Sunnfjord energi Årsrapport 2015 by Mediebruket

Ă&#x2026;rsrapport 2015

3100 km

utgjer forsyningsområdet fordelt på 7 kommunar: Solund, Hyllestad, Fjaler, Gaular, Førde, Naustdal, Jølster

INNHALD

01 OM SUNNFJORD ENERGI

Konsernet i tal – hovudtal og nøkkeltal for 2015.

Om selskapet

s. 03

Direktøren har ordet

s. 04

Om Sunnfjord Energi

s. 06

Hovudtal

s. 07

Eigarar og styre

s. 08

Organisasjon

s. 09

Årsmelding

s. 10

Resultatrekneskap

s. 17

Balanse

s. 18

Kontantstraumoppstilling

s. 20

Notar

s. 21

Revisjonsmelding

s. 36

Frå våre forretningsområde

s. 38

Verdiskapingsrekneskap

s. 43

SUNNFJORD ENERGI SITT LINJENETT HAR EI LENGDE PÅ

02 ÅRSMELDING

Konsernet Sunnfjord Energi fekk eit årsresultat på 35,5 millionar i 2015 mot minus 4,3 millionar i 2014. Nettverksemda og kraftproduksjon bidreg til høgare resultat.

2758 km

KRAFTSTASJONAR

Foto: Jostein Vedvik / Helge Johnsen www.sunnfjordenergi.no

Morselskapet Sunnfjord Energi AS er lokalisert i Førde og er organisert i 4 avdelingar: kraftproduksjon, nett, marknad og økonomi. Føremålet med selskapet slik det er uttrykt i vedtektene er å syte for produksjon, overføring og omsetning av energi og stå for utbygging av naudsynte anlegg i samband med dette. Selskapet skal arbeide for ei sikker og rasjonell energiforsyning i eigarkommunane. Verksemda kan og drivast i samarbeid med eller deltaking i andre føretak med same eller liknande føremål. Konsesjonsområdet for nettdrifta dekkjer ca. 3100 km2 i 7 kommunar, frå Solund i vest til Jølster i aust. Morselskapet står også for dagleg drift av BKK sitt nett i Høyanger Kommune på nordsida av Sognefjorden.

MIDDELPROD.

NETTKUNDAR

FIBERKUNDAR

522 GWh

15600

7800

Ved utgangen av 2015 fekk om lag 26 000 innbyggarar straum via kraftlinjene til Sunnfjord Energi. Utanom Førde har vi personell på oppmøteplassar i Skei i Jølster, Hålandsfossen i Fjaler, Staurdalen i Hyllestad, kraftstasjonen Øvre Svultingen, Hardbakke i Solund og Kyrkjebø i Høyanger. Pr. 31.12.15 var om lag 15600 kundar kopla til linjenettet som består av: • 152 km med 132 og 66 kV (kilo Volt) linjer

Marknad, produksjon, nettdrift og anna verksemd.

Utforming: Rein Design

Konsernet Sunnfjord Energi består av Sunnfjord Energi AS, Fossheim Energiverk AS, Kjøsnesfjorden Kraftverk AS og Enivest AS. Etrygg er tilknytt selskap. Gjennom Enivest AS tilbyr konsernet framtidsretta kommunikasjonsnett på fiber og DSL/ breiband til heile fylket. Ved utgangen av året leverte vi fiber til 7800 kundar. Fossheim Energiverk og Kjøsnesfjorden Kraftverk er kraftproduksjonsselskap som er drifta av morselskapet sine tilsette. Samla middelproduksjon for konsernet er 522 GWh. Sunnfjord Energi AS eig direkte 8 kraftstasjonar med samla middelproduksjon på 250 GWh. I 2015 hadde konsernet 156 tilsette og 9 lærlingar som utførte 157 årsverk.

03 FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE

ÅRSMELDING 2015 SUNNFJORD ENERGI

Om selskapet

• 1233 km med 22 kV linjer og kabel • 1373 km med lågspentlinjer og lågspentkabel

157

ÅRSVERK I KONSERNET SUNNFJORD ENERGI

• 10 sekundærstasjonar • 1110 større og mindre transformatorar (nettstasjonar)

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

«Det blir argumentert med at politikken legg til rette for at dei største selskapa skal bli større og at selskap må slå seg saman for å klare oppgåvene kostnadseffektivt. Vårt selskap er lite blant dei store men stort blant dei små. Omlegginga som skal skje er ikkje kritisk for vår sjølvstende, men det blir meir utfordrande å finne kostnadseffektive løysingar framover». «Sunnfjord Energi har førebudd seg lenge i tråd med venta utvikling og er godt framme i rekruttering av rett kompetanse og etablering av moderne system».

Politikk og teknologi VIKTIGASTE HENDINGAR I ÅRET SOM GJEKK Resultatet for 2015 er prega av lågaste kraftpris i den nordiske marknaden på 15 år. I eit elles svakt år og med utsikt til låge kraftprisar framover, var den store positive hendinga at Stortinget inkluderte Kjøsnesfjorden Kraftverk då dei endra lova om elsertifikat til å omfatte fleire kraftverk i overgangsordninga. Det hindra store nedskrivingar og sikra positivt resultat i 2015. Kraftverket vart vedteke bygt i 2005 og kom med i ordninga gjennom vedtaket i juni saman med to andre kraftverk i Sogn og Fjordane. Vi var gjennom to større stormar, «Nina» i januar og «Ole» i februar og ein stor flaum i desember. Godt førebyggande vedlikehald og god beredskap gjorde sitt til at selskapet klarte seg bra gjennom desse utfordringane utan større avbrot eller hendingar av øydeleggande natur. I nettverksemda og i breibandverksemda er det gjort ein større innsats med investeringar i nye anlegg enn nokon gong tidlegare. Vi er stolte av innsatsen som dei tilsette har lagt ned i selskapet i 2015 for å sikre økonomien og styrke grunnlaget for framtidig inntening.

kome forskriftsendringar som langt på veg går føre lova i å sikre at kraftomsetjinga skal ha eigne system og ikkje dele kostnader med avrekning av nettleige. Det var mykje debatt og stor usemje i bransjen om framlegga gjennom heile 2015. Vedtak om endra lov i Stortinget kom i mars 2016 og frist for å fullføre endringane er sett til 1.1.2021. Nokre av endringane, det funksjonelle skiljet, er det varsla omkamp om. Vi vurderer at ein omkamp berre vil føre til ei mindre justering av krava og rettar oss etter vedtaket. Små selskap i distrikta kjem svakare ut økonomisk enn før. Det blir argumentert med at politikken legg til rette for at dei største selskapa skal bli større og at selskap må slå seg saman for å klare oppgåvene kostnadseffektivt. Vårt selskap er lite blant dei store, men stort blant dei små. Omlegginga som skal skje er ikkje kritisk for vår sjølvstende, men det blir meir utfordrande å finne kostnadseffektive løysingar framover. Grunnleggande endringar tek tid og det er derfor viktig å førebu seg tidleg. Det er stor aktivitet og omleggingar rundt oss. Vi vil som vanleg vere tidleg ute for at selskapet skal klare å tilpasse seg. TEKNOLOGI

og omstillingsevna i selskapa. Samfunnet er meir sårbart ved utfall enn tidlegare og publikum har større krav til informasjon i beredskapssituasjonar Helikopter og droner vert brukt i store deler av synfaringa på linjer. Nettbrett med stadig meir avansert programvare og nye sensorar er døme på at ny teknologi og nye arbeidsmetodar gir meir effektiv drift. Det blir mindre behov for køyring og transport. På mange område blir oppgåvene foredla til spesialitetar der både kompetanse, utstyr og planlegging er høgt utvikla. Selskapet arbeider for å nytte teknologien slik at vi kan drive effektivt og vere konkurransedyktige med dei beste. Bransjen vår har etter kvart mange selskap som dels er del av energiselskap og dels er reine entreprenørar og som utviklar spesielle metodar og prosessar som dei sel som oppdrag for andre. Arbeid vi tidlegare har utført i eige selskap, blir meir effektivt å samarbeide med andre om eller å kjøpe/selje på kontrakt.

jamt, sjølv om tempoet aukar og blir stadig meir utfordrande. Sunnfjord Energi har førebudd seg lenge i tråd med venta utvikling og er godt framme i rekruttering av rett kompetanse og etablering av moderne system. Vi er opptekne av å framleis legge planar og følgje opp denne utviklinga i eit stadig aukande tempo. Det er utfordrande, men gjennom sterk vilje og truskap til verdiane våre, smidig, driftig og moderne, skal vi klare å hevde oss også framover som ei drivkraft i dei lokalsamfunna som vi er ein del av.

Bransjeforeiningar og fagforeiningar samarbeider for å førebu bransjen på endring og omstilling. Behovet for informasjon til tilsette, leiing og eigarar om denne utviklinga er stor.

POLITIKK Regjeringa har gjort framlegg til lovendring som krev at selskapet vårt må skilje ut monopolverksemda på nett i eige selskap og sikre klårt funksjonelt skilje mellom den og andre konkurranseutsette verksemder. Samtidig er det

Det er mykje debatt om korleis digitaliseringa vil endre verksemdene. I vår bransje treff det på fleire måtar. Både nye produkt, nye rutinar og meir autonome system gir moglegheiter for ei langt meir effektiv verksemd for dei som klarer omstillinga godt. Det utfordrar kompetansen

GODT FØREBUDD Gjeldande politikk har vore varsla lenge og sjølv om den framleis er omstridt, vert reguleringane utforma i tråd med vedtaka som er gjort. Teknologiutviklinga har vi hatt

Fredrik H. Behrens

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

OM SUNNFJORD ENERGI

HOVUDTAL OG NØKKELTAL

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Hovudtal og nøkkeltal Sunnfjord Energi AS 2014

2015

Konsern 2015 2014

Tal i heile mill. kr

RESULTATREKNESKAP

278

295

Driftsinntekter

436

449

106

108

Herav energi

146

184

126

140

overføring

140

126

EBITDA

141

150

Driftsresultat

-20

Resultat før skatt

-26

Årsresultat

-4

BALANSE

1371

1391

Anleggsmidlar

1774

1753

170

224

Omløpsmidlar

271

215

466

503

Eigenkapital

979

1016

1542

1614

Langsiktig gjeld Kortsiktig gjeld Totalkapital

762

698

1168

1150

115

120

2044

1969

RENTABILITET

6,8 %

12,5 %

14,0 %

10,3 %

-5,2 %

1,2 %

Eigenkapitalrentabilitet

4,9 %

-0,7 %

1,9 %

2,9 %

Totalkapitalrentabilitet

5,1 %

2,6 %

Netto driftsmargin

SOLIDITET

30,2 %

31,2 %

Eigenkapitalandel

0,6

1,6

Rentedekningsgrad

37,3 %

35,5 %

2,4

1,0

LIKVIDITET

Kontantstraum frå drifta

42,2

82,8

112,9

77,0

-91,6

-71,5

Kontantstraum frå investeringar

50,9

71,0

Kontantstraum frå finansiering

-112,2

-124,7

67,6

45,1

1,5

82,3

Netto endring i likvidar

68,4

-2,6

01 OM SUNNFJORD ENERGI

1,80

2,30

Likviditetsgrad 1

2,40

1,80

13,00

9,59

Netto rentebærende gjeld/EBITDA

6,13

5,60

Konsernet i tal – hovudtal og nøkkeltal for 2015.

ANDRE HOVUDTAL

199

300,0

PRODUKSJON, GWh

15213

15289

364

383

FORBRUK i forsyningsområdet, GWh

211

219

114

118

507

468

15268

15213

383

364

KRAFTSAL til sluttbruk, GWh

219

211

Tilsette, årsverk pr 31.12

157

152

KUNDAR i forsyningsområdet

EBITDA = Driftsresultat før renter, avskrivingar og nedskrivingar Netto driftsmargin = Driftsresultat / driftsinntekter x100 Eigenkapitalrentabilitet = (Resultat før ekstraordinære postar - skattekostnader ) / gjennomsnittleg eigenkapital x 100 Totalkapitalrentabilitet = (Resultat før ekstraordinære postar + finanskostnader ) / gjennomsnittleg totalkapital x 100

Eigenkapitalandel Rentedekningsgrad Likviditetsgrad 1

= Eigenkapital / totalkapital x 100 = (Resultat før ekstraordinære postar + finanskostnader ) / finanskostnader = Omløpsmidlar / kortsiktig gjeld

Resultat før ekstraordinære postar er i rekneskapen identisk med resultat før skattekostnader

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

EIGARAR OG STYRE

STYRE 31.12.2015

ORGANISASJON

EIGARAR

3,31%

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

ORGANISASJONSPLAN 31.12.2015

4,33%

Styreleiar

Harry Mowatt

Nestleiar

Atle Neteland

Styremedlem

Siv Karin Hestad

Aud Marit Hage

Nils Gjerland

Vegard Strand

Arild Horsevik (Vald av tilsette)

Jan Halvor Storkås (Vald av tilsette)

Varamedlem

Ole Gunnar Krakhellen

Trude Meek

Birger C. Schønberg

BKK AS

Hyllestad kommune

Vara vald av tilsette

Per Morten Frivik

Fjaler kommune

Jølster kommune

Turid Vik

Førde kommune

Naustdal kommune

Gaular kommune

Solund kommune

7,54%

6,83%

ADM. DIREKTØR Fredrik H. Behrens

37,45%

7,54%

22,19%

10,82%

PERSONALSJEF Marit Moene

HMT OG KVALITET Trond Hatleset

SAKKUNNIG DRIFTSLEIAR Oddvar Hatlem

VASSDRAGSTEKN. ANSV. Odd Rune Håland

• Personal

Fotograf: Olav Reiakvam.

• Kommunikasjon

FINANSSJEF Ingvar Byrkjeland

ØKONOMISJEF Silje Skaar Sunde

MARKNADSSJEF Rune Reed

NETTSJEF Arild Fleten

• Finans

• Økonomi

• El-engros

• Måling / AMS

• Strategi

• Sekretariat / arkiv

• Kundeservice

• Drift/plan

• Stasjonsdrift

• Entreprenør/sal av tenester

• Kjøsnesfjorden Kraftverk

• DLE

• Fossheim Energiverk

• Nettstrategi, tariffering

• Prosjektutvikling kraft

• Kraftkommunikasjon

• Småkraft

• IT

• Sekundærstasjonar

• Montasje

• Forvaltning, drift, vedlikehald, bygg

• Kraftomsetning

Frå venstre: Arild Horsevik, Harry Mowatt, Fredrik Behrens, Atle Neteland, Nils Gjerland, Aud Marit Hage, Jan Halvor Storkås, Vegard Strand og Siv-Karin Hestad

• Base Ytre • Base Indre

PRODUKSJONSSJEF / BERDESKAPSLEIAR Olav Osvoll

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

ÅRSMELDING

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Sunnfjord Energi er eit vertikalt integrert energikonsern med 3 dotterselskap, Kjøsnesfjorden Kraftverk AS (78,5 %), Fossheim Energiverk AS (60 %) og Enivest AS (51 %). Vi har røtene våre i 7 kommunar i Sunnfjord og Ytre Sogn og historie tilbake til 1914.

HOVUDPUNKT ETTER 2015 Betra resultat Konsernet Sunnfjord Energi fekk eit årsresultat på 35,5 millionar i 2015 mot minus 4,3 millionar i 2014. Nettverksemda og kraftproduksjon bidreg til høgare resultat. Konsernet var i 2014 prega av nedskriving av verdiar i dotterselskapet Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. Kraftpris og kraftprisutsikter har gått ytterlegare ned i 2015. Vedtak om tildeling av elsertifikat til Kjøsnesfjorden Kraftverk frå 2016 har løfta venta kraftinntekter og medført at ytterlegare nedskriving ikkje er naudsynt i 2015. Resultatet er i samsvar med framtidsutsikter varsla i årsmeldinga for 2014 sjølv om prisutviklinga har vore meir negativ enn venta. Utsiktene omkring kraftprisar er utfordrande både for selskapet og for bransjen generelt. Framhald av arbeid med forbetringar i drifta og tildeling av elsertifikat, gjer likevel at styret ser positivt på utviklinga framover. Høge investeringar Konsernet sine investeringar i varige driftsmidlar var 123 millionar mot 134 millionar i 2014. Investeringane i 2015 omfattar mellom anna fornying og utbygging av nettanlegg med 44 millionar og investeringar i fiber- og telekomutbygging med 52 millionar. I morselskapet vart det investert 74 millionar mot 99 millionar i 2014. Investeringar i kraftverk vart redusert i 2015. Gjennomført arbeid er i samsvar med langsiktig plan for fornying av selskapet sine eldre kraftstasjonar som vil fortsette i åra framover.

02 ÅRSMELDING Konsernet Sunnfjord Energi fekk eit årsresultat på 35,5 millionar i 2015 mot minus 4,3 millionar i 2014. Nettverksemda og kraftproduksjon bidreg til høgare resultat.

Auka eigenkapital Konsernet sin eigenkapital er auka frå 35,5 til 37,3 % som følgje av auka resultat og redusert estimat for framtidige pensjonsplikter som er ført direkte mot eigenkapitalen. OM SUNNFJORD ENERGI Sunnfjord Energi er eit vertikalt integrert energikonsern med 3 dotterselskap, Kjøsnesfjorden Kraftverk AS (78,5 %), Fossheim Energiverk AS ( 60 %) og Enivest AS (50,9 %). Vi har drifta og røtene våre i 7 kommunar i Sunnfjord og Ytre Sogn, og historie tilbake til 1914. Morselskapet Sunnfjord Energi AS er eigd av dei same 7 kommunane og av BKK AS. Hovudkontoret ligg i Førde.

Vår forretningsidè er å syte for lønsam produksjon, overføring og omsetning av miljøvenleg energi, og skape ny aktivitet innanfor område som kan ha tilknyting til kjerneaktivitetane og der vi kan utnytte selskapet sine fortrinn. Gjennom Enivest AS tilbyr vi framtidsretta kommunikasjonsnett og tilhøyrande tenester via fiber og DSL-teknologi. Vi tilbyr også entreprenørtenester mot kommunar og andre energiselskap, rådgjeving til småkraftutbygging, bygger ut fiber til eigne føremål og leverer varmepumper. Som netteigar, kraftprodusent og kommunikasjonsleverandør legg vi stor vekt på rolla som samfunnsnyttig aktør og at våre funksjonar i aukande grad er kritiske for samfunnet. 165 medarbeidarar i konsernet jobbar dagleg for ei sikker og økonomisk rasjonell utvikling av infrastruktur-tenester og levering av fornybar kraft. OM ÅRSREKNESKAPEN Det har ikkje vore endringar i rekneskapsprinsipp i 2015. Styret meiner at presentert rekneskap gjev ei rettvisande oversikt over utviklinga i konsernet og av konsernet si stilling. Rekneskapen er gjort opp med føresetnad om framleis drift. Styret vurderer at morselskapet og konsernet har ein solid økonomi. KONSERN Driftsinntekter og driftskostnader Driftsinntektene gjekk ned frå 449 til 436 millionar. Dette skuldast nedgang i inntekter frå energisal trass i auka produksjon samanlikna med fjoråret. Strategi om prissikring i 3. kvartal har medført høgare oppnådde prisar enn marknaden skulle tilseie. Inntekter frå overføring har auka som følgje av auka investeringsnivå på nett og dermed auka inntektsramme. Andre driftsinntekter har auka på konsernnivå som følgje av auka omsetning i Enivest. Personalkostnader har auka med 18 millionar. Personalkostnader i 2014 var lågare enn normalt som følgje av inntektsført planendring for pensjonar i morselskapet. Underliggande auke frå 2014 er ca. 8 millionar. Eigne investeringsarbeid har auka med om lag 2 millionar til 25 millionar. Dette skuldast prioritering av eigne tilsette til investeringsarbeid. Andre driftskostnader, eigedomsskatt/avgifter og erstatningar er om lag uendra frå i fjor. Driftskostnadane for konsernet var i 2014 prega av

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

ÅRSMELDING

nedskriving av anleggsmidlane i Kjøsnesfjorden Kraftverk AS på om lag 29,5 millionar kroner. Kraftprisane har ytterlegare forverra seg i 2015, men tildeling av elsertifikat løftar framtidige venta inntekter i kraftverket og gjer at ytterlegare nedskriving ikkje var naudsynt i 2015. Finanspostar Finanskostnader er vesentleg redusert i 2015. Dette skuldast i hovudsak inntektsføring av estimatavvik på fallplikter i Kjøsnesfjorden Kraftverk på om lag 36 millionar. Estimatendringa skuldast lågare kraftprisforventningar og auka kredittpåslag i marknaden. Andre rente og finanskostnader er om lag uendra frå 2014. Skattar Skattekostnader har auka som følgje av høgare overskot før skatt. Lågare prisutsikter medfører også at estimat for framtidig nytte av tidlegare års negative grunnrenteinntekt er revurdert. Vurdering av nytte innanfor ein tidshorisont på 10 år gjer at ca 7 millionar kroner av tidlegare balanseført utsatt skattefordel knytt til negativ grunnrenteinntekt er kostnadsført i 2015 mot 8,5 millionar i 2014. Vurderingane påverkar ikkje likningsmessig skatteposisjon.

ÅRSMELDING

Kontantstraum, investeringar og finansiering I konsernet vart kontantstraum frå drifta auka til 113 millionar kroner mot 77 millionar kroner i fjor. I morselskapet vart kontantstraum også auka frå 42 millionar kroner til 83 millionar kroner. Investeringar i varige driftsmidlar er for konsernet redusert frå 125 millionar kroner til 112 millionar kroner. For morselskapet er kontantstraum til investering redusert frå 92 millionar kroner til 72 millionar kroner. Dette skuldast lågare investeringsaktivitet enn førre år for morselskapet medan konsernet har hatt stor vekst i fiberutbygging i 2015. Kontantstraum frå finansiering i konsernet vart positiv med 68 millionar kroner mot 45 millionar kroner førre år. Den positive kontantstraumen skuldast opptak av obligasjonslån. Låneopptaket har dels gått til å refinansiere gjeld og er dels meint å skulle betene det auka investeringsnivået. Konsernet betalte utbyte på 12,5 millionar kroner mot 16 millionar kroner førre år. Obligasjonslånet er teke opp av morselskapet som frå det fekk ein auke i kontantstrøm frå finansiering på om lag 20 millionar samanlikna med i fjor.

Morselskapet Driftsinntekter og driftskostnader Driftsinntekter vart 295 millionar mot 278 millionar førre år. Auken skuldast i hovudsak høgare overføringsinntekter. Dette heng saman med auka investeringsnivå på nett dei siste åra. På produksjonssida har selskapet hatt stor auke i produsert mengde, men prisutviklinga har vore negativ. Andre driftsinntekter er om lag uendra samanlikna med fjoråret. Driftskostnadane totalt er om lag på nivå med fjoråret. Personalkostnadane har auka vesentleg. Auken er i stor grad forklart ved auka pensjonskostnad, jamfør omtale for konsernet. Veksten i personalkostnader vert dempa av at ein har nytta fleire timar til eige investeringsarbeid. Andre driftskostnadar er redusert og dette skyldast mindre innkjøp av tenester og materiell. Finanspostar Netto finanskostnader er redusert med ca 19 millionar. Reduksjonen skuldast nedskriving av morselskapet sine aksjar i Kjøsnesfjorden Kraftverk AS i 2014 som medførte høge finanskostnadar dette året. Underliggande rente og finanskostnader er om lag uendra frå 2014. Skattar Låge kraftprisar gjev også utslag på skattekostnaden. Selskapet har tidligare år hatt balanseført negativ framførbar grunnrenteinntekt knytt til Mo kraftverk. Dei svake kraftprisutsiktene framover medfører at ein ikkje kan sannsynliggjere at ein kan nytte seg av denne skatteposisjonen innanfor ein tiårsperiode. Basert på dette er det i 2015 kostnadsført tidligare balanseført utsatt skattefordel grunnrente på om lag 5,5 millionar. Tilsvarande vurdering i 2014 medførte kostnadsføring av om lag 6 millionar kroner.

Likvidar viser nettoauke på 68 millionar kroner mot ein reduksjon på 3 millionar kroner i 2014. I morselskapet har likvidane auka med 82 millionar mot 2 millionar kroner i 2013. Balanse og kapitalstruktur Ved årsskiftet hadde konsernet ein bokført eigenkapital på 762 millionar, mot 698 millionar i 2014. Endring i eigenkapital i året består av årets overskot og estimatavvik for pensjonar i mor som er ført mot eigenkapitalen. Pensjonsplikter til mor er berekna av aktuar og årets reduksjon som har gått mot eigenkapitalen etter skatt er på 35 millionar kroner. Årsaka til den store nedgangen er i hovudsak at ein ventar lågare lønnsvekst framover. I morselskapet er eigenkapitalen auka frå 466 til 503 millionar kroner. Samla er eigenkapitaldel i konsernet auka til 37,3 %. I morselskapet er eigenkapitaldelen 31 %. Eigenkapitaldelen blir vurdert som tilfredsstillande og styret vurderer at morselskapet og konsernet har ein sunn kapitalstruktur ved utgangen av 2015. Disponering av årsresultatet Styret gjer framlegg om at årsresultatet for Sunnfjord Energi AS på 5,9 millionar vert disponert med 4 millionar til utbyte og 1,9 millionar til annan eigenkapital. Låge kraftprisar har slått ut i låge resultat for selskapet. Vi er også inne ein periode med naudsynt fornying av selskapet sine eldre kraftstasjonar og det vert arbeidd med å sikre konsesjon og rettar til ny utbygging. Styret ynskjer å halde oppe soliditeten i selskapet for å være

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

i posisjon til å gjennomføre ny utbygging om det vert vurdert som lønsamt. Målet er å ruste selskapet til nye periodar med hausting. Selskapet skal også fylle sine oppgåver knytt til fornying av nettet i forsyningsområdet og bygging av nett for tilknyting av ny lokal produksjon. Styret vurderer at utbytet er forsvarleg for å sikre forsvarleg eigenkapital og likviditet til oppgåvene framover.

Gjennom handsaminga av ein kontrollstasjon i den Svensk/Norske elsertifikatordninga vart det opna for å gi elsertifikat til alle anlegg som var bygde mellom 2004 og 2009 uavhengig av storleik på aggregatet. Denne endringa medførte at Kjøsnesfjorden Kraftverk kom med i ordninga etter at Stortinget handsama lovendringa 12 juni 2015. Frå 2016 har konsernet grøne sertifikat på om lag 50 % av middelproduksjonen.

Disponeringa er i samsvar med utbytepolitikk som er presentert for eigarane i eigarmøter

NVE gjennomførte sluttsynfaring for det konsesjonssøkte Jølstra kraftverk-prosjektet i mai 2015. Prosjektet vil kunne gi 200 GWh i ny produksjon og skal nytte fallet mellom Tongahølen og Reinene i Jølstra. Vi ventar at NVE si innstilling til OED er klar i løpet av første halvdel av 2016.

Drifta i 2015 Kraftproduksjon Året 2015 var eit spesielt vått år. Hovlandsdal i Fjaler vart Norges våtaste stad med 4739mm nedbør. Det var 47 % våtare enn normalt. Alle dei tre våtaste nedbørstasjonane ligg på vestlandet, og det vart Masfjorden og Brekke på dei to neste plassane dette året. Året 2015 vart det 3. våtaste året i ein serie som går attende til 1900. I Førde fikk vi 3031mm nedbør, noko som er 143 % av normalen. Vi hadde ein stor flaum i 2015 som kuliminerte på 280 m3/s i Jølstra den 21 desember. Temperaturen var også 1,5 grad varmare enn normalen, noko som gjorde at 2015 vart det tredje varmaste året sidan målingane starta i 1900.

Nett Driftsresultat etter NVE-utrekning gav ei avkastning på 9,9 % i 2015 mot minus 1,7 % i 2014. NVE-renta desse to åra var 6,2 % og 6,6 %. Estimatendring for pensjonsplikter som i NVE-utrekning blir ført rett mot driftsresultatet, medfører forholdsvis store svingingar i nettavkastninga. Innkrevingsgrunnlaget for nettleige, justert inntektsrammeinntekt, auka frå 118 til 132 millionar i 2015, jfr. note 5.

Vi gjekk inn i året med normal magasinfylling, men ein sein vår og kald forsommar gjorde at snøsmeltinga vart 5-7 veker seinare enn vanleg. Den kalde sommaren førte til låg bresmelting og dei rekordstore nedbørsmengdene vart liggande att som snø i høgfjella og på breen. Vi gikk ut av året med ei høg magasinfylling på 80 % i NO5 sitt prisområde.

Ved inngangen til 2015 hadde selskapet ei mindreinntekt, inkludert renter, på 27 millionar kroner. Nettverksemda styrer meir- og mindreinntekt mot 0 over tid. Nett-tariffane vart auka med i snitt 5 % frå januar 2015 for å ta inn etterslepet i innkrevjing. Ved utgangen av 2015 hadde selskapet ei mindreinntekt, inkludert renter, på 10 millionar.

Gjennomsnittleg kraftpris på kraftbørsen Nordpool Spot vart 17,6 øre/kWh mot 22,7 øre/kWh i 2014. Sist årleg gjennomsnittspris var under 20 øre var i 2002.

Forbruket i forsyningsområdet auka med om lag 5 % i 2015 til 384 GWh, mot ein reduksjon i forbruk på 7 % i 2014. Svingande inntektsrammer og svingingar i forbruk gjev risiko for at nettariffane må justerast oftare. Fornyingsbehov i eige nettområde, saman med annonserte utbyggingsbehov i sentralnettet på landsbasis, tilseier at nettleiga vil auke meir enn alminneleg prisutvikling om ikkje kraftforbruket i vårt område aukar.

Konsernet Sunnfjord Energi sin produksjon vart 508 GWh mot 468 i 2014. Dette er 97 % av normalproduksjonen, og skuldast låg produksjon i Kjøsnesfjorden som følgje av langt mindre tilsig enn normalt frå Grovabreen og Jostedalsbreen. Kraftstasjonane til Sunnfjord Energi AS produserte 300 GWh, som er 20 % meir enn middelproduksjon. Fossheim kraftverk produserte 28 GWh, 10 % over middelproduksjon, medan Kjøsnesfjorden kraft berre produserte 180 GWh, tilsvarande 73 % av middelproduksjon. Det var høg oppetid på kraftstasjonane gjennom heile 2015. Brulandsfoss kraftverk hadde ein planlagt stans på 6 veker i samband med utbytting av ein del av røyrgata til aggregat 1 og omløpet i kraftverket. Stålrøret frå 1935 vart bytta ut med eit tilsvarande rør i glasfiber. Kjøsnesfjorden Kraftverk AS fekk i slutten av desember 2014 trafohavari som følgje av overspenning i nettet. Skaden vart utbetra i første kvartal 2015 og har ikkje medført vasstap eller produksjonstap for selskapet.

Målt oppetid i nettet vart 99,96 %. Selskapet sin kostnad for ikkje levert energi, KILE-kostnad, vart noko redusert til 4,6 millionar. KILE-kostnad reduserer grunnlaget for innkrevjing av nettleige. Vi blir revidert av tilsynsorgana DSB og NVE utan store avvik. Avvik i kontroll 2015 er lukka. Større investeringar på nett i 2015 er bygging av ny kraftline frå Fauske til Bygstad. Tilknyting av ny kraftproduksjon har utløyst behov for bygging av ny linje. Andre store investeringar i året er ny sekundærstasjon i Naustdal. Også i dei andre kommunane i forsyningsområdet er det gjort til dels omfattande fornyingar og forbetringar i nettet. Dei største i hovudsak som følgje av auka småkraftutbygging, men og som følgje av

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

ÅRSMELDING

generelle nytilknytingar og auka forbruk. Investeringsnivået i nettanlegg er aukande og det blei totalt investert 44 millionar kroner i nettanlegg i 2015 etter fråtrekk frå anleggsbidrag, mot om lag 35 millionar kroner året før. NVE har pålagt alle nettselskap å installere avanserte målesystem, AMS, hos kundane innan 1.1. 2019. Sunnfjord Energi har gått inn i det største samarbeidsprosjektet i Noreg, SORIA, for å gjennomføre prosessen så smidig og rimeleg som mogeleg for kundane. SORIA starta som eit samarbeidsprosjekt på vestlandet, og har etterkvart vorte utvida til i alt 29 nettselskap. AMS og tilhøyrande digitalisering av straumnettet opnar framtidige fordelar for kunden, for kraftsystemet og klimaet. Installering i vårt konsesjonsområde er planlagt gjennomført i løpet av 2017. Nett styrer investeringane sine etter ein 10 års plan. Nedgang i forventa kraftprisar vil gjere fleire planlagde vind- og småkraftverk ulønsame, og redusere behovet for forsterkingar i nettet. Tilknytingsplikta tilseier likevel at ein tek naudsynt høgde for dei planane som ligg føre. Tal småkraftverk som er planlagt er betydeleg større i fylket vårt enn i resten av landet og dei kraftverka som blir utbygd vil medføre både nybygging og kapasitetsutviding av gamle linjer. Eldre nettanlegg skal moderniserast og tilpassing til auka effektuttak hos husstandane kjem. Innan områda IT, tele- og kraftkommunikasjon pågår eit forbetrings- og utviklingsarbeid for auka tryggleik, betre stabilitet, meir intelligent styring, og for å legge til rette for overgangen til AMS. I sum krev desse behova større investeringar i distribusjonsnettet framover. Nettselskapet har personell med lang og god erfaring innan kraftforsyninga. Fleire av desse vil i åra framover gå av med pensjon og nettselskapet har starta arbeidet med å rekruttere inn yngre personell. Dette arbeidet er mindre krevjande enn tidlegare år som følgje av elkraftlinja på Høgskulen i Sogn og Fjordane og reduksjonar i aktivitet i oljenæringa. Kraftomsetning Sunnfjord Energi som kraftleverandør har i 2015 hatt ein auke i leveransar til sluttforbruk med 4 % i høve til 2014. Dette har samanheng med at det generelle forbruket i området også har auka. Sunnfjord Energi si kraftomsetning er konsentrert om Sunnfjord Energi sitt forsyningsområde. Det er framleis stor aktivitet av eksterne kraftseljarar der ulike lokketilbod går igjen. Fleire har tilbod utan noko form for margin, noko som tilseier at dette ikkje er varige avtalar. I tillegg er det ein tendens at det vert tilbode tilleggsprodukt og fordelsavtalar på kjøp av andre produkt (elektriske artiklar, flyreiser, bensin, forsikring) for å lokke kundar og samtidig å binde kunden tettare. Vi har valt ikkje å nytte denne måten å omsette kraft på. Våre produkt skal vere ryddige, enkle og forståelege, og er i hovudsak basert pris frå NordPool med ope påslag. Mange aktørar satsar stort på å auke marknadsandelen

ÅRSMELDING

og tendensen ser ut til å vere at dei store aktørane vert større. Innføring av leverandørsentrisk modell frå 1.1.2019 vil medføre store endringar for kraftomsetning. Kraftleverandør skal då fakturere både nett og kraft, ha ansvar og risiko for oppgjer til nett og all kundekontakt skal gå via kraftleverandør. Vi er i gang med prosessar for tilpassing til endringane og vurdering av kraftomsetning sin posisjonering vidare. Selskapet har stor grad av lojale kundar og vi ser fordelar av at vi opptrer med ryddige og stabile produkt til tross for auka press frå landsdekkande aktørar.

Pris til kraftkunden skal inkludere kjøp av elsertifikat der sluttkundane betalar ekstra for at utbyggarar av ny fornybar kraft skal få auka inntekt. I 2015 var inndekkingskravet 8,8 % av kundeforbruket. Høg kraftproduksjon gav låge marknadsprisar og god tilgang på sertifikat. Produsentane sine forventningar om høge prisar på elsertifikat har ikkje slått til. Kundane kan så langt glede seg over at dei sparar meir gjennom låge kraftprisar enn dei betaler som påslag for subsidiar til ny fornybar produksjon.

Anna verksemd, breiband og fiberkommunikasjon Anna verksemd i konsernet omfattar sal av varmepumper, entreprenørverksemd, utleige av byggeskåp, utleige og drift av fiber, drift av BKK sine anlegg på Høyanger nordside og rådgjevings-tenester/ingeniørtenester til småkraft. Gjennom Enivest AS tilbyr konsernet framtidsretta kommunikasjonsløysingar på fiber og breiband. Samla omsetning for området auka frå 135 millionar til 143 millionar. Auken er knytt til fiber og breiband. Brutto investeringar i kommunikasjonsutbygging i konsernet var 52 millionar. Foretaksstyring og finansiell risiko Selskapet si foretaksstyring er innretta for å realisere selskapet sine langsiktige mål. Styringa er basert på vedtekter, instruksar og etiske retningsliner. Vi har systematisk årleg gjennomgang av risikoanalyser, strategi og prioriteringar. Kommunikasjon med eigarar blir gjort i halvårlege eigarmøter i tillegg til generalforsamling. Den årlege risikokartlegginga evaluerer og munnar ut i tiltak for å handtere risikofaktorar som kan medføre alvorlege konsekvensar for selskapet sitt omdøme, drift og økonomiske stabilitet. Styret har også årleg gjennomgang av norsk utval for eigarstyring og selskapsledelse (NUES) sine tilrådingar. Styret vurderer i gjennomgangen tilpassingar som kan medvirke til å styrke tilliten til selskapet og som kan auke verdiskapinga over tid. Avvik frå NUES er i hovudsak knytt til offentlege reguleringar av produksjonsverksemda. Konsernet sin finansielle risiko er i stor grad knytt til ut-

vikling i kraftprisar og rammevilkår for drifta. Vedvarande låge kraftprisar vil legge press på konsernet sine resultat og medføre risiko for nedskriving av produksjonsaktiva, og dermed lågare eigenkapital. Forholdet blir halde under oppsikt og blir testa halvårsvis med nedskrivingsanalyser. Konsernet nyttar finansielle instrument innanfor rammer lagt av styret for å dempe konsekvensar av svingande kraftprisar. Rammene er knytt til ein 3 års sikringshorisont. Sikringa skjer i Sunnfjord Energi AS og er i storleik innanfor morselskapet sitt produksjonsvolum i same periodar. Sikringa vil gje omrømingstid for negative konsekvensar av prisfall. Svingingar som følgje av renteendringar er for konsernet vurdert som avgrensa. Konsernet og morselskapet har ved utgangen av året rentebindingsavtale for om lag halvparten av samla langsiktige lån. For nettkapitalen blir i tillegg auka rentenivå i marknaden kompensert over tid av høgare NVE-rente. Rentebærande aktiva i nettinvesteringar tilsvarer om lag storleiken av lån med flytande rente slik at morselskapet og konsernet sine langsiktige lån i hovudsak er fullt rentesikra ved utgangen av året. Strategi for framtidig rentesikring og for rullering av sikringar er under ny vurdering. Rentenivå påverkar også estimat på framtidige pensjonsplikter og medfører svingingar i NVE-fastsett nettresultat og i inntektsramma då fleirtalet av selskapet sine tilsette er knytt til nett. Bransjen får over tid kompensasjon for kostnadsutviklinga via inntektsramma. NVE har frå 2016 endra rammeverket slik at inntektsramma skal bli mindre påverka av svingingar i pensjonsplikter. Vi legg også vekt på at selskapet si pensjonsordning skal tilpassast i takt med utviklinga i bransjen. Styret har difor sett i gang eit prosjekt for vurdering av morselskapet sine pensjonsordningar. Ut frå dette meiner vi at risikoen knytt til slike svingingar er avgrensa. Eksponering mot marknadsrisiko ved kraftsal er vurdert låg då selskapet sitt hovudprodukt til våre kundar er områdepris med påslag. Kredittrisiko ved sal til sluttbrukarar er vurdert som låg som følgje av systematisk oppfølging. Risiko ved sal av kraftproduksjon er også vurdert låg som følgje av at handel og oppgjer skjer gjennom regulert børs. Finansielle kraftkontraktar er handla over børs eller mot solide motpartar. Styret har vedteke rammer for motpartrisiko. Selskapet er eksponert for valutasvingingar ved at Euro er noteringsvaluta på kraftbørsen og ved at finansiell krafthandel blir gjort opp i Euro. Det blir ikkje gjort sikringar av valuta ved finansiell krafthandel. Fysisk kraftsal blir løpande omveksla til norske kroner på oppgjersdagen. Konsernet si valutaeksponering blir dempa ved at konsernet også kjøper kraft frå børs for levering til sluttkundar og ved at kontraktsformer er kopla mot børspris. Risiko for tapt produksjon som følgje av havari på maskiner er dekka ved systematisk vedlikehald, med tingska-

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

deforsikringar og avbrotsdekning med maksimalgrense for eigedelar. I rekneskapsprosessen blir kontrollar av viktige rekneskapspostar gjennomført i form av analytiske vurderingar, avstemmingar, og kontroll mot sjekklister. For alle transaksjonar er det også lagt opp til attestasjonsprosedyrer og betalingsrutinar som reduserer risikoen for misleghald. Personell, tryggleik, arbeidsmiljø og klima Ved utgangen av 2015 hadde konsernet 157 årsverk inkludert 9 lærlingar. I morselskapet var det 118 årsverk inkludert same tal lærlingar. 2014 hadde konsernet 153 årsverk inkludert 9 lærlingar, og i morselskapet var det 114 årsverk inkludert same tal lærlingar. Sunnfjord Energi sin kjernekompetanse er innan elkraft, og verksemda jobbar målretta for utvikling av slik kompetanse lokalt, og for å sikre tilgang til kjernekompetanse i framtida. Vi har vore ein aktiv bidragsytar ved etablering av ingeniørutdanning innan elkraft i Sogn og Fjordane, og vi har god dialog med teknisk fagskule i Førde. Ikkje minst har vi til ei kvar tid 9-12 lærlingar som utdannar seg fram til fagbrev, primært innan energimontørfaget. I samarbeid med Framtidsfylket AS deltek Sunnfjord Energi og andre arbeidsgjevarar frå Sogn og Fjordane på karrieremesser ved ulike studiestader i Norge. Morselskapet og bransjen styrer også mot eit generasjonsskifte for mange av våre kompetente medarbeidarar. Det er eit mål å rekruttere personell som kan bygge vidare på denne kompetansen og som har med seg ny kompetanse for å tilpasse oss mot framtidige utfordringar. Sjukefråværet i konsernet gjekk ned i 2015 til 3,4 % frå 4,5 % i 2014. I morselskapet gjekk fråværet ned frå 3,4 til 3,1 % . Målsettinga i morselskapet er eit sjukefråvær under 3 %. Det blir jobba målretta med å redusere sjukefråværet, med fokus på førebyggjande tiltak og tett oppfølging av oppståtte saker. Langtidsfråvær (over 16 dagar) utgjer om lag 80 % av det totale fråværet i mot 75 % i fjor. Korttidsfråværet og bruk av eigenmeldingar er lågt. Tryggleik Det vart registrert ein arbeidsskade med fråvær, H1 skade, og to utan fråvær i 2015, H2 skade. Tilsvarande tal i 2014 var to arbeidsskader med fråvær og to arbeidsskader utan fråvær. Skadane gjeld personell i morselskapet. H1-verdi i morselskapet var på 4,5 og H2 på 13,5 i 2015. På konsernnivå vart H1-verdien på 3,4 og H2-verdien på 10,1. Det seinare åra har vi sett ein klar tendens til at mange lærlingar og yngre arbeidsstakarar er utsett for skader. Sidan 2013 er 9 av i alt 11 skadar knytt til lærlingar eller yngre tilsette. Mange av desse skadane kjem i samband med arbeidsverktøy og feil/uforsiktig bruk av dette. Mangel på erfaring og arbeidspraksis synes å vere ei medverkande årsak til skadane. I 2016 er det planlagt

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

ÅRSMELDING

todagarssamlingar for lærlingar og nytilsette med fokus på risikomoment i arbeidet som energimontør. Målet er at dette skal skape ei betre forståing for risikomoment. Oppfølging vil også bli spesielt vektlagt på jobbobservasjonar og vernerundar. Mål om null skadar ligg fast. Omsynet til tryggleik skal komme først i alle arbeidsoppgåver - kvar einaste dag. Førebygging blir gjort ved høg prioritering av opplæring, avviksmeldingar, handtering av meldingar, bruk av sikker jobbanalyse, jobbobservasjonar og vernerundar. Arbeidsmiljø Vi ønskjer å fremme likestilling og framhevar like moglegheiter for kvinner og menn ved tilsettingar. I morselskapet er kvinneandelen 10 % og i konsernet 17 %. Kvinneandelen i styret i morselskapet er 33 % for dei aksjonærvalde medlemmene (2 av 6). I leiargruppa i morselskapet er kvinneandelen også 25 % (2 av 8), mot 17 % i fjor (1 av 6). Morselskapet og konsernselskap har fokus på tilrettelegging for personar med permanent eller midlertidig nedsett funksjonsevne. Vi ynskjer og å trekke til oss arbeidskraft med ulik etnisk bakgrunn som avspeglar det kulturelle mangfaldet i samfunnet. Vedtekne etiske retningsliner i morselskapet framhevar haldningar om gjensidig respekt og motarbeiding av all diskriminering i arbeidsrelasjonar. Styret vurderer at arbeidsmiljøet i morselskapet og i konsernet er godt. Klima Produksjon av fornybar vasskraft og overføring av kraft ureinar i liten grad det ytre miljø. Utbyggingane har i seg sjølv medført inngrep i naturen. Denne påverknaden på det ytre miljøet blir ivareteke gjennom konsesjonsvilkår og lovverk som set rammer for drifta og plassering

RESULTATREKNESKAP

av anlegga. Det er etablert system for handtering av miljøfarleg avfall og handtering av risiko for lekkasjar, til dømes av transformatorolje. Sunnfjord Energi har også oppretta eigen funksjon som ansvarleg for natur og miljøforhold knytt til drifta av kraftverka. Det er ikkje registrert hendingar i 2015 som har påverka det ytre miljøet.

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Resultatrekneskap Sunnfjord Energi AS

Konsern

Tilhøva etter årsskiftet

2014

Styret er ikkje kjend med viktige forhold som vedkjem konsernet og morselskapet etter balansedato.

106 258

108 298

Energisal

146 339

184 388

126 417

140 270

Overføringsinntekter

139 832

125 885

Framtidsutsikter

Resultatutviklinga vil i stor grad vere avhengig av kraftprisar og elsertifikatprisar, valutakursar, produksjonsvolum og inntektsramme. For året 2016 er prognose for inntektsramme noko høgare enn for 2015. Venta framtidige prisar påverkar estimat for plikter og nedskrivingsvurderingar. Kraftprisutsikter for 2016 er i starten av året nær nivået for 2015. Konsernet får grøne sertifikat på halvparten av produksjonen og har dermed potensiale for auka inntekter. Styret vurderer difor at driftsresultatet for konsernet blir noko betre enn for 2015, men at årsresultatet blir på nivå med 2015. Styret arbeider målretta for å betre selskapet si drift og styrke inntening og framtidig utbyteevne. Vi er inne i ein periode med krav til høge investeringar i nett, behov for fornying av produksjonsanlegg og rigging for ny lønsam vekst. Dette utfordrar styret sine prioriteringar og selskapet sine finansielle evner. Styret ser fram til vidare arbeid for å gjere selskapet framtidsretta og skape verdiar for samfunnet, kundar og eigarar. Styret takkar alle tilsette for aktivt engasjement, også i 2015, i arbeidet for å vere eit «smidig, driftig og moderne» selskap.

2015

Tal i heile 1000 kr

Note 2015 2014

45 497

46 519

Andre driftsinntekter

150 294

139 136

278 172

295 086

Driftsinntekter

436 465

449 410

11 133

9 835

62 699

13 737

86 593

103 359

Personalkostnader

-19 359

-22 707

Aktiverte personalkostnader

41 871

45 253

Varekjøp

44 958

50 803

50 454

Energikjøp

3,21

53 992

67 854

16 122

Overføringskostnader

19 902

20 086

7,8

129 101

110 709

-25 529

-22 293

Avskrivingar

80 253

74 522

Nedskriving av driftsmiddel

29 500

54 264

47 920

7, 23

58 921

56 973

8 410

7 868

Eigedomsskatt, avgifter, erstatningar

13 623

14 940

259 347

258 104

Driftskostnader

375 221

403 093

Andre driftskostnader

18 824

36 982

Driftsresultat

61 244

46 316

2 848

1 731

Renter frå selskap i same konsern

3 607

3 921

Utbytte frå selskap i same konsern

Inntekt på investering i tilknytt selskap

4, 10

333

3 367

Andre rente- og finansinntekter

3, 4

40 718

4 695

Andre rente- og finanskostnader

3, 4

41 913

50 237

-862

-45 510

3 402

48 846

28 618

-38 990

-19 599

Netto finanskostnader

-20 165

17 383

Ordinært resultat før skatt

60 381

5 600

11 512

Skattekostnad på ordinært resultat

24 908

5 093

-25 766

5 871

ÅRSRESULTAT Minoritetsdel av årsresultat

35 474

-4 287

12 229

6 023

8 800

4 000

Framlegg til utbyte

-34 566

1 871

Overført til/frå annan eigenkapital

-25 766

5 871

SUM DISPONERT

807

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

BALANSE

Balanse

Eigedelar Konsern

Sunnfjord Energi AS

2014

8 046

Tal I Heile 1000 Kr

Note 2015 2014

Utsett skattefordel

37 602

Eigenkapital og gjeld Konsern

Sunnfjord Energi AS

2015

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

2015

Tal I Heile 1000 Kr

Note 2015 2014

55 112

Innskoten eigenkapital

18 000

Fallrettar

94 391

200 000

Aksjekapital

200 000

26 046

18 000

Immaterielle eigedelar

131 993

149 503

153 001

Overkurs

153 001

66 226

74 986

Bygningar og tomter m.m.

9,11

74 986

66 226

112 948

199 905

194 305

Kraftstasjonar

2,9,11

958 560

344 741

370 760

Overføringsanlegg

393 977

Annan eigenkapital

980 222

Minoritetsinteresser

368 744

465 949

Sum eigenkapital

97 419

94 401

Fiber, samband, transportmidler, m.m.

182 404

163 898

17 110

19 109

Anlegg i arbeid

25 472

21 300

725 400

753 561

Varige driftsmidlar

1 635 399

1 600 390

555 014

Investeringar i dotterselskap

1 125

1 145

Investeringar i tilknytt selskap

1 317

997

62 500

60 000

Lån til foretak i same konsern

538

Investeringar i aksjar og andelar

2 414

1 583

730

2 510

Obligasjonar og andre fordringar

2 510

957

619 906

619 206

Finansielle anleggsmidlar

6 241

3 536

1 371 352

1 390 768

1 773 633

1 753 429

8 996

9 437

62 084

64 582

46 557

108 641

Sum anleggsmidlar

52 620

9 437

8 996

Kundefordringar

66 662

65 595

14 781

Andre fordringar

4, 5, 12, 13

41 638

56 231

79 363

Fordringar

108 300

121 826

Bankinnskot, kontantar m.m.

152 952

84 583

134 870

Lager av materiell

223 670

Sum omløpsmidlar

1 541 608

1 614 438

SUM EIGEDELAR

270 689

215 405

2 044 322

1 968 834

503 285

219 222

163 993

189 873

181 312

762 096

698 306

101 060

57 423

Pensjonsplikter

35 762

27 714

8 817

57 423

101 060

Andre avsetningar for plikter

81 358

123 229

Utsett skatt

10 464

199

136 821

93 954

Avsetning for plikter

149 245

224 487

250 000

Obligasjonslån

250 000

841 860

671 625

Gjeld til kredittinstitusjonar

680 925

863 319

Øvrig langsiktig gjeld

87 397

62 500

Anna langsiktig gjeld

841 860

921 625

35 513

38 346

1 018 322

925 819

Leverandørgjeld

31 631

27 521

Betalbar skatt

2 421

4 049

10 867

14 497

26 908

30 722

Skuldige offentlege avgifter

33 985

30 914

Framlegg til utbyte

8 800

4 000

7 669

12 501

23 336

18 456

Anna kortsiktig gjeld

4,5,12,18

30 508

34 788

96 978

95 574

Kortsiktig gjeld

114 659

120 221

1 075 659

1 111 153

1 282 226

1 270 527

Sum gjeld

1 541 608

170 256

Opptent eigenkapital

150 283

555 014

30,2 %

1 614 438 31,2 %

SUM EIGENKAPITAL OG GJELD Eigenkapital %

2 044 322

1 968 834

37,3 %

35,5 %

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

KONTANTSTRAUMOPPSTILLING

NOTAR

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Kontantstraumoppstilling Sunnfjord Energi AS

Konsern

2014

2015

Tal I Heile 1000 Kr

Note 1 Rekneskapsprinsipp

Note 2015 2014

Rekneskapen er presentert i samsvar med krav i rekneskapslova og god rekneskapsskikk i Norge. Noteopplysningar er identiske for konsern og morselskap om ikkje anna er sagt.

+ =likviditetstilføring, - =likviditetsbruk

Kontantstraum frå drifta

-20 165

17 383

Resultat før skattekostnad

60 381

807

-13 348

258

Betalte skattar

-11 798

-26 094

Estimatavvik plikter til framtidig utbetaling

-33 479

9 954

-190

-1 480

Gevinst ved sal av driftsmidlar

-1 490

-190

-1 501

Gevinst ved sal av finansielle anleggsmidlar

-1 501

41 871

45 253

Ordinære avskrivingar

80 253

Kostnad renteswapavtaler utan kontanteffekt

74 522

Inntekt frå investering i tilknytt selskap utan kontanteffekt -333

21 254

300

-8 115

19 806

Nedskriving finansielle anleggsmidlar

-32

300

30 754

-4 064

-8 342

Sum tilført frå verksemda i perioden

89 771

79 878

-3 976 Pensjonskostnad og andre resultatpostar utan kontanteffekt 57 738

168

-2 498

Endring i kundefordringar

-1 067

675

3 283

2 833

Endring i leverandørgjeld

4 109

-9 938

3 814

Endring i off. avgifter, skattetr. m.m.

3 061

1 538

18 348

21 374

Endring i andre tidsavgrensingspostar

17 508

4 293

554

- 442

Endring i lager

-442

554

22 373

25 082

Netto likviditetsendringar i balansen

42 179

82 820

Netto kontantstraum frå drifta,

23 169

-2 879

112 940

76 999

KONTANTSTRAUM FRÅ INVESTERINGAR

-99 674

-74 550

Investeringar i varige driftsmidlar

-123 052

-133 840

382

2 616

Sal av varige driftsmidlar (salssum)

2 626

382

6 229

400

Investering i finansielle anleggmidlar

8 225

7 228

1 501

Sal av finansielle anleggsmidlar (salssum)

1 501

-91 562

-71 535

-112 200

-124 730

Netto kontantstraum frå investeringar,

250 000

Opptak av ny langsiktig gjeld

268 457

163 126

-91 978

-170 235

Nedbetaling av langsiktig gjeld

-188 327

-233 250

Kontantbeholding innfusjonert

Nto innbetaling av ny eigenkapital

131 354

-13 000

-8 800

Betalt utbyte

-12 501

-16 107

50 922

Netto kontantstraum frå finansiering,

67 629

45 123

70 965

Intern omsetning og mellomvære mellom selskapa i konsernet er eliminert. Det er brukt einsarta rekneskapsprinsipp i konsernselskapa sine rekneskap. Oversikt over dotterselskap og tilknytte selskap går fram i note 10.

KONTANTSTRAUM FRÅ FINANSIERING 155 900

Tilknytt selskap er einingar der konsernet har eigarskap og stemmeandel mellom 20 og 50 %. Tilknytt selskap er i morselskapet vurdert etter kostmetoden. I konsernrekneskapen er andel av resultat ført som finansinntekt og lagt til balanseført verdi og eigenkapital (eigenkapitalmetoden). Inngåande balanse blir ikkje omarbeidd ved endring av klassifisering som tilknytt selskap eller dotterselskap i løpet av året. Andre aksjeinvesteringar blir bokførte etter kostmetoden både i konsern og morselskap.

1 539

82 250

Netto endring i likvidar i perioden, A+B+C

68 369

-2 608

51 081

52 620

Kasse, bank m.v. ved inngangen til perioden

84 583

87 191

52 621

134 870

Kasse, bank m.v. ved utgangen av perioden

152 952

84 583

Konsolideringsprinsipp Aksjar i dotterselskap, selskap der Sunnfjord Energi AS direkte eller indirekte eig meir enn 50 %, er i morselskapet vurdert etter kostmetoden. I konsernrekneskapen er eigarskapen konsolidert inn etter oppkjøpsmetoden ved at bokført verdi av aksjane er eliminert mot eigenkapitalen i dotterselskapet på kjøpstidspunktet. Eventuelle meir-/mindreverdiar er lagt til aktuell aktiva eller gjeld, og avskrive/handsama likt med denne posten.

Klassifisering og vurdering av eigedelar og gjeld Eigedelar bestemt til varig eige eller bruk er klassifisert som anleggsmidlar. Andre eigedelar inkludert fordringar som forfell til betaling innan eitt år, er klassifisert som omløpsmidlar. Ved klassifisering av kortsiktig og langsiktig gjeld er tilsvarande kriterium nytta, men første års avdrag på langsiktige lån er inkludert i langsiktig gjeld. Anleggmidlar blir vurdert til historisk kost, men blir nedskrivne til verkeleg verdi når verdifallet er venta å vere varig. Anleggsmidlar med avgrensa økonomisk levetid blir avskrivne planmessig. Langsiktig og kortsiktig gjeld blir balanseført til nominell motteken sum på etableringstidspunktet, og nedskriven i takt med faktisk nedbetaling. Omløpsmidlar blir vurdert til det lågaste av historisk kost og verkeleg verdi. Elsertifikat Kjøp av elsertifikat vert presentert som energikjøp i finansrekneskapen. I den grad ein har kjøpt for lite/for mykje i løpet av året vert dette balanseført som gjeld/ fordring. Lågaste verdi prinsipp er nytta.

Immaterielle eigedelar Verdi av fallrett er aktivert til anskaffelseskost/noverdi av framtidige utbetalingar på tidspunkt for byggestart. Fallrettar i Kjøsnesfjorden Kraftverk er overtatt på betingelsar som i hovudsak overfører økonomisk risiko og kontroll til selskapet (finansiell leasing). Fallrettar balanseførast under immaterielle eigedelar og tilhøyrande plikter står oppført under avsetning for plikter til noverdien av betalingane. Selskapet føretek ikkje avskrivingar på fallrettane, og fallrettspliktene blir redusert med betalt vederlag og tillagt berekna rentekostnad. Renter førast som finanskostnad og utbetaling til grunneigarar førast som reduksjon av pliktene. Estimatavvik kjem fram som differanse mellom plikter ved utgangen av året etter oppgjort vederlag og ny utrekning med oppdaterte føresetnader om rente, prisbaner og venta produksjon. Estimatavvik førast som finanspost. I tillegg til fallrettar nemnt over har morselskapet fallrettar knytt til Stakaldefossen, Øvre- og Nedre Svultingen. Varige driftsmidlar, avskriving og aktivering Varige driftsmidlar er vurdert til historisk kostpris med frådrag for ordinære avskrivingar. Avskriving skjer planmessig i tråd med bransjemessig tilrådde satsar. Gevinst og tap ved sal av varige driftsmidlar er ført som ordinær driftsinntekt/-kostnad. Eigne investeringsarbeid blir aktivert etter standardsats basert på utførte timar utan påslag for forteneste, og ført som reduksjon av personalkostnader. Anlegg under utføring blir bokført til kostpris, og avskrive frå det tidspunktet anlegget blir teke i bruk. Renter som knyter seg til anlegg under utføring blir aktivert som ein del av kostprisen. Magasinbehaldningar Magasinbehaldningar vert ikkje balanseført, og endring i magasinbehaldning er tilsvarande ikkje resultatført. Selskapet sin magasinkapasitet er relativt liten i høve til middelproduksjonen. Variasjon i nedbør og tilsig frå år til år betyr difor vesentleg meir for total produksjon og inntekt. Magasinbehaldning er vist i note 2. Inntekts- og kostnadsføring Som hovudregel er inntekter ført på det året dei er opptent (oppteningsprinsippet), og utgifter er kostnadsført i same periode som tilhøyrande inntekt (samanstillingsprinsippet). Energisal i morselskapet er vist som sal til sluttkundar og engrossal over børs (Nord Pool Spot AS). Inntekter frå energisal i sluttbrukarmarknaden er periodisert etter

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

NOTAR

avrekna forbruk pr. balansedato. Kundegrupper med timesmåling, og andre kundar med effekt over 50 KW, blir avrekna kvar månad. Kundegrupper med forbruk under 8000 kWh og næringskundar med effektuttak under 50 kW blir avrekna årleg med akonto kvar andre mnd. Resterande kundegrupper, i hovudsak privatkundar, har avlesing og avrekning kvar 2. mnd. Kjøp av energi skjer via børs samt frå lokale produsentar. Overføringsinntekter er inntekter frå transport av kraft i selskapet sitt linjenett. Inntekter frå overføring er regulert av NVE (Norges vassdrags- og energidirektorat) i form av vedtak om inntektsramme. Overføringsinntektene i rekneskapen viser inntektsført frå sluttkundar, andre netteigarar og kraftprodusentar og korrigert med meir-/mindreinntekter. Meir-/mindreinntekter oppstår som avvik mellom netto utfakturerte overføringsinntekter og eigedomsskatt knytt til nettanlegg med frådrag av tillatt inntektsramme frå NVE og avbrotskostnader. Meir-/mindreinntekter blir balanseført som gjeld eller fordring mot nettkundane og renterekna i samsvar med reglar fastsett av NVE. Overføringskostnader er nettleige til overordna og sideordna nett, og innmating frå kraftprodusentar. Innmatingskostnader/-inntekter frå eigne kraftstasjonar er eliminert i rekneskapen til morselskapet. Kraftkontraktar for framtidig levering Selskapet har rammer for krafthandel og kan sikre innanfor eit volum som er kobla mot lågaste observerte produksjon i 3. kvartal. Verdien av finansielle kraftkontrakter blir ikkje balanseført etter prinsipp om at all slik handel skjer innanfor rammene for sikringsbokføring. Både kjøp og sal av framtidige kontrakter skjer med volum som ligg innanfor vår produksjon/kjøp i tilsvarande periode og vi kan med bakgrunn i sikringsbokføring unnlate å ta dette over balansen 31.12. Kraftkontraktar på kjøp frå produsentar og levering til sluttbrukarar kan også sikrast innanfor pårekneleg volum. Pensjonskostnader Pensjonskostnader og pensjonsplikter for Sunnfjord Energi AS er handsama i samsvar med prinsippa i norsk rekneskapsstandard for pensjonskostnader, NRS 6, der estimatavvik er ført direkte mot eigenkapital. Pensjonsmidlar og pensjonsplikter pr 31.12 blir balanseført til faktiske verdiar med unntak av eventuelle uamortiserte planendringar. Sunnfjord Energi AS har ei offentlig pensjonsordning. Pensjonskostnad i perioden vert sett til estimert pensjonskostnad pr. 1.1. i rekneskapsperioden og med same aktuarmessige føresetnader som vart nytta pr 31.12. i forrige rekneskapsperiode. Aktuarmessige gevinstar og tap som oppstår ved differanse mellom estimert pensjonskostnad i perioden og faktisk pensjonskostnad, blir ført mot eigenkapitalen etter justering for utsett skatt. Pensjonsordninga er å sjå som ein ytingsplan. Perioden sin netto pensjonskostnad er inkludert i personalkost-

NOTAR

nader, og består av pensjonsopptening i perioden, rentekostnader på utrekna plikter, fråtrekt venta avkasting på pensjonsmidlane. Pensjonspliktene er utrekna på grunnlag av langsiktige vurderingar av diskonteringsrente, avkasting på pensjonsmidlar, lønsvekst, regulering av pensjonar under utbetaling og demografiske føresetnader om død- og uføreutvikling. Det er lagt til grunn ein kurva lønsauke framover. Utrekningane er utført av kvalifisert aktuar. Spesifikasjon av pensjonskostnad og plikter er vist i note 8. Utanom morselskapet har dotterselskapet Enivest AS tilsette. Dei har innskotsbasert pensjonsordning. Erstatningar og leige av vassrettar Selskapet betaler erstatning til grunneigarar som følgje av vasskraftutbygging, og for bruksrett til vassfall og grunn. Erstatningane blir gjort opp og bokført i form av eingongsbetalingar, årlege kontantutbetalingar eller leveransar av erstatningskraft. Eingongsbetalingar og kjøp av fallrettar blir aktivert som ein del av anleggsinvesteringa. I morselskapet er årlege kostnader i hovudsak motsvara av tilhøyrande inntekter frå bruk av rettane (samanstillingsprinsippet). Årlege kostnader som ikkje er motsvara av inntekter for bruk av rettane er balanseført som plikter. Pliktene er utrekna ved neddiskontering av venta framtidige utbetalingar. Skattar Konsernet sin skattekostnad omfattar betalbar skatt (overskotsskatt), grunnrenteskatt, naturressursskatt, samt endring i utsett skatt knytt til allmenn inntekt og grunnrenteinntekt. Utsett skatt og eventuell utsett skattefordel for allmenn inntekt og grunnrenteinntekt er presentert kvar for seg i balansen.

kan nyttast innanfor ein 10-års periode blir aktivert med nominell sats 33 %. Eigedomsskatt er ein overskotsuavhengig skatt, og blir utrekna på grunnlag av eigedomsskattetakstar for nettanlegg, eigedomar og kraftstasjonar. Skatten utgjer maksimalt 0,7 % av desse takstane. Eigedomsskatt er i rekneskapen klassifisert som driftskostnad. Bruk av estimat For fastsetting av storleikar med usikkert utfall er det i morselskapet og konsernrekneskapen nytta beste estimat på bakgrunn av tilgjengeleg informasjon på tidspunktet for avlegging av rekneskapen. Dette gjeld særleg for pensjonsplikter, utsett skattefordel, avskrivingar, verdi av immaterielle eigedelar og avsetningar for plikter. Framtidige hendingar kan medføre at estimat endrar seg. Forutsetningar for estimat blir vurdert løpande og eventuelle endringar i estimat blir rekneskapsført i den perioden endringane oppstår.

Kontantstraumoppstilling Kontantstraumoppstilling er utarbeidd med basis i den indirekte metode. Vi tek utgangspunkt i resultat før skatt og presenterer kontantstraumar frå ordinær drift, investeringsverksemd og finansieringsverksemd i året.

Note 2 Magasinbehaldning/ produserte mengder

Særskilde skattar knytt til kraftproduksjon er naturressursskatt og grunnrenteskatt.

Magasinbehaldning for konsernet var 83,6 GWh ved utgangen av året, noko som utgjer 82 % av samla magasinkapasitet og 17 % av middelproduksjon. Behaldninga ved inngangen til året var 57,9 GWh som utgjorde 57 % av magasinkapasitet. Samla magasinkapasitet i konsernet er 101,7 GWh.

Naturressursskatt til kommune og fylkeskommune blir fastsett med grunnlag i eit gjennomsnitt av det einskilde kraftverket sin produksjon i likningsåret, og dei føregåande 6 åra. Skatten blir samordna med overskotsskatten slik at naturressursskatt som overstig overskotsskatten er ein forskotsbetalt skatt som blir framført med renter.

Magasinbehaldning i morselskapet ved utgangen av året tilsvararar 26,5 GWh, og 67 % av samla magasinkapasitet og 11 % av middelproduksjon. Samla magasinkapasitet knytt til kraftverka er 39,3 GWh. Ved inngangen til året var magasinbehaldninga 16 GWh, som utgjorde 41 % av magasinkapasiteten.

Grunnrenteskatt til staten blir fastsett ut frå skattemessig driftsresultat for det einskilde kraftverket minus ei utrekna friinntekt. Friinntekta skal tilsvare ei normalavkastning på skattemessig verdi av kraftverket sine driftsmidlar. Overskot som utnytting av naturressursen gjev, ut over normalavkastning, blir skattlagt. Skattekostnaden for grunnrente består av betalbar skatt og endring i utsett skatt. I utsett skatt blir det teke omsyn til:

Produksjon for konsernet i 2015 var 508,6 GWh mot 468,3 GWh i 2014. Tilsvarande tal for morselskapet var høvesvis 300,4 og 199,4 GWh. Middelproduksjon i konsernet er rekna til 522 GWh, og for morselskapet 250 GWh.

• Midlertidige forskjellar mellom rekneskapsmessige og skattemessige verdiar for kraftverk • Akkumulerte negative grunnrenteinntekter • Midlertidige forskjellar knytt til netto pensjonsplikter for tilsette knytt til kraftverket.

Handel kraftmarknaden - kraftprisrisiko: Som kraftprodusent vil Sunnfjord Energi sine inntekter variere med svingingar i marknadsprisane på kraft og med svingingar i produksjon. Historisk har låg kraftpris til ei viss grad vore vegd opp av store tilsig og høgare produserte mengder. Prisane på alternative energikjelder og kvoteprisar for CO2-utslepp påverkar også marknadsprisane i vesentleg grad. Grunnrenteskatt (skatt på profitt

Den delen av den akkumulerte negative grunnrenteinntekta som ut frå dei mest sannsynlege føresetnadene

Note 3 Finansiell marknadsrisiko

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

ut over risikofri rente) vil dempe svingingane av endra kraftprisar og produksjon i selskapsrekneskapen. Styret i Sunnfjord Energi AS har vedteke rammer for sikring av inntil 97 GWh av konsernet sin produksjon. Sikringa gjeld sal av produksjon for 3. kvartal dei neste tre åra. Vidare blir fastprisavtaler for kjøp av kraft frå eksterne kraftverk sikra med finansielle kontraktar så langt det let seg gjere. Som kraftseljar er Sunnfjord Energi utsett for risiko ved at kraftprisar inn kan endre seg raskare enn selskapet har høve til å justere mot kunde. Denne risikoen er sterkt redusert ved at selskapet sitt hovudprodukt til sluttkundar er marknadspris (vekta områdepris) pluss margin. Over 99 % av kundane vel dette produktet i slutten av 2015. Pr. 31.12.15 var Sunnfjord Energi eksponert for 46,4 GWh i finansielle instrument som gjeld sal av eigen produksjon. Marknadsverdien av handlane var positiv med 3,16 millionar kroner ved årsskiftet. Sikringa er ikkje balanseført. Selskapet hadde ingen eksponering i finansielle kontraktar knytt til kjøp av straum frå eksterne kraftverk. Handel med finansielle instrument for sikring av eigen produksjon skjer med eigenhandel over børs medan sikring knytt til kjøp av straum frå eksterne kraftverk blir handtert av Fjordkraft når det er aktuelt. Handel i finansmarknaden – renterisiko: I finansmarknaden har konsernet nytta rentebyteavtalar (renteswap) som sikringsinstrument for langsiktige lån, jamfør også note 11. Resultat av avtalene blir bokført ved realisering saman med ordinært renteforfall for sikringsobjektet. Verdien av avtalane blir såleis ikkje balanseført. Avtalane hadde negativ marknadsverdi på til saman kr 44,78 millionar kroner ved årsskiftet, jamfør gjennomsnittsrente på portefølje som går fram av note 11. Sunnfjord Energi er også eksponert for renterisiko gjennom inntektsramma for nett, friinntekt knytt til grunnrenteskatt ved kraftproduksjon og diskonteringsrente på pensjonar. Ved renteauke, sett isolert frå andre eksterne faktorar, vil dei største utslaga komme i form av auka avkasting på bokført nettkapital og dermed auka inntektsramme, og auka rentekostnader. Desse effektane vil delvis motverke kvarandre og ikkje gje vesentlege utslag i morselskapet. Andre forhold som reduserer risiko ved renteendring er rentesikringsavtale for finansiering av Kjøsnesfjorden Kraftverk. Handel i valutamarknaden: Morselskapet er eksponert for valutarisiko knytt til sal av forward-kontraktar via børs. Selskapet er også eksponert for valutarisiko knytt til prisen på sal av eigenprodusert kraft. Konsernet hadde ingen sikringsavtaler for valuta pr. 31.12.15.

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

NOTAR

Note 4 Spesifikasjon av postar som er slått saman i balanserekneskap

a) Andre fordringar Fordring selskap same konsern

2015 -

Tal i heile 1000 kr 2015 2014

2014 -

2015 -

2014 -

Forskotsbetalte kostnader og påløpte inntekter

5 154

11 422

32 010

21 096

Mindreinntekt i d-nettet, og renter av mindreinntekt

9 626

35 135

9 626

35 135

14 781

46 557

41 637

56 231

Sum Andre fordringar

b) Anna kortsiktig gjeld Påløpt løn og feriepengar

8 204

Påløpte kostnader og forskotsbetalte inntekter

7 841

11 680

11 100

17 614

15 942

9 039

7 749

Meirinntekt i regionalnett og renter av meirinntekt

6 671

Andre avsetningar

1 213

1 075

1 213

1 075

18 456

23 337

30 507

34 788

Renteinntekter

2 971

1 705

3 658

2 846

Renteinntekter frå selskap i same konsern

1 730

2 847

Aksjeutbyte/gevinst ved sal av aksjar

3 921

Sum Anna kortsiktig gjeld

6 671

c) Rente- og finansinntekter

5 107

1 556

Inntekt på investering i tilknytt selskap

332

Andre finansinntekter

180

244

270

Reduksjon estimat fallresttforpliktelse (ikkje betalbar)

36 540

Agiovinning Sum Andre rente- og finansinntekter

171 225

225

9 018

9 855

41 050

4 727

d) Rente- og finanskostnader Rentekostnader

27 683

27 509

37 902

38 951

Andre finanskostnader

634

421

639

421

Nedskriving aksjer

300

20 900

300

886

Økning estimat fallrettsforpliktelse (ikkje betalbar)

Valutatap

Renter fallrettsforpliktelse (ikkje betalbar)

Sum Andre rente- og finanskostnader

28 618

- 15 - 48 845

6 627

3 061

3 327

41 912

50 236

Note 5 Rekneskapsinformasjon for nettverksemda Morselskapet er organisert i forretningsområda nett, produksjon, marknad og entreprenør/tenestesal. Forretningsområde nett blir regulert og kontrollert av Norges Vassdrags- og Energidirektorat (NVE). I samsvar med presentasjonskrav frå NVE viser vi særskilt rekneskapsinformasjon for nettverksemda (monopolverksemda). Resultatet for konsernet si monopolverksemd er det same som for monopolverksemda til Sunnfjord Energi AS.

Note 5 forts.

Morselskap Morselskap Konsern Konsern

Tal i heile 1000 kr

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Aktiviteten innan monopolverksemda er geografisk avgrensa til selskapet sitt forsyningsområde i samsvar med områdekonsesjon. Aktiviteten i konkurranseutsett verksemd skjer i hovudsak innanfor Sogn og Fjordane.

Produksjon Produksjon Nett- og kraftom- Sum Nett- og kraftom- Sum verksemd setning m.v morselskap verksemd setning m.v morselskap

Driftsresultat

15 347

21 635

36 982

9 621

9 203

18 824

AVKASTING Gjennomsnittleg verdi driftsmidlar 437 938 410 119 1 % påslag for driftskapital 4 379 4 101 = Avkastingsgrunnlag NVE 442 317 414 220 Driftsresultat 15 347 9 621 Pensjon ført mot eigenkapital for året 28 371 -16 653 Driftsresultat etter pensjon -7 032 43 718 Avkasting nettdrift 9,9 % -1,7 % =(driftsresultat *100/avkastningsgrunnlag) NVE rente: 6,2 % 6,6 % MEIR - / MINDREINNTEKTER i perioden Fakturert inntekt sluttkundar 145 948 127 470 Netto kostnader andre nett og innmating produksjon 3 480 -1 175 A = Faktisk inntekt 126 295 149 428 Årleg inntektsramme 126 828 118 620 Kilekostnad* -4 603 -5 586 Eigedomsskatt nettanlegg 2 070 2 154 Tillegg avskrivningar og avkastning på kapital 7 884 2 934 B = Justert inntektsramme-inntekt 132 179 118 122 C= A-B: Årets endring i meir/mindreinntekt -8 173 -17 249 Justering e NVE vedtak, ført over resultat -1 932 -280 Samla endring i meir/-mindreinntekt ført over resultat -19 181 -8 453 D: Tilbakeføring av akkumulert meir/mindreinntekt førre år 26 533 36 002 D+C: Meir/mindreinntekt per 31.12 9 284 27 829 Renter 342 636 Netto meir/mindreinntekt per 31.12 inkl renter 9 626 28 465 MEIR - / MINDREINNTEKT i balanse Samla meir/mindreinntekt inkl renter pr 1.1. 28 465 36 282 Justering e NVE vedtak, ført over resultat -1 932 -280 Årets endringar i meir/-mindreinntekt -17 249 -8 173 = Meir/mindreinntekt pr 31.12. 9 284 27 829 Renter av meir/mindreinntekt pr 31.12. inkl KILE 342 636 = Samla meir-/mindreinntekt pr 31.12. 9 626 28 465 pos.tal = mindreinntekt Inntektsramma blir fastsett av NVE og blir oppdatert årleg. Vedtak hos NVE tek omsyn til selskapet sine kostnader, kostnadsnorm/samanlikning med referanseselskapa og nettkapital basert på referanserente, inflasjon og referansepris på kraft.

Selskapet har desse åra hatt ein leveringstryggleik på hhv 99,96 % og 99,97 %, målt som avbrotsmengder i høve til leverte mengder. Samla mindreinntekt pr 31.12.2015 er på 9,6 millionar

mot 26,5 millionar i meirinntekt i 2014. Ved fastsetting av nettariffar i legg vi til grunn estimat for inntektsramme og utvikling av leverte mengder. Over tid siktar vi oss inn mot at mindreinntekt/meirinntekt skal gå mot null eller svinge rundt null.

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

NOTAR

Note 6 Lager av materiell

Pensjonsplikter og pensjonsmidlar Sunnfjord Energi AS har ytingsbasert kollektiv pensjonsordning for sine tilsette. Ordninga tilfredsstiller krava i lov om obligatorisk tenestepensjon.

Note 7 Lønskostnader, tal tilsette, godtgjersler m.m.

Tal i heile 1000 kr

Morselskap Konsern Morselskap Konsern

Løner inkl refusjonar

76 624

97 856

68 951

91 847

11 586

14 379

9 740

12 274

Netto pensjonskostnader *

11 357

11 968

3 861

4 233

3 792

4 898

4 041

2 355

Andre ytingar Lønskostnader

103 359

129 101

86 593

110 709

- Aktiverte eigne investeringsarbeid

22 707

25 530

19 359

22 292

Netto lønskostnader

80 652

103 571

67 234

88 417

*) Aktuarberekna kostnad etter frådrag av tilsett-andel på 2 % av brutto løn før andel av arbeidsgjevaravgift. Gjennomsnittleg tal fast tilsette (inkl lærlingar)

125

165

123

162

Tal årsverk (inkl lærlingar)

118

157

114

153

AFP. Det føreligg ikkje tilstrekkelig informasjon for å innrekne denne plikta i årsrekneskapen. Plikta knytt til denne ordninga er dermed ikkje balanseført.

Sikra ytingar Pliktene omfattar i alt 113 aktive og 65 pensjonistar/AFP-pensjonistar i morselskapet. Ordninga gjev ei definert yting i samsvar med tariffavtalen i offentleg sektor (offentleg tenestepensjonsordning). Ytingane er i hovudsak avhengig av oppteningstid og lønsnivå ved nådd pensjonsalder. Full oppteningstid er 30 år.

2015 2015 2014 2014

Arbeidsgjevaravgift

Note 8 Pensjonsplikter, pensjonsmidlar og pensjonskostnader

Lageret av materiell i morselskapet er i hovudsak innkjøpte standardvarer og reservedelar knytt til vedlikehald og bygging av linjenettet. Lageret er vurdert til inntakskost. Det er gjort frådrag for ukurans med kr 736.863. Frådraget er uendra i høve til 2014.

a) Lønskostnader, tal på tilsette

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Usikra ytingar Usikra ytingar blir dekte fortløpande over drift og omfattar avtalefesta pensjon frå 62 år (AFP). Framtidige ytingar vil vere avhengig av tal tilsette som vel å ta ut slik pensjon. Sunnfjord Energi AS har gjennom handlingsplan for seniorpolitikk lagt til rette for at fleire tilsette skal stå i arbeid fram til pensjonsalder. Ordninga gjev høve til å innvilge permisjon med løn i trinn mellom 20 % og 40 %. Dette er eit alternativ til at tilsette går ut i AFP som arbeidsgjevar må betale. Ved utgangen av 2015 hadde ingen nye inngått senioravtale i løpet av året. To personar har gått ut i AFP/delvis AFP i perioden. I 2014 blei det ikkje inngått senioravtaler og ingen gjekk ut i AFP. I dotterselskapet Enivest er det 37 aktive i ei innskotsordning etter lov om innskotspensjon. Det er 37 aktive under ytelsesordninga

Ved utrekning av plikter er følgjande økonomiske føresetnader lagt til grunn:

2015 2014 Diskonteringsrente 2,50 % 2,40 % Venta avkasting på pensjonsmidlar 2,50 % 2,40 % Årleg lønsvekst 2,50 % 3,25 % G-regulering 2,25 % 3,00 % Årleg regulering av pensjonar under utbetaling 1,50 % 2,25 % Uttaksprosent AFP-ordning 40 % 40 % Gjennomsnittleg arbeidsgjevaravgift 14,1 % 14,1 % I 2015 har Sunnfjord Energi nytta foretaksobligasjonsrente (OMF rente) som diskonteringsrente. Rekneskapsstiftelsen gir to alternativ på diskonteringsrente. Alternativet til OMF -rente er diskonteringsrente på statsobligasjonar, ei rente som er lågare og ville gitt auka plikter. Det er lagt til grunn ein kurva lønsvekst framover. For demografiske faktorar og avgang er vanlege aktuarføresetnader innanfor forsikring nytta. Akkumulert aktuariell gevinst innrekna i eigenkapitalen utgjer kr 47,3 millionar. Alle utrekningar er gjort av aktuar.

Inkludert i tala over er det 9 lærlingar i morselskapet og same tal i konsernet ved utgangen av året. I 2014 var det 9 lærlingar i morselskapet og i konsernet ved utgangen av året.

Tal i heile 1000 kr

Sunnfjord Energi AS har bonusordning som omfattar alle tilsette med ein maksimal sum på kr 17.000 pr tilsett. Det er ikkje avsett bonus i 2015 eller i 2014.

b) Ytingar til leiande personar Tal i heile 1000 kr

2015 2015 2014 2014 Adm.dir Styret

Adm. dir Styret

Løn

1 567 278

Adm. dir Styret Adm.dir Styret

1509 320

Sikra ordning

Usikra ordning

2015

2014

Årets pensjonsopptening (Service Cost)

7 907

876

8 783

10 329

Arbeidsgjevaravgift av årets opptening

1 115

124

1 238

1 456

Rentekostnad på pensjonsforplikter

5 291

397

5 687

7 670

-3 316

-4 958

Resultatført planendring

-10 750

Forventa avkastning på pensjonsmidlane

Morselskap Konsern Morselskap Konsern

A) PENSJONSKOSTNAD

1509 320

Administrasjonskostnader Medlemsinnskot

370

181

-1 290

-1 225

11 473

2 704

Pensjonskostnader

219

217

Periodens pensjonskostnad

Anna godtgjerdsle

142

10 077

B. BALANSEFØRT PLIKT UB Selskapet har avtale med adm. direktør om pensjonsopptening for løn over den ordinære grensa på 12G. Ordninga er ikkje sikra. Utover dette har selskapet ingen andre plikter ovanfor adm.direktør enn kollektiv pensjonsordning og ordinær oppseiingstid. Ovanfor styreleiar og styremedlemmer er det ingen plikter utanom styrehonorar.

1 396

Brutto pensjonsplikter 31.12

184 851

18 523

203 374

Verdi av midlar 31.12

145 920

138 432

Balanseført pensjonsplikt inkl arb.g.avgift

38 930

57 453

101 060

18 523

239 492

c) Godgjersle til Deloitte AS og samarbeidande selskap

2015 2015 2014 2014 Morselskap

Konsern

Morselskap

Konsern

295

536

159

389

Andre tenester

144

260

Tal i heile 1000 kr

Lovpålagt revisjon Andre attestasjonstjenester Sum

339 581 303 649

C. AVSTEMMING PENSJONSPLIKTER

Balanseført pensjonsplikt IB=UB førre år

538

16 521

101 060

71 724

Resultatført pensjonskostnad

077

1 396

11 473

2 704

Aktuarielt tap (gevinst) ført mot eigenkapital Innbetalinger inkl arb.g.avg Balanseført pensjonsplikt ved årets slutt

279

993

-47 286

28 826

-7 343

-450

-7 793

-2 194

38 993

18 460

57 453

101 060

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

NOTAR

Note 9 Varige driftsmidlar Sunnfjord Energi AS Fiber, samband Overførings- Kraft- Bygningar, Anlegg Tal i heile 1000 kr transportm. mm anlegg stasjonar tomter m.m. i arbeid Sum Anskaffelseskost 1.1. 214 559 661 586 346 258 89 114 18 237 1 329 754 Tilgang 11 722 46 833 2 832 11 957 8 725 82 070 Avgang 1 137 7 853 8 990 Anskaffelseskost 31.12. 226 281 708 420 349 091 99 934 19 109 1 402 835 Oppskrivingar før 01.01.99 34 668 34 668 Akkumulerte av- og nedskrivingar 31.12. 131 879 337 659 154 785 24 949 649 273 Bokført verdi 31.12 94 401 370 760 194 305 74 986 19 109 753 561 Årets avskrivingar 14 037 20 814 8 341 2 060 45 253 Avskrivingssatsar 4 - 33,3 % 2,9 - 4 % 0 - 10 % 0 - 10 % 0 % Avskrivingsplan Lineær Lineær Lineær Lineær

NOTAR

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Note 10 Dotterselskap og andre investeringar Forretnings- Vår Stemme- Bokført Dotterselskap kontor eigardel andel verdi Fossheim Energiverk AS Skei i Jølster 60,0 % 60,0 % 9 973 Enivest AS Førde 50,9 % 50,9 % 16 606 Kjøsnesfjorden Kraftverk AS Førde 78,5 % 78,5 % 528 435 Sum investeringar i dotterselskap 555 014

Tilknytt selskap Kostpris Vår eigardel Balanseført Balanseført verdi mor verdi konsern Etrygg AS 1 125 45,0 % 1 125 997 Førdefjorden Energi AS 20 33,3 % 20 20

Konsern

Fiber, samband Overførings- Kraft- Bygningar, Anlegg transportm. mm anlegg stasjonar tomter m.m. i arbeid Sum Anskaffelseskost 1.1 353 491 689 127 1 216 741 89 114 22 427 2 370 900 Tilgang 51 398 46 833 2 832 11 957 15 088 128 108 Avgang 16 786 1 137 12 043 29 966 Anskaffelseskost 31.12 388 103 735 960 1 219 574 99 934 25 472 2 469 042 Oppskrivingar før 01.01.99 34 668 34 668 Akkumulerte av- og ned skrivingar 31.12 205 698 341 982 260 896 24 949 833 643 Bokført verdi 31.12 182 404 393 977 958 678 74 986 25 472 1 635 399 Årets avskrivingar 32 189 21 600 24 403 2 060 80 253 Avskrivingssatsar 4 - 33,3 % 2,9 - 4 % 0 - 10 % 0 - 10 % 0 % Avskrivingsplan Lineær Lineær Lineær Lineær Tal i heile 1000 kr

Konsernet har i 2015 betalt leige for ikkje balanseførte leigeavtaler på om lag 10 mnok. Dette er knytt til langsiktige leigeavtaler for fiber som er eigd av selskap utanfor konsernet.

Selskap rekneskapsført etter eigenkapitalmetoden Opprinnelig anskaffelseskost Inngående balanse 01.01. Andel årets resultat Utgående balanse 31.12

Etrygg AS 1 125 997 332 1 329

Det er gjort eit kapitalinnskot i Fjordinvest Sørvest på 0,3 mnok i 2015. Aksjane er nedskrivne med tilsvarande beløp. Gjenverande plikter for kapitalinnskot er 0,9 millionar.

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

NOTAR

Note 11 Langsiktig gjeld

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Note 13 Skatt Morselskap Morselskap Konsern Konsern

2015 2014 2015 2014 - - 9 300 21 458 53 197 45 286 53 197 45 286 - - 23 497 24 464 - - 85 927 64 353 - - 5 798 7 160 53 197 45 286 168 419 141 263

Tal i heile 1000 kr

a) Langsiktig gjeld sikra med pant Balanseført verdi av pantesikra eigedelar: Bygningar Kraftstasjonar Maskiner og anlegg Kundefordringar Sum:

Bygningar er stilt som pant for driftskreditt i morselskapet innanfor ordinær ramme kr 32 millionar og for garanti frå bank ovanfor NVE kr 0,37 mill, jf. note 16 og 17. Fossheim Kraftverk AS har pant i bygg for gjeld til kredittinstitusjon. For langsiktig gjeld i morselskapet og trekkrettigheit i dotterselskapet Enivest er det stilt negativ pantsettingsserklæring. b) Gjennomsnittleg rente, avdragsprofil og forfall meir enn 5 år etter utgangen av rekneskapsåret:

a) Skattekostnad på ordinært resultat Morselskap Morselskap Konsern Konsern Tal i heile 1000 kr 2015 2014 2015 2014 Betalbar skatt almenn inntekt *) 5 028 - 8 975 4 368 Betalbar grunnrenteskatt 1 442 -2 679 -555 2 500 =Samla betalbar skatt 6 470 -2 679 8 420 6 868 + For mykje / For lite avsett tidlegare år - -20 -10 - + virkning endring skattereglar 982 - 1 816 +Endring utsett skatt / skattefordel allmenn inntekt 11 672 -8 672 20 367 -11 710 -Endring utsett skatt pensjoner (SORIE) ført mot eigenkapital -12 767 7 783 -12 767 7 783 +Endring utsett skatt / skattefordel grunnrenteinntekt 5 155 9 168 7 092 2 162 = Årets skattekostnad 11 512 5 600 24 908 5 093 *) herav utrekna naturressursskatt 2 515 5 396 Akkumulert framførbar naturressursskatt 2 421 10 386 7 505

Morselskap Avdragsprofil, tal i heile 1000 kr

Gjeld til kredittinstitusjonar Obligasjonslån

Gj.sn rente 2016 2017 2018 2019 2020 Deretter Sum 3,97 %

21 775 21 775 21 775

21 77 584 525

250 000

SUM

- 671 625 - 250 000 921 625

Konsern Avdragsprofil, tal i heile 1000 kr

Gjeld til kredittinstitusjonar Obligasjonslån

Gj.sn rente 2016 2017 2018 2019 2020 Deretter Sum 3,95 %

22 675 22 975 22 975 22 975 585 725

250 000

3 600 680 925 250 000

SUM 930 925 Obligasjonslånet er notert på ABM-børsen/Oslo Børs. Øvrig langsiktig gjeld i konsernet omfattar aksjonærlån frå BKK til Kjøsnesfjorden Kraftverk med til saman 60 millionar kroner. Resterande del av øvrig langsiktig gjeld i konsernet er unytta anleggsbidrag til breibandsutbygging som Enivest har motteke frå myndigheitene. Rentebinding: Selskapet nyttar swap/byteavtalar for rentesikring av ein del av gjelda til kredittinstitusjonar. Sikringsprisane er innbakt i gjennomsnittleg rente i tabellane over. Gjennomsnittleg rentebindingstid ved årsskiftet er 2,26 år for morselskapet, og 2,66 år for konsernet, mot 3,13 år for morselskapet og 3,06 år for konsernet i 2014. Morselskapet har rentebinding utover 3 mnd på 42 % av langsiktig gjeld pr 31.12.15 medan konsernet har rentebinding på 42 % utover 3 mnd. Tilsvarande tal for 2014 var 50 % for morselskapet og 49 % for konsernet. For morselskapet er det gjort rentesikring for 42 % av lånesaldo fram til 30.6.2017, deretter for 11 % av lånesaldo fram til 2027.

Note 12 Mellomvære med føretak i same konsern Morselskap Morselskap Tal i heile 1000 kr 2015 2014 Lån til føretak i same konsern 60 000 62 500 Kundefordringar 5 487 4 826 Andre fordringar 229 0 Leverandørgjeld -18 259 -17 712 Sum mellomvære med foretak i same konsern 47 457 49 614 Lån til føretak i same konsern gjeld aksjonærlån til Kjøsnesfjorden Kraftverk AS.

b) Spesifikasjon av betalbar skatt på allmenn inntekt Morselskap Morselskap 2015 2014 Resultat før skattekostnad 17 383 -20 165 Permanente forskjellar -2 816 16 874 Endring midlertidige forskjellar -29 122 17 714 Ført mot EK (pensjonsforpliktelser NRS 6A) 47 285 -28 826 Skattepliktig resultat alminneleg inntekt 32 730 -14 403 Underskudd til fremføring tidligere år 14 106 Skattepliktig resultat alminneleg inntekt 18 624 -14 403 Skatt 27 % 5 028 0 + Framførbar naturressursskatt -2 421 2 421 = Betalbar skatt før grunnrente 2 607 2 421 Betalbar/tilgode grunnrenteskatt 1 442 -2 679 = Sum betalbar skatt i balansen 4 049 -258

Tal i heile 1000 kr

c) Spesifikasjon av midlertidige forskjellar/ utsett skatt på allmenn inntekt / grunnrenteinntekt

Morselskap Konsern Konsern Morselskap 2015 2014 2015 2014 Anleggsmidlar -62 822 -59 681 -157 782 -150 403 Avsetjingar etter god rekneskapsskikk 1 075 1 075 82 433 116 718 Varelager, kortsiktige krav m.v. -8 131 -27 397 -35 639 -62 929 Gevinst- og tapskonto -1 710 -99 -1 710 -99 Pensjonsplikter / pensjonspremiefond 57 423 101 060 56 977 100 833 0 14 106 111 500 127 091 Framførbart underskot Netto forskjellar, grunnlag utsett skatt -14 164 29 064 55 778 131 211 Utsett skattefordel av nto forskjellar -3 541 7 847 13 945 35 427 -3 541 7 847 15 060 35 427 Utsett skattefordel / skatt alm. inntekt (25 %) Utsett skattefordel / skatt grunnrente (33 % / 31 %) -5 276 6 816 28 598 44 610 - Ikkje balanseført utsett fordel grunnrente - -6 617 -15 405 -25 124 Samla netto utsett skattefordel / skatt -8 817 8 046 27 138 54 913 Tal i heile 1000 kr

Fordel = +, plikt = -

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

NOTAR

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Note 13 f) forts.

d) Spesifikasjon av utsett grunnrenteskatt Kraftstasjonar Sunnfjord Energi AS 2015

Kraftstasjonar Sunnfjord Energi AS 2014

Tal i heile 1000 kr

Spesifikasjon avutsett grunnrenteskatt i

Nedre Stakalde- B rulandsSvultingen fossen fossen

Mo Totalt Kjøsnesfj. Fossheim Konsern

Taksert bruttoinntekt 8 658 12 370 9 857 8 006 38 890 26 065 3 712 68 668 Skattemessige driftskostnader inkl. avskrivingar 5 506 9 143 11 045 7 483 33 177 27 352 3 248 63 776 Friinntekt 75 140 302 546 1 063 5 155 306 6 524 Årets grunnrenteinntekt 3 076 3 087 -1 490 -23 4 651 -6 441 158 -1 632 Framført negativ grunnrenteinntekt - - -517 -33 903 -34 420 - -59 598 -94 019 3 076 3 087 -2 008 -33 926 -29 770 -6 441 -59 440 -95 651 Grunnlag betalbar grunnrenteskatt A) Betalbar grunnrenteskatt 31 % 954 488 0 0 1 442 -1 997 0 -555 B) Endring utsett skattefordel 258 430 496 4 291 5 474 -721 1 539 6 292 A+B= Sum kostnad grunnrenteskatt 1 212 918 496 4 291 6 916 -2 718 1 539 5 737

Nedre Stakalde-

balansen (fordel=+, plikt=-)

B rulands-

Svultingen fossen fossen

Mo Totalt Fossheim Kjøsnesfj. Konsern

Anleggsmidlar 6421 -12 908 -2 454 -11 013 19 915 42 402 Framført negativ grunnrenteinntekt - - 517 12 557 -99 Pensjonsplikter 1403 2 396 2 162 1 559 - Netto forskjellar, grunnlag utsett skatt allm. innt. 7 824 -10 511 225 3 103 641 19 815 42 402 62 858 Utsett skatt/skattefordel i balansen (31 %) 2 425 -3 259 70 962 199 6 143 13 145 19 486 Ved vurdering av kor mykje av den akkumulerte negative grunnrenteinntekta som kan balanseførast, har ein sett på kor mykje som sannsynleg kan nyttast i ein tiårsperiode basert på rimelege føresetnader. Ein utsatt skattefordel på Mo på 6,6 mill. kroner og Fossheim på 25,1 mill. kroner er ikkje balanseført då det ikkje er sannsynleggjort at ein får nytta denne i løpet av ein tiårsperiode.

Note 14 Eigenkapital Endringar i eigenkapitalen i rekneskapsåret:

e) Avsett skatt i balansen

Morselskap Morselskap Konsern Konsern

2015 2014 2015 2014 Avsett betalbar skatt for rekneskapsåret -4 049 -2 421 -10 867 -14 496 Til gode / skuldig betalbar skatt for tidlegare år - - - Sum betalbar skatt -4 049 -2 421 -10 867 -14 496 Utsett skatt / skattefordel alminneleg inntekt -3 541 7 847 13 945 35 428 Utsett skattefordel grunnrenteinntekt -5 276 199 13 194 19 486 Sum utsett skattefordel -8 817 8 046 27 138 54 914 Til gode grunnrenteskatt 2 679 1 997 2 914 - Netto skatt i balansen -12 866 8 304 18 268 43 331

Tal i heile 1000 kr

Eigenkapital pr. 31.12.14

Morselskap Konsern

Aksje- Overkurs- Annan kapital fond eigenkapital Sum

Aksje- Overkurs- Annan Minoritets- kapital fond eigenkapital interese

Sum

200 000 153 001 112 948 465 949 200 000 153 001 163 992 181 312 698 305

Minoritetsandel av auka eigenkapital i Kjøsnesfjorden Kraftverk AS

Årets netto estimatavvik pensjonar (SORIE) 35 464 35 464 35 463 35 463 Resultat 2015

5 871

5 871 35 996 35 996

Andre endringer

Minoritetsandel av resultat for året

-12 229 12 229

Utbyte Eigenkapital 31.12.15

-4 000

-3 668

-7 668

200 000 153 001 150 283 503 284 200 000 153 001 219 222 189 872 762 096

Minoritetsandel i konsernet er ved utgangen av året fordelt med 11,5 millionar på Fossheim Energiverk, 148 millionar på Kjøsnesfjorden Kraftverk og 30,2 millionar på Enivest. f) Spesifikasjon av utsett grunnrenteskatt i balansen Kraftstasjonar Sunnfjord Energi AS 2015 Tal i heile 1000 kr

Nedre Stakalde-

B rulands-

Svultingen fossen fossen

Mo Totalt Fossheim Kjøsnesfj. Konsern

Anleggsmidlar 5 771 -12 538 -3 038 -10 972 19 525 42 017 Framført negativ grunnrenteinntekt - - 517 - -5 574 - Pensjonsplikter 797 1 362 1 229 886 - - Netto forskjellar, grunnlag utsett skatt allm. innt. 6 568 -11 177 -1 292 -10 087 -15 987 13 951 42 017 39 980 Utsett skatt / skattefordel i balansen (33 %) 2 167 -3 688 -426 -3 329 -5 276 4 604 13 865 13 194

Ved vurdering av kor mykje av den akkumulerte negative grunnrenteinntekta som kan balanseførast, har ein sett på kor mykje som sannsynleg kan nyttast i ein tiårsperiode basert på rimelege føresetnader. Ein utsatt skattefordel på Mo på 11,2 mill. kroner og Fossheim på 15,2 mill. kroner er ikkje balanseført då det ikkje er sannsynliggjort at ein får nytta denne i løpet av ein tiårsperiode.

Note 15 Tal aksjar, aksjeeigarar m.m. Selskapet sin aksjekapital er på NOK 200.000.460 fordelt på 101.009 A-aksjar, og 202.022 B-aksjar, kvar lydande på NOK 660. B-aksjar kan berre eigast av staten, norske kommunar og fylkeskommunar samt offentleg eigde energiføretak. I alle andre høve er B-aksjar likestilte med A-aksjar. Aksjeeigar

A-aksjar

B-aksjar

Samla aksjetal

Eigardel

BKK AS

37 823

75 648

113 471

37,45 %

Fjaler kommune

10 928

21 855

32 783

10,82 %

Førde kommune

22 412

44 820

67 232

22,19 %

Gaular kommune

7 619

15 240

22 859

7,54 %

Hyllestad kommune

6 899

13 798

20 697

6,83 %

Jølster kommune

7 619

15 240

22 859

7,54 %

Naustdal kommune

3 340

6 682

10 022

3,31 %

Solund kommune

4 369

8 739

13 108

4,33 %

101 009

202 022

303 031

100,0 %

Sum

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

NOTAR

Note 16 Garantiansvar, andre plikter

Føresetnader Oppstartstidspunkt

juli 2010

Sunnfjord Energi har stilt sjølvskuldnarkausjon for driftskreditt til Etrygg AS på inntil 0,25 mill. Selskapet har plikta seg til å teikne kapital i Fjord Invest Sørvest. Nærare omtale i note 10 på dette.

Første år med utbetaling

Note 17 Bankinnskot, kontantar m.m.

Prisbane: Observerte nominelle prisar, NP pr. 31.12.15 - 2020,

2011

Antal år med utbetaling Årleg venta produksjonsvolum

40 247 GWh

Diskonteringsrente

3,87 %

I 2015 har det i sum vore følgande transaksjonar med Etrygg AS:

Note 21 Elsertifikat

a) Sal av varer og tenester

Kjøpte elsertifikat:

b) Kjøp av varer og tenester

338 234 4 148 000

Bundne midlar for konsernet er kr 7,9 millionar kroner. Morselskapet har trekkrett i bank på inntil kr 32 millionar. Dotterselskapet Enivest har trekkrett på bank på inntil 15 mnok.

Note 18 Betinga utfall og andre forhold Selskapet eig fallrett med tilhøyrande frikraftplikter i elva Nausta. Elva vart verna for større vasskraftutbygging i 2005. Årlege frikraftplikter blir utgiftsført ved betaling. Totale plikter er estimert til kr 1,075 millionar og er balanseført. Forpliktelsen er basert på ein evigvarande horisont, ved neddiskonteringa er det brukt faktor som ved liknande berekningar i konsernet. Avklaring omkring utbygging i elva kan redusere framtidige plikter.

I morselskapet er beløpet for avsetning av plikter, kr 27,7 mill, attverande verdi på renteswap-plikt overteken frå dotterselskapet Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. Beløpet er eliminert i konsernet då det skriv seg frå transaksjon mellom mor- og dotterselskap.

Total verdi

Andre forhold BKK Produksjon AS, som gjennom eigarforhold definerast som nærståande, er långjevar til Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. I 2015 har Kjøsnesfjorden Kraftverk AS betalt om lag 1,7 mnok i renter til BKK Produksjon AS

Til gode etter 2014

Noverdien er utrekna på følgjande måte:

Berekna forpliktelse: Berekna volum

Bokført noverdi pr 31.12.2014 Utbetaling i perioden Estimatavvik ført over resultatrekneskapen Renter ført over resultatrekneskapen Bokført noverdi pr 31.12.2015

115 643 458 -806 000 -36 540 458 3 061 000 81 358 000

18 995 -3 18 998

Samla elsertifikatplikt Total verdi

3 039 680

Kjøpte elsertifikat vert presentert som energikjøp i finansrekneskapen. I den grad ein har kjøpt for lite/for mykje i løpet av året vert dette balanseført netto som gjeld/fordring. Sunnfjord Energi kjøper normalt inn sertifikat månadleg i forhold til forbruksprofil og avvik som oppstår blir korrigert fortløpande.

Morselskap

KK Konsern

Tal i heile 1000 kr

Anskaffelseskost 1.1.

Dotterselskap Sunnfjord Energi AS eig 78,5 % av aksjar i Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. I 2015 har det vore følgande transaksjonar med dette dotterselskapet:

Anskaffelseskost 31.12.

2 805 000 -

c) Renter/provisjon på lån til KK 1 727 962 Kjøsnesfjorden Kraftverk AS kjøper tenester og materiell til markedsmessige vilkår. Tenestene består av drift og administrative tenester frå morselskap til dotterselskap. Sunnfjord Energi eig 50,9 % av dotterselskapet Enivest AS. I 2015 har det vore følgande transaksjonar med dette dotterselskapet: a) Sal av varer og tenester 29 231 324 * b) Kjøp av varer og tenester

Bevegelsar i perioden

Fallrettar

Ytingar til leiande tilsette er omtala i note 7. Det er ikkje nærståande transaksjonar mellom leiande tilsette og konsernselskapa i 2015.

b) Kjøp av varer og tenester

Avsetning for plikter i konsernet omfattar vurdert verdi av framtidige fallrettsutbetalingar i samsvar med avtale om overtaking av fallrettar, og utbetaling av vederlag i 40 år frå produksjonsstart. Framtidige plikter kjem fram basert på oppdaterte prisbaner fastsett på noteringar på Nasdaq og analysemiljø, diskonteringsrente og venta produksjonsvolum.

3 093 440

Note 22 Immaterielle eigedelar

Selskapet er pliktig å opplyse om vesentlige transaksjonar med nærståande partar. Opplysningane i denne noten dekker transaksjonar som vurderast som vesentlege i 2015.

a) Sal av varer og tenester

Note 19 Avsetning for plikter

160

Enivest og Etrygg kjøper rekneskapstenester og betalar husleige til Sunnfjord Energi AS til vilkår sett etter forhandlingar. Sunnfjord Energi kjøper lovpålagte kontrolltenester frå Etrygg AS.

Note 20 Transaksjonar med nærståande partar

19 334

Volum Kostpris

deretter prisbane frå analysemiljø. I posten inngår bundne midlar på skattetrekkskonto med kr 3,8 millionar, og på depotkonti som trygd for plikter mot Nord Pool Spot AS i samband med fysisk krafthandel på kr 0,25 millionar samt for depotkonti som trygd for plikter for Statnett på regulerkraft kr 2,3 millionar. Bundne midlar knytt til finansiell krafthandel (Nasdaq OMX) er på kr 0,7 millionar. Samla sett utgjer bundne midlar omlag kr 7 millionar.

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

170 833

18 000

76 391

94 391

Tilgang

- - -

Avgang

- - -

Akkumulerte av- og nedskrivingar 31.12. Bokført verdi 31.12 Årets avskrivingar

18 000

76 391

94 391

18 000

76 391

94 391

Antatt økonomisk levetid uendeleg. Verdi av fallrett i morselskapet er erverva fallerettar knytt til Stakaldefossen, Øvre- og Nedre Svultingen. Verdi av fallrett i Kjøsnesfjorden Kraftverk er aktivert til anskaffelseskost/noverdi av framtidige utbetalingar på tidspunkt for byggestart.

Note 23 Andre driftskostnader Tal i heile 1000 kr

Forsikringar Kjøpte tenester

*Sunnfjord Energi AS har bygd fiber på ny fiber til heimen avtale med Enivest i 2015 for 19,5 mnok. Enivest AS har forskuttert fiberkostnaden og erverver med dette bruksrett til fiberanlegget som er bygd.

Leigekostnader

Transaksjonar med andre døtre og tilknytta selskap vurderast som ikkje vesentlege. Tilknytta selskap Av tilknytta selskap er det transaksjonar med Etrygg AS (eigarandel 45 %) som vurderast som vesentlege.

Morselskap Morselskap Konsern Konsern 2015 2014 2015 2014 1 404

1 532

2 326

1 654

24 604

31 108

24 914

26 324

471

1 020

2 021

1 159

Markedsføring,informasjon

1 344

1 702

4 947

5 069

Reisekostnader

1 284

1 783

1 827

2 146

Telefon/porto

2 319

2 069

3 302

2 796

Verktøy, materiell og utstyr

8 878

7 851

9 812

8 542

Øvrige driftskostnader

7 615

7 199

9 772

8 950

47 920

54 265

58 921

56 639

Sum andre driftskostnader

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

REVISJONSMELDING

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 2015

FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

TOTALPRIS PR. KWH VED 20.000 KWH/ÅR FORDELT PÅ KRAFT, NETT OG AVGIFTER i 2015

Kraftomsetning 21,3%

Forretningsområdet har ansvar for kraftomsetning der omsetninga utgjorde 56 mill. kr. i 2015. I tillegg til kraftomsetning leverer avdelinga ulike tenester til nett- og produksjonsavdelinga. Det er 6 tilsette som er direkte knytt til avdelinga.

37,1%

Offentlege avgifter

Vi gikk inn i året med normal magasinfylling, men ein sein vår og kald forsommar gjorde at snøsmeltinga vart 5-7 veker seinare enn normalt. Vi gikk ut av året med ei høg magasinfylling på 80 % i NO5 sitt prisområde.

03 FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE Kraftomsetning, produksjon, nettdrift og anna verksemd.

Gjennomsnittleg kraftpris på kraftbørsen Nordpool Spot vart 16,6 øre/KWh mot 22,7 øre/KWh i 2014. Dette er ein nedgang på 27 % i høve til 2014. Det var svært låge prisar frå mai til september som følgje av høgt tilsig og mykje uregulert kraft i marknaden. Store deler av sommaren var prisen under 10 øre/kWh. I september var prisen 12 øre/kWh og ein svært våt desember gjorde at prisen berre vart 16,6 øre/kWh. Det tredje våtaste året sidan 1900 med eit tilsig som var 143 % i høve til normalen sette sitt tydlege preg på prisutviklinga dette året.

Til straumleverandør Til netteigar

41,6%

ÅRSPRISAR VEKTA OMRÅDEPRIS EKS. AVG. 50 45 40 35 øre/kWh

38 38

30 25 20 15 10 5 0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE

Forretningsområdet har 12 tilsette og samla omsetning for morselskapet var 56 mill. kr. mot 49 mill. kr. i 2014. Selskapet har 8 heileigde kraftstasjonar med ein årleg middelproduksjon på 250 GWh. I 2015 vart produksjonen 300 GWh som følgje av høgt tilsig og god oppetid.

KRAFTSTASJONAR I DOTTERSELSKAP

350 300

GWh

250 200 150

Brulandsfoss kraftverk hadde ein revisjonsstans på 6 veker for å bytte ut røyrgata til aggregat 1 og omløpet til kraftverket. Elles var drifta og oppetid god i dei ulike kraftanlegga. Det nyleg oppgraderte Øvre Svultingen kraftverk har fått auka slukeevne og produserte 36,4 GWh mot middel 31 GWh.

100 50 0

2005

2006

2007

1. kvartal

Kjøsnesfjorden Kraftverk AS og Fossheim Energiverk AS inngår begge i konsernet sin energiproduksjon. Normalproduksjon er 247 GWh og 25 GWh. I 2015 vart produksjonen i Kjøsnesfjorden kraftverk 180 GWh og i Fossheim kraftverk 28 GWh. Den låge produksjonen i Kjøsnesfjorden kraftverk skuldast lite bretilsig og sterk auke i massebalanse på Grovabreen og Jostedalsbreen som følgje av store snømengder som ikkje smelta gjennom sommaren og vart liggande att på breen.

NETTDRIFT Det er 70 stillingar som er knytt direkte til nettdrift. Omsetninga for 2015 blei 151 mill.kr. som er ei auke på

2008

2009

2010

2. kvartal

2011

2012

2013

3. kvartal

2014

2015

Kjøsnesfjorden kraftverk Venta midlare produksjon: 247.000.000 KWh/år Maks Yting: 84.000 kW Turbin: 1 stk Pelton Fallhøgde: 785 m Maks. vassforbruk: 12 m3/sek Byggeår 2010

Fossheim kraftverk Midlare produksjon: 25.000.000 kW/år Maks Yting: 8.700 kW Turbin: 1 stk Pelton Fallhøgde: 327 m Maks. vassforbruk: 3 m3/sek Byggeår 1995

4. kvartal

16 mill.kr. i høve til året før. Det er inntektsramme bestemt av NVE som avgjer storleiken på inntektene i forretningsområdet. Forsyningsområdet utgjer 7 kommunar i Sunnfjord og Ytre Sogn. Desse kommunane er Solund, Hyllestad, Fjaler, Gaular, Førde, Naustdal og Jølster. I tillegg til drift av eige nett har Sunnfjord Energi teke på seg drift av BKK sitt nett på Høyanger nordside. Dette er eit entreprenøroppdrag der både inntekter og kostnader blir rekneskapsført under anna verksemd.

ANNA VERKSEMD

Forretningsområdet Nett krev årleg store investeringar til fornying av gammalt nett og bygging av nye anlegg. Det er stor vekst i ny produksjon som skal ha nettilknyting og framover vil også utviklingsarbeid innan IT, tele- og kraftkommunikasjon samt overgangen til AMS krevje større investeringar i nettet.

Konsernselselskapet Enivest AS leverer kommunikasjonsløysingar på fiber og DSL/breiband. Selskapet som hadde 40 tilsette ved utgangen av driftsåret, har hatt ein jamn vekst i både omsetning og resultat dei seinare åra.

Anna verksemd i morselskapet omfattar entreprenørverksemd, fiberutbygging, konsulenttenester småkraft, byggjeskåp, varmepumper og drift av BKK sitt nett på Høyanger nordside. Det er 10 tilsette knytt direkte til denne verksemda. Entreprenørverksemda er i hovudsak basert på kjøp av timar frå konsernet.

Samla omsetning i konsernet for anna verksemd var 143 mill.kr.

EINING 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007

Levert sluttbrukar

GWh

383,6

364,3

392,6

384,6

369,7

402

Av dette prioritert leveranse

GWh

358,6

342,5

365,8

357,9

346,2

378,5

Tap i nettet

GWh

36,4

34,2

41,1

40,1

374

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

SELSKAPET SINE KRAFTSTASJONAR

PRODUKSJON I MORSELSKAPET SINE KRAFTSTASJONAR

PRODUKSJON

EFFEKT OG ENERGIMENGDE

FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE

370

365

350

345

340

30,1

30,5

For meir informasjon om Enivest sjå www.enivest.no

Stakaldefossen kraftstasjon Midlare produksjon: 61.500.000 kWh/år Maks yting: 10.500 kW Turbin: 2 stk Francis Fallhøgde: ca 40 m Maks vassforbruk: ca 36 m3/sek Byggeår 1954 / rehabilitert i 2014 Brulandsfossen kraftstasjon Midlare produksjon: 55.500.000 kWh/år Maks yting: 12.500 kW Turbin: 1 stk Francis - frå 1934 1 stk Kaplan - frå 1989 Fallhøgde: ca 20 m Maks vassforbruk: ca 78 m3/sek Byggeår 1914/1989 Hålandsfossen kraftstasjon Midlare produksjon: 20.000.000 kWh/år Maks yting: 4.300 kW Turbin: 1 stk Francis - 2.000 kW 1 stk Francis - 4.200 kW Fallhøgde: ca 60 m Maks vassforbruk: ca 9,5 m3/sek Byggeår 1917/1997 Nedre Svultingen kraftstasjon Midlare produksjon: 36.000.000 kWh/år Maks yting: 8.400 kW Turbin: 2 stk Francis Fallhøgde: ca 71 m Maks vassforbruk: ca 17 m3/sek Byggeår 1964 Tveit kraftstasjon Kombinert kraftstasjon og vassverk Midlare produksjon: 6.000.000 kWh/år Maks yting: 950 kW Turbin: 1 stk Pelton Fallhøgde: ca 386 m Maks vassforbruk: ca 0,3 m3/sek Byggeår 1983 Øvre Svultingen kraftstasjon Midlare produksjon: 31.000.000 kWh/år Maks yting: 5.200 kW Turbin: 1 stk Francis Fallhøgde: ca 110 m Maks vassforbruk: ca 5,2 m3/sek Byggeår 1941 / rehabilitert i 2014 Mo kraftstasjon Kraftproduksjon og drikkevassforsyning Installasjon Mo Maks yting: 10.500 kW Turbin: 2-stråla Pelton Fallhøgde: ca 540 m Installasjon drikkevassforsyning Refsdal Maks yting: 425 kW Turbin: Pelton Fallhøgde: ca 420 m Samla midlare produksjon: 40.000.000 kWh/år Maks vassforbruk: ca 2m3/sek Byggeår: 2000

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

IKKJE LEVERT ENERGI

SAMFUNNSREKNESKAP OG VERDISKAPING

Varsla

SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2015

Ikkje varsla

400000 380000

Samfunnsrekneskap og verdiskaping

360000 340000 320000 300000 280000 260000 240000

Samfunnsrekneskapen viser verdiar som er skapt gjennom innsats av arbeidskraft, kapital, kunnskap og teknologi, og korleis desse verdiane blir fordelt. Dei tilsette får sin del gjennom løn og sosiale ytingar. Kapitalinnskytarane får sin del som renter, utbyte og tilbakehaldne verdiar i selskapet. Stat og kommune

GWh

220000 200000 180000 160000 140000 120000 100000 80000

får sin del i form av skattar og avgifter. Sunnfjord Energi sine eigarar får del i verdiskapinga i form av verdistigning på eigedelar (som delvis knyter seg til tilbakehaldne verdiar), i form av utbyte til kapitalinnskytarar, og i form av skattar og avgifter direkte til kommunen.

60000 40000 20000 0

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Sunnfjord Energi AS 2014 2015 Tal i heile 1000 kr

Konsern 2015 2014

VERDISKAPING 339 486 367 567 Driftsinntekter 1) 511 768 513 658 125 420 104 154 - forbruk av innkjøpte varer 2) 154 570 206 522 214 066 263 413 = Brutto verdiskaping i eiga verksemd 357 198 307 135 41 871 45 253 - kapitalslit (ordinære avskrivingar) 80 253 74 522 172 196 218 160 = Netto verdiskaping i eiga verksemd 276 945 232 613 9 856 9 019 + finansinntekter 41 050 4 727 182 052 227 179 = Verdiar til fordeling 317 995 237 340 VERDIFORDELING TILSETTE 76 852 91 773 - Brutto personalkostnader 3) 22 233 23 197 (av dette skattetrekk) KAPITALINNSKYTARAR 48 846 28 618 - renter til långjevarar 8 800 4 000 - utbyte STAT OG KOMMUNE 5 600 11 512 - overskotsskatt 4 776 4 645 - eigedomsskatt 52 384 62 054 - avgifter 4) SELSKAPET -15 206 24 578 - tilbakehaldne verdiar 182 052 227 179 Fordelte verdiar VERDIFORDELING I PROSENT 42,2 % 40,4 % TILSETTE 31,7 % 14,4 % KAPITALINNSKYTARAR 34,5 % 34,4 % STAT OG KOMMUNE -8,4 % 10,8 % SELSKAPET 100,0 % 100,0 % Fordelte verdiar 1) 2) 3) 4)

114 723 29 258

98 434 28 110

41 913 7 669

50 237 12 501

24 908 9 648 65 802

5 093 9 775 55 795

53 334 317 995

5 505 237 340

36,1 % 15,6 % 31,6 % 16,8 % 100,0 %

41,5 % 26,4 % 29,8 % 2,3 % 100,0 %

Driftsinntekter = inkludert forbruksavgifter og aktivert eige investeringsarbeid, ekskl påslag for mva Forbruk av innkjøpte varer og tenester = overføringskostnader og andre driftskostnader utanom konsesjonsavgifter og eigedomsskatt Brutto personalkostnader = arbeidskraftkostnader ekskl. arbeidsgjevaravgift Avgifter = konsesjonsavgifter, arbeidsgjevaravgift og forbruksavgift

Sunnfjord Energi AS Energihuset Firdavegen 5, FĂ¸rde Postadresse: boks 123, 6801 FĂ¸rde Telefon 57 72 23 00 firmapost@sunnfjordenergi.no sunnfjordenergi.no