DE BIEB VAN DE TOEKOMST by Meneer de Leeuw

or vo n kt ze aa le m rm G e sc h e

IDEEENBOEK AAN DE ZAAN - SPECIAL

Maandag 25 augustus 2014, De Fabriek, Zaandam

de bieb van de toekomst

houdt van transformatie

inleiding: Elke tijd zijn eigen bieb De bibliotheek is van alle tijden, maar elke tijd heeft zijn eigen bibliotheek. Een bibliotheek die past bij de uitdagingen en mogelijkheden van die tijd. De Bieb voor de Zaanstreek zit in een periode van grote verandering. Er is minder geld beschikbaar vanuit de overheid, en de behoefte van inwoners rond het lenen van boeken is in beweging. De Stichting Vrienden van De Bieb voor de Zaanstreek wil graag in co-creatie met betrokken mensen uit de Zaanstreek nadenken over wat deze veranderingen kunnen betekenen voor de toekomst van De Bieb in de Zaanstreek. Hoe kan De Bieb aan blijven sluiten op het leven en de mogelijkheden in de Zaanstreek? Op 25 augustus 2014 hebben we binnen het platform Aan de Zaan met een zeer diverse groep mensen nagedacht over De Bieb van de Toekomst. Aan de Zaan is het platform voor bewoners en ondernemers uit de Zaanstreek die zich met hun initiatieven inzetten voor de eigen buurt of wijk. Aan de Zaan vraagt mensen die zich betrokken voelen bij de Zaanstreek om mee te denken op specifieke onderwerpen, en laat daarmee ideeën vanuit verschillende achtergronden en perspectieven ontstaan en samenkomen. Doel van Aan de Zaan is vooral: samen met elkaar de Zaanstreek nòg mooier maken. Deel I van dit ideeënboek bevat een korte weergave van de pitches die gehouden zijn om ons te inspireren. Deel II beschrijft de ideeën die tijdens de brainstorm ontstaan zijn voor De Bieb van de Toekomst.

Foto's: Jacob Spaander

“de behoefte van inwoners rond het lenen van boeken is in beweging. hoe gaat de bieb van de toekomst er uit zien?”

inleiding: een duurzame bieb voor de zaanstreek hubert de waard, vicevoorzitter Vrienden van de Bieb voor de Zaanstreek VRIENDEN SINDS 2009 In 2009 hebben we de Stichting “Vrienden van De Bieb” opgericht om het belang te bevorderen van een goede bibliotheekvoorziening in de Zaanstreek. Wat betekenen de bezuinigingen en veranderingen rond de bieb voor de toekomst? Boeken halen, service krijgen: blijft dat? Wat betekenen de huidige ontwikkelingen voor de bibliotheek? Wij denken mee met de directie van De Bieb. De Bieb zit niet stil De Bieb in de Zaanstreek is in beweging: de openingstijden zijn verruimd, er zijn ebooks, er zijn BiebBussen. Tegen de landelijke trend in breidde het ledental in 2013 uit met 15% meer volwassenen, tot een totaal van 54.000 leden. Maar: dat aantal daalt nu weer. Tegelijkertijd hebben bezuinigingen gevolgen voor het servicepakket en voor het aantal vestigingen. Nieuwe ideeën Met zoveel veranderingen tegelijk hebben de Vrienden van De Bieb behoefte aan nieuwe ideeën. Welke bibliotheek hoort bij de Zaanstreek van nu en straks? We zijn blij dat jullie met ons mee willen denken!

“welke bibliotheek hoort bij de zaanstreek van straks?” Foto: Ton Vermeij.

HOE DIT IDEEENBOEK TE LEZEN In dit digitale boek staan de ideeën van de deelnemers van Aan de Zaan die in co-creatie zijn ontstaan tijdens de Aan de Zaan#special over ‘De Bieb van de Toekomst.’ Tijdens zo’n brainstorm vliegen de ideeën en inzichten door de ruimte. Eventjes is alles wat wordt gezegd waar. Schetsen, indrukken, meningen, frustraties, idealen tellen allemaal mee. Ideeën worden opgezocht die energie geven. Dit kan weerstand of juist inspiratie zijn. In de dynamiek van het moment ziet iedereen de verbanden en ideeën voor zich. Een week later blijkt de herinnering echter vervaagd. Wat is blijven hangen is het gevoel van ‘wij hadden goede ideeën’, maar hoe het precies zit weet men niet meer. In het ideeënboek zijn alle ideeën goed. Ideeën moeten verder worden onderzocht en uitgeprobeerd. Inzichten moeten worden onderbouwd.

Foto's: Ton Vermeij.

deel i drie visies op de bibliotheek Toegankelijkheid, pluriformiteit, onafhankelijkheid en betrouwbaarheid vormen de tijdloze kernwaarden van een bibliotheek. Toegang tot informatie en kennis is het bestaansrecht van een bibliotheek. Maar iedere tijd heeft zijn eigen bibliotheek, en hoe die eruit ziet wordt bepaald door de ontwikkelingen en veranderingen van die tijd. Welke vorm past bij De Bieb van de Toekomst? Welke ontwikkelingen spelen er nu die richting kunnen geven aan De Bieb van straks? De samenleving digitaliseert Ook de rol die internet speelt bij het zoeken van kennis is van grote invloed op de bibliotheek. Wat is de verhouding tussen fysieke boeken en digitale kennisbronnen in een bibliotheek? Wij leven in een tijd waarin we opnieuw nadenken over hoe we samen kunnen en willen leven, en hoe we zaken met elkaar kunnen delen: van zorg en boormachines tot kennis en boeken. Wat betekent dat voor De Bieb van de Toekomst; welke rol heeft de mens daarin? Drie gastsprekers gaven ons hun visie

BiebBus Kaaikhof Assendelft 25-08-2014

visie: DE URGENTIE VAN LEZEN KEES BROEKHOF, SARDIS, KENNISCENTRUM BEGRIJPEND LEZEN, SCHOOL AAN ZET. Wanneer elke basisschool een bibliotheek heeft, kunnen we het meest doelgericht werken aan wat er het meest toe doet om kinderen betere kansen geven: toegang tot boeken die ze willen lezen. taalontwikkeling Hoe meer woorden een kind hoort, hoe beter zijn taalontwikkeling. Er is een groep kinderen die thuis te weinig woorden hoort, waardoor hun woordenschat beperkt blijft en een kind meteen op achterstand staat. Een kind met praatgrage ouders hoort 2153 woorden per uur, een kind met zwijgzame ouders 615. DE MAGISCHE GRENS VAN 6000 WOORDEN Een basiswoordenschat van 6000 woorden is essentieel: wanneer je die hoeveelheid woorden kent, kun je andere woorden interpreteren uit de context en leer je ineens veel sneller. Bereikt een kind de 6000-woordengrens niet of laat, dan loopt het een steeds grotere achterstand op. Kinderen die op school binnenkomen met een achterstand houden doorgaans een achterstand, ondanks investeringen in woordenschatonderwijs en in methoden begrijpend lezen. Uiteindelijk gaat het om meer dan woorden: om verhaalbegrip, ontluikende geletterdheid, kennis van de wereld. Maar dat begint bij die 6000 woorden…

“een kind met praatgrage ouders hoort 2153 woorden per uur, een kind met zwijgzame ouders 615.”

visie: DE URGENTIE VAN LEZEN (vervolg) DE BIBliotheek IS ONMISBAAR Hoe kun je zorgen dat ieder kind gelijke kansen krijgt? Uit onderzoek blijkt dat voorlezen en later zelf lezen enorm helpen om de woordenschat van kinderen te vergroten. Al lezend schiet de woordenschat omhoog. De bibliotheek met al z’n boeken is daarmee onmisbaar voor een school. Een bibliotheek voorziet in leesvoer. Ook aan kinderen die graag lezen in hun vrije tijd. LEES WAT JE LIEFHEBT Kinderen die lezen ontwikkelen zich op verschillende terreinen extra goed. Frequent lezen van boeken waar je iets te jong voor bent, is het beste. Maar: het werkt alleen als je zelf graag wilt lezen. Als lezen ‘moet’, dan is het ontwikkel-effect weg… LEZEN BESPAART GELD Laaggeletterdheid is duur. In de Zaanstreek is 10,6% van de inwoners in de leeftijd van 16-65 jaar laaggeletterd. Dat kost volgens onderzoek per jaar 3,9 miljoen per jaar. Dus waarom niet investeren in lezen om deze kosten omlaag te krijgen?

“de beste investering die we met de bibliotheek kunnen doen, is een bieb in school realiseren in iedere basisschool in de zaanstreek."

visie: PIONIEREN MET FLEXBIEB IJBURG

Joris Vermeulen, initiatiefnemer van flexbieb ijburg.

VAN EN VOOR DE BUURT De Flexbieb opende begin 2013 op IJburg en wordt door vrijwilligers gerund. Het is een ontmoetingsplek en bottom-up buurtbibliotheek voor jong en oud met ruime openingstijden, werkplekken, lezingen en andere activiteiten. De collectie uitleenbare boeken is grotendeels afkomstig van de IJburgers zelf en groeit nog steeds. De FlexBieb is naast bibliotheek ook een modern buurthuis en debatcentrum voor IJburgers, die er huiswerk kunnen maken en zelf activiteiten kunnen organiseren zoals debatten en filmvertoningen.

“Wij flexen om de vraag heen”

ONTMOETINGSPLEK MET KOFFIE Toen wij naar IJburg verhuisden vroeg mijn dochter: waarom is hier geen bibliotheek? Er bleek er wel één te zijn, een kleintje voor kinderen en enkel open op woensdagmiddag. Zitten kon er niet. Ik dacht: hier moet een bieb komen voor volwassenen, een ontmoetings- en inspiratieplek, met fijne stoelen en koffie!’ LEEGSTAND BIEDT KANSEN Na contact met de OBA, bleek dat er volgens hen te weinig mensen op IJburg wonen om een filiaal te openen. Tegelijkertijd was er crisis en stond er veel ruimte leeg. We vonden een ruimte die al 7 jaar leegstond; sinds de oplevering! We richtten een stichting op en konden de ruimte onder gunstige voorwaarden in gebruik nemen, dankzij het stadsdeel en woningcoöperatie De Key.

VRAAG VAN DE WEEK Wij passen ons aan op de vraag van de week: wat leeft er in de buurt? Wat is nodig? Daar spelen wij snel op in: wij flexen om de vraag heen. Inmiddels is er toch een OBA-jeugdvestiging in IJburg gekomen. Hoe zal dat de flexbieb beïnvloeden en waar kunnen wij elkaar aanvullen? Daar zijn we nu mee bezig...

visie: COMMISSIE ‘BIBLIOTHEEK VAN DE TOEKOMST’ TRENDS IN DE SAMENLEVING debora timmerman, aan de zaan

Nederland koerst aan op een kenniseconomie Een ding is duidelijk: Nederland koerst aan op een kenniseconomie. Hoe zou het in een kenniseconomie de plekken vergaan waar geen of geen sterke bibliotheek is? Waar kennis niet gedeeld wordt, val je letterlijk buiten de boot. Een slapende bibliotheek is niet voldoende, geen bibliotheek is geen optie: wat dan wel? De commissie ‘bibliotheek van de toekomst’ onder leiding van Job Cohen dacht er over na. In 2014 heeft deze commissie een rapport uitgebracht in opdracht van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) waarin ze een toekomstperspectief ontvouwd voor de Openbare Bibliotheek in 2025. Wat is tegen die tijd de maatschappelijke opdracht van de Openbare Bibliotheek, hoe vult zij die in, wat levert dit op voor individu en samenleving? Enkele highlights uit dit rapport kunnen helpen bij het nadenken over De Bieb van de Toekomst in de Zaanstreek. Belangrijk motto van de commissie is:

Bibliotheek van de toekomst knooppunt van kennis, contact en cultuur

Tom Gauld voor The Guardian

COMMISSIE ‘BIBLIOTHEEK VAN DE TOEKOMST’ (vervolg) Historie van de bibliotheken in Nederland

1900: de eerste openbare bibliotheken Rond 1900 werden in Nederland de eerste openbare, gesubsidieerde bibliotheken opgericht. volksverheffing of volksontwikkeling gold hierbij als maatschappelijk doel: burgers in staat stellen zichzelf te ontwikkelen. Bibliotheken als instellingen met een pedagogisch oogmerk voor álle sociale lagen, waarbij de bibliotheek niet op zichzelf stond maar ook andere pedagogische instellingen ondersteunde. Daarbij ging de aandacht vooral uit naar de brede onderklasse van de samenleving. Hun ontwikkeling naar een hoger niveau was het uitgangspunt. 1948: ontwikkeling van het individu Toen in 1948 in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) het recht op individuele informatievrijheden werd benoemd voor alle inwoners van de verdragsluitende staten, stond het verwezenlijken van de mensenrechtencanon centraal. Binnen de bibliotheek lag de nadruk toen op het vergroten van de ontwikkelingskansen van het individu. In de jaren ‘70 en ’80 was de verbinding met het welzijnswerk belangrijk, In de laatste decennia ligt de nadruk steeds meer op het nut en profijt van kennis en informatie

Bibliotheek Deventer, 1917. 'Kennis is Macht.'

COMMISSIE ‘BIBLIOTHEEK VAN DE TOEKOMST’ (vervolg) Historie van de bibliotheken in Nederland

2005: vijf kernfuncties In 2005 zijn vijf kernfuncties van de bibliotheek benoemd: • inspiratiebron van lezen en literatuur • centrum voor ontwikkeling en educatie • encyclopedie van kunst en cultuur • als warenhuis van kennis en informatie • podium voor ontmoeting en debat Sinds 2008 legt de rijksoverheid de nadruk op de eerste twee kernfuncties: informatie, educatie, lezen. Publieke waarden bibliotheek Door alle jaren heen zijn de publieke waarden van de bibliotheek overeind gebleven: • toegankelijkheid • pluriformiteit • onafhankelijkheid • betrouwbaarheid Wijkservicepunt

COMMISSIE ‘BIBLIOTHEEK VAN DE TOEKOMST’ (vervolg) op naar 2025...

Knooppunt van kennis, contact en cultuur De komende jaren verschuift de wijze waarop de bibliotheek haar opdracht invult. Naarmate informatie steeds meer elders en gemakkelijk te vinden is, neemt de noodzaak voor de bibliotheek af om een eigen collectie beschikbaar te stellen. In een moderne netwerksamenleving worden lezen en leren steeds meer beïnvloed door, of zelfs onderdeel van, sociale processen. En snel ontwikkelende informatie- en communicatie-technologieën versterken de mogelijkheden om te delen met en een beroep te doen op anderen in de gemeenschap. De bibliotheek moet zich in de toekomst meer richten op het tot stand brengen, stimuleren en faciliteren van waardevolle verbindingen. Minder collectie, meer connectie. Bron: brochure SIOB ‘Bibliotheek van de Toekomst’ 2014

Stefan Verwey

deel ii: de bieb van de toekomst in de zaanstreek HOE ZOU DE BIEB IN DE ZAANSTREEK ER IN 2025 UIT KUNNEN ZIEN? VAN EN VOOR WIE IS DIE BIEB? MET DE DEELNEMERS VAN ‘AAN DE ZAAN’ DACHTEN WE ER OVER NA. EN KWAMEN TOT DRIE SCENARIO’S.

Afbeelding uit ‘Bibliotheek van de toekomst,’ Sectorinstituut Openbare Bibliotheken, 2014. Concept en ontwerp: Vos Broekema, I DON/T BUY IT

DE BIEB: ANKER VAN DE KENNISECONOMIE

toekomstbeeld

In 2025 is de ankerbieb hèt veelzijdige en levende anker van de kenniseconomie: de plek waar je moet zijn als je de diepte in wilt om uit te zoeken hoe het ècht zit, of als je aan het begin staat van een nieuwe zoektocht waarbij je wel wat hulp kunt gebruiken.

VEELZIJDIG KENNISCENTRUM Objectief, onafhankelijk, deskundig, volledig en betrouwbaar: dat zijn de kernwaarden van de ankerbieb. Het is hèt centrum waar je toegang hebt tot alle mogelijke kennis: digitaal, op papier, op andere dragers, in de vorm van games. Een kennishuis voor iedereen. Je begint bij een prentenboek, en groeit van daaruit verder. NAVIGEREN OP DE ZEE VAN INFORMATIE De ankerbieb ontsluit kennis en cultuur, en zorgt dat iedereen die dat wil zich kan ontplooien. Een specialist helpt je met het vinden van antwoorden, of beter nog: eerst met het helder krijgen van je vraag. Bibliothecarissen zijn experts in het vinden en verbinden van informatie en in informatie-overdracht. Zij leren mensen hoe zij op de zee van informatie kunnen navigeren om te vinden wat ze nodig hebben. De zoekvaardigheid van kinderen en volwassenen wordt versterkt, net als hun vermogen om die informatie kritisch te beoordelen.

“De bibliotheek is de plek waar mensen ontdekken waar ze vandaan komen, en het gereedschap krijgen om het nieuwe uit te vinden.” - Ismail Serageldin, bibliotheek van alexandrië

DE BIEB: ANKER VAN DE KENNISECONOMIE (vervolg)

BLIJVEN LEREN Zaanstad heeft geen hogeschool of universiteit, wat de vraag naar een alternatieve plek om te leren sterk maakt. De ankerbieb is de plek bij uitstek voor ‘life long learning’. Leren stopt niet meer na je formele opleiding. Deze tijd vraagt telkens om nieuwe vaardigheden, of dat nu op het gebied van ICT-geletterdheid is of juist op het gebied van samenwerken en netwerken. Mensen die zich verder willen ontwikkelen, kunnen in de bieb terecht. De Bieb biedt een programmering à la Open Universiteit en daagt uit tot verdieping, verbreding, zelfstudie en zelfontplooiing. De lessen van de zo sterke maakindustrie van de Zaanstreek worden gedeeld in De Bieb.

‘especially for you’ e-abonnement

De ankerbieb biedt mensen de mogelijkheid een speciaal e-abonnement te nemen waarbij de abonnee iedere maand op maat e-boeken krijgt toegezonden. Op basis van het profiel van de abonnee en de feedback die hij geeft op de eerder gekregen e-boeken, stellen begeesterende specialisten en inspirerende, verrassende samenstellers een set met e-boeken samen. Especially for you…

VOORBEELD: FRYSKLAB FryskLab is het mobiele FabLab van Friesland. Dit initiatief van Bibliotheekservice Fryslân is ondergebracht in een voormalige bibliobus, en is het eerste officiële bibliotheekFabLab in Europa. Met FryskLab onderzoekt BSF hoe de inzet van een mobiel FabLab binnen de onderwijssituatie bijdraagt aan de creatieve, technische en ondernemende vaardigheden van kinderen en jongeren. Het principe van de Library as Platform vormt de basis voor het project: de onen offline bibliotheek als facilitator van informatieuitwisseling en kennisdeling. Meer informatie op Frysklab.nl

MOEDERBIEB EN SATTELIETBIEBS toekomstbeeld In 2025 is de bieb in de Zaanstreek een levend systeem dat niet aan één plaats is gebonden. Een hoofdvestiging staat in constante wisselwerking met kleine sattelietbiebs, die middenin de samenleving staan.

De sattelietbiebs bevinden zich in de sociale infrastructuur van de Zaanstreek en zijn verbonden met haar bewoners. Ze kunnen verschillende vormen aannemen: denk aan de schoolbieb, de ijscocarbieb, en de bootbieb. Sattelietbiebs kunnen zich invoegen bij andere ontmoetingspunten en knooppunten in de wijk: zo is het sociaal wijkteam een perfecte plek om als bibliotheek bij aan te haken. De sattelietbieb kom je tegen in je leven, hoe dat leven er ook uitziet. Het aanbod in de satelietbiebs rouleert en wordt mede door de gebruikers verzorgd. De ene sattelietbieb is de andere niet De Schoolbieb ziet er heel anders uit dan de Biebboot (zie kader). De sattelietbieb staat in verbinding met de hoofdbieb, waardoor de satelietbieb toegang biedt tot veel meer informatie dan ze zelf kan huisvesten.

“Wie in de Zaanstreek woont, komt de sattelietbieb tegen...”

MOEDERBIEB EN SATTELIETBIEBS (vervolg) BIEBBOOT: DE 100 BOEKEN VAN... In 2025 heeft de Zaanstreek een bibliotheekboot met een bijzondere wisselcollectie. Deze boot vaart over de Zaan en meert overal even aan. Bijzondere gastsamenstellers worden uitgenodigd om ‘hun’ beste boekenlijst samen te stellen. Journalisten of hoogleraren, maar ook voetballers of bekende Zaankanters. De bibliotheekboot wordt feestelijk geopend met DE eerste wisselreeks: ‘de 100 beste boeken over de geschiedenis van de Zaanstreek.’ Immers, in de bibliotheek ontdek je waar je vandaan kom, of waar je naartoe kunt gaan. De bibliotheekboot grossiert in prikkelende thema’s, verrassende keuzes en aansprekende samenstellers: 100 boeken om ruzie mee te leren maken en weer bij te leggen, 100 boeken om zelf dingen mee te maken, enzovoort. Altijd onder het mom: als je hiervan houdt, dan móet je dit lezen… Elke samensteller heeft zijn eigen publiek.

“ruziemaken leer je op de biebboot...”

BUURTBIEB: VAN EN VOOR DE BUURT De buurtbieb is een bieb die door de buurt samen beheerd wordt. Zoals je vroeger met de hele klas voor de hamster zorgde en er in 2014 weer gedeelde stadstuintjes ontstaan, zorgen we in 2025 weer samen voor de buurtbieb. ‘Heeft de bieb nog genoeg blaadjes?’

voorbeeld: Mini-bieb rukt op Kleine bibliotheken aan de kant van de weg, je ziet ze steeds vaker, bijvoorbeeld Groningen. Het idee is even sympathiek als simpel: de boeken zijn gratis te leen en je mag ook je eigen boeken ertussen zetten. Groningen telt voor zover bekend vijf van die little free libraries, zoals ze in Amerika worden genoemd. Daar is het boekeninitiatief ooit ontstaan. Nu zijn er ook bibliotheekjes in Pieterburen, Sappemeer, Ellerhuizen en Bedum. Bron: RTV Noord

DEELBIEB: kennis delen en VERMENIGVULDIGEN toekomstbeeld In 2025 is de deelbieb dè plek om samen te komen om kennis te halen en te brengen. Want waar kennis gedeeld wordt, vermenigvuldigt ze zich. De bieb als verbinding tussen verschillende bevolkingsgroepen en generaties, voor nieuwe kennis en nieuwe kennissen.

Kennis komt steeds vaker tot stand in netwerken communityverband, op fysieke en virtuele plekken waar mensen bij elkaar komen en discussiëren. Nu de sociale infrastructuur op allerlei fronten aan het verschuiven is - denk aan de sluiting van buurthuizen en verzorgingshuizen - kan de bibliotheek zich transformeren tot een prachtige plaats voor ontmoeting. Met als startpunt een belangrijke kernkwaliteit van De Bieb: ‘kennis delen’. Tegelijkertijd kan De Bieb een podium bieden aan lokale maatschappelijke en culturele organisaties en initiatieven. Het wordt daardoor een plek waar mensen weten dat je altijd verrast kunt worden, door het bijzondere wat je er ontmoet. De meerwaarde van De Bieb is dat zij het accent legt op kennis vermeerderen door haar te delen. Of dat nou via boeken, digitale media of je medemens is.

“in de bieb wil ik Mijn 93-jarige oma ontmoeten, die voorleest aan een kind..”

DEELBEWEGING Naast kennis en boeken wordt er meer gedeeld in de deze bieb. Het is een trend in de samenleving: in plaats van hebben en houden willen mensen delen en ruilen. Het doorgeven van oude ‘makerskennis’ in een ambachtscafé, weggeefavonden, het elkaar helpen bij het invullen van een belastingaangifte: dat hoort allemaal bij de deelbieb…

DEELBIEB: kennis delen en VERMENIGVULDIGEN (vervolg)

SPAANS LEREN BIJ DE BOEKENRUIL Tijdens de boekenruilavond één van je eigen boeken weggeven en er een ander boek voor terugkrijgen. De gever vertelt een verhaal over het meegenomen boek, en ruilt dit tegen een ander boek waar hij of zij nieuwsgierig naar geworden is… Zo krijgen de boeken een tweede leven, en ontmoeten de lezers elkaar. Je kunt boekenruil ook opzetten voor specifieke doelgroepen: kinderen bijvoorbeeld, of mensen die Frans of Spaans aan het leren zijn en zo hun romans en novella’s met elkaar uit kunnen wisselen.

KOOKBOEKENCLUB Wie mee wil koken met de kookboekenclub neemt restjes mee naar de Deelbieb, waarna er passende recepten bij de totale ‘oogst’ worden uitgezocht. Er wordt gezamelijk gekookt met wat iedereen meeneemt; de afdeling kookboeken wordt uitgebreid doorstruind en gebruikt, gevolgd door een heerlijke maaltijd.

voorbeeld: geldloze boekendag In 2011 vroeg een groep inwoners van Barcelona zich af waarom de Dag van het Boek was verworden tot de Dag van het Kopen van een Boek, en begonnen een geldloze boekenmarkt. 1010 Ways to Buy Without Money was geboren. De jaarlijkse markt is inmiddels overgeslagen naar o.a. London en Montevideo. De prijs van een boek varieert van Conga dansen tot bloeddonor worden…

or vo n kt ze aa le m rm G e sc h e

houdt van transformatie

stichting vrienden van de bieb

meneer de leeuw

voorzitter: Ton R. vermij vicevoorzitter: hubert de waard bestuurslid: Rob Vaessen bestuurslid: Marianne monnier

debora timmerman pepik henneman fleur bakker jantine wijnja

westzijde 107a, 1506 ek zaandam telefoon: 075-6172252 email: vriend@debieb.Nl WEBSITE: WWW.DEBIEB.NL

dorpsstraat 90, 1543 nm oostknollendam telefoon: 075-6419746 email: info@meneerdeleeuw.nl website: www.meneerdeleeuw.nl

KAMER VAN KOOPHANDEL NUMMER: 34366741 RABOBANK ZAANSTREEK: 1239.20.922 zaandam/oostknollendam, 1 oktober 2014

aan de zaan email: platform.aandezaan@gmail.com WEBSITE: www.platformaandezaan.nl

DIT IDBOEK IS TOT STAND GEKOMEN ALS VERVOLG VAN EEN BRAINSTORMSESSIE, EN BEVAT ONDER ANDERE BEELDEN DIE WE VERZAMELD OP INTERNET. ALS WE BEELDEN GEBRUIKT HEBBEN WAARVAN JIJ DENKT DAT JE COPYRIGHTHOUDER BENT, WILLEN WE JE VRAGEN OM CONTACT OP TE NEMEN MET MENEER DE LEEUW ZODAT WE KUNNEN ZOEKEN NAAR EEN GOEDE OPLOSSING.