Calendario 2014 euskera

Page 1

CALENDARIO 2014 LOS RÍOS DE NAVARRA Bidasoa Urumea

Ugarana Aritzakun Urritzate Baztan

Leitzaran

Luzaide

Araxes

Mediano Basaburua

Arga

Larraun Arakil

Urederra

Txangoa

Urrobi Erro

Ultzama Iranzu

Irati

Elorz

Eska Xabros Salazar

Ega

Odrón

Aragón

Zidacos

Linares

Onsella

Arga Ebro

Ega

Aragón

Alhama

Queiles Ebro

Belagua

Zatoia

Areta Salado

Anduña


1000 Embalse de Eugui Zubiri

Altitud (m)

800 600

Pamplona

Miranda de Arga

Puente la Reina

400

Falces

Río Aragón

200 0 0

20

40

60

80

100

120

140

160

Distancia (Km)

Iturburua: Urkiagako lepoa Kintoan

Astelehena

Asteartea

Asteazkena Osteguna

1 6

7

8

2 9

Ostirala

3 10

Larunbata

4 11

Igandea

5 12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

Non isurtzen den: Aragoi ibaia Arroa: 2.652 km² Nafarroan barna eta 107, Arakil (2.759 km²) bere ibaiadarraren goiibarrean barna, Araban Jakingarriak: ibaia Eugiko urtegian presatuta dago (Esteribar), Iruñerria urez hornitzeko. Emari handiko ibaia da, urtean zehar uhaldiak eta agorraldiak dituena, prezipitazio gorabeheratsuen ondorioz. Landaredia: Eugiko urtegira iritsi aurretik gehienbat pagadietan barna doa eta, ondoren, hariztiak ditu lagun. Zubiri igaro eta gero, haltzak nagusitzen dira eta haiekin batera astigarrak, basagereziondoak eta lizar hostozabalak. Azken tartean, Argako urak ureztalurretarako eta landaturiko makaldietarako erabiltzen dira. Fauna: amiltxoria, txori zezena eta bisoi europarra, uraren inguruan bizi diren espezieak baitira. Arrainak: amuarraina, mendi-barboak,


700

Iribas

Altitud (m)

600

RĂ­o Uizi

Urritza

RĂ­o Arakil Irurtzun

500 400 300 200 100 0 0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

Distancia (Km)

Astelehena

Asteartea

Asteazkena Osteguna

Ostirala

Larunbata

1

Igandea

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Iturburua: itsasoaren mailatik 650 mra sortzen da, Aralarren, Iribasko udal mugartean. Non isurtzen den: Arakil Kareharrizko substratuan barna doa. Ibai-ohea lausaz, blokez eta errekarriz osatua dago. Larraungo iturburuari nafar Guadiana ere esaten diote. Ibaiertzean haltzak, sahatsak eta makalak dira nagusi. Arrainak: salmonidoen ibaia da eta bertan ugariak dira, orobat, zarboa, amuarraina, txipa, loina eta mazkarra. Abeltzaintza: behiak, ardiak, zaldiak, behorrak, txerriak eta hegaztiak.


1.200

Altitud (m)

1.000 800

Iraizotz

RĂ­o Arga

Oricain

Enderiz

600 400 200 0 0

5

10

15

20

25

30

35

40

Distancia (Km)

Astelehena

Asteartea Asteazkena Osteguna

Ostirala

Larunbata

Igandea

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

Nacimiento: Puente de Belate Iturburua: Urdirozko zubia Non isurtzen den: Arga ibaia Jakingarriak: ibar barnean sortzen da, hainbat ibai bata bestearen atzetik elkartuz doazelako Atlantiko-mediterraneo uren banalerroan, Mediano ibaia izaki haietan ezagunena, goiko Ultzama dela jotzen da eta. Ultzama ibaiak Atarrabia gurutzatzen du iparraldetik hegoaldera eta Argan isurtzen ditu bere urak, udalerriko hego-ekialdeko muturrean.

Landaredia: gehienbat kareharrizko lursailetan barna doanez, pagadiak eta hariztiak ugari ditu bere bazterretan. Fauna: Abeltzaintzari asko daude.

24 31

25

26

27

28

29

30

loturiko

jarduera

Arrainak: amuarraina, mendi-barboa, txipa, zarboa, loina eta mazkarra.


Altitud (m)

1400 1200 1000 800 600 400 200 0 0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Distancia (Km)

Astelehen Asteazken Asteartea Osteguna a a

1

2

3

Ostirala

4

Larunbata Igandea

Iturburua: Urtxuria eta Urbeltza ibaien urak batzean

5

Non isurtzen den: Aragoi ibaia

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

Jakingarriak: Aezkoa eta Orotz-Betelu gurutzatzen ditu, edertasun handiko bazterretan barna eta Itoizko urtegian dago presatuta, haren ura ureztatzeko erabiltzen baita, Nafarroako Ubidearen bitartez. Areta ibaiak eta Zaraitzu ibaiak beren ura isurtzen diote Irunberriko arroilara sartu aurretik eta Iratik Aragoi ibaian isurtzen du berea. Aprobetxamendu hidroelektrikorako gehien erabiltzen den ibaia dugu hau. Landaredia: Ur garbiko eta jorikoa denez eta ertzeetan landaredia aberatsa duenez, Europako araudiak Batasunaren intereseko leku izendatu du. Arrainak: amuarraina, mendi-barboa eta buztangorria, txipa, zarboa, loina eta mazkarra.


1600 1400

Altitud (m)

1200 1000

Ochagavia

Sarriés

800

Ustés Navascués

Foz de Arbaiun

Lumbier

600 400 200 0 0

10

20

30

40

50

60

70

Distancia (Km)

Astelehena

Asteartea

Asteazkena Osteguna

Ostirala

Larunbata

Igandea

Nacimiento: Unión de los arroyos Zatoya y Anduña cerca del Puerto de Larraun

1

2

3

4

Iturburua: Zatoia eta Anduña errekastoek bat egitean sortzen da, Larrainek mendatetik hurbil. Non isurtzen den: Irati ibaia, Irunberritik gertu.

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Jakingarriak: Arbaiungo arroilan barna doa, Espainiako iparraldeko ibairik laburrenetako bat izan arren. Irati ibaiaren ibaiadar nagusia da. Ibai meharra da, ibaiadar handirik ez duena; hortaz, funtsezkoak ditu elurra eta euria. Arbaiungo arroilan barna

25

Arrainak: amuarraina, mendi-barboa, barbo buztangorria, txipa, zarboa eta loina. Ibai bikaina da amuarrainen arrantzarako eta fauna babestuko ingurunean dago.

19

20

21

22

23

24

26

27

28

29

30

31


600

Altsasu Alsasua

Huarte- Arakil

RĂ­o Larraun

Altitud (m)

500

Asiain

400 300 200 100 0 0

10

20

30

40

50

Distancia (Km)

Astelehena

Asteartea

Asteazkena Osteguna

Ostirala

Larunbata

Igandea

1 2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

60

70

80


400

Lodosa

350

San Adrian

Castej贸n

Altitud (m)

300

Tudela

250 200 150 100 50 0 0

20

40

60

80

100

120

140

160

Distancia (Km)

Astelehen Asteartea Asteazkena Osteguna a

1

2

3

Ostirala

4

Larunbata

5

Igandea

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

Iturburua: Cantabria

Fontibre,

manantial

de

Non isurtzen den: Jakingarriak: Ebro emari handiko ibaia da, emaritsuena Duero kenduta. Horrez gain, Tajo baizik ez da Ebro baino luzeagoa, nahiz eta oso gorabeheratsua izan. Uda amaieran agorrraldi oso handiak izaten ditu bere arro osoan. Hori dela eta, uholdeak egoten dira eta urak gainezka egiten du batzuetan erdiko tartean. Ebroko, Mequinenzako eta Ribarrojako urtegiek erregulatzen dute ibaiaren emaria. Uhaldiak ezkerraldeko ibaiadarrek eragiten dituzte gehienbat, Zadorra, Ega, Arga eta Aragoi ibaiek batez ere. Landaredia: makalak, sahatsak, haltzak, lezkak, tamarizak, kanaberak, larreak, pagoak eta haritzak, ur asko behar duten landareak guztiak. Arrainak: mendi-barboa, txipa, zarboa, loina, mazkarra eta ibai kabuxa


Nacimiento: Lagran (alava) Navarra: 1,3km Alava: 10 km Navarra: 20km 700 Altitud (m)

600 500 400 300 200 100 0 0

20

40

60

80

100

120

Longitud (Km )

Astelehena

4 11

Asteartea

5 12

1

2

3

Iturburua: Kantabria Mendilerroko ipar hegalean, Araban Nafarroa: Galbarra eta Latsagorria errekastoen urak hartzen ditu lehenik, eta Ubariakoa, Sardegikoa eta Zelaietakoa gero. Lizarrara hurbiltzean Urederra izena hartzen du eta, ondotik, Irantzu.

8

9

10

Non isurtzen den: Ebro ibaia

Asteazkena Osteguna

6 13

7 14

Ostirala

15

Larunbata

16

Igandea

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

Jakingarriak: Emariaren erdia Urederra ibaitik hartzen du. Emari oso gorabeheratsuko ibaia da, berezkoak dituena uhaldiak eta agorraldiak. Ibaiertzeko basoen kalitateari begira, egoera kaskar samarra da. Landaredia: Bi natur erreserba daude, Urederraren iturburua eta Basaura, eta Batasunaren intereseko 5 leku (BIL). Nafarroako tartearen hasiera isurialde kantauriarrean dago eta hor ugariak dira haltzak, hurritzak eta lizarrak; alde mediterraneoan, ordea, erkameztiak eta artadiak. Fauna: igaraba, muturluzea eta ur-zozoa. Arrainak: amuarraina, mendi-barboa, txipa, zarboa, loina, mazkarra eta mazkar arantzaduna


600

Presa de Yesa

Altitud (m)

500

SangĂźesa

Gallipienzo

400

Carcastillo Caparroso

300

RĂ­o Arga

RĂ­o Ebro

200 100 0 0

20

40

60

80

100

120

Distancia (Km)

Astelehena

1

Asteartea Asteazkena Osteguna

2

3

4

Ostirala

5

Larunbata

6

Igandea

7

Iturburua: Astun ibarreko glaziar zirkuan, itsasoaren mailatik 2.050 m-ra. Non isurtzen den: Ebro ibaian (Milagro) Jakingarriak: Antzina, Aragoi ibaia eskualdeko basoetako egurra Ebroraino garraiatzeko baliatu zen, eta hortik Tortosaraino; orain, berriz, nekazaritzarako erabiltzen da Aragoiko ura. Ibaia erdi bidean presatuta dago, Esako urtegian.

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Landaredia: pagadiak eta izeidiak (atlantikoaren eraginez) abariztiak eta artadiak, erkameztiak, ler gorriak (mediterraneoaren eraginez).

22

23

24

25

26

27

28

Arrainak: amuarrain ibaia da eta bertan ugariak dira, halaber, barboak eta loinak osinetan. Amuarraina, mendi-barboa, txipa, zarboa, loina, mazkarra eta mazkar arantzaduna

29

30


700

Altitud (M)

600 500 400

Erratzu

300

Doneztebe Santesteban

Elizondo

200

Bera

100 0 0

10

20

30

40

50

60

70

Distancia (Km)

Astelehena

Asteartea

Asteazkena

1

Osteguna

2

Ostirala

3

Larunbata

4

Igandea

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

Iturburua: Xorroxinen.

Nafarroako

Pirinioetan,

Non isurtzen den: Kantauri itsasoan (Hondarribia) Jakingarriak: Artesiaga (Belate, Bertiz) erreka isurtzen da bertan. Ibaiadar asko ditu, eta Ezkurra da nagusia, Leurtzako eta Mendaurko urtegien bidez erregulatuta. Hondarribia eta Hendaia artean itsasoratzen da. Emari gorabeheratsuko ibaia da, uhaldiak eta agorraldiak izaten baititu. Landaredia: bertako hainbat espezie, bai florakoak bai faunakoak (bisoi europarra, muturluzea, etab.), babesturik daude (Batasunaren intereseko lekuak eta hegaztien babesgune bereziak), eta ezinbesteko dituzte inguru horretako ura eta habitatak. Landaredia ez da betibatekoa, eta ibilbidean zehar hariztiak, pagadiak, lizarrak, haltzak eta abarrak ageri dira. Arrainak: izokina, itsas amuarraina, amuarraina, aingira, koloka, korrokoia, platuxa, itsas lanproia, burtaina, txipa, zarboa, loina eta mazkarra


1.800 1.600

Altitud (m)

1.400 1.200 1.000

Isaba

Roncal

800

Burgui

Arag贸n

600 400 200 0 0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Distancia (Km)

Astelehena

Asteartea

Asteazkena Osteguna

Ostirala

Larunbata

1

Igandea

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

Iturburua: Belaguako Txokoa. Non isurtzen den: Aragoi, ibarra Esako urtegiaren azken adarrean. Jakingarriak: antzina egurra garraiatzeko bideetako bat zen, enborrekin berekin egindako baltsak, almadiak, erabiltzen zirelarik. Erronkari gurutzatzen du iparretik hegora. Izaban, Urzainkin, Erronkarin eta Burgin barna doa. Landaredia: Burgiko arroila bitarte, ezpelak eta alepo pinuak daude. Arrainak: amuarraina, mendi-barboa eta buztangorria, txipa, zarboa, loina eta mazkarra.


Pitillas 700

Altitud (m)

600 500 400 Atallu

Betelu

300

Guipuzcoa

200 100 0 0

2

4

6

8

10

Distancia (Km)

Astelehena

Asteartea

Asteazkena Osteguna

Ostirala

Larunbata

Igandea

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

12

14

16


2014 URTARRILA A

A

OTSAILA

A

O

O

L

I

1

2

3

4

5

A

A

A

O

O

MARTXOA L

I

1

2

A

A

A

O

O

L

I

1

2

6

7

8

9

10

11

12

3

4

5

6

7

8

9

3

4

5

6

7

8

9

13

14

15

16

17

18

19

10

11

12

13

14

15

16

10

11

12

13

14

15

16

20

21

22

23

24

25

26

17

18

19

20

21

22

23

17

18

19

20

21

22

23

27

28

29

30

31

24

25

26

27

28

24

25

26

27

28

29

30

L

I

31

APIRILA A

MAIATZA

A

A

O

O

L

I

A

A

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

5

6

14

15

16

17

18

19

20

12

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

A

EKAINA

O

O

L

I

A

A

A

O

O

1

2

3

4

7

8

9

10

11

2

3

4

5

6

7

8

13

14

15

16

17

18

9

10

11

12

13

14

15

19

20

21

22

23

24

25

16

17

18

19

20

21

22

26

27

28

29

30

31

23

24

25

26

27

28

29

1

30

UZTALIA A

ABUZTUA

A

A

O

O

L

I

A

A

O

L

I

A

A

A

O

O

L

I

1

2

3

4

5

6

1

2

3

1

2

3

4

5

6

7

7

8

9

10

11

12

13

4

5

6

7

8

9

10

8

9

10

11

12

13

14

14

15

16

17

18

19

20

11

12

13

14

15

16

17

15

16

17

18

19

20

21

21

22

23

24

25

26

27

18

19

20

21

22

23

24

22

23

24

25

26

27

28

28

29

30

31

25

26

27

28

29

30

31

29

30

URRIA A

A

A

O

IRAILA

AZAROA

A

O

O

L

I

1

2

3

4

5

A

A

A

O

O

ABENDUA L

I

A

A

A

O

O

L

I

1

2

1

2

3

4

5

6

7

6

7

8

9

10

11

12

3

4

5

6

7

8

9

8

9

10

11

12

13

14

13

14

15

16

17

18

19

10

11

12

13

14

15

16

15

16

17

18

19

20

21

20

21

22

23

24

25

26

17

18

19

20

21

22

23

22

23

24

25

26

27

28

27

28

29

30

31

24

25

26

27

28

29

30

29

30

31


2015 URTARRILA A

A

A

OTSAILA

O

O

L

I

1

2

3

4

A

A

A

O

O

MARTXOA L

I

A

A

A

O

O

L

1

I 1

5

6

7

8

9

10

11

2

3

4

5

6

7

8

2

3

4

5

6

7

8

12

13

14

15

16

17

18

9

10

11

12

13

14

15

9

10

11

12

13

14

15

19

20

21

22

23

24

25

16

17

18

19

20

21

22

16

17

18

19

20

21

22

26

27

28

29

30

31

23

24

25

26

27

28

23

24

25

26

27

28

29

30

31

APIRILA A

A

MAIATZA

A

O

O

L

I

1

2

3

4

5

A

A

A

O

EKAINA

O

L

I

A

A

A

O

O

L

I

1

2

3

1

2

3

4

5

6

7

6

7

8

9

10

11

12

4

5

6

7

8

9

10

8

9

10

11

12

13

14

13

14

15

16

17

18

19

11

12

13

14

15

16

17

15

16

17

18

19

20

21

20

21

22

23

24

25

26

18

19

20

21

22

23

24

22

23

24

25

26

27

28

27

28

29

30

25

26

27

28

29

30

31

29

30

UZTALIA A

A

ABUZTUA

A

O

O

L

I

1

2

3

4

5

A

A

A

O

O

IRAILA L

I

1

2

A

A

A

O

O

L

I

1

2

3

4

5

6

6

7

8

9

10

11

12

3

4

5

6

7

8

9

7

8

9

10

11

12

13

13

14

15

16

17

18

19

10

11

12

13

14

15

16

14

15

16

17

18

19

20

20

21

22

23

24

25

26

17

18

19

20

21

22

23

21

22

23

24

25

26

27

27

28

29

30

31

24

25

26

27

28

29

30

28

29

30

31

URRIA A

A

A

AZAROA

O

O

L

I

1

2

3

4

A

A

A

O

O

ABENDUA L

I

A

1

A

A

O

O

L

I

1

2

3

4

5

6

5

6

7

8

9

10

11

2

3

4

5

6

7

8

7

8

9

10

11

12

13

12

13

14

15

16

17

18

9

10

11

12

13

14

15

14

15

16

17

18

19

20

19

20

21

22

23

24

25

16

17

18

19

20

21

22

21

22

23

24

25

26

27

26

27

28

29

30

31

23

24

25

26

27

28

29

28

29

30

31

30


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.