησλ νδήγεζε ζηε ζηαζεξά δηνγθνχκελε επηθιεηηθή θξαπγή ηεο αλζξσπφηεηαο ζε θάζε ρψξα γηα θάπνηα κνξθή ζείαο αλαθνχθηζεο ή ζείαο παξέκβαζεο· ε αλαγλψξηζε απηψλ ησλ γεγνλφησλ είλαη επίζεο εθείλε πνπ πξνθαιεί ηελ εληνιή πνπ εθπέκθζεθε απφ ην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”, φηη ν Αβαηάξ πξέπεη λα έξζεη πάιη· ε γλψζε ησλ δχν απηψλ αηηεκάησλ νδήγεζε ηνλ Υξηζηφ ζηελ απφθαζε λα επηηξέςεη ζηνπο καζεηέο Σνπ ζε θάζε ρψξα λα γλσξίζνπλ φηη ζα επαλεκθαληζζεί φηαλ ζα έρνπλ θάλεη ηελ απαηηνχκελε πξνπαξαζθεπαζηηθή εξγαζία. Οη Αβαηάξ πνπ γλσξίδνπκε θη αλαγλσξίδνπκε επθνιφηεξα είλαη ν Βνχδδαο ζηελ Αλαηνιή θη ν Υξηζηφο ζηε Γχζε. Σα κελχκαηά Σνπο είλαη ζ’ φινπο γλσζηά θαη νη θαξπνί ηεο δσήο θαη ησλ ιφγσλ Σνπο ξχζκηζαλ ηε ζθέςε θαη ηνλ πνιηηηζκφ ακθφηεξσλ ησλ εκηζθαηξίσλ. Δπεηδή είλαη ζείνη-αλζξψπηλνη Αβαηάξ εθπξνζσπνχλ φ,ηη ε αλζξσπφηεηα κπνξεί εχθνια λα θαηαλνήζεη· επεηδή έρνπλ ίδηα θχζε κε ηε δηθή καο, “ζαξμ εθ ηεο ζαξθφο καο θαη πλεχκα εθ ηνπ πλεχκαηφο καο”, Σνπο γλσξίδνπκε θαη Σνπο εκπηζηεπφκαζηε θη έρνπλ γηα καο κεγαιχηεξε ζεκαζία απ’ ηηο άιιεο ζείεο Δκθαλίζεηο. Σνπο γλσξίδνπλ, Σνπο εκπηζηεχνληαη θαη Σνπο αγαπνχλ αλαξίζκεηα εθαηνκκχξηα. Ο ππξήλαο ηεο πλεπκαηηθήο ελέξγεηαο πνπ εδξαίσζαλ, ππεξβαίλεη ηα κέηξα καο· ε εδξαίσζε ελόο ππξήλα δηαξθνύο ελέξγεηαο, πλεπκαηηθά ζεηηθήο, είλαη ην ζπλερέο έξγν ελόο Αβαηάξ· εζηηάδεη ή αγθπξνβνιεί κηα δπλακηθή αιήζεηα, κηα ηζρπξή ζθεπηνκνξθή ή κηα δίλε καγλεηηθήο ελέξγεηαο ζηνλ θφζκν ηεο αλζξψπηλεο δσήο. Σν εζηηαθφ απηφ ζεκείν δξα φιν θαη πεξηζζφηεξν ζαλ δηαβηβαζηήο πλεπκαηηθήο ελέξγεηαο· επηηξέπεη ζηελ αλζξσπφηεηα λα εθθξάζεη θάπνηα ζεία ηδέα θη απηή κε ηνλ θαηξφ παξάγεη έλαλ πνιηηηζκφ κε ηε ζπλνδεχνπζα θνπιηνχξα, ηηο ζξεζθείεο, ηηο πνιηηηθέο, ηηο θπβεξλήζεηο θαη ηηο εθπαηδεπηηθέο δηαδηθαζίεο. Έηζη γίλεηαη ε ηζηνξία. Ζ ηζηνξία είλαη
Ζ ΓΟΞΑΗΑ ΣΟΤ ΔΡΥΟΜΔΝΟΤ
17
ζε ηειηθή αλάιπζε ε θαηαγξαθή ηεο θπθιηθήο αληίδξαζεο ηεο αλζξσπφηεηαο ζε θάπνηα εηζξένπζα ζεία ελέξγεηα, ζε θάπνηνλ εκπλεπζκέλν εγέηε ή ζε θάπνηνλ Αβαηάξ. Ο Αβαηάξ είλαη ζπλήζσο επί ηνπ παξφληνο Δθπξφζσπνο ηεο δεχηεξεο ζείαο φςεο, ηεο Αγάπεο-νθίαο, ηεο Αγάπεο ηνπ Θενχ. Θα εθδεισζεί ζαλ σηήξαο, Γνκεηήο, πληεξεηήο· ε αλζξσπφηεηα δελ είλαη αθφκε επαξθψο αλαπηπγκέλε ή θαηάιιεια πξνζαλαηνιηζκέλε ζηε δσή ηνπ Πλεχκαηνο, γηα λα δερζεί εχθνια ηελ θξνχζε ελφο Αβαηάξ πνπ ζα εμέθξαδε ηε δπλακηθή ζέιεζε ηνπ Θενχ. Γηα καο πξνο ην παξφλ (θη απηφ είλαη ν πεξηνξηζκφο καο) Αβαηάξ είλαη εθείλνο πνπ ζπληεξεί, αλαπηχζζεη, δνκεί, πξνζηαηεχεη, πξνθπιάζζεη θαη ππνβνεζεί ηηο πλεπκαηηθέο σζήζεηο κε ηηο νπνίεο νη άλζξσπνη δνπλ· εθείλν πνπ Σνλ θέξλεη ζε εθδήισζε είλαη ε αλάγθε θαη ην αίηεκα ηνπ αλζξψπνπ γηα πξνζηαζία θαη βνήζεηα. Ζ αλζξσπφηεηα ρξεηάδεηαη αγάπε, θαηαλφεζε θαη νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο ζαλ έθθξαζε ηεο επηηεπρζείζαο ζεηφηεηαο. Ζ αλάγθε απηή ήηαλ εθείλε πνπ καο έθεξε πξνεγνπκέλσο ηνλ Υξηζηφ σο ηνλ Αβαηάξ ηεο Αγάπεο. Ο Υξηζηφο, ν κεγάινο απηφο ζείνο-αλζξψπηλνο Αγγειηαθφξνο, ιφγσ ηεο εθπιεθηηθήο Σνπ επίηεπμεο – ζηε γξακκή ηεο θαηαλφεζεο – δηαβίβαζε ζηελ αλζξσπφηεηα κηα φςε θαη κηα δπλακηθφηεηα ηεο θχζεο ηνπ ίδηνπ ηνπ Θενχ, ηελ αγαπεηηθή Αξρή ηεο Θεφηεηαο. Σν θσο, ε έθεζε θαη ε αλαγλψξηζε ηνπ Τπεξβαηηθνχ Θενχ ήηαλ κηα αζζελήο έθθξαζε ηεο αλζξψπηλεο ζηάζεο πξνο ην Θεφ πξηλ ηελ έιεπζε ηνπ Βνχδδα, ηνπ Αβαηάξ ηεο Φψηηζεο. Ήξζε ηφηε ν Βνχδδαο θαη θαηέδεημε κε ηε δσή Σνπ ην γεγνλφο ηνπ Δλππάξρνληνο Θενχ θαζψο θαη ηνπ Τπεξβαηηθνχ Θενχ, ηνπ Θενχ ζην ζχκπαλ θαη ηνπ Θενχ κέζα ζηελ αλζξσπφηεηα. Ο Θείνο Δαπηφο θαη ν Δαπηφο ζηελ θαξδηά ηνπ αλζξψπνπ αηνκηθά έγηλε έλαο παξάγνληαο ζηελ αλζξψπηλε ζπλείδεζε. Ήηαλ κηα ζρεηηθά λέα αιήζεηα γηα ηνλ άλζξσπν. Χζηφζν κέρξη λα έιζεη ν Υξηζηφο θαη λα δήζεη κηα δσή αγάπεο θαη ππεξεζίαο θαη λα δψζεη ζηνπο αλζξψπνπο ηε λέα εληνιή λα αγαπνχλ αιιήινπο, είρε δνζεί πνιχ ιίγε έκθαζε ζε νπνηαδήπνηε παγθφζκηα Γξαθή φηη ν Θεφο ήηαλ Αγάπε. Αθνχ ήξζε σο Αβαηάξ ηεο Αγάπεο, ηφηε ν Θεφο έγηλε γλσζηφο ζαλ αγάπε επνπξάληα, αγάπε ζαλ ζηφρνο θαη ζθνπφο ηεο δεκηνπξγίαο, αγάπε ζαλ ε βαζηθή αξρή ηεο ζρέζεο θαη αγάπε πνπ εξγάδεηαη ζ’ φιε ηελ εθδήισζε γηα έλα ρέδην πνπ ππνθηλείηαη απφ αγάπε. Ο Υξηζηφο απνθάιπςε θαη ηφληζε ηε ζεία απηή πνηφηεηα θη έηζη κεηέβαιε ηελ φιε αλζξψπηλε δσή, ηνπο ζηφρνπο θαη ηηο αμίεο. Ο ιφγνο πνπ δελ ήιζε πάιη είλαη φηη ην αλαγθαίν έξγν δελ έρεη γίλεη απφ ηνπο νπαδνχο Σνπ ζ’ φιεο ηηο ρψξεο. Ζ έιεπζή Σνπ εμαξηάηαη θπξίσο, φπσο ζα δνχκε αξγφηεξα, απφ ηελ εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Απηή ηελ εκπφδηζε ε εθθιεζία αλά ηνπο αηψλεο θαη δελ ηε βνήζεζε, ιφγσ ηνπ θαλαηηθνχ ηεο δήινπ λα θάλεη φινπο ηνπο ιανχο “Υξηζηηαλνχο” θη φρη νπαδνχο ηνπ Υξηζηνχ. Σφληζε ην ζενινγηθφ δφγκα θη φρη ηελ αγάπε θαη ηελ αγαπεηηθή θαηαλφεζε φπσο ηελ παξνπζίαζε ν Υξηζηφο. Ζ εθθιεζία θήξπμε ην θινγεξφ ανχι ηεο Σαξζνχ θη φρη ηνλ πξάν Μαξαγθφ ηεο Γαιηιαίαο. Κη έηζη πεξίκελε. Αιιά ε ψξα Σνπ ήξζε ιφγσ ηεο αλάγθεο ησλ αλζξψπσλ ζε θάζε ρψξα θαη ηεο επηθιεηηθήο θξαπγήο ησλ καδψλ παληνχ θαη ηεο ζπκβνπιήο ησλ καζεηψλ Σνπ φισλ ησλ πίζηεσλ θαη φισλ ησλ ζξεζθεηψλ ηνπ θφζκνπ. Γελ καο επηηξέπεηαη αθφκε λα κάζνπκε ηε ρξνλνινγία ή ηελ ψξα ηεο επαλεκθάληζεο
Ζ ΓΟΞΑΗΑ ΣΟΤ ΔΡΥΟΜΔΝΟΤ
18
ηνπ Υξηζηνχ. Ζ έιεπζή Σνπ εμαξηάηαη απφ ηελ έθθιεζε (ζπρλά ηελ άθσλε έθθιεζε) φισλ φζσλ ζηέθνπλ κε καδηθή πξφζεζε· εμαξηάηαη επίζεο απ’ ηελ θαιχηεξε εδξαίσζε ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ θαη απφ νξηζκέλε εξγαζία πνπ γίλεηαη απηή ηελ επνρή απφ πξεζβχηεξα Μέιε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ, ηεο Αφξαηεο Δθθιεζίαο, ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο ηνπ πιαλήηε καο· εμαξηάηαη επίζεο απφ ηε ζηαζεξφηεηα ησλ καζεηψλ ηνπ Υξηζηνχ ζηνλ θφζκν απηή ηελ επνρή θαη ησλ κπεκέλσλ-εξγαηψλ Σνπ – πνπ φινη εξγάδνληαη ζε πνιιέο νκάδεο, ζξεζθεπηηθέο, πνιηηηθέο θαη νηθνλνκηθέο. ηα παξαπάλσ πξέπεη λα πξνζζέζνπκε εθείλν πνπ νη Υξηζηηαλνί νλνκάδνπλ “αλεμεξεχλεηε Βνπιή ηνπ Θενχ”, ηνλ αδηάγλσζην ζθνπφ ηνπ Κπξίνπ ηνπ Κφζκνπ, ηνπ Αξραίνπ ησλ Ζκεξψλ (φπσο θαιείηαη ζηελ Παιαηά Γηαζήθε) ν Οπνίνο “γλσξίδεη ην Ννπ Σνπ, αθηηλνβνιεί ηελ χςηζηε πνηφηεηα αγάπεο θη εζηηάδεη ηε Θέιεζή Σνπ ζηνλ πςειφ Σνπ Σφπν κέζα ζην θέληξν φπνπ ε Θέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”. ηαλ ν Υξηζηφο, ν Αβαηάξ ηεο Αγάπεο, θάλεη ηελ επαλεκθάληζή Σνπ, ηφηε: “Οη πηνί ησλ αλζξώπσλ πνπ είλαη ηώξα Τηνί ηνπ Θενύ, ζα απνζηξέςνπλ ηα πξφζσπά Σνπο απ’ ην ιακπξφ θσο θαη ζ’ αθηηλνβνιήζνπλ απηφ ην θσο πάλσ ζηνπο πηνύο ησλ αλζξώπσλ πνπ δε γλσξίδνπλ αθόκε όηη είλαη Τηνί ηνπ Θενύ. Σφηε ν Δξρφκελνο ζα εκθαληζζεί, ηα βήκαηά Σνπ επηζπεχδνληαη ζηελ θνηιάδα ηεο ζθηάο απ’ ηνλ Έλαλ κε ηελ ηξνκεξή δχλακε, ν Οπνίνο ζηέθεη ζηε βνπλνθνξθή, εθπλένληαο αηψληα αγάπε, νπξάλην θσο θαη εηξεληθή, ζησπειή Θέιεζε. “Σφηε νη πηνί ησλ αλζξψπσλ ζ’ αληαπνθξηζνχλ. Σφηε έλα λεφηεξν θσο ζα αζηξάςεη ζηε δνθεξή, θνπξαζκέλε θνηιάδα ηεο γεο. Σφηε κηα λέα δσή ζα θπιήζεη ζηηο θιέβεο ησλ αλζξψπσλ θαη ηφηε ε φξαζή ηνπο ζα ζπκπεξηιάβεη φινπο ηνπο δξφκνπο εθείλνπ πνπ κπνξεί λα είλαη. “Έηζη εηξήλε ζα έξζεη πάιη ζηε γε, αιιά κηα εηξήλε πνπ δε ζα κνηάδεη κε ηίπνηε πνπ γλσξίζακε πξηλ. Σφηε ε ζέιεζε-γηα ην-θαιφ ζα αλζίζεη ζαλ θαηαλφεζε θαη ε θαηαλφεζε ζ’ αλζίζεη ζαλ θαιή ζέιεζε ζηνπο αλζξψπνπο.”
ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ Η ΜΟΝΑΓΙΚΗ ΔΤΚΑΙΡΙΑ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ Ο Κόζκνο ήκεξα
Μ
απφ ηηο ζεκεξηλέο δπζθνιίεο γηα ηελ απνδνρή ηεο δηδαζθαιίαο φηη ν Υξηζηφο ζα έξζεη, είλαη ην αίζζεκα φηη ε δηδαζθαιία δφζεθε πξν πνιιψλ αηψλσλ θαη πνηέ ηίπνηε δε ζπλέβε. Απηή είλαη δήισζε γεγνλφηνο θη εδψ βξίζθεηαη κεγάιν κέξνο ηνπ πξνβιήκαηφο καο. Ζ πξνζδνθία ηεο έιεπζήο Σνπ δελ είλαη λέα· ηίπνηε κνλαδηθφ ή δηαθνξεηηθφ δελ ππάξρεη ζ’ απηή· φζνη είλαη αθφκε πξνζθνιιεκέλνη ζηελ ηδέα ζεσξνχληαη αλεθηηθά κε εηξσλεία ή νίθην, αλάινγα ηεο πεξίπησζεο. Χζηφζν ε κειέηε ησλ θαηξψλ θαη ησλ επνρψλ, ησλ ζεκαζηψλ, ηεο ζείαο πξφζεζεο ή ηεο ζέιεζεο ηνπ Θενχ, ζπλ ε εμέηαζε ηεο παγθφζκηαο θαηάζηαζεο κπνξεί λα καο νδεγήζεη λα πηζηέςνπκε φηη ε παξνύζα επνρή είλαη κνλαδηθή θαηά πνιινχο ηξφπνπο θη φηη ν Υξηζηφο αληηκεησπίδεη κηα κνλαδηθή επθαηξία. Ζ κνλαδηθή απηή επθαηξία πνπ Σνπ παξνπζηάδεηαη, δεκηνπξγείηαη απφ νξηζκέλεο παγθφζκηεο ζπλζήθεο νη νπνίεο είλαη θη απηέο κνλαδηθέο· ππάξρνπλ ζήκεξα παξάγνληεο ζηνλ θφζκν θαη ζπλέβεζαλ γεγνλφηα ζηε δηάξθεηα ηνπ πεξαζκέλνπ αηψλα, ηα νπνία πνηέ πξνεγνπκέλσο δελ είραλ ζπκβεί· ζα καο ήηαλ επσθειέο αλ εμεηάδακε απηά ηα δεηήκαηα θη απνθηνχζακε έηζη κηα θαιχηεξε πξννπηηθή. Ο θφζκνο ζηνλ νπνίν ζα έξζεη είλαη έλαο λένο θφζκνο, αλ φρη αθφκε έλαο θαιχηεξνο θφζκνο· λέεο ηδέεο απαζρνινχλ ηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ θαη λέα πξνβιήκαηα αλακέλνπλ ιχζε. Αο δνχκε απηή ηε κνλαδηθφηεηα θη αο απνθηήζνπκε θάπνηα γλψζε ηεο θαηάζηαζεο ζηελ νπνία ζα θαηαζηαιάμεη ν Υξηζηφο. Αο είκαζηε ξεαιηζηέο ζηελ πξνζέγγηζε απηνχ ηνπ ζέκαηνο θη αο απνθχγνπκε ηε κπζηηθηζηηθή θαη αφξηζηε ζθέςε. Αλ είλαη αιεζηλφ φηη ζρεδηάδεη λα επαλεκθαληζζεί, αλ είλαη γεγνλφο φηη ζα θέξεη καδί Σνπ ηνπο καζεηέο Σνπ, ηνπο Γηδαζθάινπο ηεο νθίαο θη αλ ν εξρνκφο απηφο επίθεηηαη, πνηνη είλαη νη παξάγνληεο πνπ πξέπεη λα ιάβνπλ ππφςε Σνπο; Πξψηα απ’ φια ζα έξζεη ζ’ έλαλ θφζκν πνπ είλαη νπζηαζηηθά έλαο θφζκνο. Ζ επαλεκθάληζή Σνπ θαη ην επαθφινπζν έξγν Σνπ δελ κπνξεί λα πεξηνξηζζεί ζε έλα κηθξφ ηφπν ή πεξηνρή πνπ δελ άθνπζε πνηέ ε κεγάιε πιεηνλφηεηα, φπσο ζπλέβε φηαλ ήξζε πξνεγνπκέλσο. Σν ξαδηφθσλν, ν ηχπνο θαη ε δηάδνζε ησλ εηδήζεσλ ζα θάλνπλ ηελ έιεπζή Σνπ δηαθνξεηηθή απ’ εθείλε νπνηνπδήπνηε άιινπ Αγγειηαθφξνπ· νη ηαρείεο κέζνδνη κεηαθνξάο ζα Σνλ θάλνπλ πξνζηηφ ζε αλαξίζκεηα εθαηνκκχξηα ηα νπνία κε πινία, ηξαίλα θη αεξνπιάλα ζα κπνξνχλ λα Σνλ πξνζεγγίζνπλ· δηα ηεο ηειεφξαζεο ε κνξθή Σνπ κπνξεί λα γίλεη γλσζηή ζ’ φινπο θη αιεζηλά “φςεηαη απηφλ παο νθζαικφο”. Κη αλ δελ αλαγλσξηζζεί γεληθά ε πλεπκαηηθή Σνπ ζέζε θαη ην κήλπκά Σνπ, πξέπεη αλαγθαζηηθά λα ππάξμεη παγθφζκην ελδηαθέξνλ, γηαηί ζήκεξα αθφκε θαη νη ςεπηνΥξηζηνί θαη ςεπηναγγειηαθφξνη πξνθαινχλ ηελ παγθφζκηα πεξηέξγεηα θαη δελ ΗΑ
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
20
κπνξνχλ λα θξπθηνχλ. Απηφ δεκηνπξγεί κηα κνλαδηθή θαηάζηαζε ζηελ νπνία ζα εξγαζζεί, κηα θαηάζηαζε παξφκνηα ηεο νπνίαο θαλείο ιπηξσηήο, ελεξγφο Τηφο Θενχ δελ αληηκεηψπηζε πνηέ πξηλ. Ζ επαηζζεζία ησλ ιαψλ ηνπ θφζκνπ γηα φ,ηη είλαη λέν ή αλαγθαίν, είλαη επίζεο κνλαδηθά δηαθνξεηηθή· ν άλζξσπνο έρεη πξννδεχζεη πνιχ ζηελ αληίδξαζή ηνπ ηφζν πξνο ην θαιφ φζν θαη πξνο ην θαθφ θαη θαηέρεη έλα φξγαλν αληαπφθξηζεο πνιχ πην επαίζζεην απ’ φ,ηη ε αλζξσπφηεηα ζηελ παιηφηεξε εθείλε επνρή. Αλ ζεκεησλφηαλ κηα ηαρεία αληαπφθξηζε ζηνλ Αγγειηαθφξν φηαλ ήξζε πξνεγνπκέλσο, ζα είλαη ηψξα γεληθφηεξε θαη ηαρχηεξε ηφζν ζηελ απφξξηςε φζνλ θαη ζηελ απνδνρή. Οη άλζξσπνη είλαη πην εξεπλεηηθνί, θαιχηεξα εθπαηδεπκέλνη, πην ελνξαηηθνί θαη πξνζδνθνχλ πεξηζζφηεξν ην αζπλήζηζην θαη ην κνλαδηθφ απφ θάζε άιιε επνρή ηεο ηζηνξίαο. Ζ δηαλνεηηθή ηνπο αληίιεςε είλαη εληνλφηεξε, ε αίζζεζή ηνπο ησλ αμηψλ νμχηεξε, ε ηθαλφηεηά ηνπο λα δηαθξίλνπλ θαη λα επηιέγνπλ αλαπηχζζεηαη γνξγά θαη δηεηζδχνπλ ηαρχηεξα ζηηο ζεκαζίεο. Σα γεγνλφηα απηά ζα ξπζκίζνπλ ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ θαη ζα ζπληείλνπλ ζηελ ηαρχηεξε δηάδνζε ηεο είδεζεο ηεο έιεπζήο Σνπ θαη ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ κελχκαηφο Σνπ. ηαλ έξζεη ζήκεξα, ζα βξεη έλαλ θφζκν κνλαδηθά ειεχζεξν απ’ ην άδξαγκα θαη ηελ εμνπζία ηνπ θιήξνπ· φηαλ ήξζε πξηλ ε Παιαηζηίλε βξηζθφηαλ ζην θαχιν άδξαγκα ησλ Δβξαίσλ ζξεζθεπηηθψλ αξρεγψλ θαη νη Φαξηζαίνη θαη νη αδδνπθαίνη ήηαλ γηα ην ιαφ εθείλεο ηεο ρψξαο φ,ηη είλαη νη άξρνληεο ηεο εθθιεζίαο γηα ην ιαφ ζην ζεκεξηλφ θφζκν. Σνλ πεξαζκέλν φκσο αηψλα ππήξμε κηα σθέιηκε θαη πγηήο απνκάθξπλζε απφ ηελ θιεξηθνθξαηία θαη ηελ νξζφδνμε ζξεζθεία θη απηφ ζ’ απνηειέζεη κνλαδηθή επθαηξία γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηεο αιεζηλήο ζξεζθείαο θαη ηελ παξνπζίαζε κηαο απιήο επηζηξνθήο ζηνπο ηξφπνπο ηεο πλεπκαηηθήο δσήο. Οη ηεξείο, νη Λεπίηεο, νη Φαξηζαίνη θαη νη αδδνπθαίνη δελ Σνλ αλαγλψξηζαλ ζηελ πξνεγνχκελε έιεπζή Σνπ. Σνλ θνβήζεθαλ. Καη είλαη πνιχ απίζαλν φηη νη αληηδξαζηηθνί θιεξηθνί ζα Σνλ αλαγλσξίζνπλ ζήκεξα. Μπνξεί λα εκθαληζζεί κ’ έλαλ εληειψο απξνζδφθεην ηξφπν· πνηνο κπνξεί άξαγε λα πεη αλ ζα έξζεη ζαλ πνιηηηθφο, νηθνλνκνιφγνο, εγέηεο ηνπ ιανχ (πξνεξρφκελνο απ’ ηνπο θφιπνπο ηνπ), επηζηήκνλαο ή θαιιηηέρλεο; Δίλαη πιάλε λα πηζηεχνπκε, φπσο θάλνπλ κεξηθνί, φηη ε θχξηα ηάζε ηνπ έξγνπ ηνπ Υξηζηνχ ζα είλαη δηακέζνπ ησλ εθθιεζηψλ ή ησλ ζξεζθεηψλ ηνπ θφζκνπ. Θα εξγαζζεί αλαγθαζηηθά κ’ απηέο, φηαλ ην επηηξέςνπλ νη ζπλζήθεο θαη ππάξμεη έλαο δσληαλφο ππξήλαο αιεζηλήο πλεπκαηηθφηεηαο ζ’ απηέο, ή φηαλ ε επηθιεηηθή ηνπο έθθιεζε ζα είλαη αξθεηά ηζρπξή γηα λα Σνλ θζάζεη. Θα ρξεζηκνπνηήζεη θάζε δπλαηφ αγσγφ δηα ηνπ νπνίνπ κπνξεί λα δηεπξπλζεί ε ζπλείδεζε ηνπ αλζξψπνπ θαη λα επηηεπρζεί νξζφο πξνζαλαηνιηζκφο. Χζηφζν είλαη αιεζηλφηεξν λα εηπσζεί φηη ζα εξγαζζεί ζηαζεξά ζαλ Παγθφζκηνο Γάζθαινο θη φηη νη εθθιεζίεο δελ είλαη παξά έλαο απφ ηνπο δξφκνπο δηδαζθαιίαο ηνπο νπνίνπο ζα ρξεζηκνπνηήζεη. ,ηη δηαθσηίδεη ηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ, θάζε πξνπαγάλδα πνπ απνβιέπεη ζηελ επίηεπμε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ, φινη νη ηξφπνη απφθηεζεο πξαγκαηηθήο γλψζεο, φιεο νη κέζνδνη κεηνπζίσζεο ηεο γλψζεο ζε ζνθία θαη θαηαλφεζε, φ,ηη δηεπξχλεη ηε ζπλείδεζε ηεο αλζξσπφηεηαο θη φιεο ηηο ππαλζξψπηλεο θαηαζηάζεηο επίγλσζεο θη επαηζζεζίαο, φ,ηη δηαιχεη ηε γνεηεία
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
21
θαη ηελ πιάλε θαη δηαζπά ηελ απνθξπζηάιισζε θαη δηαηαξάζζεη ηηο ζηαηηθέο ζπλζήθεο ζα πεξηέιζεη ζηηο ξεαιηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Ηεξαξρίαο ηεο νπνίαο πξνΐζηαηαη. Πεξηνξίδεηαη απφ ηελ πνηφηεηα θαη ηελ νιθή ηεο επηθιεηηθήο έθθιεζεο ηεο αλζξσπφηεηαο θη απηή κε ηε ζεηξά ηεο ξπζκίδεηαη απφ ην επηηεπρζέλ ζεκείν εμέιημεο. ηελ ηζηνξία ηνπ Μεζαίσλα θαη λσξίηεξα νη εθθιεζίεο θαη νη θηινζνθηθέο ζρνιέο παξείραλ ηνπο θχξηνπο αγσγνχο γηα ηελ ππνθεηκεληθή Σνπ δξαζηεξηφηεηα, αιιά δε ζα ζπκβεί ην ίδην φηαλ είλαη εδψ αληηθεηκεληθά θαη πξαγκαηηθά. Δίλαη έλα ζεκείν πνπ ζα θάλνπλ θαιά λα ζπκνχληαη νη εθθιεζίεο θαη νη νξγαλσκέλεο ζξεζθείεο. Τπάξρεη πιένλ κηα κεηαηφπηζε ηεο έκθαζεο θαη ηεο πξνζνρήο Σνπ ζε δχν λέα πεδία πξνζπάζεηαο: πξώην, ζην πεδίν ηεο παγθφζκηαο εθπαίδεπζεο θαη δεύηεξν, ζηε ζθαίξα ηεο λνήκνλνο ελίζρπζεο εθείλσλ ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ππάγνληαη ζην ηκήκα δηαθπβέξλεζεο ζηηο ηξεηο φςεηο ηνπ, ηε δηπισκαηία, ηελ πνιηηηθή θαη ηε λνκνζεζία. Ο θνηλφο άλζξσπνο αθππλίδεηαη πιένλ ζηε ζεκαζία θαη ηελ επζχλε ηεο δηαθπβέξλεζεο· είλαη ζπλεπψο αληηιεπηφ απφ ηελ Ηεξαξρία φηη πξνηνχ ν θχθινο ηεο αιεζηλήο δεκνθξαηίαο (φπσο νπζηαζηηθά πθίζηαηαη θαη ηειηθά ζα εθδεισζεί) κπνξέζεη λα έξζεη ζε χπαξμε, ε εθπαίδεπζε ησλ καδψλ ζηελ πνιηηηθή ηεο ζπλεξγαζίαο, ηελ νηθνλνκηθή ζηαζεξνπνίεζε δηα ηνπ νξζνχ κεξηζκνχ θαη ηελ εηιηθξηλή πνιηηηθή αιιειεπίδξαζε είλαη επηηαθηηθά αλαγθαία. Ο καθξχο ρσξηζκφο ζξεζθείαο θαη πνιηηηθήο πξέπεη λα ηεξκαηηζζεί θη απηφ κπνξεί λα επηηεπρζεί ηψξα, ιφγσ ηνπ πςεινχ επηπέδνπ ηεο αλζξψπηλεο καδηθήο λνεκνζχλεο θαη ηνπ γεγνλφηνο φηη ε επηζηήκε έθεξε φινπο ηνπο αλζξψπνπο ηφζν θνληά, ψζηε φ,ηη ζπκβαίλεη ζε κηα καθξηλή πεξηνρή ηεο επηθάλεηαο ηεο γεο απνηειεί ζέκα γεληθνχ ελδηαθέξνληνο κέζα ζε ιίγα ιεπηά. Απηφ Σνπ δίλεη κνλαδηθή δπλαηφηεηα λα εξγαζζεί ζην κέιινλ. Ζ αλάπηπμε ηεο πλεπκαηηθήο αλαγλψξηζεο απνηειεί ηε κεγάιε αλάγθε ζήκεξα γηα ηελ πξνεηνηκαζία ηεο επαλεκθάληζήο Σνπ· θαλείο δε γλσξίδεη ζε πνην έζλνο ζα έξζεη· κπνξεί λα εκθαληζζεί ζαλ Άγγινο, Ρψζζνο, Νέγξνο, Λαηίλνο, Σνχξθνο, Ηλδφο ή θάζε άιιεο εζληθφηεηαο. Πνηνο κπνξεί λα πεη πνηαο; Μπνξεί λα είλαη Υξηζηηαλφο, Ηλδνπηζηήο ή Βνπδδηζηήο, ή λα κελ έρεη θακηά ηδηαίηεξε πίζηε· δε ζα έξζεη ζαλ αλαθαηληζηήο θακηάο αξραίαο ζξεζθείαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ Υξηζηηαληζκνχ, αιιά ζα έξζεη γηα λ’ απνθαηαζηήζεη ηελ πίζηε ηνπ αλζξψπνπ ζηελ αγάπε ηνπ Παηξφο, ζην γεγνλφο ηεο δσληάληαο ηνπ Υξηζηνχ θαη ζηε ζηελή ππνθεηκεληθή θη αδηάξξεθηε ζρέζε φισλ ησλ αλζξψπσλ παληνχ. Οη επθνιίεο νιφθιεξνπ ηνπ θφζκνπ γηα επαθή θαη ζρέζε ζα είλαη ζηε δηάζεζή Σνπ· απηφ ζ’ απνηειέζεη κέξνο ηεο κνλαδηθφηεηαο ηεο επθαηξίαο Σνπ θαη γη’ απηφ πξέπεη επίζεο λα πξνεηνηκαζζεί. Έλαο άιινο κνλαδηθφο παξάγνληαο πνπ ζα δηαθξίλεη ηελ έιεπζή Σνπ δε ζα είλαη κφλν ε γεληθή πξνζδνθία αιιά θαη ην γεγνλφο φηη ζήκεξα πνιιά είλαη γλσζηά θαη δηδάζθνληαη γηα ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ ή ηελ Πλεπκαηηθή Ηεξαξρία ηνπ πιαλήηε. Παληνχ ζ’ φιεο ηηο ρψξεο ππάξρνπλ ρηιηάδεο πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ην γεγνλφο απηήο ηεο Ηεξαξρίαο, πηζηεχνπλ ζηνπο Γηδαζθάινπο ηεο νθίαο, ηνπο καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ θαη δε ζα εθπιαγνχλ φηαλ απηή ε νκάδα ησλ Τηψλ ηνπ Θενχ, πνπ πεξηβάιιεη ην κεγάιν Αξρεγφ Σεο, ηνλ Υξηζηφ, ζα θάλεη ηελ εκθάληζή ηεο ζηε Γε. Οη εθθιεζίεο ζ’ φιεο ηηο ρψξεο έρνπλ εμνηθεηψζεη ην θνηλφ κε ηε θξάζε “ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ”· νη εζσηεξηζηέο
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
22
θαη νη απνθξπθηζηέο παληνχ έρνπλ δεκνζηνπνηήζεη ην γεγνλφο ηεο Ηεξαξρίαο ζηε δηάξθεηα ηνπ πεξαζκέλνπ αηψλα· νη πλεπκαηηζηέο ηφληζαλ ην γεγνλφο ηεο επηβίσζεο φζσλ πέξαζαλ ζηνλ θξπκκέλν θφζκν ηεο χπαξμεο θαη νη νδεγνί ηνπο πηζηνπνίεζαλ επίζεο ηελ χπαξμε ελφο εζψηεξνπ, πλεπκαηηθνχ θφζκνπ. ια απηά δεκηνπξγνχλ κηα κνλαδηθή πξνεηνηκαζία πνπ παξνπζηάδεη ζηνλ Υξηζηφ κνλαδηθέο επθαηξίεο θαη κνλαδηθά πξνβιήκαηα. ιεο απηέο θαη πνιιέο άιιεο πλεπκαηηθέο δπλάκεηο, κέζα θη έμσ απφ ηηο ζξεζθείεο ηνπ θφζκνπ θαη ηηο θηινζνθηθέο θη αλζξσπηζηηθέο νκάδεο, εξγάδνληαη απηή ηελ επνρή κε θαζνδήγεζε, ζπλδένληαη ζηελά θαη νη δξαζηεξηφηεηέο ηνπο ζπγρξνλίδνληαη ζηελά. ιεο εξγάδνληαη καδί (έζησ θη αλ δελ είλαη θπζηθά θαλεξφ), γηαηί κέζα ζηελ αλζξψπηλε νηθνγέλεηα ππάξρνπλ εθείλνη πνπ βξίζθνληαη ζε θάζε ζηάδην αληαπνθξηηηθφηεηαο. Οη δπλάκεηο ηεο αλαγέλλεζεο, ηεο αλνηθνδφκεζεο, ηεο απνθαηάζηαζεο θαη ηεο αλάζηαζεο θάλνπλ αηζζεηή ηελ παξνπζία ηνπο ζ’ φιεο ηηο πνιιέο νκάδεο πνπ επηδεηνχλ λα βνεζήζνπλ θαη λα εμπςψζνπλ ηελ αλζξσπφηεηα, λ’ αλαπιάζνπλ ηνλ θφζκν, λ’ απνθαηαζηήζνπλ ηε ζηαζεξφηεηα θαη ην αίζζεκα αζθάιεηαο θη έηζη (ζπλεηδεηά ή αζπλείδεηα) λα πξνεηνηκάζνπλ ην δξφκν γηα ηελ έιεπζε ηνπ Υξηζηνχ. Τπάξρεη επίζεο κηα κνλαδηθή αλαβίσζε ηεο αξραίαο δηδαζθαιίαο ηνπ Βνχδδα θαη δηεηζδχεη ζηηο ρψξεο ηεο Γχζεο θαη βξίζθεη ζε θάζε ρψξα αθνζησκέλνπο νπαδνχο. Ο Βνχδδαο είλαη ην ζχκβνιν ηεο θψηηζεο θαη παληνχ ζήκεξα απνδίδεηαη κνλαδηθή έκθαζε ζην θσο. Αλαξίζκεηα εθαηνκκχξηα αλά ηνπο αηψλεο αλαγλψξηζαλ ηνλ Βνχδδα ζαλ Φσηνδφηε απφ ςειά. ηηο Σέζζεξηο Δπγελείο Αιήζεηέο Σνπ εθηέζεθαλ νη αηηίεο ηεο αλζξψπηλεο δπζρέξεηαο θαη ππνδείρζεθε ε ζεξαπεία. Γίδαμε: πάςηε λα ηαπηίδεζζε κε ηα πιηθά πξάγκαηα ή κε ηηο επηζπκίεο ζαο· απνθηήζηε κηα νξζή αίζζεζε αμηψλ· πάςηε λα ζεσξείηε φηη ηα απνθηήκαηα θαη ε επίγεηα χπαξμε έρνπλ κεγάιε ζεκαζία· αθνινπζήζηε ηελ Δπγελή Οθηαπιή Αηξαπφ πνπ είλαη ε Αηξαπφο ησλ νξζψλ ζρέζεσλ – νξζψλ ζρέζεσλ κε ην Θεφ θαη νξζψλ ζρέζεσλ κε ηνπο ζπλαλζξψπνπο ζαο – θη έηζη γίλεηε επηπρηζκέλνη. Σα βήκαηα ζ’ απηή ηελ Αηξαπφ είλαη: Οξζέο Αμίεο. Οξζή Οκηιία. Οξζνί Σξφπνη Εσήο. Οξζή θέςε.
Οξζή Έθεζε. Οξζή Γηαγσγή. Οξζή Πξνζπάζεηα. Οξζή Έθζηαζε ή Δπηπρία.
Σν κήλπκα απηφ είλαη κνλαδηθά αλαγθαίν ζήκεξα ζ’ έλαλ θφζκν ζηνλ νπνίν ηα πεξηζζφηεξα απφ ηα νξζά απηά βήκαηα πξνο ηελ επηπρία αγλννχληαη ζηαζεξά. ηα ζεκέιηα απηήο ηεο δηδαζθαιίαο ν Υξηζηφο ζ’ αλεγείξεη ηελ ππεξδνκή ηεο αδειθφηεηαο ηνπ αλζξψπνπ, γηαηί νη νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο είλαη ε έθθξαζε ηεο αγάπεο ηνπ Θενχ· ζ’ απνηειέζνπλ ηελ θχξηα θαη ηελ πξνζερή θαηάδεημε ηεο ζεηφηεηαο ηνπ αλζξψπνπ. ήκεξα ζην κέζν ελφο αλαζηαησκέλνπ, ρανηηθνχ θαη δπζηπρηζκέλνπ θφζκνπ ην αλζξψπηλν γέλνο έρεη κηα λέα επθαηξία λα απνξξίςεη ηελ ηδηνηειή πιηζηηθή δσή θαη λ’ αξρίζεη λα βαδίδεη ηε Φσηηζκέλε Οδφ. Σε ζηηγκή πνπ ε αλζξσπφηεηα ζα δείμεη ηελ πξνζπκία ηεο λα ην θάλεη, ηόηε ν Υξηζηφο ζα έξζεη θη φιεο νη ελδείμεηο απηή ηελ επνρή καξηπξνχλ φηη νη άλζξσπνη καζαίλνπλ απηφ ην κάζεκα θαη θάλνπλ ηα πξψηα
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
23
δηζηαθηηθά βήκαηα πάλσ ζηε Φσηηζκέλε Οδφ ησλ νξζψλ ζρέζεσλ. Ζ ησξηλή επνρή είλαη κνλαδηθή ζην φηη (φπσο πνηέ πξηλ) είλαη έλαο θχθινο ή πεξίνδνο ζπλδηαζθέςεσλ – θνηλνηηθψλ, εζληθψλ θαη δηεζλψλ – θαη ζπλαληήζεσλ αλζξψπσλ. χιινγνη, ζπλαζξνίζεηο, επηηξνπέο, ζπλδηαζθέςεηο θαη ζχλδεζκνη ζρεκαηίδνληαη παληνχ γηα ζπδήηεζε θαη κειέηε ηεο αλζξψπηλεο επεκεξίαο θαη απειεπζέξσζεο· απηφ ην θαηλφκελν είλαη κηα απφ ηηο ηζρπξφηεξεο ελδείμεηο φηη ν Υξηζηφο βξίζθεηαη ζην δξφκν Σνπ. Δίλαη ε ελζσκάησζε ηεο ειεπζεξίαο θη ν Αγγειηαθφξνο ηεο Απειεπζέξσζεο. Γηεγείξεη ην νκαδηθφ πλεχκα θαη ηελ νκαδηθή ζπλείδεζε θαη ε πλεπκαηηθή Σνπ ελέξγεηα είλαη ε ειθηηθή δχλακε πνπ ζπλδέεη παληνχ ηνπο αλζξψπνπο γηα ην θνηλφ θαιφ. Ζ επαλεκθάληζή Σνπ ζα ζπλδέζεη θαη ζα ζπλελψζεη φινπο ηνπο άλδξεο θαη γπλαίθεο θαιήο ζέιεζεο ζ’ φιν ηνλ θφζκν, αλεμάξηεηα ζξεζθείαο ή εζληθφηεηαο. Ζ έιεπζή Σνπ ζα εθειθχζεη κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ κηα πιαηηά θαη ακνηβαία αλαγλψξηζε ηνπ θαινχ ζ’ φινπο. Δίλαη κέξνο ηεο κνλαδηθφηεηαο ηεο έιεπζήο Σνπ θαη γη’ απηή ήδε εηνηκαδφκαζηε. Ζ κειέηε ηνπ εκεξήζηνπ ηχπνπ ην απνδεηθλχεη. Ζ επηθιεηηθή έθθιεζε ησλ πνιιψλ νκάδσλ πνπ εξγάδνληαη γηα ράξε ηεο αλζξσπφηεηαο (ζπλεηδεηά ή αζπλείδεηα), είλαη απηή πνπ ζα Σνλ θέξεη. ζνη δηεμάγνπλ ηε κεγάιε απηή πξάμε ηεο επίθιεζεο, είλαη νη πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνη άλζξσπνη, νη θσηηζκέλνη πνιηηηθνί, νη ζξεζθεπηηθνί εγέηεο θαη νη άλδξεο θαη νη γπλαίθεο ησλ νπνίσλ νη θαξδηέο είλαη γεκάηεο απφ θαιή ζέιεζε. Θα Σνλ εθειθχζνπλ αλ κπνξέζνπλ λα ζηαζνχλ κε καδηθή πξφζεζε, κε ειπίδα θαη πξνζδνθία. Σν πξνπαξαζθεπαζηηθφ απηφ έξγν πξέπεη λα εζηηαζζεί θαη λα εθηειεζζεί απ’ ηελ παγθφζκηα ηληειιηγθέληζηα θαη ηνπο πξσηνπφξνπο εξαζηέο ηεο αλζξσπφηεηαο, απφ νκάδεο αθηεξσκέλεο ζηελ αλζξψπηλε βειηίσζε θαη απφ αληηπξνζσπεπηηθνχο αληδηνηειείο αλζξψπνπο. Ζ επηηπρία ηεο πξνζπάζεηαο πνπ ζρεδηάδεηαη ηψξα απφ ηνλ Υξηζηφ θαη ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία εμαξηάηαη απ’ ηελ ηθαλφηεηα ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο λα ρξεζηκνπνηήζεη νπνηνδήπνηε θσο ήδε θαηέρεη γηα λα εδξαηψζεη νξζέο ζρέζεηο ζηηο νηθνγέλεηεο, ζηηο θνηλσλίεο, ζηα έζλε θαη ζηνλ θφζκν. Τπάξρεη ινηπφλ ε κνλαδηθή απηή δηαθνξά κεηαμχ ηεο αλακελφκελεο έιεπζεο ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο επνρήο ζηελ νπνία ήξζε πξνεγνπκέλσο: ν θφζκνο είλαη γεκάηνο απφ νκάδεο πνπ εξγάδνληαη γηα ηελ αλζξψπηλε επεκεξία. Ζ πξνζπάζεηα απηή, ζην θσο ηεο αλζξψπηλεο ηζηνξίαο ησλ πεξαζκέλσλ αηψλσλ, είλαη θάηη ζρεηηθά λέν θαη γη’ απηή πξέπεη λα πξνεηνηκαζζεί ν Υξηζηφο θαη κ’ απηή ηελ ηάζε πξέπεη λα εξγαζζεί. Ο “θχθινο ησλ δηαζθέςεσλ” πνπ νδεγείηαη πιένλ ζε πιήξε αλάπηπμε, απνηειεί κέξνο ηεο κνλαδηθήο θαηάζηαζεο ηελ νπνία αληηκεησπίδεη ν Υξηζηφο. Πξηλ φκσο κπνξέζεη λα έξζεη ν Υξηζηφο κε ηνπο καζεηέο Σνπ, ν ησξηλφο πνιηηηζκφο καο πξέπεη λα πεζάλεη. ηνλ εξρφκελν αηψλα ζ’ αξρίζνπκε λα καζαίλνπκε ηελ έλλνηα ηεο ιέμεο “αλάζηαζε” θαη ε λέα επνρή ζ’ αξρίζεη λ’ απνθαιχπηεη ην βαζχ ζθνπφ θαη ηελ πξφζεζή ηεο. Σν πξψην βήκα ζα είλαη ε αλάδπζε ηεο αλζξσπφηεηαο απφ ην ζάλαην ηνπ πνιηηηζκνχ ηεο, ησλ παιηψλ ηεο ηδεψλ θαη ηξφπσλ δσήο, ε εγθαηάιεηςε ησλ πιηζηηθψλ ζηφρσλ ηεο θαη ηεο νιέζξηαο ηδηνηέιεηάο ηεο θαη ε πξφνδφο ηεο ζην θαζαξφ θσο ηεο αλάζηαζεο. Γελ είλαη ζπκβνιηθέο ή κπζηηθηζηηθέο ιέμεηο, αιιά κέξνο ηεο γεληθήο θαηάζηαζεο πνπ ζα πεξηβάιιεη ηελ πεξίνδν ηεο επαλεκθάληζεο ηνπ Υξηζηνχ·
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
24
είλαη έλαο θχθινο ηφζν πξαγκαηηθφο φζν θαη ν θχθινο ησλ ζπλδηαζθέςεσλ πνπ ηφζν δξαζηήξηα νξγαλψλεηαη ηψξα. ηαλ ήξζε ηελ πξνεγνχκελε θνξά ν Υξηζηφο καο δίδαμε ηελ αιεζηλή έλλνηα ηεο Απάξλεζεο ή ηεο ηαχξσζεο· απηή ηε θνξά ην κήλπκά Σνπ ζ’ αθνξά ηε δσή ηεο αλάζηαζεο. Ο ησξηλφο θχθινο ησλ ζπλδηαζθέςεσλ πξνεηνηκάδεη ηνπο αλζξψπνπο παληνχ γηα ζρέζεηο, έζησ θη αλ ζήκεξα θαίλεηαη λα έρνπλ θχζε δηαθνξεηηθή· ν ζεκαληηθφο παξάγνληαο είλαη ην γεληθφ αλζξψπηλν ζπκθέξνλ θαη ε ζθέςε γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηεο αλάγθεο, ησλ ελερφκελσλ αληηθεηκεληθψλ ζθνπψλ θαη ησλ κέζσλ πνπ πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ. Ζ πεξίνδνο ηεο αλάζηαζεο πνπ ζα εγθαηληάζεη ν Υξηζηφο θαη ζ’ απνηειέζεη ην κνλαδηθφ Σνπ έξγν – ζην νπνίν ζα πεξηιεθζνχλ φιεο νη άιιεο δξαζηεξηφηεηέο Σνπ – ζα είλαη απνηέιεζκα ηεο δχκσζεο θαη ηεο γνληκνπνίεζεο πνπ ζπκβαίλεη ζηνλ θφζκν ησλ αλζξψπσλ απηή ηελ επνρή, ηεο νπνίαο εμσηεξηθή έλδεημε απνηεινχλ νη πνιιέο ζπλδηαζθέςεηο. Σηο κνλαδηθέο απηέο ζπλζήθεο αληηκεηψπηζε ν Υξηζηφο ζηε δηάξθεηα ησλ ρξφλσλ ηνπ πνιέκνπ, φηαλ ε αλάγθε ηεο αλζξσπφηεηαο Σνλ αλάγθαζε λ’ απνθαζίζεη λα επηηαρχλεη ηελ έιεπζή Σνπ. Ζ νηθηξή θαηάζηαζε ηνπ θφζκνπ ζαλ απνηέιεζκα αηψλσλ ηδηνηέιεηαο θαη ηνπ παγθφζκηνπ πνιέκνπ, ε κνλαδηθή επαηζζεζία πνπ δείρλνπλ νη άλζξσπνη παληνχ (ζαλ απνηέιεζκα ηεο εμειηθηηθήο δηαδηθαζίαο), ε κνλαδηθή δηάδνζε ηεο γλψζεο γηα ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θαη ε κνλαδηθή αλάπηπμε ηεο νκαδηθήο ζπλείδεζεο πνπ εθδειψλεηαη απφ θάζε πιεπξά κε ην πιήζνο ησλ δηαζθέςεσλ, δεκηνχξγεζαλ γηα ηνλ Υξηζηφ ηε κνλαδηθή Σνπ επθαηξία θαη Σνπ παξνπζίαζαλ κηα απφθαζε ηελ νπνία δελ κπνξνχζε λ’ απνθχγεη. Θα κπνξνχζε επιαβηθά λα εηπσζεί φηη ζ’ απηή ηελ “επθαηξία” ηνπ Υξηζηνχ πεξηιακβάλνληαη δχν γεγνλφηα θη φηη θαη ηα δχν είλαη δχζθνιν γηα ηνλ άλζξσπν λα ηα ελλνήζεη. Πξέπεη λ’ αλαγλσξίζνπκε ην γεγνλφο ηνπ ζπγρξνληζκνχ ηεο ζέιεζήο Σνπ κε ηε ζέιεζε ηνπ Παηξφο θαη ην γεγνλφο φηη ν ζπγρξνληζκφο απηφο νδήγεζε ζε κηα βαζηθή απφθαζε. Γελ είλαη εχθνιν γηα ην κέζν Υξηζηηαλφ λ’ αληηιεθζεί φηη ν Υξηζηφο πξνρσξεί ζηαζεξά πξνο δηαξθψο δπλακηθφηεξεο εκπεηξίεο θη φηη ζηε ζεία Σνπ εκπεηξία δελ ππάξρεη ηίπνηε ζηαηηθφ ή κφληκν, εθηφο απφ ηελ αλαιινίσηε αγάπε Σνπ γηα ηελ αλζξσπφηεηα. Ζ βαζηά κειέηε ηεο ηζηνξίαο ηνπ Δπαγγειίνπ, απαιιαγκέλε απ’ ηηο νξζφδνμεο εξκελείεο, απνθαιχπηεη νξηζκέλα πξάγκαηα. Οη ζπλεζηζκέλεο εξκελείεο, αλ κπνξνχζαλ νη άλζξσπνη λ’ αλαγλσξίζνπλ ηελ αιεζηλή ηνπο έλλνηα, είλαη απιά ε θαηαλφεζε θάπνηνπ αλζξψπνπ απφ κηα ζεηξά Αξακατθψλ, Διιεληθψλ ή Λαηηληθψλ ιέμεσλ. Σν γεγνλφο φηη ε πιεηνλφηεηα ησλ αλαγλσξηζκέλσλ ζρνιηαζηψλ έδεζε πξν πνιιψλ εθαηνληάδσλ εηψλ θαίλεηαη φηη πξνζέδσζε ζ’ απηέο ηηο ιέμεηο κηα εληειψο αδηθαηνιφγεηε αμία. Σα ιφγηα ελφο ζρνιηαζηή ή ελφο εξκελεπηή ζήκεξα δελ έρνπλ πξνθαλψο θακηά αμία ζε ζχγθξηζε κε εθείλα ησλ αξραίσλ επνρψλ· φκσο ν ζχγρξνλνο ζρνιηαζηήο είλαη πηζαλφλ πεξηζζφηεξν λνήκσλ θαη θαιχηεξα εθπαηδεπκέλνο απφ ηνλ αξραίν ζρνιηαζηή θη επηπιένλ έρεη ην πιενλέθηεκα ησλ πνιιψλ αλαγλσξηζκέλσλ κεηαθξάζεσλ θαη ηεο αθξηβνχο επηζηήκεο. Πάζρνπκε ζενινγηθά απφ ηελ άγλνηα ηνπ παξειζφληνο· είλαη πεξίεξγν φηη ν αξραίνο ζρνιηαζηήο ππνηίζεηαη φηη έρεη κεγαιχηεξε βαξχηεηα απφ ην ζχγρξνλν, πην εθπαηδεπκέλν θαη λνήκνλα άλζξσπν. Αλ ε Καηλή
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
25
Γηαζήθε αιεζεχεη ζηελ παξνπζίαζε ηνπ Υξηζηνχ, αλ αιεζεχεη ζηελ απφδνζε ησλ ιφγσλ Σνπ φηη “κείδνλα ηνχησλ πνηήζσκελ” θη αλ αιεζεχεη φηη καο είπε “εζηέ νπλ ηέιεηνη ψζπεξ ν Παηήξ εκψλ ν ελ ηνηο Οπξαλνίο ηέιεηνο έζηη”, θαηά ηη ζθάιινπκε αλ αλαγλσξίζνπκε φηη ν άλζξσπνο είλαη ηθαλφο λα ζπκβαδίδεη κε ηε δηάλνηα ηνπ Υξηζηνχ θαη λα γλσξίδεη εθείλα πνπ ζθφπεπε λα γλσξίζνπκε; Ο Υξηζηφο είπε φηη “αλ ηηο εθηειέζεη ην ζέιεκα ηνπ Θενχ, νχηνο ζέιεη γλσξίζεη”· κ’ απηφ ηνλ ηξφπν έκαζε ν Υξηζηφο θη απηφο είλαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν καο δηαβεβαηψλεη φηη ν θαζέλαο καο ζα επηηχρεη. Ζ παξνπζίαζε απηήο ηεο ζεκαζίαο ηεο ζέιεζεο ηνπ Θενχ ζηε ζπλείδεζε ηνπ Υξηζηνχ, ήηαλ απηή πνπ Σνλ νδήγεζε ζε νξηζκέλεο κεγάιεο απνθάζεηο θαη Σνλ αλάγθαζε λα θξαπγάζεη: “Πάηεξ, κε ην εκφλ ζέιεκα, αιιά ην ζνλ γηλέζζσ”. Σα ιφγηα απηά καξηπξνχλ ζαθψο θάπνηα ζχγθξνπζε θαη δε δείρλνπλ ζπγρξνληζκφ ησλ δχν ζειήζεσλ· καξηπξνχλ ηελ απφ κέξνπο ηνπ Υξηζηνχ απφθαζε λα κελ ππάξμεη αληίζεζε κεηαμχ ηεο ζέιεζήο Σνπ θη εθείλεο ηνπ Θενχ. Αηθλίδηα δέρζεθε έλα φξακα ηεο αλαδπφκελεο ζείαο πξφζεζεο γηα ηελ αλζξσπφηεηα θαη – κέζσ ηεο αλζξσπφηεηαο – γηα ηνλ πιαλήηε ζαλ ζχλνιν. ην ηδηαίηεξν ζηάδην ηεο πλεπκαηηθήο αλάπηπμεο ζηελ νπνία έθζαζε ηφηε ν Υξηζηφο θαη ε νπνία Σνλ θαηέζηεζε Αξρεγφ ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο, Δθείλνλ πνπ ζρεδίαζε ηελ αλάδπζε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ θαη Σνλ εδξαίσζε σο Γηδάζθαιν φισλ ησλ Γηδαζθάισλ θαη Γηδάζθαιν αγγέισλ θη αλζξψπσλ, ε ζπλείδεζή Σνπ ήηαλ απφιπηα ελσκέλε κε ην ζείν ρέδην· ε εθαξκνγή ηνπ ζηε Γε θαη ν ζηφρνο ηεο εδξαίσζεο ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ θαη ε εκθάληζε ηνπ πέκπηνπ βαζηιείνπ ηεο θχζεο ήηαλ γη’ Απηφλ απιά ε εθπιήξσζε ηνπ λφκνπ θαη ζηελ εθπιήξσζε απηή ζπλδέζεθε νιφθιεξε ε δσή Σνπ. Σν ρέδην, ν ζηφρνο, νη ηερληθέο θαη νη λφκνη ηνπ, ε ελέξγεηά ηνπ (εθείλε ηεο αγάπεο) θαη ε ζηελή θη απμαλφκελε ζρέζε κεηαμχ ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο θαη ηεο αλζξσπφηεηαο ήηαλ ζ’ Απηφλ γλσζηά θαη πιήξσο θαηαλνεηά. ην χςηζην ζεκείν ηεο θνξπθσζείζαο απηήο γλψζεο θαη ηε ζηηγκή ηεο πιήξνπο ππνηαγήο Σνπ ζηελ αλαγθαία ζπζία ηεο δσήο Σνπ γηα ηελ εθπιήξσζε απηνχ ηνπ ρεδίνπ, ζπλέβε μαθληθά κηα κεγάιε δηεχξπλζε ηεο ζπλείδεζεο. Ζ ζεκαζία, ε πξφζεζε, ν ζθνπφο φισλ απηψλ θαη ε πεξηεθηηθή ζεία Ηδέα (φπσο πθίζηαηαη ζηε δηάλνηα ηνπ Παηξφο) αλέηεηιαλ ζηελ ςπρή Σνπ – φρη ζην λνπ Σνπ, γηαηί ε απνθάιπςε ήηαλ πνιχ κεγαιχηεξε απ’ απηφλ. Δίδε αθφκε βαζχηεξα ζηελ έλλνηα ηεο ζεηφηεηαο απ’ φ,ηη θαηλφηαλ πνηέ δπλαηφ· ν θφζκνο ηεο έλλνηαο θαη ν θφζκνο ησλ θαηλνκέλσλ έζβεζαλ θαη – κηιψληαο εζσηεξηθά – απψιεζε ηα πάληα. Δθείλε ηε ζηηγκή δελ Σνπ έκεηλε νχηε ε ελέξγεηα ηνπ δεκηνπξγηθνχ λνπ νχηε ε ελέξγεηα ηεο αγάπεο. Απνζηεξήζεθε απ’ φ,ηη θαζηζηά ηε δσή αλεθηή θαη γεκάηε λφεκα. Έλαο λένο ηχπνο ελέξγεηαο έγηλε πξνζηηφο – ε ελέξγεηα ηεο ίδηαο ηεο δσήο, εκπνηηζκέλεο από ζθνπό θαη ππνθηλνύκελεο από πξόζεζε. Ήηαλ φκσο λέα θαη άγλσζηε θαη κέρξη ζήκεξα αθαηάιεπηε. Γηα πξψηε θνξά ε ζρέζε ηεο ζέιεζεο πνπ είρε κέρξη ηψξα εθθξαζζεί ζηε δσή Σνπ κε ηελ αγάπε θαη ην δεκηνπξγηθφ έξγν ηεο εγθαηλίαζεο ηεο λέαο δηαζήθεο, έγηλε ζαθήο ζ’ Απηφλ. ην ζεκείν απηφ δηήιζε απφ ηε Γεζζεκαλή ηεο απηαπάξλεζεο. Σν κεγαιχηεξν, ην επξχηεξν, ην πεξηεθηηθφηεξν Σνπ απνθαιχθζεθε θη φια φζα κέρξη ηψξα θαίλνληαλ ηφζν δσηηθά θαη ζπνπδαία ράζεθαλ
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
26
απ’ ηε ζέα κέζα ζην κεγαιχηεξν φξακα. Απηή ε δσληαλή αληίιεςε ηνπ ληνο θαη ηεο ηαχηηζεο κε ηε ζεία πξφζεζε ηνπ ίδηνπ ηνπ Θενχ, ηνπ Παηξφο, ηνπ Κπξίνπ ηνπ Κφζκνπ, ζε επίπεδα επίγλσζεο γηα ηα νπνία (κέρξη ηψξα) δε γλσξίδνπκε ηίπνηε, απνηέιεζε ηελ αλειηζζφκελε επίγλσζε ηνπ Υξηζηνχ ζηελ Οδφ ηεο Αλψηεξεο Δμέιημεο. Απηή ηελ Οδφ βαδίδεη ζήκεξα θαη άξρηζε λα ηε βαδίδεη ζηελ Παιαηζηίλε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα. Γλώξηζε κε έλλνηα πνπ Σνπ ήηαλ άγλσζηε σο ηφηε, ηη απνζθνπνχζε ν Θεφο θαη ηη ζήκαηλε ην αλζξψπηλν πεπξσκέλν θαη ην ξφιν πνπ έπξεπε λα παίμεη ζηελ πξαγκαηνπνίεζε απηνχ ηνπ πεπξσκέλνπ. Λίγε πξνζνρή έδσζε αλά ηνπο αηψλεο ε αλζξψπηλε ζθέςε ζηελ αληίδξαζε ηνπ Υξηζηνχ σο πξνο ην δηθφ Σνπ πεπξσκέλν θαζψο επεξεάδεη ην αλζξψπηλν. Γψζακε ιίγε πξνζνρή ζηελ φςε ηεο αληίδξαζήο Σνπ πξνο ηε γλψζε θαζψο εθδηπισλφηαλ. Τπήξμακε ηδηνηειείο θαη άπιεζηνη ζηελ αληίδξαζή καο σο πξνο ην έξγν θαη ηε ζπζία Σνπ. Ζ ιέμε “γλσξίδσ” (ζε ζρέζε κε ηε κπεκέλε ζπλείδεζε ηνπ Υξηζηνχ θαη θαηψηεξσλ αθφκε κπεκέλσλ) αθνξά ηε βεβαηφηεηα ηεο γλψζεο πνπ απνθηά ν κπεκέλνο κε πεηξακαηηζκφ, εκπεηξία θη έθθξαζε. Ο πξψηνο αζζελήο ηξφκνο ηεο αληίδξαζεο ζην ελαδηθφ “πεπξσκέλν” θαη ζηελ πιαηηά, παγθφζκηα επίδξαζε πνπ κπνξεί λ’ αζθήζεη έλαο Τηφο ηνπ Θενχ, γίλεηαη αηζζεηή ζηε ζπλείδεζε ηνπ Υξηζηνχ – φπσο θαη ζηε ζπλείδεζε φισλ φζσλ ππαθνχνπλ ζηελ εληνιή Σνπ θαη θζάλνπλ ζηελ ηειείσζε πνπ ππέδεημε σο εθηθηή. Ζ χςηζηε ζεία πνηφηεηα ή φςε γίλεηαη πιένλ αηζζεηή ζηε δσή ηνπ πξννδεχνληνο Τηνχ ηνπ Θενχ· γλσξίδεη ηελ έλλνηα ηεο λνεκνζχλεο· αληηιακβάλεηαη ηε ζεκαζία ηεο αγάπεο θαη ηεο ειθηηθήο ηεο πνηφηεηαο. Σψξα – εμαηηίαο ησλ δχν απηψλ αλαγλσξίζεσλ – απνθηά επίγλσζε ηεο δπλακηθφηεηαο ηεο ζέιεζεο θαη ηεο πξαγκαηηθφηεηαο ηεο ζείαο πξφζεζεο ηελ νπνία ε ζέιεζε απηή πξέπεη (κε θάζε ηίκεκα) λα εθαξκφζεη. Απηή ήηαλ ε κεγάιε θξίζε ηνπ Υξηζηνχ. Τπάξρνπλ ζηελ ηζηνξία ηνπ Δπαγγειίνπ (ζαλ καξηπξία ηεο ζείαο πξννδεπηηθήο απηήο αλέιημεο) ηέζζεξηο θαηαγξαθείζεο ζηηγκέο ζηηο νπνίεο θαλεξψζεθε απηή ε παγθφζκηα ή ελαδηθή αληίιεςε. Αο θνηηάμνπκε γηα ιίγν ηελ θαζεκηά: 1. Τπάξρεη πξψηα απ’ φια ε δήισζή Σνπ ζηνπο γνλείο ηνπ ζην Ναφ: “νπθ ήδεηηε φηη ελ ηνηο ηνπ Παηξφο κνπ δεη είλαη κε;” Πξέπεη εδψ λα ζεκεηψζνπκε φηη ηφηε ήηαλ δψδεθα εηψλ θαη ζπλεπψο ην έξγν κε ην νπνίν είρε αζρνιεζεί (ζαλ ςπρή), είρε ηειεηψζεη· δψδεθα είλαη ν αξηζκφο ηνπ ζπκπιεξσκέλνπ έξγνπ, φπσο καξηπξνχλ νη δψδεθα άζινη ηνπ Ζξαθιή, ελφο άιινπ Τηνχ ηνπ Θενχ. Ο ζπκβνιηζκφο ησλ δψδεθα ρξφλσλ Σνπ αληηθαηαζηάζεθε ηψξα κ’ εθείλνλ ησλ δψδεθα Απνζηφισλ, ηνπ ζπκβφινπ ηεο ππεξεζίαο θαη ηεο ζπζίαο. Βξηζθφηαλ επίζεο ζην λαφ ηνπ νινκψληα, πνπ είλαη ην ζχκβνιν ηεο ηέιεηαο δσήο ηεο ςπρήο, φπσο αθξηβψο ε θελή ζηελ έξεκν είλαη ην ζχκβνιν ηεο αηεινχο εθήκεξεο δσήο ηεο πξφζθαηξεο πξνζσπηθφηεηαο· ν Υξηζηφο κηινχζε ινηπφλ ζε ςπρηθά επίπεδα θη φρη κφλν σο πλεπκαηηθφο άλζξσπνο πάλσ ζηε Γε. ηαλ είπε απηά ηα ιφγηα ππεξεηνχζε επίζεο σο ελεξγφ Μέινο ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο, γηαηί βξέζεθε απ’ ηνπο γνλείο ηνπ λα δηδάζθεη ηνπο ηεξείο, ηνπο Φαξηζαίνπο θαη ηνπο αδδνπθαίνπο. ια απηά ηα ζεκεία δείρλνπλ φηη είρε αλαγλσξίζεη ην έξγν Σνπ σο Παγθφζκηνπ Γαζθάινπ, απνθηψληαο
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
27
γηα πξψηε θνξά ζπλείδεζε ζην θπζηθφ Σνπ εγθέθαιν ηεο ζείαο πξφζεζεο ή ηεο ζείαο ζέιεζεο. 2. Έξρεηαη θαηφπηλ ε δήισζή Σνπ ζηνπο καζεηέο Σνπ: “ηδνχ αλαβαίλνκελ εηο Ηεξνζφιπκα”, κεηά ηελ νπνία δηαβάδνπκε φηη “εζηήξημε ην πξφζσπνλ απηνχ ηνπ πνξεχεζζαη εηο Ηεξνπζαιήκ”. Ήηαλ ε αλαγγειία ζ’ απηνχο φηη είρε πιένλ έλα λέν αληηθεηκεληθφ ζθνπφ. Ο κφλνο ηφπνο ηεο πιήξνπο “εηξήλεο” (πνπ είλαη ε έλλνηα ηνπ νλφκαηνο “Ηεξνπζαιήκ”) είλαη ην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”. Ζ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία ηνπ πιαλήηε καο (ε αφξαηε Δθθιεζία ηνπ Υξηζηνχ) δελ είλαη θέληξν εηξήλεο, αιιά ζηξφβηινο αγαπεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ηφπνο ζπλάληεζεο ησλ ελεξγεηψλ πνπ έξρνληαη απφ ην θέληξν ηεο ζείαο ζέιεζεο θαη ηελ αλζξσπφηεηα, ην θέληξν ηεο ζείαο λνεκνζχλεο. Ο Υξηζηφο είρε πξνζαλαηνιηζζεί ζην ζείν απηφ θέληξν ην νπνίν ζηηο αξραίεο Γξαθέο νλνκαδφηαλ “ ηφπνο ηεο γαιήληαο απφθαζεο θαη ηεο ηζνξξνπεκέλεο, ήξεκεο ζέιεζεο”. Ζ δήισζε απηή ζεκάδεςε έλα ζεκείν θξίζεο θαη απφθαζεο ζηε δσή ηνπ Υξηζηνχ θαη απέδεημε ηελ πξφνδφ Σνπ ζηε ζεία εθπιήξσζε. 3. Καηφπηλ ζηνλ Κήπν ηεο Γεζζεκαλή είπε: “Πάηεξ, πιελ κε ην ζέιεκά κνπ αιιά ην ζνλ γηλέζζσ”, δείρλνληαο έηζη ηελ αληίιεςή Σνπ γηα ην ζείν πεπξσκέλν. Ζ έλλνηα απηψλ ησλ ιφγσλ δελ είλαη (φπσο ηφζν ζπρλά δειψζεθε απ’ ηνπο Υξηζηηαλνχο ζενιφγνπο) δήισζε απνδνρήο ηνπ πφλνπ θη ελφο δπζάξεζηνπ κέιινληνο θαη ζαλάηνπ. Ήηαλ αλαθψλεζε πνπ αζθαιψο πξνθιήζεθε απ’ ηελ αληίιεςή Σνπ ησλ παγθφζκησλ ζπλεπεηψλ ηεο απνζηνιήο Σνπ θαη ηελ έληνλε εζηίαζε ηεο δσήο Σνπ κε κηα παγθφζκηα έλλνηα. Ζ εκπεηξία ηεο Γεζζεκαλή ήηαλ κηα εκπεηξία κνλαδηθά εθηθηή κφλν ζ’ εθείλνπο ηνπο Τηνχο ηνπ Θενχ πνπ έθηαζαλ ζην δηθφ Σνπ ζπάλην ζεκείν εμέιημεο· δελ είρε πξαγκαηηθή ζρέζε κε ην επεηζφδην ηεο ηαχξσζεο, φπσο ηνλίδνπλ νη νξζφδνμνη ζρνιηαζηέο. 4. Σα ηειεπηαία ιφγηα ηνπ Υξηζηνχ ζηνπο Απνζηφινπο Σνπ ήηαλ “ηδνχ εγψ κεζ’ πκψλ εηκί πάζαο ηαο εκέξαο έσο ηεο ζπληειείαο ηνπ αηψλνο” ή θχθινπ. (Μαηζ. 28.20.) Ζ ζεκαληηθή ιέμε είλαη “ηέινο”. ηα Διιεληθά ρξεζηκνπνηήζεθε ε ιέμε “ζπληέιεηα” ε νπνία δειψλεη ην ηέινο κηαο ρξνληθήο πεξηφδνπ πνπ αθνινπζείηαη ακέζσο απφ άιιε (φ,ηη ζα νλνκαδφηαλ ηέινο ελφο θχθινπ). ηα Διιεληθά ην νξηζηηθφ ηέινο είλαη ε ιέμε “ηέινο”. ην θαηά Μαηζαίνλ 24.6 “αιι’ νχπσ εζηί ην ηέινο”, ρξεζηκνπνηείηαη ε ιέμε ηέινο γηαηί ζεκαίλεη φηη “ην ηέινο ηεο πξψηεο πεξηφδνπ δελ επήιζε αθφκε”. Δδψ κηινχζε σο Αξρεγφο ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο θη εμέθξαδε ηε ζεία Σνπ ζέιεζε (ελσκέλε πιένλ κε ηε ζέιεζε ηνπ Θενχ) λα εκςπρψλεη θαη λα δηαπεξλά ζπλερψο ηνλ θφζκν ησλ αλζξψπσλ κε ηελ επηζθηάδνπζα ζπλείδεζή Σνπ. Ήηαλ κηα ηξνκεξή βεβαίσζε πνπ εθπέκθζεθε κε ηελ ελέξγεηα ηεο αλαπηπγκέλεο Σνπ ζέιεζεο, ηεο πακπεξηεθηηθήο Σνπ αγάπεο θαη ηεο λνήκνλνο δηαλνίαο Σνπ. Ζ βεβαίσζε απηή έθαλε ηα πάληα εθηθηά. ηε καγλεηηθή δχλακε ηεο ζέιεζεο αλαθεξφηαλ επίζεο ν Υξηζηφο φηαλ έιεγε, “θαλ εγψ πςσζήζνκαη, πάληαο ειθχζεη πξνο εκαπηφλ”. Γελ αλαθέξεηαη ζηε ζηαχξσζε, αιιά ζηε καγλεηηθή ζέιεζε ηνπ Υξηζηνχ λα ειθχζεη φινπο ηνπο αλζξψπνπο κε ηε δχλακε
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
28
ηεο δσήο ηνπ ελνηθνχληνο Υξηζηνχ ζε θάζε θαξδηά, έμσ απφ ηνλ θφζκν ησλ πιηθψλ αμηψλ ζηνλ θφζκν ησλ πλεπκαηηθψλ αλαγλσξίζεσλ. Γε ζρεηίδεηαη κε ην ζάλαην αιιά κε ηε δσή· δελ αλαθέξεηαη ζην ζηαπξφ αιιά ζηελ αλάζηαζε. Ο βαζηθφο ηφλνο ηεο Υξηζηηαληθήο ζξεζθείαο ζην παξειζφλ ππήξμε ν ζάλαηνο πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζάλαην ηνπ Υξηζηνχ θαη δηαζηξεβιψζεθε πνιχ απφ ηνλ Απ. Παχιν ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα ζκίμεη ηε λέα ζξεζθεία πνπ έθεξε ν Υξηζηφο, κε ηελ παιηά αηκαηεξή ζξεζθεία ησλ Δβξαίσλ. ηνλ θχθιν πνπ ζα εγθαηληάζεη ν Υξηζηφο κεηά ηελ επαλεκθάληζή Σνπ, ζηφρνο ηεο φιεο ζξεζθεπηηθήο δηδαζθαιίαο ζηνλ θφζκν ζα είλαη ε αλάζηαζε ηνπ πλεχκαηνο ζην αλζξψπηλν γέλνο· ε έκθαζε ζα δνζεί ζηε δσληάληα ηεο Υξηζηηθήο θχζεο ζε θάζε αλζξψπηλν νλ θαη ζηε ρξήζε ηεο ζέιεζεο γηα λα επηηεπρζεί απηή ε δώζα κεηακόξθσζε ηεο θαηψηεξεο θχζεο. Ζ απφδεημή ηεο ζα είλαη ν αλαζηάο Υξηζηφο. Απηή ε “Οδφο ηεο Αλάζηαζεο” είλαη ε αθηηλνβφινο Οδφο, ε θσηεηλή Οδφο πνπ νδεγεί απφ κηα κεγάιε έθθξαζε ηεο ζεηφηεηαο ζηνλ άλζξσπν ζε άιιε· είλαη ε νδφο πνπ εθθξάδεη ην θσο ηεο λνεκνζχλεο, ηελ αθηηλνβφιν νπζία ηεο αιεζηλήο αγάπεο θαη ηελ άθακπηε ζέιεζε πνπ δελ επηηξέπεη ήηηα ή ππνρψξεζε. Απηά είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ ζα δηαθεξχμνπλ ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ. Ζ αλζξσπφηεηα ζηέθεη ζήκεξα ζε θάπνην ηδηάδνλ θαη κνλαδηθφ κεηαίρκην κεηαμχ ελφο παξειζφληνο δπζηπρίαο θη ελφο κέιινληνο γεκάηνπ ππνζρέζεηο, αλ ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ αλαγλσξηζζεί θη αλαιεθζεί πξνεηνηκαζία γηα ηελ έιεπζή Σνπ. Σν παξφλ είλαη γεκάην ππνζρέζεηο θη επίζεο γεκάην δπζρέξεηεο· ζηα ρέξηα ησλ αλζξψπσλ ζήκεξα θαη ζην άκεζν παξφλ βξίζθεηαη ε κνίξα ηνπ θφζκνπ θαη – αλ κπνξεί λα εηπσζεί επιαβηθά – ε άκεζε δξαζηεξηφηεηα ηνπ Υξηζηνχ. Ζ αγσλία ηνπ πνιέκνπ θαη ε δπζηπρία νιφθιεξεο ηεο αλζξψπηλεο νηθνγέλεηαο νδήγεζαλ ηνλ Υξηζηφ, ην 1945, λα θαηαιήμεη ζε κηα κεγάιε απφθαζε – απφθαζε πνπ εθθξάζζεθε κε δχν ζπνπδαηφηαηεο δειψζεηο. Αλήγγεηιε ζηε ζπγθεληξσκέλε πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θαη ζ’ φινπο ηνπο ππεξέηεο θαη καζεηέο Σνπ ζηε Γε φηη απνθάζηζε λα πξνβάιεη πάιη ζε θπζηθή επαθή κε ηελ αλζξσπφηεηα, αλ πξαγκαηνπνηνχζαλ ηα αξρηθά ζηάδηα ηεο εδξαίσζεο νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ· δεχηεξν, έδσζε ζηνλ θφζκν (γηα ρξήζε απφ ηνλ “θνηλφ άλζξσπν”) κηα απφ ηηο παιηφηεξεο πξνζεπρέο πνπ ήηαλ πνηέ γλσζηέο, κηα πξνζεπρή πνπ δελ επηηξεπφηαλ λα ρξεζηκνπνηεζεί παξά απφ ηα πην εμπςσκέλα πλεπκαηηθά ληα. Ο ίδηνο ηε ρξεζηκνπνίεζε γηα πξψηε θνξά, φπσο καο ιέλε, ηελ ψξα ηεο Παλζειήλνπ ηνπ Ηνπλίνπ ηνπ 1945, πνπ αλαγλσξίδεηαη σο Παλζέιελνο ηνπ Υξηζηνχ, φπσο αθξηβψο ε Παλζέιελνο ηνπ Μαΐνπ είλαη εθείλε ηνπ Βνχδδα. Γελ ήηαλ εχθνιν λα κεηαθξαζζνχλ νη αξραίεο απηέο θξάζεηο (ηφζν αξραίεο ψζηε δελ έρνπλ ρξνλνινγία ή νπνηαδήπνηε έλδεημε) ζε ζεκεξηλέο ιέμεηο, φκσο έγηλε θαη ε κεγάιε Δπίθιεζε, πνπ κπνξεί ηειηθά λα γίλεη ε παγθφζκηα πξνζεπρή, εθθσλήζεθε απ’ Απηφλ θαη παξειήθζε απ’ ηνπο καζεηέο Σνπ. Μεηαθξάζζεθε σο εμήο: Απφ ηελ εζηία ηνπ Φσηφο κέζα απφ ηε Γηάλνηα ηνπ Θενχ Αο δηαρπζεί θσο κέζα ζηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ. Σν Φσο αο θαηέιζεη ζηε Γε. Απφ ηελ εζηία ηεο Αγάπεο κέζα απφ ηελ Καξδηά ηνπ Θενχ Αο δηαρπζεί αγάπε κέζα ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ.
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
29
Δίζε ν Υξηζηφο λα γπξίζεη ζηε Γε. Απφ ην θέληξν φπνπ ε Θέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή Ο ζθνπφο αο θαζνδεγεί ηηο κηθξέο ζειήζεηο ησλ αλζξψπσλ – Ο ζθνπφο πνπ νη Γηδάζθαινη γλσξίδνπλ θαη ππεξεηνχλ. Απφ ην θέληξν πνπ νλνκάδνπκε θπιή ησλ αλζξψπσλ Σν ρέδην ηεο Αγάπεο θαη ηνπ Φσηφο αο πξαγκαηνπνηεζεί Καη είζε λα ζθξαγίζεη ηελ πχιε ηνπ θαθνχ. Σν Φσο, ε Αγάπε θαη ε Γχλακε αο απνθαηαζηήζνπλ ην ρέδην πάλσ ζηε Γε.
Ζ εμαηξεηηθή ηεο δχλακε κπνξεί λα ηδσζεί ζην γεγνλφο φηη εθαηνληάδεο ρηιηάδεο άλζξσπνη ηε ρξεζηκνπνηνχλ ήδε θαζεκεξηλά θαη πνιιέο θνξέο θάζε κέξα· κεηαθξάζζεθε (1947) ζε δέθα νθηψ δηαθνξεηηθέο γιψζζεο θαη ρξεζηκνπνηείηαη απφ αλζξψπνπο ζ’ φιεο απηέο ηηο γιψζζεο· ζηηο δνχγθιεο ηεο Αθξηθήο ηε ρξεζηκνπνηνχλ νκάδεο ηζαγελψλ θαη κπνξεί λα ηδσζεί ζηα γξαθεία δηεπζπληψλ ζηηο κεγάιεο πφιεηο καο· κεηαδίδεηαη απφ ην ξαδηφθσλν ζηελ Δπξψπε θαη ηελ Ακεξηθή θαη δελ ππάξρεη ρψξα ή λεζί ζηνλ θφζκν ζην νπνίν λα είλαη άγλσζηε ε ρξήζε ηεο. ια απηά έγηλαλ ζε δηάζηεκα δέθα νθηψ κελψλ. Απηή ε λέα Δπίθιεζε, αλ δηαδνζεί πιαηηά, κπνξεί λα γίλεη γηα ηε λέα παγθφζκηα ζξεζθεία φ,ηη ππήξμε ε Κπξηαθή Πξνζεπρή γηα ην Υξηζηηαληζκφ θαη ν 23νο Φαικφο γηα ηνπο πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνπο Δβξαίνπο. Σξεηο πξνζεγγίζεηο ππάξρνπλ γηα ηε κεγάιε απηή Πξνζεπρή ή Δπίθιεζε: 1. Δθείλε ηνπ γεληθνχ θνηλνχ. 2. Δθείλε ησλ εζσηεξηζηψλ, ή ησλ δεισηψλ θαη καζεηψλ ηνπ θφζκνπ. 3. Δθείλε ησλ Μειψλ ηεο Ηεξαξρίαο. Πξώην, ην γεληθό θνηλό ζα ηε ζεσξήζεη ζαλ πξνζεπρή πξνο ηνλ Τπεξβαηηθφ Θεφ. Γε ζα Σνλ αλαγλσξίζνπλ αθφκε ζαλ ελππάξρνληα ζηε δεκηνπξγία Σνπ· ζα ηελ εθπέκςνπλ ζηα θηεξά ηεο ειπίδαο – ειπίδαο γηα θσο θαη αγάπε θαη εηξήλε πνπ πνζνχλ αδηάθνπα. Θα ηε ζεσξήζνπλ επίζεο ζαλ πξνζεπρή γηα ηε θψηηζε φισλ ησλ θπβεξλεηψλ θαη αξρεγψλ φισλ ησλ νκάδσλ πνπ ρεηξίδνληαη παγθφζκηα δεηήκαηα· ζαλ πξνζεπρή γηα ηελ εηζξνή αγάπεο θαη θαηαλφεζεο κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ, έηζη ψζηε λα δήζνπλ κε ακνηβαία εηξήλε· ζαλ παξάθιεζε γηα ηελ πξαγκάησζε ηεο ζέιεζεο ηνπ Θενχ – κηαο ζέιεζεο γηα ηελ νπνία δελ κπνξνχλ λα γλσξίδνπλ ηίπνηε θαη ε νπνία ηνπο θαίλεηαη πάληα ηφζν αλεμηρλίαζηε θαη πακπεξηεθηηθή, ψζηε ε θαλνληθή ηνπο αληίδξαζε είλαη ε ππνκνλή θαη ε πξνζπκία λ’ απνθχγνπλ ηελ ακθηζβήηεζε· ζαλ πξνζεπρή γηα ηελ ελίζρπζε ηεο αλζξψπηλεο επζχλεο πξνθεηκέλνπ ηα αλαγλσξηζκέλα ζεκεξηλά θαθά – πνπ ηφζν βαζαλίδνπλ θη ελνρινχλ ην αλζξψπηλν γέλνο – λα παξέιζνπλ θαη λα ραιηλαγσγεζεί θάπνηα αφξηζηε πεγή θαθνχ. Σέινο ζα ηε ζεσξήζνπλ ζαλ πξνζεπρή γηα λα απνθαηαζηαζεί θάπνηα εμίζνπ αφξηζηε πξσηφγνλε θαηάζηαζε καθάξηαο επηπρίαο θαη λα εμαθαληζζεί απφ ηε γε φιε ε δπζηπρία θη ν πφλνο. Απηφ ηνπο είλαη ηειείσο θαιφ θαη ρξήζηκν θη άκεζα εθηθηφ. Γεύηεξν, νη εζσηεξηζηέο, νη δεισηέο θαη νη πλεπκαηηθά ζθεπηόκελνη άλζξσπνη ζα ηελ πξνζεγγίζνπλ κε βαζχηεξε θαη κεγαιχηεξε θαηαλφεζε. ’ απηνχο ζα κεηαδψζεη ηελ
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
30
αλαγλψξηζε ηνπ θφζκνπ ησλ αηηίσλ θη Δθείλσλ πνπ ζηέθνπλ ππνθεηκεληθά πίζσ απφ ηηο παγθφζκηεο ππνζέζεηο, ησλ πλεπκαηηθψλ Γηεπζπληψλ ηεο δσήο καο. ηέθνπλ έηνηκνη λα εληζρχζνπλ εθείλνπο πνπ έρνπλ αιεζηλφ φξακα, έηνηκνη λα ππνδείμνπλ φρη κφλν ην ιφγν ησλ ζπκβάλησλ ζηα δηάθνξα ηκήκαηα ηεο αλζξψπηλεο δσήο, αιιά θαη λα πξνβνχλ ζ’ εθείλεο ηηο απνθαιχςεηο πνπ ζα επηηξέςνπλ ζηελ αλζξσπφηεηα λα εμέιζεη απ’ ην ζθνηάδη ζην θσο. Με ηε ζεκειηψδε απηή ζηάζε ε αλάγθε γηα κηα πιαηηά έθθξαζε ησλ ππνθείκελσλ απηψλ γεγνλφησλ ζα γίλεη πξνθαλήο θαη ζα σξηκάζεη κηα επνρή πλεπκαηηθήο πξνπαγάλδαο πνπ ζα ζρεδηάζνπλ νη καζεηέο θαη ζα πξνσζήζνπλ νη εζσηεξηζηέο. Ζ επνρή απηή άξρηζε ην 1875, φηαλ δηαθεξχρζεθε ην γεγνλόο ηεο χπαξμεο ησλ Γηδαζθάισλ ηεο νθίαο. Πξνσζήζεθε παξά ηελ εζθαικέλε παξνπζίαζε, ηελ επίζεζε ελαληίνλ ηεο ηδέαο θαη ηηο εηξσλείεο. Ζ αλαγλψξηζε ηεο νπζηαζηηθήο θχζεο ηεο δηαζέζηκεο καξηπξίαο θαη ε εκθάληζε κηαο ελνξαηηθήο αληαπφθξηζεο απφ ηνπο απνθξπθηζηέο ζπνπδαζηέο θαη πνιινχο δηαλννχκελνπο ζ’ νιφθιεξν ηνλ θφζκν ππήξμε ππνβνεζεηηθή. Έλαο λένο ηχπνο κπζηηθηζηή αξρίδεη λ’ αλαγλσξίδεηαη· δηαθέξεη απ’ ηνπο κπζηηθηζηέο ηνπ παξειζφληνο, ιφγσ ηνπ πξαθηηθνχ ηνπ ελδηαθέξνληνο ζηηο ηξέρνπζεο παγθφζκηεο ππνζέζεηο θη φρη κφλν ζηα ζξεζθεπηηθά θη εθθιεζηαζηηθά δεηήκαηα· ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ έιιεηςε ελδηαθέξνληνο γηα ηελ πξνζσπηθή ηνπ αλάπηπμε, απφ ηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα βιέπεη ην Θεφ ελππάξρνληα ζε θάζε πίζηε θη φρη κφλν ζην δηθφ ηνπ ηδηαίηεξν ηχπν ζξεζθεπηηθήο πίζηεο θη επίζεο απφ ηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα δεη ηε δσή ηνπ ζην θσο ηεο ζείαο Παξνπζίαο. ινη νη κπζηηθηζηέο θαηφξζσζαλ λα ην θάλνπλ ιίγν ή πνιχ, αιιά ν ζχγρξνλνο κπζηηθηζηήο δηαθέξεη απφ εθείλνπο ηνπ παξειζφληνο ζην φηη είλαη ηθαλόο λα ππνδείμεη θαζαξά ζηνπο άιινπο ηηο ηερληθέο ηεο Αηξαπνύ· ζπλδπάδεη θεθάιη θαη θαξδηά, λνεκνζχλε θαη αίζζεκα ζπλ κηα ελνξαηηθή αληίιεςε πνπ έιεηπε κέρξη ηψξα. Σν δξφκν ηνπ ζχγρξνλνπ κπζηηθηζηή θσηίδεη ηψξα ην θαζαξφ θσο ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο θη φρη κφλν ην θσο ηεο δηθήο ηνπ ςπρήο· απηφ ζα ζπκβαίλεη φιν θαη πεξηζζφηεξν. Σξίην, ακθφηεξεο απηέο νη νκάδεο – ην γεληθφ θνηλφ θαη νη δεισηέο ηνπ θφζκνπ ζηνπο δηάθνξνπο βαζκνχο ηνπο – έρνπλ αλάκεζά ηνπο εθείλνπο πνπ εμέρνπλ απφ ην γεληθφ ηχπν, δηφηη θαηέρνπλ βαζχηεξε ελφξαζε θαη θαηαλφεζε· θαηαιακβάλνπλ κηα νπδέηεξε δψλε ελδηάκεζε κεηαμχ ησλ καδψλ θαη ησλ εζσηεξηζηψλ απ’ ηε κηα θαη κεηαμχ ησλ εζσηεξηζηψλ θαη ησλ Μειψλ ηεο Ηεξαξρίαο απ’ ηελ άιιε. Μελ μερλάηε φηη θη Απηνί ρξεζηκνπνηνχλ επίζεο ηε κεγάιε Δπίθιεζε θη φηη δελ πεξλά κέξα ρσξίο θη ν ίδηνο ν Υξηζηόο λα κελ ηελ εθθσλήζεη. Δπηθαλεηαθά ε νκνξθηά θαη ε ηζρχο απηήο ηεο Δπίθιεζεο βξίζθεηαη ζηελ απιφηεηά ηεο θαη ζηελ έθθξαζε νξηζκέλσλ θεληξηθψλ αιεζεηψλ ηηο νπνίεο φινη νη άλζξσπνη απνδέρνληαη έκθπηα θαη θαλνληθά – ηελ αιήζεηα γηα ηελ χπαξμε κηαο βαζηθήο Ννεκνζχλεο ηελ νπνία αφξηζηα νλνκάδνπκε Θεό· ηελ αιήζεηα φηη πίζσ απ’ φια ηα εμσηεξηθά θαηλφκελα ε θηλεηήξηα δχλακε ηνπ ζχκπαληνο είλαη ε αγάπε· ηελ αιήζεηα φηη κηα κεγάιε Αηνκηθφηεηα πνπ νη Υξηζηηαλνί νλφκαζαλ Υξηζηό, ήξζε ζηε γε θη ελζσκάησζε απηή ηελ αγάπε, έηζη ψζηε λα κπνξέζνπκε λα θαηαλνήζνπκε· ηελ αιήζεηα φηη ε αγάπε θαη ε λνεκνζχλε είλαη απνηειέζκαηα εθείλνπ πνπ απνθαιείηαη ζέιεζε ηνπ
Ζ ΜΟΝΑΓΗΚΖ ΔΤΚΑΗΡΗΑ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
31
Θενχ θαη ηειηθά ηελ απηαπφδεηθηε αιήζεηα φηη κφλν κέζσ ηεο ίδηαο ηεο αλζξσπόηεηαο ην ζείν ρέδην κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί. Σν ρέδην απηφ θαιεί ην αλζξψπηλν γέλνο ζηελ έθθξαζε ηεο Αγάπεο θαη πξνθαιεί ηνπο αλζξψπνπο “ιακςάησ ην θσο πκψλ”. Αθνινπζεί θαηφπηλ ην ηειηθφ επίζεκν αίηεκα φπσο απηφ ην ρέδην ηεο Αγάπεο θαη ηνπ Φσηφο, πνπ πξαγκαηνπνηείηαη απφ ην αλζξψπηλν γέλνο, “λα ζθξαγίζεη ηελ πχιε ηνπ θαθνχ”. Ζ ηειεπηαία γξακκή πεξηιακβάλεη θαηφπηλ ηελ ηδέα ηεο απνθαηάζηαζεο, ππνδεηθλχνληαο ην βαζηθφ ηφλν ηνπ κέιινληνο θη φηη ζα έξζεη ε κέξα φπνπ ε αξρηθή ηδέα ηνπ Θενχ θαη ε αξρηθή Σνπ πξφζεζε δε ζα καηαηψλεηαη πιένλ απφ ηελ ειεχζεξε βνχιεζε θαη θαθία ηνπ αλζξψπνπ – ηνλ θαζαξφ πιηζκφ θαη ηελ ηδηνηέιεηα· ηφηε ν ζείνο ζθνπφο ζα επηηεπρζεί κε ηελ αιιαγή ησλ θαξδηψλ θαη ησλ ζηφρσλ ηεο αλζξσπφηεηαο. Απηή είλαη ε πξνθαλήο θαη απιή έλλνηα ηεο θαη ζπλδέεηαη κε ηελ πλεπκαηηθή έθεζε φισλ ησλ αλζξψπσλ παληνχ. Ζ ρξήζε απηήο ηεο Δπίθιεζεο ή Πξνζεπρήο θαη ε αλαδπφκελε πξνζδνθία ηεο έιεπζεο ηνπ Υξηζηνχ θξαηνχλ ζήκεξα ηε κεγαιχηεξε ειπίδα γηα ηελ αλζξσπφηεηα. Αλ δε ζπκβαίλεη απηφ, ηφηε ε πξνζεπρή δελ είλαη ρξήζηκε θη απνηειεί ςεπδαίζζεζε θαη νη Γξαθέο ηνπ θφζκνπ κε ηηο απνδεηγκέλεο πξνβιέςεηο ηνπο, είλαη άρξεζηεο θη απαηειέο. Ζ καξηπξία ησλ αηψλσλ απνδεηθλχεη φηη ηίπνηε απ’ απηά δελ είλαη έηζη. Ζ πξνζεπρή πάληα πξνθαιεί απφθξηζε πνπ πάληα δφζεθε· κεγάινη Τηνί ηνπ Θενχ πάληα ήιζαλ κε ην αίηεκα ηεο αλζξσπφηεηαο θαη πάληα ζα έξρνληαη θη Απηφο ηνλ Οπνίν φινη νη άλζξσπνη αλακέλνπλ, βξίζθεηαη ζην δξφκν Σνπ.
ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ Η ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΙΗ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ Ζ Παγθόζκηα Πξνζδνθία
Ο
Τπεξβαηηθφο Θεφο, κεγαιχηεξνο, πην άπεηξνο θαη πεξηεθηηθφο απ’ ην δεκηνπξγεκέλν θφζκν Σνπ, αλαγλσξίδεηαη παγθφζκηα θαη ηνλίδεηαη· φιεο νη πίζηεηο κπνξνχλ λα πνπλ κε ηνλ ξη Κξίζλα (πνπ κηιά σο Θεφο, ν Γεκηνπξγφο) φηη “έρνληαο δηαπεξάζεη νιφθιεξν ην ζχκπαλ κε έλα ηκήκα ηνπ Δαπηνχ κνπ, παξακέλσ”. Απηφο ν ππεξβαηηθφο Θεφο θπξηάξρεζε ηε ζξεζθεπηηθή ζθέςε εθαηνκκπξίσλ απιψλ θαη πλεπκαηηθά ζθεπηφκελσλ αλζξψπσλ ζηε δηάξθεηα ησλ αηψλσλ πνπ πέξαζαλ απφ ηφηε πνπ ε αλζξσπφηεηα άξρηζε λα νδεχεη πξνο ηε ζεηφηεηα. ηελ αθππληδφκελε ζπλείδεζε ηεο αλζξσπφηεηαο αλαηέιιεη βξαδέσο ε κεγάιε παξάιιειε αιήζεηα ηνπ Δλππάξρνληνο Θενχ – πνπ “δηαπεξλά” ζετθά φιεο ηηο κνξθέο, ξπζκίδεη απφ κέζα φια ηα βαζίιεηα ηεο θχζεο, εθθξάδεη έκθπηε ζεηφηεηα δηα ησλ αλζξψπηλσλ φλησλ – θαη πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα απεηθνλίζζεθε ε θχζε ηεο ζείαο απηήο Δλχπαξμεο ζην Πξφζσπν ηνπ Υξηζηνχ. ήκεξα ζαλ ζπλέπεηα ηεο εθδηπινχκελεο απηήο ζείαο Παξνπζίαο εηζρσξεί ζην λνπ ησλ αλζξψπσλ παληνχ κηα λέα αληίιεςε: “ν Υξηζηφο ελ πκίλ, ε ειπίο ηεο δφμεο”. (Κνι. 1.27.) Τπάξρεη κηα απμαλφκελε θη αλαπηπζζφκελε πίζηε φηη ν Υξηζηφο είλαη κέζα καο, φπσο ήηαλ θαη ζην Γηδάζθαιν Ηεζνχ θαη ε πίζηε απηή ζα κεηαβάιεη ηηο παγθφζκηεο ππνζέζεηο θαη νιφθιεξε ηε ζηάζε ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο πξνο ηε δσή. Σν ζαχκα απηήο ηεο δσήο πνπ έδεζε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα, είλαη αθφκε καδί καο θαη δελ έρεη ράζεη ηίπνηε απφ ηε δξνζηά ηνπ· είλαη κηα αηψληα έκπλεπζε, ειπίδα, ελζάξξπλζε θαη παξάδεηγκα. Ζ αγάπε πνπ εθδήισζε, δεζκεχεη αθφκε ην ζθεπηφκελν θφζκν, αθφκε θη αλ ζρεηηθά ιίγνη πξνζπάζεζαλ πξαγκαηηθά λα εθδειψζνπλ ηελ ίδηα πνηφηεηα αγάπεο φπσο θη Απηφο – αγάπεο πνπ νδεγεί αιάλζαζηα ζε παγθφζκηα ππεξεζία, ζε πιήξε απηαπάξλεζε θαη ζε αθηηλνβφιν, καγλεηηθή δσή. Σα ιφγηα πνπ είπε ήηαλ ιίγα θαη απιά θη φινη νη άλζξσπνη κπνξνχλ λα ηα θαηαλνήζνπλ, αιιά ε ζεκαζία ηνπο ράζεθε ζε κεγάιν βαζκφ ζηηο πεξίπινθεο ηππηθφηεηαο θαη ζπδεηήζεηο ηνπ Απ. Παχινπ θαη ζηηο αηέξκνλεο δηελέμεηο ησλ ζενιφγσλ ζρνιηαζηψλ απφ ηφηε πνπ έδεζε θαη καο άθεζε ν Υξηζηφο – ή καο άθεζε θαηλνκεληθά. κσο ζήκεξα ν Υξηζηφο βξίζθεηαη πην θνληά ζηελ αλζξσπφηεηα απφ θάζε άιιε επνρή ηεο αλζξψπηλεο ηζηνξίαο· βξίζθεηαη πην θνληά απ’ φ,ηη γλσξίδεη θαη ν πην αηζηφδνμνο θη ειπηδνθφξνο καζεηήο θαη κπνξεί λα έξζεη αθφκε πην θνληά, αλ φ,ηη γξάθεηαη εδψ θαηαλνεζεί θη έιζεη ζηελ πξνζνρή ησλ αλζξψπσλ παληνχ. Γηαηί ν Υξηζηφο αλήθεη ζηελ αλζξσπφηεηα, ζηνλ θφζκν ησλ αλζξψπσλ θη φρη ζηηο εθθιεζίεο θαη ηηο ζξεζθείεο ηνπ θφζκνπ.
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
34
Γχξσ Σνπ – ζηνλ Τςειφ Σφπν ηεο Γεο φπνπ δηακέλεη – είλαη ζπγθεληξσκέλνη ζήκεξα φινη νη κεγάινη Μαζεηέο Σνπ, νη Γηδάζθαινη ηεο νθίαο θη φινη Δθείλνη νη απνιπηξσκέλνη Τηνί ηνπ Θενχ, νη Οπνίνη αλά ηνπο αηψλεο πέξαζαλ απ’ ην ζθνηάδη ζην Φσο, απ’ ην απαηειφ ζην Πξαγκαηηθφ θη απ’ ην ζάλαην ζηελ Αζαλαζία. ηέθνπλ έηνηκνη λα εθηειέζνπλ ηε δηαηαγή Σνπ θαη λα ππαθνχζνπλ ην Γηδάζθαιν ησλ Γηδαζθάισλ θαη ην Γάζθαιν Αγγέισλ θαη αλζξψπσλ. Οη Δθθξαζηέο θαη νη Δθπξφζσπνη φισλ ησλ παγθφζκησλ πίζηεσλ αλακέλνπλ εθεί, ππφ ηελ θαζνδήγεζή Σνπ, γηα λα απνθαιχςνπλ ζε φινπο φζνπο αγσλίδνληαη ζήκεξα κέζα ζηε δίλε ησλ παγθφζκησλ ππνζέζεσλ θαη δεηνχλ λα επηιχζνπλ ηελ παγθφζκηα θξίζε, φηη δελ είλαη κόλνη. Ο Τπεξβαηηθφο Θεφο εξγάδεηαη δηα ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο γηα λα θέξεη αλαθνχθηζε· ν Δλππάξρσλ Θεφο ζ’ φινπο ηνπο αλζξψπνπο ζηέθεη ζηα πξφζπξα νξηζκέλσλ εθπιεθηηθψλ Αλαγλσξίζεσλ. Ζ κεγάιε Απνζηνιηθή Γηαδνρή ησλ Γηγλσζθφλησλ ην Θεφ, ζηέθεη ζήκεξα γηα αλαλεσκέλε δξαζηεξηφηεηα – κηα δηαδνρή φζσλ έδεζαλ ζηε Γε, δέρζεθαλ ην γεγνλφο ηνπ Τπεξβαηηθνχ Θενχ, αλαθάιπςαλ ηελ πξαγκαηηθφηεηα ηνπ Δλππάξρνληνο Θενχ, επέδεημαλ ζηε δσή Σνπο ηα ζεία ραξαθηεξηζηηθά ηεο Υξηζηηθήο δσήο θαη (επεηδή έδεζαλ ζηε γε φπσο έδεζε θαη δεη Απηφο) “εηζρψξεζαλ γηα καο κέζα ζηνλ πέπιν, αθήλνληάο καο έλα παξάδεηγκα φηη θη εκείο πξέπεη λ’ αθνινπζήζνπκε ηα βήκαηά Σνπ” θαη ηα δηθά Σνπο. Κη εκείο αλήθνπκε ηειηθά ζηε κεγάιε απηή δηαδνρή. Ο ίδηνο ν Βνχδδαο ζηέθεη πίζσ απ’ ηνλ Υξηζηφ αλαγλσξίδνληαο ηαπεηλά ην ζείν έξγν πνπ είλαη ζην ρείινο ηεο θνξχθσζεο θη επεηδή επίθεηηαη ε πλεπκαηηθή απηή επίηεπμε. ρη κφλν φινη φζνη εξγάδνληαη ζπλεηδεηά ζηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ έρνπλ επίγλσζε ησλ ρεδίσλ Σνπ, αιιά θαη ηα κεγάια πλεπκαηηθά ληα πνπ δνπλ θαη δηακέλνπλ ζηνλ “Οίθν ηνπ Παηξφο”, ζην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”, έρνπλ επίζεο θηλεηνπνηεζεί θαη νξγαλσζεί γηα λα βνεζήζνπλ ζην έξγν Σνπ. Ζ πλεπκαηηθή ζεηξά δηαδνρήο απ’ ην ζξφλν ηνπ Αξραίνπ ησλ Ζκεξψλ κέρξη ηνλ ηαπεηλφηεξν καζεηή (πνπ καδί κε άιινπο βξίζθεηαη ζηα πφδηα ηνπ Υξηζηνχ) είλαη ζήκεξα εζηηαζκέλε ζην έξγν ηεο βνήζεηαο ηεο αλζξσπφηεηαο. Ζ κεγάιε ζηηγκή ηελ νπνία ηφζν ππνκνλεηηθά πεξίκελε, έρεη ζρεδφλ θζάζεη· ε “ζπληέιεηα ηνπ αηψλνο”, ζηελ νπνία αλαθεξφηαλ φηαλ κηινχζε ζηε κηθξή νκάδα ησλ καζεηψλ Σνπ: “ηδνχ εγψ κεζ’ πκψλ εηκί πάζαο ηαο εκέξαο έσο ηεο ζπληειείαο ηνπ αηψλνο”, ήξζε. ήκεξα ζηέθεη θαη πεξηκέλεη, μέξνληαο φηη ήξζε ε ψξα πνπ “απφ ηνπ πφλνπ ηεο ςπρήο απηνχ, δείμαη απηψ θσο”. (Ζζ. 53.11.) ’ φιε ηελ πλεπκαηηθή δηαδνρή ησλ Τηψλ ηνπ Θενχ ηίπνηε άιιν δε βιέπεη θαη δε ληψζεη θαλείο παξά κφλν πξνζδνθία θαη πξνεηνηκαζία. “Ζ Ηεξαξρία αλακέλεη.” Έθαλε φ,ηη ήηαλ δπλαηφ απ’ ηελ πιεπξά ηεο ησξηλήο επθαηξίαο. Ο Υξηζηφο ζηέθεη ζε ζησπειή αλακνλή, πξνζεισκέλνο ζηελ πξνζπάζεηα πνπ ζα πινπνηήζεη ην έξγν Σνπ ζηε Γε θαη ζα Σνπ επηηξέςεη λα θνξπθψζεη ηελ πξνζπάζεηα πνπ έθαλε πξηλ 2000 ρξφληα ζηελ Παιαηζηίλε. Ο Βνχδδαο αησξείηαη πάλσ απφ ηνλ πιαλήηε, έηνηκνο λα παίμεη ην ξφιν Σνπ, αλ ην αλζξψπηλν γέλνο Σνπ πξνζθέξεη ηελ επθαηξία. ια πιένλ εμαξηψληαη απφ ηελ νξζή δξάζε ησλ αλζξψπσλ θαιήο ζέιεζεο. Απφ ηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο (ην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή” ή ηε
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
35
ακπάιια ησλ εζσηεξηζηψλ) εθπέκθζεθε ε πξνζηαγή: Ζ ψξα ήξζε. Απ’ ην Βαζίιεην ηνπ Θενχ, φπνπ βαζηιεχεη ν Υξηζηφο, δφζεθε ε απάληεζε: “Πάηεξ, γελεζήησ ην ζέιεκά νπ”. Κάησ ζηνλ αγσληδφκελν, ζπγρπζκέλν, δπζηπρηζκέλν θφζκν ησλ αλζξψπσλ αλαπέκπεηαη αδηάθνπα ε θξαπγή: “Δίζε ν Υξηζηφο λα γπξίζεη ζηε Γε”. Καη ζηα ηξία επνκέλσο πλεπκαηηθά θέληξα: ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο, ζην Βαζίιεην ηνπ Θενχ θαη ζηελ αθππληδφκελε Αλζξσπφηεηα, δελ ππάξρεη παξά έλαο ζθνπφο, κία ηδέα θαη κία θνηλή πξνζδνθία. Δίλαη νπζηψδεο λα ππάξμεη ζήκεξα θάπνην κέηξν πιεξέζηεξεο γλψζεο αλαθνξηθά κε ην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”. Σν θνηλφ πξέπεη λα έρεη θάπνηα θαηαλφεζε ηνπ χςηζηνπ απηνχ πλεπκαηηθνχ θέληξνπ ζην νπνίν – αλ πηζηέςνπκε ηελ ηζηνξία ηνπ Δπαγγειίνπ – ν Υξηζηφο ήηαλ πάληα πξνζεισκέλνο. πρλά δηαβάδνπκε ζηελ Καηλή Γηαζήθε φηη “ν Παηήξ νκίιεζελ πξνο Απηφλ”, ή φηη “ήθνπζελ Φσλήλ” ηελ νπνία δελ άθνπζαλ άιινη, ή φηη αθνχζζεθαλ ηα ιφγηα, “νχηνο εζηίλ ν Τηφο κνπ ν αγαπεηφο”. Αξθεηέο θνξέο δηαβάδνπκε φηη ε ζθξαγίδα ηεο επηθχξσζεο (φπσο θαιείηαη πλεπκαηηθά) δφζεθε ζ’ Απηφλ. Μφλν ν Παηήξ, ν πιαλεηηθφο Λφγνο, “ελ ησ Οπνίσ δψκελ θαη θηλνχκεζα θαη εζκέλ” (Πξάμ. 17.28), ν Κχξηνο ηνπ Κφζκνπ, ν Αξραίνο ησλ Ζκεξψλ (Γαλ. 7.9) κπνξεί λα πξνθέξεη ηελ ηειηθή απηή επηβεβαησηηθή ιέμε. Τπάξρνπλ, φπσο θαιά μέξνπκε, πέληε θξίζεηο ή κπήζεηο νη νπνίεο αθνξνχλ ην Γηδάζθαιν Ηεζνχ – ε Γέλλεζε ζηε Βεζιεέκ, ε Βάπηηζε, ε Μεηακφξθσζε, ε ηαχξσζε θαη ε Αλάζηαζε – αιιά πίζσ απφ ηελ πξνθαλή θαη πξαθηηθή απηή δηδαζθαιία βξίζθεηαη έλα ππφγεην ξεχκα ή ζθέςε γηα θάηη πνιχ αλψηεξν θαη κεγαιχηεξεο ζπνπδαηφηεηαο – ε επηβεβαησηηθή Φσλή ηνπ Παηξφο πνπ αλαγλσξίδεη απηφ πνπ επηηέιεζε ν Υξηζηφο. ηαλ ν Υξηζηφο ζπκπιεξψζεη ζηα επφκελα δχν ρηιηάδεο ρξφληα ην έξγν πνπ εγθαηλίαζε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα, ε επηβεβαησηηθή απηή Φσλή ζα αθνπζζεί αζθαιψο πάιη θαη ζα ρνξεγεζεί ε ζεία αλαγλψξηζε ηεο έιεπζήο Σνπ. Σφηε ν Υξηζηφο ζα ιάβεη ηελ εθπιεθηηθή εθείλε κχεζε γηα ηελ νπνία δε γλσξίδνπκε ηίπνηε, εθηφο φηη δχν ζείεο φςεηο ζα ζκίμνπλ θαη ζα ζπγρσλεπζνχλ κέζα Σνπ (αγάπε-ζνθία ζε πιήξε εθδήισζε, ππνθηλνχκελε απφ ζεία ζέιεζε ή δχλακε). Σφηε ν Βνχδδαο θαη ν Υξηζηφο ζα δηέιζνπλ καδί ελψπηνλ ηνπ Παηξφο, ηνπ Κπξίνπ ηνπ Κφζκνπ, ζα δνπλ καδί ηε δφμα ηνπ Κπξίνπ θαη ζα πεξάζνπλ ηειηθά ζε αλψηεξε ππεξεζία, ε θχζε θαη ε έθηαζε ηεο νπνίαο καο είλαη άγλσζηε. Γε γξάθσ εδψ κε πλεχκα θαλαηηζκνχ ή ρηιηαζκνχ· δε κηιψ ζαλ ζεσξεηηθφο ζενιφγνο ή εθθξαζηήο θάπνηαο θάζεο ελφο ζξεζθεπηηθνχ επζεβνχο πφζνπ. Μηιψ επεηδή πνιινί γλσξίδνπλ φηη ν θαηξφο σξίκαζε θη φηη ε έθθιεζε ησλ απιψλ, πηζηψλ θαξδηψλ εηζρψξεζε ζηελ χςηζηε πλεπκαηηθή ζθαίξα θη έζεζε ζε θίλεζε ελέξγεηεο θαη δπλάκεηο πνπ δελ κπνξνχλ πιένλ λ’ αλαραηηηζζνχλ. Ζ επηθιεηηθή θξαπγή ηεο δεηλνπαζνχζαο αλζξσπφηεηαο έρεη ζήκεξα πξνζιάβεη ηέηνην φγθν θη έληαζε, ψζηε – ελσκέλε κε ηε ζνθία θαη ηε γλψζε ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο – δηέγεηξε νξηζκέλεο δξαζηεξηφηεηεο ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο. Απηέο ζα θαηαιήμνπλ ζηε δφμα ηνπ Θενχ, ζην κεηαζρεκαηηζκφ ηεο ζείαο ζέιεζεο-γηα-ην-θαιφ ζε αλζξψπηλε θαιή ζέιεζε θαη ζηελ επαθφινπζε εηξήλε ζηε Γε. Έλα λέν θεθάιαην ηνπ κεγάινπ βηβιίνπ ηεο πλεπκαηηθήο δσήο εηνηκάδεηαη λα
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
36
γξαθεί· κηα λέα δηεχξπλζε ηεο ζπλείδεζεο επίθεηηαη λα ζπκβεί· κηα λέα αλαγλψξηζε ηεο ζείαο πξνζνρήο είλαη πιένλ εθηθηή γηα ηελ αλζξσπφηεηα θαη κηα απνθαιππηηθή πξνζδνθία ζ’ απνδείμεη ηελ αθξίβεηα ηεο Βηβιηθήο δήισζεο φηη “φςεηαη απηφλ παο νθζαικφο”. (Απνθ. 1.7.) Ζ ζξεζθεπηηθή δσληάληα ή ε πλεπκαηηθή ηζηνξία ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο κπνξεί λα ζπλνςηζζεί γηα καο ζε κηα ζεηξά αλαγλσξίζεσλ – ηελ αλαγλψξηζε Δθείλσλ πνπ αλά ηνπο αηψλεο απνηέιεζαλ ηελ Απνζηνιηθή Γηαδνρή ε νπνία θνξπθψζεθε γηα καο κε ηνπο κεγάινπο ζξεζθεπηηθνχο εγέηεο πνπ εκθαλίζζεθαλ αλάκεζά καο απφ ην 700 π.Υ. θαη ίδξπζαλ ηηο κεγάιεο ζχγρξνλεο παγθφζκηεο πίζηεηο θαη πάλσ απ’ φια κε ηνλ ίδην ηνλ Υξηζηφ πνπ ελζσκάησζε ηελ ηειεηφηεηα ηνπ Δλππάξρνληνο Θενχ ζπλ ηελ επίγλσζε ηνπ Τπεξβαηηθνχ Θενχ· ηελ αλαγλψξηζε ησλ κεγάισλ εθείλσλ πλεπκαηηθψλ ελλνηψλ ηεο αγάπεο, ηεο δσήο θαη ηεο ζρέζεο, νη νπνίεο αησξνχληαη πάληα ζην ππφβαζξν ηεο ζθέςεο ηνπ αλζξψπνπ θαη νη νπνίεο βξίζθνληαη πιένλ ζην ρείινο ηεο νξζήο έθθξαζεο· ηελ αλαγλψξηζε ηεο αιεζηλήο αδειθφηεηαο ηνπ αλζξψπνπ, πνπ βαζίδεηαη ζηε κία ζεία δσή ε νπνία εξγάδεηαη δηα ηεο κίαο ςπρήο θη εθθξάδεηαη δηα ηεο κίαο αλζξσπόηεηαο· ηελ αλαγλψξηζε ζπλεπψο ηεο ζρέζεο ηφζν κε ηε ζεία δσή ζ’ νιφθιεξν ηνλ θφζκν φζν θαη κε ην ίδην ην αλζξψπηλν γέλνο. Ζ αλαπηπζζφκελε απηή πλεπκαηηθή ζηάζε ζα νδεγήζεη ζε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θαη ηειηθά ζε παγθφζκηα εηξήλε. ήκεξα κηα άιιε αλαγλψξηζε είλαη δπλαηή. Δίλαη ε αλαγλψξηζε παληνχ ηεο επηθείκελεο επαλφδνπ ηνπ Υξηζηνχ (αλ κηα ηέηνηα θξάζε κπνξεί λα είλαη αθξηβήο γηα θάπνηνλ πνπ πνηέ δε καο άθεζε!) θαη ησλ λέσλ πλεπκαηηθψλ επθαηξηψλ ηηο νπνίεο ζα θάλεη εθηθηέο απηφ ην γεγνλφο. Ζ βάζε γη’ απηή ηελ αλαγλψξηζε βξίζθεηαη ζηε βαζηά εδξαησκέλε πεπνίζεζε πνπ είλαη έκθπηε ζηελ ςπρή ηνπ αλζξψπνπ, φηη θάπνηνο κεγάινο Γάζθαινο, θάπνηνο σηήξαο, Απνθαιππηήο, Ννκνζέηεο ή ζείνο Δθπξφζσπνο πξέπεη λα πξνβάιεη απφ ηνλ θφζκν ηεο πλεπκαηηθήο πξαγκαηηθφηεηαο, εμαηηίαο ηεο αλζξψπηλεο αλάγθεο θαη ηεο αλζξψπηλεο αίηεζεο. Πάληα αλά ηνπο αηψλεο ηελ ψξα ηεο κέγηζηεο αλάγθεο ηνπ αλζξψπνπ θαη ζε αληαπφθξηζε ηεο εθθξαζκέλεο ηνπ αίηεζεο έρεη πξνβάιιεη κε δηάθνξα νλφκαηα έλαο ζείνο Τηφο Θενχ. Καηφπηλ ήξζε ν Υξηζηφο θαη θαηλνκεληθά καο άθεζε κε ην έξγν Σνπ εκηηειέο θαη ρσξίο λα νινθιεξψζεη ην φξακά Σνπ γηα ην αλζξψπηλν γέλνο. Δπί δχν ρηιηάδεο ρξφληα θάλεθε φηη φιν ην έξγν Σνπ είρε εκπνδηζζεί, καηαησζεί θη αρξεζηεπζεί, γηαηί ε αλάπηπμε ησλ εθθιεζηψλ αλά ηνπο αηψλεο δελ απνηειεί απφδεημε ηεο πλεπκαηηθήο επηηπρίαο ζηελ νπνία απέβιεπε. Υξεηαδφηαλ θάηη πεξηζζφηεξν απ’ ηηο ζενινγηθέο εξκελείεο θαη ηελ αξηζκεηηθή αχμεζε ησλ παγθφζκησλ ζξεζθεηψλ (ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ Υξηζηηαληζκνχ θαη ηνπ Βνπδδηζκνχ) γηα λ’ απνδεηρζεί επηηπρήο ε δηεμαγσγή ηεο παγθφζκηαο απνζηνιήο Σνπ. ια θαίλνληαλ αλέθηθηα, απαηηψληαο ηξεηο ζπλζήθεο· κ’ απηέο ζα κπνξνχζε λα επηρεηξεζεί κηα δνθηκή ηνπ έξγνπ Σνπ· νη ηξεηο απηέο ζπλζήθεο είλαη ζήκεξα απνδεηγκέλα γεγνλφηα. Πξώην, φπσο είδακε, κηα γεληθή πιαλεηηθή θαηάζηαζε πνπ δπζηπρψο (ιφγσ ηεο ηδηνηέιεηαο ηνπ αλζξψπνπ) απνδείρζεθε ηφζν θαηαζηξεπηηθήο θχζεο ψζηε ε αλζξσπφηεηα αλαγθάζηεθε λ’ αλαγλσξίζεη ηελ αηηία θαη ηελ πεγή ηνπ νιέζξνπ· δεύηεξν, κηα πλεπκαηηθή αθχπληζε πνπ ζα εθπνξεπφηαλ απ’ ηα κχρηα βάζε ηεο ζπλείδεζεο ηνπ
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
37
αλζξψπνπ θη απηή ζπκβαίλεη ζήκεξα ζαλ απνηέιεζκα ηνπ Παγθφζκηνπ Πνιέκνπ (1914-1945)· ηξίην, κηα ζηαζεξά αλαπεκπφκελε επηθιεηηθή θξαπγή, πξνζεπρή ή αίηεκα πνπ λα θαηεπζχλεηαη ζηηο πςειέο πλεπκαηηθέο πεγέο, αδηάθνξν κε πνην φλνκα απνθαινχληαη απηέο νη πεγέο. ήκεξα νη ηξεηο απηέο ζπλζήθεο έρνπλ εθπιεξσζεί θαη ε αλζξσπόηεηα αληηκεησπίδεη κηα λέα επθαηξία. Ζ ζπκθνξά πνπ έπιεμε ηελ αλζξσπφηεηα είλαη θαζνιηθή θη εθηεηακέλε· θαλείο δε δηέθπγε θη φινη νη άλζξσπνη ελεπιάθεζαλ κε ηνλ έλαλ ή ηνλ άιιν ηξφπν – θπζηθά, νηθνλνκηθά ή θνηλσληθά. Ζ πλεπκαηηθή αθχπληζε ησλ αλζξψπσλ παληνχ (κέζα ή έμσ απφ ηηο παγθφζκηεο ζξεζθείεο θαη θπξίσο έμσ απ’ απηέο) είλαη γεληθή θαη πιήξεο θαη παληνχ παξαηεξείηαη κηα ζηξνθή πξνο ην Θεφ. Σα δχν απηά αίηηα πξνθάιεζαλ ηειηθά – φπσο πνηέ πξηλ – ηελ επηθιεηηθή θξαπγή ηεο αλζξσπφηεηαο· είλαη θαζαξφηεξε, αγλφηεξε θαη πην αληδηνηειήο απφ θάζε άιιε θνξά ζηελ αλζξψπηλε ηζηνξία, δηφηη βαζίδεηαη ζε δηαπγέζηεξε ζθέςε θαη ζηελ θνηλή δπζηπρία. Ζ αιεζηλή ζξεζθεία πξνβάιιεη πάιη ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ ζε θάζε ρψξα· απηή ε αλαγλψξηζε κηαο ζείαο ειπίδαο θαη βάζεο είλαη πηζαλφ λα επαλαθέξεη ηνπο αλζξψπνπο ζηελ εθθιεζία θαη ηηο παγθφζκηεο πίζηεηο, αιιά αζθαιώο ζα ηνπο επαλαθέξεη ζην Θεό. Θξεζθεία είλαη βέβαηα ην φλνκα πνπ δίλεηαη ζηελ επηθιεηηθή δέεζε ηεο αλζξσπφηεηαο, ε νπνία νδεγεί ζηελ εθέιθπζε αληαπφθξηζεο απφ ην Πλεχκα ηνπ Θενχ. Σν Πλεχκα απηφ εξγάδεηαη ζε θάζε αλζξψπηλε θαξδηά θαη ζε θάζε νκάδα. Δξγάδεηαη επίζεο δηα ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο ηνπ πιαλήηε. Δμσζεί ηελ Κεθαιή ηεο Ηεξαξρίαο, ηνλ Υξηζηφ, λ’ αλαιάβεη δξάζε θαη ε δξάζε πνπ αλαιακβάλεη ζα νδεγήζεη ζηελ επηζηξνθή Σνπ κε ηνπο καζεηέο Σνπ. Ζ ηδέα ηεο επηζηξνθήο ηνπ Υξηζηνχ είλαη πνιχ νηθεία θαη ε έλλνηα ηνπ Τηνχ ηνπ Θενχ πνπ επηζηξέθεη αληαπνθξηλφκελνο ζηελ αλζξψπηλε αλάγθε έρεη ηε ζέζε ηεο ζηε δηδαζθαιία ησλ πεξηζζφηεξσλ παγθφζκησλ πίζηεσλ. Πάληα απφ ηφηε πνπ αλαρψξεζε θαηλνκεληθά γηα ηε ζθαίξα φπνπ Σνλ ηνπνζέηεζαλ νη πηζηνί, κηθξέο νκάδεο απ’ απηνχο ηνπο αλζξψπνπο θαηέιεμαλ ζηελ πίζηε φηη ζα μαλαγπξίζεη ηε κηα ή ηελ άιιε εκεξνκελία, φκσο πάληα νη πξνθεηείεο θαη νη πξνζδνθίεο ηνπο απνδείρζεθαλ εζθαικέλεο. Γελ μαλαγχξηζε. Οη άλζξσπνη απηνί ριεπάζζεθαλ απφ ην πιήζνο θη επηπιήρζεθαλ απ’ ηνπο δηαλννχκελνπο. Σα κάηηα ηνπο δελ Σνλ είδαλ θαη δελ ππήξμε θακηά απηή έλδεημε ηεο Παξνπζίαο Σνπ. ήκεξα ρηιηάδεο μέξνπλ φηη ζα έξζεη· ηα ζρέδηα ηεο έιεπζήο Σνπ θαηαξηίζζεθαλ ήδε, αιιά δελ νξίδνπλ ρξνλνινγία ή ώξα. Ο ρξφλνο είλαη γλσζηφο κφλν ζε δχν ή ηξεηο, αιιά “φηη ή ψξα νπ δνθείηε ν πηφο ηνπ αλζξψπνπ έξρεηαη”. (Μαηζ. 24.44.) Ζ αιήζεηα πνπ δχζθνια απνδέρεηαη ν νξζφδνμνο ζηνραζηήο νπνηαζδήπνηε πίζηεο είλαη ην γεγνλφο φηη ν Υξηζηόο δελ κπνξεί λα επηζηξέςεη γηαηί πάληα ήηαλ εδώ ζηε Γε καο, επηηεξψληαο ην πλεπκαηηθφ πεπξσκέλν ηεο αλζξσπφηεηαο· πνηέ δε καο εγθαηέιεηςε, αιιά ζε θπζηθφ ζψκα, αζθαιψο πξνθπιαγκέλν (φρη φκσο θξπκκέλν), θαζνδήγεζε ηηο ππνζέζεηο ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο, ησλ καζεηψλ θη εξγαηψλ Σνπ νη νπνίνη έρνπλ δεζκεπζεί καδί Σνπ ζηε Γήηλε ππεξεζία. Μπνξεί κόλν λα επαλεκθαληζζεί. Δίλαη πλεπκαηηθφ γεγνλφο φηη φζνη πέξαζαλ απφ ην ζπήιαην ηνπ ηάθνπ ζηελ πιεξφηεηα ηεο αλαζηάζηκεο δσήο, κπνξνχλ λα ηδσζνχλ θαη ηαπηφρξνλα λα δηαθεχγνπλ απ’ ηελ
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
38
φξαζε ησλ πηζηψλ. Ζ φξαζε θαη ε αλαγλψξηζε είλαη δχν πνιχ δηαθνξεηηθά πξάγκαηα θαη κηα απ’ ηηο κεγάιεο αλαγλσξίζεηο ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο ζην εγγχο κέιινλ ζα είλαη φηη ν Υξηζηφο ήηαλ πάληα καδί καο, ζπκκεξηδφκελνο καδί καο ηηο ζπλεζηζκέλεο επθνιίεο θαη ηα ηδηάδνληα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πνιηηηζκνχ καο θαη ηα πνιιά ηνπ δψξα ζηνλ άλζξσπν. Σα αξρηθά ζεκάδηα ηεο πξνζέγγηζήο Σνπ καδί κε ηνπο καζεηέο Σνπ κπνξνχλ ήδε λα ηα δηαθξίλνπλ φζνη ζεκεηψλνπλ θη εξκελεχνπλ νξζά ηα ζεκεία ησλ θαηξψλ. Τπάξρεη (κεηαμχ απηψλ ησλ ζεκείσλ) ε πλεπκαηηθή έλσζε εθείλσλ πνπ αγαπνχλ ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπο. Απηή είλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ε νξγάλσζε ηεο εμσηεξηθήο θπζηθήο ζηξαηηάο ηνπ Κπξίνπ – κηαο ζηξαηηάο πνπ δελ έρεη άιια φπια εθηφο απφ ηελ αγάπε, ηελ νξζή νκηιία θαη ηηο νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο. Ζ άγλσζηε απηή νξγάλσζε έρεη πξννδεχζεη κε πξσηνθαλή ηαρχηεηα θαηά ηε κεηαπνιεκηθή πεξίνδν, δηφηη ε αλζξσπφηεηα έρεη ζηραζεί ηα κίζε θαη ηηο έξηδεο. Σν γεληθφ επηηειείν ηνπ Υξηζηνχ είλαη ήδε ελεξγφ κε ηε κνξθή ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ· είλαη έλα δπλακηθφ ζψκα πξνδξφκσλ, πνπ πάληα πξνεγήζεθε θάζε κεγάιεο παγθφζκηαο Μνξθήο ζην ζηίβν ηεο αλζξψπηλεο δσήο. Σν έξγν θαη ε επηξξνή ηνπο είλαη ήδε νξαηφ θη αηζζεηφ ζε θάζε ρψξα θαη ηίπνηε δελ κπνξεί λα θαηαζηξέςεη φ,ηη επηηέιεζαλ. Σν πλεπκαηηθφ θη νξγαλσηηθφ απνηέιεζκα ηεο εθθξαδφκελεο θη εθθσλνχκελεο επίθιεζεο δνθηκάζζεθε επίζεο απ’ ην 1935 θαη ε ελέξγεηα ηεο επηθιεηηθήο θξαπγήο ηεο αλζξσπφηεηαο θαηεπζχλζεθε ζε εθείλνπο ηνπο αγσγνχο πνπ θζάλνπλ απ’ ηε γε ζηνλ Τςειφ Σφπν φπνπ ελνηθεί ν Υξηζηφο. Απφ εθεί δηαβηβάζζεθε ζηηο αθφκε πςειφηεξεο εθείλεο ζθαίξεο φπνπ ε πξνζνρή ηνπ Κπξίνπ ηνπ Κφζκνπ, ηνπ Αξραίνπ ησλ Ζκεξψλ, ηνπ Παηξφο φισλ ζπλ ηηο Γεκηνπξγηθέο Δλέξγεηεο θαη ηηο Εψζεο Οληφηεηεο πνπ δηακέλνπλ εθεί καδί Σνπ, κπνξεί λα εζηηαζζεί ζηελ αλζξσπφηεηα θαη λα γίλνπλ εθείλα ηα βήκαηα πνπ ζα ελζσκαηψζνπλ ηαρχηεξα ηνπο θνπνχο ηνπ Θενχ. Γηα πξψηε θνξά ζηελ αλζξψπηλε ηζηνξία ην αίηεκα ησλ ιαψλ ηεο Γεο είλαη ηφζν ηζρπξφ θαη ηφζν ζχκθσλν κε ηε ζεία θαηεχζπλζε ζε ρξφλν θαη ρψξν, ψζηε ην ηέινο είλαη αλαπφθεπθηα βέβαην· ν αλακελφκελνο πλεπκαηηθφο Δθπξφζσπνο πξέπεη λα πξνβάιεη· απηή ηε θνξά δε ζα έξζεη κφλνο αιιά ζα ζπλνδεχεηαη απφ Δθείλνπο ησλ Οπνίσλ νη δσέο θαη ηα ιφγηα ζα εθειθχζνπλ ηελ αλαγλψξηζε ζε θάζε ηκήκα ηεο αλζξψπηλεο ζθέςεο. Οη ζπκβνιηθέο πξνθεηείεο πνπ ππάξρνπλ ζ’ φιεο ηηο παγθφζκηεο Γξαθέο αλαθνξηθά κε ην επηθείκελν απηφ γεγνλφο ζ’ απνδεηρζνχλ αιεζηλέο· ν ζπκβνιηζκφο ηνπο φκσο ζα ρξεηαζζεί λέα εξκελεία· ηα πεξηζηαηηθά θαη ηα γεγνλφηα δε ζα είλαη αλαγθαζηηθά φπσο αθξηβψο θαίλεηαη λα ηα παξνπζηάδνπλ νη Γξαθέο. Θα έξζεη, ιφγνπ ράξε, πξάγκαηη “επί ησλ λεθειψλ ηνπ νπξαλνχ” (Μαηζ. 26.64), φπσο ιέλε νη Υξηζηηαληθέο Γξαθέο, αιιά πνην εμαηξεηηθφ ελδηαθέξνλ έρεη απηφ, φηαλ εθαηνκκχξηα θπθινθνξνχλ ζηα ζχλλεθα θάζε ψξα ηεο κέξαο θαη ηεο λχρηαο; Σελ αλαθέξσ ζαλ κηα απ’ ηηο πην εμέρνπζεο θαη γλψξηκεο πξνθεηείεο· φκσο ζεκαίλεη ιίγα ζην ζχγρξνλν πνιηηηζκφ καο. Σν ζεκαληηθφ γεγνλφο είλαη φηη ζα έξζεη. Σν Φεζηηβάι ηνπ Βεζάθ ηειείηαη επί αηψλεο ζηελ πνιχ γλσζηή θνηιάδα ησλ Ηκαιαΐσλ (αλ κφλν ην πίζηεπαλ νη πηζηνί) γηα λα:
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
39
1. Τπνζηεξίμεη ην γεγνλφο ηεο θπζηθήο χπαξμεο ηνπ Υξηζηνχ αλάκεζά καο απφ ηε ιεγφκελε αλαρψξεζή Σνπ. 2. Απνδείμεη (ζην θπζηθφ πεδίν) ηελ πξαγκαηηθή αιιειεγγχε ηεο Αλαηνιηθήο θαη Γπηηθήο πξνζέγγηζεο ζην Θεφ. Σφζν ν Υξηζηφο φζν θαη ν Βνχδδαο είλαη παξφληεο ζηελ ηειεηή. 3. Οξίζεη έλα ζεκείν εθθίλεζεο θη έλαλ ηφπν ζπλάληεζεο γηα εθείλνπο πνπ θάζε ρξφλν – κε ζχλζεζε θαη ζπκβνιηθά – ζπλδένληαη θη εθπξνζσπνχλ ηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο, ην Βαζίιεην ηνπ Θενχ θαη ηελ Αλζξσπφηεηα. 4. Καηαδείμεη ηε θχζε ηνπ έξγνπ ηνπ Υξηζηνχ σο ηνπ κεγάινπ θη εθιεθηνχ Μεζνιαβεηή πνπ εθπξνζσπεί ηελ Πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θαη είλαη ν Αξρεγφο ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. ην Πξφζσπφ Σνπ εθθξάδεη ην αίηεκά ηνπο γηα αλαγλψξηζε ηεο πξαγκαηηθήο χπαξμεο ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ εδψ θαη ηψξα. Ίζσο έλα απφ ηα θχξηα κελχκαηα ζε φινπο φζνπο δηαβάδνπλ απηά ηα ιφγηα είλαη ε κεγάιε αιήζεηα θαη ην γεγνλφο ηεο θπζηθήο Παξνπζίαο ζηε Γε απηή ηελ επνρή ηνπ Υξηζηνχ, ηεο νκάδαο ησλ καζεηψλ θη επηηειψλ Σνπ, ησλ αληηπξνζσπεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ Σνπο ππέξ ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο θαη ηεο ζηελήο Σνπο ζρέζεο. Ζ ζρέζε απηή πξνβάιιεη ζε νξηζκέλεο κεγάιεο πλεπκαηηθέο γηνξηέο ζηηο νπνίεο ε εθδεισλφκελε ζρέζε δελ πεξηιακβάλεη κφλν ην Βαζίιεην ηνπ Θενχ, αιιά επίζεο ηνλ Παηέξα θαη ηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο. Έρνπκε ην Φεζηηβάι ηνπ Πάζρα, ην Φεζηηβάι ηνπ Βνχδδα ν Οπνίνο ζε θπζηθή Παξνπζία εθθξάδεη ηελ πλεπκαηηθή αιιειεγγχε ηνπ πιαλήηε καο θαη ην Φεζηηβάι ηνπ Ηνπλίνπ, ην ηδηάδνλ Φεζηηβάι ηνπ Υξηζηνχ, φπνπ – σο αξρεγφο ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ – ρξεζηκνπνηεί ηε λέα Δπίθιεζε ππέξ φισλ ησλ αλζξψπσλ θαιήο ζέιεζεο ζ’ φιεο ηηο ρψξεο· ηαπηφρξνλα ζπιιέγεη ηηο εκβξπψδεηο θη αλέθθξαζηεο δεήζεηο εθείλσλ ησλ καδψλ πνπ αλαδεηνχλ έλα λέν θαη θαιχηεξν ηξφπν δσήο. Εεηνχλ αγάπε ζηελ θαζεκεξηλή δσή, νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θαη κηα θαηαλφεζε ηνπ ππνθείκελνπ ρεδίνπ. ,ηη έρεη ζεκαζία είλαη ηα θπζηθά απηά γεγνλφηα θη φρη νη αφξηζηεο ειπίδεο θαη ππνζρέζεηο ησλ ζενινγηθψλ πίζηεσλ. Δίλαη ε θπζηθή Παξνπζία πάλσ ζηνλ πιαλήηε καο κεξηθψλ αλαγλσξηζκέλσλ πλεπκαηηθψλ κνξθψλ, φπσο ν Κχξηνο ηνπ Κφζκνπ, ν Αξραίνο ησλ Ζκεξψλ· ηα επηά Πλεχκαηα ελψπηνλ ηνπ ζξφλνπ ηνπ Θενχ· ν Βνχδδαο, ν πλεπκαηηθφο εγέηεο ηεο Αλαηνιήο θαη ν Υξηζηφο, ν πλεπκαηηθφο εγέηεο ηεο Γχζεο – πνπ έξρνληαη ζηελ πξνζνρή καο ηελ θνξπθαία απηή πεξίνδν. Ζ αφξηζηε πίζηε ζηελ χπαξμή Σνπο, νη λεθειψδεηο εηθαζίεο γηα ην έξγν θαη ην ελδηαθέξνλ Σνπο γηα ηελ αλζξψπηλε επεκεξία θαη ν αβέβαηνο, φκσο ειπηδνθφξνο, επζεβήο πφζνο ησλ πηζηψλ (θαη ησλ άπηζησλ), ζ’ αληηθαηαζηαζνχλ ζχληνκα απφ ηε βέβαηε γλψζε, ηελ νξαηή αλαγλψξηζε, ηα απνδεηθηηθά ζεκάδηα ηνπ εθηειεζηηθνχ έξγνπ θαη ηεο αλαδηνξγάλσζεο (απφ αλζξψπνπο κε αζπλήζηζηε δπλακηθφηεηα) ηεο πνιηηηθήο, ζξεζθεπηηθήο, νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο δσήο ηεο αλζξσπφηεηαο. ια απηά δε ζα ζπκβνχλ ζαλ απνηέιεζκα θάπνηαο αλαγγειίαο ή θάπνηνπ εθπιεθηηθνχ πιαλεηηθνχ γεγνλφηνο πνπ ζα αλαγθάζεη ηα αλζξψπηλα φληα παληνχ λα
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
40
πνπλ: “Να, είλαη εθεί! Να, ηα ζεκάδηα ηεο ζεηφηεηάο Σνπ!”, γηαηί απηφ ζα πξνθαινχζε κφλν αληαγσληζκφ θαη γέιηα, ηελ αληίδξαζε ή ηε θαλαηηθή εππηζηία. Θα ζπκβεί ζαλ κηα αλαγλψξηζε ηεο δχλακεο ζηελ εγεζία κε δπλακηθέο αιιά ινγηθέο αιιαγέο ζηηο παγθφζκηεο ππνζέζεηο θαη κε ηε δξάζε πνπ ζ’ αλαιάβνπλ νη κάδεο ησλ αλζξψπσλ απφ ηα βάζε ηεο ζπλείδεζήο ηνπο. Πξηλ πνιιά ρξφληα ππέδεημα φηη ν Υξηζηφο ζα εξρφηαλ κε ηξεηο ηξφπνπο, ή κάιινλ φηη ην γεγνλφο ηεο Παξνπζίαο Σνπ ζα κπνξνχζε λ’ απνδεηρζεί ζε ηξεηο επδηάθξηηεο θάζεηο. Τπέδεημα ηφηε φηη ε πξψηε θίλεζε πνπ ζα έθαλε ν Υξηζηφο ζα ήηαλ ε δηέγεξζε ηεο πλεπκαηηθήο ζπλείδεζεο ηνπ αλζξψπνπ, ε εθέιθπζε ησλ πλεπκαηηθψλ αηηεκάησλ ηεο αλζξσπφηεηαο ζε κεγάιε θιίκαθα θαη ε γαινχρεζε – ζε παγθφζκηα θιίκαθα – ηεο Υξηζηηθήο ζπλείδεζεο ζηελ αλζξψπηλε θαξδηά. Απηφ ήδε έγηλε θαη κε πνιχ ηθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα. Ζ αλακθηζβήηεηε έθθξαζε ηεο πξαγκαηηθήο θχζεο απηήο ηεο δηαδηθαζίαο είλαη ηα ερεξά αηηήκαηα ησλ αλζξψπσλ θαιήο ζέιεζεο, ησλ θνηλσληθψλ εξγαηψλ θη φζσλ είλαη αθηεξσκέλνη ζηε δηεζλή ζπλεξγαζία, ζηελ αλαθνχθηζε ηεο παγθφζκηαο δπζηπρίαο θαη ζηελ εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Απηή ε θάζε ηνπ πξνπαξαζθεπαζηηθνχ έξγνπ, πνπ είλαη ελδεηθηηθή ηεο έιεπζήο Σνπ, έρεη πιένλ θζάζεη ζ’ έλα ζηάδην πνπ ηίπνηε δελ κπνξεί λ’ αλαραηηίζεη ηελ πξφνδφ ηεο ή λα επηβξαδχλεη ηελ νξκή ηεο. Παξά ηα θαηλφκελα απηή ε άλνδνο ηεο Υξηζηηθήο ζπλείδεζεο ππήξμε επηηπρήο θη φ,ηη κπνξεί λα θαίλεηαη ζαλ αληίζεηε δξαζηεξηφηεηα, είλαη ζε ηειηθή αλάιπζε ρσξίο καθξνπξφζεζκε ζεκαζία θαη κφλν πξνζσξηλήο θχζεο. Ζ δεχηεξε ππνδεηρζείζα θίλεζε ηεο Ηεξαξρίαο ζα είλαη λα εληππψζεη ηηο δηάλνηεο ησλ θσηηζκέλσλ αλζξψπσλ παληνχ κε πλεπκαηηθέο ηδέεο πνπ ζα ελζσκαηψλνπλ ηηο λέεο αιήζεηεο, κε ηελ “θάζνδν” (αλ κπνξψ λα ηελ απνθαιέζσ έηζη) ησλ λέσλ ελλνηψλ πνπ ζα δηέπνπλ ηελ αλζξψπηλε δσή θαη κε ηελ επηζθίαζε φισλ ησλ καζεηψλ ηνπ θφζκνπ θαη ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ απ’ ηνλ ίδην ηνλ Υξηζηφ. Ζ ζρεδηαζκέλε απηή θίλεζε ηεο Ηεξαξρίαο πξνρσξεί ηθαλνπνηεηηθά· άλδξεο θαη γπλαίθεο παληνχ θαη ζε θάζε ηκήκα ηεο δσήο εμαγγέιινπλ ηηο λέεο απηέο αιήζεηεο πνπ πξέπεη ζην κέιινλ λα δηέπνπλ ηελ αλζξψπηλε δσή· νηθνδνκνχλ εθείλεο ηηο λέεο νξγαλψζεηο, θηλήκαηα θαη νκάδεο – κεγάιεο ή κηθξέο – πνπ ζα εμνηθεηψζνπλ ηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ κε ηελ πξαγκαηηθφηεηα ηεο αλάγθεο θαη κε ηνλ ηξφπν ηθαλνπνίεζήο ηεο. Σν θάλνπλ επεηδή ηνπο εμσζεί ε ζέξκε ηεο θαξδηάο ηνπο θαη ε αγαπεηηθή ηνπο αληαπφθξηζε ζηελ αλζξψπηλε δπζηπρία· ρσξίο λα ην δηαηππψλνπλ έηζη, εξγάδνληαη σζηφζν γηα λα θαηαζηήζνπλ νξαηή ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ πάλσ ζηε Γε. Σα γεγνλφηα απηά δελ κπνξνχκε λα ηα αξλεζνχκε κπξνζηά ζηελ πιεζψξα ησλ νξγαλψζεσλ, ησλ βηβιίσλ θαη ησλ δηαιέμεσλ. Σξίην, καο είπαλ φηη ν Υξηζηφο κπνξεί λα έιζεη Απηνπξνζψπσο θαη λα βαδίζεη κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ, φπσο έθαλε πξηλ. Απηφ δελ έρεη ζπκβεί αθφκε, αιιά θαηαζηξψλνληαη ζρέδηα πνπ ζα Σνπ επηηξέςνπλ λα ην θάλεη. Σα ζρέδηα απηά δελ πεξηιακβάλνπλ ηε γέλλεζε ελφο φκνξθνπ παηδηνχ ζε θάπνην φκνξθν ζπίηη ζηε Γε· δε ζα πξνθαιέζνπλ ηνπο έμαιινπο ηζρπξηζκνχο θαη ηελ εχπηζηε αλαγλψξηζε ησλ
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
41
θαινπξναίξεησλ θαη ησλ κε λνήκνλσλ, φπσο ηφζν ζπρλά ζπκβαίλεη ζήκεξα, νχηε ζα εκθαληζζεί θάπνηνο θαη ζα πεη: “Απηφο είλαη ν Υξηζηφο. Δίλαη εδψ ή εθεί”. Θα ήζεια φκσο λα ζαο ηνλίζσ φηη ε πιαηηά εκθάληζε ηέηνησλ κχζσλ θαη ηζρπξηζκψλ, παξφηη αλεπηζχκεηε, παξαπιαλεηηθή θη εζθαικέλε, θαηαδεηθλχεη σζηφζν ηελ αλζξψπηλε πξνζδνθία γηα ηελ επηθείκελε έιεπζή Σνπ. Ζ πίζηε ζηνλ εξρνκφ Σνπ είλαη βαζηθή ζηελ αλζξψπηλε ζπλείδεζε. Γελ αλαθνηλψζεθε αθφκε πψο θαη κε πνην ηξφπν ζα έξζεη. Ζ αθξηβήο ζηηγκή δελ ήξζε αθφκε, νχηε θαζνξίζζεθε ε κέζνδνο ηεο εκθάληζήο Σνπ. Ζ πξαγκαηηθή θχζε ησλ δχν πξνεγνχκελσλ θαη πξνπαξαζθεπαζηηθψλ θηλήζεσλ πνπ έθαλε ήδε ε Ηεξαξρία ππφ ηε δηεχζπλζή Σνπ, απνηειεί ηελ εγγχεζε φηη ζα έξζεη θη φηη φηαλ γίλεη, ε αλζξσπφηεηα ζα είλαη έηνηκε. Αο ζπλνςίζνπκε νξηζκέλεο φςεηο ηνπ έξγνπ πνπ έζεζε ζε θίλεζε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα, δηφηη καο δίλνπλ ην θιεηδί ηνπ κειινληηθνχ έξγνπ Σνπ. Μεξηθέο απ’ απηέο ηηο γλσξίδεηε θαιά, γηαηί ηνλίζζεθαλ απφ ηηο παγθφζκηεο πίζηεηο θαη ηδηαίηεξα απ’ ηνπο δαζθάινπο ηεο Υξηζηηαληθήο πίζηεο. Αιιά φιεο ηνπο έθαλαλ ην έξγν Σνπ λα θαίλεηαη δπζθνινλφεην γηα ηνλ άλζξσπν θαη ε ππεξβνιηθή έκθαζε πνπ δφζεθε ζηε ζεηφηεηά Σνπ (κηα έκθαζε πνπ πνηέ δελ έδσζε ν ίδηνο) έθαλε λα θαίλεηαη φηη Απηφο θαη κφλν Απηφο θαη θαλείο άιινο δε ζα κπνξνχζε λα θάλεη ηα ίδηα έξγα. Οη ζενιφγνη ιεζκφλεζαλ φηη ν ίδηνο δήισζε φηη “ηα έξγα ά εγψ πνηψ, θαθείλνο πνηήζεη θαη κείδνλα ηνχησλ πνηήζεη, φηη εγψ πξνο ηνλ παηέξα κνπ πνξεχνκαη”. (Ησάλ. 14.12.) Τπνδεηθλχεη εδψ φηη ε κεηάβαζε ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο ζα είρε ζαλ απνηέιεζκα κηα ηέηνηα εηζξνή πλεπκαηηθήο ηζρχνο, δηφξαζεο θαη δεκηνπξγηθήο επίηεπμεο γηα ηνπο αλζξψπνπο, ψζηε ηα έξγα ηνπο λα ππεξβνχλ ηα δηθά Σνπ· ιφγσ ηεο δηαζηξνθήο ηεο δηδαζθαιίαο Σνπ θαη ηεο απφκαθξεο ζρέζεο ηεο κε ηνλ άλζξσπν, δελ θάλακε αθφκε απηά ηα “κείδνλα”. Κάπνηε φκσο αζθαιψο ζα ηα θάλνπκε θαη – ζε νξηζκέλεο γξακκέο – ήδε ηα θάλακε. Αο αλαθέξσ κεξηθά απ’ φζα έθαλε, ηα νπνία κπνξνχκε θη εκείο λα θάλνπκε θαη ζηα νπνία ζα βνεζήζεη. 1. Γηα πξψηε θνξά ζηελ αλζξψπηλε ηζηνξία ε αγάπε ηνπ Θενχ ελζσκαηψζεθε ζ’ έλαλ άλζξσπν θη ν Υξηζηφο εγθαηλίαζε ηελ επνρή ηεο αγάπεο. Απηή ε έθθξαζε ηεο ζείαο αγάπεο βξίζθεηαη αθφκε ζε γίγλεζζαη· ν θφζκνο δελ είλαη αθφκε γεκάηνο αγάπε θαη ιίγνη είλαη εθείλνη πνπ θαηαλννχλ ηελ αιεζηλή έλλνηα ηεο ιέμεο. Αιιά – κηιψληαο ζπκβνιηθά – φηαλ ηα Ζλσκέλα Έζλε πξνβάιινπλ κε πξαγκαηηθή θη αιεζηλή ηζρχ, ηφηε ζα εμαζθαιηζζεί ε επεκεξία ηνπ θφζκνπ. Ση άιιν είλαη απηή ε επεκεξία παξά αγάπε ζε δξάζε; Ση άιιν είλαη ε δηεζλήο ζπλεξγαζία παξά αγάπε ζε παγθφζκηα θιίκαθα; Απηά είλαη ηα πξάγκαηα ηα νπνία εμέθξαζε ε αγάπε ηνπ Θενχ ζηνλ Υξηζηφ θη απηά είλαη ηα πξάγκαηα γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ νπνίσλ εξγαδφκαζηε εδψ ζήκεξα. Δπηρεηξνχκε λα ην θάλνπκε ζε κεγάιε θιίκαθα θη απηφ παξά ηελ αληίδξαζε – κηα αληίδξαζε πνπ κφλν πξνζσξηλά κπνξεί λα επηηχρεη, γηαηί ηέηνηα είλαη ε δπλακηθφηεηα ηνπ αθππληζκέλνπ πλεχκαηνο ηνπ αλζξψπνπ. Απηά είλαη ηα πξάγκαηα ηα νπνία ε Ηεξαξρία, κε ηηο ήδε επηηπρείο δηεξγαζίεο ηεο, εληζρχεη θαη ζα ζπλερίζεη λα εληζρχεη. 2. Ο Υξηζηφο δίδαμε επίζεο φηη ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ ήηαλ ζηε Γε θαη καο είπε λ’ αλαδεηνχκε πξψηα απηή ηε Βαζηιεία θαη γηα ράξε ηεο φια ηα πξάγκαηα λα έρνπλ δεπηεξεχνπζα ζεκαζία. Ζ Βαζηιεία απηή ήηαλ πάληα καδί καο θαη ηελ απνηεινχλ φινη
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
42
εθείλνη πνπ αλά ηνπο αηψλεο επηδίσμαλ πλεπκαηηθνχο ζηφρνπο, απειεπζεξψζεθαλ απφ ηνπο πεξηνξηζκνχο ηνπ θπζηθνχ ζψκαηνο, ηνπο ζπλαηζζεκαηηθνχο ειέγρνπο θαη ηνλ παξεκπνδηζηηθφ λνπ. Οη πνιίηεο ηεο είλαη εθείλνη πνπ ζήκεξα (άγλσζηνη ζηελ πιεηνλφηεηα) δνπλ ζε θπζηθά ζψκαηα, εξγάδνληαη γηα ηελ επεκεξία ηεο αλζξσπφηεηαο, ρξεζηκνπνηνχλ αγάπε αληί γηα ζπλαίζζεκα ζαλ γεληθή ηερληθή ηνπο θαη ζπληζηνχλ ην κεγάιν εθείλν ζψκα ησλ “θσηηζκέλσλ Γηαλνηψλ” πνπ θαζνδεγνχλ ην πεπξσκέλν ηνπ θφζκνπ. Ζ Βαζηιεία ηνπ Θενχ δελ είλαη θάηη πνπ ζα θαηέιζεη ζηε γε φηαλ ν άλζξσπνο είλαη αξθεηά θαιφο! Δίλαη θάηη πνπ ιεηηνπξγεί απνηειεζκαηηθά ζήκεξα θαη δεηά αλαγλψξηζε. Δίλαη έλα νξγαλσκέλν ζψκα πνπ ήδε εθειθχεη ηελ αλαγλψξηζε απφ εθείλνπο ηνπο αλζξψπνπο πνπ δεηνχλ πξψηα ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ θη έηζη αλαθαιχπηνπλ φηη ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ ηελ νπνία δεηνχλ, είλαη ήδε εδψ. Πνιινί γλσξίδνπλ φηη ν Υξηζηφο θαη νη καζεηέο Σνπ είλαη θπζηθά παξφληεο ζηε Γε θαη ε Βαζηιεία ηελ νπνία δηνηθνχλ, κε ηνπο λφκνπο θαη ηνπο ηξφπνπο ιεηηνπξγίαο ηεο, είλαη γλσζηή ζε πνιινχο θαη ήηαλ αλά ηνπο αηψλεο. Ο Υξηζηφο είλαη ν παγθφζκηνο Θεξαπεπηήο θαη σηήξαο. Δξγάδεηαη επεηδή είλαη ε ελζσκαησκέλε ςπρή ηεο φιεο Πξαγκαηηθφηεηαο. Δξγάδεηαη ζήκεξα, φπσο εξγάζζεθε ζηελ Παιαηζηίλε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα, κέζσ νκάδσλ. Δθεί εξγάζζεθε κε ηνπο ηξεηο αγαπεκέλνπο καζεηέο, κε ηνπο δψδεθα Απνζηφινπο, κε ηνπο εβδνκήληα εθιεθηνχο θαη κε ηνπο ελδηαθεξζέληεο πεληαθφζηνπο… Σψξα εξγάδεηαη κέζσ ησλ Γηδαζθάισλ Σνπ θαη ησλ νκάδσλ Σνπο θη έηζη νη πξνζπάζεηέο Σνπ εληζρχνληαη πνιχ. Μπνξεί θαη ζα εξγαζζεί κε φιεο ηηο νκάδεο ζην βαζκφ πνπ πξνζαξκφδνληαη γηα ζρεδηαζκέλε ππεξεζία, γηα ηε δηαλνκή αγάπεο θη επζπγξακκίδνληαη ζπλεηδεηά κε ηε κεγάιε δπλακηθφηεηα ησλ εζψηεξσλ νκάδσλ. Δθείλεο νη νκάδεο πνπ δηαθήξπμαλ πάληα ηε θπζηθή Παξνπζία ηνπ Υξηζηνχ, έρνπλ ηφζν δηαζηξεβιψζεη ηε δηδαζθαιία κε δνγκαηηθνχο ηζρπξηζκνχο γηα αζήκαληεο ιεπηνκέξεηεο θαη κε γεινίεο αμηψζεηο, ψζηε πξνθάιεζαλ κηθξή αλαγλψξηζε ηεο ππνθείκελεο αιήζεηαο θαη δελ απεηθφληζαλ κηα ειθπζηηθή βαζηιεία. Ζ Βαζηιεία απηή ππάξρεη, αιιά δελ είλαη ηφπνο γηα πεηζαξρίεο ή ρξπζέο άξπεο, θαηνηθνχκελνο απφ αλφεηνπο θαλαηηθνχο, αιιά έλα πεδίν ππεξεζίαο θη έλαο ηφπνο φπνπ θάζε άλζξσπνο έρεη πιήξε επρέξεηα γηα ηελ άζθεζε ηεο ζεηφηεηάο ηνπ ζηελ αλζξψπηλε ππεξεζία. 3. Καηά ηε κεηακφξθσζε ν Υξηζηφο απνθάιπςε ηε δφμα πνπ είλαη έκθπηε ζ’ φινπο ηνπο αλζξψπνπο. Ζ ηξηπιή θαηψηεξε θχζε – θπζηθή, ζπλαηζζεκαηηθή θαη λνεηηθή – εκθαλίδεηαη πξελήο κπξνζηά ζηε δφμα πνπ απνθαιχθζεθε. Δθείλε ηε ζηηγκή φπνπ ν Δλππάξρσλ Υξηζηφο ήηαλ ζε ελζάξθσζε, φπνπ ε αλζξσπφηεηα αληηπξνζσπεπφηαλ απ’ ηνπο ηξεηο Απνζηφινπο, κηα θσλή εθπέκθζεθε απ’ ηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο ζε αλαγλψξηζε ηεο απνθαιπθζείζαο ζεηφηεηαο θαη ηεο Τηθφηεηαο ηνπ Μεηακνξθσζέληνο Υξηζηνχ. ηελ έκθπηε απηή ζεηφηεηα, ζηελ αλαγλσξηζζείζα απηή Τηθφηεηα βαζίδεηαη ε αδειθφηεηα φισλ ησλ αλζξψπσλ – κία δσή, κία δφμα πνπ ζ’ απνθαιπθζεί θαη κία ζεία ζρέζε. ήκεξα ζε κεγάιε θιίκαθα (αθφκε θη αλ παξαβιέςνπκε ηα επαθφινπζα ηεο ζεηφηεηαο) ε δφμα ηνπ αλζξψπνπ θαη νη ζεκειηψδεηο ζρέζεηο ηνπ απνηεινχλ ήδε γεγνλφο ζηελ αλζξψπηλε ζπλείδεζε. πλνδεχνληαο εθείλα ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ παξακέλνπλ αθφκε ζιηβεξά θαη ηα νπνία θαίλνληαη λα δηαςεχδνπλ θάζε ηζρπξηζκφ γηα
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
43
ζεηφηεηα, είλαη ην ζαχκα ηεο επίηεπμεο ηνπ αλζξψπνπ, ηνπ ζξηάκβνπ ηνπ επί ηεο θχζεο. Ζ δφμα ηεο επηζηεκνληθήο επίηεπμεο θαη ε κεγαιεηψδεο καξηπξία ηεο δεκηνπξγηθήο ηέρλεο – ζχγρξνλεο θαη αξραίαο – δελ επηηξέπνπλ ακθηζβήηεζε ηεο ζεηφηεηαο ηνπ αλζξψπνπ. Δδψ είλαη ινηπφλ ηα “κείδνλα” γηα ηα νπνία κίιεζε ν Υξηζηφο θη εδψ είλαη πάιη ν ζξίακβνο ηνπ Υξηζηνχ κέζα ζηελ αλζξψπηλε θαξδηά. Σν γεγνλφο φηη απηφο ν ζξίακβνο ηεο Υξηζηηθήο ζπλείδεζεο πξέπεη λα αλαθέξεηαη πάληα κε φξνπο ζξεζθείαο, εθθιεζηαζκνχ θαη νξζφδνμεο πίζηεο είλαη έλαο απφ ηνπο απίζηεπηνπο ζξηάκβνπο ησλ δπλάκεσλ ηνπ θαθνχ. Σν λα είλαη θαλείο πνιίηεο ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ δε ζεκαίλεη αλαγθαζηηθά φηη πξέπεη λα είλαη κέινο θάπνηαο νξζφδνμεο Δθθιεζίαο. Ο ζείνο Υξηζηφο ζηελ αλζξψπηλε θαξδηά κπνξεί λα εθθξαζζεί ζε πνιιά δηαθνξεηηθά ηκήκαηα ηεο αλζξψπηλεο δσήο – ζηελ πνιηηηθή, ζηηο ηέρλεο, ζηελ νηθνλνκηθή έθθξαζε θαη ζηελ αιεζηλή θνηλσληθή δσή, ζηελ επηζηήκε θαη ζηε ζξεζθεία. Θα ήηαλ ζπλεηφ λα ζπκεζνχκε εδψ φηη ηε κφλε θνξά πνπ θαηαγξάθεηαη φηη ν Υξηζηφο (σο ελήιηθαο) επηζθέθζεθε ην Ναφ ησλ Δβξαίσλ, πξνθάιεζε αλαηαξαρή! Ζ αλζξσπφηεηα πξνρσξεί απφ δφμα ζε δφμα θη απηφ θαίλεηαη εθπιεθηηθά ζην καθξχ παλφξακα ηεο ηζηνξίαο. Ζ δφμα απηή απνθαιχπηεηαη ζήκεξα ζε θάζε ηκήκα ηεο αλζξψπηλεο δξαζηεξηφηεηαο θαη ε Μεηακφξθσζε εθείλσλ πνπ βξίζθνληαη ζηελ θνξπθή ηνπ αλζξψπηλνπ θχκαηνο ηνπ πνιηηηζκνχ είλαη πνιχ θνληά. 4. Σειηθά ζην ζξίακβν ηεο ηαχξσζεο ή (φπσο αθξηβέζηεξα θαιείηαη ζηελ Αλαηνιή) ηεο Μεγάιεο Απάξλεζεο, ν Υξηζηφο γηα πξψηε θνξά αγθπξνβφιεζε ζηε Γε έλα ιεπηφ λήκα ηεο ζείαο Θέιεζεο, φπσο εθπνξεχζεθε απφ ηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο (ηε ακπάιια), πέξαζε ζηελ θαηαλννχζα επίβιεςε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ θαη κε ην κέζνλ ηνπ Υξηζηνχ ήιζε ζηελ πξνζνρή ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο. Με ην κέζνλ νξηζκέλσλ κεγάισλ Τηψλ ηνπ Θενχ νη ηξεηο ζείεο φςεηο ή ραξαθηεξηζηηθά ηεο ζείαο Σξηάδαο – ζέιεζε, αγάπε θαη λνεκνζχλε – έγηλαλ κέξνο ηεο αλζξψπηλεο ζθέςεο θη έθεζεο. Οη Υξηζηηαλνί ηείλνπλ λα ιεζκνλνχλ φηη ε θξίζε ησλ ηειεπηαίσλ σξψλ ηνπ Υξηζηνχ δε ζπλέβε ζην ηαπξφ αιιά ζηνλ Κήπν ηεο Γεζζεκαλή. Σφηε ε ζέιεζή Σνπ – κε αγσλία θαη ζρεδφλ απφγλσζε – βπζίζηεθε ζ’ εθείλε ηνπ Παηξφο. “Πάηεξ,” είπε, “πιελ κε ην ζέιεκά κνπ, αιιά ην ζνλ γηλέζζσ”. (Λνπθ. 22.42.) Κάηη λέν, παξφηη ζρεδηαζκέλν απφ ηα βάζε ηνπ ρξφλνπ, ζπλέβε ηφηε ζηνλ ήζπρν απηφ θήπν· ν Υξηζηφο, αληηπξνζσπεχνληαο ην αλζξψπηλν γέλνο, αγθπξνβφιεζε ή εδξαίσζε ηε Θέιεζε ηνπ Παηξφο ζηε Γε θαη έθαλε εθηθηή ηελ εθπιήξσζή ηεο γηα ηε λνήκνλα αλζξσπφηεηα. Ζ Θέιεζε απηή ήηαλ σο ηφηε γλσζηή ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο· είρε αλαγλσξηζζεί θαη πξνζαξκνζζεί ζηελ παγθφζκηα αλάγθε απφ ηελ Πλεπκαηηθή Ηεξαξρία πνπ εξγάδεηαη ππφ ηνλ Υξηζηφ θη έηζη ζρεκαηνπνηήζεθε ζαλ Θείν ρέδην. ήκεξα, ράξε ζ’ εθείλν πνπ έθαλε ν Υξηζηφο ηε ζηηγκή ηεο θξίζεο Σνπ πξηλ εθαηνληάδεο ρξφληα, ε αλζξσπφηεηα κπνξεί λα πξνζζέζεη ηηο δηθέο ηεο πξνζπάζεηεο ζηελ πξαγκαηνπνίεζε απηνχ ηνπ ρεδίνπ. Ζ ζέιεζε-γηα-ην-θαιφ ηνπ Οίθνπ ηνπ Παηξφο κπνξεί λα γίλεη ε θαιή ζέιεζε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ θαη λα κεηαζρεκαηηζζεί ζε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο απφ ηε λνήκνλα αλζξσπφηεηα. Έηζη ε επζεία γξακκή ή ην λήκα ηεο ζέιεζεο ηνπ Θενχ θζάλεη πιένλ απφ ηνλ χςηζην ηφπν κέρξη ην θαηψηαην ζεκείν θαη ζηνλ θαηάιιειν ρξφλν κπνξεί λα γίλεη έλα θαιψδην αλφδνπ γηα ηνπο πηνχο
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
44
ησλ αλζξψπσλ θαη θαζφδνπ γηα ην αγαπεηηθφ, δσληαλφ πλεχκα ηνπ Θενχ. Αο μεράζνπκε ηελ απφζηαζε, ηε δηάξθεηα θαη ηελ ανξηζηία θη αο αληηιεθζνχκε φηη κηινχκε γηα αθξηβή θαη θπξηνιεθηηθά ζπκβάληα ζηνλ πιαλήηε καο. Αζρνινχκαζηε κε αλαγλσξίζεηο θαη πεξηζηάζεηο θαη κε πξαγκαηηθά γεγνλφηα πνπ είλαη ζπλεηδεηφ θηήκα πνιιψλ. Ο Υξηζηόο ηεο ηζηνξίαο θαη ν Υξηζηόο ζηελ αλζξώπηλε θαξδηά απνηεινύλ πιαλεηηθά γεγoλόηα. Τπάξρεη κηα φςε απηήο ηεο επηζηξνθήο ηνπ Υξηζηνχ, πνπ δε ζίρηεθε πνηέ θαη γηα ηελ νπνία δελ έγηλε πνηέ θακηά αλαθνξά. Δίλαη ν παξάγνληαο ηνπ ηη ζα ζεκαίλεη γηα ηνλ Υξηζηφ απηή ε επάλνδνο κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ, απηή ε επηζηξνθή ζηελ εμσηεξηθή θαζεκεξηλή δξαζηεξηφηεηα θαζψο ζα ηελ αληηκεησπίδεη. Πψο ζα ληψζεη φηαλ θηάζεη ε ψξα ηεο εκθάληζήο Σνπ; Τπάξρεη κηα κεγάιε κχεζε πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Καηλή Γηαζήθε θαη ζηελ νπνία δφζεθε ην φλνκα ηεο Αλάιεςεο. Γη’ απηή δε γλσξίδνπκε ηίπνηε. Λίγα κφλν πιεξνθνξηαθά ζηνηρεία καο δίλεη ε αθήγεζε ηνπ Δπαγγειίνπ· ην γεγνλφο ηεο βνπλνθνξθήο, ησλ ζπλνδψλ παξαηεξεηψλ θαη ησλ ιφγσλ ηνπ Υξηζηνχ πνπ ηνπο βεβαίσζε φηη δελ ηνπο εγθαηαιείπεη. Σφηε “λεθέιε ππέιαβελ απηφλ απφ ησλ νθζαικψλ απηψλ”. (Πξάμ. 1.9.) Γελ παξεπξηζθφηαλ εθεί θαλείο πνπ λα κπνξνχζε λα πξνρσξήζεη καδί Σνπ. Ζ ζπλείδεζή ηνπο δελ κπνξνχζε λα δηεηζδχζεη ζηνλ ηφπν πνπ επέιεμε λα πάεη· παξεξκήλεπζαλ αθφκε ηα ιφγηα Σνπ θαη κφλν κε κηα αζαθή θαη κπζηηθηζηηθή έλλνηα θαηαλφεζε ε αλζξσπφηεηα ηελ εμαθάληζή Σνπ ή ηε ζεκαζία ηεο δηαξθνχο αιιά αζέαηεο Παξνπζίαο Σνπ. Οη παξαηεξεηέο πήξαλ ηε δηαβεβαίσζε απφ δχν Γηγλψζθνληεο ην Θεφ, νη Οπνίνη ήηαλ επίζεο παξφληεο, φηη ζα εξρφηαλ πάιη κε ηνλ ίδην ηξφπν. Αλαιήθζεθε. Σν λέθνο Σνλ παξέιαβε· ζήκεξα ηα λέθε πνπ ζθεπάδνπλ ηνλ πιαλήηε καο πεξηκέλνπλ λα Σνλ απνθαιχςνπλ. Σψξα πεξηκέλεη λα θαηέιζεη. Απηή ε θάζνδνο ζην δπζηπρηζκέλν θφζκν ησλ αλζξψπσλ δε ζα Σνπ πξνζθέξεη κηα δειεαζηηθή εηθφλα. Απ’ ην ήζπρν νξεηλφ αλαρσξεηήξην Σνπ, φπνπ αλέκελε, θαζνδεγνχζε θη επφπηεπε ηελ αλζξσπφηεηα θη φπνπ εθπαίδεπε ηνπο καζεηέο Σνπ, ηνπο κπεκέλνπο θαη ην Νέν κηιν Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ, πξέπεη λα πξνβάιεη θαη λα πάξεη ηελ εμέρνπζα ζέζε Σνπ ζηελ παγθφζκηα ζθελή· λα πάξεη ην ξφιν Σνπ ζην κεγάιν δξάκα πνπ παίδεηαη εθεί. Σε θνξά απηή δε ζα παίμεη ην ξφιν Σνπ ζηελ αθάλεηα φπσο έθαλε πξνεγνπκέλσο, αιιά κπξνζηά ζηα κάηηα νιφθιεξνπ ηνπ θφζκνπ. Λφγσ ηεο κηθξφηεηαο ηνπ πιαλήηε καο θαη ηεο δηάδνζεο ηνπ ξαδηνθψλνπ, ηεο ηειεφξαζεο θαη ηεο ηαρχηεηαο ησλ επηθνηλσληψλ, ην ξφιν Σνπ ζα ηνλ παξαθνινπζνχλ φινη θαη ε πξννπηηθή απηή πξέπεη αζθαιψο λα Σνπ επηθπιάζζεη θάπνην ηξφκν, ζα έρεη ηηο δνθηκαζίεο θαη ηηο κεγάιεο πξνζαξκνγέο ζπλ ηελ νδπλεξή θη αλαπφθεπθηε εκπεηξία. Γελ έξρεηαη ζαλ παληνδχλακνο Θεφο, πιάζκα ηεο άγλνηαο ηνπ αλζξψπνπ, αιιά σο ν Υξηζηφο, ν Ηδξπηήο ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ ζηε Γε, γηα λα ζπκπιεξψζεη ην έξγν πνπ άξρηζε θαη λα εθδειψζεη πάιη ηε ζεηφηεηα ζε πνιχ πην δχζθνιεο πεξηζηάζεηο. Ο Υξηζηφο ππνθέξεη φκσο πεξηζζφηεξν απφ εθείλνπο ζην δηθφ Σνπ νίθν παξά απφ εθείλνπο ζηνλ έμσ θφζκν· ην έξγν Σνπ εκπνδίδεηαη πεξηζζφηεξν απ’ ηνλ πξνρσξεκέλν δεισηή παξά απ’ ην λνήκνλα ζηνραζηή. Γελ ήηαλ ε ζθιεξφηεηα ηνπ εμσηεξηθνχ
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
45
θφζκνπ ησλ αλζξψπσλ πνπ πξνμέλεζε βαζηά ζιίςε ζηνλ Υξηζηφ· ήηαλ νη καζεηέο Σνπ ζπλ ε καδηθή ζιίςε – πνπ απιψλεηαη ζ’ φιν ηνλ θχθιν ηεο δσήο, παξειζφλ, παξφλ θαη κέιινλ – ηεο αλζξσπφηεηαο. Έξρεηαη γηα λα δηνξζψζεη ηα ιάζε θαη ηηο παξεξκελείεο εθείλσλ πνπ ηφικεζαλ λα εξκελεχζνπλ ηα απιά ιφγηα Σνπ κε φξνπο ηεο δηθήο ηνπο άγλνηαο θαη λ’ αλαγλσξίζεη εθείλνπο ησλ νπνίσλ ε πηζηή ππεξεζία έθαλε δπλαηή ηελ επηζηξνθή Σνπ. Κη Απηφο αληηκεησπίδεη κηα κεγάιε δνθηκαζία, πξνπαξαζθεπαζηηθή γηα κηα κεγάιε κχεζε θη φηαλ πεξάζεη ηε δνθηκαζία θη εθπιεξψζεη ην έξγν Σνπ, ζα πεξάζεη ζε κηα αθφκε πην εμπςσκέλε ζέζε ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο ή ζε θάπνην καθξηλφ ηφπν ππεξεζίαο, ζηνλ νπνίν κφλν νη πην εμπςσκέλνη κπνξνχλ λα Σνλ αθνινπζήζνπλ· ε ησξηλή Σνπ ζέζε ζα θαηαιεθζεί απφ Δθείλνλ πνπ πξνεηνίκαζε θη εθπαίδεπζε. Πξνηνχ φκσο φια απηά κπνξέζνπλ λα ζπκβνχλ, πξέπεη λα εηζέιζεη πάιη ζην δεκφζην ζηίβν, λα παίμεη ην ξφιν Σνπ ζηηο παγθφζκηεο ππνζέζεηο θαη λ’ απνδείμεη ηελ πξννπηηθή ηεο απνζηνιήο Σνπ. Θα ζπγθεληξψζεη γχξσ Σνπ ηνπο ελζαξθσκέλνπο εθιεθηνχο ζπλεξγάηεο θαη ζπκβνχινπο Σνπ· δε ζα είλαη εθείλνη πνπ ζπγθεληξψζεθαλ γχξσ Σνπ ηηο παιηέο εθείλεο απιέο κέξεο, αιιά ζα είλαη εθείλα ηα κέιε ηεο αλζξψπηλεο νηθνγέλεηάο καο, ηα νπνία ζήκεξα Σνλ αλαγλσξίδνπλ θαη πξνεηνηκάδνληαη φζν είλαη δπλαηφ γηα λα εξγαζζνχλ καδί Σνπ. Ο θφζκνο ζηνλ νπνίν ζρεδηάδεη λα επηζηξέςεη ηψξα είλαη δηαθνξεηηθφο θη απηφ νθείιεηαη θπξίσο ζηε δηαλνεηηθή αλάπηπμε ησλ αλζξψπηλσλ καδψλ. Απηφ Σνπ παξνπζηάδεη ηεξάζηηεο δπζθνιίεο, γηαηί πξέπεη πηα λα πξνζεγγίζεη ηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ θη φρη κφλν ηηο θαξδηέο ηνπο (φπσο ηηο πξψηεο κέξεο) αλ πξφθεηηαη λα εθπιεξσζεί κε λνεκνζχλε ε ζέιεζε ηνπ Θενχ ζηε Γε. Αζθαιψο ην κεγαιχηεξν έξγν Σνπ είλαη ε εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ ζε θάζε ηκήκα ηεο αλζξψπηλεο δσήο. Θα ζαο δεηήζσ λα ρξεζηκνπνηήζεηε ηε θαληαζία ζαο θαη λα πξνζπαζήζεηε λα ζθεθζείηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ηνπ έξγνπ πνπ αληηκεησπίδεη· ζα ζαο δεηνχζα λα ζηνραζζείηε ηηο δπζθνιίεο πνπ πξέπεη αλαπφθεπθηα λ’ αληηκεησπίζεη – πάλσ απ’ φια ηε δπζθνιία ηεο εζθαικέλεο έκθαζεο ηεο καδηθήο δηαλφεζεο. Απηφο, ν Δθπξφζσπνο ηεο αγάπεο ηνπ Θενχ, θαιείηαη λα εξγαζζεί πάιη ζηνλ παγθφζκην ζηίβν, φπνπ ην πξνεγνχκελν κήλπκά Σνπ επί δχν ρηιηάδεο ρξφληα εμνπδεηεξψζεθε, ιεζκνλήζεθε ή παξεξκελεχζεθε θη φπνπ ην κίζνο θαη ε ρσξηζηηθφηεηα δηέθξηλε ηνπο αλζξψπνπο παληνχ. Απηφ ζα Σνλ βπζίζεη ζε κηα μέλε αηκφζθαηξα θαη ζε κηα θαηάζηαζε φπνπ ζα ρξεηαζηεί φια ηα ζεία εθφδηα Σνπ θαη ζα πξέπεη λα δνθηκαζζεί κέρξηο εζράησλ. Ζ γεληθά παξαδεθηή ηδέα φηη ζα επηζηξέςεη ζαλ ζξηακβεπηήο πνιεκηζηήο, παλίζρπξνο θη αθαηακάρεηνο, δελ έρεη πξαγκαηηθή βάζε. ηη ζα νδεγήζεη ηειηθά ην ιαφ Σνπ, ηελ αλζξσπφηεηα, ζηελ Ηεξνπζαιήκ, είλαη γεγνλφο πνπ ζηεξίδεηαη ζε αζθαιείο βάζεηο, αιιά δε ζα είλαη ζηελ Δβξατθή πφιε πνπ θαιείηαη Ηεξνπζαιήκ, αιιά ζηνλ “ηφπν ηεο εηξήλεο” (φπσο ζεκαίλεη ε ιέμε “Ηεξνπζαιήκ”). Μηα πξνζεθηηθή εμέηαζε ηεο παγθφζκηαο θαηάζηαζεο ζήκεξα θαη κηα αθηεξσκέλε ρξήζε ηεο θαληαζίαο ζ’ απνθαιχςεη ζηνλ εηιηθξηλή ζηνραζηή πφζν ηεξάζηην είλαη ην έξγν πνπ αλέιαβε. κσο πάιη “εζηήξημε ην πξφζσπνλ απηνχ ηνπ πνξεχεζζαη εηο Ηεξνπζαιήκ”. (Λνπθ. 9.51.) Θα επαλεκθαληζζεί θαη ζα νδεγήζεη ην αλζξψπηλν γέλνο ζ’ έλαλ
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
46
πνιηηηζκφ θαη κηα θαηάζηαζε ζπλείδεζεο ηεο νπνίαο ν νηθνπκεληθφο βαζηθφο ηφλνο ζα είλαη νη νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θαη ε παγθφζκηα ζπλεξγαζία γηα ην θαιφ φισλ. Θα ζπκπιεξψζεη – κέζσ ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ θαη ησλ αλζξψπσλ θαιήο ζέιεζεο – ηε ζχλδεζή Σνπ κε ηε Θέιεζε ηνπ Θενχ (“ηα ηνπ Παηξφο Σνπ”) κε ηέηνην ηξφπν ψζηε ε αηψληα ζέιεζε-γηα-ην-θαιφ λα κεηαθξάδεηαη απφ ηελ αλζξσπφηεηα ζε θαιή ζέιεζε θαη νξζέο ζρέζεηο. Σφηε ην έξγν Σνπ ζα εθπιεξσζεί· ζα είλαη πάιη ειεχζεξνο λα καο αθήζεη, αιιά απηή ηε θνξά φρη γηα λα επηζηξέςεη, αιιά γηα λ’ αθήζεη ηνλ θφζκν ησλ αλζξψπσλ ζηα ρέξηα ηνπ κεγάινπ εθείλνπ πλεπκαηηθνχ Τπεξέηε πνπ ζα είλαη ν λένο Αξρεγφο ηεο Ηεξαξρίαο, ηεο Αφξαηεο Δθθιεζίαο. Αλαθχπηεη ηψξα ην εξψηεκα: Με πνην ηξφπν κπνξνχκε λα είκαζηε ρξήζηκνη; Πψο κπνξνχκε λα βνεζήζνπκε ζην πξνπαξαζθεπαζηηθφ απηφ ζηάδην; Απηφ πνπ θάλνπλ ηα κέιε ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο είλαη πξάγκαηη πνιχ· εθείλνη νη καζεηέο πνπ βξίζθνληαη ζε ζπλεηδεηή επαθή κε ηνπο Γηδαζθάινπο ηεο νθίαο – ή αλ πξνηηκάηε ηνλ φξν, κε ηνπο πξεζβχηεξνπο καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ – εξγάδνληαη κέξα θαη λχρηα γηα λα εδξαηψζνπλ κηα ηέηνηα εκπηζηνζχλε, νξζέο ζηάζεηο θαη κηα θαηαλφεζε ηεο ζείαο πλεπκαηηθήο “ψζεζεο” ή εγρεηξήκαηνο πνπ ζα θαηαζηήζνπλ ην δξφκν Σνπ επθνιφηεξν. Απηνί θαη νη νκάδεο ηνπο ησλ θαηψηεξσλ καζεηψλ, δεισηψλ θαη ζπνπδαζηψλ ηεο πξαγκαηηθφηεηαο ζηέθνπλ ελσκέλνη πίζσ απ’ ηνλ Υξηζηφ θαη κπνξνχλ έηζη λα Σνπ επηηξέςνπλ λα εθπιεξψζεη ην ζθνπφ Σνπ. Ζ θχξηα αληίιεςή ηνπο είλαη εθείλε ηεο θπθιηθήο θξίζεο ζηελ πλεπκαηηθή δσή ηνπ πιαλήηε καο· είλαη εθείλε πνπ πξνζδνθάηαη ρηιηάδεο ρξφληα ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο (ακπάιια). Καηέγξαςαλ ην γεγνλφο φηη γηα πξψηε θνξά ζηελ αλζξψπηλε ηζηνξία θαη ηα ηξία πλεπκαηηθά θέληξα ή νκάδεο δηα ησλ νπνίσλ εξγάδεηαη ν Θεφο, είλαη εζηηαζκέλα καδί ζηνλ ίδην αληηθεηκεληθφ ζθνπφ. Ζ ακπάιια, ε Πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θαη ε Αλζξσπφηεηα (ν Οίθνο ηνπ Παηξφο, ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ θαη ν Κφζκνο ησλ Αλζξψπσλ) κνρζνχλ φιεο ζε κηα ηεξάζηηα θίλεζε γηα ηελ ηφλσζε ηνπ Φσηφο ηνπ Κφζκνπ. Σν Φσο απηφ δε ζα αθηηλνβνιήζεη (κε ηξφπν άγλσζην πξνεγνπκέλσο) κφλν ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο, πνπ είλαη ε πεγή φινπ ηνπ πιαλεηηθνχ καο θσηφο, αιιά θαη ζην πλεπκαηηθφ θέληξν απ’ ην νπνίν ήιζαλ φινη εθείλνη νη Γάζθαινη θαη Παγθφζκηνη σηήξεο νη νπνίνη ζηάζεθαλ ελψπηνλ ησλ αλζξψπσλ θαη είπαλ, φπσο ν Δξκήο, ν Βνχδδαο θη ν Υξηζηφο: “εγψ εηκί ην Φσο ηνπ Κφζκνπ”. Σν θσο απηφ ζα πιεκκπξίζεη ηψξα ηνλ θφζκν ησλ αλζξψπσλ, θέξλνληαο θψηηζε ζηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ θαη θσο ζ’ φια ηα ζθνηεηλά κέξε ηεο αλζξψπηλεο δσήο. Φσο θαη – πάλσ απ’ φια – “πεξηζζή δσή” είλαη εθείλν πνπ ζα θέξεη ν Υξηζηφο θαη κέρξη λα ηε θέξεη δε γλσξίδνπκε ηη ζεκαίλεη· δελ κπνξνχκε λ’ αληηιεθζνχκε ηελ απνθάιπςε πνπ ζπλεπάγεηαη θαη ηηο λέεο δπλαηφηεηεο πνπ ζα δηαλνηγνχλ κπξνζηά καο. Αιιά κέζσ ηνπ Υξηζηνχ, θσο θαη δσή είλαη ζην δξφκν ηνπο, γηα λα εξκελεπζνχλ θαη λα εθαξκνζζνχλ κε φξνπο θαιήο ζέιεζεο θαη νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Γη’ απηφ πξνεηνηκάδεηαη ε Πλεπκαηηθή Ηεξαξρία. Σε θνξά απηή ν Υξηζηφο δε ζα έξζεη κφλνο, γηαηί καδί Σνπ ζα έιζνπλ θαη νη ζπλεξγάηεο Σνπ. Ζ εκπεηξία Σνπ θαη ε δηθή Σνπο ζα είλαη ην αληίζεην ηεο πξνεγνχκελεο, γηαηί απηή ηε θνξά θάζε νθζαικφο ζα Σνλ δεη, θάζε απηί ζα Σνλ αθνχζεη θαη θάζε δηάλνηα ζα Σνλ θξίλεη.
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
47
Μπνξνχκε ειεχζεξα λα βνεζήζνπκε ζην έξγν ηεο αλνηθνδφκεζεο πνπ πξνηείλεη ν Υξηζηφο, αλ εμνηθεησζνχκε, εκείο θη φινη νη άλζξσπνη πνπ πξνζεγγίδνπκε, κε ηα εμήο γεγνλφηα: 1. ηη ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ επίθεηηαη. 2. ηη ν ελππάξρσλ Υξηζηφο ζε θάζε αλζξψπηλε θαξδηά κπνξεί λα εθειθπζζεί ζε αλαγλψξηζε ηεο εκθάληζήο Σνπ. 3. ηη ηα πεξηζηαηηθά ηεο επηζηξνθήο Σνπ κφλν ζπκβνιηθά εθηίζεληαη ζηηο παγθφζκηεο Γξαθέο· απηφ κπνξεί λα επηθέξεη κηα δσηηθή αιιαγή ζηηο πξνθαηεηιεκκέλεο ηδέεο ηεο αλζξσπφηεηαο. 4. ηη ε θχξηα απαηηνχκελε πξνεηνηκαζία είλαη έλαο θφζκνο ζε εηξήλε· φκσο απηή ε εηξήλε πξέπεη λα βαζηζζεί ζε κηα εθπαηδεπκέλε θαιή ζέιεζε πνπ αλαπφθεπθηα ζα νδεγήζεη ζε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θη επνκέλσο ζηελ εγθαζίδξπζε (κηιψληαο ζρεκαηηθά) γξακκψλ θσηφο κεηαμχ εζλψλ, ζξεζθεηψλ, νκάδσλ θαη αλζξψπσλ. Αλ θαηνξζψζνπκε λα παξνπζηάζνπκε ηηο ηέζζεξηο απηέο ηδέεο ζηνλ θφζκν γεληθά θη έηζη λα ππεξληθήζνπκε ηε δηαλνεηηθή θξηηηθή φηη φια φζα ιέγνληαη είλαη πνιχ αφξηζηα, πξνθεηηθά θη νλεηξνπφια, ζα έρνπκε επηηχρεη πνιιά. Δίλαη βέβαηα πηζαλφ φηη ε αξραία θνηλνηππία πσο “ν λνπο είλαη ζθαγέαο ηνπ πξαγκαηηθνχ” λ’ αιεζεχεη ζεκειησδψο φζνλ αθνξά ηε κάδα ηεο αλζξσπφηεηαο θη φηη ε θαζαξά δηαλνεηηθή πξνζέγγηζε (πνπ απνξξίπηεη ην φξακα θη αξλείηαη λα δερζεί ην αλαπφδεηθην) κπνξεί λα είλαη πνιχ πεξηζζφηεξν ιαλζαζκέλε απφ ηελ πξνζδνθία ησλ Γηγλσζθφλησλ ην Θεφ θαη ηα αλακέλνληα πιήζε. Ζ λνεκνζχλε ηεο ζεηφηεηαο έρεη αλαηεζεί ζηελ Πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θη απηή ε Ηεξαξρία απαξηίδεηαη ζήκεξα απφ Δθείλνπο πνπ έρνπλ ελψζεη κέζα Σνπο ηε δηαλφεζε θαη ηελ ελφξαζε, ην πξαθηηθφ θαη ην θαηλνκεληθά κε πξαθηηθφ, ηνλ πξαγκαηηθφ ηξφπν δσήο θαη ηνλ ηξφπν ηνπ αλζξψπνπ πνπ βιέπεη ην φξακα. Τπάξρνπλ επίζεο άλζξσπνη πνπ πξέπεη λα ηνπο βξνχκε ζηελ αγνξά ηεο θαζεκεξηλήο δσήο· είλαη νη άλζξσπνη πνπ πξέπεη λα εθπαηδεπζνχλ ζηηο ζείεο αλαγλσξίζεηο, πνπ είλαη νπζηαζηηθά νη αληαπνθξίζεηο ηνπ θπζηθνχ πεδίνπ ζηηο λεφηεξεο δηεπξχλζεηο ηεο ζπλείδεζεο. Ο Υξηζηφο πνπ ζα επηζηξέςεη δε ζα είλαη φπσο ν Υξηζηφο πνπ (θαηλνκεληθά) έθπγε. Γε ζα είλαη ν “άλζξσπνο ησλ ζιίςεσλ”· δε ζα είλαη κηα ζησπειή, ζηνραζηηθή θπζηνγλσκία· ζα είλαη ν θήξπθαο πλεπκαηηθψλ ιφγσλ πνπ δε ζα ρξεηάδνληαη εξκελεία θαη δε ζα ηνπο δνζεί εζθαικέλε εξκελεία, επεηδή ζα είλαη παξψλ γηα λα ππνδείμεη ηελ αιεζηλή έλλνηα. Γηα δχν ρηιηάδεο ρξφληα ππήξμε ν ππέξηαηνο Αξρεγφο ηεο Αφξαηεο Δθθιεζίαο, ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο πνπ απαξηίδεηαη απφ καζεηέο θάζε πίζηεο. Αλαγλσξίδεη θη αγαπά εθείλνπο πνπ δελ είλαη Υξηζηηαλνί, αιιά δηαηεξνχλ ηελ πίζηε ηνπο ζηνπο Ηδξπηέο ηεο – ηνλ Βνχδδα, ηνλ Μσάκεζ θαη άιινπο. Γελ ελδηαθέξεηαη πνηα είλαη ε πίζηε, αλ ν αληηθεηκεληθφο ζθνπφο είλαη ε αγάπε ηνπ Θενχ θαη ηεο αλζξσπφηεηαο. Αλ νη άλζξσπνη αλαδεηήζνπλ ηνλ Υξηζηφ πνπ άθεζε πξηλ αηψλεο ηνπο καζεηέο Σνπ, ζ’ απνηχρνπλ λ’ αλαγλσξίζνπλ ηνλ Υξηζηφ πνπ είλαη ζε δηαδηθαζία επηζηξνθήο. Ο Υξηζηφο δελ έρεη ζξεζθεπηηθνχο θξαγκνχο ζηε ζπλείδεζή Σνπ. Γελ Σνλ ελδηαθέξεη πνηα πίζηε
Ζ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
48
αθνινπζεί ν άλζξσπνο. Ο Τηφο ηνπ Θενχ είλαη ζην δξφκν Σνπ θαη δελ έξρεηαη κφλνο. Ζ πξνθπιαθή Σνπ είλαη εδψ θαη ην ρέδην πνπ πξέπεη λ’ αθνινπζήζνπλ είλαη έηνηκν θαη ζαθέο. Αο είλαη ζθνπφο ε αλαγλψξηζε.
ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΔΣΑΡΣΟ ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ, ΗΜΔΡΑ ΚΑΙ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
Δ
φηη ε δνμαζία ησλ κεγάισλ Δκθαλίζεσλ θαη ηεο έιεπζεο ησλ Αβαηάξ ή Παγθφζκησλ Γαζθάισλ ή σηήξσλ ππφθεηηαη ζ’ φιεο ηηο παγθφζκηεο ζξεζθείεο. Μέζσ Απηψλ ζπληειείηαη ε ζπλέρεηα ηεο απνθάιπςεο θαη κπνξεί ε αλζξσπφηεηα απφ επνρή ζε επνρή λα θάλεη ην επφκελν βήκα πάλσ ζηελ Αηξαπφ ηεο Δμέιημεο, πιεζηέζηεξα ζην Θεφ θαη ζην ζείν εθείλν Κέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Δλφο “ελ ησ Οπνίσ δψκελ θαη θηλνχκεζα θαη εζκέλ” (φπσο είπε ν Απ. Παχινο ζηηο Πξάμ. 17.28) εζηηάδεηαη, θαηαλνείηαη θαη δηεπζχλεηαη. Θίμακε ήδε ηελ απνζηνιή δχν ηέηνησλ Αβαηάξ – ηνπ Βνχδδα, ηνπ Αγγειηαθφξνπ ηνπ Φσηφο ζηελ Αλαηνιή θαη ηνπ Υξηζηνχ, ηνπ Αγγειηαθφξνπ ηεο Αγάπεο ζηε Γχζε – θαη ην έξγν Σνπο γηα νιφθιεξν ηνλ θφζκν· εμεηάζακε επίζεο ηε κνλαδηθή επθαηξία πνπ αληηκεησπίδεη ζήκεξα ν Υξηζηφο θαη ηελ αληαπφθξηζή Σνπ ην 1945, φηαλ δήισζε ηελ πξφζεζή Σνπ λα επαλεκθαληζζεί θαη καο έδσζε ηε κεγάιε Δπίθιεζε ζαλ βνήζεηα ζην πξνπαξαζθεπαζηηθφ έξγν πνπ αληηκεησπίδνπκε άκεζα. Θα ήηαλ δφθηκν ζην ζεκείν απηφ λα εμεηάζνπκε ηε θχζε ηνπ έξγνπ πνπ ζα θάλεη θη επίζεο ηε δηδαζθαιία πνπ πηζαλφλ ζα δψζεη. Σν γεγνλφο ηεο ζπλέρεηαο ηεο απνθάιπςεο θαη ηεο δηδαζθαιίαο πνπ δφζεθε αλά ηνπο αηψλεο, καο επηηξέπεη κηα ζπλεηή ζεψξεζε θαη κηα πλεπκαηηθή εηθαζία γηα ηηο πηζαλέο γξακκέο πνπ ζα πάξεη ην έξγν Σνπ. ηε δηάξθεηα ησλ ρξφλσλ δφζεθαλ πνιιά απφ πνιιέο πεγέο, ζρνιέο ζθέςεο θαη εθθιεζίεο γηα ηνλ Υξηζηφ, ηελ θαηάζηαζε πνπ αληηκεησπίδεη θαη ηηο πηζαλφηεηεο γηα ηελ επαλεκθάληζή Σνπ. Οη καζεηέο, νη δεισηέο θαη νη άλζξσπνη θαιήο ζέιεζεο έθαλαλ ήδε πνιιά γηα λα πξνεηνηκάζνπλ ηνλ θφζκν γηα ηε ιεγφκελε επηζηξνθή Σνπ. ήκεξα ε Αλαηνιή θαη ε Γχζε έρνπλ ηελ ίδηα πξνζδνθία. Καζψο πξνζεγγίδνπκε ην ζέκα ηνπ έξγνπ Σνπ είλαη νπζηψδεο λα ζπκφκαζηε φηη ν Γάζθαινο ηεο Αλαηνιήο ελζσκάησζε κέζα Σνπ ηε νθία ηνπ Θενχ, έθθξαζε ηεο νπνίαο είλαη ε αλζξψπηλε λνεκνζχλε (ε ηξίηε φςε ηεο ζεηφηεηαο)· φηη κέζσ ηνπ Υξηζηνχ απνθαιχθζεθε ζηελ ηειεηφηεηά ηεο ε δεχηεξε ζεία φςε· θη επνκέλσο ζ’ Απηφλ δχν ζείεο φςεηο, ην θσο θαη ε αγάπε, έθηαζαλ ζε πιήξε έθθξαζε. Απνκέλεη πηα λα ελζσκαησζεί ε χςηζηε ησλ ζείσλ φςεσλ, ε Θέιεζε ηνπ Θενχ θαη γη’ απηή εηνηκάδεηαη ν Υξηζηφο. Ζ ζπλέρεηα ηεο απνθάιπςεο δε ζα ζηακαηήζεη· θαη είλαη άζθνπν λα εηθάζνπκε πνηεο άιιεο εθθξάζεηο ηεο ζείαο θχζεο ελδέρεηαη λ’ απνθαιπθζνχλ αξγφηεξα. Ζ κνλαδηθφηεηα ηεο επηθείκελεο απνζηνιήο ηνπ Υξηζηνχ θαη ε κνλαδηθφηεηα ηεο επθαηξίαο Σνπ έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη είλαη ηθαλφο – κέζα Σνπ – λα εθθξάζεη δχν ζείεο ελέξγεηεο: ηελ ελέξγεηα ηεο αγάπεο θαη ηελ ελέξγεηα ηεο ζέιεζεο, ηε καγλεηηθή δχλακε ηεο αγάπεο θαη ηε δπλακηθή απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ζείαο ζέιεζεο. Πνηέ πξηλ ΗΓΑΜΔ
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
50
ζηε καθξαίσλα ηζηνξία ηεο αλζξσπφηεηαο δελ ήηαλ εθηθηή κηα ηέηνηα απνθάιπςε. Σν έξγν θαη ηε δηδαζθαιία ηνπ Υξηζηνχ δχζθνια ζα ηα δερζεί ν Υξηζηηαληθφο θφζκνο, ελψ ζηελ Αλαηνιή ζ’ αθνκνησζνχλ επθνιφηεξα. Δίλαη φκσο κεγάιε αλάγθε λα δνζεί έλα ζθιεξφ πιήγκα ή θάπνηα δχζθνιε παξνπζίαζε ηεο αιήζεηαο, αλ πξφθεηηαη λ’ αθππληζζεί ν Υξηζηηαληθφο θφζκνο θη αλ πξφθεηηαη λ’ αλαγλσξίζνπλ νη Υξηζηηαλνί ηε ζέζε ηνπο ζηελ παγθφζκηα ζεία απνθάιπςε θαη λα δνπλ ηνλ Υξηζηφ σο εθπξφζσπν φισλ ησλ πίζηεσλ θαη λα Σνλ ηνπνζεηήζνπλ ζηε λφκηκε ζέζε Σνπ σο Παγθφζκηνπ Γαζθάινπ. Δίλαη Παγθόζκηνο Γάζθαινο θη φρη Υξηζηηαλφο δάζθαινο. Ο ίδηνο καο είπε φηη είρε θη άιια πξφβαηα θαη θξφληηδε γη’ απηά φζν θαη γηα ηνπο νξζφδνμνπο Υξηζηηαλνχο. Μπνξεί λα κελ ηνλ νλνκάδνπλ Υξηζηφ, έρνπλ φκσο γη’ Απηφλ ην δηθφ ηνπο φλνκα θαη Σνλ αθνινπζνχλ ην ίδην αιεζηλά θαη πηζηά φζν θαη νη Γπηηθνί αδειθνί ηνπο. Αο θνηηάμνπκε γηα ιίγν ηηο εζθαικέλεο εξκελείεο πνπ δίλνληαη ζηελ ηζηνξία ηνπ Δπαγγειίνπ. Ο ζπκβνιηζκφο ηεο ηζηνξίαο ηνπ Δπαγγειίνπ – κηα αξραία αθήγεζε πνπ ζπρλά παξνπζηάζζεθε αλά ηνπο αηψλεο πξηλ ηελ έιεπζε ηνπ Υξηζηνχ ζηελ Παιαηζηίλε – δηαζηξεβιψζεθε θαη παξακνξθψζεθε απφ ηνπο ζενιφγνπο σζφηνπ ε θξπζηάιιηλε αγλφηεηα ηεο αξρηθήο δηδαζθαιίαο θαη ε κνλαδηθή απιφηεηα ηνπ Υξηζηνχ εμαθαλίζζεθαλ ζε κηα παξσδία ιαζψλ θαη κηα παληνκίκα ηειεηνπξγηψλ, ρξήκαηνο θη αλζξψπηλεο θηινδνμίαο. Ο Υξηζηφο πεξηγξάθεηαη ζήκεξα φηη γελλήζεθε κε αθχζηθν ηξφπν, φηη δίδαμε θαη θήξπμε επί ηξία ρξφληα θη έπεηηα ζηαπξψζεθε θαη ηειηθά αλαζηήζεθε, αθήλνληαο ηελ αλζξσπφηεηα γηα λα “θαζίζεη εθ δεμηψλ ηνπ Παηξφο” ζε κηα απζηεξή θη απφκαθξε πνκπή. Δπίζεο φιεο νη άιιεο πξνζεγγίζεηο ζην Θεφ απφ θάζε άιιν ιαφ θαη ζε θάζε επνρή θαη ρψξα ζεσξνχληαη απ’ ηνπο νξζφδνμνπο Υξηζηηαλνχο ιαλζαζκέλεο πξνζεγγίζεηο πνπ γίλνληαη απ’ ηνπο ιεγφκελνπο “εηδσινιάηξεο” θαη ρξεηάδνληαη ηε Υξηζηηαληθή παξέκβαζε. Καηαβιήζεθε θάζε δπλαηή πξνζπάζεηα λα επηβιεζεί ν νξζφδνμνο Υξηζηηαληζκφο ζ’ φζνπο δέρνληαη ηελ έκπλεπζε θαη ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ Βνχδδα ή ζε άιινπο πνπ είραλ ηελ επζχλε ηεο δηαηήξεζεο ηεο ζείαο ζπλέρεηαο ηεο απνθάιπςεο. Ζ έκθαζε, φπσο φινη μέξνπκε, δφζεθε ζηε “ζπζία ηνπ αίκαηνο ηνπ Υξηζηνχ” πάλσ ζην ηαπξφ θαη ζηε ζσηεξία πνπ εμαξηάηαη απ’ ηελ αλαγλψξηζε θαη απνδνρή απηήο ηεο ζπζίαο. Ζ ππνθαηάζηαηε εμηιέσζε αληηθαηέζηεζε ηελ εκπηζηνζχλε ηελ νπνία ν ίδηνο ν Υξηζηφο καο ζπλέζηεζε λα έρνπκε ζηε δηθή καο ζεηφηεηα· ε Δθθιεζία ηνπ Υξηζηνχ έγηλε δηάζεκε θαη κάηαηε (φπσο απέδεημε ν παγθφζκηνο πφιεκνο) γηα ηε ζηελή πίζηε ηεο, ηηο ιαλζαζκέλεο εκθάζεηο ηεο, ηνλ πνκπψδε θιήξν ηεο, ηελ θίβδειε απζεληία ηεο, ηνλ πιηθφ πινχην ηεο θαη ηελ παξνπζίαζε ελφο λεθξνχ Υξηζηνχ. Ζ αλάζηαζή Σνπ είλαη δεθηή, αιιά ε θχξηα έιμε ησλ εθθιεζηψλ ήηαλ ν ζάλαηφο Σνπ. Δπί δχν ρηιηάδεο ρξφληα ν Υξηζηφο ήηαλ κηα ζησπειή, παζεηηθή Μνξθή, θξπκκέλε απφ έλα πιήζνο ιφγσλ πνπ γξάθεθαλ απφ πιήζε αλζξψπσλ (ζρνιηαζηέο θαη ηεξνθήξπθεο). Ζ εθθιεζία καο ηφληζε ην ζαλφληα Υξηζηφ πάλσ ζην ηαπξφ θη φρη ην δψληα, εξγαδφκελν, ελεξγφ, παξφληα Υξηζηφ πνπ έκεηλε καδί καο ζε ζσκαηηθή Παξνπζία επί είθνζη αηψλεο (ζχκθσλα κε ηελ ππφζρεζή Σνπ). Αο πξνζπαζήζνπκε ινηπφλ λα ζρεκαηίζνπκε κηα αιεζηλφηεξε εηθφλα ηεο δξάζεο θαη
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
51
ηεο δσήο ηνπ Υξηζηνχ θαη – ζπλεπψο – ηεο κειινληηθήο καο ειπίδαο. Αο πξνζπαζήζνπκε λ’ αληηιεθζνχκε ην πάληνηε παξφλ, αιιά ζείν Πξφζσπν πνπ θαηαζηξψλεη ηα ζρέδηα Σνπ γηα ηε κειινληηθή βνήζεηα ηεο αλζξσπφηεηαο, ζηαζκίδεη ηνπο δηαζέζηκνπο πφξνπο Σνπ, επεξεάδεη ηνπο καζεηέο Σνπ θη νξγαλψλεη ηηο ιεπηνκέξεηεο ηεο επαλεκθάληζήο Σνπ. Υξεηάδεηαη λ’ αθππλίζνπκε ηελ πίζηε ζηελ πξαγκαηηθή θχζε ηεο ζείαο απνθάιπςεο θαη λα γαιβαλίζνπκε ηελ Δθθιεζία ηνπ Υξηζηνχ ζε κηα αιεζηλφηεξε εθηίκεζε ηνπ Ίδηνπ θαη ηνπ έξγνπ Σνπ. Πξέπεη λ’ αζρνιεζνχκε κε ην δψληα, ελεξγφ, ζθεπηφκελν Υξηζηφ θαη λα ζπκφκαζηε πάληα φηη ε ηζηνξία ηνπ Δπαγγειίνπ είλαη αηώληα αιεζηλή θαη ρξεηάδεηαη κφλν λα επαλεξκελεπζεί ζην θσο ηεο ζέζεο ηεο ζηε καθξά δηαδνρή ησλ ζείσλ απνθαιχςεσλ. Ζ Απνζηνιή Σνπ ζηε γε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα είλαη κέξνο απηήο ηεο ζπλέρεηαο θη φρη κηα αιιφθνηε ηζηνξία, άζρεηε κε ην παξειζφλ, πνπ ηνλίδεη κφλν κηα πεξίνδν 33 ρξφλσλ, ρσξίο λα παξέρεη θακηά ζαθή ειπίδα γηα ην κέιινλ. Πνηα είλαη ε ειπίδα πνπ δίλνπλ ζήκεξα νη νξζφδνμνη θαη ρσξίο θαληαζία ζενιφγνη; ηη ζε θάπνην απψηεξν κέιινλ, γλσζηφ κφλν ζηελ αλεμηρλίαζηε ζέιεζε ηνπ Θενχ Παηξφο, ζα πξνβάιεη ν Υξηζηφο απφ ηε ζέζε Σνπ εθ δεμηψλ ηνπ Θενχ θαη (κε ηε ζπλνδεία αγγέισλ θαη ηεο αφξαηεο Δθθιεζίαο) ζα θαηέιζεη επί ησλ λεθειψλ ηνπ νπξαλνχ κε ηνλ ήρν ζάιπηγγαο θαη ζα εκθαληζζεί ζηελ Ηεξνπζαιήκ. Ζ κάρε πνπ ζα καίλεηαη εθείλε ηελ ψξα, ζα ηεξκαηηζηεί θαη ζα εηζέιζεη ζηελ πφιε ηεο Ηεξνπζαιήκ γηα λα βαζηιέςεη επί ρίιηα ρξφληα. ηε δηάξθεηα απηήο ηεο ρηιηεηίαο ν αηαλάο ή ε αξρή ηνπ θαθνχ ζα δεζεί ή ζα αηρκαισηηζζεί θαη ηφηε ζα ππάξμεη λένο νπξαλφο θαη λέα γε. Πέξα απ’ απηά δε καο ιέλε ηίπνηε· ε αλζξσπφηεηα ειπίδεη ηφζα πνιιά, ψζηε ε παξνπζηαδφκελε εηθφλα δελ ηελ ηθαλνπνηεί. Πίζσ απ’ απηή ηελ εηθφλα, αλ εξκελεπζεί νξζά, ζηέθεη ε αλζξψπηλε, αγαπεηηθή θαη ζεία Παξνπζία ηνπ Υξηζηνχ πνπ ελζσκαηψλεη ζεία αγάπε θαη ρεηξίδεηαη ζεία δχλακε, δηεπζχλνληαο ηελ Δθθιεζία Σνπ θη εγθαζηδξχνληαο ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ ζηε Γε. Πνηα είλαη απηή ε Δθθιεζία ηνπ Υξηζηνχ; Απνηειείηαη απφ ην ζχλνιν εθείλσλ ζηνπο νπνίνπο ε δσή ηνπ Υξηζηνχ ή ε Υξηζηηθή ζπλείδεζε ππάξρεη ή βξίζθεηαη ζε δηαδηθαζία έθθξαζεο· είλαη ην ζχλνιν εθείλσλ πνπ αγαπνχλ ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπο, επεηδή ε αγάπε ησλ ζπλαλζξψπσλ καο είλαη ε ζεία ηδηφηεηα πνπ καο θαζηζηά πιήξε κέιε ηεο θνηλσλίαο ηνπ Υξηζηνχ. Γελ είλαη ε απνδνρή ελφο ηζηνξηθνχ γεγνλφηνο ή ελφο ζενινγηθνχ δφγκαηνο πνπ καο ζέηεη ζ’ επηθνηλσλία κε ηνλ Υξηζηφ. Οη πνιίηεο ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ είλαη φινη φζνη εζθεκκέλα δεηνχλ ην θσο θαη (κε ηελ απηνπεηζαξρία) επηρεηξνχλ λα ζηαζνχλ ελψπηνλ ηνπ Δλφο Μπζηαγσγνχ· ε παγθφζκηα απηή νκάδα (είηε ζε ζψκα είηε εθηφο ζψκαηνο) απνδέρεηαη ηε δηδαζθαιία φηη “νη πηνί ησλ αλζξψπσλ είλαη έλα”· γλσξίδεη φηη ε ζεία απνθάιπςε είλαη ζπλερήο θαη πάληα λέα θη φηη ην ζείν ρέδην πξαγκαηψλεηαη ζηε Γε. Τπάξρνπλ ζήκεξα ζηε Γε εθείλνη πνπ γλσξίδνπλ φηη κε ην κέζνλ, ηελ έκπλεπζε θαη ηε δηδαζθαιία ησλ πηψλ ησλ αλζξψπσλ νη νπνίνη δηακφξθσζαλ ηε ζεηφηεηά ηνπο ζην ρσλεπηήξη ηεο θαζεκεξηλήο αλζξψπηλεο δσήο, ζα έξζεη ζε χπαξμε ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ· νη Γηγλψζθνληεο απηνί εξγάδνληαη ηψξα δξαζηήξηα ππφ ηελ άκεζε εληχπσζε ηνπ Υξηζηνχ γηα λα νδεγήζνπλ ηελ αλζξσπφηεηα απφ ην ζθνηάδη ζην θσο θαη απφ ην
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
52
ζάλαην ζηελ αζαλαζία. Απηέο είλαη νη κεγάιεο ππνθείκελεο αιήζεηεο πνπ δηαθξίλνπλ ηνλ Υξηζηφ, ηνλ Βνχδδα θαη ηελ Δθθιεζία ηνπ Θενχ θαζψο εθθξάδεηαη ζηελ Αλαηνιή θαη ηε Γχζε· είλαη νη κφλεο αιήζεηεο πνπ έρνπλ ζεκαζία. ην κέιινλ ηα κάηηα ηεο αλζξσπφηεηαο ζα πξνζεισζνχλ ζηνλ Υξηζηφ θη φρη ζε θάπνην αλζξσπνπνίεην ζεζκφ, φπσο ε εθθιεζία θαη νη ηηηινχρνη ηεο· ζα δνχκε ηνλ Υξηζηφ φπσο είλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, λα εξγάδεηαη δηα ησλ καζεηψλ Σνπ, δηα ησλ Γηδαζθάισλ ηεο νθίαο θαη δηα ησλ νπαδψλ Σνπ πνπ κνρζνχλ αζέαηνη (θαη ζπλήζσο ρσξίο λ’ αλαγλσξίδνληαη) πίζσ απφ ηηο παγθφζκηεο ππνζέζεηο. Ζ ζθαίξα ηεο δξαζηεξηφηεηάο Σνπ ζα γίλεη γλσζηφ φηη είλαη ε αλζξψπηλε θαξδηά θη επίζεο νη πνιπζχρλαζηεο αγνξέο ηνπ θφζκνπ, αιιά φρη θάπνην ιίζηλν νηθνδφκεκα, νχηε θαη νη πνκπέο θαη νη ηειεηνπξγίεο νπνηνπδήπνηε εθθιεζηαζηηθνχ θέληξνπ. Ζ κειέηε καο γηα ην κειινληηθφ έξγν ηνπ Υξηζηνχ βαζίδεηαη αλαγθαζηηθά ζε ηξεηο παξαδνρέο: 1. ηη ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ είλαη αλαπφθεπθηε θαη ζίγνπξε. 2. ηη ζήκεξα θαη πάληα εξγαδφηαλ δξαζηήξηα – κε ην κέζνλ ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο ηνπ πιαλήηε καο, ηεο νπνίαο είλαη Αξρεγφο – γηα ηελ επεκεξία ηεο αλζξσπφηεηαο. 3. ηη νξηζκέλεο δηδαζθαιίεο ζα δνζνχλ θαη νξηζκέλεο ελέξγεηεο ζ’ απνδεζκεπζνχλ απ’ Απηφλ θαηά ηε δηαδηθαζία ηνπ έξγνπ θαη ηεο έιεπζήο Σνπ. Οη άλζξσπνη ηείλνπλ λα ιεζκνλνχλ φηη ε έιεπζε ηνπ Υξηζηνχ ρξεηάδεηαη κηα πεξίνδν εληαηηθήο πξνεηνηκαζίαο απφ κέξνπο Σνπ· θη Απηφο επίζεο εξγάδεηαη ζχκθσλα κε ην λφκν θαη ππφθεηηαη ζε έιεγρν απφ δηάθνξεο πεγέο – φπσο αθξηβψο θη φια ηα αλζξψπηλα φληα, αιιά ζε πνιχ κηθξφηεξν βαζκφ. Ζ επαλεκθάληζή Σνπ ξπζκίδεηαη θαη θαζνξίδεηαη απ’ ηελ αληίδξαζε ηεο ίδηαο ηεο αλζξσπφηεηαο· απηή ηελ αληίδξαζε πξέπεη λα ππνκείλεη. Σν έξγν Σνπ ππφθεηηαη επίζεο ζε νξηζκέλεο θάζεηο πλεπκαηηθνύ θαη θπθιηθνύ ρξνληζκνύ θαη ζε εληππψζεηο απφ πεγέο πνπ βξίζθνληαη ζε επίπεδα αλψηεξα εθείλσλ ζηα νπνία εξγάδεηαη θαλνληθά. πσο αθξηβψο νη αλζξψπηλεο ππνζέζεηο έρνπλ απνηειέζκαηα ζηε δξάζε Σνπ, έηζη θαη νη κεγάιεο “απνθάζεηο” θαη νη “βαζηέο πξνζαξκνγέο κέζα ζηε ζέιεζε ηνπ Θενχ” έρνπλ επίζεο ηα απνηειέζκαηά ηνπο. Ζ αλζξψπηλε πιεπξά ή θχζε ηνπ Υξηζηνχ, ηειεηνπνηεκέλε θη επαίζζεηε, αληαπνθξίλεηαη ζηελ επίθιεζε θαη ηελ έθθιεζε ησλ αλζξψπσλ· ε ζεία Σνπ πιεπξά ή θχζε αληαπνθξίλεηαη εμίζνπ ζηελ θξνχζε ελεξγεηψλ πνπ εθπνξεχνληαη απφ “ην θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”. Μεηαμχ απηψλ ησλ δχν πξέπεη λα πξνζαξκνζζεί θαη λα επηθέξεη νξζφ ρξνληζκφ. Ζ πξφθιεζε θαινχ απφ ην αλζξψπηλν ιεγφκελν θαθφ δελ είλαη εχθνιν έξγν· ε φξαζε ηνπ Υξηζηνχ είλαη ηφζν απέξαληε θαη ε ζχιιεςή Σνπ ηνπ Νφκνπ ηνπ Αηηίνπ θαη Απνηειέζκαηνο, ηεο Γξάζεο θαη Αληίδξαζεο είλαη ηέηνηα, ψζηε ε νξζή απφθαζε σο πξνο ηε δξάζε θαη ην ρξφλν δελ είλαη απιή. Σα αλζξψπηλα φληα ηείλνπλ λα βιέπνπλ φια φζα ζπκβαίλνπλ ή κπνξνχλ λα ζπκβνχλ απ’ ηελ θαζαξά αλζξψπηλε θαη άκεζε ζθνπηά· έρνπλ κηθξή θαηαλφεζε ησλ πξνβιεκάησλ, ησλ απνθάζεσλ θαη ησλ ζπλεπεηψλ πνπ αληηκεησπίδεη ν
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
53
Υξηζηφο ζήκεξα. Απηέο ηηο ζπκκεξίδνληαη νη αθηεξσκέλνη καζεηέο Σνπ. Σν έξγν ηνπο είλαη λ’ αλαπηχμνπλ “ηελ δηάλνηαλ ελ Υξηζηψ” θαη θάλνληάο ην, “ηξνρηάο νξζάο πνηήζαηε ηνηο πνζίλ Απηψ”, φπσο ην ζέηεη ε Βίβινο (Δβξ. 12.13). Βιέπνληαο ηε δσή θαη ηα γεγνλφηα ζην θσο ησλ πλεπκαηηθψλ αμηψλ, φπσο θάλεη Απηφο, δηεπθνιχλεηαη ε παξνρή ηεο λέαο δηδαζθαιίαο θαη πξνζθέξεηαη ε ζθειεηψδεο δνκή ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο, δίλνληάο καο έηζη κηα λέα άπνςε ηεο ζείαο πξφζεζεο θαη κηα δσληαλή δηφξαζε ζηηο δηάλνηεο Δθείλσλ πνπ εθπιεξψλνπλ ηε ζεία ζέιεζε θαη ραξάδνπλ ην κέιινλ ηεο αλζξσπφηεηαο. Αο πξνζπαζήζνπκε ινηπφλ λα εθηηκήζνπκε φρη κφλν ηελ επθαηξία πνπ έρεη ν Υξηζηφο λα καο βνεζήζεη (πνπ είλαη ε ζπλήζεο παξνπζίαζε), αιιά αο θνηηάμνπκε επίζεο ηηο θξίζεηο θαη ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη θαζψο αηελίδεη ην έξγν πνπ πξέπεη λα θάλεη. Η. Οη Κξίζεηο ηνπ Υξηζηνύ. ηε δσή θάζε καζεηή, ηδηαίηεξα εθείλσλ πνπ αληηκεησπίδνπλ νξηζκέλεο κεγάιεο δηεπξχλζεηο ηεο ζπλείδεζεο, ζα έιζεη έλα ζεκείν θξίζεο. ’ απηφ ην ζεκείν θξίζεο ιακβάλνληαη απνθάζεηο εθνχζηα ή αθνχζηα· ν καζεηήο αθνχ ηηο ιάβεη, ζηέθεη έπεηηα ζ’ έλα ζεκείν έληαζεο, κε κηα απφθαζε πίζσ ηνπ θαη ην επφκελν βήκα ηνπ λα δηαθαίλεηαη θαζαξφηεξα ζηε λνεηηθή ηνπ αληίιεςε θαη λα επεξεάδεη ηε ζηάζε ηνπ πξνο ην κέιινλ. ηαλ ην έξγν γίλεη ζηελ πεξίνδν ηεο έληαζεο, έξρεηαη ηφηε φ,ηη κπνξεί λα νλνκαζζεί ζεκείν αλάδπζεο. Δίλαη ηφζν κηα αλάδπζε απφ, φζν θαη κηα αλάδπζε ζ’ έλα πεδίν ηεο εκπεηξίαο. Καη ν ίδηνο ν Υξηζηφο δελ απνηειεί εμαίξεζε ηεο ηξηπιήο απηήο εκπεηξίαο θαη – γηα λα ην θαηαλνήζνπκε πιεξέζηεξα – αο εθαξκφζνπκε ηηο ηξεηο απηέο θξάζεηο (φζν θη αλ είλαη βαζηθά απξφζθνξεο) ζηηο δξάζεηο θαη ηηο αληηδξάζεηο ηνπ Υξηζηνχ. Γη’ Απηφλ δελ ππάξρεη θξίζε κε ηελ έλλνηα ησλ θξίζεσλ πνπ πθηζηάκεζα εκείο· δελ ππάξρεη ηάζε ή πίεζε λα ζπλνδεχεη ην δηθφ Σνπ ζεκείν έληαζεο· φκσο ν παξαιιειηζκφο είλαη αξθεηά θαιφο γηα λα ζαο κεηαδψζεη θάηη απ’ φ,ηη ζπλέβε κέζα ζ’ εθείλε ηελ θαηάζηαζε επίγλσζεο πνπ δηαθξίλεη ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία· απηή ηελ θαηάζηαζε ζπλείδεζεο κπνξνχκε λα ηελ νλνκάζνπκε “πλεπκαηηθή αληίιεςε” ζε αληηδηαζηνιή κε ηε λνεηηθή αληίιεςε πνπ είλαη ε αλζξψπηλε αληηζηνηρία. Πξέπεη λα ζπκάζηε φηη ην ζεκείν θξίζεο πνπ παξάγεη ην ζεκείν έληαζεο, ζην νπνίν κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη ππφθεηηαη εθνχζηα ν Υξηζηφο, είλαη έλα ηεξαξρηθφ δήηεκα ή γεγνλφο, επεηδή νιφθιεξε ε Ηεξαξρία εκπιέθεηαη ζηελ θξίζε. Ο ιφγνο γη’ απηφ είλαη απιφο: ν Υξηζηφο θαη νη εξγάηεο Σνπ γλσξίδνπλ κφλν ηελ εκπεηξία ηεο νκαδηθήο ζπλείδεζεο. Ζ ρσξηζηηθή ζπκκεηνρή θαη ζηάζε είλαη άγλσζηε ζ’ Απηνχο, γηαηί ε θαηάζηαζε επίγλσζήο Σνπο είλαη πεξηεθηηθή θαη θαζφινπ απνθιεηζηηθή. Υξεζηκνπνηψληαο ινηπφλ αλζξψπηλε νξνινγία γηα λα εξκελεχζνπκε ηηο ζείεο αληηδξάζεηο ηνπ Υξηζηνχ θαη ησλ καζεηψλ Σνπ, πξέπεη λ’ αληηιεθζνχκε φηη ην ζεκείν θξίζεο πνπ επζχλεηαη γηα ηελ ηεξαξρηθή έληαζε θαη ηελ ηειηθή εκθάληζε ή αλάδπζε ηνπ Υξηζηνχ, βξίζθεηαη πίζσ απ’ ηνλ Υξηζηφ· είλαη ζην πεδίν ηεο καθξάο εκπεηξίαο ηνπ παξειζφληνο. Σν επαθφινπζν ζεκείν έληαζεο ειέγρεη ηψξα ηηο ππνζέζεηο ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο θαη ησλ πνιιψλ νκάδσλ εξγαηψλ ηεο. Σν “ζεκείν απφθαζεο”,
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
54
φπσο νλνκάδεηαη ζ’ φινπο ηνπο ηεξαξρηθνχο θχθινπο, πξνζεγγίζζεθε ζηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ κεηαμχ ηεο Παλζειήλνπ ηνπ Ηνπλίνπ ηνπ 1936 θαη ηεο Παλζειήλνπ ηνπ Ηνπλίνπ ηνπ 1945. Σν ζεκείν απφθαζεο θάιπςε ζπλεπψο ελλέα ρξφληα (έλα ζρεηηθά ζχληνκν δηάζηεκα)· θαηέιεμε ζηελ απφθαζε ηνπ Υξηζηνχ λα επαλεκθαληζζεί ή λα επηζηξέςεη κε νξαηή Παξνπζία ζηε Γε φζν ην δπλαηφ γξεγνξφηεξα θαη πνιχ λσξίηεξα απ’ φ,ηη είρε ζρεδηαζζεί. Ζ απφθαζε απηή ειήθζε αλαγθαζηηθά ζε ζπλελλφεζε κε ηνλ Κχξην ηνπ Κφζκνπ, ηνπ “Αξραίνπ ησλ Ζκεξψλ” ηεο Παιαηάο Γηαζήθεο θαη ηνπ Δλφο “ελ ησ Οπνίσ δψκελ θαη θηλνχκεζα θαη εζκέλ” ηεο Καηλήο Γηαζήθεο. Δίλαη ν Θεκαηνθχιαθαο ηεο Θέιεζεο ηνπ Θενχ. Διήθζε επίζεο κε ηελ πιήξε θαηαλφεζε θαη ζπλεξγαζία ησλ Γηδαζθάισλ θαη ησλ πξεζβχηεξσλ κπεκέλσλ. Απηφ ήηαλ αλαπφθεπθην, γηαηί ε ζπκκεηνρή θαη ε βνήζεηά Σνπο ήηαλ επηηαθηηθή. Έπξεπε επίζεο θαη’ αλάγθε λα είλαη καδί Σνπ κε ηε ζθέςε θαη λα ζπλεξγαζζνχλ λνεηηθά, επεηδή ε επαλεκθάληζή Σνπ ζεκαίλεη κηα κεγάιε ηεξαξρηθή πξνζέγγηζε ζηελ αλζξσπφηεηα θη έλα κεγάιν πλεπκαηηθφ γεγνλφο. Ζ απφθαζε απηή ήηαλ σζηφζν απφθαζε ηνπ Υξηζηνχ θαη ζεκάδεςε φρη κφλν έλα ζεκείν θξίζεο ζηελ εκπεηξία Σνπ, αιιά θη έλα ζεκείν θνξχθσζεο ζηελ έθθξαζή Σνπ ηεο ζεηφηεηαο. Με θάζε ζεβαζκφ θαη κέζα ζηα φξηα ηεο αλζξψπηλεο θαηαλφεζήο καο πξέπεη λα ζπκφκαζηε φηη δελ ππάξρεη ηίπνηε ζηαηηθφ ζε νιφθιεξε ηελ εμειηθηηθή δηαδηθαζία ηνπ πιαλήηε καο ή ηνπ θφζκνπ· δελ ππάξρεη ηίπνηε παξά δηαδηθαζία θαη πξφνδνο, πνξεία, απμαλφκελε επηηπρία θαη θνξπθνχκελε επίηεπμε. Αθφκε θη ν Υξηζηφο ππφθεηηαη ζην κεγάιν απηφ λφκν ηνπ ζχκπαληνο. Καη πάιη κε θάζε ζεβαζκφ ζα ηνλίζνπκε εδψ φηη θη Απηφο πξνρψξεζε ζηελ εκπεηξία Σνπ ηεο ζεηφηεηαο θαη είλαη (αλ κπνξεί λα εθθξαζζεί έηζη) πιεζηέζηεξα ζηνλ Παηέξα θαη ζηε Μία Παγθφζκηα Εσή απφ πνηέ πξηλ. Ζ θαηαλφεζε θαη ε αληίιεςή Σνπ ηεο Θέιεζεο ηνπ Θενχ είλαη βαζχηεξε θαη ε εθπιήξσζή Σνπ απηήο ηεο Θέιεζεο είλαη πεξηζζφηεξν επζπγξακκηζκέλε κε ην ζείν θνπφ απ’ φ,ηη ήηαλ ζηελ Παιαηζηίλε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα. Τπήξμε αλαγθαζηηθά (απφ κέξνπο ηνπ Υξηζηνχ) κηα απμαλφκελε αληίιεςε ηεο πξφζεζεο ηνπ ζείνπ Ννπ, θαζψο ελζσκαηψλεηαη ζ’ εθείλε ηελ Σαπηφηεηα ζηελ νπνία δίλνπκε ην φλνκα ηνπ Θενύ. Γε ρξεηάδεηαη πιένλ ν Υξηζηφο λα ιέεη ελαγσλίσο, “Πάηεξ, πιελ κε ην ζέιεκά κνπ, αιιά ην ζνλ γηλέζζσ”· δελ έρεη ζήκεξα πξνζσπηθή ζέιεζε, αιιά Σνλ εκςπρψλεη κφλν ε ζέιεζε ηνπ Παηξφο Σνπ θαη ε ηθαλφηεηα λα παίξλεη απνθάζεηο πνπ απνηεινχλ πιήξε έθθξαζε ηεο ζείαο απηήο Θέιεζεο. Δίλαη δχζθνιν λα εθθξάζνπκε κε άιια ιφγηα ηελ επίηεπμή Σνπ. Οη ζρνιηαζηέο πξνζπάζεζαλ λα εμεγήζνπλ θαη λα εξκελεχζνπλ εζθαικέλα ηελ εκπεηξία ηνπ Υξηζηνχ ζηε Γεζζεκαλή θαη λ’ απνδψζνπλ φ,ηη θαίλεηαη ζαλ αδπλακία, ζηελ εμέγεξζε ηεο αλζξψπηλεο θχζεο ηνπ Υξηζηνχ θη επνκέλσο ζηελ πξφζθαηξε εμαθάληζε ηεο ζείαο θχζεο Σνπ. Οδεγήζεθαλ αλαγθαζηηθά ζ’ απηή ηε ζέζε, επεηδή ππεξίζρπζε ε ζενινγηθή εηπκεγνξία ηεο ζείαο ηειεηφηεηαο ηνπ Υξηζηνχ – κηα απφιπηε, θπξίαξρε θη έζραηε ηειεηφηεηα γηα ηελ νπνία πνηέ ν Ίδηνο δελ πξφβαιε ηνλ παξακηθξφ ηζρπξηζκφ. ’ απηή ηελ ηειεηφηεηα είλαη ζήκεξα πιεζηέζηεξα απ’ φ,ηη ήηαλ πνηέ, φηαλ βξηζθφηαλ πξνεγνπκέλσο ζηε Γε. Ζ ζεία απηή ελέιημε ήηαλ εθείλε πνπ Σνπ επέηξεςε λα θάλεη ηελ νξζή εθινγή, φρη κφλν γηα ηνλ Ίδην αιιά θαη γηα ηελ
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
55
πλεπκαηηθή Ηεξαξρία, ζηα ρξφληα ηεο απφθαζεο πξηλ ηνλ Ηνχλην ηνπ 1945. χκθσλα κε ηε ζεία ζέιεζε έπξεπε λα εκθαληζζεί ζηε Γε ζε νξαηή Παξνπζία. Έπξεπε λα πξνΐζηαηαη ζηελ πινπνίεζε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ ζηε Γε θη έπξεπε λα επαλαζεζπίζεη ηα Μπζηήξηα ηεο Μχεζεο κε ηέηνηα κνξθή ψζηε λ’ απνηειέζνπλ ηε βάζε ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο. Πάλσ απ’ φια έπξεπε λ’ απνθαιχςεη ηε θχζε ηεο ζέιεζεο ηνπ Θενχ. Ζ ζέιεζε απηή ζεσξείηαη ζπρλά ζαλ ε δχλακε κε ην κέζνλ ηεο νπνίαο γίλνληαη πξάγκαηα, πξνθαινχληαη θαηαζηάζεηο, ζεζπίδνληαη δξαζηεξηφηεηεο θαη πξαγκαηψλνληαη ζρέδηα θαη ζπρλά πξαγκαηψλνληαη άζπιαρλα. Ο γεληθφο απηφο νξηζκφο είλαη ν επθνιφηεξνο ζηε δηαηχπσζε γηα ηνπο αλζξψπνπο, γηαηί ηνλ θαηαλννχλ κε φξνπο ηεο δηθήο ηνπο απηνβνπιίαο, ηεο ζέιεζεο γηα αηνκηθή βειηίσζε. Απηφο ν ηχπνο ζέιεζεο είλαη ηδηνηειήο θαη ζηελ αξρή παξεμεγείηαη, αιιά ηειηθά ηείλεη ζηελ αληδηνηέιεηα θαζψο ε εμέιημε εθηειεί ην επεξγεηηθφ ηεο έξγν. Καηφπηλ ε ζέιεζε εξκελεχεηαη κε φξνπο ηεξαξρηθνχ ρεδίνπ θαη ε πξνζπάζεηα ηνπ αηφκνπ έγθεηηαη ζηελ εμνπδεηέξσζε ηεο αξρηθήο ηνπ απηνβνπιίαο θαη ζηελ επηδίσμε αξγφηεξα λα ζπγρσλεχζεη απηή ηε ζέιεζε κ’ εθείλε ηεο νκάδαο – επεηδή ε ίδηα ε νκάδα είλαη κηα φςε ηεο ηεξαξρηθήο πξνζπάζεηαο. Πξφθεηηαη γηα έλα κεγάιν βήκα ζηνλ πξνζαλαηνιηζκφ θαη ζα νδεγήζεη ηειηθά ζε κηα αιιαγή ηεο ζπλείδεζεο. ’ απηφ ην ζηάδην βξίζθνληαη ζήκεξα νη πεξηζζφηεξνη δεισηέο. κσο ε ζέιεζε είλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα πνιχ δηαθνξεηηθή απ’ απηέο ηηο εθθξάζεηο ηεο πνπ πθίζηαληαη ζηελ αλζξψπηλε ζπλείδεζε θαζψο νη άλζξσπνη επηρεηξνχλ λα εξκελεχζνπλ ηε ζεία Θέιεζε κε φξνπο ηνπ ησξηλνχ ηνπο ζεκείνπ εμέιημεο. Σν θιεηδί ηεο θαηαλφεζεο κπνξεί λα βξεζεί ζηηο ιέμεηο “ζπζθφηηζε φισλ ησλ κνξθψλ”. ηαλ ππεξπεδεζεί ην δέιεαξ ηεο νπζίαο θαη πεζάλεη ε επηζπκία, ηφηε ε ειθηηθή δχλακε ηεο ςπρήο γίλεηαη θπξίαξρε θαη ε έκθαζε (πνπ γηα ηφζν πνιχ δφζεθε ζηελ αηνκηθή κνξθή θαη ηελ αηνκηθή δσή θαη δξάζε) δίλεηαη ζηελ νκαδηθή κνξθή θαη ηνλ νκαδηθφ ζθνπφ. Σφηε ε ειθηηθή δχλακε ηεο Ηεξαξρίαο θαη ησλ νκάδσλ ησλ καζεηψλ ησλ Γηδαζθάισλ αληηθαζηζηά ηηο θαηψηεξεο έιμεηο θαη ηα κηθξφηεξα εζηηαθά ζεκεία ελδηαθέξνληνο. ηαλ απηά πάξνπλ ηε λφκηκε ζέζε ηνπο ζηε ζπλείδεζε, ηφηε ε δπλακηθή έιμε ηεο ςεο Θέιεζε ηεο ζεηφηεηαο κπνξεί λα γίλεη αηζζεηή – ρσξίο λα ζρεηίδεηαη θαζφινπ κε ηε κνξθή ή ηηο κνξθέο, ηελ νκάδα ή ηηο νκάδεο. ην θσο ηεο Θέιεζεο ηνπ Θενχ ν Υξηζηφο πήξε νξηζκέλεο βαζηθέο απνθάζεηο θαη απνθάζηζε λα ηηο εθπιεξψζεη ζην ζρεηηθά άκεζν κέιινλ – ελψ ε αθξηβήο ρξνλνινγία ηεο έιεπζήο Σνπ είλαη γλσζηή κφλν ζηνλ Ίδην θαη ζε ιίγνπο πξεζβχηεξνπο εξγάηεο Σνπ· φκσο φια απηά ηα κειινληηθά γεγνλφηα θξχβνληαη ζε θάπνηα ζεκειηψδε απφθαζε ηεο ίδηαο ηεο αλζξσπφηεηαο. ηελ απφθαζε απηή ζα θαηαιήμεη κέζα απφ νξηζκέλεο λέεο ηάζεηο ζηελ αλζξψπηλε ζθέςε θαη ζα είλαη απνηέιεζκα ηεο ππνθεηκεληθήο αλζξψπηλεο αληίδξαζεο ζηελ απφθαζε πνπ έρεη ήδε ιεθζεί απ’ ηνλ Υξηζηφ θαη ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία, ηελ αφξαηε Δθθιεζία. Ζ ππνθίλεζε γηα ηελ επαλεκθάληζε απηή είλαη πιήξεο θαη νξηζηηθή. Δίλαη ζαθψο αληηιεπηή απ’ ηνλ Υξηζηφ. Σν έξγν πνπ εγθαηλίαζε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα πξέπεη λα ζπκπιεξσζεί· ε λέα παγθφζκηα ζξεζθεία πξέπεη λα εγθαηληαζζεί· νη αλάγθεο ηεο αηηνχζαο, επηθιεηηθήο αλζξσπφηεηαο δελ κπνξνχλ λ’ αγλνεζνχλ· πξέπεη λα γίλνπλ ηα
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
56
βήκαηα πνπ πξνεγνχληαη κηαο θαηαπιεθηηθήο ηεξαξρηθήο κχεζεο ζηελ νπνία ν θχξηνο πκκέηνρνο είλαη ν Υξηζηφο· ηα γεγνλφηα πνπ ζπκπίπηνπλ κε ηελ “ψξα ηνπ ηέινπο” δελ κπνξνχλ λα θαζπζηεξήζνπλ. Αλ ηνικνχζε θαλείο λα κηιήζεη κε ηέηνηνπο φξνπο (κε ζεβαζκφ θαη ζπκβνιηθά), ε αληακνηβή πνπ δφζεθε ζηνλ Υξηζηφ φηαλ εμήγγεηιε ηελ νξηζηηθή θη αλέθθιεηε απφθαζή Σνπ, ήηαλ ε άδεηα ή κάιινλ ην δηθαίσκα λα ρξεζηκνπνηήζεη κηα κεγάιε Δπίθιεζε – πνπ πνηέ δε δφζεθε πξηλ – θαη λα ηε ρξεζηκνπνηήζεη κε δχν ηξφπνπο: 1. αλ ηεξαξρηθή επίθιεζε πνπ απεπζχλεηαη ζην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”. 2. αλ παγθφζκηα πξνζεπρή πνπ δηαηππψλεηαη κε ηέηνηα θξαζενινγία ψζηε κπνξεί λα ηε ρξεζηκνπνηήζεη κε λνεκνζχλε φιε ε αλζξσπφηεηα. Σν δηθαίσκα ηεο ρξήζεο νξηζκέλσλ Λέμεσλ Γχλακεο ή “Καηεπζπληήξησλ ηξνθψλ” δε ρνξεγείηαη πνηέ κε ειαθξφηεηα. Ζ απφθαζε ηνπ Υξηζηνχ λα εκθαληζζεί πάιη κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ, θέξλνληαο καδί Σνπ ηνπο καζεηέο Σνπ, πξνθάιεζε απηή ηελ εμνπζηνδφηεζε απ’ ηνλ Κχξην ηνπ Κφζκνπ, ηνλ Αξραίν ησλ Ζκεξψλ. Μεηά ην θνξπθαίν απηφ ζεκείν πλεπκαηηθήο θξίζεο θαη ηελ επαθφινπζε απφθαζή ηεο πξνζεγγίζζεθε έλα ζεκείν έληαζεο θαη ζ’ απηή ηελ θαηάζηαζε πλεπκαηηθήο έληαζεο εξγάδεηαη θαη ζρεδηάδεη ηψξα ε αφξαηε Δθθιεζία, παξαζχξνληαο ηνπο καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ, πνπ είλαη ελεξγνί ζηε Γε, ζηελ ίδηα θαηάζηαζε πλεπκαηηθήο έληαζεο. Ζ επηηπρία ηεο επαλφδνπ ηνπ Υξηζηνχ ζε νξαηή Παξνπζία, θαζψο θαη άιινη παξάγνληεο (πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ επαλεκθάληζή Σνπ) εμαξηψληαη απφ γεγνλφηα θη επαθέο πνπ ζπκβαίλνπλ ηψξα ζ’ απηή ηελ πεξίνδν έληαζεο. ε θάζε ζεκείν έληαζεο – αλεμάξηεηα απ’ ην ρξνληθφ παξάγνληα – παξάγεηαη ελέξγεηα πνπ δηαηεξείηαη γηα κειινληηθή ρξήζε θη εζηηάδεηαη κε ηέηνην ηξφπν ή ζε ηέηνηα θαηάζηαζε ψζηε ε δχλακή ηεο λα κπνξεί λα θαηεπζπλζεί νπνπδήπνηε ρξεηαζζεί θη νπνηεδήπνηε δεηεζεί. Απηή είλαη θαη’ αλάγθε κηα δήισζε πνπ δχζθνια θαηαλνείηαη. Έλα ζεκείν έληαζεο είλαη ζπκβνιηθά κηα απνζήθε δχλακεο. Οη ελέξγεηεο πνπ ζήκεξα ραξαθηεξίδνπλ κνλαδηθά ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ, ζπγθεληξψλνπλ νξκή θαη απνθηνχλ θαηεχζπλζε κε ην κέζνλ ησλ Γηδαζθάισλ ηεο νθίαο ζε ζπλεξγαζία κε ηε ζέιεζε ηνπ Υξηζηνχ. Δλψ ε ελέξγεηα απηή ζπζζσξεπφηαλ ή απμαλφηαλ ζε δπλακηθφηεηα απφ ηελ Παλζέιελν ηνπ Ηνπλίνπ ηνπ 1945, ηξία γεγνλφηα κεγάιεο ζπνπδαηφηεηαο ζηε δσληαλή εκπεηξία ηνπ Υξηζηνχ (θαη ζπλεπψο ηεο Ηεξαξρίαο) έιαβαλ ρψξα θαη ηα απνηειέζκαηά ηνπο βξίζθνληαη ζε δηαδηθαζία παγίσζεο. Μπνξψ κφλν λα ηα αλαθέξσ, γηαηί δελ είλαη δπλαηφ λ’ απνδείμσ ηελ πξαγκαηηθή θχζε φζσλ ιέγνληαη εδψ· κφλν ε δπλαηφηεηα, ε πηζαλφηεηα θαη ν Νφκνο ησλ Αληηζηνηρηψλ κπνξνχλ λα ππνδείμνπλ ηελ αθξίβεηα απηψλ ησλ γεγνλφησλ. Σα απνηειέζκαηά ηνπο ζα ζεκεησζνχλ εηδηθά κεηά ηε ζηηγκή ηεο αλάδπζεο. Σα ηξία απηά γεγνλφηα κπνξνχλ λα πεξηγξαθνχλ σο εμήο: 1. Σν Πλεύκα ηεο Δηξήλεο θαηήιζε ζηνλ Υξηζηφ. Ζ Καηλή Γηαζήθε καξηπξεί έλα θάπσο παξφκνην γεγνλφο φηαλ ζηε Βάπηηζε δηαβάδνπκε φηη “είδε ην Πλεχκα ηνπ Θενχ θαηαβαίλνλ σζεί πεξηζηεξάλ θαη εξρφκελνλ επ’ απηφλ”. (Μαηζ. 3.16.) Σν Πλεχκα απηφ είλαη έλα Ολ κε ηεξάζηηα θνζκηθή δχλακε θη επηζθηάδεη ζήκεξα ηνλ Υξηζηφ κε ηνλ ίδην
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
57
ηξφπν πνπ ν Υξηζηφο (πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα) επηζθίαζε ή εξγάζζεθε δηα ηνπ Γηδαζθάινπ Ηεζνχ. Σν Πλεχκα ηεο Δηξήλεο δελ είλαη ην ζχλνιν κηαο ζπλαηζζεκαηηθήο θαη ζηαηηθήο εξεκίαο πνπ ηεξκαηίδεη ηελ ηαξαρή ζηε Γε θη εγθαηληάδεη κηα επνρή εηξήλεο. Δίλαη θαηά κπζηεξηψδε ηξφπν ην Πλεχκα ηεο Ηζνξξνπίαο· εξγάδεηαη κε ην λφκν ηεο Γξάζεο θαη Αληίδξαζεο θαη ην αλαπφθεπθην ηεο δξαζηεξηφηεηάο Σνπ ζ’ αλαγλσξηζζεί. Σν έξγν Σνπ ζα εθδεισζεί κε δχν ηξφπνπο – πιήξσο φηαλ ν Υξηζηφο εκθαληζζεί κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ θαη κέρξη ηφηε, αξγά θαη βαζκηαία: α. Σν ράνο, ε αλαηαξαρή, ε ζπλαηζζεκαηηθή αλαζηάησζε θαη ε λνεηηθή αζηάζεηα πνπ ππάξρνπλ ζήκεξα ζηνλ θφζκν, ζα αληηζηαζκηζζνχλ (θάησ απ’ απηφ ην Νφκν) απφ έλαλ αληίζηνηρν θχθιν ζπλαηζζεκαηηθήο εξεκίαο θαη λνεηηθήο επζηάζεηαο θη έηζη ε αλζξσπφηεηα ζα απνδεζκεπζεί ζε κηα λέα θάζε θη εκπεηξία ειεπζεξίαο. Ζ δηεπζεηεκέλε εηξήλε ζα είλαη αλάινγε πξνο ηε βησζείζα αλαηαξαρή. β. Σν κίζνο πνπ ηφζν θπξηαξρεί ζήκεξα ζηνλ θφζκν – κε ηε δσή ηνπ Πλεχκαηνο ηεο Δηξήλεο πνπ ζα εξγαζζεί δηα ηνπ Υξηζηνχ, ηελ Δλζσκάησζε ηεο αγάπεο ηνπ Θενχ – ζα ηζνξξνπεζεί απφ κηα εθθξαζκέλε θαιή ζέιεζε. Ζ εγγχεζε γηα ηελ εκθάληζε απηήο ηεο θαιήο ζέιεζεο είλαη ε ππεξβνιηθή εθδήισζε κίζνπο – ελφο κίζνπο πνπ δηνγθσλφηαλ αξγά ζην λνπ ησλ αλζξψπσλ απφ ηηο αξρέο ηνπ 19νπ αηψλα θαη θηάλεη απηή ηελ επνρή ζε λέα χςε. Έλα αλάινγν κέηξν ηεο ελέξγεηαο ηεο αγάπεο ζα εθδεισζεί αξγφηεξα ζαλ απνηέιεζκα ηεο δξαζηεξηφηεηαο ηνπ Πλεχκαηνο ηεο Δηξήλεο, πνπ εξγάδεηαη κέζσ ηνπ Πξίγθηπα ηεο Δηξήλεο, φπσο απνθιήζεθε κεξηθέο θνξέο ν Υξηζηφο. (Ζζ. 9.6.) Σν πλεπκαηηθφ απηφ Ολ δε ζα θαηέιζεη απ’ ηνλ πςειφ ηφπν απ’ ηνλ νπνίν εξγάδεηαη θη απ’ φπνπ δηεπζχλεηαη ε ελέξγεηά Σνπ, αιιά ν Υξηζηφο ζα δξάζεη θαη ζα ρξεζηκεχζεη ζαλ αγσγφο γηα ηελ θαηεπζπλφκελε ηζρχ Σνπ. Ζ εηζξνή ηεο ζείαο ελέξγεηάο Σνπ (πνπ είλαη εμσπιαλεηηθή ελέξγεηα) πξννξίδεηαη λα θέξεη ηειηθά ηελ εηξήλε ζηε Γε δηα ηεο έθθξαζεο ηεο θαιήο ζέιεζεο. Απηή ε θαιή ζέιεζε ζα επηθέξεη νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο. Ζ αλζξσπφηεηα θαηέγξαςε (αζπλείδεηα βέβαηα) ηελ πξψηε θξνχζε απηήο ηεο ελέξγεηαο ην Μάην ηνπ 1936 θαη μαλά ηνλ Ηνχλην ηνπ 1945. 2. Ζ εμειηθηηθή δχλακε πνπ νλνκάδνπκε “Υξηζηηθή ζπλείδεζε” (φξνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο απφ ηηο κεηαθπζηθέο νκάδεο ζηνλ θφζκν ζήκεξα), εζηηάζζεθε ζην πξφζσπν ηνπ Υξηζηνχ κε έλαλ ηξφπν άγλσζην σο ηψξα. Δίλαη ε δπλακηθφηεηα πνπ ιαλζάλεη ζε θάζε αλζξψπηλε θαξδηά, ηελ νπνία πεξηέγξαςε ν Απ. Παχινο σο “Υξηζηφο ελ πκίλ, ε ειπίο ηεο δφμεο” (Κνι. 1.27) θαη είλαη εθείλε πνπ ππφ ηνλ εμειηθηηθφ λφκν νδεγεί ηειηθά ηνλ άλζξσπν ζηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ θαη “εηο κέηξνλ ειηθίαο ηνπ πιεξψκαηνο ηνπ Υξηζηνχ”. (Δθ. 4.13.) Σν ζχκβνιν απηήο ηεο δπλακηθφηεηαο θαη δφμαο ππήξμε πάληα ν Υξηζηφο. ηελ ησξηλή πεξίνδν ηεο ηεξαξρηθήο έληαζεο θαη ζαλ απνηέιεζκα ηεο απφθαζήο Σνπ λα επαλεκθαληζζεί, ν Υξηζηφο έγηλε ε Δλζσκάησζε απηήο ηεο ελέξγεηαο θη έηζη ήξζε ζε ζηελφηεξε ζρέζε κε ηελ αλζξσπφηεηα. Άιινη κεγάινη Τηνί ηνπ Θενχ είλαη αγσγνί ηεο ίδηαο ελέξγεηαο ζε ζρέζε κε ηα ππαλζξψπηλα βαζίιεηα, φκσο ν Υξηζηφο θαηέρεη κηα κνλαδηθή ζέζε ζε ζρέζε κε ηελ αλζξσπφηεηα.
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
58
Δθθξάδνληαο ηελ ηδέα ζπκβνιηθά, ε ελέξγεηα απηή δεκηνπξγεί κηα δσληαλή γέθπξα απφ ην αλζξψπηλν βαζίιεην ζηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ, απφ ην ηέηαξην βαζίιεην ηεο θχζεο ζην πέκπην. Ο Υξηζηφο είλαη ν ζεκαηνθχιαθαο απηήο ηεο ελέξγεηαο, αιιά κφλν πξνζσξηλά θαη γηα ηελ πεξίνδν ηεο αλζξψπηλεο απηήο θξίζεο. Γηαπηφ κπνξεί λα δηεγείξεη ηνλ παξάγνληα αληαπφθξηζεο ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ, επηηξέπνληάο ηνπο λα Σνλ γλσξίζνπλ θαη λα αλαγλσξίζνπλ Πνηνο θαη Ση είλαη, φηαλ επαλεκθαληζζεί. Απηή ε δηνρέηεπζε ελέξγεηαο άξρηζε ζηα ηέιε ηνπ παγθφζκηνπ πφιεκνπ θαη ζπλερίδεηαη αθφκε· επζχλεηαη γηα ηελ ηάζε γηα βειηίσζε πνπ γίλεηαη αηζζεηή παληνχ, γηα ηελ αλάπηπμε ηεο αξρήο ηνπ κεξηζκνχ θαη γηα ηελ αλακθηζβήηεηε πγεία ηεο θαξδηάο θαη ηεο ζθέςεο ησλ αλζξψπσλ ζήκεξα – πγεία ησλ καδψλ (φηαλ ελεκεξσζνχλ) παξά ησλ αξρεγψλ ηνπο. 3. πσο μέξεηε θαιά, ε αλζξψπηλε ηζηνξία ππήξμε νπζηαζηηθά ε ηζηνξία ησλ κεγάισλ πλεπκαηηθψλ Αγγειηαθφξσλ νη Οπνίνη – απφ επνρή ζε επνρή, ζε ψξεο αλζξψπηλεο θξίζεο – ήιζαλ απφ ην κπζηηθφ ηφπν ηνπ Τςίζηνπ γηα λα βνεζήζνπλ, λα εκπλεχζνπλ, λα απνθαιχςνπλ, λα νδεγήζνπλ θαη λα δηεπζχλνπλ. Δίλαη ε ηζηνξία ηεο παξνπζίαζεο ηδεψλ πνπ θέξνληαη ζηελ πξνζνρή ηεο αλζξσπφηεηαο θαη πνπ βαζκηαία αλαπηχζζνληαη ζε πνιηηηζκνχο θαη θνπιηνχξεο. Σφζν επείγνπζα είλαη απηή ηελ επνρή ε αλζξψπηλε αλάγθε θαη ηέηνηα είλαη ε επθαηξία, ψζηε έλαο ηέηνηνο Τηφο ηνπ Θενχ – ζηε δηάξθεηα απηνχ ηνπ θχθινπ έληαζεο – επηδηψθεη λα ζπλεξγαζζεί κε ηνλ Υξηζηφ. αλ απνηέιεζκα ηεο απφθαζεο ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο “πλεπκαηηθήο ζπγρψλεπζήο” Σνπ κε ηε Θέιεζε ηνπ Θενχ, ν Αβαηάξ ηεο χλζεζεο έγηλε ν ζηελφο πλεξγάηεο Σνπ απηή ηελ πεξίνδν. Δίλαη έλα γεγνλφο χςηζηεο θαη πιαλεηηθήο ζεκαζίαο. Ζ ζρέζε Σνπ θαη ε ζρεδηαζκέλε βνήζεηα ρξνλνινγνχληαη απ’ ηελ επνρή ηεο εθθψλεζεο ηεο κεγάιεο Δπίθιεζεο θαη ηεο ρξήζεο ηεο απφ ηνπο αλζξψπνπο παληνχ. Δμαηηίαο ηνπ ηεξάζηηνπ έξγνπ πνπ αληηκεησπίδεη ν Υξηζηφο, ν Αβαηάξ ηεο χλζεζεο ζα Σνλ εληζρχζεη θαη ζα ππνζηεξηρζεί απ’ ην “ησπειφ Αβαηάξ” ν Οπνίνο (κηιψληαο ζπκβνιηθά) “ζα έρεη ην κάηη Σνπ πάλσ Σνπ, ην ρέξη Σνπ θάησ Σνπ θαη ηελ θαξδηά Σνπ ελσκέλε κε ηε δηθή Σνπ”. Απηφ ην Ολ ζπλδέεηαη ζηελά κε ηελ ςε Θέιεζε ηεο ζεηφηεηαο θαη ε ζπλεξγαζία Σνπ έγηλε εθηθηή απφ ηελ επίηεπμε ηνπ Υξηζηνχ πάλσ ζηε γξακκή ηεο χςηζηεο, πλεπκαηηθήο ζέιεζεο. Δξγάδεηαη ππφ ην κεγάιν θπζηθφ Νφκν ηεο χλζεζεο, παξάγνληαο ελνπνίεζε, έλσζε θαη ζπγρψλεπζε. Ζ ιεηηνπξγία Σνπ (ζε ζπκθσλία κε ηελ ελέξγεηα ηνπ Υξηζηνχ) είλαη ε γέλλεζε πλεπκαηηθήο ζέιεζεο ζηελ αλζξσπφηεηα, ηεο ζέιεζεο-γηα-ην-θαιφ· ε δπλακηθφηεηά Σνπ εξγάδεηαη απηή ηελ επνρή ζε ηξία πεδία δξαζηεξηφηεηαο: α. Μέζα ζηελ ίδηα ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία, απνθαιχπηνληαο ηε θχζε ηεο ζείαο ζέιεζεο-γηα-ην-θαιφ, ηελ νπνία πξέπεη λα εθθξάζεη ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ θη επίζεο ηε θχζε ηνπ ζείνπ θνπνχ. β. Μέζα ζηε πλέιεπζε ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ, αλ θη φρη ζην πκβνχιην Αζθαιείαο· παξάγεη εθεί κηα βξαδέσο απμαλφκελε ζέιεζε-γηα-ελφηεηα. γ. Μέζα ζηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ παληνχ, ππνζάιπνληαο ηελ παξφξκεζε γηα κηα γεληθή βειηίσζε.
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
59
Ζ δξαζηεξηφηεηά Σνπ είλαη αλαγθαζηηθά καδηθή δξαζηεξηφηεηα, γηαηί κπνξεί λα δηνρεηεχζεη ηηο ελέξγεηέο Σνπ κφλν κέζσ ηεο καδηθήο ζπλείδεζεο ή κέζσ θάπνηαο νληφηεηαο κε νκαδηθή ζπλείδεζε, φπσο ε Ηεξαξρία, ηα Ζλσκέλα Έζλε ή ε Αλζξσπφηεηα. Σν εζηηαθφ ζεκείν ηεο πξνζπάζεηάο Σνπ θαη ν Πξάθηνξαο δηα ηνπ νπνίνπ κπνξεί λα γίλεη δηαλνκή ηεο ελέξγεηάο Σνπ είλαη ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ· απηφο ν φκηινο ζρεηίδεηαη κνλαδηθά κε ηνλ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο. Ζ ζπλέλσζε φισλ ησλ πξαθηφξσλ ηεο θαιήο ζέιεζεο (πνπ αληαπνθξίλνληαη ζηελ ελέξγεηα ηεο ζείαο ζέιεζεο-γηα-ην-θαιφ) είλαη θαη ήηαλ πάληα ν θχξηνο αληηθεηκεληθφο ζθνπφο ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. Σν έξγν ηνπο κπνξεί πιένλ λα εληαζεί επνηθνδνκεηηθά θαη δεκηνπξγηθά δηα ηεο ζχλδεζεο ηνπ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο κε ηνλ Υξηζηφ. Έξγν ηνπο είλαη λα εηζαγάγνπλ ηε Νέα Δπνρή· ζ’ απηή ηε Νέα Δπνρή ηα πέληε Βαζίιεηα ηεο Φχζεο ζα αξρίζνπλ λα ιεηηνπξγνχλ ζαλ έλα δεκηνπξγηθφ ζχλνιν. Σν έξγν ηνπο δηαηξείηαη ζηα αθφινπζα κέξε, ιεηηνπξγίεο ή δξαζηεξηφηεηεο: α. Σε δεκηνπξγία αλζξψπηλεο ζχλζεζεο ή ελφηεηαο πνπ ζα νδεγήζεη ζε κηα παγθφζκηα αλαγλψξηζε ηεο κίαο αλζξσπόηεηαο, πνπ ζα επηηεπρζεί δηα ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. β. Σελ εδξαίσζε νξζψλ ζρέζεσλ κε ηα ππαλζξψπηλα βαζίιεηα ηεο θχζεο, πνπ ζα νδεγήζεη ζηελ παγθφζκηα αλαγλψξηζε φηη ππάξρεη Έλαο Κόζκνο. γ. Σελ αγθπξνβφιεζε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ, ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο ηνπ πιαλήηε καο, ζε θαλεξή έθθξαζε ζηε Γε, νδεγψληαο έηζη ζηελ παγθφζκηα αλαγλψξηζε φηη νη πηνί ησλ αλζξώπσλ είλαη έλα. Σνπο αληηθεηκεληθνχο απηνχο ζθνπνχο ζα ππνδαπιίζεη θαη ζα βνεζήζεη ν Αβαηάξ ηεο χλζεζεο θαη γη’ απηφ ην ζθνπφ ζπλδέζεθε κε ηνλ Υξηζηφ πνπ εξγάδεηαη κέζσ ηεο Ηεξαξρίαο ππφ ηηο νδεγίεο ηνπ “θέληξνπ φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”. Σα ηξία απηά ζρεηηδφκελα γεγνλφηα θαη ζεκεία δηαλνκήο ελέξγεηαο ήξζαλ φια ζε δξαζηεξηφηεηα ζηε δηάξθεηα ηνπ ζεκείνπ έληαζεο, ζην νπνίν δηαηεξνχληαη απηή ηελ επνρή ν Υξηζηφο θαη ε Ηεξαξρία. ια ρξεζηκεχνπλ γηα λα επαλαθαηεπζχλνπλ θαη λα εζηηάζνπλ ηελ ελέξγεηα ζε ζρέζε κε ηελ αλζξσπφηεηα, γηαηί φια είλαη απνηέιεζκα ηεο απφθαζεο πνπ πήξε ν Υξηζηφο κεηά ην ζεκείν θξίζεο Σνπ θαη φια ζπλδένληαη κε ηελ ηεξαξρηθή πξνεηνηκαζία γηα ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ. ΗΗ. Ο Υξηζηόο σο Πξόδξνκνο ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο. Οη άλζξσπνη είλαη πνιχ επηξξεπείο λα παξαβιέπνπλ ην γεγνλφο πσο παξφηη ν Υξηζηφο αλαγλψξηζε ηε ιεηηνπξγία Σνπ σο Γαζθάινπ θαη πλεπκαηηθνχ Αξρεγνχ ηεο αλζξσπφηεηαο ζηε δηάξθεηα ηεο επνρήο πνπ πιεζηάδεη ηφζν γνξγά ζην ηέξκα ηεο, αλαγλψξηζε επίζεο ην έξγν πνπ ζα θάλεη φηαλ ε πεξίνδνο απηή ηεξκαηηζζεί θαη ν λένο αζηξνλνκηθφο θχθινο έιζεη ζε χπαξμε. Ο κέζνο Υξηζηηαλφο δελ έρεη θακηά επίγλσζε ησλ επνρψλ θαη ησλ θχθισλ απφ ηνπο νπνίνπο πεξλά ν πιαλήηεο καο ππφ ηελ επηξξνή ηεο ειηαθήο πνξείαο. Ζ πξνο ην παξφλ ακθίβνιε επηζηήκε ηεο αζηξνινγίαο παξεμέθιηλε ην γλήζην ελδηαθέξνλ ηεο αλζξσπφηεηαο γηα ηε δηδαζθαιία ηεο αζηξνλνκίαο θαη ηελ πλεπκαηηθή ηεο εξκελεία ηεο
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
60
δηέιεπζεο ηνπ Ζιίνπ απφ ηα ζεκεία ηνπ δσδηαθνχ. κσο ε αλαγλψξηζε απηή απνθαιχπηεηαη θαζαξά ζηελ Καηλή Γηαζήθε θαη ρξσκαηίδεη ηελ παξνπζίαζε ηεο φιεο ηζηνξίαο ηνπ Δπαγγειίνπ. Απαληάηαη επίζεο ζηελ Παιαηά Γηαζήθε. Ση ήηαλ ην ακάξηεκα ησλ Σέθλσλ ηνπ Ηζξαήι ζηελ έξεκν, παξά ε επηζηξνθή ζηελ αξραία Μηζξατθή ιαηξεία πνπ ραξαθηήξηδε ηελ επνρή φπνπ ν ήιηνο βξηζθφηαλ “ζην δψδην ηνπ Σαχξνπ”, φπσο θαιείηαη ηερληθά; Πξνζθχλεζαλ θαη ιάηξεςαλ ην ρξπζφ κφζρν θαη ιεζκφλεζαλ ηε λέα δηδαζθαιία ηεο επνρήο ηνπ Κξηνχ ζηελ νπνία εηζέξρνληαλ ηφηε, ηε δηδαζθαιία ηνπ Απνδηνπνκπαίνπ Σξάγνπ πνπ ρξσκαηίδεη ηελ Δβξατθή ηζηνξία. Λεζκνλήζεθε ην γεγνλφο φηη ν Υξηζηφο ήηαλ ν Γάζθαινο ηεο λέαο πεξηφδνπ ζηελ νπνία εηζεξρφηαλ ν Ήιηνο, ηεο πεξηφδνπ ησλ Ηρζχσλ, φκσο απνδεηθλχεηαη θαζαξά ζην ζπκβνιηζκφ ηνπ ηρζχνο, πνπ δηαηξέρεη ζηαζεξά θαη ηα ηέζζαξα Δπαγγέιηα· ην ζχκβνιν ηνπ Ηρζχνο είλαη ην αζηξνινγηθφ ζχκβνιν ηνπ δσδίνπ ησλ Ηρζχσλ θαη ήηαλ γηα αλαξίζκεηνπο αηψλεο. κσο ν Υξηζηφο πξνείδε επίζεο ην έξγν πνπ ζα έπξεπε λα θάλεη ζηελ Τδξνρντθή Δπνρή, ζην επφκελν δψδην ζην νπνίν ζα εηζεξρφηαλ ν ήιηνο. Πξηλ ηελ “εμαθάληζή” Σνπ αλαθέξζεθε ζην ζχκβνιν ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο θαη ζην έξγν πνπ ζα έθαλε ηφηε. Γηαδξακάηηζε κε ηνπο δψδεθα καζεηέο Σνπ έλα επεηζφδην ην νπνίν ήηαλ κηα ζχλνςε ηνπ έξγνπ πνπ ζ’ αλαιάκβαλε αξγφηεξα φηαλ ζα είραλ παξέιζεη ηα δχν ρηιηάδεο ρξφληα ηεο Ηρζπαθήο επνρήο. Δίπε ζηνπο καζεηέο Σνπ λα κεηαβνχλ ζηελ πφιε φπνπ ζα ζπλαληνχζαλ “άλζξσπνλ θεξάκηνλ χδαηνο βαζηάδνληα”, ηνλ νπνίν έπξεπε λ’ αθνινπζήζνπλ ζην αλψγεην νηθίαο θη εθεί λα εηνηκάζνπλ ην δείπλν ζην νπνίν ζα ζπκκεηείραλ. (Λνπθ. 22.10.) Έηζη έιαβε ρψξα ν Μπζηηθφο Γείπλνο. Σν αξραίν ζχκβνιν ηνπ δσδίνπ ηνπ Τδξνρφνπ (ζην νπνίν εηζέξρεηαη ηψξα ν Ήιηνο) είλαη εθείλν ηνπ Τδξνρφνπ, ηνπ αλζξψπνπ κε ηελ πδξία ηνπ λεξνχ. Απηή ε είζνδνο ηνπ Ζιίνπ ζην δψδην ηνπ Τδξνρφνπ είλαη έλα αζηξνλνκηθφ γεγνλφο, φπσο κπνξεί λα δηαπηζηψζεη νπνηνζδήπνηε απεπζπλφκελνο ζ’ έλα αζηεξνζθνπείν· δελ είλαη αζηξνινγηθή πξφγλσζε. Σν κεγάιν πλεπκαηηθφ επίηεπγκα θαη ην εμειηθηηθφ γεγνλφο ηεο επνρήο απηήο ζα είλαη ε θνηλσλία θαη νη αλζξψπηλεο ζρέζεηο πνπ ζα εδξαησζνχλ κεηαμχ φισλ ησλ ιαψλ, επηηξέπνληαο ζηνπο αλζξψπνπο παληνχ λα θαζίζνπλ ζηελ Παξνπζία ηνπ Υξηζηνχ θαη λα ζπκκεξηζζνύλ ηνλ άξην θαη ηνλ νίλν (ζχκβνια ηεο ζξέςεο). Οη πξνεηνηκαζίεο γηα ην θνηλφ απηφ δείπλν (κηιψληαο ζπκβνιηθά) γίλνληαη θαη ηηο πξνεηνηκαζίαο απηέο ηηο θάλνπλ νη ίδηεο νη κάδεο ησλ αλζξψπσλ, θαζψο κάρνληαη θαη παιεχνπλ θαη λνκνζεηνχλ γηα ηελ νηθνλνκηθή ζπληήξεζε ησλ εζλψλ ηνπο θαη θαζψο ην δήηεκα ηεο ηξνθήο απνξξνθά ηελ πξνζνρή ησλ λνκνζεηψλ παληνχ. Απηφο ν κεξηζκφο πνπ αξρίδεη ζην θπζηθφ πεδίν, ζ’ απνδεηρζεί φηη αιεζεχεη εμίζνπ γηα φιεο ηηο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θη απηφ ζα είλαη ην κεγάιν δψξν ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο ζηελ αλζξσπφηεηα. Απηφ ε εθθιεζία ην αγλφεζε θη φκσο νη ζενιφγνη ηεο δελ κπνξνχλ λα εμεγήζνπλ ην γεγνλφο φηη νη Δβξαίνη εθδήισζαλ ηελ πξνηίκεζή ηνπο ζηε ιαηξεία ηνπ Σαχξνπ κε ηε κνξθή ηνπ ρξπζνχ κφζρνπ, φηη ε Δβξατθή δηδαζθαιία ρξεζηκνπνίεζε ην ζχκβνιν ηνπ απνδηνπνκπαίνπ ηξάγνπ ζηελ επνρή ηνπ Κξηνχ θη φηη ε Υξηζηηαληθή δηδαζθαιία ηνλίδεη ηνλ ηρζχ ζηελ Ηρζπαθή επνρή, ηε Υξηζηηαληθή επνρή. Ο Υξηζηφο ήξζε γηα λα ζέζεη ηέξκα ζηελ Δβξατθή δηδαζθαιία πνπ έπξεπε λα θνξπθσζεί θαη λα παξέιζεη ζαλ ζξεζθεία κε ηελ θίλεζε ηνπ ειίνπ απ’ ηνλ Κξηφ ζηνπο
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
61
Ηρζείο. Γηαπηφ παξνπζηάζζεθε ζ’ απηνχο ζαλ Μεζζίαο ηνπο, εθδεισλφκελνο δηα ηεο Ηνπδατθήο θπιήο. Με ηελ απφξξηςε ηνπ Υξηζηνχ σο Μεζζία ε Ηνπδατθή θπιή παξέκεηλε ζπκβνιηθά θαη πξαθηηθά ζην δψδην ηνπ Κξηνχ, ηνπ Απνδηνπνκπαίνπ Σξάγνπ· πξέπεη λα πεξάζνπλ – κηιψληαο πάιη ζπκβνιηθά – ζην δψδην ησλ Ηρζχσλ θαη λ’ αλαγλσξίζνπλ ην Μεζζία ηνπο φηαλ έξζεη πάιη ζην δψδην ηνπ Τδξνρφνπ. Αιιηψο ζα επαλαιάβνπλ ην αξραίν ακάξηεκά ηνπο λα κελ αληαπνθξηζνχλ ζηελ εμειηθηηθή δηαδηθαζία. Απέξξηςαλ εθείλν πνπ ήηαλ λέν θαη πλεπκαηηθφ ζηελ έξεκν· έθαλαλ ην ίδην πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα ζηελ Παιαηζηίλε· ζα ην επαλαιάβνπλ άξαγε φηαλ ηνπο δνζεί ε επθαηξία; Ζ δπζθνιία κε ηνλ Δβξαίν είλαη φηη κέλεη ηθαλνπνηεκέλνο κε κηα ζξεζθεία ζρεδφλ πέληε ρηιηάδσλ εηψλ θαη δε δείρλεη πξνο ην παξφλ θακηά επηζπκία λ’ αιιάμεη. Σελ είζνδν ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο πξνείδε ν Υξηζηφο θαη ηελ παξνπζίαζε κε εηθνληθή κνξθή, δηαηεξψληαο έηζη γηα καο – αλά ηνπο αηψλεο – έλα πξνθεηηθφ επεηζφδην, ε εξκελεία ηνπ νπνίνπ κπνξεί λα θαηαδεηρζεί κφλν ζηνλ θαηξφ θαη ηελ επνρή καο. Αζηξνλνκηθά δε ιεηηνπξγνχκε αθφκε πιήξσο ππφ ηελ επηξξνή ηνπ Τδξνρφνπ· κφιηο αλαδπφκαζηε απφ ηελ Ηρζπαθή επηξξνή θαη ε πιήξεο θξνχζε ησλ ελεξγεηψλ πνπ εμαπνιχεη ν Τδξνρφνο δελ έγηλε αθφκε αηζζεηή. Χζηφζν θάζε ρξφλνο καο θέξλεη πην θνληά ζην θέληξν ηεο δχλακεο, ην θχξην απνηέιεζκα ηεο νπνίαο ζα είλαη λα επηθέξεη ηελ αλαγλψξηζε ηεο νπζηαζηηθήο ελφηεηαο ηνπ αλζξψπνπ, ησλ δηαδηθαζηψλ κεξηζκνχ θαη ζπλεξγαζίαο θαη ηεο αλάδπζεο ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο ηεο νπνίαο ν βαζηθφο ηφλνο ζα είλαη ε παγθνζκηφηεηα θαη ε κχεζε. Αλ ε ιέμε “κχεζε” ζεκαίλεη ηηο δηαδηθαζίεο “εηζφδνπ ζε”, ηφηε είλαη πξάγκαηη αιεζηλφ φηη ζήκεξα ε αλζξσπφηεηα πθίζηαηαη κηα αιεζηλή κχεζε, θαζψο εηζέξρεηαη ζηε λέα επνρή ηνπ Τδξνρφνπ· ζα ππνβιεζεί ηφηε ζ’ εθείλεο ηηο ελέξγεηεο θαη δπλάκεηο πνπ ζα γθξεκίζνπλ ηνπο θξαγκνχο ηνπ ρσξηζκνχ θαη ζα ζκίμνπλ θαη ζα ζπγρσλεχζνπλ ηε ζπλείδεζε φισλ ησλ αλζξψπσλ ζ’ εθείλε ηελ ελφηεηα πνπ ραξαθηεξίδεη ηε Υξηζηηθή ζπλείδεζε. Σνλ Ηνχλην ηνπ 1945, ηελ ψξα ηεο Παλζειήλνπ (κηα ζεκαληηθή κέξα ζηελ πλεπκαηηθή εκπεηξία ηνπ Υξηζηνχ), αλέιαβε νξηζηηθά θαη ζπλεηδεηά ηα θαζήθνληα θαη ηηο επζχλεο Σνπ σο Γάζθαινο θαη Ζγέηεο ζηε δηάξθεηα ηνπ Τδξνρντθνχ ειηαθνχ θχθινπ. Δίλαη ν πξψηνο απ’ ηνπο κεγάινπο παγθφζκηνπο Γαζθάινπο πνπ θαιχπηεη δχν δσδηαθνχο θχθινπο – ησλ Ηρζχσλ θαη ηνπ Τδξνρφνπ. Ζ δήισζε απηή γίλεηαη θαη γξάθεηαη εχθνια, φκσο ζπλεπάγεηαη πάιη ηνπο ηξεηο ηξφπνπο ή ηερληθέο εκθάληζεο ζηηο νπνίεο ήδε αλαθέξζεθα. Ζ εθρπλφκελε αγάπε θαη πλεπκαηηθή Σνπ δσηηθφηεηα (εληζρπκέλεο απφ ηηο ελέξγεηεο ηνπ Πλεχκαηνο ηεο Δηξήλεο, ηνπ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο θαη ηνπ Βνχδδα) επαλεζηηάζζεθαλ θαη δηνρεηεχζεθαλ ζε έλα κεγάιν ξεχκα πνπ θχιεζε ζε εθδήισζε (αλ κπνξψ λα ην εθθξάζσ ηφζν αλεπαξθψο) κε ηα ιφγηα ηεο Δπίθιεζεο, “Αο δηαρπζεί αγάπε κέζα ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ…Σν Φσο, ε Αγάπε θαη ε Γχλακε αο απνθαηαζηήζνπλ ην ρέδην πάλσ ζηε Γε”. ηηο ηξεηο απηέο ιέμεηο – θσο, αγάπε θαη δχλακε – απεηθνλίδνληαη νη ελέξγεηεο ησλ ηξηψλ πληξφθσλ Σνπ (ηνπ κεγάινπ Σξηγψλνπ Γχλακεο πνπ ζηέθεη ζε ηζρχ πίζσ Σνπ): ε ελέξγεηα ηνπ Βνχδδα: ην Φσο, γηαηί ην θσο πάληα έξρεηαη απφ ηελ Αλαηνιή· ε ελέξγεηα ηνπ Πλεχκαηνο ηεο Δηξήλεο: ε Αγάπε πνπ εδξαηψλεη νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο· ε ελέξγεηα ηνπ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο: ε Γχλακε πνπ εθαξκφδεη ην θσο θαη ηελ
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
62
αγάπε. ην θέληξν απηνχ ηνπ Σξηγψλνπ ν Υξηζηφο πήξε ηε ζέζε Σνπ· απφ ην ζεκείν απηφ άξρηζε ην Τδξνρντθφ έξγν Σνπ πνπ ζα ζπλερηζζεί γηα δχν ρηιηάδεο πεληαθφζηα ρξφληα. Έηζη εγθαηλίαζε ηε λέα επνρή θαη ε λέα παγθφζκηα ζξεζθεία άξρηζε λα δηακνξθψλεηαη ζηα εζψηεξα πλεπκαηηθά πεδία. Ζ ιέμε “ζξεζθεία” αθνξά ζρέζεηο θαη άξρηζε ε επνρή ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ θαη ηεο νξζήο ζρέζεο κε ην Βαζίιεην ηνπ Θενχ. Μηα ηέηνηα δήισζε είλαη εχθνιν λα γίλεη, αιιά νη επηπηψζεηο ηεο είλαη καθξφπλνεο θαη εθπιεθηηθέο. Απηή ηελ επνρή επίζεο ν Υξηζηφο αλέιαβε δχν λέεο ιεηηνπξγίεο: ε κηα ζπλδέεηαη κε ην δεχηεξν ηξφπν ηεο θπζηθήο Σνπ εκθάληζεο θαη ε άιιε κε ηνλ ηξφπν ηεο επηζθίαζεο. Φσο, αγάπε θαη δχλακε δηαρχλνληαη πάλσ ζηηο κάδεο θη επνκέλσο ε αλάπηπμε ηεο Υξηζηηθήο ζπλείδεζεο δηεγείξεηαη ζηαζεξά. Με ηε θπζηθή Σνπ Παξνπζία ζα γίλεη ν “Υνξεγόο ηνπ Ύδαηνο ηεο Εσήο”· κε ηελ επηζθίαζε εθείλσλ πνπ είλαη επαίζζεηνη ζηελ εληχπσζή Σνπ θαη ζηελ εζηηαζκέλε Σνπ Γηάλνηα, γίλεηαη απηφ πνπ ηερληθά είλαη γλσζηφ σο ν “Σξνθνδόηεο ησλ κηθξώλ”. Χο Υνξεγφο ηνπ Όδαηνο ηεο Εσήο θη σο Σξνθνδφηεο ησλ Μηθξψλ αλαιακβάλεη ηα θαζήθνληά Σνπ ζηελ Τδξνρντθή Δπνρή, ελψ σο ην θέληξν ηνπ Σξηγψλνπ πνπ πξναλαθέξακε, επεξεάδεη, θσηίδεη θαη δεκηνπξγεί νξζέο ζρέζεηο ζηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ. ηελ επεξρφκελε επνρή ζα είλαη ζπλεπψο γλσζηφο σο: 1. Σν εκείν κέζα ζην Σξίγσλν. 2. Ο Υνξεγφο ηνπ Όδαηνο ηεο Εσήο. 3. Ο Σξνθνδφηεο ησλ Μηθξψλ. Απηά πεξηγξάθνπλ ην ηξηπιφ Σνπ θαζήθνλ πξνο ην αλζξψπηλν γέλνο θαη ην έξγν πνπ ζα δηαθξίλεη ηελ παγθφζκηα ππεξεζία Σνπ ζ’ νιφθιεξε ηελ Τδξνρντθή Δπνρή. Αο θνηηάμνπκε απηέο ηηο θάζεηο ηνπ έξγνπ Σνπ θη αο πξνζπαζήζνπκε λα θαηαλνήζνπκε ηε ζεκαζία ηεο επζχλεο πνπ αλέιαβε. Κάπνηα θαηαλφεζε είλαη αλαγθαία αλ πξφθεηηαη ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ θαη νη εξγαδφκελνη καζεηέο ζηνλ θφζκν λα πξνεηνηκάζνπλ επαξθψο ην αλζξψπηλν γέλνο γηα ηελ εκθάληζή Σνπ. Πνιιά κπνξνχλ λα γίλνπλ, αλ νη άλζξσπνη ζηξαθνχλ ζηελ θαηαλφεζε θαη ζηελ αλαγθαία επαθφινπζε δξαζηεξηφηεηα. Πξψηα, σο ην εκείν κέζα ζην Σξίγσλν ν Υξηζηφο αθππλίδεη ηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ θαη ζεζπίδεη νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο, φληαο απιά απηφ πνπ είλαη θαη ζηέθνληαο αθίλεηνο εθεί πνπ είλαη. Σν θαηνξζψλεη δηαβηβάδνληαο ηηο ελέξγεηεο απφ ηα ηξία ζεκεία ηνπ πεξηβάιινληνο Σξηγψλνπ πξνο ηελ αλζξσπφηεηα. Απηή ε αλάκεηθηε, απξφζσπε ελέξγεηα, ηξηπιή ζε θχζε, ζα απισζεί παγθφζκηα, παξάγνληαο εμειηθηηθή αλάπηπμε, ειθχνληαο καγλεηηθά αλζξψπνπο θαη έζλε κεηαμχ ηνπο θαη πξνθαιψληαο απηφκαηα ηελ αλέιημε ηεο αίζζεζεο ηεο ζχλζεζεο, κηαο απνδείμηκεο ελφηεηαο θαη κηαο επηζπκεηήο ζπγρψλεπζεο. πσο αθξηβψο ζηελ Ηρζπαθή Δπνρή αλειίρζεθε ζηελ αλζξσπφηεηα κηα καδηθή αληαπφθξηζε ζηε γλψζε θαη ηελ αξρή ηεο λνεκνζχλεο, έηζη θαη ζηελ Τδξνρντθή Δπνρή ζα εθειθπζζεί κηα εμίζνπ καδηθή αληαπφθξηζε ζηηο νξζέο ζρέζεηο θαη ε θαιή ζέιεζε (ζαλ έθθξαζή ηεο) ζα δηαθξίλεη ηε καδηθή ζπλείδεζε. Ίζσο είλαη δχζθνιν λ’ αληηιεθζνχκε θαη λα εθηηκήζνπκε απηή ηε δπλαηφηεηα, αιιά ήηαλ
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
63
εμίζνπ δχζθνιν γηα ηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ ζηνπο πξψηνπο αηψλεο ηεο Υξηζηηαληθήο ή Ηρζπαθήο επνρήο λα αληηιεθζνχλ ηε κειινληηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζπζηεκάησλ ηνπ θφζκνπ θαη ηε δηάδνζε εθείλεο ηεο γλψζεο πνπ δηαθξίλεη ηνλ ησξηλφ καο πνιηηηζκφ θαη θνπιηνχξα. Ζ επίηεπμε ηνπ παξειζφληνο είλαη πάληα ε εγγχεζε ηεο δπλαηφηεηαο ηνπ κέιινληνο. Χο Υνξεγόο ηνπ Ύδαηνο ηεο Εσήο ην έξγν Σνπ είλαη πην κπζηεξηψδεο θαη θαζφινπ εχθνιν λα θαηαλνεζεί. ην δεκφζην έξγν Σνπ πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα είρε πεη: “Δγψ ήιζνλ ίλα δσήλ έρσζη θαη πεξηζζφλ έρσζηλ”. (Ησάλ. 10.10.) Ζ ςε Εσή – απφ ηελ νπηηθή γσλία ηνπ Υξηζηνχ – εθθξάδεηαη κε ηξεηο ηξφπνπο: 1. αλ θπζηθή δσή πνπ ηξέθεη ηα θχηηαξα ηνπ ζψκαηνο. Απηή ε δσή βξίζθεηαη ζε θάζε άηνκν ηεο νπζίαο ζαλ ην θεληξηθφ ζεκείν ηνπ δψληνο θσηφο. 2. αλ δσληάληα πνπ θαίλεηαη ζαλ αγάπε θαη θσο κέζα ζηελ θαξδηά. ηαλ απηή ε δσληάληα ππάξρεη θαη εθθξάδεηαη, ην αλζξψπηλν άηνκν γίλεηαη κέξνο ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο. 3. αλ πεξηζζή Εσή. Ζ δσή απηή κπνξεί λα γίλεη γλσζηή ζαλ θσο, αγάπε θαη δχλακε κέζα θαη πάλσ απ’ ην θεθάιη ηνπ καζεηή ηνπ Υξηζηνχ. Απηή ε πεξηζζή δσή ηνπ επηηξέπεη λα ζπλεξγάδεηαη φρη κφλν κε ηελ αλζξσπφηεηα θαη κε ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία, αιιά θαη κε ηελ ίδηα ηε ακπάιια – ην θέληξν ηεο δσήο ζηελ αγλφηεξε νπζία ηεο. Αλ πνχκε φηη δσή είλαη ε δσληάληα πνπ δίλεη ηθαλόηεηα, νη ιέμεηο είλαη ζρεδφλ άλεπ λνήκαηνο, έηζη δελ είλαη; Αλ φκσο ε δσληάληα αλαθέξεηαη ζηε δσή ηνπ θπζηθνχ πεδίνπ, ζηελ πλεπκαηηθή δσή ηνπ καζεηή θαη ζην δψληα ζθνπφ ηνπ Θενχ, ηφηε κπνξνχκε λα ζρεκαηίζνπκε θάπνηα ακπδξή αληίιεςε ηνπ ζαχκαηνο ηνπ έξγνπ πνπ αλέιαβε ν Υξηζηφο ζην παξειζφλ θαη πξνείδε ζαλ κειινληηθή επζχλε Σνπ. Ο Υξηζηφο κπνξεί λ’ αληιεί ηηο ελέξγεηεο πνπ νξίδνληαη κε ηε ιέμε “πεξηζζφο”, επεηδή απηέο ζ’ απνδεζκεχζνπλ (ζηελ Τδξνρντθή Δπνρή) κ’ έλα λέν θαη δπλακηθφ ηξφπν ηηο λέεο ελέξγεηεο πνπ ρξεηάδνληαη γηα λα επέιζεη απνθαηάζηαζε θαη αλάζηαζε. Ζ λέα απηή ελέξγεηα είλαη ε “εθαξκνζκέλε δχλακε ηεο παγθνζκηφηεηαο”· αθνξά ην κέιινλ. Απηή ε εηζξνή ηεο Τδξνρντθήο ελέξγεηαο είλαη έλαο απφ ηνπο παξάγνληεο πνπ ζα επηηξέςνπλ ζηνλ Υξηζηφ λα ζπκπιεξψζεη ην έξγν Σνπ σο παγθφζκηνο σηήξαο θαη παγθφζκηνο Γάζθαινο. ’ απηή ηελ νξηζηηθή εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ Σνπ σο Γηαλνκέα, Σξνθνδφηε θαη Υνξεγνχ δεζκεχζεθε ν Υξηζηφο ηνλ Ηνχλην ηνπ 1945 θη αλέιαβε ηηο επζχλεο Σνπ σο Πξφδξνκνο θαη Γάζθαινο ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο. Χο Σξνθνδόηε ησλ Μηθξώλ πξαγκαηεπφκαζηε κηα φςε ηνπ έξγνπ ηνπ Υξηζηνχ, πνπ πεξηιακβάλεη ηε δηέγεξζε ηεο ζπλείδεζεο ησλ καζεηψλ Σνπ, θαζψο πξνεηνηκάδνληαη λα ππνζηνχλ ηε κχεζε ή λα εηζέιζνπλ ζε βαζχηεξεο θάζεηο πλεπκαηηθήο επίγλσζεο. Σν απνηέιεζκα ηνπ έξγνπ Σνπ ζην Σξίγσλν κε ηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ ζα είλαη ε παξνπζίαζε ηεο πξψηεο κχεζεο – ηεο Γέλλεζεο ηνπ Υξηζηνχ ζην ζπήιαην ηεο Καξδηάο – ζαλ βαζηθήο ηειεηήο ζηε λέα παγθφζκηα ζξεζθεία. Μέζσ απηήο ηεο ηειεηήο νη κάδεο ησλ αλζξψπσλ ζ’ φια ηα κέξε ζα κπνξέζνπλ λα θαηαγξάςνπλ ζπλεηδεηά ηε “γέλλεζε ηνπ Υξηζηνχ” ζηελ θαξδηά θαη ηε “γέλλεζε άλσζελ” ζηελ νπνία αλαθέξζεθε (Ησάλ.
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
64
3.3) φηαλ ήηαλ πξνεγνπκέλσο εδψ ζηε Γε. Απηή ε λέα γέλλεζε είλαη εθείλν πνπ ελλννύλ νη εζσηεξηζηέο όηαλ κηινύλ γηα ηελ πξώηε κύεζε. Γε ζα είλαη ζην κέιινλ ε εκπεηξία θάπνηνπ πεξηζηαζηαθνχ καζεηή, αιιά ε γεληθή εκπεηξία ακέηξεησλ ρηιηάδσλ πξνο ην ηέινο ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο. ηα θαζαξηήξηα χδαηα ηεο Μχεζεο ηεο Βάπηηζεο (ηεο δεχηεξεο κχεζεο) ζα βπζηζηνχλ εθαηνληάδεο δεισηέο ζε πνιιέο ρψξεο θαη νη δχν απηέο κπήζεηο (πνπ είλαη πξνπαξαζθεπαζηηθέο ηεο αιεζηλήο ππεξεζίαο θαη ηεο ηξίηεο κχεζεο ηεο Μεηακφξθσζεο) ζα ζθξαγίζνπλ ηελ απνζηνιή ηνπ Υξηζηνχ σο Πξάθηνξα ηνπ κεγάινπ πλεπκαηηθνχ Σξηγψλνπ πνπ αληηπξνζσπεχεη. Σν θχξην φκσο έξγν ηνπ Υξηζηνχ φζνλ αθνξά ηνπο καζεηέο θαη ηνπο ζαθψο πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνπο αλζξψπνπο ζηνλ θφζκν, ζπλ ηηο εθαηνληάδεο ρηιηάδεο ηεο πξνρσξεκέλεο αλζξσπφηεηαο, είλαη λα “ζξέςεη” ηελ πλεπκαηηθή ηνπο ζπλείδεζε θαη δσή, ψζηε λα κπνξέζνπλ λα ιάβνπλ ηελ ηξίηε θαη ηελ ηέηαξηε κχεζε – εθείλεο ηεο Μεηακφξθσζεο θαη ηεο Απάξλεζεο (ή ηαχξσζεο). πσο μέξνπλ νη εζσηεξηζηέο, ν φξνο “κηθξνί” αλαθέξεηαη ζ’ εθείλνπο ηνπο καζεηέο πνπ είλαη “λήπηα ελ Υξηζηψ” (φπσο νλνκάδνληαη ζηελ Καηλή Γηαζήθε) θη έρνπλ ιάβεη ηηο δχν πξψηεο κπήζεηο ηεο Γέλλεζεο θαη ηεο Βάπηηζεο. Έρνπλ επίγλσζε ηεο πλεπκαηηθήο έθεζεο πνπ είλαη ελδεηθηηθή ηεο Υξηζηηθήο δσήο ζηηο θαξδηέο ηνπο θη έρνπλ ππνβιεζεί ζηηο δηαδηθαζίεο ηεο θάζαξζεο πνπ θνξπθψλεηαη ζηα χδαηα ηεο βάπηηζεο. Ο Υξηζηφο πξέπεη λα πξνεηνηκάζεη απηνχο ηνπο δεισηέο γηα ηηο αλψηεξεο κπήζεηο θη έηζη λα ηνπο ζξέςεη θαη λα ηνπο βνεζήζεη γηα λα κπνξέζνπλ λα ζηαζνχλ ελψπηνλ ηνπ Δλφο Μπζηαγσγνχ θαη λα γίλνπλ ζηχινη ζην Ναφ ηνπ Θενχ (δειαδή πξάθηνξεο ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο θαη ζπλεπψο ελεξγνί, εξγαδφκελνη καζεηέο). ηαλ ήηαλ ζηελ Παιαηζηίλε πξηλ αηψλεο είπε, “νπδείο έξρεηαη πξνο ηνλ Παηέξα εη κε δη’ εκνχ”. (Ησάλ. 14.6.) Απηή ήηαλ πξφξξεζε ηνπ έξγνπ πνπ ζα εθαιείην λα θάλεη ζηελ Τδξνρντθή επνρή. ηηο δχν πξψηεο κπήζεηο νη δεισηέο (πνπ εθπαηδεχζεθαλ απφ πξεζβχηεξνπο καζεηέο) βξίζθνπλ ην δξφκν ηνπο πξνο ηνλ Υξηζηφ ν Οπνίνο ρνξεγεί ηηο δχν πξψηεο κπήζεηο· αιιά – κ’ απηά ηα ιφγηα – αλαθέξεηαη ζε αθφκε αλψηεξεο θαηαζηάζεηο αλέιημεο. Μέζσ απηψλ ησλ κπήζεσλ πνπ ρνξεγνχληαη απφ ηνλ Υξηζηφ, ν καζεηήο γίλεηαη πξάθηνξαο ηεο αγάπεο ηνπ Θενχ· φκσο νη αλψηεξεο κπήζεηο ηνπ επηηξέπνπλ λα γίλεη ζηαδηαθά πξάθηνξαο ηεο ζέιεζεο ηνπ Θενχ. Ζ πξψηε νκάδα γλσξίδεη θαη θαηαλνεί ηε δεχηεξε ζηξνθή ηεο Δπίθιεζεο, “Απφ ηελ εζηία ηεο αγάπεο κέζα απφ ηελ θαξδηά ηνπ Θενχ, αο δηαρπζεί αγάπε κέζα ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ”· ε νκάδα ηελ νπνία (ζηελ Τδξνρντθή Δπνρή) ζα “ζξέςεη” θαη ζα πξνεηνηκάζεη ν ίδηνο ν Υξηζηφο, ζα γλσξίδεη ηελ έλλνηα ηεο ηξίηεο ζηξνθήο, “Απφ ην θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή, ν ζθνπφο αο θαζνδεγεί ηηο κηθξέο ζειήζεηο ησλ αλζξψπσλ”. Σν έξγν ηνπ Υξηζηνχ ζηελ Ηρζπαθή Δπνρή ήηαλ λα ζπλδέζεη ηελ αλζξσπφηεηα κε ηελ Ηεξαξρία ηνπ πιαλήηε· ζηελ Τδξνρντθή Δπνρή ην έξγν Σνπ ζα είλαη λα ζπλδέζεη απηή ηε γνξγά απμαλφκελε νκάδα κε ην αλψηεξν εθείλν θέληξν φπνπ γίλεηαη επαθή κε ηνλ Παηέξα, φπνπ ρνξεγείηαη ε αλαγλψξηζε ηεο πηθφηεηαο θη φπνπ ν ζείνο ζθνπφο κπνξεί λα γίλεη γλσζηφο. Μέζσ ηνπ επηθείκελνπ έξγνπ ηνπ Υξηζηνχ νη ηξεηο ζείεο φςεηο πνπ αλαγλσξίδνληαη απ’ φιεο ηηο παγθφζκηεο ζξεζθείεο (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο Υξηζηηαληθήο) – Ννεκνζχλε ή Παγθφζκηνο Ννπο, Αγάπε θαη Θέιεζε – ζ’ αλαπηπρζνχλ
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
65
ζπλεηδεηά ζην αλζξψπηλν γέλνο· ε αλζξσπφηεηα, ε πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θαη ην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή” ζα έιζνπλ ζε πην αλνηθηή θαη γεληθή ζρέζε. Ζ κπζηηθηζηηθή πξνζέγγηζε ζηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ ζα εθιείςεη βαζκηαία θαζψο ε θπιή ζ’ απνθηά απμαλφκελε λνεκνζχλε θαη ζα επλνεζεί κηα πην επηζηεκνληθή πξνζέγγηζε· νη θαλφλεο εηζδνρήο ζ’ απηή ηε Βαζηιεία ζα γίλνπλ αληηθεηκεληθνί· νη λφκνη πνπ δηέπνπλ ην χςηζην θέληξν ηεο ζείαο ζέιεζεο ζ’ απνθαιπθζνχλ επίζεο ζ’ φζνπο είλαη κέιε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ θη απηφ ζα γίλεη ππφ ηελ επίβιεςε ηνπ Υξηζηνχ κεηά ηελ επαλεκθάληζή Σνπ κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ. Ο βαζηθφο ηφλνο ηεο απνζηνιήο Σνπ ζα είλαη ηφηε λα εθειθχζεη απφ ηελ αλζξσπφηεηα κηα αληαπφθξηζε ζηελ πλεπκαηηθή επηξξνή θαη κηα αλέιημε (ζε κεγάιε θιίκαθα) ηεο ελνξαηηθήο αληίιεςεο – κηα ηθαλφηεηα πνπ πξαγκαηηθά ζπαλίδεη ζήκεξα. ηαλ ήξζε πξνεγνπκέλσο, εθέιθπζε απφ ηελ αλζξσπφηεηα κηα βαζκηαία αληαπφθξηζε ζηελ αιήζεηα θαη ηε λνεηηθή θαηαλφεζε. Γηαπηφ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ πνπ εγθαηλίαζε πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα, έρνπκε δηαηππψζεη δνμαζίεο θαη κηα πιαηηά λνεηηθή ή δηαλνεηηθή αλάπηπμε. ΗΗΗ. Ο Υξηζηόο σο Απνδεζκεπηήο Δλέξγεηαο. ηε δηάξθεηα ησλ ηξηψλ πξψησλ κελψλ ηεο πεξηφδνπ θξίζεο απ’ ηελ νπνία πέξαζε ν Υξηζηφο θαη ε Ηεξαξρία θαη ε νπνία ηεξκαηίζζεθε κε ηελ αλαθνίλσζε ηεο απφθαζήο Σνπ, νξηζκέλεο κεγάιεο Δλέξγεηεο ή ζεκειηψδε ξεχκαηα δχλακεο έγηλαλ δηαζέζηκα ζηνλ Υξηζηφ θαη ηνπο καζεηέο Σνπ. ήκεξα ην γεγνλφο φηη ε ελέξγεηα είλαη ε βαζηθή νπζία ηνπ ζχκπαληνο, φηη φιεο νη κνξθέο δσήο είλαη ελεξγεηαθέο κνξθέο πνπ δνπλ κέζα ζε κεγαιχηεξεο ελεξγεηαθέο κνξθέο θη φηη φιεο απηέο νη κνξθέο – κεγάιεο ή κηθξέο – ρξεζηκνπνηνχλ ελέξγεηα θαη δξνπλ ζαλ δηαλνκείο ελέξγεηαο, είλαη έλα πνιχ γλσζηφ θαη γεληθά παξαδεθηφ γεγνλφο απφ θάζε ζθεπηφκελν θαη λνήκνλα άλζξσπν. Ζ νκηιία, ν γξαπηφο ιφγνο θαη ε ππνθηλνχκελε δξαζηεξηφηεηα είλαη φιεο εθθξάζεηο ελέξγεηαο, νδεγνχλ ζηε δηάδνζε ηεο ελέξγεηαο θαη ζε δξαζηεξηφηεηεο πνπ είλαη φιεο εθθξάζεηο ελέξγεηαο θαη αηηία δηαλνκήο ελέξγεηαο. Κπβεξλήζεηο, εθθιεζίεο, νξγαλψζεηο θαη νκάδεο είλαη φιεο δηαλνκείο ελέξγεηαο, αιιά θαη απνζήθεο ελέξγεηαο. Ζ ίδηα ε αλζξσπφηεηα είλαη έλα κεγάιν θέληξν ελέξγεηαο, πνπ επεξεάδεη φια ηα ππαλζξψπηλα βαζίιεηα θαη ζρεκαηίδεη παξφκνηα κέζα ηεο έλα κεγάιν ζχζηεκα αιιειέλδεησλ ελεξγεηψλ. Σν ίδην πξάγκα αιεζεχεη θαη γηα ην άηνκν ην νπνίν κε ηηο πξάμεηο θαη ηα ιφγηα ηνπ ρξεζηκνπνηεί ελέξγεηα, παξάγεη απνηειέζκαηα πνπ είλαη ελεξγεηαθά απνηειέζκαηα θαη δξα σο δηαλνκέαο ελέξγεηαο. ζνλ αθνξά ην ππαλάπηπθην άηνκν, δελ αληηιακβάλεηαη ηίπνηε απ’ απηά θαη ε ελέξγεηα πνπ ρεηξίδεηαη είλαη κηθξήο ζρεηηθά ζπνπδαηφηεηαο. Καζψο πξνρσξεί ε εμέιημε θαη νη άλδξεο θαη νη γπλαίθεο απνθηνχλ δχλακε θαη έθθξαζε, ε απφ κέξνπο ηνπο ρξήζε ηεο ελέξγεηαο είλαη ζπρλά κεγάιεο ζπνπδαηφηεηαο· γίλνληαη δπλακηθά θέληξα δηαλνκήο ελέξγεηαο θαη ηα ιφγηα ηνπο (πξνθνξηθά ή γξαπηά) ζπλ νη δξαζηεξηφηεηέο ηνπο παξάγνπλ πιαηηά θαη ζπνπδαία απνηειέζκαηα. Ζ Ηεξαξρία είλαη έλα κεγάιν ελεξγεηαθφ θέληξν θαη δηα ηνπ Υξηζηνχ ε ελέξγεηά Σεο θζάλεη ζηελ αλζξσπφηεηα· απηή είλαη ε ζεκαζία ησλ ιφγσλ Σνπ, “Δγψ ήιζνλ ίλα δσήλ έρσζη”. Εσή θη ελέξγεηα είλαη ζπλψλπκνη φξνη.
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
66
ηε δηάξθεηα ηνπ πνιέκνπ (1914-1945) ν Υξηζηφο θαη ε Ηεξαξρία αηέληδαλ έλα ζλήζθνληα θφζκν· άλζξσπνη θαη κνξθέο πέζαηλαλ ζε θάζε ρψξα· παιηά ηδαληθά, νξγαλψζεηο θη νκάδεο εμαθαλίδνληαλ θαη ην θάζκα ηνπ ζαλάηνπ ελέδξεπε παληνχ. Ζ θαηαζηξνθή ραξαθηήξηδε ην θαηλνκεληθφ θφζκν θαζψο θαη ηνπο ιεπηνθπέζηεξνπο θφζκνπο ηνπ αηζζήκαηνο θαη ηεο ζθέςεο· ε δσή απνζπξφηαλ θαη πξνέθππηε ν ζάλαηνο. Σν πξφβιεκα ηνπ Υξηζηνχ θαη ησλ καζεηψλ Σνπ ήηαλ λα θξνληίζνπλ λα κελ αλαδσνγνλεζεί ην παιηφ θαη ην αλεπηζχκεην. Σν έξγν Σνπο δελ ήηαλ λ’ αλαζηήζνπλ ην λεθξφ θαη ην άρξεζην· ε δηεπζπλφκελε εηζξνή δσήο πνπ κεηαθέξεη ηελ ηθαλφηεηα αλνηθνδφκεζεο θαη ε ελέξγεηα πνπ κπνξεί λα παξαγάγεη έλα λέν θφζκν θη έλα λέν πνιηηηζκφ – εθεί βξίζθεηαη ε επθαηξία Σνπο θαη ε επζχλε Σνπο. Οη αληηδξαζηηθέο δπλάκεηο ηνπ θφζκνπ – πνιηηηθέο θαη ζξεζθεπηηθέο – επηζπκνχζαλ ηελ αλάζηαζε ησλ παιηψλ θαη λεθξψλ κνξθψλ· έξημαλ ην βάξνο ηνπο θαη ηελ επηξξνή ηνπο (πνπ είλαη κφλν κηα άιιε νλνκαζία ηεο ελέξγεηαο) ελάληηα ζε φ,ηη ήηαλ λέν. Σν ίδην θάλνπλ αθφκε. Οη πξννδεπηηθέο δπλάκεηο αγσλίδνληαη κφλν γηα φ,ηη είλαη λέν θαη δελ επηδηψθνπλ ηε δηαηήξεζε θακηάο απφ ηηο παιηέο κνξθέο, αθφκε θη αλ κπνξνχλ λα εμππεξεηήζνπλ θάπνην ρξήζηκν ζθνπφ. Ζ έληνλε άξλεζή ηνπο φισλ φζσλ αλήθνπλ ζην παξειζφλ θαη ε θαηαζηξεπηηθή ελέξγεηα πνπ θαηεπζχλνπλ ελαληίνλ φισλ φζσλ αλήθνπλ ζην παιηφ θαζεζηψο, παξεκπνδίδεη παξφκνηα ηηο πξνζπάζεηεο ηεο Ηεξαξρίαο. ηηο πξννδεπηηθέο απηέο δπλάκεηο βξίζθεηαη πξάγκαηη ε ειπίδα, αιιά ηνπο ιείπεη ζιηβεξά ε επηδεμηφηεηα ζηε δξάζε θη αγαπνχλ ππεξβνιηθά ηελ θαηαζηξνθή. Ο Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ αθνινπζεί ζηαζεξά ηελ “Δπγελή Μεζαία Οδφ” (φπσο ηελ νλφκαζε ν Βνχδδαο) θη επηδηψθεη λα εληαθηάζεη κε αμηνπξέπεηα ηηο παιηέο κνξθέο, λα εθαξκφζεη νηηδήπνηε είλαη λέν θαη λ’ απνθαηαζηήζεη φ,ηη απνδείρζεθε θαιφ θαη ρξήζηκν ζην παξειζφλ θαη ζα κπνξνχζε λα ρξεζηκεχζεη ζαλ δσληαλφ ζπέξκα ηεο λέαο δεκηνπξγίαο. Σελ ψξα ηεο Παλζειήλνπ ηνπ Απξηιίνπ ηνπ 1945, ζηε δηάξθεηα ηεο επνρήο ηνπ Πάζρα εθείλνπ ηνπ ρξφλνπ, πνπ θάιπςε πεξίπνπ πέληε εβδνκάδεο, νη Γπλάκεηο ηεο Απνθαηάζηαζεο άξρηζαλ ην έξγν ηνπο, αλαδπφκελεο πξψηα ζηα ιεπηνθπέζηεξα πεδία ηεο αλζξψπηλεο εκπεηξίαο. Απηφο ν ηχπνο ελέξγεηαο έρεη κηα ηδηάδνπζα δεκηνπξγηθή θχζε θαη κεηαθέξεη ηε “δσή πνπ πξνθαιεί ηε γέλλεζε ησλ κνξθψλ”. Γηαρχζεθε ζηελ Ηεξαξρία κέζσ νξηζκέλσλ Γηδαζθάισλ θαη ησλ νκάδσλ ησλ καζεηψλ Σνπο θαη δηαβηβάζζεθε ακέζσο απ’ Απηνχο ζηελ αλζξσπφηεηα ζαλ ζχλνιν. Απηή ε ελέξγεηα είλαη καδηθή ελέξγεηα θαη ζρεηίδεηαη κε ηε δηέγεξζε ηεο καδηθήο λνεκνζχλεο· δελ είλαη ε ελέξγεηα πνπ εμεηάζακε λσξίηεξα φηαλ πξαγκαηεπζήθακε ηε Υξηζηηθή ζπλείδεζε ζηνλ άλζξσπν. Δίλαη ε ελέξγεηα πνπ θάλεη ηνπο αλζξψπνπο λα ζθέθηνληαη, λα ζρεδηάδνπλ θαη λ’ αλαιακβάλνπλ δξάζε· δελ παξάγεη νχηε θαθά νχηε θαιά απνηειέζκαηα, αιιά απιψο επηθέξεη ηελ αθχπληζε ηνπ λνπ ησλ αλζξψπσλ, έηζη ψζηε λ’ αλαιάβνπλ λνήκνλα δξάζε. Ζ δξάζε απηή εμαξηάηαη αλαγθαζηηθά απ’ ηνλ ηχπν δηάλνηαο ηνπ αλζξψπνπ πνπ αληαπνθξίλεηαη ζηηο δπλάκεηο ηεο απνθαηάζηαζεο, ξπζκίδεηαη απ’ ην ζεκείν εμέιημήο ηνπ, απ’ ηε θπιεηηθή θη εζληθή ηνπ θαηαγσγή, ηηο παξαδφζεηο θαη ηηο ζξεζθεπηηθέο θαη πνιηηηζκηθέο ηνπ αληηδξάζεηο. Οη δπλάκεηο απηέο είλαη ζήκεξα ελεξγέο ζε θάζε ρψξα θαη ζπρλά απμάλνπλ ηηο αξρηθέο δπζρέξεηεο, φκσο
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
67
νδεγνχλ ηειηθά ζε νξηζηηθή αλαδηνξγάλσζε ηεο εζληθήο ή πιαλεηηθήο δσήο. Σα απνηειέζκαηά ηνπο ζα είλαη θπξίσο θπζηθά· ζα θέξνπλ έλα λέν θφζκν ζηνλ νπνίν νη καξηπξίεο ηνπ πνιέκνπ ζα έρνπλ εμαθαληζζεί, ε θπζηθή πγεία ησλ αλζξψπσλ θαη ησλ δψσλ ζα έρεη βειηησζεί θαη νη πφιεηο θαη ηα ρσξηά ζα έρνπλ αλνηθνδνκεζεί. Ο αληηθεηκεληθφο ζθνπφο ηνπο είλαη ε δεκηνπξγία ηεο λέαο Γεο θαη φισλ ησλ εμσηεξηθψλ ελδείμεσλ κηαο εηζξένπζαο λέαο δσήο. Αθνινπζψληαο απηή ηελ εηζξνή, ζηελ Παλζέιελν ηνπ Βνχδδα ην Μάην ηνπ 1945, νη δπλάκεηο ηεο θψηηζεο ελεξγνπνηήζεθαλ θαη ην θσο άξρηζε λα θπιά ζηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ. Δίλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα νη ελέξγεηεο πνπ εγθαηληάδνπλ ηε λέα παγθφζκηα εθπαίδεπζε. Δθείλα πνπ ζα επεξεαζζνχλ πξψηα είλαη ηα κεγάια εθπαηδεπηηθά θηλήκαηα, νη ζπλδηαζθέςεηο ησλ αλζξψπσλ ζ’ φιεο ηηο ρψξεο θαη νη αμίεο πνπ δηαδίδνληαη ηψξα κέζσ ηνπ ξαδηνθψλνπ θαη ηνπ θηλεκαηνγξάθνπ· ζα επεξεαζζνχλ επίζεο βαζηά ν ηχπνο, νη εθδφηεο ηεο παγθφζκηαο ινγνηερλίαο, νη νκηιεηέο, νη ζπγγξαθείο, νη ξαδηνζρνιηαζηέο, νη δεκνζηνγξάθνη θαη νη θνηλσληθνί ιεηηνπξγνί. Σα απνηειέζκαηα απηά κπνξεί λα κελ είλαη αθφκε θαλεξά, γηαηί κεζνιάβεζε σο ηψξα ιίγνο ρξφλνο, φκσο φια απηά ηα θηλήκαηα θαη νη άλζξσπνη είλαη ζήκεξα νη δέθηεο ησλ ελεξγεηψλ ηεο θψηηζεο, αλ αλαγλσξίζνπλ ακέζσο ηηο αλαδπφκελεο λέεο ηδέεο· είλαη νη ζεκαηνθχιαθεο απηήο ηεο ελέξγεηαο θαη νη πξάθηνξεο δηαλνκήο ηεο, πνπ ηε δηνρεηεχνπλ θαη ηελ θαηεπζχλνπλ έηζη ψζηε νη κάδεο ησλ αλζξψπσλ παληνχ λα έξζνπλ ππφ ηελ επηξξνή ηεο. Πξννδεπηηθνί θαη θηιειεχζεξνη θιεξηθνί ζ’ φιεο ηηο παγθφζκηεο ζξεζθείεο αληαπνθξίλνληαη επίζεο ζ’ απηή ηελ ελέξγεηα, αιιά ε ρξεζηκφηεηά ηνπο παξεκπνδίδεηαη ζε κεγάιν βαζκφ απ’ ηελ αληηδξαζηηθή θχζε ηνπ θχθινπ ή ηνπ πεδίνπ ζην νπνίν πξέπεη λα εξγαζζνχλ· αληηκεησπίδνπλ έλα ζρεδφλ αλέθηθην θαζήθνλ. Απηέο νη ελέξγεηεο ηεο θψηηζεο θζάλνπλ ζηελ αλζξσπφηεηα κέζσ ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ, πνπ είλαη επηδεθηηθνί ζηελ θξνχζε ηνπο θαη είλαη ζε ζέζε λα ηηο δηαλείκνπλ, επεηδή εξγάδνληαη ζ’ φια ηα πεδία δξαζηεξηφηεηαο πνπ πξναλαθέξακε. Οη δπλάκεηο ηεο απνθαηάζηαζεο ζρεηίδνληαη θαη εθπνξεχνληαη απ’ ηε Γηάλνηα ηνπ Θενχ θαη ζπλδένληαη κε ηελ αξρή ηεο λνεκνζχλεο ζηε ζεία θχζε· ε δηαλφεζε είλαη εθείλε ε ζεία φςε πνπ δηαθξίλεη ηνλ άλζξσπν απ’ φιεο ηηο άιιεο κνξθέο ζηε θχζε. Οη δπλάκεηο ηεο θψηηζεο έξρνληαη απφ ηελ Καξδηά ηνπ Θενχ θαη ζρεηίδνληαη κε ηε ζεία θαηαλφεζε θαη κπνξνχλ ζπλεπψο λα θηάζνπλ θαη λα εληζρχζνπλ φινπο φζνπο αγαπνχλ θαη ππεξεηνχλ ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπο. Απηή ε ελέξγεηα ζρεηίδεηαη κε ηε δεχηεξε φςε ή αξρή ηεο ζεηφηεηαο, ηελ αγάπε-ζνθία, ηεο νπνίαο ν Βνχδδαο θαη ν Υξηζηφο είλαη νη δχν εμέρνπζεο ζείεο εθθξάζεηο. Κπξίσο κέζσ Απηψλ θαη ησλ καζεηψλ Σνπο ή ησλ Γηδαζθάισλ ζηελ ίδηα γξακκή ζείαο έθθξαζεο, νη ελέξγεηεο απηέο θζάλνπλ ζηελ αλζξσπφηεηα, δηνρεηεπφκελεο απφ ην Νέν κηιν Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. Ο Υξηζηφο θαη ν Βνχδδαο ζπλδχαζαλ ηελ Οδφ ηνπ Ννπ θαη ηελ Οδφ ηεο Καξδηάο κε ηελ ηειεηνπνίεζή Σνπο θαη απ’ ηα χςε ηεο επίηεπμήο Σνπο νξζψζεθαλ πάλσ απ’ ηνπο ζπλαλζξψπνπο Σνπο. Δπεξέαζαλ εκηζθαίξηα θαη αηψλεο, ελψ άιινη κηθξφηεξνη πηνί ηνπ Θενχ επεξεάδνπλ ρψξεο θαη κηθξφηεξεο ρξνληθέο πεξηφδνπο. Έρνπλ αθφκε θάπνην ζπκπιεξσκαηηθφ έξγν λα εθηειέζνπλ, παξφηη ην ελδεηθλπφκελν έξγν δελ έγθεηηαη ηφζν
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
68
ζηηο κνξθέο πνπ ελζσκαηψλνπλ ηηο εμαγγειζείζεο ζείεο αξρέο – θσο θαη αγάπε – φζν ζηηο ςπρέο νη νπνίεο εμειίρζεθαλ κε ηελ εθαξκνγή απηψλ ησλ αξρψλ. Σνλ Ηνχλην ηνπ 1945 ν Υξηζηφο έζεζε ζε θίλεζε ηηο δπλάκεηο ηεο αλνηθνδφκεζεο, πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ φςε Θέιεζε ηεο ζεηφηεηαο θαη νη νπνίεο παξακέλνπλ κέρξη ηψξα ην ιηγφηεξν ηζρπξφ απ’ ηα ηξία ξεχκαηα ελέξγεηαο πνπ απνδεζκεχζεθαλ ζηε δηάξθεηα ησλ ηξηψλ Φεζηηβάι Παλζειήλσλ ηνπ 1945. Απηέο νη δπλάκεηο ηεο αλνηθνδφκεζεο είλαη απνηειεζκαηηθέο θπξίσο ζε ζρέζε κε ηηο νληφηεηεο πνπ νλνκάδνπκε έζλε. Ζ Ηεξαξρία επηρεηξεί απηή ηελ επνρή λα ηηο δηνρεηεχζεη ζηε πλέιεπζε ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ· ε ρξήζε ησλ απξφζσπσλ απηψλ ελεξγεηψλ εμαξηάηαη απ’ ηελ πνηφηεηα θαη ηε θχζε ηνπ έζλνπο-απνδέθηε, απ’ ην κέηξν ηεο αιεζηλήο ηνπ θψηηζεο θη απ’ ην ζεκείν εμέιημήο ηνπ. Σα έζλε ζήκεξα εθθξάδνπλ ην καδηθό εγσθεληξηζκό ηνπ ιανύ θαη ην έλζηηθην ηεο απηνζπληήξεζήο ηνπ. Οη ελέξγεηεο απηέο κπνξνχλ ζπλεπψο λ’ απμήζνπλ απηή ηελ φςε ηεο δσήο ηνπο. Μπνξνχλ σζηφζν λα επαπμήζνπλ ηε δχλακε ηνπ αληηθεηκεληθνχ ζθνπνχ ηνλ νπνίν ηα Ζλσκέλα Έζλε (πξνο ην παξφλ) ζεσξεηηθά δηαηεξνχλ κπξνζηά ζηα κάηηα ησλ αλζξψπσλ παληνχ. Σν θχξην αληηθείκελν ηεο Ηεξαξρίαο είλαη λα δηαλείκεη ηηο επνηθνδνκεηηθέο, ζπλζεηηθέο απηέο ελέξγεηεο, έηζη ψζηε ε ζεσξία ηεο ελφηεηαο λα κπνξέζεη λα κεηαηξαπεί βξαδέσο ζε πξάμε θαη ε ιέμε “Ζλσκέλα” λ’ απνθηήζεη αιεζηλή ζεκαζία θη έλλνηα. Μ’ απηφ ηνλ ηχπν ελέξγεηαο έρεη ηδηάδνπζα ζρέζε ν Αβαηάξ ηεο χλζεζεο. Με ηε βνήζεηα ηνπ Υξηζηνχ ζα κεηαβηβάζεη ζηελ αλζξσπφηεηα θάηη γηα ην νπνίν δελ έρνπκε πξνο ην παξφλ φλνκα. Γελ είλαη νχηε αγάπε νχηε ζέιεζε, φπσο ηηο θαηαλννχκε. Μφλν κηα θξάζε κε πνιιέο ιέμεηο ζα κπνξνχζε λα καο κεηαδψζεη θάπνηα έλλνηα. Ζ θξάζε απηή είλαη “ε αξρή ηνπ θαηεπζπλφκελνπ θνπνχ”. Ζ αξρή απηή πεξηιακβάλεη ηξία πξάγκαηα: 1. Καηαλφεζε – ελνξαηηθή θαη πλεπκαηηθά ελζηηθηψδε, αιιά εξκελεπφκελε κε λνεκνζχλε – ηνπ ρεδίνπ, φπσο κπνξεί λα πξαγκαησζεί ζην άκεζν κέιινλ απ’ ηνλ Υξηζηφ θαη ηνπο καζεηέο Σνπ. 2. Δζηηαζκέλε πξφζεζε, βαζηζκέλε ζηα παξαπάλσ θαη ηνλίδνληαο κηα φςε ηεο ζέιεζεο πνπ δελ αλαπηχρζεθε κέρξη ηψξα ζηνλ άλζξσπν. 3. Ηθαλφηεηα δηεχζπλζεο ηεο ελέξγεηαο (κέζσ θαηαλφεζεο θαη πξφζεζεο) πξνο έλαλ αλαγλσξηζκέλν θαη επηζπκεηφ ζθνπφ, ππεξληθψληαο φια ηα εκπφδηα θαη θαηαζηξέθνληαο νηηδήπνηε ζηέθεη ζην δξφκν ηεο. Γελ είλαη ε βίαηε θαηαζηξνθή ησλ κνξθψλ, φπσο ηελ είδακε λα επηβάιιεηαη ζηνλ θφζκν, αιιά κηα θαηαζηξνθή πνπ επέξρεηαη απφ ηε κεγάιε ελδπλάκσζε ηεο δσήο κέζα ζηε κνξθή. Ζ ζεκαζία ησλ ζείσλ απηψλ αξρψλ είλαη ειάρηζηα αληηιεπηή ζε καο ζήκεξα· αζρνινχκαζηε κε κεγάια κπζηήξηα. Έλα κπζηήξην παξακέλεη κπζηήξην κφλν φηαλ ππάξρεη άγλνηα ή δπζπηζηία. Γελ ππάξρεη κπζηήξην εθεί φπνπ ππάξρεη γλψζε θαη πίζηε. ,ηη γλσξίδνπκε απηή ηελ επνρή είλαη φηη ν Υξηζηφο ζα ζπγρσλεχζεη θαη ζα ζκίμεη κέζα Σνπ ηξεηο αξρέο ηεο ζεηφηεηαο· φηαλ εκθαληζζεί “ην θσο πνπ πάληα ππήξρε, ζα ηδσζεί· ε αγάπε πνπ πνηέ δε ζηακαηά, ζα γίλεη αληηιεπηή θαη ε αθηηλνβνιία πνπ είλαη βαζηά θξπκκέλε, ζα έξζεη ζε Όπαξμε”. Θα έρνπκε ηφηε έλα λέν θφζκν – έλαλ θφζκν
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
69
πνπ ζα εθθξάδεη ην θσο, ηελ αγάπε θαη ηε γλψζε ηνπ Θενχ ζ’ έλα θξεζέλην απνθάιπςεο. Ζ σξαηφηεηα απηήο ηεο ζχλζεζεο πνπ ζα εθδειψζεη ν Υξηζηφο θαη ην ζαχκα ηεο παξνπζηαδφκελεο επθαηξίαο πξέπεη αζθαιψο λα είλαη θαλεξά ζε φινπο καο. Μεγάιεο Γπλάκεηο ππφ ηζρπξή πλεπκαηηθή Ζγεζία ζηέθνπλ έηνηκεο λα θαηαζηαιάμνπλ ζ’ απηφ ηνλ θφζκν ηνπ ράνπο, ηεο αλαηαξαρήο, ηεο έθεζεο, ηεο ειπίδαο θαη ηεο ζχγρπζεο. Απηέο νη νκάδεο ελεξγεηψλ είλαη έηνηκεο γηα εζηίαζε θαη δηαλνκή απ’ ηελ Ηεξαξρία θαη ε Ηεξαξρία απηή ππφ ην Μεγάιν Ζγέηε ηεο, ηνλ Υξηζηφ, βξίζθεηαη πιεζηέζηεξα ζην αλζξψπηλν γέλνο απφ πνηέ πξηλ ζηελ αλζξψπηλε ηζηνξία. Ο Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ ζηέθεη επίζεο ζ’ επηθπιαθή γηα δηαλνκή ζε θάζε ρψξα ηνπ θφζκνπ, ελσκέλνο ζηνλ ηδεαιηζκφ ηνπ, ζηνπο αλζξσπηζηηθνχο ζθνπνχο ηνπ, ζηελ επαηζζεζία ηνπ ζε πλεπκαηηθή εληχπσζε, ζηνλ εληαίν ππνθεηκεληθφ ζθνπφ ηνπ, ζηελ αγάπε γηα ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπ θαη ζηελ αθηέξσζή ηνπ ζε αληδηνηειή ππεξεζία. Οη άλδξεο θαη νη γπλαίθεο θαιήο ζέιεζεο ππάξρνπλ επίζεο παληνχ, έηνηκνη λα θαζνδεγεζνχλ ζε επνηθνδνκεηηθή δξαζηεξηφηεηα θαη λα γίλνπλ νη πξάθηνξεο πνπ βαζκηαία εμαζθνχληαη θη εθπαηδεχνληαη γηα ηελ εδξαίσζε εθείλνπ πνπ πνηέ πξηλ δελ ππήξμε αιεζηλά – ησλ νξζώλ αλζξώπηλσλ ζρέζεσλ. Έηζη απφ ην χςηζην πλεπκαηηθφ Ολ πάλσ ζηνλ πιαλήηε καο κέζσ ησλ δηαβαζκηζκέλσλ πλεπκαηηθψλ νκάδσλ ησλ θσηηζκέλσλ θαη ηέιεησλ αλζξψπσλ πνπ εξγάδνληαη ζηελ εζψηεξε πιεπξά ηεο δσήο, κέρξη ηνλ εμσηεξηθφ θφζκν ηεο θαζεκεξηλήο δσήο φπνπ ππεξεηνχλ ζθεπηφκελνη, αγαπψληεο άλδξεο θαη γπλαίθεο, ζαξψλεη ε παιίξξνηα ηεο λέαο δσήο. Σν ρέδην είλαη έηνηκν γηα άκεζε εθαξκνγή θαη λνήκνλα εθηέιεζε· νη εξγάηεο είλαη εθεί θαη ε δχλακε γηα ην έξγν είλαη επαξθήο ζηελ αλάγθε. Πάλσ απ’ φια ε Ηεξαξρία ζηέθεη θη ν Υξηζηόο ζηέθεη, έηνηκνη λα πξνβάινπλ θαη λα θαηαδείμνπλ ηελ πξαγκαηηθφηεηα. IV. Ο Υξηζηόο σο Δλνπνηεηήο Αλαηνιήο θαη Γύζεο. Δίλαη ζθιεξή θξάζε γηα λα ηε δερζεί ν νξζφδνμνο θαη θνληφζσξνο Υξηζηηαλφο θιεξηθφο· ζεκαίλεη θπξίσο φηη ν Υξηζηφο ζα εξγαζζεί ζε ζηελφηαηε ζπλεξγαζία κε ηνλ Βνχδδα σζφηνπ ζπκβεί αιεζηλά ε ζπγρψλεπζε θαη ε αλνηθνδφκεζε. Ο Βνχδδαο ζπλδέεηαη ζηελά κε ηνλ Υξηζηφ ζ’ απηή ηε δηαδηθαζία επαλεκθάληζήο Σνπ, παξφηη δε ζα εκπιαθεί νχηε ζα δξαζηεξηνπνηεζεί ζ’ φιε ηελ πεξίνδν έιεπζεο θη ελεξγνχ δξάζεο ηνπ Υξηζηνχ ζηε γε. πσο μέξεηε θη Απηφο επίζεο δε δηέθνςε ηελ επαθή θαη ηε ζρέζε Σνπ κε ηελ αλζξσπφηεηα, κνινλφηη εγθαηέιεηςε ην θπζηθφ Σνπ ζψκα πξηλ αηψλεο. Σν έθαλε γηα λα εθπιεξψζεη έλα νξηζκέλν αλαηεζέλ έξγν πνπ πεξηειάκβαλε (εθηφο απφ πνιιά πξάγκαηα άγλσζηα ζηελ αλζξσπφηεηα) δξαζηεξηφηεηεο ζπλαθείο κε ην έξγν ηνπ Υξηζηνχ, κε ηελ επηθείκελε έιεπζή Σνπ θαη κε νξηζκέλα ζρέδηα γηα ηνλ επεξρφκελν πνιηηηζκφ ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο. πσο γλσξίδνπλ πνιιά εθαηνκκχξηα ζηνλ θφζκν, θάζε ρξφλν (ηελ ψξα ηνπ Φεζηηβάι ηνπ Βεζάθ ζηελ Παλζέιελν ηνπ Μαΐνπ) επηθνηλσλεί κε ηελ αλζξσπφηεηα κέζσ ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο ζπγθεληξσκέλεο πξνζεθηηθήο Ηεξαξρίαο. Μ’ απηφ ηνλ ηξφπν δξα ζαλ πξάθηνξαο πνπ θέξλεη ζε ζρέζε ην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή” θαη ην “θέληξν πνπ νλνκάδνπκε θπιή
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
70
ησλ αλζξψπσλ”. Οη δχν απηέο πεξηγξαθηθέο θξάζεηο ρξεζηκνπνηνχληαη ζπκβνπιεπηηθά, επεηδή φιν ην έξγν πνπ γίλεηαη ηψξα απφ ηνπο δχν κεγάινπο απηνχο Τηνχο ηνπ Θενχ αθνξά ηε δηαλνκή ελέξγεηαο – ηεο ελέξγεηαο ηνπ θσηφο θαη ηεο ελέξγεηαο ηεο αγάπεο. Μέζσ ηνπ Σξηγψλνπ πνπ πξναλαθέξζεθε, ζα δηαλεκεζεί ηειηθά ε ελέξγεηα ηεο ζέιεζεο θη έλαο απ’ ηνπο ζείνπο απηνχο δηαλνκείο είλαη ν Βνχδδαο. Πξαγκαηηθά ην έξγν ηνπ Βνχδδα γηα ηελ αλζξσπφηεηα έρεη ζρεδφλ ηειεηψζεη θαη ε καθξά ζρέζε Σνπ κε ηε θπιή ησλ αλζξψπσλ έρεη ζρεδφλ ηεξκαηηζζεί. Σε ζηηγκή πνπ ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ ζ’ απνηειεί ηεηειεζκέλν γεγνλφο θαη ν θαλφλαο ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ ζ’ αξρίζεη λα ξπζκίδεη νξηζηηθά ηελ αλζξψπηλε δσή, ηφηε ν Βνχδδαο ζα πξνρσξήζεη ζην έξγν πνπ Σνλ αλακέλεη. Έλαο απ’ ηνπο πξεζβχηεξνπο καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ, πνπ βξίζθεηαη ηεξαξρηθά κεηά ηνλ Υξηζηφ, ζα πάξεη ηε ζέζε Σνπ θαη ζα ζπλερίζεη ην έξγν πνπ ζρεηίδεηαη κε ην αλζξψπηλν γέλνο. Σελ επνρή πνπ ν ηδηαίηεξνο απηφο Γηδάζθαινο ζ’ αλαιάβεη ην έξγν Σνπ, ε αξρή ηεο λνεκνζχλεο ή γλψζεο, πνπ είλαη ην εμέρνλ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο αλζξσπφηεηαο, ζα έρεη ζε κεγάιν βαζκφ κεηνπζησζεί ζε ζνθία απφ ηελ παγθφζκηα ηληειιηγθέληζηα, αλ θη φρη αθφκε απ’ ηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ. Ζ ζνθία είλαη ην θχξην γλψξηζκα ηνπ Βνχδδα θαη ε νξκή απηήο ηεο ελέξγεηαο ηεο ζνθίαο ζα είλαη ηειηθά ηφζν ηζρπξή ψζηε δε ζα ρξεηάδεηαη πεξαηηέξσ δηαλνκή ή έιεγρν απ’ ηνλ Βνχδδα. Θα κπνξέζεη ηφηε λ’ αλαπξνζαλαηνιηζζεί ζε αλψηεξεο ζθαίξεο δξαζηεξηφηεηαο, φπνπ βξίζθεηαη ην αιεζηλφ Σνπ έξγν θαη λ’ αξρίζεη λα εξγάδεηαη κε κηα φςε ηεο ζνθίαο γηα ηελ νπνία δε γλσξίδνπκε ηίπνηε, αιιά ηεο νπνίαο ε γλψζε θαη ε ζνθία εθθξάζζεθαλ απ’ ηνλ Υξηζηφ θαη ηνλ Βνχδδα· αξγφηεξα κε ηε ζπλεξγαζία ηνπ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο ν Υξηζηφο ζα κπνξέζεη λα ζκίμεη κέζα Σνπ ακθφηεξεο ηηο θχξηεο απηέο ζείεο ελέξγεηεο θη έηζη λα θαηαζηεί κηα αγλή έθθξαζε ηεο αγάπεο θαη ηεο ζνθίαο, ηεο νξζήο ζρέζεο θαη ηεο ελνξαηηθήο θαηαλφεζεο. Γηα λα ην θάλεη απηφ δπλαηφ θαη λ’ απνδεζκεχζεη έηζη ηνλ πλεπκαηηθφ Αδειθφ Σνπ απ’ ην επίπνλν έξγν ηεο ζχλδεζεο ηεο αλζξσπφηεηαο κε ην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή” (ηε ακπάιια), ππνβάιιεηαη ηελ επνρή απηή ν Υξηζηφο ζε κηα κνλαδηθή δηαδηθαζία εμάζθεζεο. Σν κε αλαγλσξηζζέλ σο ηψξα ζχκβνιν απηήο ηεο εμάζθεζεο ήηαλ ηα ηξηάληα ρξφληα εξγαζίαο Σνπ ζην μπινπξγείν ηεο Παιαηζηίλεο. Ζ ιέμε “καξαγθφο” δειψλεη ηε δφκεζε, ηελ θαηαζθεπή θαη ζεκαίλεη (εηπκνινγηθά) ηνλ ηερλίηε ηνπ μχινπ ή ηνλ νηθνδφκν μχιηλσλ ζπηηηψλ. Απηή είλαη ε αιεζηλή ζεκαζία ηεο Βηβιηθήο ηζηνξίαο ηνπ Υξηζηνχ πνπ ζηαπξψζεθε ζε μχιηλν ζηαπξφ ή δέλδξν. ρεηίδεηαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα κε ηελ απφθαζε πνπ πήξε ν Υξηζηφο ζηνλ Κήπν ηεο Γεζζεκαλή λ’ αλαιάβεη ην έξγν ηεο δφκεζεο ή αλνηθνδφκεζεο ζηνλ Τδξνρφν θη έηζη λα ζπκπιεξψζεη ην έξγν πνπ επηρείξεζε λα θάλεη ζηελ Ηρζπαθή Δπνρή. Απηφο θαη νη καζεηέο Σνπ θαη ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ είλαη νη δεζκεπκέλνη νηθνδόκνη ηνπ λένπ πνιηηηζκνχ, ηνπ λένπ “νίθνπ ηεο αλζξσπφηεηαο”. Σν πξνπαξαζθεπαζηηθφ έξγν πνπ θάλεη ηψξα, ζα Σνπ επηηξέςεη λα εθδειψζεη κε ζνθία (θη φρη κφλν κε αγάπε) ηε θχζε ησλ ηεξαξρηθψλ ρεδίσλ, ηα ζπλεηά κέηξα θαηαζθεπήο, ηε ζνθή επηινγή ησλ νηθνδφκσλ θαη ηηο νξζέο κεζφδνπο θαηαζθεπήο.
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
71
Δίλαη ινηπφλ θαλεξφ φηη απηφο ν κέγηζηνο ησλ Τηψλ ηνπ Θενχ, ν Υξηζηφο, ν Δθπξφζσπνο ηεο αλζξσπφηεηαο θαη ηεο δεχηεξεο ζείαο φςεο, ζα εθδειψζεη κέζα Σνπ ζηε δηάξθεηα ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο θαη κεηά ηελ επαλεκθάληζή Σνπ, νξηζκέλεο θχξηεο ζπγρσλεπκέλεο θη αλάκεηθηεο δπαδηθφηεηεο. Θα ήηαλ σθέιηκν λα ηηο κειεηήζνπκε θαη λα γλσξίζνπκε πνηεο είλαη: 1. Ζ ζπγρψλεπζε ηεο δεχηεξεο ζείαο φςεο ηεο Αγάπεο θαη ηεο πξψηεο ζείαο φςεο ηεο Θέιεζεο – ηεο Θέιεζεο-γηα-ην-θαιφ. 2. Ζ ζπγρψλεπζε αγάπεο θαη ζνθίαο, πνπ ζα Σνπ επηηξέςεη λα γίλεη ν Γνκεηήο ηεο λέαο επνρήο θαη πνιηηηζκνχ. 3. Ζ ζπγρψλεπζε ηεο Ηρζπαθήο ελέξγεηαο πνπ παξήρζε ηα πεξαζκέλα δχν ρηιηάδεο έηε πλεπκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηνπ Υξηζηνχ θαη ησλ Τδξνρντθψλ ελεξγεηψλ πνπ ζα παξαρζνχλ θαη ζα δξάζνπλ ζηε Γε ηα επφκελα δχν ρηιηάδεο ή δχν ρηιηάδεο πεληαθφζηα έηε. Γη’ απηή ηε δηαδηθαζία ζπγρψλεπζεο θαη γηα φ,ηη ζπλεπάγεηαη, ππνβάιιεηαη ηψξα ζε εμάζθεζε ν Υξηζηφο. ηαλ ζπκπιεξσζεί, ζα κπνξέζεη λα γίλεη κε κηα έλλνηα άγλσζηε σο ηψξα γη’ Απηφλ, ην εζηηαθφ ζεκείν θαη ν Πξάθηνξαο δηαβίβαζεο ησλ εμήο πέληε ζείσλ ελεξγεηψλ: 1. 2. 3. 4. 5.
Σεο ελέξγεηαο ηεο Αγάπεο. Σεο ελέξγεηαο ηεο Θέιεζεο. Σεο ελέξγεηαο ηεο νθίαο. Σεο Ηρζπαθήο ελέξγεηαο πνπ παξήρζε ζηε δηάξθεηα ηεο Υξηζηηαληθήο επνρήο. Σεο Τδξνρντθήο ελέξγεηαο πνπ παξάγεηαη ηψξα ζηα εζψηεξα πεδία ηεο ζθέςεο θαη ηνπ αηζζήκαηνο θαη ζα παξαρζεί ζηνπο αηψλεο πνπ βξίζθνληαη κπξνζηά καο.
Οη γξακκέο πνπ αθνινπζεί ε εμάζθεζή Σνπ, είλαη γλσζηέο κφλν ζηνλ Υξηζηφ, ζηνλ Βνχδδα θαη ζηνλ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο. Κάζε εζσηεξηθή ή πλεπκαηηθή εμάζθεζε πξέπεη λα απην-εθαξκφδεηαη· απηφ ηζρχεη γηα ηνλ Υξηζηφ φπσο θαη γηα ηνλ ηαπεηλφηεξν δεισηή. ηηο δηαδηθαζίεο ηεο ζθέςεο, ησλ αληηδξάζεσλ θαη ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπ Υξηζηνχ είλαη αδχλαην λα ππεηζέιζνπκε. Ζ εκθάληζή Σνπ ζηελ Παιαηζηίλε ήηαλ θπξίσο πξνθεηηθή θαη ην έξγν Σνπ ήηαλ πξσηίζησο λα ζέζεη ηα ζεκέιηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ζ’ αθνινπζνχζαλ ηελ επαλεκθάληζή Σνπ, ζπλ ε ζπνξά ηνπ ζπφξνπ, ηε ζπγθνκηδή ηνπ νπνίνπ ζα ζέξηδε ζηε λέα επνρή. Ζ ηξαγσδία ηεο εκθάληζήο Σνπ πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα ρξσκάηηζε ηελ παξνπζίαζε ηεο αιήζεηαο εθ κέξνπο ησλ ζενιφγσλ θαη ηνπο έθαλε λα δερζνχλ ηελ χπαξμε κηαο δπζηπρνχο ηζηνξίαο, απνηέιεζκα ηεο νπνίαο ήηαλ έλαο άζιηνο θαη δπζηπρήο θφζκνο. Ζ ηξαγσδία απηή βαζίζηεθε: 1. ηελ αλαθάιπςή Σνπ φηη ε αλζξσπφηεηα δελ ήηαλ έηνηκε γηα εθείλν πνπ ήξζε λα δψζεη θη φηη επί αηψλεο ζα ρξεηαδφηαλ πνιιή εκπεηξία, δηδαζθαιία, δνθηκαζία θαη δνθηκή πξηλ κπνξέζεη λ’ αξρίζεη ην πξαγκαηηθφ έξγν Σνπ. 2. ηελ αλαγλψξηζή Σνπ φηη θαη ν Ίδηνο ρξεηαδφηαλ κηα βαζχηεξε ζρέζε κ’ εθείλν ην θέληξν πνπ πάληα αλέθεξε σο “Οίθν ηνπ Παηξφο”· ε αληίιεςε απηή Σνλ
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
72
νδήγεζε λα πεη φηη νη καζεηέο Σνπ ζα κπνξνχζαλ θαη ζα έθαλαλ “κείδνλα” φζσλ έθαλε θη φηη έπξεπε λα ππάγεη ζηνλ Παηέξα Σνπ. 3. ηελ θαηάιεμή Σνπ ζην ζπκπέξαζκα φηη πξέπεη λα έρεη πην εθπαηδεπκέλνπο θαη αθνζησκέλνπο εξγάηεο θαη πξάθηνξεο απ’ φ,ηη ήηαλ δπλαηφ εθείλε ηελ επνρή ή απνδείρζεθε έθηνηε δπλαηφ. Απ’ φπνπ θαη ε ζπγθέληξσζε θαη ε εθπαίδεπζε ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. ηαλ ππάξμνπλ αξθεηνί ηέηνηνη ππεξέηεο θαη θσηηζκέλνη εξγάηεο, ζα έξζεη θαη ηίπνηε δε ζα κπνξέζεη λα εκπνδίζεη ηελ πξνζέγγηζή Σνπ. 4. Αλαθάιπςε επίζεο φηη νη άλζξσπνη δελ ήηαλ ηφηε αξθεηά απειπηζκέλνη αθνχ “ε βαζηιεία ησλ νπξαλψλ βηάδεηαη”· κφλν κε απειπηζία θη φηαλ θζάζεη ζην απξνρψξεην βξίζθεη ν καζεηήο ην δξφκν ηνπ ζ’ απηή ηε Βαζηιεία θαη είλαη έηνηκνο λα εγθαηαιείςεη ηνπο παιηνχο ηξφπνπο. ,ηη αιεζεχεη γηα ην άηνκν πξέπεη ζε κεγαιχηεξε θιίκαθα λ’ αιεζεχεη θαη γηα ηελ αλζξσπφηεηα. Ο Υξηζηφο δελ έξρεηαη κφλν γηα ην Υξηζηηαληθφ θφζκν, αιιά γηα φιν ηνλ θφζκν. Έξρεηαη γηα ηελ Αλαηνιή θαη ηε Γχζε θαη πξνείδε απηή ηε “ζπληέιεηα ηνπ αηψλνο”, κε ηηο πιαλεηηθέο ηεο θαηαζηξνθέο, ηηο πξνθαλείο ζπκθνξέο, ηελ απειπηζία θαη ηελ επίθιεζε – πνπ αλαπέκπεηαη απφ Αλαηνιή θαη Γχζε. Γλψξηδε φηη ηελ ψξα ηεο ηειηθήο θξίζεο θη έληαζεο ε ίδηα ε αλζξσπφηεηα ζα εθβίαδε ηελ αλάδπζή Σνπ. Ζ ηζηνξία ηεο Καηλήο Γηαζήθεο είλαη αιεζηλή θαη αθξηβήο· κφλν νη αλζξσπνπνίεηεο εξκελείεο ηεο παξαπιάλεζαλ ηελ αλζξσπφηεηα. Τπάξρεη ζηελ Αλαηνιή έλαο αξραίνο κχζνο πνπ έρεη ζήκεξα εθαξκνγή θαη θξαηά ην θιεηδί ηεο ζρέζεο ηνπ Υξηζηνχ θαη ηνπ Βνχδδα· αθνξά θάπνηα ππεξεζία ηελ νπνία, ζχκθσλα κε ην κχζν, ζα πξνζθέξεη ν Βνχδδαο ζηνλ Υξηζηφ. ε ζπκβνιηθή κνξθή ν κχζνο ιέεη φηη φηαλ ν Βνχδδαο έθζαζε ζηε θψηηζε θαη ε εκπεηξία ζηε Γε δελ είρε πιένλ ηίπνηε λα Σνπ δηδάμεη, πξνείδε ηελ επνρή φπνπ ν Αδειθφο Σνπ, ν Υξηζηφο, ζα εξγαδφηαλ ζηε Μεγάιε Τπεξεζία, φπσο ιέγεηαη. Γηα λα βνεζήζεη ινηπφλ ηνλ Υξηζηφ, άθεζε πίζσ Σνπ (γηα ρξήζε Σνπ) φ,ηη νλνκάδεηαη κπζηεξησδψο “ηα ελδχκαηά Σνπ”. Κιεξνδφηεζε θαη άθεζε ζε θάπνην αζθαιέο κέξνο ην ζχλνιν ηεο ζπλαηζζεκαηηθήοελνξαηηθήο Σνπ θχζεο πνπ θαιείηαη απφ κεξηθνχο αζηξηθφ ζψκα θαη ην ζχλνιν ηεο γλψζεο θαη ηεο ζθέςεο Σνπ πνπ θαιείηαη λνπο ή λνεηηθφ Σνπ ζψκα. Απηά, ιέεη ν κχζνο, ζα ηα αλαιάβεη ν Δξρφκελνο θαη ζ’ απνδεηρζνχλ ρξήζηκα γηαηί ζα ζπκπιεξψζνπλ ην ζπλαηζζεκαηηθφ θαη λνεηηθφ εμνπιηζκφ ηνπ Υξηζηνχ θαη ζα Σνπ παξάζρνπλ φ,ηη ρξεηάδεηαη σο Γάζθαινο ηεο Αλαηνιήο θαη ηεο Γχζεο. Θα κπνξέζεη ηφηε κε δχλακε θη επηηπρία λα ελαηελίζεη ην κειινληηθφ έξγν Σνπ θαη λα επηιέμεη ηνπο εξγάηεο Σνπ. Κάηη απφ ηελ ίδηα απηή ηδέα ιαλζάλεη ζηελ παξαίλεζε πνπ δίλεηαη ζηελ Καηλή Γηαζήθε, “ηνχην γαξ θξνλείζζσ ελ πκίλ φ θαη ελ Υξηζηψ”. (Φηι. 2.5.) Έηζη ν Υξηζηφο κε ηηο ζπγρσλεπκέλεο ελέξγεηεο ηεο αγάπεο θαη ηεο ζνθίαο, κε ηε βνήζεηα ηνπ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο θαη ηνπ Βνχδδα θαη ππφ ηελ επηξξνή ηνπ Πλεχκαηνο ηεο Δηξήλεο θαη ηεο Ηζνξξνπίαο ζα κπνξέζεη λα ρεηξηζζεί θαη λα δηεπζχλεη ηηο ελέξγεηαο πνπ ζα δεκηνπξγήζνπλ ηνλ επεξρφκελν λέν πνιηηηζκφ. Θα δεη λα θαλεξψλεηαη κπξνζηά ζηα κάηηα Σνπ ε αιεζηλή αλάζηαζε – ε αλάδπζε ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο απφ ηε
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ, ΖΜΔΡΑ ΚΑΗ ΣΟ ΜΔΛΛΟΝ
73
θπιαθή ζην ζπήιαην ηνπ πιηζκνχ. Έηζη “απφ ηνπ πφλνπ ηεο ςπρήο απηνχ, δείμαη απηψ θσο”. (Ζζ. 53.9.)
ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ ΟΙ ΓΙΓΑΚΑΛΙΔ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ Ζ Δδξαίσζε Οξζώλ Αλζξώπηλσλ ρέζεσλ Ο Νόκνο ηεο Δπαλαγέλλεζεο Ζ Απνθάιπςε ηνπ Μπζηεξίνπ ηεο Μύεζεο Ζ Γηάιπζε ηεο Γνεηείαο
Θ
ήηαλ ρξήζηκν λα θάλνπκε κεξηθέο εηζαγσγηθέο παξαηεξήζεηο ζην γεληθφ ζέκα ηεο δηδαζθαιίαο πνπ δφζεθε (αλά ηνπο αηψλεο) απφ ηνπο Τηνχο ηνπ Θενχ, νη Οπνίνη εκθαλίζζεθαλ ηελ ψξα ηεο αλάγθεο ηεο αλζξσπφηεηαο γηα λα παξνπζηάζνπλ ζηε ζπλείδεζε ησλ αλζξψπσλ ηεο επνρήο Σνπο νξηζκέλεο αλαγθαίεο ηδέεο θη έλλνηεο ηεο αιήζεηαο. ηαλ έξρνληαη, ν ζθνπφο Σνπο είλαη ε ηθαλνπνίεζε ηεο άκεζεο αλάγθεο κε ηέηνην ηξφπν ψζηε νη παξνπζηαδφκελεο ηδέεο λα κπνξνχλ λα γίλνπλ ηδεψδε κε ηα νπνία ζα πξνζαξκνζζεί ηειηθά ε δσή ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο θαη ζα επηθέξεη έλαλ θαιχηεξν πνιηηηζκφ. Πάληα αλά ηνπο αηψλεο ππήξμε κηα κεγάιε ζπλέρεηα απηήο ηεο δηδαζθαιίαο. Γελ είλαη ν θαηξφο λα γξάςνπκε ή λα δηαβάζνπκε κηα πιήξε αλάιπζε ή δήισζε ηεο πξννδεπηηθήο απνθάιπςεο ησλ ηδεψλ ηηο νπνίεο κεγάιεο θαη θσηηζκέλεο δηάλνηεο, εμνπζηνδνηεκέλεο απφ ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία ηνπ πιαλήηε, έθεξαλ ζηελ αλζξσπφηεηα. ινη νη θπθιηθνί Γάζθαινη (γηα λα Σνπο δηαθξίλνπκε απ’ ηνπο πνιινχο κηθξφηεξνπο Γαζθάινπο) θπξηάξρεζαλ γηα ινγαξηαζκφ Σνπο ηε δσή ζηνπο ηξεηο θφζκνπο ηεο αλζξψπηλεο εμέιημεο – θπζηθή, ζπλαηζζεκαηηθή θαη λνεηηθή – πέηπραλ ηνλ έιεγρν ηνπ θπζηθνχ επηπέδνπ ηεο ζπλείδεζεο, ηεο ζπλαηζζεκαηηθήο Σνπο θχζεο θη απέθηεζαλ λνεηηθή θαηαλφεζε θαη ηειηθά θψηηζε. Σν πξφβιεκα ηεο Ηεξαξρίαο ππήξμε (θαη είλαη) πφζν κέξνο ηεο αθξηβνχο αιήζεηαο κπνξεί λα ελλνήζεη ε αλζξσπφηεηα θαη κέρξη πνίνπ ζεκείνπ κπνξεί λα παξνπζηαζζεί ζηνλ αθππληδφκελν λνπ ηεο ε απφιπηε αιήζεηα· πξέπεη λ’ απνθαζίζεη πνηα φςε ηεο παγθφζκηαο αιήζεηαο ζα επηηξέςεη ζηνλ άλζξσπν λ’ αλαδπζεί απ’ ηηο δπζρέξεηέο ηνπ θη έηζη λα πξνρσξήζεη ζηελ Αηξαπφ ηεο Δπηζηξνθήο ζην Θεφ· πξέπεη ζπλεπψο λα γλσξίδεη ζε πνην ζεκείν ηεο θιίκαθαο ηεο εμέιημεο ζηέθεη ε αλζξσπφηεηα ζε κηα δεδνκέλε πεξίνδν. Απηφ απφ κφλν ηνπ Σεο παξνπζηάδεη έλα πεδίν έξεπλαο. Ζ κέζνδνο πνπ αθνινπζήζεθε κέρξη ηψξα ήηαλ λ’ απνθαζίζεη πνηνο είλαη ν θχξηνο παξάγνληαο πνπ ιείπεη απφ ηελ αληίιεςε ηνπ αλζξψπνπ γηα ηελ πξαγκαηηθφηεηα (ζε θάζε δεδνκέλε επνρή) θαη πνηα αλαγλσξηζκέλε ζεία αιήζεηα πεξηέρεη ηα ζπέξκαηα κηαο δσληαλήο δξαζηεξηφηεηαο γηα ηελ αλζξσπφηεηα ζε θάπνηα ηδηαίηεξε θαηάζηαζε πνπ απαηηεί νξηζκέλν ηχπν βνήζεηαο. Πξέπεη επίζεο λα θαζνξίζεη πψο ζα κπνξέζεη ε βνήζεηα απηή λα παξνπζηαζζεί κε ηνλ θαιχηεξν ηξφπν, έηζη ψζηε ηα απνηειέζκαηά ηεο Α
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
76
λα είλαη δηαξθή, κνξθσηηθά θαη απνδνηηθά. Μέρξη ηψξα νη παξνπζηαζζείζεο έλλνηεο δηαηππψζεθαλ απφ ηνπο παγθφζκηνπο Γαζθάινπο ηεο πεξηφδνπ θαη παξνπζηάζζεθαλ ζε επηιεγκέλνπο θη εθιεθηνχο ιίγνπο ησλ νπνίσλ ην έξγν ήηαλ λα πάξνπλ ηε λενπαξνπζηαζζείζα ηδέα θαη λα ηε δηαδψζνπλ κεηαμχ εθείλσλ ησλ αλζξψπσλ πνπ ήηαλ αξθεηά θσηηζκέλνη γηα λα ηελ απνδερζνχλ, λα ηελ εμαπιψζνπλ, λα ηε βηψζνπλ θαη λα ηελ θάλνπλ δεκνθηιή. Σν έθαλαλ επί αηψλεο κε κεγαιχηεξε ή κηθξφηεξε επηηπρία. Γελ είλαη επίζεο δπλαηφ λα δψζσ εδψ ηηο ζρεηηθά ιίγεο αιήζεηεο πνπ θαζνδήγεζαλ ηελ αλάπηπμε ηεο αλζξσπφηεηαο ζηελ αξραία Αηιαληίδα· απηέο φκσο απνηεινχλ ην ζηαζεξφ ζεκέιην φιεο ηεο κεηέπεηηα δηδαζθαιίαο. Μπνξνχκε λα κειεηήζνπκε (ζαλ ππφβαζξν ηεο εμέηαζεο ησλ δηδαζθαιηψλ πνπ ζα δψζεη ν Υξηζηφο κεηά ηελ επαλεκθάληζή Σνπ) κεξηθέο απφ ηηο κηθξφηεξεο έλλνηεο νη νπνίεο ππφθεηληαη ζήκεξα ζηε δηδαζθαιία φισλ ησλ παγθφζκησλ ζξεζθεηψλ θαη ηηο νπνίεο νη ζχγρξνλνη ζξεζθεπηηθνί δάζθαινη ζα έπξεπε λα παξνπζηάζνπλ ζηε ζθέςε ηνπ θνηλνχ. Ο πξψηνο ηέηνηνο Γάζθαινο αλήθεη ζε κηα ηφζν αξραία επνρή, ψζηε δελ είλαη δπλαηφ λα πνχκε πφηε έδεζε αιεζηλά· αθφκε θαη ην φλνκά Σνπ έρεη εθκνληεξληζζεί θαη είλαη ην φλνκα πνπ δφζεθε ζε έλαλ αξραίν ήξσα-δάζθαιν. Σν φλνκά Σνπ είλαη Ζξαθιήο. Παξνπζίαζε ζηνλ θφζκν κε ηε κνξθή ελφο εηθνληθνχ θαη παγθφζκηνπ δξάκαηνο (ζπκβνιηθήο θχζεο) ηελ έλλνηα ελφο κεγάινπ αληηθεηκεληθνχ ζθνπνχ πνπ επηηπγράλεηαη κφλν ζαλ απνηέιεζκα αγψλα θαη δπζρέξεηαο. Τπέδεημε έλα ζηφρν ζηνλ νπνίν πξέπεη λα βαδίζνπλ νη άλζξσπνη, άζρεηα κε ηα εκπφδηα· ηα εκπφδηα απηά ηα απεηθφληζε ζηνπο Γψδεθα Άζινπο ηνπ Ζξαθιή, νη νπνίνη ήηαλ δξάκαηα θη φρη πξαγκαηηθά ζπκβάληα. Απεηθφληζε έηζη ζε φζνπο είραλ κάηηα γηα λα βιέπνπλ θαη θαξδηέο γηα λα θαηαλννχλ, ηε θχζε ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ πξέπεη λα ιχζνπλ ζηελ Αηξαπφ ηεο Δπηζηξνθήο ζην Θεφ· απεηθφληζε ην ηαμίδη ηνπ Άζσηνπ Τηνχ πίζσ ζηνλ νίθν ηνπ Παηξφο θαη ηηο δνθηκαζίεο θαη ηηο δνθηκέο ηηο νπνίεο πξέπεη λ’ αληηκεησπίζνπλ φινη νη καζεηέο, νη δεισηέο θαη νη κπεκέλνη θαη ηηο νπνίεο φινη φζνη απνηεινχλ ζήκεξα ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία έρνπλ ήδε αληηκεησπίζεη. ηελ εμέηαζε απηήο ηεο δήισζεο πξέπεη λα ζπκπεξηιάβνπκε επίζεο ηνλ Υξηζηφ, γηα ηνλ Οπνίν καο ιέλε φηη ήηαλ “πεπεηξακέλνο θαηά πάληα θαζ’ νκνηφηεηα ρσξίο ακαξηίαο” (Δβξ. 4.15), αιιά πέξαζε ζξηακβεπηηθά φιεο ηηο δνθηκαζίεο θαη ηηο δνθηκέο. ε θάπνηα άγλσζηε επίζεο επνρή ήξζε ν Δξκήο θαη φπσο ιέλε ηα αξρεία, πξψηνο Απηφο δηαθήξπμε φηη ήηαλ “ην Φσο ηνπ Κφζκνπ”. Αξγφηεξα εκθαλίζζεθε ν κεγάινο Γάζθαινο Βπάζα. Έδσζε έλα απιφ θη αλαγθαίν κήλπκα φηη ν ζάλαηνο δελ ήηαλ ην ηέινο. Απφ ηελ επνρή Σνπ κπνξνχκε λα δνχκε λα βιαζηάλεη ζηε ζθέςε ησλ αλζξψπσλ ε δπλαηφηεηα ηεο αζαλαζίαο ηεο ςπρήο. Αφξηζηα θη ελζηηθησδψο νη άλζξσπνη είραλ ειπίζεη θαη ληψζεη φηη ε απφξξηςε ηνπ θπζηθνχ θνξέα δελ ήηαλ ην νξηζηηθφ πέξαο θάζε αλζξψπηλνπ αγψλα, αγάπεο θαη έθεζεο· ηηο πξψηκεο εθείλεο κέξεο θπξηαξρνχζε ην αίζζεκα θαη νδεγνχζε ην έλζηηθην· δελ ππήξρε ζθέςε κεηαμχ ησλ αλζξψπηλσλ καδψλ, φπσο ζπκβαίλεη ζήκεξα. ηελ πεξίνδν ηεο θνξχθσζεο ζηελ νπνία δνχκε ηψξα, ην έξγν ηεο πλεπκαηηζηηθήο θίλεζεο κε ηηο πνιιέο κνξθέο ηεο, είλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ε αλάδπζε εθείλνπ ηνπ ξεχκαηνο ηεο ζθέςεο-ελέξγεηαο θαη ηεο ηδέαο πνπ εκθχηεπζε πξηλ ρηιηάδεο ρξφληα ζηε αλζξψπηλε ζπλείδεζε ν Βπάζα. Ζ πξνζπάζεηα ησλ δηαλννχκελσλ
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
77
λ’ απνδείμνπλ ηελ επηζηεκνληθή δπλαηφηεηα ηεο αζαλαζίαο, απνηειεί επίζεο κέξνο ηνπ κεγάινπ απηνχ ξεχκαηνο ην νπνίν κεηαθέξζεθε ζε δηαλνεηηθά επίπεδα θη έηζη ιχηξσζε ην έξγν ηνπ Βπάζα απφ ηελ νκίριε θαη ηε γνεηεία θαη ηελ ςπρηζηηθή θαθνήζεηα απφ ηελ νπνία πεξηβάιιεηαη ηψξα. Σν γεγνλφο ηεο αζαλαζίαο βξίζθεηαη ζήκεξα ζηα πξφζπξα ηεο επηζηεκνληθήο απφδεημεο· ην γεγνλφο ηεο επηβίσζεο θάπνηνπ παξάγνληα έρεη ήδε απνδεηρζεί, παξφηη φ,ηη απνδείρζεθε φηη επηβηψλεη, δελ είλαη πξνθαλψο θαζαπηφ νπζηαζηηθά αζάλαην. Ζ πξαγκαηηθή θχζε ηεο ςπρήο θαη ην γεγνλφο ηεο επηβίσζήο ηεο θαη ηεο αηψληαο δσληάληαο ηεο ζπκβαδίδνπλ θαη δελ είλαη αθφκε επηζηεκνληθά απνδεηγκέλα· είλαη φκσο γλσζηά θη αλαγλσξίδνληαη ζήκεξα ζαλ αιήζεηεο απφ αλαξίζκεηα εθαηνκκχξηα θαη απφ ηφζνπο πνιινχο δηαλννχκελνπο ψζηε – εθηφο αλ ζεσξεζνχλ καδηθή πζηεξία θαη καδηθή παξαίζζεζε – ε χπαξμή ηνπο εηθάδεηαη ήδε νξζά. Ο επφκελνο Γάζθαινο πνπ πξέπεη λ’ αλαθέξνπκε είλαη ν Boύδδαο, κνινλφηη κεζνιάβεζαλ πνιινί κεηαμχ ηεο επνρήο ηνπ Βπάζα θαη ηεο δηθήο Σνπ. Δθείλνπο ηνπο αηψλεο γηα ηνπο νπνίνπο ε ηζηνξία είλαη ζρεηηθά ακπδξή θη αφξηζηε ζηελ πεξηγξαθή ηεο, ε λνεκνζχλε ησλ αλζξψπσλ αλαπηπζζφηαλ γνξγά θαη ε εξεπλεηηθή αληίιεςε ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο εξρφηαλ ζε απμαλφκελε ρξήζε. Ζ ππνβνιή εξσηεκάησλ ζηα νπνία δελ είλαη πξνθαλψο εχθνιεο νη απαληήζεηο, εζηηάζζεθε ζε κηα νκάδα ζηνραζηψλ ζηελ Ηλδία, πνπ αληηπξνζψπεπε ηνπο ζθεπηφκελνπο αλζξψπνπο θάζε ρψξαο. Έζεζαλ ηα αξραία εξσηήκαηα γηα ην ιφγν χπαξμεο ηεο ζιίςεο θαη ηεο δπζηπρίαο ζε θάζε ρψξα θαη ζε θάζε δσή· ξψηεζαλ πνηα ήηαλ ε αηηία απηψλ ησλ πξαγκάησλ θαη ηη πξέπεη λα γίλεη γηα λ’ αιιάμνπλ απηέο νη ζπλζήθεο δσήο· δήηεζαλ λα κάζνπλ πνηα ήηαλ ε νινθιεξψλνπζα αξρή ηνπ αλζξψπνπ θαη ηη ήηαλ ε ςπρή θη αλ ππήξρε εαπηφο. Ο Βνχδδαο εκθαλίζζεθε γηα λα δψζεη ηελ απάληεζε θαη λα ζέζεη ηα ζεκέιηα κηαο πην θσηηζκέλεο πξνζέγγηζεο ζηε δσή θη έδσζε ηε δηδαζθαιία πνπ ζ’ άλνηγε ηε ζχξα ζην έξγν ηνπ Υξηζηνχ, γηα ηνλ Οπνίν ήμεξε φηη αθνινπζνχζε ηα βήκαηά Σνπ. Έρεη ελδηαθέξνλ λα ζπκεζνχκε φηη φηαλ ήξζε ν Βνχδδαο πεληαθφζηα πεξίπνπ ρξφληα πξηλ ηνλ Υξηζηφ (γηαηί ε αθξηβήο ρξνλνινγία γέλλεζεο ηνπ Υξηζηνχ είλαη ζπδεηήζηκε), νη πξψηεο ακπδξέο επηξξνέο ηεο Ηρζπαθήο Δπνρήο κπνξνχζαλ λα γίλνπλ αηζζεηέο ζηελ θξνχζε ηνπο πάλσ ζηελ ηζρπξή πνηφηεηα ηεο επνρήο ηνπ Κξηνχ, ηνπ Απνδηνπνκπαίνπ Σξάγνπ. Ζ επηξξνή απηήο ηεο επνρήο – πνπ δηάξθεζε ζ’ φιε ηελ Δβξατθή πεξίνδν – ήηαλ εθείλε πνπ νδήγεζε ηειηθά ζηε δηαζηξνθή ηεο απιήο δηδαζθαιίαο ηνπ Υξηζηνχ φηαλ ήξζε. Παξνπζηάζζεθε εζθαικέλα ζηνλ θφζκν ζαλ ν δσληαλφο Απνδηνπνκπαίνο Σξάγνο πνπ αίξεη ηηο ακαξηίεο ηνπ θφζκνπ θη έηζη πξνήιζε ε δνμαζία ηεο ππνθαηάζηαηεο εμηιέσζεο. Τπεχζπλνο γη’ απηή ηελ έκθαζε ήηαλ ν Απ. Παχινο. Μηα παξάιιειε πεξίπησζε παξφκνηαο δηαζηξνθήο ήηαλ επίζεο Δβξατθήο πξνέιεπζεο θαη εκθαλίζζεθε ζηα αξρηθά ζηάδηα ηνπ θχθινπ ηνπ Κξηνχ. Μαο ιέλε φηη ηα Σέθλα ηνπ Ηζξαήι έπεζαλ θαη πξνζθχλεζαλ ην ρξπζφ κφζρν, ην ζχκβνιν ηνπ Σαχξνπ· απηφο ήηαλ ν πξνεγνχκελνο αζηξνλνκηθφο θχθινο. Πξφθεηηαη γηα αζηξνλνκηθνχο θχθινπο θη φρη γηα αζηξνινγία. ηα πξψηα ζηάδηα ηνπ Κξηνχ ε δηδαζθαιία νπηζζνδξφκεζε ζ’ εθείλε ηνπ Σαχξνπ θαη ζηα πξψηα ζηάδηα ησλ Ηρζχσλ νπηζζνδξφκεζε ζ’ εθείλε ηνπ Κξηνχ θη
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
78
έηζη ηέζεθε ε ζθξαγίδα ηεο νπηζζνδξφκεζεο ζηε δηδαζθαιία πνπ ειέγρεη ηψξα ηφζνπο πνιινχο νξζφδνμνπο Υξηζηηαλνχο. Ο Βνχδδαο απάληεζε ζηα εξσηήκαηα πνπ ηέζεθαλ ζηελ επνρή Σνπ, δίλνληαο ηηο Σέζζεξηο Δπγελείο Αιήζεηεο νη νπνίεο απαληνχλ ηθαλνπνηεηηθά θαη αηψληα ζην αίηεκα ηνπ αλζξψπνπ γηα έλα γηαηί. Οη Αιήζεηεο απηέο κπνξνχλ λα ζπλνςηζζνχλ σο εμήο: ν Βνχδδαο δίδαμε φηη ε δπζηπρία θαη ε νδχλε ήηαλ δεκηνπξγήκαηα ηνπ αλζξψπνπ θη φηη ε εζηίαζε ηεο αλζξψπηλεο επηζπκίαο ζην αλεπηζχκεην, ην εθήκεξν θαη ην πιηθφ ήηαλ ην αίηην φιεο ηεο απειπηζίαο, ηνπ κίζνπο θαη ηνπ αληαγσληζκνχ θαη ν ιφγνο γηα ηνλ νπνίν ν άλζξσπνο δεη ζην βαζίιεην ηνπ ζαλάηνπ – ην βαζίιεην ηεο θπζηθήο δσήο, πνπ είλαη ν αιεζηλφο ζάλαηνο ηνπ πλεχκαηνο. πλέβαιε κνλαδηθά ζηε δηδαζθαιία πνπ δφζεθε απ’ ηνλ Ζξαθιή θαη ηνλ Βπάζα θαη πξφζζεζε ζην νηθνδφκεκα ηεο αιήζεηαο πνπ είραλ αλεγείξεη. Έηζη πξνεηνίκαζε ην δξφκν ηνπ Υξηζηνχ. Μεηαμχ ηεο επνρήο ησλ δχν απηψλ κεγάισλ Γαζθάισλ, ηνπ Βνχδδα θαη ηνπ Υξηζηνχ, εκθαλίζζεθαλ κηθξφηεξνη δάζθαινη γηα λα εληζρχζνπλ θαη λα ζπκπιεξψζνπλ ηηο ήδε δνζείζεο βαζηθέο αιήζεηεο· απ’ ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο ήηαλ ν αλθαξαηζάξπα πνπ έδσζε κηα βαζηά δηδαζθαιία γηα ηε θχζε ηνπ Δαπηνχ. Πξέπεη επίζεο λα ζεκεησζεί ν δάζθαινο ηεο Μπαγθαβάη Γθίηα, ν ξη Κξίζλα, γηαηί πνιινί πηζηεχνπλ φηη είλαη κηα πξνεγνχκελε ελζάξθσζε ηνπ Υξηζηνχ. Έηζη νη ζεκειηψδεηο αιήζεηεο ζηηο νπνίεο βαζίδεηαη ε ζρέζε κε ην Θεφ (θη επνκέλσο ε ζρέζε κε ηνπο ζπλαλζξψπνπο καο) δφζεθαλ πάληα απφ ηνλ Τηφ ηνπ Θενχ, πνπ ήηαλ – ζε θάζε παγθφζκηα πεξίνδν – ν δηδάζθσλ Αξρεγφο ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο. Σελ θαηάιιειε ζηηγκή ήξζε ν Υξηζηόο θη έδσζε ζηνλ θφζκν (θπξίσο δηα ησλ καζεηψλ Σνπ) δχν κεγάιεο αιήζεηεο: ην γεγνλφο ηεο χπαξμεο ηεο αλζξψπηλεο ςπρήο θαη δεχηεξν, ην ζχζηεκα ηεο ππεξεζίαο (ε θξάζε απηή ρξεζηκνπνηείηαη ζθφπηκα) ζαλ ηνλ ηξφπν εδξαίσζεο νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ – κε ην Θεφ θαη ηνπο ζπλαλζξψπνπο καο. Δίπε ζηνπο αλζξψπνπο φηη φινη ήηαλ Τηνί ηνπ Θενχ κε ηελ ίδηα έλλνηα πνπ ήηαλ θη ν Ίδηνο· ηνπο είπε κε πνιινχο ζπκβνιηθνχο ηξφπνπο πνηνο θαη ηη ήηαλ θαη ηνπο βεβαίσζε φηη κπνξνχζαλ λα θάλνπλ κεγαιχηεξα πξάγκαηα απ’ φ,ηη Απηφο, επεηδή ήηαλ ζείνη φπσο θη ν Ίδηνο. Σα κεγαιχηεξα απηά πξάγκαηα ηα πέηπρε ήδε ε αλζξσπφηεηα ζην θπζηθφ πεδίν θαη ζηνλ έιεγρν ηεο θχζεο, φπσο ήμεξε ν Υξηζηφο φηη ζα έθαλαλ νη άλζξσπνη, γηαηί γλψξηδε ηε ιεηηνπξγία ηνπ Νφκνπ ηεο Δμέιημεο. Σνπο δίδαμε φηη ε ππεξεζία ήηαλ ην θιεηδί ζηε δσή ηεο απειεπζέξσζεο, δηδάζθνληάο ηνπο ηελ ηερληθή ηεο ππεξεζίαο κε ηε δηθή Σνπ δσή, θαζψο πνξεπφηαλ θάλνληαο ην θαιφ, ζεξαπεχνληαο ηνπο αζζελείο θαη θεξχζζνληαο θαη δηδάζθνληαο ηα πξάγκαηα ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ θαη ηξέθνληαο ηνπο πεηλαζκέλνπο, θπζηθά θαη πλεπκαηηθά. Έθαλε ηελ θαζεκεξηλή δσή κηα ζεία ζθαίξα πλεπκαηηθήο δσληάληαο, ηνλίδνληαο έηζη ηε δηδαζθαιία ηνπ Βνχδδα, ρσξίο λα επηζπκεί ηίπνηε γηα ην ρσξηζηφ εαπηφ. Έηζη ν Υξηζηφο δίδαμε, αγάπεζε θη έδεζε, πξνσζψληαο ηε κεγάιε ζπλέρεηα ηεο απνθάιπςεο θαη ηεο ηεξαξρηθήο δηδαζθαιίαο· θαηφπηλ εηζήιζε γηα ράξε καο ζηνλ πέπιν, αθήλνληάο καο έλα παξάδεηγκα “ίλα επαθνινπζήζεηε ηνηο ίρλεζηλ Απηνχ” (Πέηξ. Α, 2.21) – λα Σνλ αθνινπζήζνπκε ζηελ πίζηε Σνπ ζηε ζεηφηεηα, ζηελ ππεξεζία Σνπ θαη ζηελ ηθαλφηεηα λα δηεηζδχεη ζ’ εθείλε ηελ πεξηνρή ηεο ζπλείδεζεο θαη ζ’ εθείλν ην πεδίν δξαζηεξηφηεηαο, ην νπνίν απνθαινχκε αιεζηλή Δθθιεζία ηνπ Υξηζηνχ, ηελ (πξνο ην παξφλ αφξαηε) Ηεξαξρία ηνπ
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
79
πιαλήηε καο, ηελ αιεζηλή Βαζηιεία ηνπ Θενχ. Ο πέπινο πνπ καο θξχβεη ηελ πξαγκαηηθή απηή Δθθιεζία, βξίζθεηαη πιένλ ζε δηαδηθαζία εμαθάληζεο θαη ν Υξηζηφο είλαη ζηα πξφζπξα ηεο επαλεκθάληζεο. Δπνκέλσο ζην θσο ηνπ παξειζφληνο θαη ηεο ησξηλήο αλάγθεο ηεο αλζξσπφηεηαο, ηελ νπνία πξέπεη λ’ αληηκεησπίζνπλ ν Υξηζηφο θαη ε Ηεξαξρία, πνηα ζα είλαη απηή ηε θνξά ε δηδαζθαιία πνπ ζα δψζεη; Απηφ είλαη ην εξψηεκα πνπ ππνβάιινπλ ηψξα νη καζεηέο Σνπ. Ζ πηζαλφηεηα είλαη φηη ε δηδαζθαιία Σνπ ζα δηαηξεζεί ζε ηέζζεξα κέξε· ζα ήηαλ θαιφ λα εμεηάζνπκε ην θαζέλα θαη λα θάλνπκε φ,ηη κπνξνχκε γηα λα θαηαλνήζνπκε θαη λα πξνεηνηκάζνπκε ηνλ αλζξψπηλν λνπ γηα ηελ απνδνρή εθείλνπ πνπ ζα δψζεη. Η. Ζ Δδξαίσζε Οξζώλ Αλζξώπηλσλ ρέζεσλ. Ζ θξάζε “νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο” ζπδεηείηαη ζήκεξα πνιχ· γίλεηαη απμαλφκελα αληηιεπηφ φηη απνηειεί θχξηα αλζξψπηλε αλάγθε θαη ηε κφλε ειπίδα ελφο εηξεληθνχ θαη αζθαινχο κέιινληνο. Οη ιαλζαζκέλεο αλζξψπηλεο ζρέζεηο έθζαζαλ ζε έλα ηέηνην ζηάδην δπζρέξεηαο, ψζηε θάζε θάζε ηεο αλζξψπηλεο δσήο βξίζθεηαη ζε θαηάζηαζε ρανηηθήο αλαζηάησζεο· εκπιέθεηαη θάζε φςε ηεο θαζεκεξηλήο δσήο – ε νηθνγελεηαθή δσή, ε θνηλσληθή δσή, νη επηρεηξεκαηηθέο ζρέζεηο, νη ζξεζθεπηηθέο θαη πνιηηηθέο επαθέο, ε θπβεξλεηηθή δξάζε θαη ε ζπλήζεο δσή φισλ ησλ ιαψλ, ζπκπεξηιακβάλνληαο ην φιν πεδίν ησλ δηεζλψλ ζρέζεσλ. Παληνχ ππάξρεη κίζνο, αληαγσληζκφο, θαθή πξνζαξκνγή, πάιε κεηαμχ ησλ θνκκάησλ, ην ρπδαηφηεξν είδνο αλακφριεπζεο ηεο ιάζπεο θαη ηεο ζθαλδαινζεξίαο, βαζηά δπζπηζηία κεηαμχ αλζξψπσλ θαη εζλψλ, κεηαμχ θεθαιαίνπ θη εξγαζίαο θαη κεηαμχ ησλ πνιιψλ αηξέζεσλ, εθθιεζηψλ θαη ζξεζθεηψλ. Ζ δηαθνξά κεηαμχ κηαο αίξεζεο θαη κηαο εθθιεζίαο είλαη ζε ηειεπηαία αλάιπζε κφλν δηαθνξά βαζκνχ θαη ηζηνξηθήο απαξρήο· είλαη δηαθνξά εξκελείαο, θαλαηηθήο πξνζθφιιεζεο ζε θάπνηα πξνζθηιή αιήζεηα θαη πάληα απνθιεηζηηθφηεηαο πνπ είλαη αληίζεηε κε ηε Υξηζηηαληθή δηδαζθαιία. Πνπζελά δελ ππάξρεη ζήκεξα εηξήλε ή θαηαλφεζε· κφλν κηα κηθξή κεηνλφηεηα ζε ζρέζε κε ηνλ πιεζπζκφ ηεο γεο αγσλίδεηαη γηα εθείλεο ηηο ζπλζήθεο πνπ ζα νδεγήζνπλ ζε εηξεληθέο θη επηπρηζκέλεο ζρέζεηο. Ζ ηζρχο ηεο καρεηηθήο απηήο κεηνλφηεηαο πνπ αγσλίδεηαη γηα ηελ εηξήλε θαη ηηο νξζέο ζρέζεηο έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ην έξγν πνπ επηρεηξεί λα θάλεη είλαη ζε επζπγξάκκηζε κε ηε ζεία πξφζεζε θαη ζθνπφ. Μέζα ζ’ απηφ ην ράνο ησλ αληηκαρφκελσλ, αληαγσληζηηθψλ θαη ζπγθξνπφκελσλ ζπκθεξφλησλ, ζρεδηάδεη λα επαλεκθαληζζεί ν Υξηζηφο. Θα ζαο δεηήζσ λα αηελίζεηε ηελ πνιχ πξαγκαηηθή θξίθε εθείλνπ πνπ πξέπεη λ’ αληηκεησπίζεη θαη ηελ αλάγθε λα επέιζεη θάπνην κέηξν ηάμεο ζηνλ θφζκν, λα εμαγγειζνχλ νξηζκέλεο βαζηθέο αξρέο θαη λα γίλνπλ ηνπιάρηζηνλ κεξηθψο δεθηέο, πξνηνχ κπνξέζεη λα εξγαζζεί ρξήζηκα κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ. Αλ εξρφηαλ ακέζσο, ε θσλή Σνπ δε ζα γηλφηαλ αθνπζηή, γηαηί ν ζφξπβνο ησλ δηελέμεσλ ησλ αλζξψπσλ είλαη πνιχ κεγάινο· αλ επεδίσθε λα πξνζειθχζεη ηελ πξνζνρή ησλ αλζξψπσλ “κεηά ζάιπηγγνο θσλήο κεγάιεο” φπσο ιέεη ε πξνθεηεία (Μαηζ. 24.31), ζα ραξαθηεξηδφηαλ απιά ζαλ θάπνηνο πνπ απηνδηαθεκίδεηαη· αλ θήξπηηε θαη δίδαζθε, ζα πξνζέιθπε θπξίσο φζνπο ζθέπηνληαη θπζηθά ζχκθσλα κε ην κήλπκά Σνπ, ή ζα
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
80
καδεχνληαλ νη εχπηζηνη θαη νη αλφεηνη, φπσο ζπκβαίλεη κε φινπο ηνπο λένπο δαζθάινπο – αλεμάξηεηα ηη δηδάζθνπλ. Ζ κάδα ησλ αλζξψπηλσλ φλησλ πεηλά αθφκε πνιχ, είλαη ζε κεγάιε ςπρηθή αλαζηάησζε, πνιιή ζχγρπζε θαη δπζηπρία θαη κεγάιε αβεβαηφηεηα γηα ην κέιινλ, ηελ ειεπζεξία θαη ηελ αζθάιεηά ηεο, ψζηε λα είλαη ζε ζέζε λα Σνλ αθνχζεη. Μπνξνχκε λα είκαζηε βέβαηνη φηη δε ζα έξζεη ζαλ ήξσαο θαηαθηεηήο, φπσο νη ζενινγηθέο εξκελείεο νδήγεζαλ ηνλ άλζξσπν λα πηζηεχεη, γηαηί αζθαιψο δε ζα θαηφξζσλαλ λα Σνλ αλαγλσξίζνπλ θαη ζα Σνλ εθιάκβαλαλ απιά ζαλ κηα άιιε ζηξαηησηηθή κνξθή· ηέηνηεο είρακε πνιιέο· δε ζα έξζεη ζαλ Μεζζίαο ησλ Δβξαίσλ γηα λα ζψζεη ηνπο ιεγφκελνπο Άγηνπο Σφπνπο θαη ηελ πφιε ηεο Ηεξνπζαιήκ γηα ράξε ησλ Δβξαίσλ, γηαηί αλήθεη ζ’ φιν ηνλ θφζκν θη νχηε νη Δβξαίνη νχηε άιινο ιαφο έρεη εηδηθά δηθαηψκαηα ή κνλαδηθά πξνλφκηα ή κπνξεί λα Σνλ δηεθδηθήζεη ζαλ δηθφ ηνπ· δε ζα έξζεη γηα λα πξνζειπηίζεη ηνλ “εηδσινιαηξηθφ” θφζκν, γηαηί ζηα κάηηα ηνπ Υξηζηνχ θαη ησλ αιεζηλψλ καζεηψλ Σνπ δελ ππάξρεη ηέηνηνο θφζκνο θαη νη ιεγφκελνη εηδσινιάηξεο εθδήισζαλ ηζηνξηθά ιηγφηεξν θαθφ ζε θαχιεο ζπξξάμεηο απ’ φ,ηη ν ζηξαηνθξαηηθφο Υξηζηηαληθφο θφζκνο. Ζ ηζηνξία ησλ Υξηζηηαληθψλ εζλψλ θαη ηεο Υξηζηηαληθήο εθθιεζίαο είλαη ηζηνξία επηζεηηθήο καρεηηθφηεηαο – ην ηειεπηαίν πξάγκα πνπ επηζπκνχζε ν Υξηζηφο φηαλ επεδίσθε λα ηδξχζεη ηελ Δθθιεζία Σνπ ζηε Γε. ηαλ ήξζε πξνεγνπκέλσο είπε (θαη ηα ιφγηα παξεξκελεχζεθαλ νηθηξά), “νπθ ήιζνλ βαιείλ εηξήλελ, αιιά κάραηξαλ”. (Μαηζ. 10.34.) Απηφ ζα ηζρχζεη εηδηθά ζην δηάζηεκα ησλ πξψησλ εκεξψλ ηεο έιεπζήο Σνπ. Ζ κάραηξα πνπ ρεηξίδεηαη, είλαη ην μίθνο ηνπ Πλεχκαηνο· είλαη εθείλν ην μίθνο πνπ πξνθαιεί ζρίζκα κεηαμχ ηεο αιεζηλήο πλεπκαηηθφηεηαο θαη ηνπ ζπλεζηζκέλνπ πιηζκνχ. Σν θχξην απνηέιεζκα ηεο εκθάληζήο Σνπ ζα είλαη αζθαιψο λα θαηαδείμεη ζε θάζε ρψξα ηα επαθφινπζα ηνπ πλεύκαηνο ηεο πεξηεθηηθόηεηαο – κηαο πεξηεθηηθφηεηαο πνπ ζα δηνρεηεπζεί ή ζα εθθξαζζεί απ’ Απηφλ. ζνη επηδηψθνπλ νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο, ζα ζπγθεληξσζνχλ απηφκαηα γχξσ Σνπ, είηε αλήθνπλ ζε κηα απφ ηηο κεγάιεο παγθφζκηεο ζξεζθείεο είηε φρη· φζνη δε βιέπνπλ αιεζηλή ή βαζηθή δηαθνξά κεηαμχ ζξεζθεηψλ ή αλζξψπσλ ή εζλψλ, ζα ζπλαζξνηζζνχλ γχξσ Σνπ· φζνη ελζσκαηψλνπλ ην πλεχκα ηεο απνθιεηζηηθφηεηαο θαη ηεο ρσξηζηηθφηεηαο, ζα ζηαζνχλ απηφκαηα θαη ζ’ απνθαιπθζνχλ εμίζνπ θη φινη νη άλζξσπνη ζα ηνπο γλσξίζνπλ γηα φ,ηη είλαη. Σν δηαρσξηζηηθφ μίθνο ηνπ πλεχκαηνο – ρσξίο λα πιεγψλεη – ζα θέξεη απνθάιπςε θαη ζα ππνδείμεη ην πξψην αλαγθαίν βήκα γηα ηελ αλζξψπηλε αλαγέλλεζε. ηέθνληαο σο εζηηαθφ ζεκείν ηνπ εζψηεξνπ Σξηγψλνπ – ηνπ Βνχδδα, ηνπ Πλεχκαηνο ηεο Δηξήλεο θαη ηνπ Αβαηάξ ηεο χλζεζεο – ε επαθφινπζε εθρπλφκελε δπλακηθφηεηα ηνπ Υξηζηνχ ζα είλαη ηφζν κεγάιε, ψζηε ε δηάθξηζε κεηαμχ αγάπεο θαη κίζνπο, κεηαμχ επίζεζεο θη ειεπζεξίαο θαη κεηαμχ απιεζηίαο θαη κεξηζκνχ ζα απνζαθεληζζεί θαζαξά ζηα κάηηα θαη ηηο δηάλνηεο φισλ ησλ αλζξψπσλ θη επνκέλσο ε δηάθξηζε κεηαμχ θαινχ θαη θαθνχ ζα γίλεη εμίζνπ ζαθήο. Ζ επηθιεηηθή πξνζεπρή, “Απφ ηελ εζηία ηεο αγάπεο κέζα απφ ηελ θαξδηά ηνπ Θενχ, αο δηαρπζεί αγάπε κέζα ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ”, ζα εθπιεξσζεί. Ο Υξηζηφο ζα εμαπνιχζεη ζηνλ θφζκν ησλ αλζξψπσλ ηελ ηζρχ θαη ηε δηαθξηηηθή ελέξγεηα ηεο ελνξαηηθήο αγάπεο. Σα απνηειέζκαηα ηεο δηαλνκήο απηήο ηεο ελέξγεηαο ηεο αγάπεο ζα είλαη δηπιά:
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
81
1. Αλαξίζκεηνη άλδξεο θαη γπλαίθεο ζε θάζε ρψξα ζα ζπγθξνηήζνπλ νκάδεο γηα ηελ πξνψζεζε ηεο θαιήο ζέιεζεο θαη γηα ηε δεκηνπξγία νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Θα είλαη ηφζν κεγάινο ν αξηζκφο ηνπο, ψζηε απφ κηα κηθξή θαη ζρεηηθά αζήκαληε κεηνλφηεηα ζα γίλνπλ ε κεγαιχηεξε θαη πην επεξεάδνπζα δχλακε ζηνλ θφζκν. Μέζσ απηψλ ζα κπνξέζεη λα εξγαζζεί επηηπρψο ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. 2. Απηή ε δξψζα ελέξγεηα ηεο αγαπεηηθήο θαηαλφεζεο ζα θηλεηνπνηήζεη κηα ηεξάζηηα αληίδξαζε ελάληηα ζηε δχλακε ηνπ κίζνπο. Σν κίζνο, ε ρσξηζηηθφηεηα θη ν απνθιεηζκφο ζα θηάζνπλ λα ζεσξνχληαη ζαλ ην κφλν ακάξηεκα, γηαηί ζ’ αλαγλσξηζζεί φηη φια ηα ακαξηήκαηα – φπσο αλαθέξνληαη θαη ζεσξνχληαη πιένλ σο ιάζε – πεγάδνπλ κφλν απφ ην κίζνο ή απ’ ην πξντφλ ηνπ, ηελ αληηθνηλσληθή ζπλείδεζε. Σν κίζνο θαη νη εμαξηεκέλεο ζπλέπεηέο ηνπ είλαη ην αιεζηλφ ακάξηεκα θαηά ηνπ Αγίνπ Πλεχκαηνο, γηα ην νπνίν θηινλίθεζαλ ηφζν πνιχ νη ζρνιηαζηέο, παξαβιέπνληαο (ζηελ αλνεζία ηνπο) ηελ απιφηεηα θαη ηελ θαηαιιειφηεηα ηνπ αιεζηλνχ νξηζκνχ. Ζ ηζρχο ηεο ηεξαξρηθήο πλεπκαηηθήο θξνχζεο πνπ εζηηάδεηαη δηα ηνπ Υξηζηνχ θαη ησλ εξγαδφκελσλ καζεηψλ Σνπ, ζα είλαη ηφζν κεγάιε ψζηε ε ρξεζηκφηεηα, ε πξαθηηθφηεηα θαη ε θπζηθφηεηα ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ ζα γίλεη ηφζν θαλεξή, νπφηε νη παγθφζκηεο ππνζέζεηο ζα δηεπζεηεζνχλ γνξγά θαη ζα εγθαηληαζζεί ε λέα επνρή ηεο θαιήο ζέιεζεο θαη ηεο εηξήλεο ζηε γε. Ζ λέα θνπιηνχξα θαη ν λένο πνιηηηζκφο ζα είλαη ηφηε εθηθηά. Γελ είλαη ε εηθφλα θάπνηνπ αηζηφδνμνπ, κπζηηθηζηηθνχ θη αλέθηθηνπ γεγνλφηνο. Γε βαζίδεηαη ζε επζεβή πφζν ή ηπθιή ειπίδα. ήκεξα ήδε νη καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ θεξχζζνπλ ηε δνμαζία ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ· άλδξεο θαη γπλαίθεο θαιήο ζέιεζεο επηρεηξνχλ λα δείμνπλ φηη κφλν δηα ηεο θαιήο ζέιεζεο κπνξεί λα επέιζεη αιεζηλή εηξήλε ζην ζηίβν ηεο δηεζλνχο δσήο. ηελ παξνπζίαζε ηεο αιεζηλήο “δσληάληαο” ηελ νπνία ζα θαηαδείμεη ν Υξηζηφο ζηνλ θφζκν ησλ ζθεπηφκελσλ αλζξψπσλ, δελ ππάξρεη αλαγθαζηηθά ρψξνο γηα απνθιεηζηηθφηεηα ή ρσξηζηηθφηεηα, επεηδή ε “πεξηζζή δσή” (πνπ επηδηψθεη λα καο δηνρεηεχζεη) είλαη έλα ειεχζεξν θαη ξένλ ξεχκα πνπ παξαζχξεη εκπφδηα θαη θξαγκνχο θη εγθαζηδξχεη ηελ αθψιπηε θπθινθνξία ηεο αιήζεηαο θαη ηεο ίδηαο ηεο δσήο – ησλ νπνίσλ ε νπζηψδεο πνηφηεηα είλαη ε αγάπε. ιεο νη παγθφζκηεο ζξεζθείεο ππνζηεξίδνπλ ην γεγνλφο φηη ν Θεφο είλαη νπζηαζηηθά Αγάπε θη φηη ν Θεφο είλαη νπζηαζηηθά δσή θαζψο θαη λνεκνζχλε. Ζ δσή απηή κεηαθέξεη καδί ηεο ηελ νπζηψδε πνηφηεηα ηεο ζέιεζεο ηνπ Θενχ θαζψο θαη ηελ αγάπε ηνπ Θενχ. Ακθφηεξεο είλαη εμίζoπ ζεκαληηθέο, γηαηί ε ζέιεζε απηή εμεηδηθεχεηαη κε ηελ αγάπε. Οη άλζξσπνη κέρξη ηψξα δε γλσξίδνπλ ηίπνηε γηα ηελ πξαγκαηηθή θχζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δσληάληαο πνπ ελεξγνπνηείηαη απφ αγάπε θαη ζέιεζε, παξά κε κηα αφξηζηε ζεσξεηηθή έλλνηα. Ζ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ ζα εδξαηψζεη ην γεγνλφο ηεο ζείαο απηήο δσληάληαο· ην έξγν πνπ ζα εθηειέζεη – κε ηε βνήζεηα ησλ καζεηψλ Σνπ – ζα θαηαδείμεη ηελ αγάπε θαη ην ζείν ζθνπφ πνπ βξίζθνληαη πίζσ απφ θάζε θαηλνκεληθή εκπεηξία.
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
82
Ζ εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ είλαη κηα φςε ηεο ζείαο ζέιεζεο γηα ηελ αλζξσπφηεηα θαη ε επφκελε έδξα ηεο ζείαο έθθξαζεο πνπ ζα εθδεισζεί ζηηο αλζξψπηλεο ππνζέζεηο – αηνκηθέο, θνηλνηηθέο, εζληθέο θαη δηεζλείο. Σίπνηε θαη πνηέ δελ εκπφδηζε ηειηθά ηε ζεία απηή έθθξαζε, εθηφο απ’ ηνλ παξάγνληα ηνπ ρξόλνπ θη απηφο ν παξάγνληαο ηνπ ρξφλνπ θαζνξίδεηαη απ’ ηελ αλζξσπόηεηα θαη είλαη έθθξαζε ηεο ζείαο ειεχζεξεο βνχιεζεο. Ζ απνζθνπνχκελε ζεία πξφζεζε κπνξεί λα πξνρσξήζεη ζηελ εθδήισζε γξήγνξα ή αξγά, αλάινγα κε ηελ απφθαζε ηνπ αλζξψπνπ· κέρξη ηψξα ν άλζξσπνο απνθάζηζε κηα αξγή – πνιχ αξγή – εθδήισζε. Δδψ θαίλεηαη ε ειεπζεξία ηεο αλζξψπηλεο βνχιεζεο. Δπεηδή ε ζεηφηεηα ελππάξρεη ή είλαη παξνχζα ζ’ φιεο ηηο κνξθέο θη επνκέλσο ζ’ φια ηα αλζξψπηλα φληα, ε ζέιεζε απηή πξέπεη ηειηθά λα εθπιεξσζεί· ιφγσ ηεο ηεξάζηηαο πιηθήο πξφζεζεο (κηιψληαο εζσηεξηθά) φισλ ησλ κνξθψλ πξνο ην παξφλ, ε Θέιεζε απηή έρεη κέρξη ηψξα θαζπζηεξήζεη ζηελ έθθξαζή ηεο· δελ ήηαλ ε ζέιεζε ηνπ αλζξψπνπ λα εδξαηψζεη νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο. Απ’ φπνπ θαη ε πνηλή ηνπ πνιέκνπ, ην καξηχξην ησλ κνξθψλ θαη ε δπζηπρία ζηελ αλζξψπηλε δσή ζήκεξα. Οη παξάγνληεο απηνί επηθέξνπλ έλα κεγάιν θαη γεληθφ κεηαζρεκαηηζκφ· νη ελδείμεηο ηνπο κπνξνχλ λα ηδσζνχλ εχθνια απφ ηνπο πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνπο αλζξψπνπο. Οη άλζξσπνη απηνί ιέλε ζπλέρεηα (φπσο έθαλε ν Υξηζηφο ζηνλ Κήπν ηεο Γεζζεκαλή) “Γελεζήησ ην ζέιεκά ζνπ”. (Μαηζ. 26.39.) Σν ιέλε απφ άγλνηα θαη ζπρλά κε απειπηζία· σζηφζν ππνδεηθλχεη κηα γεληθή δηαδηθαζία πλεπκαηηθνχ αλαπξνζαλαηνιηζκνχ, ππνηαγήο θαη ζπλαίλεζεο. Ο Υξηζηφο εθδήισζε απηή ηελ ππνηαγή φηαλ είπε, “θαηαβέβεθα νπρ ίλα πνηψ ην ζέιεκα ην εκφλ, αιιά ην ζέιεκα ηνπ πέκςαληφο κε”. (Ησάλ. 6.38.) Απέδεημε ηε ζπλαίλεζή Σνπ φηαλ αλέθξαμε: “Πάηεξ πιελ κε ην ζέιεκά κνπ, αιιά ην ζνλ γηλέζζσ”. Ζ ππνηαγή πεξηέρεη ηα ζηνηρεία ηεο θαζππφηαμεο ζηηο πεξηζηάζεηο θαη κηαο αλαγλψξηζεο πνπ κπνξεί λα κελ θαηαλνεί, αιιά ππνηάζζεηαη ζ’ εθείλν πνπ επηβάιιεηαη. Ζ ζπλαίλεζε πεξηέρεη ην ζηνηρείν ηεο θαηαλννχζαο αληίιεςεο θη απηή ζεκαδεχεη έλα κεγάιν βήκα πξνο ηα εκπξφο. Ακθφηεξεο απνδέρνληαη ην γεγνλφο κηαο ζείαο επηζθηάδνπζαο ζέιεζεο ζηε δσή ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο ζήκεξα· ακθφηεξεο πξνεηνηκάδνπλ ηελ αλαγλψξηζε ηνπ έξγνπ ηνπ Υξηζηνχ ζηελ επίηεπμε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Πξνο ην παξφλ ε ππνηαγή ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο ζηε ζεία ζέιεζε είλαη κηα αξλεηηθή ππνηαγή· ε αιεζηλή ππνηαγή είλαη κηα ζεηηθή ζηάζε πλεπκαηηθήο πξνζδνθίαο πνπ νδεγεί ηειηθά ζε κηα ζεηηθή ζπλαίλεζε. Μπνξεί επίζεο λα ηδσζεί κηα πλεπκαηηθή πξνζδνθία· ν ξφινο ηνπ έξγνπ ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ είλαη λα ηελ εληείλεη. Πξέπεη επίζεο λα θαιιηεξγήζεη ηελ πλεπκαηηθή ππνηαγή θαη ηε λνήκνλα ζπλαίλεζε ζηηο κάδεο νη νπνίεο δηαηξνχληαη θαλνληθά ζε δχν ηάμεηο πνπ εθθξάδνπλ ηηο δχν απηέο ζηάζεηο· απηνί νη παξάγνληεο ηεο ππνηαγήο, ηεο ζπλαίλεζεο θαη ηεο πξνζδνθίαο ιαλζάλνπλ ζε θάζε άλζξσπν. Οη ηξεηο απηέο ζείεο δπλακηθφηεηεο ζα επηηξέςνπλ ζηνπο αλζξψπνπο λ’ αληαπνθξηζνχλ ζην κήλπκα ηνπ Υξηζηνχ θη επνκέλσο ε αληδηνηειήο ζπζία, ν θαηαλνψλ ζπκβηβαζκφο θαη ε αληίιεςε ησλ πνιιψλ θαη δηαθνξεηηθψλ απφςεσλ (αλαγθαία γηα ηελ εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ) ζα είλαη πνιχ επθνιφηεξν λα πξαγκαησζνχλ.
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
83
Θα ήηαλ ρξήζηκν γηα φινπο καο λα ζηνραζζνχκε ηνπο παξάγνληεο πνπ αλαγλσξίδνληαη ζηελ ππνηαγή θαη ηε ζπλαίλεζε. Ζ εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ ζπλεπάγεηαη εγθαηάιεηςε, απάξλεζε, ππνηαγή ζηα πθηζηάκελα γεγνλφηα θαη πεηζήληα ζπλαίλεζε ζην ζείν λφκν. Δίλαη ηα πξάγκαηα πνπ θαηέδεημε πξνεγνπκέλσο ν Υξηζηφο ζηε Γε θαη είλαη ηα πξάγκαηα πνπ ζα βνεζήζεη ηελ αλζξσπφηεηα λα δερζεί κε ελζνπζηαζκφ θαη θαηαλφεζε. Απηφ ζα θέξεη ηελ επηπρία. Ζ επηπρία είλαη έλα δχζθνιν κάζεκα· είλαη γηα ην αλζξψπηλν γέλνο κηα εληειψο λέα εκπεηξία θαη ν Υξηζηφο πξέπεη λα δηδάμεη ζηνπο αλζξψπνπο πψο λα ρεηξηζζνχλ νξζά ηελ επηπρία, λα ππεξληθήζνπλ ηηο αξραίεο έμεηο ηεο δπζηπρίαο θη έηζη λα γλσξίζνπλ ηελ έλλνηα ηεο αιεζηλήο ραξάο. Ο Υξηζηφο δελ έξρεηαη φκσο κφλν γηα λα δηδάμεη ζηνπο αλζξψπνπο ηελ αλάγθε ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ· έξρεηαη λα ηνπο δηδάμεη πψο λα ηηο εδξαηψλνπλ κε επηηπρία. ΗΗ. Ο Υξηζηόο ζα Γηδάμεη ην Νόκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο. Ο Νφκνο απηφο είλαη ην θχξην ζπκπιήξσκα ηνπ Νφκνπ ηεο Δμέιημεο. Πνηέ δελ έγηλε αληηιεπηφο ή νξζά θαηαλνεηφο ζηε Γχζε θαη ζηελ Αλαηνιή φπνπ ηνλ δέρνληαη ζαλ δηέπνπζα αξρή ηεο δσήο, δελ απνδείρζεθε ρξήζηκνο γηαηί ην απνηέιεζκά ηνπ ππήξμε απνραπλσηηθφ θη επηδήκην ζηελ πξφνδν. ηελ Αλαηνιή ν ζπνπδαζηήο ηνλ ζεσξεί φηη ηνπ παξέρεη αθζνλία ρξφλνπ· απηή εμνπδεηέξσζε ηελ θηλνχζα πξνζπάζεηα γηα ηελ επίηεπμε θάπνηνπ ζηφρνπ. Ο κέζνο Υξηζηηαλφο ζπγρέεη ην Νφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο κε εθείλν πνπ απνθαιεί “κεηεκςχρσζε” θαη ζπρλά πηζηεχεη φηη ν Νφκνο ηεο Δπαλαγέλλεζεο ππνδειψλεη ηελ είζνδν αλζξψπηλσλ φλησλ ζε ζψκαηα δψσλ ή θαηψηεξσλ κνξθψλ δσήο. Κάηη ηέηνην δε ζπκβαίλεη θαζφινπ. Καζψο ε δσή ηνπ Θενχ πξννδεχεη απφ κνξθή ζε κνξθή, ε δσή απηή ζηα ππαλζξψπηλα βαζίιεηα ηεο θχζεο πξνρσξεί πξννδεπηηθά απφ ηηο νξπθηέο κνξθέο ζηηο θπηηθέο κνξθέο θαη απφ ηηο θπηηθέο απηέο κνξθέο ζηηο δσψδεηο κνξθέο· απφ ην ζηάδην ηεο δσψδνπο κνξθήο ε δσή ηνπ Θενχ πεξλά ζην αλζξψπηλν βαζίιεην θαη ππφθεηηαη ζην Νφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο θη όρη ζην λφκν ηεο Μεηεκςχρσζεο. ’ φζνπο γλσξίδνπλ θάηη απ’ ην λφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο ή Δπαλελζάξθσζεο, ην ιάζνο θαίλεηαη γεινίν. ηνλ νξζφδνμν Υξηζηηαλφ πξνθαιεί θξίθε ε δνμαζία ή ε ζεσξία ηεο επαλελζάξθσζεο· αλ φκσο ηνπ ππνβάιεη θαλείο ην εξψηεκα πνπ έζεζαλ ζηνλ Υξηζηφ νη καζεηέο Σνπ γηα ηνλ ηπθιφ: “Ραββί, ηηο ήκαξηελ, νχηνο ή νη γνλείο απηνχ, ίλα ηπθιφο γελλεζή;” (Ησάλ. 9.2) αξλνχληαη ηηο ζπλέπεηεο· ή εθθξάδνπλ θαηάπιεμε ή εηξσλεία, αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε. Ζ παξνπζίαζε ζηνλ θφζκν ηεο ζθέςεο απφ ην κέζν απνθξπθηζηή ή εθπξφζσπν ηεο ζενζνθίαο ππήξμε ζπλνιηθά νηθηξή. Τπήξμε νηθηξή γηαηί παξνπζηάζζεθε ρσξίο λνεκνζχλε. Σν θαιχηεξν πνπ κπνξεί λα ιερζεί είλαη φηη εμνηθείσζαλ ην επξχ θνηλφ κε ηε ζεσξία· αλ σζηφζν παξνπζηαδφηαλ κε πεξηζζφηεξε λνεκνζχλε, ίζσο γηλφηαλ γεληθφηεξα απνδεθηή ζηε Γχζε. Αλ ν ζηφρνο ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ δηδαρζεί παγθφζκηα απφ ηνλ Υξηζηφ, ε έκθαζε ηεο δηδαζθαιίαο Σνπ πξέπεη λα ηεζεί ζην λφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο. Απηφ είλαη αλαπφθεπθην, γηαηί ζηελ αλαγλψξηζε απηνχ ηνπ λφκνπ ζα βξεζεί ε ιχζε φισλ ησλ πξνβιεκάησλ ηεο αλζξσπφηεηαο θαη ε απάληεζε ζε πνιιά απφ ηα αλζξψπηλα εξσηήκαηα.
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
84
Ζ δνμαζία απηή ζα απνηειέζεη έλαλ απ’ ηνπο βαζηθνχο ηφλνπο ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο, θαζψο θαη πξάθηνξα δηεπθξίληζεο γηα κηα θαιχηεξε θαηαλφεζε ησλ παγθφζκησλ ππνζέζεσλ. ηαλ ήηαλ πξνεγνπκέλσο εδψ πξνζσπηθά ν Υξηζηφο, ηφληζε ην γεγνλφο ηεο ςπρήο θαη ηελ αμία ηνπ αηφκνπ. Δίπε ζηνπο αλζξψπνπο φηη ζα κπνξνχζαλ λα ζσζνχλ δηα ηεο δσήο ηεο ςπρήο θαη ηνπ Υξηζηνχ κέζα ζηελ αλζξψπηλε θαξδηά. Δίπε επίζεο φηη “εάλ κε ηηο γελλεζή άλσζελ, νπ δχλαηαη ηδείλ ηελ βαζηιείαλ ηνπ Θενχ”. (Ησάλ. 3.3.) Μφλν ςπρέο κπνξνχλ λα ιεηηνπξγνχλ σο πνιίηεο απηήο ηεο βαζηιείαο θη απηή ηελ πξνλνκηνχρν ιεηηνπξγία έζεζε γηα πξψηε θνξά ελψπηνλ ηεο αλζξσπφηεηαο, δίλνληαο έηζη ζηνπο αλζξψπνπο ην φξακα κηαο ζείαο δπλαηφηεηαο θη έλα αλαιινίσην ζπκπέξαζκα γηα εκπεηξία. Σνπο είπε: “Έζεζζε νπλ πκείο ηέιεηνη, ψζπεξ ν παηήξ πκψλ ν ελ ηνηο νπξαλνίο ηέιεηνο εζηίλ”. (Μαηζ. 5.48.) Σε θνξά απηή ζα δηδάμεη ζηνπο αλζξψπνπο ηε κέζνδν κε ηελ νπνία απηή ε δπλαηφηεηα κπνξεί λα γίλεη ηεηειεζκέλν γεγνλφο – κε ηε ζπλερή επάλνδν ηεο ελζαξθνχκελεο ςπρήο ζην ζρνιείν ηεο δσήο ζηε Γε γηα λα ππνζηεί εθεί ηε δηαδηθαζία ηειείσζεο, ηεο νπνίαο ν Ίδηνο ήηαλ εμέρνλ παξάδεηγκα. Απηή είλαη ε έλλνηα θαη ε δηδαζθαιία ηεο κεηελζάξθσζεο. Ο Νηέελ Ρνχληπαξ ζην βηβιίν ηνπ Νέεο Μνλέο γηα ηνπο Νένπο Αλζξώπνπο, ζει. 123, δίλεη έλαλ ηθαλνπνηεηηθφ νξηζκφ ηεο κπζηεξηψδνπο απηήο θνζκηθήο θαη αλζξψπηλεο δηαδηθαζίαο. Λέεη φηη: “Ζ αηνκηθή δνκή ηεο λέαο εθδήισζεο ξπζκίδεηαη αλαγθαζηηθά απφ ηε κε εθπιήξσζε ηνπ παξειζφληνο· απφ ηα θαηάινηπα, ηηο απνηπρίεο ηνπ παξειζφληνο – πνπ δηαηεξνχληαη ζηα αξρεία ηεο θχζεο ζηε κλήκε ηεο παγθφζκηαο νπζίαο”. Οιφθιεξε ε ηζηνξία – ε δηθή ζαο θαη ε δηθή κνπ θαη ηνπ θαζελφο – θαιχπηεηαη ζηηο ιίγεο απηέο ιέμεηο. Πξέπεη λα ζπκάζηε φηη πξαθηηθά φιεο νη απνθξπθηζηηθέο νκάδεο θαη ηα θείκελα ηφληζαλ αλφεηα ηηο πεξαζκέλεο ελζαξθψζεηο θαη ηελ αλάθηεζή ηνπο· ε αλάθηεζε απηή δελ επηδέρεηαη ινγηθφ έιεγρν – ν θαζέλαο κπνξεί λα ιέεη θαη λα ηζρπξίδεηαη φ,ηη ζέιεη· ε δηδαζθαιία ζηεξίρζεθε ζε θαληαζηηθνχο θαλφλεο νη νπνίνη ππνηίζεηαη φηη δηέπνπλ ηελ εμίζσζε ηνπ ρξφλνπ θαη ηα δηαζηήκαηα κεηαμχ ησλ δσψλ, ιεζκνλψληαο φηη ν ρξφλνο είλαη κηα ηδηφηεηα ηεο εγθεθαιηθήο ζπλείδεζεο θη φηη αλ δηαρσξηζζεί απφ ηνλ εγθέθαιν, ν ρξφλνο είλαη αλχπαξθηνο· ε έκθαζε δφζεθε πάληα ζε κηα θαληαζηηθή παξνπζίαζε ζρέζεσλ. Ζ δηδαζθαιία (πνπ δφζεθε σο ηψξα γηα ηε κεηελζάξθσζε) πξνμέλεζε κεγαιχηεξε δεκηά παξά θαιφ. Μφλν έλαο παξάγνληαο έρεη θάπνηα αμία: ε χπαξμε ηνπ Νφκνπ ηεο Δπαλαγέλλεζεο, πνπ ζπδεηείηαη ηψξα απφ πνιινχο θαη γίλεηαη απνδεθηφο απφ ρηιηάδεο. Πέξαλ ηνπ γεγνλφηνο φηη πθίζηαηαη έλαο ηέηνηνο λφκνο, γλσξίδνπκε ιίγα θη φζνη γλσξίδνπλ απφ πείξα ηελ πξαγκαηηθή θχζε απηήο ηεο επηζηξνθήο, απνξξίπηνπλ έληνλα ηηο αλφεηεο θη απίζαλεο ιεπηνκέξεηεο ηηο νπνίεο δίλνπλ ζαλ γεγνλφηα ηα ζενζνθηθά θαη απνθξπθηζηηθά ζψκαηα. Ο Νόκνο ππάξρεη· γηα ηηο ιεπηνκέξεηεο ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ δε γλσξίδνπκε πξνο ην παξόλ ηίπνηε. Λίγα κφλν πξάγκαηα κπνξνχλ λα ιερζνχλ κε αθξίβεηα γη’ απηφλ θαη ηα ιίγα απηά δελ επηδέρνληαη αληίξξεζε: 1. Ο Νφκνο ηεο Δπαλαγέλλεζεο είλαη έλαο κεγάινο θπζηθφο λφκνο πάλσ ζηνλ πιαλήηε καο.
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
85
2. Δίλαη κηα δηαδηθαζία πνπ ζεζπίδεηαη θαη πξνσζείηαη ππφ ην Νφκν ηεο Δμέιημεο. 3. πλδέεηαη ζηελά θαη ξπζκίδεηαη απφ ην Νφκν ηνπ Αηηίνπ θαη Απνηειέζκαηνο. 4. Δίλαη κηα δηαδηθαζία πξννδεπηηθήο αλάπηπμεο πνπ επηηξέπεη ζηνπο αλζξψπνπο λα πξνρσξνχλ απφ ηηο ρνλδξνεηδέζηεξεο κνξθέο ηνπ κε ζθεπηφκελνπ πιηζκνχ ζε κηα πλεπκαηηθή ηειείσζε θαη κηα λνήκνλα αληίιεςε ε νπνία ζα επηηξέςεη ζηνλ άλζξσπν λα γίλεη κέινο ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ. 5. Δπζχλεηαη γηα ηηο δηαθνξέο κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ θαη – ζε ζρέζε κε ην Νφκν ηνπ Αηηίνπ θαη Απνηειέζκαηνο (πνπ ζηελ Αλαηνιή θαιείηαη Νφκνο ηνπ Κάξκα) – επζχλεηαη γηα ηηο δηαθνξέο ζηηο πεξηζηάζεηο θαη ηηο ζηάζεηο ζηε δσή. 6. Δίλαη ε έθθξαζε ηεο φςεο ζέιεζε ηεο ςπρήο θαη δελ είλαη απνηέιεζκα θάπνηαο κνξθηθήο απφθαζεο· είλαη ε ςπρή ζε φιεο ηηο κνξθέο πνπ κεηελζαξθψλεηαη, επηιέγνληαο θαη δνκψληαο θαηάιιεινπο θπζηθνχο, ζπλαηζζεκαηηθνχο θαη λνεηηθνχο θνξείο κέζσ ησλ νπνίσλ ζα κάζεη ηα επφκελα αλαγθαία καζήκαηα. 7. Ο Νφκνο ηεο Δπαλαγέλλεζεο (φζνλ αθνξά ηελ αλζξσπφηεηα) έξρεηαη ζε δξαζηεξηφηεηα ζην ςπρηθφ πεδίν. Ζ ελζάξθσζε ππνθηλείηαη θαη δηεπζχλεηαη απ’ ην ςπρηθφ επίπεδν ζην λνεηηθφ πεδίν. 8. Οη ςπρέο ελζαξθψλνληαη ζε νκάδεο, θπθιηθά, ππφ ην λφκν θαη γηα λα επηηχρνπλ νξζέο ζρέζεηο κε ην Θεφ θαη κε ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπο. 9. Ζ πξννδεπηηθή αλέιημε ππφ ην Νφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο ξπζκίδεηαη θπξίσο απ’ ηε λνεηηθή αξρή, γηαηί “φπσο ζθέπηεηαη ν άλζξσπνο ζηελ θαξδηά ηνπ, έηζη θαη είλαη”. Οη ιίγεο απηέο ιέμεηο πξέπεη λα εμεηαζζνχλ πνιχ πξνζεθηηθά. 10. Τπφ ην Νφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο ν άλζξσπνο αλαπηχζζεη βξαδέσο ην λνπ, θαηφπηλ ν λνπο αξρίδεη λα ειέγρεη ηελ αηζζεκαηηθή, ζπλαηζζεκαηηθή θχζε θαη ηειηθά απνθαιχπηεη ζηνλ άλζξσπν ηελ ςπρή, ηε θχζε θαη ην πεξηβάιινλ ηεο. 11. ’ απηφ ην ζεκείν ηεο αλάπηπμήο ηνπ ν άλζξσπνο αξρίδεη λα βαδίδεη ηελ Αηξαπφ ηεο Δπηζηξνθήο θαη (κεηά απφ πνιιέο δσέο) πξνζαλαηνιίδεηαη βαζκηαία ζηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ. 12. ηαλ – δηα ηεο αλαπηπρζείζαο λνεηηθφηεηαο, ηεο ζνθίαο, ηεο πξαθηηθήο ππεξεζίαο θαη ηεο θαηαλφεζεο – ν άλζξσπνο κάζεη λα κε δεηά ηίπνηε γηα ην ρσξηζηφ εαπηφ, ηφηε απαξλείηαη ηελ επηζπκία γηα ηε δσή ζηνπο ηξεηο θφζκνπο θαη απειεπζεξψλεηαη απφ ην Νφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο. 13. Έρεη πιένλ νκαδηθή ζπλείδεζε, έρεη επίγλσζε ηεο ςπρηθήο νκάδαο ηνπ θαη ηεο ςπρήο ζ’ φιεο ηηο κνξθέο θη έρεη επηηχρεη – φπσο απαίηεζε ν Υξηζηφο – έλα ζηάδην Υξηζηηθήο ηειεηφηεηαο, θζάλνληαο “εηο κέηξνλ ειηθίαο ηνπ πιεξψκαηνο ηνπ Υξηζηνχ”. (Δθ. 4.13.) Πέξαλ απηήο ηεο γελίθεπζεο θαλέλα λνήκνλ άηνκν δε ζα επηρεηξήζεη λα πξνρσξήζεη. ηαλ επαλεκθαληζζεί ν Υξηζηφο, ε γλψζε καο ζα γίλεη αιεζηλφηεξε θαη πην ξεαιηζηηθή· ζα γλσξίζνπκε φηη ζπλδεφκαζηε αηψληα κε ηηο ςπρέο φισλ ησλ αλζξψπσλ θη φηη έρνπκε ζπγθεθξηκέλε ζρέζε κε φζνπο κεηελζαξθψλνληαη καδί καο, καζαίλνπλ ηα ίδηα καζήκαηα κε καο θαη βηψλνπλ θαη πεηξακαηίδνληαη καδί καο. Ζ απνδεηγκέλε θη απνδεθηή απηή γλψζε ζ’ αλαγελλήζεη ηηο θαζαπηέο πεγέο ηεο αλζξψπηλεο δσήο καο. Θα
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
86
γλσξίζνπκε φηη φιεο νη δπζθνιίεο θη φια ηα πξνβιήκαηά καο πξνθαινχληαη απ’ ηελ απνηπρία καο λ’ αλαγλσξίζνπκε ην ζεκειηψδε απηφ Νφκν, κε ηηο επζχλεο θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ· ζα κάζνπκε ηφηε βαζκηαία λα ειέγρνπκε ηηο δξαζηεξηφηεηέο καο κε ηε δίθαηε θαη πεξηνξηζηηθή ηνπ δχλακε. Ο Νφκνο ηεο Δπαλαγέλλεζεο ελζσκαηψλεη ηελ πξαθηηθή γλψζε πνπ ρξεηάδνληαη ζήκεξα νη άλζξσπνη γηα λα δήζνπλ δίθαηα θαη νξζά ηε ζξεζθεπηηθή, πνιηηηθή, νηθνλνκηθή, θνηλνηηθή θαη ηδησηηθή δσή ηνπο θη έηζη λα εδξαηψζνπλ νξζέο ζρέζεηο κε ηε ζεία δσή ζ’ φιεο ηηο κνξθέο. ΗΗΗ. Ζ Απνθάιπςε ησλ Μπζηεξίσλ ηεο Μύεζεο. Πνιιά απ’ φζα γξάθνληαη εδψ θαη κεηαδίδνληαη ζ’ απηέο ηηο ζειίδεο, αθνξνχλ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ηελ εκθάληζε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ – κηα εκθάληζε πνπ κπνξεί πιένλ λα ιάβεη ρψξα εμαηηίαο ηξηψλ παξαγφλησλ: 1. Σεο αλάπηπμεο απηήο ηεο Βαζηιείαο πάλσ ζηε Γε θαη ησλ ρηιηάδσλ αλζξψπσλ πνπ αλαγλσξίδνπλ ηνπο λφκνπο ηεο θαη πξνζπαζνχλ λα δήζνπλ ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο θαη ην πλεχκα ηεο. 2. Σνπ γεγνλφηνο φηη ηα ζεκεία ησλ θαηξψλ θαη ε πιαηηά αλάγθε ηεο αλζξσπφηεηαο εθέιθπζαλ ηνλ Υξηζηφ θη φηη απνθάζηζε λα επαλεκθαληζζεί. 3. Σεο επηθιεηηθήο θξαπγήο ηεο αλζξσπφηεηαο, ε νπνία θάζε ζηηγκή αλέξρεηαη “ζην κπζηηθφ ηφπν ηνπ Τςίζηνπ” θαη ηεο Ηεξαξρίαο ε νπνία ζρεδηάδεη λ’ αλαδπζεί φηαλ εκθαληζζεί ν Υξηζηφο θαη απνθαηαζηήζεη ηελ εμνπζία ηνπ Πλεχκαηνο πάλσ ζηε Γε. Ζ ψξα ηεο απνθαηάζηαζεο ησλ αξραίσλ Μπζηεξίσλ έρεη θζάζεη. Σα γεγνλφηα απηά έγηλαλ πιαηηά γλσζηά ζηε δηάξθεηα ησλ δχν ηειεπηαίσλ εηψλ ζαλ απνηέιεζκα ηεο θάζαξζεο ηεο Γεο κε ην κέζνλ ηνπ παγθφζκηνπ πνιέκνπ (1914-1945) θαη δηα ηνπ πφλνπ ζηνλ νπνίν ππνβιήζεθε ε αλζξσπφηεηα (κε έλα εμίζνπ ηζρπξφ εμαγληζηηθφ απνηέιεζκα πνπ ζα εθδεισζεί αξγφηεξα). Θα γίλεη ηφηε δπλαηφ γηα ηελ Ηεξαξρία, ηε κέρξη ηψξα αφξαηε Δθθιεζία ηνπ Υξηζηνχ, λα εμσηεξηθεπζεί θαη λα ιεηηνπξγήζεη αλνηρηά ζην θπζηθφ πεδίν. Απηφ ζα ππνδείμεη κηα επηζηξνθή ζηελ θαηάζηαζε πνπ ππήξρε ηηο Αηιάληεηεο εκέξεο φπνπ (γηα λα ρξεζηκνπνηήζσ ην Βηβιηθφ ζπκβνιηζκφ, Γέλ., 2, 3) ν Θεφο βάδηδε κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ· κηινχζε καδί ηνπο θαη δελ ππήξρε θξαγκφο κεηαμχ ηνπ Βαζηιείνπ ησλ αλζξψπσλ θαη ηνπ Βαζηιείνπ ηνπ Θενχ. Ζ ζεηφηεηα ήηαλ ηφηε παξνχζα ζε θπζηθή κνξθή θαη ηα Μέιε ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο θαζνδεγνχζαλ θαη δηεχζπλαλ θαλεξά ηηο ππoζέζεηο ηεο αλζξσπφηεηαο, φζν ην επέηξεπε ε έκθπηε ειεπζεξία ηνπ αλζξψπνπ. Σψξα, ζην άκεζν κέιινλ θαη ζε αλψηεξε ζηξνθή ηεο ζπείξαο ηεο δσήο, απηφ ζα ζπκβεί πάιη. Οη Γηδάζθαινη ζα βαδίζνπλ θαλεξά κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ· ν Υξηζηφο ζα επαλεκθαληζζεί ζε θπζηθή Παξνπζία. Έλα άιιν πξάγκα πνπ ζα ζπκβεί ζα είλαη φηη ηα αξραία Μπζηήξηα ζ’ απνθαηαζηαζνχλ, νη αξραίνη νδνδείθηεο ζα αλαγλσξηζζνχλ μαλά – εθείλνη νη νδνδείθηεο πνπ ηφζν πηζηά δηαθχιαμε ν Σεθηνληζκφο θαη νη νπνίνη βξίζθνληαη σο ηψξα βαιζακσκέλνη κε αζθάιεηα ζηα Σεθηνληθά ηππηθά, αλακέλνληαο ηελ εκέξα ηεο απνθαηάζηαζεο θαη ηεο αλάζηαζεο. Σα αξραία απηά Μπζηήξηα είραλ αξρηθά δνζεί ζηελ αλζξσπφηεηα απφ ηελ Ηεξαξρία
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
87
θαη πεξηέρνπλ νιφθιεξν ην θιεηδί ηεο εμειηθηηθήο δηαδηθαζίαο, θξπκκέλν ζε αξηζκνχο, ηππηθά, ιέμεηο θαη ζχκβνια· απηά θαιχπηνπλ ην κπζηηθφ ηεο θαηαγσγήο θαη ηνπ πεπξσκέλνπ ηνπ αλζξψπνπ, εηθνλίδνληαο κε ηππηθά θαη ηειεηνπξγίεο ηε καθξά, πνιχ καθξά αηξαπφ πνπ πξέπεη λα βαδίζεη πίζσ ζην θσο. Παξέρνπλ επίζεο (φηαλ εξκελεπζνχλ θαη παξνπζηαζζνχλ νξζά) ηε δηδαζθαιία πνπ ρξεηάδεηαη ε αλζξσπφηεηα γηα λα πεξάζεη απ’ ην ζθνηάδη ζην Φσο, απ’ ην απαηειφ ζην Πξαγκαηηθφ θαη απ’ ην ζάλαην ζηελ Αζαλαζία. Κάζε αιεζηλφο Σέθηνλαο πνπ θαηαλνεί αθφκε θαη ζε κηθξφ βαζκφ ηε ζεκαζία ησλ ηξηψλ βαζκψλ ηεο Κπαλήο ηνάο θαη ηηο ζπλέπεηεο εθείλνπ ζην νπνίν ζπκκεηέρεη, ζ’ αλαγλσξίζεη ηηο ηξεηο παξαπάλσ θξάζεηο γηα φ,ηη είλαη θαη ζ’ αλαγλσξίζεη ηε ζεκαζία ησλ ηξηψλ βαζκψλ. Αλαθέξσ εδψ ηνλ Σεθηνληθφ ζθνπφ, επεηδή ζπλδέεηαη ζηελά κε ηελ απνθαηάζηαζε ησλ Μπζηεξίσλ θαη θξάηεζε (αλά ηνπο αηψλεο) ην θιεηδί ηεο καθξά αλακελφκελεο απηήο απνθαηάζηαζεο, ζην βάζξν ηνπ νπνίνπ ζα βαζηζζεί ε απαηηνχκελε δηδαζθαιία θαη ε δνκή πνπ κπνξεί λα εθθξάζεη (φηαλ απαιιαγεί απ’ ηηο Δβξατθέο ιέμεηο θαη ηελ νξνινγία πνπ είλαη πξν πνιινχ απαξραησκέλε, παξφηη νξζή πξηλ ηξεηο ρηιηάδεο ρξφληα) ηελ ηζηνξία ηεο πξνφδνπ ηνπ αλζξψπνπ πάλσ ζηελ Αηξαπφ ηεο Δπηζηξνθήο. Απηά είλαη ηα Μπζηήξηα πνπ ζ’ απνθαηαζηήζεη ν Υξηζηφο κε ηελ επαλεκθάληζή Σνπ, αλαδσνγνλψληαο έηζη ηηο εθθιεζίεο ζε κηα λέα κνξθή θαη απνθαζηζηψληαο ην θξπκκέλν Μπζηήξην πνπ πξν πνιινχ έρνπλ απσιέζεη ιφγσ ηνπ πιηζκνχ ηνπο. Κη ν Σεθηνληζκφο επίζεο απψιεζε ηελ αιεζηλή δσληάληα πνπ θάπνηε θαηείρε, αιιά ζηηο κνξθέο θαη ηα ηππηθά ηνπ δηαηεξήζεθε ε αιήζεηα θαη κπνξεί λ’ αλαθηεζεί. Απηφ ζα θάλεη ν Υξηζηφο. Θ’ αλαβηψζεη επίζεο απηά ηα Μπζηήξηα κε άιινπο ηξφπνπο· δε ζ’ αλαδεηήζνπλ φινη ζηελ εθθιεζία ή ζηνλ Σεθηνληζκφ ηελ αλαδσνγφλεζε ηεο πλεπκαηηθήο δσήο ηνπο. Σα αιεζηλά Μπζηήξηα ζ’ απνθαιπθζνχλ επίζεο δηα ηεο επηζηήκεο θαη ην θίλεηξν γηα ηελ έξεπλά ηνπο ζα δνζεί απφ ηνλ Υξηζηφ. Σα Μπζηήξηα πεξηέρνπλ ζηηο θφξκνπιεο θαη ηηο δηδαζθαιίεο ηνπο ην θιεηδί ηεο επηζηήκεο πνπ ζα μεθιεηδψζεη ην κπζηήξην ηνπ ειεθηξηζκνχ – ηεο κέγηζηεο πλεπκαηηθήο επηζηήκεο θαη ηεο πεξηνρήο ηεο ζείαο γλψζεο ζηνλ θφζκν, ηηο παξπθέο ηεο νπνίαο κφιηο έρνπκε αγγίμεη. Μφλν φηαλ ε Ηεξαξρία ζα είλαη νξαηά παξνχζα ζηε Γε θαη ηα Μπζηήξηα ησλ νπνίσλ Θεκαηνθχιαθεο είλαη νη καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ, ζα δνζνχλ αλνηρηά ζηνλ θφζκν, ζ’ απνθαιπθζεί ην αιεζηλφ κπζηηθφ θαη ε θχζε ησλ ειεθηξηθψλ θαηλνκέλσλ. Σα Μπζηήξηα είλαη ζε ηειεπηαία αλάιπζε ε αιεζηλή πεγή ηεο απνθάιπςεο· κπνξεί λα ζπκβεί κφλν φηαλ ν λνπο θαη ε ζέιεζε-γηα-ην-θαιφ έρνπλ ζπγρσλεπζεί θη ελσζεί θη έηζη ξπζκίδνπλ ηελ αλζξψπηλε ζπκπεξηθνξά, ψζηε λα κπνξεί λα ζπιιεθζεί κε αζθάιεηα φιε ε έθηαζε ηεο επεξρφκελεο απνθάιπςεο. Τπάξρνπλ πιαλεηηθέο ελέξγεηεο θαη δπλάκεηο ηηο νπνίεο πξνο ην παξφλ νη άλζξσπνη δελ κπνξνχλ θαη δελ ηηο ειέγρνπλ· δε γλσξίδνπλ ηίπνηε γη’ απηέο θη φκσο απ’ απηέο εμαξηάηαη ε δσή ηνπ πιαλήηε· ζπλδένληαη επίζεο ζηελά κε ηηο πεξηθξνλεκέλεο ςπρηθέο δπλάκεηο (πνπ ζήκεξα πξνζεγγίδνληαη αλφεηα θαη ρξεζηκνπνηνχληαη κε άγλνηα) θη φκσο απηέο νη δπλάκεηο (φηαλ εθηηκεζνχλ θαη ρξεζηκνπνηεζνχλ νξζά) ζ’ απνδεηρζεί φηη έρνπλ ηεξάζηηα ρξεζηκφηεηα ζηηο επηζηήκεο ηηο νπνίεο ζα απνθαιύςνπλ ηα Μπζηήξηα. Σν Μπζηήξην ησλ Αηψλσλ βξίζθεηαη δηα ηεο επαλεκθάληζεο ηνπ Υξηζηνχ ζηα
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
88
πξφζπξα ηεο απνθάιπςεο. Γηα ηεο απνθάιπςεο ηεο ςπρήο ην Μπζηήξην απηφ (ην νπνίν ζπγθαιχπηεη ε ςπρηθή γλψζε) ζ’ απνθαιπθζεί. Οη Γξαθέο ηνπ θφζκνπ πξνθήηεπαλ πάληα φηη ζην ηέινο ηνπ αηψλα ζα δνχκε ηελ απνθάιπςε εθείλνπ πνπ είλαη κπζηηθφ θαη ηελ αλάδπζε ζην θσο ηεο κέξαο εθείλνπ πνπ κέρξη ηψξα ήηαλ ζθξαγηζκέλν. Ο παξψλ θχθινο, φπσο γλσξίδνπκε, ζεκαδεχεη ην ηέινο ηεο Ηρζπαθήο επνρήο· νη επφκελνη δχν αηψλεο ζα δνπλ ηελ θαηάξγεζε ηνπ ζαλάηνπ ή κάιινλ ησλ παξεξκελεηψλ καο σο πξνο ην ζάλαην θαη ηε ζηαζεξή εδξαίσζε ηνπ γεγνλφηνο ηεο χπαξμεο ηεο ςπρήο· ε ςπρή ζα γίλεη ηφηε γλσζηφ φηη είλαη κηα νληφηεηα θαη ε θηλεηήξηα ψζεζε θαη ε πλεπκαηηθή δχλακε πίζσ απφ ηηο εθδεισκέλεο κνξθέο. Σν έξγν ηνπ Υξηζηνχ (πξηλ δχν ρηιηάδεο ρξφληα) ήηαλ λα δηαθεξχμεη νξηζκέλεο κεγάιεο δπλαηφηεηεο θαη ηελ χπαξμε κεγάισλ δπλάκεσλ. Σν έξγν Σνπ, φηαλ επαλεκθαληζζεί, ζα είλαη λα απνδείμεη ην γεγνλόο απηψλ ησλ δπλαηνηήησλ θαη λ’ απνθαιχςεη ηελ αιεζηλή θχζε θαη ηε δπλακηθφηεηα ηνπ αλζξψπνπ. Ζ δηαθήξπμή Σνπ φηη είκαζηε φινη πηνί ηνπ Θενχ θη έρνπκε έλαλ παγθφζκην Παηέξα, δε ζα ζεσξείηαη πιένλ ζην εγγχο κέιινλ ζαλ κηα σξαία, κπζηηθηζηηθή θαη ζπκβνιηθή δήισζε, αιιά ζα ζεσξείηαη ζαλ απνδεηγκέλε επηζηεκνληθή εμαγγειία. Ζ παγθφζκηα αδειθφηεηά καο θαη ε νπζηψδεο αζαλαζία καο ζ’ απνδεηρζνχλ φηη είλαη γεγνλφηα ηεο θχζεο. Σν έδαθνο πξνεηνηκάδεηαη απηή ηελ επνρή γηα ηε κεγάιε απνθαηάζηαζε ηελ νπνία ζα επηθέξεη ν Υξηζηφο. Οη παγθφζκηεο ζξεζθείεο (ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ Υξηζηηαληζκνχ) θαη ν Σεθηνληζκφο είλαη ζήκεξα ππφδηθεο ζηνλ θξηηηθφ λνπ ηεο αλζξσπφηεηαο· εθθέξζεθε ζρεδφλ νκφθσλα ε ιέμε φηη ακθφηεξεο απέηπραλ ζην ζείν έξγν πνπ ηνπο αλαηέζεθε. Παληνχ γίλεηαη αληηιεπηφ φηη πξέπεη λα εηζξεχζεη λέα δσή, αιιά απηφ ζ’ απαηηήζεη έλα λέν φξακα θαη κηα λέα πξνζέγγηζε ζηηο ζπλζήθεο δσήο θη απηφ κφλν ε εκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ κπνξεί λα ην δηδάμεη θαη λα καο βνεζήζεη λα ην επηηχρνπκε. πσο ιέεη κηα αξραία Γξαθή: “,ηη ππήξμε κπζηήξην ζα πάςεη πιένλ λα είλαη θη φ,ηη ήηαλ θαιπκκέλν ηψξα ζ’ απνθαιπθζεί· φ,ηη είρε απνζπξζεί ζ’ αλαδπζεί ζην θσο θαη ζα εληείλεη απηφ ην θσο θαη ηφηε φινη νη άλζξσπνη ζα δνπλ θαη καδί ζ’ αλαγαιιηάζνπλ. Θα έξζεη ε ψξα πνπ ε θαηαζηξνθή ζα έρεη επηηειέζεη ην επεξγεηηθφ έξγν ηεο· ηφηε νη άλζξσπνη δηα ηνπ πφλνπ ζα δεηήζνπλ φ,ηη είραλ απνξξίςεη. Με κάηαηε πξνζπάζεηα δήηεζαλ φ,ηη ήηαλ θνληά ηνπο θη εχθνιν λα επηηεπρζεί. Αθνχ ην απέθηεζαλ, βξήθαλ φηη απνδείρζεθε πξάθηνξαο ζαλάηνπ. κσο φιε ηελ ψξα δεηνχζαλ δσή, φρη ζάλαην.”
Καη ν Υξηζηφο ζα ηνπο θέξεη δσή θαη δσή πεξηζζή. Πνιχο ιφγνο γίλεηαη απηέο ηηο κέξεο γηα ηα κπζηήξηα ηεο κχεζεο. ιεο νη ρψξεο έρνπλ γεκίζεη απφ ςεπηνδαζθάινπο πνπ δηδάζθνπλ ηα ιεγφκελα Μπζηήξηα, δίλνπλ ςεπηνκπήζεηο (ζπλήζσο αληί ρξεκάησλ θαη κε δίπισκα) θαη παξαπιαλνχλ ηνπο αλζξψπνπο. Ο ίδηνο ν Υξηζηφο δίδαμε φηη ιίγν πξηλ έξζεη ζα ππήξρε απηή ε θαηάζηαζε πξαγκάησλ θη φηη παληνχ ζα δηαθεξχζζεηαη ην ςεχηηθν θαη ην θίβδειν. κσο φια απηά είλαη ελδεηθηηθά ηεο έιεπζήο Σνπ. Σν θίβδειν είλαη πάληα εγγχεζε ηνπ γλήζηνπ. Οη ιφγνη, νη ζπδεηήζεηο, νη αλφεηνη ηζρπξηζκνί, ν ςεπην-απνθξπθηζκφο θαη νη κάηαηεο πξνζπάζεηεο λα “ιάβνπλ κχεζε” (απηή ε αθαζφξηζηε θξάζε πνπ επηλφεζαλ νη αδαείο ζενζνθηζηέο δάζθαινη γηα λα εθθξάζνπλ κηα βαζηά πλεπκαηηθή εκπεηξία) ραξαθηήξηδαλ ηελ εζσηεξηθή δηδαζθαιία απφ ηε ζχγρξνλε έλαξμή ηεο ην 1875. Ζ Δ.Π. Μπιαβάηζθπ
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
89
έθεξε ηφηε ζηελ πξνζνρή ηνπ Γπηηθνχ θφζκνπ ην γεγνλφο φηη κεγάινη καζεηέο θαη Γηδάζθαινη ηεο νθίαο ήηαλ παξφληεο ζηε Γε, ππαθνχνληεο ζηελ θαζνδήγεζε ηνπ Υξηζηνχ. Αξγφηεξα κεηαλφεζε βαζηά γη’ απηφ, φπσο εθκπζηεξεχζεθε ζε κεξηθά έγγξαθα πνπ θνηλνπνίεζε ζην Δζσηεξηθφ ηεο Σκήκα. κσο φ,ηη έθαλε απνηεινχζε κέξνο ηνπ κεγάινπ ζρεδίνπ θαη δελ ήηαλ ιάζνο. Οη εξκελείεο θαη νη ππεξβνιηθέο αληηδξάζεηο ησλ ζενζνθηζηψλ ηνπ θαηξνχ ηεο ήηαλ ην ιάζνο – έλα ιάζνο πνπ δελ έρνπλ αθφκε αλαγλσξίζεη. Ζ ειίζηα απηή αληίδξαζε εληζρχζεθε θαη ππνβνεζήζεθε απ’ ηελ εξεπλεηηθή θχζε ηεο ίδηαο ηεο αλζξσπφηεηαο θαζψο θη απ’ ηελ έθεζή ηεο ε νπνία αλακθίβνια δηεγέξζεθε. Άλζξσπνη γεκάηνη απιεζηία θη εκπνξηθή θεξδνζθνπία εθκεηαιιεχζεθαλ ην ζέκα θη αθφκε ην θάλνπλ. Χζηφζν ην νιηθφ απνηέιεζκα φισλ απηψλ ησλ αλνεζηψλ θαη ιαζψλ ζηελ παξνπζίαζε ήηαλ θαιφ. ’ φιεο ηηο ρψξεο νη άλζξσπνη γλσξίδνπλ ζήκεξα ηελ χπαξμε ησλ Γηδαζθάισλ, ηελ πξνζθεξφκελε δπλαηφηεηα θαη ηελ παξνπζηαδφκελε επθαηξία λα θάλνπλ κηα επηζηεκνληθή πλεπκαηηθή πξφνδν θη έηζη λα γίλνπλ κέιε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ. Απηφ νη εθθιεζίεο ην αγλφεζαλ θαη – ηδηαίηεξα ηε Βηθησξηαλή επνρή – ζεψξεζαλ ηελ επηζηήκε ζαλ παλνχξγν ερζξφ. ιε απηή ε πιεκκχξα πιεξνθνξηψλ γηα ηα κπζηήξηα ηεο κχεζεο – πνπ θάπνηεο ππνδεηθλχνπλ κηα θξπκκέλε αιήζεηα, θάπνηεο είλαη δεκηνχξγεκα εμεκκέλεο θαληαζίαο θαη θάπνηεο ππνθηλνχληαη εκπνξηθά – πξνεηνίκαζαλ ζαθψο ηελ αλζξσπφηεηα γηα ηε δηδαζθαιία ηελ νπνία πηζηεχεηαη φηη ζα δψζεη ν Υξηζηφο φηαλ βξεζεί πάιη καδί καο ζε θπζηθή Παξνπζία. ζν ιίγν θη αλ ην παξαδέρεηαη ν νξζφδνμνο Υξηζηηαλφο, νιφθιεξε ε ηζηνξία ηνπ Δπαγγειίνπ ζηηο ηέζζεξηο κνξθέο ή παξνπζηάζεηο ηεο, πεξηέρεη ειάρηζηα άιια πξάγκαηα εθηφο απφ ζπκβνιηθέο ιεπηνκέξεηεο γηα ηα Μπζηήξηα ηα νπνία (φζνλ αθνξά ηελ αλζξσπφηεηα) είλαη πέληε ζπλνιηθά. ηελ πξαγκαηηθφηεηα απηά ηα Μπζηήξηα ππνδεηθλχνπλ πέληε ζπνπδαία ζεκεία ηεο πλεπκαηηθήο ηζηνξίαο ελφο δεισηή· ππνδεηθλχνπλ επίζεο πέληε ζεκαληηθά ζηάδηα ζηελ πξφνδν ηεο αλζξψπηλεο ζπλείδεζεο. Ζ πξφνδνο απηή ζα γίλεη ζαθήο θαη δηαπγήο κ’ έλαλ ηξφπν πνπ δελ θαηαλνείηαη ζήκεξα, ζε θάπνην ζεκείν ηεο Τδξνρντθήο Δπνρήο. Ζ αλζξσπφηεηα, ν παγθφζκηνο καζεηήο (δηα ησλ δηαθφξσλ νκάδσλ ηεο ζε πνηθίια ζηάδηα αλέιημεο), ζα “εηζέιζεη” ζε λέεο θαηαζηάζεηο επίγλσζεο θαη ζε λέα βαζίιεηα ή ζθαίξεο λνεηηθήο θαη πλεπκαηηθήο ζπλείδεζεο ζηε δηάξθεηα ησλ επφκελσλ δχν ρηιηάδσλ εηψλ. Κάζε επνρή άθεζε πάλσ ηεο ηελ αληαλάθιαζε κηαο ζχγρξνλεο πεληαπιήο αλάπηπμεο. Μηιψληαο αζηξνλνκηθά, πέξαζαλ ηέζζεξηο επνρέο: Γίδπκνη, Σαχξνο, Κξηφο θαη Ηρζείο. ήκεξα ν Τδξνρφνο, ε πέκπηε επνρή, έξρεηαη ζε ηζρχ. ηνπο Γηδχκνπο ην ζπκβνιηθφ ζεκείν ηνπο ην δχν ζηειψλ έζεζε ηε ζθξαγίδα ηνπ ζηελ Σεθηνληθή Αδειθφηεηα ηεο επνρήο θαη νη δχν ζηήιεο Ηαρίλ θαη Βνάδ – γηα λα δψζνπκε ηα Δβξατθά ηνπο νλφκαηα πνπ δελ είλαη βέβαηα ηα πξαγκαηηθά – ήιζαλ ζε χπαξμε πεξίπνπ πξηλ νθηψ ρηιηάδεο ρξφληα. Ήιζε έπεηηα ν Σαχξνο ζηνλ νπνίν εκθαλίζζεθε ν Μίζξα σο παγθφζκηνο Γάζθαινο θαη ζέζπηζε ηα Μηζξατθά Μπζηήξηα κε ηε (θαηλνκεληθή) ιαηξεία ηνπ Σαχξνπ. Αθνινχζεζε θαηφπηλ ν Κξηφο πνπ είδε ηελ έλαξμε ηνπ Δβξατθνχ Νφκνπ ν νπνίνο είλαη ζεκαληηθφο γηα ηνπο Δβξαίνπο θαη δπζηπρψο ζεκαληηθφο γηα ηε
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
90
Υξηζηηαληθή ζξεζθεία, φκσο δελ έρεη θακηά ζπνπδαηφηεηα γηα ακέηξεηα εθαηνκκχξηα ζε άιια ζεκεία ηνπ θφζκνπ· ζηε δηάξθεηα απηνχ ηνπ θχθινπ ήιζε ν Βνχδδαο, ν ξη Κξίζλα θαη ν αλθαξαηζάξπα· ηέινο έρνπκε ηελ επνρή ησλ Ηρζχσλ, πνπ καο έθεξε ηνλ Υξηζηφ. Ζ ζεηξά ησλ Μπζηεξίσλ πνπ ελζσκαηψλεη θάζε ζεκείν ηνπ Εσδηαθνχ, ζα καο δηεπθξηληζζεί απφ ηνλ Υξηζηφ, γηαηί ε δεκφζηα ζπλείδεζε ζήκεξα απαηηεί θάηη πην ζαθέο θαη πλεπκαηηθά πξαγκαηηθφ απφ ηε ζχγρξνλε αζηξνινγία ή απ’ φινπο ηνπο ςεπην-απνθξπθηζκνχο πνπ αθζνλνχλ παληνχ. ηελ επηθείκελε επνρή, κεηά ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ, εθαηνληάδεο ρηιηάδεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ παληνχ ζα δηέιζνπλ απφ θάπνηα απφ ηηο κεγάιεο δηεπξχλζεηο ηεο ζπλείδεζεο, αιιά ε καδηθή αληαλάθιαζε ζα είλαη εθείλε ηεο απάξλεζεο (φκσο απηφ δε ζεκαίλεη θαζφινπ φηη νη κάδεο ζα ιάβνπλ ηελ ηέηαξηε κχεζε)· ζ’ απαξλεζνχλ ηα πιηζηηθά πξφηππα πνπ ζήκεξα ειέγρνπλ θάζε ζηξψκα ηεο αλζξψπηλεο νηθνγέλεηαο. Έλα απφ ηα καζήκαηα πνπ ζα κάζεη ε αλζξσπφηεηα ηελ ησξηλή επνρή (πνπ απνηειεί ηνλ πξνζάιακν ηεο λέαο επνρήο), είλαη πφζν ιίγα πιηθά πξάγκαηα είλαη πξάγκαηη αλαγθαία γηα ηε δσή θαη ηελ επηπρία. Γελ έκαζε αθφκε απηφ ην κάζεκα. Δίλαη φκσο νπζηαζηηθά κηα απφ ηηο αμίεο πνπ ζα πξνθχςνπλ απ’ απηή ηελ πεξίνδν ησλ θξηθηψλ ζηεξήζεσλ, απ’ ηελ νπνία πεξλνχλ θαζεκεξηλά νη άλζξσπνη. Ζ πξαγκαηηθή ηξαγσδία είλαη φηη ην Γπηηθφ Ζκηζθαίξην, ηδηαίηεξα νη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο, δε ζα ζπκκεξηζζνχλ ηε ζπγθεθξηκέλε απηή πλεπκαηηθή θαη δσνγνλεηηθή δηαδηθαζία· πξνο ην παξφλ είλαη ππεξβνιηθά ηδηνηειείο γηα λα επηηξέςνπλ λα ζπκβεί. Μπνξείηε ινηπφλ λα δείηε φηη ε κχεζε δελ είλαη κηα ηειεηνπξγηθή δηαδηθαζία ή ρεηξνηνλία πνπ απνλέκεηαη ζε θάπνηνλ επηηπρή δεισηή· νχηε είλαη δηείζδπζε ζηα Μπζηήξηα – ησλ νπνίσλ ηα κπζηήξηα ηνπ Σεθηνληζκνχ είλαη πξνο ην παξφλ κφλν κηα εηθνληθή παξνπζίαζε – αιιά είλαη απιά απνηέιεζκα ηεο βησλφκελεο “δσληάληαο” θαη ζηα ηξία επίπεδα επίγλσζεο (θπζηθφ, ζπλαηζζεκαηηθφ θαη λνεηηθφ) θαη – δη’ απηήο ηεο δσληάληαο – ε δξαζηεξηνπνίεζε εθείλσλ ησλ δεθηηθψλ θαη θαηαγξαθηθψλ θπηηάξσλ κέζα ζηελ εγθεθαιηθή νπζία, ηα νπνία δελ ήηαλ κέρξη ηψξα επηδεθηηθά ζηελ αλψηεξε εληχπσζε. Μέζσ ηεο δηεπξπλφκελεο απηήο πεξηνρήο θαηαγξαθήο ή, αλ πξνηηκάηε, δηα ηεο αλάπηπμεο ελφο ιεπηνθπέζηεξνπ νξγάλνπ απνηχπσζεο ή ζπζθεπήο αληαπφθξηζεο θαζίζηαηαη ν λνπο δηαβηβαζηήο αλψηεξσλ αμηψλ θαη πλεπκαηηθήο θαηαλφεζεο. Έηζη ην άηνκν απνθηά επίγλσζε πεξηνρψλ ζείαο χπαξμεο θαη θαηαζηάζεσλ ζπλείδεζεο νη νπνίεο είλαη πάληα αηψληα παξνχζεο, αιιά ηηο νπνίεο ν άλζξσπνο αηνκηθά, ιφγσ ηδηνζπζηαζίαο, είλαη αλίθαλνο λα πξνζεγγίζεη ή λα θαηαγξάςεη· νχηε ν λνπο, νχηε ν θαηαγξαθηθφο ηνπ πξάθηνξαο, ν εγθέθαινο, είλαη ηθαλνί απ’ ηε ζθνπηά ηεο εμειηθηηθήο ηνπο αλάπηπμεο. ηαλ ν πξνβνιέαο ηνπ λνπ δηεηζδχεη βξαδέσο ζηηο κέρξη ηψξα κε αλαγλσξηζκέλεο φςεηο ηνπ ζείνπ λνπ, φηαλ νη καγλεηηθέο πνηφηεηεο ηεο θαξδηάο αθππλίδνληαη θαη γίλνληαη επαίζζεηα αληαπνθξηηηθέο ζηηο δχν άιιεο φςεηο, ηφηε ν άλζξσπνο γίλεηαη ηθαλφο λα ιεηηνπξγεί ζε λέα αλειηζζφκελα βαζίιεηα θσηφο, αγάπεο θαη ππεξεζίαο. Δίλαη κπεκέλνο. Απηά είλαη ηα κπζηήξηα κε ηα νπνία ζα αζρνιεζεί ν Υξηζηφο· ε αλαγλσξηζκέλε Παξνπζία Σνπ καδί καο θαη ε παξνπζία ησλ καζεηψλ Σνπ ζα θάλεη εθηθηή κηα πνιχ
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
91
ηαρχηεξε αλάπηπμε απ’ φ,ηη ζα ήηαλ αιιηψο δπλαηή. Ζ δηέγεξζε ηεο αληηθεηκεληθήο Ηεξαξρίαο ζα είλαη απμαλφκελα ηζρπξή θαη ε Τδξνρντθή Δπνρή ζα δεη ηφζνπο πνιινχο πηνχο ησλ αλζξψπσλ λα δέρνληαη ηε κεγάιε Απάξλεζε, ψζηε ε παγθφζκηα πξνζπάζεηα ζα είλαη ηεο ίδηαο θιίκαθαο κε ηε καδηθή εθπαίδεπζε ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο ζηελ Ηρζπαθή Δπνρή. Ο πιηζκόο ζαλ καδηθή αξρή ζα απνξξηθζεί θαη νη κεγάιεο πλεπκαηηθέο αμίεο ζα απνθηήζνπλ κεγαιχηεξν έιεγρν. Ζ θνξχθσζε ελφο πνιηηηζκνχ κε ηνλ εηδηθφ θζφγγν, ηελ πνηφηεηα θαη ηα δψξα ηνπ ζηνπο κεηαγελέζηεξνπο, είλαη ζεκαληηθή ζηελ αληαλάθιαζε ηεο πλεπκαηηθήο πξφζεζεο θαη (δηα ησλ καδηθψλ ηνπ πιεζπζκψλ) ζηε κχεζε. Ζ ηζηνξία ζα βαζίδεηαη θαη ζα γξάθεηαη θάπνηα κέξα απφ ηελ απνηχπσζε ηεο κπεηηθήο αλάπηπμεο ηεο αλζξσπφηεηαο· πξηλ απ’ απηή πξέπεη λα έρνπκε κηα ηζηνξία πνπ ζα δνκείηαη γχξσ απ’ ηελ αλάπηπμε ηεο αλζξσπφηεηαο ππφ ηελ επηξξνή κεγάισλ θαη ζεκειησδψλ ηδεψλ. Απηή ζα είλαη ε επφκελε ηζηνξηθή παξνπζίαζε. Ζ παξαγσγή θνπιηνχξαο ζε θάζε δεδνκέλε επνρή είλαη απιά ε αληαλάθιαζε ηεο δεκηνπξγηθήο ηθαλφηεηαο θαη ηεο αθξηβνχο ζπλείδεζεο ησλ κπεκέλσλ ηεο επνρήο – εθείλσλ πνπ γλψξηδαλ φηη ήηαλ κπεκέλνη θαη είραλ επίζεο ζπλείδεζε ηεο εηζδνρήο ηνπο ζε άκεζε ζρέζε κε ηελ Ηεξαξρία. Πξνο ην παξφλ δε ρξεζηκνπνηνχκε θακηά απφ ηηο δχν ιέμεηο, πνιηηηζκφο θαη θνπιηνχξα, κε ηε ζσζηή έλλνηα ή ηελ αιεζηλή ηεο ζεκαζία. Πνιηηηζκφο είλαη ε αληαλάθιαζε ζηε κάδα ησλ αλζξψπσλ θάπνηαο ηδηαίηεξεο θπθιηθήο επίδξαζεο πνπ νδεγεί ζε κχεζε. Ζ θνπιηνχξα ζπλδέεηαη εζσηεξηθά κε εθείλνπο νη νπνίνη ζε θάζε επνρή πνιηηηζκνχ, εηδηθά, αθξηβψο θαη κε πιήξσο αθππληζκέλε ζπλείδεζε, κε απηφβνπιε πξνζπάζεηα, εηζδχνπλ ζηα εζψηεξα εθείλα βαζίιεηα ηεο δξαζηεξηφηεηαο ηεο ζθέςεο, ηα νπνία νλνκάδνπκε δεκηνπξγηθφ θφζκν. Απηά είλαη ηα βαζίιεηα πνπ επζχλνληαη γηα ηνλ εμσηεξηθφ πνιηηηζκφ. Ζ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ απνηειεί έλδεημε ζηελφηεξεο ζρέζεο κεηαμχ ηνπ εμσηεξηθνχ θαη ηνπ εζψηεξνπ θφζκνπ ηεο ζθέςεο. Ο θφζκνο ηεο έλλνηαο θαη ν θφζκνο ηεο εκπεηξίαο ζα ζκίμνπλ θαλεξά κε ηε δηέγεξζε ηεο έιεπζεο ηεο Ηεξαξρίαο θαη ηνπ Αξρεγνχ ηεο, ηνπ Υξηζηνχ. Σν θχξην απνηέιεζκα ζα είλαη κηα ηξνκαθηηθή αχμεζε ηεο θαηαλφεζεο θαη ησλ ζρέζεσλ. IV. Ζ Γηάιπζε ηεο Γνεηείαο. Ζ ιέμε “γνεηεία”, ην εμέρνλ ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ αζηξηθνχ πεδίνπ, πνηέ δε ρξεζηκνπνηήζεθε ζσζηά θαη είλαη ιππεξφ φηη ρξεζηκνπνηήζεθε ζηηο πξψηεο κέξεο ηεο εζσηεξηθήο δηδαζθαιίαο. Σν ιεγφκελν “αζηξηθφ πεδίν” είλαη απιψο ην φλνκα πνπ δίλεηαη ζην ζχλνιν ησλ αηζζαληηθψλ αληηδξάζεσλ, ηεο αηζζεκαηηθήο αληαπνθξηηηθφηεηαο θαη ηεο ζπλαηζζεκαηηθήο νπζίαο ηελ νπνία ν ίδηνο ν άλζξσπνο δεκηνχξγεζε κε ηφζε δχλακε θαη πξφβαιε κε ηφζε επηηπρία, ψζηε είλαη ζήκεξα ζχκα εθείλνπ πνπ δεκηνχξγεζε. Σν νγδφληα ηνηο εθαηφ ηεο δηδαζθαιίαο πνπ δίλεηαη γηα ην αζηξηθφ πεδίν, είλαη κέξνο ηεο κεγάιεο πιάλεο θη επίζεο κέξνο ηνπ απαηεινχ εθείλνπ θφζκνπ ζηνλ νπνίν αλαθεξφκαζηε φηαλ ιέκε ηελ αξραία πξνζεπρή: “Οδήγεζέ καο απφ ην απαηειφ ζην Πξαγκαηηθφ”. ,ηη ιέγεηαη γη’ απηφ έρεη κηθξή πξαγκαηηθή βάζε· εμππεξέηεζε σζηφζν έλα ρξήζηκν ζθνπφ ζαλ πεδίν εκπεηξίαο, ζην νπνίν κπνξνχκε λα
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
92
κάζνπκε λα δηαρσξίδνπκε ην αιεζηλφ απ’ ην ςεχηηθν· είλαη επίζεο κηα πεξηνρή ζηελ νπνία κπνξεί ν δεισηήο λα ρξεζηκνπνηήζεη ηε δηαθξηηηθή ηθαλφηεηα ηνπ λνπ – ηνπ κεγάινπ απνθαιππηή ηνπ ιάζνπο θαη ηνπ ηειηθνχ απνθαιππηή ηεο αιήζεηαο. ηαλ “ηνχην γαξ θξνλείζζσ ελ πκίλ φ θαη ελ Υξηζηψ” (Φηι. 2.5), ζα δηαπηζηψζνπκε φηη ν έιεγρνο ηεο ζπλαηζζεκαηηθήο απηήο θχζεο θαη ηεο αηζζαληηθήο απηήο πεξηνρήο ηεο ζπλείδεζεο (ηνπ αζηξηθνχ πεδίνπ, αλ πξνηηκάηε απηφ ηνλ φξν!) ζα γίλεη πιήξεο. Σφηε ν παιηφο απηφο αηζζαληηθφο έιεγρνο θαη νιφθιεξε ε πεξηνρή επηξξνήο ηνπ δελ πθίζηαηαη πιένλ. Γελ έρεη πξαγκαηηθή ππφζηαζε, εθηφο ζαλ πεδίν ππεξεζίαο θη έλα βαζίιεην ζην νπνίν πεξηπιαλψληαη νη άλζξσπνη ζε απειπηζία θαη ζχγρπζε. Ζ κεγαιχηεξε ππεξεζία πνπ κπνξεί λα πξνζθέξεη θαλείο ζηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπ, είλαη λα απειεπζεξσζεί απφ ηνλ έιεγρν απηνχ ηνπ πεδίνπ, δηεπζύλνληαο ηηο ελέξγεηέο ηνπ κε ηε δύλακε ηνπ έλδνλ Υξηζηνύ. Θα βξεη ηφηε φηη νη εγσθεληξηθέο δπλάκεηο θαη νη ελέξγεηεο ηεο πξνζσπηθήο επηζπκίαο θαη ηεο ζπλαηζζεκαηηθήο αγάπεο ζα αληηθαηαζηαζνχλ απφ κηα δψζα ελέξγεηα πνπ κπνξεί λα γίλεη πιαηηά αηζζεηή, παξφηη δελ κπνξνχκε πξνο ην παξφλ λα ηελ νηθεηνπνηεζνχκε ζηελ αγλή ηεο νπζία· ηελ ελέξγεηα απηή ηελ νλνκάδνπκε “αγάπε ηνπ Θενχ”. Δίλαη απηή ε ειεχζεξα ξένπζα, εμσζηξεθήο, καγλεηηθή ειθηηθή δχλακε πνπ νδεγεί θάζε πξνζθπλεηή πίζσ ζηνλ Οίθν ηνπ Παηξφο. Δίλαη ε δχλακε πνπ αλαδεχεηαη ζηελ θαξδηά ηεο αλζξσπφηεηαο θαη βξίζθεη έθθξαζε κε ην κέζνλ ησλ κεγάισλ αβαηάξ φπσο ν Υξηζηφο· ε νπνία θαζνδεγεί ηε κπζηηθή ιαρηάξα πνπ απαληάηαη ζε θάζε αλζξψπηλν νλ θη εξγάδεηαη κέζσ φισλ ησλ θηλεκάησλ πνπ έρνπλ ζαλ αληηθείκελν ηελ επεκεξία ηεο αλζξσπφηεηαο, κέζσ ησλ θάζε είδνπο θηιαλζξσπηθψλ θη εθπαηδεπηηθψλ ηάζεσλ θαη κέζσ ηεο ελζηηθηψδνπο κεηξφηεηαο πνπ απαληάηαη παληνχ. Αιιά είλαη νπζηαζηηθά κηα νκαδηθή αηζζαληηθφηεηα θαη κφλν ζηελ Τδξνρντθή Δπνρή θαη ζαλ απνηέιεζκα ηεο επαλεκθάληζεο ηνπ Υξηζηνχ ε αιεζηλή ηεο θχζε ζα θαηαλνεζεί νξζά θαη ε αγάπε ηνπ Θενχ ζ’ απισζεί πιαηηά ζε θάζε αλζξψπηλε θαξδηά. Γη’ απηφ ηνλ θφζκν ηεο γνεηείαο θαη ηεο πιάλεο γλψξηδε πνιιά ν Υξηζηφο θαη θαηέδεημε φηη ε αιεζηλή αγάπε κπνξνχζε λα ηνλ ειέγμεη. Έλα κέξνο ησλ ηξηψλ κεγάισλ πεηξαζκψλ ηνπ Υξηζηνχ ζηελ έξεκν βαζηδφηαλ ζηηο ηξεηο φςεηο ηεο παγθφζκηαο γνεηείαο: ηηο πιάλεο πνπ δεκηνπξγεί ν λνπο, ηε γνεηεία ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνχ πεδίνπ εκπεηξίαο θαη ην ιαβύξηλζν ησλ γήηλσλ πεξηζηάζεσλ. ιεο απηέο απείιεζαλ λα Σνλ παξαπιαλήζνπλ· αληηκεηψπηζε ηε κηα κεηά ηελ άιιε κε ηε δηαθήξπμε κηαο ζαθνχο αξρήο θη φρη κε ηα ιεθηηθά επηρεηξήκαηα ελφο αλαιπηηθνχ λνπ· απ’ απηφ ην πεδίν ηεο ηξηπιήο εκπεηξίαο πξνρψξεζε γηα λα αγαπήζεη, λα δηδάμεη θαη λα ζεξαπεχζεη. Ο Υξηζηφο φηαλ έξζεη ζα γίλεη ν κεγάινο δηαζθνξπηζηήο ηεο παγθφζκηαο γνεηείαο θαη γη’ απηφ ην έξγν πξνεηνίκαζε λσξίηεξα ην δξφκν ν Βνχδδαο. Ζ δπλαηφηεηα κηαο ηέηνηαο δηάιπζεο θαη δηαζθφξπηζεο επηθεληξψλεηαη ζπλεπψο ζαθψο ζηνπο δχν Αβαηάξ, ηνλ Βνχδδα θαη ηνλ Υξηζηφ. Έλα απφ ηα νπζηψδε πξάγκαηα απηή ηελ επνρή είλαη λα ελεκεξσζεί ε αλζξσπφηεηα θαη ηα έζλε ηνπ θφζκνπ γηα ηε θχζε ηνπ έξγνπ πνπ αλέιαβε ν Βνχδδαο θη ν Υξηζηφο θαη λα επαλαηνληζζνχλ νη αιήζεηεο πνπ Απηνί πξφβαιαλ ζην ζηίβν ηεο αλζξψπηλεο ζθέςεο. Σν έξγν ηνπ Κπξίνπ ηνπ Φσηφο θαη ηνπ Κπξίνπ ηεο Αγάπεο πξέπεη λα παξνπζηαζζεί πάιη ζε έλαλ θφζκν ζε αλάγθε. ρεηηθά κ’
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
93
απηφ κπνξεί λα εηπσζεί φηη κεξηθά έζλε ρξεηάδεηαη λα ζπιιάβνπλ ηε δηδαζθαιία ηνπ Βνχδδα, ηελ νπνία δηαθήξπμε ζηηο Σέζζεξηο Δπγελείο Αιήζεηεο· πξέπεη λα νδεγεζνχλ ζηελ αληίιεςε φηη ε αηηία φιεο ηεο ζιίςεο θαη ηεο ζπκθνξάο είλαη ε θαηάρξεζε ηεο επηζπκίαο – επηζπκίαο γηα φ,ηη είλαη πιηθφ θαη πξφζθαηξν. Σα Ζλσκέλα Έζλε ρξεηάδνληαη λα κάζνπλ λα εθαξκφδνπλ ην Νφκν ηεο Αγάπεο, φπσο δηαθεξχρζεθε ζηε δσή ηνπ Υξηζηνχ θαη λα εθθξάζνπλ ηε δσηηθφηεηα ηεο αιήζεηαο φηη “νπδείο γαξ εκψλ εαπηψ δε” (Ρσκ. 14.7) νχηε θαη έζλνο· ν ζηφρνο ηεο φιεο αλζξψπηλεο πξνζπάζεηαο είλαη ε αγαπεηηθή θαηαλφεζε πνπ παξαθηλείηαη απφ έλα πξφγξακκα αγάπεο θαη νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ γηα φιν ην αλζξψπηλν γέλνο. Αλ θαηαλνεζνχλ νη δσέο ησλ δχν απηψλ κεγάισλ Γαζθάισλ θαη νη δηδαζθαιίεο Σνπο εθαξκνζζνχλ πάιη ζηε δσή ησλ αλζξψπσλ ζήκεξα, ζηνλ θφζκν ησλ αλζξψπηλσλ ππνζέζεσλ, ζην βαζίιεην ηεο αλζξψπηλεο ζθέςεο θαη ζην ζηίβν ηεο πνιηηηθήο θαη νηθνλνκηθήο ζπλάθεηαο, ε ησξηλή παγθφζκηα ηάμε (πνπ είλαη ζε κεγάιν βαζκφ αηαμία) κπνξεί λα ηξνπνπνηεζεί θαη λα κεηαβιεζεί, έηζη ψζηε κηα λέα παγθφζκηα ηάμε θαη κηα λέα θπιή αλζξψπσλ λα έξζεη βαζκηαία ζε χπαξμε. Ζ παγθφζκηα γνεηεία ζα δηαζθνξπηζζεί θαη ε παγθφζκηα πιάλε ζα δηαιπζεί. Μέζα ζηνλ θφζκν ηεο γνεηείαο – ζηνλ θφζκν ηνπ αζηξηθνχ πεδίνπ θαη ησλ ζπλαηζζεκάησλ – εκθαλίζζεθε πξηλ αηψλεο έλα ζεκείν θσηφο· ν Κχξηνο ηνπ Φσηφο, ν Βνχδδαο, αλέιαβε λα εζηηάζεη κέζα Σνπ ηε θψηηζε πνπ ζα έθαλε ηειηθά εθηθηφ ην δηαζθνξπηζκφ ηεο γνεηείαο. Μέζα ζηνλ θφζκν ηεο πιάλεο, ηνλ θφζκν ηνπ λνεηηθνχ πεδίνπ, εκθαλίζζεθε ν Υξηζηφο, ν Κχξηνο ηεο Αγάπεο. Αλέιαβε λα δηαιχζεη ηελ πιάλε πξνζειθχνληαο (κε ηελ ειθηηθή δχλακε ηεο αγάπεο) ηηο θαξδηέο φισλ ησλ αλζξψπσλ θαη δήισζε απηή ηελ απφθαζή Σνπ κε ηα ιφγηα: “θαγψ εάλ πςσζψ εθ ηεο γεο, πάληαο ειθχζσ πξνο εκαπηφλ”. (Ησάλ. 12.32.) Σν ζπλδπαζκέλν έξγν ησλ δχν κεγάισλ απηψλ Τηψλ ηνπ Θενχ, ην νπνίν ζπγθεληξψλεηαη δηα ησλ παγθφζκησλ καζεηψλ θαη δηα ησλ κπεκέλσλ Σνπο, πξέπεη θαη αλαπφθεπθηα ζα ζπληξίςεη ηελ πιάλε θαη ζα δηαιχζεη ηε γνεηεία – ηε κηα κε ηελ ελνξαηηθή αλαγλψξηζε ηεο πξαγκαηηθφηεηαο απφ δηάλνηεο πνπ είλαη ζπληνληζκέλεο καδί ηεο θαη ηελ άιιε κε ηε δηάρπζε ηνπ θσηφο ηεο ινγηθήο. Ο Βνχδδαο έθαλε ηελ πξψηε πιαλεηηθή πξνζπάζεηα λα δηαζθνξπίζεη ηελ παγθφζκηα γνεηεία· ν Υξηζηφο έθαλε ηελ πξψηε πιαλεηηθή πξνζπάζεηα λα δηαιχζεη ηελ πιάλε. Σν έξγν Σνπο πξέπεη ηψξα λα πξνσζεζεί κε λνεκνζχλε απφ κηα αλζξσπφηεηα πνπ ζα είλαη αξθεηά ζπλεηή γηα λ’ αλαγλσξίζεη ην θαζήθνλ ηεο. Οη άλζξσπνη μεπιαλεχνληαη γνξγά θαη ζπλεπψο ζα βιέπνπλ θαζαξφηεξα. Ζ παγθφζκηα γνεηεία απνκαθξχλεηαη ζηαζεξά απφ ηνπο δξφκνπο ησλ αλζξψπσλ. Οη δχν απηέο αλαπηχμεηο πξνέθπςαλ απφ ηελ εηζξνή λέσλ ηδεψλ, εζηηαζκέλσλ δηα ησλ ελνξαηηθψλ ηνπ θφζκνπ θαη απνδεζκεπκέλσλ ζην πιαηχ θνηλφ δηα ησλ ζηνραζηψλ ηνπ θφζκνπ. Τπνβνεζήζεθαλ επίζεο πνιχ απφ ηελ αζπλείδεηε, αιιά φρη ιηγφηεξν πξαγκαηηθή, αλαγλψξηζε απφ ηηο κάδεο ηεο αιεζηλήο έλλνηαο απηψλ ησλ Σεζζάξσλ Δπγελώλ Αιεζεηώλ. Ξεπιαλεκέλε θαη μεγνεηεπκέλε (αλ κπνξψ λα ρξεζηκνπνηήζσ ηέηνην φξν) ε αλζξσπφηεηα αλακέλεη ηελ επεξρφκελε απνθάιπςε. Ζ απνθάιπςε απηή ζα επηηεπρζεί κε ηηο ζπλδπαζκέλεο πξνζπάζεηεο ηνπ Βνχδδα θαη ηνπ Υξηζηνχ. ,ηη
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
94
κπνξνχκε λα πξνβιέςνπκε ή λα πξνείπνπκε γηα ηελ απνθάιπςε απηή είλαη φηη κεξηθά δπλακηθά θαη καθξνπξφζεζκα απνηειέζκαηα ζα επηηεπρζνχλ απ’ ηε ζπγρψλεπζε ηνπ θσηφο θαη ηεο αγάπεο θαη απ’ ηελ αληίδξαζε ηεο “θσηεηλήο νπζίαο” κε ηελ “ειθηηθή δχλακε ηεο αγάπεο”. Έδσζα εδψ έλα θιεηδί γηα ηελ αιεζηλή θαηαλφεζε ηνπ έξγνπ απηψλ ησλ Αβαηάξ – πξάγκα πνπ κέρξη ηψξα δελ είλαη θαζφινπ αληηιεπηφ. Θα κπνξνχζε λα πξνζηεζεί φηη φηαλ εθηηκήζνπκε ηελ έλλνηα ησλ ιέμεσλ “κεηακφξθσζε ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο”, ζα θζάζνπκε ζηελ αληίιεςε φηη “εη νπλ ην ζψκα ζνπ φινλ θσηεηλφλ” (Λνπθ. 11.36), ηφηε “ελ ησ θσηί νπ νςφκεζα θσο”. (Φαικ. 35.10.) Απηφ ζεκαίλεη φηη φηαλ ε πξνζσπηθφηεηα θζάζεη ζ’ έλα ζεκείν εμάγληζεο, αθηέξσζεο θαη θψηηζεο, ηφηε ε ειθηηθή δχλακε ηεο ςπρήο ηεο νπνίαο ε θχζε είλαη αγάπε θαη θαηαλφεζε, κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη θαη λα ιάβεη ρψξα ε ζπγρψλεπζε απηψλ ησλ δχν. Απηφ είλαη εθείλν πνπ απέδεημε θαη θαηέδεημε ν Υξηζηφο. ηαλ ην έξγν ηνπ Βνχδδα (ή ηεο ελζσκαησκέλεο αξρήο ηεο ζνθίαο) θνξπθσζεί ζηνλ αλαηείλνληα καζεηή θαη ζηελ νινθιεξσκέλε πξνζσπηθφηεηά ηνπ, ηφηε ε πιήξεο έθθξαζε ηνπ έξγνπ ηνπ Υξηζηνχ (ηεο ελζσκαησκέλεο αξρήο ηεο αγάπεο) κπνξεί επίζεο λα θνξπθσζεί· ηφηε ακθφηεξεο απηέο νη δπλάκεηο – Φσο θαη Αγάπε – ζα βξνπλ αθηηλνβφιν έθθξαζε ζην κεηακνξθσκέλν καζεηή. ,ηη ζπλεπψο αιεζεχεη γηα ην άηνκν, αιεζεχεη επίζεο γηα ηελ αλζξσπφηεηα ζαλ ζχλνιν· ε αλζξσπφηεηα ζήκεξα (επεηδή έθζαζε ζηελ σξηκφηεηα) κπνξεί λα “εηζέιζεη ζηελ αληίιεςε” θαη λα ζπκκεηάζρεη ζπλεηδεηά ζην έξγν ηεο θψηηζεο θαη ηεο πλεπκαηηθήο, αγαπεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Σα πξαθηηθά απνηειέζκαηα απηήο ηεο δηαδηθαζίαο ζα είλαη ν δηαζθνξπηζκφο ηεο γνεηείαο θαη ε απνδέζκεπζε ηνπ αλζξψπηλνπ πλεχκαηνο απφ ηε δνπιεία ηεο χιεο· ζα πξνθαιέζεη επίζεο ηε δηάιπζε ηεο πιάλεο θαη ηελ αλαγλψξηζε ηεο αιήζεηαο φπσο πθίζηαηαη ζηε ζπλείδεζε εθείλσλ πνπ είλαη πνισκέλνη ζηελ επίγλσζε ηνπ Υξηζηνχ. Καη’ αλάγθε δε ζα είλαη ζχληνκε δηαδηθαζία· είλαη κηα ηαθηηθή θαη θαλνληθή δηεξγαζία, ζίγνπξε ζηελ ηειηθή ηεο επηηπρία, αιιά θαη ζρεηηθά αξγή ζηελ εδξαίσζε θαη ηελ πξννδεπηηθή ηεο πνξεία. Ζ δηαδηθαζία απηή εγθαηληάζζεθε ζην αζηξηθφ πεδίν απφ ηνλ Βνχδδα θαη ζην λνεηηθφ πεδίν φηαλ ν Υξηζηφο εκθαλίζζεθε ζηε Γε. Τπέδεημε ηελ πξνζεγγίδνπζα σξηκόηεηα ηεο αλζξσπόηεηαο. Ζ δηαδηθαζία απέθηεζε νξκή θαζψο ηα δχν απηά κεγάια ληα ζπγθέληξσζαλ γχξσ Σνπο ηνπο καζεηέο θαη ηνπο κπεκέλνπο Σνπο ζηε δηάξθεηα ησλ παξειζφλησλ δχν ρηιηάδσλ εηψλ. Έθζαζε ζε ζεκείν έληνλεο ρξεζηκφηεηαο θαζψο ν αγσγφο επηθνηλσλίαο κεηαμχ ηνπ “θέληξνπ φπνπ ε Θέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή” θαη ηεο Ηεξαξρίαο φπνπ εθδειψλεηαη ε Αγάπε ηνπ Θενχ, άλνημε θαη δηεπξχλζεθε θαη ε επαθή κεηαμχ ησλ δχν κεγάισλ απηψλ θέληξσλ θαη ηεο αλζξσπφηεηαο εδξαηψζεθε πεξηζζφηεξν ζηαζεξά. Έηζη ρηιηάδεο λνήκνλεο άλδξεο θαη γπλαίθεο ζα κπνξέζνπλ λ’ απειεπζεξσζνχλ απφ θάζε απάηε θαη ζπλαηζζεκαηηθφ έιεγρν. Σε ζηηγκή πνπ νη θαξδηέο ησλ αλζξώπσλ ζα είλαη ελεξγέο, εθείλε ε ζηηγκή ζα δεη ηνλ ηεξκαηηζκφ ηεο ζπλαηζζεκαηηθήο, ειηνπιεγκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Απηή είλαη δήισζε γεγνλφηνο· νη θαξδηέο ησλ αλζξώπσλ αληαπνθξίλνληαη ζηελ θιήζε ηνπ Υξηζηνχ θαη νη θαξδηέο απηέο θαζίζηαληαη ζήκεξα επηθιεηηθέο. Ο αγσληψδεο ζπλαηζζεκαηηθφο θχθινο απ’ ηνλ νπνίν πέξαζε ε
ΟΗ ΓΗΓΑΚΑΛΗΔ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
95
αλζξσπφηεηα ηα ηειεπηαία εθαηφ ρξφληα θαη ε ζπλαηζζεκαηηθή έληαζε κε ηελ νπνία δνπλ ζήκεξα νη άλζξσπνη, παίδνπλ επίζεο ην ξφιν ηνπο γηα λα κπνξέζεη ε αλζξσπφηεηα λα αλαδπζεί ζην βαζίιεην ηεο θαζαξήο ζθέςεο· απηφ ζα ζεκαδέςεη έλα ζεκαληηθφ ζεκείν θακπήο ζηελ αλζξψπηλε ηζηνξία θαη ζα είλαη έλα απ’ ηα απνηειέζκαηα ηνπ κειινληηθνχ επηζηεκνληθνχ έξγνπ (αλ κπνξψ λα ρξεζηκνπνηήζσ απηφ ηνλ φξν) ηνπ Υξηζηνχ κε ηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ, θέξλνληάο ηεο ζε επαθή κε ηελ Καξδηά ηνπ Θενχ. Λφγσ ηνπ κεγέζνπο απηνχ ηνπ ζέκαηνο θαη ηεο πιαηηάο έθηαζεο ηεο ςπρνινγηθήο πεξηνρήο ζηελ νπνία δνπλ ηψξα νη κάδεο ησλ αλζξψπσλ, δελ κπνξψ λα επεθηαζψ πεξηζζφηεξν. Απηφ ην πεδίν ηεο εκπεηξίαο θαη ηεο δνθηκαζίαο είλαη πνιχ γλσζηφ ζ’ φινπο ηνπο δεισηέο θαη απνηειεί ην πεδίν κάρεο εθαηνκκπξίσλ. Ο έλδνλ Υξηζηφο, σο Διεγθηήο ηεο αηνκηθήο δσήο, κπνξεί λα θέξεη απηή ηε κάρε ζε πέξαο· ν δεισηήο κπνξεί λα αλαδπζεί κε θαζαξή φξαζε θαη αθνβία. Ζ εκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ ζα θάλεη ην ίδην πξάγκα γηα ηελ αλζξσπφηεηα ζαλ ζχλνιν, φρη κε θάπνηα έλλνηα ππνθαηάζηαζεο, αιιά κε ηε δσληάληα ηεο Παξνπζίαο Σνπ πνπ ζα δηεγείξεη ηε Υξηζηηθή αξρή ζε θάζε αλζξψπηλε θαξδηά.
ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΚΣΟ Η ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΙΑ ΘΡΗΚΔΙΑ
Ο
θφζκνο ζήκεξα έρεη κεγαιχηεξε θιίζε ζηελ πλεπκαηηθφηεηα απφ πνηέ πξηλ. Απηφ ιέγεηαη κε πιήξε αληίιεςε ηεο γεληθά απνδεθηήο ηδέαο φηη ν θφζκνο ησλ αλζξψπσλ έρεη λαπαγήζεη πλεπκαηηθά θη φηη πνηέ άιινηε ε πλεπκαηηθή δσή ηεο θπιήο δε βξηζθφηαλ ζε ηφζν ρακειή άκπσηε. Ζ ηδέα απηή νθείιεηαη θπξίσο ζην γεγνλφο φηη ε αλζξσπφηεηα δελ ελδηαθέξεηαη θαζφινπ γηα ηελ νξζφδνμε παξνπζίαζε ηεο αιήζεηαο θη φηη νη εθθιεζίεο καο είλαη ζρεηηθά άδεηεο θη αληηκεησπίδνπλ ηε δεκφζηα θαηεγνξία φηη απέηπραλ λα δηδάμνπλ ζηελ αλζξσπφηεηα λα δεη νξζά. Οη βεβαηψζεηο απηέο είλαη ζιηβεξά αιεζηλέο, αιιά παξακέλεη αθφκε ην γεγνλφο φηη παληνχ ηα αλζξψπηλα φληα αλαδεηνχλ ηελ πλεπκαηηθή ιχηξσζε θαη ηελ αιήζεηα θη φηη ην αιεζηλά ζξεζθεπηηθφ πλεχκα είλαη ζεκειησδψο πην δσληαλφ απφ θάζε άιιε επνρή. Απηφ αιεζεχεη εηδηθά γηα εθείλεο ηηο ρψξεο πνπ ππέθεξαλ πεξηζζφηεξν ζηνλ ηειεπηαίν παγθφζκην πφιεκν (1914-1945). Υψξεο φπσο νη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο θαη νη νπδέηεξεο ρψξεο δε δείρλνπλ πξνο ην παξφλ θαλέλα ζεκάδη πξαγκαηηθήο πλεπκαηηθήο αλαδσνγφλεζεο. Οη άιιεο ρψξεο είλαη πλεπκαηηθά δσληαλέο – φρη ζηηο νξζφδνμεο γξακκέο αιιά ζηελ αιεζηλή έξεπλα θαη ηε δσηηθή απαίηεζε γηα θσο. Σν ζξεζθεπηηθφ πλεχκα ηεο αλζξσπφηεηαο είλαη ζήκεξα ζαθέζηεξα εζηηαζκέλν ζηελ Πξαγκαηηθφηεηα απφ θάζε άιιε επνρή. Οη νξζφδνμεο παγθφζκηεο ζξεζθείεο πέθηνπλ γνξγά ζην πεξηζψξην ηνπ λνπ ησλ αλζξψπσλ, αθφκε θη αλ πξνζεγγίδνπκε αλακθίβνια ηελ θεληξηθή πλεπκαηηθή Πξαγκαηηθφηεηα. Οη ζενινγίεο πνπ δηδάζθνληαη ηψξα απ’ ηηο εθθιεζηαζηηθέο νξγαλψζεηο (ηφζν ζηελ Αλαηνιή φζν θαη ζηε Γχζε), είλαη θξπζηαιισκέλεο θαη κηθξήο ζρεηηθά ρξεζηκφηεηαο. Ηεξείο θαη θιεξηθνί, νξζφδνμνη θαηερεηέο θαη θνληακεληαιηζηέο (θαλαηηθνί, παξφηη εηιηθξηλείο) επηδηψθνπλ λα δηαησλίζνπλ φ,ηη είλαη παιηφ θη επαξθνχζε άιινηε λα ηθαλνπνηήζεη ηνλ εξεπλεηή, αιιά απνηπγράλεη λα ην θάλεη ηψξα. Δηιηθξηλείο, αιιά αθψηηζηνη ζξεζθεπφκελνη ζιίβνληαη γηα ηελ εμέγεξζε ηεο λενιαίαο ζηηο δνγκαηηθέο ζηάζεηο. Σαπηφρξνλα καδί κε φινπο ηνπο εξεπλεηέο δεηνχλ κηα λέα απνθάιπςε. Εεηνχλ θάηη λέν θαη ζεακαηηθφ κε ην νπνίν ζα πξνζειθχζνπλ ηηο κάδεο πίζσ ζην Θεφ· θνβνχληαη φηη θάηη πξέπεη λα εγθαηαιεηθζεί, φηη λέεο εξκελείεο ησλ παιηψλ αιεζεηψλ πξέπεη λα βξεζνχλ, αιιά απνηπγράλνπλ λα αληηιεθζνχλ φηη πξέπεη λα επηηεπρζεί κηα λέα ζθνπηά ηεο αιήζεηαο (φπσο είλαη ζηνλ Υξηζηφ)· ληψζνπλ ηελ πξνζέγγηζε ησλ λέσλ, επηθείκελσλ πλεπκαηηθψλ απνθαιχςεσλ, αιιά δεηιηάδνπλ κπξνζηά ζηα επαλαζηαηηθά ηνπο απνηειέζκαηα. Τπνβάιινπλ πνιιέο εξσηήζεηο θαη βαζαλίδνληαη απφ βαζηέο θαη ελνριεηηθέο ακθηβνιίεο. Δίλαη ελδηαθέξνλ λα ζεκεησζεί εδψ φηη νη απαληήζεηο ζ’ απηά ηα εξσηήκαηα έξρνληαη (θαη απμαλφκελα ζα έξρνληαη) απφ δχν πεγέο· απφ ηηο ζθεπηφκελεο κάδεο ησλ νπνίσλ ε απμαλφκελε
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
98
δηαλνεηηθή αληίιεςε είλαη ε αηηία ηεο απνζηαζίαο απφ ηελ νξζφδνμε ζξεζθεία θαη απφ εθείλε ηελ επηζθηάδνπζα πεγή ηεο αιήζεηαο θαη ηνπ θσηφο, πνπ ζπλερψο έθεξλε απνθάιπςε αλά ηνπο αηψλεο. Οη απαληήζεηο δε ζα έιζνπλ, φζν κπνξεί λα δεη θαλείο, απφ θακηά ζξεζθεπηηθή νξγάλσζε είηε Αζηαηηθή είηε Γπηηθή. Μεξηθά απ’ ηα εξσηήκαηα κπνξνχλ λα εθθξαζζνχλ σο εμήο: Γηαηί ζηάζεθε αλίθαλε ε εθθιεζία λ’ αλαραηηίζεη ηελ θπξηαξρηθή έθθξαζε ηνπ θαθνχ, φπσο έδεημε ν ηειεπηαίνο παγθφζκηνο πφιεκνο; Γηαηί ε ζξεζθεία απνδείρζεθε αλεπαξθήο ζηελ αλάγθε ηεο αλζξσπφηεηαο; Γηαηί νη ιεγφκελνη πλεπκαηηθνί εγέηεο ηνπ ζξεζθεπηηθνχ θφζκνπ απνδείρζεθαλ αλίθαλνη λα βνεζήζνπλ ζηελ επίιπζε ησλ παγθφζκησλ πξνβιεκάησλ; Γηαηί ζαλ εθπξφζσπνη ηνπ Θενχ ηεο Αγάπεο, νη Υξηζηηαλνί δάζθαινη ζηάζεθαλ αλίθαλνη λ’ αλαραηηίζνπλ ηελ πξσηνθαλή αχμεζε ηνπ κίζνπο ζηνλ θφζκν ζήκεξα; Γηαηί ε πιεηνλφηεηα ηέηνησλ δαζθάισλ είλαη ηφζν κηζαιιφδνμνη, ρσξηζηηθνί θαη δνγκαηηθνί ζηελ πξνζέγγηζή ηνπο ζηελ αιήζεηα; Τπάξρεη σζηφζν κηα πλεπκαηηθή, αλνηρηφκπαιε κεηνλφηεηα. Γηαηί νη λένη αξλνχληαη λα πεγαίλνπλ ζηελ εθθιεζία θαη δελ ελδηαθέξνληαη λα δερζνχλ ζαλ πίζηε ηνπο ηηο δνμαζίεο πνπ ηνπο παξνπζηάδνπλ; Γηαηί ν ζάλαηνο θη φρη ε δσή θπξηαξρεί ζήκεξα ζηνλ θφζκν; Γηαηί ηφζεο πνιιέο λέεο ιαηξείεο αλαθχνληαη θαη παξαζχξνπλ ηνλ θφζκν καθξηά απφ ηηο νξζφδνμεο νξγαλψζεηο ζξεζθεπηηθήο θχζεο; Γηαηί ε Ννεηηθή Δπηζηήκε, ε Κίλεζε ηεο Δλφηεηαο θαη ε παξνπζίαζε ηεο Νέαο θέςεο πξνζειθχνπλ ηνπο αλζξψπνπο καθξηά απφ ηηο θαιχηεξα εδξαησκέλεο νξγαλψζεηο; εκεηψζηε ηε ρξήζε ηεο ιέμεο “νξγαλψζεηο”· θξαηά ην θιεηδί ηνπ πξνβιήκαηνο. Γηαηί δίλεηαη απμαλφκελε έκθαζε ζηηο Αλαηνιηθέο ζενινγίεο, ζηηο δηάθνξεο γηφγθα, ζηηο Βνπδδηζηηθέο δηδαζθαιίεο θαη ζηηο πίζηεηο ηεο Αλαηνιήο; Γηαηί δηδαζθαιίεο φπσο ε αζηξνινγία, ε αξηζκνινγία θαη δηάθνξα καγηθά ηππηθά βξίζθνπλ ηφζνπο πνιινχο νπαδνχο, ελψ νη εθθιεζίεο παξακέλνπλ άδεηεο, ή ζπρλάδνπλ ζ’ απηέο κφλν γέξνη, ζπληεξεηηθνί θαη αληηδξαζηηθνί ή φζνη πεγαίλνπλ ζ’ απηέο κε ηε δχλακε ηεο ζπλήζεηαο ή απφ απειπηζηηθή δπζηπρία; Ση ηειηθά είλαη ιάζνο ζηελ παξνπζίαζή καο ησλ πλεπκαηηθψλ πξαγκαηηθνηήησλ θαη ησλ πξναηψλησλ αιεζεηψλ; Πνιιέο απαληήζεηο κπνξνχλ λα δνζνχλ. Ζ ζεκαληηθφηεξε είλαη φηη ε παξνπζίαζε ηεο ζείαο αιήζεηαο, φπσο δίλεηαη απ’ ηηο εθθιεζίεο ηεο Γχζεο θαη ηνπο δαζθάινπο ηεο Αλαηνιήο, δε ζπκβάδηζε κε ηε δηαλνεηηθή αλέιημε ηνπ αλζξώπηλνπ πλεύκαηνο. Οη ίδηεο παιηέο κνξθέο ιέμεσλ θαη ηδεψλ δίλνληαη αθφκε ζηνλ εξεπλεηή θαη δελ ηθαλνπνηνχλ ην λνπ ηνπ νχηε ηελ αλάγθε ηνπ ζ’ έλαλ πνιχ δχζθνιν θφζκν. Σνπ δεηνχλ λα πηζηεχεη ρσξίο ακθηζβήηεζε, αιιά φρη λα θαηαλνεί· ηνπ ιέλε φηη δελ κπνξεί λα θαηαλνήζεη θη φκσο ηνπ δεηνχλ λα απνδερζεί ηηο εξκελείεο θαη ηηο βεβαηψζεηο άιισλ αλζξψπηλσλ δηαλνηψλ πνπ ηζρπξίδνληαη φηη θαηαλννχλ θη φηη θαηέρνπλ ηελ αιήζεηα. Γελ πηζηεχεη φηη νη δηάλνηεο θαη νη εξκελείεο ηνπο είλαη θαιχηεξεο απ’ ηηο δηθέο ηνπ. Οη ίδηεο παιηέο θφξκνπιεο, νη ίδηεο παιηέο ζενινγίεο θαη νη ίδηεο παιηέο εξκελείεο ζεσξνχληαη
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
99
αλεπαξθείο γηα ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ αλαγθψλ θαη ησλ εξεπλψλ ηνπ ζχγρξνλνπ αλζξψπνπ. Γελ είλαη. Ζ εθθιεζία ζήκεξα είλαη ν ηάθνο ηνπ Υξηζηνύ θαη ν ιίζνο ηεο ζενινγίαο έρεη θπιήζεη ζηε ζύξα ηνπ ηύκβνπ. Γελ ππάξρεη σζηφζν ιφγνο επίζεζεο ζην Υξηζηηαληζκφ. Ο Υξηζηηαληζκόο δελ κπνξεί λα γίλεη ζηόρνο επίζεζεο· απνηειεί έθθξαζε – νπζηαζηηθά, αλ θη όρη αθόκε εληειώο πξαγκαηηθά – ηεο αγάπεο ηνπ Θενύ πνπ ελππάξρεη ζην δεκηνπξγεκέλν ζύκπαλ ηνπ. κσο ν εθθιεζηαζηηθηζκφο είλαη πιαηηά εθηεζεηκέλνο ζε επηζέζεηο θαη νη κάδεο ησλ ζθεπηφκελσλ αλζξψπσλ ην γλσξίδνπλ· δπζηπρψο νη ζθεπηφκελνη απηνί άλζξσπνη είλαη αθφκε κηα κηθξή κεηνλφηεηα. Χζηφζν ε ζθεπηφκελε απηή κεηνλφηεηα είλαη εθείλε πνπ (φηαλ γίλεη πιεηνλφηεηα θαη ζήκεξα αλαπηχζζεηαη γνξγά) ζα απαγγείιεη ηελ θαηαδίθε ησλ εθθιεζηψλ θαη ζα πηνζεηήζεη ηελ εμάπισζε ηεο αιεζηλήο δηδαζθαιίαο ηνπ Υξηζηνχ. Γελ είλαη δπλαηφ λα ληψζεη επραξίζηεζε κε ηνπο κεγάινπο πέηξηλνπο λανχο πνπ θηίδνπλ νη θιεξηθνί, ελφζσ ν ιαφο Σνπ κέλεη ρσξίο θαζνδήγεζε ή θάπνην ινγηθφ θσο πάλσ ζηηο παγθφζκηεο ππνζέζεηο· αζθαιψο πξέπεη λα ληψζεη (κε πφλν θαξδηάο) φηη ε απιφηεηα πνπ δίδαμε θαη ε απιή νδφο πξνο ην Θεφ, ηελ νπνία ηφληζε, ράζεθαλ κέζα ζηηο ζενινγηθέο νκίριεο (ηηο νπνίεο εγθαηλίαζε ν Απ. Παχινο) θαη ζηηο έξηδεο ησλ θιεξηθψλ αλά ηνπο αηψλεο. Οη άλζξσπνη απνκαθξχλζεθαλ πνιχ απφ ηελ απιφηεηα ηεο ζθέςεο θαη ηελ απιή πλεπκαηηθή δσή πνπ βίσλαλ νη πξψηνη Υξηζηηαλνί. Γελ είλαη δπλαηφ λα κε ζεσξεί ν Υξηζηφο ηε ρσξηζηηθή δσή ησλ εθθιεζηψλ θαη ηελ ππεξνςία ησλ ζενιφγσλ εζθαικέλε θαη αλεπηζχκεηε – θαζψο δηαηξνχλ (φπσο θαη δηαίξεζαλ) ηνλ θφζκν ζε πηζηνχο θαη απίζηνπο, ζε Υξηζηηαλνχο θαη εηδσινιάηξεο, ζε δήζελ θσηηζκέλνπο θαη δήζελ λπρησκέλνπο – θη αληίζεηε κε φ,ηη ελλννχζε θαη πίζηεπε φηαλ έιεγε: “θαη άιια πξφβαηα έρσ, ά νπθ έζηηλ εθ ηεο απιήο απηήο”. (Ησάλ. 10.16.) Γελ είλαη ην θαθφ πνπ αθζνλεί ζήκεξα ζηνλ θφζκν εθείλν πνπ εκπνδίδεη ηελ απνθάιπςε θαη παξαθσιχεη ηελ αλέιημε ηεο πλεπκαηηθήο δσήο. Σν θαθφ απηφ είλαη απνηέιεζκα ηεο παξαλφεζεο θαη ηνπ εζθαικέλνπ πξνζαλαηνιηζκνχ ηνπ αλζξψπηλνπ λνπ, ηεο έκθαζεο ζηα πιηθά πξάγκαηα πνπ έθεξε ε αληαγσληζηηθή δξαζηεξηφηεηα αηψλσλ· νθείιεηαη ζηελ απνηπρία ησλ ζξεζθεπηηθψλ νξγαλψζεσλ ζ’ νιφθιεξν ηνλ θφζκν λα δηαηεξήζνπλ ηελ αιήζεηα ζηελ θαζαξφηεηά ηεο θαη λ’ απνθχγνπλ ηε θαλαηηθή ηδέα φηη ε εξκελεία ηεο αιήζεηαο νπνηνπδήπνηε αηφκνπ πξέπεη αλαγθαζηηθά λα είλαη ε κφλε νξζή. Οη ζενιφγνη πνιέκεζαλ (θαη κε εηιηθξηλή πξφζεζε) γηα κνξθέο ιέμεσλ, πνπ πίζηεπαλ φηη ήηαλ ε κφλε αιεζηλή θαη νξζή δηαηχπσζε ηεο ζείαο ηδέαο, αιιά ν Υξηζηφο ιεζκνλήζεθε πίζσ απφ ηηο ιέμεηο· νη θιεξηθνί δαπάλεζαλ πξνζπάζεηεο θαη δηνηθεηηθέο ηθαλφηεηεο ζηε ζπγθέληξσζε θεθαιαίσλ γηα ηελ αλέγεξζε πέηξηλσλ νηθνδνκεκάησλ, ελφζσ ηα ηέθλα ηνπ Θενχ παληνχ πεξηθέξνληαλ πεηλαζκέλα θαη ξαθέλδπηα θη έηζη έραλαλ ηελ πίζηε ηνπο ζηε ζεία αγάπε. Πψο κπνξεί λα ηθαλνπνηεζεί ε αλάγθε ηεο αλζξσπφηεηαο γηα πλεπκαηηθή θαζνδήγεζε φηαλ νη εγέηεο ησλ εθθιεζηψλ έρνπλ θνζκηθά ελδηαθέξνληα, φηαλ ζηε Ρσκαηνθαζνιηθή, ηελ Διιεληθή Οξζφδνμε θαη ηηο Πξνηεζηαληηθέο Δθθιεζίεο ε έκθαζε δίλεηαη ζηηο πνκπέο θαη ηηο ηειεηνπξγίεο, ζηηο κεγάιεο εθθιεζίεο θαη ηνπο ιηζφθηηζηνπο θαζεδξηθνχο, ζηα ρξπζά θαη αζεκέληα ζθεχε, ζηνπο πνξθπξνχο ζθνχθνπο θαη ηηο
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
100
ρξπζνπνίθηιηεο ζηνιέο θαη ζ’ φια ηα παξεκθεξή πνπ είλαη ηφζν πξνζθηιή ζηνπο εθθιεζηαζηηθνχο θχθινπο; Πψο κπνξνχλ λα ζσζνχλ ηα πεηλαζκέλα παηδηά ηνπ θφζκνπ – θαη ηδηαίηεξα ηεο Δπξψπεο – φηαλ γίλνληαη εθθιήζεηο απφ Πάπεο θη Δπηζθφπνπο γηα εηζθνξά ρξεκάησλ πξνο αλέγεξζε θαζεδξηθψλ θαη πεξηζζφηεξσλ λαψλ αθνχ νη ππάξρνληεο είλαη άδεηνη; Πψο κπνξεί λα ιάκςεη πάιη ην θσο ζηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ, φηαλ νη θιεξηθνί θξαηνχλ ην ιαφ ζε θαηάζηαζε θφβνπ, εθηφο αλ απνδερζεί ηηο παιηέο ζενινγηθέο εξκελείεο θαη ηνπο παιηνχο ηξφπνπο πξνζέγγηζεο ζην Θεφ; Πψο κπνξνχλ λα ηθαλνπνηεζνχλ νη πλεπκαηηθέο θαη δηαλνεηηθέο αλάγθεο ησλ αλζξψπσλ, φηαλ ηα ζενινγηθά ζεκηλάξηα δε δηδάζθνπλ ηίπνηε λέν ή θαηάιιειν γηα ηελ επνρή θαη ηελ ειηθία, αιιά ζηέιλνπλ γηα λα θαζνδεγήζνπλ ηελ αλζξσπφηεηα, λένπο πνπ βαζίδνληαη κφλν ζηηο εξκελείεο ηνπ παξειζφληνο; Οη λένη απηνί αξρίδνπλ ηε ζξεζθεπηηθή ηνπο εθπαίδεπζε θαη πξνεηνηκαζία γηα ην ιεηηνχξγεκα κε κεγάιεο ειπίδεο θαη νξάκαηα· απνθνηηνχλ κε κηθξέο ειπίδεο, φρη πνιιή πίζηε, αιιά κε ηελ απφθαζε λα “επηηχρνπλ” θαη λ’ απνθηήζνπλ ζέζε ζηελ εθθιεζία. Πξνθχπηεη ην εξψηεκα θαηά πφζν ν Υξηζηφο ζα έλησζε νηθεία ζηηο εθθιεζίεο, αλ πεξπαηνχζε πάιη κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ. Σα ηππηθά θαη νη ηειεηνπξγίεο, νη πνκπέο θαη ηα άκθηα, νη ιακπάδεο θαη ην ρξπζάθη θαη ην αζήκη, ε ηεξαξρηθή ηάμε ησλ παπψλ, ησλ θαξδηλαιίσλ, ησλ αξρηεπηζθφπσλ, ησλ ηεξέσλ θαη ησλ ζπλεζηζκέλσλ εθεκέξησλ, παζηφξσλ θαη θιεξηθψλ, ζα έρνπλ πξνθαλψο ειάρηζην ελδηαθέξνλ γηα ηνλ απιφ Τηφ ηνπ Θενχ, ν Οπνίνο – φηαλ βξηζθφηαλ ζηε Γε – δελ είρε “πνχ ηελ θεθαιήλ θιίλαη”. Ζ παξνπζίαζε ηεο ζξεζθεπηηθήο αιήζεηαο ζην παξειζφλ αλέθνςε ηελ αλάπηπμε ηνπ ζξεζθεπηηθνχ πλεχκαηνο· ε ζενινγία έθεξε ην αλζξψπηλν γέλνο ζηα πξφζπξα ηεο απειπηζίαο· ην ηξπθεξφ άλζνο ηεο Υξηζηηθήο δσήο αλεθφπε θη εκπνδίζζεθε ζηα ζθνηεηλά ζπήιαηα ηεο αλζξψπηλεο ζθέςεο· ε θαλαηηθή πξνζθφιιεζε ζηηο αλζξψπηλεο εξκελείεο πήξε ηε ζέζε ηεο Υξηζηηαληθήο δσήο· εθαηνκκχξηα βηβιίσλ εμάιεηςαλ ηα δσληαλά ιφγηα ηνπ Υξηζηνχ· ηα επηρεηξήκαηα θαη νη ζπδεηήζεηο ησλ ηεξέσλ έζβεζαλ ην θσο πνπ έθεξε ν Βνχδδαο θαη ε αγάπε ηνπ Θενχ, φπσο απνθαιχθζεθε ζηε δσή ηνπ Υξηζηνχ, ιεζκνλήζεθε θαζψο νη άλζξσπνη θηινληθνχζαλ γηα έλλνηεο, θξάζεηο θαη ιέμεηο. ην κεηαμχ νη άλζξσπνη αγσληνχζαλ, ιηκνθηνλνχζαλ, ππέθεξαλ, δεηνχζαλ βνήζεηα θαη θαζνδήγεζε θαη φληαο αληθαλνπνίεηνη, έραλαλ ηελ πίζηε ηνπο. Παληνχ νη άλζξσπνη είλαη ζήκεξα έηνηκνη γηα ην θσο· πεξηκέλνπλ κηα λέα απνθάιπςε θαη κηα λέα δηαζήθε θαη ε αλζξσπφηεηα πξνρψξεζε ηφζν πνιχ ζην δξφκν ηεο εμέιημεο, ψζηε απηά ηα αηηήκαηα θαη νη πξνζδνθίεο δε δηαηππψλνληαη πηα κφλν κε φξνπο πιηθήο βειηίσζεο, αιιά κε φξνπο πλεπκαηηθνχ νξάκαηνο, αιεζηλψλ αμηψλ θαη νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Απαηηνχλ δηδαζθαιία θαη πλεπκαηηθή βνήζεηα καδί κε ηα αλαγθαία αηηήκαηα γηα ηξνθή, έλδπζε θαη ηελ επθαηξία λα εξγάδνληαη θαη λα δνπλ ειεχζεξνη· αληηκεησπίδνπλ ηελ πείλα ζε κεγάιεο πεξηνρέο ηνπ θφζκνπ θη φκσο (κε ίδην ηξφκν) θαηαγξάθνπλ ηελ πείλα ηεο ςπρήο. Γε ζθάιινπκε βέβαηα αλ ζπκπεξάλνπκε φηη ν πλεπκαηηθφο απηφο ηξφκνο θαη ην πλεπκαηηθφ απηφ αίηεκα πήξαλ θπξίαξρε ζέζε ζηε ζπλείδεζε ηνπ Υξηζηνχ. ηαλ επαλεκθαληζζεί θαη ε κέρξη ηψξα αφξαηε Δθθιεζία Σνπ εκθαληζζεί καδί Σνπ, ηη κπνξνχλ λα θάλνπλ γηα λα ηθαλνπνηήζνπλ ηελ απαηηεηηθή απηή θξαπγή θαη ηελ
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
101
εληαζείζα απηή ζηάζε πλεπκαηηθήο αληίιεςεο κε ηελ νπνία ζα Σνπο ππνδερζνχλ; Βιέπνπλ ηελ εηθφλα ζπλνιηθά. Ζ θξαπγή ηνπ Υξηζηηαλνχ γηα πλεπκαηηθή βνήζεηα, ε θξαπγή ηνπ Βνπδδηζηή γηα πλεπκαηηθή θψηηζε θαη ε θξαπγή ηνπ Ηλδνπηζηή γηα πλεπκαηηθή θαηαλφεζε – καδί κε ηηο θξαπγέο φισλ εθείλσλ πνπ πηζηεχνπλ ή φρη – πξέπεη λα ηθαλνπνηεζνχλ. Σα αηηήκαηα ηεο αλζξσπφηεηαο θζάλνπλ ζηα απηηά Σνπο θαη ν Υξηζηφο θαη νη καζεηέο Σνπ δελ έρνπλ δνγκαηηθνχο ελδνηαζκνχο, θάηη γηα ην νπνίν κπνξνχκε λα είκαζηε βέβαηνη. Δίλαη αδχλαην λα πηζηέςνπκε φηη ελδηαθέξνληαη γηα ηηο απφςεηο ησλ Φνληακεληαιηζηψλ ή ηηο ζεσξίεο ησλ ζενιφγσλ γηα ηελ Άζπηιε χιιεςε, ηελ Τπνθαηάζηαηε Δμηιέσζε ή ην Αιάζεην ηνπ Πάπα. Ζ αλζξσπφηεηα βξίζθεηαη ζε απειπηζηηθή αλάγθε θαη ε αλάγθε απηή πξέπεη λα ηθαλνπνηεζεί· κφλν κεγάιεο θαη ζεκειηψδεηο αξρέο ηεο δσήο, νη νπνίεο θαιχπηνπλ ην παξειζφλ θαη ην παξφλ θαη παξέρνπλ κηα βάζε γηα ην κέιινλ, ζα ηθαλνπνηήζνπλ πξαγκαηηθά ηελ αλζξψπηλε επίθιεζε. Ο Υξηζηφο θαη ε πλεπκαηηθή Ηεξαξρία δε ζα έιζνπλ γηα λα θαηαζηξέςνπλ φ,ηη ε αλζξσπφηεηα ζεψξεζε σο ηψξα “αλαγθαίν γηα ηε ζσηεξία” θαη φ,ηη ηθαλνπνίεζε ην πλεπκαηηθφ ηεο αίηεκα. ηαλ επαλεκθαληζζεί ν Υξηζηφο, ηα επνπζηψδε αζθαιψο ζα εθιείςνπλ· ζα παξακείλνπλ ηα ζεκειηψδε ηεο πίζηεο, επί ησλ νπνίσλ ζα δνκήζεη ηε λέα εθείλε παγθφζκηα ζξεζθεία πνπ φινη νη άλζξσπνη αλακέλνπλ. Ζ λέα απηή παγθφζκηα ζξεζθεία πξέπεη λα βαζηζζεί ζ’ εθείλεο ηηο αιήζεηεο πνπ άληεμαλ ζηε δνθηκή ησλ αηψλσλ θαη έθεξαλ ζηγνπξηά θαη άλεζε ζ’ φινπο ηνπο αλζξψπνπο παληνχ. Απηέο αζθαιψο είλαη: 1. Σν Γεγνλόο ηνπ Θενύ. Πξψηα θαη θχξηα πξέπεη λα ππάξμεη αλαγλψξηζε ηνπ γεγνλφηνο ηνπ Θενχ. Ζ θεληξηθή απηή Πξαγκαηηθφηεηα κπνξεί λ’ απνθιεζεί κε νπνηνδήπνηε φλνκα πξνηηκά ν άλζξσπνο, αλάινγα κε ηηο λνεηηθέο ή ζπλαηζζεκαηηθέο ηνπ ηάζεηο, ηε θπιεηηθή παξάδνζε θαη θιεξνλνκηά, δηφηη δελ κπνξεί λα νξηζζεί ή λα πεξηνξηζζεί κε νλφκαηα. Σα αλζξψπηλα φληα ρξεζηκνπνηνχλ αλαγθαζηηθά νλφκαηα γηα λα εθθξάζνπλ φ,ηη ληψζνπλ, αηζζάλνληαη θαη γλσξίδνπλ ηφζν γηα ην θαηλνκεληθφ φζν θαη γηα ην άςαπζην. πλεηδεηά ή αζπλείδεηα φινη νη άλζξσπνη αλαγλσξίδνπλ ηνλ Τπεξβαηηθφ Θεφ θαη ηνλ Δλππάξρνληα Θεφ. Νηψζνπλ φηη ν Θεφο είλαη ν Γεκηνπξγφο θαη ν Δκπλεπζηήο παληφο φ,ηη ππάξρεη. Οη Αλαηνιηθέο πίζηεηο ηφληδαλ πάληα ηνλ Δλππάξρνληα Θεό, βαζηά κέζα ζηελ αλζξψπηλε θαξδηά, “πιεζηέζηεξα απφ ηα ρέξηα θαη ηα πφδηα”, ηνλ Δαπηφ, ηνλ Έλαλ, ην Άηκα, κηθξφηεξν απ’ ην κηθξφ θη φκσο πακπεξηεθηηθφ. Οη Γπηηθέο πίζηεηο παξνπζίαζαλ ηνλ Τπεξβαηηθό Θεό, έμσ απφ ην ζχκπαλ Σνπ, Θεαηή. Ο ππεξβαηηθφο Θεφο ξχζκηζε αξρηθά ηελ αληίιεςε ησλ αλζξψπσλ γηα ηε Θεφηεηα, γηαηί ε δξάζε ηνπ ππεξβαηηθνχ απηνχ Θενχ εθδειψλεηαη ζηηο δηαδηθαζίεο ηεο θχζεο· αξγφηεξα ζηελ Δβξατθή δηαζήθε, ν Θεφο εκθαλίζζεθε ζαλ θπιεηηθφο Ηερσβά, ζαλ ε ςπρή (κάιινλ δπζάξεζηε ςπρή) ελφο έζλνπο. Καηφπηλ είδαλ ην Θεφ ζαλ ηνλ ηέιεην άλζξσπν θη ν ζείνο Θεάλζξσπνο βάδηζε ζηε Γε ζην Πξφζσπν ηνπ Υξηζηνχ. ήκεξα έρνπκε κηα γνξγά απμαλφκελε έκθαζε ζηνλ ελππάξρνληα Θεφ ζε θάζε αλζξψπηλν νλ θαη ζε θάζε δεκηνπξγεκέλε κνξθή. ήκεξα ζα έπξεπε νη εθθιεζίεο λα παξνπζηάζνπλ ηε ζχλζεζε ησλ δχν απηψλ
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
102
ηδεψλ πνπ ζπλνςίδνληαη ζηε δήισζε ηνπ ξη Κξίζλα ζηελ Μπαγθαβάη Γθίηα: “Έρνληαο δηαπεξάζεη νιφθιεξν ην χκπαλ κε έλα ηκήκα ηνπ Δαπηνχ κνπ, παξακέλσ”. Ο Θεφο, κεγαιχηεξνο απ’ ην δεκηνπξγεκέλν φιν, φκσο ν Θεφο, παξψλ επίζεο ζην κέξνο· ν Τπεξβαηηθφο Θεφο εγγπάηαη ην ζρέδην γηα ηνλ θφζκν καο θαη είλαη ν θνπφο πνπ ξπζκίδεη φιεο ηηο δσέο απ’ ην ειάρηζην άηνκν, κέζσ φισλ ησλ βαζηιείσλ ηεο θχζεο, κέρξη ηνλ άλζξσπν. 2. Ζ ρέζε ηνπ Αλζξώπνπ κε ην Θεό. Ζ δεχηεξε αιήζεηα ηελ νπνία φινη δέρνληαη – άζρεηα κε ηελ πίζηε – είλαη ε νπζηψδεο ζρέζε ηνπ αλζξψπνπ κε ην Θεφ. Έκθπηε ζηελ αλζξψπηλε ζπλείδεζε – ππνηππψδεο θαη ζπρλά απξνζδηφξηζηε – ππάξρεη κηα αίζζεζε ζεηφηεηαο. “Πάληεο γαξ πηνί Θενχ εζηέ” (Γαι. 3.26)· “είο γαξ έζηηλ ν παηήξ εκψλ, ν Θεφο”, ιέεη ν Υξηζηφο θη έηζη κηινχλ φινη νη παγθφζκηνη Γάζθαινη θαη Αβαηάξ αλά ηνπο αηψλεο. “ηη θαζψο εθείλνο εζηί θαη εκείο εζκέλ ελ ησ θφζκσ ηνχησ” (Ησάλ. Α, 4.17), είλαη κηα άιιε Βηβιηθή δήισζε. “Πιεζηέζηεξα απ’ ηελ αλαπλνή, πιεζηέζηεξα απ’ ηα ρέξηα θαη ηα πφδηα, βξίζθεηαη Δθείλνο”, ςάιιεη ν Ηλδφο. “Ο Υξηζηφο ελ πκίλ, ε ειπίο ηεο δφμεο”, βεβαηψλεη ζξηακβεπηηθά ν Απ. Παχινο. 3. Σν Γεγνλόο ηεο Αζαλαζίαο θαη ηεο Αηώληαο Γηάξθεηαο. Σξίηε είλαη ε αίζζεζε ηεο δηάξθεηαο, ηεο αηψληαο δσήο ή ηεο αζαλαζίαο. Απ’ απηή ηελ αλαγλψξηζε δε θαίλεηαη λα ππάξρεη δηαθπγή· απνηειεί ηφζν κέξνο ηεο αληίδξαζεο ηεο αλζξσπφηεηαο φζν θαη ην έλζηηθην ηεο απηνζπληήξεζεο. Μ’ απηή ηελ εζψηεξε πεπνίζεζε αληηκεησπίδνπκε ην ζάλαην θαη γλσξίδνπκε φηη ζα δήζνπκε πάιη, φηη εξρφκαζηε θαη θεχγνπκε θη φηη δηαξθνχκε γηαηί είκαζηε ζείνη θη ειέγρνπκε ην πεπξσκέλν καο. Γλσξίδνπκε φηη έρνπκε ζέζεη έλα ζηφρν θη φηη ν ζηφρνο απηφο είλαη “πεξηζζή Εσή” – θάπνπ, εδψ, εθεί θαη ηειηθά παληνχ. Σν πλεχκα ζηνλ άλζξσπν είλαη αζάλαην· δηαηεξείηαη ζην δηελεθέο, πξννδεχνληαο απφ ζεκείν ζε ζεκείν θαη απφ ζηάδην ζε ζηάδην πάλσ ζηελ Αηξαπφ ηεο Δμέιημεο, αλειίζζνληαο ζηαζεξά θαη δηαδνρηθά ηηο ζείεο ηδηφηεηεο θαη φςεηο. Ζ αιήζεηα απηή ζπλεπάγεηαη αλαγθαζηηθά ηελ αλαγλψξηζε δχν κεγάισλ θπζηθψλ λφκσλ· ηνπ Νφκνπ ηεο Δπαλαγέλλεζεο θαη ηνπ Νφκνπ ηνπ Αηηίνπ θαη Απνηειέζκαηνο. Οη εθθιεζίεο ηεο Γχζεο αξλήζεθαλ επίζεκα λ’ αλαγλσξίζνπλ ην Nφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο θη έηζη πεξηπιαλήζεθαλ ζ’ έλα ζενινγηθφ αδηέμνδν θαη ζε κηα ηπθιή πάξνδν απφ ηελ νπνία δελ ππάξρεη δπλαηφηεηα εμφδνπ. Οη εθθιεζίεο ηεο Αλαηνιήο ππεξηφληζαλ απηνχο ηνπο Νφκνπο, έηζη ψζηε κηα αξλεηηθή, ζπλαηλεηηθή ζηάζε πξνο ηε δσή θαη ηηο δηαδηθαζίεο ηεο, πνπ βαζίδεηαη ζε κηα ζπλερψο αλαλενχκελε επθαηξία, ειέγρεη ηνπο ιανχο. Ο Υξηζηηαληζκφο ηφληζε ηελ αζαλαζία, αιιά εμάξηεζε ηελ αηψληα επηπρία απφ ηελ απνδνρή ηνπ ζενινγηθνχ δφγκαηνο: Γίλε αιεζηλφο κάξηπξαο Υξηζηηαλφο θαη δήζε ζε θάπνηνλ αλφεην παξάδεηζν, ή αξλήζνπ λα νκνινγήζεηο ην Υξηζηηαληζκφ, ή γίλε έλαο ππνθξηηήο ηππνιάηξεο Υξηζηηαλφο θαη πήγαηλε ζε κηα απίζαλε θφιαζε – κηα θφιαζε πνπ πεγάδεη απφ ηε ζενινγία ηεο Παιαηάο Γηαζήθεο θαη ηελ παξνπζίαζή ηεο ελφο Θενχ κνρζεξνχ θαη δειφηππνπ. Καη νη δχν αληηιήςεηο απνξξίπηνληαη ζήκεξα απ’ φινπο ηνπο ερέθξνλεο, εηιηθξηλείο θαη ζθεπηφκελνπο αλζξψπνπο. Καλείο κε αιεζηλή δχλακε
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
103
εθινγίθεπζεο ή κε αιεζηλή πίζηε ζ’ έλα Θεφ αγάπεο δε δέρεηαη ηνλ παξάδεηζν ησλ θιεξηθψλ, νχηε έρεη θακηά δηάζεζε λα πάεη ζ’ απηφλ. Αθφκε ιηγφηεξν δέρεηαη “ηελ ιίκλελ ηνπ ππξφο ηελ θαηνκέλελ ελ ζείσ” (Απνθ. 19.20), ή ηα αηψληα βαζαληζηήξηα ζηα νπνία ν Θεφο ηεο αγάπεο ππνηίζεηαη φηη θαηαδηθάδεη φινπο φζνπο δελ πηζηεχνπλ ηηο ζενινγηθέο εξκελείεο ηνπ Μεζαίσλα, ησλ ζχγρξνλσλ θνληακεληαιηζηψλ ή ησλ παξάινγσλ θιεξηθψλ νη νπνίνη – δηα ηνπ δνγκαηηζκνχ, ηνπ θφβνπ θαη ηεο απεηιήο – επηδεηνχλ λα θξαηήζνπλ ην ιαφ ζε ζπκκφξθσζε κε ηελ απεξραησκέλε παιηά δηδαζθαιία. Ζ νπζηαζηηθή αιήζεηα βξίζθεηαη αιινχ. “ γαξ εάλ ζπείξε άλζξσπνο, ηνχην θαη ζεξίζεη” (Γαι. 6.7), είλαη κηα αιήζεηα πνπ ρξεηάδεηαη λα ηνληζζεί πάιη. ηηο ιέμεηο απηέο ν Απ. Παχινο καο δηαηππψλεη ηελ αξραία θαη αιεζηλή δηδαζθαιία ηνπ Νφκνπ ηνπ Αηηίνπ θαη Απνηειέζκαηνο, πνπ ζηελ Αλαηνιή νλνκάδεηαη Νφκνο ηνπ Κάξκα. Ζ αζαλαζία ηεο αλζξψπηλεο ςπρήο θαη ε έκθπηε ηθαλφηεηα ηνπ πλεπκαηηθνχ, εζψηεξνπ αλζξψπνπ λα πξαγκαηψλεη ηε δηθή ηνπ ζσηεξία ππφ ην Νφκν ηεο Δπαλαγέλλεζεο ζε αληαπφθξηζε ζην λφκν ηνπ Αηηίνπ θαη Απνηειέζκαηνο, είλαη νη ππνθείκελνη παξάγνληεο πνπ δηέπνπλ ηελ φιε αλζξψπηλε δηαγσγή θαη ηελ φιε αλζξψπηλε έθεζε. Απ’ ηνπο δχν απηνχο λφκνπο θαλείο άλζξσπνο δελ κπνξεί λα δηαθχγεη. Σνλ ξπζκίδνπλ ζπλερψο σζφηνπ θαηαθηήζεη ηελ επηζπκεηή θαη θαζνξηζκέλε ηειεηφηεηα θαη κπνξέζεη λα εθδεισζεί ζηε γε ζαλ πηφο ηνπ Θενχ πνπ ιεηηνπξγεί νξζά. 4. Ζ πλέρεηα ηεο Απνθάιπςεο θαη νη Θείεο Πξνζεγγίζεηο. Ζ ηέηαξηε νπζηψδεο αιήζεηα θη εθείλε πνπ απνζαθελίδεη φιν ην ζρεδηαζκέλν έξγν ηνπ Υξηζηνχ, ζπλδέεηαη κε ηελ πλεπκαηηθή απνθάιπςε θαη ηελ αλάγθε ηνπ αλζξψπνπ γηα ην Θεφ θαη ηνπ Θενχ γηα ηνλ άλζξσπν. Πνηέ δελ έκεηλε ε Θεφηεηα ρσξίο καξηπξία. Πνηέ δε δήηεζε ν άλζξσπνο θσο ρσξίο λα έιζεη ην θσο. Πνηέ δελ ππήξμε επνρή, θχθινο ή παγθφζκηα πεξίνδνο ζηελ νπνία λα κε δφζεθε ε δηδαζθαιία θαη ε πλεπκαηηθή βνήζεηα πνπ απαηηνχζε ε αλζξψπηλε αλάγθε. Πνηέ νη θαξδηέο θαη νη δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ δε ζηξάθεθαλ ζην Θεφ θαη δελ ήξζε ν Θεφο πιεζηέζηεξα ζηνλ άλζξσπν. Ζ ηζηνξία ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο είλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ε ηζηνξία ηεο αίηεζεο ηνπ αλζξψπνπ γηα θσο θαη επαθή κε ην Θεφ θαη θαηφπηλ ε παξνρή θσηφο θαη ε πξνζέγγηζε ηνπ Θενχ ζηνλ άλζξσπν. Πάληα ν σηήξαο, ν Αβαηάξ ή ν Παγθφζκηνο Γάζθαινο πξφβαιε απ’ ην κπζηηθφ ηφπν ηνπ Τςίζηνπ θη έθεξε ζηνλ άλζξσπν λέα απνθάιπςε, λέα ειπίδα θαη λέα ψζεζε γηα πιεξέζηεξε πλεπκαηηθή δσή. Μεξηθέο απφ ηηο Πξνζεγγίζεηο απηέο ππήξμαλ θχξηαο θχζεο θη επεξέαζαλ ηελ αλζξσπφηεηα ζαλ ζχλνιν θαη κεξηθέο απ’ απηέο ήηαλ ιηγφηεξν ζεκαληηθέο θη επεξέαζαλ κφλν έλα ζρεηηθά κηθξφ κέξνο ηεο αλζξσπφηεηαο – έλα έζλνο ή κηα νκάδα. ζνη έξρνληαη σο Απνθαιππηέο ηεο αγάπεο ηνπ Θενχ, έξρνληαη απφ εθείλν ην πλεπκαηηθφ θέληξν ην νπνίν ν Υξηζηφο νλφκαζε “βαζηιείαλ ηνπ Θενχ”. (Μαηζ. 6.33.) Δδψ ελνηθνχλ “πλεχκαζη δηθαίσλ ηεηειεησκέλσλ” (Δβξ. 12.23)· εδψ βξίζθνληαη νη πλεπκαηηθνί Οδεγνί ηεο θπιήο θη εδψ νη πλεπκαηηθνί Δθηειεζηέο ηνπ ζρεδίνπ ηνπ Θενχ δνπλ θη εξγάδνληαη θη επηβιέπνπλ ηηο αλζξψπηλεο θαη πιαλεηηθέο ππνζέζεηο. Απνθαιείηαη κε πνιιά νλφκαηα απφ πνιινχο αλζξψπνπο. Αλαθέξεηαη ζαλ Πλεπκαηηθή
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
104
Ηεξαξρία, Καηνηθία ηνπ Φσηφο, Κέληξν φπνπ βξίζθνληαη νη Γηδάζθαινη ηεο νθίαο, Μεγάιε Λεπθή ηνά. Απφ εδψ έξρνληαη φζνη δξνπλ σο Αγγειηαθφξνη ηεο νθίαο ηνπ Θενχ, Θεκαηνθχιαθεο ηεο αιήζεηαο φπσο είλαη ζηνλ Υξηζηφ θη Δθείλνη ησλ Οπνίσλ έξγν είλαη λα ζψζνπλ ηνλ θφζκν, λα κεηαδψζνπλ ηελ επφκελε απνθάιπςε θαη λα θαηαδείμνπλ ηε ζεηφηεηα. ιεο νη παγθφζκηεο Γξαθέο καξηπξνχλ ηελ χπαξμε απηνχ ηνπ θέληξνπ πλεπκαηηθήο ελέξγεηαο. Ζ πλεπκαηηθή απηή Ηεξαξρία έξρεηαη δηαξθψο πιεζηέζηεξα ζηελ αλζξσπφηεηα θαζψο νη άλζξσπνη απνθηνχλ κεγαιχηεξε ζπλείδεζε ηεο ζεηφηεηαο θαη γίλνληαη πεξηζζφηεξν θαηάιιεινη λα έιζνπλ ζε επαθή κε ην ζείν. Μηα άιιε κεγάιε Πξνζέγγηζε ηεο ζεηφηεηαο θαη κηα άιιε πλεπκαηηθή απνθάιπςε είλαη πιένλ εθηθηή. Μηα λέα απνθάιπςε αησξείηαη πάλσ ζην αλζξψπηλν γέλνο θη Δθείλνο πνπ ζα ηε θέξεη θαη ζα ηελ εθαξκφζεη έξρεηαη ζηαζεξά πιεζηέζηεξά καο. Ση ζα θέξεη ζην αλζξψπηλν γέλνο ε κεγάιε απηή πξνζέγγηζε, δελ είλαη αθφκε γλσζηφ. Θα καο θέξεη αζθαιψο ζαθή απνηειέζκαηα, φπσο θαη νη πξνεγνχκελεο απνθαιχςεηο θαη νη απνζηνιέο Δθείλσλ πνπ ήιζαλ ζε αληαπφθξηζε ησλ πξνεγνχκελσλ αηηήζεσλ ηεο αλζξσπφηεηαο. Ο Παγθφζκηνο Πφιεκνο εμάγληζε ην αλζξψπηλν γέλνο. Έλαο λένο νπξαλφο θαη κηα λέα γε είλαη ζην δξφκν ηνπο. Ση άξαγε ελλνεί ν νξζφδνμνο ζενιφγνο θαη θιεξηθφο φηαλ ρξεζηκνπνηεί ηηο ιέμεηο “νπξαλφο θαηλφο”; Μήπσο νη ιέμεηο απηέο ππνδειψλνπλ θάηη εληειψο λέν θαη κηα λέα αληίιεςε σο πξνο ηνλ θφζκν ηεο πλεπκαηηθήο πξαγκαηηθφηεηαο; Μήπσο ν Δξρφκελνο καο θέξλεη κηα λέα απνθάιπςε γηα ηελ θαζαπηή θχζε ηνπ Θενχ; Γλσξίδνπκε άξαγε φια φζα κπνξνχλ λα γίλνπλ γλσζηά γηα ην Θεφ; Αλ είλαη έηζη, ηφηε ν Θεφο είλαη πνιχ πεπεξαζκέλνο. Γελ είλαη άξαγε δπλαηφ νη ησξηλέο καο ηδέεο γηα ην Θεφ σο Παγθφζκηνπ Ννπ, Αγάπεο θαη Θέιεζεο λα εκπινπηηζζνχλ κε θάπνηα λέα ηδέα ή πνηφηεηα γηα ηελ νπνία δελ έρνπκε αθφκε θαλέλα φλνκα ή ιέμε θαη γηα ηελ νπνία δελ έρνπκε ηελ παξακηθξή αληίιεςε; Καζεκηά απφ ηηο ηξεηο ησξηλέο έλλνηεο ηεο ζεηφηεηαο – ηεο Σξηάδαο – ήηαλ εληειψο λέα φηαλ αξρηθά παξνπζηάζζεθε δηαδνρηθά ζην λνπ ή ηε ζπλείδεζε ηνπ αλζξψπνπ. Γηα κεξηθά ρξφληα ηψξα ε πλεπκαηηθή Ηεξαξρία ηνπ πιαλήηε καο έξρεηαη πιεζηέζηεξα ζηελ αλζξσπφηεηα θαη ε πξνζέγγηζή ηεο επζχλεηαη γηα ηηο κεγάιεο ηδέεο ηεο ειεπζεξίαο, πνπ είλαη ηφζν θνληά ζηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ παληνχ. Σν φλεηξν ηεο αδειθφηεηαο, ηεο ζπληξνθηθφηεηαο, ηεο παγθφζκηαο ζπλεξγαζίαο θαη κηαο εηξήλεο πνπ βαζίδεηαη ζε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο, απνζαθελίδεηαη ζην λνπ καο. Οξακαηηδφκαζηε επίζεο κηα λέα θαη δσηηθή παγθφζκηα ζξεζθεία, κηα νηθνπκεληθή πίζηε πνπ ζα έρεη ηηο ξίδεο ηεο ζην παξειζφλ, αιιά ζ’ απνζαθελίδεη ηελ αλαηέιινπζα λέα νκνξθηά θαη ηελ επεξρφκελε δσηηθή απνθάιπςε. Γηα έλα πξάγκα κπνξνχκε λα είκαζηε βέβαηνη, φηη ε πξνζέγγηζε απηή θαηά έλαλ ηξφπν – βαζχηαηα πλεπκαηηθφ, αιιά εληειψο πξαγκαηηθφ – ζα απνδείμεη ηελ αιήζεηα ηεο ελχπαξμεο ηνπ Θενχ. Οη εθθιεζίεο ηφληζαλ θαη εθκεηαιιεχζεθαλ ηελ εθηφο ρψξνπ Θεφηεηα θαη ππέζεζαλ ηελ παξνπζία ελφο Θενχ πνπ δεκηνπξγεί, ζπληεξεί θαη δξα δεκηνπξγηθά, αιιά ζπγρξφλσο βξίζθεηαη εθηφο ηεο Γεκηνπξγίαο Σνπ – έλαο αλεμηρλίαζηνο Θεαηήο. Απηφο ν ηχπνο ηνπ ππεξβαηηθνχ Γεκηνπξγνχ πξέπεη λα απνδεηρζεί ςεπδήο θαη ε δνμαζία απηή πξέπεη λ’ αληηκεησπηζζεί κε ηελ εθδήισζε ηνπ Θενχ ζηνλ άλζξσπν, ηελ ειπίδα ηεο δφμαο. Απηφ ζα θαηαδείμεη ζίγνπξα ε αλακελφκελε
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
105
Πξνζέγγηζε· ζ’ απνδείμεη επίζεο ηε ζηελή ζρέζε κεηαμχ ηνπ Τπεξβαηηθνχ Θενχ θη εθείλνπ “ελ ησ Οπνίσ δψκελ θαη θηλνχκεζα θαη εζκέλ”, γηαηί “έρνληαο δηαπεξάζεη νιφθιεξν ην ζχκπαλ κε έλα ηκήκα ηνπ Δαπηνχ Σνπ, παξακέλεη”. Ο Θεφο ελππάξρεη ζηηο κνξθέο φισλ ησλ δεκηνπξγεκέλσλ πξαγκάησλ· ε δφμα πνπ ζα απνθαιπθζεί είλαη ε έθθξαζε ηεο έκθπηεο εθείλεο ζεηφηεηαο κε φιεο ηηο ηδηφηεηεο θαη φςεηο ηεο, ηηο πνηφηεηεο θαη δπλάκεηο ηεο κε ην κέζνλ ηεο αλζξσπφηεηαο. Ζ λέα παγθφζκηα ζξεζθεία ζα βαζίδεηαη ζην γεγνλφο ηνπ Θενχ θαη ηεο ζρέζεο ηνπ αλζξψπνπ κε ην ζείν, ζην γεγνλφο ηεο αζαλαζίαο θαη ηεο ζπλέρεηαο ηεο ζείαο απνθάιπςεο θαη ζην γεγνλφο ηεο ζπλερνχο αλάδπζεο Αγγειηαθφξσλ απ’ ην ζείν θέληξν. ηα γεγνλφηα απηά πξέπεη λα πξνζηεζεί ε βέβαηε, ελζηηθηψδεο γλψζε ηνπ αλζξψπνπ γηα ηελ χπαξμε ηεο Αηξαπνχ πξνο ην Θεφ θαη γηα ηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα ηε βαδίζεη, φηαλ ε εμειηθηηθή δηαδηθαζία ηνλ θέξεη ζην ζεκείν ελφο λένπ πξνζαλαηνιηζκνχ ζηε ζεηφηεηα θαη ηεο απνδνρήο ηνπ γεγνλφηνο ηνπ Τπεξβαηηθνχ Θενχ θαη ηνπ Δλππάξρνληνο Θενχ ζε θάζε κνξθή δσήο. Απηέο είλαη νη ζεκειηψδεηο αιήζεηεο ζηηο νπνίεο ζα βαζηζζεί ε παγθφζκηα ζξεζθεία ηνπ κέιινληνο. Ο βαζηθφο ηεο ηφλνο ζα είλαη ε Θεία Πξνζέγγηζε. “Δγγίζαηε ησ Θεψ θαη εγγηεί πκίλ” (Ηαθ. 4.8), είλαη ε κεγάιε εληνιή πνπ εθπνξεχεηαη κε λένπο θαη ζαθείο ηφλνπο απ’ ηνλ Υξηζηφ θαη ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία απηή ηελ επνρή. Σν κεγάιν ζέκα ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο ζα είλαη ε αλαγλψξηζε ησλ πνιιψλ ζείσλ πξνζεγγίζεσλ θαη ε ζπλέρεηα ηεο απνθάιπςεο πνπ θαζεκηά απ’ απηέο κεηέδσζε· ην έξγν κπξνζηά ζηνπο πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνπο αλζξψπνπο ζηνλ θφζκν ζήκεξα είλαη λα πξνεηνηκάζνπλ ηελ αλζξσπφηεηα γηα ηελ επηθείκελε θαη (ίζσο) ηε κέγηζηε απ’ φιεο ηηο Πξνζεγγίζεηο. Ζ κέζνδνο πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί ζα είλαη ε επηζηεκνληθή θαη λνήκσλ ρξήζε ηεο Δπίθιεζεο θη Δθέιθπζεο θαη ε αλαγλψξηζε ηεο ηξνκαθηηθήο ηνπο δπλακηθφηεηαο. Ο άλζξσπνο επηθαιείηαη κε δηάθνξνπο ηξφπνπο ηε ζεία Πξνζέγγηζε: κε ηελ αηειή, άθσλε έθθιεζε ή επηθιεηηθή θξαπγή ησλ καδψλ θη επίζεο κε ηε ζρεδηαζκέλε, θαζνξηζκέλε επίθιεζε ησλ πλεπκαηηθά πξνζαλαηνιηζκέλσλ δεισηψλ, ηνπ λνεκφλσο πεπεηζκέλνπ εξγάηε, καζεηή θαη κπεκέλνπ – ζηελ πξαγκαηηθφηεηα φισλ φζσλ απνηεινχλ ην Νέν κηιν Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. Ζ επηζηήκε ηεο επίθιεζεο θη εθέιθπζεο ζα αληηθαηαζηήζεη φ,ηη νλνκάδνπκε ηψξα “πξνζεπρή” θαη “ιαηξεία”. Μελ εθπιήηηεζζε κε ηε ρξήζε ηεο ιέμεο “επηζηήκε”. Γελ είλαη ην ςπρξφ θαη άθαξδν δηαλνεηηθφ πξάγκα πνπ ηφζν ζπρλά εηθνλίδεηαη. ηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη ε λνήκσλ νξγάλσζε ηεο πλεπκαηηθήο ελέξγεηαο θαη ησλ δπλάκεσλ ηεο αγάπεο θη απηέο φηαλ είλαη απνηειεζκαηηθέο ζα εθειθχζνπλ ηελ αληαπφθξηζε πλεπκαηηθψλ λησλ πνπ κπνξνχλ λα βαδίζνπλ πάιη αλνηρηά κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ θη έηζη λα εγθαζηδξχζνπλ κηα ζηελή ζρέζε θαη ζπλερή επηθνηλσλία κεηαμχ αλζξσπφηεηαο θαη πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο. Γηεπθξηληζηηθά πξέπεη λα εηπσζεί φηη ε Δπίθιεζε είλαη ηξηψλ εηδψλ: ππάξρεη, φπσο δειψζεθε παξαπάλσ, ε αζπλείδεηα εθθξαζκέλε καδηθή αίηεζε θαη ε επηθιεηηθή θξαπγή πνπ εμέξρεηαη απφ ηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ ζε θάζε επνρή θξίζεο φπσο ηψξα. Ζ επηθιεηηθή απηή θξαπγή πςψλεηαη αδηάθνπα απφ φινπο ηνπο αλζξψπνπο πνπ δνπλ
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
106
ζην κέζν ηεο ζπκθνξάο· απεπζχλεηαη ζ’ εθείλε ηε δχλακε έμσ απ’ απηνχο γηα ηελ νπνία ληψζνπλ φηη κπνξεί θαη πξέπεη λα έξζεη ζε βνήζεηά ηνπο ηε ζηηγκή ηεο έζραηεο αλάγθεο. Ζ κεγάιε θαη άλαξζξε απηή επίθιεζε πςψλεηαη ζήκεξα παληνχ. Τπάξρεη έπεηηα ην επηθιεηηθφ πλεχκα πνπ εκθαλίδνπλ νη εηιηθξηλείο άλζξσπνη θαζψο ζπκκεηέρνπλ ζηηο ηειεηέο ηεο ζξεζθείαο ηνπο θη επσθεινχληαη ηεο επθαηξίαο ηεο θνηλήο ιαηξείαο θαη πξνζεπρήο γηα λα ππνβάινπλ ηα αηηήκαηά ηνπο γηα βνήζεηα ελψπηνλ ηνπ Θενχ. Απηή ε νκάδα πνπ πξνζηίζεηαη ζηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ, δεκηνπξγεί έλα ηεξάζηην ζψκα επηθιεηηθψλ αηφκσλ θαη απηή ηελ επνρή ε καδηθή ηνπο πξφζεζε εθδειψλεηαη ζαθψο θαη ε επίθιεζή ηνπο αλέξρεηαη ζηνλ Όςηζην. Σέινο έρνπκε ηνπο εθπαηδεπκέλνπο καζεηέο θαη δεισηέο ηνπ θφζκνπ, πνπ ρξεζηκνπνηνχλ νξηζκέλεο κνξθέο ιέμεσλ, νξηζκέλεο πξνζεθηηθά θαζνξηζκέλεο επηθιήζεηο θαη – θαζψο ην θάλνπλ – εζηηάδνπλ ηελ επηθιεηηθή θξαπγή θαη ηελ επηθιεηηθή έθθιεζε ησλ δχν άιισλ νκάδσλ θαη ηεο πξνζδίδνπλ νξζή θαηεχζπλζε θαη δχλακε. Καη νη ηξεηο απηέο νκάδεο, ζπλεηδεηά ή αζπλείδεηα, έξρνληαη ζε δξαζηεξηφηεηα απηή ηελ επνρή θαη ε ελσκέλε ηνπο πξνζπάζεηα εγγπάηαη κηα επαθφινπζε εθέιθπζε. Σν λέν απηφ επηθιεηηθφ έξγν ζα είλαη ν βαζηθφο ηφλνο ηεο εξρφκελεο παγθφζκηαο ζξεζθείαο θαη ζα δηαηξεζεί ζε δχν κέξε. Θα έρνπκε ην επηθιεηηθφ έξγν ησλ καδψλ ησλ αλζξψπσλ παληνχ, πνπ ζα έρνπλ εμαζθεζεί απ’ ηνπο πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνπο αλζξψπνπο ηνπ θφζκνπ (νη νπνίνη εξγάδνληαη ζηηο εθθιεζίεο ππφ ην θσηηζκέλν θιήξν, φπνηε είλαη δπλαηφ) λ’ απνδερζνχλ ην γεγνλφο ησλ εξρφκελσλ πλεπκαηηθψλ ελεξγεηψλ νη νπνίεο εζηηάδνληαη δηα ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο πλεπκαηηθήο Σνπ Ηεξαξρίαο θαη ζα έρνπλ επίζεο εμαζθεζεί λα εθθσλνχλ ην αίηεκά ηνπο γηα θσο, απνιχηξσζε θαη θαηαλφεζε. Θα έρνπκε επίζεο ην επηδέμην έξγν ηεο επίθιεζεο, φπσο αζθείηαη απφ εθείλνπο πνπ έρνπλ εθγπκλάζεη ην λνπ ηνπο κε ηνλ νξζφ δηαινγηζκφ, πνπ γλσξίδνπλ ηε δχλακε ησλ ηχπσλ, ησλ κάληξακ θαη ησλ επηθιήζεσλ θαη νη νπνίνη εξγάδνληαη ζπλεηδεηά. Απηνί ζα ρξεζηκνπνηνχλ απμαλφκελα κεξηθέο κεγάιεο θφξκνπιεο ιέμεσλ, πνπ ζα δνζνχλ αξγφηεξα ζηε θπιή, φπσο αθξηβψο ε Κπξηαθή Πξνζεπρή δφζεθε απ’ ηνλ Υξηζηφ θη φπσο ε Νέα Δπίθιεζε δφζεθε γηα ρξήζε απηή ηελ επνρή απφ ηελ Ηεξαξρία. Ζ λέα απηή ζξεζθεπηηθή επηζηήκε γηα ηελ νπνία ε πξνζεπρή, ν δηαινγηζκφο θαη ε ηειεηνπξγία έρνπλ πξνεηνηκάζεη ηελ αλζξσπφηεηα, ζα εμαζθήζεη ηνπο αλζξψπνπο ηεο λα παξνπζηάδνπλ – ζε θαζνξηζκέλεο πεξηφδνπο φιν ην ρξφλν – ην εθθσλνχκελν αίηεκα ησλ ιαψλ ηνπ θφζκνπ γηα ζρέζε κε ην Θεφ θαη γηα ζηελφηεξε πλεπκαηηθή ζρέζε κεηαμχ ηνπο. Σν έξγν απηφ, φηαλ δηεμαρζεί νξζά, ζα εθειθχζεη αληαπφθξηζε απ’ ηελ αλακέλνπζα Ηεξαξρία θαη ηνλ Αξρεγφ Σεο, ηνλ Υξηζηφ. Με απηή ηελ αληαπφθξηζε ε πίζηε ησλ καδψλ ζα κεηαβιεζεί βαζκηαία ζηελ πεπνίζεζε ησλ γηγλσζθφλησλ. Μ’ απηφ ηνλ ηξφπν νη κάδεο ησλ αλζξψπσλ ζα κεηαζρεκαηηζζνχλ θαη ζα εθπλεπκαηηζζνχλ θαη ηα δχν κεγάια ζεία θέληξα ελέξγεηαο ή νκάδεο – ε Ηεξαξρία θαη ε Αλζξσπφηεηα – ζ’ αξρίζνπλ λα εξγάδνληαη ζε πιήξε ελνπνίεζε θαη ελφηεηα. Σφηε ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ, πξαγκαηηθά θαη αιεζηλά, ζα ιεηηνπξγεί πάλσ ζηε γε. Θα ζαο είλαη θαλεξφ φηη κπνξψ λα ππνδείμσ κφλν ηα πιαηηά γεληθά πεξηγξάκκαηα ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο. Ζ δηεχξπλζε ηεο αλζξψπηλεο ζπλείδεζεο, πνπ ζα επέιζεη ζαλ απνηέιεζκα ηεο επηθείκελεο Μεγάιεο Πξνζέγγηζεο, ζα επηηξέςεη ζηελ
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
107
αλζξσπφηεηα λα ζπιιάβεη φρη κφλν ηε ζρέζε ηεο κε ηελ πλεπκαηηθή δσή ηνπ πιαλήηε καο, ηνλ Έλαλ “ελ ησ Οπνίσ δψκελ θαη θηλνχκεζα θαη εζκέλ”, αιιά ζα δψζεη θαη κηα αλαιακπή ηεο ζρέζεο ηνπ πιαλήηε καο κε ηνλ θχθιν ησλ πλεπκαηηθψλ δσψλ πνπ θηλνχληαη κέζα ζηελ ηξνρηά ηνπ Ζιίνπ θαη ηνλ αθφκε κεγαιχηεξν θχθιν ησλ πλεπκαηηθψλ επηξξνψλ νη νπνίεο πξνζεγγίδνπλ ην ζχζηεκά καο θαζψο δηαγξάθεη ηελ ηξνρηά ηνπ ζηνπο Οπξαλνχο (ηνπο δψδεθα αζηεξηζκνχο ηνπ δσδηαθνχ). Ζ αζηξνλνκηθή θαη ε αζηξνινγηθή έξεπλα έρεη απνδείμεη απηή ηε ζρέζε θαη ηηο αζθνχκελεο επηξξνέο, αιιά ππάξρνπλ αθφκε εηθαζίεο θαη πνιινί αλφεηνη ηζρπξηζκνί θη εξκελείεο. κσο νη εθθιεζίεο ηελ αλαγλψξηδαλ πάληα θαη ε Βίβινο ηελ πηζηνπνίεζε. “Δμ νπξαλνχ παξεηάμαλην νη αζηέξεο, εθ ηξίβσλ απηψλ παξεηάμαλην κεηά ηζάξα.” (Κξηη. 5.20.) “πλήθαο δε δεζκφλ Πιεηάδνο;” (Ηώβ, 38.31.) Πνιιά άιια ρσξία καξηπξνχλ απηφ ηνλ ηζρπξηζκφ ησλ Γηγλσζθφλησλ. Πνιιέο εθθιεζηαζηηθέο γηνξηέο θαζνξίζζεθαλ ζε ζρέζε κε ηε ζειήλε ή θάπνην δσδηαθφ αζηεξηζκφ. Ζ έξεπλα ζα απνδείμεη φηη απηφ ζπκβαίλεη θη φηαλ ζεζπηζζεί ζ’ νιφθιεξν ηνλ θφζκν ην ηππηθφ ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο, απηφ ζα είλαη έλαο απφ ηνπο ζπνπδαηφηεξνπο εμεηαδφκελνπο παξάγνληεο. Ζ ζέζπηζε νξηζκέλσλ κεγάισλ ενξηψλ ζε ζρέζε κε ηε ειήλε θαη ζε κηθξφηεξν βαζκφ κε ην δσδηαθφ ζα επηθέξεη ηελ ελίζρπζε ηνπ πλεχκαηνο ηεο επίθιεζεο θαη ηελ επαθφινπζε εηζξνή ησλ εθειθπφκελσλ επηξξνψλ. Ζ αιήζεηα πνπ βξίζθεηαη πίζσ απφ θάζε επίθιεζε, βαζίδεηαη ζηε δχλακε ηεο ζθέςεο, ηδηαίηεξα ζηελ ηειεπαζεηηθή ηεο θχζε, ζρέζε θαη φςε. Ζ ελσκέλε επηθιεηηθή ζθέςε ησλ καδψλ θαη ε εζηηαζκέλε θαηεπζπλφκελε ζθέςε ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ ζπληζηνχλ έλα εμεξρόκελν ξεύκα ελέξγεηαο. Απηφ θζάλεη ηειεπαζεηηθά ζηα πλεπκαηηθά εθείλα ληα πνπ είλαη επαίζζεηα θη αληαπνθξηηηθά ζε ηέηνηεο θξνχζεηο. Ζ εθειθπζζείζα αληαπφθξηζή Σνπο πνπ εθπέκπεηαη ζαλ πλεπκαηηθή ελέξγεηα, θζάλεη κε ηε ζεηξά ηεο ζηελ αλζξσπφηεηα, αθνχ ππνβηβαζζεί ζε ελέξγεηα ηεο ζθέςεο θαη κε ηε κνξθή απηή θξνχεη θαηάιιεια ζηηο δηάλνηεο ησλ αλζξψπσλ, πείζνληάο ηνπο θαη κεηαθέξνληαο έκπλεπζε θαη απνθάιπςε. Έηζη ζπλέβε πάληα ζηελ ηζηνξία ηεο πλεπκαηηθήο αλέιημεο ηνπ θφζκνπ θαη ζηε δηαδηθαζία ζπγγξαθήο ησλ παγθφζκησλ Γξαθψλ. Γεχηεξν, ε ζέζπηζε κηαο νξηζκέλεο νκνηνκνξθίαο ζηα ηππηθά ησλ παγθφζκησλ ζξεζθεηψλ ζα βνεζήζεη ηνπο αλζξψπνπο παληνχ λα εληζρχζνπλ ακνηβαία ην έξγν ηνπο θαη λα ηζρπξνπνηήζνπλ δπλακηθά ηα ξεχκαηα ζθέςεο πνπ θαηεπζχλνληαη ζηηο αλακέλνπζεο πλεπκαηηθέο Εσέο. Πξνο ην παξφλ ε Υξηζηηαληθή ζξεζθεία έρεη ηηο κεγάιεο γηνξηέο ηεο, νη Βνπδδηζηέο δηαηεξνχλ ηε ζεηξά ησλ δηθψλ ηνπο δηαθνξεηηθψλ πλεπκαηηθψλ ζπκβάλησλ θαη νη Ηλδνπηζηέο έρνπλ κηα άιιε νκάδα άγησλ εκεξψλ. ηνλ θφζκν ηνπ κέιινληνο, φηαλ νξγαλσζεί, φινη νη άλζξσπνη κε πλεπκαηηθή θιίζε θαη πξφζεζε παληνχ ζα δηαηεξνχλ ηηο ίδηεο άγηεο εκέξεο. Απηφ ζα επηθέξεη κηα ζπγθέληξσζε ησλ πλεπκαηηθψλ πφξσλ θαη κηα ελσκέλε πλεπκαηηθή πξνζπάζεηα ζπλ κηα ηαπηφρξνλε πλεπκαηηθή επίθιεζε. Ζ δπλακηθφηεηά ηνπ ζα είλαη πξνθαλήο. Αο ππνδείμσ ηηο δπλαηφηεηεο ηέηνησλ πλεπκαηηθψλ γεγνλφησλ θη αο επηρεηξήζσ λα πξνθεηέςσ ηε θχζε ησλ επηθείκελσλ παγθφζκησλ Φεζηηβάι. Θα ππάξρνπλ ηξία ηέηνηα κεγάια Φεζηηβάι θάζε ρξφλν, πνπ ζα ζπγθεληξψλνληαη ζε ηξεηο δηαδνρηθνχο κήλεο θαη ζα νδεγνχλ ζπλεπψο ζε κηα παξαηεηακέλε εηήζηα πλεπκαηηθή πξνζπάζεηα ε νπνία ζα
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
108
επεξεάδεη ηνλ ππφινηπν ρξφλν. Θα είλαη: 1. Σν Φεζηηβάι ηνπ Πάζρα. Δίλαη ην Φεζηηβάι ηνπ αλαζηάληνο, δψληνο Υξηζηνχ, ηνπ Γαζθάινπ φισλ ησλ αλζξψπσλ θαη Αξρεγνχ ηεο Πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο. Δίλαη ε έθθξαζε ηεο αγάπεο ηνπ Θενχ. Απηή ηε κέξα ε πλεπκαηηθή Ηεξαξρία, ηελ νπνία νδεγεί θαη δηεπζχλεη, ζ’ αλαγλσξίδεηαη θαη ζα ηνλίδεηαη ε θχζε ηεο αγάπεο ηνπ Θενχ. Ζ γηνξηή απηή θαζνξίδεηαη πάληα απφ ηελ εκεξνκελία ηεο πξψηεο Παλζειήλνπ ηεο άλνημεο θαη είλαη ε κεγάιε Γπηηθή θαη Υξηζηηαληθή Δνξηή. 2. Σν Φεζηηβάι ηνπ Βεζάθ. Δίλαη ην Φεζηηβάι ηνπ Βνχδδα, ηνπ πλεπκαηηθνχ Μεζνιαβεηή κεηαμχ ηνπ χςηζηνπ πλεπκαηηθνχ θέληξνπ ηεο ακπάιια θαη ηεο Ηεξαξρίαο. Ο Βνχδδαο είλαη ε έθθξαζε ηεο ζνθίαο ηνπ Θενχ, ε Δλζσκάησζε ηνπ Φσηφο θη ν Γείθηεο ηνπ ζείνπ ζθνπνχ. Θα θαζνξίδεηαη εηήζηα ζε ζρέζε κε ηελ Παλζέιελν ηνπ Μαΐνπ, φπσο ζπκβαίλεη ηψξα. Δίλαη ε κεγάιε Αλαηνιηθή Δνξηή. 3. Σν Φεζηηβάι ηεο Καιήο Θέιεζεο. Θα είλαη ην Φεζηηβάι ηνπ πλεχκαηνο ηεο αλζξσπφηεηαο – πνπ αλαηείλεη ζην Θεφ, δεηεί λα ζπκκνξθσζεί κε ηε ζέιεζε ηνπ Θενχ θαη είλαη αθηεξσκέλε ζηελ έθθξαζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Θα θαζνξίδεηαη εηήζηα ζε ζρέζε κε ηελ Παλζέιελν ηνπ Ηνπλίνπ. Θα είλαη ε κέξα ζηελ νπνία ζ’ αλαγλσξίδεηαη ε πλεπκαηηθή θαη ζεία θχζε ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο. ηελ Δνξηή απηή επί δχν ρηιηάδεο ρξφληα ν Υξηζηφο αληηπξνζψπεπζε ηελ αλζξσπφηεηα θαη ζηάζεθε ελψπηνλ ηεο Ηεξαξρίαο θαη ζηε ζέα ηεο ακπάιια σο Θεάλζξσπνο, ν αξρεγφο ηνπ ιανχ Σνπ θαη “πξσηφηνθνο ελ πνιινίο αδειθνίο”. (Ρσκ. 8.29.) Κάζε ρξφλν απηή ηε κέξα θεξχζζεη ηελ ηειεπηαία νκηιία ηνπ Βνχδδα ελψπηνλ ηεο ζπγθεληξσκέλεο Ηεξαξρίαο. Θα είλαη ζπλεπψο γηνξηή βαζηάο επίθιεζεο θαη έθθιεζεο, κηαο βαζηθήο έθεζεο γηα ζπληξνθηθφηεηα, γηα αλζξψπηλε θαη πλεπκαηηθή ελφηεηα θαη ζ’ αληηπξνζσπεχεη ην απνηέιεζκα ζηελ αλζξψπηλε ζπλείδεζε ηνπ έξγνπ ηνπ Βνχδδα θαη ηνπ Υξηζηνχ. Καη ηα ηξία απηά Φεζηηβάι γηνξηάδνληαη ήδε ζ’ φιν ηνλ θφζκν, παξφηη δε ζρεηίδνληαη αθφκε κεηαμχ ηνπο θη απνηεινχλ κέξνο ηεο ελσκέλεο πλεπκαηηθήο Πξνζέγγηζεο ηεο αλζξσπφηεηαο. Ο θαηξφο φπνπ θαη ηα ηξία απηά Φεζηηβάι ζα ηεξνχληαη ζ’ φιν ηνλ θφζκν πιεζηάδεη θαη δη’ απηψλ ζα επηηεπρζεί κηα κεγάιε πλεπκαηηθή ελφηεηα θαη ηα απνηειέζκαηα ηεο Μεγάιεο Πξνζέγγηζεο, ηφζν θνληά καο απηή ηελ επνρή, ζα ζηαζεξνπνηεζνχλ κε ηελ ελσκέλε επίθιεζε ηεο αλζξσπφηεηαο ζ’ φιν ηνλ πιαλήηε. Οη ππφινηπεο παλζέιελνη ζα ζπληζηνχλ κηθξφηεξα θεζηηβάι, ζ’ αλαγλσξίδνληαη φκσο φηη έρνπλ επίζεο δσηηθή ζπνπδαηφηεηα. Θα εκπεδψλνπλ ζηε ζπλείδεζε ησλ αλζξψπσλ ηηο ζείεο ηδηφηεηεο, φπσο αθξηβψο ηα κεγάια θεζηηβάι εκπεδψλνπλ ηηο ηξεηο ζείεο φςεηο. Απηέο νη φςεηο θαη πνηφηεηεο ζα λννχληαη θαη ζα πξνζδηνξίδνληαη κε ηε ζηελή κειέηε ηεο θχζεο ηνπ ηδηαίηεξνπ αζηεξηζκνχ ή αζηεξηζκψλ πνπ επεξεάδνπλ απηνχο ηνπο κήλεο. Ο Αηγφθεξσο, ιφγνπ ράξε, ζα εθηζηά ηελ πξνζνρή ζηελ πξψηε κχεζε, ηε γέλλεζε ηνπ Υξηζηνχ ζην ζπήιαην ηεο θαξδηάο θαη ζα ππνδεηθλχεη ηελ αλαγθαία εμάζθεζε γηα λα επέιζεη ην κεγάιν απηφ πλεπκαηηθφ γεγνλφο ζηε δσή ηνπ αηφκνπ. αο δίλσ απηφ ην παξάδεηγκα γηα λα ζαο δείμσ ηηο δπλαηφηεηεο πλεπκαηηθήο
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
109
αλέιημεο πνπ κπνξνχλ λα δνζνχλ κε ηελ θαηαλφεζε απηψλ ησλ επηδξάζεσλ θαη γηα ηελ αλαδσνγφλεζε ησλ αξραίσλ πίζηεσλ κε ηε δηεχξπλζή ηνπο ζηηο κεγαιχηεξεο αζάλαηεο ζρέζεηο ηνπο. Έηζη ηα δψδεθα εηήζηα θεζηηβάι ζα απνηειέζνπλ κηα απνθάιπςε ηεο ζεηφηεηαο. Θα πξνζθέξνπλ έλα κέζνλ γηα ηελ επίηεπμε ζρέζεο, πξψηα απ’ φια ζην δηάζηεκα ησλ ηξηψλ κελψλ, κε ηα ηξία κεγάια πλεπκαηηθά Κέληξα, ηηο ηξεηο εθθξάζεηο ηεο ζείαο Σξηάδαο. Σα κηθξφηεξα θεζηηβάι ζα ηνλίδνπλ ηελ αιιεινζρέηηζε ηνπ ινπ, αλπςψλνληαο έηζη ηε ζεία παξνπζίαζε απφ ην αηνκηθφ θαη πξνζσπηθφ ζ’ εθείλε ηνπ παγθφζκηνπ ζείνπ θνπνχ· επνκέλσο ζα εθθξάδεηαη πιήξσο ε ζρέζε ηνπ ινπ κε ην κέξνο θαη ηνπ κέξνπο κε απηφ ην ιν. πλεπψο ε αλζξσπφηεηα ζα επηθαιείηαη ηελ πλεπκαηηθή δχλακε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ, ηεο Ηεξαξρίαο· ε Ηεξαξρία ζ’ αληαπνθξίλεηαη θαη ηφηε ηα ζρέδηα ηνπ Θενχ ζα πξαγκαηνπνηνχληαη ζηε γε. Ζ Ηεξαξρία ζε κηα αλψηεξε ζηξνθή ηνπ ζπεηξνεηδνχο ζα επηθαιείηαη ην “Κέληξν φπνπ ε Θέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”, επηθαινχκελε έηζη ην θνπφ ηνπ Θενχ. Έηζη ε Θέιεζε ηνπ Θενχ ζα εθαξκφδεηαη κε Αγάπε θαη ζα εθδειψλεηαη κε λνεκνζχλε· γη’ απηφ ε αλζξσπφηεηα είλαη έηνηκε θη απηφ αλακέλεη ε Γε. Γηα λα ζπλνςίζνπκε ινηπφλ: ε λέα παγθφζκηα ζξεζθεία ζα δνκεζεί ζηε βάζε ηεο ήδε αλαγλσξηζκέλεο ζεκειηψδνπο αιήζεηαο. Ο νξηζκφο ηεο ζξεζθείαο, πνπ κειινληηθά ζ’ απνδεηρζεί πεξηζζφηεξν αθξηβήο απφ θάζε άιινλ πνπ δηαηππψζεθε σο ηψξα απφ ηνπο ζενιφγνπο, ζα κπνξνχζε λα εθθξαζζεί σο εμήο: Θξεζθεία είλαη ην όλνκα πνπ δίλεηαη ζηελ επηθιεηηθή έθθιεζε ηεο αλζξσπόηεηαο θαη ζηελ εθειθπζηηθή αληαπόθξηζε ηεο κεγαιύηεξεο Εσήο ζ’ απηή ηελ θξαπγή. Δίλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ε αλαγλψξηζε απ’ ην κέξνο ηεο ζρέζεο ηνπ κε ην ιν, ζπλ κηα ζπλερψο απμαλφκελε αίηεζε γηα απμεκέλε επίγλσζε απηήο ηεο ζρέζεο· πξνθαιεί ηελ αλαγλψξηζε απ’ ην ιν φηη ε αίηεζε έγηλε. Δίλαη ε θξνχζε ηνπ θξαδαζκνχ ηεο αλζξσπφηεηαο – πνπ πξνζαλαηνιίζζεθε εηδηθά ζηε Μεγάιε Εσή ηεο Οπνίαο ληψζεη φηη είλαη κέξνο – ζηε Εσή απηή θαη ε αληαπνθξηηηθή θξνχζε απηήο ηεο “Πακπεξηεθηηθήο Αγάπεο” ζην κηθξφηεξν θξαδαζκφ. Μφλν ηψξα κπνξεί ε θξνχζε ηνπ αλζξψπηλνπ θξαδαζκνχ λα γίλεη ακπδξά αηζζεηή ζηε ακπάιια· κέρξη ηψξα ε ηζρπξφηεξε δξάζε ηνπ έθζαλε κφλν κέρξη ηελ Ηεξαξρία. Ζ ζξεζθεία, ε επηζηήκε ηεο επίθιεζεο θη εθέιθπζεο φζνλ αθνξά ηελ αλζξσπφηεηα, είλαη ε πξνζέγγηζε (ζηελ εξρφκελε Νέα Δπνρή) κηαο λνεηηθά πνισκέλεο αλζξσπφηεηαο. ην παξειζφλ ε ζξεζθεία είρε κηα εληειψο ζπλαηζζεκαηηθή έθθιεζε. Αθνξνχζε ηε ζρέζε ηνπ αηφκνπ κε ηνλ θφζκν ηεο πξαγκαηηθφηεηαο, ηνπ αλαδεηνχληνο δεισηή κε ηελ αλαδεηνχκελε ζεηφηεηα. Ζ ηερληθή ηεο ήηαλ ε δηαδηθαζία ηεο πξνζαξκνγήο ηνπ αλζξψπνπ γηα ηελ απνθάιπςε απηήο ηεο ζεηφηεηαο, ηεο επίηεπμεο κηαο ηειεηφηεηαο πνπ ζα εγγπψηαλ απηή ηελ απνθάιπςε θαη ηεο αλάπηπμεο κηαο επαηζζεζίαο θαη κηαο αγαπεηηθήο αληαπφθξηζεο ζηνλ ηδεψδε Άλζξσπν πνπ ζπλνςίζζεθε γηα ηε ζεκεξηλή αλζξσπφηεηα ζηνλ Υξηζηφ. O Υξηζηφο ήξζε γηα λα ηεξκαηίζεη ηνλ θχθιν ηεο ζπλαηζζεκαηηθήο απηήο πξνζέγγηζεο πνπ ππήξρε
Ζ ΝΔΑ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΘΡΖΚΔΗΑ
110
απφ ηηο Αηιάληεηεο κέξεο· θαηέδεημε ηελ νξακαηηζζείζα ηειεηφηεηα θη έπεηηα παξνπζίαζε ζηελ αλζξσπφηεηα έλα παξάδεηγκα – ζε πιήξε εθδήισζε – θάζε δπλαηφηεηαο πνπ ππνιάλζαλε ζηνλ άλζξσπν κέρξη εθείλε ηε ζηηγκή. Ζ επίηεπμε ηεο ηειείσζεο ηεο Υξηζηηθήο ζπλείδεζεο έγηλε ν ηνληζκέλνο ζηφρνο ηεο αλζξσπφηεηαο. ήκεξα ε ηδέα κηαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο θαη ε αλάγθε γηα ηελ αλάδπζή ηεο επηζπκείηαη πιαηηά θαη ζπληειείηαη βξαδέσο. Ζ ζπγρψλεπζε ησλ πίζηεσλ απνηειεί ηψξα πεδίν ζπδήηεζεο. Οη εξγάηεο ζην πεδίν ηεο ζξεζθείαο ζα δηαηππψζνπλ ηελ θαζνιηθή βάζε ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο. Δίλαη έξγν αγαπεηηθήο ζχλζεζεο θαη ζα ηνλίζεη ηελ ελφηεηα θαη ηε ζπληξνθηθφηεηα ηνπ πλεχκαηνο. Απηή ε νκάδα είλαη κε κηα ζαθή έλλνηα ν αγσγφο ηεο δξαζηεξηφηεηαο ηνπ Υξηζηνχ, ηνπ Παγθφζκηνπ Γαζθάινπ. Ζ βάζε ηεο λέαο παγθφζκηαο ζξεζθείαο ζα δνκεζεί απφ πνιιέο νκάδεο νη νπνίεο εξγάδνληαη ππφ ηελ έκπλεπζε ηνπ Υξηζηνχ. Οη θιεξηθνί ρξεηάδεηαη λα ζπκνχληαη φηη ην αλζξψπηλν πλεχκα είλαη κεγαιχηεξν απ’ φιεο ηηο εθθιεζίεο θαη κεγαιχηεξν απ’ ηε δηδαζθαιία ηνπο. Μαθξνπξφζεζκα ην αλζξψπηλν απηφ πλεχκα ζα ηνπο ληθήζεη θαη ζα πξνρσξήζεη ζξηακβεπηηθά ζηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ, αθήλνληάο ηνπο πνιχ πίζσ, εθηφο αλ εηζέιζνπλ ζαλ ηαπεηλφ ηκήκα ηεο κάδαο ησλ αλζξψπσλ. Σίπνηε θάησ απφ ηνλ νπξαλφ δελ κπνξεί λα αλαραηηίζεη ηελ πξφνδν ηεο αλζξψπηλεο ςπρήο ζην καθξχ ηεο πξνζθχλεκα απ’ ην ζθνηάδη ζην θσο, απ’ ην απαηειφ ζην πξαγκαηηθφ, απ’ ην ζάλαην ζηελ αζαλαζία θαη απ’ ηελ άγλνηα ζηε ζνθία. Αλ νη κεγάιεο νξγαλσκέλεο ζξεζθεπηηθέο νκάδεο ησλ εθθιεζηψλ ζε θάζε ρψξα, πνπ απνηεινχλ ην ζχλνιν ησλ πίζηεσλ, δελ πξνζθέξνπλ πλεπκαηηθή θαζνδήγεζε θαη βνήζεηα, ε αλζξσπφηεηα ζα βξεη άιιν δξφκν. Σίπνηε δελ κπνξεί λα ζπγθξαηήζεη ην πλεχκα ηνπ αλζξψπνπ απφ ην Θεφ. Οη εθθιεζίεο ηεο Γχζεο ρξεηάδεηαη επίζεο λ’ αληηιεθζνχλ φηη βαζηθά ππάξρεη κφλν κία Δθθιεζία, αιιά δελ είλαη θαη’ αλάγθε κφλν ν νξζφδνμνο Υξηζηηαληθφο ζεζκφο. Ο Θεφο εξγάδεηαη κε πνιινχο ηξφπνπο, κέζσ πνιιψλ πίζηεσλ θαη ζξεζθεπηηθψλ πξαθηφξσλ· απηφο είλαη έλαο ιφγνο γηα ηελ εμάιεηςε ησλ επνπζησδψλ δνγκάησλ. Με ηελ έκθαζε ησλ νπζησδψλ δνγκάησλ θαη ηελ έλσζή ηνπο ζ’ απνθαιπθζεί ε πιεξφηεηα ηεο αιήζεηαο. Απηφ ζα θάλεη ε λέα παγθφζκηα ζξεζθεία θαη ε επηηέιεζή ηνπ ζα πξνρσξήζεη γνξγά κεηά ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ.
ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΒΓΟΜΟ ΠΡΟΔΣΟΙΜΑΙΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΙΗ ΣΟΤ ΥΡΙΣΟΤ Ζ Αλαγθαία Πξνεηνηκαζία Σν Έξγν ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηώλ ηνπ Κόζκνπ
Δ
απνδερζνχκε ηε γεληθή ζέζε θαη ην ζέκα φζσλ έρνπλ γξαθεί, εγείξεηαη αλαγθαζηηθά ην εξψηεκα: Ση πξέπεη άξαγε λα γίλεη γηα λα επηηαρπλζεί απηή ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ; Κη επίζεο: Τπάξρεη θάηη πνπ κπνξεί λα θάλεη ην άηνκν ζηε ζέζε πνπ βξίζθεηαη θαη κε ηνλ εμνπιηζκφ, ηηο επθαηξίεο θαη ηα εθφδηα πνπ θαηέρεη; Ζ επθαηξία είλαη ηφζν κεγάιε θαη ε αλάγθε κηαο θαζνξηζκέλεο θαη ζαθνχο πλεπκαηηθήο βνήζεηαο είλαη ηφζν επηηαθηηθή ψζηε – είηε ζέινπκε είηε φρη – αληηκεησπίδνπκε κηα πξφθιεζε. Αληηκεησπίδνπκε ηελ επηινγή ηεο απνδνρήο θαη ηεο επαθφινπζεο επζχλεο, ή ηεο απφξξηςεο ηεο ηδέαο θαη ηεο επαθφινπζεο αληίιεςεο φηη δε καο αθνξά. Χζηφζν φ,ηη απνθαζίζνπκε απηή ηελ επνρή θαη πεξίνδν ζα επεξεάζεη ζαθψο ην ππφινηπν ηεο δξαζηεξηφηεηάο καο ζηε δσή καο, γηαηί είηε ζα ξίμνπκε ην βάξνο ή ηε βνήζεηα πνπ κπνξνχκε λα πξνζθέξνπκε ζηελ πιεπξά ηεο επίθιεζεο ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο πξνεηνηκαζίαο ηεο επηζηξνθήο Σνπ, ή ζα ζπληαρζνχκε κε ηηο ηάμεηο εθείλσλ πνπ ζεσξνχλ ηελ φιε ππφζεζε ζαλ έθθιεζε ζηνπο αλφεηνπο θαη ηνπο εχπηζηνπο θαη πηζαλφλ λα εξγαζζνχκε γηα λ’ απνηξέςνπκε ηελ εμαπάηεζε ησλ αλζξψπσλ απ’ φ,ηη απνθαζίζακε φηη είλαη εκπαηγκφο. Δδψ βξίζθεηαη ε πξφθιεζή καο. Θα ρξεηαζζνχκε γηα λα ηελ αληηκεησπίζνπκε φ,ηη δηαζέηνπκε ζε αίζζεζε αμηψλ θη φ,ηη κπνξνχκε λα πξνζθέξνπκε ζε κηα εμεηδηθεπκέλε ελνξαηηθή έξεπλα. Μπνξεί ηφηε λα αληηιεθζνχκε φηη ε ππνζρεζείζα απηή επαλεκθάληζε είλαη ζχκθσλε κε ηε γεληθή ζξεζθεπηηθή πίζηε θαη ηελ θχξηα ειπίδα πνπ απέκεηλε ζην λνπ ησλ αλζξψπσλ, ε νπνία κπνξεί λα θέξεη αιεζηλή αλαθνχθηζε ζηελ πάζρνπζα αλζξσπφηεηα. Γηα φζνπο απνδέρνληαη ηελ πηζαλφηεηα ηεο επαλεκθάληζήο Σνπ θαη είλαη πξφζπκνη λα δερζνχλ φηη ε ηζηνξία κπνξεί πάιη λα επαλαιεθζεί, ππάξρνπλ ηξία εξσηήκαηα ηα νπνία κπνξνχκε λα ηνπο ππνβάιινπκε – νη απαληήζεηο ησλ νπνίσλ είλαη απζηεξά αηνκηθέο. Απηά είλαη: ΦΟΟΝ
1. Πψο κπνξψ πξνζσπηθά λ’ αληηκεησπίζσ απηή ηελ πξφθιεζε; 2. Ση κπνξψ εηδηθά λα θάλσ; 3. Πνηα είλαη ηα βήκαηα πνπ πξέπεη λα θάλσ θαη πνχ είλαη εθείλνη πνπ ζα ζπλεξγαζζνχλ καδί κνπ; ,ηη γξάθνπκε εδψ θαη ζηηο επφκελεο ζειίδεο πξννξίδεηαη νπζηαζηηθά γηα φζνπο απνδέρνληαη ην γεγνλφο ηνπ Υξηζηνχ, αλαγλσξίδνπλ ηε ζπλέρεηα ηεο απνθάιπςεο θαη
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
112
είλαη πξφζπκνη λ’ απνδερζνχλ ηε δπλαηφηεηα ηεο επηζηξνθήο Σνπ. Οη πεξηπινθέο θαη νη δπζρέξεηεο ηεο κεηαπνιεκηθήο πεξηφδνπ είλαη πνιχ κεγάιεο. ζν πιεζηέζηεξα βξίζθεηαη ν άλζξσπνο ζηελ πεγή ηνπ πλεπκαηηθνχ θσηφο θαη ηεο δχλακεο ηφζν δπζθνιφηεξν είλαη ην πξφβιεκά ηνπ, γηαηί νη αλζξψπηλεο ππνζέζεηο θαίλνληαη απηή ηελ επνρή πνιχ καθξηά απφ ηε ζεία απηή δπλαηφηεηα. Θα ρξεηαζζεί φιε ηνπ ηελ ππνκνλή, ηελ θαηαλφεζε θαη ηελ θαιή ζέιεζε. Σαπηφρξνλα ζα είλαη δηαπγέζηεξε ε θαηαλφεζή ηνπ ησλ γεγνλφησλ. Τπάξρνπλ εζσηεξηθά θη εμσηεξηθά πξνβιήκαηα πνπ πξέπεη λα ιπζνχλ· ππάξρνπλ εζσηεξηθέο θη εμσηεξηθέο δπλαηφηεηεο πνπ κπνξνχλ λα γίλνπλ πξαγκαηηθέο. Καζψο ν πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνο άλζξσπνο αληηκεησπίδεη ηηο εζσηεξηθέο θη εμσηεξηθέο δπλαηφηεηεο θαη γεγνλφηα, είλαη εχθνιν λα θαηαγξάςεη κηα αίζζεζε πιήξνπο απνγνήηεπζεο· ιαρηαξά λα βνεζήζεη αιιά δελ μέξεη ηη λα θάλεη· ε ζχιιεςή ηνπ ησλ απεηιεηηθψλ δπζρεξεηψλ, ε ζηάζκηζε ησλ πφξσλ ηνπ θη εθείλσλ κε ηνπο νπνίνπο πξέπεη λα εξγαζζεί θαη ε ζαθήο ηνπ αληίιεςε ησλ δπλάκεσλ πνπ παξαηάζζνληαη ελαληίνλ ηνπ (θαη ζε πνιχ κεγαιχηεξε θιίκαθα ελαληίνλ ηνπ Υξηζηνχ), ζα ηνλ θάλνπλ λ’ αλαξσηεζεί: “ε ηη σθειεί νπνηαδήπνηε πξνζπάζεηα κπνξψ λα θάλσ; Γηαηί λα κελ αθήζσ ηηο δπλάκεηο ηνπ θαινχ θαη ηνπ θαθνχ λα δψζνπλ ηε κάρε κφλεο ηνπο; Γηαηί λα κελ αθήζσ ηελ πίεζε ηνπ εμειηθηηθνχ ξεχκαηνο λα θέξεη – ηειηθά θη επηηέινπο – ηελ παχζε ηεο παγθφζκηαο κάρεο θαη λα επηθέξεη ην ζξίακβo ηνπ θαινχ; Γηαηί λα επηρεηξήζσ νηηδήπνηε ηώξα;” Σέηνηεο αληηδξάζεηο είλαη θπζηθέο θαη πγηείο. Ζ έλδεηα θαη ε πείλα εθαηνκκπξίσλ ζηελ Δπξψπε θη αιινχ, ν θφβνο ηεο Ρσζζίαο (δηθαηνινγεκέλνο ή φρη), ε απιεζηία ησλ θαπηηαιηζηηθψλ δπλάκεσλ ηνπ θφζκνπ, ε ηδηνηέιεηα ηεο εξγαηηθήο ηάμεο, ε επηζεηηθφηεηα ησλ ησληζηψλ πνπ δηεθδηθνχλ ζαλ δηθή ηνπο κηα ρψξα πνπ γηα πεξηζζφηεξα απφ ρίιηα πεληαθφζηα ρξφληα δελ ήηαλ δηθή ηνπο, ε ζέζε ησλ Δβξαίσλ ζηελ Δπξψπε, ε απφγλσζε ησλ ηαπεηλψλ ζε θάζε ρψξα, νη νπνίνη δε βιέπνπλ πνπζελά αζθάιεηα ή ειπίδα, ην έξγν ησλ εθθιεζηψλ πνπ πξνζπαζνχλ λ’ απνθαηαζηήζνπλ ηελ παιηά ηάμε θη εμνπζία ε νπνία (αλά ηνπο αηψλεο) δελ έζσζε ηνλ θφζκν απφ ηίπνηε θαη ε έιιεηςε θάπνηαο θαζαξήο θσλήο ή εγεζίαο ζε θάζε ρψξα – φια απηά ηα πξάγκαηα θάλνπλ ην κέζν άλζξσπν λα ληψζεη ηε καηαηφηεηα θάζε πξνζπάζεηαο. Σν πξφβιεκα εκθαλίδεηαη πνιχ κεγάιν, πνιχ ηξνκεξφ θαη ν ίδηνο ν άλζξσπνο θαίλεηαη πνιχ κηθξφο θη αλίζρπξνο. Χζηφζν ε κάδα ηνπ άκεζνπ θαινχ θαη ηνπ νξάκαηνο ζηνλ θφζκν είλαη ηεξάζηηα θαη ην πνζφ ηεο δηαπγνχο αλζξσπηζηηθήο ζθέςεο είλαη απεξηφξηζην· ζηα ρέξηα ησλ καδψλ ησλ αγαζψλ κηθξψλ αλζξψπσλ θαη ησλ εθαηνκκπξίσλ ησλ νξζά ζθεπηφκελσλ αηφκσλ ζε θάζε ρψξα βξίζθεηαη ε ζσηεξία ηνπ θφζκνπ θαη απ’ απηνχο ζα γίλεη ην πξνπαξαζθεπαζηηθφ έξγν γηα ηνλ Δξρνκφ ηνπ Υξηζηνχ. Αξηζκεηηθά είλαη επαξθείο γηα ην έξγν θαη ρξεηάδνληαη κφλν επηβεβαίσζε θη έλα ζπλεηφ ζπληνληζκφ γηα λα πξνεηνηκαζζνχλ γηα ηελ απαηηνχκελε ππεξεζία, πξηλ γίλεη εθηθηή ε επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ. Σν πξφβιεκα πνπ αληηκεησπίδνπκε πξέπεη λα ην αληηθξίζνπκε κε ζάξξνο, κε αιήζεηα θαη θαηαλφεζε· θαζψο θαη κε ηελ πξνζπκία λα κηιάκε ζεηηθά, κε απιφηεηα θαη κε αγάπε ζηελ πξνζπάζεηα λα εθζέζνπκε ηελ αιήζεηα θαη λα δηεπθξηλίζνπκε ηα πξνβιήκαηα πνπ πξέπεη λα ιπζνχλ. Οη αληίπαιεο δπλάκεηο ηνπ νρπξσκέλνπ θαθνχ
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
113
πξέπεη λα θαηαηξνπσζνχλ πξνηνχ Δθείλνο πνπ φινη νη άλζξσπνη πεξηκέλνπλ, ν Υξηζηφο, κπνξέζεη λα έιζεη. Ζ γλψζε φηη είλαη έηνηκνο θη αλππνκνλεί λα εκθαληζζεί δεκφζηα ζηελ αγαπεκέλε Σνπ Αλζξσπφηεηα επαπμάλεη κφλν ην αίζζεκα ηεο γεληθήο απνγνήηεπζεο θαη αλαθχπηεη έλα άιιν πνιχ δσηηθφ εξψηεκα: Γηα πφζν δηάζηεκα πξέπεη λα αληέμνπκε, λ’ αγσληζζνχκε θαη λα παιέςνπκε; Ζ απάληεζε έξρεηαη κε δηαχγεηα: Θα έιζεη αλαπφθεπθηα φηαλ απνθαηαζηαζεί θάπνην κέηξν εηξήλεο, φηαλ ε αξρή ηνπ κεξηζκνχ ζα βξίζθεηαη ηνπιάρηζηνλ ζε δηαδηθαζία ειέγρνπ ησλ νηθνλνκηθψλ ππνζέζεσλ θη φηαλ νη εθθιεζίεο θαη νη πνιηηηθέο νκάδεο αξρίζνπλ λα θαζαξίδνπλ ηνλ νίθν ηνπο. Σφηε κπνξεί θαη ζα έξζεη· ηφηε ε Βαζηιεία ηνπ Θενχ ζ’ αλαγλσξηζζεί δεκφζηα θαη δε ζ’ απνηειεί πιένλ δήηεκα νλείξσλ, επζεβψλ πφζσλ θαη νξζφδνμσλ ειπίδσλ. Οη άλζξσπνη έρνπλ ηελ ηάζε λα ζέηνπλ ην εξψηεκα γηαηί δελ έξρεηαη ν Υξηζηφο – κε ηελ πνκπή θαη ηηο ηειεηέο ηηο νπνίεο νη εθθιεζίεο απνδίδνπλ ζην γεγνλφο – θαη κε ηελ έιεπζή Σνπ λα θαλεξψζεη ηε ζεία Σνπ δχλακε, λ’ απνδείμεη πεηζηηθά ηελ εμνπζία θαη ηελ ηζρχ ηνπ Θενχ θη έηζη λα ηεξκαηίζεη ηνλ θχθιν ηεο αγσλίαο θαη ηεο δπζηπρίαο. Οη απαληήζεηο ζ’ απηφ είλαη πνιιέο. Πξέπεη λα ζπκάζηε όηη ν θύξηνο αληηθεηκεληθόο ζθνπόο ηνπ Υξηζηνύ δε ζα είλαη ε επίδεημε δύλακεο, αιιά λα θαηαζηήζεη θαλεξή ηελ ήδε πθηζηάκελε Βαζηιεία ηνπ Θενύ. κσο φηαλ ήξζε πξνεγνπκέλσο δελ αλαγλσξίζζεθε θαη ππάξρεη άξαγε θάπνηα εγγχεζε φηη απηή ηε θνξά ζα είλαη δηαθνξεηηθά; Μήπσο ζα ξσηήζεηε γηαηί δε ζα αλαγλσξηζζεί; Γηαηί ηα κάηηα ησλ αλζξψπσλ είλαη ηπθιά απφ ηα δάθξπα ηνπ απηννηθηηξκνχ θη φρη ηεο κεηάλνηαο· γηαηί νη θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ είλαη αθφκε δηαβξσκέλεο απφ ηελ ηδηνηέιεηα πνπ δε ζεξαπεχζεθε απφ ηελ αγσλία ηνπ πνιέκνπ· γηαηί ηα πξφηππα αμηψλ είλαη ηα ίδηα φπσο ζηε δηεθζαξκέλε Ρσκατθή Απηνθξαηνξία πνπ είδε ηελ πξψηε Σνπ εκθάληζε, κφλν πνπ ηα πξφηππα απηά ήηαλ εληνπηζκέλα θη φρη παγθφζκηα φπσο ζπκβαίλεη ζήκεξα· γηαηί εθείλνη πνπ ζα Σνλ αλαγλψξηδαλ θη ειπίδνπλ θαη ιαρηαξνχλ ηνλ εξρνκφ Σνπ, δελ είλαη πξφζπκνη λα θάλνπλ ηηο αλαγθαίεο ζπζίεο θη έηζη λα εμαζθαιίζνπλ ηελ επηηπρία ηεο έιεπζήο Σνπ. Ζ πξνρσξεκέλε ζθέςε, ε επηηπρία ησλ πνιιψλ εζσηεξηθψλ θηλήζεσλ θαη πάλσ απ’ φια ηα ζαχκαηα ηεο επηζηήκεο θαη ην ζαχκα ησλ πνιιψλ αλζξσπηζηηθψλ θηλήζεσλ δε καξηπξνχλ ζεία απνγνήηεπζε αιιά αχμεζε ηεο πλεπκαηηθήο θαηαλφεζεο· νη δπλάκεηο ηνπ πλεχκαηνο είλαη αλίθεηεο. Απηέο νη φςεηο ηεο αλζξψπηλεο ζπκπεξηθνξάο δείρλνπλ ην ζαχκα ηεο ζεηφηεηαο ζηνλ άλζξσπν θαη ηελ επηηπρία ηνπ ζείνπ ζρεδίνπ γηα ηελ αλζξσπφηεηα. κσο ε ζεηφηεηα αλακέλεη ηελ έθθξαζε ηεο ειεύζεξεο βνύιεζεο ηνπ αλζξψπνπ· ε λνεκνζχλε ηνπ θαη ε αχμεζε ζε θαιή ζέιεζε ήδε εθθξάδνληαη. Μηα άιιε απάληεζε ζπλεπψο ζην ηεζέλ εξψηεκα είλαη φηη ν Υξηζηφο θαη ε πλεπκαηηθή Ηεξαξρία πνηέ – άζρεηα πφζν κεγάιε είλαη ε αλάγθε ή ζπνπδαία ηα ειαηήξηα – δελ παξαβηάδνπλ ην ζείν δηθαίσκα ησλ αλζξψπσλ λα παίξλνπλ νη ίδηνη ηηο απνθάζεηο ηνπο, λα αζθνχλ ηε δηθή ηνπο ειεχζεξε βνχιεζε θαη λα θαηαθηνχλ ηελ ειεπζεξία καρφκελνη γηα ηελ ειεπζεξία – αηνκηθά, εζληθά θαη δηεζλψο. ηαλ ε αιεζηλή ειεπζεξία θαιχςεη ηε γε, ζα δνχκε ην ηέινο ηεο ηπξαλλίαο – πνιηηηθήο, ζξεζθεπηηθήο θαη νηθνλνκηθήο. Γελ αλαθέξνκαη εδψ ζηε ζχγρξνλε δεκνθξαηία ζαλ ηελ θαηάζηαζε πνπ ηθαλνπνηεί ηελ αλάγθε, γηαηί πξνο ην παξφλ ε δεκνθξαηία είλαη κηα θηινζνθία
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
114
επζεβνχο πφζνπ θαη αλέθηθηνπ ηδεψδνπο. Αλαθέξνκαη ζ’ εθείλε ηελ πεξίνδν πνπ αζθαιψο ζα έιζεη, ζηελ νπνία ζα θπβεξλνχλ θσηηζκέλνη άλζξσπνη· νη άλζξσπνη απηνί δε ζα αλέρνληαη ηνλ απηαξρηζκφ ζε θακηά εθθιεζία ή ηνλ νινθιεξσηηζκφ ζε θαλέλα πνιηηηθφ ζχζηεκα· δε ζα δέρνληαη νχηε ζα επηηξέπνπλ λα δηνηθεί θάπνην ζψκα αλζξψπσλ πνπ αλαιακβάλνπλ λα ηνπο πνπλ ηη πξέπεη λα πηζηεχνπλ γηα λα ζσζνχλ ή πνηα θπβέξλεζε πξέπεη λα δερζνχλ. ηαλ ζηνπο αλζξψπνπο ζα ιέγεηαη ε αιήζεηα θη φηαλ ζα κπνξνχλ λα θξίλνπλ ειεχζεξα θαη λ’ απνθαζίδνπλ γηα ινγαξηαζκφ ηνπο, ηφηε ζα δνχκε έλαλ θαιχηεξν θφζκν. Γελ είλαη νπζηψδεο ή αλαγθαίν φινη απηνί νη επηζπκεηνί αληηθεηκεληθνί ζθνπνί λα γίλνπλ ηεηειεζκέλα γεγνλφηα ζηε Γε, πξνηνχ ν Υξηζηφο έιζεη πάιη αλάκεζά καο. Χζηφζν είλαη αλάγθε απηή ε ζηάζε γηα ηε ζξεζθεία θαη ηελ πνιηηηθή λα ζεσξεζεί γεληθά επηζπκεηή θαη λα γίλνπλ απνηειεζκαηηθά βήκαηα ζηελ θαηεχζπλζε ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. ’ απηέο ηηο γξακκέο εξγάδεηαη ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ θαη φινη νη άλζξσπνη θαιήο ζέιεζεο θαη ε πξψηε ηνπο πξνζπάζεηα πξέπεη λα είλαη ε εμνπδεηέξσζε ηεο πιαηηάο αίζζεζεο απνγνήηεπζεο θαη ηεο αηνκηθήο καηαηφηεηαο. ,ηη ζα εμνπδεηεξψζεη ηελ αίζζεζε ηεο απνγνήηεπζεο θαη ηεο καηαηφηεηαο θαη ζα δψζεη ην αλαγθαίν θίλεηξν γηα ηελ αλαδφκεζε ηνπ λένπ θφζκνπ είλαη ε πίζηε ζηελ νπζηψδε ζεηφηεηα ηεο αλζξσπφηεηαο, ζηελ εμειηθηηθή απφδεημε (πνπ κπνξεί λα δψζεη κηα κηθξή κειέηε) φηη ην αλζξψπηλν γέλνο πξνρψξεζε ζηαζεξά ζε ζνθία θαη γλψζε θαη πιαηηά πεξηεθηηθφηεηα, ζπλ ηελ αλάπηπμε εθείλεο ηεο θαηάζηαζεο ηνπ λνπ πνπ ζα βαζίδεηαη ζηελ πίζηε γηα ηελ αιήζεηα ησλ ηζηνξηθψλ αξρείσλ πνπ καξηπξνχλ ηηο πνιιέο ειεχζεηο ζε θξίζηκεο επνρέο ησλ αλζξψπηλσλ ππνζέζεσλ θαη ηνπο πνιινχο παγθφζκηνπο σηήξεο – ν κέγηζηνο ησλ Οπνίσλ ήηαλ ν Υξηζηφο. Ζ νξζή θη επνηθνδνκεηηθή ζηάζε πξέπεη λα βαζίδεηαη ζηελ ελδφκπρε αλαγλψξηζε ηεο χπαξμεο ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο ζπλερνχο Παξνπζίαο Σνπ κεηαμχ καο· πξέπεη λα ζεκειησζεί ζηε γλψζε φηη ν πφιεκνο – κε φιε ηελ αλείπσηε θξίθε, ηε ζθιεξφηεηα θαη ηηο θαηαθιπζκηθέο θαηαζηξνθέο – δελ ήηαλ παξά ην ζάξσζξν ηνπ Παηξφο φισλ, πνπ ζάξσζε φια ηα εκπφδηα ζην δξφκν ηνπ επηζηξέθνληα Τηνχ Σνπ. Θα ήηαλ ζρεδφλ αδχλαην λα πξνεηνηκαζζνχκε γηα ηελ έιεπζε ζηηο πξνπνιεκηθέο ζπλζήθεο. ’ απηά ηα γεγνλφηα πξέπεη ζήκεξα λα ζηεξηρζεί ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. Πξέπεη λα αλαγλσξίζεη ηνπο παξεκπνδηζηηθνχο παξάγνληεο, πξέπεη επίζεο λ’ αξλεζεί λα απνγνεηεπζεί απ’ απηνχο· πξέπεη λα έρεη επίγλσζε ησλ εκπνδίσλ (πνιιά απ’ ηα νπνία είλαη νηθνλνκηθά θαη βαζίδνληαη ζηελ πιηθή απιεζηία, ηελ αξραία παξάδνζε θαη ζε εζληθέο πξνθαηαιήςεηο). Πξέπεη θαηφπηλ λα ρξεζηκνπνηήζεη ηέηνηα επηδεμηφηεηα ζηε δξάζε θαη ηέηνηα επηρεηξεκαηηθή νμχλνηα ψζηε ηα εκπφδηα απηά λα ππεξπεδεζνχλ· πξέπεη λα βαδίδεη κε ηα κάηηα αλνηθηά δηακέζνπ ησλ παγθφζκησλ δπζρεξεηψλ θαη λα πεξλά ζψνο θη επηηπρήο δηακέζνπ φισλ ησλ απνγνεηεπηηθψλ παξαγφλησλ. Γχν είλαη νη θχξηνη παξάγνληεο πνπ ξπζκίδνπλ ηελ ησξηλή επθαηξία· κπνξεί λα ζεσξεζνχλ ηφζν πιήξσο παξεκπνδηζηηθνί ψζηε αλ δελ εμαιεηθζνχλ, ζα ππάξμεη κεγάιε θαζπζηέξεζε πξηλ κπνξέζεη λα επηζηξέςεη ν Υξηζηφο. Απηνί είλαη:
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
115
1. H αδξάλεηα ηνπ κέζνπ Υξηζηηαλνχ ή ηνπ πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνπ αλζξψπνπ ζε θάζε ρψξα – Αλαηνιηθή ή Γπηηθή. 2. Ζ έιιεηςε ρξεκάησλ γηα ην έξγν ηεο πξνεηνηκαζίαο. Θα δηαηεξήζνπκε απηά ηα ζέκαηα απιά θαη ζην επίπεδν φπνπ εξγάδνληαη θαη ζθέπηνληαη ζήκεξα νη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη. Αο είκαζηε έληνλα πξαθηηθνί θη αο αλαγθαζζνχκε λα βιέπνπκε ηηο θαηαζηάζεηο όπσο είλαη θη έηζη λα νδεγεζνχκε ζε θαιχηεξε γλψζε ηνπ εαπηνχ καο θαη ησλ θηλήηξσλ καο. 1. Ζ Αδξάλεηα ηνπ Μέζνπ Πλεπκαηηθά θεπηόκελνπ Αηόκνπ. Σν κέζν πλεπκαηηθά ζθεπηφκελν πξφζσπν, ν άλζξσπνο θαιήο ζέιεζεο ή ν καζεηήο έρεη ζπλερή επίγλσζε ηεο πξφθιεζεο ησλ θαηξψλ θαη ηεο επθαηξίαο πνπ κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ηα πλεπκαηηθά γεγνλφηα. Ζ επηζπκία λα θάλεη ην θαιφ θαη λα επηηπγράλεη πλεπκαηηθνχο ζθνπνχο ηνλ βαζαλίδεη αδηάθνπα ζηε ζπλείδεζή ηνπ. Γελ ππάξρεη θαλείο απ’ φζνπο αγαπνχλ ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπο, νλεηξεχνληαη λα δνπλ ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ λα πινπνηείηαη ζηε γε, ή έρνπλ ζπλείδεζε ηεο αθχπληζεο – φζν αξγή θη αλ είλαη – ησλ καδψλ ζηηο αλψηεξεο πλεπκαηηθέο αμίεο, πνπ λα κε ληψζεη βαζηά δπζαξέζθεηα. Αληηιακβάλεηαη πσο φ,ηη ζπλεηζέθεξε ζαλ βνήζεηα ζηνπο επηζπκεηνχο απηνχο ζθνπνχο, είλαη πξάγκαηη ιίγν. Ξέξεη φηη ε πλεπκαηηθή ηνπ δσή είλαη έλα παξάπιεπξν δήηεκα· είλαη θάηη πνπ θξαηά επηκειψο γηα ηνλ εαπηφ ηνπ θαη ην νπνίν ζπρλά θνβάηαη λα αλαθέξεη αθφκε θαη ζην ζηελφηεξν θαη πξνζθηιέζηεξφ ηνπ· πξνζπαζεί λα ζπλδέζεη ηηο πλεπκαηηθέο ηνπ πξνζπάζεηεο κε ηε ζπλήζε, εμσηεξηθή ηνπ δσή, αγσληδφκελνο λα βξεη ρξφλν θη επθαηξία κε ήπην, κεδακηλφ θη αλψδπλν ηξφπν. Θεσξεί φηη είλαη αλίζρπξνο κπξνζηά ζην έξγν ηεο νξγάλσζεο θαη ηεο αλαπξνζαξκνγήο ησλ ππνζέζεψλ ηνπ, έηζη ψζηε λα θπξηαξρήζεη ν πλεπκαηηθφο ηξφπνο δσήο· αλαδεηά άιινζη γηα ηνλ εαπηφ ηνπ θαη ηειηθά δηθαηνινγείηαη κε ηφζε επηηπρία, ψζηε θαηαιήγεη ζην ζπκπέξαζκα φηη θάλεη ην θαιχηεξν πνπ κπνξεί ζηηο δνζείζεο πεξηζηάζεηο. Ζ αιήζεηα είλαη φηη θάλεη ηφζν ιίγα ψζηε πηζαλφλ κηα ψξα (ή ίζσο δχν) απφ ην εηθνζηηεηξάσξφ ηνπ θαιχπηεη ην ρξφλν πνπ δίλεη ζην έξγν ηνπ Γηδαζθάινπ· θξχβεηαη πίζσ απφ ην άιινζη φηη νη νηθνγελεηαθέο ηνπ ππνρξεψζεηο δελ ηνπ επηηξέπνπλ λα θάλεη πεξηζζφηεξα θαη δελ αληηιακβάλεηαη φηη – αλ δείμεη ιεπηφηεηα θη αγαπεηηθή θαηαλφεζε – ην νηθνγελεηαθφ ηνπ πεξηβάιινλ κπνξεί θαη πξέπεη λα γίλεη ην πεδίν ζην νπνίν ζα ζξηακβεχζεη· μερλά φηη δελ ππάξρνπλ πεξηζηάζεηο ζηηο νπνίεο ην πλεύκα ηνπ αλζξώπνπ κπνξεί λα ληθεζεί ή ζηηο νπνίεο δελ κπνξεί ν δεισηήο λα δηαινγηζζεί, λα ζθεθζεί, λα κηιήζεη θαη λα πξνεηνηκάζεη ην δξφκν γηα ηνλ εξρνκφ ηνπ Υξηζηνχ, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ελδηαθέξεηαη αξθεηά θαη γλσξίδεη ηελ έλλνηα ηεο ζπζίαο θαη ηεο ζησπήο. Οη πεξηζηάζεηο θαη ην πεξηβάιινλ δελ είλαη αιεζηλά εκπόδηα ζηελ πλεπκαηηθή δσή. Ίζσο θξχβεηαη πίζσ απφ ην άιινζη ηεο θαθήο πγείαο θαη ζπρλά πίζσ απφ θαληαζηηθέο αζζέλεηεο. Γίλεη ηφζν πνιχ ρξφλν ζηε θξνληίδα ηνπ εαπηνχ ηνπ, ψζηε νη ψξεο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα δνζνχλ ζην έξγν ηνπ Γηδαζθάινπ πεξηθφπηνληαη άκεζα θαη ζνβαξά· ηνλ απαζρνιεί ηφζν πνιχ ην αίζζεκα ηεο θφπσζεο, ή ε ζεξαπεία θάπνηνπ θξπνινγήκαηνο, ή θάπνηεο θαληαζηηθέο θαξδηαθέο αλσκαιίεο, ψζηε ε “ζσκαηηθή ηνπ ζπλείδεζε” αλαπηχζζεηαη ζηαζεξά σζφηνπ ηειηθά θπξηαξρήζεη ζηε δσή ηνπ· είλαη ηφηε
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
116
πνιχ αξγά γηα λα θάλεη νηηδήπνηε. Απηφ ζπκβαίλεη ηδηαίηεξα ζε αλζξψπνπο πνπ έρνπλ θζάζεη ή ππεξβεί ην πεληεθνζηφ έηνο ηνπο. Δίλαη έλα άιινζη πνπ είλαη δχζθνιν λα κε ρξεζηκνπνηεζεί, γηαηί πνιινί ληψζνπλ θφπσζε θαη αδηαζεζία θη απηφ ηείλεη λα ρεηξνηεξεχεη κε ηελ πάξνδν ησλ ρξφλσλ. Ζ κφλε ζεξαπεία γη’ απηή ηελ πθέξπνπζα αδξάλεηα είλαη λ’ αγλνήζεηε ην ζψκα θαη λα βξείηε ηε ραξά ζηε δσληάληα ηεο ππεξεζίαο. Γε κηιψ εδψ γηα ζαθή αζζέλεηα ή γηα ζνβαξά θπζηθά κεηνλεθηήκαηα· ζ’ απηά πξέπεη λα δνζεί ε δένπζα θξνληίδα θαη πξνζνρή· κηιψ γηα ηνπο ρηιηάδεο παξαπνλνχκελνπο άλδξεο θαη γπλαίθεο πνπ απαζρνινχληαη κε ηε θξνληίδα ηνπ εαπηνχ ηνπο θη έηζη ζπαηαινχλ ψξεο απφ ην ρξφλν πνπ ζα κπνξνχζαλ λα δηαζέζνπλ ζηελ ππεξεζία ηεο αλζξσπφηεηαο. ζνη δεηνχλ λα βαδίζνπλ ηελ Αηξαπφ ηεο Μαζεηείαο πξέπεη λ’ απνδεζκεχζνπλ ηηο πνιιέο απηέο ψξεο πνπ δαπαλνχλ ζε αλψθειεο αηνκηθέο θξνληίδεο, ζηελ ππεξεζία ηεο Ηεξαξρίαο. Έλα άιιν άιινζη πνπ νδεγεί ζε αδξάλεηα, είλαη ν θόβνο πνπ έρνπλ νη άλζξσπνη λα κηινχλ ζε άιινπο γηα ηα πξάγκαηα ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ· θνβνχληαη φηη ζα ηνπο απνθξνχζνπλ ή ζα ηνπο ζεσξήζνπλ ηδηφξξπζκνπο ή ελνριεηηθνχο. Δπνκέλσο ζησπνχλ, ράλνπλ επθαηξίεο θαη πνηέ δελ αλαθαιχπηνπλ πφζν έηνηκνη είλαη νη άλζξσπνη γηα λα ζπδεηήζνπλ ηελ πξαγκαηηθφηεηα, γηα ηελ παξεγνξηά θαη ηελ ειπίδα πνπ κπνξεί λα θέξεη ε ζθέςε ηεο επηζηξνθήο ηνπ Υξηζηνχ, ή γηα ην κεξηζκφ ηνπ πλεπκαηηθνχ θσηφο. Δίλαη νπζηαζηηθά κηα κνξθή πλεπκαηηθήο δεηιίαο, αιιά είλαη ηφζν δηαδεδνκέλε ψζηε επζχλεηαη γηα ηελ απψιεηα εθαηνκκπξίσλ σξψλ ζηελ ππεξεζία ηνπ θφζκνπ. Τπάξρνπλ θη άιια άιινζη, αιιά φζα ζεκεηψζακε παξαπάλσ είλαη ηα ζπλεζέζηεξα· ε απαιιαγή ηεο πιεηνλφηεηαο ησλ αλζξψπσλ απ’ ηηο παξεκπνδηζηηθέο απηέο ζπλζήθεο ζα έθεξλε ζηελ ππεξεζία ηνπ Υξηζηνχ ηφζεο πνιιέο ψξεο θαη ηφζε πνιιή ππεξσξηαθή πξνζπάζεηα, ψζηε ην έξγν εθείλσλ πνπ δε δέρνληαη άιινζη ζα δηεπθνιπλφηαλ θαη ε έιεπζε ηνπ Υξηζηνχ ζα ήηαλ πιεζηέζηεξα απ’ φ,ηη είλαη ζήκεξα. Γελ θαινχκαζηε ζην ξπζκφ κε ηνλ νπνίν ιεηηνπξγεί ν Υξηζηφο θαη ε πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θαη ν νπνίνο δνλείηαη ζε αξκνλία κε ηελ αλζξψπηλε αλάγθε θαη ηελ πλεπκαηηθή αληαπφθξηζε. Καινχκαζηε φκσο λα επηδείμνπκε ηελ πνηφηεηα ηεο πλεπκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη λ’ αξλεζνχκε λα θξπβφκαζηε πίζσ απφ άιινζη. Δίλαη νπζηψδεο λ’ αλαγλσξίζνπλ φινη νη πλεπκαηηθνί άλζξσπνη φηη ζηνλ ηφπν φπνπ βξίζθνληαη ηψξα, κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ πνπ είλαη νη ζχληξνθνί ηνπο θαη κε ηνλ ςπρνινγηθφ θαη θπζηθφ εμνπιηζκφ κε ηνλ νπνίν είλαη πξνηθηζκέλνη, κπνξνύλ θαη πξέπεη λα εξγαζζνύλ. Γελ ππάξρεη εμαλαγθαζκφο ή αθαηάιιειε πίεζε πνπ λ’ αζθείηαη ζηελ ππεξεζία ηεο Ηεξαξρίαο. Ζ θαηάζηαζε είλαη θαζαξή θαη απιή. Πξνο ην παξφλ ζπληεινχληαη ηξεηο κεγάιεο δξαζηεξηφηεηεο: Πξώην, ε δξαζηεξηφηεηα πνπ γίλεηαη αηζζεηή ζην “θέληξν φπνπ ε ζέιεζε ηνπ Θενχ είλαη γλσζηή”, εθείλε ε ζέιεζε-γηα-ην-θαιφ πνπ πξνψζεζε φιε ηε δεκηνπξγία ζε κεγαιχηεξε δφμα θαη ζε κηα ζηαζεξά βαζχηεξε λνήκνλα αληαπνθξηηηθφηεηα. Απηή επηρεηξεί δεκηνπξγηθά λα εηζαγάγεη ζήκεξα ηε λέα παγθφζκηα ηάμε, ηελ ηάμε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ ππφ ηε θπζηθή επνπηεία ηνπ Υξηζηνχ. Μπνξεί λα ζεσξεζεί ζαλ ε εμσηεξίθεπζε ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο ηνπ πιαλήηε καο. Ζ επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ ζε νξαηή δξαζηεξηφηεηα ζα είλαη ην ζεκάδη θαη ην ζχκβνιφ ηεο.
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
117
Γεύηεξν, ε θξίζηκε δξαζηεξηφηεηα πνπ ξπζκίδεη ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία, απφ ηνλ ίδην ηνλ Υξηζηφ κέρξη ηoλ ηειεπηαίν δεισηή πνπ βξίζθεηαη ζηελ πεξηθέξεηα εθείλνπ ηνπ “θέληξνπ φπνπ ε αγάπε ηνπ Θενχ” έρεη πιήξε δξάζε. Δθεί είλαη πιήξσο αληηιεπηφ φηη (φπσο ιέεη ν Απ. Παχινο) “νίδακελ γαξ φηη πάζα ε θηίζηο ζπζηελάδεη θαη ζπλσδίλεη άρξη ηνπ λπλ εηο ηελ ειεπζεξίαλ ηεο δφμεο ησλ ηέθλσλ ηνπ Θενχ”. (Ρσκ. 8.22.) Γηα ηελ εθδήισζε απηή πξνεηνηκάδνληαη ηψξα “νη Τηνί ηνπ Θενχ πνπ είλαη νη Τηνί ησλ Αλζξψπσλ”· γη’ απηή ηελ έιεπζε ζε ελεξγφ εμσηεξηθή ππεξεζία εηζέξρνληαη ήδε – έλαο πξνο έλαλ – ζε εμσηεξηθή δξαζηεξηφηεηα ζην θπζηθφ πεδίν. Γελ αλαγλσξίδνληαη γηα φ,ηη είλαη, αιιά πνξεχνληαη ζηα ηνπ Παηξφο, επηδεηθλχνληαο θαιή ζέιεζε, δεηψληαο λα δηεπξχλνπλ ηνλ νξίδνληα ηεο αλζξσπφηεηαο θη έηζη λα πξνεηνηκάζνπλ ην δξφκν γηα Δθείλνλ πνπ ππεξεηνχλ, ηνλ Υξηζηφ, ην Γηδάζθαιν φισλ ησλ Γηδαζθάισλ θαη Γάζθαιν αγγέισλ θη αλζξψπσλ. Σξίην, ππάξρεη ε ίδηα ε αλζξσπφηεηα, “ην θέληξν πνπ νλνκάδνπκε θπιή ησλ αλζξψπσλ” – έλα θέληξν πξνο ην παξφλ πιήξνπο ράνπο, αλαηαξαρήο θαη ζχγρπζεο, κηα αλζξσπφηεηα γεκάηε πφλν, ακεραλία θαη ηαξαρή, αιιά κε λνεηηθή επίγλσζε απεξηφξηζησλ δπλαηνηήησλ, καρφκελε ζπλαηζζεκαηηθά γηα εθείλν ην ζρέδην πνπ ηεο θαίλεηαη θαιχηεξν, αιιά ρσξίο θακηά αίζζεζε ζπλνρήο ή αληίιεςεο φηη πξέπεη λα γίλεη “ν έλαο θόζκνο γηα ηε κία αλζξσπόηεηα”. Δπηζπκνχλ απιά ζπλαηζζεκαηηθή εηξήλε, αζθάιεηα γηα λα δνπλ θαη λα εξγάδνληαη θαη ην φξακα ελφο κέιινληνο πνπ ζα ηθαλνπνηεί θάπνηα αφξηζηε αίζζεζε ζείαο εκκνλήο. Δίλαη θπζηθά αζζελείο, ζηεξεκέλνη ζην κεγαιχηεξν κέξνο απ’ ηα νπζηψδε κηαο θαλνληθήο, πγηνχο δσήο, βαζαληζκέλνη απ’ ηελ αίζζεζε ηεο νηθνλνκηθήο αλαζθάιεηαο θαη – ζπλεηδεηά ή αζπλείδεηα – επηθαινχκελνη ηνλ Παηέξα φισλ γηα ηνλ εαπηφ ηνπο θαη ηνλ ππφινηπν θφζκν. Ζ ιύζε πξέπεη λα βξεζεί ζηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνύ. Απηή είλαη ε δηαθξηβσκέλε ζέιεζε ηνπ Θενχ θη απηή καξηπξνχλ νη Γξαθέο ηνπ θφζκνπ· είλαη ε επηζπκία ηνπ ίδηνπ ηνπ Υξηζηνχ θαη ησλ καζεηψλ Σνπ, ησλ Γηδαζθάισλ ηεο νθίαο· είλαη ην αδηάγλσζην αίηεκα ησλ ιαψλ ζ’ φιεο ηηο ρψξεο. ηαλ ππάξρεη απηή ε ελνπνίεζε ζθνπνχ, απηή ε νκνηνκνξθία πλεπκαηηθήο πξφζεζεο θη ελφο αληηιεπηνχ αηηήκαηνο, ηφηε έλα κφλν πξάγκα ππάξρεη πνπ κπνξεί λ’ αλαζηείιεη ηελ επαλεκθάληζή Σνπ θη απηφ είλαη ε απνηπρία ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο λα πξνεηνηκάζεη ηελ παγθφζκηα ζθελή γηα ην εθπιεθηηθφ απηφ γεγνλφο, “εηνηκάζαηε ηελ νδφλ Κπξίνπ, επζείαο πνηείηε ηαο ηξίβνπο απηνχ” (Μαηζ. 3.2), λα εμνηθεηψζεη ηνπο αλζξψπνπο παληνχ κε ηελ ηδέα ηεο έιεπζήο Σνπ θαη λα εκπεδψζεη ην απαηηνχκελν κέηξν εηξήλεο ζηε γε – κηαο εηξήλεο πνπ λα βαζίδεηαη ζε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο. Δίλαη αζθαιψο πεξηηηφ λα πξαγκαηεπζψ ην δήηεκα ηεο πξνεηνηκαζίαο πνπ πξέπεη λα θάλεη κέζα ηνπ ην άηνκν θαζψο πξνεηνηκάδεηαη γηα ην έξγν πνπ πξέπεη λα γίλεη. Δπί αηψλεο έρνπλ νη άλζξσπνη ηηο αξρέο ηεο νξζήο πλεπκαηηθήο δηαγσγήο, παξφηη ν ζθνπφο ήηαλ βαζηθά ηδηνηειήο, θπξίσο γηαηί ε θαιή δηαγσγή ζα ηνπο νδεγνχζε ζε θάπνηνλ θαιφ παξάδεηζν. Ζ κηθξή πξνζεπρή πνπ ιέεη, “Παληνδχλακε Θεέ! Αο έξζεη εηξήλε ζηε Γε θη αο αξρίζεη απφ κέλα”, ζπλνςίδεη ηηο απαηηήζεηο εθείλσλ πνπ επηδηψθνπλ λα εξγαζζνχλ γηα ηελ πξνεηνηκαζία ηεο έιεπζεο ηνπ Υξηζηνχ, αλ ζ’ απηή πξνζηεζεί ε αλάπηπμε κηαο πγηνχο λνεκνζχλεο θαη ε πξαθηηθή κηαο νξγαλσκέλεο δσήο. Αιιά
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
118
ζήκεξα ην ειαηήξην κεηαηνπίδεηαη απ’ ηελ έλλνηα ηεο πξνζσπηθήο ζσηεξίαο (πνπ εθιακβάλεηαη ή ζεσξείηαη δεδνκέλε) θαη ε απαηηνχκελε πξνεηνηκαζία ζπλίζηαηαη ζηελ εξγαζία, κε ζζέλνο θαη θαηαλφεζε, λα επηθέξνπκε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο – έλαλ επξχηεξν αληηθεηκεληθφ ζθνπφ. Έρνπκε έλα θίλεηξν πνπ δελ είλαη εγσθεληξηθφ, αιιά ηάζζεη θάζε αηνκηθφ εξγάηε θαη αλζξσπηζηή ζην πιεπξφ ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο θαη ηνλ ζέηεη ζ’ επαθή κε φινπο ηνπο αλζξψπνπο θαιήο ζέιεζεο. Δξρφκαζηε ηψξα ζην δεχηεξν απφ ηα θχξηα εκπφδηα: ηελ έιιεηςε νηθνλνκηθήο ππνζηήξημεο γηα ηνπο εξγάηεο ηνπ Υξηζηνχ. 2. Ζ Έιιεηςε Οηθνλνκηθήο Δλίζρπζεο ηνπ Έξγνπ ηνπ Υξηζηνύ. Δίλαη ίζσο ε κεγαιχηεξε δπζθνιία θαη ζε πνιινχο θαίλεηαη θαηά θαηξνχο φηη είλαη αλππέξβιεηε. Πεξηιακβάλεη ην πξφβιεκα ηεο αιεζηλήο νηθνλνκηθήο θεδεκνλίαο θαη ηεο δηνρέηεπζεο επαξθψλ ρξεκαηηθψλ πνζψλ ζε αγσγνχο πνπ ζα βνεζήζνπλ νξηζηηθά ην έξγν ηεο πξνεηνηκαζίαο γηα ηελ επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ. πλδέεηαη ζηελά κε ην πξφβιεκα ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Σν πξφβιεκα είλαη ινηπφλ ηδηαδφλησο δχζθνιν, γηαηί νη πλεπκαηηθνί εξγάηεο ζηνλ θφζκν δελ πξέπεη κφλν λα εθπαηδεχζνπλ ηνπο αλζξψπνπο λα δίλνπλ (αλάινγα πξνο ηα κέζα ηνπο), αιιά ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο πξέπεη – πξψηα απ’ φια – λα ηνπο πξνζθέξνπλ έλα θίλεηξν ηφζν καγλεηηθφ ζηελ έιμε ηνπ, ψζηε λα δίλνπλ αλαγθαζηηθά. Πξέπεη επίζεο λα ζπζηήζνπλ ηελ εηαηξεία, ην ίδξπκα ή ηελ νξγάλσζε πνπ ζα δηαρεηξίδεηαη ην πξνζθεξφκελν ρξήκα. Απηφ ηνπο επηθνξηίδεη κε έλα εμαηξεηηθά δχζθνιν έξγν. Σν αδηέμνδν πνπ ππάξρεη πξνο ην παξφλ, δελ νθείιεηαη κφλν ζηελ θαηλνηνκία ηεο ζπγθέληξσζεο θεθαιαίσλ γηα ηελ πξνεηνηκαζία ηεο έιεπζεο ηνπ Υξηζηνχ, αιιά νθείιεηαη θαη ζηελ εμαζθεκέλε ηδηνηέιεηα ηεο πιεηνςεθίαο εθείλσλ πνπ θαηέρνπλ ηα πινχηε ηνπ θφζκνπ θαη νη νπνίνη – αθφκε θη αλ δίλνπλ – ην θάλνπλ γηαηί εληζρχεη ην γφεηξν θαη δείρλεη νηθνλνκηθή επηηπρία. Τπάξρνπλ θαη’ αλάγθε εμαηξέζεηο, αιιά είλαη ζρεηηθά ιίγεο. Γεληθεχνληαο ινηπφλ θαη ππεξαπινπζηεχνληαο ην δήηεκα, κπνξνχκε λα ππνζέζνπκε φηη ην ρξήκα δηνρεηεχεηαη ζε ηέζζεξηο θχξηνπο αγσγνχο δαπαλψλ: 1. ηηο κπξηάδεο ησλ νηθνγελεηψλ ζηνλ θφζκν κε ηε κνξθή κηζζψλ, ακνηβψλ ή θιεξνλνκεκέλνπ πινχηνπ. ια απηά είλαη πξνο ην παξφλ άληζα θαηαλεκεκέλα, πξνθαιψληαο αθξαία πινχηε θαη αθξαία θηψρεηα. 2. ε κεγάια θαπηηαιηζηηθά ζπγθξνηήκαηα θαη κνλνπψιηα ηα νπνία ζπλαληνχκε ζαλ ππξγσηέο θαηαζθεπέο ζε πνιιέο ρψξεο. Καηά πφζν ην θεθάιαην απηφ αλήθεη ζην θξάηνο ή ηελ θνηλφηεηα ή ζε κηα δξάθα πινπζίσλ αηφκσλ ή ζε κεγάια εξγαηηθά ζπλδηθάηα δελ έρεη θακηά ζεκαζία. Μηθξφ κέξνο ηνπ δαπαλάηαη γηα ηε βειηίσζε ηεο αλζξψπηλεο δσήο ή γηα ηελ εγράξαμε εθείλσλ ησλ αμηψλ πνπ νδεγνχλ ζε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο. 3. ηηο εθθιεζίεο θαη ηηο ζξεζθεπηηθέο νκάδεο ζε φιν ηνλ θφζκν. Δδψ (κηιψληαο πάιη κε γεληθνχο φξνπο θη αλαγλσξίδνληαο ηαπηφρξνλα ηελ χπαξμε κηαο πλεπκαηηθά ζθεπηφκελεο κεηνλφηεηαο) ην ρξήκα δηνρεηεχεηαη ζηηο πιηθέο φςεηο ηνπ έξγνπ, ηνλ πνιιαπιαζηαζκφ θαη ηε ζπληήξεζε ησλ εθθιεζηαζηηθψλ θηηξίσλ,
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
119
ζε κηζζνχο θαη γεληθέο δαπάλεο θαη κφλν έλα πνζνζηφ ηνπ πεγαίλεη ζηε δηδαζθαιία ησλ αλζξψπσλ, ζηε δσληαλή θαηάδεημε ηεο απιφηεηαο “σο ελ Υξηζηψ” θαη ζηε δηάδνζε ηνπ γεγνλφηνο ηεο επηζηξνθήο Σνπ – κηα ζαθή δνμαζία ησλ εθθιεζηψλ επί αηψλεο. Ζ επηζηξνθή απηή αλακελφηαλ επί αηψλεο θαη ζα είρε ήδε ζπκβεί, αλ νη εθθιεζίεο θαη νη ζξεζθεπηηθέο νξγαλψζεηο παληνχ είραλ θάλεη ην θαζήθνλ ηνπο. 4. ε θηιαλζξσπηθφ, εθπαηδεπηηθφ θαη ηαηξηθφ έξγν. ια απηά ήηαλ εμαηξεηηθά θαιά θαη πνιχ αλαγθαία θαη ε νθεηιή ηνπ θφζκνπ ζηνπο θνηλσληθά ζθεπηφκελνπο αλζξψπνπο πνπ έθαλαλ εθηθηνχο απηνχο ηνπο ζεζκνχο, είλαη πξάγκαηη κεγάιε. ια απηά ήηαλ έλα βήκα ζηελ νξζή θαηεχζπλζε θαη κηα έθθξαζε ηεο ζείαο ζέιεζεο-γηα-ην-θαιφ. πρλά φκσο είλαη ρξήκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη θαη θαηεπζχλεηαη εζθαικέλα θαη νη αμίεο πνπ αλαπηχρζεθαλ είλαη θπξίσο ζεζκηθέο θαη ζπγθεθξηκέλεο. Πεξηνξίζζεθαλ απφ ηηο ρσξηζηηθέο απφςεηο ησλ δσξεηψλ ή ηηο ζξεζθεπηηθέο πξνθαηαιήςεηο εθείλσλ πνπ ειέγρνπλ ηε δαπάλε ησλ θεθαιαίσλ. ηηο δηελέμεηο γηα ηδέεο, ζξεζθεπηηθέο ζεσξίεο θαη ηδενινγίεο ιεζκνλείηαη ε αιεζηλή αξσγή ζηε Μία Αλζξσπφηεηα. Παξακέλεη ην γεγνλφο φηη αλ νη θαηεπζπληήξηνη πξάθηνξεο (απφ ηα ρέξηα ησλ νπνίσλ δηνρεηεχεηαη ην παγθφζκην ρξήκα) είραλ έλα αιεζηλφ φξακα ησλ πλεπκαηηθψλ πξαγκαηηθνηήησλ, ηεο κίαο αλζξσπφηεηαο θαη ηνπ ελφο θφζκνπ θη αλ ν αληηθεηκεληθφο ηνπο ζθνπφο ήηαλ ε ηφλσζε ησλ νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ, ε κάδα ησλ αλζξψπσλ παληνχ ζ’ αληαπνθξηλφηαλ ζε κηα κειινληηθή δπλαηφηεηα πνιχ δηαθνξεηηθά απ’ φ,ηη ηψξα· δε ζ’ αληηκεησπίδακε, φπσο ζήκεξα, δαπάλεο – πνπ αλέξρνληαη ζε ακέηξεηα εθαηνκκχξηα – ηηο νπνίεο θαζηζηά απαξαίηεηεο ε αλάγθε λ’ απνθαηαζηήζνπκε θπζηθά, φρη κφλν ηα θπζηθά ζψκαηα αλαξίζκεησλ εθαηνκκπξίσλ αλζξψπσλ, αιιά θαη νιφθιεξσλ πφιεσλ, ζπζηεκάησλ κεηαθνξάο θαη θέληξσλ πνπ έρνπλ ηελ επζχλε ηεο αλαδηνξγάλσζεο ηεο αλζξψπηλεο δσήο. Μπνξεί εμίζνπ λα εηπσζεί φηη αλ νη πλεπκαηηθέο αμίεο θαη νη πλεπκαηηθέο επζχλεο πνπ ζπλδένληαη κε ην ρξήκα (ζε κεγάια ή κηθξά πνζά), είραλ δεφλησο εθηηκεζεί θαη δηδαρζεί ζηηο νηθνγέλεηεο θαη ζηα ζρνιεία, δε ζα είρακε ηηο θνβεξέο ζηαηηζηηθέο γηα ηηο δαπάλεο ηνπ ρξήκαηνο πξηλ ηνλ πφιεκν ζε θάζε ρψξα ηνπ θφζκνπ (θαη ηε δαπάλε ζήκεξα ζην Γπηηθφ εκηζθαίξην) ζε γιπθά, πνηά, ηζηγάξα, δηαζθέδαζε, πεξηηηά ξνχρα θαη πνιπηέιεηεο. Οη ζηαηηζηηθέο απηέο αλέξρνληαη ζε εθαηνληάδεο εθαηνκκχξηα δνιιάξηα θάζε ρξφλν. Έλα κέξνο απηνχ ηνπ ρξήκαηνο, πνπ ζα απαηηνχζε ειάρηζηε ζπζία, ζα επέηξεπε ζηνπο καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ θαη ζην Νέν κηιν Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ λα πξνεηνηκάζνπλ ην δξφκν γηα ηελ έιεπζή Σνπ θαη λα εθπαηδεχζνπλ ηηο δηάλνηεο θαη ηηο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ ζε θάζε ρψξα ζηηο νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο. Σν ρξήκα – φπσο θαη θάζε άιιν ζηελ αλζξψπηλε δσή – έρεη κνιπλζεί απ’ ηελ ηδηνηέιεηα θαη ηελ αξπαγή γηα ηδηνηειείο αηνκηθνχο ή εζληθνχο ζθνπνχο. Απφδεημε απνηειεί ν Παγθφζκηνο Πφιεκνο (1914-1945), γηαηί αλ θη έγηλε πνιχο ιφγνο γηα ηε “ζσηεξία ηνπ θφζκνπ γηα ηε δεκνθξαηία” θη φηη “πνιεκνχκε γηα λα ηεξκαηίζνπκε ηνλ πφιεκν”, ην θχξην θίλεηξν ήηαλ ε απηνπξνζηαζία θαη ε απηνζπληήξεζε, ε ειπίδα ηνπ
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
120
θέξδνπο θαη ε ηθαλνπνίεζε ηνπ αξραίνπ κίζνπο θαη ε επαλάθηεζε πεξηνρψλ. Σα ρξφληα πνπ πέξαζαλ απφ ηνλ πφιεκν απέδεημαλ φηη ήηαλ έηζη. Σα Ζλσκέλα Έζλε αζρνινχληαη δπζηπρψο αλαγθαζηηθά κε ηηο αξπαθηηθέο απαηηήζεηο θάζε πιεπξάο, κε ην θπλήγη ησλ εζλψλ γηα ζέζε θαη δχλακε θαη γηα ηελ θαηνρή ησλ θπζηθψλ πφξσλ ηεο γεο – ηνπ άλζξαθα, ηνπ πεηξειαίνπ θ.ιπ. θη επίζεο κε ηηο ππφγεηεο δξαζηεξηφηεηεο ησλ κεγάισλ Γπλάκεσλ θαη ησλ θαπηηαιηζηψλ πνπ φινη δεκηνπξγνχλ. Χζηφζν φιε ηελ ψξα ε κία αλζξσπφηεηα – άζρεηα κε ηνλ ηφπν δηακνλήο, ην ρξψκα ηνπ δέξκαηνο ή ηε ζξεζθεπηηθή πίζηε – θξαπγάδεη γηα εηξήλε, δηθαηνζχλε θη αίζζεκα αζθάιεηαο. Θα ηα απνθηνχζε γξήγνξα κε ηελ νξζή ρξήζε ηνπ ρξήκαηνο θαη ηελ αληίιεςε εθ κέξνπο ησλ πνιιψλ ηεο νηθνλνκηθήο ηνπο επζχλεο (επζχλεο πνπ βαζίδεηαη ζε πλεπκαηηθέο αμίεο). Με ηελ εμαίξεζε ιίγσλ κεγάισλ δηνξαηηθψλ θηιαλζξψπσλ θαη κηαο δξάθαο θσηηζκέλσλ πνιηηηθψλ, θιεξηθψλ θη εθπαηδεπηηθψλ απηφ ην αίζζεκα ηεο νηθνλνκηθήο επζχλεο δελ ππάξρεη πνπζελά. Ήιζε πιένλ ν θαηξφο φπνπ ην ρξήκα πξέπεη λα επαλεθηηκεζεί θαη ε ρξεζηκφηεηά ηνπ λα δηνρεηεπζεί ζε λέεο θαηεπζχλζεηο. Ζ θσλή ηνπ ιανχ πξέπεη λα επηθξαηήζεη, αιιά πξέπεη λα είλαη έλαο ιαφο εθπαηδεπκέλνο ζηηο αιεζηλέο αμίεο, ζηε ζεκαζία ηεο νξζήο θνπιηνχξαο θαη ζηελ αλάγθε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Δίλαη ζπλεπψο νπζηαζηηθά δήηεκα νξζήο εθπαίδεπζεο θαη νξζήο εμάζθεζεο ζηελ ηδηφηεηα ηνπ πνιίηε ηνπ θφζκνπ – θάηη πνπ δελ έρεη αθφκε επηρεηξεζεί. Πνηνο κπνξεί άξαγε λα δψζεη απηή ηελ εμάζθεζε; Ζ Ρσζζία ζα εθπαίδεπε επραξίζησο ηνλ θφζκν ζηα ηδεψδε ηνπ θνκκνπληζκνχ θαη ζα ζπγθέληξσλε φιν ην ρξήκα ηνπ θφζκνπ ζηα ρξεκαηνθηβψηηα ηνπ πξνιεηαξηάηνπ, δεκηνπξγψληαο ηειηθά ην κεγαιχηεξν θαπηηαιηζηηθφ ζχζηεκα πνπ είδε πνηέ ν θφζκνο· ε Μεγάιε Βξεηαλία ζα εθπαίδεπε επραξίζησο ηνλ θφζκν ζηηο Βξεηαληθέο αληηιήςεηο πεξί δηθαηνζχλεο θαη επζχηεηαο θαη παγθφζκηνπ εκπνξίνπ θαη ζα ην έθαλε νξζφηεξα απφ θάζε άιιν έζλνο ιφγσ ηεο ηεξάζηηαο εκπεηξίαο ηεο, αιιά πάληα κε ην κάηη ζην θέξδνο. Οη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο ζ’ αλαιάκβαλαλ επίζεο επραξίζησο λα επηβάινπλ ηνλ Ακεξηθαληθφ ηχπν δεκνθξαηίαο ζηνλ θφζκν, ρξεζηκνπνηψληαο γηα λα ην θάλνπλ ηα ηεξάζηηα θεθάιαηα θαη ηνπο πφξνπο ηνπο θαη ζπγθεληξψλνληαο ζηηο ηξάπεδέο ηνπο ηα νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα ησλ εθηεηακέλσλ νηθνλνκηθψλ ηνπο δνζνιεςηψλ, δηαηεξψληαο ηα ζε αζθάιεηα κε ηελ απεηιή ηεο αηνκηθήο βφκβαο θαη θνπλψληαο ηε ζηδεξφθξαθηε γξνζηά ζηνλ ππφινηπν θφζκν. Ζ Γαιιία ζα ήζειε λα θξαηήζεη ηελ Δπξψπε ζε θαηάζηαζε αλαηαξαρήο θαζψο επηδηψθεη λ’ αλαθηήζεη ην ρακέλν ηεο γφεηξν θαη λα θαξπσζεί φ,ηη κπνξεί απ’ ηε λίθε ησλ άιισλ ζχκκαρσλ εζλψλ. Έηζη πξνρσξεί ε ηζηνξία – κε θάζε έζλνο λα αγσλίδεηαη γηα ινγαξηαζκφ ηνπ θαη φια λ’ απνηηκνχλ ην έλα ην άιιν κε φξνπο πφξσλ θαη νηθνλνκίαο. ην κεηαμχ ε αλζξσπφηεηα ιηκνθηνλεί, παξακέλεη ρσξίο εθπαίδεπζε θη αλαηξέθεηαη κε ςεπδείο αμίεο θαη ηελ εζθαικέλε ρξήζε ηνπ ρξήκαηνο. Μέρξηο φηνπ απηά ηα πξάγκαηα αξρίζνπλ λα δηεπζεηνχληαη, ε επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ δελ είλαη δπλαηή. Μπξνζηά ζηελ ελνριεηηθή απηή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε – πνηα είλαη ε απάληεζε ζην πξφβιεκα; ε θάζε ρψξα, ζε θάζε θπβέξλεζε, ζε θάζε εθθιεζία θαη ζξεζθεία θαη ζε θάζε εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα ππάξρνπλ άλδξεο θαη γπλαίθεο πνπ γλσξίδνπλ ηελ απάληεζε. Ση ειπίδα ππάξρεη άξαγε γη’ απηνχο θαη γηα ην έξγν πνπ ηνπο εκπηζηεχζεθαλ; Πψο
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
121
κπνξνχλ νη ιανί ηνπ θφζκνπ, νη άλζξσπνη θαιήο ζέιεζεο θαη πλεπκαηηθνχ νξάκαηνο λα βνεζήζνπλ; Τπάξρεη άξαγε θάηη πνπ κπνξνχλ λα θάλνπλ γηα λ’ αιιάμνπλ ηε ζθέςε ηνπ θφζκνπ γηα ην ρξήκα θη έηζη λα ην θαηεπζχλνπλ ζε αγσγνχο φπνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί νξζφηεξα; Πξέπεη λα βξεζεί απάληεζε. Τπάξρνπλ δχν νκάδεο πνπ κπνξνχλ λα θάλνπλ πνιιά· φζνη ρξεζηκνπνηνχλ ήδε ηνπο νηθνλνκηθνχο πφξνπο ηνπ θφζκνπ, αλ ζπιιάβνπλ ην λέν φξακα θη αλ δνπλ επίζεο ηε γξαθή ζηνλ ηνίρν πνπ νδεγεί ζηελ θαηαζηξνθή ηελ παιηά ηάμε θαη δεχηεξν, νη κάδεο ησλ θαιψλ, αγαζψλ αλζξψπσλ ζε φιεο ηηο ηάμεηο θαη ζθαίξεο επηξξνήο. Οη άλζξσπνη θαιήο ζέιεζεο θαη πλεπκαηηθήο θιίζεο πξέπεη λ’ απνξξίςνπλ ηε ζθέςε ηεο ζρεηηθήο ηνπο αρξεζηίαο, αζεκαληφηεηαο θαη καηαηφηεηαο θαη λ’ αληηιεθζνχλ φηη ηψξα (ζηελ θξίζηκε θη απνθαζηζηηθή ζηηγκή πνπ ήιζε) κπνξνύλ λα εξγαζζνχλ δπλακηθά. Οη Γπλάκεηο ηνπ Καθνχ έρνπλ εηηεζεί, παξφηη δε “ζθξαγίζζεθαλ” αθφκε πίζσ απ’ ηε ζχξα πνπ ζα ηηο βάιεη ε αλζξσπφηεηα θαη πξνείπε ε Καηλή Γηαζήθε φηη ζα ζπκβεί. Σν θαθφ αλαδεηεί θάζε δηαζέζηκε δίνδν γηα κηα λέα πξνζέγγηζε αιιά – θη απηφ κπνξνχκε λα ην πνχκε κε εκπηζηνζχλε θη επηκνλή – νη κηθξνί άλζξσπνη ηνπ θφζκνπ, νη θσηηζκέλνη θη αληδηνηειείο ζηηο απφςεηο ηνπο, ππάξρνπλ ζε επαξθή αξηζκό γηα λα θάλνπλ αηζζεηή ηε δύλακή ηνπο – αλ ην ζειήζνπλ. Τπάξρνπλ εθαηνκκχξηα πλεπκαηηθά ζθεπηφκελσλ αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ζε θάζε ρψξα, πνπ φηαλ θηάζνπλ ζην ζεκείν λα πξνζεγγίζνπλ ζε καδηθφ ζρεκαηηζκφ απηφ ην δήηεκα ηνπ ρξήκαηνο, κπνξνχλ λα ην επαλαδηνρεηεύζνπλ κόληκα. Τπάξρνπλ ζπγγξαθείο θαη ζηνραζηέο ζ’ φιεο ηηο ρψξεο, πνπ κπνξνχλ λα πξνζζέζνπλ ηελ ηζρπξή ηνπο βνήζεηα θαη ζα ην θάλνπλ, αλ πξνζεγγηζζνχλ ζσζηά. Τπάξρνπλ ζπνπδαζηέο ηνπ εζσηεξηζκνχ θαη αθνζησκέλνη θιεξηθνί ζηνπο νπνίνπο κπνξνχκε λ’ απεπζχλνπκε έθθιεζε γηα βνήζεηα ζηελ πξνεηνηκαζία ηεο νδνχ επηζηξνθήο ηνπ Υξηζηνχ, ηδηαίηεξα αλ ε αηηνχκελε βνήζεηα είλαη ε δαπάλε ρξήκαηνο θαη ρξφλνπ γηα ηελ εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ θαη ηελ αλάπηπμε θαη δηάδνζε ηεο θαιήο ζέιεζεο. Γελ απαηηείηαη θακηά κεγάιε εθζηξαηεία γηα ζπιινγή ρξεκάησλ, αιιά ρξεηάδεηαη ε αληδηνηειήο εξγαζία ρηιηάδσλ θαηλνκεληθά αζήκαλησλ αλζξψπσλ. Θα έιεγα φηη ε πην αλαγθαία πνηφηεηα είλαη ην ζάξξνο· ρξεηάδεηαη ζάξξνο γηα λα παξακεξηζζεί ε επηθπιαθηηθφηεηα, ε ληξνπαιφηεηα θαη ε δπζαξέζθεηα ηεο παξνπζίαζεο κηαο άπνςεο, ηδηαίηεξα κηαο άπνςεο πνπ ζπλδέεηαη κε ην ρξήκα. Δδψ απνηπγράλεη ε πιεηνλφηεηα. Δίλαη ζρεηηθά εχθνιν ζήκεξα λα ζπγθεληξψλνληαη ρξήκαηα γηα ηνλ Δξπζξφ ηαπξφ, ηα λνζνθνκεία θαη ηα εθπαηδεπηηθά ηδξχκαηα. Δίλαη εμαηξεηηθά δχζθνιν λα ζπγθεληξσζνχλ ρξήκαηα γηα ηε δηάδνζε ηεο θαιήο ζέιεζεο ή ηελ εμαζθάιηζε ηεο νξζήο ρξήζεο ηνπ ρξήκαηνο γηα καθξφπλνεο ηδέεο, φπσο ε επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ. πλεπψο ιέσ φηη ην πξώην πξναπαηηνύκελν είλαη ην Θάξξνο. Ζ δεχηεξε απαίηεζε γηα ηνπο εξγάηεο ηνπ Υξηζηνχ είλαη λα θάλνπλ εθείλεο ηηο ζπζίεο θαη ηηο πξνζαξκνγέο πνπ ζα ηνπο επηηξέςνπλ λα δίλνπλ κέζα ζηα φξηα ησλ δπλαηνηήησλ ηνπο· δελ πξέπεη λα ππάξρεη κφλν κηα εμαζθεκέλε ηθαλφηεηα ζηελ παξνπζίαζε ηνπ δεηήκαηνο, αιιά θάζε εξγάηεο πξέπεη λα εθαξκφδεη εθείλα πνπ θεξχζζεη. Αλ, ιφγνπ ράξε, ηα εθαηνκκχξηα ησλ αλζξψπσλ πνπ αγαπνχλ ηνλ Υξηζηφ θαη δεηνχλ λα ππεξεηήζνπλ ηελ ππφζεζή Σνπ έδηλαλ έλα ειάρηζην πνζφ ρξήκαηνο θάζε
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
122
ρξφλν, ζα ππήξραλ ηα αλαγθαία θεθάιαηα γηα ην έξγν Σνπ· ηφηε ζα εκθαλίδνληαλ απηφκαηα νη αλαγθαίεο εηαηξείεο θαη νη πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνη δηαρεηξηζηέο. Ζ δπζθνιία δελ είλαη ζηελ νξγάλσζε ηνπ ρξήκαηνο θαη ηνπ έξγνπ· βξίζθεηαη ζηε θαηλνκεληθή αληθαλφηεηα ησλ αλζξψπσλ λα δίλνπλ. Γηα ηνλ έλαλ ή ηνλ άιιν ιφγν δίλνπλ ειάρηζηα ή ηίπνηε, αθφκε θη φηαλ ελδηαθέξνληαη γηα κηα ππφζεζε φπσο ε επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ· ν θφβνο ηνπ κέιινληνο, ή ε αγάπε ησλ αγνξψλ, ή ε επηζπκία λα δίλνπκε δψξα, ή ε αδπλακία λ’ αληηιεθζνχκε φηη πνιιά κηθξά πνζά αζξνίδνληαη ζε πνιχ κεγάια θνλδχιηα – φια απηά αληηκάρνληαη ηελ νηθνλνκηθή γελλαηνδσξία θαη ν ιφγνο πάληνηε θαίλεηαη επαξθήο. πλεπψο ην δεύηεξν πξναπαηηνύκελν είλαη λα δίλεη θαλείο ό,ηη κπνξεί. Σξίην, νη κεηαθπζηθέο ζρνιέο θαη νη εζσηεξηθέο νκάδεο αθηέξσζαλ πνιιή ζθέςε ζ’ απηφ ην έξγν ηεο θαηεχζπλζεο ηνπ ρξήκαηνο ζε αγσγνχο πνπ ηνπο ελδηαθέξνπλ. πρλά κπαίλεη ην εξψηεκα: Γηαηί ε ρνιή Δλφηεηαο ηεο ζθέςεο, ε Δθθιεζία ηεο Υξηζηηαληθήο Δπηζηήκεο θαη πνιιέο θηλήζεηο ηεο Νέαο θέςεο θαηνξζψλνπλ πάληνηε λα ζπζζσξεχνπλ ηα απαηηνχκελα θεθάιαηα, ελψ άιιεο νκάδεο θαη ηδηαίηεξα νη εζσηεξηθέο νκάδεο δελ ην θαηνξζψλνπλ; Γηαηί νη αιεζηλά πλεπκαηηθνί εξγάηεο θαίλνληαη αλίθαλνη λα πινπνηήζνπλ εθείλν πνπ ρξεηάδνληαη; Ζ απάληεζε είλαη απιή. Δθείλεο νη νκάδεο θαη νη εξγάηεο πνπ βξίζθνληαη πιεζηέζηεξα ζην πλεπκαηηθφ ηδεψδεο κνηάδνπλ κε κηα δηαηξεκέλε νηθνγέλεηα. Σν θχξην ελδηαθέξνλ ηνπο βξίζθεηαη ζηα αθεξεκέλα πλεπκαηηθά επίπεδα θαη δελ έρνπλ πξνθαλψο ζπιιάβεη ην γεγνλφο φηη ην θπζηθφ πεδίν, φηαλ ππνθηλείηαη απ’ ηα πλεπκαηηθά επίπεδα, έρεη ίζε ζπνπδαηφηεηα. Οη κεγάιεο κεηαθπζηθέο ζρνιέο είλαη εζηηαζκέλεο ζε κηα πιηθή εθδήισζε θαη είλαη ηφζν κεγάιε ε έκθαζή ηνπο θαη ηφζν πξνζεισκέλε ε πξνζέγγηζή ηνπο, ψζηε παίξλνπλ απηφ πνπ δεηνχλ· πξέπεη λα κάζνπλ φηη ε αίηεζε θαη ε απάληεζή ηεο πξέπεη λα είλαη απνηέιεζκα πλεπκαηηθνχ ζθνπνχ θη φηη εθείλν πνπ δεηείηαη δελ πξέπεη λα είλαη γηα ηε ρξήζε ηνπ ρσξηζηνχ εαπηνχ ή γηα θάπνηα ρσξηζηηθή νξγάλσζε ή εθθιεζία. ηε λέα επνρή πνπ πιεζηάδεη, πξηλ ηελ επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ, ε αίηεζε γηα νηθνλνκηθή ελίζρπζε πξέπεη λ’ απνβιέπεη ζηελ εκπέδσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ θαη ηεο θαιήο ζέιεζεο θη φρη ζηελ αλάπηπμε θάπνηαο ηδηαίηεξεο νξγάλσζεο. Οη νξγαλψζεηο κε ηέηνηα αηηήκαηα πξέπεη λα εξγάδνληαη κε ειάρηζηεο γεληθέο δαπάλεο θη έμνδα εγθαηάζηαζεο θαη νη εξγάηεο κε ηνλ ειάρηζην, φκσο ινγηθφ, κηζζφ. Σέηνηεο νξγαλψζεηο δελ ππάξρνπλ πνιιέο ζήκεξα, αιιά νη ιίγεο πνπ ηψξα ιεηηνπξγνχλ, κπνξνχλ λα δψζνπλ ην παξάδεηγκα ην νπνίν ζ’ αθνινπζήζνπλ θη άιιεο, θαζψο αλαπηχζζεηαη ε επηζπκία γηα ηελ επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ. πλεπψο ην ηξίην πξναπαηηνύκελν είλαη ε ππεξεζία ηεο κίαο αλζξσπόηεηαο. Σν ηέηαξην πξναπαηηνύκελν πξέπεη λα είλαη ε πξνζεθηηθή παξνπζίαζε ηεο ππόζεζεο γηα ηελ νπνία δεηείηαη ε νηθνλνκηθή ππνζηήξημε. Οη άλζξσπνη κπνξεί λα έρνπλ ην ζάξξνο λα κηινχλ, αιιά ίζε ζεκαζία έρεη κηα λνήκσλ παξνπζίαζε. Σν θχξην ζεκείν πνπ πξέπεη λα ηνληζζεί ζην πξνπαξαζθεπαζηηθφ έξγν ηεο επηζηξνθήο ηνπ Υξηζηνχ είλαη ε εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ. Απηφ έρεη ήδε αξρίζεη ζε φιν ηνλ θφζκν απφ αλζξψπνπο θαιήο ζέιεζεο θάησ απφ πνιιέο νλνκαζίεο. Δξρφκαζηε ηψξα ζην πέκπην πξναπαηηνύκελν: ηε δσηηθή θαη αθιόλεηε πίζηε ζηελ
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
123
αλζξσπόηεηα ζαλ ζύλνιν. Γελ πξέπεη λα ππάξρεη απαηζηνδνμία σο πξνο ην κέιινλ ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο ή απνγνήηεπζε γηα ηελ εμαθάληζε ηεο παιηάο ηάμεο. “To αγαζφ, ην αιεζηλφ θαη ην σξαίν” είλαη ζην δξφκν ηνπ θαη γη’ απηφ επζχλεηαη ην αλζξψπηλν γέλνο θη φρη θάπνηα εμσηεξηθή ζεία παξέκβαζε. Ζ αλζξσπφηεηα είλαη πγηήο θαη αθππλίδεηαη γνξγά. Πεξλάκε απφ ην ζηάδην φπνπ φια “θεξπρζήζεηαη επί ησλ δσκάησλ” – φπσο δήισζε ν Υξηζηφο φηη ζα ζπκβεί – θαη θαζψο αθνχκε ή δηαβάδνπκε γηα ην θχκα ηεο βξσκηάο, ηεο εγθιεκαηηθφηεηαο, ηεο αηζζεζηαθήο εδνλήο ή ηεο πνιπηεινχο αγνξάο, ηείλνπκε λ’ απνγνεηεπζνχκε· είλαη ζπλεηφ λα ζπκφκαζηε φηη είλαη πγηέο λα έιζνπλ φια απηά ζηελ επηθάλεηα θαη λα ηα κάζνπκε φινη. Δίλαη ζαλ ηελ ςπρνινγηθή θάζαξζε ηνπ ππνζπλείδεηνπ, ζηελ νπνία ππνβάιινληαη ηα άηνκα· πξννησλίδεη ηελ εγθαηλίαζε κηαο λέαο θαη θαιχηεξεο επνρήο. Τπάξρεη έξγν πνπ πξέπεη λα γίλεη θαη νη άλζξσπνη θαιήο ζέιεζεο, πλεπκαηηθνχ ελζηίθηνπ θαη αιεζηλήο Υξηζηηαληθήο παηδείαο πξέπεη λα ην θάλνπλ. Πξέπεη λα εγθαηληάζνπλ ηελ επνρή ηεο ρξήζεο ηνπ ρξήκαηνο γηα ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία θαη λα θέξνπλ απηή ηελ αλάγθε ζην βαζίιεην ηεο επίθιεζεο. Ζ επίθιεζε είλαη ν χςηζηνο ηχπνο πξνζεπρήο πνπ ππάξρεη θαη κηα λέα κνξθή ζείαο έθθιεζεο πνπ έθαλε πιένλ εθηθηή ε γλψζε ηνπ δηαινγηζκνχ. Γελ ππάξρεη ηίπνηε λα πξνζζέζνπκε ζηνλ ηξφπν έθθιεζεο γηα ρξήκαηα, ζάξξνο ή θαηαλφεζε. Αλ ην ζάξξνο ηνπ Υξηζηνχ θαζψο αληηκεησπίδεη ηελ επάλνδν ζην θπζηθφ, εμσηεξηθφ απηφ θφζκν, αλ ε αλάγθε ηεο αλζξσπφηεηαο γηα νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θαη ην ζπζηαζηηθφ έξγν ησλ καζεηψλ ηνπ Υξηζηνχ δελ αξθεί λα ζαο ππξπνιήζεη θαη λα ελεξγνπνηήζεη εζάο θη φζνπο κπνξείηε λα πξνζεγγίζεηε, ηίπνηε άιιν δελ κπνξεί λα εηπσζεί πνπ λα έρεη θάπνηα ρξεζηκφηεηα. Δμεηάζακε ηελ αλάγθε ηεο πξνεηνηκαζίαο γηα ηνλ εξρνκφ ηνπ Υξηζηνχ θαη κεξηθέο απφ ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο πνπ ζα πξνθχςνπλ φηαλ νη άλζξσπνη ελζηεξληζζνχλ ηελ αλαγθαία δξαζηεξηφηεηα πνπ πεξηιακβάλεη ηε ζπγθέληξσζε ησλ απαηηνχκελσλ ρξεκάησλ γηα ηελ πξνψζεζε ηνπ πξνπαξαζθεπαζηηθνχ έξγνπ. Ο αηνκηθφο εξγάηεο πξέπεη πξσηίζησο λ’ απνθαζίζεη αλ ην θίλεηξν θαη ε πλεπκαηηθή ηνπ πξνζδνθία είλαη επαξθή γηα ην έξγν ελψπηφλ ηνπ. εκαζία έρεη κφλν φ,ηη παξέρεη ηελ αλαγθαία νξκή γηα δξάζε θαη ζην χςνο ηνπ εγρεηξήκαηνο ζα είλαη κφλν εθείλνο ν εξγάηεο πνπ έρεη έλα αξθεηά δηαπγέο φξακα ην νπνίν ζα ηνπ επηηξέςεη λα εξγαζζεί κε θαηαλφεζε θαη εηιηθξίλεηα. Πξέπεη λ’ αλαθαιχςεη φηη είλαη ζε ζέζε λα παίμεη ην ξφιν ηνπ ζηελ πξνψζεζε ηνπ ζείνπ ρεδίνπ. Σν γεγνλφο ηνπ Υξηζηνχ θαη ε γλήζηα δπλαηφηεηα ηεο επαλεκθάληζήο Σνπ πξέπεη λα γίλνπλ ζπνπδαίνη θηλεηήξηνη παξάγνληεο ζηε ζπλείδεζή ηνπ. Θα αλαδεηήζεη γχξσ ηνπ εθείλνπο κε ηνπο νπνίνπο κπνξεί λα εξγαζζεί θαη νη νπνίνη έρνπλ ηνπο ίδηνπο πλεπκαηηθνχο ζθνπνχο καδί ηνπ. Μ’ απηφ ηνλ ηξφπν θαη ηελ θαηάιιειε ζηηγκή ζα βξεη φηη ππάξρεη ζηε Γε κηα θαιά νξγαλσκέλε θαη νινθιεξσκέλε νκάδα ζηελ νπνία κπνξεί λα δνζεί ην φλνκα ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. Θα δηαπηζηψζεη φηη βξίζθνληαη παληνχ θαη ιεηηνπξγνχλ ζε θάζε ρψξα θαη ζε φιεο ηηο νξγαλσκέλεο ζξεζθεπηηθέο νκάδεο θαη ζε φιεο ηηο άιιεο νκάδεο πνπ είλαη αθηεξσκέλεο ζηελ επεκεξία ηεο αλζξσπφηεηαο θαη ζηελ πξνεηνηκαζία ηνπ δξφκνπ γηα ηελ επηζηξνθή ηνπ Υξηζηνχ.
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
124
Δίλαη πξσηίζησο έλαο φκηινο ν νπνίνο παξφηη εξγάδεηαη ζην εμσηεξηθφ πεδίν ηεο θαζεκεξηλήο θπζηθήο δσήο, δηαηεξεί σζηφζν κηα ζηελή εζψηεξε, πλεπκαηηθή νινθιήξσζε κε ην θέληξν ελέξγεηαο απφ ην νπνίν κπνξεί λ’ αληιήζεη νηηδήπνηε ρξεηάδεηαη γηα ελεξγφ, πλεπκαηηθφ έξγν. Ο φκηινο παξέρεη έλα πεδίν ππεξεζίαο ζε φζνπο επηδηψθνπλ κηα έθθξαζε ππεξεζίαο· παξέρεη επίζεο έλα ζεκείν ζπλάζξνηζεο γηα φζνπο είλαη πξφζπκνη λα δνθηκαζζνχλ θη έλαλ ηφπν φπνπ ηα θίλεηξα θαη ε αληνρή ηνπο κπνξνχλ λα δνθηκαζζνχλ πξηλ ηε ζηαζεξή αλέιημε ηεο πλεπκαηηθήο επθαηξίαο. Έηζη απειεπζεξψλεηαη ζε δηαξθψο επξχηεξεο πεξηνρέο ππεξεζίαο. Ο Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ παξέρεη νπζηαζηηθά έλα έδαθνο εμάζθεζεο θη έλα πεδίν εκπεηξίαο γηα εθείλνπο πνπ ειπίδνπλ λ’ αλαπηπρζνχλ ζε πλεπκαηηθφ αλάζηεκα θαη λα πξνζαξκνζζνχλ γηα λα γίλνπλ ελεξγνί, θαηεπζπλφκελνη καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ. Ζ εκθάληζε απηνχ ηνπ νκίινπ ζηε Γε απηή ηελ επνρή είλαη κηα απ’ ηηο ελδείμεηο ηεο επηηπρίαο ηεο εμειηθηηθήο δηαδηθαζίαο φπσο εθαξκφζζεθε ζηελ αλζξσπφηεηα. Απηή ε κέζνδνο εξγαζίαο – ε ρξεζηκνπνίεζε αλζξψπηλσλ φλησλ ζαλ πξαθηφξσλ γηα ηελ πξναγσγή ηνπ έξγνπ ηεο ζσηεξίαο θαη ηεο εμχςσζεο ηνπ θφζκνπ – ζεζπίζηεθε απφ ηνλ ίδην ηνλ Υξηζηφ· εξγάζζεθε πνιχ ζπρλά κε ηνπο αλζξψπνπο κέζσ άιισλ, πξνζεγγίδνληαο ηελ αλζξσπφηεηα κε ην κέζνλ ησλ δψδεθα Απνζηφισλ Σνπ, ζεσξψληαο ηνλ Παχιν σο αληηθαηαζηάηε ηνπ Ηνχδα ηνπ Ηζθαξηψηε. Ο Βνχδδαο δνθίκαζε ην ίδην ζχζηεκα, αιιά ε ζρέζε ηεο νκάδαο Σνπ αθνξνχζε ζηελ αξρή ηνλ Ίδην θη φρη ηφζν ηνλ θφζκν ησλ αλζξψπσλ. Ο Υξηζηφο απέζηεηιε ηνπο Απνζηφινπο Σνπ ζηνλ θφζκν γηα λα ζξέςνπλ ην πνίκλην, λα αλαδεηήζνπλ, λα θαζνδεγήζνπλ θαη λα γίλνπλ “αιηείο αλζξψπσλ”. Ζ ζρέζε ησλ καζεηψλ ηνπ Υξηζηνχ κε ην Γηδάζθαιφ ηνπο ήηαλ δεπηεξεχνπζα, φκσο πξσηεχνπζα κε έλαλ αηηνχληα θφζκν· ε ζηάζε απηή δηέπεη αθφκε ηελ Ηεξαξρία, ρσξίο φκσο λα κεηψλεη ηελ αθνζίσζε ζηνλ Υξηζηφ. ,ηη ν Βνχδδαο ζέζπηζε ζπκβνιηθά θη εκβξπαθά, έγηλε πξαγκαηηθφ θαη ππαξθηφ ππφ ηηο απαηηήζεηο ηεο Ηρζπαθήο Δπνρήο. ηελ επνρή ζηελ νπνία εηζεξρφκαζηε ηψξα, ηελ Τδξνρντθή Δπνρή, απηφο ν ηξφπνο νκαδηθήο εξγαζίαο ζα θζάζεη ζ’ έλα πςειφ ζεκείν αλάπηπμεο θαη ν θφζκνο ζα ζσζεί θαη ζ’ αλνηθνδνκεζεί πνιχ πεξηζζφηεξν από ηηο νκάδεο παξά απφ ηα άηνκα. ην παξειζφλ είρακε παγθφζκηνπο ζσηήξεο – Τηνχο ηνπ Θενχ νη Οπνίνη έδσζαλ ζηνπο αλζξψπνπο έλα κήλπκα πνπ έθεξε αχμεζε ηνπ θσηφο ζηνπο αλζξψπνπο. Σψξα, ζην πιήξσκα ηνπ ρξφλνπ θαη κε ηηο δηαδηθαζίεο ηεο εμέιημεο, αλαδχεηαη έλαο φκηινο πνπ ζα θέξεη ζσηεξία ζηνλ θφζκν θαη (επεηδή ελζσκαηψλεη νκαδηθέο ηδέεο θαη ηνλίδεη ηελ αιεζηλή έλλνηα ηεο Δθθιεζίαο ηνπ Υξηζηνχ) ζα δηεγείξεη θαη ζα ελεξγνπνηήζεη ηηο δηάλνηεο θαη ηηο ςπρέο ησλ αλζξψπσλ, έηζη ψζηε λα εγθαηληαζζεί ε λέα επνρή κε ηελ έθρπζε ηεο Αγάπεο, ηεο Γλψζεο θαη ηεο Αξκνλίαο ηνπ ίδηνπ ηνπ Θενχ, θαζψο θαη κε ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ ζηνλ Οπνίν ζα έρνπλ ελζσκαησζεί θαη νη ηξεηο απηέο ηδηφηεηεο ηεο ζεηφηεηαο. ην παξειζφλ νη ζξεζθείεο ηδξχνληαλ απφ θάπνηα κεγάιε ςπρή, απφ έλαλ Αβαηάξ θαη απφ κηα εμέρνπζα πλεπκαηηθή πξνζσπηθφηεηα. Ζ ζθξαγίδα ηεο δσήο, ησλ ιφγσλ θαη ηεο δηδαζθαιίαο ηνπο απνηππψζεθε ζηε θπιή θαη δηαηεξήζεθε γηα πνιινχο αηψλεο. Πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ηνπ κελχκαηνο ελφο νκαδηθνχ Αβαηάξ ή παγθφζκηνπ
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
125
σηήξα; Πνηα ζα είλαη ε δπλακηθφηεηα ηνπ έξγνπ κηαο νκάδαο γηγλσζθφλησλ ην Θεφ, πνπ ζα εμαγγέιινπλ ηελ αιήζεηα θαη ζα είλαη ππνθεηκεληθά ελσκέλνη ζην κεγάιν έξγν ηεο ζσηεξίαο ηνπ θφζκνπ; Πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ηεο απνζηνιήο κηαο νκάδαο παγθφζκησλ σηήξσλ πνπ ζα είλαη φινη ζε θάπνην βαζκφ Γλψζηεο ηνπ Θενχ, πνπ ζα ζπκπιεξψλνπλ ακνηβαία ηηο πξνζπάζεηέο ηνπο, ζα εληζρχνπλ ακνηβαία ην κήλπκά ηνπο θαη ζ’ απνηεινχλ έλαλ νξγαληζκφ δηα ηνπ νπνίνπ ε πλεπκαηηθή ελέξγεηα θαη ε αξρή ηεο πλεπκαηηθήο δσήο κπνξνχλ λα θάλνπλ αηζζεηή ηελ παξνπζία ηνπο ζηνλ θφζκν ππφ ηε δηεχζπλζε ηνπ Υξηζηνχ ζε Οξαηή Παξνπζία; Έλα ηέηνην ζψκα πθίζηαηαη ηψξα θη έρεη ηα κέιε ηνπ ζε θάζε ρψξα. Δίλαη ζρεηηθά ιίγνη θη απνκαθξπζκέλνη κεηαμχ ηνπο, αιιά ν αξηζκφο ηνπο απμάλεη ζηαζεξά θαη ην κήλπκά ηνπο ζα γίλεηαη απμαλφκελα αηζζεηφ. ’ απηνχο επελδχζεθε ην πλεχκα ηεο δεκηνπξγίαο· είλαη νη δνκεηέο ηεο λέαο επνρήο· ζ’ απηνχο αλαηέζεθε ην έξγν ηεο δηαηήξεζεο ηνπ πλεχκαηνο ηεο αιήζεηαο θαη ηεο αλαδηνξγάλσζεο ησλ ζθέςεσλ ησλ αλζξψπσλ, έηζη ψζηε ε θπιεηηθή δηάλνηα λα ειεγρζεί θαη λα νδεγεζεί ζηε δηαινγηζηηθή θαη ζηνραζηηθή εθείλε θαηάζηαζε πνπ ζα ηεο επηηξέςεη λ’ αλαγλσξίζεη ηελ επφκελε αλέιημε ηεο ζεηφηεηαο ηελ νπνία ζα εγθαηληάζεη ν Υξηζηφο. Σα ηειεπηαία δέθα ρξφληα ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ αλαδηνξγαλψζεθε θη αλαδσνγνλήζεθε· ε γλψζε ηεο χπαξμήο ηνπ δηαδίδεηαη ζ’ φιν ηνλ θφζκν. Απνηειεί ζήκεξα κηα νκάδα αλδξψλ θαη γπλαηθψλ θάζε έζλνπο θαη θπιήο θαη θάζε ζξεζθεπηηθήο νξγάλσζεο θη αλζξσπηζηηθήο θίλεζεο πνπ είλαη βαζηθά πξνζαλαηνιηζκέλε ζηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ ή βξίζθεηαη ζηε δηαδηθαζία ελφο ηέηνηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ. Δίλαη καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ, πνπ εξγάδνληαη ζπλεηδεηά θαη ζπρλά αζπλείδεηα γηα ηελ επαλεκθάληζή Σνπ· είλαη πλεπκαηηθνί δεισηέο πνπ επηδηψθνπλ λα ππεξεηήζνπλ θαη λα θάλνπλ πξαγκαηηθή ηε Βαζηιεία ηνπ Θενχ πάλσ ζηε Γε· είλαη άλζξσπνη θαιήο ζέιεζεο θαη λνεκνζχλεο, πνπ πξνζπαζνχλ λ’ απμήζνπλ ηελ θαηαλφεζε θαη ηηο νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ. Ο φκηινο απηφο δηαηξείηαη ζε δχν θχξηα ηκήκαηα: 1. Μηα νκάδα πνπ απαξηίδεηαη απφ ηνπο καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ, νη νπνίνη εξγάδνληαη ζπλεηδεηά κε ηα ζρέδηα Σνπ θαη απφ εθείλνπο πνπ δηδαζθφκελνη απφ απηνχο, ζπλεξγάδνληαη καδί ηνπο ζπλεηδεηά θη εθνχζηα. ηελ ηειεπηαία απηή θαηεγνξία κπνξνχκε λα πεξηιεθζνχκε θη εκείο, αλ ην ζειήζνπκε θη αλ είκαζηε πξφζπκνη λα θάλνπκε ηηο αλαγθαίεο ζπζίεο. 2. Μηα νκάδα πνπ απνηειείηαη απφ δεισηέο θαη παγθφζκηα ζπλεηδεηνχο άλδξεο θαη γπλαίθεο πνπ εξγάδνληαη αζπλείδεηα ππφ ηελ θαζνδήγεζε ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο. Τπάξρνπλ πνιινί ηέηνηνη, ηδηαίηεξα ζε πςειέο ζέζεηο ζήκεξα, νη νπνίνη εθπιεξψλνπλ ην ξφιν ησλ θαηαζηξνθέσλ ηεο παιηάο κνξθήο ή ησλ δνκεηψλ ηεο λέαο. Γελ έρνπλ ζπλείδεζε θάπνηνπ εζψηεξνπ ζπλζεηηθνχ ζρεδίνπ, αιιά αζρνινχληαη αληδηνηειψο κε ηελ ηθαλνπνίεζε ηεο παγθφζκηαο αλάγθεο φζν θαιχηεξα κπνξνχλ, παίδνληαο ζεκαληηθφ ξφιν ζηα εζληθά δξάκαηα ή εξγαδφκελνη επίκνλα ζην πεδίν ηεο εθπαίδεπζεο. Ζ πξψηε νκάδα είλαη ζε επαθή κε ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία ζε θάπνην βαζκφ θαη ζε
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
126
κεγάιν βαζκφ φζνλ αθνξά ηνπο αιεζηλνχο καζεηέο· ηα κέιε ηεο εξγάδνληαη ππφ πλεπκαηηθή έκπλεπζε. Ζ δεχηεξε νκάδα είλαη ζε ζηελφηεξε επαθή κε ηηο κάδεο ησλ αλζξψπσλ· εξγάδεηαη ζαθέζηεξα ππφ ηελ έκπλεπζε ησλ ηδεψλ. Ζ πξψηε νκάδα αζρνιείηαη κε ην ρέδην ηνπ Υξηζηνχ ζην βαζκφ πνπ ηα κέιε ηεο κπνξνχλ λα ζπιιάβνπλ ηελ νπζηαζηηθφηεηά ηνπ, ελψ ε δεχηεξε νκάδα εξγάδεηαη κε ηηο λέεο έλλνηεο θη ειπίδεο πνπ αλαδχνληαη ζηε ζπλείδεζε ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο, θαζψο νη άλζξσπνη αξρίδνπλ ππνθεηκεληθά θαη ζπρλά αζπλείδεηα λ’ αληαπνθξίλνληαη ζηηο πξνεηνηκαζίεο γηα ηνλ εξρνκφ ηνπ Υξηζηνχ. ηαζεξά θαη ζαλ απνηέιεζκα ηνπ έξγνπ ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ ε αλζξσπφηεηα αθππλίδεηαη ζηηο δπλαηφηεηεο ελψπηφλ ηεο. Ζ αθχπληζε ηεο ηληειιηγθέληζηαο ζ’ φιεο ηηο ρψξεο ζηελ αλαγλψξηζε ηεο αλζξσπόηεηαο απνηειεί ην πξννίκην ηεο εκπέδσζεο ηεο αδειθφηεηαο. Ο άλζξσπνο αλαγλσξίδεη ηελ ελφηεηα ηεο αλζξψπηλεο νηθνγέλεηαο, αιιά πξηλ ε ελφηεηα απηή κπνξέζεη λα πάξεη κνξθή κε επνηθνδνκεηηθά κέηξα, είλαη νπζηψδεο φιν θαη πεξηζζφηεξνη ζθεπηφκελνη άλδξεο θαη γπλαίθεο ζ’ φιν ηνλ θφζκν λα ζπληξίςνπλ ηνπο λνεηηθνχο θξαγκνχο πνπ πθίζηαληαη κεηαμχ θπιψλ, εζλψλ θαη ηχπσλ· είλαη νπζηψδεο ν Νένο κηινο Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ λα επαλαιάβεη ζηνλ εμσηεξηθφ θφζκν ηνλ ηχπν δξαζηεξηφηεηαο πνπ εθδήισζε ε Ηεξαξρία φηαλ αλέπηπμε θαη πινπνίεζε ην Νέν κηιν Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. Με ηελ εληχπσζε θαη ηελ έθθξαζε νξηζκέλσλ κεγάισλ ηδεψλ νη άλζξσπνη παληνχ πξέπεη λα νδεγεζνχλ ζηελ θαηαλφεζε ησλ ζεκειησδψλ ηδεσδψλ πνπ ζα δηέπνπλ ηε λέα επνρή. Απηφ είλαη ην θχξην έξγν ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ. Καζψο κειεηνχκε θαη καζαίλνπκε λα αλαγλσξίδνπκε ην Νέν κηιν Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ ζ’ φινπο ηνπο θιάδνπο θαη ηηο ζθαίξεο δξαζηεξηφηεηάο ηνπ – πνπ είλαη δηάζπαξηεο ζ’ φιν ηνλ θφζκν θαη πεξηιακβάλνπλ ηνπο αιεζηλνχο θαη εηιηθξηλείο εξγάηεο θη αλζξσπηζηέο ζε θάζε έζλνο, θάζε ζξεζθεία θαη θάζε νξγάλσζε κε αλζξσπηζηηθή πξφζεζε – ζα αθππληζζνχκε ζηελ αληίιεςε φηη ππάξρεη ζήκεξα ζηε Γε έλα ζψκα αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ησλ νπνίσλ ν αξηζκφο θαη ε εκβέιεηα δξαζηεξηφηεηαο είλαη ηειείσο επαξθήο γηα λα πξνθαιέζνπλ ηηο αιιαγέο πνπ ζα επηηξέςνπλ ζηνλ Υξηζηφ λα βαδίζεη πάιη αλάκεζά καο. Απηφ ζα γίλεη αλ ελδηαθέξνληαη αξθεηά, αλ είλαη αξθεηά έηνηκνη λα θάλνπλ ηηο αλαγθαίεο ζπζίεο θαη πξφζπκνη λα ππνηάμνπλ ηηο εζληθέο, ζξεζθεπηηθέο θαη νξγαλσηηθέο δηαθνξέο ηνπο ζηελ εθηέιεζε εθείλσλ ησλ κνξθψλ ππεξεζίαο πνπ ζα αλαδνκήζνπλ ηνλ θφζκν. Πξέπεη λα εθπαηδεχζνπλ ηε θπιή ησλ αλζξψπσλ ζε ιίγα απιά θαη βαζηθά νπζηψδε θαη λα εμνηθεηψζνπλ ηελ αλζξσπφηεηα ζηε ζθέςε ηεο επαλεκθάληζεο ηνπ Υξηζηνχ θαη ηεο εμσηεξίθεπζεο ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ. Σν έξγν ηνπο ζα είλαη θπξίσο λα ζπλνςίζνπλ θαη λα θαηαζηήζνπλ απνηειεζκαηηθφ ην έξγν ησλ δχν Τηψλ ηνπ Θενχ: ηνπ Βνχδδα θαη ηνπ Υξηζηνχ. Ζ επηηπρία ηνπ έξγνπ ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ είλαη αλαπφθεπθηε· έθαλε κεγάιε πξφνδν ζηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο δεθαεηίαο· ε εζψηεξε νινθιήξσζε εθείλνπ ηνπ κέξνπο ηνπ νκίινπ πνπ εξγάδεηαη ζε ζηελή επαθή κε ηνλ Υξηζηφ θαη ηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία, είλαη ηέηνηα ψζηε ε εμσηεξηθή επηηπρία είλαη εμαζθαιηζκέλε. Παξέρνπλ έλαλ αγσγφ δηα ηνπ νπνίνπ ην θσο, ε αγάπε θαη ε δχλακε ηεο Βαζηιείαο ηνπ Θενχ ζα κπνξέζνπλ λα θηάζνπλ ζηνπο πην εμσηεξηθνχο εξγάηεο.
ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΠΑΝΔΜΦΑΝΗΖ ΣΟΤ ΥΡΗΣΟΤ
127
Αο αληηιεθζνχκε ινηπφλ φηη φινη νη άλδξεο θαη γπλαίθεο κε πλεπκαηηθή θιίζε, φινη φζνη επηδηψθνπλ θη εξγάδνληαη γηα ηελ εδξαίσζε νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ, φινη φζνη εθαξκφδνπλ ηελ θαιή ζέιεζε θαη πξνζπαζνχλ αιεζηλά λ’ αγαπνχλ ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπο, απνηεινχλ αθέξαην κέξνο ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ θη φηη ην θχξην έξγν ηνπο απηή ηελ επνρή είλαη λα πξνεηνηκάζνπλ ην δξφκν γηα ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ. Αο δειψζσ εδψ κε έκθαζε φηη ε θχξηα κέζνδνο πνπ κπνξεί λα καο ελδηαθέξεη θαη ην ηζρπξφηεξν εξγαιείν ζηα ρέξηα ηεο πλεπκαηηθήο Ηεξαξρίαο είλαη ε δηάδνζε ηεο θαιήο ζέιεζεο θαη ε ζπγρψλεπζή ηεο ζε κηα ελσκέλε θαη ιεηηνπξγηθή δπλακηθφηεηα. Πξνηηκψ απηή ηελ έθθξαζε απφ ηηο ιέμεηο “νξγάλσζε ηεο θαιήο ζέιεζεο”. Ζ θαιή ζέιεζε είλαη ζήκεξα έλα φλεηξν, κηα ζεσξία, κηα αξλεηηθή δχλακε. Πξέπεη λα αλαπηπρζεί ζε γεγνλφο, ζε ιεηηνπξγηθφ ηδαληθφ θαη ζε ζεηηθή ελέξγεηα. Απηφ είλαη ην έξγν καο θαη θαινχκαζηε πάιη λα ζπλεξγαζζνχκε. Σν ρξένο ελψπηνλ ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ είλαη κεγάιν αιιά δελ είλαη αθαηφξζσην. Δίλαη έξγν πνπ απνξξνθά, αιιά θαζφζνλ απνηειεί έλα επηβαιιφκελν πξφηππν δσήο, κπνξεί λα πξαγκαησζεί ζε θάζε φςε ηεο θαλνληθήο, θαζεκεξηλήο δσήο ηνπ άλδξα ή ηεο γπλαίθαο. πγρξφλσο φκσο θαινχκαζηε λα δήζνπκε κηα κε θαλνληθή δσή θαη λα επσκηζζνχκε νξηζκέλε επζχλε.
ΤΜΠΔΡΑΜΑ
Ζ
θιήζε ηεο πξνεηνηκαζίαο γηα ηελ επαλεκθάληζε ηνπ Υξηζηνχ έρεη δηαδνζεί· ε θιήζε γηα ηελ παγθφζκηα ζσηεξία έρεη εθπεκθζεί θαη ζήκεξα νη πλεπκαηηθά ζθεπηφκελνη άλζξσπνη παληνχ θαη νη καζεηέο ηνπ Υξηζηνχ ζπλαζξνίδνληαη ζ’ φιν ηνλ θφζκν. Γελ πξφθεηηαη γηα ζπλάζξνηζε ζην θπζηθφ πεδίν, αιιά γηα έλα βαζχ ππνθεηκεληθφ θαη πλεπκαηηθφ ζπκβάλ. Αθφκε θη φζνη έρνπλ κφλν κηα ακπδξή αλαιακπή θαηαλφεζεο ζρεηηθά κε ηελ αιεζηλή ζεκαζία ηεο θιήζεο, αληαπνθξίλνληαη θαη δεηνχλ ηελ επθαηξία λα βνεζήζνπλ θαη ηελ θαζνδήγεζε γη’ απηφ πνπ πξέπεη λα θάλνπλ. Πεξηκέλνπκε ινηπφλ ζήκεξα ηε λέα Δκθάληζε. Ο Υξηζηφο αλακέλεηαη παγθνζκίσο θη απηφ ην πλεχκα ηεο πξνζδνθίαο έξρεηαη ζαλ αληίδνην ηνπ πλεχκαηνο ηνπ θφβνπ θαη ηεο θξίθεο πνπ θαηήιζε ζην δπζηπρηζκέλν πιαλήηε καο. Ζ αλζξσπφηεηα θνηηάδεη ζήκεξα ζε δχν δηεπζχλζεηο: ζηελ εξεκσζείζα Γε θαη ηηο αγσληνχζεο θαξδηέο ησλ αλζξψπσλ· θνηηάδεη επίζεο ζηνλ Σφπν απφ ηνλ νπνίν ζα έξζεη ν Υξηζηφο, ηνλ νπνίν ζπκβνιηθά απνθαιεί “νπξαλφ”. Δθφζνλ ππάξρεη ε ίδηα πξνζδνθία, εθφζνλ ππάξρεη νκνηνκνξθία καξηπξίαο θαη πξφβιεςεο θη εθφζνλ έρνπκε φιεο ηηο ελδείμεηο πεξί ηεο “ζπληειείαο ηνπ αηψλνο”, δελ είλαη άξαγε ινγηθφ λα πηζηεχνπκε φηη θάπνην κεγάιν γεγνλφο βξίζθεηαη ζε δηαδηθαζία λα ζπκβεί; Αλ ζην κέζν ηνπ ζαλάηνπ θαη ηεο θαηαζηξνθήο βξεζεί κηα δψζα πίζηε (θαη ηέηνηα πίζηε ππάξρεη παληνχ) θη έλαο πχξηλνο δήινο πνπ δηαπεξλά ην ζθνηάδη κέρξη ην θέληξν ηνπ θσηφο, απηφ δελ εγγπάηαη άξαγε ηελ παξαδνρή φηη απηή ε πίζηε θη απηφο ν δήινο ζεκειηψλνληαη ζε κηα βαζηά ελνξαηηθή γλψζε; Μήπσο δελ είλαη ζείν γεγνλφο φηη “έζηη δε πίζηηο ειπηδνκέλσλ ππόζηαζηο, πξαγκάησλ έιεγρνο νπ βιεπνκέλσλ”; (Δβξ. 11.1.) ε θάζε ρψξα ζήκεξα ε αλζξσπφηεηα αλακέλεη ηνλ Δξρφκελν – αλεμάξηεηα πψο Σνλ απνθαιεί. Νηψζεη φηη ν Υξηζηφο βξίζθεηαη ζην δξφκν Σνπ. Ζ δεχηεξε έιεπζε επίθεηηαη θαη απφ ηα ρείιε καζεηψλ, κπζηηθηζηψλ, δεισηψλ, πλεπκαηηθά ζθεπηφκελσλ αλζξψπσλ θαη θσηηζκέλσλ αλδξψλ θαη γπλαηθψλ πςψλεηαη ε θξαπγή: “Δίζε ηo θσο θαη ε αγάπε θαη ε δχλακε θαη ν ζάλαηνο λα εθπιεξψζνπλ ην ζθνπφ ηνπ Δξρφκελνπ”. Σα ιφγηα απηά είλαη έλα αίηεκα, κηα αθηέξσζε, κηα ζπζία, κηα δήισζε πίζηεο θαη κηα πξφθιεζε ζηνλ Αβαηάξ, ηνλ Υξηζηφ, ν Οπνίνο αλακέλεη ζηνλ πςειφ Σνπ ηφπν σζφηνπ ην αίηεκα γίλεη επαξθέο θαη ε θξαπγή αξθεηά θαζαξή γηα λα εγγπεζεί ηελ εκθάληζή Σνπ. Έλα πξάγκα είλαη πνιχ αλαγθαίν λα έρνπκε θαηά λνπ. Γελ είλαη δνπιεηά καο λα θαζνξίζνπκε ηε ρξνλνινγία εκθάληζεο ηνπ Υξηζηνχ ή λα πεξηκέλνπκε θάπνηα ζεακαηηθή βνήζεηα ή πεξίεξγα θαηλφκελα. Αλ ην έξγν καο γίλεη ζσζηά, ζα έξζεη ηελ θαζνξηζζείζα θαη ππνδεηρζείζα επνρή. Πψο, πνχ ή πφηε ζα έξζεη δε καο αθνξά. Σν έξγν καο είλαη λα θάλνπκε φ,ηη κπνξνχκε θαη ζε φζν ην δπλαηφ κεγαιχηεξε θιίκαθα γηα λα επηθέξνπκε νξζέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο, γηαηί απφ ην έξγν καο εμαξηάηαη ε έιεπζή
ΤΜΠΔΡΑΜΑ
130
Σνπ. ινη καο κπνξνχκε λα θάλνπκε θάηη γηα λα ηεξκαηίζνπκε ηελ ησξηλή θνβεξή παγθφζκηα θαηάζηαζε θαη λα βειηηψζνπκε ηηο ζπλζήθεο· ν ηειεπηαίνο απφ καο κπνξεί λα παίμεη ην ξφιν ηνπ ζηελ εγθαηλίαζε ηεο λέαο επνρήο ηεο θαιήο ζέιεζεο θαη ηεο θαηαλφεζεο. Πξέπεη φκσο λα γίλεη αληηιεπηφ φηη δελ εξγαδφκαζηε γηα θακηά ρηιηεηία, αιιά φηη ν θχξηνο αληηθεηκεληθφο καο ζθνπφο απηή ηελ επνρή είλαη δηπιφο: 1. Να ζπληξίςνπκε ηνπο αξραίνπο θαη θαθνχο ξπζκνχο θαη λα εδξαηψζνπκε λένπο θαη θαιχηεξνπο. Δδψ είλαη ν ρξόλνο πξνεμάξρσλ παξάγνληαο. Αλ κπνξέζνπκε λα θαζπζηεξήζνπκε ηελ θξπζηάιισζε ησλ αξραίσλ θαθψλ πνπ δεκηνχξγεζαλ ηνλ παγθφζκην πφιεκν θαη λα αλαραηηίζνπκε ηηο αληηδξαζηηθέο δπλάκεηο ζε θάζε έζλνο, ζα αλνίμνπκε ην δξφκν γηα φ,ηη είλαη λέν θαη ζ’ αλνίμνπκε ηε ζχξα ζηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ Νένπ Οκίινπ Τπεξεηψλ ηνπ Κφζκνπ ζε θάζε ρψξα – εθείλνπ ηνπ νκίινπ πνπ είλαη πξάθηνξαο ηνπ Υξηζηνχ. 2. Να ζπγρσλεχζνπκε θαη λα ζκίμνπκε ηελ θνηλή έθεζε θαη ηε ιαρηάξα ησλ αλζξψπσλ παληνχ, έηζη ψζηε ν ήρνο ηνπ αηηήκαηνο ηεο αλζξσπφηεηαο λα γίλεη αξθεηά ηζρπξφο γηα λα θζάζεη ζηελ πλεπκαηηθή Ηεξαξρία. Απηφ ζα απαηηήζεη ζπζία, θαηαλφεζε θαη βαζηά αγάπε ζηνπο ζπλαλζξψπνπο καο. Θ’ απαηηήζεη επίζεο λνεκνζχλε θαη ζνθία θαη πξαθηηθή ζχιιεςε ησλ παγθφζκησλ ππνζέζεσλ. Καζψο πξνρσξεί ην έξγν ηεο εδξαίσζεο νξζψλ αλζξψπηλσλ ζρέζεσλ (πνπ απνηειεί ηε βαζηθή παγθφζκηα αλάγθε) θαη θαζψο ε κέζνδνο λα ην θάλνπκε – ε θαιή ζέιεζε – αλαπηχζζεηαη, ν Υξηζηφο θαη νη καζεηέο Σνπ ζα πξνζεγγίδνπλ ζηαζεξά ην αλζξψπηλν γέλνο. Αλ γίλεη δεθηή ε αξρηθή ζέζε φηη ν Υξηζηφο είλαη ζην δξφκν Σνπ, ηφηε φινη νη πλεπκαηηθά πξνζαλαηνιηζκέλνη άλζξσπνη θαη νη καζεηέο θαη νη δεισηέο ηνπ θφζκνπ ζα εξγαζζνχλ αλαπφθεπθηα – αιιά ε ζέζε πξέπεη λα γίλεη απνδεθηή, αλ πξφθεηηαη ην θίλεηξν λ’ απνδεηρζεί επαξθέο. Μ’ απηή ηε ζθέςε αηελίδνπκε ην κέιινλ. Ζ εληνιή ηνπ Κπξίνπ εθπέκθζεθε· ν Υξηζηφο ζηέθεη αλακέλνληαο ην αίηεκα ηεο αλζξσπφηεηαο. Σν αίηεκα απηφ πςψλεηαη θη αλέξρεηαη θαζεκεξηλά θαη “ή ψξα νπ δνθείηε ν πηφο ηνπ αλζξψπνπ έξρεηαη”.
Oη πηνί ησλ αλζξψπσλ είλαη έλα θη εγψ είκαη έλα καδί ηνπο. Εεηψ λα αγαπψ, φρη λα κηζψ· Εεηψ λα ππεξεηψ θη φρη λα απαηηψ νθεηιφκελε ππεξεζία· Εεηψ λα ζεξαπεχσ, φρη λα βιάπησ. Δίζε ν πφλνο λα θέξεη ηελ θαηάιιειε ακνηβή ζε θσο θαη αγάπε. Δίζε ε ςπρή λα ειέγρεη ηελ εμσηεξηθή κνξθή θαη ηε δσή θη φια ηα γεγνλφηα, Καη λα θέξεη ζην θσο ηελ αγάπε πνπ ππφθεηηαη ζηα ζπκβάληα ηνπ ρξφλνπ. Αο έξζεη ην φξακα θαη ε ελφξαζε. Αο απνθαιπθζεί ην κέιινλ. Αο εθδεισζεί ε εζψηεξε ελφηεηα θαη αο παξέιζνπλ νη εμσηεξηθέο δηαηξέζεηο. Αο επηθξαηήζεη ε αγάπε. ινη νη άλζξσπνη αο αγαπνχλ.
Δθγχκλαζε γηα ηε καζεηεία ζηε λέα επoρή παξέρεηαη απφ ηε ρoιή Αξθέελ. Oη αξρέο ηεο Πξoαηψληαο oθίαο παξoπζηάδoληαη κέζα απφ εζσηεξηθφ δηαιoγηζκφ, κειέηε θαη ππεξεζία ζαλ έλαο ηξόπoο δσήο.
Γηα πιεξoθoξίεο γξάςηε ζηoπο εθδφηεο.
Όηαλ ν Υξηζηόο, ν Αβαηάξ ηεο Αγάπεο, ζα θάλεη ηελ επαλεκθάληζή Σνπ, ηόηε: “Οη πηνί ησλ αλζξώπσλ πνπ είλαη ηώξα Τηνί ηνπ Θενύ ζ’ απνζύξνπλ ηα πξόζσπά Σνπο από ην αζηξαπνβόιν θσο θαη ζ’ αθηηλνβνιήζνπλ απηό ην θσο πάλσ ζηνπο πηνύο ησλ αλζξώπσλ πνπ δε γλσξίδνπλ αθόκε όηη είλαη Τηνί ηνπ Θενύ. Σόηε ζα εκθαληζζεί ν Δξρόκελνο πνπ ηα βήκαηά Σνπ επηζπεύδνληαη ζηελ θνηιάδα ηεο ζθηάο από ηνλ Έλαλ κε ηελ ηξνκεξή δύλακε, πνπ ζηέθεηαη πάλσ ζηε βνπλνθνξθή, εθπλένληαο αηώληα αγάπε, ππεξθόζκην θαη εηξεληθό θσο, ζησπειή ζέιεζε. “Σόηε νη πηνί ησλ αλζξώπσλ ζ’ αληαπνθξηζνύλ. Σόηε έλα θαηλνύξγην θσο ζ’ αζηξαπνβνιήζεη ζηελ θαηαζιηπηηθή, απνθακσκέλε θνηιάδα ηεο γεο. Σόηε κηα λέα δσή ζα θπιήζεη κέζα ζηηο θιέβεο ησλ αλζξώπσλ θαη ηόηε ε όξαζή ηνπο ζα πεξηθιείζεη όινπο ηνπο δξόκνπο εθείλνπ πνπ κπνξεί λα ζπκβεί. “Έηζη ε εηξήλε ζα έιζεη πάιη ζηε γε, αιιά κηα εηξήλε πνπ δελ ήηαλ θαζόινπ γλσζηή πξηλ. Σόηε ε ζέιεζε-γηα-ην-θαιό ζ’ αλζίζεη ζαλ θαηαλόεζε θαη ε θαηαλόεζε ζ’ αλζνθνξήζεη ζαλ θαιή ζέιεζε ζηνπο αλζξώπνπο.”