Nalaten aan een goed doel? Zo werkt het

Door een goed doel in een nalatenschap op te nemen, kan vertrouwen en waardering voor een organisatie vereeuwigd worden. Een mooi gebaar dat al voor een levenseinde goed geregeld kan worden met persoonlijke aandacht.

Technisch gezien is het eenvoudig samen te vatten: een goed doel kan alleen begunstigd worden via een nalatenschap, als dat ook vast is gelegd in het testament. De wet is glashelder: is er géén testament, dan gaat het geld via een wettelijke verdeling naar de verschillende erfgenamen.

Schenken aan een goed doel kan door de desbetreffende organisatie op te nemen in het testament als erfgenaam. Op die manier wordt het goede doel meegenomen in de verdeelsleutel van de nalatenschap. Een andere manier is om het goede doel een legaat na te laten: zo kan er specifiek opgegeven worden welk bedrag een organisatie erft, voordat de verdeling onder erfgenamen gemaakt wordt.

Goede doelen zijn bij het ontvangen van een nalatenschap – mits ze onderdeel zijn van het ANBI-register – vrijgesteld van erfbelasting. “Op die manier komt alles wat je na wil laten aan een desbe - treffende organisatie ook daadwerkelijk daar terecht”, zegt Arjen van Ketel, Leading Legacy consultant en specialist op het gebied van nalatenschappen.

WELOVERWOGEN

In principe kunnen er ook eigen voorwaarden of wensen vastgelegd worden in het testament. Maar Van Ketel benadrukt dat dit lastig kan zijn, omdat er in jaren tijd veel kan veranderen voor een goed doel, project of onderzoek. “Een klassiek voorbeeld: als je iets in je testament opneemt voor een specifiek onderzoek naar een bepaalde ziekte, kan het zijn dat dat onderzoek in de toekomst niet meer uitgevoerd wordt. Of dat er na al die jaren al een kuur is voor die ziekte.”

Juist daarom is het aan te bevelen om bij leven al contact te zoeken met de organisatie om meer informatie in te winnen en niet zomaar een voorwaarde of wens te formuleren”, raadt Van Ketel aan: “Om sámen te bepalen hoe het beter geregeld kan worden. De meeste organisaties hebben tegenwoordig iemand in dienst die al dat soort vragen persoonlijk kunnen beantwoorden. Dat is heel fijn, omdat je zeker weet dat alles vooraf helemaal goed geregeld is.”

STIJGING

Met de Legacy Monitor houdt Van Ketel jaarlijks een groot onderzoek op het gebied van nalatenschappen. Daarmee ziet hij dat er ieder jaar méér wordt nagelaten aan goede doelen. “We zien daarnaast dat er een groeiende interesse is. Met name in de groep van zestigers en zeventigers.

Wat ook opvalt: er worden steeds meer verschillende soorten organisaties gekozen. Waar je in de vorige generatie nog vooral een beperkt aantal klassieke doelen zag waar men aan naliet, wordt nu de keuze steeds breder. De cultuursector is bijvoorbeeld steeds meer in opkomst. Maar denk ook aan natuur, milieu, dieren, welzijn, of aan regionale organisaties.”

Een goede daad geeft een groots effect

Vrijwel de gehele erfenis nalaten aan een goed doel? Anton Zuidervliet (86) doet het. Zijn passie voor onderwijs en ontwikkelingslanden brachten hem bij kinderrechtenorganisatie Terre des Hommes. “Ik gun alle kinderen meer kansen in het leven.”

GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS

Jong blijven van lichaam én geest. Het is erg belangrijk voor de 86-jarige Anton Zuidervliet. Ondanks zijn gevorderde leeftijd studeert hij nog dagelijks bij het VU Medisch Centrum. Daar gaat hij op zijn fiets heen; zeven kilometer heen én terug. “Met een gewone fiets hoor, niet op zo’n e-bike.” Op de universiteit maakt hij verslagen voor de Nederlandse Geologische Vereniging. Ook doet hij onderzoek naar de omkering van het aardmagnetisch veld. Als geograaf (N.O. Aardrijkskunde) een onderwerp dat hem mateloos fascineert. “Jezelf continu uitdagen en blijven bijleren geeft het leven inhoud”, meent meneer Zuidervliet.

WAT TERUG DOEN

Onderwijs speelt een belangrijke rol in zijn leven. “Vanaf mijn zestiende ging ik werken. Erg jong natuurlijk maar ik dacht dat dat het beste voor mij was.” Op de avondschool wist hij later toch nog zijn HBS-diploma te behalen. En op zijn 25e ging hij – eveneens in de avonduren – geografie studeren. “Hierdoor heb ik toch mooie kansen in mijn leven gehad. Zo heb ik bij een drukkerij gewerkt, op Schiphol en vijftien jaar bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Verder heb ik ook zelf les gegeven. In de avonden, om wat terug te doen. Want ik weet als geen ander hoe belangrijk het is dat avondscholen bestaan.”

ONDERWIJS MAAKT RIJKER

Sinds de jaren tachtig is meneer Zuidervliet donateur van Terre des Hommes. “Omdat ik het een mooie organisatie vind, die uitstekend werk doet. En ik weet hoe hard het nodig is. Als redacteur bij het KIT schreef ik boekjes over ontwikkelingslanden. Dat gebeurde veelal op basis van literatuurstudie, maar soms ging ik ook op reis. Dan zag ik de armoede en ook hoe kinderen in ontwikkelingslanden leefden. Dat doet je wat. Ook zij moeten dromen hebben die ze willen waar- maken. Onderwijs is daarvoor zo belangrijk. Het maakt het leven voller en rijker.”

MEER KINDEREN HELPEN

Dat meneer Zuidervliet zijn erfenis nalaat aan een goed doel als Terre des Hommes, komt niet alleen vanwege zijn passie voor onderwijs. “Mijn ouders wilden graag kleinkinderen. Die heb ik ze helaas niet kunnen geven. Maar door mijn erfenis aan Terre des Hommes te schenken, krijgen mijn ouders symbolisch toch nog kleinkinderen.”

Lachend: “En ook nog eens heel veel!”

Terre des Hommes voorkomt dat kinderen worden uitgebuit, haalt kinderen uit uitbuitingssituaties en zorgt ervoor dat deze kinderen zich in een veilige omgeving kunnen ontwikkelen. Dat doen we samen met familie, omgeving en andere organisaties.

Het Erfenisdossier Je nalatenschap: heb jij al een idee hoe je deze wil inrichten? Wie krijgt bijvoorbeeld later uw geheime familierecepten, wie zorgt voor uw huisdieren en welke abonnementen moeten er worden opgezegd? Het is misschien best lastig, nadenken over het moment dat u er niet meer bent. Terre des Hommes helpt u en uw naasten daarbij met een praktisch handboek; het Erfenisdossier. Vraag deze via de QR-code gratis aan.