katalog roczny 2013 cena 19,99 zł
Wyposażenie placówek medycznych
nowe trendy nowe technologie nowości sprzętowe
Budowa nowych jednostek, modernizacja już istniejących, zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych, zakup nowego sprzętu, informatyzacja, stałe podnoszenie kwalifikacji personelu – to tylko niektóre z zadań podejmowanych przez osoby zarządzające placówkami medycznymi. Wszystko to ma służyć nadrzędnemu celowi, jakim jest podniesienie standardów leczenia oraz coraz lepszemu i efektywniejszemu prowadzeniu terapii. To już czwarte wydanie Katalogu Rocznego portalu MedicalOnline.pl – jak co roku przygotowaliśmy dla Państwa przegląd innowacyjnych rozwiązań i najnowszych technologii na rynku sprzętu medycznego. Zdajemy sobie sprawę, że wybór odpowiedniego wyposażenia, instalacji i elementów infrastruktury nie jest prostym zadaniem, dlatego chcielibyśmy, aby ten Katalog stał się swoistym kompendium wiedzy przy podejmowaniu decyzji o zakupie wyposażenia do placówki medycznej. Pokazujemy w nim najistotniejsze aspekty przy wyborze sprzętu, czym kierować się przy zakupie oraz na jakie funkcje należy zwrócić szczególną uwagę, a także jakie są alternatywne rozwiązania – czyli wszystko, co pozwala dobrze wydać zgromadzone fundusze. Pragniemy, aby niniejsza publikacja pomogła Państwu w osiągnięciu wyznaczonych celów, coraz lepszym zarządzaniu całym szpitalem lub pojedynczym gabinetem, a przede wszystkim – w zapewnieniu jak wyższego standardu opieki medycznej dla Pacjentów. Joanna Orzeł
Joanna Orzeł
Redaktor wydania
18
Spis treści 06
Przegląd nowości rynkowych
18
LOK OPERACYJNY B - budowa od podstaw czy modernizacja?
22
ŁY OPERACYJNE STO - coraz bardziej uniwersalne
26
DRZWI , ŚCIANY, PODŁOGI - jak dobrać elementy infrastruktury bloku operacyjnego i oddziału?
32 GAZY MEDYCZNE - o czym pamiętać przy projektowaniu centralnej instalacji gazowej? 36 CENTRALNA STERYLIZATORNIA - efektywna sterylizacja wspomagana systemem informatycznym
BLOK OPERACYJNY Budowa nowego lub modernizacja już istniejącego bloku operacyjnego to jedna z największych i najtrudniejszych inwestycji dla każdej placówki ochrony zdrowia. Jakie wymogi architektoniczno-budowlane musi spełniać sala operacyjna? Czy lepiej zainwestować w budowę nowego bloku operacyjnego czy modernizować już istniejące pomieszczenia? I co jest lepsze – jeden zbiorczy blok operacyjny czy małe niezależne sale operacyjne w obrębie oddziałów szpitalnych?
46
41 SSAKI MEDYCZNE - coraz szersze zastosowanie 46
LTRASONOGRAFIA U - coraz lepszy sprzęt
50
RTG - nieunikniona cyfryzacja
53
MOGRAFIA KOMPUTEROWA TO - standard coraz wyżej
ULTRASONOGRAFIA
55 Rezonans magnetyczny - kosztowna inwestycja 57
AMMOGRAFY M - cyfrowe obrazy dla lepszej jakości Wydawnictwo Passeo ul. Znanieckiego 16/2a 03-980 Warszawa tel. 22 245 08 17, fax: 22 470 23 01 biuro@passeo.pl www.passeo.pl www.medicalonline.pl
Wysokiej jakości bogato wyposażony ultrasonograf to wydatek rzędu nawet 700 tys. zł, ale to najwyższa półka wysoko wyspecjalizowanych urządzeń. Nie każdy dobry aparat musi tyle kosztować i nie w każdym gabinecie znajdą zastosowanie wszystkie jego funkcje. W takim razie na czym skupić się przy wyborze ultrasonografu? Jak najlepiej dopasować jego parametry do charakteru działalności gabinetu? Czym kierować się przy doborze sprzętu?
Redakcja:
Joanna Orzeł j.orzel@passeo.pl Julia Milewska julia@passeo.pl
Bartosz Mazurkiewicz b.mazurkiewicz@passeo.pl
Dział Handlowy: Karol Ambroziak k.ambroziak@passeo.pl Projekt layoutu oraz skład DTP: Grzegorz Jaszczyszyn grzegorz.jaszczyszyn@gmail.com
Redakcja nie odpowiada za treść materiałów reklamowych. Reprodukcja lub przedruk wyłącznie za pisemną zgodą Wydawcy. ©2013 Copyright by Passeo. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Najwyższej
jakości aparatura medyczna
Ultrasonografia Rehabilitacja i Kosmetologia
Litotrypsja
Tomografia
Radiologia
®
ADO – MED Sp. z o.o.
Oddział w Poznaniu
Oddział w Warszawie
Ul. Bytomska 38b
Ul. Romana Maya 1
Ul. Wawelska 5
41-600 Świętochłowice
61-371 Poznań
02-034 Warszawa
tel. 32-770-68-38
tel. 61-874-16-39
tel. 22-592-93-98
fax 32-770-68-29
fax 61-874-16-39
fax 22-825-69-39
e-mail: adomed@adomed.pl
e-mail: biuro.poznan@adomed.pl
e-mail: biuro.warszawa@adomed.pl
Kardiologia
www.adomed.pl
nowości rynkowe DUOLITH SD1 TOWER >>ultra << DUOLITH SD1 TOWER >>ultra << firmy STORZ Medical to jedyne urządzenie na świecie do terapii falą uderzeniową ESWT składające się z: monitora dotykowego LCD o przekątnej 15” gwarantującego jakość obrazu i komfort pracy, innowacyjnej głowicy radialnej z włącznikiem dotykowym, zogniskowanej głowicy elektromagnetycznej o stałej wysokiej energii dynamicznej, z integrowanego aparatu USG czarno – białego lub z kolorowym Dopplerem. Oferuje odpowiednio dobraną terapię dla każdego pacjenta w zakresie: ortopedii/chirurgii: zwapnienia okołobarkowe, bóle barku, łokieć tenisisty i golfisty, ból rzepki –„kolano skoczka”, ostrogi kości piętowej, zespół bolesnego Achillesa, przewlekłe entezopatie, opóźnienie zrostu kostnego, neurologii: spastyka mięśni, polineuropatie, urologii: choroba Peyroniego, CPPS, angiologia/dermatologia/chirurgia: leczenie ran, blizn i oparzeń skóry. ADO-MED sp. z o.o. | www.adomed.pl
Siemens ACUSON P300™
Siemens ACUSON X700™ Przewoźny system ultrasonograficzny ACUSON X700™ stanowi zupełnie nowy poziom wydajności diagnostycznej, jak również skuteczności wykonywania zadań klinicznych w świecie mobilnych systemów ultrasonograficznych zawierających tryb kolorowego Dopplera. To kompleksowe urządzenie oferuje szeroką gamę zastosowań w dziedzinie obrazowania. ACUSON X700™ sprawdza się wyjątkowo dobrze w wielu różnych zastosowaniach klinicznych i optymalizuje przepływ zadań podczas badania za pomocą łatwego w obsłudze systemu obrazowania ErgoDynamic. System ACUSON X700™ łączy najlepszą dla swojej klasy jakość obrazu 2D, 3D oraz 4D, funkcji kolorowego Dopplera i Dopplera mocy oraz sterowanych funkcji Dopplera fali ciągłej i impulsowej. Przeniesienie osiągnięć technologicznych właściwych dla aparatów rodziny ACUSON klasy S do aparatu z rodziny ACUSON X jeszcze bardziej wpływa na wysoką jakość diagnostyczną. ADO-MED sp. z o.o. | www.adomed.pl
Przenośny system ultrasonograficzny ACUSON P300™ stanowi zupełnie nowy poziom wydajności diagnostycznej, jak również skuteczności wykonywania zadań klinicznych w świecie niewielkich, przenośnych systemów ultrasonograficznych zawierających tryb kolorowego Dopplera. To niewielkich rozmiarów kompleksowe urządzenie oferuje szeroką gamę zastosowań w dziedzinie obrazowania. ACUSON P300™ sprawdza się wyjątkowo dobrze w wielu różnych zastosowaniach klinicznych. System ACUSON P300™ łączy w sobie najlepszą dla swojej klasy jakość obrazu 2D, kolorowego Dopplera i Dopplera mocy oraz sterowanych funkcji Dopplera fali ciągłej i impulsowej, co umożliwia realizację potrzeb klinicznych w codziennej praktyce. Aparat jest przeznaczony do stosowania w większości ogólnych i specjalistycznych badań diagnostycznych. ADO-MED sp. z o.o. | www.adomed.pl
Multix Select DR firmy Siemens Multix Select DR to cyfrowy, kostno-płucny aparat rtg do radiografii z przenośnym detektorem na kablu, umożliwiający wykonywanie praktycznie wszystkich badań radiologicznych od czaszki przez miednicę do kończyn włącznie. W celu poszerzenia spektrum klinicznego, aparat posiada statyw odległościowy, co pozwala na wykonywanie dodatkowo zdjęć ortopedycznych i klatki piersiowej. Aparat doskonale sprawdza się w każdych warunkach klinicznych, pozwalając na badania pacjentów leżących, siedzących i stojących za pomocą jednego detektora 35 x 43 cm, który jest dzielony między stołem i statywem. Aparat Multix Select DR stanowi ekonomiczny system radiografii cyfrowej, charakteryzujący się przystępną ceną, solidną konstrukcją oraz wysoką jakością, gwarantowaną przez firmę Siemens. ADO-MED sp. z o.o. | www.adomed.pl
ALVO INTEGRA ALVO INTEGRA – sterowanie sprzętem i zarządzanie obrazem medycznym na najwyższym poziomie. ALVO MEDICAL produkuje wyroby medyczne i wprowadza designerskie rozwiązania na sale operacyjne i inne pomieszczenia związane ze służbą zdrowia, włączając laboratoria i gabinety prywatne. Z dumą obserwujemy sukcesy systemu zarządzania salą operacyjną ALVO INTEGRA. System steruje urządzeniami medycznymi na sali operacyjnej zwiększając ergonomię i komfort pracy personelu medycznego. System ALVO INTEGRA został niedawno rozszerzony o opcje zarządzania obrazem klinicznym, pod nazwą VidiView INTEGRA. VidiView INTEGRA jest zaawansowanym rozwiązaniem łączącym medyczną videodokumentację z dystrybucją obrazu (telemedycyna). System VidiView INTEGRA oferowany przez ALVO MEDICAL umożliwia szybkie, w pełni zintegrowane przeglądanie, sterowanie, nagrywanie, przechowywanie i dystrybucję obrazu klinicznego, pochodzącego z wielu źródeł obrazowania niezależnie od producenta. ALVO sp. z o.o. - sp. k. | www.alvo.pl
6
nowości rynkowe
wydanie papierowe serwisu
wydanie on-line serwisu z archiwum numerów na:
www.serwiszoz.pl Teraz jako prenumerator
Serwisu Kadry Zarządzającej ZOZ otrzymujesz:
Co miesiąc nowe wydanie serwisu w wersji papierowej zawierające aktualności prawne i branżowe, fachowe porady i praktyczne rozwiązania z zakresu zarządzania ZOZ. Co kwartał dodatkowe wydanie specjalne serwisu w wersji papierowej omawiające szczegółowo jedno problematyczne zagadnienie z zakresu zarządzania ZOZ. Pełny dostęp on-line do strony www.serwiszoz.pl z bieżącą wersją elektroniczną serwisu, archiwum numerów, aktualnościami oraz funkcjonalną wyszukiwarką. Dwa razy w tygodniu e-biuletyn Serwis ZOZ Z na Twoją skrzynkę e-mail, a w nim aktualności, zmiany prawne oraz porady z zakresu zarządzania ZOZ i rozliczania kontraktów z NFZ. Nieograniczoną możliwość konsultacji e-mail z ekspertami w indywidualnej sprawie za pośrednictwem redakcji.
JUŻ DZIŚ WEJDŹ NA WWW.SERWISZOZ.PL 7 I SKORZYSTAJ Z PORAD DOTYCZĄCYCH ZARZĄDZANIA ZOZ
nowości rynkowe
ATOM Dual INCU – inkubator hybrydowy
AVEA CLiO
Aparat wyposażony jest w respirator operacyjny zapewniający wentylację wszystkich grup wiekowych z jakością oferowaną przez respiratory stacjonarne, duży kolorowy ekran LCD, system oddechowy zoptymalizowany do pracy z niskimi i minimalnymi przepływami, zintegrowany moduł gazowy, elektroniczny mieszalnik, funkcja prognozowania wdechowego i wydechowego stężenia anestetyków, współpraca z systemami zbierania danych i inne funkcje dostępne jako standardowe lub opcjonalne.
Połączenie dwóch inkubatorów – zamkniętego i otwartego w jedną hybrydę od teraz czyni inkubator doskonałym narzędziem pracy na oddziale noworodkowym: waga zintegrowana z materacykiem noworodka z możliwością wydruku wyników pomiarów, pomiar SpO2 (opcja), ruchoma podstawa z elektryczną regulacją wysokości, kopuła dwuścienna z aktywną ścianką, automatyczna kurtyna ciepłego powietrza, możliwość wykonania zdjęć RTG bez konieczności otwierania ścianki bocznej, duże, czytelne kolorowe i dotykowe wyświetlacze parametrów monitorowanych i nastawionych, poziom hałasu wewnątrz inkubatora 41 dB!
Respirator AVEA CLiO to hybryda nowoczesnych technologii, która łączy to co jest obecnie standardem oraz to, co w przyszłości nim będzie. Respirator zapewnia automatyczne dozowanie tlenu FiO2 – jest to jedyny respirator, który automatycznie reguluje i monitoruje poziom utlenowania podczas wentylacji najmniejszych pacjentów, bez konieczności ingerencji personelu medycznego. Utrzymuje poziom saturacji SpO2 w czasie wentylacji inwazyjnej i nieinwazyjnej na bezpiecznym poziomie, zapobiegając uszkodzeniom móz-gu, płuc i wzroku. Chroniąc teraźniejsze i przyszłe życie małych pacjentów skutecznie zapobiega retinopatii wcześniaczej. Cechy dodatkowe: dedykowany tryb noworodkowy TCPL kapnometria objętościowa EtCO2 wentylacja HELOWO - TLENOWA (HELIOX) wentylacja TLENKIEM AZOTU (opcja)
Dräger Polska sp. z o.o. | www.draeger.com
DUTCHMED PL sp. z o.o. | www.dutchmed.pl
DUTCHMED PL sp. z o.o. | www.dutchmed.pl
Perseus A500 Stanowisko do znieczulania, zaprojektowane we współpracy z ekspertami z całego świata. Posiada możliwość konfiguracji zgodnie z indywidualnymi wymaganiami (wyposażenie dodatkowe i oprogramowanie).
STATIM 2000 G4 Opierając się na ponad 50 latach innowacji, lider w technologii autoklawów stworzył kompletną linię autoklawów kasetowych STATIM - zaprojektowanych w celu zaspokojenia potrzeb każdego rozmiaru praktyki medycznej. Rodzina autoklawów STATIM obejmuje najszybsze, najbardziej innowacyjne autoklawy dostępne już dziś. Wykorzystując opatentowany proces sterylizacji, SciCan zbudował rodzinę autoklawów STATIM, adresując ją do punktów pełnego zakresu zastosowań sterylizacji instrumentów - od higienistek do ogólnych praktyk lekarskich - zapewniając każdemu doskonałe rozwiązanie w sterylizacji. Model STATIM 2000 G4 znajduje szerokie zastosowanie w stomatologii oraz okulistyce. Logmed – Logistyka Medyczna | www.logmed.pl
STATIM 5000 G4 STATIM spełnia wszystkie wymagania normy EN 13060, opierając się na zaawansowanej kontroli mikroprocesorowej cykli, która zapewnia walidację sterylizacji z prędkością do 5 razy szybszą niż większość tradycyjnych autoklawów komorowych. Urządzenie o zwiększonej pojemności kasety występującej w dwóch wersjach: standardowej o pojemności kasety 5,1 litra oraz kasety endoskopowej ENDO o pojemności 5,8 litra. Kaseta ENDO umożliwia mam jednocześnie sterylizację instrumentów medycznych o długości do 48 cm: optyk, endoskopów sztywnych, etc. Znakomicie sprawdza się jako urządzenie uzupełniające sterylizację, dedykowane wybranym instrumentom medycznym zapewniając im bezpieczeństwo procesu. Logmed – Logistyka Medyczna | www.logmed.pl
8
nowoĹ&#x203A;ci rynkowe
9
nowości rynkowe
Systemy serii MEDOK MEDOK FM to nowy produkt dla działów aparatury medycznej szpitala. Aplikacja posiada szeroką funkcjonalność pozwalającą na zarządzanie posiadanym sprzętem medyczno – technicznym zgodnie z obowiązującą ustawą o wyrobach medycznych. Aplikacja wspiera użytkownika w inwentaryzacji posiadanego sprzętu, planowaniu przeglądów, zarządzaniu dokumentacją urządzeń, umowami serwisowymi, optymalizacji kosztów i innych istotnych działań, za które bezpośrednio odpowiedzialny jest dział techniczny szpitala. MEDOK FM jest przyjazny w użytkowaniu i spodoba się nawet wymagającemu użytkownikowi. MEDOK CS to sprawdzone rozwiązanie IT dla centralnej sterylizatorni, które „śledzi drogę” narzędzi chirurgicznych, dostarczając kompletną dokumentację potwierdzającą sterylność zestawów i gotowość do zabiegu. ELMI SYSTEMY AUTOMATYKI | www.elmi.pl
Wtyki punktów poboru gazów medycznych ze znakiem CU+ Nowatorskie wtyki do punktów poboru gazów medycznych, których korpus wykonany jest ze stopu miedzi oznaczonego CU+. Stopy miedzi CU+ posiadają właściwości przeciwdrobnoustrojowe tzn. zdolność do zwalczania nieaktywnych mikrobów, takich jak bakterie, grzyby (w tym pleśnie) i wirusy. Wykorzystanie stopu miedzi do wykonania korpusu wtyku narażonego na dotyk pozwala zmniejszyć liczbę niebezpiecznych drobnoustrojów w szpitalu przenoszonych przez personel medyczny.
Punkty poboru gazów medycznych ze znakiem CU+ Punkty poboru gazów medycznych produkujemy dla dwóch standardów: SS 8752430 (AGA) punkty poboru o nazwie IK-AGA, DIN13260-2 (DIN) punkty poboru o nazwie IK-DIN. W tej wersji punktów poboru pierścienie popychaczy wykonane są ze stopu miedzi CU+ o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych tzn. o zdolności do zwalczania nieaktywnych mikrobów, takich jak bakterie, grzyby (w tym pleśnie) i wirusy. Testy laboratoryjne dowiodły, że stopy miedzi zabijają 99,9% bakterii w czasie od kilku minut do maksymalnie dwóch godzin.
INMED-Karczewscy s.c. | www.inmed.pl
Tablica poboru gazów medycznych ze znakiem CU+ Innowacyjne na skalę Polski, a nawet całego świata zastosowanie miedzi przeciwdrobnoustrojowej w tego typie wyrobie medycznym. Zastosowano płytę czołową ze stopu miedzi CU+ o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych tzn. o zdolności do zwalczania nieaktywnych mikrobów, takich jak bakterie, grzyby (w tym pleśnie) i wirusy. Ponadto w tablicy zastosowano punkty poboru z popychaczami wykonanymi również ze stopu miedzi CU+. Dodatkowo po zastosowaniu wtyków do punktów poboru wykonanych ze stopów miedzi CU+ otrzymujemy kompletny wyrób medyczny o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych.
INMED-Karczewscy s.c. | www.inmed.pl
INMED-Karczewscy s.c. | www.inmed.pl
Parawan składany 3-częściowy - model P805 Parawan posiada budowę trzyskrzydłową. Pozwala na rozłożenie zasłony na długość 70, 140 bądź 210 cm. Przy bogatym programie użytkowym pozostaje lekki i mobilny, łatwy do utrzymania w czystości. Powierzchnie zewnętrzne są trwałe i odporne na czynniki zewnętrzne. Ekrany wykonane są z materiałów zmywalnych, nadających się także do prania w niskiej temperaturze. Dostępne w kolorach seledynowym, niebieskim, białym i żółtym. Parawan może być wykonany również w wersjach: konstrukcja w kolorze białym, szarym lub ze stali nierdzewnej, polerowany. Wymiary: wys./szer. 170/50 cm, długość: 70/140/210 cm INNOW | www.innow.com.pl
10
nowości rynkowe MIĘDZYNARODOWE TARGI MEDYCZNE
W
WARSZAWIE
NIEPOWTARZALNA OKAZJA DO ZAPOZNANIA SIĘ Z NAJNOWSZYMI TECHNOLOGIAMI I ROZWIĄZANIAMI BRANŻY MEDYCZNEJ
TEMATY WIODĄCE:
- SPRZĘT MEDYCZNY - SPRZĘT LABORATORYJNY - KOMPLEKSOWE WYPOSAŻENIE SZPITALI
01103 PAŹDZIERNIKA
2013
ZAREZERWUJ STOISKO! WIĘCEJ INFORMACJI ZNAJDZIESZ NA
hospital.lentewenc.com
WARSZAWA EXPO XXI
Tel Email
+48 22 3956697 11 hospital@lentewenc.com
nowości rynkowe
Wózek kąpielowy - model C213 Wózek posiada leżysko-wannę, wykonaną z PVC i zaopatrzoną w odpływ. Uchylne barierki boczne i regulacja wysokości pozwala na przenoszenie pacjenta z łóżka na wózek bez konieczności jego podnoszenia. Regulacja wysokości następuje za pomocą siłownika hydraulicznego. Barierki wanny są opuszczane. Na wyposażeniu znajduje się również poduszka dla pacjenta, wąż odpływowy i korek. Dostępne są również inne wersje, w tym wózek z pozycją anty-Trendelenburga. Dane techniczne: d ługość: całkowita: 2020 mm, wanna: 1900 mm s zerokość: całkowita: 750 mm, wanna: 600 mm wysokość całkowita: 850–1250 mm, dno wanny: 550–950 mm ciężar: 75 kg INNOW | www.innow.com.pl
Lupy okularowe firmy Riester SuperVu Galilean System (powiększenie 2.0x, 2.5x, 3.0x) - prawdziwą korzyścią tego systemu jest łatwość użycia. Większa głębia ostrości umożliwia utrzymanie ostrości podczas pracy. Lekka aluminiowa ramka i regulowana wysokość noska dostarcza pełnej stabilności zamontowanym lupom i pomaga optymalnie ustawić ogniskową (w prostej linii) eliminując zmęczenie wzroku. Idealne do diagnoz dentystycznych i chirurgii plastycznej oraz weterynarzy. SuperVu Hi-Res (powiększenie 3.0x) - nowe lupy Hi-Res przewyższają standardy typowych lup. 5-elementowy system soczewek daje przy realnym powiększeniu 3.0x o 15% większe pole widzenia bez żadnych zniekształceń nawet przy krawędziach obrazu. XL Advantage System (powiększenie 3.5x, 4.5x, 5.5x) - większe powiększenie do bardziej zaawansowanych zabiegów. Jakość zastosowanej optyki gwarantuje realny obraz. W całym polu widzenia obraz pozostaje czysty i dokładnie odzwierciedla kolory, co jest istotne podczas skomplikowanych zastosowań. Soczewki w lupach XL Advantage są pokryte antyrefleksyjną powłoką. K-LED System oświetlenia K-LED dostarcza jednorodne światło o natężeniu nawet do 18 000 luxów. Oświetlenie 3w LED jest montowane współosiowo na ramce lup i zasilane jest przez baterię litową, która umożliwia ciągłą pracę przez 4 godziny. Riester - wyłączny dystrybutor w Polsce Medela Polska sp. z o.o. | www.riester.com.pl
Podnośniki przeznaczone są do bezpiecznej kąpieli osób niepełnosprawnych w wannie. Posiadają funkcję regulacji wysokości (siłownik hydrauliczny), pełny zakres obrotu wraz z blokadą. Solidna konstrukcja, trwałe materiały i powłoki konstrukcyjne dają gwarancję bezproblemowej eksploatacji urządzenia. Urządzenie może być instalowane przy dłuższym boku wanny, mocowane do podłogi śrubami rozporowymi. Dane techniczne: wysokość maksymalna do podstawy krzesła: 622 mm wysokość minimalna do podstawy krzesła: 198 mm przesuw maksymalny siedziska w pionie: 425 mm szerokość siedziska: 425 mm nośność: 130 kg Podnośnik przeznaczony jest do pracy przy wannie, wykonany jest w całości z materiału odpornego na wilgoć (stal nierdzewna, tworzywa). INNOW | www.innow.com.pl
Otoskopy i oftalmoskopy e-scope Nowa seria e-scope została zbudowana dla szerokiego grona klientów. Oferujemy otoskopy i oftalmoskopy ze światłem standardowym, halogenowym, ksenonowym i LED-owym. Diody LED dają intensywne białe światło (5500°K) i pozwalają na obserwację z większym kontrastem. Poza tym pobierają kilkanaście razy mniej prądu w porównaniu z żarówką halogenową i ksenonową. Dodatkowo żywotność diody jest 1000 razy dłuższa. Zalety te poprawiają efektywność i komfort pracy oraz minimalizują koszty eksploatacji. Decydując się na ich zakup dbasz o ekologię i o własną kieszeń. W zależności od wersji, otoskopy i oftalmoskopy e-scope dostępne są w miękkim etui lub wyprofilowanym sztywnym futerale. Riester - wyłączny dystrybutor w Polsce Medela Polska sp. z o.o. | www.riester.com.pl
12
Podnośnik przywannowy - model C300H
Drzwi przesuwane Kopertowa konstrukcja skrzydeł drzwiowych w znaczny sposób ogranicza miejsca gromadzenia się bakterii. Na życzenie naszych klientów jesteśmy w stanie maksymalnie zindywidualizować zamówienia. Oferujemy drzwi 1- oraz 2-skrzydłowe wykonane ze stali kwasoodpornej AISI 304 szczotkowanej lub gładkiej, a także ze stali ocynkowanej – lakierowanej na dowolny kolor z palety RAL, również do pomieszczeń RTG. Solidna konstrukcja drzwi przesuwnych, a zarazem ich lekka praca stanowią idealne połączenie. W ofercie dostępne drzwi zarówno ręczne, jak i automatyczne. Jednego jesteśmy pewni: najwyższej jakości wykonania naszych drzwi. WIEJAK | www.wiejak.pl
nowoĹ&#x203A;ci rynkowe
13
nowości rynkowe
Drzwi zawiasowe
Parawany systemu Vario
Kopertowa konstrukcja skrzydeł drzwiowych w znaczny sposób ogranicza miejsca gromadzenia się bakterii. Na życzenie naszych klientów jesteśmy w stanie maksymalnie zindywidualizować zamówienia. Oferujemy drzwi 1- oraz 2-skrzydłowe (ręczne i automatyczne) wykonane ze stali kwasoodpornej AISI 304 szczotkowanej lub gładkiej, a także ze stali ocynkowanej – lakierowanej na dowolny kolor z palety RAL, również do pomieszczeń RTG. Istnieje możliwość wykonania drzwi przylgowych oraz bezprzylgowych, gdzie płat zlicowany jest z ościeżnicą – bardzo estetyczne wykonanie! Jednego jesteśmy pewni: najwyższej jakości wykonania naszych drzwi.
Vario – system parawanów sufitowych, prosty i szybki w instalacji. Innowacyjność i różnorodność rozwiązań pozwala na dostosowanie systemu do wszelkich pomieszczeń, nawet bardzo nietypowych architektonicznie. Szyny z duraluminium gwarantują dużą wytrzymałość i stabilność, a gładka struktura zapewnia łatwą i dokładną dezynfekcję. Do elementów mocujących zastosowano unikalne materiały, takie jak np. plastikowe łączniki wzmacniane włóknem szklanym gwarantujące najwyższą stabilność na wiele lat w przypadku dużego obciążenia.
WIEJAK | www.wiejak.pl
Do systemu Vario proponujemy 2 rodzaje zasłon: Trevira® – lekka tkanina niepalna, o właściwościach antybakteryjnych z możliwością prania z użyciem detergentów w temp. do 60°C Cleanique® - to specjalnie zaprojektowane wodoodporne tworzywo, którego podstawą jest termoplastyczny polietylenowy poliuretan. Wykonanie bez szwów i łączeń, właściwości anty-bakteryjne i grzybobójcze zapobiegają powstawaniu zacieków, pleśni i nieprzyjemnych zapachów. Materiał nie wchłania wilgoci i trudno się gniecie. Zasłona jest bardzo miła w dotyku i nie przylega do skóry. Woda ścieka z niej całkowicie. Żywe kolory sprzyjają pozytywnej atmosferze. Zastosowanie: sale intensywnego nadzoru, sale chorych, sale zabiegowe, sale rehabilitacyjne, natryski etc. MULTIMED sp. z o.o. | www.multimed.com.pl
Panel nadłóżkowy Panel przyłóżkowy zbudowany z profili aluminiowych o zwiększonej wytrzymałości. Oprawa w zależności od konfiguracji może być zastosowana w tzw. zwykłych salach chorych, jak również w oddziałach wzmożonego nadzoru i IOIM. Może być wyposażona w punkty poboru gazów medycznych, oświetlenie nocne, gniazda 230 V/50 Hz, RJ 11 i 45, EQ, manipulator 1-2-funkcyjny (oświetlenie/inst. przyzywowa) oraz inne elementy wg potrzeb i życzeń klienta. Wersja podstawowa przystosowana jest do montażu naściennego. Panel może być również wykonany w wersji podwieszanej lub stojącej oraz do montażu pionowego. Standardowe długości dla 1 łóżka – 1800 mm, dla 2 łóżek – 3600 mm, dla 3 łóżek – 5400 mm. Możliwe są również wersje krótsze i dłuższe. Wyposażenie opcjonalne: szyny 25 mm x 10 mm, półki pod monitory, wieszaki do kroplówek i pomp infuzyjnych, pojemniki na cewniki, lampy zabiegowe, przepływomierze tlenowe, parawany międzyłóżkowe, ssaki próżniowe oraz inny niezbędny osprzęt.
System modułowych mebli i wózków medycznych Logiko System Logiko to unikalne rozwiązania w zakresie magazynowania i transportu sprzętu medycznego oraz leków. Zastosowanie wózków transportowych CARgo, wózków zabiegowych UNIko, oraz mebli modułowych UNIka wyposażonych w koszyki, szuflady i półki systemu ISO ułatwia pracę personelowi medycznemu oraz zapewnia łatwy i szybki transport materiałów medycznych. Kompatybilność szuflad i koszyków sprawia, że System Logiko jest elastyczny i niezwykle wszechstronny z możliwością adaptacji do różnych potrzeb oddziałów szpitalnych. Zastosowanie: magazynowanie i transport leków, materiałów medycznych w oddziałach, magazynach, aptekach szpitalnych MULTIMED sp. z o.o. | www.multimed.com.pl
14
Zastosowanie: sale chorych, OIOM, SOR oraz inne sale wzmożonego nadzoru MULTIMED sp. z o.o. | www.multimed.com.pl
Stacja sprężonego powietrza (bezolejowa) Innowacyjne rozwiązanie technologiczne kompaktowej stacji sprężonego powietrza medycznego opartej na sprężarkach spiralnych. Dzięki modułowej budowie pozwala swobodnie dostosować wydajność do zapotrzebowania. Urządzenie dostarczane jest w formie gotowej do użytku, wystarczy jedynie podłączyć je do sieci sprężonego powietrza oraz zasilić energią elektryczną. Sprzęt jest wyrobem medycznym oznakowanym znakiem CE zgodnie z Dyrektywą Medyczną 93/42 EEC. Dzięki zastosowaniu bezolejowych sprężarek spiralnych znacznie obniża się koszt obsługi serwisowej. Przeglądy główne wykonywane są raz na 5 lat. Zastosowanie: centralne źródła powietrza medycznego MULTIMED sp. z o.o. | www.multimed.com.pl
nowości rynkowe
Staramy się rozumieć potrzeby naszych klientów lepiej niż inni
Medycyna sportowa
Diagnostyka kardiologiczna
MDS Cardio Sp. z o.o.
ul. Puławska 538 02-884 Warszawa
Diagnostyka radiologiczna
Asortyment jednorazowy
tel.:(+48 22) 644 80 62 fax: (+48 22) 644 81 89
Kardiologia interwencyjna
mds@e-mds.pl www.e-mds.pl
15
nowości rynkowe
APLIO 300/400/500 Najnowszej generacji wielodyscyplinarne cyfrowe ultrasonografy, które łączą możliwość uzyskiwania pierwszorzędnych obrazów z elegancką zwartą obudową. Dzięki wykorzystaniu nowej generacji HD Beamformer aparaty umożliwiają otrzymywanie obrazów o wysokiej rozdzielczości przy niezrównanej prędkości przetwarzania: obsługują najnowsze techniki obrazowania Pulse Subtraction THI, Differentia THI oraz takie zaawansowane techniki przetwarzania i korekcji obrazów jak: ApliPure™, ApliPure+™, Precision Imaging, Speckle Reduction, Tissue Specific Optimization (APLIO500) Doppler pulsacyjny, ciągły, kolorowy, power oraz tkankowy rekonstrukcje 3D, 4D, obrazowanie panoramiczne i trapezoidalne aparat współpracuje z szerokopasmowymi, wieloczęstotliwościowymi głowicami wszystkich typów o częstotliwościach pracy 1-18 MHz wbudowany system archiwizacji na HDD, CDR/RW, USB 19-calowy/17-calowy (Aplio300), cyfrowy monitor TFT LCD nowoczesne oprogramowanie do diagnostyki piersi, elastografia oraz uzupełniający specjalistyczny tryb poprawiający wizualizację mikrozwapnień w piersiach. Ponadto aparat APLIO 500/400 posiada szeroką gamę nowoczesnych technologii obrazowych umożliwiających szybką diagnostykę: Realtime ASQ, Fly Thru, Smart Fusion oraz rozbudowany moduł obrazowania kontrastowego. Zastosowanie: badania jamy brzusznej, małych narządów (sutki, tarczyca), ortopedia, ginekologia i położnictwo, urologia, badania endocavity, kardiologia i badania naczyniowe TMS sp. z o.o. | www.tms.com.pl
Panelowy system zabudowy z blachy nierdzewnej
AQUILION ONE AQUILION ONE jest pierwszym 320-rzędowym (640-warstwowym) systemem CT. Cechą wyróżniającą spośród wszystkich tomografów na rynku jest największe pole widzenia w osi Z-16 cm w czasie 0,35 s, w którym zbierane są dane objętościowe dla organów anatomicznych tzw. Dynamic Volume przy minimalnej dawce pochłoniętej przez pacjenta. Dzięki tej nowatorskiej konstrukcji uzyskuje się obrazowanie o niespotykanym dotąd najwyższym poziomie i możliwościach diagnozowania, szczególnie w badaniach: kardiologicznych i naczyniowych przy jednej fazie serca, angio-, naczyń mózgowych, perfuzje: całego mózgowia, wątroby, trzustki, nerek; wykonywanie badań u dzieci bez potrzeby usypiania - jeden obrót lampy; badania ortopedyczne i czynnościowe stawów 4D. TMS sp. z o.o. | www.tms.com.pl
VANTAGE TITAN 3T obrazowanie na najwyższym poziomie, przy zastosowaniu unikalnego przy tych natężeniach pola magnesu o bardzo dużej średnicy wewnętrznej i jednocześnie wysokiej jednorodności. Technologia Pianissimo, nowe techniki obrazowania bezkontrastowego: FBI (Fresh Blood Imaging), T-SLIP (Time-Spatial Labeling Inversion Pulse), CIA (Contrast-free Improved Angiography), technologii cewek matrycowych ATLAS SPEEDER, nowoczesny system obsługi M-POWER sprawiają, że ten najbardziej zaawansowany technologicznie aparat MRI jest przyjazny zarówno dla pacjentów, jak i dla obsługi.
Panelowy system zabudowy do sal operacyjnych w szpitalach i klinikach weterynaryjnych. Umożliwia zabudowę pomieszczeń ze ścianami murowanymi oraz bez - wówczas konstrukcję nośną stanowi konstrukcja systemu zabudowy, wykonywany indywidualnie dla zabudowywanych pomieszczeń, uwzględniający zabudowę innych elementów m.in. drzwi, okien podawczych, szaf przelotowych i na materiały, myjni, zegarów, negatoskopów. Panele produkowane w technologii wielowarstwowej wzmocnione płytą gipsowo-kartonową.W przypadku wymogów ochrony radiologicznej panele wypełnione odpowiedniej grubości warstwą ołowiu. System zapewniający szybki i łatwy dostęp do instalacji wewnętrznych w ścianach poprzez możliwość demontażu pojedynczego panelu ściennego.
TMS sp. z o.o. | www.tms.com.pl
WIBO-BT Monika Bober-Kuchta | www.wibo-bt.com.pl
VANTAGE TITAN 3T
Drzwi nierdzewne przesuwne przeciwradiacyjne (w osłonie RTG) Drzwi do pomieszczeń i pracowni rentgenowskich w przychodniach, szpitalach i klinikach weterynaryjnych. Zapewniają swobodny dostęp do pomieszczeń połączony z ochroną przed oddziaływaniem promieni RTG. Drzwi wykonane z blachy nierdzewnej o grubości skrzydła 40 mm. Wypełnienie stanowi pianka poliuretanowa zapewniająca lekkość i sztywność skrzydła oraz wkład ołowiany o grubości dopasowanej do wymagań pracowni. Drzwi można wykonać w wariancie z zawiasami oraz jedno- lub dwuskrzydłowe. Opcjonalnie wyposażamy w automatykę wspomagającą otwieranie aktywowaną łokciem lub czujnikiem ruchu, okrągłe przeszklenie z szybą bezpieczną blokującą promienie rentgenowskie, pochwyty. Drzwi posiadają atest higieniczny wydany przez PZH. WIBO-BT Monika Bober-Kuchta | www.wibo-bt.com.pl
16
PRENUMERATA 2013 Czytaj i poznawaj
Trendy, opinie, skuteczne rozwiązania, sprawdzone strategie i najnowsze technologie w ochronie zdrowia
Mobilna bilna aplikacja aplikacj cjja n na a iPh iPhone Ph hon one or o oraz raz az iiPad Pad jju już uż d do dostępna! ostęp stęp st ępna na!!
healthcare.wip.pl
Jedyny opiniotwórczy magazyn! Marketing, zarządzanie, nanse, IT
PRENUMERATA 2013 Kwartalna: 71,99 zł brutto + 18,44 zł brutto kosztów pakowania i wysyłki (KOD:MS08) Półroczna: 122,39 zł brutto + 36,89 zł brutto kosztów pakowania i wysyłki (KOD:MS09) Roczna (11 wydań w roku): 197,99 zł brutto + 63,96 zł kosztów pakowania i wysyłki (KOD:MS0A)
Zamówienia prosimy składać do Centrum Obsługi Klienta tel.: 022 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl, HMmagazine@wip.pl W zamówieniu proszę podać odpowiedni KOD.
Z tego artykułu dowiesz się: zy lepiej budować blok operacyjny od podstaw czy modernizować już istniejące pomieszczenia? C Co jest tańsze – jeden zintegrowany blok czy osobne sale operacyjne porozrzucane po oddziałach? Jak wybrać najlepszą lokalizację dla bloku operacyjnego? Jakie są wymagania architektoniczne w stosunku do sal operacyjnych?
BLOK OPERACYJNY
- budowa od podstaw czy modernizacja? Bartosz Mazurkiewicz Budowa nowego lub modernizacja już istniejącego bloku operacyjnego to jedna z największych i najtrudniejszych inwestycji dla każdej placówki ochrony zdrowia. Jakie wymogi architektoniczno-budowlane musi spełniać sala operacyjna? Czy lepiej zainwestować w budowę nowego bloku operacyjnego czy modernizować już istniejące pomieszczenia? I co jest lepsze – jeden zbiorczy blok operacyjny czy małe niezależne sale operacyjne w obrębie oddziałów szpitalnych?
Projekt stworzenia nowoczesnego
Nowoczesny blok operacyjny to nie tylko znaczne usprawnienie pracy personelu. To przede wszystkim wysoka jakość opieki medycznej dla pacjentów. Co więcej – dobre zaplanowanie i umiejętne zarządzanie blokiem operacyjnym ma wpływ na osiągnięcie dobrej rentowności inwestycji. Warto zastanowić się nad takimi rozwiązaniami jak centralne zarządzanie salami operacyjnymi, wdrożenie projektów wielofunkcyjnych sal zabiegowych czy stworzenie hybrydowych obszarów chirurgicznych. Także ergonomiczna aranżacja wyposażenia i sprzętu oraz wykorzystanie podwieszanych modułów sufitowych pozwalają na usprawnienie pracy podczas zabiegów.
Budowa nowej jednostki czy modernizacja już istniejących pomieszczeń? To pytanie zawsze pojawia się przed rozpoczęciem planowania inwestycji. Co będzie lepsze – nowy budynek z przeznaczeniem na stworzony od podstaw blok operacyj-
18
www.alvo.pl
bloku operacyjnego to niezwykle skomplikowane i wieloetapowe zadanie. Należy wziąć pod uwagę wymogi prawne, rygorystyczne wymagania pod względem infrastruktury i wyposażenia, lokalizację bloku, rozkład pomieszczeń, połączenia z oddziałami, magazynem i centralną sterylizatornią. Budowa lub modernizacja bloku operacyjnego to także jedna z kluczowych, ale także najdroższych inwestycji dla szpitala.
ny, modernizacja już istniejącego starego bloku i próba zaadaptowania działających pomieszczeń, a może dobudowanie dodatkowej kondygnacji i aranżacja na kompleks sal operacyjnych? Z drugiej strony jest wiele już istniejących rozwiązań. W placówkach medycznych spotyka się sale zabiegowe funkcjonujące w obrębie oddziału, sale operacyjne w ramach jednego lub kilku bloków lub rozwiązanie bardziej kompleksowe, czyli zintegrowane duże bloki operacyjne. Które z tych rozwiązań jest najlepsze? Trudno powiedzieć, gdyż każde z nich wynika z indywidualnej sytuacji konkretnej placówki, jej przeznaczenia, liczby prowadzonych zabiegów,
dostępnej powierzchni i perspektyw rozwoju. Specjaliści zgodnie twierdzą, że dla szpitala najlepszą opcją jest budowa centralnego bloku operacyjnego, chociażby ze względu na fakt, że wdrożone w nim technologie i funkcjonalności są najbardziej zbliżone do obowiązujących wymogów prawnych. Nowo wybudowany blok operacyjny znacznie ułatwia wdrożenie nowoczesnych technologii medycznych, jednak ma jedną zasadniczą wadę – koszt takiej inwestycji jest istotnie wyższy niż pozostałych wymienionych opcji. To, czy placówka zdecyduje się na podjęcie decyzji o tak dużej inwestycji, zależne jest od
Najlepsze parametry za rozsądną cenę
Firma MEDlamp jest od kilku lat wiądącym dostawcą lamp operacyjnych, zabiegowych i stołów operacyjnych dla publicznych i prywatnych placówek służby zdrowia. Nasze wyroby są w najwyższym stopniu nowoczesne, sprawdzone w wielu Szpitalach i Klinikach. Jesteśmy przedstawicielami kilku światowej marki producentów w tym Mediland Enterprise Coropration, Sturdy Industrial i Barrfab Co.
www.medlamp.pl W przypadku zainteresowania prosimy o kontakt:
MEDlamp ul. Dzika 14, 95-100 Zgierz tel/fax 42 7177605, tel. kom. 603 69 79 53 email: medlamp@medlamp.pl www.medlamp.pl
19
wielu czynników, zwykle wynikających z kondycji finansowej szpitala. Modernizacja i dostosowanie już istniejących pomieszczeń to mniejszy wydatek, jednak warto zastanowić się, czy w perspektywie kilku lub kilkunastu lat duża inwestycja na początku nie okaże się mimo wszystko bardziej opłacalna.
Specjaliści zgodnie twierdzą, że nowe zintegrowane bloki operacyjne są tańsze w budowie i utrzymaniu w porównaniu z kilkoma blokami porozrzucanymi po oddziałach. Te wyższe koszty wynikają m.in. z wymogów nakazujących stworzenie odpowiedniej infrastruktury wentylacyjno-klimatyzacyjnej, instalacji gazów medycznych, przyłączy elektrycznych oddzielnie dla każdego z bloków operacyjnych. Każdy z nich wymaga dodatkowych pomieszczeń funkcyjnych, które w przypadku zbiorczych bloków są wspólne dla wszystkich sal. Podobna sytuacja dotyczy niektórych elementów wyposażenia i sprzętu, i co nie pozostaje bez znaczenia dla wysokości stałych kosztów placówki – dodatkowych etatów dla zespołów operacyjnych i personelu pomocniczego.
Jak wybrać optymalną lokalizację dla bloku operacyjnego? Decydując się na budowę nowego bloku warto przede wszystkim przeanalizować drogi komunikacyjne w szpitalu. W miarę możliwości z każdego oddziału szpitalnego powinien być swobodny dostęp do bloku, bez potrzeby pokonywania dużych odległości i krętych korytarzy. Warto mieć na uwadze bliskość szpitalnego oddziału ratunkowego i OIOM-u. Blok operacyjny
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Jeden zbiorczy czy pojedyncze bloki na oddziałach?
klinicznych) należy przynajmniej jedną salę przeznaczyć na operacje wysokoseptyczne i skomplikowane zabiegi neuro- i kardiochirugiczne. Na oddziałach SOR przynajmniej jedna sala musi być dostosowana do złożonych zabiegów, wliczając w to także operacje bezpośrednio ratujące życie.
wjeżdżających na blok, ale także przemieszczania się zespołu operacyjnego i personelu pomocniczego. W strefie „brudnej” odbywa się wstępne mycie narzędzi i odzieży operacyjnej. Znajduje się tam także pomieszczenie do czyszczenia blatów operacyjnych i medycznych mebli pomocniczych.
Minimalna powierzchnia sali operacyjnej powinna wynosić 35 m2, a najmniejsza dopuszczalna wysokość pomieszczenia to 3,5 m. Blok operacyjny powinien być podzielony na część „czystą” i „brudną”, a każda sala operacyjna musi mieć bezpośrednie połączenie z częścią „brudną” z bezwzględnym zachowaniem ruchu jednokierunkowego. Zasada jednokierunkowego przepływu odnosi się także do ruchu„brudnego” sprzętu i narzędzi, chociaż dopuszcza się opcję ich transportu tą samą drogą, co materiał sterylny, ale pod warunkiem stosowania szczelnych opakowań
Jakie są wymagania w stosunku do infrastruktury bloku?
Projekt stworzenia nowoczesnego bloku operacyjnego to niezwykle skomplikowane i wieloetapowe zadanie. Budowa lub modernizacja bloku operacyjnego to także jedna z kluczowych, ale także najdroższych inwestycji dla szpitala. powinien być także dobrze skomunikowany z gabinetami diagnostycznymi i oddziałem radiologii. Od strony funkcjonalnej blok musi mieć sprawne połączenie z laboratorium i centralną sterylizatornią – tu istotną kwestią są komunikacyjne ciągi windowe. Wybór lokalizacji bloku jest często związany z układem już istniejącej w placówce infrastruktury wentylacyjnej, elektrycznej czy sieci gazów medycznych.
Ile sal operacyjnych i jaki rozkład pomieszczeń? W szpitalach obecnie standardem jest, że na każde 25-30 łóżek z oddziałów zabiegowych przypada przynajmniej jedna sala operacyjna. W praktyce na blok operacyjny zwykle projektuje się kilka sal z podziałem na sale aseptyczne i septyczne. W przypadku dużych zintegrowanych bloków operacyjnych (np. w szpitalach
20
transportowych. Do komunikacji z magazynem i centralną sterylizatornią poleca się stosowanie ciągów windowych osobnych odpowiednio dla materiałów „czystych” i „brudnych”. Przy głównych ciągach komunikacyjnych bloku operacyjnego należy zaprojektować pomieszczenia pomocnicze: śluzy dla personelu, śluzy dla pacjentów, śluzy magazynowe, pokoje socjalne dla personelu i pomieszczenia nadzoru infrastruktury technicznej. Do części„czystej”bloku zalicza się: sale operacyjne, pomieszczenia przygotowania (osobno dla lekarzy i pacjentów) oraz pooperacyjne sale wybudzeniowe. Do części „brudnej” bloku powinny prowadzić jednokierunkowe śluzy z części „czystej”. Należy bezwzględnie pamiętać o niekrzyżowaniu dróg „czystych” z „brudnymi”, dotyczy to nie tylko pacjentów
Według wymogów prawnych i architektoniczno-budowlanych sale operacyjne muszą być odpowiednio zaprojektowane i wyposażone – wytyczne dotyczą przede wszystkim: rozdzielenia ruchu „czystego” od „brudnego”, systemów zasilania w energię elektryczną, wentylacji, klimatyzacji, nadzoru i sterowania salą operacyjną oraz wykończenia ścian i podłóg. Natężenie światła na sali operacyjnej musi wynosić przynajmniej 1000 lx, a współczynnik oddawania barw powinien mieć wartość przynajmniej RA 90. Nie wskazane jest montowanie opraw oświetleniowych bezpośrednio nad stołem operacyjnym ze względu na fakt, że muszą tam znajdować się urządzenia do filtrowania powietrza. Oprawy lamp operacyjnych muszą być szczelne, odporne na wilgoć i wstrząsy mechaniczne, łatwe do czyszczenia i dezynfekcji oraz powinny mieć zabezpieczenie w postaci powłoki antybakteryjnej. Sala operacyjna musi mieć dodatkowe awaryjne zasilanie elektryczne z agregatów prądotwórczych. Jeśli chodzi o wymogi w stosunku do systemów wentylacji, to kluczowa jest kwestia sprawnego ograniczenia ilości drobnoustrojów w powietrzu. Wymóg dostarczenia czystego powietrza na salę operacyjną narzuca konieczność utrzymania strefy obwodowej, gdzie miesza się powietrze obiegowe i to z sali operacyjnej. Warto zadbać o odpowiednią powierzchnię stropu nawiewnego gwarantującego laminarny przepływ oraz dostarczającego czystego powietrza z odpowiednią wydajnością wymaganą dla konkretnego typu sali operacyjnej.
Z tego artykułu dowiesz się:
www.medlamp.pl
Jakie są koszty wyposażenia bloku operacyjnego w stoły zabiegowe? Na jakie parametry stołów operacyjnych zwrócić uwagę przy zakupie? O systemach wymiennych blatów.
STOŁY OPERACYJNE - coraz bardziej uniwersalne Julia Milewska W niemal każdej placówce stoły operacyjne należą do grupy bardzo intensywnie eksploatowanych mebli medycznych. Dlatego warto wybierać je rozważnie i przed zakupem dokładnie przyjrzeć się wszystkim kluczowym parametrom. Jedno jest pewne – z pewnością opłaca się inwestycja w dobrej jakości wielofunkcyjny stół operacyjny – to nie tylko usprawnienie prowadzonych zabiegów operacyjnych, ale także znaczne podniesienie komfortu pracy dla lekarzy i personelu.
Koszt wyposażenia bloku operacyj-
nego w specjalistyczne stoły zabiegowe znacząco różni się w zależności od jego przeznaczenia i specyfiki działania. Zupełnie inaczej kształtują się koszty wyposażenia sali ginekologicznej w porównaniu z wydatkami na stoły do zabiegów ortopedycznych, gdzie wymagane są znacznie bardziej kosztowne
22
wielosegmentowe stoły z możliwością ustawienia pacjenta w dowolnej pozycji. Koszt najtańszego stołu operacyjnego to kwota około kilkudziesięciu tysięcy złotych, ale im bardziej skomplikowany sprzęt, im więcej segmentów, przystawek i dodatkowych opcji, tym koszty są wyższe. Inwestycja w stół
operacyjny z najwyższej półki, obejmująca także dodatkowe wyposażenie to niekiedy wydatek rzędu nawet miliona złotych. Jak widać rozpiętość cenowa jest olbrzymia, jednak specjaliści z branży oceniają, że dobry stół operacyjny można kupić już za kwotę od 150 do 300 tysięcy złotych. Obecnie producenci stołów zabiegowych stawiają na ich uniwersalność oraz dostosowanie do śródoperacyjnego radiologicznego badania pacjenta (tzw. przezierność). O cenie i przydatności stołu decyduje możliwość jego rozbudowany o dodatkowe akcesoria. Coraz popularniejsza jest opcja zakupu bazowego stołu, a potem – w miarę możliwości finansowych placówki – jego uzupełnianie o kolejne specjalistyczne przystawki.
DYCZNY I REHABILITACYJNY
INNOW produkuje sprzęt medyczny od 1984 roku - DYSTRYBUCJA NA TERENIE CAŁEGO KRAJU - EXPORT
SPRZĘT MEDYCZNY I REHABILITACYJNY Meble medyczne
OŚWIADCZENIE D ABILITACYJNY
WRAŻLIWOŚĆ
JAKOŚĆ
Wieloletnie doświadczenie w projekto-
Potrzeby klienta są podstawą działań
waniu, produkcji i sprzedaży rozwiązań
Zarządzanie przez jakość wg wskazań nor-
dla leczonych i leczących. Ponad 20-letnia
my ISO 9001. Produkty medyczne INNOW
wyrobów wobec szczególnych wymagań
tradycja. Zadowolenie klientów podstawą
posiadają oznaczenie CE oraz wymagane
użytkowników. Doradztwo skierowane na
stabilnego rozwoju INNOW.
świadectwa rejestracji. Utrzymanie stan-
implementację potrzeb.
dardów potwierdzone przez jednostkę
WRAŻLIWOŚĆ SPRZĘT MEDYCZNY I REHABILITA
E
certyfikującą TÜV NORD.
JAKOŚĆ 25 lat
o-
ń
Potrzeby klienta są podstawą działań
Zarządzanie przez jakość wg wskazań nor-
INNOW. Kreatywne przystosowanie
nia
my ISO 9001. Produkty medyczne INNOW
wyrobów wobec szczególnych wymagań
wą
posiadają oznaczenie CE oraz wymagane
nor-
OW
ane
25 lat
INNOW. Kreatywne przystosowanie
użytkowników. Doradztwo skierowane na
Katowice 40-763, ul.Ustrońska 8 implementację potrzeb. POLAND tel./fax +48 32 252 67 56 www.innow.com.pl, info@innow.com.pl
świadectwa rejestracji. Utrzymanie standardów potwierdzone przez jednostkę certyfikującą TÜV NORD.
WRAŻLIWOŚĆ C213
FZ-01
T673
Potrzeby klienta są podstawą działań Katowice 40-763, ul.Ustrońska 8 INNOW. Kreatywne przystosowanie POLAND wyrobów tel./faxwobec +48 szczególnych 32 252 67wymagań 56 użytkowników. Doradztwo skierowane na www.innow.com.pl, info@innow.com.pl
an- TRAPER
P806 implementację potrzeb.
S422
OHIM
S406
T621
OHIM FOL-02
EKOJEŻYK
1984
P805
UCHWYTY WC
EUREKA
S405
kę T673
DOŚWIADCZENIE
S422
S406
T621
EKOJEŻYK
doświadczenie w projektoUrządzenia i wózkiWieloletnie kąpielowe, waniu, produkcji i sprzedaży rozwiązań systemy do higienydla pacjentów leczonych i leczących. Ponad 20-letnia
ka 8
FOL-02
P805
WRA
JAKOŚĆ
Potrzeby klie
INNOW. Krea
Zarządzanie przez jakość wg wskazań normy ISO 9001. Produkty medyczne INNOW
wyrobów wobe
UCHWYTY WC EUREKA tradycja. Zadowolenie klientów podstawą S405
posiadają oznaczenie CE oraz wymagane
użytkowników.
stabilnego rozwoju INNOW.
świadectwa rejestracji. Utrzymanie stan-
OHIM
6 com.pl
OHIM
implem
dardów potwierdzone przez jednostkę certyfikującą TÜV NORD.
S406
CHWYTY WC
T621
EUREKA
25 lat
EKOJEŻYK
BIURO I SAlON FIRMOWY Katowice 40-763, ul.Ustrońska 8 POLAND tel./fax +48 32 252 67 56 www.innow.com.pl,salon@innow.com.pl info@innow.com.pl www.innow.com.pl,
S405
O
23 C213
FZ-01
T673
S422
S406
T621
Które parametry stołów warto wziąć pod uwagę?
Drugim kluczowym parametrem jest liczba i rodzaj segmentów leża oraz łatwość montażu dodatkowych specjalistycznych przystawek. Te dwie cechy stołów są szczególnie ważne dla prawidłowego ułożenia pacjenta podczas operacji. Stoły operacyjne mogą składać się nawet z 8 segmentów. Warto zwrócić uwagę na łatwość demontażu i ustawienia pojedynczych segmentów, ich zabezpieczenia i blokady. Warto także sprawdzić przezierność segmentów dla promieniowania rentgenowskiego – ta opcja pozwala na diagnostykę radiologiczną i śródoperacyjne monitorowanie stanu pacjenta. Jak pokazuje praktyka przezierność przydaje się, zwłaszcza w ortopedii. Producenci proponują stoły stacjonarne lub mobilne. Jeśli wybór padnie na wersję mobilną, to koniecznie należy sprawdzić, czy stół posiada opcję centralnej blokady kół z możliwością uruchomienia z pilota. Niezależnie od wersji zwróćmy uwagę, aby konstrukcja nośna była wykonana ze stali nierdzewnej oraz posiadała specjalny panel przyłączeniowy, który umożliwia pracę w systemie blatów wymiennych i ułatwia przenoszenie blatu na wózek transportowy. Jeśli chodzi o parametry funkcjonalne stołów, to należy sprawdzić zakres regulacji wysokości blatu, przechyłów wzdłużnych i bocznych, przechyłów Trendelenburga i anty-Trendelenburga, zakres nachylenia oparcia pleców i podnóżków oraz regulacje przesuwu wzdłużnego blatu. Przyjrzyjmy się także funkcjom uzyskiwanym z pilota, jak np. wypiętrzenie ławeczki nerkowej,
24
www.medlamp.pl
Pierwszy kryterium wyboru jest rodzaj napędu – do wyboru są stoły o napędzie mechanicznym, hydraulicznym, elektrohydraulicznym i elektromechanicznym. Na obecną chwilę najchętniej kupowane są te dwa ostatnie typy stołów. Nie bez przyczyny – są wygodniejsze niż stoły mechaniczne lub hydrauliczne. Nie wymagają użycia fizycznej siły do ustawienia elementów stołu w odpowiedniej pozycji. Ponadto – zdaniem personelu opcja ustawienia pozycji stołu przy pomocy pilota jest znacznym udogodnieniem w codziennej pracy. Dużą zaletą napędów elektrohydraulicznych jest opcja bardzo precyzyjnego manewrowania segmentami stołu dzięki sterownikom, a w bardziej zaawansowanych modelach – dzięki układom na podczerwień. Jeszcze o krok dalej idą stoły z napędem elektromechanicznym, gdyż umożliwiają uzyskanie o wiele większych – w porównaniu ze stołami elektrohydraulicznymi – kątów nachylenia poszczególnych części stołu. Napędy elektromechaniczne są także wykorzystywane w systemach wymiennych blatów, które zdobywają coraz większą popularność, szczególnie w szpitalach z wieloma salami operacyjnymi.
Koszt wyposażenia bloku operacyjnego w specjalistyczne stoły zabiegowe znacząco różni się w zależności od jego przeznaczenia i specyfiki działania. Zupełnie inaczej kształtują się koszty wyposażenia sali ginekologicznej w porównaniu z wydatkami na stoły do zabiegów ortopedycznych, gdzie wymagane są znacznie bardziej kosztowne wielosegmentowe stoły z możliwością ustawienia pacjenta w dowolnej pozycji. poziomowanie stołu czy uzyskanie pozycji flex i reflex. Warto przyjrzeć się także materacom – najlepsze są te przeciwodleżynowe, gdyż zapobiegają powstawaniu i podrażnianiu odleżyn, szczególnie podczas długich operacji. Ponadto materac na stole operacyjnym powinien być bezszwowy, antystatyczny, łatwy do czyszczenia i odporny na działanie silnych środków dezynfekujących.
Systemy wymiennych blatów Wspomniane wcześniej systemy to popularne rozwiązanie w szpitalach. Na prosty system blatów wymiennych składa się podstawa stołu, dowolna liczba wymiennych blatów oraz jeden bądź kilka wózków do transportu. Taki system ma wiele korzyści – podstawową jest możliwość przygotowania pacjenta do zabiegu, jego znieczulenie, przeprowadzenie operacji oraz pobyt na sali pooperacyjnej
ciągle na tym samym blacie. Nie ma potrzeby przenoszenia go. Stabilna podstawa, wymienne blaty oraz specjalnie przystosowane wózki transportowe tworzą wygodne systemy do przemieszczania pacjentów. Dostępne są na rynku modele, które umożliwiają automatyczne przenoszenie blatu z podstawy stołu na wózek lub odwrotnie. Poszczególne elementy tego systemu mają specjalne gniazda i zabezpieczenia za pomocą mechanizmu ryglującego. Stabilność i bezpieczeństwo układu poprawia centralna blokada kół wózków transportowych z dwoma kołami kierunkowymi ułatwiająca najazd na podstawę stołu. Wózki transportowe są zwykle wykonane ze stali nierdzewnej, dzięki czemu są trwałe, ale jednocześnie łatwe do czyszczenia i dezynfekcji. Dostępne są wózki o stałej wysokości lub z opcją jej regulacji. W tych nowszych modelach można spotkać także dodatkowe opcje regulacji przechyłów wzdłużnych.
Nowatorskie rozwiązanie w branży medycznej
S zukasz
sprzętu medycznego?
My znajdziemy go za Ciebie
1,5 mln. odsłon 600 tys. odwiedzin Ponad 500 tekstów specjalistycznych Przeszło 10 tys. wyrobów medycznych 3500 zapytań ofertowych na łączną kwotę około 200 mln złotych
Z tego artykułu dowiesz się:
www.alvo.pl
J akich materiałów użyć do wykończenia ścian, podłóg i drzwi? Co wybrać – panele, okładziny, a może stal nierdzewna? Jakie parametry drzwi medycznych są ważne?
DRZWI, ŚCIANY, PODŁOGI - jak dobrać elementy infrastruktury bloku operacyjnego i oddziału? Magdalena Kopacz Wnętrza obiektów medycznych muszą spełniać bardzo rygorystyczne wymogi higieniczne. Aby uniemożliwić rozprzestrzenianie się drobnoustrojów i zachować wysoki poziom sanitarny ścian, drzwi i podłóg, należy pamiętać o odpowiednim doborze elementów infrastruktury bloku operacyjnego i oddziałów.
Pokrycie ścian, stoły, blaty, drzwi – to one stanowią jeden z najważniejszych elementów wyposażenia placówek medycznych. Dlaczego? Gdyż od ich właściwości zależy w dużej mierze bezpieczeństwo sanitarne pacjentów. Do ochrony przed zakażeniami szpitalnymi nie wystarczy doraźna dezynfekcja. Obecnie największą popularnością cieszą się komplek-
26
sowe systemy ochronne okładzin ściennych i podłogowych. Takie rozwiązanie pozwala na pokrycie jednym materiałem ścian i podłóg oraz ich szczelne bezfugowe połączenie. A jakich materiałów użyć? Konieczność utrzymania odpowiednich warunków higienicznych otoczenia ma duży wpływ na
wybór materiałów wykończeniowych, które dodatkowo muszą spełniać szereg wymogów prawnych. Wybór jest szeroki – od pokrycia ścian wykładzinami, warstwami syntetycznymi, przez farby przeznaczone specjalnie dla placówek medycznych, aż po całe systemy zabudowy z tworzyw sztucznych lub stali szlachetnej. Odchodzi się już od pokrywania ścian i podłóg płytkami ceramicznymi, gdyż okładziny tego rodzaju są szczególnie podatne na kontaminację. Wprowadzenie już w niedalekiej przyszłości regulacji zakazujących ich stosowania przez Unię Europejską jest tłumaczone głównie ryzykiem gromadzenia się zanieczyszczeń w rowkach między płytkami i trudnością w utrzymaniu ich w czystości.
ALVO INTEGRA Sterowanie urządzeniami i zarządzanie obrazem klinicznym na najwyższym poziomie.
+
+
+
20
lat doświadczenia, realizacje w
Dziękujemy za zaufanie!
80
krajach świata.
ALVO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. ul. Południowa 21 A, 64 - 030 Śmigiel, Polska tel. +48 65 518 98 49, fax +48 65 518 98 56
www.alvo.pl
27
www.multimed.com.pl
Konieczność utrzymania odpowiednich warunków higienicznych otoczenia ma duży wpływ na wybór materiałów wykończeniowych, które dodatkowo muszą spełniać szereg wymogów prawnych. Wybór jest szeroki – od pokrycia ścian wykładzinami, warstwami syntetycznymi, przez farby przeznaczone specjalnie dla placówek medycznych, aż po całe systemy zabudowy z tworzyw sztucznych lub stali szlachetnej. Cechy dobrej okładziny Wybierając materiał warto przede wszystkim rozważyć kwestię, czy jego zastosowanie umożliwi utrzymanie wymaganego poziomu aseptyki w konkretnym pomieszczeniu. Producenci oferują obecnie szeroki wybór
zwartych bezspoinowych pokryć ścian, wykonanych z materiałów łatwo zmywalnych, nie gromadzących drobnoustrojów, z warstwami antybakteryjnymi. Cechy dobrego systemu zabudowy to m.in.: łatwość czyszczenia i dezynfekcji, odporność na działanie środków chemicznych, odporność na zabrudze-
Wykładziny bakteriostatyczne Technologia ich produkcji i specjalna struktura zmniejszają ryzyko rozwoju drobnoustrojów na ich powierzchni. Tego rodzaju wykładziny zwykle pokryte są dodatkową warstwą ochronną (np. z poliuretanu PUR), która charakteryzuje się zwiększoną odpornością na działanie silnych środków dezynfekujących.
nia, wbudowany system uziemiający, duża wytrzymałość mechaniczna, elastyczność, antypoślizgowość, wysoka odporność ogniowa, nietoksyczność, zdolność pochłaniania dźwięków. Nowoczesne okładziny są zwykle dostępne w całej gamie kolorów, co warto wykorzystać. Poza znaczeniem estetycznym różnobarwne wykładziny mogą wyznaczać drogi komunikacyjne w oddziale lub posłużyć do oddzielania stref – np. czystej i brudnej.
www.multimed.com.pl
Trudno wskazać jeden idealny materiał do zastosowania na każdej powierzchni. Inne będą wymagania w stosunku do pokryć w salach operacyjnych, inne do korytarzy, pokoi socjalnych, sal chorych, a inne do pomieszczeń gospodarczych.
Co wybrać – panele, okładziny, a może stal nierdzewna? Każdy z tych materiałów ma swoje wady i zalety – trudno jednoznacznie wskazać,
28
WIBO-BT MOnIka BOBer-kUchTa
13-124 Kozłowo 93 tel/fax: 89 626 75 00 www.wibo-bt.com.pl | poczta@wibo-bt.com.pl Jesteśmy firmą od lat zajmującą się obróbką stali nierdzewnej. Wychodząc naprzeciw wymaganiom naszych klientów stworzyliśmy gamę produktów dla szpitali, klinik oraz ośrodków zdrowia.
Drzwi medyczne zawiasowe, przesuwne, automatyczne oraz ręczne Drzwi wykonane w całości ze stali nierdzewnej kwasoodpornej 304, z wypełnieniem z pianki poliuretanowej, uruchamiane aktywatorem łokciowym, nożnym lub radarami kierunkowymi. Wykonujemy również drzwi z osłoną RTG różnej grubości
Umywalka chirurgiczna 3-stanowiskowa, uruchamiana na fotokomórkę, wykonana ze stali nierdzewnej-kwasoodpornej 304
Panelowa zabudowa ścian, wykonana ze stali nierdzewnej-kwasoodpornej 304
W przypadku wykładzin dużą zaletą jest fakt, że zwykle montuje się je w postaci dużych fragmentów, co minimalizuje powierzchnię połączeń, w których mogłyby się gromadzić zanieczyszczenia. Jak pokazuje praktyka materiały okładzinowe cechują się wysoką aseptyką – są łatwe w czyszczeniu i dezynfekcji, nieporowate, zwykle pokryte warstwą antybakteryjną, odporne na działanie silnych środków chemicznych, nienasiąkliwe, odporne na promieniowanie UV. Co ważne – wykładziny medyczne cechują się dużą uniwersalnością stosowania – od umywalek, stołów, myjni chirurgicznych, stanowisk dla niemowląt, przez całe systemy ścienno-sufitowe, aż po biurka, blaty recepcji i stanowiska pielęgniarskie. Aby ułatwić mycie i dezynfekcję całego pomieszczenia, warto rozważyć opcję wykonania pokrycia drzwi z tego samego materiału, co ściany i sufity. W salach podwyższonego nadzoru medycznego (oddziały intensywnej terapii, bloki operacyjne) należy montować wykładziny prądoprzewodzące, czyli takie, które nie zakłócają działania aparatury monitorującej parametry życiowe pacjentów. Tego typu materiały, aby spełnić swoje funkcje, montowane są z wykorzystaniem przewodników (np. miedzi), a cały system podłącza się do sieci uziemiającej budynku. W ten sposób odprowadzane są zbędne ładunki elektryczne, które mogłyby zakłócić działanie aparatury monitorującej. Niezależnie od wybranego rozwiązania materiały podłogowe powinny być antypoślizgowe, odporne na ścieranie, wgniatanie i wszelkie uszkodzenia mechaniczne. Podczas montażu należy zadbać o obłe połączenia między ścianą
www.alvo.pl
która opcja jest lepsza. Wybór materiału trzeba uzależnić przede wszystkim od specyfiki konkretnego pomieszczenia. Zabudowa panelowa jest wygodna i praktyczna. Wśród jej zalet można wyliczyć: szybkość i łatwość demontażu, wysoką trwałość, możliwość ukrycia instalacji i przewodów, łatwość demontażu pojedynczego elementu przy naprawie lub modernizacji. Jeśli zaistnieje potrzeba instalacji umywalek, półek lub szaf, wystarczą dodatkowe wzmocnienia w panelach, bez potrzeby większej ingerencji. Panele mogą pokrywać ściany, podłogi, sufity – można w nie wkomponować oświetlenie i klimatyzację, zintegrować pokrycie drzwi, okien, wentylację, system nagłośnienia, elementy instalacji elektrycznej i sieci gazów medycznych placówki.
Cechy dobrego systemu zabudowy to m.in.: łatwość czyszczenia i dezynfekcji, odporność na działanie środków chemicznych, odporność na zabrudzenia, wbudowany system uziemiający, duża wytrzymałość mechaniczna, elastyczność, antypoślizgowość, wysoka odporność ogniowa, nietoksyczność, zdolność pochłaniania dźwięków. a posadzką oraz wyoblenie narożników i ostrych krawędzi – to ułatwia mycie i dezynfekcję. Coraz większą popularnością cieszą się także systemy ze stali nierdzewnej. I nic dziwnego – cechują się dużą trwałością i wytrzymałością, są łatwe w utrzymaniu i zapewniają skuteczną ochronę przed rozwojem drobnoustrojów. Zastosowanie stali nierdzewnej w placówkach medycznych jest coraz szersze – to już nie tylko regały, szafy medyczne, stojaki, pojemniki czy stoły. To także drzwi i meble medyczne, systemy zabudowy ścian i sufitów, a także całych pomieszczeń – panelowe lub ciągłe. Coraz więcej placówek dostrzega zalety płynące z takich rozwiązań, szczególnie w przypadku np. myjni chirurgicznych. Takie pomieszczenia są w pełni zaadaptowane w infrastrukturę ze stali nierdzewnej – umywalnie, blaty, ściany, regały, drzwi. Powstaje w ten sposób sprawny system gwarantujący wysoki poziom higieniczny, co ma kluczowe znaczenie podczas przygotowania personelu
Szkło w sprayu To innowacyjne rozwiązanie na razie jest jedynie ciekawostką w branży medycznej, ale już niedługo może spowodować rewolucję. „Szkło w sprayu” to przekształcony do ciekłej formy prosty związek chemiczny na bazie krzemionki (dwutlenku krzemu) i wody (lub alkoholu). Mikroskopijna warstwa szkła może pokryć każdą powierzchnię, tworząc zwartą barierę dla drobnoustrojów, brudu, temperatury, a także promieniowania UV. Dodatkowo szklana powłoka ma właściwości antybakteryjne, które wynikają z faktu, że mikroorganizmy nie są w stanie ani przeniknąć przez warstwę nieorganicznej krzemionki, ani się na niej rozmnażać.
30
do zabiegów operacyjnych. Stal nierdzewna świetnie sprawdza się w pomieszczeniach sterylizatorni – szafki, regały, wózki transportowe, zlewy, myjki, stoły wykonane ze stali kwasoodpornej – łatwe do dezynfekcji i odporne na działanie wysokiej temperatury i silnych środków dezynfekujących.
Drzwi medyczne – jakie parametry są ważne? Najważniejsze cechy to ich trwałość, odporność na uszkodzenia mechaniczne i łatwość czyszczenia. Dodatkowo drzwi w placówkach medycznych powinny być lekkie i skonstruowane tak, aby nie przeszkadzały w transporcie chorych. Warto rozważyć opcję pokrycia drzwi takim samym materiałem, jak ściany i sufity – nawiązując konstrukcyjnie do paneli lub wykładzin, tworzą jednolitą zabudowę. Podobnie jak w przypadku systemów ścienno-sufitowych, drzwi medyczne mogą być wykonane ze stali nierdzewnej. To jedno z najlepszych, ale niestety też z najdroższych rozwiązań. Konstrukcja tego rodzaju drzwi składa się z wewnętrznej warstwy z mocnego odpornego tworzywa, która z obu stron pokryta jest stalą. Dzięki temu drzwi są jednocześnie wytrzymałe i lekkie. Oprócz konstrukcji i pokrycia drzwi, warto rozważyć opcje automatycznego otwierania – czy to przy pomocy listwy naściennej czy dzięki czujnikom zbliżeniowym. Takie rozwiązania są wygodne, ale też co ważne – minimalizują ryzyko przenoszenia drobnoustrojów między pomieszczeniami.
Umywalki chirurgiczne. Różne modele i wyposażenie
Super estetyczne zabezpieczenia ścian
Meble i Labory medyczne w systemie podwójnych ścian
Szafy medyczne
Wiejak Sp. z o.o.
Stojaki i wózki do worków foliowych
13-100 Nidzica, ul. Litwinki 16 tel.: +48 89 625 33 09, +48 89 625 69 50, tel./fax: +48 89 625 69 51 wiejak@wiejak-med.pl www.wiejak-med.pl
Drzwi medyczne przesuwne (ręczne lub automatyczne)
Z tego artykułu dowiesz się:
www.multimed.com.pl
Dlaczego centralny system gazowy nie może być kwalifikowany jako instalacja budowlana? Jakie są zalety centralnej sieci gazowej? Kiedy warto pomyśleć o nowym centralnym systemie gazów medycznych?
GAZY MEDYCZNE
- o czym pamiętać przy projektowaniu centralnej instalacji gazowej? Bartosz Mazurkiewicz
Inwestycja w centralny system rurociągowy do gazów medycznych to trudny i kosztowny projekt. Mimo to coraz więcej jednostek przekonuje się, że centralna instalacja to nie tylko wygodne rozwiązanie i unowocześnienie placówki, to także podniesienie bezpieczeństwa procedur medycznych. Czy instalować centralny system gazowy, z czego się składa i o czym pamiętać podczas planowania inwestycji?
Centralny
system rurociągowy do gazów medycznych (SRDGM) jest bardzo wygodnym rozwiązaniem, jednak czy jest niezbędny w każdej placówce? Gazy medyczne mogą być dostarczane z butli lub przez centralną instalację. Wybór rozwiązania zależy od wielkości placówki i jej zapotrzebowania na gazy. Dla małych gabinetów, jeśli nie mają opcji podłączenia do centralnej sieci, zwykle wystarczające jest dostarczanie gazów z butli. Jednak myśląc o przyszłości placówki ciągle warto mieć na uwadze zalety centralnego systemu gazowego, w tym m.in.: ciągły monitoring parametrów dostarczanych gazów, obecność punktów kontrolno-pomiarowych, które w razie awarii odcinają dopływ gazów lub włączają awaryjne zasilanie lub systemy
32
alarmowe informujące o każdej nieprawidłowości w rurociągu. Centralna sieć ma jeszcze jedną ogromną przewagę - możliwość nieprzerwanej pracy, uzależnionej wyłącznie od zapotrzebowania oddziału lub gabinetu, nie zakłóconej przez przymus wymiany butli. Co więcej – proste w obsłudze panele i kolumny to olbrzymia wygoda dla personelu.
Centralny system gazowy w świetle prawa Podstawą prawną w zakresie projektowania, produkcji i uruchomienia centralnego systemu gazowego są wymagania zharmonizowanej normy PN-EN ISO 7396 o tytule „Systemy rurociągowe do gazów medycznych”. Norma na-
kazuje również montowanie układów zasilania składających się z trzech niezależnych źródeł: podstawowego, rezerwowego i awaryjnego. Biorąc pod uwagę regulacje „Ustawy o wyrobach medycznych” stwierdza się, że system rurociągowy do gazów medycznych jest wyrobem medycznym, a nie instalacją budowlaną. Jest to jednoznaczne z wymogiem oznakowania symbolem CE dla wyrobu medycznego, aby mógł on być wprowadzony do użytkowania w obiektach ochrony zdrowia. SRDGM jest wyrobem medycznym w klasie II B, dlatego oprócz znaku CE musi być także umieszczony numer notyfikowanej jednostki, która upoważniła wytwórcę - poprzez wydanie Certyfikatu WE - do nanoszenia tego oznakowania. Przed wyborem wykonawcy należy sprawdzić, czy producent instalacji gazowej ma wdrożony system do zarządzania jakością ISO 13450 oraz posiada Certyfikat WE.
Kiedy warto pomyśleć o centralnej instalacji? Najłatwiej i najtaniej montować instalację podczas budowy nowej placówki lub przy
33
Systemy alarmowe
www.multimed.com.pl
Nad prawidłowym działaniem systemu czuwają lokalne skrzynki, czyli zespoły kontrolno-pomiarowe rozmieszczone na oddziałach lub przy salach operacyjnych. Stale monitorują parametry gazów medycznych, a w razie awarii natychmiast reagują np. włączeniem awaryjnego zasilania w celu utrzymania płynności przepływu.
rozbudowie już istniejącej jednostki. Ale nie zawsze istnieje taka możliwość. O wiele trudniejsza jest wymiana lub modernizacja przestarzałej już istniejącej instalacji. Zaleca się, aby wszelkie działania związane z budową lub modernizacją systemu gazów medycznych były prowadzone, a potem certyfikowane przez wyspecjalizowaną firmę. W każdym przypadku projekt jest dostosowywany indywidualnie, gdyż w każdej placówce instalacja wygląda inaczej. Z tego też powodu warto skorzystać z pomocy zewnętrznej firmy, która na bazie własnych doświadczeń doradzi najlepsze rozwiązania, zaplanuje, zamontuje, a potem zajmie się serwisowaniem instalacji. Trudno mówić o konkretnej kwocie wdrożenia systemu. Koszt całej inwestycji zależy od wielkości obiektu, długości rurociągów, jakości wyposażenia i liczby końcowych elementów, w tym: przyłączy, kolumn czy punktów poboru gazów. Za instalacją centralnego systemu przemawia jeszcze jeden argument – poszerzające
się pole zastosowania gazów medycznych (oprócz tlenu to także podtlenek azotu i dwutlenek węgla). Ciągle tlen jest najczęściej wykorzystywanym gazem, jednak inne gazy znajdują coraz szersze zastosowanie, np. podtlenek azotu, do tej pory głównie stosowany w anestezjologii, teraz sprawdza się także w kardiochirurgii. Jeśli z kolei chodzi o dwutlenek węgla, to zwiększony popyt wynika z rozwoju metod laparoskopowych.
Konstrukcja instalacji do gazów medycznych Trzy kluczowe elementy instalacji gazowej to: stacje zasilania, system rurociągów z punktami kontrolno-pomiarowymi oraz końcowe przyłącza, w tym kolumny, panele i punkty poboru gazów. Stacje zasilania należy dobrać pod kątem ich wydajności względem zapotrzebowania placówki oraz wyposażyć w zbiorniki na gazy, pompy, sprężarki, filtry oraz systemy monitorujące i alarmowe. Ze stacji zasilania gazy rozprowadzane są siecią rur
Centralne systemy rurociągowe wyposażone są zwykle w dwa rodzaje alarmów. Pierwszy monitoruje źródła zasilania rurociągów i alarmuje w sytuacji przekroczenia wartości ciśnienia roboczego wytwarzanego przez źródła zasilania. Sygnalizuje także problemy z zasilaniem elektrycznym. Drugi system ma analogiczne zadanie, jednak monitoruje nie źródła instalacji, a parametry gazów przepływających przez rurociągi. Sieć można zaopatrzyć także w dodatkowy system alarmowy, który dzięki specjalnemu oprogramowaniu kontroluje wszystkie elementy rurociągu, a zebrane informacje zapisuje i udostępnia w centralnej sieci.
po całej placówce. W miejscach odgałęzień od głównej sieci montuje się zespoły kontrolno-pomiarowe służące do regulacji dystrybucji gazów w mniejszych obszarach. Idąc dalej mniejsze odprowadzenia dostarczają gazy do punktów poboru – występujących pojedynczo lub zgrupowanych w kolumny. Na oddziałach szpitalnych zwykle montuje się panele nadłóżkowe, które wyposażone są także w przyłącza elektryczne oraz mocowania do aparatury monitorującej. Na salach operacyjnych lub oddziałach intensywnej terapii lepszym rozwiązaniem są kolumny zasilające podwieszane do sufitu na przesuwnym ramieniu.
Moduły pomocnicze
Dużym udogodnieniem są też moduły do ciągłego nadzoru nad czystością sprężonego powietrza wyprodukowanego w placówce. Warto pamiętać, że powietrze medyczne wytworzone w szpitalu jest kwalifikowane jako farmaceutyczne i musi spełniać określone wymagania. Te dodatkowe moduły stale monitorują stan powietrza i w przypadku jakiejkolwiek nieprawidłowości wysyłają sygnały alarmowe do punktów kontrolno-pomiarowych oraz bezpośrednio do głównego systemu. Polecana jest także instalacja urządzeń do uzdatniania powietrza. Można je zainstalować w nowo budowanych lub w już działających systemach rurociągowych. Moduły do uzdatniania powietrza pozwalają przedłużyć sprawność instalacji gazowej i zmniejszyć koszty jej regeneracji. W jaki sposób? Te dodatkowe urządzenia suszą powietrze w rurociągu oraz mierzą punkt rosy wychodzącego powietrza. Dzięki temu możliwa jest taka regulacja pracy kolumny, aby jej moc była zużywana wydajniej.
34
www.inmed.pl
Dzięki modułom dołączonym do punktów kontrolno-pomiarowych można monitorować zużycie gazów medycznych w konkretnej strefie. Dodatkowo takie urządzenia są połączone z głównym systemem, co pozwala stale kontrolować dystrybucję gazami. Zaletami takich modułów są: efektywniejsze wykorzystanie gazów, lepsza logistyka zasilania, łatwe rozliczanie poszczególnych podjednostek szpitala z zużycia oraz – co istotne – szybkie wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w rurociągach.
Medyczne zestawy do podawania tlenu Nasze urządzenia mają zastosowanie głównie jako wyposażenie ambulansów, karetek, szpitali, jednostek ratowniczych straży pożarnej. Mogą służyć również jako zestawy przenośne przy transporcie chorych i akcjach reanimacyjnych oraz jako zestawy do tlenoterapii. W ofercie posiadamy również gniazda i wtyki do gazów medycznych. Reduktory i regulatory produkcji Metalerg charakteryzują się zwartą konstrukcją, łatwością obsługi, niezawodnością i wytrzymałością. Posiadają skokową regulację przepływu z ergonomicznym pokrętłem i czytelnym jednoznacznym odczytem. Dzięki wysokiej jakości, trwałości oraz funkcjonalności stosowane są przez wiodących wytwórców ambulansów w kraju. Wyposażone są w nie również m.in. izby chorych w jednostkach wojskowych, stosowane są przez strażaków, szpitale i inne jednostki. Aparatura medyczna Metalerg posiada certyfikat CE
55-220 Oława, Ścinawa Polska 9 tel./Fax (071) 313 57 14, 313 46 43 www.metalerg.pl metalerg@metalerg.pl ISO 9001:2008 ISO 13485:2003
Z tego artykułu dowiesz się: Jak rozwiązać problem stałego obiegu materiałów sterylnych wewnątrz placówki? Jakie są zalety posiadania centralnej sterylizatorni? Dlaczego warto mieć komputerowy system zarządzania obiegiem materiałów sterylnych?
CENTRALNA STERYLIZATORNIA - efektywna sterylizacja wspomagana systemem informatycznym Julia Milewska Obieg materiałów sterylnych to jeden z podstawowych procesów zapewniających prawidłowe działanie każdej placówki medycznej. Co jest lepszym rozwiązaniem – zorganizowanie sterylizacji materiałów na miejscu czy korzystanie z usług zewnętrznych firm? I dlaczego warto zainwestować w system informatyczny do zarządzania obiegiem materiałów sterylnych?
Skuteczny system mycia i dezyn-
fekcji to nie tylko znaczne ułatwienie pracy placówki i podniesienie bezpieczeństwa pacjentów i personelu. To przede wszystkim skuteczna eliminacja zakażeń szpitalnych. Należy pamiętać, że obecnie większość zakażeń wynika ze stosowania inwazyjnych technik medycznych, co wiąże się z obniżeniem kondycji i odporności pacjenta – a to sprzyja rozwojowi drobnoustrojów. Sprawny system mycia
i dezynfekcji ma też swoje uzasadnienie ekonomiczne – dzięki niemu można uniknąć wielu niepotrzebnych wydatków. Zakażenia szpitalne, zwłaszcza szczepami opornymi, pociągają za sobą konieczność specjalistycznej diagnostyki laboratoryjnej, zakup drogich antybiotyków oraz przedłużony pobyt pacjenta w szpitalu. Dlatego tym bardziej warto zainwestować w dobry system do zarządzania i obiegu materiałów sterylnych.
Jak i gdzie zorganizować centralną sterylizatornię?
dobrej jakości sprzęt oraz sprawna koordynacja procesu. Centralna sterylizatornia (CS) powinna być wyposażona m.in. w urządzenia do wyjaławiania sprzętu, aparatury, narzędzi, bielizny operacyjnej i materiałów opatrunkowych. Układ pomieszczeń należy zaplanować w systemie jednokierunkowego przepływu materiałów od strefy brudnej do czystej. Według wymogów prawa CS należy podzielić na 3 strefy: brudną – miejsce przyjęcia wszystkich materiałów przeznaczonych do sterylizacji, gdzie są następnie dokładnie myte, sortowane, a następnie poddawane wstępnej dezynfekcji; czystą – tu odbywa się suszenie, pakietowanie i załadunek do sterylizatorów – ta część CS jest wyposażona w stoły robocze, systemy taśm transportowych, wózki, urządzenia do pakowania i etykietowania; sterylną - gdzie materiały są wyładowywane ze sterylizatorów, magazynowane oraz rozdzielane na oddziały szpitalne.
www.logmed.pl
Pomieszczenia sterylizatorni powinny być zlokalizowane w miejscu mającym dogodne połączenie z oddziałami i blokiem operacyjnym. Na sprawne funkcjonowanie sterylizatorni mają wpływ dwa podstawowe czynniki –
36
INFORMATYKA DLA SZPITALI · Nadzór aparatury medycznej · Nadzór narzędzi chirurgicznych
MEDOK FM
Aplikacja o szerokiej funkcjonalności pozwalająca na zarządzanie posiadanym sprzętem medyczno – technicznym zgodnie z obowiązującą ustawą o wyrobach medycznych (art. 90.1 ustawy), oraz europejską dyrektywą 93/42. Aplikacja wspiera Cię w : · Inwentaryzacji · Planowaniu pracy · Dokumentacji · Optymalizacji kosztów
MEDOK CS
Sprawdzone rozwiązanie dla centralnej sterylizacji, bloku operacyjnego i oddziałów. System komputerowy który ‘śledzi drogę’ Twoich narzędzi chirurgicznych i zestawów, dostarczając kompletną dokumentację potwierdzającą ich sterylność i gotowość do zabiegu. System wspiera Cię w: ·Tworzeniu wiarygodnej dokumentacji ·Kontroli nad narzędziami chirurgicznymi ·Liczeniu kosztów sterylizacji
Odwiedź naszą stronę internetową, lub skontaktuj się z naszym przedstawicielem, aby poznać szczegóły.
www.elmi.pl | www.medok.pl
37
www.logmed.pl
Jak pokazują doświadczenia z placówek, sterylizacja w kilku miejscach szpitala, nawet przy zachowaniu największej ostrożności i wysokich reżimów sanitarnych, nie jest dobrym rozwiązaniem. Zdecydowanie lepszą opcją jest budowa lub organizacja centralnej sterylizatorni w obrębie własnej jednostki lub przeniesienie sterylizacji całkowicie poza placówkę, czyli współpraca z zewnętrzną firmą. Ta druga opcja jest dobrym rozwiązaniem dla średnich i małych placówek, dla których utrzymanie CS może nie być opłacalne. Firm świadczących usługi sterylizacji jest coraz więcej na rynku i co ważne – w większości przypadków można nie obawiać się o standardy realizowanych zadań. Działalność takiej
firmy jest obostrzona wieloma wymaganiami prawnymi w kwestii przyjmowania i wydawania materiałów, obiegu, znakowania oraz odbioru i dostarczania ich do placówek. Obligatoryjnie wymagane jest także wdrożenie systemu zarządzania jakością (ISO lub GMP).
Po co centralny system nadzoru nad obiegiem materiałów sterylnych? Jeśli szpital zdecyduje się na opcję budowy centralnej sterylizatorni, to jeszcze na etapie planowania warto pomyśleć nad wdrożeniem informatycznego systemu zarządzania obiegiem materiałów sterylnych. Dzięki niemu
można wyeliminować wiele błędów, które pojawiają się przy niezautomatyzowanym obiegu materiałów. To nie tylko usprawnienie pracy personelu czy eliminacja błędów powstałych podczas odręcznego opisywania, ale także znaczne przyspieszenie procesu oraz ułatwienie nadzoru nad ilością i dystrybucją materiałów sterylnych w placówce. Cyfrowy system zarządzania i sterylizacji procesów sterylizacji pozwala na monitorowanie, dokumentację, archiwizację oraz ewidencję obiegu sterylizowanych materiałów. Dzięki niemu można śledzić każdy obiekt od momentu przyjęcia do sterylizacji, poprzez kolejne etapy mycia, dezynfekcji i jałowienia,
Klasy sterylizatorów klasa B – najwyższa klasa, to urządzenia sterylizujące wszystkie rodzaje materiałów ze szczególnym uwzględnieniem narzędzi o budowie kapilarnej (tzw. wsady typu A); ich wysoka skuteczność wynika z możliwości wytworzenia podczas cyklu pracy etapu tzw. frakcjonowanej próżni wstępnej, co pozwala na całkowite usunięcie powietrza ze wsadu poprzez kilkukrotne wytworzenie występujących po sobie cyklów próżni i wstrzyknięć pary w początkowym etapie procesu - obecnie autoklawy klasy B uznawane są za najskuteczniejsze i obecnie wykorzystuje się je jako standard, często w połączeniu z cyfrowym systemem rejestracji klasa S – autoklawy z przeznaczeniem do laboratoriów i mniejszych gabinetów, ich cykl
38
pracy – podobnie jak urządzeń z klasy B – obejmuje próżniowe usunięcie powietrza z komory, jednak ten proces zachodzi tylko raz; z tego powodu autoklawy klasy S mają mniejszą skuteczność jałowienia niż te z klasy B, dlatego też nie można w nich sterylizować wsadów typu A Dwie powyższe klasy mają jeszcze jedną ważną cechę – suszenie próżniowe, które zapewnia skuteczne usuwanie pary wodnej z wysterylizowanych, nawet opakowanych wkładów. Maksymalne obniżenie wilgotności ma istotne znacznie dla zachowania ich czystości biologicznej. Wykorzystanie suszenia próżniowego pozwala na otrzymanie
całkowicie wysuszonego materiału, gotowego do natychmiastowego użycia. klasa N – najniższa klasa sterylizatorów, z przeznaczeniem do autoklawowania prostych nie opakowanych materiałów; w tej grupie urządzeń cykle sterylizacji nie obejmują efektywnego suszenia, opierasięononasamoistnymdziałaniuparywodnej, która wypycha powietrze na zewnątrz, czyli na tzw. systemie próżni termodynamicznej; z tego względu w sterylizatorach klasy N zaleca się stosowanie dodatkowego programu w celu dokładnego wysuszenia wkładu. Mimo pewnych ograniczeń autoklawy klasy N są powszechnie stosowane, wystarczy pamiętać o odpowiednim składzie wsadu i dodatkowym suszeniu.
39
aż po wydanie go z magazynu i dystrybucję po oddziałach szpitala. System informatyczny do nadzoru nad obiegiem materiałów sterylnych znacznie usprawnia działanie całej placówki. Jakie funkcje pełni taki system? Do jego funkcji należy: ewidencja narzędzi, materiałów i odzieży (w każdej ze stref ), spis i archiwizacja cyklów dezynfekcji z zapisem kluczowych parametrów procesu, archiwizacja danych, d ostarczenie aktualnych informacji na temat dostępności materiałów sterylnych. Mówiąc prościej – dzięki systemowi informatycznemu można dokładnie prześledzić kto i kiedy przyjął materiał do sterylizatorni, w jakich warunkach przebiegała sterylizacja, jaki był skład pakietu, który sterylizator został użyty, gdzie i kiedy sterylny pakiet został wydany oraz co się z nim potem działo – to tylko podstawowe informacje możliwe do sprawdzenia w systemie. Idąc o krok dalej warto rozważyć pełną informatyzację sterylizacji – cała sieć informatyczna może być sprzężona z czytnikami kodów kreskowych i drukarkami. Dzięki takiemu rozwiązaniu personel posługuje się jedynie skanerami, a to w znacznym stopniu oszczędza czas, i co najważniejsze – znacznie eliminuje błędy.
Jaki sterylizator wybrać? Nowoczesne sterylizatory to nie tylko urządzenia do dezynfekcji materiałów medycznych, to także skomplikowane systemy do rejestracji i analizy danych oraz minikomputery współpracujące z siecią informatyczną szpitala. Przed wyborem urządzenia warto przede wszystkim rozważyć rodzaj czynnika sterylizującego (para wodna, plazma, tlenek etylenu), pojemność sterylizatora, jego klasę, sposób ładowania materiałów, wydajność, sposób rejestrowania krytycznych parametrów dla procesu czy rodzaj dezynfekowanych materiałów.
urządzenie. Standardowo zakres waha się od 117°C do 134°C, ale są i takie urządzenia, w których skala rozpoczyna się już poniżej temperatury 100°C. Szeroki zakres temperatury sterylizacji jest dużą zaletą – im bardziej elastyczne są modyfikowalne parametry, tym lepiej można dopasować programy sterylizacji do zaawansowanych wymagań sterylizowanego sprzętu. Warto również wspomnieć o możliwościach sterylizacji niskotemperaturowej. W tej kategorii do wyboru są dwa rodzaje autoklawów. Pierwsze z nich wykorzystują tlenek etylenu lub formaldehyd, ale te raczej przechodzą już do historii. Nie są już zbyt często stosowane, głównie ze względu na wysokie niebezpieczeństwo
metody i wykorzystanie toksycznych substancji do jałowienia. Drugą grupę stanowi sprzęt, którego mechanizm działania opiera się na plazmie gazu generowanej na bazie nadtlenku wodoru. Aparaty plazmowe nie są jeszcze popularne na polskim rynku, głównie ze względu na cenę. Podczas wyboru sterylizatora warto przyjrzeć się, czy sprzęt posiada możliwość wytwarzania wstępnej i frakcyjnej próżni oraz czy posiada opcję suszenia próżniowego. Niewątpliwą zaletą jest sterowanie pracą urządzenia przy użyciu mikroprocesora oraz opcja podłączenia do komputera i centralnej sieci informatycznej, obecność stałych pro-
Skuteczny system mycia i dezynfekcji to nie tylko znaczne ułatwienie pracy placówki i podniesienie bezpieczeństwa pacjentów i personelu. To przede wszystkim skuteczna eliminacja zakażeń szpitalnych. gramów sterylizacji czy możliwość tworzenia własnych sekwencji. Ważne są także systemy bezpieczeństwa – autotestowanie, alarmy nieprawidłowości i błędów wewnętrznych, a także automatyczne elektromagnetyczne zamknięcie drzwi po rozpoczęciu cyklu, które zabezpiecza przed otwarciem urządzenia podczas jego pracy.
Poza pojemnością autoklawu do podstawowych parametrów należy także zakres temperatury, jaką jest w stanie wytworzyć
40
www.logmed.pl
Które parametry autoklawu są istotne? Podstawowym kryterium doboru urządzenia jest pojemność użyteczna komory. Jest to rzeczywista przestrzeń, którą może zajmować wsad – warto pamiętać, że pojemność użyteczna zwykle jest zmniejsza o kilka do kilkunastu procent od fizycznej wielkości komory. Jest to związane z faktem, że czynnik sterylizujący musi mieć odpowiednią przestrzeń, by móc swobodnie dotrzeć do wszystkich elementów wsadu. Pojemność autoklawu ma wpływ na wielkość sterylizowanego wsadu, a więc pośrednio na tempo pracy i wydajność centralnej sterylizatorni. W klasach urządzeń B i S komory zwykle mają pojemność w zakresie od 4,8 do 24 l. Producenci proponują także sterylizatory o wielkości komory dochodzącej do 65 l, to urządzenia z przeznaczeniem do sterylizacji dużych partii materiałów.
Z tego artykułu dowiesz się: Na jakie parametry warto zwrócić uwagę przy wyborze ssaka? Jakie nowości pojawiły się w grupie ssaków szpitalnych? Jak dobrać akcesoria dodatkowe takie jak: butle, węże ssące, pojemniki na płyny?
SSAKI MEDYCZNE - coraz szersze zastosowanie Magdalena Kopacz Ssaki medyczne mają coraz szersze zastosowanie, stają się też coraz bardziej uniwersalne. Widać wyraźny trend w kierunku urządzeń z wieloma trybami pracy, bezpiecznych i charakteryzujących się wysoką precyzyjnością zasysania. Na jakie parametry ssaków i ich wyposażenia zwrócić uwagę przy zakupie? Które rozwiązania są najlepsze?
Wybierając
sprzęt warto zacząć od klasy aparatu, która zależna jest od zakresu zastosowania i rodzaju wykonywanych zabiegów. Zwykle do rutynowych badań wykorzystuje się ssaki klasy BF – więcej o klasach aparatów w ramce. Jeśli nie ma wyraźnej potrzeby i ssak wykorzystywany jest do rutynowych zabiegów, to nie ma sensu inwestycja w sprzęt najwyższej klasy. Wiadomo, że im wyższa klasa, tym lepsze będzie sterowanie urządzeniem, wyższe bezpieczeństwo użytkowania, skuteczniejsza kontrola i sprawniejsza regulacja zasysania.
Na jakie parametry warto zwrócić uwagę? Przy wyborze urządzenia warto bliżej przyjrzeć się takim parametrom, jak: zakres generowanego ciśnienia, dynamika odsysania płynów (szybkość i wydajność odsysania), sprawne tryby ładowania i pracy na akumulatorze. Dynamika zasysania bezpośrednio przekłada się na wydajność aparatu. Ssak powinien działać szybko i sprawnie, jednak należy pamiętać, że zbyt intensywne zasysanie nie zawsze jest pożądane. W niektórych przypadkach może nawet być niebezpieczne, np. w sytuacji, kiedy ciecz usuwana jest z okolic tkanek wrażliwych mechanicznie. Do odsysania wydzielin z dróg oddechowych warto wybrać ssaki o sprawnym, ale delikatnym działaniu – najlepiej modele z dużym zakresem regulacji parametrów ssania. Tego typu urządzenia błyskawicznie wytwarzają potrzebne podciśnienie i co ważne – pracują bardzo cicho, co jest szczególnie istotne na oddziałach intensywnej terapii i w warunkach domowych.
www.medela.com
Ssaki medyczne mogą mieć kilka trybów sterowania: zdalne, z wyłączników nożnych (na przewodzie, na nodze wózka) lub z pulpitu. Podczas zabiegów operacyjnych najwygodniejszą opcją jest zdalne sterowanie pracą ssaka. Istnieje także opcja dokupienia pilota nożnego, jeśli tylko model aparatu pozwala na jego podłączenie. Ssaki nowej generacji są zwykle wyposażone w zmienne tryby
41
Wymagania prawne dla ssaków Polska Norma PN-EN ISO 100791 z 2003 roku „Medyczne urządzenia odsysające: Część I: Urządzenia odsysające zasilane elektrycznie. Wymagania bezpieczeństwa” – dokument określający minimalne wymagania co do wyboru i eksploatacji ssaków medycznych w placówkach opieki medycznej, w warunkach domowych oraz podczas transportu chorych. Norma zawiera dokładne wytyczne dla takich parametrów jak: pojemność naczyń zbiorczych, natężenie przepływu, rodzaj i długość węży ssących.
pracy – to samo urządzenie może działać z różnym sterowaniem, posiada także opcję pracy z włączonym lub wyłączonym zdalnym trybem. Dobrze, jeśli ssak wyposażony jest w pompę tłokową, która jest w stanie błyskawicznie wytworzyć wymagane podciśnienie.
www.medela.com
Nie mniej ważne są kwestie związane z ergonomią i komfortem pracy: wytrzymała obudowa, sprawne i łatwe sterowanie pracą urządzenia, czytelne komunikaty, sprawny system alarmów, poziom emitowanego hałasu podczas pracy, masa aparatu, łatwość transportu. Te ostatnie parametry są szczególnie istotne w przypadku wyboru ssaków przenośnych. Co ważne – konstrukcja ssaka i materiały, z których jest wykonany, powinny ułatwiać czyszczenie i utrzymanie wysokiej higieny sprzętu.
Jakie parametry ssaków przenośnych? Ssaki przenośne wykorzystywane są wszędzie tam, gdzie liczy się szybkość i wydajność odsysania. Mobilne urządzenia, oprócz wysokiej dynamiki odsysania powinny charakteryzować się: krótkim czasem uzyskiwania gotowości do pracy, sprawnym systemem ładowania i zasilania wewnętrznego oraz szybkim osiąganiem maksymalnego podciśnienia. Ważne są czytelne i łatwe w obsłudze wskaźniki i regulatory ciśnienia oraz możliwość szybkiej i sprawnej wymiany filtrów. Ze względów bezpieczeństwa przenośny ssak powinien być wyposażony w podwójne zabezpieczenie przed zalaniem oraz w dodatkowy zawór bezpieczeństwa, który chroni przed zablokowaniem przepływu. Nie mniej istotna jest ergonomia sprzętu – jego waga, konstrukcja czy materiał, z którego wykonana jest obudowa. Z oczywistych względów przenośne ssaki muszą być lekkie i poręczne, a do tego odporne na uszkodzenia mechaniczne. Specjaliści polecają urządzenia w obudowach z tworzyw sztucznych (polimerów) – są lekkie i mają wysoką wytrzymałość mechaniczną.
42
Wybierając sprzęt warto zacząć od klasy aparatu, która zależna jest od zakresu zastosowania i rodzaju wykonywanych zabiegów. Wiadomo, że im wyższa klasa, tym lepsze będzie sterowanie urządzeniem, wyższe bezpieczeństwo użytkowania, skuteczniejsza kontrola i sprawniejsza regulacja zasysania. Ważna jest też kwestia różnych trybów zasilania – z akumulatora wewnętrznego (średni czas pracy baterii wynosi około 1 godziny) lub z ciągłym zasilaniem sieciowym. Ssaki z przeznaczeniem dla ratownictwa mają wbudowane dodatkowe wtyczki umożliwiające ładowanie
akumulatora z instalacji samochodowej. Najnowsze modele są także wyposażone w wewnętrzny system zarządzania energią, który nie tylko odpowiednio wcześniej alarmuje o rozładowaniu baterii, ale też przy połączeniu z siecią automatycznie uzupełnia niedobór energii.
43
Ssaki szpitalne – co nowego na rynku? Ssaki wykorzystywane w oddziałach szpitalnych, salach operacyjnych czy w oddziałach intensywnej terapii często muszą sprostać wielu zadaniom: służą do odsysania płynów ustrojowych, do usuwania fragmentów kości i tkanek, gazów czy materiałów zakaźnych. Ssaki szpitalne to urządzenia wielofunkcyjne, a do tego intensywnie eksploatowane. Zauważyli to producenci aparatów i dlatego wszelkie nowości na rynku ssaków często związane są z poprawą wydajności ich pracy i sprawności odsysania, z ich trwałością, uproszczeniem obsługi czy ułatwieniem utrzymania w czystości.
www.medela.com
Najnowsze modele ssaków szpitalnych mają zwykle bardzo szerokie zastosowanie – od prostych zabiegów wykonywanych podczas
Przy wyborze urządzenia warto bliżej przyjrzeć się takim parametrom, jak: zakres generowanego ciśnienia, dynamika odsysania płynów (szybkość i wydajność odsysania), sprawne tryby ładowania i pracy na akumulatorze. rutynowych działań, aż po skomplikowane operacje na delikatnych tkankach. Uniwersalność zastosowania jest obecnie najprężniej rozwijanym kierunkiem zmian technologicznych. Najnowsza generacja sprzętu to modele z wieloma trybami pracy, które z łatwością można dostosować do prawie każdego rodzaju zabiegu. Dostępne są na rynku ssaki z 3 trybami pracy: niskociśnieniowe zasysanie do drenażu, tryb delikatnego ssania (do 3035 kPa) zalecany szczególnie w pediatrii i przy operacjach delikatnych tkanek oraz tryb ogólny z szerokim zakresem ciśnienia do innych zabiegów. Kolejny stopień zaawansowania stanowią bardzo precyzyjne ssaki sterowane
Klasy ssaków medycznych klasa CF – najwyższa klasa ssaków, stosowana do zabiegów podwyższonego ryzyka, np. przy odsysaniu płynów z okolic tkanek o wysokiej wrażliwości mechanicznej, jako jedyna może być wykorzystywana do operacji na otwartym sercu klasa BF – najpopularniejsza klasa urządzeń, stosowana standardowo w rutynowych zabiegach w salach operacyjnych, w karetkach i w warunkach domowych klasa B – najniższa klasa aparatów, ma ograniczone zastosowanie; klasa B jest definiowana w sytuacji, kiedy aparat nie posiada żadnych widocznych oznaczeń
44
mikroprocesorem, przydatne szczególnie w neurochirurgii, ginekologii czy chirurgii estetycznej. Ssaki mikroprocesorowe zwykle wyposażone są w 5 trybów pracy, w tym m.in. w opcję „stand by”, w której aparat sam automatycznie włącza się i wyłącza w zależności od potrzeby.
Akcesoria dodatkowe – butle, węże ssące, pojemniki na płyny Wydajność i dynamika działania ssaków zależna jest m.in. od wymiarów węży ssących i pojemności zbiorników na płyny. W zależności od rodzaju wykonywanego zabiegu należy dobrać pojemnik o określonej pojemności – zwykle w przedziale od 0,5 do 2 litrów. W sytuacji, kiedy ważna jest uniwersalność ssaka i jego szerokie zastosowanie, lepiej kupić ssak o średniej wydajności, a dynamikę zasysania regulować np. poprzez zmianę pojemności butli. Także średnica i długość węży ssących mają wpływ na natężenie i dynamikę przepływu zasysanych płynów. Im większa średnica węża, tym większe natężenie przepływu, tym krótszy wąż można zastosować. Zaleca się - również ze względów higienicznych – stosowanie jak najkrótszych wężów o jak największej średnicy. Warto już na samym początku zdecydować, czy placówka będzie stosować butle i zbiorniki na płyny jedno- czy wielokrotnego użytku. Jedne i drugie mają swoje wady i zalety. Wyposażenie jednorazowe jest z pewnością wygodniejsze, minimalizuje niebezpieczeństwo zakażeń i znacznie ułatwia utylizację odessanego materiału, ale też wymaga ciągłego uzupełniania, co pociąga za sobą stałe
koszty. W przypadku zbiorników wielokrotnego użytku do wyboru są butle z poliwęglanu, z polisulfanu i ze szkła. W ich przypadku należy przede wszystkim zwrócić uwagę na łatwość mycia, dezynfekcji i sterylizacji w określonych warunkach – nie wszystkie materiały wielokrotnego użytku można sterylizować w temperaturze powyżej 120°C. W sprzedaży dostępne są specjalne zbiorniki, które precyzyjnie mierzą objętość odessanych płynów. Dodatkowo – jeśli podczas zabiegu pojawia się potrzeba pobrania materiału do diagnostyki, warto skorzystać z gotowych zestawów przeznaczonych do tego celu. Składają się one z pojemników na płyny i specjalnych filtrów do nich dopasowanych, w których gromadzą się fragmenty tkanek, które później – bezpiecznie zamknięte w pojemniku – trafiają do laboratorium do dalszej analizy. Jeśli chodzi o węże ssące, to można mówić o dwóch rodzajach różniących się wytrzymałością na mechaniczne zużycie i odpornością na wysoką temperaturę. Tańsze węże wykonane z PCV mają tendencję do zmiany swojej struktury podczas eksploatacji – stopniowo sztywnieją po kolejnych cyklach sterylizacji, przez co węże stają się podatne na załamania i pojawiają się fragmenty o zmniejszonej wytrzymałości. To grozi zaginaniem się podczas zabiegu, lokalnym zwolnieniem przepływu, a nawet zatkaniem węża. Drugi rodzaj stanowią węże wykonane z silikonu – są droższe, ale znacznie bardziej odporne na sterylizację. Nawet po wielu cyklach sterylizacji zachowują swoje pierwotne właściwości, nie sztywnieją, są trwałe i odporne na zginanie.
mamy zdrowie na oku...
ul. Kłodzka 21A 50-536 Wrocław tel. 71 7271435 | 71 7271425 fax. 71 3336754 e-mail: biuro@piwgoral.pl
Reduktory na butle i do gniazda
Zestawy i lampy nadłóżkowe ścienne, sufitowe
Elementy instalacji gazów medycznych
Zestawy odsysające
Elektrokardiografy, kardiotokografy
Pulsoksymetry
Monitory pacjenta
Z tego artykułu dowiesz się:
www.tms.com.pl
Co wpływa na jakość obrazowania i które parametry ultrasonografów są ważne? Co lepsze – USG typu laptop czy stacja diagnostyczna? Jakie możliwości daje obrazowanie 3D i 4D? Co nowego w ultrasonografii?
ULTRASONOGRAFIA - coraz lepszy sprzęt Bartosz Mazurkiewicz Wysokiej jakości bogato wyposażony ultrasonograf to wydatek rzędu nawet 700 tys. zł, ale to najwyższa półka wysoko wyspecjalizowanych urządzeń. Nie każdy dobry aparat musi tyle kosztować i nie w każdym gabinecie znajdą zastosowanie wszystkie jego funkcje. W takim razie na czym skupić się przy wyborze ultrasonografu? Jak najlepiej dopasować jego parametry do charakteru działalności gabinetu? Czym kierować się przy doborze sprzętu?
Spośród całego rynku diagnostyki
obrazowej ultrasonografia jest zdecydowanie jej największym segmentem i rozwijającym się najbardziej dynamicznie. Na taki stan rzeczy ma wpływ wiele czynników. Przede wszystkim ultrasonografia bardzo szybko staje się metodą diagnostyczną stosowaną powszechnie w codziennej praktyce lekarskiej, co wyraźnie zwiększa zapotrzebowanie
46
na tego rodzaju urządzenia. Ponadto zakres zastosowania USG to już nie tylko gabinety i oddziały radiologii, ginekologii i położnictwa. USG coraz częściej wykorzystywane jest w takich dziedzinach jak endoskopia czy chirurgia. W przeciągu ostatnich kilkunastu lat znacznie wzrosła świadomość znaczenia profilaktyki
w zapobieganiu i leczeniu wielu chorób, przez co zwiększył się także popyt na badania ultrasonograficzne. Dużą popularnością, szczególnie w gabinetach ginekologiczno-położniczych, cieszą się badania obrazowania płodu w technikach 3D i 4D. Dodatkowo połączenie powyższych czynników z bardzo dynamicznym rozwojem prywatnej opieki zdrowotnej w Polsce w ostatnich latach oraz z szerokim dostępem do wielu źródeł finansowania zakupu sprzętu medycznego (np. wsparcie ze środków unijnych, leasing medyczny) sprawiają, że rynek ultrasonografii jest obecnie chyba najszybciej rozwijającą się gałęzią diagnostyki obrazowej. Na rynku pojawiają się nowoczesne urządzenia wykorzystujące innowacyjne technologie, które stosunkowo szybko wchodzą do codziennej praktyki.
Do tej pory zdecydowaną przewagę w liczbie i wartości zakupionego sprzętu miał publiczny sektor opieki zdrowotnej, jednak w ostatnich latach prywatne placówki powoli stają się coraz ważniejszym odbiorcą ultrasonografów. Zdaniem ekspertów prywatni odbiorcy chętnie przeznaczają wyższe kwoty na zaawansowany sprzęt lepszej jakości, gdyż zdają sobie sprawę, że taka inwestycja zwróci im się, i to z nawiązką. Lepsze aparaty pozwalają na rozwój placówki i poszerzenie zakresu oferowanych usług, a to ma bezpośredni wpływ na wysokość zysku z działalności. USG to bardzo prosta metoda prowadzenia badań. Ale to tylko jedna z wielu jej zalet. Badanie ultrasonograficzne można stosować w zasadzie w każdym gabinecie, nie wymaga specjalnego przygotowania ani ze strony pacjenta, ani pod kątem specjalnych osłon czy ochrony radiologicznej, nie ma także wymagań i obwarowań technicznych jak np. w przypadku korzystania z urządzeń z promieniowaniem rentgenowskim. Badanie ultrasonograficzne nie wymaga zaawansowanej analizy, diagnosta natychmiast uzyskuje wynik badania. Skuteczność tej metody opiera się przede wszystkim na jakości i czułości sprzętu oraz na doświadczeniu lekarza prowadzącego badanie.
Standardy technologiczne ultrasonografów bardzo szybko zmieniają się. W polskich placówkach wyraźnie widać poprawę zaawansowania aparatów, ich czułości i dokładności, jakości obrazowania oraz zwiększenie liczby dodatkowych opcji. W postępie technologicznym sprzętu można wyróżnić dwie drogi rozwoju. Z jednej strony producenci koncentrują się na zwiększeniu czułości i dokładności aparatów, poszerzeniu zasięgu obrazowania głowic, udoskonaleniu układów formowania wiązki ultrasonograficznej czy zwiększeniu
Spośród całego rynku diagnostyki obrazowej ultrasonografia jest zdecydowanie jej największym segmentem i rozwijającym się najbardziej dynamicznie. Ultrasonografia bardzo szybko staje się metodą diagnostyczną stosowaną powszechnie w codziennej praktyce lekarskiej, co wyraźnie zwiększa zapotrzebowanie na tego rodzaju urządzenia. liczby kanałów. Ważnymi kierunkami zmian są przede wszystkim wprowadzenie nowych trybów obrazowania oraz dążenie do zwiększenia szybkości przetwarzania obrazu. Udoskonalenie parametrów sprzętu to jedno, natomiast drugą ważną dziedzinę rozwoju stanowi oprogramowanie do analizy i interpretacji uzyskanych obrazów. Widać wyraźny postęp w konstruowaniu coraz bardziej zaawansowanego specjalistycznego oprogramowania, które z jednej strony zwiększa skuteczność samego
badania, a z drugiej – poszerza możliwości wykorzystania sprzętu. Obecnie ultrasonografy to nie tylko aparaty do prowadzenia badań, to już w pełni wyposażone stacje diagnostyczne do analizy, interpretacji, przechowywania i przesyłania danych.
Laptop czy stacja diagnostyczna? Stacjonarne ultrasonografy z pewnością mają większe możliwości, jednak wszędzie
www.mar-med.pl
Zmiany, zmiany, zmiany...
tam, gdzie trzeba szybko i sprawnie wykonać badanie, a transport dużego stacjonarnego sprzętu jest utrudniony, przychodzą z pomocą małe przenośne urządzenia. Powstały one głównie z myślą o oddziałach ratunkowych i oddziałach intensywnej terapii. Warto zaznaczyć, że najnowszej generacji przenośne ultrasonografy typu „laptop” nie odbiegają zbytnio jakością obrazowania od aparatów stacjonarnych. Jednak urządzenia pochodzące od różnych producentów mogą się znacznie różnić jakością, dlatego przed zakupem warto przetestować dostępne oferty. Na co wtedy zwrócić uwagę? Przenośny ultrasonograf musi mieć przynajmniej 2 głowice w standardowym wyposażeniu
47
Jaki ultrasonograf wybrać? Parametry sprzętu będą różne w zależności od przeznaczenia aparatu. Warto przyjrzeć się liczbie i rodzajom trybów obrazowania, głowicom, a także przydatności dodatkowych funkcji. Aż 42% rynku USG na świecie stanowią aparaty do badań ogólnych z dodatkowym wyposażeniem do badań spe-
wych w głąb ciała. Z tego też względu warto inwestować w głowice o szerokim zakresie częstotliwości. Kolejną kwestią jest wybór między głowicami 2D a 3D. Zwykle lepiej wybrać trójwymiarowe, ale posiadanie głowicy dwuwymiarowej nie musi oznaczać niemożności wykonania badań w 3 wymiarach, gdyż możliwe jest uzyskanie trójwymiarowego obrazu z połączonych głowic 2D. W tym celu wystarczy doposażyć aparat w specjalne oprogramowanie do budowania obrazów 3D. Z drugiej strony warto się zastanowić, czy zamiast w oprogramowanie nie zainwestować od razu w głowice wolumetryczne 3D/4D, które znacznie zwiększają możliwości aparatu. Do najbardziej zaawansowanych technologicznie rozwiązań polepszających jakość obrazu, ale jednocześnie najdroższych, należą obecnie głowice wielorzędowe oraz głowice o wysokiej rozdzielczości HD.
Do tej pory zdecydowaną przewagę w liczbie i wartości zakupionego sprzętu miał publiczny sektor opieki zdrowotnej, jednak w ostatnich latach prywatne placówki powoli stają się coraz ważniejszym odbiorcą ultrasonografów. Prywatni odbiorcy chętnie przeznaczają wyższe kwoty na zaawansowany sprzęt lepszej jakości, gdyż zdają sobie sprawę, że taka inwestycja zwróci im się, i to z nawiązką. cjalistycznych. Prognozy mówią, że procent ten będzie się zwiększał, gdyż są to ciągle najchętniej kupowane urządzenia. Standardowo ultrasonografy do badań ogólnych wyposażone są w uniwersalną głowicę do badań powierzchniowych i naczyniowych, konweksową głowicę brzuszną oraz oprogramowanie do ginekologii i urologii. Zakres zastosowania aparatu łatwo można poszerzyć – wystarczy dokupić kilka dodatkowych głowic. To bardzo często stosowane rozwiązanie. Do tego podstawowego wyposażenia warto dokupić moduły kardiologiczne (głowice sektorowe z oprogramowaniem), urologiczne czy ginekologiczno-położnicze (np. głowice endokawitalne). Na rynku dostępnych jest ponad 40 rodzajów głowic do specjalistycznych badań, w tym głowice do badań śródoperacyjnych, laparoskopowe, wolumetryczne, z kanałem biopsyjnym czy matrycowe. Przed wyborem dodatkowych głowic warto zastanowić się, jaki zakres badań będzie oferował gabinet i jakie są możliwości późniejszego uzupełnienia wyposażenia. Warto także zwrócić uwagę na częstotliwość emitowanej fali. Nowoczesne głowice zwykle pozwalają na zmianę częstotliwości w określonym zakresie, np. głowice liniowe najczęściej mają zakres 10 – 14 MHz, a głowice brzuszne – 3,5 – 5 MHz. W ginekologii, gdzie głównie wykonuje się dopochwowe USG, głowice powinny emitować fale o częstotliwości co najmniej 6 MHz. Dzięki regulacji tego parametru można zmieniać głębokość badanych struktur. Im większa częstotliwość, tym mniejsza penetracja fal ultradźwięko-
48
Kolejną kwestią jest liczba kanałów przetwarzania obrazu – im więcej, tym lepiej. Podobnie tryby obrazowania – warto zadbać, aby ultrasonograf był wyposażony w wiele
trybów, bo one poszerzają możliwości diagnostyczne aparatu. Warto zwrócić uwagę także na liczbę gniazd głowic, opcje dołączenia nowych podzespołów, tryb zasilania, możliwość analizy, archiwizacji i przesyłania danych czy opcję podłączenia do centralnej sieci informatycznej. Bardzo ważną funkcją, która powoli staje się standardem w polskich aparatach, jest funkcja eliminacji szumów i artefaktów powstających przez przepływ krwi lub obecność tkanki tłuszczowej.
Jakość obrazowania przede wszystkim Chcąc wybrać ultrasonograf o jak najlepszych parametrach, warto kierować się zasadą: „jak najwyższa jakość obrazowania w jak najkrótszym czasie”. Standardem staje się wyposażenie aparatu w tryb obrazowania harmonicznego, często także z odwróconym impulsem (w tzw. technologii inwersji fazy). Wyższą jakość obrazu uzyskuje się, jeśli w urządzeniu wykorzystano technologię skrzyżowanego, wielokierunkowego rozchodzenia się fal ultradźwiękowych. Dzięki temu powstające obrazy są wyraźniejsze i mają dokładnie zaznaczone granice tkanek. W aparatach pojawia się coraz więcej innowacyjnych trybów obrazowania, np.: wysokiej jakości obrazowanie dopplerowskie (power, color, kierunkowe, tkankowe, pulsacyjne), tomograficzne, trapezoidalne, panoramiczne, z użyciem kontrastu oraz tzw. pomiary
www.tms.com.pl
z zakresem pracy co najmniej do 12 MHz i opcją obrazowania harmonicznego. Jak w każdym sprzęcie przenośnym, ważna jest jego wytrzymałość i łatwość przenoszenia. Przede wszystkim musi być lekki (średnia waga to około 6 – 8 kg), szybko i sprawnie uruchamiać się, być wyposażony w długo pracującą i szybko ładującą się baterię (standardem jest działanie przez 60 – 90 min bez zewnętrznego zasilania).
objętościowe. Coraz większą popularnością, szczególnie w ginekologii i położnictwie, cieszy się także obrazowanie w trzecim i czwartym wymiarze oraz obrazowanie serca płodu na żywo. Dla jakości uzyskanych obrazów mają znaczenie także takie funkcje jak: automatyczna optymalizacja obrazu, redukcja artefaktów w czasie rzeczywistym, automatyczny pomiar objętości badanych struktur, opcja„wirtualnego skalpela”, który pozwala na cyfrową obróbkę trójwymiarowych obrazów.
Obrazowanie 3D i 4D – coraz większe możliwości Wprowadzenie technologii obrazowania w trzecim i czwartym wymiarze przyczyniło się do znacznej popularyzacji tego rodzaju badań i stało się bardzo przydatnym narzędziem diagnostycznym w takich dziedzinach jak ginekologia, położnictwo czy onkologia. W szczegółowej diagnostyce piersi, badań płodu czy obrazowania serca obrazowanie 3D/4D znacznie zwiększyło możliwości i skuteczność badań ultrasonograficznych. Wśród specjalistów czasami pojawia się pytanie, czy duża popularność badań w 3D i 4D – szczególnie w gabinetach ginekologiczno-położniczych – wynika z rzeczywistej realnej potrzeby, czy to raczej wymóg mody i efekt celowych działań marketingowych. Zdania na ten temat są podzielone, jednak nie da się zaprzeczyć, że metoda ta ma olbrzymie możliwości.
W przeciągu ostatnich kilkunastu lat znacznie wzrosła świadomość znaczenia profilaktyki w zapobieganiu i leczeniu wielu chorób, przez co zwiększył się także popyt na badania ultrasonograficzne. wpływ na budowanie i zacieśnianie więzów emocjonalnych. Ponadto głowice 4D pozwalają na konstruowanie modelu serca płodu w ruchu, co jest bardzo przydatne przy badaniu potencjalnych nieprawidłowości. W takich ultrasonografach bardzo ważna jest opcja obrazowania tomograficznego, które nie tylko jest w stanie precyzyjnie obliczyć objętość badanej bryły, ale też pozwala na uzyskanie obrazu w wielu płaszczyznach oraz jego „cięcie” pod dowolnym kątem. Obrazowanie w trzecim i czwartym wymiarze ma też coraz szersze zastosowanie w diagnostyce wielu poważnych chorób z innych
dziedzin, np. w kardiologii. Aparaty z głowicami matrycowymi 3D są w stanie zbudować trójwymiarowy obraz całego serca w ciągu tylko jednego cyklu pracy. Obrazowanie wolumetryczne znalazło także zastosowanie przy diagnostyce zmian w piersiach – pozwala na automatyczne obrazowanie piersi w koronarnej płaszczyźnie skanowania. Co więcej – głowice 3D/4D pozwalają na budowanie wirtualnych obrazów brył objętościowych, które po zapisaniu w pamięci aparatu mogą być później bardzo dokładnie analizowane przy pomocy specjalistycznego oprogramowania.
www.mar-med.pl
Już w rutynowych badaniach ciężarnych techniki 3D/4D pozwalają na dokładne przyjrzenie się szczegółom anatomicznym rozwijającego się płodu oraz wychwycenie wszelkich nieprawidłowości na bardzo wczesnym etapie. Inną zaletą tej metody, często podkreślaną przez psychologów, jest fakt, że rodzice mogą zobaczyć swoje nienarodzone dziecko, co ma ogromny
Co nowego w ultrasonografii? Do najnowszych technologii podbijających polski rynek w ostatnim czasie można zaliczyć: elastografię tradycyjną i wirtualną, obrazowanie bryłowe i tomograficzne, głowice silikonowe, połączenie obrazowania z nawigacją oraz nowe technologie łączące techniki ultrasonografii, tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Elastografia wirtualna – to technologia różnicująca tkanki na podstawie ich elastyczności, co pozwala odróżnić zdrowe tkanki od chorych. Elastografia tradycyjna (tzw. fizyczna, uciskowa) umożliwiała detekcję zmian położonych powierzchniowo. Dopiero wykorzystanie technologii opartej na prędkości rozchodzenia się tzw. fali ubocznej pozwoliło na obrazowanie tkanek i organów położonych głębiej. Dzięki temu elastografia wirtualna umożliwiła badanie struktur dotychczas niedostępnych dla tradycyjnych ultrasonografów.
USG z nawigacją, TK i MRI – to innowacyjna metoda połączenia obrazów uzyskanych dzięki USG, TK i MRI, która pozwala na dokładną nawigację w czasie rzeczywistym prowadzonego badania lub zabiegu. Do tej pory ta technologia znalazła zastosowanie w radiologii interwencyjnej, przy pobieraniu biopsji i usuwaniu tkanek miękkich. System ten pozwala na nakładanie obrazów uzyskanych z wcześniejszych badań (TK czy MRI) z obrazami USG uzyskanymi w czasie rzeczywistym. Specjalne oprogramowanie analizuje i „składa” obrazy do trójwymiarowego modelu struktury anatomicznej, który ułatwia dalszą analizę. O krok dalej idzie dołączenie do tego systemu jeszcze nawigacji, co jest szczególnie przydatne przy prowadzeniu skomplikowanych zabiegów w trudno dostępnych miejscach. Podczas operacji korzysta się z instrumentów z wbudowanymi czujnikami, które wysyłają sygnał do aparatu. Dzięki temu dokładnie wiadomo, w którym miejscu operowanej tkanki się znajdują. Na bazie położenia instrumentów i wcześniejszych
obrazów z badań, oprogramowanie buduje rzeczywistą mapę danego obszaru ciała, co pozwala na bardzo dokładną nawigację i precyzyjne zaplanowanie dalszego przebiegu operacji. Głowice silikonowe – to głowice, w których tradycyjne elementy piezoelektryczne zostały zastąpione przez miniaturowe membrany silikonowe. To skutkuje znacznym zmniejszeniem rozmiaru głowicy oraz poprawieniem szybkości ich działania. Szacuje się, że technologia ich produkcji będzie znacznie tańsza od obecnych kosztów wytwarzania głowic USG. Pojawiają się opinie, że głowice silikonowe mogą zrewolucjonizować rynek wyposażenia do ultrasonografów. Inne innowacyjne funkcje: o brazowanie panoramiczne, łączenie obrazów pochodzących z różnych głowic a utomatyczna detekcja zmian ogniskowych oraz ich automatyczne pomiary w 2D i 3D a utomatyczne pomiary planimetryczne w badaniach położniczych
49
Z tego artykułu dowiesz się: Czy cyfrowe RTG to już standard? Co w sytuacji, jeśli placówka dysponuje dobrej jakości sprzętem analogowym? Ile kosztuje organizacja pracowni rentgenowskiej? Jak przenośne systemy RTG ułatwiają pracę personelu?
RTG - nieunikniona cyfryzacja Magdalena Kopacz Nie uciekniemy przed cyfryzacją aparatów RTG. Co więcej – zostało już niewiele czasu na dostosowanie sprzętu do wymagań prawnych, które będą obowiązywały od połowy 2014 roku. Już teraz warto pomyśleć nad ucyfrowieniem swojego sprzętu RTG lub zakupem nowego aparatu. Koszt takiej inwestycji waha się w przedziale od kilkuset tysięcy do nawet 2 mln zł.
Decydując
się na zakup sprzętu do badań rentgenowskich, należy przede wszystkim przemyśleć kwestię sposobu przetwarzania danych (analogowe, cyfrowe), obszaru zastosowania (fluoroskopia, radiografia) czy mobilności aparatu (stacjonarny, mobilnym ze stołem, z ramieniem, na kolumnie). Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na parametry techniczne i możliwości funkcjonalne aparatu RTG.
Z wielu powodów rentgenografia cyfrowa (tzw. DR – ang. Digital Radiography) staje się obecnie obowiązującym standardem. Trudno przecenić korzyści płynące z radiografii cyfrowej – pozwala na uzyskanie znacznie lepszej jakości obrazowania w porównaniu ze zdjęciami analogowymi, umożliwia wtórną obróbkę obrazów niezależną od momentu wykonania badania, znacznie ułatwia dystrybucję i archiwizację obrazów. W dobie powszechnej informatyzacji placówek medycznych zwrócenie ku cyfrowym rozwiązaniom wydaje się być logiczną tendencją. Ale nie tylko dlatego placówki coraz częściej decydują się na zakup cyfrowego sprzętu. Należy także pamiętać o tym, że od sierpnia 2014 roku zacznie obowiązywać ustawa o systemie informacji medycznej, zgodnie z którą wszelka dokumentacja medyczna musi być zapisana w formie elektronicznej. Pociągnie to za sobą małą rewolucję w placówkach medycznych w systemie obiegu dokumentów, w tym także cyfryzację badań obrazowych. Tę tendencję zauważyli już wszyscy czołowi producenci sprzętu rentgenowskiego, co pociągnęło za sobą poszerzenie oferty o aparaty w pełni cyfrowe. W polskich placówkach wciąż przeważającą część sprzętu RTG stanowią aparaty analogowe. Ale to się zmienia. Obecnie inwestycja w nowy sprzęt to w większości przypadków zakup aparatów w pełni cyfrowych. Dla placówek, które
50
stosunkowo niedawno kupiły RTG i dysponują dobrej jakości sprzętem analogowym, sprawdzoną alternatywą będzie jego ucyfrowienie, czyli inwestycja w system radiografii pośredniej (tzw. CR – ang. Computed Radiography), dzięki której analogowe obrazy są przetwarzane na cyfrowe dane. Samo ucyfrowienie jest zdecydowanie tańsze od kosztów inwestycji w nowy aparat cyfrowy, a dodatkowo pozwala na eliminację stałych kosztów zakupu i utylizacji klisz i odczynników oraz okresowego serwww.techpol.lublin.pl
Aparat cyfrowy w standardzie?
wisu wywoływarek. Tego typu wydatki są uciążliwe szczególnie dla małych placówek, gdzie sprzęt jest rzadziej wykorzystywany. I co ważne – przejście na radiografię cyfrową oznacza dla szpitala nieporównywalnie wyż-
szy standard pracy personelu oraz opieki nad pacjentem. Cyfrowe obrazowanie to nie tylko polepszenie jakości obrazu, to też redukcja dawki promieniowania poprzez zmniejszenie liczby powtórzeń i eliminację szkodliwych odczynników.
Co wybrać, aby nie przepłacić, a mieć sprzęt wysokiej jakości? Czy lepiej zainwestować w droższy sprzęt cyfrowy, którego koszt waha się w przedziale od kilkuset do nawet 2 mln zł? Czy może lepiej kupić analogowy aparat, ale z systemem ucyfrowienia pośredniego? Koszt tego drugiego rozwiązania, w zależności od rodzaju urządzenia i dodatkowych opcji obrazowania, to wydatek rzędu od kilkuset do 700-800 tys. zł. Rozważając kupno aparatu RTG warto zastanowić się nad liczbą i rodzajem badań wykonywanych w placówce oraz – co często jest kluczową kwestią – od możliwości finansowych danej jednostki. Obecnie specjaliści odradzają kupno analogowego RTG bez systemu pośredniej cyfryzacji, a takie rozwiązanie eliminuje koszty ponoszone na materiały do wywoływania obrazów, organizację ciemni czy utylizację odpadów. W sprzęcie analogowym na cenę mają wpływ przede wszystkim jakość i rodzaj zastosowanej lampy, moc aparatu, stopień jego automatyzacji oraz liczba dodatkowych funkcji. Z kolei w cyfrowym RTG na cenę ma wpływ wiele parametrów. Najważniejszą kwestią jest konfiguracja aparatu (typ i liczba detektorów) oraz stopień automatyzacji systemu do obrazowania. Cena jest także zależna od: sposobu montażu (podłogowy czy sufitowy), zakresu wykonywanych zabiegów (uniwersalny, kostno-płucny, itd.), parametrów technicznych urządzenia, rodzaju generatora oraz dodatkowych opcji obrazowania (np. do kości długich, moduły pediatryczne).
Systemy redukcji dawki promieniowania Nowoczesne aparaty RTG są często wyposażone w dodatkowe moduły mające za zadanie zminimalizowanie dawki promieniowania emitowanej przez urządzenie. Można do nich zaliczyć różnego rodzaju przesłony, filtry promieniowania, automatyczne systemy korekcji dawki i czasu promieniowania w zależności od grubości i gęstości badanego obszaru ciała. To ostatnie rozwiązanie sprawdza się zwłaszcza przy badaniu otyłych pacjentów oraz w diagnostyce pediatrycznej.
www.carestream.pl
Ile to kosztuje?
Decydując się na zakup sprzętu do badań rentgenowskich, należy przede wszystkim przemyśleć kwestię sposobu przetwarzania danych (analogowe, cyfrowe), obszaru zastosowania (fluoroskopia, radiografia) czy mobilności aparatu (stacjonarny, mobilnym ze stołem, z ramieniem, na kolumnie). Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na parametry techniczne i możliwości funkcjonalne aparatu RTG. Dla opłacalności inwestycji ważna jest także wydajność urządzenia oraz dostępność do specjalistycznego oprogramowania. Jak widać rozpiętość cenowa jest znaczna, a należy zaznaczyć, że koszt samego aparatu to nie wszystko. Na koszt organizacji pracowni diagnostyki obrazowej składa się także kwestia przygotowania pomieszczeń, montaż elementów ochrony radiologicznej i regularne serwisowanie sprzętu. Do systemów obrazowania cyfrowego trzeba jeszcze doliczyć koszt diagnostycznej stacji
opisowej, specjalistycznego oprogramowania oraz systemu PACS. Warto zastanowić się nad inwestycją w radiologiczną platformę cyfrową (PACS/RIS) umożliwiającą zapis badań obrazowych w formie cyfrowej. Taka specjalistyczna platforma pozwala na przesyłanie, archiwizowanie, opisywanie oraz udostępnianie wyników badań w całej placówce. Co więcej – system można także wyposażyć w moduł teleradiologiczny, który umożliwia zdalne opisywanie wyników badań oraz prowadzenie konsultacji medycznych z lekarzami pracującymi w innych placówkach.
51
Na co dzień przydatne są nie tylko zaawansowane moduły, ale też wszelkie rozwiązania, które ułatwią przeprowadzenie diagnostyki. Bardzo często zdarzają się sytuacje, kiedy transport chorego do pracowni radiologicznej ze względu na jego stan zdrowia jest bardzo utrudniony lub wręcz niemożliwy. W takich sytuacjach na ratunek diagnostom przychodzą mobilne stacje diagnostyczne, które pozwalają na wykonywanie zdjęć przy łóżku chorego. Tego typu urządzenia cieszą się coraz większą popularnością głównie w izbach przyjęć, w oddziałach ratunkowych i w ortopedii. Te nieco mniejsze od stacjonarnego sprzętu, mobilne aparaty mają wszystko, co potrzebne jest do uzyskania wysokiej jakości zdjęć: generatory o wysokiej mocy, dobre detektory, systemy pozwalające na ograniczenie liczby powtórzeń, wygodny system jezdny, układ pozwalający na dopasowanie głowicy do położenia pacjenta. Ciekawą opcją jest wyposażenie mobilnych aparatów w dedykowane oprogramowanie, które pozwala na autopozycjonowanie lampy. Daje się słyszeć opinie, że te mobilne stacje rentgenowskie mogą stać się ciekawą alternatywą dla aparatów stacjonarnych, szczególnie w mniejszych placówkach. Kolejną ciekawą opcją są aparaty RTG z ramieniem C lub U. Szczególną popularnością cieszą się one na oddziałach ortopedii i chirurgii urazowej. Ramiona C lub U służą do śródoperacyjnego monitorowania stanu pacjenta, co pozwala na wykonanie zdjęć dowolnego obszaru ciała na stole operacyjnym w dowolnym momencie. Dzięki temu możliwa jest stała kontrola przebiegu operacji. Do stosowania tego typu urządzeń wymagane jest posiadanie
www.mar-med.pl
RTG w codziennej pracy
Z wielu powodów rentgenografia cyfrowa staje się obecnie obowiązującym standardem. Trudno przecenić korzyści płynące z radiografii cyfrowej – pozwala na uzyskanie znacznie lepszej jakości obrazowania w porównaniu ze zdjęciami analogowymi, umożliwia wtórną obróbkę obrazów niezależną od momentu wykonania badania, znacznie ułatwia dystrybucję i archiwizację obrazów.
Ochrona radiologiczna pomieszczeń w pobliżu pracowni RTG – jak to zrobić? Organizacja i wyposażenie pracowni diagnostyki obrazowej pociąga za sobą także obowiązek zabezpieczenia sąsiadujących pomieszczeń przed szkodliwym wpływem promieniowania. Należy wziąć pod uwagę zabezpieczenie ścian, podłóg, sufitów, montaż specjalistycznych drzwi ochronnych i osłon okiennych, a nawet zakup parawanów ochrony radiologicznej. W przypadku podłóg, ścian i sufitów zwykle stosuje się ochronne w arstwy blachy ołowianej. Alternatywą są panele z warstwą ołowianą chroniącą przed przenikaniem promieniowania. Drzwi przeciwradiacyjne również powinny mieć wewnątrz konstrukcyjnie wbudowaną warstwę zatrzymującą promieniowanie – o grubości zależnej od emisji z pracowni radiologicznej. Ważne, aby drzwi były jednocześnie lekkie i trwałe. Okna w pracowni radiologicznej muszą spełniać określone wymogi: nie mogą się otwierać, muszą posiadać wewnątrz ołowianą warstwę oraz być tak skonstruowane, aby nie zbierać i nie gromadzić zanieczyszczeń. Alternatywą jest montaż przeciwradiacyjnych osłon okiennych o analogicznych parametrach. Wskazane jest, aby okna lub osłony okienne łączyły się i konstrukcyjnie nawiązywały do paneli i wykończenia ścian. Uzupełnieniem standardowego wyposażenia pracowni radiologicznej są parawany przeciwradiacyjne. Mają one głównie zastosowanie w sytuacjach, kiedy zaistnieje potrzeba skorzystania z przenośnych aparatów RTG – w izbach przyjęć, gabinetach czy w salach chorych przy łóżku pacjenta. Dzięki nim można łatwo ograniczyć strefę emisji promieniowania w dowolnym miejscu placówki.
52
stołu operacyjnego z tzw. przeziernością, czyli przenikalnego dla promieniowania. Konstrukcja ramion U pozwala na wykonanie prześwietleń nie tylko na stole operacyjnym, ale także u pacjentów stojących i tych siedzących na wózkach. Największą zaletą tego typu systemów jest właśnie możliwość dopasowania aparatu do położenia pacjenta, bez potrzeby pionizacji lub przenoszenia go na stół. Najnowsze aparaty RTG mogą pracować w kilku trybach radiografii cyfrowej i fluoroskopii (w tym także pulsacyjnej). Urządzenia łatwo dopasować do możliwości placówki – na rynku są do wyboru aparaty RTG różnej wielkości, ze zmienną konfiguracją monitorów, połączonych bezpośrednio z aparatem, umocowanych na stacji diagnostycznej, na wysięgniku lub podwieszanych do sufitu. Producenci proponują także mnóstwo modułów dodatkowych - warto rozważyć taką opcję. Dzięki temu można znacznie poszerzyć możliwości diagnostyczne aparatu – wykorzystać go m.in. do zabiegów naczyniowych czy gastroenterologicznych.
Z tego artykułu dowiesz się:
www.tms.com.pl
Jak rozwijają się technologie na rynku tomografii komputerowej? Co wpływa na jakość obrazowania TK? Ile kosztuje tomograf i co wpływa na cenę?
TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA - standard coraz wyżej Julia Milewska Obniżenie dawki promieniowania, rozwój specjalistycznego oprogramowania czy skrócenie czasu badania – to tylko niektóre z kierunków, w których zmierza rozwój tomografii komputerowej. Aparaty, które jeszcze kilka lat temu zaliczały się do klasy premium, obecnie stały się standardem. Co wpływa na tak intensywne tempo zmian na rynku TK? Na jakie parametry warto zwrócić uwagę przy kupnie sprzętu?
Kilka ostatnich lat przyniosło dużo
zmian na rynku diagnostyki obrazowej, szczególnie w sektorze tomografii komputerowej. Z jednej strony widać wyraźną tendencję w intensywnym rozwoju technologii obrazowania tomograficznego, z drugiej – upowszechnienie i zwiększenie dostępu do badań TK dla pacjentów. Dla wielu placówek zakup tomografu komputerowego stał się możliwy
dzięki dodatkowemu finansowaniu z funduszy unijnych, środków samorządowych czy narodowych programów profilaktycznych. Nowoczesna pracownia radiologiczna jest jedną z najbardziej pożądanych części każdej placówki. Trzeba jednak przyznać, że zakup sprzętu i organizacja pracowni to niemały wydatek. Inwestycjom w tomografię nie sprzyjają także wytyczne Narodowego Fun-
duszu Zdrowia, które nie podają precyzyjnie parametrów wymaganego sprzętu. Zakup nowoczesnego tomografu ma olbrzymi wpływ na poziom diagnostyki w placówce, a co za tym idzie – ma duże znaczenie dla wysokiej jakości leczenia pacjentów.
Poprzeczka coraz wyżej Obecnie najczęściej kupowane są tomografy 16-rzędowe, które jeszcze kilka lat temu stanowiły wyższą półkę aparatów. Technologia TK rozwija się bardzo dynamicznie, o czym najlepiej świadczy fakt, że jeszcze kilka lat temu za najbardziej zaawansowane uważano tomografy 64-rzędowe, podczas gdy obecnie najwyższą półkę technologiczną stanowią urządzenia 320-rzędowe z czasem akwizycji poniżej pół sekundy. Za klasę średnią uznaje się tomografy 64- lub 16-rzędowe
53
www.tms.com.pl
z bogatym dodatkowym wyposażeniem, które wykorzystuje się do badań z zakresu: pulmonologii, neurologii, angiologii, ortopedii czy onkologii. Wybór aparatu powinien być uzależniony przede wszystkim od zakresu i liczby prowadzonych badań. Jeśli placówka wykonuje ok. 10-15 podstawowych badań obrazowych dziennie (np. jamy brzusznej, klatki piersiowej), to wystarczający będzie podstawowy typ aparatu 16-rzędowego ze standardowym wyposażeniem, stosunkowo tani w eksploatacji i prosty w obsłudze. Z kolei przy badaniach naczyniowych i kardiologicznych należy rozważyć inwestycję w sprzęt bardziej zaawansowany (przynajmniej 64-rzędowy), a optymalny byłby w tym przypadku tomograf 128-rzędowy. Urządzenia w tej klasie pozwalają wykonać dziennie od 20 do 30 zaawansowanych badań. Aparaty premium to klasa „128+”, dotychczas wykorzystywana głównie przez wyspecjalizowane placówki naukowe. Tego rodzaju sprzęt pozwala wykonywać nawet do 100 badań dziennie, co zwykle pokrywa pełen zakres kliniczny badań tomografii komputerowej. Urządzenia klasy premium umożliwiają nie tylko wykonywanie większej liczby zabiegów w krótszym czasie
Nowoczesna pracownia radiologiczna jest jedną z najbardziej pożądanych części każdej placówki. Trzeba jednak przyznać, że zakup sprzętu i organizacja pracowni to niemały wydatek. i przy mniejszej dawce promieniowania, ale także otwierają przed placówką perspektywę prowadzenia badań funkcjonalnych. W rozwoju technik obrazowania TK widoczny jest trend redukcji dawki szkodliwego promieniowania. Ostatnie kilka lat przyniosło wiele zmian na tym polu, głównie za sprawą rekonstruktorów iteracyjnych i zaawansowanych systemów informatycznych (tzw. rekonstruktorów obrazu). Dzięki temu dawkę promieniowania można zredukować nawet o 80%. Inne zauważalne kierunki rozwoju to przede wszystkim rozwój dedykowanego oprogramowania i postprocessingu obrazów tomograficznych. Co wpływa na jakość obrazowania TK? Wśród najważniejszych parametrów technicznych wyróżnia się: rzędowość (czyli liczbę warstw obrazu generowaną podczas jednego obrotu
Dodatkowe funkcje – jeszcze więcej możliwości Spiralna TK – technologia oparta na ciągłym ruchu obrotowym układu lampa-detektor, podczas którego pacjent przesuwa się wzdłuż badanej powierzchni. Daje to możliwość zebrania informacji o całej objętości ciała, a nie tylko o warstwach. Angio-TK – opcja dedykowana do kardiologii, pozwalająca na szczegółowe skanowanie naczyń nawet o bardzo małej średnicy. Angio-TK znajduje zastosowanie przy ocenie stopnia nasilenia zmian miażdżycowych w tętnicach szyjnych i kręgowych, w diagnostyce tętniaków i nadciśnienia, a także przy krwotokach w obrębie ośrodkowego układu nerwowego.
54
gantry), wielkość emitowanej dawki promieniowania, wydajność (liczbę badań wykonywanych w ciągu dnia), szybkość obrazowania i czas akwizycji (czyli czas uzyskania jednej warstwy obrazu). Większość wymienionych parametrów jest ze sobą powiązana – im większa liczba rzędów, tym wydajniejszy tomograf; im lepsze oprogramowanie, tym szybciej rekonstruowane są obrazy.
Ile kosztuje tomograf? Na cenę sprzętu do tomografii komputerowej wpływa wiele czynników. Podstawą jest konstrukcja detektora i układu lampa-generator. Koszty rosną w zależności od doposażenia tomografu w dodatkowe aplikacje, specjalistyczne moduły, systemy iteracyjne czy zaawansowane oprogramowanie. Cena konkretnego urządzenia bazowego może wahać się nawet o 40-50% w zależności od towarzyszącego wyposażenia, dodatkowych aplikacji czy liczby konsol. Warto pamiętać, że istotnymi składnikami wpływającymi na cenę są długość gwarancji i koszt serwisowania. Te dwa parametry mogą zwiększyć kwotę końcową nawet o 25-30% wartości nowego aparatu. Tomografy 2-, 4- lub 8-rzędowe to wydatek sięgający około 1 mln zł, urządzenia klasy średniej (16- i 64-rzędowe) to inwestycja rzędu od 1,5 do 3 mln zł. Koszt najnowocześniejszych tomografów 320-rzędowych sięga do poziomu około 2 mln euro.
Z tego artykułu dowiesz się: I le kosztuje aparat do rezonansu magnetycznego? Jaki jest koszt organizacji pracowni diagnostycznej? Jakie parametry sprzętu są ważne?
REZONANS MAGNETYCZNY - kosztowna inwestycja Julia Milewska
www.tms.com.pl
Zakup sprzętu i organizacja pracowni rezonansu magnetycznego to wydatek rzędu kilku milionów złotych. Co składa się na tak wysoki koszt inwestycji? I na co zwrócić uwagę, aby dobrze wydać te pieniądze?
Przybliżony koszt zakupu śred-
niej klasy skanera do rezonansu magnetycznego i organizacji pracowni waha się w przedziale od 3,5 do 5 milionów złotych. To poważny wydatek i nie każdego na to stać. Mimo dużych kosztów, trzeba pamiętać o olbrzymich możliwościach diagnostycznych MRI. W przypadku wieku chorób techniki rezonansu stały się standardem, a niekiedy są jedyną dostępną formą diagnostyki.
Co wpływa na cenę? Na koszt organizacji i wyposażenia pracowni składa się wiele czynników, w tym przede wszystkim parametry skanera, takie jak: amplituda i prędkość narastania gradientów oraz shimm wyższego rzędu. Jakość obrazowania rezonansu jest związana z natężeniem
pola magnetycznego, a to z kolei z liczbą i rodzajem cewek. Im bardziej specjalistyczne badania (neurologiczne, ortopedyczne, kardiologiczne aż po badania całego ciała), tym różnice w koszcie zakupu cewek będą większe. Obecnie najchętniej kupowane są systemy o natężeniu pola 1,5 T i – zdaniem specjalistów – są one wystarczające dla większości placówek wykonujących standardowe badania. Duży wpływ na cenę ma zaawansowane oprogramowanie, związane bezpośrednio z rodzajem wykonywanych badań. Kosztowne może być także wyposażenie urządzenia w specjalistyczne aplikacje kliniczne. W zależności od liczby użytkowników różna będzie liczba potrzebnych stacji lekarskich – a to też kosztuje. Specjaliści zgodnie twierdzą, że warto
inwestować w sprzęt co najmniej o jeden poziom powyżej minimalnych kryteriów odpowiadających zakresowi oferowanych świadczeń. Takie rozwiązanie daje możliwość późniejszego poszerzenia zakresu badań, a z drugiej strony – ułatwia dostosowanie do stale zmieniających się wymogów Narodowego Funduszu Zdrowia. W przypadku tak zaawansowanego sprzętu jak rezonans magnetyczny, należy wziąć pod uwagę parametry gwarantujące większe możliwości, a nie te podstawowe, które zwykle są wskazywane w specyfikacjach przetargowych.
Dodatkowe koszty Ale sam aparat MRI to nie wszystko. Końcowa kwota jest uzależniona także od kosztów adaptacji pomieszczeń, należy także doliczyć
55
wydatki na serwisowanie sprzętu. Warto przekalkulować także późniejsze koszty eksploatacji, takie jak pobór mocy czy zużycie helu chłodzącego magnes. Na rynku dostępne są już wersje energooszczędne, które pozwalają na znaczne zmniejszenie zużycia energii, a więc i spore oszczędności.
www.tms.com.pl
Wydatki na przystosowanie pomieszczeń pod pracownię rezonansu magnetycznego są znacząco niższe jeśli wymienia się jedynie aparat na nowy, a pomieszczenia już są dostosowane do pracy w polu magnetycznym. Jeśli natomiast pracownia tworzona jest od podstaw, to trzeba liczyć się z wydatkami na dodatkowe wzmocnienie stropów, ochronę radiologiczną i magnetyczną, stworzenie drogi transportowej, zakup dodatkowego wyposażenia. Na rynku dostępne są urządzenia skonstruowane z myślą o pracy w środowisku pracującego rezonansu magnetycznego – stacje monitorujące czynności życiowe pacjenta podczas badania, przystosowane do niezakłóconej pracy w silnym polu magnetycznym. Standardowo przy MRI instaluje się klatkę Faradaya, która izoluje cały system od zakłóceń radiowych z zewnątrz. O pomoc w adaptacji urządzeń warto poprosić wykwalifikowaną firmę, która pomoże w przygotowaniu projektu, przeprowadzi pomiary oraz zajmie się kompleksowo adaptacją pracowni.
Przybliżony koszt zakupu średniej klasy skanera do rezonansu magnetycznego i organizacji pracowni waha się w przedziale od 3,5 do 5 milionów złotych. To poważny wydatek i nie każdego na to stać. Mimo dużych kosztów, trzeba pamiętać o olbrzymich możliwościach diagnostycznych MRI. Jakie parametry są ważne? Według rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2011 roku w sprawie skanerów do rezonansu magnetycznego aparaty o indukcji pola 1,5 T należą do klasy urządzeń o amplitudzie 30 mT/m i prędkości narastania gradientów w tempie 120 mT/m/ms. Aby na takim sprzęcie prowadzić bardziej zaawansowane badania (np. spektroskopowe, kardiologiczne, perfuzyjne czy dyfuzyjne całego ciała) należy doposażyć go w shimm wyższego rzędu. O krok dalej idą aparaty MRI o indukcji pola 3 T z wielokanałowymi układami RF, dzięki czemu aparat automatycznie dopasowuje amplitudę, moc i modulację do każdego pacjenta. Do ważnych parametrów MRI zalicza się liczbę kanałów odbiorczych (im więcej, tym lepiej), systemy informatyczne dedykowane do badania i analizy konkretnych obszarów ciała, liczba stacji lekarskich, sprawny system gradientów. Intensywnie rozwijają się technologie pozwalające na zwiększanie szybkości akwizycji przy
56
jednoczesnym zachowaniu jakości diagnostycznej obrazu. Nowoczesne aparaty MRI stawiają także na ergonomię pracy ze sprzętem, komfort pacjenta oraz łatwość eksploatacji w co-
dziennej pracy. Ważny jest poziom hałasu w czasie badania i wielkość komory wewnątrz gantry (te najnowsze mają średnicę otworu ponad 70 cm) - te parametry są szczególnie istotne przy badaniach pediatrycznych. Dla bezpieczeństwa ważne są sprawne systemy klimatyzacji, chłodzenia oraz odprowadzania i awaryjnego ujścia helu.
MRI - nowinki technologiczne MRg-FUS (ang. Magnetic Resonance Guided Focused Ultrasound) – technologia wykorzystywana do niszczenia zmienionych chorobowo tkanek przy użyciu wiązki ultradźwięków sterowanych za pomocą rezonansu magnetycznego. Skoncentrowane wiązki ultradźwięków krzyżowane są w rejonie zmiany chorobowej i niszczą ją, bez potrzeby wykonywania inwazyjnego zabiegu. Metoda jest całkowicie bezpieczna, stosowana z powodzeniem np. do leczenia mięśniaków macicy. Obrazowanie DWI (ang. Dyfusion Weighted Imaging) – metoda opierająca się na pomiarze dyfuzji cząstek wody w tkankach. Dobrze sprawdza się w diagnostyce ostrych udarów mózgu, leczeniu guzów i innych badaniach układu nerwowego. Obrazowanie DWI pozwala na bardzo wczesne stwierdzenie stanów patologicznych w OUN. Whole body DWI – to rozwinięcie techniki DWI, dzięki któremu możliwe jest obrazowanie całego ciała pacjenta podczas pojedynczego badania MRI. Ta metoda wykorzystywana jest szeroko w onkologii, m.in. w badaniach pierwotnych guzów i przerzutów. Ułatwia także monitorowanie postępu terapii. Duże nadzieje wiąże się z tą metodą w diagnostyce nowotworowej do różnicowania zmian w nerkach, wątrobie, piersiach i prostacie.
Z tego artykułu dowiesz się: laczego warto inwestować w cyfrowe systemy mammograficzne? D Ile kosztuje dobry mammograf? Z czego wynika przewaga sprzętu cyfrowego nad analogowym? Na które parametry mammografu warto zwrócić uwagę przed zakupem?
MAMMOGRAFY - cyfrowe obrazy dla lepszej jakości Julia Milewska Cyfrowe mammografy stają się standardem w polskich placówkach. Jednak to spora inwestycja rzędu przynajmniej 1 mln zł. Co zrobić, jeśli placówki nie stać na taki wydatek, a dysponuje dobrej jakości sprzętem analogowym? I dlaczego warto inwestować w cyfrowe systemy mammograficzne?
Celem
badań przesiewowych jest wykrycie wczesnych stadiów nowotworów nie ujawnionych jeszcze klinicznie. W sytuacji stwierdzenia podejrzanych zmian, pacjentka jest kierowana do dalszej diagnostyki. Im wcześniej wykryte zmiany, tym większa szansa na wyleczenie. A bez pomocy dobrego sprzętu do mammografii szansa na ich dostrzeżenie jest niewielka. Z roku na rok jakość badań mammograficznych w Polsce stale się poprawia. Na taki stan rzeczy składa się nie tylko wyposażenie w coraz lepszy sprzęt i większe fundusze na doposażenie pracowni obrazowych i kształcenie diagnostów, ale także liczne akcje społeczne zachęcające do zgłaszania się na badania profilaktyczne. Mimo poprawiającej się sytuacji, największym problemem polskiej mammografii niezmiennie pozostaje kwestia przejścia ze sprzętu analogowego na aparaty w pełni cyfrowe. Sytuację poprawia opcja pośredniego ucyfrowienia zdjęć analogowych, jednak należy się zastanowić, czy nie lepiej inwestować od razu w cyfrowy aparat.
Rozpiętość cenowa sprzętu do mammografii jest znaczna – koszt inwestycji różni się w zależności od zastosowanej technologii (analogowy, cyfrowy czy pośrednio ucyfrowiony) oraz od rodzaju i wyposażenia aparatu. Ceny systemów do mammografii wahają się w przedziale od 250 tys. do 1 mln zł, przy czym ceny cyfrowego sprzętu plasują się w górnej granicy tego zakresu. Jeśli natomiast placówka dysponuje dobrej jakości mammografem analogowym, a wykonuje stosunkowo niewiele zdjęć, to może sięgnąć po rozwiązanie pośrednie – ucyfrowienie metodą CR. W skład zestawu CR wchodzi analogowy aparat, kasety, skaner i komputerowa konsola do przetwarzania zdjęć – jego koszt waha się w przedziale od 350 do 500 tys. zł. Jak pokazuje praktyka, inwestycja w ucyfrowienie zwraca się średnio po 2-3 latach eksploatacji, przy
www.mar-med.pl
Dobry mammograf – ile to kosztuje?
czym bezpośrednio jest to zależne od liczby wykonywanych badań. Co ciekawe – według rozporządzenia Ministra Zdrowia - badania z użyciem radiografii pośredniej są uznawane za pełnoprawną alternatywę dla zdjęć z mammografów cyfrowych. Co więcej – stawka płacona przez NFZ za badanie mammograficzne jest taka sama, bez względu na to, czy zostało ono wykonane z użyciem systemu w pełni cyfrowego czy też przez pośrednie ucyfrowienie.
Cyfrowe mammografy – lepsze, ale i droższe Biorąc pod uwagę obecną sytuację na rynku, inwestycja w nowy sprzęt wiąże się z wyborem między urządzeniami analogowymi, zwykle współpracującymi ze skanerami CR do pośredniej radiografii cyfrowej, a sprzętem w pełni zdigitalizowanym. Trudno przecenić zalety aparatów cyfrowych – to wysoka jakość zdjęć diagnostycznych, możliwość późniejszej
57
komputerowej obróbki i analizy obrazów, skrócenie czasu pojedynczego badania. Obrazy w formie elektronicznej oraz możliwość ich sprawnej dystrybucji w systemie PACS oraz do teleradiologicznych centrów diagnostycznych oznacza także możliwość oddzielenia etapu wykonywania zdjęcia od jego opisu, analizy i decyzji o skierowaniu pacjentki do dalszej diagnostyki. To także większy komfort pracy dla lekarza wykonującego i oceniającego badanie. Można śmiało powiedzieć, że sprzęt cyfrowy łączy wysoką wartość kliniczną prowadzonych badań z wyraźnie podwyższoną wydajnością pracy w porównaniu z analogowymi mammografami. Ponadto jest stosunkowo niedrogi w utrzymaniu i w pełni zautomatyzowany. Jak wynika z praktyki – świetnie sprawdza się w placówkach, które wykonują dużo zdjęć – pozwala na sprawny obieg i archiwizowanie danych. Jego jedyną wadą jest kwota, jaką trzeba zainwestować w zakup cyfrowego mammografu.
www.mar-med.pl
Skąd przewaga sprzętu cyfrowego nad analogowym? Wynika ona przede wszystkim z faktu, że mammografy cyfrowe – tzw. DR (ang. Digital Radiography) są w stanie przekształcić promieniowanie bezpośrednio na obraz. Dzięki temu powstają dobrej jakości obrazy w wysokiej rozdzielczości – wyraźne, ostre, czytelne, z dobrym kontrastem – ułatwiające informatyczną obróbkę, gwarantujące dostrzeżenie nawet niewielkich zmian w piersiach. Dobry kontrast zdjęć zależny jest przede wszystkim od rozdzielczości detektora – wiadomo, że im lepszymi parametrami się on cechuje, tym wyższa będzie finalna cena mammografu. W sprzęcie cyfrowym zastosowano nowoczesne rozwiązania, dzięki którym uzyskuje się bardzo dobrej jakości zdjęcia przy niewielkiej dawce promieniowania. Wzrost bezpieczeństwa pacjentów i personelu wynika m.in. z zastosowania
58
Nowinki w mammografii Tomosynteza – technologia pozwalająca na zbudowanie trójwymiarowego modelu badanej piersi na podstawie serii zdjęć pod różnym kątem. Systemy biopsyjne – aparaty z tą technologią pozwalają na szybkie usunięcie zlokalizowanych niewielkich ognisk chorobowych lub pobranie wycinków do diagnostyki podczas badania. Systemy do próżniowej biopsji piersi – niewielkie urządzenia pozwalające na precyzyjną diagnostykę i pobranie wycinka tkanki pod kontrolą obrazowania stereotaktycznego, USG lub MRI. Zabieg z użyciem tej metody jest krótki (średnio trwa 15 minut) i mało inwazyjny – po jego zakończeniu pacjentka może opuścić gabinet. O krok dalej idą systemy do biopsji z funkcją kalibracji i samooczyszczania z dezynfekcją. tzw. kratek HTC, czyli systemów do redukcji promieniowania rozproszonego podczas badań. Dodatkową zaletą kratek jest uzyskanie lepszego kontrastu zdjęć w porównaniu z tymi samymi obrazami z użyciem zwykłych liniowych kratek. Te najnowsze modele mammografów cechują się wysoką uniwersalnością zastosowania – łączą w sobie cechy sprzętu do badań przesiewowych, diagnostycznych i procedur biopsyjnych. To zwykle zestawy składające
usprawnia pracę poprzez zdalny bezpieczny dostęp do zdjęć diagnostycznych. Co więcej – dedykowane oprogramowanie i nowoczesne narzędzia informatyczne pozwalają na szczegółową i precyzyjną analizę graficzną uzyskanych obrazów, a co za tym idzie – zwiększają szansę na dostrzeżenie nawet bardzo wczesnych zmian w tkance. Przy wyborze oprogramowania ważne są również dodatkowe aplikacje, które np. podczas wyświetlania obrazu mammograficznego pozwalają m.in. na wyrównanie linii klatki
Biorąc pod uwagę obecną sytuację na rynku, inwestycja w nowy sprzęt wiąże się z wyborem między urządzeniami analogowymi, zwykle współpracującymi ze skanerami CR do pośredniej radiografii cyfrowej, a sprzętem w pełni zdigitalizowanym. się z wolnostojącego stanowiska do badań ze zintegrowanym sterowanym procesorem generatorem wysokiej częstotliwości, z osłony przed promieniowaniem z pulpitem sterowniczym i stacji roboczej do akwizycji zdjęć.
Dlaczego cyfrowe obrazy? Jak wynika z audytu klinicznego pracowni mammograficznych z 2011 roku, cyfrowe systemy stają się powoli standardem – mammografy z detektorem cyfrowym (tzw. FFDM – ang. Full Field Digital Mammography) oraz aparaty analogowe z systemem pośredniego ucyfrowienia (tzw. CR – ang. Computed Radiography) stanowią większość w polskich placówkach. Ich przewaga nad analogowym sprzętem wynika nie tylko z jakości uzyskanych obrazów i ułatwionego ich obiegu w wersji cyfrowej. Istotne jest przede wszystkim, że zdigitalizowane obrazy mogą zostać poddane dalszej analizie informatycznej, a to ma niekiedy kluczowe znaczenie dla skuteczności diagnostyki zmian w piersiach. Producenci w ostatnich latach skupiają się przede wszystkim na tworzeniu i rozwijaniu specjalistycznego oprogramowania do obróbki zdjęć mammograficznych. Ważną rolę w tym systemie pełni upowszechnienie formatu DICOM (ang. Digital Imaging and Communications in Medicine), co jest krokiem milowym w rozwoju zaawansowanych systemów wspierających diagnostykę mammograficzną. Sprawne przesyłanie i administrowanie obrazów dzięki systemowi PACS znacznie
piersiowej w projekcjach czy dostosowanie obrazu tkanki do ekranu monitora z jednoczesnym przeskalowaniem dostępnych projekcji. Co ciekawe – istnieją aplikacje, które są w stanie dopasować do siebie obrazy różniące się parametrami.
Na jakie parametry aparatów zwrócić uwagę? Aparaty nowej generacji mają już w standardzie takie parametry jak: automatyczna kalibracja, kontrola parametrów ekspozycji, testowanie układów, prostota obsługi i intuicyjny interfejs. Oprócz wymienionych opcji warto również przyjrzeć się dokładniej systemowi kompresji, czyli automatycznego lub ręcznego ucisku na pierś podczas badania. Takie rozwiązanie pozwala na zmniejszenie prędkości ruchu płytki dociskowej proporcjonalnie do narastającej siły nacisku na pierś. Ogromne znaczenie ma też funkcja automatycznego doboru dawki, która pozwala na optymalny dobór wartości ekspozycji w zależności od właściwości badanej piersi. Dzięki temu maksymalnie zmniejszona jest dawka emitowanego promieniowania z jednoczesnym zachowaniem wysokiej jakości obrazowania. Ważną kwestią pozostaje zaawansowanie i liczba instalowanych stacji diagnostyczno-opisowych. To aplikacja znacznie ułatwiająca etap opisu i obróbki zdjęć, przez co zauważalnie poprawia się praca personelu, co podnosi jednocześnie wydajność sprzętu.
Jesteśmy tam...
...gdzie nas potrzebujesz Rozwiązania technologiczne firmy Dräger, to coś więcej niż tylko urządzenia dla pacjentów i pomoc dla personelu szpitala. Pomagają one zarządzać działaniami międzyoddziałowymi i ogólnoszpitalnymi. Naszą pasją jest praca nad Techniką dla Życia, która poprawi jakość leczenia i pozwoli zredukować koszty.
www.draeger.pl