Spis treści
Spis treści
Autorzy .......................................................... 13 Przedmowa do wydania drugiego ................. 21
Rozdział 3 Genetyka w chirurgii ..................................... 47 red.: Józef Kładny, Jan Lubiński 3.1.
Rozdział 1 Wprowadzenie do historii chirurgii polskiej .......................................................... 23 red. Tadeusz Tołłoczko
Wprowadzenie .................................................... Józef Kładny, Jan Lubiński
47
3.2. Dziedziczny rak sutka i jajnika .......................... Józef Kładny, Jan Lubiński
47
3.3. Dziedziczny rak jelita grubego .......................... Józef Kładny, Jan Lubiński
52
1.1.
Wstęp .................................................................. Tadeusz Tołłoczko
23
3.4. Choroba von Hippla i Lindaua ........................... Józef Kładny, Jan Lubiński
55
1.2.
Szkic historii chirurgii polskiej .......................... Tadeusz Tołłoczko
25
3.5. Dziedziczny rak żołądka ..................................... Józef Kładny, Jan Lubiński
56
1.3.
Historia jako zbiór biografii ............................... Tadeusz Tołłoczko
32
3.6. Dziedziczny rak rdzeniasty tarczycy ................. Józef Kładny, Jan Lubiński
57
Rozdział 2 Podstawy evidence based medicine (EBM) .............................................................. 39 red. Roman Jaeschke
Rozdział 4 Zaburzenia gospodarki wodno‑elektrolitowej i kwasowo‑zasadowej ................................... 61 red. Krzysztof Duda
2.1.
4.1.
Jak rozumieć EBM? ............................................. Roman Jaeschke, Małgorzata Bała, Wiktoria Leśniak
39
Budowa ustroju .................................................. Krzysztof Duda
2.2. Źródła danych naukowych przydatnych w praktyce klinicznej ......................................... 40 Roman Jaeschke, Małgorzata Bała, Wiktoria Leśniak
4.2. Gospodarka wodno‑elektrolitowa ustroju i jej zaburzenia ................................................... Krzysztof Duda
2.3. Wiarygodność danych ........................................ 40 Roman Jaeschke, Małgorzata Bała, Wiktoria Leśniak
4.3. Zaburzenia równowagi kwasowo‑zasadowej ..... Krzysztof Duda
2.4. Podstawowe pojęcia używane do przedstawienia wyników badań ....................... Roman Jaeschke, Małgorzata Bała, Wiktoria Leśniak 2.5. Wytyczne praktyki klinicznej ............................ Roman Jaeschke, Małgorzata Bała, Wiktoria Leśniak
42 43
61
67 99
Rozdział 5 Wpływ urazu na ustrój .................................. 117 red. Krzysztof Duda 5.1.
Początek reakcji urazowej ................................. 117 Krzysztof Duda
5.2. Elementy reakcji na uraz .................................... 120 Krzysztof Duda, Mirosław Ziętkiewicz
5
Spis treści 5.3. Odpowiedź na uraz ............................................ 139 Krzysztof Duda 5.4. Wielkość odpowiedzi na uraz – próby modyfikacji ......................................................... 154 Krzysztof Duda
Rozdział 6 Hemostaza, krwawienia i leczenie krwią ..... 175 red. Anetta Undas
Rozdział 9 Żywienie w chirurgii ...................................... 261 red. Bruno Szczygieł 9.1.
Wstęp .................................................................. 261 Bruno Szczygieł
9.2. Rodzaje niedożywienia ...................................... 262 Bruno Szczygieł 9.3. Identyfikacja chorych niedożywionych ............ 262 Bruno Szczygieł
Fizjologia krzepnięcia ........................................ 175 Anetta Undas
9.4. Ocena stanu odżywienia .................................... 263 Bruno Szczygieł
6.2. Skazy krwotoczne płytkowe ............................. 180 Anetta Undas
9.5. Zapotrzebowanie na podstawowe składniki odżywcze ............................................................ 271 Bruno Szczygieł
6.1.
6.3. Skazy krwotoczne osoczowe ............................. 187 Anetta Undas, Jerzy Windyga 6.4. Zasady diagnostyki zaburzeń hemostazy u chorych operowanych ..................................... 194 Anetta Undas
9.6. Mikroskładniki odżywcze .................................. 274 Bruno Szczygieł 9.7.
Wskazania do leczenia żywieniowego .............. 277 Bruno Szczygieł
6.5. Leki przeciwzakrzepowe a zabiegi operacyjne ..... 197 Anetta Undas
9.8. Metody leczenia żywieniowego ........................ 283 Bruno Szczygieł
6.6. Chirurgiczne techniki hemostazy ...................... 204 Andrzej Szczepanik
9.9. Zespoły leczenia żywieniowego ....................... 288 Bruno Szczygieł
6.7.
9.10. Żywienie chorych na oddziałach intensywnej terapii .................................................................. 289 Bruno Szczygieł
Zasady leczenia krwią, jej składnikami i produktami krwiopochodnymi ....................... 208 Magdalena Łętowska, Aleksandra Rosiek
Rozdział 7 Wstrząs ........................................................... 219 red. Paweł Sobczyński Rozdział 8 Gojenie się ran ............................................... 231 red. Waldemar L. Olszewski 8.1.
Wprowadzenie .................................................... 231 Waldemar L. Olszewski
8.2. Morfologia i funkcje komórek skóry ................. 231 Waldemar L. Olszewski 8.3. Gojenie się rany .................................................. 232 Waldemar L. Olszewski 8.4. Trudno gojące się rany ....................................... 235 Zofia Machyńska‑Bućko, Maciej Matłok, Waldemar L. Olszewski, Zbigniew Rybak, Maciej Sopata, Marcin Tusiński
9.11. Żywienie chorych otyłych .................................. 290 Bruno Szczygieł 9.12. Techniczne aspekty wybranych dostępów żywieniowych ..................................................... 291 Waldemar Pawłowski, Maciej Słodkowski
Rozdział 10 Zakażenia chirurgiczne .................................. 301 red. Zbigniew Gruca 10.1. Podstawowe wiadomości o układzie odpornościowym ............................................... 301 Waldemar L. Olszewski 10.2. Zakażenia skóry i tkanek miękkich ................... 316 Zbigniew Gruca, Ryszard Marciniak, Jarosław Kobiela, Tomasz Stefaniak, Janusz Głowacki, Wojciech Makarewicz, Jadwiga Mészáros, Zdzisław Sićko, Sławomir Nazarewski 10.3. Zakażenia miejsca operowanego ...................... 322 Zbigniew Gruca, Ryszard Marciniak, Jarosław Kobiela, Tomasz Stefaniak, Janusz Głowacki, Wojciech Makarewicz 10.4. Okołooperacyjne stosowanie antybiotyków w profilaktyce zakażeń ...................................... 329 Ryszard Marciniak, Sławomir Nazarewski 10.5. Wybrane zagadnienia dotyczące zakażeń pooperacyjnych .................................................. 329 Zbigniew Gruca, Ryszard Marciniak, Jarosław Kobiela, Tomasz Stefaniak, Janusz Głowacki, Wojciech Makarewicz
6
Spis treści 10.6. Chemioterapia zakażeń wewnątrzbrzusznych .... 331 Jadwiga Mészáros, Artur Kwiatkowski, Sławomir Nazarewski 10.7. Profilaktyka przeciwtężcowa ............................ 342 Zbigniew Gruca, Ryszard Marciniak, Jarosław Kobiela, Tomasz Stefaniak, Janusz Głowacki, Wojciech Makarewicz
13.5. Ostra niewydolność nerek ................................. 462 Stanisław Czekalski 13.6. Powikłania oddechowe ...................................... 468 Jacek Prokopowicz 13.7. Powikłania krążeniowe po operacjach chirurgicznych .................................................... 471 Mirosław Ziętkiewicz
R o z d z i a ł 11 Ocena ryzyka operacyjnego .......................... 345 red. Wojciech Gaszyński
13.8. Cukrzyca u chorych chirurgicznych ................... 485 Stanisław Czekalski
11.1. Czynniki ryzyka .................................................. 345 Wojciech Gaszyński
13.10. Pooperacyjna niedrożność jelit ......................... 492 Krzysztof Bielecki
11.2. Ocena układu krążenia ....................................... 348 Wojciech Gaszyński
13.11. Pooperacyjna rozstrzeń żołądka ....................... 496 Krzysztof Bielecki
11.3. Ocena układu oddechowego ............................. 351 Wojciech Gaszyński
13.12. Zaburzenia psychiczne w okresie pooperacyjnym ................................................... 497 Andrzej Kokoszka
Rozdzi a ł 12 Podstawy techniki operacyjnej .................... 355 red. Tomasz Kruszyna 12.1. Podstawy szycia chirurgicznego ....................... 355 Marek Trybus, Tomasz Kruszyna
13.9. Ropnie wewnątrzbrzuszne ................................ 489 Krzysztof Bielecki
Rozdział 14 Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach .... 507 red. Leszek Brongel
12.2. Asystowanie ....................................................... 399 Marek Trybus
14.1. Wstępna ocena i postępowanie na miejscu wypadku ............................................................. 507 Leszek Brongel
12.3. Staplery w chirurgii ........................................... 400 Tomasz Kruszyna
14.2. Nagłe zatrzymanie krążenia .............................. 516 Miłosz Jankowski
12.4. Zasady postępowania z drenami ...................... 406 Tomasz Kruszyna
14.3. Zasady postępowania podczas transportu ...... 523 Leszek Brongel
12.5. Rodzaje dostępów oraz procedury diagnostyczno‑terapeutyczne w chirurgii jamy brzusznej ................................................... 411 Tomasz Kruszyna
14.4. Wstępne postępowanie szpitalne w stanach pourazowych ...................................................... 525 Leszek Brongel
12.6. Podstawy techniki laparoskopowej .................. 418 Andrzej Budzyński
Rozdzi a ł 15 Oparzenia i odmrożenia ................................ 539 red. Józef Jethon
12.7. Zabiegi wewnątrznaczyniowe w leczeniu chorób naczyń tętniczych .................................. 441 Olgierd Rowiński
15.1. Oparzenia termiczne .......................................... 539 Józef Jethon
Rozdzi a ł 13 Powikłania w chirurgii .................................. 453 red. Krzysztof Bielecki
15.2. Oparzenia elektryczne ....................................... 550 Józef Jethon
13.1. Wstęp .................................................................. 453 Krzysztof Bielecki
15.4. Odmrożenia ........................................................ 553 Józef Jethon
15.3. Oparzenia chemiczne ......................................... 551 Józef Jethon
13.2. Gorączka w okresie pooperacyjnym ................. 455 Krzysztof Bielecki 13.3. Powikłania związane z raną .............................. 458 Krzysztof Bielecki, Mirosław Klukowski 13.4. Zakażenia układu moczowego .......................... 462
7
Spis treści
Rozdział 16 Urazy czaszkowo‑mózgowe .......................... 559 red. Zbigniew Czernicki 16.1. Wprowadzenie .................................................... 559 Zbigniew Czernicki 16.2. Patomechanizm urazu ........................................ 559 Zbigniew Czernicki 16.3. Wstępne postępowanie w szpitalu i monitorowanie stanu chorych ........................ 562 Zbigniew Czernicki 16.4. Wstrząśnienie mózgu ......................................... 566 Zbigniew Czernicki 16.5. Złamanie kości sklepienia czaszki ..................... 567 Zbigniew Czernicki 16.6. Ubytki sklepienia czaszki ................................... 568 Zbigniew Czernicki 16.7. Złamanie podstawy czaszki ............................... 569 Zbigniew Czernicki 16.8. Ważniejsze uszkodzenia nerwów i naczyń towarzyszące obrażeniom podstawy czaszki .... 572 Zbigniew Czernicki, Jerzy Walecki 16.9. Ogólne zasady leczenia zachowawczego ciężkich obrażeń czaszkowo‑mózgowych ......... 583 Zbigniew Czernicki, Jerzy Walecki 16.10. Późne następstwa urazów czaszkowo‑mózgowych ..................................... 584 Zbigniew Czernicki
R oz dz i a ł 17 Traumatologia ................................................ 587 red. Leszek Brongel 17.1. Ogólne zasady leczenia złamań kości ............... 587 Andrzej Gusta 17.2. Złamania patologiczne ....................................... 600 Jarosław Deszczyński 17.3. Zaburzenia zrostu kości ..................................... 605 Tadeusz Szymon Gaździk 17.4. Urazowe uszkodzenia szczękowo‑twarzowe .... 613 Sylwester Kowalik, Jan Zapała 17.5. Urazowe uszkodzenia kręgosłupa i rdzenia kręgowego .......................................................... 625 Jan Haftek 17.6. Uszkodzenia kończyny górnej ........................... 632 Jan Skowroński 17.7. Obrażenia miednicy ........................................... 653 Kazimierz Rąpała, Wiesław Lachowicz 17.8. Uszkodzenia kończyny dolnej ............................ 665 Tadeusz Trzaska 17.9. Replantacja kończyn .......................................... 695 Ryszard Kocięba, Jerzy Jabłecki
8
17.10. Urazowe uszkodzenia nerwów obwodowych ...................................................... 703 Roman Rutowski 17.11. Urazowe uszkodzenia naczyń ............................ 712 Walerian Staszkiewicz 17.12. Mnogie obrażenia ciała ...................................... 716 Leszek Brongel 17.13. Rehabilitacja pourazowa narządu ruchu .......... 731 Jerzy E. Kiwerski
Rozdział 18 Urazowe uszkodzenia narządów jamy brzusznej ........................................................ 741 red. Jerzy A. Polański 18.1. Wstępne postępowanie w przypadku urazów brzucha ............................................................... 741 Jerzy A. Polański 18.2. Tępe obrażenia brzucha ..................................... 747 Zbigniew Biejat 18.3. Przenikające obrażenia brzucha ........................ 751 Marek Maruszyński
Rozdział 19 Podstawy onkologii ....................................... 761 red. Maciej Krzakowski 19.1. Biologia nowotworów złośliwych ..................... 761 Włodzimierz T. Olszewski 19.2. Epidemiologia nowotworów złośliwych .......... 764 Witold Zatoński 19.3. Diagnostyka i zasady określania zaawansowania nowotworów złośliwych ................................... 770 Maciej Krzakowski, Włodzimierz T. Olszewski 19.4. Badania przesiewowe w wykrywaniu nowotworów złośliwych ................................... 783 Maciej Krzakowski, Włodzimierz T. Olszewski 19.5. Leczenie nowotworów złośliwych .................... 788 Maciej Krzakowski
Rozdział 20 Nowotwory skóry i tkanek miękkich ............ 811 red. Andrzej Kułakowski 20.1. Wstęp .................................................................. 811 Andrzej Kułakowski 20.2. Nowotwory skóry – podział .............................. 811 Andrzej Kułakowski 20.3. Nowotwory niezłośliwe pochodzenia nabłonkowego i zmiany nienowotworowe skóry ................................................................... 812 Andrzej Kułakowski
Spis treści 20.4. Nowotwory niezłośliwe pochodzenia mezenchymalnego ............................................. 814 Andrzej Kułakowski 20.5. Stany przedrakowe skóry .................................. 815 Andrzej Kułakowski 20.6. Rak skóry ............................................................ 817 Andrzej Kułakowski 20.7. Nowotwory skóry złośliwe pochodzenia mezenchymalnego ............................................. 820 Andrzej Kułakowski
Rozdział 22 Chirurgia sutka .............................................. 853 red. Leszek S. Kołodziejski 22.1. Współczesne wyzwania w chirurgii sutka ........ 853 Leszek S. Kołodziejski 22.2. Badanie kliniczne osób z chorobą sutka ........... 858 Leszek S. Kołodziejski 22.3. Choroby sutka (oprócz raka) .............................. 865 Leszek S. Kołodziejski
20.8. Czerniak .............................................................. 820 Andrzej Kułakowski
22.4. Rak sutka u kobiet .............................................. 874 Leszek S. Kołodziejski
20.9. Przerzuty innych nowotworów w skórze .......... 826 Andrzej Kułakowski
22.5. Rak sutka u mężczyzn ........................................ 891 Leszek S. Kołodziejski
20.10. Ogólne zasady leczenia nowotworów skóry .... 826 Andrzej Kułakowski
22.6. Operacje odtwórcze sutka po mastektomii ...... 892 Edward Towpik
20.11. Mięsaki tkanek miękkich ................................... 827 Andrzej Kułakowski
Rozdział 21 Nowotwory głowy i szyi ............................... 831 red. Andrzej Kułakowski 21.1. Wstęp .................................................................. 831 Andrzej Kułakowski 21.2. Nowotwory nabłonkowe skóry głowy ............. 833 Andrzej Kułakowski 21.3. Nowotwory wargi .............................................. 834 Andrzej Kułakowski 21.4. Nowotwory jamy ustnej .................................... 835 Andrzej Kułakowski 21.5. Raki jamy nosowo‑gardłowej, gardła, migdałków .......................................................... 837 Andrzej Kułakowski 21.6. Nowotwory ślinianek ......................................... 837 Andrzej Kułakowski 21.7. Nowotwory szczęki ............................................ 839 Andrzej Kułakowski
Rozdział 23 Chirurgia plastyczna i rekonstrukcyjna ........ 907 red. Kazimierz Kobus 23.1. Wstęp .................................................................. 907 Kazimierz Kobus, Piotr Wójcicki 23.2. Ogólne zasady postępowania w chirurgii plastycznej .......................................................... 907 Kazimierz Kobus, Piotr Wójcicki 23.3. Operacje rekonstrukcyjne w obrębie głowy i szyi .................................................................... 930 Kazimierz Kobus, Piotr Wójcicki 23.4. Zabiegi rekonstrukcyjne w obrębie tułowia .... 952 Kazimierz Kobus, Piotr Wójcicki 23.5. Zabiegi rekonstrukcyjne w obrębie kończyn .... 953 Kazimierz Kobus, Piotr Wójcicki 23.6. Chirurgia estetyczna .......................................... 958 Kazimierz Kobus, Piotr Wójcicki
21.8. Nowotwory żuchwy ........................................... 841 Andrzej Kułakowski
Rozdział 24 Podstawy transplantologii ........................... 967 red. Wojciech Rowiński
21.9. Nowotwory złośliwe krtani ............................... 842 Andrzej Kułakowski
24.1. Wprowadzenie .................................................... 968 Wojciech Rowiński, Artur Kamiński
21.10. Guzy szyi ............................................................. 843 Andrzej Kułakowski
24.2. Aspekty prawne i etyczne przeszczepiania narządów w Polsce ............................................ 971 Wojciech Rowiński
21.11. Ogólne zasady leczenia nowotworów głowy i szyi .................................................................... 844 Andrzej Kułakowski
24.3. Rozpoznawanie śmierci mózgu ......................... 972 Romuald Bohatyrewicz, Maciej Żukowski 24.4. Podstawy immunologii transplantacyjnej ....... 976 Maria Nowaczyk, Monika Sankowska, Grażyna Korczak-Kowalska, Andrzej Górski 24.5. Badania zgodności tkankowej ........................... 981 Maria Boratyńska
9
Spis treści 24.6. Organizacja pobierania i przeszczepiania narządów unaczynionych w Polsce .................. 987 Janusz Wałaszewski 24.7. Krajowa lista oczekujących na przeszczepienie narządu unaczynionego ..................................... 991 Danuta Stryjecka‑Rowińska, Dorota Lewandowska 24.8. Przechowywanie narządów ............................... 998 Maciej Kosieradzki 24.9. Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu ............................................................... 1004 Leszek Pączek 24.10. Zakażenia u chorych po przeszczepieniu narządu ............................................................... 1008 Jadwiga Mészáros, Magdalena Durlik
25.9. Inne wady serca ................................................. 1100 Katarzyna Januszewska, Edward Malec
Rozdział 26 Nabyte choroby serca ................................... 1109 red. Zbigniew Religa 26.1. Diagnostyka nabytych chorób serca ................ 1109 Piotr Hoffman 26.2. Znieczulenie w operacjach serca ....................... 1113 Piotr Knapik 26.3. Krążenie pozaustrojowe .................................... 1116 Roman Mrozek
24.11. Przeszczepianie nerek ........................................ 1016 Andrzej Chmura
26.4. Opieka pooperacyjna ......................................... 1121 Piotr Knapik
24.12. Przeszczepianie trzustki ..................................... 1026 Jacek Szmidt, Tadeusz Grochowiecki
26.5. Chirurgiczne leczenie choroby wieńcowej ....... 1124 Andrzej Bochenek, Włodzimierz Morawski
24.13. Przeszczepianie wątroby ................................... 1030 Marek Krawczyk, Waldemar Patkowski
26.6. Nabyte wady zastawkowe serca ....................... 1133 Marian Zembala, Roman Przybylski, Janusz Skalski
24.14. Przeszczepianie serca, serca i płuc, pojedynczego płuca lub obu płuc ..................... 1042 Marian Zembala, Jacek Wojarski, Roman Przybylski, Sławomir Żegleń, Jakub Perdeus, Jerzy Nożyński
26.7. Nowotwory serca ............................................... 1144 Jerzy Sadowski, Grzegorz Grudzień
24.15. Przeszczepianie jelita ......................................... 1047 Maciej Kosieradzki
Rozdział 25 Wrodzone wady serca ................................... 1053 red. Edward Malec 25.1. Wprowadzenie .................................................... 1053 Edward Malec 25.2. Patofizjologia ..................................................... 1054 Edward Malec 25.3. Diagnostyka ........................................................ 1055 Zbigniew Kordon 25.4. Wady bezsinicze z prawidłowym przepływem płucnym .............................................................. 1060 Katarzyna Januszewska, Edward Malec 25.5. Wady bezsinicze ze zwiększonym przepływem płucnym .............................................................. 1071 Edward Malec, Katarzyna Januszewska 25.6. Wady sinicze ze zmniejszonym przepływem płucnym .............................................................. 1080 Katarzyna Januszewska, Edward Malec 25.7. Wady sinicze ze zwiększonym przepływem płucnym .............................................................. 1083 Edward Malec, Katarzyna Januszewska 25.8. Wady sinicze ze zmiennym przepływem płucnym .............................................................. 1091 Katarzyna Januszewska, Edward Malec
10
26.8. Chirurgiczne leczenie niewydolności serca ...... 1152 Zbigniew Religa, Małgorzata Pastuszek-Tyc, Grzegorz Religa 26.9. Chirurgiczne leczenie zaburzeń rytmu serca .... 1160 Małgorzata Pastuszek‑Tyc 26.10. Zatorowość płucna ............................................. 1164 Andrzej Biederman 26.11. Tętniaki aorty piersiowej ................................... 1168 Zbigniew Religa, Grzegorz Religa
Rozdział 27 Chirurgia tętnic .............................................. 1181 red. Wojciech Noszczyk 27.1. Patofizjologia chorób tętnic .............................. 1181 Grzegorz Madycki, Walerian Staszkiewicz 27.2. Diagnostyka układu tętniczego ........................ 1183 Grzegorz Madycki 27.3. Tętniaki ............................................................... 1200 Jacek Szmidt 27.4. Ostre niedokrwienie kończyn ............................ 1216 Wojciech Noszczyk, Piotr Myrcha 27.5. Zatory .................................................................. 1224 Wojciech Noszczyk, Piotr Myrcha 27.6. Ostre zakrzepy tętnic ......................................... 1226 Wojciech Noszczyk, Piotr Myrcha 27.7. Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych .... 1229 Wojciech Noszczyk, Piotr Porzycki, Maciej Kielar 27.8. Choroby tętnic nerkowych ................................. 1246 Jacek Szmidt
Spis treści 27.9. Choroby tętnic trzewnych .................................. 1251 Krzysztof Ziaja, Wacław Kuczmik, Damian Ziaja 27.10. Zwężenie zewnątrzczaszkowego odcinka tętnic szyjnych .................................................... 1259 Piotr Andziak
29.7. Nowotwory umiejscowione w tkankach z zastojem chłonnym ......................................... 1373 Waldemar L. Olszewski
Spis skrótów ................................................... 1375
27.11. Choroby tętnic pochodzenia niemiażdżycowego ............................................. 1269 Stanisław Zapalski 27.12. Malformacje naczyniowe ................................... 1277 Stanisław Zapalski, Paweł Chęciński 27.13. Dostęp naczyniowy dla potrzeb dializ .............. 1281 Jacek Szmidt
Rozdział 28 Chirurgia żył obwodowych .............................1289 red. Wojciech Noszczyk 28.1. Patofizjologia chorób żył ................................... 1289 Stanisław Zapalski, Grzegorz Oszkinis 28.2. Diagnostyka układu żylnego ............................. 1300 Jerzy Walecki, Michał Zawadzki, Marek Krzanowski, Marzena Frołow 28.3. Żylaki kończyn dolnych ...................................... 1316 Wojciech Noszczyk, Piotr Ciostek 28.4. Przewlekła choroba żylna .................................. 1325 Piotr Ciostek, Wojciech Noszczyk 28.5. Zakrzepica żył głębokich. Żylna choroba zakrzepowo‑zatorowa ....................................... 1334 Wojciech Noszczyk, Maciej Szczepański 28.6. Zapalenie zakrzepowe żył powierzchownych .... 1345 Wojciech Noszczyk, Bartłomiej Kozdój 28.7. Choroby żył głównych ........................................ 1349 Jerzy A. Polański
Rozdział 29 Choroby naczyń chłonnych ............................ 1355 red. Waldemar L. Olszewski 29.1. Podstawowe wiadomości o układzie chłonnym ............................................................ 1355 Waldemar L. Olszewski 29.2. Obrzęk chłonny kończyn .................................... 1359 Waldemar L. Olszewski 29.3. Obrzęk chłonny po mastektomii ....................... 1369 Waldemar L. Olszewski 29.4. Wynaczynienie chłonki do jamy opłucnej ........ 1371 29.5. Wynaczynienie chłonki do jamy otrzewnej ...... 1371 Waldemar L. Olszewski 29.6. Zaciek chłonny do kończyn ................................ 1372 Waldemar L. Olszewski
11