Hybride warmtepompen: een kijkje in de ontwikkelkeuken

Vanaf nu gaan de productiebanden lopen met hybride warmtepompen, voorzien van zelf ontwikkelde techniek. Installateurs kunnen dus meters gaan maken. Haalbaar, betaalbaar, en in massaproductie. Technisch directeur van Intergas Peter Cool vertelt over de visie en strategie.

erder dit jaar constateerde Deloitte in een rapport al de snelle opkomst van Conscious Consumerism: een groeiende trend waarbij consumenten steeds vaker kiezen voor merken die duurzaamheid omarmen. Dat merkt ook Anne Slaats, Brand Manager van interieur design merk Brabantia: “Consumenten zijn steeds bewuster bezig met de impact die ze zelf als mens op het milieu hebben.”

Een bewuste keuze willen maken is één ding, maar hoe weet je nu als consument of iets écht wel zo duurzaam is? Eerder onderzoek liet ook zien dat de ontelbare duurzaamheidslabels weinig invloed hebben op consumenten. Juist objectieve beoordelingen van externe partijen doen hun werk, ziet ook Brabantia. Op dit moment draagt 74 procent van de producten die ze zelf produceren het internationale keurmerk Cradle to Cradle Certified. Sinds begin dit jaar is Brabantia ook B Corp gecertificeerd. B Corp bedrijven worden erkend voor hun positieve impact op mens en milieu. Slaats: “Het laat objectief zien dat we er stapje voor stapje aan werken om duurzamer te zijn.” Voor Brabantia betekenen die stapjes een flinke aanloop naar 2035: het bedrijf heeft de ambitie om dan 100 procent circulair design te zijn.

Natuurlijk Drogen

Een bewuste en duurzame keuze voor het juiste product brengt daarnaast meer met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan bezuinigen op energiekosten, huishoudelijke taken sneller afronden, of kiezen voor een mooie toevoeging aan het interieur. “We hebben drie kernwaarden: mooier, plezieriger, duurzamer,” vertelt Slaats. “Als een product er mooi uitziet en goed werkt, dan maakt het dat moment waardevoller met nét wat meer plezier.”

“Een mooi voorbeeld daarvan vind ik zelf de droogmolen”, vervolgt Slaats om dat te illustreren. “Vooral met de hoge energieprijzen tegenwoordig is het niet alleen winst voor het milieu, maar ook voor de eigen portemonnee. Natuurlijk drogen verbruikt geen energie, in een droger slijt kleding sneller, de buitenlucht geeft gedroogde was frisheid, je bent even buiten… En extra mooi: bij aankoop van de ‘droogboom’ steun je meteen ook WeForest met het planten en laten groeien van bomen. Inmiddels heeft Brabantia hierdoor al meer dan 2,8 miljoen bomen geplant. Dus eigenlijk is een droogmolen of droogrek een heel mooi item waarmee je makkelijk geld bespaart en een bijdrage levert aan een beter milieu.”

VAN AFVAL TOT GERECYCLED PRODUCT

Afval scheiden is nauw verbonden met duurzaamheid. Veel consumenten zijn er tegenwoordig bewust mee bezig maar toch heeft ieder huishouden daar een eigen systeem voor. “Juist daarom moet afval scheiden zo mooi en makkelijk mogelijk gemaakt worden,” benadrukt Slaats.

“Als een product er mooi uitziet en goed werkt, dan maakt het dat moment waardevoller met nét wat meer plezier”

Brabantia doet dat onder meer met de Bo Touch Bin: een collectie van stijlvolle afvalemmers die eruit zien als een interieurstuk, met één, twee of drie binnenemmers en tien jaar garantie. Daarnaast zijn er ook praktische mix-en-match oplossingen zoals Sort & Go: kunststof sorteeremmers in verschillende maten en kleuren, variërend van kleine bakjes voor het aanrecht voor GFT-afval, inbouwemmers, en wandmodellen, tot een papierbak voor onder bureaus.

Afval scheiden, ook daar zit voor Brabantia de gedachten van circulariteit in: “Neem bijvoorbeeld de StepUp-prullenbak, die is gemaakt van 91 procent gerecycled plastic consumentenafval. Van afval, voor afval. Deze StepUp van Brabantia is op zijn beurt daarna voor 99 procent te recyclen, dus dat maakt de cirkel naar duurzaamheid weer rond.”

In 2023 moeten de eerste 30.000 nieuwe modellen van hybride warmtepompen van de band rollen. De hybride warmtepomp is niet onomstreden, maar volgens Cool wel de voornaamste route om nu meters te kunnen maken in de energietransitie. Of het nu een eind- of een tussenstation is. Elk route in transitieland moet en kan bewandeld worden, is zijn credo. Ook binnen de muren van Intergas bieden ze oplossingen aan die volledig elektrisch zijn, en voeren ze ook proeven uit met waterstoftoestellen. “Technisch gezien kan er veel. Maar ik hecht er wel waarde aan om vooral de realistische paden te bewandelen.”

DOORBRAAK HYBRIDE

De ketel/warmtepomp-hybride is het warme broodje van vandaag, dat op dit moment tegen relatief geringe kosten snel effect sorteert in aardgasverbruik, CO2-reductie én de energierekening. “Haalbaarheid in beschikbaarheid van materialen en installatiecapaciteit, én betaalbaarheid voor consumenten zijn voor ons heel belangrijk. De beperkingen van de stroominfrastructuur is een grote beperking om nu even miljoenen huishoudens all-electric te gaan verwarmen. Ik reduceer liever voor veel mensen op een goedkope manier het gasverbruik met tachtig procent, dan voor veel geld voor een paar mensen voor honderd procent.”

NORMERING

Zoals het er nu voor staat wordt de hybride route vanaf 2026 écht een hardloper. De overheid wil dan via normering afdwingen dat elke ketelvervanging, en dat waren er afgelopen jaar 431.000, gepaard gaat met een duurzame stap in de vorm van minimaal een hybride warmtepomp. De rekensom leert dat in een normale vervangingscyclus op basis van levensduur je dan in twintig jaar alle ruim 7,2 miljoen gasketels in Nederland hebt afgevinkt. “In die jaren gaan we nog veel verbeteren aan de toestellen. We hebben ook twintig jaar aan de HR-ketel gesleuteld”, stelt Cool.

VOLLEDIG ELEKTRISCH

All-electric warmtepompen zijn prima voor de nieuwbouw omdat daar de warmtelast en daarmee de belasting van het net laag is. De grote massa van de bestaande woningen is daar nog niet klaar voor, stelt Cool. “We kunnen miljoenen huis- houdens ook niet opzadelen met dure isolatiemaatregelen en nu nog prijzige techniek.” Maar los van de kosten en praktische haalbaarheid; het verzwaren en uitbreiden van het elektranet gaat in zijn ogen onnodige tijd kosten. Theoretische dromerij noemt Peter Cool de gedachte dat heel Nederland wel eventjes elektrisch kan gaan stoken. “Even los van het vermogen. Denk eens aan de plek van een tapwatervat van minimaal 200 liter. Ook hierin moeten we nog stappen zetten.”

EIGEN TECHNIEK BOUWEN

“Als je techniek in handen hebt, kun je zelf de bestemming bepalen.” Een quote waar Cool bij leeft. Eén van de pijlers onder de Intergas-filosofie is onafhankelijkheid. “Wanneer we een toestel assembleren op basis van de techniek van anderen, zitten we in de greep van onze toeleveranciers. We zien vandaag de dag wat dit tot gevolg heeft. Wij willen zelf aan de basis staan van onze techniek. Daarom ontwikkelden we de eigen warmtewisselaar voor onze HR-ketel, naar onze eigen specificaties. Hierdoor staan we nu aan de wieg van onze eigen elektronica en onze eigen software voor de hybride.”

NOG COMPACTER

Middels verschillende integraties wil Intergas ook de prijs van een geïnstalleerde hybride laag houden. Zo houdt Intergas vast aan de vorig jaar geschetste kostenreductie van een geïnstalleerde hybride warmtepomp in 2030. Cool trekt de vergelijking met de introductie van de HR-ketel die ontwikkeld werd na de oliecrisis van 1974 en 1978. De eerste modellen waren fors duurder, installateurs en consumenten waren kritisch, maar de roep om energiebesparing was ook groot. Het aardgas kostte maar liefst een gulden per kuub. Tien jaar na introductie waren er pas 30.000 verkocht. Pas dik in de jaren negentig werd de hoogrendementsketel mainstream. “Nu loopt Nederland wederom voorop. Nu ook is er kritiek. We zijn een gidsland in hybride, want veel Europese landen gaan volgen. We zijn als branche verplicht om onszelf technisch te blijven verbeteren en een volumemarkt te kweken. De geschiedenis herhaalt zich, alleen dan veel vlotter.”

Dynamische energiecontracten: de zon als geldbron

Geld verdienen aan de zon kan ook zonder zonnepanelen op het dak. Met dynamische energiecontracten houd je stroom- en gasprijzen in eigen hand. Het voordeel kan flink oplopen door de zon voor je te laten werken. Heerlijk uiteten of samen een weekendje weg, gesponsord door de zon. BAS i Ga voor meer informatie naar www.vrijopnaam.nl

Met dynamische energiecontracten gaat de consument direct mee met de prijsvorming die op de energiemarkt plaatsvindt. Stroomprijzen variëren daarbij per uur; gasprijzen per dag. Met apps maken energieleveranciers dat een dag van tevoren inzichtelijk. Een vaatwasser, wasmachine of droger aanzetten als de stroomprijs die dag het laagst is, of op het juiste moment een elektrische auto opladen, kan voor veel voordeel zorgen.

Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door

Een simpele rekensom leert dat een gemiddeld huishouden op jaarbasis ongeveer 2.700 kWh gebruikt. Met dynamische energietarieven kan er makkelijk zo’n vijf tot tien cent per kWh bespaard worden tussen de duurste en goedkoopste uren - vaak kan dat zelfs oplopen tot twintig of zelfs vijftig cent per kWh. Dat kan dus op jaarbasis honderden euro’s opleveren.

IN EIGEN HAND naar tijdstippen met 100% groene stroom aanbod te sturen.” Daar hangt echter één ‘maar’ aan vast: de gebruiker dient zelf actief bezig te zijn met het benutten van gunstige daluren. Wijnen: “Iedere dag ben je wel een paar minuten met de app bezig. Maar niet iedere dag is even spannend, natuurlijk. Je verdient dus aardig wat geld aan slechts een minuut of twee, drie per dag.”

NEGATIEVE STROOMPRIJZEN

“We hebben nu al meer negatieve prijsuren gehad dan vorig jaar - en de zomer is pas net begonnen!”

Met een landelijk overschot aan duurzame stroom, kan dat zelfs leiden tot een negatieve stroomprijs. Dan levert een was draaien juist geld op. Volgens Weer Online was woensdag 19 april 2023 de eerste dag dit jaar met een negatieve stroomprijs - gedurende drie uur lang! Maar dat is zeker geen uitzondering, illustreert Wijnen: “Dit jaar blijkt echt een jaar van de doorbraak. Er zijn dit jaar al 125 uren met negatieve prijzen geweest; dat is opgeteld meer dan vijf dagen. Dat is een record. We hebben nu al meer negatieve prijsuren gehad dan vorig jaar - en de zomer is pas net begonnen!”

Veiligheid op hoger niveau: peace of mind is van onschatbare waarde

“Het leuke daaraan is dat je zelf grip en sturing krijgt op kosten die je maakt voor energieverbruik”, zegt Bas Wijnen, directeur van duurzame-energieleverancier Vrijopnaam. “Enerzijds biedt het financieel voordeel en kun je goedkoper uitkomen dan tarieven van vaste of variabele energiecontracten. Daarnaast - ook niet onbelangrijk - draag je bij aan duurzaamheid door je stroomverbruik

Geen wonder dat je het aantal dynamische energiecontracten en aanbieders hiervan ziet groeien. “Voor ons is er geen belang om mensen naar een bepaald contract toe te sturen,” geeft Wijnen eerlijkheidshalve toe. “Vrijopnaam biedt alle contracttypen aan. We willen juist dat mensen weten wat ze kiezen.”