4
KIJKER 7 Les 1
Naam _____________________________________________________________________________________________ Klas _________
Oefen i n g 1 Ik vul aan met aai, ooi, oei, eeuw, ieuw of uw. Ik schrijf de persoonsvorm. Dat kindje _____________________ omdat ze naar haar mama wil. schreeuwt eeuw zw_________en Oma en opa ____________________________________ naar ons. zwaaie n aai vern________en Wie _________________________________________ die winkel? vernieuwt ieuw str_________en Josefien ___________________________ kruimels voor de vogels. strooit oo i bespr______en De boer ________________________________________ zijn veld. oei besproeit d_________en Ik ________________________________ mijn zusje op haar fietsje. uw duw schr________en
Ik vul aan met ng of nk. Ik schrijf de persoonsvorm.
nk va_______en ng nk ri_______elen hi_______elen nk dri_______en
drinkt De poes ______________________________________ een muisje. vangt Welke telefoon _______________________________ daar zo luid? rinkelt De meisjes _________________________________ elke speeltijd. hinkelen Oma Stien _____________________________ het liefst een theetje.
Fout? __________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
Oefen i n g 2 Ik maak een zelfstandig naamwoord op ing. 7
Een zelfstandig naamwoord is een woord dat een naam geeft aan iets of iemand.
beloning b uiging Hij maakt een ______________________________ voor de keizer. verwarming Zet jij de _____________________________________ wat hoger? bespreking Onze juf is naar een _____________________________________. beschutting Ze zoeken _______________________________ voor het onweer. deling Dat is een moeilijke ______________________________________. vermenigv uldiging Los jij die ____________________________________________ op?
ik beloon Ik krijg een mooie _______________________________________. ik buig ik verwarm ik bespreek ik beschut ik deel ik vermenigvuldig
Fout? __________________________________________________________________________
81
Focus Woorden met ng en nk en woorden met aai, ooi, oei, eeuw, ieuw en uw
1
4
KIJKER 7 Les 2 Oefen i n g 3 Ik maak een samenstelling.
6
sneeuw – schrijf – vuur – vast – acht –
+
van – bed – wip – was – gevangenis
fout – tien – nacht – draaien – wit – rood – tijd – spelden – straf – planken
sneeuwwit
1 Die bruidsjurk is ___________________________________________.
schrijffo ut v uurrood De dakpannen zijn _________________________________________. vastdraaie n Wil je die schroef goed ______________________________________? achttie n Er zijn ___________________________________ kinderen in de klas. vannacht Heb je ______________________________________ goed geslapen? bedtijd Tv uit! Het is _______________________________ __________________. w ipplanken In de speeltuin is er een klimrek en zijn er ___________________________________. Geef je me de ____________________________________ om de was op te hangen? wasspelden gevangenisstraf Wie een misdaad doet, krijgt een __________________________________________.
2 In dat dictee staat een ______________________________________. 3 4 5 6 7 8 9 10
Fout? ________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________
Oefen in g 4 Ik schrijf een afleiding die past in de zin. 7
Ik heb de ___________________________________ mama van de wereld.
zacht
We stappen heel ______________________________________ op de trap.
dicht 43
liefste
lief
licht hard beroemd oud
zachtje s Welke ster zou het _____________________________ bij de aarde staan? dichtst Steek je die kleine _________________________________________ aan? lichtje s hardste Dat is de ____________________________________ steen die er bestaat! Wie is de ___________________________________ schilder van het land? beroemdste o uder Is jouw zus ____________________________________ of jonger dan jou?
Fout? ________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________
2
Focus Samenstellingen en woorden met voor- en achtervoegsels
81
4
KIJKER 7 Les 3 Oefen i n g 5 Ik schrijf het verkleinwoord.
8
bodem een ______________________
bodempje eekhoorn een ______________________ eekhoorntje woning een ______________________ woninkje banaan een ______________________ banaantje ketting een ______________________ kettinkje
avond een _____________________
een ______________________
autootje zee een ______________________ zeetje paraplu een ______________________ parapluutje stro een ______________________ strootje sla een ______________________ slaatje
knie een _____________________
beestje gezin een ______________________ gezinnetje radio een ______________________ radiootje terrein een ______________________ terreintje twee een ______________________ tweetje avontuur een ______________________ avontuurtje koning een ______________________ koninkje tuin een ______________________ tuintje
soldaat een _____________________
auto
beest
een ______________________
avondje kostuum een _____________________ kostuumpje papier een _____________________ papiertje kanon een _____________________ kanonnetje getal een _____________________ getalletje knietje foto een _____________________ fo too tje snee een _____________________ sneetje melodie een _____________________ melodietje koe een _____________________ koetje soldaatje opa een _____________________ opaatje applaus een _____________________ applausje bengel een _____________________ bengeltje scherm een _____________________ schermpje ruzie een _____________________ ruzietje worm een _____________________ wormpje apparaat een _____________________ apparaatje
Fout? __________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
82
Focus Verkleinwoorden
3
4
KIJKER 7 Les 4 Oefen i n g 6 Ik schrijf het meervoud en het verkleinwoord.
8
motor kind avond avontuur datum ontdekking gevangenis apparaat gebeurtenis
motors/mo toren _______________________ kinderen _______________________ avonden _______________________ avonturen _______________________ datums/data _______________________ ontdekkingen _______________________ gevangenissen _______________________ apparaten _______________________ gebeurtenissen _______________________
mo tortje _______________________ kindje _______________________ avondje _______________________ avontuurtje
_______________________
Fout? _________________________________________________________________________
Oefen in g 7 Ik schrijf het meervoud en kleef de woorden aan elkaar.
pitten abrikozen abrikozenpitten = ______________________________________________________ dozen blokken blok + doos = __________________________ + __________________________ blokkendozen = ______________________________________________________ kammen paarden paard + kam = __________________________ + __________________________ paardenkammen = ______________________________________________________ abrikoos + pit
6
= __________________________ + __________________________
webben spinnen = ______________________________________________________ spinnenwebben krullen krul + bol = __________________________ + __________________________ bollen = ______________________________________________________ krullenbollen spin + web
= __________________________ + __________________________
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
4
Focus Meervouden
83
4
KIJKER 7 Les 5 Oefen i n g 8 Ik maak bijvoeglijke naamwoorden op ig en ige.
7
handig een ___________________________ jongen handige angst een ___________________________ meisje angstig ______________________________ honden angstige grap een __________________________ persoon grappig ______________________________ clowns grappige stof Die kamer is ___________________________. stoffig een ___________________________ kamer stoffige kop Je bent ______________________________. koppig _____________________________ kinderen koppige hand een _____________________________ kind
Een bijvoeglijk naamwoord vertelt iets meer over het zelfstandig naamwoord.
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
Oefen in g 9 Ik maak bijvoeglijke naamwoorden op lijk of elijk. kost smaak zuid werk schrift beweeg
kostelijk ______________________________________ smakelijk ______________________________________ zuidelijk ______________________________________ werkelijk ______________________________________
schriftelijk ______________________________________ beweeglijk ______________________________________
Ik maak bijvoeglijke naamwoorden op lijks of elijks. week maand jaar
wekelijks ______________________________________ maandelijks ______________________________________ jaarlijks ______________________________________
Fout? __________________________________________________________________________ 85
Focus Woorden met voor- en achtervoegsels
5
4
KIJKER 7 Les 6 Oefen i n g 10 Ik vul aan met woorden op lijk(e), elijk(e) of elijks.
noordelijke
Het schip vaart in (noord) ____________________________________ richting. 7
oostelijke (ongeloof) ____________________________________ koud. De vissers hebben ongelooflijk/ongelofelijk nauwelijks (pijn) ____________________________ handen. Ze kunnen (nauw) ________________________ pijnlijke heerlijk warm. aan dek komen. Beneden is het (heer) ____________________________ Elke matroos moet (dag) ______________________________ meerdere keren de wacht dagelijks gevaarlijk houden. Buiten is het (gevaar) _______________________________. Vorige week gebeurde er op een andere boot een (vrees) _____________________________ vreselijk ongeluk toen een jonge matroos uitgleed. Het was (verschrik) ___________________________. verschrikkelijk De (oost) ____________________________________ stormwind is
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
Oefen i n g 11 Ik maak een nieuw woord. Ik gebruik een achtervoegsel. 44 45
ing – ig – (e)lijk – elijks
gevoelig
gevoel
Sara is een __________________________________ meisje.
week
We gaan met de klas _____________________________ zwemmen.
ontgoochel
Het verliezen van de match was een _________________________.
beschrijf
wekelijks
ontgoocheling Die auteur gaf een mooie _______________________________ van beschrijv ing
het landschap. toeval gewoon bots vrees
toevallig Mama heeft zoals ___________________________________ gelijk. gewoonlijk Die ____________________________________ was bo tsing ____________________________________. vreselijk
Ze kwamen elkaar ___________________________________ tegen.
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
6
Focus Woorden met voor- en achtervoegsels
87
4
KIJKER 7 Les 7 Oefen i n g 12 Ik kies het juiste voorvoegsel. Ik schrijf het woord in de zin.
7
ontslaan
on of ont
+ slaan
ver of her
hertellen + dekking Het wiel was een grote ________________________________. ontdekking + talen Kun jij die Franse woorden ____________________________? vertalen + nauwkeurig Jij werkt slordig en ___________________________________. onnauw keurig + roeren Die trieste beelden ____________________________ mijn pa. ontroeren + stellen Wil jij nog een drankje _______________________________? bestellen
on of ont ver of be on of ont on of ont her of be
+ tellen
De fabrieken ____________________________ veel arbeiders. Wil je die centjes ____________________________________?
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
Oefen in g 13 Ik kies het juiste achtervoegsel. Ik schrijf de passende vorm. 45
baar – schap – dom – loos – zaam een brand einde land eigen vriend kost waak fout rijk eet
eenzaam ____________________________ kinderen eenzame ______________________ ______________________________ stoffen brandbaar brandbare ______________________ _____________________________ vlakten eindeloos eindeloze ______________________ mooie ______________________________ landschap landschappen ______________________ meerdere ___________________________ eigendom eigendommen ______________________ lange ______________________________ vrie ndschappen vrie ndschap kostbare kostbaar ______________________ ____________________________ juwelen ______________________ _____________________________ honden waakzaam waakzame ______________________ _____________________________ dictees foutloos fo utloze ______________________ de _______________________ van steden rijkdom rijkdommen ______________________ ____________________________ bloemen eetbaar eetbare ______________________
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
88
Focus Woorden met voor- en achtervoegsels
7
4
KIJKER 7 Les 8 Oefen i n g 14 Ik schrijf de passende vorm van het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord. metaal porselein
49
hout katoen wol steen zilver
metalen __________________________ kopjes porseleinen __________________________ meubelen houten __________________________ broek katoenen __________________________ sokken wollen __________________________ huizen stenen __________________________ juwelen zilveren __________________________ staven
Stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden zeggen uit welk materiaal iets is gemaakt. een horloge van goud een gouden horloge
Oefen i n g 15
Ik schrijf de passende vorm van het woord. mooi koper rood blik ijzer ivoor kleurrijk
Fout?
mooie __________________________ potten koperen __________________________ rozen rode __________________________ trommels blikken __________________________ poorten ijzeren __________________________ slagtanden ivoren __________________________ schilderijen kleurrijke __________________________ kleuren
Oefen i n g 16 Ik luister goed. Ik schrijf de zinnen op.
katten ____ / 3 beren ____ / 5
______________________ ______________________ ______________________ ______________________ ______________________ ______________________ ______________________
bn stoffelijk bn
____ / 3 ____ / 4
Ik zet de glazen potten in de hoge kast. 2 __________________________________________________________________________ Op de eiken tafel staat een stenen pot met __________________________________________________________________________ witte rozen. 3 __________________________________________________________________________ Mama draagt gouden ringen en ronde __________________________________________________________________________ oorbelletje s. 1 __________________________________________________________________________
46
Fout? ________________________________________________________________________
8
Focus Vergeet-mij-nietje 5: stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden
89
4
KIJKER 7 Les 9 Oefen i n g 17 Ik plaats de leestekens. Ik onderstreep de woorden die met een hoofdletter moeten geschreven worden.
19
.
.
?
mijn kat gismo is ziek___ hij eet en drinkt niet meer___ mag ik de dierenarts bellen___
.
.
.
ik maak me zo’n zorgen___ papa belt___ gelukkig mag ik woensdagmiddag naar dierenarts fred___
.
dat is een vriend van tante mien___
.
we nemen de auto en gaan naar de ooievaarstraat___ daar woont de
.
,
:
dierenarts___ in de wachtkamer zitten veel dieren___ twee katten___ een
,
.
,
.
hond___ een kanarie___ een schildpad en een cavia___ twee meisjes praten
.
.
tegen elkaar in een andere taal___ ik denk spaans of portugees___
?
.
weet jij waarover ze praten___ mijn mama begrijpt het ook niet___
.
.
?
!
we kunnen naar binnen___ is het ernstig___ nee, zegt de dierenarts___ gelukkig maar___ hij krijgt
.
!
!
een spuitje en pilletjes___ ik ben zo blij dat gismo zal genezen___ ik hou zoveel van hem___
Oefen i n g 18 Ik schrijf de woorden op de juiste plaats in de zinnen. Ik vergeet de hoofdletters niet. Kato – Parijs – Chinees – Namen – Valentijnsdag – Halloween – Rob – Japans – Londen – Pasen
Japans
1 Mijn neef kan vloeiend ___________________________. Hij gaat dikwijls naar Tokyo.
Pasen
2 Op ___________________________ brengen we een bezoekje aan oma en zoeken we eieren in de tuin.
Kato
Rob Parijs Valentijnsdag 4 Mijn peter Bart en zijn vriendin gaan naar ___________________ op ______________________. Namen 5 Ik vind ___________________________ de mooiste stad van België. 6 Welk ___________________________ sterrenbeeld heb jij? Ik ben een paard. Chinees Halloween 7 Heb jij je kostuum voor ___________________________ al? 8 Ik ging op reis naar Engeland. We bleven twee weken in de stad ______________________. Londen 3 ___________________________ en ___________________________ zijn broer en zus.
Fout? _________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
90
Focus Hoofdletters en leestekens
9
4
KIJKER 7 Les 10 Oefen i n g 19 Ik luister goed en ik schrijf de woorden op. Ik plaats de leestekens op de rode lijnen. . ! ? , :
19
. We . Weet Ik Chiro ? _____ al__ We gaan op kamp__. __________ Hoera __! _____ We gaan van 1 tot 11 augustus naar _______ Genk __. . ________ __ Ken je dat__? _______ Dat is een gemeente in de provincie _____________________ Limb urg . __________ ________ __ spreken ze Ardennen Daar Soms gaan we ook. naar de __________________________ . ____________ __ Frans ______ Op kamp doen we allerlei spelletjes__: één tegen allen__, waterrace__, ruiltocht__, ! vuurtorenspel en nog zoveel meer__. ___________ he__ Leuk _____ ben lid van de __________ __ _____ vormen een echte speelclub__ __________ je het
47
! Ze An Mieke . Ik we allemaal. meegaan__ . _________ Maaike en _________ Mijn vriendinnen ____________ Lie s gaan mee__. ________ Wil jij ook mee__? Mijn
________ leidsters heten ________ en ________ __ _____ vind ze supertof__ _____ willen dat
Fout? ________________________________________________________________________
Oefen in g 2 0 Ik schrijf het alfabet op. 10
A B C D E F G H I J K L M N ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ O P Q ____ ____ ____ R S T U V W X Y Z
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
A B C D E F G H I J K L M N ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ O P Q R S T U V W X Y Z
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
10
Focus Hoofdletters, leestekens en alfabet
90
4
KIJKER 7 Les 11 Oefen i n g 2 1 Ik schrijf de woorden in het juiste vak. komkommer – kermis – vreemdeling – toveren – vlinder – rapport – sterretje – zaterdag – vervelen – korsten – kreeften – schaatsen
34
woorden als katten
woorden als honden
________________________________
komkommer
________________________________
________________________________
rapport
________________________________
________________________________
sterretje
________________________________
woorden als beren
woorden als paarden
________________________________
toveren
________________________________
________________________________
zaterdag
________________________________
vervelen
________________________________
kermis
vlinder
korsten
vreemdeling kreeften
schaatsen
________________________________
Oefen in g 2 2 Ik schrijf het meervoud in de zin. boerin – dik – kip – haan – schaap
dikke boerinnen ________________________, ________________________ en ________________________. kippen hanen schapen De ____________________________ geven eten aan de ____________________
vriendin – beklim – boom – touw – hang – schommel
vrie ndinnen beklimmen bomen hangen to uwen ________________________ om ________________________ te ________________________ schommelen zodat ze kunnen ________________________. Mijn _____________________________ ________________________ die
hond – buur – schrik – hoog – toon
honden b uren schrikken ________________________ ________________________ van de deurbel. hoge tonen
De ________________________ van de ___________________ _____________________ van de
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
91
Focus Woorden met open en gesloten lettergrepen
11
4
KIJKER 7 Les 12 Oefen i n g 2 3 Ik onderstreep alle woorden met een katten- en berenstukje. Ik schik ze alfabetisch. Op mijn kamer ligt heel veel rommel. Ik moet dringend opruimen. Ik vind mijn wekker, drie paar sokken, bijna al mijn knuffelberen, een boeket rozen, een hamer, een wereldbol en mijn klavertje vier niet meer terug. Ik durf te wedden dat er zelfs appels en wafeltjes te vinden zijn! Ik maakte ruzie met mijn moeder. Vanmiddag komt ze schuren en schrobben. Haar emmer, zeep en schuurborstel staan klaar. Help! Wie komt mee opruimen? __________________
hamer __________________ kamer __________________ klavertje
__________________
knuffelberen __________________ rozen __________________ ruzie
__________________
appels __________________ emmer __________________ knuffelberen
__________________
rommel __________________ schrobben __________________ sokken
__________________
__________________
Oefen i n g 2 4 Ik schrijf het meervoud en het verkleinwoord.
schuren __________________ wafeltje s __________________ wereldbol vanmiddag __________________ wedden __________________ wekker
Ook woorden als banaan kunnen katten- of berenstukjes hebben.
meervoud verkleinwoord 48
ananas parasol kanaal kanon apparaat raket banaan wagon
______________________
ananassen ______________________ parasollen ______________________ kanalen ______________________ kanonnen ______________________ apparaten ______________________ raketten
ananasje ______________________ parasolletje ______________________ kanaaltje ______________________ kanonnetje ______________________ apparaatje ______________________ raketje
bananen ______________________ wagonnen
banaantje ______________________ wagonnetje
______________________
______________________
______________________
Fout? ________________________________________________________________________
12
Focus Woorden met open en gesloten lettergrepen en vergeet-mij-nietje 4: woorden als banaan
92
4
KIJKER 8 Les 13 Oefen i n g 2 5 Ik vul aan met au, ou, auw of ouw. Ik schrijf eerst de stam en dan de persoonsvorm.
ouw
bouw
b__________en ____________________
bo uwt
48
Onze buur ________________________ een tuinhuisje.
auw
miauw
mi________en ____________________
miauwt
De poes ________________________ omdat ze naar buiten wil.
ou
onthoud ________________________ jij dat gedichtje? Ontho ud onth_______den (!) ____________________
Ik vul aan met ei of ij. Ik schrijf eerst de stam en dan de persoonsvorm.
ei
bereik Ik ________________________ de top. bereik r_____den (!) ________________________ ij rijd Mijn vriend ________________________ met ons mee. rijdt scheid sch_____den (!) ________________________ ei De meester ________________________ die ruziemakers. scheidt ber_____ken ________________________
Oefen i n g 2 6 Ik schrijf de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd. De avonturen van Bas – deel 1
leidt goed voor leventje. Zijn baas (zorgen) ________________________ zorgt brokken. Hij (knagen) ________________________ hem. Hij (krijgen) ________________________ krijgt knaagt hij het niet laten. Telkens hij een kiertje vaak op een kluif. Maar toch (kunnen) ______________ kan (zien) ________________, een deur die (openstaan) ________________________ of een poortje dat ziet openstaat (openwaaien) ________________________, dan (wegglippen) __________________ hij __________. glipt openwaait weg hij altijd de weg terug naar huis. Gelukkig (vinden!) __________________ v indt De hond Bas (leiden!) ________________________ een gelukkig
24
49
Fout? __________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
93
Focus Werkwoordspelling
13
4
KIJKER 8 Les 14 Oefen i n g 2 7 Ik schrijf de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd. De avonturen van Bas – deel 2
Vind
Verraadt Bas zijn baasjes door weg te lopen? Wel nee! Bas (branden!) ________________________ brandt vermoedt van verlangen om de wereld te verkennen. Hij (vermoeden!) _______________________ dat hij telkens iets zal ontdekken. Zo’n avontuurtje (kruiden!) ________________________ kruidt zijn baasje zijn leven. Soms (roepen) ________________________ roept ben je? Bas, hard: ‘Bas, waar (zijn) _______________ ik je? waar (vinden!) _______________ v ind Bas, (houden!) _______________ ho u je misschien niet van ons?’ Dan (antwoorden!) ________________________ antwoordt kom hij blaffend: ‘Ik (komen) _______________ eraan!’ (Vinden!) ________________________ jij dat fout?(Verraden!) ________________________
24
50
kwispelt (vertederen) ________________________ vertedert
En hij (kwispelen) ________________________ met zijn staartje. Zijn trouwe blik
wordt
zijn baasje. Hij (worden!) ________________________
kruipt
zoals steeds verwend met een snoepje. Bas (kruipen) _____________________ in zijn mand.
beeldt
in
Maar hij (inbeelden!) ___________________ zich _____ hoe hij de volgende keer zal wegglippen! Fout? ________________________________________________________________________
Oefen in g 2 8 Ik oefen het schrijven van de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd. 26
ik _______________________ hij ______________________ wij ______________________ ________________________ jij
jij ______________________ zij ______________________
______________________ hij
ik ______________________
________________________ jij
jij _______________________ wij ______________________ hij ______________________ hij ______________________
________________________ jij
_______________________ ik
ik _______________________
_______________________ hij wij ______________________
Er zijn meerdere antwoordmogelijkheden. 14
Focus Werkwoordspelling
94
4
KIJKER 8 Les 15 Oefen i n g 2 9 Ik schrijf eerst de stam. Ik schrijf dan de persoonsvorm in de tegenwoordige en verleden tijd. infinitief
stam t.t.
verstoppen
ik _______________ verstop verstop verstopte me _______________ hij _________ _________ hij __________________ oefen oefent oefende _______________ jij __________________ ik ___________ pluk plukt plukte________ _______________ _________________ wij ___________ snoep snoep jij? snoepten________ _______________ het _________________ het ___________ sneeuw sneeuwt sneeuwde________ _______________ pa __________ ________ ma ___________ _______ telefoneer telefoneert telefoneerde _______________ oma ________________ opa _________________ vertel vertelt vertelde _______________ jij __________________ wij __________ ________ fiets fietst fietsten
oefenen plukken snoepen sneeuwen telefoneren vertellen fietsen
v.t.
_______________ ik _______________ me
Fout? __________________________________________________________________________
Oefen i n g 30 Ik schrijf eerst de stam. Ik schrijf dan de persoonsvorm in de verleden tijd. Het zijn werkwoorden zonder klankverandering. verrassen 25
fietsen uitknippen
51
herinneren voetballen openen waarschuwen wekken betalen geeuwen
verras verraste ___________________ Hij ________________________ naar de bakker. fiets fietste ___________________ Ik ___________________ de prentjes _________. knipte uit knip uit ___________________ _________________________ jij je dat ongeluk? herinner Herinnerde ___________________ Stef _______________________ tegen zijn broer. voetbal voetbalde ___________________ Wie ___________________________ het pakje? open opende ___________________ De juf _______________________________ ons. waarschuw waarschuwde ___________________ De wekker ____________________________ mij. wek wekte ___________________ Hij __________________________ met zijn bankkaart. betaal betaalde ___________________ De hond ____________________________ __ luid. geeuw geeuwde ___________________ Oma ________________________________ ons.
Fout? _________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
95
Focus Werkwoordspelling
15
4
KIJKER 8 Les 16 Oefen i n g 31 Ik schrijf de persoonsvorm in de verleden tijd. De avonturen van Bas – deel 3
kwam
terecht Had Bas met zijn zijn baasje hem gekocht? Nee! Lang geleden (zijn) __________________ was hij niet vriendinnetje Kef gevlucht voor zijn eerste baas. Daar (worden) __________________ werd
Hoe (terechtkomen) ______________ Bas bij zijn baasje ____________? (hebben) _____________ 25
52
goed behandeld en verzorgd.
lie pen Iedereen (slapen) __________________. sliep naar Kef, want Bas (kijken) __________________ keek en Kef (achterblijven) ____________________________ bleef achter (kuchen) ___________________________ veel. kuchte Zij (lijken) __________________ toen al wat ziek. leek de wereld _________. Ze (rondtrekken) ____________________________ trokken rond ze een stal. En daar Uiteindelijk (ontdekken) ____________________________ ontdekten (vinden) ___________________ hun nieuwe baasje hen. Ze (worden) ___________________ vond werden gelukkig. Maar Kef (blijven) _____________________ verwend en (zijn) __________________ waren bleef een vrouw met een witte schort. maar hoesten. Toen (komen) __________________ kwam haar niet en (blaffen) ______________________. Bas (vertrouwen) _________________________ vertrouwde blafte lief. Ze (luisteren) _____________________ De vreemde vrouw (zijn) _____________________ was luisterde Op een morgen (lopen) __________________ ze uit hun gevangenis.
naar het hartje van Kef.
kreeg roo k slecht. Maar op een morgen (liggen) __________________ en (smaken) __________________ smaakte lag Bas niet. Kef in de hoek van de kamer. Ze (begroeten) _____________________ begroette koud _________. Ze (aanvoelen) _____________________ voelde aan
Kef (krijgen) _________________ toen spuitjes en rare drankjes. Dat (ruiken) ________________
Fout? _______________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________
16
Focus Werkwoordspelling
96
4
KIJKER 8 Les 17 Oefen i n g 32 Ik schrijf de persoonsvorm in de verleden tijd. De avonturen van Bas – deel 4
lukte probeerde Wat (hebben) ________________ w ist had zijn baasje toen verdriet! Ook Bas (weten) ________________ hij. niet wat hem overkwam. Dagenlang (treuren) ____________________________ treurde hij opnieuw de wereld te verkennen. En toen (beginnen) ____________________________ begon
Bas (proberen) ____________________ haar te verwarmen, maar het (lukken) _____________ niet.
Fout? _________________________________________________________________________
Oefen in g 33 Ik vervang door g, ch, gt of cht. Ik schrijf de woorden over. Sanne verber onverwas 16
liaamsbeweing bliksemschi vlietuije hij aervol poend
verbergt ________________________________ onverwachts ________________________________ lichaamsbeweging ________________________________ bliksemschicht ________________________________ vliegtuigje ________________________________ achtervolgt ________________________________ pochend ________________________________
Fout? __________________________________________________________________________
Oefen in g 34 Ik schrijf de persoonsvorm in de verleden tijd. vechten liggen wegen lachen zeggen juichen
vocht Tars ________________________________ in zijn wiegje. lag Hij _____________________________________ dat pakje. woog Oma ________________________________ met mijn mop. lachte Mama ________________________ dat het buiten koud is. zei De supporters ___________________________________. juichten Gisteren ______________________ Bram met zijn vriend.
Fout? __________________________________________________________________________
97
Focus Werkwoordspelling
17
4
KIJKER 8 Les 18 Oefen i n g 35 Ik schrijf de persoonsvorm in de verleden tijd. De avonturen van Bas – deel 5
stond
Op een zekere dag (staan) _____________________ de deur op een kier. Bas (kijken) 53
keek
dacht
_____________________ naar buiten. Hij (denken) _____________________: ‘Als ik nu
stapte
eens zou wandelen!’ Hij (stappen) _____________________ naar buiten en hij (verkennen)
verkende
bleef
_____________________ de buurt. Hij (blijven) _____________________ wel niet lang
was
weg. Na een uurtje (zijn) _____________________ hij al terug. Zijn baasjes (lachen)
lachten vond het. Bas _____________________ zelfs een snoepje. Zo (beginnen) _____________________ kreeg begon (gaan) __________________ dikwijls op stap. De hele buurt (kennen) _____________________ ging kende hij een beetje verder. hem. Elke keer (stappen) _____________________ stapte hij weer ________. en Gisteren (weglopen) _________________ liep weg Het (regenen) ________________ regende Die nieuwe hij (verdwalen) _____________________. verdwaalde hij niet. Plots straat (herkennen) _____________________ herkende (voelen) _____________________ hij iets aan zijn hart. Zijn voelde hevig en (doen) hart (kloppen) _____________________ klopte _____________________ pijn. deed Achter een draad (zien) _____________________ hij een prachtige poedel. Bas (springen) zag de _____________________ zomaar over de draad. Hij (willen) _____________________ sprong w ilde plots een mens naar buiten poedel ontmoeten. Toen (stormen) _____________________ stormde Bas _____________. Bas (onthouden) met een stok. Hij (wegjagen) _____________________ jaagde/joeg weg ze hem _____________________ die tuin en die straat. Daar (zien) _____________________ onthield zagen _____________________ opgelucht. Bas (vinden) _____________________ dat fijn. Hij (krijgen)
zeker nog terug! Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
18
Focus Werkwoordspelling
97
4
KIJKER 8 Les 19 Oefen i n g 36 Ik vul aan met d of t. Ik schrijf de woorden over.
d
__________________________________ tijdschrift
t
1 Heb jij dat tij____schrif____ gelezen?
32
d
2 De aar____kors____ kan 11 kilometer dik zijn.
t
__________________________________ aardkorst
3 De verf aan die verfkwas____ is donkerroo____.
d
________________ ________________ donkerrood verfkwast
d
__________________________________ kruiswoordraadsel
t
d t d oplossen? Gebruik je een po____loo____? d d mensen betogen in 5 Honder____duizen____ 4 Kun je dat kruiswoor____raa____sel
54
Eindletter d of t? Ik maak het woord langer.
Brussel.
d
d
__________________________________ po tlood __________________________________ honderdduizend
6 Bij een zware bosbran____ was de ou____ste
__________________ ______________ o udste bosbrand
d gere____ d dankzij de moe____ d van zijn collega’s. 7 Ik neem een ba____han___doek om me af te d d
__________________________________ brandweerman
bran____weerman gevallen. Hij werd
drogen.
__________________ ______________ moed gered __________________________________ badhanddoek
Fout? __________________________________________________________________________
Oefen i n g 37 Ik schik de onthoudwoorden alfabetisch. 10
agent – paraplu – jaloers – eb – wagon – citroen – zebra – lawaai – quad – geheimzinnig – natuur – kapot – banaan – salade – ontdekken – Youssef – terrein – herinnering – dikwijls – voorraad – fotograaf – interessant – manier – robot – uniformpje – Xanne
agent ________________________ banaan ________________________ citroen ________________________ dikwijls ________________________ eb ________________________ fotograaf ________________________ geheimzinnig ________________________ herinnering ________________________ interessant ________________________
99
jaloers ________________________ kapot ________________________ lawaai ________________________ manier ________________________ natuur ________________________ ontdekken ________________________ paraplu ________________________ quad ________________________ robot ________________________
salade ________________________ terrein ________________________ uniformpje ________________________ voorraad ________________________ wagon ________________________ Xanne ________________________ Yo ussef ________________________ zebra ________________________
Focus Woorden op d en t en alfabet
19
4
KIJKER 8 Les 20 Oefen i n g 38
Ik onthoud de woorden met ei.
Ik vul aan met ei of ij. Ik schrijf de woorden onderaan over.
ei
_____gennamen
ei
schatten_____land
40
ei
gasl_____ding 55
ij
medel_____den
ij
ij
str_____k_____zer
ei
waterp_____l
ij
ij
_____svr_____
De andere woorden schrijf ik met ij.
ij
ij p_____nl_____k ij ij speelterr_____n ei gifp_____l ij ij
b_____enkorven
t_____dl_____n
ei
marktpl_____n
ij schr_____fger_____ ij ei tr_____nr_____ziger ei ei sportpal_____s ei z_____lwedstr_____d ei ij buikp_____n
Fout? ___________________________ ___________________________
eigennamen, schatteneiland, gasleiding, medelijden, strijkijzer, waterpeil, ______________________________________________________________________________ ijsvrij, bije nkorven, marktplein, b uikpijn, schrijfgerei, treinreiziger, sportpaleis, ______________________________________________________________________________ zeilwedstrijd, tijdlijn, pijnlijk, speelterrein, gifpijl ______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Oefen in g 39 Ik rangschik de woorden met ei alfabetisch. breinaald – uitgebreid – arbeider – kampleiding – kampeerterrein – breiwol – zeereis – geheimzinnig – dreigbrief
arbeider ______________________ breinaald ______________________ breiwol ______________________
dreigbrief ______________________ geheimzinnig ______________________ kampeerterrein ______________________
kampleiding uitgebreid ______________________ ______________________ zeereis ______________________
Oefen in g 4 0 Ik schrijf een synoniem. Ik zoek het in mijn Loepje. regelmatig voorstelling 47
boeiend grof
dikwijls ________________________ toneel ________________________ interessant ________________________ brutaal ________________________
avontuur herberg _________________________ ho tel raadsel ___________________ puzzel ______ gestreepte ezel ___________________ zebra belevenis
_________________________
Fout? ________________________________________________________________________
20
Focus Woorden met ei en ij en vergeet-mij-nietje 3: moeilijke woorden
100
4
KIJKER 8 Les 21 Oefen i n g 4 1
Ik onthoud de woorden met au.
Ik vul aan met au, ou, auw of ouw. Ik schrijf de woorden over.
ouw slas_______s au r_______kost auw sch_______burg ouw wenkbr_______en auw huish_______den ou brandh_______t ou t_______tjespringen ouw au appl_______disseren _______tomatenhal au
landbo uw ______________________________ slasaus ______________________________ rauwkost ______________________________ schouwb urg ______________________________ wenkbrauwen ______________________________ huisho uden ______________________________ brandhout ______________________________ to uwtje springen ______________________________ applaudisseren ______________________________ automatenhal
landb_______
42
56
De andere woorden schrijf ik met ou.
______________________________
Fout? _____________________ _____________________ _____________________
Oefen i n g 4 2 Ik schrijf de woorden op de juiste plaats in de zinnen. telefoon – absoluut – loket – jullie – goochelaar – tomaat – perron – koningin – modern – datum
lo ket
1 We kopen een ticket aan het _________________________.
perron
Op het _________________________ wachten we op de trein.
telefoon
2 Ik hoor gerinkel. Iemand neemt de _________________________ op en luistert.
tomaat
3 Wil je een _________________________ bij je sla?
koningin
4 Wij hebben een koning en een _________________________.
goochelaar Ik ben er _________________________ zeker van. Ik twijfel niet. absoluut
5 Die _________________________ kent veel trucs. 6
modern
7 Oma kan goed met een computer overweg. Ze is heel ________________________.
datum
jullie
8 Op welke _______________________ moeten _______________________ naar de dokter? Fout? _________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
101
Focus Woorden met au, ou, auw en ouw en vergeet-mij-nietje 3: moeilijke woorden
21
4
KIJKER 8 Les 22 Oefen i n g 4 3 Ik schik de woorden alfabetisch. kabouter – kindje – kruiswoordraadsel – konijn – kwaad – klinker – klauwtjes – kuchen
kabouter konijn _________________________ _________________________ kindje kruiswoordraadsel _________________________ _________________________ klauwtje s kuchen _________________________ _________________________ klinker kwaad
_________________________ _________________________
Oefen in g 4 4 Ik vul de woorden aan en ik schrijf ze over.
o
u
1 boeiende av____nt____ren beleven 47
ij
2 dikw____ls spelen in het park
b
3 een boek halen in de bie____
ai
4 een e-m____l versturen
wt 6 trucs van een g________elaar ooch 7 zich iets goed her_______eren inn 8 boeiend of inter_______ant ess 9 wandelen over het mar_______pl_______n kt ei 10 een re_______streekse trein naar de kust cht 11 voo_______duren_______ rt d geplaagd worden 12 er a_______oluu_______ t zeker van zijn bs 13 eventueel of mi_______ien ssch 14 vernieuwend pr_______gr_______a o amm 15 de bi_______op ssch van Brugge 5 worteltjes en er_______jes eten
avonturen _____________________________ dikwijls _____________________________ b ieb _____________________________ e-mail _____________________________ erwtje s _____________________________ goochelaar _____________________________ herinneren _____________________________ interessant _____________________________ marktplein _____________________________ rechtstreekse _____________________________ voortdurend _____________________________ absoluut _____________________________ misschie n _____________________________ programma _____________________________ b isschop _____________________________
Fout? _________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
22
Focus Vergeet-mij-nietje 3: moeilijke woorden
102
4
KIJKER 8 Les 23 Oefen i n g 4 5 Ik zoek de onthoudwoorden. aardbei
eigendom
kanon
motor
stout
ananas
eik
katoen
natuur
terras
apparaat
eiland
kei
nauw
terrein
arts
goud
koud
nijpen
veilig
auto
ijzer
leidster
ontdekken
wagon
avond
interessant
markt
oud
wei
datum
jaloers
marsepein
rij
wijs
dauwdruppel
kabouter
meid
sein
wreed
dijk
kanaal
meisje
snauw
wrok
k
a
b
o
u
t
e
r
a
v
o
n
d
a
n
a
n
a
s
m
e
i
s
j
e
a
n
e
i
g
e
n
d
o
m
e
i
d
t
a
p
p
a
r
a
a
t
a
i
j
g
u
a
a
r
d
b
e
i
e
r
l
z
o
m
l
e
i
d
s
t
e
r
s
a
e
u
a
w
r
e
e
d
e
k
r
e
n
r
d
r
a
a
r
t
s
r
o
a
p
d
i
j
k
g
m
o
t
o
r
u
s
e
i
n
v
t
o
w
i
j
s
e
d
n
i
j
p
e
n
n
n
a
u
w
i
a
n
a
e
i
a
k
a
t
o
e
n
u
l
i
l
t
a
u
t
o
i
u
s
t
t
d
e
i
n
t
n o n
103
n
w
r
o
k
i
u
o
u
t
e
e
g
u
k
k
e
n
r
i
j
r
e
r
e
s
s
a
n
t
a
u
w
d
r
u
p
p
e
Focus Onthoudwoorden
l
23
4
KIJKER 8 Les 24 Oefen i n g 4 6 Ik schrijf de woorden tussen haakjes in het meervoud of in de passende vorm. De avonturen van Bas – deel 6
zitten
ontb ijten lekkere gelei op onze (boterham) ______________________. We (smeer) ___________________ smeren bo terhammen gezocht naar Bas. Die is weer weg. Plots (hoor) _______________ We (heb) _________________ hebben horen we. We (open) ___________________ de deur. Wat is we geblaf. ‘Bas’, (denk) _______________ denken openen rechtop. dat?! Een hele stoet komt eraan. Vooraan Bas met zijn (oor) _____________________ oren (mens) ____________________. Vlak na hem stappen twee (kwaad) ____________________ kwade mensen houden een lijn vast met een mooie hond en zes trippelende (hondje) Ze (houd) ________________ _____________________. ‘Dat heeft jullie hond gedaan’, (zeg) ___________________ ze kwaad. hondje s zeggen (lach) _________________. ‘Als Oei oei oei! Wat nu? Mama en papa (moet) _________________ moeten lachen ze hier blijven’, (antwoord) ____________________ ze. je wil, (kan) ___________________ kunnen antwoorden Het is zondag. We (zit) __________________ aan tafel en we (ontbijt) ______________________.
Fout? _________________________________________________________________________
Oefen in g 4 7 Ik schrijf de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd. De avonturen van Bas – deel 7
v ieren een hele dag gefeest. Bas. Er (worden) __________________ wordt lijkt geen einde te komen aan het plezier. We (spelen) _______________ Er (lijken) _______________ spelen papa (aaien) ________________ en met de kleintjes, mama (lachen) _______________, lacht aait (vertroetelen) ________________________ hen. Onze Bas (liggen) _________________ alles te vertroetelt ligt zijn kop op zijn poten en bekijken. Zo fier als een gieter! Hij (leggen) ____________________ legt valt (vallen) ___________________ in slaap. En zo (vieren) ______________________ we het huwelijk van onze
24
Fout? ____________________________________________________________
24
Focus Meervouden en werkwoordspelling Herdruk 2019/1039 2018/1135 – Bestelnummer 60 1021 318 304 – ISBN 978 90 4862 239 228 9 3 KB D/2015/0147/294 D/2015/0147/283 ––NUR NUR 191 191 Auteur Erik Billiaert Illustrator Nick Claes, Madeleine van der Raad Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge RPR 0405 108 325 © Copyright die Keure, Brugge
Goed gedaan! Tot volgend schooljaar!
9 789048 6223 29 89 3
79 104