e bes
stinkend
ne ga-onder Zand. Dat gold ’t Åge kenclub chtpaar t Spar-e he steror vo en, die gi ls ie N t a en Carl kozen to erden ge 11 in het avond w s van 20 er em van ondern ksprijs e publie ant was dorp. D Cour r ge de Scha j Advies De Hei raties voor de ie gene dr . al groep, et ’t Zand rouwd’ m lang ’get Span,
ikt nkt. Je ru r aa en, hij sti Toegegev r in de wind. M at uu sta hem een ra voorbij. Hij ld dat is we wachtlijst voor le de he hoog op En dat frist zijn Cacastratie. heid op. Nu is t ijk persoonl en weesdier da dje ge an brio ook uis een warm m met es sh pj en no nn bi jn ij is in zi zoekt. H erf en een eigen , nu en te Spik & g van een boer et zoals hij dat wasseret ger N Ook auto van samenwerkin en stalletje. eft bij het Scha 7 in he sultaat toruitenservice tsdijk re ch tijdelijk, ba de Au de Am waar en viel in rijs HGB asiel aan rn. Het stalletje tomobiel sp Schaap Au aanmoediging ijzen Tuitjenho hangbuikzwijn asDe prijzen. ze klaar. Alle pr de voorheen je woonde. De m ns al lag voor uitgereikt tijde Drommelthet asiel hemelt g Zano van de werden cotte van d, maar wordt het rsreceptie st die tij t nieuwjaa Een bijeenkom ongeruime ist. Cabrio heef zijn 58 m b. op et ge lu lt M s t. kenc ande steed en de rd bezoch ijwiljn zin. W druk we gen als lid mog Zand er naar zi n mee met de vr ij is IEL ne FOTO AS f. derneminb en het dorp ’t achterbe het geitenvoer. H heeft or een er t Zakenclu al rijk rekenen. sprijs Sieraad vo liger met droogvoer. Da apsn jn zich toch de aanmoediging or de dol op zi nd langs de Scha dje ad voor eehem tij Als siera ve Diezelf g nog vo de komen. s boerenerf. Wie mag hij, zwer Waarland, een aret jaar teru in was drie die er nu dus mnclub ouderwet hem wil hebben en kuilweg tberen. En hij wa d, m on kwijt is of 4-551818). Of ko n en Nielsens s van de Zakenclubmoeten lschap, gaat vrien m22 ee ui hoofdprij gingen. Zake ejan bellen (0 middags tussen deert gezejk om met het pl elt. ns rr an Jong ar: vandoor kijken, ’s op zondag en di e schappeli nd zijn stal scha l. pa r Adria , ald voorzitte enthousiaste echttijden vier. Niet de statige cypers ek vee dat ro beetje een raadse innaars'' t r en llemaal w prees he en in moeilijke ngedag. Naa em van vorige weaat Hij is een fbok komen zeld zijn eerden: ,,A aa genomin ,,Ze hebb arktavontuur n een e klan kater Noz aag. Een kandid te Een zwer nopingspunten , rm ze trouw hu vr ak lee innaars en rd nk pe on el al ra w ee su Aa n ve ijs et . t s ste str va Pr or ni he vi en ca wa t vo zijn Heij alledraaien roodij is onge er het ne t. Met De p was in rijs: en e durfd. Ze winkel waar we zijn, er niet. H en niet gechip ftijd. die acht verliefd op een s. viesgroe sp kt wonn e ld prachtig tikke blij mee itia- mige Admet de publiekdering permar ter plekke die nog vrij wa jes ongelabe lijk op zekere lee etje in rts us es nopjes van waar witte po ij. En de rattenz aken maal ha unen ook allerlei Vermoede ig gezegd, een be ijk bl e ,,Een grot Allebei bl ek daarvoor verm nde- maar ste het dorp.’’ Oneerbiedbok, gezien zijn n lijknaki ee tieven in Heij van de ge van de we met twee grote Sint een oude e hoorns. Met eern ng Sjaak de een gezi nder poezen!) in enorm la enpruik en een ijk ol kk zo vr ren (en brug.. echte bo dige sik. Hij is ende Maartens biedwaar doet zijn stink te En en alert. weer aan de man om e stj be
= ENERGIESTRIJD
i
NOORDKOP
resse e t n ï e g r ie en! s of Vre stgraie e unn d Ka k n er a re d Schager a n n p o s d d e ls b g e n g a o a te r r v g e laatsen raak g
EnergVrie ijsp
anger ing voetg
gemeld seerden ode, nenm jen man ersdaal e heid rti ns duin er pa ha rd er or ee ig vi do van Re - Een m - Er zijn op t dat Leeuw orkomen n S C H A G E N ger politiek vind de S C H A G E N rd in de koop ger Klaas de : ,,W r ee ke ha moest vo Bouwes zet De man van het veroorza et van de Scha s of tegels onde oe- geïnteress grond in de Sc der kje thou tgra king val m gen m rijtje ge ns stu we n en ge ha n ku gt er ee rd Sc on ee ze er ev t ve rs in comtellen verslagg tuin. Da ing van bruari met de n verkee zaak tel. speeltoes . Dat bleek in de Daar- Muziek es naar aanleid van onze - De straf 20 juni van ee hamelijk letse litie en R LA N D Bouw ken. ant. ken. De poen.’ ten kom er die zwaar lic WESTE als Jan dgebiedza n deze kr esterooterrijd ak do issie groneen einde komen het vragen va been m n gen de sc t dorpsfeest in W g een af- spra Schagen ke 20 ro j eb In gen wil kje destijds o- mee zal er londergrond bi ha n Sc 2010 na he Westerlanderwe vrij- G ee e r, rs stu va eent grond scho toffe gebr de zand als . Ook voor boom niet De gem en van een klein hager dat de geg Het slach orper, liep een land op er aanreed, lijkt op en leidde Sc jn . jarige Niedop. Het ongeval aarts speeltuig politiek de hand Riteco stand do begin van de hebben zou zi V de voetgang gaan uitdraaien t ie TO isw de en te he ct or vo fra r hu rant n be aan kreeg spraak in. Hier teresAlleen de orstel Alk- ke otie onde tie bij de eel tot comm rpsfeestgangers. een op elkaar. et met het vo ooi Muziektu iddels vier geïn van justi rd na do t ni pleid zich inm De officierchtbank is van oogetui- kerende e het doorrijden inger was he teco hield een E eg ier re Ri e e . W nw ig rs ns Va de jd aa ee n m tegenstri ttig en aanrijding is tege ëist. De recht- voor zand. dat door ingen geen we boete ge raak. de 23ar genverkl d bewijs tegen poly- 250 euro 19 januari uitsp et en bank do overtuig terrijder uit Hip oo jarige sc orhanden is. R vo KOLHO tushoef z geeft op ditatieoc n de K aa urant horn. Schager Co www.de ur. melden DIRECTIE: in, algemeen directe rations. ope Kle ur Mr. Tim kolhorn os, directe
aanrijd
speelp
Medi
ue Mo Drs. Moniq @hdcmedia.nl ctie email: dire ACTIE: RED ert Majoor, j.). HOOFD Dam, Jan Ge Hugo Schneider (ad ten Geert tad (adj.) en Peter Hoves maar OR: Alk NTO AA 0 KA s 2, 180 HOOFD 10, Postbu -5124152. Edisonweg -5196196. Fax: 072 Telefoon: 072 ie@nhd.nl act E-mail: red
Ope
TUIT
tieve van H janu te a De a ver 391 kn
CTIE: REGIOREDA der Werff. agen. Chef: Jan van sgars 3, 1741 BR Sch 24448. 4-2 Kantoor: Ren 4-224444. Fax: 022 022 11098 on: Telefo ruren: 06-202 ie.sc@nhd.nl too kan act Buiten edactie: red .nl E-mail regior port: sport.sc@nhd E-mail regios hd.nl ET: www.n .nl ERN INT OP nhd NHD rnetredactie@ N E-mail: inte J G ONTVANGEN? E DE JON GEEN KRANT rging: 088 - 8241111. 14.00 uur, FOTO JOS ezo nab uiterlijk Voor uik. bezorging t of via website br Na er vr: ev gi . Ma t/m et ener 11.00 uur bel rging volgende dag m r vóó iek u af ezo gr indien Anders nab indien klacht ers bij de klacht meldt. ing vóór 15.00 uur, ezorging deelnem nab n van de Za: Nabezorgr 12.00 uur, anders an met ee melding vóó k Hennem pi Pe ag. maand 41111 VICE: 088-82 LEZERSSER VERKOOP TIE TEN agen. ADVER 05. 1741 BR Sch Rensgars 3, ertenties: 072-5196322. FamiliebePersoneeladvailhandel: 0224-2244 ilieberichdet e ail: fam Overig 96699, e-m reaus kunnen -51 072 : ebu lam richten edia.nl. Rec 6433. De ten@hdcm emen met: 072- 519 en worden cht n, contact opn ntracten en -opdra de advertenvan de Ve . s van Joep es advertentieco uitgevoerd volgen te vinden op en adviezen s een groot succ ldig , n dia ote Me afgesl we van HDC t wa en ge da s k ard wa oo du tievoor betuurlijk edia.nl. Het is na el energie kunt ge www.hdcm ve on en dat je zo nder dat het wo ch aaf nnementen ENTEN ura de gr tig deelneABONNEM rmatie over o.a. abo ch betalen aren zo gaat. Want ’s na sp door la atis er info D om alle aut r ag min Voo e IND hd.nl, of bel tverzending, not omla et wanneer het : energi , ZIJ DEW tarieven, posverhuizing, zie www.n 1111. ni n missie eu merk je is in huis.’’ mers, éé . Voor het mili het of vakantie/Lezersservice, 088 - 824 menten von rm nne g en el iea abo wa w elin ar at r en de de afd nog besp inform gsvoorwaard nee. isschien Onze leverin op de site. Tijdens degiestrijd werden maar m or de portemon vindt u ook nnementen: st vo , n de ener aan elkaar voorg ee va vice m abo ser ers gen Lez g ers Opzeg sde get.a.v. afdelin via de service deelnem moesten het ga jd tussen arspel schriftelijk: 0 AA Alkmaar, of 4 2, 180 nergiestri kel glas ld. ,,Ze nisch, 088-82 k van e renk
P
Gas 12318 13615 14122 15913
Electra checken!
ie én een
s , één mis elnemers
volle knip
cent o r p 5 3 n nde In 3 maa nergieverbruik minder e Dertig de
L/ STRIJD.N ENERGIE DKOP R O NO
Hoofdsponsoren De Energiestrijd Noordkop wordt mogelijk gemaakt door de fuserende gemeenten Schagen, Zijpe en Harenkarspel. Op 1 januari 2013 zullen de drie gemeenten fuseren en verder gaan onder de gemeente Schagen. Met de Energiestrijd wordt geprobeerd de inwoners van de drie gemeenten nu al dichter bij elkaar te brengen. “De Energiestrijd is een leuke manier om mensen spelenderwijs in aanraking te brengen met energiebesparing. Het is heel fijn dat het milieu daar baat bij heeft.” HaNS HEDDES, wEtHOuDEr gEMEENtE ScHagEN “Iedere inwoner zou aan de Energiestrijd mee moeten doen!” BEN BlONk, wEtHOuDEr gEMEENtE ZijpE
“Het is verbazingwekkend dat enthousiasme zo stimulerend werkt.” rOB trEur, wEtHOuDEr gEMEENtE HarENkarSpEl
Mediapartner Het Noordhollands Dagblad maakte regelmatig verslag van de Energiestrijd. “De Energiestrijd is een ontzettend leuk initiatief dat breed navolging verdient. Zelden kun je energie, het milieu en je eigen portemonnee op zo’n simpele en unieke manier sparen.” jaN vaN DEr wErff
initiatief De Noord Hollandse Energie coöperatie bracht de Energiestrijd onder de aandacht in de regio. “De NHEC wil aan zoveel mogelijk huishoudens zo weinig mogelijk energie leveren.” ENNO BrOMMEt Meneer de leeuw ontwikkelde het concept en leidde de strijd. “Ik hoop dat er nog veel meer Energiestrijden zullen plaatsvinden in Nederland.” pEpik HENNEMaN
q VOORWOORD in oktober 2011 kwam ik thuis met de mededeling: “we gaan meedoen met de Energiestrijd!” Drie paar mensenogen plus een paar droeve hondenogen keken mij verbaasd aan. “je denkt toch niet dat wij met dikke mutsen en truien aan de komende winter in de kou gaan zitten, omdat jij weer zo nodig het goede voorbeeld moet geven?”, was het onthutsende resultaat van mijn goedbedoelde opmerking. En zo geschiedde, we hebben meegedaan. De familie bleek razend fanatiek, er werd korter gedoucht, de kachel een graad lager, de wattcher werd bij elke stroomafname geraadpleegd, alle stekkers gingen uit de stopcontacten, de mutsen gingen op en de truien gingen aan. Elke week bracht ik een bezoek aan de meterkast en bij terugkomst stond de familie heel nieuwsgierig naar de weekstand te staren. kortom de strijd ging leven. Met resultaat. Zoals u in dit boekje kunt lezen zijn er zeer eenvoudige veranderingen in leefstijl voor nodig om uw energieverbruik met 20-25% te verminderen. Dat is goed voor het milieu en goed voor uw portemonnee. Elke maand hadden we een bijeenkomst met gratis tips om nog minder energie te verbruiken en om te zien dat Harenkarspel het steeds beter ging doen. De fusiegemeente Schagen, bestaande uit Zijpe, Harenkarspel en Schagen, zal met haar klimaatvisie onder de arm een flinke inspanning gaan leveren om de bewoners ervan te overtuigen dat duurzaamheid en energiebewustzijn de nieuwe manier van leven is, onder het motto Happy Energy. ik wens u veel plezier en bruikbare tips bij het lezen van onze belevenissen. Hans Heddes, wethouder gemeente Schagen 1
chten om gedumpt hondje
mke snijdewind
- Nuttige tips tot de eigenaar zijn er maar er wordt als het ochten om het hondje ndagochtend over het et asiel Schagen en omerd gekieperd.
HORN
oog van de bewakingsHet asiel plaatste, in met de politie, de foto’s en site en vraagt tips. oonden wij de foto van ent suprême; in de seaarvoor zijn opnamen van hoe de man komt in een blauwe Volksx en, met het hondje in el gepakt, het hekwerk Het teefje, dat vergeefs
haar baas wilde volgen, schoot door het brute afscheid behoorlijk in de stress. Ze was gisteren al een stuk kalmer en liet zich graag vertroetelen door beheerster Lettie Stronk. Die heeft meteen de nodige vlooien uit het witte krullenvachtje verdreven. Het gaat om jong een Maltezer leeuwtje (kruising) en ze heeft een ietsje een onderbeet. ,,Een beetje een centenbakkie,’’ zegt Stronk. Kandidaat-bazen moeten nog minstens twee weken wachten op adoptie; zo luiden de voorschriften. En het asiel (0224551818) wil graag meer weten van de man die op deze onelegante wijze de, overigens onderhandelbare, nota van € 60 voor afstandkosten wist te omzeilen.
ka
Tr
Het Maltezer wegwerpleeuwtje.
1 Schager Courant, woe 16 nov 201
lopend Kroon
- Lokale parin de verkiezingscamor Hollands Kroon aan l in alle 22 kernen van e gemeente. Door sponprekken met inwoners hun enquêtevragen te il de partij een goed gen van wat er leeft in n. esenteert de partij met e wortels zich zo geeed. nen van Anna Paulowngen en Wieringermeer zocht, deze week volgt n Niedorp.
DS KROON
L
Ka is s Div Tro gez Tro ook daa ma hee ove sal tot wo vri op
Startschot energiestrijd van onze verslaggever
- Het startschot voor de energiestrijd tussen dertig gezinnen uit Zijpe, Harenkarspel en Schagen valt begin januari 2012. NOOR DKOP
Dan nemen tien teams elk bestaande uit drie gezinnen het tegen elkaar op. Maar niet alle teams zijn compleet. De organisatie van deze drie maanden durende wedstrijd om energie te besparen en dus ook geld over te houden, zoekt nog een fiks aantal deelnemers. De gezinnen die zich al hebben ingeschreven, zijn wel al razend enthousiast. De Schager
wethouder Hans Heddes spoorde deze week in de commissie grondgebiedzaken de politiek aan om ook mee te doen aan de energiebesparingswedstrijd: ,,Ik doe zelf ook mee. Mijn gezin loopt al in dikke truien.’’
Bijeenkomst De eerste bijeenkomst waarop de teams worden gevormd en iedere deelnemer de spelregels te horen krijgt, is op 9 januari. De strijd start de dag erop en eindigt op 10 april. Tussendoor zijn ook ontmoetingen tussen de deelnemers gepland. Half mei zijn de winnaars bekend. www.energiestrijd.nl
eerdere familiebanden
ke
we bijna water, zo hoeft er kit los te ech.’’ en ongeefening d’’, stelt M heeft ijzondeal haar controgareta is ort.
el
Courant zijn geing, het modder ond leguduleutoepasverwor-
hetgeen over het van Toetijdens adering d.
n!
ners accountants | adviseurs als hoofdsponsor gestrikt, en is dat nog steeds. Vanavond stelt hij ook de hoofdprijs beschikbaar voor het eerste curlingkampioenschap van Schagen, dat zijn bedrijfsnaam draagt en waarvoor zich tien ploegen (veertig curlers) hebben aangemeld. Ouwersloot stelt vast: ,,Ik wil alle vrijwilligers en sponsors bedanken en vooral de Schager Courant, want als die niet zo vasthoudend was geweest in haar publicaties en in de bres
N N
Een symbolische pluim voor de ruim honderd Schagen was gesprongen dan was er helemaal nooit een Schagen on Ice geweest.’’ Gerard Roest en
2 Schager Courant, za 17 jan 201
Energiestrijd gaat beginnen van onze verslaggever
- Het startschot voor de energiestrijd tussen huishoudens in Schagen, Harenkarspel, en Zijpe valt maandagavond.
NOOR DKOP
In het gebouw van de NoordHollandse Energiecooperatie, De Weel 20 in Zijdewind, komt maandag om 19.30 uur de groep deelnemers voor het eerst bijeen. Zij gaan drie maanden elkaar de maat nemen. Die
avond vertelt Joep van de Ven hoe je energie kunt besparen door je centrale verwarming slimmer in te regelen. Door kien en bewust te stoken, minder elektriciteit te verbruiken en te isoleren bespaar je vele honderden euro’s per jaar. De strijd is een initiatief van deze drie fuserende gemeentes en wordt georganiseerd door de Noord-Hollandse Energiecooperatie en Meneer de Leeuw.
zijn team zullen h missen, dit Schage dat ditmaal welisw
Ja-woord in ’Kroo
A N NA PAU L OW
de naam, snel Snel-Brands en gisteren de eerst huwelijk traden we gemeente Kroon, waarmee noot plaatsten i van de fusiege huwelijk werd op Landgoed H
www.energiestrijd.nl/noordkop
Liefdeskoppel Na 65 jaar nog zielsgeluk
Wist u dat bij Wist u dat bij huishoudens 58% van de energie or wordt gebruikt vo Het ruimteverwarming? er verwarmen van wat kost 24%
huishoudens
58%
van de energie
Wordt ordt gebruikt voor ruimteverWarming? W Warming? het verWarmen van Water kost 24% verlichting en apparatuur zijn goed voor 12% van het totale energiegebruik en koken voor 6%
4
INLEIDING Wie bespaart de meeste energie? De Energiestrijd verplaatst zich noordwaarts. Na een succesvolle editie in Alkmaar en Oosten West-Knollendam, streden in de wintermaanden families uit Schagen, Zijpe en Harenkarspel om de eer. in 2009 barstte de eerste editie van deze vriendschappelijke en winstgevende strijd los tussen Oost- en west-knollendam. Er werd veel energie en geld bespaard. Bijkomstig voordeel: de strijd verbroederde. Het sloeg een brug tussen de door de Zaan gescheiden gemeenten; tegenwoordig spelen de knollendammers samen bij dezelfde voetbalvereniging. Een goed voorbeeld dus voor de drie fusiegemeenten uit de Noordkop. tussen 10 januari en 10 april 2012 probeerden de deelnemers hun gas- en elektriciteitsrekening flink omlaag te krijgen. Ondanks een korte en heftige vorstperiode, waarin de ijzers uit het vet werden gehaald en de Elfstedenkoorts hoog opliep, werd er flink wat energie bespaard. wekelijks gaven de strijders hun meterstanden door. En elke maand was er een strijdbijeenkomst waar de tussenstand werd besproken, tips werden uitgewisseld en energieprofessionals het woord kregen. in dit boekje leest u wat de strijd met hen heeft gedaan, wie welke maatregelen nam en hoe dat uitpakte. Daarna krijgt u Tips uit de Noordkop en wordt vooruitgeblikt op het energiegebruik van huishoudens en over duurzame energieproductie in de regio in Blik op de toekomst. De tips en inzichten van de nieuwe ervaringsdeskundigen bieden u hopelijk informatie ĂŠn inspiratie om ook zelf energie te besparen. u kunt natuurlijk ook uw eigen Energiestrijd beginnen: kijk achterin voor een praktisch stappenplan en voor een cursus op:
A
www.energiestrijd.nl/workshop
W
Energieteam 1
g SchaGEN “Schagen is een mooie stad, die nog steeds als een dorp aanvoelt.”
7
Energieteam 2 2 Deelnemers, wijk
g ZIJPE “Onder de gemeente Zijpe vallen veel dorpen. In Zijpe vindt iedereen ruimte en rust.”
9
Energieteam 3 wijk2 2 ers, Dee ers,wijk eelnem Dlnem
g haRENKaRSPEL “Ook onder de gemeente Harenkarspel vallen veel mooie dorpen. Bijvoorbeeld Sint Maarten: het driegemeentenpunt van de gemeenten Schagen, Zijpe en Harenkarspel.”
11
Wist u dat... een gemiddeld huishouden 3.500 kiloWattuur per jaar verbruikt? dat deze hoeveelheid stroom ongeveer 1.000 euro per jaar kost? een gemiddeld huishouden per jaar 1.600 kubieke meter gas verstookt? dat dit gemiddeld gasverbruik ongeveer 1.200 euro per jaar kost? het elektriciteitsverbruik vooral afhangt van de grootte van het huishouden? de energierekening gemiddeld bijna 2.200 euro per jaar bedraagt?
,
BEGINSTaND Hoeveel gas en elektriciteit verbruikt u per maand? weet u of dit een normale hoeveelheid is? wat kost dat eigenlijk? weet u hoe u energie kunt besparen? Hoe dan? u kunt hier – net als uw energieleverancier – achter komen door een kijkje te nemen in de meterkast en de meterstanden regelmatig te checken. Opmerkingen bij wekelijkse opgave van meterstanden tijdens de Energiestrijd Noordkop: Zonnepanelen? Opgewekt = opgewekt teruggeleverd = 1429 - 683 = 746 S vorig jaar hebben we onze aquaria verkocht, dus wij hebben een voorsprong S Douchen vind ik één van de geneugten in het leven S kroonluchter met 12 lampen uitgeleend aan de toneelvereniging S in de laatste week met wattcher sprong mijn elektraverbruik omhoog. tapt er iemand anders stroom af? S Onze biljarttafel wordt verwarmd 24 uur per dag, 7 dagen in de week S tijdens de vorstperiode heerlijk een week op vakantie geweest
de Niet vergeten door te meterstanden geven!
13
e STROOm IN KWh/D Zorg dat u weet waar uw stroom voor wordt gebruikt! Het gemiddelde jaarlijkse elektriciteitsverbruik van een huishouden hangt vooral af van het aantal personen in dat huishouden. De deelnemende huishoudens uit de Noordkop bestaan uit twee tot en met zes personen. landelijk ligt het gemiddelde jaarverbruik bij huishoudens van vergelijkbare omvang tussen de 5 en de 16 kwh/d. ter vergelijking: als je bijvoorbeeld de zes normale zonnepanelen op het dak legt met een totaal vermogen van 1.500 wattpiek, dan leveren ze gemiddeld ongeveer 3 kwh/d op. je hebt dus 10 tot 32 van dit soort zonnepanelen nodig om genoeg op te wekken voor dergelijk verbruik. Het stroomverbruik hangt natuurlijk ook nauw samen met het aantal apparaten in het huishouden. Een huishouden heeft gemiddeld honderd units die stroom gebruiken, waarvan er veertig lampen zijn.
Gemiddeld verbruik strijders 2010
STROOM in kWh/d
25 20 15 10 5 0
0
5
10
14
15
Q 15
WaTTchER “Ik heb een sluipverbruik van 10 Watt. Dankzij de Wattcher zag ik ’s nachts dat er in huis nog iets aan stond en ik ben meteen op zoek gegaan. Na een ronde door het huis, bleek het licht op zolder nog te branden.” tijdens de strijd kregen alle deelnemers de kans om te experimenteren met de wattcher. De wattcher is een stroommeter die aangeeft wat je op dat moment verbruikt. als het metertje goed in het zicht wordt gehangen (keuken, huiskamer), dan kom je er spelenderwijs snel genoeg achter welke apparaten energievreters zijn en waar sluipverbruik verkomen kan worden. Dat het echt helpt, bleek in alkmaar: de winnaar had voor de strijd zelf al een wattcher aangeschaft.
A kijk ook op www.wattcher.nl
16
#stroom Vermijd sluipverbruik. 1 Watt een jaar lang kost 2 euro! Een gemiddeld huishouden heeft een sluipverbruik van twaalf tot veertien procent. Dat kost zo maar 150 euro per jaar. Het sluipverbruik in de Noordkop varieerde tussen de 10 en 100 Watt. Gebruik bijvoorbeeld stekkerdozen met een schakelaar, die u uitzet voor u gaat slapen. Haal opladers uit het stopcontact. Probeer sluipverbruik te voorkomen en tel uit uw winst. Hans Westrikwist zijn sluipverbruik terug te brengen naar 10 Watt. Hij is groot fan van de Wattcher. Hij overtuigde zelfs de gemeente om geld te geven aan CNME de Groenling voor Wattchers. CNME de Groenling gebruikt de Wattchers nu al lange tijd voor educatieve doeleinden! 17
GaS IN m3/D
,
Hoeveel gas een gemiddeld huishouden per jaar verbruikt, hangt mede af van het soort woning en van het bouwjaar. Een oud, groot, vrijstaand huis heeft het hoogste verbruik met meer dan 12 m3/d, een nieuwe flatwoning de laagste met iets meer dan 2 m3/d. veel strijders wonen in een twee-onder-een-kapwoning of in een vrijstaande woning. twee-onder-een-kapwoningen verbruiken doorgaans net iets meer dan 6 m3/d. Een vrijstaande woning met een oppervlakte kleiner dan 150 m2 verbruikt gemiddeld net iets minder dan 7 m3/d.
A Heeft u een ander type woning? kijk dan bijvoorbeeld
op www.milieucentraal.nl om te zien wat het gemiddeld verbruik daarvan is.
25 20 15 10 5 GAS in m3/d
0
0
5
10
18
15
#gas gemiddeld gebruikt een huishouden tweederde van het gas om het huis te verwarmen. Eenderde van het gas wordt gebruikt om te koken en water te verwarmen. in de zomer gebruikt u weinig of geen gas om uw huis te verwarmen. Bekijk in de zomer eens uw gasverbruik per week. Zo komt u erachter welk deel van uw gas naar douchen en water verwarmen gaat, en welk deel in de winter dus naar het verwarmen van uw woning gaat.
19
STROOM in kWh/d
25 20 15 10
?
Waar staat u?
5 GAS in m3/d
0
0
5
10
15
Het nationaal instituut voor budgetvoorlichting (Nibud) biedt een helder overzicht van de kosten van energiegebruik per type woning en aantal personen in het huishouden.
,Y\eut
21
25
Vorstperiode
20 15 10 5
Weekje weg
0 9/jan
8/feb
9/mrt
8/apr
Gemiddelde gasverbruik per week. De vorstmaand is duidelijk zichtbaar.
Geen duidelijk patroon: afhankelijk van gezinsgrootte en gedrag
30 25 20 15 10 5 0 9/jan
8/feb
9/mrt
8/apr
Uit deze ‘spaghetti’-grafiek van stroomverbruik blijkt hoe grillig het stroomverbruik was tijdens de strijd. 22
Y
EINDSTaND 1. Zijpe 2. Schagen 3. Harenkarspel De eindscore zal velen hebben verrast. lange tijd leek het erop dat Harenkarspel met een straatlengte verschil zou winnen. Bij de analyse van de data bleek echter een ‘spookdeelnemer’ in de database geslopen te zijn, die de score aanzienlijk beïnvloedde. De boel werd helemaal ondersteboven gegooid, toen enkele (schijnbaar) afgehaakte strijders toch nog hun eindscore doorgaven.
Zijpe bespaarde gemiddeld 11% meer energie dan Schagen en 29% meer dan Harenkarspel. Harenkarspel bespaarde weliswaar het meeste gas (17% meer dan Zijpe en 18% meer dan Schagen), maar verloor de strijd toch op het gasgebruik. De deelnemer met het allerlaagste gasverbruik in 2010 (3,14 m3/dag tegen 5,87 m3/dag gemiddeld), verbruikte in deze koude strijdperiode 6,85 m3/dag (tegen 8,19 m3/dag gemiddeld) en dus procentueel 118% meer gas. De absolute winnaar energiebesparen kwam uit Harenkarspel. De familie veeman bespaarde maar liefst 49% op hun stroomverbruik en 37% op hun totale energiegebruik. Daarmee bespaarden ze 100% meer dan gemiddeld. Maar uiteindelijk is natuurlijk elke strijder winnaar van de Energiestrijd. Dat merken zij vast en zeker tijdens de jaarlijkse eindafrekening van het energiebedrijf.
Harenkarspel
schagen
23
Zijpe
p TIPS uIT DE NOORDKOP Op internet is een schat aan informatie beschikbaar over energiebesparende maatregelen. Tik de woorden ‘energie besparen’ in en Google toont je in een tiende van een seconde ruim drie miljoen hits. Weten is één ding. Maar doen, daar komt meer bij kijken... in dit hoofdstuk leest u tips van de Energiestrijders uit Schagen, Zijpe en Harenkarspel. Zij vertellen u welke maatregelen zij tijdens de Energiestrijd hebben genomen en laten zien hoe ze in de toekomst willen blijven besparen. Eén ding is duidelijk: energie besparen begint bij jezelf. De meeste besparingen zijn gebaseerd op gedragsverandering en bewustwording. voeg daar investeren in structurele en energiebesparende maatregelen aan toe en je hebt een winnende combinatie. voor meer wooncomfort, het waardebehoud van uw huis en voor lagere energiekosten. De energieprofessionals kunnen dat beamen. Op de komende bladzijden maakt u kennis met enkele huishoudens uit de Energiestrijd Noordkop. van elke deelnemer krijgt u de gegevens te zien: het bouwjaar van hun huis, het aantal mensen in het huishouden en het gemiddeld stroom- en gasverbruik tijdens de strijd. En natuurlijk hun persoonlijke score: het percentage gas en stroom dat zij bespaarden ten opzichte van de andere deelnemers. in de grafieken krijgt u inzicht in hun verbruik aan stroom (kwh/d in het rood) en gas (m3/d in het blauw) tijdens de wedstrijd.
24
Hij is een beetje een raadsel. Een zwerfbok komen zelden voor. Aanknopingspunten zijn r niet. Hij is ongecastreerd, ongelabeld en niet gechipt. Vermoedelijk op zekere leeftijd. Oneerbiedig gezegd, een beetje en oude bok, gezien zijn norm lange hoorns. Met een chte bokkenpruik en een eeriedwaardige sik. Hij is vrolijk n alert. En doet zijn stinkende estje om weer aan de man te
-551818). Of komen kijken, ’s middags tussen een en vier. Niet op zondag en dinsdag. Naar de statige cyperse kater Nozem van vorige week was veel vraag. Een kandidaat die achter het net viste raakte ter plekke verliefd op een roodwitte poes die nog vrij was. Allebei blij. En de rattenzusjes van de week daarvoor vermaken een gezin met twee grote kinderen (en zonder poezen!) in Sint Maartensbrug..
Vrijspraak gevraagd na aanrijding voetganger
an onze verslaggever
E S T E R LA N D - De strafzaak teen de scooterrijder die 20 juni 010 na het dorpsfeest in Westernd op de Westerlanderweg een oetganger aanreed, lijkt op vrijpraak te gaan uitdraaien.
e officier van justitie bij de Alkaarse rechtbank is van oordeel at door tegenstrijdige getuinverklaringen geen wettig en ertuigend bewijs tegen de 23rige scooterrijder uit Hippolyshoef voorhanden is.
hager Courant
De man moest voorkomen op verdenking van het veroorzaken van een verkeersongeval met zwaar lichamelijk letsel.
Gebroken been Het slachtoffer, een destijds 20jarige Niedorper, liep een gebroken been op. Het ongeval leidde tot commotie onder huiswaarts kerende dorpsfeestgangers. Vanwege het doorrijden na een aanrijding is tegen de Wieringer 250 euro boete geëist. De rechtbank doet 19 januari uitspraak.
was drie jaar terug nog voor de Nielsens, die er nu dus met de hoofdprijs van de Zakenclub vandoor gingen. Zakenclubvoorzitter Adriaan Jongejan prees het enthousiaste echtpaar: ,,Ze hebben in moeilijke tijden het supermarktavontuur aangedurfd. Ze draaien niet alleen een prachtige winkel waar we allemaal hartstikke blij mee zijn, maar steunen ook allerlei initiatieven in het dorp.’’ Sjaak de Heij van de gelijkna-
Kunstgras of tegels onder speelplaatsen S C H A G E N - Een meerderheid van de Schager politiek vindt dat er kunstgras of tegels onder de speeltoestellen in Schagen moeten komen. Dat bleek in de commissie grondgebiedzaken. Daarmee zal er een einde komen als zand als valondergrond bij het speeltuig. Ook voor boomschors kreeg de politiek de handen niet op elkaar. Alleen de fractie Riteco was het niet met het voorstel eens. Riteco hield een pleidooi voor zand.
Prijswinnaars en genomineerden: ,,Allemaal winnaars'', aldus Carla mige Adviesgroep was in zijn nopjes met de publieksprijs: ,,Een grote blijk van waardering
door hans duin
S C H A G E N - Er zijn vier partijen geïnteresseerd in de koop van een stukje grond in de Schager Muziektuin. Dat zegt wethouder Jan Bouwes naar aanleiding van vragen van deze krant.
De gemeente Schagen wil afstand doen van een klein stukje aan het begin van de Schager Muziektuin. Hiervoor hebben zich inmiddels vier geïnteres-
Meditatie - Anna van der Wel geeft op zondag van 9-11 uur meditatieochtenden in De Ruimte aan de Kolhornerkade 9 in Kolhorn. Meer informatie op www.deruimtekolhorn.nl. Aanmelden kan via info@deruimtekolhorn.nl of tel. 0224-533225. KOLHOR N
OFDREDACTIE: rt ten Dam, Jan Geert Majoor, r Hovestad (adj.) en Hugo Schneider (adj.).
OFDKANTOOR: onweg 10, Postbus 2, 1800 AA Alkmaar oon: 072-5196196. Fax: 072-5124152. ail: redactie@nhd.nl
OREDACTIE: : Jan van der Werff. oor: Rensgars 3, 1741 BR Schagen. oon: 0224-224444. Fax: 0224-224448. en kantooruren: 06-20211098 il regioredactie: redactie.sc@nhd.nl il regiosport: sport.sc@nhd.nl
Openbaring T U I T J E N H O R N - Op de meditatieve thema-avond van de baha’is van Harenkarspel op maandag 16 januari gaat het over ’De Behoefte aan een nieuwe Openbaring’, De aanvang is om 20 uur op Kalverdijk 4. Aanmelden via 0226391451 of mailen: hella1@quicknet.nl.
OP INTERNET: www.nhd.nl il: internetredactie@nhd.nl
KRANT ONTVANGEN? nabezorging: 088 - 8241111. /m vr: Nabezorging uiterlijk 14.00 uur, n u vóór 11.00 uur belt of via website t meldt. Anders nabezorging volgende dag. abezorging vóór 15.00 uur, indien klachtng vóór 12.00 uur, anders nabezorging dag.
NEMENTEN lle informatie over o.a. abonnementen en en, postverzending, automatisch betalen antie/verhuizing, zie www.nhd.nl, of bel eling Lezersservice, 088 - 8241111. everingsvoorwaarden abonnementen u ook op de site. gen abonnementen: elijk: t.a.v. afdeling Lezersservice, s 2, 1800 AA Alkmaar, of via de serviceop www.nhd.nl. Telefonisch, 088-824 et inachtneming van een opzegtermijn nminste één maand voor het einde van de e (kalender-)betalingstermijn.
edia is belast met de verwerking van ns van abonnees,voor administratieve den alsmede voor het inlichten van de e over relevante diensten en producten C Media. Daarnaast worden de gegevens baar gesteld aan door HDC Media dig geselecteerde andere bedrijven om e informatie over voordeelaanbiedingen en geven. Indien u geen prijs stelt op ormatie, kan dit schriftelijk (HDC Media, ersservice, Postbus 2, 1800 Alkmaar) of ail (lezersservice@hdcmedia.nl) kenbaar gemaakt.
eursrechten en databankrechten ten van (de inhoud van) deze uitgave uitdrukkelijk voorbehouden. chten berusten bij HDC Media BV Media BV, 2012
dhollands Dagblad
seerden gemeld: Jan Rozing mannenmode, Joop Schouten, Reigersdaal en bouwbedrijf Klaas de Leeuw. Bouwes: ,,We hebben alles op een rijtje gezet en gaan dit in februari met de commissie bespreken. De politiek kan dan een uitspraak doen.’’ In Schagen gaat het gerucht dat de grond al aan De Leeuw zou zijn gegund en dat restaurant TOV de tuin in de toekomst EN VERDER
ECTIE: Tim Klein, algemeen directeur. Monique Moos, directeur operations. il: directie@hdcmedia.nl
RTENTIEVERKOOP ars 3, 1741 BR Schagen. neeladvertenties: 072-5196305. ge detailhandel: 0224-224422. Familieben: 072-5196699, e-mail: familieberichhdcmedia.nl. Reclamebureaus kunnen ct opnemen met: 072- 5196433. De entiecontracten en -opdrachten worden oten en uitgevoerd volgens de advertenrwaarden van HDC Media, te vinden op hdcmedia.nl.
van onze trouwe klanten.’’ Met De Heij en hun eigen supermarkt wonnen eigenlijk alle
Platteland Pepik Henneman met een van de deelnemers bij de grafiek met energieverbrui
k.
FOTO JOSE DE JONG
Dertig deelnemers, één missie én een volle knip
In 3 maanden 35 procent minder energieverbruik
door laura de graaf
Z I J D E W I N D - Dertig deelnemers, één missie: energie besparen. Voor het milieu, maar misschien nog wel het meest voor de portemonnee.
De energiestrijd tussen de gemeentes Schagen, Harenkarspel en Zijpe ging gisteren definitief van start. Initiatiefnemer Pepik Henneman is laaiend enthousiast over de wedstrijd. ,,We zijn begonnen met een strijd tussen Oost- en West-Knollendam. Daar verminderde het energieverbruik in drie maanden gemiddeld met 35 procent. Puur op gedrag. Drie maanden is namelijk te kort om een huis extra te isoleren en daarmee energie te besparen.” Joep van de Ven is bioloog en doet aan het inregelen van cv-installaties. ,,Mijn beste bespaaradvies is om ’s nachts de verwarming op 10 graden zetten bij dubbel glas.
ENERGIESTRIJD.NL/ NOORDKOP Wanneer een huis enkel glas heeft, dan mag de thermostaat op 12 graden. Dit scheelt tien procent energieverbruik per jaar. Het is wat mij betreft een fabeltje dat er dan overdag extra gestookt moet worden om het huis weer op temperatuur te krijgen.’’
Ontluchten ,,Ook het dichtdraaien van radiatoren in ruimtes die niet gebruikt worden, scheelt heel veel. Het ontluchten van radiatoren kan tevens nooit kwaad.’’ Pepik Henneman: ,,Iedereen luisterde ademloos naar de
N
leden van de Zakenclub, vond Carla Nielsen. ,,Want in een dorp als ’t Zand red je het alleen als je
Vier geïnteresseerden voor grond Schager Muziektuin
Noordhollands Dagblad, woe 11 jan 2012
SSERVICE: 088-8241111
Nielsen.
adviezen van Joep van de Ven, dus dat was een groot succes. Het is natuurlijk ook geweldig dat je zoveel energie kunt besparen zonder dat het woongenot omlaag gaat. Want ’s nachts merk je niet wanneer het minder warm is in huis.’’ Tijdens de informatieavond van de energiestrijd werden alle deelnemers aan elkaar voorgesteld. ,,Ze moesten het gas- en elektriciteitsverbruik van een andere deelnemer inschatten en intekenen in een grafiek. Zo hebben we al een beeld gekregen van de deelnemers.’’ Op 10 april is de strijd afgelopen. ,,Dan weten we wie de uiteindelijk winnaar is. Tussendoor wordt dit iedere week bijgehouden door de deelnemers, zij vullen steeds de meterstanden in. Wij maken hier grafiekjes van die we vergelijken met de andere kandidaten. Deelnemers mogen zich nog inschrijven via energiestrijd.nl.’’
25
mag gebruiken voor high teas. Bouwes ontkent dat: ,,Er zijn nog geen beslissingen genomen. We hebben in september vorig jaar De Leeuw een aantal vragen gesteld over zijn plannen. Op die vragen hebben we nog steeds geen antwoord ontvangen. We zullen die correspondentie ook bij de stukken, die we aan de commissie sturen, voegen, zodat iedereen een transparant beeld kan krijgen.’’
Schagen FM kondigt vert door richard zut
S C H A G E N - Zodra er een nieuw bestuur is geformeerd, zal ook voorzitter Gerard Reis van de Stichting Stad Schagen Radio, lokale omroep Schagen FM, opstappen. Inmiddels is in de persoon van Nico Komen een nieuwe penningmeester gevonden.
Vorige maand werd bekend dat het hele bestuur zou vertrekken vanwege een verschil van mening met programmamaker/manager Ed van Oerle over de voorgenomen fusie met RTV Zuiderzee en APLokaal. Tot nu toe bleken alleen secretaris Siem Stam en penningmeester Martijn Bisschop de daad bij het woord te voegen, en bleef Reis zitten. In een brief aan alle medewerkers van Schagen FM stelt Reis nu echter: ,,Siem Stam neemt de functie van secretaris waar en Gerard Reis die van voorzitter. Wanneer deze functies door andere kandidaten worden ingevuld, zullen zij hun functie neer-
N I E U W E N I E D O R P - Carel de Jong, oud-conservator van het Westfries Museum, geeft dinsdag 17 januari een lezing over de geschiedenis van het West-Friese platteland. De West-Friese Omringringdijk, de dorpen en steden en hun godsdiensten en het bestaan en functie van de stolpboerderij passeren o.a. de revue. Het publiek kan eigen bodemvondsten meenemen die door Carel de Jong op ouderdom en waarde geschat kunnen worden. De bibliotheek is de locatie waar de lezing om 20 uur begint. Reserveren is gewenst via tel. 0226- door richard zut 411991 of via mail reserve- S C H A G E N - ,,Het lijkt veel, maar ren@kopgroepbibliotheken.nl op een totale gezamenlijke fusiebegroting van 9,2 miljoen euro is het echt niet veel’’, verwees de Schager burgemeester Gerrit Westerink naar de extra 283.000 S C H A G E N - Lilian Klaassen vereuro die zijn college gisteravond zorgt de paranormale avond van vroeg aan de commissie algemeAurora op woensdag 18 januari. ne zaken en middelen (AZM). Naast medium is zij ook een deskundige als het gaat om het le- Dat extra budget werd gevraagd ven zelf. Men wordt geadviseerd ten behoeve van de personeelsom een foto of voorwerp mee te vervanging die volgens verwachbrengen. De avond in Igesz be- ting nodig is bij de voorbereigint om 20 uur. ding op de fusie met Harenkarspel en Zijpe. Vorig jaar was er ook al 600.000 euro beschikbaar gesteld voor de herindeling. Maar daarin was nog geen rekeD I R K S H O R N - De NBvP Vrouning gehouden met de inzet van wen van Nu, afd. Dirkshorn ’eigen personeel’ in de voorbereikomt op dinsdag 17 januari bij- ding op de fusie. een voor de jaarvergadering. Na Omdat er een vacaturestop de pauze wordt het spel Keezen geldt en de lopende werkzaamgespeeld. Aanvang 19.45 uur in heden toch moeten worden uitdorpshuis de Kastanjeboom. gevoerd, zullen daarvoor men-
G
l g s v o g s N v la b s
Schagen: € 2 extra nodig v
Medium
NBvP Dirkshorn
se va va u va m da
w ge va Fr en is ho bi sch ov alg an ev
de mi we rie lat
KISTEmaKER @ SchaGEN Bouwjaar huis: .................................... Soort huis: ........................................... Aantal mensen in huishouden: .......... Stroomverbruik:
1973 twee-onder-een-kapwoning twee personen 10,7 kWh/d (6,4 kWh/dag met zonnepanelen) Gasverbruik: ......................................... 7,2 m3/d Energiebesparing: ................................ -29% t.o.v. gemiddelde (+19% met zonnepanelen) Bij de start van de energiestrijd besloot piet kistemaker alles in zijn huis eens goed door te meten. Bij de bouwmarkt kocht hij een apparaatje dat het stroomverbruik per apparaat aangaf. Hij vermenigvuldigde deze getallen met het aantal gebruiksuren per jaar. De uitkomst was precies gelijk aan zijn jaarrekening! De wattcher was voor piet slechts een bevestiging van zijn rekenwerk. want ook het verbruik dat de wattcher aangaf, klopte met zijn berekeningen. voor gas deed hij iets vergelijkbaars. piet kistemaker is een echte doe-het-zelver. Hij knutselde een thermometer, spoorde daarmee warmtelekken op en isoleerde een stuk ‘lekkend’
Y
20 15 10 5 Weekje op vakantie
0 9/Jan
8/Feb Elektriciteit strijd
9/Mar Elektriciteit 2010
26
Gas strijd
8/Apr Gas 2010
dak. Ook plaatste hij een ventilator in zijn convectorput om de warmte omhoog te blazen. Sinds juli 2011 hebben de kistemakers ook zonnepanelen, die waarschijnlijk de helft van hun stroomverbruik zullen dekken. De helft van dat stroomverbruik is overigens te wijten aan de elektrische vloerverwarming in de badkamer. Dit is piet een doorn in het oog, maar zijn vrouw Marjan wil geen koude voeten. Maar ook hiervoor heeft piet een oplossing: een paar sloffen.
Tips S #stroom Naast de wattcher is er ook een apparaat dat het stroomverbruik van alle apparaten in huis afzonderlijk meet. Een handige gadget om er achter te komen wat de grootgebruikers in huis zijn. S #gas Met de vorstperiode was ik een week weg. De kachel stond een week lang op 13ยบc, zonder dat het problemen opleverde. 27
WESTRIK @ SchaGEN Bouwjaar huis: ................................ Soort huis: ........................................ Aantal mensen in huishouden: ...... Stroomverbruik: .............................. Gasverbruik: .................................... Energiebesparing: ............................
1990 twee-onder-een-kapwoning twee personen 5,6 kWh/d 5,5 m3/d 6% meer dan gemiddeld
Hans westrik is een stille kracht die graag achter de schermen werkt, maar hij begrijpt heel goed dat zichtbaarheid cruciaal is. “Het is belangrijk de consequenties van ons handelen zichtbaar te maken. Zien wat er gebeurt, zodat we bewust worden van ons gedrag en verbruik.” Dankzij de Energiestrijd en de wattcher kreeg hij inzicht in zijn gedrag. Met de wattcher in huis, controleerde hij iedere avond zijn sluipverbruik. Hans collecteert al twintig jaar voor de kankerbestrijding. Hij is een bekend gezicht in de buurt en dat wekt vertrouwen. Die rol wil hij gebruiken om het goede voorbeeld te geven en de wijk te overtuigen om zonnepanelen te nemen. Met hulp van de wethouder - ook een pionier- gaat hem dat vast lukken! Mark westrik, de (uitwonende) zoon van Hans, deed niet mee aan de Energiestrijd. toch was hij bij alle bijeenkomsten aanwezig. Hij werd gezien als een echte fanatiekeling. Mark heeft zijn eigen bedrijf “westrik Bouwbegeleiding”. Mark begeleidt particulieren en bedrijven bij al hun onderhouds- en verbouwplannen. Ook heeft hij apparatuur om energiebesparende reparaties uit te voeren en dat kwam goed van pas bij vader Hans. Samen spoorden ze een warmtelek in de spouwmuurisolatie op en vulden dit opnieuw met pur-schuim.
28
Tips S #gezellig Het belangrijkste is de bewustwording. Bewust omgaan met gas en stroom doet geen concessies aan het wooncomfort. S #stroom plaats radiatorfolie aan de muurzijde van de radiator. kost niet veel, maar het heeft een groot effect.
Y
15
10
5
0 9/Jan
Counterattack op vorstoffensief
8/Feb Elektriciteit strijd
9/Mar Elektriciteit 2010
29
8/Apr Gas strijd
Gas 2010
tinetap t dicht r jeugd
aan es waar alcohol wordt verkocht s zelf en tes boe op co risi ar lopen het rdzes gemeenten in de Kop van Noo kun t nie s ctie san dat ers n beheerd s laar er de wet voortdurend aan de
sterink van de e Kop’, roeien. moedins hem rts geers zijn n de gede gep kindemet alcon is ver-
doende. e adem, gemotind te hapreven-
ijen hun eeds beortkantimarkten eten. Dat vorig jaar
n 15 jaar derd verhe dranters vroear leeftijd
en identiteitsbewijs. In verreweg de meeste sportkantines (84 procent) en cafetaria’s (80 procent) werd zonder vragen drank verstrekt aan de jonge bezoekers.
Niet tolereren
,,Dat kunnen we niet tolereren”, kondigt Westerink aan. Doordat de wet binnenkort zodanig wordt gewijzigd dat controles en sancties verhuizen van de Voedsel- en Waren Autoriteit naar de gemeenten, kan er lokaal sneller en beter een vuist worden gemaakt tegen overtreders. Als het aan de stuurgroepvoorzitter ligt, wordt die bevoegdheid daadwerkelijk omgezet in daden: ,,Als het nodig is komen er boetes en zelfs tijdelijke sluitingen. Vooral als het gaat om een vereniging die subsidie van de gemeente ontvangt.” Voor de gratis instructieavonden van Brijder over verantwoord omgaan met alcohol is in de Noordkop weinig animo. Die zijn juist bedoeld voor barvrijwilligers van (sport)clubs. ➔ RegiOpinie: ’Alcohol veel te makkelijk te krijgen’
rt, het enige waar ze geen e
Riet en haar man Dook bij het bilja
’Als je het doet, m
nooit in de biljartzaal of s ’ uit de zijn. Deze staan nu uit.’ B U R G E R B R U G - Stekkers jes truc r mee t heef Riet ’s ing stopcontacten, de verwarm energie te besparen. ,,De a nachts op tien graden en twee appels en groenten verwa Deu Riet . gerechten in één pan nu in één pan met een tre tekom stort zich vol op de ener ertussen. Als ik eieren ko giestrijd. ,,Als je het doet, moet ik een dekseltje op de pan je het goed doen.’’ Zodra deze rammelt, zet gas uit. Ik zit twee keer p eengem de van De energiestrijd even achter de computer. en tes Schagen, Harenkarspel rest van de dag staat deze Zijpe is in volle gang. Riet DeuEn de printer staat ook u tiefana de tekom (73) is een van plaats van op stand-by. D ke deelnemers. ,,Beneden stonvriezer is de deur uit, all hele de n inge arm den alle verw len zitten in één vriezer. dag aan. Terwijl we overdag
door laura de graaf
willen de beste van
Gemeentera Hollands Kr
over een tijdje ook via je j draagbare kunt betalen. We met de pinpas, weg met di munten in je portemonnee. J koopt een zoute haring, je klik even met je Phone en de deal gesloten. Muntgeld wordt ee doelwit voor verzamelaars. We sprinten het tijdvak va Big Brother in. En merken oo in een ver buitenland, dat moeiteloos kunt betalen. D Phone rekent immers al die v lutaverschillen moeiteloos om Over vijf jaar komen we t een vernietigende conclusie: d euro hebben we als muntst helemaal niet meer nodig. Ing haald door de tijdsgeest. Al die problemen van nu z veroorzaakt door een maatreg die een houdbaarheidstijd v vijftien jaar bleek te hebb Een ansichtkaart vol eurobil ten met de vrolijke tekst ‘Gr ten uit Griekenland’ is de st getuige.
N
HANS DUIN
energie bij kunnen besparen.
21 jan 2012
FOTO JOSE DE JONG
moet je het goed doen’
serre
om aardarm ik eetje ook, leg n. ik het per dag r. De e uit. uit, in De oude le spul. We
aad roon
van het fanatieke potje. Een uur later gaan we slapen.’’ Over sommige dingen is Riet nog niet helemaal uit. ,,We gebruiken drie keer per dag de magnetron, om bijvoorbeeld melk te warmen. Ik weet eigenENERGIESTRIJD.NL/ lijk niet of het beter is om dit op het gasfornuis te doen. En NOORDKOP het biljart kan niet uit. Het kost te veel energie om dat iedere gebruiken spaar- en LED-lamavond weer warm te krijgen.’’ ’’ pen en dimmen de lichten. Riet en Dook zijn prima op ’s Avond om elf uur zet Riet . ,,Maar ik beloof niet dat weg en. grad tien de verwarming op goed bezig blijven als de zo we r Lachend: ,,Dan zijn we net klaa strijd is afgelopen hoor!’’ met biljarten en toch nog verhit
’Aanloopproblemen en bij grote fusie’
hoenderdaell
Opening voor Gelders Huisje en bijencentrum
Er bestaat toch een kans d een Gelders Huisje (monu taal arbeidswoninkje) en e bijeninformatiecentrum o Landgoed Hoenderdaell in Anna Paulowna kan word gerealiseerd. Hoewel de provincie bebo wing in landelijk buiteng in principe verbiedt, kan gemeente Hollands Kroon verzoek om ontheffing in nen en nut en noodzaak a nen. Dat heeft gedeputee Tjeerd Talsma Hoenderd de gemeente laten weten de adviescommissie voor telijke ordening van de p cie zal zich er dan over b ,,We treden eerst in overl Hoenderdaell en de initi mers om de vervolgroute bepalen: een verzoek tot fing of een alternatieve l
DEuTKOm @ ZIJPE Bouwjaar huis: ................................ Soort huis: ....................................... Aantal mensen in huishouden: ...... Stroomverbruik: .............................. Gasverbruik: .................................... Energiebesparing: ............................
circa 1800 vrijstaande woning twee personen 13,8 kWh/d 9,2 m3/d 19% meer dan gemiddeld
riet Deutekom heeft aan iedereen laten zien dat je geen deskundige hoeft te zijn om energie te besparen. riet en haar man Dook deden de afgelopen jaren weinig duurzame investeringen. tijdens de Energiestrijd kozen ze voor kleine, maar effectieve aanpassingen. Ze vervingen alle lampen voor lED-verlichting. “Door een aanbieding in de supermarkt viel dat qua prijs nog best mee.” riet en Dook bespaarden echter de meeste energie door hun leefstijl te veranderen. Nu het biljartseizoen is afgelopen is, staat de verwarming van de biljarttafel uit: dat is voor het eerst. riet was vooral verbaasd dat je door het strijdelement heel alert wordt. “je gaat goed opletten met de dagelijkse bezigheden, alles telt mee.” Ook Dook, aanvankelijk niet zo’n voorstander van
Y
25 20 15 10 5 0 9/Jan
Wat een eindsprint!
8/Feb Stroom strijd
9/Mar Stroom 2010
32
8/Apr Gas strijd
Gas 2010
de Energiestrijd, is nu om. als de kinderen de deur open laten staan, krijgen ze op hun kop: ”Doe die deur eens even dicht. we stoken toch niet voor de gemeente?” cv-fluisteraar joep van de ven is tijdens de Energiestrijd op bezoek geweest. Hij adviseerde om de kachel ’s nachts op twaalf graden te zetten. joep verzekerde haar dat het huis ‘s ochtends binnen een half uur op kamertemperatuur zou zijn. riet kon het maar moeilijk geloven. Maar van de ven bleek gelijk te hebben. Dat zal voortaan flink schelen op de jaarrekening.
Tips S #stroom Het koffiezetapparaat staat niet meer uren aan. De koffie gaat nu in een kan en het koffiezetapparaat gaat uit. S #stroom Eerst werd de magnetron vier keer per dag gebruikt. Nu wordt deze nog maar een keer per dag gebruikt, door eerst even na te denken. S #gas Door de glas-in-loodramen tijdelijk te bedekken met karton, was het tijdens de vorstperiode minder koud in huis.
33
DE WIT @ ZIJPE Bouwjaar huis: .................................... Soort huis: ........................................... Aantal mensen in huishouden: .......... Stroomverbruik: .................................. Gasverbruik: ........................................ Energiebesparing: ................................
1884 vrijstaande woning een persoon 16,6 kWh/d 10,5 m3/d 18% meer dan gemiddeld
carina de wit vindt dat duurzaamheid verder gaat dan puur alleen zuinig omgaan met energie. “Op een integere manier omgaan met elkaar en met de omgeving, daar gaat het om.� Die filosofie komt geheel tot uiting in haar interieurbedrijf. De meubels die carina verkoopt zijn niet alleen mooi, maar ook zodanig geproduceerd dat ze jarenlang meegaan. Ook met haar klanten probeert ze een duurzame relatie aan te
34
gaan. al het meubilair maakt ze op maat en ze heeft zelfs een uitprobeerservice. Mevrouw De wit woont in een stolpboerderij. Het grootste deel van de boerderij gebruikt ze als showroom voor haar winkel. Haar gasverbruik is relatief gering, ondanks het enorme (en nauwelijks geïsoleerde) oppervlak. Dit komt omdat carina alleen het woongedeelte verwarmt, in haar geval de keuken. De kachel in carina’s woonkamer staat daardoor nauwelijks aan. De verlichting in de showroom zorgt voor een hoog elektriciteitsverbruik. als alle lichten aan staan, geeft de wattcher 10.000 watt aan. Het grote dakoppervlak biedt mogelijk uitkomst, want zonnepanelen kunnen een goede manier zijn om op het (grijze) stroomverbruik te besparen.
Y
30 25 20 15 10 5 0 9/jan
Tips
Gasverbruik onder jaargemiddelde!
8/feb
9/mrt Stroom strijd
Stroom 2010
8/apr Gas strijd
Gas 2010
S #gas Het hoeft niet overal in huis warm te zijn. verwarm alleen de ruimtes op kamertemperatuur waar vaak iemand is. S #gas Sluit altijd alle deuren, zo lekt er geen warmte weg. S #gezellig Energie besparen heeft niet alleen te maken met minder verbruiken, maar ook met het aanschaffen van interieur dat tijdloos, duurzaam en van goede kwaliteit is. 35
VEEmaN @ haRENKaRSPEL Bouwjaar huis: .................................... Soort huis: ........................................... Aantal mensen in huishouden: .......... Stroomverbruik: .................................. Gasverbruik: ........................................ Energiebesparing: ................................
1972 Hoekwoning vier personen 10,8 kWh/d 8,6 m3/d 100% (!) meer dan gemiddeld
De familie veeman heeft gedurende de energiestrijd ontzettend veel energie bespaard. voor de start van de Energiestrijd nam het gezin al de nodige maatregelen. De overstap naar de NoordHollandse Energie coöperatie leverde vorig jaar reeds honderden euro’s op. Het wegdoen van de aquaria was voor de familie de grootste energiebesparende stap. Daarnaast kochten ze voor de vijverpompen een timer, zodat die niet onnodig stroom verbruiken. Ook ging op vrijdagmiddag óf de oven óf de frituur aan. De was wappert inmiddels buiten, de droger staat amper nog aan. De lijst aan besparingen is lang en dat zorgde voor indrukwekkende resultaten. Hein-jan vertelt: “Met de Energiestrijd krijg je drie maanden de tijd je levensstijl om te gooien en van besparen een automatisme te maken.” De kinderen waren in het begin niet heel enthousiast
Y
25 20
Stroomverbruik structureel gehalveerd!
15 10 5 0 9/jan
8/feb Elektriciteit strijd
9/mrt Elektriciteit 2010
36
Gas strijd
8/apr Gas 2010
over de bespaarwoede van pa en ma. “toen we thuiskwamen van de eerste strijdbijeenkomst stonden letterlijk alle apparaten en lichten aan. De achterdeur stond wagenwijd open”, vertellen de veemans glimlachend. Ook vanuit de omgeving kreeg Hein-jan regelmatig vragen. tijdens de vergadering van de carnavalsvereniging bij hen thuis bijvoorbeeld, toen de leden vroegen of er nog wel warme koffie geschonken werd. De familie veeman overweegt nu om zonnepanelen of een zonneboiler aan te schaffen. Hoewel ze een voorstander zijn van energiebesparende projecten van de gemeente, hopen ze dat hun dorp niet te veel zal veranderen. “De sfeer in ons dorp is prima, houden zo.”
Tips S #stroom Steek alle stekkers van apparaten in een grote stekkerdoos. Op die manier kunnen alle apparaten ’s nachts met een druk op de knop op de stand-by modus. S #gas als er overdag niemand thuis is kan de kachel op nachttemperatuur. pas als iemand thuiskomt kan de kachel aan voor een aangename temperatuur. S #gezellig Energie besparen is leuk en makkelijk, maar voer het niet te ver door. je moet nog wel comfortabel leven.
37
JOS JONKER @ haRENKaRSPEL Bouwjaar huis: .................................... Soort huis: ........................................... Aantal mensen in huishouden: .......... Stroomverbruik: .................................. Gasverbruik: ........................................ Energiebesparing: ................................
2001 Vrijstaande woning vier personen 7,0 kWh/d 6,9 m3/d 63% minder dan gemiddeld
als je al heel weinig energie verbruikt, valt er weinig te besparen. Dat ondervond de familie jonker. voor hen was de Energiestrijd vooral een bevestiging dat zij goed op weg zijn met besparen. Maar ook voor jos jonker viel er nog iets te leren. De tip van warmtedeskundige arno vlooswijk om tijdens de vorstperiode een extra gordijn dicht te doen bleek veel te schelen. En voor komende winter zijn er plannen om de open trap naar zolder met een luik af te sluiten. Slimme maatregelen waarmee het gezin de kou buiten de deur kan houden. jos was verbaasd dat de wattcher bij haar een sluipverbruik van 90 watt aantoonde. “ik snap er niets van! De tv, computer en radio gaan ‘s nachts compleet uit; ze staan niet op stand-by.”
Y 15
10
5
0 9/jan
Het allerlaagste weekverbruik van de hele strijd
8/feb Elektriciteit strijd
9/mrt Elektriciteit 2010
Gas strijd
38
8/apr Gas 2010
toch hebben ze de boosdoener nog niet kunnen vinden. jos jonker zit vol goede ideeĂŤn voor een duurzame toekomst. Sportverenigingsdouches verwarmen met behulp van een zonneboiler bijvoorbeeld. Of wattchers uitlenen via de bibliotheek, zodat iedereen energiebewust kan worden. En als het aan jos ligt krijger grote oppervlakten zoals daken van boerenschuren en bedrijfspanden zonnepanelen. Nu alleen nog even de sluipverbruiker opspeuren.
Tips S #stroom Zet met een theekop afgepast thee. Dan hoeft de waterkoker niet langer aan dan nodig is. S #gas Hang in de winter een extra gordijn op, bijvoorbeeld voor de deur of voor de ramen.
39
plaats. Om plaats te maken voor verdere ontwikkeling van de zuidelijke en oostelijke recreatiehaven. Van Drecht claimt dat hij een legale ligplaats heeft. ,,Al jaren. Ik woon hier officieel: Westerweg 3c in Schagen. Ze kunnen me toch niet zomaar dwingen om te verhuizen? Ik heb van voormalig burgemeester De Wilde zelfs ooit als enige vergunning gekregen om - toen ik nog zeven schepen had - met al mijn passagiersschepen aan de zuidelijke en oostelijke kade van de haven te mogen liggen. Bij een brand op een van mijn schepen zijn alleen de papieren verbrand die dat bewijzen. Maar er zijn meer aanwijzingen dat ik niet zit te liegen, hoor!’’
Zoutloodsen ,,Weet je? Ik heb me altijd bereidwillig opgesteld. In 2010 heb ik gemeente en havenbestuur zelfs in een e-mail al aangeboden om mijn schip te verplaatsen in noordelijke richting. Liefst ter hoogte van de voormalige zoutloodsen. Nooit antwoord op gekregen. Dan moeten ze nu dus niet gaan
dwarsligt en dat ik voor niemand te bereiken ben.’’ ,,Maar nogmaals: ik heb vergunning. Mocht hier zelfs met mijn schepen afmeren met een kassa, vlaggen en een afvaartbord. Met vergunning voor een stroomkast op de oostwal, en ik heb daarvoor jaren precariorechten betaald. Als ik geen vergunning had om hier te zijn, waarom zou de gemeente dan een stroomkast plaatsen?’’
Schipper William van Drecht in de stuurhut van de Aldona in de Schager haven: ,,Ik wil gr ANDERZIJDS
Motoren De Aldona is het negen en tevens laatste en enige passagiersschip dat zijn rederij William’s Ship Charters nog bezit: wit met blauw geschilderd, 40 meter lang, 7 meter breed en volledig ingericht voor het verblijf van maximaal acht personen. ,,Varen kan ik er op dit moment niet mee, want mijn zoon en ik hebben er een paar jaar terug twee nieuwe Poolse motoren in gehangen, maar dat bleken beide twee ’rechtsdraaiende’ motoren te zijn, dus die moeten eruit. Er is geen onderdeeltje meer van te krijgen is, dus moeten er andere motoren in.’’
William van Drecht is een Mokums kind, ’heel lang geleden’ geboren in Amsterdam. Een handige jongen, met twee rechterhanden. Als vliegtuiginstrumentmaker werkte hij bij de MLD Marine en zag hij veel van de wereld. Zo belandde hij in de jaren zestig in Schagen, waar hij vader werd en in 1978 Wie hem ziet en hoort zou eerder denken dat William een vroege zestiger is, dan een 73jarige schipper met een rijk verleden en een schat aan verhalen. Maar in werkelijkheid is hij een schipper vol strijdlust. Dat
van zijn vrouw scheidde. Vier jaar eerder raakte tijdens het werk zijn knie verbrijzeld en werd hij op z’n 32e afgekeurd. William zat niet bij de pakken neer, maar werd bij toeval reder, nadat hij zijn eerste van uiteindelijk negen passagiersschepen kocht, de Carpe Diem. blijkt wel uit zijn reactie op het groene licht dat de gemeente wil geven voor het laten afmeren van een pannenkoekenschip van twee andere ondernemers. Zijn ogen spuwen vuur: ,,Moet ik dáárom weg?! Mij
’Verwarming op achttien graden en dikke trui én vest aan’
Discosch Magnusr
In jaar 700 kuub gas bespaard
S C H A G E N - De n natuurijsbaan va rijders aan de Sn staat vanavond het teken van Met livemuzie Sound, een driv licht- en geluidse Sportwethoud is winnaar van d de eerste schaats we ijsbaan gerad Hij kwam het dic (2 februari 2012 door Stam De schikbaar gesteld
door laura de graaf
- Een huis uit 1975 dat weinig zonlicht vangt. Niet de meest ideale locatie om energie te besparen en daarmee de Energiestrijd te winnen. Toch is Georgina de Haan goed op weg.
SCHAGEN
,,De vloer in dit huis is altijd ontzettend koud. Wanneer ik de verwarming aanzet, is het huis snel verwarmd, maar het koelt ook heel snel weer af. Daarom laat ik de verwarming op achttien graden staan en trek ik een dikke trui en een vest aan.’’ Door de hoge bomen voor het huis, schijnt de zon nooit binnen. ,,De bomen zijn prachtig. Ik zou ze niet willen missen. In de zomer zijn ze ideaal, dan blijft mijn huis lekker koel.’’ Georgina begon een jaar geleden met energie besparen. ,,Het scheelt veel geld. Afgelopen jaar heb ik 700 kuub gas minder gebruikt.’’ Een kuub gas kost gemiddeld € 0,71. Dus dit jaar bespaarde ze hiermee bijna € 500. ,,Bezuinigen op het elektra gaat mij slechter af. Ik heb sowieso weinig verlichting aan. En spaarlampen wil ik eigenlijk niet. Als ze in het zicht zijn, zoals bij mij in de keuken, ziet dat er zo lelijk uit. Wel heb ik
wilde de gemeen om mijn schip te kantoorruimte, w over een periode bijna een ton bru sten misliep. De informatie naar die al een jaar op werkzaam was m personeel, tot ied heid. Maar mijn nieursbureau Pie neering, was ban gegooid zou wor eieren voor haar huurder, weg ink Weg vrijheid ook blijf graag in De waar - ik net als een ex-vrouw me sen kinderen heb
IJsbaan o
- IJs zindheid in Oud natuurijsbaan bi geopend. De baa gankelijk en oo uren van 19 tot 21 gen gratis schaa betalen 2,50 euro
OUDESLUIS
Doktersb
Georgina de Haan. mijn koelkast vervangen door eentje die de minste energie verbruikt, een AA-koelkast.’’ Vanwege haar deelname aan de energiestrijd, mag Georgina een maand lang de ’Wattcher’ gebruiken. ,,Hiermee meet je
FOTO JOSE DE JONG
hoeveel watt je op een dag verbruikt. Daar word je heel bewust van. Wanneer je al je apparaten uitschakelt en ze een voor een weer inschakelt, weet je precies wat ieder apparaat verbruikt. De Wattcher staat op
Noordhollands Dagblad, za 4 feb '12 40
- Oudvan Duin heeft neeskunde aan Medisch Centru van de UvA mocht onlangs in ontvangst ne gaat zich nu spe anesthesie.
’T ZAND
ENERGIESTRIJD.NL/ NOORDKOP mijn verlanglijstje, maar kost € 99. Dus daar wacht ik nog even mee.’’
(ADVERTENTIE)
rlijkheid mij geen, dat dat er de wat bij inschiet. ngen we graag naar en ook wel de zuien van Europa. Al mij betreft best-Europa. Er globetrotter in me. ka, Azië, Afrika, nee mijn eerste priori-
jn vrouw, en ik
rant
gedaan. Een van de jongens heeft daar ook een makelaardij, in zijn geval gericht op de verhuur van huizen. Gaat best leuk. Ja, zo’n dagje in de stad met de mannen, dat is echt genieten. Laat er geen twijfel over bestaan, ik ben een gezinsman en ik ben hartstikke trots op het stel.’’ Mensen, het loopt als een rode draad door het gesprek met Arjen Zwaan: ,,Klopt. Het
vier. Ook qua tv ben ik gericht op het nieuws. Meestal gaat bij ons de tv niet voor half tien aan. Nieuwsuur, Pauw en Witteman, dat zijn dan onze favorieten, Waarbij ik de laatste tijd steeds meer een voor-
de ontwikkelingen en kijk wat ik er zakelijk en privé mee kan. Het kost vaak veel tijd om nieuwtjes uit te zoeken. Vind dat dit meer een taak van de jeugd is. Ik ben wel erg geïnteresseerd in de toepassingen.’’
is ook een van de leukste onderdelen van mijn vak. Mensen tot elkaar brengen. Ik zal je een voorbeeld noemen. Op een
gegeven moment heb ik een verkoper en een kandidaatkoper. Maar die hadden ruzie met elkaar. En niet een beetje.
en feliciteerden de mannen elkaar. Kijk, dat is een succes, dat is prettig. Dan is geld bijzaak.’’ ,,Het verkopen van huizen blijft me fascineren. Vind het nog steeds leuk om te doen. Het gaat natuurlijk niet alleen om het bouwkundige aspect, maar ook om de emotie. Ik raad mensen af om in één keer te beslissen. Je moet je tijd nemen. Als je de eerste keer een woning
Opnames Huizenjacht in Kolhorn en Oude Niedorp
meen directeur. , directeur operations. cmedia.nl
Geert Majoor, .) en Hugo Schneider (adj.).
bus 2, 1800 AA Alkmaar 196. Fax: 072-5124152. hd.nl
Werff. 3, 1741 BR Schagen. 444. Fax: 0224-224448. : 06-20211098 e: redactie.sc@nhd.nl port.sc@nhd.nl
www.nhd.nl actie@nhd.nl
ANGEN? 088 - 8241111. rging uiterlijk 14.00 uur, uur belt of via website s nabezorging volgende dag. ór 15.00 uur, indien klachtuur, anders nabezorging
8-824 8-8241111
OOP Schagen. ies: 072-5196305. el: 0224-224422. Familiebe99, e-mail: familieberichReclamebureaus kunnen met: 072- 5196433. De en en -opdrachten worden voerd volgens de advertenn HDC Media, te vinden op
e over o.a. abonnementen en nding, automatisch betalen ing, zie www.nhd.nl, of bel ervice, 088 - 824 8241111. waarden abonnementen ite. menten: deling Lezersservice, Alkmaar, of via de serviced.nl. Telefonisch, 088-824 ming van een opzegtermijn maand voor het einde van de betalingstermijn.
t met de verwerking van nees,voor administratieve e voor het inlichten van de ante diensten en producten arnaast worden de gegevens aan door HDC Media eerde andere bedrijven om over voordeelaanbiedingen ndien u geen prijs stelt op n dit schriftelijk (HDC Media, ostbus 2, 1800 Alkmaar) of rvice@hdcmedia.nl) kenbaar
en databankrechten ten oud van) deze uitgave k voorbehouden. ten bij HDC Media BV 012
nds Dagblad
KOLHORN - Televisieopnames in Kolhorn gisteren. De televisieploeg van het SBS-programma ’Huizenjacht’ filmde in het schilderachtige dorp. Presentatrice Nance deed met kandidaat-kopers onder meer een bezichtiging in het voormalige Van Zoonen-pand aan de Westfriesedijk 60. Eerder was enkele kilometers verderop ook een huis in Hoogwoud in ogenschouw genomen, net als de woning Dorpsstraat 31 in Oude Niedorp. In restaurant ’t Anker werd het gesprek gefilmd waarin de huizenjagers aangaven naar welke woning hun voorkeur uitging. ’Huizenjacht’is dagelijks even na zessen te zien te zien; de gisteren geschoten beelden komen op 2 april voorbij op het tv-scherm. FOTO JOHN OUD
Wethouders: Er gaat zo een wereld voor je open door richard zut
S C H A G E N - En de energietrein dendert door. De strijd om het laagste energieverbruik in Harenkarspel, Schagen en Zijpe is volop gaande en duurt nog tot eind april. Hoog tijd om te kijken hoe de drie wethouders Rob Treur, Hans Heddes en Ben Blonk het tot nu toe ervan afbrengen.
Die zijn zonder uitzondering enthousiast over hun deelname, al moest Treur (Harenkarspel) wel even slikken nadat hij zijn buren een paar weken terug had geadviseerd om hun centrale verwarming in de garage uit te zetten: door de strenge vorst sprongen de leidingen. Het kan dus ook te gek. Maar over het algemeen gaat het de wethouders met hun qua aantal variërende gezinsleden goed af, en proberen zij hun voorbeeldfunctie zo goed mogelijk waar te maken. Ben Blonk (Zijpe): ,,Wij zijn met z’n tweetjes en superfanatiek. We vervangen lampen door
Derde bijeenkomst
ENERGIESTRIJD.NL/ NOORDKOP spaarlampen, zetten stand-by knoppen uit, en de kachel gaat ’s avonds om tien uur terug naar vijftien, waar-ie altijd op twintig bleef staan ’s nachts. We verbruiken een stuk minder energie, al kan het nog minder als we de oude koelkast uit de garage wegdoen. Maar we leren hier enorm van. Ja, echt: Er gaat zo een wereld voor je open.’’ Hans Heddes (Schagen): ,,We zijn met z’n vieren, en ik ben vooral tevreden over de bewustwording bij ons thuis. We halen alle stekkers eruit van apparaten die we niet gebruiken, en de waterkoker staat op non-actief; theewater koken we nu afgepast in ’n pannetje. En de kachel staat
Donderdag 8 maart om 19.30 uur is er weer een bijeenkomst voor deelnemers aan de Energiestrijd Zijpe, Harenkarspel en Schagen. Locatie is café De Klimop in Sint Maarten. Deskundige Joep van de Ven doet daar onder meer verslag van zijn huisbezoeken tot nu toe. Ook wordt gesproken over slim investeren in waardebehoud eigen woning. een graad lager. Was in begin wennen, met een dikke trui aan, maar zelfs dat was na drie weken niet meer nodig. De Wattcher is een uniek ding die je tot in detail laat zien waar je nog kunt besparen. Ik denk dat we een kwart minder energie verbruiken.’’ Rob Treur: ,,We wonen vrijstaand en volop in de wind. We gebruiken wel minder, maar nog niet genoeg. We hebben net het pakket van Step2Save gehad, dus daar gaan we ook mee bezig.’’
Noordhollands Dagblad, 3 maart 2012
Tractorbrand in Wieringerwerf - Een tractor is donderdagavond uitgebrand achter een schuur aan de Noorderdijkweg/Zeugweg in Wieringerwerf. De brandende trekker is door de brandweer met een kraan en lier bij een schuur met koeien weggetrokken. Het bluswerk richtte zich vooral op behoud van de schuur, de koeien en een goede waterwinning. De tractor is volledig uitgebrand, de schuur liep lichte schade op. De oorzaak van de brand is nog niet bekend.
WI ER I NG ERWER F
Workshops - Kunstbende Noord-Holland en Kern 8 houden vanaf morgen gratis workshops en open podium voor jongeren in Hollands Kroon. Het gaat om graffiti (Winkel, zondag 14 uur), visagie en fotografie (Wieringerwaard, 7 maart om 14 uur), songwriting (Lutjewinkel, 8 maart om 19 uur), cupcakes (Hippolytushoef, 14 maart om 19.30 uur). Het open podium is op 16 maart vanaf 20 uur in Slootdorp. Via www.kunstbendenoordholland.nl aanmelden.
H O L LA N D S K R O O N
WEThOuDERS @ NOORDKOP Bouwjaar huis: .................................... 1980, 1986, 2003 Soort huis: ........................................... twee-onder-een-kapwoning en vrijstaande woning Aantal mensen in huishouden:........... twee, twee en vier personen Stroomverbruik: .................................. 11,4 kWh/d Gasverbruik: ........................................ 10,6 m3/d Energiebesparing: ................................ 11% meer dan de overige Energiestrijders De nieuwe fusiegemeente heeft grote plannen voor een duurzame toekomst. Maar dragen de wethouders zelf ook hun steentje bij? wethouders Heddes (Schagen), Blonk (Zijpe) en treur (Harenkarspel) deden mee aan de Energiestrijd. Elke bestuurder vertegenwoordigde zijn eigen gemeente. De ideeën voor een duurzame toekomst gaan verder dan energie besparen tijdens de strijd. De aanschaf van zonnepanelen voor inwoners eenvoudig en betaalbaar maken is één idee. Maar meer groen in de stad is ook een belangrijk speerpunt. Binnen vijf jaar moet het mogelijk zijn om het energiegebruik in de gemeente met 25% te verminderen.
Y 25
20
20
Volhouden, Rob!
15 Flinke uitschieter, Rob
15
10 10 5
5 0 9/Jan
8/Feb
9/Mar
Hans verbruikt steeds net iets minder dan Ben
0 9/Jan
8/Apr
42
8/Feb
9/Mar
8/Apr
De wethouders streden met overgave mee in de Energiestrijd. gezamenlijk bespaarden ze 11% meer dan de rest van de Energiestrijders. Hans deed het op alle vlakken het beste: hij bespaarde 26% meer gas en 27% meer gas dan gemiddeld. Ben Blonk: “ik heb voornamelijk bespaard door mijn gedrag aan te passen. Het viel me op dat alle deelnemers erg fanatiek waren. Ze gingen verder dan alleen de kachel een graadje lager zetten. Omdat er heel veel te besparen valt door gedragsverandering, hoop ik dat we de inwoners van Zijpe, Schagen en Harenkarspel kunnen overtuigen. Nu de Energiestrijd voorbij is en ook bij ons de knop om is, zijn mijn vrouw en ik van plan te investeren in zonnepanelen.” Hans Heddes: “wat was de Energiestrijd voor ons een openbaring! vooral toen we de wattcher in huis hadden. Het apparaatje maakt het energiegebruik heel inzichtelijk. je ziet direct de meter omhoog schieten als je bijvoorbeeld de 43
stofzuiger of waterkoker aanzet. Ook tijdens de vorstperiode was ik verbaasd. Een verbruik van 90 kuub gas per week! Dat is omgerekend 90.000 liter. Door de Energiestrijd sta je erbij stil en realiseer je je dat dit best veel is. vanaf dag één hebben we ons vol overgave in de strijd gestort. alle lichten gingen uit. Dit leidde soms letterlijk tot botsingen in huis. we aten bij kaarslicht, heel gezellig. Het past goed bij het concept van Happy Energy; bewustwording leidt tot het maken van andere keuzes, maar dat kan en mag ook zeker met een glimlach op het gezicht.” Rob Treur: “ik heb bespaard op de gebruikelijke zaken. Nu ik weet wat een wasdroger verbruikt, heb ik besloten er toch maar geen te kopen. Energie besparen zit in kleine dingen. pas daarna kun je gaan nadenken over duurzame investeringen, tenminste als je portemonnee dat toelaat. Zelf ben ik van plan om zonnepanelen aan te schaffen. ik was vooral verbaasd dat enthousiasme zo stimulerend kan werken. Er moet in de toekomst veel meer gehamerd worden op de voorbeeldfunctie van raadsleden, wethouders en burgemeesters.”
Tips S #stroom Zet de temperatuur van de koelkast 1º c hoger. je merkt geen verschil in de houdbaarheid van producten. S #gezellig Hang een bord in de kamer waarop alle gezinsleden hun besparingstips kunnen schrijven. S #gas Experimenteer zelf niet te veel met de cv-installatie. Met hevige kou kunnen je leidingen springen. S #stroom vervang gloeilampen door spaar- en lED-lampen. lED-lampen zijn duurder, maar gaan weer langer mee en verbruiken nog minder dan spaarlampen. 44
x
DE cV-fLuISTERaaR OP BEZOEK Joep van de Ven is CV-tuner, een deskundige in het slim instellen van CV-installaties. “Door CV-installaties te optimaliseren gaat energie besparen vanzelf”, vertelt Joep. Hij ging langs bij de families Deutekom en Jonker om hen te adviseren en zo hun wooncomfort te verhogen en kosten te verlagen. riet en Dook Deutekom wonen in een huis uit 1800. Samen biljarten zij iedere avond in hun biljartkamer in de aangebouwde serre, een koude ruimte. joep merkt direct op dat de bouw van de serre een groot glasoppervlak heeft opgeleverd, waardoor de serre snel afkoelt. Hij regelt de radiatoren waterzijdig in. Hierdoor ontstaat er een beter verdeelde waterstroom over de verschillende vertrekken in huis en een gelijkmatigere binnentemperatuur. “je merkt snel wanneer het water in de installatie niet goed stroomt. De onderkant van de radiator voelt 45
dan kouder dan de bovenkant.” aldus joep. riet is enthousiast over zijn advies “was hij maar tien jaar eerder langs gekomen. wat een verschil, geweldig!”
HuiZe Jonker joep brengt ook een bezoek aan de familie jonker en hun drie kinderen. volgens van de ven is aan het leidingverloop en de verschillende typen radiatorkranen te zien dat in huize jonker het nodige is verbouwd. De radiatoren in een aantal vertrekken worden nauwelijks warm. Daarom regelt joep ook hier de cv waterzijdig in. Helaas is de installatie niet optimaal in te stellen, omdat twee radiatoren geen inregelbare kranen hebben. Door de huidige kranen te vervangen door thermostaatkranen is een betere doorstroming mogelijk. Ook kunnen de jonkers daarmee zelf de temperatuur van de radiatoren instellen. joep adviseert stand 2 of 3, ongeveer tussen de 19 en 22 graden celsius.
onnodig verbruik De vloerverwarming werkt prima. Er zijn slangen van gelijke lengte gebruikt, waardoor de vloerverwarming volledig in balans is. Een tip van joep is het aanschaffen van een pompschakelaar voor de vloerverwarming. “De vloerverwarming staat altijd ingeschakeld. Een pompschakelaar halveert het verbruik. Dat bespaart veel stroom en dus geld.”
46
corten de men Rus naar het tot belaen.
ons.
er (adj.).
en samen met rode kater Spook. Van waaruit hij zich inzet voor alle aspecten van de samenleving. Pas gepensioneerd en door een kennis in Sint Maarten beland, had Hans tijd om handen. Reageerde op een advertentie voor maaltijdbezorgers
mers is geen uitzondering. Iedereen is welkom, maar voor Tafeltje Dekje. En van het een kwam het ander. Hij is nu een van de drijvende krachten van de stichting Welzijn Ouderen Harenkarspel en belandde
voor de koffie met gebak heeft iedereen een hele middag lol.’’ via dat werk weer in de politiek. Vanaf eind jaren negentig is hij secretaris van lokale partij AB’89. ,,Op een vrijwilligersavond vroeg Hans van der Geest
hersens in slaan en daarna verder als even goeie vrienden. Maar dat lukt de meesten niet. En er is nog steeds veel oud zeer in de raadzaal van Harenkarspel.’’ Zeker sinds 2008, toen zijn eigen AB’89 met het CDA het toenmalige college naar huis
’Elektriciteitsverbruik halveren in de winter, ongelooflijk’
Strijd met radicale deelnemers
maar 52.
r. 70.
nl
uur, site nde dag. klachtging
aar. verige hten: hdc.nl. en met: en voerd HDC
nten en etalen of bel
ten emence, rvice-
ming van and )
van eve n de ucten gevens
n om ingen op Media, ar) of nbaar
en
f N w
N
S
ENERGIESTRIJD.NL/ NOORDKOP
e o p d t t b o i
door laura de graaf
WAA R LA N D - Opvallend: bordeauxrode kleuren, een vloerkleed en stoelen met dichte leuningen maken een huis gevoelsmatig vier graden warmer.
De dertig deelnemers van de energiestrijd uit Schagen, Harenkarspel en Zijpe worden overladen met tips om energie te besparen. Joep van de Ven regelt de centrale verwarming van Miranda Jonker opnieuw in. ,,Ik raad aan om een pompschakelaar voor de vloerverwarming te kopen. Deze kost € 65, maar is in een jaar terugverdiend. Normaal draait de pomp 24 uur per dag, maar ’s nachts en zomers kan hij uit, dit bespaart enorm veel. Met mijn warmtecamera zie ik dat de verwarmingen bovenaan warm en onderaan koud zijn, Deze moeten even ontlucht worden. Allemaal kleine puntjes, maar ze leveren ontzettend veel op.’’ Arno van Vlooswijk maakte een warmteportret bij deelnemers Hein Jan en Marion Veeman. ,,Ik zoek warmtelekken in het huis. Maar het gaat er vooral om dat mensen zich bewust
Joep van de Ven bekijkt de pomp van de vloerverwarming en ziet met zijn warmtecamera dat de bovenkant van de verwarming warm is en de onderkant koud. FOTO’S JOSÉ DE JONG
worden van hun verbruik. Ook raad ik gezinnen aan om warmteproblemen persoonlijk op te lossen met pantoffels of warmtekussen. Vader kan het wel warm hebben wanneer het twintig graden is in huis, maar de dochter kan dat wel koud vinden.’’ Van Vlooswijk: ,,Dit gezin is enorm goed bezig. Het elektriciteitsverbruik is maar liefst gehalveerd.’’
Hein Jan en Marion Veeman hebben veel lol in de strijd. ,,Steeds bedenken we iets nieuws. We plaatsten een aan-/ uitschakelaar achter de televisie en stereo, anders blijven de apparaten altijd stand-by staan. In de douche ligt nu een douchematje, de vloerverwarming staat daar uit. En de droogtrommel staat zo min mogelijk aan.’’ Energiestrijd-organisator
Pepik Henneman verbaast zich keer op keer. ,,Het zijn allemaal vrij radicale deelnemers. Het elektriciteitsverbruik halveren in de winter, ongelooflijk. Ontzettend leuk dat de deelnemers zo fanatiek zijn. Hier doen we het voor!’’ Op dit moment staat Harenkarspel in de Energiestrijd aan kop, Schagen staat nu tweede en Zijpe derde.
PVV ’er slaat Zijper invitatie in de wind
van onze verslaggever
febin de‘12 d,Van18Unnik slaat Noordhollands Dagbla wind. ,,Als
meende scheefstand van de turbine is gemeten en die volgens de gemeente Zijpe niet is geconstateerd. De PVV’er stelde enkele kritische vragen bij het gepleegde onderzoek.
S I N T M AA RT E N S B R U G - PVVstatenlid Gerton van Unnik gaat niet in op de uitnodiging van Zijper wethouder Piet Morsch om zelf polshoogte te komen nemen bij de megawindmolen aan de Grote Sloot 158.
Geen deskundige
Van Unnik bekritiseerde in deze krant de methode waarop de ver-
Morsch vindt dat hij dan maar eens met eigen ogen moet komen kijken, maar die invitatie
47
provinciaal hobbypoliticus beschik ik niet over zeeën van tijd om dit zelf in ogenschouw te nemen. Overigens ben ik geen deskundige die in staat is om te meten hoever de turbine uit het lood staat.’’ Het PVV-statenlid blijft bij zijn mening dat hij de gegevens van Zijpe ’met de beste wil van de
wereld niet als betrouwbaar meetrapport kan aanmerken’. ,,Het lijkt mij dat metingen op zijn minst vanaf drie posities en vanaf ruimere afstand, dus niet recht onder de turbine, gedaan moeten worden om een duidelijk beeld te krijgen. Ik daag de wethouder uit een dergelijke, te controleren rapportage te (laten) produceren.’’
aLLES IS WaRmTE Bijna overal ter wereld besteden mensen per jaar gemiddeld een netto maandsalaris aan energie. Volgens bioloog Arno Vlooswijk is uw energierekening vaak recht evenredig met uw comfortzone, oftewel het temperatuurbereik waarbinnen u zich comfortabel voelt. Door slimmer om te gaan met de relatie tussen onze eigen temperatuur en die van onze omgeving, kunnen we veel energie en geld besparen. al meer dan tien jaar houdt arno zich bezig met thermoregulatie, de manier waarop dieren hun lichaamstemperatuur reguleren. Een reptiel gaat bijvoorbeeld in de zon liggen om op te warmen, een olifant gebruikt zijn oren om warmte af te voeren en een vis varieert de diepte waarop hij zwemt. alle dieren hebben een eigen ‘gereedschapskist’ voor hun warmtehuishouding. Ook mensen hebben zo’n ‘gereedschapskist’. Bij ons is die gevuld met veel instrumenten. we hebben veel manieren tot onze beschikking om onszelf op te warmen of af te koelen. toch zetten we vaak gedachtenloos de verwarming hoger of lager. we staan maar weinig stil bij onze eigen warmtehuishouding. Huizen zien we bijvoorbeeld vaak als één geheel. De buitenschil wordt als enige grens gezien en de temperatuur is overal hetzelfde. Eigenlijk slaat dat nergens op. waarom zou je de zolder warmer stoken als je het in de huiskamer koud hebt?
48
je kan natuurlijk ook je eigen schil ook als temperatuurgrens nemen, waarbij je de omgevingstemperatuur ongemoeid laat en je eigen temperatuur verhoogt. Bijvoorbeeld door een trui aan te trekken of een kop hete thee te drinken. verschillen in temperatuur binnenshuis kunnen ook aangenaam zijn. veel mensen vinden een koele slaapkamer prettig. als je van een koude gang komt, is de huiskamer extra lekker warm. Bovendien is een beetje temperatuurvariatie goed voor de bloedsomloop. “kou zit ook gedeeltelijk ‘tussen de oren’”, vertelt arno. u kunt hier bijvoorbeeld op inspelen door een zomer- en winterinrichting van uw huis. ander meubilair kan een huis warmer of juist koeler doen aanvoelen. Ook gebruik van frisse kleuren, zoals lichtblauw, of juist warme kleuren, zoals bordeauxrood, kunnen onze temperatuurbeleving beïnvloeden. arno laat zien dat warmte meer aspecten kent dan je op het eerste gezicht zou verwachten en er veel meer manieren zijn om onze temperatuur te reguleren dan aan de thermostaatknop te draaien. Door anders om te gaan met warmte kunnen we aangenamer leven voor minder geld met minder energie.
A wilt u meer weten over warmte? kijk dan op
www.worldofwarmth.com of op www.thermoregulatie.nl wilt u arno vlooswijk een vraag stellen of hem boeken voor een interessante lezing? Mail dan naar arno@triplee.com
49
aLKmaaRSE STRIJDERS GEVEN aDVIES Raoul Santibanez en Roy Langedijk zijn twee veteranen van de Energiestrijd Alkmaar. Naast deelnemer aan de Energiestrijd, waren de twee ook adviseur voor hun medestrijders. raoul en roy rondden recentelijk hun opleiding Bouwmanagement en vastgoed af. Samen zijn ze een bedrijf begonnen: Duurzaam Bouwloket. Ze vertelden tijdens de derde strijdbijeenkomst over energiebesparende maatregelen die je als huisbezitter kunt nemen.
gevelisolatie gevelisolatie aan de binnenkant van het huis wordt vaak spouwmuurisolatie genoemd. Na spouwmuurisolatie is ventilatie wel erg belangrijk om de vochtbalans in orde te houden.
vloerisolatie Bij vloerisolatie kan de onderkant van de vloer worden bespoten met pur-schuim. Dit kan alleen als de kruipruimte hoger is dan 50 centimeter. u kunt ook kiezen voor het opspuiten van de kruipruimte met pur-korrels. Dit kan wanneer de kruipruimte lager is dan 50 centimeter. Het is wel belangrijk dat er door middel van ventilatiekokers een goede vochtregulatie is.
dakisolatie Dakisolatie wordt uitgevoerd met pur-platen. Zorg dat er geen naden zijn, anders lekt de warmte alsnog weg. tegen deze platen wordt dampremmend folie geplaatst, waarna het oppervlak wordt gestuct. let ook hier op de vochthuishouding. als de warme lucht niet weg kan, zal het op den duur het hout aanvreten.
50
koZiJnen en beglaZing alle producten op het gebied van kozijnen en beglazing die worden aangeboden op de markt, voldoen aan de eisen en zijn van goede kwaliteit. roy: “veel mensen kiezen tegenwoordig voor kunststof kozijnen. Die hebben weinig onderhoud nodig en bovendien is houtrot dan verleden tijd. Maar let wel op een politiekeurmerk en de duurzaamheidsklasse.”
Zonne-energie “wat is het verschil tussen zonnepanelen en zonnecollectoren?” vraagt roy. “veel mensen weten niet het verschil, maar zonnepanelen zetten zon om in elektriciteit. Zonnecollectoren zetten zon om in warmte.” Zonnepanelen moeten geplaatst worden op het Zuid-oosten en in een hoek van 35 graden liggen. vanzelfsprekend moeten ze in de zon liggen. kies een leverancier die garantie op installatie en rendement levert.
A Momenteel werken roy en raoul hard aan hun website
www.duurzaambouwloket.nl, waar u binnenkort terecht kunt met al uw vragen over duurzaam (ver)bouwen en energie besparen
2 Deelnemers, wijk
51
eft het er druk
eniging. Maar er zijn al mensen
’Gewoon een trui aan of deken om’
van onze verslaggeefster
NOOR DKOP
Noordhollands Dagblad, di 27 maart ‘12
- Op de kop af nog twee weken, dan loopt-ie af en is de definitieve winnaar bekend. De energiestrijd tussen Schagen, Harenkarspel en Zijpe lijkt een gelopen race. Team Harenkarspel bespaart nu 28 procent meer energie dan hun medestrijders.
r, Margriet r, N.A. Veren Nel Kort, dwijk, Wannie Veld, Jeanneten Meindert nhd.nl of FOTO JOHN OUD
Workshop KOLHOR N
de Kai start workshops creatief om volgens de m Ook op 25 vinden deze uur en om 1 staan een aa gepland me
ENERGIESTRIJD.NL/ NOORDKOP
hoeft het niet in hele huis 20 graTwee deelnemers kregen afgeloden te zijn. ,,Ik kan ook gewoon pen week strategisch advies om een trui aantrekken of met een nóg meer energie te besparen. dekentje op de bank gaan zitten. Miranda Jonker uit Waarland Bovendien is een beetje kou af en woont in een vrijstaand huis op toe goed voor de bloedsomloop.” de open ruimte en Carina de Wit Roy Langedijk: ,,De luchtuit Burgerbrug heeft een stolpvochtigheid is hier prima, ongeboerderij. Ze woont hier niet alveer zestig procent. Dit is goed leen in, maar heeft ook een intevoor meubilair en voor de beworieurbedrijf aan huis. ners. Isolatie en ventilatie zijn Raoul Santibanez en Roy Lanbelangrijk.’’ gedijk geven energieadvies op maat aan huis. Samen bezochten Schimmel ze de families Jonker en de Wit De vrijstaande woning van famiom advies te geven. lie Jonker in Waarland is ook niet ,,Ze maken foto’s van binnen goed geïsoleerd. Raoul Santibaen buiten, bekijken het hele huis nez: ,,De ventilatiegaten waren en geven vakkundig en objectief dichtgestopt vanwege de kou. advies. Ik had hier echt iets aan’’, Een slecht idee, ventilatie is navindt Carina de Wit. Het grootste melijk belangrijk in verband met deel van haar stolpboerderij uit het tegenhouden van vocht en 1884, met een oppervlakte van schimmel. Beter is om de vloer 1.500 m2, wordt gebruikt voor de overal te isoleren.’’ winkel/showroom. Raoul SantiDe badkamer is hier net verbanez: ,,Hoewel deze boerderij bouwd, maar heeft geen warmtehelemaal niet geïsoleerd is, heeft wisselaar. Roy Langedijk: ,,Als het in dit geval waarschijnlijk deze alsnog wordt geïnstalleerd, niet zoveel zin om dit alsnog te zal het zichzelf in vijf of zes jaar doen. Ze verwarmt alleen het terugverdienen. De warmtewiswoongedeelte en een klein deel sela van de bedrijfsruimte. Ze ver- Raouar zal zo een € 650 kosten.’’ l en bruikt daarom relatief weinig website Roy werken momenteel aan een met gas, zeker voor zo’n enorm over duurzaamonafhankelijke informatie (ver) woonoppervlak.’’ Voor Carina besparen: www.duur bouwen en energie zaambouwloket.nl.
52
kig dat ze h
Th op
53
kWh/dag
0
5
10
15
20
25
30
0
Gemiddelde strijd
Gemiddeld 2010
5
m3/dag
10
Gemiddeld energiegebruik in 2010 en tijdens strijdperiode
15
n en,
patser, dol op z’n eigen uiter-
tertje mee te g
’Parttime’ deelneemster Judith B door laura de graaf
Vijf tellen korte
- ,,Eigenlijk ben ik meer een parttime deelnemer. Natuurlijk hoop ik dat we winnen, maar met het doorgeven van de meterstanden ben ik bijvoorbeeld nogal laks. Alles eromheen vind ik veel interessanter!’’ BURGER BRUG
De bijeenkomsten, tips van medestrijders en het bewust worden. Dát zijn de redenen waarom Judith Blokker zich aanmeldde voor de energiestrijd tussen Schagen, Harenkarspel en Zijpe. ,,En wat leer ik veel! Zo zijn er talrijke fabels over het laag zetten van de thermostaat ’s nachts. Wanneer de verwarming ’s nachts op dertien graden staat, bespaart dat veel energie. Onze thermostaat is nu zo geprogrammeerd dat het ’s morgens evengoed behaaglijk is wanneer we beneden komen.’’ Dat ging niet zonder slag of stoot. ,,Alles was ingeregeld door de monteur. Ik had geen idee hoe ik de temperatuur ’s nachts automatisch lager kon zetten, zelfs met de handleiding erbij werd ik niet wijzer. Een andere deelnemer van de energiestrijd adviseerde mij om op internet te zoeken naar de oplossing. En inderdaad, ik vond iemand met hetzelfde probleem
Di 10 april 2012
Energiestrijder Judith Blokker met haar hond Belg en zij kreeg via die website antwoord van een kenner die alles stap voor stap had uitgelegd. Dat kon ik ook!’’ Judith strijdt vooral vanwege
.
het milieu, maar portemonnee. ,,T overal energie op beetje luxe moet k geniet erg van een
geven.
ggetrokken man fraai gestalte te geven. BartJan-
weer stille aandacht.
f
ADA M L AN DM AN
Blokker maakt haar gezin bewust
N
er ’lekker staan’
ook voor de Toch wil ik niet besparen. Een kunnen. Ik n warm bad,
ENERGIESTRIJD.NL/ NOORDKOP
FOTO JOSÉ DE JONG
daar stop ik niet mee. Maar het bad iets minder vol laten lopen helpt natuurlijk wel.’’ ,,Verder heb ik een thermoskan gekocht. Ik drink niet min-
s g s k W a n g
k in w d
ti g d vo W af la 20 om on en
der thee, maar voor ieder kopje de waterkoker aanzetten is natuurlijk onzin.’’ Omdat Judith en haar man allebei werken, draaiden ze alle wassen in het weekend. ,,We su hebben niet genoeg ruimte om zw al die wassen tegelijk te drogen. tie Dus bijna alles belandde in de op droger. Nu draaien we iedere zo avond één was. Acht van de tien ge wassen gaat niet meer in de am droger.’’ wo Het hele gezin Blokker doet rea mee. ,,Ons vierjarige zoontje den had op school een project over ver ’modern vasten’, niet alleen du snoep laten staan, maar ook JO minder energie gebruiken. Als Wa hij klaar is met douchen, mag hij altijd nog tien tellen lekker Re onder de warme straal staan, heerlijk vindt 'ie dat! Vorige Per week zei hij uit zichzelf: ’Mam, Ann ik blijf vanaf nu maar vijf tellen gem staan, dan blijft er nog wat warm N water voor andere kinderen over’. wor Mooi toch?!’’ afva
BLIK OP DE TOEKOmST De Energiestrijd is een speelse eerste stap om samen laagdrempelige energiebesparende maatregelen uit te proberen en direct resultaten te boeken. De volgende stap is om onderhoudsmaatregelen te nemen waarmee een huis structureel en radicaal energiezuiniger wordt. Daarmee besparen bewoners energiekosten en wordt hun huis meer waard. Het is te verwachten dat ook de komende dertig jaar de prijs van gas en stroom verder toeneemt. Het gemiddelde gasverbruik in de Energiestrijd Noordkop was 8,6 m3/d gas en 10,5 kwh/d. uitgaande van stijgende energieprijzen van 3% voor elektra en 5% voor gas, besteden Energiestrijders de komende tien jaar ruim 30.000 euro aan energiekosten. in de komende 30 jaar loopt dit op tot bijna een ton!
langeterMiJninvestering Stelt u zich eens voor dat u 40%, 60% of 90% minder energie kunt verbruiken. Dat scheelt aanzienlijk op uw energierekening. Het Bouwbesluit bepaalt de minimale wettelijke normen waaraan bouwwerken moeten voldoen. Hieronder valt ook de energiezuinigheid. De norm voor de energieprestatiecoĂŤfficiĂŤnt (Epc) wordt ieder jaar aangescherpt. Op basis hiervan is te verwachten dat nieuwe woningen in 2020 energieneutraal gebouwd moeten worden. Dit betekent helemaal geen energierekening. Het is daarom geen gek idee om te investeren in energiebesparende maatregelen en de huizen in Schagen, Zijpe en Harenkarspel hun waarde te laten behouden of die zelfs te verhogen. technisch bestaan er allerlei mogelijkheden om een huis bij renovatie energieneutraal te maken. Door slim te verbouwen en handig te financieren is het nu al mogelijk om waarde toe te voegen aan uw huis. u kunt dan per direct de maandlasten 56
e. r-
n. d
n el-
: or
n nn
e
EL
verlagen en de investeringen binnen acht tot tien jaar terugverdienen. in Nederland vinden allerlei zogenaamde duurzame renovatietrajecten plaats.
A kijk bijvoorbeeld op: www.energiesprong.nl of volg de
het museum 1571 en nog steeds draaivaardig. En weken de tijd om te reageren. spindel u twee oude de keer is deze Het . en eveld hadd Berk ders d Davi De inzen zegt n het voor deze rubriek gezie heb je ee lijk, nd akke ergro gem ontwikkelingen van www.duurzaamzwaag.nl acht niet de ve ,,Op k. opga de dwij Toch bleek Harry Wou in de Hoebelaan in aakt r 40 j gem is zeke ik foto waar ,,De en. Zelo, ding Con van inzen kleine aantal voetbalvelden ,,Een prachtig plekje’’, vinden P. Bruin. ,,Achter de bomen zijn de RK Arie t Waarland,’’ reageert Hans Kooijman mail Ook r. Felle J. Poldermolen’’, weet en T. Pijper. ,,Hij is genomen bij de voormalige pastorie.’’ plaat he genomen was. Wie weet waar John bovenstaande Arie Dekker dacht dat de foto daar miek elfde plaatje’’, zegt Anne il via redactie.sc e-ma per ren instu ie react ,,Als ik uit mijn raam kijk, zie ik hetz een het hek bij de molen, richting de Bruin. ,,De foto is genomen vanaf naar Rensgars 3, 1741 BR Schagen. staat de Poldermolen, gebouwd in bij ,,Vlak r. Felle ne Yvon weet ’, kerk’
Noordkop uitgestreden
van onze verslaggeefster
- Het is gebeurd. Nou ja, bijna. De energiestrijd is afgelopen, alleen de winnaar is nog onbekend. Over drie weken is duidelijk wie de strijd wint: Harenkarspel, Schagen óf Zijpe.
NOOR DKOP
,,Een ding is zeker: de strijders hebben hard hun best gedaan.’’ Organisator Pepik Henneman kijkt tevreden terug op de editie Noordkop. Eerder hield hij eenzelfde strijd in Knollendam. ,,De energiestrijders zijn enorm fanatiek geworden. Juist omdat de strijd drie maanden duurt, is het een automatisme geworden. De deelnemende gezinnen zullen er -nu de strijd voorbij is- vanzelf mee doorgaan.’’
ENERGIESTRIJD.NL/ NOORDKOP Volgens Pepik Henneman wisten de deelnemers niet dat energie besparen zo makkelijk was. ,,Simpele aanpassingen als folie plaatsen achter de radiator en gloeilampen vervangen door spaarlampen scheelt al heel veel. Energie besparen zonder verlies van comfort en dure investeringen is dus heel goed mogelijk.’’
DorpsS
SINT M
De strijders bedachten ook zelf bespaarideeën. ,,Een deelneemster bedacht om sportverenigingdouches te verwarmen met een zonneboiler. Een ander idee is om Wattchers (energiemeters) uit te lenen via bibliotheken. Op die manier kan iedereen vrij goedkoop bewust worden van zijn of haar energieverbruik.’’ Hoeveel de kandidaten daadwerkelijk bespaarden en wie de strijd heeft gewonnen, wordt op 9 mei bekend. ,,Iedereen is welkom bij deze feestelijke afsluiting, aanmelden kan via dorien@meneerdeleeuw.nl. Alle aanwezigen krijgen het energiestrijdboekje met tips en ervaringen over energie besparen.
Dinsdag 17 april 2012vleugels
d, oene Er f slaat dagbla t Gr erij He tuindollands ZorgNoordh
DSP zo dinator meeden de aan locatieb ning bi tie en h voor be belang ligersfu opnem WPW, t.jonke
Lezin
Hans M sche d de han riaal v Baham op wo allem
uit naar de
Buurmans huis wordt ’groe door harmke snijdewind
- Onder het motto ’buurmans huis komt maar één keer te koop’ is zorgtuinderij ’Het Groene Erf’ in één
WAA R LA N D
57
ZELf DuuRZamE ENERGIE OPWEKKEN IN NOORD-hOLLaND Een groep Noord-Hollanders heeft het afgelopen jaar een eerste aanzet gedaan tot een duurzame toekomstagenda voor de regio. wat hen betreft is duurzame energie de nieuwe economische pijler van het gebied: Noord-Holland heeft veel potentie op het gebied van energieopwekking uit zon, wind en biomassa. De regio heeft ook een lange traditie als voorloper op het gebied van duurzame energie: Heel vroeger: S de vele windmolens maakten de Zaanse Schans tot een van de eerste industriegebieden in Europa. Recentelijk: S camperduin was het eerste windturbineproject voor 28 woningen; 58
S de Schutter was het eerste particuliere windturbinepark; S in Huizen staan de eerste woningen die verwarmd worden met windenergie; S in Heemskerk staat het voorbeeld van een cO2-neutraal bedrijventerrein; S in castricum staat de eerste duurzame school van Nederland; S in Heerhugowaard, om de hoek, staat de eerste rij woningen met een voldaks zonne-energiesysteem en de eerste grote cO2-neutrale woonwijk ter wereld Er wordt nog steeds volop gepionierd met het produceren en organiseren van duurzame energie. De NHEc, medeinitiatienemer van deze Energiestrijd, is hier een voorbeeld van.
Doorkijk 2040 “Stel u voor dat de komende jaren dorpen, wijken, gemeentes en ondernemers kiezen voor lokaal opgewekte duurzame elektriciteit! Ze zijn niet meer afhankelijk van steeds duurder wordende fossiele brandstoffen. Ze verdienen er zelfs geld aan als investeerder, ondernemer of als gemeenschap. Bovendien dragen zij bij aan de ontwikkeling van een nieuwe duurzame lokale economie. Stel u voor dat deze radicale strategische keuze gepaard gaat met experimenten op gebied van nieuwe methoden en organisatie van lokale duurzame energieopwekking. Dan zou dit een nieuwe economische pijler in de regio kunnen worden en zelfs Amsterdam in haar stroombehoefte kunnen voorzien!�
A
Lees verder op www.toekomstindekop.nl
59
Op allerlei niveaus worden initiatieven genomen om de opwekking van duurzame energie in de regio te stimuleren. S De provincie kiest voor duurzame energie: op donderdag 2 februari 2012 werd de EnergyBoard gelanceerd. De EnergyBoard heeft als opdracht om de komende jaren de ontwikkeling van duurzame energie in de regio te versnellen. S De NHEC kiest voor duurzame energie uit eigen regio en zal op termijn zelf initiatieven nemen en aansluiting zoeken bij initiatieven van derden, waarbij regionale duurzame opwekking middels zon, wind en biomassa het uitgangspunt is.
De NHEC kiest bewust voor duurzame energieopwekking in de regio en is volop bezig zelf initiatieven te nemen tot en derden te helpen met duurzame opwekking door middel van zon, wind, biomassa en getijden. Het is nu al mogelijk via de NHEC zonnepanelen te plaatsen, zeker ook voor groepen buurtbewoners die samen willen inkopen, en de daarmee opgewekte stroom al na twee maanden voor 75% te verrekenen met het stroomgebruik in de voorschotnota, zodat het voordeel van eigen opwekking vrijwel direct in de portemonnee gevoeld wordt. Elders gebeurt dat pas na een jaar! Het motto is dat de NHEC graag duurzame energie verkoopt, maar per huishouden het liefst zo weinig mogelijk. Het geld dat wordt verdiend met de verkoop van energie wordt in zijn geheel weer ge誰nvesteerd in opwekkingsmogelijkheden in de regio. Zo bevordert de gebruiker zelf ook de groei van het opwekken van duurzame energie. 60
ZELf EEN STRIJD BEGINNEN Wilt u zelf ook een Energiestrijd organiseren? U kunt het concept, de werkwijze en de website gebruiken om met uw wijk, dorp, stad, kantoorpand of bedrijventerrein ook een Energiestrijd te organiseren. u kunt ook gebruik maken van de opgedane ervaring door deel te nemen aan de speciale workshops die het energiestrijdteam organiseert op 7 en 8 juni 2012 voor mensen die zelf een Energiestrijd willen beginnen.
A kijk op www.energiestrijd.nl/workshop voor meer informatie. Het energiestrijdteam voorziet u van een stappenplan waarmee u zelf aan de slag kunt gaan.
Hoe werkt Het? Stap 1: Kies een sociaal netwerk De Energiestrijd berust op de strijdlust, de gezelligheid, de ervaring en de kennis die ontstaat als je in collectief verband energie bespaart. Het sociale netwerk, de mensen die je wil uitdagen met de Energiestrijd, moeten iets gemeenschappelijks hebben en in gelegenheid zijn om elkaar ook fysiek te ontmoeten. Een bedrijventerrein, een dorp, een gemeente, of een vereniging zijn bij uitstek geschikte sociale netwerken. Ook is het van belang dat je als initiatiefnemer toegang hebt tot smaakmakers/koplopers in het gekozen netwerk. Deze mensen zijn de potentiĂŤle leiders van de toekomstige energieteams. Hun 61
taak is het werven en motiveren van hun energieteam. Omdat de verwerking van de aanmeldingen en van de wekelijkse meterstanden grotendeels is geautomatiseerd, kun je het aantal deelnemers zo groot maken als je wilt. Een minimum van 20 deelnemers is aan te bevelen om voor voldoende dynamiek te zorgen. Stap 2: Kies een winter De Energiestrijd vindt in de wintermaanden plaats. Niemand wil energie besparen in de zomer. Bovendien zijn de potentiĂŤle besparingen dan veel kleiner. De Energiestrijd kan het beste drie maanden of langer duren. Die looptijd blijkt nodig om nieuw besparingsgedrag om te zetten in gewoontes. Stap 3: Kies je partners Mediapartner: Het relatief kleine gezelschap van deelnemers doet een bijzondere ervaring op, deelt kennis en legt nieuwe contacten. indien je een mediapartner betrekt kun je deze kennis, ervaring en dit enthousiasme beschikbaar maken voor een veel grotere gemeenschap. De mediapartner kan de deelnemers volgen tijdens de strijdperiode: elke nieuwe strijdstand is weer nieuws. Deze berichtgeving resulteert ook in een extra stimulans voor de deelnemers: “Ik word in de supermarkt aangesproken op mijn deelname aan de Energiestrijd.â€? Institutionele partner: Energiebesparing is een beleidsaandachtspunt voor zowel nationale als lokale overheden, brancheorganisaties en woningcorporaties. De Energiestrijd kan de institutionele partner helpen om invulling te geven aan haar beleid. Door zelf ook deel te nemen aan de strijd kunnen medewerkers eerstehands inzicht krijgen over wat er nu speelt binnen het deelnemende sociale netwerk. Dit inzicht kan helpen om het beleid aan te scherpen. Kennispartners: Dankzij het bewust bijhouden van het energiegebruik en het zoeken naar besparingsmaatregelen ontstaan er bij deelnemers nieuwsgierigheid en honger naar kennis. De strijders zijn voor experts dan ook een zeer dankbaar 62
publiek om hun kennis mee te delen. als je ze tijdig benadert, maken energieprofessionals meestal graag tijd vrij om de strijders te woord te staan.“Ik vond het heel leuk om te doen, ik zit al jaren in het vak, maar het enthousiasme van de deelnemers werkt aanstekelijk.” Sponsors: De organisatie kost tijd en daarnaast is het handig om middelen achter de hand te hebben voor strijdbijeenkomsten, communicatie en prijzen voor de strijders. Stap 4: Leg de spelregels vast je kunt de regels naar eigen inzicht aanpassen: S Elke strijd telt drie teams (drie wijken, gemeenten of steden). S Het team dat tijdens de strijdperiode gemiddeld het meest bespaart op gas- en elektriciteitsverbruik wint. S De gemiddelde hoeveelheid bespaarde energie wordt berekend aan de hand van: a) het gemiddelde dagelijks gasverbruik tijdens de strijdperiode, opgeteld bij b) het gemiddelde dagelijks stroomverbruik tijdens de strijdperiode, ten opzichte van c) het jaargemiddelde van het vorige jaar. S Minimaal één keer per week geven de deelnemers hun meterstanden door. S Na het invoeren van de meterstand krijgt de deelnemer inzage in zijn verbruik en de gemiddelde besparing. S De geschatte tussenstand van de strijd wordt online weergegeven op de site: www.energiestrijd.nl S Het team en het huishouden die gemiddeld de meeste energie besparen winnen en krijgen een prijs. Stap 5: Werven van deelnemers Stel jezelf een doel voor het aantal deelnemers. Zorg voor ruchtbaarheid via je partners. ga het gesprek aan met mogelijke teamleiders die een strijdteam willen aanvoeren. Ondersteun hen met het enthousiasmeren en aanmoedigen van anderen om in hun team te komen.
63
Stap 6: Organiseren, motiveren, analyseren en communiceren Deelnemers kunnen zich aanmelden via www.energiestrijd.nl. Ze kunnen daar ook hun meterstanden doorgeven via hun computer of smartphone. als organisator moet je regelmatig checken of iedereen zijn meterstanden goed doorgeeft. analyseer ook regelmatig de besparingen en geef deelnemers tussentijdse feedback. Ook kun je als organisator het gesprek over tips aanwakkeren via twitter, facebook en de website. Het is aan te bevelen om tijdens de Energiestrijd om de 3-4 weken strijdbijeenkomsten te organiseren. tijdens deze bijeenkomsten kunnen deelnemers tips, ervaringen en besparingstactieken uitwisselen. Ook krijgen zij advies van energieprofessionals en wordt de strijdstrategie bepaald. Stap 6: Resultaten vieren Zorg dat de inspanning van alle betrokkenen gevierd wordt tijdens een feestelijke slotbijeenkomst.
Meer weten?
A
www.duurzaamthuis.nl Heldere site met tips en uitleg over energielabels, die laat zien wat apparaten per jaar verbruiken en kosten. De website besteedt vooral aandacht aan duurzaamheid en let niet alleen op het geld besparen.
A
www.meermetminder.nl De website geeft informatie en advies over energiebesparende maatregelen zoals verschillende soorten isolatie.
A
www.milieucentraal.nl Milieucentraal informeert en adviseert over alles op het gebied van energie besparen, duurzame aankopen en investeringen.
A
www.zobespaarjegeld.nl Deze website is voor de extreme bespaarders. Het geeft je veel tips, maar vergt vaak wat meer moeite en discipline. De website geeft niet alleen tips over energie besparen, maar alles wat met geld in het leven te maken heeft.
A
www.nhec.nl De NHEc is een niet op winst gerichte coรถperatie, die het eigendom is van de gezamenlijke leden. Daar kunt u zich ook aanmelden als lid en of klant, en uw bespaartips doorgeven.
Colofon Redactie en organisatie Pepik Henneman, Enno Brommet, Dorien de Lange, Michiel Groen en Ingeborg van Beekum
Fotografie José de Jong
Vormgeving Laurenz van Gaalen
Met dank aan de Energiestrijders Familie Van Steijn, familie Blonk, Carina de Wit, Georgina de Haan, familie Van der Poel, familie Heddes, familie Westrik, familie Veeman, familie Blokker, familie De Groot, familie J. Jonker, Margreet Verloop, familie M. Jonker, familie Kistemaker, familie Deutekom, familie Treur, familie Maarschall
Met dank aan de gastsprekers Joep van de Ven, Arno Vlooswijk, Raoul Santibanez en Roy Langedijk... en de gastvrijheid van NHEC, CNME De Groenling en café De Klimop
De Energiestrijd werd eind 2009 voor het eerst gevoerd tussen twee dorpen aan de Zaan. Met de Energiestrijd Noordkop borduren wij voort op deze ervaring. Onze dank gaat uit naar alle Energiestrijdpioniers en in het bijzonder medeinitiatiefnemer Sorrel Jansen! © 2012 Meneer de Leeuw Gebruik van fragementen aangemoedigd mits voorzien van bronvermelding
Met dank aan de gemeenteN Schagen, Zijpe en Harenkarspel