PRAWO W EVENTACH ZAGADNIENIA OGÓLNE KONTRAKTY I ODPOWIEDZIALNOŚĆ WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA PODATKI
OD REDAKCJI
NARZĘDZIE DLA ORGANIZATORÓW WYDARZEŃ – KLIENTÓW, AGENCJI PODWYKONAWCÓW Publikacja „Prawo w eventach” jest odpowiedzią na liczne pytania i zagadnienia
podejmowane przez branżę eventową podczas różnego rodzaju spotkań i dyskusji branżowych bądź trafiających bezpośrednio do redakcji MeetingPlanner.pl.
Wybór tematów to także wynik obserwacji rynku oraz rozmów z przedstawicielami różnych jego sektorów, z których każdy ma swoją charakterystykę i specyfikę.
Część aspektów prawnych omówionych w publikacji dotyczy rynku eventowego
w szerokiej perspektywie, część jest opisem i interpretacją specyficznych zależności
charakterystycznych dla wspomnianych poszczególnych sektorów.
Omówienie tematyki ma wymiar zarówno informacyjny, jak i warsztatowy.
Celem publikacji jest uświadomienie zarówno przedstawicielom agencji,
podwykonawców, jak i klientów, jakie aspekty prawne pośrednio lub bezpośrednio dotyczą ich pracy, które chronią, a które nakładają obowiązki.
„Prawo w eventach” to wreszcie zbiór praktycznych porad dotyczących różnych
form spotkań, ich bezpieczeństwa oraz przepisów podatkowych.
Jednocześnie publikacja stanowi otwarcie dyskusji na temat aspektów prawnych
i wątpliwości, których doświadczają organizatorzy spotkań, wynikających często z nieprecyzyjności zapisów. Zachęcamy do zgłaszania problemów prawnych, które będą przedmiotem opisu w kolejnych publikacjach.
Autorami tekstów są prawnicy Kancelarii Pałucki Trusiński z zespołów prowadzonych
przez mecenasów Grzegorza Choromańskiego i Jacka Trusińskiego. Jedną ze
specjalizacji kancelarii jest obsługa branży MICE.
Mamy nadzieję, że „Prawo w eventach” będzie przydatnym narzędziem w rękach
organizatorów wydarzeń oraz przyczyni się do jeszcze bardziej skutecznej profesjonalizacji rynku.
Redakcja MeetingPlanner.pl
W NUMERZE
Zagadnienia ogólne Kiedy event podlega pod ustawę o imprezach masowych? ................................................................4
Wymogi prawne związane z organizacją eventów o charakterze masowym – jak wypełnić je w możliwie prosty sposób? ...........................................................6
Przetwarzanie danych osobowych uczestników eventów promocyjnych .............................................10
Kiedy stajemy się organizatorami imprezy turystycznej? Ważne definicje określone w ustawie o usługach turystycznych ...........................................................14
Kontrakty i odpowiedzialność organizatorów imprez Treść i forma umowy o organizację eventu. .................18
Treść i forma umowy o świadczenie usług turystycznych ...........................................................21 Obowiązki organizatora turystyki – ubezpieczenie uczestników wyjazdu turystycznego............................23
Własność intelektualna Jak skutecznie chronić scenariusze imprez przed nieuczciwym „zapożyczeniem”? .........................30
Nieuczciwa konkurencja podczas imprezy – zjawisko ambush marketingu ..................................32 Ograniczenia i warunki promocji niektórych produktów i usług podczas eventów ............................36
Promocja imprezy a wykorzystanie wizerunku artystów i uczestników...............................................40
Podatki Podatkowe kwestie organizacji eventu – umowa sponsoringu ..............................................42
Opodatkowanie imprez motywacyjnych dla pracowników .......................................................44
Obowiązki organizatora eventów na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.....................................48
O autorach .............................................................50
Wydawca Meeting Planner Sp. z o.o. ul. Smyczkowa 12/28, 02-678 Warszawa tel. (22) 378 38 51, biuro@meetingplanner.pl www.meetingplanner.pl
Dorota Średnicka, koordynator Działu Wydawnictw tel. (22) 100 57 45 Dorota.Srednicka@MeetingPlanner.pl
Sylwia Banaszewska, dyrektor zarządzająca MeetingPlanner.pl Sylwia.Banaszewska@MeetingPlanner.pl Magdalena Kondas, redaktor naczelna MeetingPlanner.pl Magdalena.Kondas@MeetingPlanner.pl
Biblioteka Meeting Planner: wydanie listopad 2014
Autorzy Zespół Kancelarii Pałucki Trusiński
Partner wydania Orchidea Group
www.meetingplanner.pl
PRAWO W EVENTACH | 3
§ ZAGADNIENIA OGÓLNE
KIEDY EVENT PODLEGA POD USTAWĘ O IMPREZACH MASOWYCH? Organizacja większości eventów, w tym zawodów sportowych, festiwali i innych imprez zarówno w obiektach otwartych, jak również w pomieszczeniach zamkniętych, wymaga przeprowadzenia analizy, czy przypadkiem nie mamy już do czynienia z „imprezą masową”. Warto znać podstawowe zasady i reguły pozwalające na stwierdzenie, czy dany event podlega pod ustawę o imprezach masowych, a jeżeli tak, to jakie wiążą się z tym formalności. Wydawać by się mogło, że przepisy usta-
Czym jest impreza masowa? Jakie są wyjątki i wyłączenia? Jakie są rodzaje imprez masowych? Jakie są obowiązki organizatora?
wbrew spotykanym odmiennym twierdze-
gdzie organizatorami są zarządzający tymi
musiał spełniać wymogów nałożonych usta-
w szkołach i placówkach oświatowych,
j.t.) są nieskomplikowane i co do zasady
szkołami i placówkami. Jednocześnie ze
stwie imprez masowych (Dz.U.2013.611 wszystkim z branży znane. Jednakże prak-
tyka pokazuje, że wciąż budzą szereg
kontrowersji i wątpliwości. Wielu organi-
względu na charakter i rodzaj, imprezą ma-
sową nie będzie impreza organizowana:
w ramach współzawodnictwa sportowego
niom, np. maraton „Biegnij Warszawo” nie
wą o bezpieczeństwie imprez masowych.
Ustawa wprowadza dodatkowy podział
imprez masowych na imprezy artystyczno-
-rozrywkowe oraz sportowe imprezy maso-
zatorów imprez jest przekonanych, że re-
dzieci i młodzieży, dla sportowców niepeł-
a sankcjonowane są wyłącznie rozgrywki
o charakterze rekreacji ruchowej, ogólno-
ich charakteru.
na terenie otwartym, a także imprezy za-
mknięte organizowane przez pracodawców
MASOWA IMPREZA ARTYSTYCZNO-ROZRYWKOWA
kiem dla powyższych wyłączeń jest wymóg,
rodzaj imprezy o charakterze artystycznym,
strykcyjne regulacje ich nie dotyczą,
sportowe. Warto zatem przypomnieć podstawowe zasady i reguły dotyczące organizacji imprez masowych.
CZYM JEST IMPREZA MASOWA?
nosprawnych, dla sportu powszechnego
dostępnym i nieodpłatnym – organizowana dla ich pracowników. Wspólnym mianowni-
we, w tym mecz piłki nożnej, które zostaną
poddane krótkiej analizie w celu przybliżenia
Impreza artystyczno-rozrywkowa jest to
Obecna ustawa o bezpieczeństwie imprez
by dana impreza odpowiadała przeznacze-
rozrywkowym lub zorganizowane publiczne
zą masową będzie impreza artystyczno-
Pamiętajmy jednak, że wyłączeń jest
nach lub urządzeniach umożliwiających
masowych, poza stwierdzeniem, iż impre-
niu obiektu lub terenu, gdzie ma się odbyć.
-rozrywkowa, albo impreza sportowa, w
więcej. Dla przykładu, gdy podejmiemy
jednolitej definicji „imprezy masowej”. Ta,
dów, wyścigów i innych imprez, które po-
tym mecz piłki nożnej, nie zawiera jednak
się organizacji: zawodów sportowych, raj-
wydawać by się mogło, niepełna definicja
wodują utrudnienia w ruchu lub wymagają
giem ustawowych wyłączeń.
– zobowiązani jesteśmy spełnić wymogi
imprezy masowej opatrzona została szere-
korzystania z drogi w sposób szczególny
Ze względu na kryterium miejsca, impre-
przewidziane w ustawie z dnia 20 czerwca
wana w teatrach, operach, operetkach,
nolity Dz.U.2012.1137), w szczególności w
zą masową nie będzie: impreza organizo-
filharmoniach, kinach, muzeach, bibliote-
kach, domach kultury i galeriach sztuki
4 | PRAWO W EVENTACH
lub innych podobnych obiektach, a także
wy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeń-
1997 r. prawo o ruchu drogowym (tekst jed-
zakresie organizacji oraz uprawnień służb porządkowych. Właśnie z tej przyczyny,
oglądanie przekazu telewizyjnego na ekra-
uzyskanie obrazu o przekątnej przekraczającej 3 m, która ma się odbyć:
na stadionie, w innym obiekcie niebędą-
cym budynkiem lub na terenie umożliwiającym
przeprowadzenie
imprezy
masowej, na których liczba udostępnio-
nych przez organizatora miejsc dla osób,
ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczą-
cymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000,
www.meetingplanner.pl
ZAGADNIENIA OGÓLNE
w hali sportowej lub w innym budynku
umożliwiającym przeprowadzenie impre-
zy masowej, w których liczba udostęp-
sportowym, na których liczba udostępnio-
runkami określonymi w zezwoleniu albo
ustalona zgodnie z przepisami prawa bu-
przestępstwem
nych przez organizatora miejsc dla osób,
nionych przez organizatora miejsc dla
dowlanego oraz przepisami dotyczącymi
wa budowlanego oraz przepisami doty-
mniej niż 1000.
osób, ustalona zgodnie z przepisami praczącymi
ochrony
przeciwpożarowej,
wynosi nie mniej niż 500.
ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie
UZYSKANIE ZEZWOLENIA
Podsumowując powyższe, należy wska-
za
mająca na celu współzawodnictwo sporto-
nego zezwolenia, wydawanego w formie
we lub popularyzowanie kultury fizycznej, organizowana:
na stadionie lub w innym obiekcie niebę-
dącym budynkiem, na którym liczba udo-
stępnionych przez organizatora miejsc dla
sankcjonowanym
karą
grzywny nie mniejszą niż 240 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności a nawet pozbawienia wolności od 6 miesię-
cy do lat ośmiu.
SPORTOWA IMPREZA MASOWA, W TYM MECZ PIŁKI NOŻNEJ
Sportowa impreza masowa to impreza
wbrew wydanemu zakazowi jest również
Wprowadzając te wymogi, ustawodawca
kierował się w szczególności potrzebą za-
zać, że jeżeli planowana przez nas impre-
pewnienia możliwie bezpiecznego udziału
powinniśmy wystąpić o udzielenie stosow-
planowane są istotne zmiany w ustawie
decyzji administracyjnej przez właściwy
rekomendujemy monitorować. Z ważniej-
ma
charakter
imprezy
masowej,
organ, którym będzie wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Pozytywne rozpatrzenie wniosku o wyda-
nie zezwolenia na organizację imprezy
w szerokim spektrum imprez. Aktualnie
o bezpieczeństwie imprez masowych, które szych zmian planuje się, aby funkcjonariu-
sze policji pojawiali się na stadionach
wyłącznie w sytuacjach niebezpiecznych,
ponadto mają zostać przywrócone miejsca
osób, ustalona zgodnie z przepisami pra-
masowej wymaga skierowania zapytań
stojące na stadionach. Obowiązki dotyczą-
czącymi
opinii, chociażby o wielkości sił i środków
ły zawarte w przepisach wykonawczych
wa budowlanego oraz przepisami dotyochrony
przeciwpożarowej,
wynosi nie mniej niż 1000, a w przypad-
ku hali sportowej lub innego budynku
do szeregu podmiotów, celem wydania potrzebnych do zabezpieczenia imprezy, czy też stanu technicznego obiektu, w któ-
ce warunków technicznych sektorów zostado ustawy.
Jednocześnie znowelizowana ustawa ma
rym impreza ma być organizowana.
uprościć zasady gromadzenia danych oso-
na terenie umożliwiającym przeprowadze-
wysiłek, jaki włożyliśmy w spełnienie
przykładu organizator zobowiązany będzie
udostępnionych przez organizatora miejsc
przestrzeganie prawa ma znaczenie fun-
umożliwiającego przeprowadzenie impre-
zy masowej nie mniej niż 300,
nie imprezy masowej, na którym liczba dla osób wynosi nie mniej niż 1000.
Pamiętajmy jednak, iż w tym przypadku
formalności jest konieczny, natomiast
damentalne. Przekłada się to w sposób
Definicja ta doznaje pewnej modyfikacji,
pozytywny chociażby na odpowiedzial-
w jego przypadku jest to rodzaj imprezy
organizatora w przypadku, gdy podczas
gdy mówimy o meczu piłki nożnej, bowiem sportowej, która ma na celu współzawod-
nictwo w dyscyplinie piłki nożnej, organizo-
wanej na stadionie lub w innym obiekcie
www.meetingplanner.pl
gromadzić tylko imię, nazwisko oraz numer utrwalania wizerunku kibica.
Zmianie ulec mają między innymi przepi-
sy przewidujące odpowiedzialność karną,
imprezy zdarzy się coś nieprzewidzianego.
ny w orzeczeniu z dnia 20 maja 2014 r.
maganego zezwolenia lub niezgodnie z wa-
można stosować sankcji karnych na pod-
Organizowanie imprezy masowej bez wy-
Organizowanie imprezy masowej bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z warunkami określonymi w zezwoleniu albo wbrew wydanemu zakazowi jest przestępstwem sankcjonowanym karą grzywny nie mniejszą niż 240 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności a nawet pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat ośmiu.
PESEL uczestnika. Pominięto zaś obowiązek
ność cywilną, w tym odszkodowawczą,
gdyż – jak stwierdził Trybunał Konstytucyj-
sygn. akt K 17/13 OTK-A 2014/5/53 – nie
stawie przepisów wewnętrznych, takich jak regulamin stadionu. Ustawa o bezpieczeństwie
PRZYKŁAD IMPREZĄ MASOWĄ NIE BĘDZIE Ze względu na kryterium miejsca: impreza organizowana w teatrach, operach, operetkach, filharmoniach, kinach, muzeach, bibliotekach, domach kultury i galeriach sztuki lub innych podobnych obiektach, a także w szkołach i placówkach oświatowych, gdzie organizatorami są zarządzający tymi szkołami i placówkami.
bowych uczestników imprez masowych. Dla
UWAGA
Ze względu na charakter i rodzaj: impreza orga-
nizowana w ramach współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży, dla sportowców niepełnosprawnych, dla sportu powszechnego o charakterze rekreacji ruchowej, ogólnodostępnym i nieodpłatnym – organizowana na terenie otwartym, a także imprezy zamknięte organizowane przez pracodawców dla ich pracowników.
imprez
masowych
w
obecnym
brzmieniu taką możliwość przewiduje i z te-
go też powodu uznać ją należy za niekonstytucyjną.
Jak zakłada ustawodawca, projekt ustawy
miałby wejść w życie na początku 2015 r.,
jednakże, biorąc pod uwagę wczesny etap
prac, w naszym przekonaniu należy liczyć raczej na trzeci kwartał 2015 r.
PRAWO W EVENTACH | 5
§ ZAGADNIENIA OGÓLNE
WYMOGI PRAWNE ZWIĄZANE Z ORGANIZACJĄ EVENTÓW O CHARAKTERZE MASOWYM – JAK WYPEŁNIĆ JE W MOŻLIWIE PROSTY SPOSÓB? W przypadku imprez masowych, ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa, jakie wiąże się z obecnością dużej liczby uczestników, ustawodawca nakłada wiele obowiązków, których spełnienie będzie umożliwiało przeprowadzenie zgodnego z prawem eventu. Przygotowanie imprezy, która nie spełnia przesłanek imprezy masowej, nie nastręcza tak wielu formalności, jednak w praktyce takie wydarzenia są organizowane niezmiernie rzadko. Na potrzeby niniejszego tekstu warto
jących tymi szkołami i placówkami, organi-
załączyć m.in.:
postępowania w razie pożaru lub innego zagrożenia, plan i regulamin obiektu, in-
(imprezy o charakterze artystycznym, roz-
zowanych w ramach współzawodnictwa
oglądanie przekazu telewizyjnego na ekra-
towych organizowanych dla sportowców
terminarz imprezy, liczbę miejsc, informa-
wszechnego o charakterze rekreacji rucho-
informację o przewidywanych zagroże-
nach lub umożliwiających uzyskanie obra-
zu o przekątnej przekraczającej 3 m),
sportowego dzieci i młodzieży, imprez sporniepełnosprawnych, imprez sportu po-
formację o zainstalowanych urządzeniach rejestrujących obraz i dźwięk,
cję o sposobie identyfikacji osób,
niach bezpieczeństwa i porządku publicz-
masowe imprezy sportowe (imprezy ma-
wej, ogólnodostępnym i nieodpłatnym,
lub popularyzowanie kultury fizycznej),
mkniętych organizowanych przez praco-
informacje o służbie porządkowej i infor-
jątkami, organizowane w budynku, na sta-
imprezy odpowiada przeznaczeniu obiektu
informację o osobie wyznaczonej na kie-
jące na celu współzawodnictwo sportowe
6 | PRAWO W EVENTACH
program i regulamin imprezy, instrukcję
i placówkach oświatowych przez zarządza-
rywkowym lub zorganizowane publiczne
Jakie załączniki powinien posiadać wniosek o zgodę na organizację imprezy masowej?
nych obiektach, organizowanych w szkołach
imprez masowych, za takie uznaje się: im-
prezy masowe artystyczno-rozrywkowe
Jakie kroki podjąć, by uzyskać zezwolenie na organizację imprezy masowej?
darzenie ma się odbyć. Do wniosku należy
tury i galeriach sztuki lub w innych podob-
z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie
Czym jest impreza masowa?
nach, muzeach, bibliotekach, domach kul-
przypomnieć, że zgodnie z art. 3 ustawy
w tym mecze piłki nożnej z pewnymi wy-
organizowanych na terenie otwartym, za-
dawców dla ich pracowników – jeżeli rodzaj
dionie, bądź innym obiekcie niebędącym
lub terenu, gdzie ma się ona odbyć.
nie mniej niż 300 osób (w przypadku im-
DOKUMENTY I ZEZWOLENIE
niż 500 osób (w przypadku imprezy arty-
imprezy, jeśli przygotowywany przez niego
budynkiem, w którym udział może wziąć prezy sportowej w budynku), nie mniej
styczno-rozrywkowej w budynku), nie mniej niż 1000 osób w pozostałych przy-
Podstawowym obowiązkiem organizatora
event spełnia przesłanki imprezy masowej, powinno być wystąpienie o zgodę na jego
padkach. Z tego katalogu wyłączone są
przeprowadzenie. Zezwolenie takie wydaje
operach, operetkach, filharmoniach, ki-
ściwy ze względu na miejsce, w którym wy-
jednak imprezy organizowane w: teatrach,
wójt, burmistrz lub prezydent miasta, wła-
nego,
macyjnej oraz o ich zadaniach,
rownika do spraw bezpieczeństwa, w tym jego dane obejmujące: imię, nazwisko, numer PESEL, numer i datę wydania za-
świadczenia o ukończeniu kursu dla kierowników
do
spraw
imprez masowych,
bezpieczeństwa
opinie na temat bezpieczeństwa imprezy
od policji, państwowej straży pożarnej, po-
gotowia ratunkowego, inspekcji sanitarnej
(m.in. w zakresie niezbędnej wielkości sił
www.meetingplanner.pl
ZAGADNIENIA OGÓLNE
i środków potrzebnych do zabezpieczenia
imprezy masowej, zastrzeżeń do stanu technicznego obiektu).
oraz służby informacyjnej określa się w
sprawdzanie i stwierdzanie uprawnień
1) w przypadku imprezy masowej niebę-
wej (biletów), a w przypadku stwierdzenia
następujący sposób:
osób do uczestniczenia w imprezie maso-
Wniosek powinien być złożony nie później
dącej imprezą masową podwyższonego
Należy pamiętać, że wniosek złożony zbyt
porządkowej oraz informacyjnej na każde
legitymowanie osób w celu ustalenia ich
prezy masowej) i co najmniej jeden czło-
przeglądanie zawartości bagaży i odzieży
informacyjnej na każde następne 100
te wnoszą lub posiadają broń lub inne nie-
czym nie mniej niż 20 proc. ogólnej liczby
chowe, wyroby pirotechniczne, materiały
niż na 30 dni przed rozpoczęciem imprezy. późno nie podlega rozpatrzeniu. Zezwolenie, bądź odmowa wyrażenia zgody na przepro-
ryzyka – co najmniej 10 członków służb:
300 osób (potencjalnych uczestników im-
wadzenie wydarzenia, jest wydawane naj-
nek
eventu. Istnieje możliwość odwołania się od
osób potencjalnych uczestników, przy
Odwoławczego. Organ musi je rozpoznać
członków służb winni stanowić członkowie
później na 7 dni przed planowanym startem takiej decyzji do Samorządowego Kolegium
w ciągu 4 dni od jego wniesienia.
WYMOGI BEZPIECZEŃSTWA
Ustawa nakłada na organizatora także
obowiązki w zakresie zapewnienia bezpie-
czeństwa. Przede wszystkim organizator jest
zobowiązany do opracowania i udostępnia-
nia osobom uczestniczącym w imprezie ma-
sowej regulaminu obiektu (terenu) oraz
regulaminu imprezy masowej zawierające-
go warunki uczestnictwa i zasady zachowa-
służby
porządkowej
lub
służby
służby porządkowej,
2) w przypadku imprezy masowej pod-
wej lub informacyjnej na każde następne
100 osób potencjalnych uczestników, przy
czym nie mniej niż 50 proc. ogólnej liczby
członków służb winni stanowić członkowie
szereg uprawnień wynikających z przywoła-
ratowniczego i gaśniczego, a także środ-
Służby porządkowe i informacyjne mają
nej wyżej ustawy, w tym:
nem imprezy masowej lub regulaminem
nania tych poleceń – wezwania ich do opuszczenia imprezy masowej,
ujęcie, w celu niezwłocznego przekazania
policji, osób stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla dóbr powierzonych ochro-
nie oraz osób dopuszczających się czynów zabronionych.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Kolejnym obowiązkiem nałożonym na
organizatora imprezy masowej przez
wyznaczyć drogi ewakuacyjne oraz drogi
program
towniczych i policji.
SŁUŻBY PORZĄDKOWE I INFORMACYJNE
Zagwarantowanie obecności odpowiednio
przeszkolonych służb porządkowych i informacyjnych – w odpowiedniej liczbie
– to kolejny wymóg, którego należy do-
pełnić. Liczebność służby porządkowej
www.meetingplanner.pl
W jakim zakresie organizator ponosi odpowiedzialność?
bom zakłócającym porządek publiczny lub
CHECKLISTA WNIOSEK O ZEZWOLENIA NA ORGANIZACJĘ IMPREZY MASOWEJ POWINIEN ZAWIERAĆ:
umożliwiające dojazd pojazdom służb ra-
Jakie są obowiązki organizatora?
chotropowe,
ków gaśniczych niezbędnych do zabezpie-
czenia imprezy. Organizator musi ponadto
W jakim terminie składać wniosek?
we, środki odurzające lub substancje psy-
obiektu (terenu), a w przypadku niewyko-
nej,
prezy oraz miejsce usytuowania sprzętu
pożarowo niebezpieczne, napoje alkoholo-
mniej dwóch członków służb: porządko-
uczestników imprezy masowej) i co naj-
ren imprezy, na którym powinny zostać i służb kierujących zabezpieczeniem im-
bezpieczne przedmioty, materiały wybu-
zachowującym się niezgodnie z regulami-
UPRAWNIENIA SŁUŻB PORZĄDKOWYCH I INFORMACYJNYCH
higieniczno-sanitarnego
osób w przypadku podejrzenia, że osoby
macyjnej na 200 osób (potencjalnych
o właściwie przygotowany i ogrodzony tezaplecza
tożsamości,
wydawanie poleceń porządkowych oso-
służby porządkowej.
wydzielone strefy dla: pomocy medycz-
opuszczenia imprezy masowej,
wyższonego ryzyka – co najmniej 15
członków służb: porządkowej oraz infor-
nia się osób w niej uczestniczących.
Dodatkowo powinien on także zadbać
braku takich uprawnień – wezwanie ich do
i regulamin imprezy, instrukcję postępowania w razie pożaru lub innego zagrożenia,
plan i regulamin obiektu, informację o zainstalowanych urządzeniach rejestrujących obraz i dźwięk, terminarz
imprezy, liczbę miejsc, informację o sposobie identyfikacji osób, o przewidywanych zagrożeniach bezpieczeństwa i porządku publicznego, informacje o służbie porządkowej i informacyjnej oraz o ich zadaniach, informację o osobie wyznaczonej na kierownika do spraw bezpieczeństwa, w tym jego dane obejmujące: imię, nazwisko, numer PESEL, numer i datę wydania zaświadczenia o ukończeniu kursu dla kierowników do spraw bezpieczeństwa imprez masowych, opinie na temat bezpieczeństwa imprezy od policji, państwowej straży pożarnej, pogotowia ratunkowego, inspekcji sanitarnej (m.in. w zakresie niezbędnej wielkości sił i środków potrzebnych do zabezpieczenia imprezy masowej, zastrzeżeń do stanu technicznego obiektu). informację
PRAWO W EVENTACH | 7
ZAGADNIENIA OGÓLNE
ustawodawcę jest ustanowienie kierownika do spraw bezpieczeństwa. Może nim być wyłącznie osoba, która ukończyła odpo-
wiednie szkolenie, a w przypadku imprezy
masowej podwyższonego ryzyka została dodatkowo wpisana na listę kwalifikowa-
nych pracowników ochrony fizycznej, o któ-
rej mowa w art. 26 ustawy z dnia 22
sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia.
Kierownik reprezentuje organizatora w za-
kresie zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom imprezy masowej.
Nie można zapominać również, że – nie-
zależnie od zapewnienia odpowiedniej służby porządkowej i informacyjnej oraz
kierownika do spraw bezpieczeństwa – to
na organizatorze ciąży odpowiedzialność
wobec uczestników imprezy za szkody
przez nich poniesione. Może on jednak
zwolnić się od takiej odpowiedzialności jeśli wykaże, że dołożył należytej staranno-
UWAGA Niezależnie od zapewnienia odpowiedniej służby porządkowej i informacyjnej podczas imprezy masowej oraz kierownika do spraw bezpieczeństwa – to na organizatorze ciąży odpowiedzialność wobec uczestników imprezy za szkody przez nich poniesione. Może on jednak zwolnić się od takiej odpowiedzialności jeśli wykaże, że dołożył należytej staranności w dbałości o bezpieczeństwo.
8 | PRAWO W EVENTACH
PRZYKŁAD JAKIEGO RODZAJU IMPREZY ZOSTANĄ UZNANE ZA MASOWE Za imprezę masową należy uznać koncert dla 1000 osób zorganizowany na miejscowym lotnisku,
natomiast jeżeli ta sama gwiazda zagra koncert dla niewielkiej rzeszy osób w hali sportowej, gdzie liczba udostępnionych miejsc nie przekracza 500, to nie będziemy mieli do czynienia z imprezą masową. Imprezą masową będą targi handlowe zorganizowane na miejscowym stadionie dla ponad 1000 osób, jeżeli jednym z elementów tych targów będzie koncert muzyczny (element rozrywkowy). Bez znaczenia pozostaje w tej sytuacji okoliczność, czy impreza jest odpłata (biletowana) czy też nie. W przypadku imprez nieodpłatnych (niebiletowanych) konieczne będzie przeprowadzenie odpowiednich obliczeń uwzględniających obszar przeznaczony dla potencjalnych gości. Inaczej jest gdy targi handlowe pozbawione są elementów kulturalno-rozrywkowych. W takiej sytuacji nie będą podlegać pod ustawę o organizacji imprez masowych. Podobnie obowiązki ustawowe nie będą miały zastosowania, gdy impreza organizowana jest w kinach czy teatrach i to bez względu na liczbę gości. Zgodnie z orzecznictwem obowiązującym już na podstawie wcześniejszej ustawy, dyskoteki w klubach muzycznych a nawet koncerty w klubach dyskotekowych również nie będą podlegały pod reżim ustawy o organizacji imprez masowych. Wszelkie wydarzenia religijne takie jak msze polowe, czy towarzyskie jak zjazd rodzinny – nie będą w praktyce stanowiły imprezy masowej. Pamiętajmy jednak, że odpowiedź na pytanie, czy mamy do czynienia z imprezą masową wymaga dokonania każdorazowej analizy organizowanej przez nas imprezy.
ści w dbałości o bezpieczeństwo. Zgodnie
dla organizatora jest posiadanie obowiąz-
z przebiegu imprezy czy zakazu sprzeda-
2 grudnia 2003 r., sygn. akt III CK 430/03:
cywilnej od szkód, które mogą ponieść
że liczba miejsc udostępnionych uczestni-
z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia
kowego ubezpieczenia odpowiedzialności
ży
alkoholu.
Nie
można
zapominać,
„Obowiązek dbałości o życie i zdrowie
uczestnicy imprezy.
kom imprezy masowej podwyższonego
z ustawy, ale także z rozsądku, popartego
w przypadku gdy, zgodnie z informacją
prezy masowej niemającej takiego cha-
nakazują nie tylko unikania zbędnego ry-
tychczasowymi doświadczeniami dotyczą-
chociażby mecz piłki nożnej na stadionie
człowieka może wynikać bowiem nie tylko
zasadami doświadczenia życiowego, które zyka, lecz także podjęcia koniecznych czynności zapobiegających możliwości po-
wstania zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka”.
Na zakończenie warto także dodać, że
o przewidywanych zagrożeniach lub do-
cymi zachowania osób uczestniczących, istnieje obawa wystąpienia w czasie im-
prezy masowej aktów przemocy lub agre-
Chociaż zorganizowanie imprezy maso-
można zapominać, że wymogi te są wa-
ne, szczególnie w zakresie liczebności
o bezpieczeństwo i dobro jej uczestników.
ustawowe są jeszcze bardziej restrykcyj-
wego rozsądku. Dlatego też korzystnym
preza masowa podwyższonego ryzyka.
darzenia o takim charakterze wymogi
cych bezpośrednio z ustawy, jak i zacho-
stwa, wynikających głównie z zasad zdro-
200-miejscowym jest traktowany jako im-
wej zgodnie z literą prawa niesie za sobą
podwyższonego ryzyka. W przypadku wy-
wanie podstawowych reguł bezpieczeń-
rakteru. Tu można wskazać, że już
sji, mamy do czynienia z imprezą masową
W rachubę wchodzi tutaj zarówno prze-
strzeganie wszelkich wymogów wynikają-
ryzyka jest niższa, niż w przypadku im-
służby porządkowej i informacyjnej, ko-
nieczności utrwalania obrazu i dźwięku
szereg trudności i niedogodności, nie
runkowane
przede
wszystkim
troską
Wartości te powinny być dla organizatora kluczowe.
www.meetingplanner.pl
PROMOCJA
Kiedy event podlega pod ustawę o imprezach masowych, a kiedy nie? Bardzo często podejmując się realizacji dużego eventu zadajemy sobie pytanie, czy jest to już impreza masowa, jakie ciążą na nas obowiązki jako organizatora. Czym jest impreza masowa? Impreza masowa to impreza artystyczno-rozrywkowa lub sportowa oraz mecz piłki nożnej, która odbywa się na stadionie lub w innym miejscu poza budynkiem, licząca ponad tysiąc osób. Dla imprez odbywających się w hali liczba osób przekraczających trzystu uczestników. Do imprez masowych według ustawy nie należą, np. festyny, zamknięte zabawy pracownicze, widowiska teatralne i koncerty organizowane w szkołach, kinach, bibliotekach oraz olimpiady niepełnosprawnych itp. W przypadku imprezy o podwyższonym ryzyku lub meczu piłki nożnej przepisy określają większe wymagania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa niż na zwykłej imprezie. Organizatorem imprezy masowej może być osoba prawna, osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Podejmując się organizacji imprezy masowej musimy ją odpowiednio zabezpieczyć. W tym celu zdecydowanie pomogą nam jasno określone wymogi ustawowe. Zabezpieczenie imprezy to szereg skoordynowanych działań podejmowanych przez organizatora imprezy, wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starostę, wojewodę, policję, straż pożarną i inne jednostki organizacyjne ochrony przeciwpożarowej, służbę zdrowia, służby ochrony oraz odpowiednio do rodzaju imprezy inne właściwe służby, instytucje i organy. Za bezpieczeństwo imprezy masowej w miejscu i czasie jej trwania odpowiada jej organizator. Odpowiednie zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom imprezy masowej w trakcie jej trwania to spełnienie przez organizatora wszystkich wymogów z zakresu bezpieczeństwa. Należą do nich: ochrona porządku publicznego, zabezpieczenie medyczne, zapewnienie bezpieczeństwa technicznego obiektów budowlanych wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, w szczególności ppoż. i sanitarnymi. Zabezpieczenie medyczne imprezy masowej to szereg działań podejmowanych przez organizatora wraz z firmą medyczną, zapewniających odpowiednio dobrane i wypo-
sażone Zespoły Ratownictwa Medycznego, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom imprezy. Zabezpieczenie medyczne imprezy na najwyższym poziomie wymaga odpowiedniego zabezpieczenia dróg dojścia i ewakuacji poszkodowanych. Umiejscowienie zespołów ratownictwa medycznego, dróg dojścia i ewakuacji musi być starannie zaplanowane, tak by czas dojścia do poszkodowanego w najdalszym sektorze nie przekroczył 5 min. Za działania zespołami medycznymi oraz komunikację z innymi służbami zawsze odpowiada jedna osoba tzw. kierownik medyczny. Pomoc medyczna w trakcie zabezpieczenia imprezy masowej powinna obejmować: - pomoc doraźną: otarcia, skaleczenia, tamowanie krwawień, zabezpieczenia i stabilizacja złamań - podstawowe zabiegi ratujące życie (BLS, BTLS), ocena parametrów życiowych, resuscytacja bezprzyrządowa
- zaawansowane zabiegi resuscytacyjne (ALS, ACLS, ATLS), intubacja, dostęp dożylny, podawanie płynów i leków, defibrylacja, Jeszcze do niedawna na terytorium RP nie obowiązywały jednoznaczne przepisy prawa określające zasady organizacji zabezpieczenia medycznego imprezy masowej. Dopiero dzięki Ministerstwu Zdrowia w 2012 r. (Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie minimalnych wymagań dotyczących zabezpieczenia pod względem medycznym imprezy masowej w Dz. U.12.34.181 z dnia 17 lutego 2012 r.) jednoznacznie określono liczbę personelu, minimalną liczbę sprzętu, pojazdów i wyposażenia tych pojazdów. Rozporządzenie to zdecydowanie ułatwiło organizację imprez. Jesteśmy przekonani, że przy wyborze firmy, która zapewni zabezpieczenie medyczne, ważne będą dla Państwa rzetelność, solidność oraz szybkość podejmowania działań.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 6 lutego 2012 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących zabezpieczenia pod względem medycznym imprezy masowej § 2. Zabezpieczenie medyczne masowej imprezy artystyczno-rozrywkowej oraz masowej imprezy sportowej innej niż mecz piłki nożnej ustala się na podstawie przewidywanej liczby uczestników w następujący sposób: 1) w zakresie zespołów wyjazdowych: a) do 5000 uczestników – jeden zespół bez lekarza, b) od 5001 do 25 000 uczestników – jeden zespół z lekarzem i jeden zespół bez lekarza, c) od 25 001 do 65 000 uczestników – jeden zespół z lekarzem i dwa zespoły bez lekarza, d) od 65 001 uczestników – jeden zespół z lekarzem i dwa zespoły bez lekarza oraz na każde rozpoczęte kolejne 120 000 uczestników powyżej 65 000 uczestników – jeden zespół bez lekarza lub jeden zespół z lekarzem; 2) w zakresie patroli ratowniczych: a) do 5000 uczestników – jeden patrol ratowniczy, b) od 5001 do 65 000 uczestników – jeden patrol ratowniczy na każde rozpoczęte kolejne 10 000 uczestników powyżej 5000 uczestników, c) od 65 001 uczestników – siedem patroli ratowniczych na pierwsze 65 000 uczestników oraz na każde rozpoczęte kolejne 15 000 uczestników – jeden patrol ratowniczy; 3) w zakresie punktów pomocy medycznej: a) od 10 000 do 110 000 uczestników – jeden punkt pomocy medycznej na każde rozpoczęte kolejne 50 000 uczestników powyżej 10 000 uczestników, b) od 110 001 uczestników – dwa punkty pomocy medycznej oraz na każde rozpoczęte kolejne 100 000 uczestników powyżej 110 000 uczestników – jeden punkt pomocy medycznej. § 8. Organizator imprezy masowej, nie później niż na 30 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia imprezy masowej, powiadamia najbliżej położony od miejsca jej odbywania szpital posiadający szpitalny oddział ratunkowy albo szpital, posiadający co najmniej: oddział anestezjologii i intensywnej terapii, oddział chirurgii ogólnej z częścią urazową i oddział chorób wewnętrznych, podając lokalizację, rodzaj oraz przewidywaną liczbę uczestników organizowanej imprezy masowej.
PRMED RATOWNICTWO Przemysław Słodkiewicz www.prmed.pl
§ ZAGADNIENIA OGÓLNE
PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH UCZESTNIKÓW EVENTÓW PROMOCYJNYCH Profesjonalnie przygotowany event to bardzo ważny, ale nie ostatni krok całego procesu sprzedażowego promowanego produktu. Z tego względu baza danych zawierająca informacje na temat osób uczestniczących w evencie staje się niezwykle pomocna. Biorąc pod uwagę pozytywne aspekty płynące z jej posiadania, nie możemy zapomnieć, że prowadzenie takiej bazy łączy się z przetwarzaniem danych osobowych, co jest złożonym i wymagającym wiedzy procesem. Powszechnie znanym faktem jest ko-
albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie
w swojej bazie. Ważne żeby odbywało się
nionej na przetwarzanie danych osobowych
dotyczą. Ustawa za prawnie usprawiedliwio-
kim było ukierunkowane na cele przewi-
nieczność uzyskania zgody osoby uprawna
potrzeby
szczegółowo
określonych
resowanie takich informacji. W przypadku
la przetwarzać dane osobowe w celach marketingowych bez dodatkowej zgody.
Czym w takim razie jest cel marketingo-
czenia woli, lub niezgodne z celem, na
wy? Brak jest jednoznacznej definicji tego
stępstwem. Ważną informacją jest również
jest cel marketingowy, przytacza się defi-
który zgoda została wyrażona, jest prze-
fakt, że przy każdorazowej zmianie celu,
jakiemu przetwarzanie danych osobowych
10 | PRAWO W EVENTACH
administratora danych. Regulacja ta pozwa-
czenia woli osoby, której dane będą twarzanie danych bez takowego oświad-
Zgodnie z art. 52 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, w sytuacji, w której administrujący danymi narusza choćby nieumyślnie obowiązek zabezpieczenia ich przed zabraniem przez osobę nieuprawnioną, uszkodzeniem lub zniszczeniem, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
dziane w naszej strategii marketingowej.
pośredni własnych produktów lub usług
przetwarzane. Należy pamiętać, że prze-
ma przyświecać, konieczne jest uzyskanie
wadzenia
działań
marketingowych
własnych produktów lub usług. Zgodnie
z ustawą o ochronie danych osobowych
„reklama”
występującą
w orzecznictwie Naczelnego Sądu Admini-
więc, dla uniknięcia niepotrzebnych nie-
przyjemności, nie adresować indywidual-
popyt towarów konkretnego, a nie innego
marketingowy.
nie wiadomości, mających wypełnić cel
powyższe na uwadze, pod pojęciem „celu
GRANICA DOZWOLONEGO UŻYTKU
nież takie inicjatywy, jak promocje, kon-
gulacji administrator danych osobowych
przez pryzmat ich zainteresowań i prefe-
przetwarzaniu danych na potrzeby marke-
W związku z powyższym, możemy zgod-
ra objęta jest takimi działaniami, ma
marketingowego” należy rozumieć rów-
kursy oraz kategoryzowanie klientów
rencji zakupowych.
nie z prawem przesyłać smsem, mailem czy
pocztą informacje dotyczące akcji promo-
nia prawnie usprawiedliwionych celów re-
lu uatrakcyjnienie naszej oferty wszystkim
alizowanych przez administratorów danych
wych zgoda na przetwarzanie danych
stracyjnego. Definicja ta stanowi, że re-
przetwarzanie danych jest dopuszczalne wtedy, gdy jest to niezbędne do wypełnie-
działania marketingowe, a kojarzone są z
informacją handlową. Jest to istotne, po-
osobowych jest już wymagana. Radzimy
pojęcia
podmiotu gospodarczego. Zatem mając
Jeden z takich wyjątków dotyczy prze-
nasze zabiegi przestają być uznawane za
nicję
jątki.
twarzania danych osobowych w celu pro-
kierowania ich do oznaczonego odbiorcy,
nieważ do przesyłania informacji handlo-
klama to działanie, które ma ukształtować
PRZETWARZANIE DANYCH W CELACH MARKETINGOWYCH
Częstym błędem jest indywidualne ad-
pojęcia. W praktyce do wyjaśnienia, czym
kolejnej, adekwatnej zgody. Od takiego stanu rzeczy istnieją jednak ustawowe wy-
to w granicach rozsądku, a przede wszyst-
ny cel m.in. uznaje właśnie marketing bez-
celów. Zgoda nie może być dorozumiana, powinna przyjąć formę wyraźnego oświad-
UWAGA
narusza praw i wolności osoby, której dane
cyjnych i innych inicjatyw mających na ce-
osobom, których dane mamy zawarte
Pomimo atrakcyjności wyżej opisanej re-
nie posiada pełnej swobody nawet przy
tingu bezpośredniego. Każda osoba, któ-
prawo do złożenia sprzeciwu wobec nich. Administrator w takiej sytuacji nie ma wy-
boru i w celu uniknięcia niepotrzebnych
negatywnych konsekwencji, powinien na-
tychmiast zaprzestać przetwarzania da-
www.meetingplanner.pl
ZAGADNIENIA OGÓLNE
nych, których ów sprzeciw dotyczy. Może on jednak pozostawić w swoim zbiorze ta-
kie informacje, jak: imię, nazwisko, nu-
mer PESEL lub adres, wyłącznie w celu
uwzględniania w przyszłości złożonego sprzeciwu i uniknięcia ponownego wyko-
rzystania danych tej osoby w celach objętych sprzeciwem.
OBOWIĄZEK UDZIELENIA INFORMACJI
Niezależnie od tego, czy mamy do czy-
nienia z wymogiem uzyskania zgody na przetwarzanie danych osobowych, czy też nie, administrator danych powinien
zawsze poinformować osoby, od których określone informacje pobiera, o celu
zbierania danych oraz o ich potencjal-
nych odbiorcach. Ma również obowiązek ujawnienia pełnej nazwy wraz z siedzibą podmiotu, który te dane zbiera, a jeśli
administratorem jest osoba fizyczna, podać imię i nazwisko wraz z adresem. Administrator jest również zobowiązany do
poinformowania zainteresowanego o dobrowolności ujawnienia swoich danych osobowych. W
niektórych
jednak
przypadkach
ujawnienie danych osobowych ma cha-
rakter obowiązkowy. W takiej sytuacji
konieczne jest przedstawienie podstawy
prawnej, na której oparta jest ta powinność.
Niezależnie od okoliczności, w jakich
osoba udostępnia swoje dane, należy ją
OBOWIĄZKI ZABEZPIECZENIE DANYCH OSOBOWYCH Administrator ma obowiązek zastosowania środków technicznych i organizacyjnych zapewniających ochronę przetwarzanych danych osobowych. Środki winny być współmierne do zagrożeń oraz rodzaju i kategorii danych objętych ochroną. Ustawa pozwala wyznaczyć drugiego administratora, odpowiedzialnego za bezpieczeństwo informacji, którego głównym zadaniem jest przestrzeganie zasad ochrony przetwarzanych danych. Dane należy zabezpieczyć przed udostępnieniem osobom nieupoważnionym, kradzieżą, zniszczeniem, uszkodzeniem, niekontrolowaną i sprzeczną z przepisami prawa zmianą treści czy inną ich utratą. Konieczne jest sporządzenie dokumentacji, opisującej sposoby przetwarzania danych oraz użytych środków do ich zabezpieczenia, prowadzenie ewidencji osób uprawnionych do przetwarzania danych, nadzorowanie, jakie dane, w jakim czasie i przez kogo zostały do zbioru wprowadzone.
PRZYKŁAD NARUSZENIE PRAW DOTYCZĄCYCH PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH I SANKCJE WYNIKAJĄCE Z NIESTOSOWANIA SIĘ DO PRZEPISÓW Niestosowanie się do przepisów ustawy o ochronie danych osobowych grozi grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności (do trzech lat). Najczęstsze przykłady naruszeń prawa w tej kwestii: Zaniechanie
obowiązku rejestracji bazy danych osobowych: grozi odpowiedzialnością karną na podstawie art. 53 ustawy o ochronie danych osobowych, który stanowi: ,,Kto będąc do tego obowiązany, nie zgłasza do rejestracji zbioru danych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”. Przetwarzanie danych osobowych, w sytuacji, w której osoba je przetwarzająca nie jest do tego uprawniona albo, gdy przetwarzanie tych danych jest niedopuszczalne: taki czyn zagrożony jest karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Sankcje te mogą być wyższe w sytuacji, w której przetwarzane dane ujawniają takie kwestie, jak pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależ-
ność wyznaniową, partyjną lub związkową, stan zdrowia, kod genetyczny, nałogi lub preferencje seksualne, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat trzech. Niedopełnienia przez administratora obowiązku poinformowania osoby, której przetwarzane dane dotyczą, o jej prawach lub przekazania tej osobie informacji umożliwiających korzystanie z praw przyznanych jej w ustawie: podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Udostępnienie lub umożliwienie dostępu do danych osobowych osobom nieupoważnionym przez administratora: w takiej sytuacji osoba administrująca zbiorem danych podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch, a w sytuacji działania nieumyślnego do roku. Udaremnianie lub utrudnianie wykonywania czynności kontrolnej inspektorowi danych osobowych: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.
poinformować o prawie dostępu do ich
(GIODO). Takiej rejestracji najłatwiej
w przypadkach niewywiązywania się z je-
się również przypadki, w których uzysku-
internetowej GIODO (www.giodo.gov.
sokości do 50 tys. zł dla osób prawnych
treści oraz do ich poprawiania. Zdarzają je się dane osobowe nie od osoby, którą
można dokonać bezpośrednio na stronie
pl), wypełniając odpowiedni wniosek. Co
go zaleceń, może nakładać grzywny w wy-
i jednostek organizacyjnych nieposiadają-
one definiują, tylko od osoby trzeciej.
ważne, dopiero od chwili rejestracji zbio-
cych osobowości prawnej, a dla osoby
nien
działania związane z przetwarzaniem in-
grożą administratorowi danych również
W takim przypadku administrator powibezzwłocznie,
bezpośrednio
po
utrwaleniu zebranych danych, poinformować o takim fakcie zainteresowanego. Innym istotnym wymogiem jest także
rejestracja zbioru danych u Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych
www.meetingplanner.pl
ru danych, możemy zacząć jakiekolwiek formacji w nim zawartych.
Niestosowanie się do podanych wyżej
wskazówek grozi grzywną, karą ogranicze-
nia wolności albo pozbawienia wolności
(nawet do trzech lat). Poza tym GIODO,
fizycznej do 10 tys. zł. Powyższe sankcje w przypadku działania nieumyślnego. Wła-
śnie z tego powodu, należy przywiązywać dużą wagę do przetwarzania danych osobowych zgodnie z prawem.
Do realizacji jakich celów można wykorzystywać dane osobowe? Czym jest cel marketingowy? W jaki sposób adresować wiadomości mające wypełnić cel marketingowy? Na czym polega obowiązek udzielenia informacji? Jakie są obowiązki administratora danych osobowych? O czym należy poinformować osobę udostępniającą swoje dane?
PRAWO W EVENTACH | 11
§ ZAGADNIENIA OGÓLNE
KIEDY STAJEMY SIĘ ORGANIZATORAMI IMPREZY TURYSTYCZNEJ? WAŻNE DEFINICJE OKREŚLONE W USTAWIE O USŁUGACH TURYSTYCZNYCH Wbrew powszechnemu przekonaniu, ustawa o usługach turystycznych nie dotyczy wyłącznie dużych biur podróży. W wielu przypadkach nawet organizatorzy konferencji czy innych eventów są organizatorami imprez turystycznych w rozumieniu tych przepisów, a zatem winni uzyskać wpis do rejestru organizatorów i pośredników turystyki. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usłu-
gach
Kiedy impreza mieści się w definicji imprezy turystycznej? Jakie usługi zaliczane są do usług turystycznych? Kim w rozumieniu ustawy jest turysta? Kiedy agencja jest organizatorem turystyki? Kto w rozumieniu ustawy jest klientem usług turystycznych? Czy zapisy Ustawy o usługach turystycznych dotyczą rynku „business to business”?
turystycznych
(tekst
jednolity
Dz.U.2014.196 – dalej: ustawa) nie doty-
czy wyłącznie dużych biur podróży. W wielu
przypadkach
nawet
organizatorzy
konferencji czy innych eventów są organi-
tocznym, czy nawet branżowym.
tym fachowych informacji oraz na sprawo-
wprowadzony do ustawy jest zbyt obszer-
tywie Rady Wspólnot Europejskich z dnia
ZDEFINIOWANE POJĘCIA
Aby potwierdzić powyższą tezę przyjrzyj-
turystów lub odwiedzających po wybra-
ny i zawiera wiele pojęć, w praktyce zupeł-
że
rejestru organizatorów i pośredników turystyki.
przewodnickie polegają na oprowadzaniu nych obszarach, miejscowościach i obiek-
stanowisko,
nie zbędnych. Jest bardziej rozbudowany
niu ustawy, a zatem winni uzyskać wpis do
turystycznego, można przyjąć, iż usługi
słowniczek
Przeważa
zatorami imprez turystycznych w rozumie-
niż chociażby ten zaproponowany w dyrek-
tach, w połączeniu z udzielaniem im przy waniu nad turystami lub odwiedzającymi opieki.
W innych przypadkach ustawa również
13 czerwca 1990 r. – w sprawie zorganizo-
nie jest wystarczająco precyzyjna. Przykła-
(90/314/EWG), która to nie przewiduje
„usług
wanych podróży, wakacji i wycieczek chociażby definicji „usług turystycznych”.
dowo, zgodnie z jej zapisami pod pojęciem hotelarskich”
należy
rozumieć
„krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmo-
my się w sposób szczegółowy treści Ustawy.
W praktyce nadgorliwość ustawodawcy
wanie domów, mieszkań, pokojów, miejsc
aby przepisy były zredagowane w sposób
wszystkich definicji, wymaga nierzadko
nie namiotów lub przyczep samochodo-
zamiaru prawodawcy. Cel ten realizuje się
W pierwszej kolejności ustawa definiuje
Zasady techniki prawodawczej wymagają, precyzyjny, komunikatywny i adekwatny do między innymi poprzez stosowanie tzw.
powoduje,
iż
systemowe
rozumienie
wych oraz świadczenie, w obrębie obiektu,
właśnie pojęcie „usług turystycznych”,
natomiast nie sprecyzował, co należy
wodnickie, hotelarskie oraz wszystkie inne
Okoliczność ta winna być zatem oceniania
przez które należy rozumieć: usługi prze-
ustawy. Zawarty w niej słowniczek definiuje
usługi świadczone turystom lub odwiedza-
Nie inaczej jest w przypadku omawianej
większość pojęć stosowanych w dokumen-
cie, w szczególności tych najważniejszych
została napisana. Jest to o tyle istotne, że
noclegowych, a także miejsc na ustawie-
specjalistycznej wiedzy prawniczej.
słowniczka ustawowego.
z punktu widzenia celu, dla którego ustawa
14 | PRAWO W EVENTACH
niektórym definicjom ustawodawca nadał
inne znaczenie niż przyjęte są w języku po-
jącym. Co ciekawe, ustawodawca, mimo
swojej drobiazgowości, pominął w ustawie
chociażby definicję usług przewodnickich.
Posiłkując się jednak definicją przewodnika
usług z tym związanych”. Ustawodawca rozumieć pod pojęciem „krótkotrwałe”. w stosunku do indywidualnego przypadku. W praktyce przyjęło się, że z krótkotrwa-
łym wynajmem mamy do czynienia wtedy,
gdy dochodzi do zaspokojenia pewnych
mieszkaniowych potrzeb tymczasowych,
www.meetingplanner.pl
ZAGADNIENIA OGÓLNE
związanych najczęściej z okolicznościami
turystycznych tylko wtedy, gdy będą świad-
konkretna wizyta.
również: P. Cybula, Usługi turystyczne.
incydentalnymi, takimi jak wypoczynek lub
PODSTAWA OPODATKOWANIA
W rzeczywistości korzyści wynikające
z wprowadzenia do ustawy definicji usług
turystycznych polegają na jej posiłkowym stosowaniu przy rozliczaniu podatku VAT
przy świadczeniu usług turystycznych.
czone turystom lub odwiedzającym (tak Komentarz, Lex 2014).
Ustawa swoim zakresem obejmuje pod-
IMPREZA TURYSTYCZNA
ją, że podlegają jej rygorom, a zatem
Przechodząc do meritum, w dalszej części
Ustawy zamieszczona jest definicja „impre-
mniej dwie usługi turystyczne tworzące
stycznych oraz stosowne ubezpieczenie
zy turystycznej”, rozumianej jako co naj-
ku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.
nad
cedurę przy świadczeniu usług turystyki, nie
zdefiniował tych usług i nie dokonał również stosownego odesłania do innych aktów
prawnych. Sądy oraz organy skarbowe
w wydawanych orzeczeniach i interpreta-
cjach indywidualnych odwołują się właśnie
do definicji sformułowanej w omawianym
dokumencie.
KIM JEST TURYSTA?
Z Ustawy dowiemy się również, że turystą
jest osoba, która podróżuje do innej miej-
żeli usługi te obejmują nocleg lub trwają po24
godziny
albo
przewiduje zmianę pobytu.
jeżeli
program
zaś osoba, która podróżuje do innych miej-
scowości poza swoim stałym miejscem po-
bytu, dla której celem podróży nie jest
podjęcie stałej pracy w odwiedzanej miejscowości oraz niekorzystająca z noclegu.
Wbrew odmiennym głosom stoimy na sta-
nowisku, że usługi przewodnickie oraz usłu-
gi hotelarskie stanowią usługi turystyczne
i to niezależnie od tego, czy są świadczone
turystom, czy też odwiedzającym. Oznacza
to tyle, że mogą być one świadczone na
przykład pracownikom zatrudnionym na de-
legacjach. W naszym przekonaniu, jedynie pozostałe usługi będą miały charakter usług
www.meetingplanner.pl
Podmioty, które mimo obowiązku, nie są
mym mogą podlegać karze ograniczenia
zakwaterowania w połączeniu z wyżywie-
niem lub przewozem albo też rekreacją.
nej, naruszają przepisy Ustawy, a tym sa-
wolności albo grzywny zgodnie z kodeksem
wykroczeń. Wobec tych podmiotów z urzę-
Innymi słowy, stajemy się organizatorem
du wydawana jest również decyzja stwier-
cym imprezę turystyczną – jeżeli oferuje-
wymaganego wpisu do rejestru. Wiąże się
turystyki – czyli przedsiębiorcą organizują-
my
klientom
udział
w
zagranicznej
konferencji obejmującej przelot oraz noc-
leg wraz z opieką przewodnika, stanowiącą
przy tym jeden produkt, cechujący się
sięcy, dla której celem podróży nie jest scowości i która korzysta z noclegu przynaj-
KONSEKWENCJE
świadczymy w ramach jednej oferty usługę
styczną organizujemy nawet wtedy, gdy
dowy, połączony z transportem, noclegiem
mniej przez jedną noc. Odwiedzającym jest
– jako organizatorzy imprez turystycznych.
wpisane do rejestru działalności regulowa-
scowości poza swoim stałym miejscem
podjęcie stałej pracy w odwiedzanej miej-
rejestru organizatorów i pośredników tury-
Praktycznie rzecz ujmując, imprezę tury-
spójnością programu oraz wspólną ceną.
pobytu na okres nieprzekraczający 12 mie-
znaczna część organizatorów konferencji
lub innych eventów, winna uzyskać wpis do
jednolity program i objęte wspólną ceną, je-
U.2011.177.1054 ze zm.), szczególną pro-
W konsekwencji należy stwierdzić, że
mioty, które często nawet nie przypuszcza-
Ustawodawca, przewidując w art. 119
ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podat-
czonymi w cenę, w postaci np. usług rekre-
acyjnych lub opieki przewodnika.
dzająca
wykonywanie
działalności
bez
to z zakazem wykonywania powyższej dzia-
łalności przez okres trzech lat od daty uprawomocnienia się decyzji.
Jedynie na marginesie należy wskazać, iż
sam proces organizowania imprez tury-
Podobnie jest, gdy oferujemy event wyjaz-
stycznych polega na przygotowywaniu lub
w hotelu lub dodatkowymi atrakcjami wli-
stycznych.
oferowaniu, a także realizacji imprez tury-
DEFINICJE IMPREZA TURYSTYCZNA I ORGANIZATOR TURYSTYKI Impreza turystyczna – co najmniej dwie usługi turystyczne tworzące jednolity program i objęte wspólną ceną, jeżeli usługi te obejmują nocleg lub trwają ponad 24 godziny albo jeżeli program przewiduje zmianę pobytu. Imprezę turystyczną organizujemy nawet wtedy, gdy świadczymy w ramach jednej oferty usługę zakwaterowania w połączeniu z wyżywieniem lub przewozem albo rekreacją. Stajemy
się organizatorem turystyki – czyli przedsiębiorcą organizującym imprezę turystyczną – jeżeli oferujemy klientom udział w zagranicznej konferencji obejmującej przelot oraz nocleg wraz z opieką przewodnika, stanowiącą przy tym jeden produkt, cechujący się spójnością programu oraz wspólną ceną.
Stajemy
się organizatorem turystyki, gdy oferujemy event wyjazdowy, połączony z transportem, noclegiem w hotelu lub dodatkowymi atrakcjami wliczonymi w cenę, w postaci np.: usług rekreacyjnych lub opieki przewodnika.
PRAWO W EVENTACH | 15
ZAGADNIENIA OGÓLNE
UWAGA Ustawa obejmuje podmioty, które często nawet nie przypuszczają, że podlegają jej rygorom, a zatem znaczna część organizatorów konferencji lub innych eventów, winna uzyskać wpis do rejestru organizatorów i pośredników turystycznych, oraz stosowne ubezpieczenie – jako organizatorzy imprez turystycznych.
Nierzadko błędnie przyjmuje się, że Usta-
wa nie obejmuje przypadków, gdy organi-
nież osoba prawna, np.: przedsiębiorca ko-
rzystający z incentive travel. Klientem nie
niczeniu w zawieraniu umów o świadczenie
zacja imprezy przebiega wyłącznie na rynku
jest natomiast podmiot, którego przedmio-
mieniu Ustawy jest w szczególności osoba
kresu turystyki.
turystyki posiadających zezwolenia w kraju
ła, umowę o świadczenie usług turystycz-
nicy turystyczni nie są klientami w rozumie-
jących siedzibę w kraju. Pośrednikiem tury-
rzecz innej osoby, przy czym zawarcie tej
z zakresu turystyki, co do zasady, stanowi
„business to business”. Klientem w rozuzamierzająca zawrzeć, lub która już zawar-
nych i to zarówno na swoją rzecz, jak i na
umowy nie może stanowić przedmiotu jej
działalności gospodarczej. Jest to również
osoba, na rzecz której umowa została za-
warta, a także osoba, której przekazano
prawo do korzystania z usług turystycznych objętych uprzednio zawartą umową. Klientem nie jest tylko osoba fizyczna, lecz rów-
tem działalności jest zawieranie umów z zaZatem, agenci turystyczni czy też pośred-
niu
ustawy,
gdyż
zawieranie
umów
przedmiot ich działalności gospodarczej.
Mimo tego podejmowanie prób realizowa-
nia imprez turystycznych samodzielnie ja-
ko
agent
turystyczny
lub
pośrednik
turystyczny, celem ominięcia wpisu do re-
jestru, będzie co do zasady nieskuteczne.
„Agent turystyczny” został zdefiniowany w
PROCEDURA WPIS DO REJESTRU ORGANIZATORÓW TURYSTYKI I POŚREDNIKÓW TURYSTYCZNYCH Dokumenty Celem uzyskania wpisu do Rejestru Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych należy złożyć wniosek o wpis do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych do właściwego urzędu marszałkowskiego (wniosek dostępny jest na stronach właściwych urzędów marszałkowskich) wraz z podstawowymi załącznikami tj.: • oryginałem umowy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, lub umowy ubezpieczenia na rzecz klientów; • oświadczeniem, o treści wskazanej w art. 7 ust. 4 ustawy o usługach turystycznych; • dowodem wniesienia opłaty skarbowej w wysokości 514 zł. Termin załatwienia sprawy Sprawa winna być załatwiona nie później niż w terminie 7 dni od dnia wpływu wniosku. Sprawa wymagająca postępowania wyjaśniającego – nie później niż w ciągu jednego miesiąca od dnia wszczęcia postępowania. W przypadku spraw szczególnie skomplikowanych termin ten wynosi dwa miesiące od dnia wszczęcia postępowania. Tryb
usług turystycznych na rzecz organizatorów
lub na rzecz innych usługodawców posiada-
stycznym jest natomiast przedsiębiorca,
którego działalność polega wyłącznie na
wykonywaniu, na zlecenie klienta, czynno-
ści faktycznych i prawnych związanych z za-
wieraniem umów o świadczenie usług turystycznych.
NIEPRECYZYJNE ZAPISY
Branża turystyczna od wielu już lat bez-
skutecznie
podnosi
zarzuty
związane
z nadmiernością definicji, albo wadliwością
ich formułowania. Okazuje się, że mimo
zapowiedzi dotyczących zmian w defini-
cjach takich pojęć, jak usługa turystyczna,
klient, organizator turystyki, niewiele w tej
materii zostało faktycznie usprawnione. Po-
nadto słusznie planowano rezygnację z de-
finicji
turysty
i
odwiedzającego
oraz
całkowicie zbędnej tutaj definicji przedsiębiorcy.
Ostatnie deklaracje ustawodawcy – doty-
czące możliwych zmian – usłyszeliśmy
w lipcu 2014 r. Aktualnie oczekujemy
na rozpoczęcie wstępnych prac nad nową
ustawą. W międzyczasie toczą się prace nad nową dyrektywą o usługach turystycz-
nych. Zapewne jej treść zostanie w całości
odwoławczy Skargę składa się za pośrednictwem marszałka województwa do ministra właściwego ds. turystyki, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
implementowana do prawa krajowego.
Uzupełnienie
rystycznych, co z kolei powinno korzystnie
braków formalnych wniosku Wszelkie braki w kompletności dokumentów należy uzupełnić w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Nieuzupełnienie wniosku w tym terminie powoduje, iż sprawa zostanie pozostawiona bez rozpoznania.
Rezultat
Wskutek podjętej procedury przedsiębiorca uzyska zaświadczenie o wpisie do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych prowadzonego przez marszałka województwa właściwego terytorialnie dla siedziby przedsiębiorcy.
16 | PRAWO W EVENTACH
ustawie jako przedsiębiorca, którego dzia-
łalność polega wyłącznie na stałym pośred-
W założeniach, ustawa zapewni większą
przejrzystość procesu sprzedaży usług tu-
wpłynąć nie tylko na samą sprzedaż, ale w konsekwencji również na zadowolenie klientów korzystających z usług podmiotów
z tej branży. Nie ma natomiast co liczyć
na zawężenie kręgu organizatorów turysty-
ki, z dużym prawdopodobieństwem w tym zakresie wszystko pozostanie bez zmian.
www.meetingplanner.pl
Organizujesz konferencję w Łodzi? SPRAWDŹ HOTEL TOBACO Hotel Tobaco to wyjątkowe połączenie designu, luksusu i charakteru postindustrialnej Łodzi. W jednym miejscu klient otrzymuje luksusowy nocleg, kompleksową ofertę konferencyjną (pięć w pełni wyposażonych sal) i możliwość poznania Łodzi poprzez jej smaki (Restauracja „u Kretschmera” – podróż do Łodzi Czterech Kultur).
BEST HOTEL INTERIOR EUROPE Hotel Tobaco by EC-5 Architects
Sprawdź nas
HOTEL TOBACO Zapraszamy do kontaktu Tel.: (+48) 42 207 07 07
e-mail: sales@hoteltobaco.pl www.hoteltobaco.pl
§ KONTRAKTY
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
TREŚĆ I FORMA UMOWY O ORGANIZACJĘ EVENTU Najlepszym zabezpieczeniem stron przy rozpoczęciu współpracy, czy nowego zlecenia, jest profesjonalnie i rzetelnie napisana umowa. Niestety, w naszej codziennej praktyce nieraz spotykamy się z licznymi błędami, jakie występują w związku z zawieraniem umów. Warto pamiętać, że każde porozumienie w zakresie nawiązania współpracy jest formalnie umową. Zgodnie z odpowiednimi przepisami mo-
żemy wymienić różne formy umów, w tym
Jakie formy porozumienia są umową z prawnego punktu widzenia?
pisemną, pisemną z podpisami notarialnie
lub urzędowo poświadczonymi, pisemną
nak nieważności zawartej tak umowy,
też przystąpienia do realizacji.
strzega taki rygor (w praktyce sprowadza
aby w celu podsumowania negocjacji han-
gów formy pisemnej. Nie powoduje to jed-
mie przesłania zwrotnej wiadomości, lub
nie określonej formy powoduje nieważność
się do stwierdzenia „wymaga formy pisem-
dlowych sporządzić wiadomość, w której
nego).
i wysłać ją drugiej stronie do potwierdzenia.
Czym jest pisemna forma umowy?
wiadomości SMS, za pośrednictwem faksu
ku umowy. Ponadto, wraz z postępem technicznym coraz więcej umów jest za-
nej pod rygorem nieważności” lub podob-
Jeżeli strony prowadzą negocjacje w ce-
wieranych przy użyciu wiadomości e-mail,
lu zawarcia umowy, w tym za pośrednic-
lub też w trakcie zwyczajnej rozmowy te-
wiadomości SMS, umowa dochodzi do skut-
twem poczty elektronicznej czy wymiany
Z tych właśnie względów rekomendujemy,
uwzględnimy wszystkie warunki współpracy W razie ewentualnego sporu z kontrahen-
tem taka korespondencja może okazać się niezwykle cenna.
ku, jeżeli dojdą one do porozumienia,
WIADOMOŚĆ E-MAIL, SMS, A FORMA PISEMNA
UMOWA ZAWARTA USTNIE
ły przedmiotem negocjacji.
W naszej praktyce nieraz spotkaliśmy się
klientów, którzy zawierają umowy w for-
mie ustnej i nie dysponują pisemnym do-
czy złożenie na dokumencie zawierającym
materiału mailowego, umowa nie została
W przypadku sporu zadają pytanie, czy ta-
lefonicznej.
co do wszystkich jej postanowień, które by-
Do zachowania formy pisemnej wystar-
z sytuacją, w której pomimo obszernego
oświadczenie woli własnoręcznego podpi-
zawarta ze względu między innymi na nie
oświadczenie woli w postaci elektronicznej,
lub usługi.
nicznym weryfikowanym przy pomocy
ści e-mail czy SMS będzie traktowana jako
su. Za taką formę uważa się również
opatrzone bezpiecznym podpisem elektro-
dość precyzyjne określenie ceny towaru Umowa zawarta przy pomocy wiadomo-
ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Brak
zawarta w formie ustnej. Przykładem mo-
zakwalifikować danego oświadczenia, jako
zy promocyjnej czy usługi cateringowej,
spełnienia tych warunków nie pozwala dokonanego w formie pisemnej.
Mając na uwadze powyższe można
18 | PRAWO W EVENTACH
otrzymania przez drugą stronę, np. w for-
chyba że ustawa lub zgodna wola stron za-
W szczególnych przypadkach niezachowa-
danej czynności prawnej, w tym przypad-
Co obowiązkowo powinno się znaleźć w treści umowy?
wystarczające będzie potwierdzenie jej
e-mail czy SMS również nie spełnia wymo-
z datą pewną, czy też aktem notarialnym.
Czy ustalenia spisane w wiadomości e-mail są umową?
Czy umowa zawarta ustnie ma moc prawną?
stwierdzić, iż wymiana korespondencji
że być umowa zlecenia organizacji impre-
dla ważności której nie jest wymagana for-
ma pisemna. W powyższych sytuacjach
W branży eventowej często spotykamy
wodem potwierdzającym fakt jej zawarcia. kie porozumienie w ogóle obowiązuje i ist-
nieje.
Czy w takiej sytuacji jest możliwe docho-
dzenie praw przed sądem?
Bez wątpienia bezpieczniejsze jest zawie-
ranie umów w formie pisemnej, ale jeżeli
– ze względu na szczególne okoliczności (np. dynamika sytuacji) – dojdzie do ust-
nych uzgodnień, warto zadbać, aby co najmniej
jedna
dodatkowa
osoba
była
www.meetingplanner.pl
KONTRAKTY I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
ku ewentualnego sporu zeznanie świadka
stało wspomniane każdy element umowy
powinien zostać wyraźnie określony.
przy braku winy żadnej ze stron (np. przejście huraganu w wypadku imprezy organi-
UWAGA
Niemniej jednak, jest to praktyka ryzykow-
ZABEZPIECZENIE INTERESÓW STRON
te powinny wymienić możliwe przyczyny od-
wołania eventu, a także ustalić kwestie roz-
interesów stron umowy na wypadek niewy-
niepożądanego stanu rzeczy.
drugą stronę. Prawidłowo opisany zakres
każdego nowego zlecenia warto pamiętać
Umowa zawarta przy pomocy wiadomości e-mail czy SMS będzie traktowana jako zawarta w formie ustnej. Przykład: zlecenie organizacji imprezy promocyjnej czy usługi cateringowej, dla ważności której nie jest wymagana forma pisemna. W takiej sytuacji wystarczające będzie potwierdzenie jej otrzymania przez drugą stronę, np. w formie przesłania zwrotnej wiadomości lub też przystąpienia do realizacji.
przy takich ustaleniach obecna. W wypad-
może okazać się niezwykle pomocne. na i zdecydowanie ją odradzamy, chociaż-
by z powodu niedoskonałości ludzkiej
pamięci lub zmienności charakteru relacji,
jaki mamy z potencjalnym świadkiem
(np. pracownik, z którym rozwiązano umowę o pracę).
Podsumowując, wola strony umowy mo-
że być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawni ją w sposób dostateczny. W polskim prawie ustawodawca przewi-
dział liczne wyjątki, gdy dla ważności umo-
wy wymagane jest zachowanie formy
Równie istotną sprawą jest zabezpieczenie
wiązywania się z warunków umowy przez
odpowiedzialności w takim przypadku jest
bardzo dużym udogodnieniem. Zwiększa on bowiem szansę wyegzekwowania przedmio-
tu umowy, jak również pozwala uniknąć
czasochłonnych sporów przed sądem.
W celu ograniczenia ryzyka nieuzyskania
pożądanego efektu końcowego warto za-
zowanej na świeżym powietrzu). Zapisy liczeń między stronami na wypadek takiego Podsumowując, przy podejmowaniu się
o profesjonalnym przygotowaniu umowy.
Niezadanie sobie trudu sformalizowania
współpracy i utrwalenia na piśmie wza-
jemnych praw i obowiązków potrafi być
opłakane w skutkach. Z tego względu sta-
ramy się popierać działania zmierzające
do zawierania indywidualnie przygotowa-
szczególnej. Zawarcie umowy w sposób
dbać też o precyzyjne określenie w umowie
nych umów nawet przy okazji mniejszych
zumienia do celów dowodowych rodzi po-
trzeby o zawarcie kar umownych na wypa-
współpracy z zaufanymi podmiotami. Re-
w odpowiednim czasie.
ne, a dobrze napisana umowa w każdej
przewidywać również wypadki, w których
bezpieczeństwa.
nieprecyzyjny i nieutrwalający treści poro-
ważne ryzyka prawne i biznesowe. Dlatego rekomendujemy przywiązywanie zdecydo-
wanie większej wagi do tych kwestii
na etapie nawiązywania współpracy. Unik-
niemy wtedy nieporozumień i poważnych sporów.
terminu jej wykonania, a w razie takiej po-
dek niewywiązania się z warunków umowy Dobrze przygotowana umowa powinna
organizowany event nie dojdzie do skutku,
zleceń, jak również przy podejmowaniu lacje ludzkie potrafią być niezwykle zmien-
sytuacji da poczucie komfortu i większego
TREŚĆ UMOWY
CHECKLISTA O CZYM PAMIĘTAĆ PODCZAS PRZYGOTOWYWANIA UMOWY
rania umów nadszedł czas na skupieniu się
Określenie
Po rozważaniach na temat formy zawie-
na jej treści. To właśnie ona stanowi naj-
istotniejszy aspekt umowy. Każda umowa
organizacji eventu ze względu na specyfi-
kę całej branży MICE jest inna. Istnieją jednak zagadnienia, które powinny zostać
zawarte bez wyjątku w każdej tego typu
umowie, z dokładnym opisem jej przedmiotu na czele.
Tak jak w przypadku przedstawienia
przedmiotu umowy, kluczowe dla popraw-
nego obowiązywania umowy jest precyzyj-
ne i dokładne opisanie obowiązków jej
stron. Kwestia ta jest o tyle istotna, gdyż pominięcie nawet z pozoru najbardziej bła-
hego i oczywistego zagadnienia może
wpłynąć na brak możliwości jej wyegze-
kwowania od kontrahenta. Jak powyżej zo-
www.meetingplanner.pl
Określenie
przedmiotu umowy. obowiązków stron. Określenie wynagrodzenia. Określenie zakresu odpowiedzialności stron. Konkretne określenie okresu obowiązywania umowy oraz najważniejszych terminów. Ustalenie kwestii praw autorskich i praw do udostępniania wizerunków osób. Ustalenie kar umownych za niewypełnienie warunków umowy. Zawarcie klauzuli o zachowaniu poufności lub zakazie konkurencji.
REKOMENADACJA ZABEZPIECZENIA PRZED EWENTUALNYM SPOREM Umowa ustna Czy w sytuacji zawarcia umowy ustnej jest możliwe dochodzenie praw przed sądem? Bezpieczniejsze jest zawieranie umów w formie pisemnej, ale jeżeli – ze względu na szczególne okoliczności (np. dynamika sytuacji) – dojdzie do ustnych uzgodnień warto zadbać, aby co najmniej jedna dodatkowa osoba była przy takich ustaleniach obecna. Niemniej jednak, jest to praktyka ryzykowna i zdecydowanie odradzana. Negocjace handlowe W celu podsumowania negocjacji handlowych należy sporządzić wiadomość, w której uwzględnimy wszystkie warunki współpracy i wysłać ją drugiej stronie do potwierdzenia. W razie ewentualnego sporu z kontrahentem taka korespondencja może okazać się niezwykle cenna.
PRAWO W EVENTACH | 19
Doskonałe połączenie nowoczesnych wnętrz hotelu DoubleTree by Hilton Łódź z halami dawnej Wytwórni Filmów Fabularnych otwiera przed Wami nieograniczone możliwości kreowania wydarzeń. To niepowtarzalne zaplecze konferencyjne, najnowocześniejsze rozwiązania techniczne, innowacyjność w każdym wymiarze.
Sprawdź naszą ofertę: www.doubletreelodz.pl Telefon: +48 42 208 80 80 e-mail: LCJDL.DS@hilton.com
§ KONTRAKTY
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
TREŚĆ I FORMA UMOWY O ŚWIADCZENIE USŁUG URYSTYCZNYCH Umowa o świadczenie usług turystycznych staje się umową coraz bardziej powszechną. Dlatego też warto przyjrzeć się wymogom, jakie w zakresie jej formy i treści stawia przed nami obowiązujące ustawodawstwo. Omawianą
materię
reguluje
przede
wszystkim art. 14 ustawy z dnia 29 sierp-
zultacie, niedochowanie wymogów formal-
dzonej w innej formie, niż pisemna. Jest to
czynności prawnej, jednak bez rygoru nie-
ta, a jego spełnienie pozwala w łatwiejszy
nia 1997 r. o usługach turystycznych (da-
umowy. Zastrzeżenie formy pisemnej dla
czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowania
ważności, ma ten skutek, że w razie nieza-
lej: ustawa) oraz Dyrektywa Rady z 13
podróży, wakacji i wycieczek (dalej: Dyrektywa).
Ustawa
przewiduje
przy
zawieraniu
umów, których przedmiotem jest organizowanie imprez turystycznych, wymóg zacho-
udostępnienie egzemplarza umowy sporzą-
nych nie będzie powodowało nieważności
chowania zastrzeżonej formy nie jest
więc dodatkowy instrument ochrony klien-
sposób udowodnić fakt zawarcia umowy oraz jej przedmiot, a tym samym przyczy-
w sporze sądowym dopuszczalny dowód ze
nia się do zwiększenia bezpieczeństwa
na fakt dokonania czynności, a w tym przy-
nalistą – organizatorem turystyki. Nie moż-
świadków, ani dowód z przesłuchania stron
klienta w ewentualnym sporze z profesjo-
padku zawarcia umowy.
na zapominać przy tym, że niewydanie
przewiduje formę pisemną, jednak alterna-
stosuje się w sporach między przedsiębior-
kazuje to Ustawa, może zostać uznane
zumiała i przystępna dla konsumenta,
będą dopuszczalne w sytuacjach, gdy obie
wania formy pisemnej. Dyrektywa również tywnie z inną formą, taką, która będzie zro-
a o której został poinformowany przed jej
Warto zauważyć, że zastrzeżenia tego nie
cami, a dodatkowo wskazane wyżej dowody strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego
zawarciem.
konsument w sporze z przedsiębiorcą albo
FORMA PISEMNA
dzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.
Zgodnie z ogólnymi zasadami prawa cy-
wilnego do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie wła-
snoręcznego podpisu na dokumencie obej-
klientowi egzemplarza umowy tak, jak naza nienależyte wykonanie umowy i pocią-
gać za sobą negatywne konsekwencje dla organizatora turystyki (odpowiedzialność odszkodowawcza). Z opisanych względów
jeżeli fakt dokonania czynności prawnej bę-
należy uznać, iż niezgodne z prawem jest
Tak więc przewidziana w Ustawie forma
stycznych w formie ustnej, a tym bardziej
pisemna została zastrzeżona do celów do-
wodowych (ad probationem) i jej nieza-
chowanie nie pociąga za sobą skutku
zawieranie umów o świadczenie usług turyw sposób dorozumiany.
Zgodnie z rządzącą prawem kontraktów
tować treść umowy o świadczenie usług tu-
czeń woli, z których każdy jest podpisany
OCHRONA KONSUMENTA
elementów, które muszą być uwzględnione
z których każdy obejmuje treść oświadcze-
rystyki dodatkowy obowiązek, polegający
pisany.
plarza zawartej umowy. Trudno sobie wy-
do zawarcia umowy wystarcza wymiana
dokumentów obejmujących treść oświad-
przez jedną ze stron, lub dokumentów, nia woli jednej ze stron i jest przez nią podUstawa
nie
zastrzega
formy
pisemnej pod rygorem nieważności. W re-
www.meetingplanner.pl
turystycznych.
Ustawodawca nakłada na organizatora tu-
na przekazaniu klientowi jednego egzem-
obrazić w praktyce, aby możliwe było
Jakie elementy powinny się znaleźć w umowie o świadczenie usług turystycznych? Czy można zmienić cenę realizacji usługi po podpisaniu umowy? Kiedy organizator turystyki może zmienić warunki umowy już po jej podpisaniu?
zasadą swobody umów strony mogą kształ-
nieważności umowy o świadczenie usług
mującym treść oświadczenia woli. Zaś
Jakie obowiązki ma organizator turystyki wobec klienta, z którym podpisuje umowę?
rystycznych w sposób dość swobodny.
Ustawodawca jednak przewidział szereg w takiej umowie.
Cytując fragment „Raportu z kontroli
działalności
organizatorów
turystyki”
z lipca 2011 r. przygotowanego przez
UOKiK, wskazać należy, iż „niedopełnienie
PRAWO W EVENTACH | 21
KONTRAKTY I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
UWAGA Niezgodne z prawem jest zawieranie umów o świadczenie usług turystycznych w formie ustnej, a tym bardziej w sposób dorozumiany. Umowa powinna określać organizatora turystyki, numer jego wpisu do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP), a także imię i nazwisko oraz pełnioną funkcję osoby, która w jego imieniu umowę podpisuje.
obowiązków
informacyjnych
polegające
na zawężeniu treści umów w stosunku do tej, która jest wymagana przepisami
ustawy o usługach turystycznych jest w orzecznictwie Prezesa Urzędu oraz sądów uznawane za stosowanie praktyk naruszają-
wymagania specjalne, o których klient
powiadomił organizatora turystyki lub
pośrednika turystycznego i na które strony umowy wyraziły zgodę.
cych zbiorowe interesy konsumenta. Powyż-
CENA
za niezgodne z prawem uważa się zamiesz-
także określenie ceny imprezy turystycznej
sze należy rozumieć w ten sposób, że
czanie w umowach o świadczenie usług tu-
rystycznych mniejszej ilości danych, niż ta,
Nieodzownym elementem umowy jest
oraz sposobu jej zapłaty. W umowie powin-
reklamacji oraz podstawy prawne umowy
i konsekwencje prawne z niej wynikające.
Organizator turystyki musi także poinfor-
mować klienta – w każdym przypadku
– o szczególnych zagrożeniach życia i zdro-
wia, istniejących na odwiedzanych obsza-
rach oraz o możliwości ubezpieczenia z tym
związanego. Obowiązek ten dotyczy także zagrożeń powstałych po zawarciu umowy.
ny być dodatkowo uwzględnione wszystkie
ZMIANA WARUNKÓW UMOWY
żeli nie są one zawarte w cenie. Cena mo-
do przypadku, kiedy organizator turystyki,
którą prawo nakazuje. Wszystkie wymienio-
konieczne należności, podatki i opłaty, je-
stycznych informacje są istotne, aczkolwiek
że zostać zmieniona jedynie wtedy, gdy
jeszcze przed rozpoczęciem umowy, jest
wie może rodzić różnorakie konsekwencje”.
okoliczności mogące wpłynąć na jej pod-
umowy z przyczyn od niego niezależnych.
KATALOG POSTANOWIEŃ
w takiej sytuacji udokumentować także
ne w art. 14 ust. 2 ustawy o usługach tury-
zgodzić się trzeba, że ich pominięcie w umo-
Katalog koniecznych postanowień jest bo-
gaty, a waga poszczególnych elementów nie
może być różnicowana. Zgodnie z Ustawą umowa powinna określać organizatora tury-
styki i numer jego wpisu do rejestru organi-
zatorów turystyki i pośredników turystycz-
nych oraz numer identyfikacji podatkowej
w umowie wyraźnie sformułowane zostały
wyższenie. Organizator turystyki musi
zawiadomienia klienta o tym fakcie.
wzrost opłat urzędowych, podatków lub
w portach morskich i lotniczych,
o możliwości zmiany warunków w przyszło-
Cena oznaczona w umowie nie może być
nastąpi. Klient poinformowany o konieczno-
skowe, załadunkowe lub przeładunkowe
Umowa powinna określać stosowny ter-
20 dni poprzedzających datę wyjazdu.
wyjazdu i planowanego powrotu,
położenie, rodzaj i kategorię obiektu ho-
telarskiego zgodnie z przepisami kraju pobytu lub opis wyposażenia obiektów niezaliczanych do rodzajów i kategorii,
liczbę i rodzaj posiłków,
program zwiedzania i inne usługi wliczo-
może przyjąć proponowaną zmianę albo
od umowy odstąpić. Skutkiem odstąpienia
odwołaniu imprezy lub usługi turystycznej
– jeżeli ich realizacja była od tego zależna
na wypadek odstąpienia klienta od umowy
program, obejmujący rodzaj, jakość i ter-
transportu oraz datę, godzinę i miejsce
ści zmiany istotnych postanowień umowy
sionych przez klienta świadczeń. Niedo-
mić klienta na piśmie o ewentualnym
– oraz termin zawiadomienia organizatora
miny oferowanych usług, w tym:
ści, jeśli nie ma pewności, że taka zmiana
min, w którym organizator winien powiado-
z powodu niedostatecznej liczby zgłoszeń
rodzaj, charakter i kategorię środka
jest zobowiązany do informowania klienta
od umowy będzie obowiązek organizatora
miejsce pobytu lub trasa wycieczki,
czas trwania,
W literaturze przedmiotu spotyka się
opłat należnych za takie usługi, jak lotni-
turystyczną oraz pozwala na weryfikację indotyczące samej imprezy turystycznej:
nałożył na niego obowiązek niezwłocznego
zgodny pogląd, iż organizator turystyki nie
w żadnym razie podwyższona w okresie
być w niej wymienione wszelkie informacje
W takiej sytuacji – z zastrzeżeniem opisa-
nych wyżej szczególnych wymogów doty-
wzrost kosztów transportu,
suje. Podanie tych danych podnosi wiary-
formacji na jego temat. Poza tym powinny
zmuszony do zmiany istotnych warunków
czących zmiany ceny – ustawodawca
z okoliczności spośród takich, jak:
wzrost kursów walut.
godność podmiotu organizującego imprezę
Na zakończenie warto jeszcze odnieść się
wpływ na zmianę ceny, co najmniej jednej
(NIP), imię i nazwisko oraz pełnioną funkcję
osoby, która w jego imieniu umowę podpi-
22 | PRAWO W EVENTACH
ne w cenę imprezy turystycznej,
o ewentualnym przeniesieniu uprawnień
natychmiastowego zwrotu wszystkich wnie-
puszczalne jest zastrzeżenie kary umownej w takiej sytuacji. O swoim wyborze klient
musi zawiadomić organizatora, gdyż ten nie
i przejęciu obowiązków przez inną osobę,
ma podstaw przyjmować, że nieustosunko-
rystycznej. W umowie należy wskazać ro-
oznacza ich zaakceptowanie.
spełniającą warunki udziału w imprezie tu-
dzaj i zakres ubezpieczenia turystów oraz
wanie się klienta do nowych warunków Podsumowując, należy zaznaczyć, że
nazwę i adres ubezpieczyciela. Także spo-
dobrze przygotowana umowa – zawierająca
konywaniem
wana w zrozumiały dla klienta sposób
sób zgłaszania reklamacji związanych z wyusług
przez
organizatora
turystyki lub osobę z nim współpracującą, wraz z podaniem terminu zgłaszania takiej
wszystkie niezbędne elementy, sformuło-
– stanowi o profesjonalizmie organizatora
turystyki.
www.meetingplanner.pl
§ KONTRAKTY
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
OBOWIĄZKI ORGANIZATORA TURYSTYKI – UBEZPIECZENIE UCZESTNIKÓW WYJAZDU TURYSTYCZNEGO Zapoznanie się z danymi zawartymi w Ewidencji, dotyczącymi potencjalnego partnera, powinno być pierwszym działaniem podejmowanym w ramach czynności rozpoznania rynku organizatorów turystyki. Agencja – organizator dowolnego wyjazdu
w Polsce lub za granicę musi stosować się
do obowiązujących w Polsce przepisów, bo
taka działalność należy do tzw. działalności regulowanej.
OBOWIĄZEK WPISU DO REJESTRU Zgodnie
z
postanowieniami
ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach tury-
mentów stanowiących podstawę wpisu.
Ewidencja jest jawna i prowadzona rów-
nież w formie elektronicznej. Z uwagi na taką formę każdy zainteresowany mo-
że zapoznać się z jej treścią, dostępną
także w Internecie i zweryfikować dane w niej zawarte.
Ewidencja to podstawowe i najpowszech-
niejsze źródło informacji dla przyszłych
klientowi
–
wpłacającemu
należność
za imprezę lub zaliczkę przekraczającą
10 proc. tej sumy – pisemne potwierdze-
nie posiadania zabezpieczenia finansowego. Wraz z potwierdzeniem organizator ma
również obowiązek poinformowania klienta
o sposobie ubiegania się o wypłatę środków
w ramach przyjętego zabezpieczenia.
W związku z tym, przedsiębiorca wykonu-
stycznych (dalej: Ustawa) działalność go-
klientów organizatorów turystyki. Znajdzie-
turystycznych oraz pośredniczenia – na zle-
przedsiębiorcy, adres i siedziba, zasięg tery-
pośredniczenia – na zlecenie klientów
o świadczeniu usług turystycznych jest
zabezpieczenia finansowego, jego wyso-
turystycznych jest obowiązany zapewnić
przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r.
dane pozwolą nam ocenić legalność działań
spodarcza w zakresie organizowania imprez cenie klientów – w zawieraniu umów
działalnością regulowaną (w rozumieniu
my w niej dane takie, jak m.in. nazwa
torialny wykonywanej działalności, rodzaj kość i okres obowiązywania. Wszystkie te
o swobodzie działalności gospodarczej)
podejmowanych przez organizatora i naby-
ganizatorów turystyki i pośredników tury-
prowadzonej działalności.
i wymaga uzyskania wpisu w rejestrze or-
stycznych. Wpisu do rejestru dokonuje
te przez niego doświadczenie w zakresie
czynności rozpoznania rynku organizatorów turystyki.
Ewidencji stanowią przesłane przez mar-
ZABEZPIECZENIA FINANSOWE
do systemu informatycznego kopie doku-
zator turystyki jest obowiązany wydać
szałków województw oraz wprowadzone
www.meetingplanner.pl
pokrycie kosztów powrotu klientów z im-
prezy turystycznej do miejsca wyjazdu
lub planowanego powrotu z imprezy
wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego
szym działaniem podejmowanym w ramach
właściwego ministra ds. turystyki. Bazę
klientom, na wypadek swojej niewypłacal-
ności, następujące świadczenia:
cjalnego partnera, powinno być więc pierw-
Z kolei Centralna Ewidencja Organizato-
nych (Ewidencja) prowadzona jest przez
– w zawieraniu umów o świadczenie usług
turystycznej, w wypadku gdy organizator
w Ewidencji, dotyczącymi naszego poten-
rów Turystyki i Pośredników Turystycz-
ganizowania imprez turystycznych oraz
Zapoznanie się z danymi zawartymi
marszałek województwa właściwy dla miejsca siedziby przedsiębiorcy.
jący działalność gospodarczą w zakresie or-
Zgodnie z art. 14 ust. 4 Ustawy organi-
turystyki
lub
pośrednik
turystyczny
Jaki rodzaj działalności wymaga obowiązkowego wpisu do rejestru? Jakie zabezpieczenie finansowe powinien posiadać organizator turystyki? Czym jest gwarancja ubezpieczeniowa? Od czego uzależniona jest wysokość zabezpieczenia finansowego? Na co przeznaczane są środki z umowy gwarancji ubezpieczeniowej?
powrotu;
zwrot wpłat wniesionych tytułem zapłaty
za imprezę turystyczną, w wypadku gdy z przyczyn dotyczących organizatora tu-
rystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu impre-
za turystyczna nie zostanie zrealizowana;
PRAWO W EVENTACH | 23
KONTRAKTY I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
zwrot części wpłat wniesionych tytułem
Jakie są obowiązkowe elementy umowy w zakresie ubezpieczeń? Jakie ubezpieczenie organizator wyjazdu powinien zapewnić jego uczestnikom?
twierdzenia marszałek wydaje decyzję
ścią wykonywaną przez organizatorów tu-
o zakazie wykonywania przez przedsię-
nie zostanie zrealizowana z przyczyn do-
obowiązek ubezpieczenia powstaje naj-
jestru działalności regulowanej.
dającą części imprezy turystycznej, która
rystyki
i
pośredników
turystycznych
tyczących organizatora turystyki lub po-
później w dniu złożenia wniosku o wpis do
działają w ich imieniu.
ników turystycznych.
średnika turystycznego oraz osób, które
Powyżej wskazane ustawowe obowiązki
mogą być realizowane poprzez zabezpieczenie
finansowe
dokonane
wyłącznie
rejestru organizatorów turystyki i pośredZgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 3 organizator
turystyki powinien składać marszałkowi
województwa oryginały lub potwierdzone
biorcę działalności objętej wpisem do reWysokość zabezpieczenia finansowego
jest uzależniona m.in. od wielkości przychodów danego organizatora, obszaru terytorialnego
prowadzonej
działalności
(Polska, Europa, kraje pozaeuropejskie),
a także tego, czy imprezy turystyczne są
w drodze jednego z czterech instrumentów
przez podmioty, które je podpisały, odpi-
organizowane z wykorzystaniem przelo-
gwarancji bankowej,
niż 14 dni przed upływem terminu obo-
ści pobieranych przedpłat od klientów.
finansowych, to jest:
gwarancji ubezpieczeniowej,
umowy ubezpieczenia na rzecz klientów,
przyjmowania wpłat klientów na rachu-
nek powierniczy.
W praktyce przeważająca większość pod-
miotów zajmujących się organizacją wyjaz-
sy kolejnych umów gwarancji, nie później wiązywania
umowy
poprzedniej.
Nie
można zapominać, że nieprzedłożenie takiego dokumentu na skutek wezwania
przez marszałka województwa do jego
złożenia stanowi rażące naruszenie wa-
runków wykonywania działalności organi-
dów turystycznych wybiera zabezpieczenie
zatora
jest ona najłatwiej dostępną i zarazem naj-
umowy ubezpieczenia dotyczy całego
w formie gwarancji ubezpieczeniowej, gdyż
turystyki,
Obowiązek
objętej
posiadania
wpisem.
gwarancji
lub
tańszą formą spełnienia obowiązku usta-
okresu wykonywania działalności. Ma to
Wystawiając gwarancję, towarzystwo
turystyki, którzy świadczą usługi jedynie
wowego.
ubezpieczeniowe zobowiązuje się do zapłacenia uprawnionemu podmiotowi od-
szczególne znaczenie dla organizatorów
sezonowo. Zapewnienie ciągłości zabez-
tów czarterowych oraz terminu i wysokoDlatego też wysokość zabezpieczenia fi-
nansowego będzie różna dla różnych przedsiębiorców.
Nie można zapominać, że podstawą okre-
ślenia wysokości zabezpieczenia finanso-
wego jest deklarowany przychód na okres
nadchodzących 12 miesięcy. Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 Ustawy przez roczny przychód z tytułu działalności wykonywanej przez or-
ganizatora turystyki rozumie się deklaro-
wany na okres najbliższych 12 miesięcy, na który ma zostać zawarta umowa ubez-
pieczenia, przychód wyłącznie z tytułu or-
pieczenia stanowi ochronę klientów za-
ganizowania imprez turystycznych na rzecz
turystycznego, który wykupił gwarancję,
zagrożeniem ich interesów majątkowych
w którego uzyskaniu będą pośredniczyli
Odszkodowanie wypłacane jest w grani-
zatorzy sezonowi” muszą posiadać sto-
szkodowania, jeżeli organizator wyjazdu
nie wywiąże się z zawartej umowy.
cach ustalonej w gwarancji sumy gwarancyjnej.
Zabezpieczenie w formie przyjmowania
wpłat klientów wyłącznie na rachunek po-
wierniczy,
może
mieć
miejsce
tylko
równo przed potencjalnym poważnym
jak i bezpieczeństwa, dlatego też „organi-
klientów, w tym deklarowany przychód, agenci i pośrednicy turystyczni. Roczny de-
klarowany przychód nie może być niższy
sowne zabezpieczenie przez cały czas,
niż roczny przychód osiągnięty w roku ob-
zatorów turystyki i pośredników tury-
umowy ubezpieczenia.
w którym są wpisani do rejestru organi-
stycznych.
rotowym poprzedzającym rok zawarcia Jeśli natomiast w okresie obowiązywania
Na skutek nieprzedłożenia dokumentu
gwarancji organizator turystyki osiągnie
na terenie kraju.
rancji marszałek województwa wszczyna
suma gwarancji powinna być podwyższona
formy zabezpieczenia finansowego oraz
rażącego naruszenia warunków wymaga-
przychodu.
wego muszą być również upublicznione
wanej. Poprzedza je jednak wezwaniem
została szczegółowo określona w rozporzą-
Jak wynika z treści rozporządzenia Mini-
stosownych dokumentów, w celu wykaza-
przy wykonywaniu usług turystycznych Wszelkie informacje na temat przyjętej
wysokości sumy zabezpieczenia finanso-
w Ewidencji.
stra Finansów z dnia 22 kwietnia 2013 r.
w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia
24 | PRAWO W EVENTACH
na rzecz klientów w związku z działalno-
zapłaty za imprezę turystyczną, odpowia-
potwierdzającego zawarcie umowy gwa-
postępowanie w zakresie stwierdzenia nych do prowadzenia działalności regulo-
organizatora turystyki do przedłożenia
nia zachowania ciągłości zabezpieczenia.
Jeżeli organizator nadal nie przedłoży po-
roczny przychód wyższy niż przewidywany,
proporcjonalnie do wzrostu deklarowanego Wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej
dzeniu Ministra Finansów z dnia 19 kwiet-
nia 2013 r. w sprawie minimalnej wysokości sumy gwarancji bankowej lub ubezpiecze-
niowej wymaganej w związku z działalno-
www.meetingplanner.pl
KONTRAKTY I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
ścią wykonywaną przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych.
granicznych oraz miejscowymi konsulata-
mi rozpoczyna działania mające na celu
Środki z umowy gwarancji ubezpieczenio-
sprowadzenie turystów do kraju oraz zwra-
pokrycie kosztów powrotu klientów z im-
tytułem zapłaty. Oczywiście nie można za-
wej przeznaczone są na:
prezy turystycznej do miejsca wyjazdu
ca klientom wpłaty wniesione przez nich pominać, że niewypłacalność organizatora
jazdu) oraz nazwę i adres ubezpieczyciela udzielającego ochrony.
W zakresie obowiązków informacyjnych
warto również wskazać, że przed zawar-
ciem umowy z klientem organizator wyjaz-
du turystycznego ma obowiązek podać mu
lub planowanego powrotu z imprezy
turystyki nie zawsze musi się równać
informację o możliwości zawarcia umowy
turystyki wbrew obowiązkowi nie zapew-
Zgodnie art. 5 ust. 4 i ust. 5 Ustawy
cych: rezygnację z udziału w imprezie tury-
turystycznej w wypadku, gdy organizator ni tego powrotu,
zwrot wpłat wniesionych tytułem zapłaty
z ogłoszeniem przez niego upadłości.
– treść gwarancji lub umowy ubezpieczenia
ubezpieczenia w zakresie ryzyk obejmują-
stycznej oraz następstwa nieszczęśliwych
obejmuje upoważnienie dla marszałka wo-
wypadków i koszty leczenia.
z przyczyn dotyczących organizatora
nostki do wydawania dyspozycji wypłaty
zany poinformować klienta o szczególnych
imieniu, impreza turystyczna nie zostanie
tów do kraju. Marszałek województwa jest
stąpić na odwiedzanych obszarach oraz
zwrot części wpłat wniesionych tytułem
klientów w sprawach wypłaty środków z ty-
nego. Dotyczy to także zagrożeń powsta-
za imprezę turystyczną w wypadku, gdy
turystyki oraz osób, które działają w jego zrealizowana,
zapłaty za imprezę turystyczną, odpowia-
dającą części imprezy turystycznej, która
jewództwa lub wskazanej przez niego jed-
zaliczki na pokrycie kosztów powrotu klien-
uprawniony do występowania na rzecz
tułu umowy gwarancji bankowej, umowy
gwarancji ubezpieczeniowej lub umowy
Ponadto organizator turystyki jest obowią-
zagrożeniach życia i zdrowia mogących wy-
o możliwości ubezpieczenia z tym związałych po zawarciu umowy.
tyczących organizatora turystyki oraz
w treści tych umów.
UBEZPIECZENIA UCZESTNIKÓW WYJAZDU
W przypadku zaistnienia takiej okoliczno-
warto oczekiwanie, że środki pochodzące
obowiązkiem zapewnienia uczestnikom
nie zostanie zrealizowana z przyczyn doosób, które działają w jego imieniu.
ści,
organizator
turystyki
informuje
marszałka województwa o swojej niewy-
płacalności
(w
formie
oświadczenia).
ubezpieczenia, na zasadach określonych W wytycznych Komisji Europejskiej za-
z zabezpieczenia będą uruchamiane szybko i bez zbędnych formalności.
wynikającą z zawartej przez organizatora
OBOWIĄZKOWE ELEMENTY UMOWY W ZAKRESIE UBEZPIECZEŃ
szeniu niewypłacalności przez organizato-
umowa o świadczenie usług turystycznych
we współpracy z Ministerstwem Spraw Za-
ubezpieczenia turystów (uczestników wy-
Następnie marszałek uruchamia procedurę umowy gwarancji. Niezwłocznie po ogło-
ra turystyki właściwy urząd marszałkowski
Należy pamiętać, że zawierana z klientem
powinna określać m.in. rodzaj i zakres
REKOMENDACJA JAK ZWERYFIKOWAĆ ORGANIZATORA TURYSTYKI
Organizator turystyki został obciążony
wyjazdu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów lecze-
nia. Ubezpieczenie to może być wliczone w cenę wyjazdu lub stanowić obowiązko-
wą dopłatę dla uczestnika. Zaznaczyć przy tym należy, iż obowiązek ten dotyczy
wyłącznie organizatorów organizujących imprezy turystyczne za granicą.
UBEZPIECZENIE OD NASTĘPSTW NIESZCZĘŚLIWYCH WYPADKÓW
Ubezpieczenie od następstw nieszczęśli-
wych wypadków należy do grupy ubezpie-
Centralna Ewidencja Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych jest podstawowym i najpowszechniejszym źródłem informacji dla przyszłych klientów organizatorów turystyki. W bazie znajdują się kopie dokumentów stanowiących podstawę wpisu. Ewidencja jest jawna i prowadzona również w formie elektronicznej, a dane w niej zawarte pomagają ocenić legalność działań podejmowanych przez organizatora i nabyte przez niego doświadczenie w zakresie prowadzonej działalności. W Ewidencji znajdują się m.in.: nazwa przedsiębiorcy, adres i siedziba, zasięg terytorialny wykonywanej działalności, rodzaj zabezpieczenia finansowego, jego wysokość i okres obowiązywania.
przedmiot ochrony odróżnia je od ubez-
Zapoznanie się z danymi w Ewidencji, dotyczącymi potencjalnego partnera, powinno być pierwszym działaniem podejmowanym w ramach czynności rozpoznania rynku organizatorów turystyki.
czenia.
www.meetingplanner.pl
czeń osobowych, w których ochroną
objęte są najcenniejsze dla nas dobra, ja-
kimi są zdrowie i życie człowieka. Taki
pieczeń majątkowych.
Należy jednak pamiętać, że nie są one
ubezpieczeniami na życie. Ustawodawca nie określa sumy obowiązkowego ubezpie-
W zakresie ubezpieczenia od następstw
PRAWO W EVENTACH | 25
KONTRAKTY I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
nieszczęśliwych wypadków powstanie pra-
wa do świadczenia ubezpieczeniowego
uzależnione jest od doznania przez osobę ubezpieczoną (uczestnika wyjazdu tury-
stycznego) nieszczęśliwego wypadku po-
wodującego skutki określone w ogólnych warunkach umowy ubezpieczenia.
Przepisy kodeksu cywilnego wskazują,
że przedmiotem niniejszego ubezpieczenia są następstwa nieszczęśliwych wypadków polegających w szczególności na uszko-
dzeniu ciała, a także rozstroju zdrowia,
powodujących
trwały
śmierć ubezpieczonego.
UWAGA Działalność gospodarcza w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia – na zlecenie klientów – w zawieraniu umów o świadczeniu usług turystycznych jest działalnością regulowaną i wymaga uzyskania wpisu w rejestrze organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Wpisu do rejestru dokonuje marszałek województwa właściwy dla miejsca siedziby przedsiębiorcy.
uszczerbek
lub
UBEZPIECZENIE KOSZTÓW LECZENIA
Nałożony ustawą obowiązek ubezpiecze-
nia kosztów leczenia za granicą ma na ce-
lu zabezpieczenie uczestników wyjazdu turystycznego przed koniecznością samodzielnego pokrywania wydatków związanych z powypadkowym leczeniem.
Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia – na zlecenie klientów – w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych jest obowiązany zapewnić klientom, na wypadek swojej niewypłacalności, następujące świadczenia: pokrycie kosztów powrotu klientów z imprezy turystycznej do miejsca wyjazdu lub planowanego powrotu z imprezy turystycznej, w wypadku gdy organizator turystyki lub pośrednik turystyczny wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego powrotu; zwrot wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną, w wypadku gdy z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu impreza turystyczna nie zostanie zrealizowana; zwrot części wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną, odpowiadającą części imprezy turystycznej, która nie zostanie zrealizowana z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu. Ustawowe obowiązki mogą być realizowane poprzez zabezpieczenie finansowe dokonane wyłącznie w drodze jednego z czterech instrumentów finansowych, to jest: gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej, umowy ubezpieczenia na rzecz klientów, przyjmowania wpłat klientów na rachunek powierniczy. Obowiązek posiadania gwarancji lub umowy ubezpieczenia dotyczy całego okresu wykonywania działalności. Ma to szczególne znaczenie dla organizatorów turystyki, którzy świadczą usługi jedynie sezonowo. „Organizatorzy sezonowi” muszą posiadać stosowne zabezpieczenie przez cały czas, w którym są wpisani do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych.
Niniejsze ubezpieczenie, jako obowiązko-
maksymalnego limitu była ustalona na ta-
zakładu ubezpieczeń kosztów związanych
czywiste, pełne pokrycie ewentualnych
we, powinno zapewnić pokrycie ze strony m.in. z powypadkowym leczeniem szpital-
kim poziomie, który gwarantowałby rze-
świadczeń zdrowotnych w czasie pobytu
na terenie innego państwa członkowskie-
go. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdro-
kosztów leczenia.
wotnego mogą uzyskać osoby ubez-
zwrot wydatków poniesionych na leki,
czy z treści umowy ubezpieczenia wynika,
żyć wniosek o wydanie EKUZ we właści-
ze świadczeniem na naszą rzecz opieki
kryje koszty leczenia, bez konieczności
nym, leczeniem ambulatoryjnym, a także środki opatrunkowe i inne koszty związane
Warto również zwrócić uwagę na to,
że zakład ubezpieczeń automatycznie po-
pieczone w NFZ. W tym celu należy zło-
wym – ze względu na zgłoszone miejsce
zamieszkania – wojewódzkim ośrodku
medycznej.
wydatkowania przez uczestnika własnych
NFZ, przedstawić dokument tożsamości
istotniejsza jest jednakże wysokość ubez-
gania się o ich zwrot.
czenie zdrowotne.
Z punku widzenia ubezpieczonego, naj-
pieczenia, czyli maksymalnego limitu
środków, z późniejszą możliwością ubiePonadto uczestnicy imprez turystycznych
(kwoty), do którego zakład ubezpieczeń
przebywający na terenie innych państw
warcia umowy ubezpieczenia na rzecz
Stowarzyszenia Wolnego Handlu – EFTA
ponosi odpowiedzialność. Obowiązek za-
Unii
Europejskiej
oraz
Europejskiego
oraz dokument potwierdzający ubezpieNa marginesie należy wskazać, iż orga-
nizator imprezy turystycznej może zaofe-
rować uczestnikom wyjazdu dodatkowe usługi ubezpieczenia, w tym przykładowo:
osób uczestniczących w imprezach tury-
(Islandii, Liechtensteinu, Norwegii oraz
ubezpieczenie
czenie o niskiej wysokości. Skutkiem
z usług opieki medycznej w takim samym
malnych, czy też udział w różnego rodza-
pokrycie kosztów leczenia, a co za tym
na terenie którego przebywają.
fakultatywna i Ustawa nie nakłada na or-
rzystania własnych środków finansowych.
wotnego (EKUZ) potwierdza prawo do ko-
stycznych oznacza najczęściej ubezpie-
tego, nie zawsze możliwe będzie pełne idzie może wystąpić konieczność wyko-
Warto wobec tego zadbać, aby kwota
28 | PRAWO W EVENTACH
OBOWIĄZKI ORGANIZATOR IMPREZ TURYSTYCZNYCH WOBEC KLIENTÓW
Szwajcarii) mogą bezpłatnie korzystać
zakresie, jak obywatele państwa unijnego, Europejska Karta Ubezpieczenia Zdro-
rzystania na koszt NFZ z niezbędnych
bagażu,
ubezpieczenie
obejmujące uprawianie sportów ekstre-
ju ekspedycjach. Jest to już jednak opcja ganizatorów turystyki takiego obowiązków.
www.meetingplanner.pl
§ WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
JAK SKUTECZNIE CHRONIĆ SCENARIUSZE IMPREZ PRZED NIEUCZCIWYM „ZAPOŻYCZENIEM”? Koncepcja kreatywna eventu, pomysł na incentive travel czy autorski projekt integracyjny przygotowany dla konkretnej firmy w łatwy sposób w całości lub fragmentach może zostać przejęty przez kontrahenta czy klienta. Czy można się chronić przed taką sytuacją? Przy okazji obsługiwania klientów z bran-
przed złożeniem oferty ze scenariuszem
się z sytuacją, w której autorski projekt
do nadesłania pisemnego zobowiązania
ży eventowej niejednokrotnie spotkaliśmy
(koncepcja kreatywna) naszego klienta,
wezwać
potencjalnego
kontrahenta
ofertowego przez potencjalnego zlecenio-
w niej zawartych w przypadku, gdyby ów
się bronić, jest wszczynanie postępowania dawcę, a następnie, po otrzymaniu propo-
kontrahent nie zdecydował się skorzystać
zycji i zapoznaniu się z ich treścią,
ni sposób swoich praw, stali na straconej
zobowiązania do zachowania poufności
dających gustom zleceniodawcy w nowej
najpełniej chronić efekty swojej pracy?
kretną ofertę wraz ze scenariuszem propo-
towi trzeciemu.
pozycji. Co zatem zrobić, aby możliwie
CO JEST CHRONIONE?
z naszych usług. Dopiero po otrzymaniu
można względnie bezpiecznie wysłać kon-
nowanych działań.
Ponadto wykorzystanie cudzego dorobku,
ujmowanie rozwiązań najbardziej odpowia-
koncepcji i zlecanie jej wykonania podmio-
Udowodnienie złej woli jest w takiej
sytuacji uzależnione od zapobiegliwości
Na początku rozważań na ten temat nale-
który dana osoba chce skomercjalizować,
oferenta i utrwalenia wszystkich faz postę-
ochronie prawnoautorskiej na wszystkich
sów prawa cywilnego dotyczących uczci-
nych
podlega także prawo tworzenia na jego
z art. 72 § 2 Kodeksu cywilnego strona,
oferty do ostatecznie wdrożonej koncepcji.
w szczególności bez zamiaru zawarcia
PRZENIESIENIE MAJĄTKOWYCH PRAW AUTORSKICH
szkody, jaką druga strona poniosła przez
negocjacjach i przyjęciu oferty przez kon-
ży podkreślić, iż sam scenariusz podlega dostępnych polach eksploatacji. Ochronie
podstawie utworów zależnych, a za takie
podlega również ochronie według przepi-
wości prowadzenia negocjacji. Zgodnie która rozpoczęła lub prowadziła negocja-
Czy pomysł jest chroniony prawnie?
uznawane są m.in. materiał filmowy z im-
cje z naruszeniem dobrych obyczajów,
Jak zabezpieczyć się przed przywłaszczeniem koncepcji i scenariusza?
miast chronione prawnie same w sobie,
Pomysły (czy też know-how) nie są nato-
umowy, jest obowiązana do naprawienia
30 | PRAWO W EVENTACH
Częstym przypadkiem nagannego działa-
szem) oraz do nieużywania pomysłów
inny nieuprawniony do tego podmiot. ci wcześniej nie zabezpieczyli w odpowied-
Czym są majątkowe prawa autorskie do utworu?
umowy.
nia, przed którym niezmiernie trudno jest
słanej następnie oferty (wraz ze scenariu-
W sytuacjach, w których przywołani klien-
łu w negocjacjach bez zamiaru zawarcia
do zachowania poufności co do treści prze-
dotyczący zorganizowania eventu, został
użyty przez nieuczciwego kontrahenta lub
Czy scenariusz podlega ochronie prawnoautorskiej?
–
prezy oraz nagranie.
a jedynie mogą uzyskać ochronę jako
to, że liczyła na zawarcie umowy. Na pod-
zastrzeżonego umownie obowiązku docho-
naprawienia szkody od podmiotu, który
tajemnica przedsiębiorstwa lub w ramach wania poufności. Najlepiej zatem – jeszcze
powania negocjacyjnego w postaci pisemnotatek,
wiadomości,
e-mail,
świadków, itp. oraz podobieństwa złożonej
Na dalszym etapie współpracy, po udanych
trahenta, najlepszym sposobem ochrony
stawie tego przepisu można domagać się
swoich praw jest skonstruowanie profesjo-
uzyskał scenariusz, deklarując chęć udzia-
uregulowanie kwestii praw do projektu po-
nalnej umowy. W interesie obu stron będzie
www.meetingplanner.pl
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
przez podpisanie umowy o przeniesieniu
zamierza poddać utwór dalszym modyfika-
(w omawianym przypadku utworem może
zuli zezwalającej na wykonywanie tzw.
majątkowych praw autorskich do utworu być przykładowo scenariusz imprezy).
Majątkowe prawa autorskie do utworu,
na które składają się: prawo do korzystania
z utworu, rozporządzania nim oraz pobiera-
nia wynagrodzenia do korzystania z niego,
cjom, konieczne będzie także zawarcie klau-
zależnych praw autorskich (adaptacje, tłu-
maczenia itp.).
Inną, nieraz najistotniejszą kwestią, która
powinna zostać ustalona w umowie, jest
nieodpłatnie. Brak
takiego
koniecznością
postanowienia
ustalenia
skutkuje
wynagrodzenia
przy ich przenoszeniu.
z uwzględnieniem zakresu udzielonego pra-
ność zawarcia umowy przeniesienia mająt-
z utworu, co może w praktyce powodować
pod rygorem nieważności oraz – jak
między stronami.
Najistotniejszym wymogiem jest koniecz-
kowych praw autorskich w formie pisemnej przy okazji wszystkich innych umów – pre-
cyzyjne określenie przedmiotu umowy.
W omawianym przypadku określenie przed-
„Twórca, którego autorskie prawa osobiste
zostały zagrożone cudzym działaniem, mo-
aby osoba, która dopuściła się naruszenia,
dzić także, że przeniesienie to następuje
prawem wymogach, które należy spełnić
zgodnie z którym:
na osobę trzecią. Oczywiście można stwier-
torskich, majątkowymi prawami bez więk-
można przy tym zapominać o określonych
4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i pra-
wach pokrewnych (Dz.U.2010.152.1016),
że żądać zaniechania tego działania. W razie
z tytułu przeniesienia przez niego praw
szych przeszkód można rozporządzać. Nie
na podstawie art. 78 ust. 1 ustawy z dnia
określenie wynagrodzenia należnego twórcy
przysługują co do zasady twórcy. Jednak
w przeciwieństwie do osobistych praw au-
niony prawnej w pierwszej kolejności
dokonanego naruszenia może także żądać, dopełniła czynności potrzebnych do usunię-
cia jego skutków, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowied-
niej treści i formie. Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpo-
wa oraz korzyści wynikających z korzystania
wiednią sumę pieniężną tytułem zadość-
duże trudności i być przyczyną sporów po-
– na żądanie twórcy – zobowiązać sprawcę,
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA
uczynienia
za
doznaną
krzywdę
albo
aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny”.
Ponadto, po śmierci autora, z powyższy-
Powyżej opisane rozwiązania mogą być
mi roszczeniami mogą wystąpić jego spad-
gdyż w wypadku pominięcia postanowienia
biznesu. Twórczość kreatywna jest jednak
wyraził innej woli, osoby te są również
majątkowych praw autorskich, przyjmuje
pożyczenia. Polskie prawo na szczęście
W umowie przenoszącej majątkowe pra-
do dochodzenia należnych im praw w takiej
tualnego procesu to na podmiocie korzy-
Autor utworu, którego osobiste prawa au-
wykazania swojego autorstwa (dysponowa-
miotu umowy jest tym bardziej istotne, konkretnie stwierdzającego przeniesienie się, że twórca udziela jedynie licencji.
wa do utworu należy również określić tzw.
pola eksploatacji, czyli zakres, w jakim do-
zwolone będzie używanie tego utworu. Do-
datkowo, w przypadku, w którym nabywca
niezwykle pomocne podczas prowadzenia wciąż bardzo narażona na nieuczciwe za-
dostarcza twórcom narzędzi prawnych sytuacji.
torskie zostały naruszone działaniem osoby trzeciej w drodze plagiatu, korzysta z ochro-
REKOMENDACJA JAK SKUTECZNIE CHRONIĆ OFERTĘ Scenariusz podlega ochronie prawnoautorskiej na wszystkich dostępnych polach eksploatacji. Ochronie podlega także prawo tworzenia na jego podstawie utworów zależnych, a za takie uznawane są m.in. materiał filmowy z imprezy oraz nagranie. Pomysły nie są chronione prawnie same w sobie, a jedynie mogą uzyskać ochronę jako tajemnica przedsiębiorstwa lub w ramach zastrzeżonego umownie obowiązku dochowania poufności. Najlepiej zatem – jeszcze przed złożeniem oferty
www.meetingplanner.pl
ze scenariuszem – wezwać potencjalnego kontrahenta do nadesłania pisemnego zobowiązania do zachowania poufności co do treści przesłanej następnie oferty (wraz ze scenariuszem) oraz do nieużywania pomysłów w niej zawartych w przypadku, gdyby ów kontrahent nie zdecydował się skorzystać z naszych usług. Dopiero po otrzymaniu zobowiązania do zachowania poufności można względnie bezpiecznie wysłać konkretną ofertę wraz ze scenariuszem proponowanych działań.
kobiercy, a dodatkowo, jeżeli twórca nie
uprawnione do wykonywania autorskich praw osobistych zmarłego twórcy.
Osobną kwestią jest to, że w razie ewen-
stającym z utworu spoczywa obowiązek
nia prawami) względem utworu będącego przedmiotem
sporu.
Ponadto,
zgodnie
z art. 118 Kodeksu cywilnego roszczenia
z tytułu popełnienia plagiatu przedawniają się z upływem dziesięciu lat.
Jak zostało wspomniane wyżej ochro-
na praw autorskich, w przypadku stwierdze-
nia ich naruszenia, jest sprawą złożoną
i niełatwą. Warto więc pamiętać o wymienionych w artykule rozwiązaniach, które da-
ją nam możliwość prawnej walki z osobami
nieuczciwymi. Pamiętać przy tym należy, że warunkiem skuteczności działań jest bieżą-
ca dbałość nas samych o możliwość wyka-
zania przysługujących nam praw w sposób
możliwie najbardziej wiarygodny.
PRAWO W EVENTACH | 31
§ WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
NIEUCZCIWA KONKURENCJA PODCZAS IMPREZY – ZJAWISKO AMBUSH MARKETINGU Największe imprezy przyciągają szerokie grono sponsorów, jednak nie każdy z nich może zostać sponsorem oficjalnym. Zdarza się często, że przedsiębiorcy decydują się podejmować działania nawet balansujące na granicy dobrych obyczajów, etyki i prawa. Sponsoring jest jedną z najszybciej rozwi-
Na czym polega zjawisko ambush marketingu? Jak chronić wydarzenia przed ambusherami? Jaką moc prawną mają gwarancje dla sponsorów?
a mianowicie działania należące do marke-
w 1984 r., które, jako pierwsze, były finan-
tingu inwazyjnego lub do marketingu sko-
efektywnych, jeśli wręcz nie najefektyw-
a co więcej przyniosły finansowy sukces
na promowaniu danego produktu w trakcie
pliwie
jest
także
jednym
z
bardziej
niejszym, narzędziem promocji. Najwyższe
dochody uzyskują podmioty sponsorujące
sowane wyłącznie z prywatnych środków,
(250 mln dolarów zysku). Także wtedy
jarzeniowego. Pierwszy z nich polega jakiegoś wydarzenia, na przykład poprzez
po raz pierwszy określono warunki przyzna-
umieszczanie swojego logo w ten sposób,
darzenia. Największe imprezy przyciągają
den podmiot z danej branży mógł zostać
odbiorców oraz w przekazach medialnych
dy z nich może zostać sponsorem oficjal-
wyłączności branżowej. Z uwagi na eksklu-
na wywoływaniu wrażenia bycia oficjalnym
że przedsiębiorcy decydują się podejmować
sły, w stosunku do poprzednich IO, wiążące
czywistości jest nim ktoś inny.
wały, że powstała liczna grupa podmiotów,
może przyjmować różne formy:
popularnych ludzi lub wielkie, medialne wy-
szerokie grono sponsorów, jednak nie każ-
nym. Chęć osiągnięcia zysku jest tak silna, działania nawet balansujące na granicy do-
brych obyczajów, etyki i prawa. Takie działania
określane
są
mianem
ambush
marketingu (też marketingu zwodniczego,
podstępnego lub pasożytniczego).
wania tytułu sponsora imprezy – tylko je-
oficjalnym sponsorem, zgodnie z zasadą zywność bycia sponsorem znacząco wzro-
się z tym koszty. Okoliczności te spowodo-
które nie mogły pozwolić sobie na tak po-
ważną inwestycję w celu promocji swoich
produktów. Pierwszymi działaniami zalicza-
nymi do ambush marketingu były działania
aby było ono dostrzegalne dla dużej grupy (głównie telewizyjnych). Drugi opiera się
sponsorem imprezy, w sytuacji, gdy w rze-
Aktywność w ramach ambush marketingu
sponsorowanie transmisji wydarzenia bez
ponoszenia kosztów sponsoringu całej
imprezy,
sponsorowanie jakiegoś elementu, lub
POWIĄZANIE, ALE BEZ WYDATKÓW
podjęte przez firmę Kodak, która został
kampanię marketingową firmy, polegającą
z Igrzysk i sponsorem reprezentacji lekko-
sponsorowanie poszczególnych osób bio-
sponsorem samej imprezy. W wyniku stałej
prowadzenie reklamy, działań public rela-
wizyjnych widzowie na całym świecie uzna-
i w pobliżu miejsc odbywania się imprezy.
Mianem tym określa się zaplanowaną
na pośrednim powiązaniu jej i marki z konkretnym wydarzeniem sportowym, kultu-
ralnym lub innym, w celu zwiększenia
stopnia znajomości marki lub poprawy jej
wizerunku, bez poniesienia wydatków licen-
sponsorem
transmisji
obecności marki Kodak w przekazach tele-
li, że Kodak jest jednym z oficjalnych
sponsorów Igrzysk.
bez ponoszenia wydatków na uzyskanie ofi-
FORMY AMBUSHU
cjalnego tytułu sponsora imprezy.
O marketingu podstępnym można mówić
telewizyjnych
atletycznej USA, nie będąc jednocześnie
cyjnych lub sponsoringowych. Innymi sło-
wy chodzi o osiągnięcie celów sponsoringu,
32 | PRAWO W EVENTACH
od Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles
jających się dziedzin marketingu. Niewąt-
Wśród działań zaliczanych do ambush
marketingu można wydzielić dwie grupy,
części imprezy, a w konsekwencji ponoszenie mniejszych kosztów,
rących udział w danym wydarzeniu,
tions i promocji sprzedaży w czasie
JAK TO DZIAŁA?
Podczas Euro 2012 wiele marek, które
nie były oficjalnymi sponsorami imprezy, zostały za takich uznane przez kibiców
(np. Biedronka i Warka). Jednak jednym
www.meetingplanner.pl
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
z najbardziej charakterystycznych przykła-
dów ambush marketingu były działania po-
dejmowane przed i w trakcie Euro 2012
cernów zdaje się nie znać granic. Również
Wolontariusze i pracownicy ubrani byli wy-
regulacji prawnych w zakresie walki z am-
dokładali wielkich starań, mając w pamięci
władze państw zobowiązały się do przyjęcia
przez Kompanię Piwowarską, właściciela
bush marketingiem.
zentacji Polski była Warka, która zapłaciła
bardziej restrykcyjne programy ochrony za-
marki Tyskie. Oficjalnym sponsorem repre-
za ten tytuł 21 mln zł. Jednak to Tyskie by-
ło najczęściej kojarzone z mistrzostwami Europy, bo aż przez 32 proc. respondentów,
gdy tymczasem Warka przez 27 proc.,
a Carlsberg (oficjalny międzynarodowy sponsor Euro 2012) przez 23 proc.
Podczas Euro 2012 marka Tyskie prowa-
dziła kampanię „Piąty stadion”, która prze-
Organizatorzy imprez wprowadzają coraz
łącznie w stroje marki Adidas. Sponsorzy
UWAGA
wcześniejsze imprezy, aby zniechęcić kon-
Zapewne marketing inwazyjny, co do zasady, w ogóle nie będzie podlegać sankcjom prawnym. Podstawową formą przeciwdziałania może być opracowywanie wytycznych, co do rozpowszechniania i udostępniania materiałów promocyjnych nie-sponsorów podczas i przy okazji imprezy.
kurentów do jakichkolwiek aktywności
w ramach marketingu zwodniczego. Jednak
równo swoich praw, jak i praw sponsorów
warto zauważyć, że nawet przy tak szeroko
przykładami. I tak FIFA powołała Program
„wpadki”.
oficjalnych. Warto pochylić się nad kilkoma
Ochrony Praw do ochrony przed ambush marketingiem. Zawiera on wiele koncepcji,
łącznie z globalnym programem rejestracji
znaków towarowych, doradztwem praw-
nym oraz współpracą z urzędami celnymi
zakrojonych obostrzeniach nie obyło się bez Podczas
ceremonii
otwarcia
Igrzysk Li Ning, który zapalał znicz na sta-
dionie olimpijskim, dokonał tego w stroju swojej marki – Li Ning Co., a nie oficjalnego sponsora imprezy – Adidasa.
i policją w kluczowych regionach świata.
GWARANCJE DLA SPONSORÓW
wa Bońka, Luisa Figo i Marca van Baste-
korzystaniu z nazwy i znaku FIFA, a także
strzostw Europy 2012 przygotowywała sze-
sponsoring serialu „Piąty Stadion”, emito-
MKOL ustanowił Kartę Olimpijską, która
wszelkim podstępnym praktykom, gdyż
widywała następujące działania:
reklamę telewizyjną z udziałem Zbignie-
na,
wanego przed meczami, zawierającego
Program przeciwdziała nieuprawnionemu przewiduje konsekwencje jego naruszenia.
precyzuje prawa własności i prawa do uży-
lokowanie marki i produktu,
wania symboliki olimpijskiej. Dodatkowo
w narodowych barwach,
oznaczeń producenta na odzieży i sprzęcie
dodawanie do produktów flagi kibica przeprowadzenie w wybranych lokalach
gastronomicznych konkursu na najlepszy „Piąty stadion”.
Te aktywności przełożyły się na marketin-
Karta normuje kwestię dopuszczalności
UEFA, będąc głównym organizatorem Mi-
reg
instrumentów
przeciwdziałających
spodziewała się podobnych do wyżej opisa-
nych ataków, w trakcie mistrzostw rozgry-
wanych na boiskach Polski i Ukrainy.
Instrumenty te podzielić można na dwie
uczestników igrzysk. Dokument ten przewi-
grupy: gwarancje, które zostały podpisane
lach reklamowych wizerunku członka kadry
ro 2012 oraz zastrzeżenie znaków towaro-
duje również zakaz wykorzystywania w ce-
olimpijskiej w określonym czasie przed wy-
przez rządy obu państw organizujących Eu-
wych dotyczących mistrzostw Europy.
Takie gwarancje zabezpieczają interesy
gowy, a co za tym idzie także finansowy,
darzeniem, w jego trakcie oraz po igrzy-
sportowej w Polsce w 2012 r., przy jedno-
Jednym z bardziej restrykcyjnych był pro-
nansowym. Z marketingowego punktu wi-
ganizacji oraz samych igrzysk w Pekinie
gwarancje, które odnoszą się do ochrony
śnia Komitet Organizacyjny przejął wszyst-
UEFA. Najistotniejsze to:
sukces marki podczas największej imprezy czesnym poniesieniu niższych kosztów, niż
związane z wykupieniem pakietu sponsora oficjalnego.
PRÓBY PRZECIWDZIAŁANIA
Po Igrzyskach Olimpijskich w Atlancie,
kiedy to Nike, nie będąc sponsorem impre-
zy, wykupił całą powierzchnię reklamową
wokół głównych aren, przez co kibice mieli
wrażenie, że to on jest głównym sponso-
rem, MKOL zdecydował się przeciwdziałać
skach.
gram ochrony praw sponsorów w czasie or-
w 2008 r. W okresie od 11 lipca do 17 wrzekie
najważniejsze
miejsca
reklamowe
w stolicy Chin, przeznaczając je na wyłącz-
ny użytek 12 sponsorów oficjalnych. Zabro-
niono
nawet
sportowcom
wnoszenia
bowiązała się do „ochrony oznaczeń i innych
praw
własności
określonej przez UEFA”,
intelektualnej
przestrzegania prawa dotyczącego ceł
z imprezy widniał napis promujący firmę Vi-
www.meetingplanner.pl
gwarancja 2., zgodnie z którą Polska zo-
sora – Coca Coli. Na największym lotnisku
określeń i powiązań z organizowanymi przez
cjalistów od marketingu największych kon-
oznaczeń i innych wartości intelektualnych
gwarancja 13., dotycząca „powołania Ko-
w Pekinie umieszczono plakaty z listą part-
siebie imprezami. Jednak pomysłowość spe-
dzenia największe znaczenie mają te
na teren wioski olimpijskiej innych napojów,
niż tych pochodzących od oficjalnego spon-
ambush marketingowi. W tym celu nakładał
coraz więcej obostrzeń w zakresie używania
UEFA zarówno pod kątem prawnym, jak i fi-
nerów MKOL. W sklepach z pamiątkami
sa, a przy tym niemożliwa była płatność in-
nymi kartami niż oficjalnego sponsora.
mitetu ds. Ochrony Praw, zapewnienia i prawa własności intelektualnej przysługujących UEFA, przeciwdziałania nie-
uczciwym praktykom marketingowym i zakazanym praktykom w zakresie sprzedaży biletów. Powołanie koordynatora
PRAWO W EVENTACH | 33
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
współpracującego z UEFA w sprawach
Świata w Brazylii w 2014 r. Adidas, będąc
nia do podjęcia wszelkich działań zmie-
najlepsze wyniki sprzedaży artykułów pił-
odnośnie prawa dotyczącego publiczne-
ekspozycji podczas transmisji telewizyj-
W związku z organizacją Euro 2012 rząd
zrezygnował zarówno z prowadzenia kam-
gwarancja 25., nakazująca „zobowiąza-
rzających
do
spełnienia
warunków
go oglądania”.
podjął następujące działania:
powołanie
Komitetu
Ochrony
Praw
przy Ministerstwie Sportu i Turystyki, któ-
ry jako organ opiniotwórczo-doradczy
miał zwracać szczególną uwagę na ochro-
nę praw własności intelektualnej i zagad-
nień powiązanych, dotyczących UEFA Euro 2012. Komitet ten powołał koordy-
natora do spraw własności intelektualnej, który poprzez uczestnictwo w posiedze-
oficjalnym partnerem imprezy, odnotował karskich. Ponadto był liderem efektywnej
nych. Nike, główny konkurent Adidasa, panii telewizyjnych, jak i stworzenia pol-
skich profili na portalach social media, tym
samym efekt prowadzonej przez niego
działalności marketingowej był nieporówny-
walnie mniejszy. W konsekwencji trudno
spotkać zjawisko ambush marketingu podczas ostatniego mundialu.
PRZYKŁAD AKTYWNOŚCI W RAMACH AMBUSH MARKETINGU Sponsorowanie transmisji wydarzenia bez po-
noszenia kosztów sponsoringu całej imprezy. jakiegoś elementu lub części imprezy, a w konsekwencji ponoszenie mniejszych kosztów. Sponsorowanie poszczególnych osób biorących udział w danym wydarzeniu. Prowadzenie reklamy, działań public relations i promocji sprzedaży w czasie i w pobliżu miejsc odbywania się imprezy. Sponsorowanie
również sprzecznej z prawem i dobrymi obyczajami oraz przepisy generalne, odno-
szące się do zakazu podejmowania działań
PROBLEMY PRAWNE
Pomimo działań podejmowanych przez
sprzecznych z dobrymi obyczajami, jeżeli jednocześnie zagrażają lub naruszają inte-
zespoły organizacyjne trudno wskazać, ja-
res innego przedsiębiorcy lub klienta. Nie
i Dziedzictwa miał bronić interesów UEFA;
za sprzeczne z prawem. Organizatorzy im-
z wydarzeniem i budowanie pozytywnego
-edukacyjno-prewencyjnej w zakresie
znaczeniu starają się wykazywać, że wszel-
go ocenę, nie stanowi samo w sobie naru-
niach UEFA do spraw bezpieczeństwa oraz
stałą współpracę z Ministrem Kultury prowadzenie działalności informacyjno-
ochrony praw własności intelektualnej UEFA Euro 2012;
kie działania można jednoznacznie uznać
prez sportowych czy kulturalnych o dużym kie tego rodzaju akcje są bezprawne. Tak
daleko idącego uproszczenia nie można
można przy tym zapominać, że skojarzenie
wizerunku marki w oparciu o pozytywną jeszenia prawa.
Ambush marketing, choć nie jest jedno-
jednak zastosować.
znacznie zakazany, balansuje na granicy
ro 2012”, zmiana niektórych ustaw (by le-
sady, w ogóle nie będzie podlegać sankcjom
wszystkim etycznych. Negatywnie może
zwrócenie szczególnej uwagi na respek-
łania może być opracowywanie wytycznych,
brych obyczajów i lojalności w branży. De-
stworzenie specjalnej ustawy roboczo
zwanej „Ustawą o bezpieczeństwie Eupiej
chroniły
interesy
UEFA)
oraz
Zapewne marketing inwazyjny, co do za-
prawnym. Podstawową formą przeciwdzia-
towanie ustaw o: prawie własności prze-
co do rozpowszechniania i udostępniania
pokrewnych, zwalczaniu nieuczciwej kon-
podczas i przy okazji imprezy. Natomiast
praktykom handlowym.
o skojarzenia, wykorzystywane są znaki to-
mysłowej, prawie autorskim i prawach kurencji, przeciwdziałaniu nieuczciwym
materiałów promocyjnych nie-sponsorów w
marketingu
podstępnym,
opartym
Gwarancje te nie stanowiły prawa po-
warowe lub inne symbole związane z wyda-
swego rodzaju przyrzeczeniem na przy-
wywołuje naruszenie praw własności inte-
wszechnie obowiązującego. Były jedynie szłość. Proces rejestracji znaków towaro-
wych zaś był poparty przepisami prawa.
Zastrzeżone przez UEFA znaki towarowe
podzielone zostały na trzy grupy: graficzne,
słowne oraz słowno-graficzne. Oznaczenia, takie jak „Poland Ukraine 2012”, czy „Eu-
ro 2012” były znakami towarowymi i stanowiły wyłączną własność UEFA.
34 | PRAWO W EVENTACH
Warto zauważyć, że podczas Mistrzostw
związanych z własnością intelektualną”,
działań dopuszczalnych prawem, a przede
być oceniany głównie z punktu widzenia do-
cyzja o jego wykorzystaniu w strategii marketingowej podejmowana jest najczę-
ściej dopiero po dokonaniu bilansu zysków i strat, które wiązać się mogą z aktywno-
ściami „podstępnymi”. Czasami koszty pakietu sponsoringowego są niewspółmier-
rzeniem. Takie nieuprawnione korzystanie
nie
lektualnej. Na gruncie polskiego porządku
być korzystanie ze skojarzeń odbiorców
w oparciu o przepisy prawa autorskiego lub
śnie oficjalnym sponsorem.
prawnego
ochrony
można
dochodzić
prawa własności przemysłowej. Swoje rosz-
czenia można także oprzeć o przepisy usta-
wy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
a dokładniej te, które zabraniają korzysta-
nia z reklamy wprowadzającej w błąd, jak
duże
do
hipotetycznego
dochodu
i o wiele bardziej opłacalnym okazuje się
i renomy wydarzenia, nie będąc równoczeDopóki ambush marketing nie zostanie za-
broniony każdy z zespołów marketingowych może dokonywać indywidualnej oceny tego, co w danym przypadku będzie dopuszczal-
ne i korzystne dla marki.
www.meetingplanner.pl
300 miejsc noclegowych 5 sal konferencyjnych Plaża, port i marina Kręgielnia i klub nocny 6 hektarów terenu eventowego Hala sportowa i boiska sportowe
PONOWNE OTWARCIE PO MODERNIZACJI KWIECIEŃ 2015
KONTAKT Mazurski Raj Ruciane Nida, Piaski 5 12-220 Ruciane Nida Tel.: +48 87 425 21 00 recepcja@mazurskiraj.pl Konferencje na Mazurach: Tel.: +48 503 412 955 konferencje@mazurskiraj.pl
www.mazurskiraj.pl
§ WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
OGRANICZENIA I WARUNKI PROMOCJI NIEKTÓRYCH PRODUKTÓW I USŁUG PODCZAS EVENTU W polskim systemie prawnym istnieje wiele ograniczeń w zakresie reklamy i promocji wybranych produktów i usług. Niektórych z nich nie można reklamować wcale, reklama innych jest dozwolona wyłącznie w określonych warunkach. Ograniczenia występują w branży farma-
ceutycznej i dotyczą reklamy oraz promo-
Jakich branż dotyczą ograniczenia promocji produktów? Czym jest sponsoring? Kiedy można promować produkty alkoholowe? Kiedy można promować produkty tytoniowe?
cji produktów leczniczych, a także aptek,
obejmują wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe oraz żywność i gry hazardowe.
Przy licznych zakazach i ograniczeniach
znajomość uregulowań prawnych wydaje się być kluczowa, aby właściwie zorganizo-
wać event. Narzędziem komunikacji mar-
ketingowej, alternatywnym w stosunku
do tradycyjnych form promocji, może być sponsoring.
DEFINICJA SPONSORINGU
Organizacja eventów niejednokrotnie wy-
nie wykorzystuje podobieństwo lub jest
marketingowe, których celem jest budo-
wego lub innym symbolem obiektywnie
nansowe, sponsor zaś uzyskuje korzyści
wanie rozpoznawalności marki i w konse-
kwencji wzrost sprzedaży oferowanych przez niego produktów lub usług.
tożsame z oznaczeniem napoju alkoholo-
odnoszącym się do napoju alkoholowego.
Reklama i promocja alkoholu dozwolona
jest wyłącznie wewnątrz pomieszczeń hur-
towni, wydzielonych stoisk lub punktów
NAPOJE ALKOHOLOWE
W ustawie z dnia 26 października 1982 r.
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziała-
prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów
alkoholowych oraz miejsc prowadzących
sprzedaż napojów alkoholowych przezna-
niu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r., poz.
czonych do spożycia w miejscu sprzedaży.
dził całkowity zakaz reklamy i promocji
pojów
1356 z późn. zm.) ustawodawca wprowa-
napojów alkoholowych. Wyjątek stanowi
piwo, którego reklama jest dozwolona
Całkowity zakaz publicznej reklamy nawysokoprocentowych
utrudnia
z pewnością budowanie silnej marki i ko-
munikację marketingową z klientami. To
przy spełnieniu określonych warunków.
wszystko zmusza producentów do poszuki-
zy może, w zamian za wsparcie finansowe,
w zakresie publicznej degustacji napojów
napojów alkoholowych.
w trakcie eventu. Takie działania są okre-
(np. kufli, kieliszków, akcesoriów barmań-
niu, możliwości reklamy i promocji jest
wej
zarówno reklamę, jak i promocję, jako
maga zdobycia wsparcia finansowego od podmiotów trzecich. Organizator impre-
zagwarantować obecność marki sponsora
Ustawa zakazuje prowadzenia działań
alkoholowych,
rozdawania
rekwizytów
ślane jako sponsoring.
skich), organizowania sprzedaży premio-
zawarta w kilku aktach prawnych, to żad-
polegających na publicznym zachęcaniu
Pomimo że definicja sponsoringu została
na z nich nie ma charakteru uniwersalne-
go. Generalnie rzecz ujmując, umowa sponsoringu jest nienazwaną umową cywilnoprawną, zawieraną pomiędzy sponso-
rem, a organizatorem eventu, regulującą wzajemne zobowiązania stron. Sponsoro-
36 | PRAWO W EVENTACH
wany najczęściej otrzymuje wsparcie fi-
i
wszelkich
innych
działań
do nabywania napojów alkoholowych.
Należy podkreślić, iż zabroniona jest nie
tylko reklama bezpośrednia, lecz również
działania pośrednie polegające na promo-
cji produktów i usług, których nazwa, znak
towarowy, kształt graficzny lub opakowa-
wania alternatywnych rozwiązań promocji W praktyce, wbrew pierwszemu wraże-
całkiem sporo. Ustawa bowiem definiuje działania publiczne. Dozwolone jest zatem prowadzenie
działań
marketingowych
pod warunkiem, że nie są one adresowane
do szerokiego, niesprecyzowanego grona konsumentów, ale bezpośrednio do kon-
kretnych osób.
W ramach działań promocyjnych dopusz-
www.meetingplanner.pl
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
czalne jest – z punktu widzenia ustawy
przed podjęciem jakiejkolwiek działalności
niego w stosunku do osób pełnoletnich, któ-
lizowania bezpieczeństwa organizatora.
– m.in. prowadzenie marketingu bezpośred-
re wyraziły zgodę na komunikowanie do nich treści dotyczących napoi alkoholo-
wych. Również zamknięty event mieści się
w powyższym zakresie, celem zmaksyma-
WYROBY TYTONIOWE
się również z możliwością odpowiedzialności karnej.
BRANŻA FARMACEUTYCZNA
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Pra-
Bardzo restrykcyjne zapisy w zakresie re-
wo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008, nr 45,
nych, o ile zaproszenia kierowane są
ca wprowadził również do ustawy z dnia
reguluje problematykę reklamy i sponso-
członków klubu danej marki, a nie poprzez
przed następstwami używania tytoniu
w kategorii dozwolonych działań promocyj-
np. do zarejestrowanych i pełnoletnich otwartą dystrybucję.
Zakaz reklamy nie oznacza również au-
tomatycznie zakazu prowadzenia działal-
klamy, promocji i sponsoringu ustawodaw-
9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r.,
nr 10, poz. 55 z późn. zm.).
poz. 271 z późn. zm.) bardzo szczegółowo
Zgodnie z przepisami ustawy reklamą
produktu leczniczego jest działalność pole-
gająca na informowaniu i zachęcaniu
Zabronione jest więc: publiczne rozdawa-
do stosowania produktu leczniczego, ma-
tytoniowych, organizowanie degustacji,
wanych recept, dostarczania, sprzedaży
nie wyrobów tytoniowych lub rekwizytów
istotną formę zaznaczenia swojej obecno-
premiowanej sprzedaży wyrobów tytonio-
W ustawie o wychowaniu w trzeźwości
konsumentom po obniżonej cenie w sto-
uprawnionych do wystawiania recept oraz
ring definiuje się jako finansowanie dzia-
niu jednostkowym wyrobu, organizowanie
niczymi reklamy produktu leczniczego po-
lub rekwizytów tytoniowych oraz inne for-
i obiecywaniu korzyści materialnych, pre-
ści na rynku i budowania pozycji marki.
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi sponso-
łalności osób lub organizacji w celu
upowszechniania, utrwalania lub podnie-
wych, oferowanie wyrobów tytoniowych sunku do ceny wydrukowanej na opakowa-
konkursów opartych na zakupie wyrobów
sienia renomy oznaczenia przedsiębiorcy,
my publicznego zachęcania do nabywania
mian za informowanie o fakcie sponsoro-
względu na formę dotarcia do adresata.
jego działalności, towarów lub usług, w za-
wania.
ducentów i dystrybutorów napojów, któ-
soringu na innych polach.
zasadniczą
działalność
stanowi
wych zawierających od 8 proc. do 18 proc.
osób prowadzących obrót produktami leczlegającej
na:
wręczaniu,
oferowaniu
zentów i różnych ułatwień, nagród, wycie-
czych, podczas których przejawy gościn-
wotnej i społeczno-politycznej. Dozwolone
produkcja lub sprzedaż napojów alkoholo-
Ustawa zakazuje kierowania do osób
Ustawodawca zabronił również sponsoro-
prez sportowych, koncertów muzycznych rych
lub konsumpcji produktów leczniczych.
czek oraz organizowaniu i finansowaniu
wania przez firmy tytoniowe działalności
oraz innych imprez masowych przez pro-
jąca na celu zwiększenie liczby przepisy-
lub używania wyrobów tytoniowych, bez
Kluczowy w aspekcie sponsoringu jest
zakaz informowania o sponsorowaniu im-
spotkań promocyjnych produktów leczni-
ności wykraczają poza główny cel tego
sportowej, kulturalnej, oświatowej, zdro-
spotkania.
jest natomiast prowadzenie działań spon-
być prowadzona wyłącznie przez podmiot
W praktyce najczęściej powstają wątpli-
wości co do legalności działań sponsora w branży kulturalnej. Rozgraniczenie im-
Reklama produktów leczniczych może
odpowiedzialny (posiadający pozwolenie
na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego) lub na jego zlecenie.
Podczas eventu reklamujący ma prawo
prez o charakterze typowo rozrywkowym,
do rozdawania ulotek, rozwieszania plaka-
i czasopism, na zaproszeniu, bilecie, pla-
prez klubowych, od wydarzeń o charakte-
roll-up czy stand-up. Organizator musi
związanej z określoną imprezą nazwy pro-
poważne trudności. W takich przypadkach
alkoholu, w jakikolwiek inny sposób niż po-
przez umieszczanie wewnątrz: dzienników kacie, produkcie lub tablicy informacyjnej
ducenta lub dystrybutora oraz jego znaku
w tym koncertów muzycznych, bądź im-
rze typowo kulturalnym może stwarzać
zalecana jest szczególna ostrożność. Każ-
towarowego.
da możliwość podjęcia działań sponsorin-
ograniczenia są dość restrykcyjne, to każ-
producenta wyrobów tytoniowych powinna
Jako że wprowadzone przez ustawę
gu związanego z branżą rozrywkową przez
dy indywidualny przypadek organizacji
być przeanalizowana pod względem uregu-
zowany pod kątem ryzyka prawnego,
nia promocyjne niezgodne z ustawą wiążą
eventu powinien być dokładnie przeanali-
www.meetingplanner.pl
lowań prawnych, tym bardziej, że działa-
Czy zamknięty event to w rozumieniu ustawy forma promocji?
ringu produktów leczniczych.
ności sponsorskiej, która może stanowić dla producentów napojów alkoholowych
Kiedy można promować produkty farmaceutyczne?
tów oraz innych form reklamowych, typu jednak pamiętać, aby każdy z materiałów promocyjnych spełniał wszystkie ustawowe wymogi systemu obowiązkowych infor-
macji i ostrzeżeń w zakresie reklamy leków.
Jako że ze względu na dość rygorystycz-
ne
uregulowania
dotyczące
reklamy,
zwłaszcza w zakresie obowiązków informa-
cyjnych (danych o leku, w szczególności,
PRAWO W EVENTACH | 37
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
UWAGA Reklama i promocja alkoholu dozwolona jest wyłącznie wewnątrz pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych oraz miejsc prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży.
nazwy, dawki, substancjach czynnych, po-
zakresem
ustawowych
zakazów
pozostaną wobec tego wszelkie działania
reklamy leków podczas eventu jest proce-
nych, w ramach komunikacji indywidualnej
do stosowania preparatu), zaplanowanie
sem skomplikowanym, dlatego i w tym
przypadku zalecana jest szczególna ostroż-
ność w zakresie podejmowanych działań.
PROMOCJA GIER HAZARDOWYCH
Zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia
19 listopada 2009 r. o grach hazardowych
(Dz. U. z 2009 r., nr 201, poz. 1540 z późn.
zm.) zabrania się reklamy i promocji: gier
cylindrycznych, gier w karty, gier w kości, zakładów wzajemnych oraz gier na automa-
tach.
Przepisy ustawy zakazują również infor-
skierowane do podmiotów zindywidualizowa-
(np. do fanów marki czy profesjonalistów
branży). Tym samym zamknięte eventy,
których uczestnikami są osoby możliwe
Przedstawione zakazy nie obejmują nato-
miast reklamy i promocji prowadzonej we-
wnątrz kasyna gry lub punktu przyjmowania zakładów wzajemnych oraz oznaczenia
wadzonej działalności gospodarczej, na
duje się kasyno gry lub punkt przyjmowania zakładów wzajemnych, a także, w przypad-
ku zakładów wzajemnych urządzanych
przez Internet – reklamy i promocji prowa-
dzonej na określonej w zezwoleniu stronie internetowej wykorzystywanej do urządza-
nia tych zakładów.
ZAMKNIĘTY EVENT TO NIE PUBLICZNA PROMOCJA
Wszelkie definicje dotyczące promocji
produktów wskazanych w opracowaniu
wymagają, aby podejmowane działania promocyjne miały charakter publiczny.
Działania niemające takiego charakteru,
w świetle przepisów prawa, nie są traktowane jako działania promocyjne.
regulujących takie kwestie, jak: ochrona
dóbr osobistych (m.in. w zakresie wykorzy-
zagadnienia związane z ochroną uczciwej
określony) pozostaną poza ustawowymi za-
wego czy ochrona praw autorskich, a także konkurencji.
PRZYKŁAD WYBRANE DOPUSZCZALNE FORMY DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH PRODUKTÓW ALKOHOLOWYCH, TYTONIOWYCH I LEKÓW
UWAGA ZAKAZY I WĄTPLIWOŚCI
gier na automatach.
sie działalności promocyjnej, trzeba mieć
na uwadze również szereg innych przepisów
nia, gdzie krąg uczestników został z góry
zewnątrz budynku, miejsca, w którym znaj-
lindrycznych, gier w karty, gier w kości,
przyjmowania zakładów wzajemnych oraz
Na marginesie wskazać jeszcze należy, że
analizując problematykę regulacji w zakre-
stania wizerunku), ochrona znaku towaro-
nazwą podmiotu, logo firmy lub nazwą pro-
prowadzący działalność w zakresie gier cy-
kazami promocji.
do zidentyfikowania przez organizatora (np.
eventy organizowane wyłącznie na zaprosze-
Produkty alkoholowe Prowadzenie marketingu bezpośredniego w stosunku do osób pełnoletnich, które wyraziły zgodę na komunikowanie do nich treści dotyczących napoi alkoholowych. Zamknięty event, o ile zaproszenia kierowane są np. do zarejestrowanych i pełnoletnich członków klubu danej marki, a nie poprzez otwartą dystrybucję. Działalność sponsorska – finansowanie działalności osób lub organizacji w celu upowszechniania, utrwalania lub podniesienia renomy oznaczenia przedsiębiorcy, jego działalności, towarów lub usług, w zamian za informowanie o sponsorowaniu.
mowania o sponsorowaniu przez podmiot
38 | PRAWO W EVENTACH
Poza
staci farmaceutycznej, przeciwwskazań
Produkty alkoholowe Zakaz informowania o sponsorowaniu imprez sportowych, koncertów muzycznych oraz innych imprez masowych przez producentów i dystrybutorów napojów, których zasadniczą działalność stanowi produkcja lub sprzedaż napojów alkoholowych zawierających od 8 proc. do 18 proc. alkoholu, w jakikolwiek inny sposób niż poprzez umieszczanie wewnątrz: dzienników i czasopism, na zaproszeniu, bilecie, plakacie, produkcie lub tablicy informacyjnej eventu nazwy producenta lub dystrybutora oraz jego znaku towarowego. Produkty tytoniowe W praktyce powstają wątpliwości co do legalności działań sponsora w branży kulturalnej polegające na rozgraniczeniu imprez o charakterze typowo rozrywkowym, w tym koncertów
Produkty tytoniowe
Działalność sponsorska z wyjątkiem zabronione-
go przez ustawodawcę sponsorowania przez firmy tytoniowe działalności sportowej, kulturalnej, oświatowej, zdrowotnej i społeczno-politycznej . Produkty lecznicze Podczas eventu reklamujący ma prawo do rozdawania ulotek, rozwieszania plakatów oraz innych form reklamowych, typu roll-up, czy stand-up. Organizator musi pamiętać, aby każdy z materiałów promocyjnych spełniał wszystkie ustawowe wymogi systemu obowiązkowych informacji i ostrzeżeń w zakresie reklamy leków.
muzycznych, bądź imprez klubowych, od wydarzeń o charakterze typowo kulturalnym. Produkty lecznicze zakazuje kierowania do osób uprawnionych do wystawiania recept oraz prowadzących obrót produktami leczniczymi reklamy produktu leczniczego polegającej na: wręczaniu, oferowaniu i obiecywaniu korzyści materialnych, prezentów i różnych ułatwień, nagród, wycieczek oraz organizowaniu i finansowaniu spotkań promocyjnych produktów leczniczych, podczas których przejawy gościnności wykraczają poza główny cel spotkania. Reklama leków może być prowadzona wyłącznie przez podmiot odpowiedzialny (posiadający pozwolenie na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego) lub na jego zlecenie. Ustawa
www.meetingplanner.pl
§ WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
PROMOCJA IMPREZY A WYKORZYSTANIE WIZERUNKU ARTYSTÓW I UCZESTNIKÓW Udostępnianie fotografii z eventu może nieść za sobą konsekwencje prawne. Związane jest to z problematyką wizerunku osób, które w evencie wzięły udział. Przepisy prawa nie zawierają normatywnej
definicji wizerunku. Według definicji słowni-
Czym jest wizerunek? Co oznacza naruszenie prawa do wizerunku? Kiedy użycie wizerunku nie jest kwalifikowane jako działanie bezprawne? Jaką formę powinno mieć zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku? Jaki jest zakres eksploatacji wizerunku?
kowej wyraz ten oznacza czyjąś podobiznę, portret lub wyobrażenie czegoś. Innymi sło-
wy chodzi o to, w jaki sposób dana osoba jest widziana lub przedstawiana.
Istnieje również teza, mówiąca, że wize-
runek to nie tylko naturalne cechy człowie-
ka, ale też jego image – dodatki, takie jak
nianie jego wizerunku na konkretnie ozna-
i Ustawy o Prawie Autorskim. Przy czym za-
czonych polach (internet, plakat itp.).
snego zastosowania drugich.
więc uznawane za naruszenie prawa do wi-
DOCHODZENIE OCHRONY PRAWA DO WIZERUNKU
pamiętać, że w wypadku przegranego spo-
nek potencjalnie może zostać wykorzystany,
kwencjami:
stosowanie jednych nie wyklucza jednocze-
Z punktu widzenia osób, których wizeru-
Udostępnianie zdjęć bez takiej zgody jest
zerunku. Jeśli mimo wszystko, zdecydowa-
libyśmy się na takie działanie, należy
ru musimy się liczyć z następującymi konse-
styl ubierania, makeup, ubiór lub rekwizyty,
po jego utrwaleniu przez osobę trzecią, naj-
koniecznością zaniechania rozpowszech-
lub charakterystyczne.
w sobie utrwalania, a jego rozpowszechnia-
na utratę środków w wypadku, w którym
o ile te przedmioty są dla tej osoby typowe Należy przy tym pamiętać, że za podmiot
prawa do wizerunku uznawana jest jedynie
większe zagrożenie wynika nie z samego nia.
W razie jakichkolwiek sporów w tym
osoba fizyczna, a zagadnienie to nie doty-
zakresie, to podmiot rozpowszechniający
w stanie posiadać one cech ludzkich.
zagwarantował
czy osób prawnych z tego względu, iż nie są
OCHRONA PRAWNA WIZERUNKU
Regulacje dotyczące ochrony wizerunku
zostały unormowane w art. 81 i 83 Ustawy
z dnia 4 lutego 1994 r. o Prawie Autorskim
wycofania ze sprzedaży egzemplarzy
wizerunku
poznania się z nim bliżej nieokreślonemu kręgowi osób.
Dochodzenie ochrony prawa do wizerunku
jest możliwe po łącznym spełnieniu dwóch nia. To pozwany (w naszym przypadku or-
ochronie również na podstawie przepisów
i bezprawności działania sprawcy narusze-
ganizator eventu) ma obowiązek wykazać, że jego działanie nie było bezprawne. Bez-
prawność działania oczywiście wyłącza zgo-
o ochronie dóbr osobistych znajdujących się
da uprawnionego. Istnienie zgody ani jej
Mając na uwadze powyższe, roszczenia
Pozwany ma obowiązek wykazać, że uzy-
w art. 23 i 24 Kodeksu Cywilnego.
służące ochronie wizerunku można konstru-
trzebnych do usunięcia skutków naru-
wyłączność decydowania o możliwości za-
właścicielowi
kwencje naruszenia prawa do wizerunku.
całości problematyki. Wizerunek podlega
nasza akcja promocyjna już trwa.
koniecznością dopełnienia czynności po-
szenia
przesłanek: naruszenia dobra osobistego
Wskazane przepisy nie wyczerpują jednak
niania zdjęcia, co może narazić nas
wizerunek jest zobowiązany wykazać, iż
i Prawach Pokrewnych. Dodatkowo art. 78 wyżej przytoczonej ustawy reguluje konse-
40 | PRAWO W EVENTACH
ować zarówno w oparciu o przepisy KC jak
zakresu nie może być jednak domniemane. skał zgodę uprawnionego na rozpowszech-
(np.
złożenie
publicznego
oświadczenia o określonej treści i formie, czasopism czy pocztówek zawierających
wizerunek).
Natomiast w wypadku, w którym narusze-
nie prawa do wizerunku było nie tylko bez-
prawne ale i zawinione, tzn. mieliśmy pełną
świadomość możliwych konsekwencji, oso-
ba, której wizerunek udostępniliśmy, może
domagać się od nas m.in.: zapłaty
odszkodowania do wysokości
utraconych korzyści (odszkodowanie mo-
że być przyznane, jeżeli uprawniony wy-
każe, że na skutek naruszenia prawa do wizerunku poniósł straty lub też utracił
szansę ich uzyskania, a mógłby je osią-
www.meetingplanner.pl
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
gnąć, gdyby mu takiej szkody nie wyrzą-
dzono);
zapłaty zadośćuczynienia (w wypadku do-
znania krzywdy z powodu wykorzystania
czyjegoś wizerunku bez wymaganego
zezwolenia. Przyznana w takim wypadku kwota pieniężna ma być odpowiednia,
tzn. odpowiadająca wielkości doznanej
krzywdy;
go pojęcia. Ustalenie okoliczności, czy dany
uprawnionego nie może zostać przez nas
wszechnie znanej, będzie więc każdorazowo
zgodę na publikację zdjęcia osoby na naszej
wizerunek jest wizerunkiem osoby po-
zależne od konkretnego przypadku jego rozpowszechnienia.
nadinterpretowana. Jeżeli np. uzyskamy
UWAGA
stronie internetowej, bezprawne będzie
Kwestia udostępniania wizerunku, może być zarówno idealnym narzędziem marketingowym, jak też przyczyną żmudnych sporów. Jak w większości wypadków tak i w tym najpewniejszą formą zabezpieczenia jest podpisanie profesjonalnie przygotowanej umowy.
umieszczenie tego zdjęcia w wersji druko-
wanej materiału promocyjnego, chyba, że
FORMY I TREŚĆ UDZIELANIA ZGODY NA UDOSTĘPNIANIE WIZERUNKU
uzyskamy kolejną zgodę.
nianie wizerunku może mieć dowolną
jąc np. stosowne kary umowne, bądź
Możemy ponadto zabezpieczyć się na wy-
Zasadniczo zezwolenie na rozpowszech-
padek odwołania udzielonej zgody, ustala-
na wskazany przez uprawnionego cel spo-
formę – w tym ustną, warto jednak stoso-
dochodzić naprawienia szkody z tytułu nie-
Warto pamiętać, iż roszczenie niemajątko-
semną.
zapłaty
określonej
sumy
pieniężnej
łeczny.
we można zgłaszać jednocześnie z roszcze-
wać, kiedy tylko to jest możliwe, formę piOsoba przedstawiona na fotografii może
niami majątkowymi. Spośród roszczeń
dowolnie dysponować prawem do wykorzy-
łącznie odszkodowania i zadośćuczynienia
przedstawiających osoby, których wizeru-
majątkowych natomiast można dochodzić albo odszkodowania i zapłaty określonej su-
my pieniężnej na wskazany przez uprawnio-
nego cel społeczny.
UŻYCIE WIZERUNKU NIEBĘDĄCE DZIAŁANIEM BEZPRAWNYM
Ograniczenia prawa do wizerunku zostały
wymienione w art. 81 Pr Aut. Rozpowszech-
stania wizerunku. Dotyczy to fotografii nek jest chroniony, a jego rozpowszechnia-
nie wymaga zezwolenia. Osoba, której wizerunek jest chroniony, może też wska-
zać miejsce, w którym fotografia może być
wykorzystana
(np.
strona
do możliwości i warunków rozpowszech-
niania;
jeżeli mamy do czynienia z osobą po-
wszechnie znaną, a zdjęcia wykonano
może dowolnie zastrzec zakres czasowy wy-
akceptację regulaminu wydarzenia odno-
szącego się wyraźnie do tej kwestii.
Zgoda musi być przy tym jednoznaczna i świadoma.
ności dochodzenia odszkodowań wystarczy stanie wizerunku dodać klauzulę odszkodonałoży na osobę, której wizerunek udostęp-
niamy, karę umowną. Wysokość kary po-
winna
zostać
określona
odpowiednio
wysoko, aby zniechęcała do takich zacho-
wań.
Natomiast w przypadku, w którym zgoda
została wyrażona, jednak wykorzystanie dobra osobiste osoby przedstawianej na fo-
przede
wszechniał wizerunek. Jeżeli zdjęciu będzie
www.meetingplanner.pl
długotrwałych sporów sądowych i koniecz-
wszystkim określić właśnie pole eksploatacji
powinniśmy
publiczna impreza.
Ustawa nie wprowadza bowiem definicji te-
przez
wizerunku ma miejsce na polach innych,
wizerunku
wizerunku. Innymi słowy wskazać, kto,
wość, kogo należy uznawać za taką osobę.
odszkodowawczych
Na etapie uzyskiwania zgody na udostęp-
osoby stanowiącej jedynie szczegół cało-
wszechnie znana” może wystąpić wątpli-
konsekwencji
wawczą, która w wypadku wycofania zgody
wiadomości e-mail
nianie
W odniesieniu do terminu „osoba po-
i dokonał ustalonej zapłaty), wycofanie
jednostronne odrębne oświadczenie
społecznych i zawodowych,
ści, takiej jak zgromadzenie, krajobraz,
wykraczał poza ustalone pola eksploatacji
w umowie regulującej zgodę na wykorzy-
ZAKRES EKSPLOATACJI WIZERUNKU
jeżeli mamy od czynienia z wizerunkiem
zgody od osoby widniejącej na zdjęciu (nie
Za formę pisemną uznaje się m.in.:
w związku z pełnieniem przez nią funkcji
publicznych, w szczególności politycznych,
W sytuacji, w której podmiot udostępnia-
jący wizerunek, nie nadużywał otrzymanej
wycofującego. Aby uniknąć niejasności,
klauzulę włączoną do umowy
dokonane żadne wyraźne zastrzeżenie co
acji jest jednak powód takiej decyzji.
sce korzystania z wizerunku. Dodatkowo
czy ulotka reklamowa) jako wyłączne miej-
jeżeli osoba, której wizerunek chcemy
umówioną zapłatę, a nie zostało przez nią
ku, może ją odwołać. Ważny w takiej sytu-
zgody powinno łączyć się z poniesieniem
nianie wizerunku nie wymaga zezwolenia rozpowszechnić otrzymała za pozowanie
W praktyce każda osoba, która wcześniej
udzieliła zgody na wykorzystanie wizerun-
internetowa
korzystania wizerunku.
osoby na nim przedstawionej:
należytego wykonania zobowiązania.
niż umówione, lub w sposób naruszający tografii, odwołanie owej zgody będzie wią-
gdzie, w jaki sposób i kiedy będzie rozpo-
zało się z naruszeniem warunków umowy,
towarzyszył komentarz, powinniśmy jego
roszczenia o zapłatę dodatkowego wyna-
treść także uzgodnić z osobą przedstawianą
na fotografii.
Pamiętajmy, że zgoda udzielona przez
a udzielający zgody będzie miał prawo
grodzenia. Jeżeli naruszenie warunków umowy naruszy dobra osobiste udzielają-
cego – również o zadośćuczynienie.
PRAWO W EVENTACH | 41
§ PODATKI
PODATKOWE KWESTIE ORGANIZACJI EVENTU – UMOWA SPONSORINGU Organizator eventu, podejmując decyzję o zawarciu umowy sponsoringu, powinien pamiętać o dokonaniu prawidłowego rozliczenia podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług związanych z czynnościami wykonywanymi w ramach zawartej umowy. Zgodnie z wykładnią prezentowaną przez
organy administracji podatkowej sponsoring
Czy sponsorowanie wydarzenia rodzi obowiązek podatkowy? Od czego uzależnione są skutki podatkowe sponsoringu? Czym jest umowa sponsoringu właściwego? Kiedy organizator eventu ma obowiązek wykazania przychodu z działalności sponsoringowej? Kiedy wydatki poniesione w związku z realizacją umowy sponsoringu mogą być zaliczone do kosztów?
od podmiotu sponsorowanego, jak i również
W
ustawie
o
podatku
dochodowym
od osób prawnych (dalej: updop) nie zde-
dla celów podatkowych jest definiowany ja-
może mieć charakter jednostronny.
finiowano pojęcia przychodu, jednakże
niu pozytywnego obrazu sponsorowanego
wych potwierdzonym również przez sądow-
wskazał przykłady przysporzeń zaliczanych
ko „forma promocji, polegająca na skojarze-
Zgodnie ze stanowiskiem organów skarbo-
ze sponsorem, którego znak towarzyszy im-
nictwo administracyjne, w sytuacji gdy
by lub instytucji. Sponsoring uznawany jest
je, że w zamian za przekazanie określonych
prezom lub działaniom sponsorowanej oso-
za formę reklamy, której przedmiotem jest
umowa zawarta między stronami przewidu-
środków pieniężnych, sponsor otrzyma
firma i jej produkty. Sponsorowanie ma tak-
od podmiotu sponsorowanego ekwiwalent-
i popularyzować jej nazwę na rynku. Zwięk-
klamowym (reklamowania nazwy sponsora,
że kształtować pozytywny wizerunek firmy
szenie popularności firmy może mieć wpływ na wzrost uzyskiwanych przez nią przycho-
dów” (tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej
w Warszawie w interpretacji indywidualnej
z dnia 10 grudnia 2010 r., nr IPPB5/423-
623/10-2/AS).
Na potrzeby niniejszego opracowania,
sponsoring może być określany, jako umowa
polegająca na wzajemnych świadczeniach,
ustawodawca w art. 12 ust. 1-9 updop do tej kategorii.
Zgodnie z treścią niniejszego przepisu
przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym rów-
nież różnice kursowe. Przychodem są więc
ne świadczenie wzajemne o charakterze re-
wszelkie przysporzenia o charakterze trwa-
logo, marki, prowadzonej działalności), to
kowym.
mamy do czynienia z tzw. umową sponsoringu właściwego, który jest w istocie odpłat-
nym nabyciem usług reklamowych przez sponsora. To właśnie wspomniana ekwiwalentność
odróżnia
umowę
sponsoringu
łym, rzeczywiście otrzymane w roku podatMając na uwadze powyższe, uznać należy,
że co do zasady przychodem po stronie or-
ganizatora będzie każda wartość wchodząca do jego majątku, powiększająca jego akty-
wa, mająca definitywny charakter i którą
od umowy darowizny. Tym samym, celem
może on rozporządzać jak własną.
kowego istotne jest, aby z treści umowy
od osób fizycznych (dalej: updof) stanowią
zmaksymalizowania bezpieczeństwa podat-
Przepisy ustawy o podatku dochodowym
sponsoringu opierającej się na ekwiwalent-
natomiast, że za przychód z pozarolniczej
wych czy promocyjnych w zamian za możli-
na wartość i rodzaj wzajemnych świadczeń.
należne, choćby nie zostały faktycznie otrzy-
organizowanych eventów.
PODATEK DOCHODOWY
towarów, udzielonych bonifikat i skont. U po-
datkowe sponsoringu są w głównej mierze
na organizację eventu stanowią dla organi-
czącego strony. Sponsoring może wiązać się
przychód podatkowy.
na podstawie której sponsor zobowiązuje się
zapewnić finansowanie wydarzeń reklamo-
wość reklamy własnej działalności podczas Na wstępie należy zaznaczyć, iż skutki po-
uzależnione od treści stosunku prawnego łą-
42 | PRAWO W EVENTACH
z otrzymywaniem świadczeń wzajemnych
nych świadczeniach stron, wynikała dokład-
Środki finansowe uzyskane od sponsora
zatora, jako podmiotu sponsorowanego,
działalności gospodarczej uważa się kwoty
mane, po wyłączeniu wartości zwróconych datników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towa-
rów i usług za przychód z tej sprzedaży uwa-
ża się przychód pomniejszony o należny
www.meetingplanner.pl
PODATKI
podatek od towarów i usług.
kiej usługi do kosztów uzyskania przycho-
Należy zwrócić uwagę, iż zgodnie ze sta-
Tym samym organizator eventu, który
dów. Zgodnie z zasadami wynikającymi
nowiskiem organów podatkowych do kosz-
UWAGA
za otrzymane świadczenie zobowiązuje się
przychodów są koszty poniesione w celu
zostać zaliczone wyłącznie wydatki poniesio-
mocję oraz reklamowanie sponsora, ma
albo zabezpieczenia źródła przychodów,
łalności. Przychód ten oraz data jego uzy-
w art. 16 ust. 1 updop.
Organizator eventu, który zgodnie z umową sponsoringu w zamian za otrzymane świadczenie zobowiązuje się do wykonania usług mających na celu promocję oraz reklamowanie sponsora, ma obowiązek wykazania przychodu z tej działalności.
zgodnie z umową sponsoringu w zamian
do wykonania usług mających na celu proobowiązek wykazania przychodu z tej dzia-
skania powstaje według zasad ogólnych
z art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania
osiągnięcia przychodów lub zachowania
z
wyjątkiem
kosztów
wymienionych
wydatki mogły być zaliczone do kosztów, tj.:
sponsoringu podlegają opodatkowaniu po-
o updop oraz w art. 14 ustawy o updof.
wydatek musi zostać poniesiony w ściśle
prowadzi działalności gospodarczą, a usługa reklamowa została wykonana w ramach tej działalności, to ma on obowiązek rozpozna-
nia przychodu z tej działalności.
KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW
Organizator eventu, który wykonuje usłu-
gę reklamową w ramach prowadzonej dzia-
łalności gospodarczej, ma prawo zaliczenia
wydatków związanych z wykonywaniem ta-
określonym przez ustawę celu, tzn. w ce-
lu osiągnięcia przychodów lub zachowania
sponsoringu właściwego Odpłatne nabycie usług reklamowych przez sponsora – umowa zawarta między stronami przewiduje, że w zamian za przekazanie określonych środków pieniężnych, sponsor otrzyma od podmiotu sponsorowanego ekwiwalentne świadczenie wzajemne o charakterze reklamowym (reklamowanie nazwy sponsora, logo, marki, prowadzonej działalności). Przychody
Środki finansowe uzyskane od sponsora na organizację eventu stanowią dla organizatora, jako podmiotu sponsorowanego przychód podatkowy. Przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przychodem są więc wszelkie przysporzenia o charakterze trwałym, rzeczywiście otrzymane w roku podatkowym. Przychodem po stronie organizatora będzie każda wartość wchodząca do jego majątku, powięk-
www.meetingplanner.pl
Czynności związane z wykonaniem umowy
datkiem od towarów i usług, jako świadczenie usługi reklamowej.
Zgodnie z art. 5. ust. 1 pkt 1 ustawy o po-
albo zabezpieczenia źródła przychodów;
datku od towarów i usług (dalej: ustawa
podatnika danym wydatkiem, tzn. wyda-
dostawa towarów i odpłatne świadczenie
musi dojść do definitywnego obciążenia
tek nie może być wyłącznie hipotetyczny;
wydatek nie może być ujęty w enumera-
tywnym wyliczeniu kosztów negatywnych, tj. wydatków niestanowiących kosztów
w rozliczeniach podatkowym na gruncie podatku dochodowego.
WARTO PAMIĘTAĆ SPONSORING I WYNIKAJĄCE Z TEGO TYTUŁU KWESTIE PODATKOWE Umowa
gu i prawidłowo udokumentowane.
OBOWIĄZKI PODATKOWE W PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG
we elementy, które muszą wystąpić, aby
Innymi słowy, jeżeli organizator eventu
ne w związku z realizacją umowy sponsorin-
Ustawodawca wskazuje na trzy podstawo-
określonych w ustawach o podatku docho-
dowym, odpowiednio w art. 12 ustawy
tów uzyskania przychodów będą mogły
o VAT) opodatkowaniu podlegają: odpłatna usług na terytorium kraju.
W świetle obowiązujących przepisów, je-
żeli organizator eventu, jako podmiot spon-
sorowany jest czynnym podatnikiem VAT,
to zawierając ze sponsorem umowę, w której zobowiązuje się do wykonania usługi reklamowej
na
rzecz
sponsora,
musi
pamiętać, aby udokumentować tę czynność fakturą i odprowadzić należny poda-
tek do urzędu skarbowego.
Oczywiście umowa sponsoringu będzie
szająca jego aktywa, mająca definitywny charakter i którą może on rozporządzać jak własną.
opodatkowana podatkiem od towarów
Co
tu nie korzysta ze zwolnienia podmiotowe-
może zostać zaliczone do kosztów? Ustawodawca wskazuje na trzy podstawowe elementy, które muszą wystąpić, aby wydatki organizatora eventu, który wykonuje usługę reklamową w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mogły zostać zaliczone do kosztów, tj.: – wydatek musi zostać poniesiony w ściśle określonym przez ustawę celu, tzn. w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów; – musi dojść do definitywnego obciążenia podatnika danym wydatkiem, tzn. wydatek nie może być wyłącznie hipotetyczny; – wydatek nie może być ujęty w enumeratywnym wyliczeniu kosztów negatywnych, tj. wydatków niestanowiących kosztów w rozliczeniach podatkowym na gruncie podatku dochodowego.
i usług przy założeniu, że organizator even-
go z podatku na podstawie art. 113 ustawy o VAT (zgodnie z którym zwalnia się od po-
datku sprzedaż dokonywaną przez podatni-
ków, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku po-
datkowym kwoty 150 000 zł). Obowiązek
podatkowy
powstanie
na
zasadach ogólnych określonych w art. 19a ustawy o VAT, tj. z chwilą wykonania usłu-
gi reklamowej na rzecz sponsora, jednakże z zastrzeżeniem, że w przypadku otrzyma-
nia całości lub części zapłaty przed wyko-
naniem
usługi
obowiązek
podatkowy
powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
PRAWO W EVENTACH | 43
§ PODATKI
OPODATKOWANIE IMPREZ MOTYWACYJNYCH DLA PRACOWNIKÓW Czy i kiedy pracownik wyróżniony przez swojego pracodawcę nagrodą w postaci podróży powinien pamiętać o obowiązkach wynikających z przepisów prawa podatkowego. Jak sklasyfikować nagrody uzyskiwane przez pracowników z tytuł udziału w programach motywacyjnych i konkursach będących wsparciem sprzedaży. Aby zachęcić swoich pracowników do efek-
tywniejszej pracy, wielu przedsiębiorców
Czy nagrody dla pracowników nakładają na nich obowiązek podatkowy? Czy działania i programy motywacyjne muszą być utożsamiane z konkursem? Czy program motywacyjny to sprzedaż premiowa? Kiedy nagroda w programie motywacyjnym jest wygraną w konkursie? Kim są beneficjenci programów motywacyjnych? Jakie są obowiązki podatkowe w momencie wypłaty nagród?
wprowadza różnego rodzaju programy mo-
we i sądy administracyjne, co niestety rów-
dzi do oczekiwanych efektów, w tym korzy-
ści zarówno dla uczestnika programu, jak i jego organizatora. Celem wdrożenia pro-
tywacyjne. Często stanowią one część więk-
nież nie rozwiewa wszystkich wątpliwości.
gramu jest przede wszystkim motywowanie
których zwieńczeniem jest np. nagroda
dowym od osób fizycznych nie zdefiniował
pracowników kontrahentów) do efektywniej-
ników.
przepisów Kodeksu cywilnego konkurs jest
gnięcie zysku finansowego.
za określoną czynność lub jej zaniechanie
motywacyjny najczęściej opracowywany
rzeczone warunki, z określonym terminem
nieniem indywidualnych potrzeb kontrahen-
szej całości procesu wsparcia sprzedaży, w postaci podróży dla najlepszych pracow-
Celem niniejszego artykułu jest próba
kwalifikacji nagród uzyskiwanych przez pra-
Ustawodawca w ustawie o podatku docho-
pojęcia
konkursu.
publicznym
Zgodnie
przyrzeczeniem
z
treścią
nagrody
cowników z tytułu udziału w programach
lub za najlepszy rezultat, spełniające przy-
widzenia obowiązujących przepisów prawa
ubiegania się o przyrzeczoną nagrodę.
motywacyjnych jako przychodów z punktu podatkowego.
W powszechnym rozumieniu natomiast kon-
kurs to postępowanie mające na celu wyło-
KONKURS A IMPREZA MOTYWACYJNA
grupy najlepszych uczestników spełniają-
sprzedaży są często określane konkursami,
ma również strona formalna organizowane-
wień regulaminu wypłacane są uczestnikom
jego uczestników (w tym pracowników bądź szych działań mających na celu m.in. osią-
Jak wskazują organy podatkowe, program
jest dla konkretnego podmiotu, z uwzględta,
branży,
zatrudnionego
personelu,
a także kultury organizacyjnej zlecającego. Stosowanie odpowiedniego systemu moty-
nienie zwycięzcy (zwycięzców) spośród
wacyjnego wymaga znajomości potrzeb
cych określone kryteria. Istotne znaczenie
cych wartością nagród.
go przedsięwzięcia. Niezbędnym jest bo-
wiem opracowanie regulaminu, w którym
DECYDUJE CHARAKTERYSTYKA W REGULAMINIE
nego wyjazdu. W takiej sytuacji, niejedno-
wienia, w tym nazwa, organizator, osoby
podatkowe w wydanych ostatnio interpre-
na gruncie przepisów prawa podatkowego
łonienia zwycięzców i wypłaty nagród.
W praktyce, organizowane akcje wsparcia
w ramach których na podstawie postano-
nagrody np. w formie podróży lub zagranicz-
krotnie pojawiają się wątpliwości, czy
świadczenia wypłacane uczestnikom mogą
określone zostaną najważniejsze postanouprawnione, jako uczestnicy oraz proces wy-
tacjach przepisów prawa podatkowego wskazują, że wypłata nagrody stanowiącej
w głównej mierze na zmobilizowanie uczest-
wana jako nagroda wygrana w konkursie.
wyjazdów motywacyjnych dla pracowników
ników programu do poniesienia wysiłku, któ-
sów prawa. Wobec powyższego, niejedno-
Należy jednak zwrócić uwagę, że organy
zwieńczenie udziału w programie motywa-
wane jako przedsięwzięcia ukierunkowane
nie wynika wprost z obowiązujących przepi-
i oczekiwań pracowników oraz praw rządzą-
Programy motywacyjne są na ogół definio-
stanowić wygraną w konkursie. Kwestia do-
tycząca skutków podatkowych finansowania
44 | PRAWO W EVENTACH
krotnie należy odwoływać się do wykładni
przepisów dokonanej przez organy podatko-
ry wraz z połączeniem z indywidualnymi
umiejętnościami oraz warunkami doprowa-
cyjnym nie zawsze powinna być kwalifiko-
Tak uznał m.in. minister finansów w inter-
pretacji indywidualnej z dnia 29 lutego
2012 r., nr DD3/033/7/MCA/12/PK-39, do-
www.meetingplanner.pl
PODATKI
tyczącej nagród wypłacanych w formie voucherów wycieczkowych.
Zgodnie z zaprezentowanym w niniejszej
interpretacji stanowiskiem, uzyskana przez
nych nagrodą), to taka nagroda nie będzie świadczeniem związanym ze sprzedażą pre-
miową.
nie precyzuje, w jaki sposób określać do-
nagrody adresowane są do pracowników na-
czy przychodem ma być wartość usług
zowanej akcji wsparcia sprzedaży, w której
lecz związana jest z osiągnięciem najlep-
bywcy, nie można uznać za sprzedaż premio-
szych rezultatów w zorganizowanym przez wnioskodawcę na zlecenie klienta przedsię-
wzięciu. Celem konkursu, w odróżnieniu od programu motywacyjnego, nie jest moty-
wowanie jego uczestnika do efektywniejszej
pracy, poprawy jej wyników oraz osiągnięcia określonych zysków przez organizatora konkursu.
Tym samym, działania i programy moty-
wacyjne nie zawsze mogą być utożsamiane z konkursem, nawet w sytuacji, gdy pomię-
wą, gdyż nagrody przyznawane w ramach
takiej sprzedaży powinny być z nią ściśle
związane i dotyczyć jedynie stron zawiera-
nej umowy sprzedaży, a nie osób je repre-
cyjny
wypełnia
znamiona
konkursu
to zasadnym jest opodatkowanie otrzymy-
programu motywacyjnego przychodu i jego
Zgodnie z postanowieniami ustawy o po-
wym jest uzależniona m.in. od tego, kto bę-
nych w konkursach, grach i zakładach wza-
od dochodów (przychodów) z tytułu wygra-
do celów podatkowych analizy poszczegól-
jemnych
rozważyć przede wszystkim postanowienia
stwie członkowskim Unii Europejskiej lub
uwzględnieniem jego charakterystyki (cechy
lub
nagród
związanych
ze
sprzedażą premiową, uzyskanych w pań-
innym państwie należącym do Europejskie-
go Obszaru Gospodarczego pobiera się
zryczałtowany podatek dochodowy w wyso-
rywalizacji, motywacja pracowników), nazwy
kości 10 proc. wygranej lub nagrody.
mi z najbardziej istotnych elementów, mo-
wypłacający nagrody, jako płatnik jest zo-
niej kwalifikacji programów motywacyjnych
ści 10 proc. przychodu od uzyskanej
i sposobu organizacji. Wydaje się, że jedny-
gących mieć wpływ na dokonanie odpowiedbędą również postanowienia obowiązujące-
go regulaminu w zakresie określonego kręgu uczestników konkursu, metody wyłonienia zwycięzców i sposobu wypłacanych nagród.
PROGRAM MOTYWACYJNY TO NIE SPRZEDAŻ PREMIOWA
Warto wskazać, że jeśli w ramach progra-
mu motywacyjnego prawo do otrzymania nagrody będzie przysługiwać pracownikowi kontrahenta (czyli osobie, która nie dokony-
wała nabycia towarów lub usług premiowa-
www.meetingplanner.pl
Kwestia powstania po stronie uczestnika
wanych świadczeń, jako wygranych w kon-
Mając na uwadze powyższe, dokonując
programu motywacyjnego, ze szczególnym
cydująca powinna być wartość świadczenia
określona przez organizatora w regulaminie
ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW U BENEFICJENTÓW PROGRAMÓW MOTYWACYJNYCH
W sytuacji, gdy dany program motywa-
datku dochodowym od osób fizycznych
konkretnej umowy w sprawie organizacji
w konkretnym regulaminie konkursu. W li-
teraturze prezentowany jest pogląd, że de-
WYGRANA W KONKURSIE
zacja, czy współzawodnictwo w celu osią-
nych programów wsparcia sprzedaży, należy
w cenie zakupu, czy też wartość określona
konkursu.
kursie.
gnięcia najlepszego rezultatu.
chód z wygranej. Nie jest wobec tego jasne,
zentujących.
dzy jego uczestnikami występują elementy dla konkursu charakterystyczne, np. rywali-
W tym miejscu należy wskazać, że ustawa
Jak wskazują organy podatkowe, zorgani-
uczestników programu motywacyjnego na-
groda nie stanowi wygranej w konkursie,
siedziby lub miejsca prowadzenia działal-
ności płatnika.
W takiej sytuacji organizator konkursu,
właściwej kwalifikacji w podatku dochododzie jego beneficjentem.
Z uwagi na powyższe można rozróżnić kil-
ka głównych grup uczestników, które mogą
być beneficjentami imprez motywacyjnych
organizowanych przez wyspecjalizowane podmioty na zlecenie ich klientów:
pracownicy klienta-zleceniodawcy, jako
osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej,
współpracownicy klienta-zleceniodawcy,
jako osoby fizyczne prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą,
bowiązany do poboru podatku w wysoko-
pracownicy organizatora programu moty-
nagrody oraz jego odprowadzenia w termi-
Z pierwszym przypadkiem mamy najczę-
wacyjnego.
nie do 20. dnia miesiąca następującego
ściej do czynienia, gdy program motywa-
na konto właściwego urzędu skarbowego,
zewnętrzny specjalizujący się w organiza-
Na płatniku ciążą również określone
pracownicy jego kontrahentów, na rzecz
po miesiącu, w którym pobrano podatek według miejsca siedziby płatnika.
obowiązki informacyjne, tj. sporządzenie deklaracji PIT-8AR, którą należy złożyć
w terminie do końca stycznia roku nastę-
cyjny jest realizowany przez podmiot cji takich programów, a beneficjentami są których usługa jest wykonywana.
Organizator programów wsparcia sprze-
daży wypłacający nagrody (np. organizu-
pującego po roku podatkowym. Urzędem
jący wyjazdy motywacyjne) powinien mieć
cji jest urząd skarbowy właściwy według
stanowiła przychód u ich odbiorców.
właściwym do złożenia niniejszej deklara-
na uwadze, że wartość tych nagród będzie
PRAWO W EVENTACH | 45
PODATKI
Natomiast kwestia tego, kto i w jaki spo-
go rodzaju wypłaty i świadczenia skutkują-
czeń,
majątkowego, mające swoje źródło w łą-
sób zostanie beneficjentem tych świadwpływa
na
zasady
rozliczania
przychodu uzyskanego z tego tytułu.
Okoliczność ta nie jest obojętna również
z punktu widzenia organizatora (realizato-
uzyska realną korzyść od pracodawcy
datku dochodowym od osób fizycznych przychodem są otrzymane lub pozostawio-
ne do dyspozycji podatnika w roku kalen-
Organizator programów wsparcia sprzedaży wypłacający nagrody (np. organizujący wyjazdy motywacyjne) powinien mieć na uwadze, że wartość tych nagród będzie stanowiła przychód u ich odbiorców. Natomiast kwestia tego, kto i w jaki sposób zostanie beneficjentem tych świadczeń, wpływa na zasady rozliczania przychodu uzyskanego z tego tytułu.
darzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody z innych źródeł uznaje się
między innymi nagrody i inne nieodpłatne
świadczenia stanowiące przychód na grun-
cie
podatku
dochodowego.
Przychód
w każdym przypadku kiedy pracownik
(w ramach łączącego ich stosunku) powstanie dodatkowy przychód.
OBOWIĄZKI PODATKOWE W MOMENCIE WYPŁATY NAGRÓD Przychód z innych źródeł
Jak już wspomniano powyżej, organy ad-
zany wobec tego beneficjent nagrody w ter-
w terminie rocznych rozliczeń w podatku
dochodowym). Innymi słowy, gdy przyjdzie czas rozliczeń podatkowych pracownik bę-
dzie musiał pamiętać także o otrzymanych nagrodach z tytułu uczestnictwa w progra-
mach motywacyjnych i uwzględnić w rozliczeniu
rocznym
dane
z
otrzymanej
informacji o przychodach z innych źródeł.
Z kolei obowiązkiem organizatora pro-
gramu motywacyjnego, z tytułu wydania
ministracji podatkowej w interpretacjach
nagrody takiej osobie, będzie sporządze-
wisko, zgodnie z którym nagrody otrzymy-
przychodu na formularzu PIT-8C. Taki do-
indywidualnych prezentują również stanowane
przez
uczestników
programów
motywacyjnych będących osobami fizycz-
nie informacji o wysokości uzyskanego
kument musi być przekazany odbiorcy na-
grody i przesłany do urzędu skarbowego
nymi nieprowadzącymi działalności gospo-
właściwego według miejsca zamieszkania
lub pozostawienia do jego dyspozycji
(klientów) nie zawsze będą mogły być
przekazać niniejszą informację do końca
Za przychody ze stosunku pracy uważa
granych w konkursie. Z treści wydanych
z innych źródeł po stronie podatnika po-
wstanie zatem w momencie otrzymania określonego świadczenia.
darczej, tj. pracowników kontrahentów
kwalifikowane jako przychody z tytułu wy-
się natomiast wszelkiego rodzaju wypłaty
interpretacji wynika, że jeżeli program mo-
czeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez
premiową i nie spełnia warunków konkur-
pieniężne oraz wartość pieniężną świad-
względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.W szczególności są to wy-
nagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia
w zamian za udział w programie motywa-
uczestnictwa w tym programie powinna
zostać zakwalifikowana jako przychód z in-
korzystany urlop i wszelkie inne kwoty
W takiej sytuacji, pracownik kontrahenta,
niezależnie od tego, czy ich wysokość zo-
w postaci np. udziału w wycieczce musi pa-
nia pieniężne ponoszone za pracownika,
nie. Organizator przekazujący nagrody nie
świadczeń lub świadczeń częściowo od-
nika i nie ma obowiązku pobrania zaliczki
płatnych.
Użyty powyżej zwrot „w szczególności”
oznacza, że wymienione kategorie przy-
pracy
pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym, każde świadczenie pracow-
stanowiło wygranej w konkursie będzie
na podatek.
Przychód uzyskany przez pracownika
z tego tytułu nie będzie podlegał opodat-
opodatkowaniu na zasadach ogólnych
stosunku
podlegały zwolnieniu z podatku dochodo-
wego, na mocy postanowień art. 21 ust. 1
występuje bowiem w tej sytuacji w roli płat-
i stosunków pokrewnych są więc wszelkie-
ze
cyjnym (niebędącym konkursem) nie będą
nika będące nagrodą otrzymaną w ramach
kowaniu zryczałtowanym podatkiem do-
Przychodem
nieprowadzące działalności gospodarczej
miętać, żeby rozliczyć podatek samodziel-
chodów zostały podane jedynie przykłado-
wo.
Na marginesie, warto zaznaczyć, że
nagrody o wartości nieprzekraczającej
su to nagroda (świadczenie) z tytułu
który otrzymał od organizatora nagrodę
jak również wartość innych nieodpłatnych
lutego następnego roku podatkowego.
760 zł, uzyskiwane przez osoby fizyczne
za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju
stała z góry ustalona, a ponadto świadcze-
beneficjenta. Organizator ma obowiązek
tywacyjny nie jest uznawany za sprzedaż
nych źródeł.
dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewy-
46 | PRAWO W EVENTACH
Tak szeroko zdefiniowane przez ustawo-
minie do 30 kwietnia następnego roku (tj.
ku pracy lub stosunku pokrewnym.
podatkowe nakładają określone obowiązki Zgodnie z postanowieniami ustawy o po-
Do obliczenia i uregulowania podatku
czącym pracownika z pracodawcą stosun-
dawcę pojęcie przychodu wskazuje, że
w zakresie rozliczenia tych przychodów.
datkowej.
w odpowiedniej wysokości będzie zobowią-
ra programu motywacyjnego), na którego,
w związku z wydaniem nagród, przepisy
UWAGA
ce u podatnika powstaniem przysporzenia
przy zastosowaniu obowiązującej skali po-
chodowym w wysokości 10 proc., lecz
programu motywacyjnego, które nie będzie podlegało opodatkowaniu, jako dochód z innych źródeł.
Przychód z pozarolniczej działalności go-
spodarczej
Idąc dalej, w praktyce organizowane są
również programy motywacyjne, których
beneficjentami – na mocy postanowień re-
www.meetingplanner.pl
PODATKI
zaliczki na podatek dochodowy w odpo-
wiedniej wysokości.
DEFINICJE PROGRAMY MOTYWACYJNE, PROGRAMY WSPARCIA SPRZEDAŻY – CHARAKTERYSTYKA, CELE, KONSEKWENCJE Definicja
i zakres Programy motywacyjne – przedsięwzięcia ukierunkowane w głównej mierze na zmobilizowanie uczestników do poniesienia wysiłku, który wraz z połączeniem z indywidualnymi umiejętnościami oraz warunkami doprowadzi do oczekiwanych efektów, w tym korzyści zarówno uczestnika programu, jak i jego organizatora. Celem wdrożenia programu jest przede wszystkim motywowanie jego uczestników (w tym pracowników bądź pracowników kontrahentów) do efektywniejszych działań zmierzających do m.in. osiągnięcia zysku finansowego. Charakterystyka
Jak wskazują organy podatkowe, program motywacyjny najczęściej opracowywany jest dla konkretnego podmiotu, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb kontrahenta, branży, zatrudnionego personelu, a także kultury organizacyjnej zlecającego. Stosowanie odpowiedniego systemu motywacyjnego wymaga znajomości potrzeb i oczekiwań pracowników oraz praw rządzących wartością nagród. Celem konkursu, w odróżnieniu od programu motywacyjnego, nie jest motywowanie jego gulaminu – są wyłącznie osoby fizyczne samodzielnie prowadzące działalność go-
spodarczą (np. współpracownicy podmiotu wdrażającego program).
Zgodnie z aktualną wykładnią przepisów
prawa podatkowego prezentowaną przez
organy administracji podatkowej w wyda-
nych interpretacjach, nagrody wypłacane
przez organizatora programu motywacyj-
nego na rzecz uczestników, którzy prowa-
Przychód ze stosunku pracy
uczestnika do efektywniejszej pracy, poprawy jej wyników oraz osiągnięcia określonych zysków przez organizatora konkursu.
Podatki Organy podatkowe w wydanych ostatnio interpretacjach przepisów prawa podatkowego wskazują, że wypłata nagrody stanowiącej zwieńczenie udziału w programie motywacyjnym nie zawsze powinna być kwalifikowana jako nagroda wygrana w konkursie. Dokonując do celów podatkowych analizy poszczególnych programów wsparcia sprzedaży, należy rozważyć przede wszystkim postanowienia konkretnej umowy w sprawie organizacji programu motywacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem jego charakterystyki (cechy rywalizacji, motywacja pracowników), nazwy i sposobu organizacji. Jednymi z najbardziej istotnych elementów, mogących mieć wpływ na dokonanie odpowiedniej kwalifikacji programów motywacyjnych będą również postanowienia obowiązującego regulaminu w zakresie określonego kręgu uczestników konkursu, metody wyłonienia zwycięzców i sposobu wypłacenia nagród. wymaga jednakże, że zarówno organizo-
wany program motywacyjny, jak i otrzy-
mane
świadczenia
muszą
być
ściśle
związane z prowadzoną przez uczestni-
datku, a obowiązek rozliczeń podatkowych
ciąży bezpośrednio na przedsiębiorcy, jako
beneficjencie nagrody. Kluczowe z punktu
opodatkowane, tak jak pozostałe przycho-
moment otrzymania nieodpłatnego świad-
skali podatkowej, bądź podatkiem linio-
wym w wysokości 19 proc. Podkreślenia
www.meetingplanner.pl
stosunku pracy (według skali podatko-
wej).
Wartość
uwzględniona
nagrody
przez
powinna
pracodawcę
być
przy
obliczaniu miesięcznych zaliczek na poda-
tek dochodowy. Tym samym, powstanie po stronie pracownika przychodu z tytułu
uczestnictwa w wyjeździe motywacyjnym kwalifikowanego jako przychód ze stosunku pracy, będzie wymagało od pracodaw-
cy obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy (pod wa-
runkiem, że otrzymane świadczenie nie
będzie zwolnione od podatku dochodowego). Pracodawca będzie zobowiązany rów-
nież uwzględnić wartość otrzymanej przez
pracownika nagrody w informacji rocznej
PIT–11.
Mając na uwadze powyższe, uznanie – bądź
nie – konkretnego programu motywacyjne-
go za konkurs ma bezpośredni wpływ
na sposób opodatkowania nagrody otrzymywanej przez uczestnika.
Podsumowując należy wskazać, iż dokonu-
przez pracowników w ramach programu mo-
widłowe zaewidencjonowanie i rozliczenie.
ności, tj. na zasadach ogólnych – według
stać opodatkowane tak jak przychody ze
płacający nagrody nie jest płatnikiem po-
W niniejszym przypadku organizator wy-
o podatku dochodowym od osób fizycz-
dy uzyskane z tytułu prowadzonej działal-
zane ze świadczeniem pracy powinny zo-
ków działalnością gospodarczą.
widzenia uczestnika, jest właściwe rozpo-
nych, powinny – co do zasady – zostać
przez pracowników od pracodawcy i zwią-
jąc do celów podatkowych próby kwalifikacji
dzą pozarolniczą działalność gospodarczą,
w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy
Nagrody otrzymane z tytułu udziału
w programie motywacyjnym bezpośrednio
przychodu z tytułu nagród otrzymywanych tywacyjnego (np. w postaci podróży) nale-
ży mieć na uwadze konkretne zapisy
umowy o realizację programu oraz posta-
nowienia regulaminu. Przede wszystkim
znanie przychodu, co pozwoli na jego pra-
należy zwrócić uwagę na kwestie dotyczą-
Momentem powstania przychodu będzie
ty wygranych, kręgu osób mogących
czenia, tj. dzień uzyskania przysporzenia
snym uwzględnieniu specyfiki i charakteru
majątkowego. Podatnik-beneficjent będzie zobowiązany również do obliczenia i wpła-
cenia w ciągu roku podatkowego należnej
ce sposobu finansowania nagród i wypła-
wziąć udział w konkursie przy jednocze-
konkretnego programu pod kątem m.in.
elementów rywalizacji i działań motywa-
cyjnych.
PRAWO W EVENTACH | 47
§ PODATKI
OBOWIĄZKI ORGANIZATORA EVENTÓW NA GRUNCIE USTAWY O PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG Organizator, prowadząc działalność gospodarczą, której przedmiotem jest organizacja różnego rodzaju eventów do celów prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług musi właściwe określić moment powstania obowiązku podatkowego oraz stawkę podatku, a także ustalić, czy świadczone usługi mogą być zakwalifikowane jako turystyczne. W świetle obowiązujących przepisów w od-
kwoty, zgodnie z treścią art. 19a ust. 8 usta-
świadczonych odpłatnie na rzecz podmiotów
W tym miejscu warto podkreślić, iż na
niesieniu do usług organizacji eventów
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy? Czy otrzymanie zaliczki lub przedpłaty rodzi obowiązek podatkowy? Czy moment powstania obowiązku podatkowego jest powiązany z datą wystawienia faktury?
trzecich uznać należy, że niniejsze czynności
gruncie obecnie obowiązujących przepisów
w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2014
go nie jest powiązany z datą wystawienia
są świadczeniem usług, o których mowa r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 z późn. zm.; da-
lej: ustawa o VAT), podlegającymi opodat-
kowaniu, według określonych zasad (stawki podatku, bądź zwolnienia), w zależności od przedmiotu konkretnej usługi.
MOMENT POWSTANIA OBOWIĄZKU PODATKOWEGO
Ogólna zasada wskazująca na moment po-
wstania obowiązku podatkowego została określona w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT,
faktury.
warów i usług przysługuje prawo do odlicze-
ROZLICZENIE PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG
w zakresie, w jakim towary i usługi są wyko-
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT
Podstawa opodatkowania
rzystywane do wykonywania czynności opo-
opodatkowania jest wszystko, co stanowi za-
prawo do obniżenia kwoty podatku należne-
W myśl art. 29a ustawy o VAT podstawą
płatę, którą dokonujący dostawy towarów
lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać
przysługuje
go o kwotę podatku naliczonego.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego
mi
nych przez podatnika towarów i usług po-
cy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanydotacjami,
subwencjami
i
innymi
mi bezpośredni wpływ na cenę towarów dopodatnika.
Powyżej wskazany przepis określa zasadę
ogólną odnoszącą się do podstawy opodat-
przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowią-
nia należnego od nabywcy, w kwocie,
otrzymania w odniesieniu do otrzymanej
podatnikowi
z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobior-
wy towaru lub wykonaniem usługi otrzyma-
zek podatkowy w VAT powstaje z chwilą jej
datkowanych,
powstaje w rozliczeniu za okres, w którym
starczanych lub usług świadczonych przez
no całość lub część zapłaty, w szczególności:
Co do zasady, podatnikowi podatku od to-
nia podatku naliczonego.
lub wykonania usługi (o ile przed tym zda-
Jeżeli natomiast przed dokonaniem dosta-
jąca z ustaleń stron o jego wysokości.
Prawo do odliczenia podatku
dopłatami o podobnym charakterze mający-
rzeniem podatnik nie otrzymał przedpłaty).
nia za wykonane usługi, lecz kwota wynika-
moment powstania obowiązku podatkowe-
który stanowi, że obowiązek podatkowy po-
wstaje z chwilą dokonania dostawy towarów
48 | PRAWO W EVENTACH
wy o VAT.
go przez organizatora imprezy wynagrodze-
kowania. Zapłata obejmuje całość świadcze-
na którą strony się umówiły. Tym samym, nie jest istotna kwota faktycznie otrzymane-
w odniesieniu do nabytych lub importowa-
wstał
obowiązek
podatkowy.
Prawo
do odliczenia podatku naliczonego powsta-
je jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fak-
turę.
Mając na uwadze powyższe, organizator
eventu, rozliczający się na zasadach ogól-
nych, będzie uprawniony do odliczenia po-
datku naliczonego w sytuacji, gdy zostaną
spełnione łącznie dwa warunki:
www.meetingplanner.pl
– po stronie sprzedawcy wystąpił obowią-
gdy podatnik przy świadczeniu usług naby-
– podatnik (organizator eventu) otrzymał
bezpośredniej korzyści turysty.
zek podatkowy, fakturę.
Wskazana zasada wyłącza jednakże moż-
liwość dokonywania odliczeń podatku nali-
czonego związanego z towarami i usługami,
które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przy-
padku
świadczenia
usług
zwolnionych
od podatku oraz niepodlegających temu po-
datkowi.
wa towary i usługi od innych podatników dla Na mocy obowiązujących przepisów, fak-
uczestników (turystów), bez których okre-
ślona impreza turystyczna nie mogłaby się odbyć. W przypadku, odpowiedzi negatyw-
nej, nie znajdą zastosowania przepisy
tura VAT marża jest zatem typową fakturą
art. 119 ust. 1 ustawy o VAT, umożliwiające
za zakupione usługi turystyczne.
procedury marży.
wystawianą przez organizatora turystyki
Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania
powstaje pytanie, czy usługi polegające
rozliczenie świadczonych usług w ramach Organizatorowi eventu przysługiwać nato-
miast w takiej sytuacji będzie prawo do ob-
na organizacji różnego rodzaju eventów
niżenia kwoty podatku należnego o kwotę
styczne podlegające opodatkowaniu na za-
mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
mogą być zakwalifikowane jako usługi tury-
sadach szczególnych, według procedury VAT
podatku naliczonego w zakresie, o którym Celem podsumowania wskazać należy,
VAT marża
marża.
iż prowadząc działalność gospodarczą,
nie wskazanych w ustawie) rodzajów dzia-
aby ocenić, czy uprawnione przez organiza-
tów, w tym imprez integracyjnych, szko-
W stosunku do niektórych (enumeratyw-
W odniesieniu do organizowanych imprez,
łalności gospodarczej obowiązują szczególne
tora jest skorzystanie z rozliczenia na zasa-
opodatkowania przy wykonywaniu usług tu-
występują przesłanki warunkujące zastoso-
zasady opodatkowania, i tak np. podstawą
rystyki jest kwota marży pomniejszona
o kwotę należnego podatku.
dzie VAT marża, kluczowe jest ustalenie, czy wanie tej zasady, tj. czy przy organizacji
leniowych, okolicznościowych, wyjazdów
o charakterze promocyjnym, najistotniej-
sze dla celów prawidłowego rozliczenia
fikować te czynności jako usługę turystyki.
ku podatkowego oraz stawki podatku,
ża naliczana przez sprzedawcę. Wobec tego,
usług turystyki. Zgodnie z wykładnią prezen-
mogą być zakwalifikowane jako usługi tu-
od marży, jaką naliczył, i jednocześnie nie
gany administracji podatkowej za usługi
warunkujące zastosowanie szczególnej za-
nie cała wartość transakcji, ale jedynie mar-
sprzedawca odprowadza tylko podatek ma prawa do odliczenia podatku VAT nali-
czonego z faktur dokumentujących zakup
odsprzedawanych towarów.
Przez marżę rozumie się w tym przypadku
pakiet świadczeń, który pozwoliłby zakwali-
Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia
towaną przez sądy administracyjne oraz or-
turystyki podlegające opodatkowaniu VAT
marżą uznaje się m.in. organizowanie wycieczek z kompleksowych programem im-
gracyjne oraz zawody sportowe), usługi
sionymi przez podatnika z tytułu nabycia
kursy
bezpośredniej korzyści turysty. Przez usługi
miast usługami turystyki (tak m.in. WSA
towarów i usług od innych podatników dla dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie
się natomiast usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczegól-
ności transport, zakwaterowanie, wyżywie-
nie, ubezpieczenie (art. 119 ust. 2 ustawy o VAT).
sady opodatkowania określone w art. 119 ust. 3 ustawy o VAT.
na organizowaniu konferencji nie są nato-
Czy usługi organizacji różnego eventów mogą podlegać opodatkowaniu na zasadach szczególnych, według procedury VAT marża? Faktura VAT marża jest fakturą wystawianą przez organizatora turystyki za zakupione usługi turystyczne. Aby ocenić, czy uprawnione jest skorzystanie przez organizatora z rozliczenia na zasadzie VAT marża, kluczowe jest ustalenie, czy występują przesłanki warunkujące zastosowanie tej zasady, tj. czy przy organizacji konkretnego eventu zapewniony został cały pakiet świadczeń, który pozwoliłby zakwalifikować te czynności jako usługę turystyki.
szkoleniowe.
Usługi
polegające
w wyroku z dnia 5 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Bk 126/11). Również pośrednictwo
jest wyłączone z zakresu zasad określonych
w art. 119 ust. 1 i podlega opodatkowaniu
na zasadach ogólnych.
Organizator musi zatem każdorazowo
na rzecz nabywcy usługi we własnym imie-
gi składowe nabywane od innych podatni-
www.meetingplanner.pl
rystyczne, w tym czy wystąpiły przesłanki
PROCEDURY VAT MARŻA
stwierdzić, czy organizowany przez niego
niu i na własny rachunek oraz w przypadku,
a także ustalenie, czy świadczone usługi
hotelowe, a także organizowane za granicą
Szczególne zasady opodatkowania usług
turystyki stosuje się, gdy podatnik działa
określenie momentu powstania obowiąz-
prez (w tym również firmowe wyjazdy inte-
różnicę między kwotą, którą ma zapłacić na-
bywca usługi, a faktycznymi kosztami ponie-
Kiedy stosować procedurę VAT marża?
firmowych, bądź innych wydarzeń np. podatku od towarów i usług jest właściwe
Innymi słowy, podstawą opodatkowania
Czym jest procedura VAT marża?
której przedmiotem jest organizacja even-
konkretnego eventu zapewniony został cały
sprzedaży udokumentowanej fakturą jest
Kiedy organizator ma prawo do odliczenia podatku?
event obejmuje swym zakresem różne usłu-
ków, świadczone dla bezpośredniej korzyści
PRAWO W EVENTACH | 49
O AUTORACH
Artykuły w publikacji „Prawo w eventach” powstały pod merytoryczną redakcją mecenasa Jacka Trusińskiego i mecenasa Grzegorza Choromańskiego z Kancelarii Pałucki Trusiński mec. Jacek Trusiński, wspólnik zarządzający Kancelarii Pałucki Trusiński, radca prawny, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, specjalizujący się w prawie gospodarczym i finansowym ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień podatkowych. W przeszłości współpracował m.in. z międzynarodową siecią audytorów finansowych, zdobywając doświadczenie w prowadzeniu różnego rodzaju badań i analiz spółek handlowych. Był doradcą prawnym przy procesach łączenia dużych spółek, restrukturyzacji grupy kapitałowej, opracowywaniu prospektów emisyjnych, sprzedaży banku oraz tworzenia jednej z prywatnych telewizji. Posiada bogate doświadczenie w projektowaniu przedsięwzięć artystycznych i producenckich a także operacji gospodarczych pod kątem optymalizacji podatkowych, w tym np. przy wykorzystaniu spółek-rezydentów liberalnych jurysdykcji podatkowych. Zakres jego specjalizacji związany jest również z ochroną praw autorskich i pokrewnych realizowaną przez organizacje zbiorowego zarządu, którym doradza w kwestiach podatkowych i które reprezentuje wobec administracji skarbowej. Jest specjalistą w dziedzinie opodatkowania loterii promocyjnych i audiotekstowych, sprzedaży premiowej, konkursów wiedzy oraz programów lojalnościowych. Reprezentuje strony postępowań prowadzonych przez organy podatkowe, w tym także w sporach precedensowych obejmujących wielomilionowe należności fiskalne. Doradza odbiorcom pomocy publicznej w związku z realizowanymi projektami artystycznymi i edukacyjnymi oraz reprezentuje ich wobec jednostek samorządu terytorialnego. Obsługuje od strony podatkowej międzynarodowe projekty teatralne finansowane z funduszy Unii Europejskiej oraz Polskiego Ministerstwa Kultury. Pasją Jacka Trusińskiego są podróże. I te dalekie, i te bliskie. Następnego dnia po powrocie do domu i kancelarii planuje kolejną wyprawę. Stąd jego ulubioną lekturę stanowią przewodniki. To pozwala mu realizować marzenia i poznawać miejsca dotychczas nieznane. Jacek, będąc smakoszem, jest podróżnikiem poznającym odwiedzane okolice m.in. przez ich kuchnię.
mec. Grzegorz Choromański, partner Kancelarii Pałucki Trusiński, radca prawny, kierujący działem prawnym kancelarii, absolwent Wydziału Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Przez pięć lat był prezesem zarządu spółki akcyjnej z branży usług finansowych, wprowadzającej na polski rynek, jako pierwsza, usługę factoringu. W ramach świadczonych usług pomocy prawnej wykorzystuje zdobyte w tamtym czasie i pogłębiane w toku licznych szkoleń i konferencji, doświadczenia w zakresie zagadnień korporacyjnych oraz umiejętność biznesowego podejścia do procesów rynkowych. Zarządzał kilkunastoma zespołami projektowymi przygotowującymi studia wykonalności projektów inwestycyjnych, o łącznej planowanej wartości kilkudziesięciu milionów złotych, również finansowanych w ramach programów unijnych, w tym na zlecenie KGHM Polska Miedź SA, Politechniki Wrocławskiej i samorządów terytorialnych. Od kilku już lat specjalizuje się w zapobieganiu, a także rozwiązywaniu konfliktów w dziedzinie marketingu i reklamy. Wiedza i umiejętności negocjacyjne pozwalają efektywnie doradzać klientom, począwszy od wyboru formy prowadzenia działalności, oceny ryzyka i możliwie bezpiecznego ustalenia zasad współpracy, aż do skutecznego egzekwowania należnych praw. Szczególne zainteresowanie Grzegorza Choromańskiego kierowane jest ku zagadnieniom prawnym związanym z ochroną praw autorskich, ochroną przed nieuczciwymi działaniami konkurencji oraz przetwarzaniem danych osobowych. Grzegorz może również pochwalić się sukcesami w zakresie ochrony wizerunku osób z branży rozrywkowej i pomocy w rozwiązywaniu ich spraw rodzinnych, w tym majątkowych i w ramach postępowań rozwodowych. Jest także pasjonatem samorozwoju. Brał udział w wielu warsztatach i konferencjach, również jako wykładowca. Jego pasją jest taniec towarzyski w stylach latynoamerykańskich. Bierze udział, wraz z małżonką, jako para sportowa, w turniejach rangi krajowej i międzynarodowej, mając na koncie medalowe sukcesy. Każdą wolną chwilę stara się spędzić z rodziną. Jest również wielbicielem kotów.
Pozostali autorzy tekstów to: Maciej Dudziński, prawnik, specjalista ds. marketingu Kancelarii Pałucki Trusiński, absolwent Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnik podyplomowego studium Prawa Podatkowego Akademii Leona Koźmińskiego realizowanego we współpracy z Akademią Biznesu MDDP. Pracował przy organizacji eventów promocyjnych, organizowanych dla branży radiowej, modowej oraz dla największych polskich wydawców czasopism.
Marcin Gabryszak, aplikant adwokacki Kancelarii Pałucki Trusiński. Ukończył z wyróżnieniem prawo w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie. Doradza przy organizacji imprez masowych. Posiada praktyczne doświadczenie związane z organizacją eventów. Do jego zainteresowań należy również prawo nowych technologii.
Magdalena Jeziorska, aplikantka radcowska Kancelarii Pałucki Trusiński, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończyła podyplomowe Studium Marketingu Sportu w SGH. Jej głównym zainteresowaniem jest prawo w sporcie. Pracowała przy organizacji największych sportowych (m.in. Mistrzostwa Europy, Liga Światowa w siatkówce) i modowych (FashionPhilosophy Fashion Week Poland) imprez w Polsce.
Jakub Kluczykow, aplikant adwokacki Kancelarii Pałucki Trusiński, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizuje się w prawie podatkowym. Do kręgu jego zainteresowań należy również szeroko rozumiane prawo gospodarcze oraz prawo autorskie.
Kancelaria Pałucki Trusiński to firma prawnicza, której głównym celem jest dostarczanie klientom rozwiązań ich problemów prawnych, dzięki tworzeniu i rozwijaniu specjalizacji branżowych, ze szczególnym uwzględnieniem branży marketingowej, reklamowej i eventowej. Taki model działania sprawia, że znamy praktyczne zastosowanie wszystkich kluczowych przepisów dotyczących biznesu naszych klientów, a także pozwala na prostą komunikację, która jest warunkiem sprawności obsługi prawnej. Specjalizacja branżowa Kancelarii Pałucki Trusiński gwarantuje możliwość świadczenia usług z wszystkich dziedzin prawa, w tym prawa podatkowego, dedykowanych określonemu kręgowi odbiorców i odpowiadających na ich rzeczywiste potrzeby. Kolejnym składnikiem sukcesu odniesionego wspólnie przez klientów i Kancelarię jest pasja. Pasjonuje nas udział w osiąganiu celów biznesowych klientów lub wygrywanie prowadzonych spraw. To samo dotyczy upraszczania rzeczywistości, w tym sytuacji prawnej klientów oraz wnoszenie wartości dodanej w życie ludzi i firm. Ponadto jesteśmy pasjonatami tego, co dzieje się biznesowo i pozabiznesowo w branżach, którym oferujemy swoje usługi. Filarami, na których opiera się każdy aspekt naszego działania są: skuteczność, prostota i dawanie wartości. www.ptlegal.pl
50 | PRAWO W EVENTACH
www.meetingplanner.pl