1 - Αγγλο-ελληνικό γλωσσάρι των µεταφραστικών σ ουδών
abnormal TT αφύσικο ΚY academia επιστηµονική κοινότητα, ακαδηµαϊκοί κύκλοι accepted interpretation αποδεκτή ερµηνεία accuracy ακρίβεια adaptation διασκευή adequacy of translation µεταφραστική επάρκεια addressee δέκτης addresser ποµπός adjunct προσδιορισµός admirable translation έξοχη µετάφραση affectation επιτήδευση affective communication style διαδικαστικό επικοινωνιακό ύφος affinity συγγένεια/ elective ^ εκλεκτική συγγένεια agenda επιδίωξη/ ideological agenda ιδεολογική επιδίωξη/ political agenda πολιτική επιδίωξη aggression επίθεση alienness αλλοτριότητα/ intractable ^ ατίθαση αλλοτριότητα alliteration of translation παρήχηση µεταφράσεων ambiguity αµφισηµία analysis ανάλυση/ comparative ^ συγκριτική ανάλυση/ componential ^ στοιχειώδης ανάλυση/ computer-assisted ^ ανάλυση υποβοηθούµενη από ΗΥ/ contrastive ^ αντιπαραβολική ανά-
λυση/ critical ^ κριτική ανάλυση/ cultural-studies-oriented ^ προσανατολισµένη στις πολιτιστικές σπουδές ανάλυση/ diachronic ^ διαχρονική ανάλυση/ discourse ^ ανάλυση λόγου/ register ^ ανάλυση του λεκτικού, ανάλυση λόγου/ semantic structure ^ σηµασιολογική δοµική ανάλυση/ stylistic ^ υφολογική ανάλυση/ synchronic ^ συγχρονική ανάλυση/ translation-oriented text ^ προσανατολισµένη στη µετάφραση κειµενική ανάλυση/ translationally relevant text ^ µεταφραστικά συναφής κειµενική ανάλυση/ text-rank ^ ανάλυση της κατάταξης του κειµένου apparatus µηχανισµός applied branch εφαρµοσµένος κλάδος approach προσέγγιση/ analytical ^ αναλυτική προσέγγιση/ communicative επικοινωνιακή προσέγγιση/ culturally-oriented ^ πολιτιστικά προσανατολισµένη προσέγγιση/ feminist ^ φεµινιστική προσέγγιση/ functionalist ^ λειτουργική προσέγγιση/ interventionist ^ παρεµβατική προσέγγιση/ practical criticism ^ πρακτική κριτική προσέγγιση/ poststructuralist ^ µεταδοµιστική προσέγγιση/ reader-oriented ^ προσέγγιση προσανατολισµένη στον αναγνώστη/ receptororiented ^ προσέγγιση προσανατολισµένη στο δέκτη/ scientific ^ επιστηµονική προσέγγιση/ systematic ^ συστηµατική προσέγγιση/ taxonomic linguistic ^ ταξινοµική γλωσσολογική προσέγγιση/ text-linguisic^ κειµενογλωσσολογική προσέγγιση/ text-type ^ προσέγγιση που βασίζεται στο είδος των κειµένων/ appropriateness καταλληλότητα appropriation ιδιοποίηση/ cultural ^ πολιτιστική ιδιοποίηση appropriative transfer of meaning σφετεριστική µεταφορά νο-
Πρόγραµµα ΜΕΤΑ-ΦΡΑΣΕΙΣ– 2 ήµατος archaic αρχαϊζων/ουσα/ον architranseme αρχιυπέρθεµα aspect ποιόν ενεργείας του ρήµατος/ literary ^ λογοτεχνική διάσταση assessing translation αποτίµηση της µετάφρασης assessment criteria κριτήρια αξιολόγησης/ ^ of translation αξιολόγηση της µετάφρασης association συνειρµός assimilating αφοµιωτικός/η/ο assimilation αφοµοίωση at-homeness οικειότητα attitude συµπεριφορά/ social ^ κοινωνική συµπεριφορά awkwardness αδεξιότητα audiomedial text οπτικοακουστικό κείµενο augmentative suffix προσαυξητική κατάληξη author-oriented description προσανατολισµένη στο συγγραφέα προσέγγιση authorial intention πρόθεση του συγγραφέα authorship συγγραφική δηµιουργία
Brazilian cannibalism βραζιλιάνικη κανιβαλιστική σχολή
Camp talk θηλυπρεπής τρόπος οµιλίας Cannibalists κανιβαλιστική σχολή canonized classics καθιερωµένα κλασσικά έργα canonizing process διαδικασία κανονικοποίησης case study αναλυτικό παράδειγµα, µελέτη περίπτωσης channel δίαυλος circularity of definitions κυκλικότητα των ορισµών
class based speech ταξική οµιλία cleft sentence επιµεριστική πρόταση clichė στερεότυπη φράση co-operative συνεργατικός/ cooperative principle αρχή της συνεργασίας code unit µονάδα του [γλωσσικού] κώδικα cognitive process γνωστική διαδικασία coherence συνεκτικότητα/coherence rule κανόνας συνεκτικότητας/intertextual coherence διακειµενική συνεκτικότητα cohesion συνοχή/(network of) lexical cohesion (δίκτυο της) λεξιλογικής συνοχής cohesive link συνδετικός κρίκος, συνεκτικό στοιχείο/cohesive tie συνεκτικός δεσµός coining of a term επινόηση όρου collection of (Latin American) fiction ανθολογία λατινοαµερικανικών διηγηµάτων collocation παγιωµένη έκφραση, σύµφραση communicative dynamism επικοινωνιακός δυναµισµός commissioner εντολέας compensation αντιστάθµιση/ compensation strategy αντισταθµιστική στρατηγική conceptual apparatus εννοιολογικά εργαλεία connector συναρθρωτής, συνδετικό connotation συνδήλωση/cultural ^ πολιτιστική συνδήλωση /incogruous ^ άτοπη συνδήλωση connotative value συνδηλωτική αξία context συγκείµενο, πλαίσιο/ cultural ^ πολιτιστικό πλαίσιο/ extralinguistic ^ εξωγλωσσικό κείµενο πλαίσιο/ historical ^ ιστορικό πλαίσιο/linguistic ^ γλωσ(σολογ)ικό πλαίσιο/ functional ^ λειτουργικό πλαίσιο/sociocultural κοινωνικοπολιτιστικό πλαίσιο
3 - Αγγλο-ελληνικό γλωσσάρι των µεταφραστικών σ ουδών convention σύµβαση corpus σωµα κειµένου, γλωσσικό υλικό /corpora σώµατα κειµένων correspondence αντιστοιχία/^ in meaning σηµασιολογική αντιστοιχία/^ in style υφολογική αντιστοιχία/lexical ^ λεξιλογική αντιστοιχία craft τεχνική creative composition δηµιουργική γραφή criterion κριτήριο/intralinguistic extralinguistic instruction ^ ενδογλωσσικό/εξωγλωσσικό κριτήριο cross-cultural similarity διαπολιτισµική οµοιότητα cross-disciplinary co-operation συνεργασία ανάµεσα στις επιστήµες cross linguistic difference διαγλωσσική διαφορά cultural filter πολιτιστικό φίλτρο cultural idioms πολιτιστικοί ιδιωµατισµοί cultural hegemony πολιτιστική ηγεµονία cultural studies πολιτιστικές σπουδές, πολιτιστικές προσεγγίσεις cultural transfer πολιτιστική µεταφορά culture-specific item προσιδιάζον πολιτιστικό στοιχείο
data δεδοµένα/^bases βάσεις δεδοµένων/ on-line ^ bases ηλεκτρονικές βάσεις δεδοµένων στο διαδίκτυο decision-making processes διαδικασίες λήψης αποφάσεων declarative οριστική έγκλιση /^ sentence πρόταση µε ρηµατικούς τύπους στην οριστική decoding αποκωδικοποίηση deconstruction αποδόµηση/deconstructionist αποδοµιστής/ deconstructionist perspective αποδοµιστική προσέγγιση
decontextualized εκτός συγκειµένου deforming tendency παραµορφωτική τάση deixis δείξη denote δηλώνω destabilization αποσταθεροποίηση devaluation of translation υποτίµηση της µετάφρασης dialect διάλεκτος/dialectology διαλεκτολογία differential system σύστηµα ειδοποιών διαφορών discipline επιστηµονικός κλάδος, πειθαρχία discourse λόγος/ bureaucratese ^ γραφειοκρατικός λόγος/racist ^ ρατσιστικός λόγος/ ^ community γλωσσική κοινότητα, κοινότητα λόγου/ ^ marker κειµενικός δείκτης/ ^-oriented
approaches προσεγγίσεις προσανατολισµένες στο λόγο/^ semantics σηµασιολογία του λόγου/^ type είδος λόγου/ ^ worlds γλωσσικό σύµπαν dislocation µετατόπιση/temporal & spatial ^ χρονική & τοπική µετατόπιση dislocationary translation practice dislocationary translation practice displacement µετατόπιση/temporal-cultural ^ χρονική-πολιτιστική µετατόπιση dispossession αποστέρηση/ cultural ^ πολιτιστική αποστέρηση DTS ( Descriptive Translation Studies) περιγραφική µεταφρασεολογία (ΠΜ)/ function –oriented DTS προσαρµοσµένη στη λειτουργία ΠΜ/ process-oriented DTS προσανατολισµένη στη διαδικασία ΠΜ/ product-oriented DTS προσαρµοσµένη στο προϊόν ΠΜ/ target-oriented DTS/ προσανατολισµένη στη γλώσσα-στόχο ΠΜ documentation τεκµηρίωση domesticating translation οι-
Πρόγραµµα ΜΕΤΑ-ΦΡΑΣΕΙΣ– 4 κειοποιητική/ επιχώρια µετάφραση domestication οικειοποιητική/ επιχώρια µεταφραστική στρατηγική, αφοµοίωση dominance κυριαρχία draft of a translation προσχέδιο για µια µετάφραση dubbing µεταγλώττιση
elaborate structures επεξεργασµένες δοµές elitist attitude ελιτιστική στάση embodiment ένταξη emotive lexis συναισθηµατικά φορτισµένες λέξεις encoding κωδικοποίηση enhancement εµπλουτισµός ennoblement εξευγενισµός error λάθος/covertly erroneous ^ συγκαλυµένα εσφαλµένο λάθος/ overtly erroneous ^ έκδηλα εσφαλµένο λάθος evaluation of translations αξιολόγηση µεταφράσεων equivalence ισοδυναµία/ connotative ^ συνδηλωτική ισοδυναµία/ denotative ^ δηλωτική ισοδυναµία/ dynamic ^ δυναµική ισοδυναµία/expressive ^ εκφραστική ισοδυναµία/ formal ^ µορφική ισοδυναµία/functional ^ λειτουργική ισοδυναµία/ pragmatic ^ πραγµατολογική ισοδυναµία/second-level ^ ισοδυναµία δευτέρου επιπέδου/ stylistic ^ υφολογική ισοδυναµία/ text-normative ^ κειµενοκανονιστική ισοδυναµία/ textual ^ κειµενική ισοδυναµία/ ^ in meaning σηµασιολογική ισοδυναµία equivalent effect ισοδύναµο αποτέλεσµα equivalent response ισοδύναµη αντίδραση ethnocentric εθνοκεντρικός exoticization εξωτικοποίηση extralinguistic εξωγλωσσικός
face-threatening act απειλητική πράξη factor συντελεστής/ interlinked extratextual ^ αλληλένδετος εξωκειµενικός συντελεστής/ factual information φατικές πληροφορίες faithful to the meaning πιστός στο νόηµα faithfulness πιστότητα false friends λέξεις που µοιάζουν αλλά δεν είναι οµώνυµες, ταυτόσηµες λέξεις feature ιδιότητα/ communicative ^ επικοινωνιακή ιδιότητα/ intratextual ^ ενδοκειµενικό γνώρισµα/microlevel ^ µικροεπιπεδικό γλωσσικό γνώρισµα/ macrolevel ^ µακροεπιπεδικό γλωσσικό γνώρισµα/ phonetic ^ φωνητικo στοιχείo/suprasegmental ^ υπερτεµαχιακό φαινόµενο/ textual ^ κειµενική ιδιοµορφία feminist translation theory φεµινιστική µεταφραστική θεωρία field πεδίο/ lexical ^ λεξιλογικό πεδίο/semantic ^ σηµασιολογικό πεδίο fidelity πιστότητα/ abusive ^ καταχρηστική πιστότητα/ ^ rule κανόνας πιστότητας fixed expression παγιωµένη έκφραση fluency ευγλωττία flattening ισοπέδωση focus εστίαση/ addressee ^ εστίαση στο δέκτη/transmitter ^ εστίαση στον ποµπό foreignness ξενικότητα foreignization ξενική µεταφραστική στρατηγική formal aesthetic characteristic µορφικό-αισθητικό χαρακτηριστικό/ ^ syntactic device µορφοσυντακτική τεχνική formality τυπική µορφή/ poetic ^ ποιητική µορφή/ slang ^ ιδιωµατική µορφή framework πλαίσιο/linguacultu-
5 - Αγγλο-ελληνικό γλωσσάρι των µεταφραστικών σ ουδών ral ^ γλωσσολολιτιστικό πλαίσιο/ cultural studies ^ πολιτιστικό πλαίσιο/sociocultural ^ κοινωνικοπολιτιστικό πλαίσιο/ systemic ^ συστηµικό πλαίσιο function λειτουργία/ appellative ^ κλητική λειτουργία/expressive ^ εκφραστική λειτουργία/
operative ^ κλητική λειτουργία/ phatic ^ φατική λειτουργία/ text ^ κειµενική λειτουργία/ ^ profile λειτουργική φυσιογνωµία functional constancy λειτουργική πιστότητα, συνέπεια/ functional grammar λειτουργική γραµµατική/ systemic ^ grammar συστηµική λειτουργική γραµµατική/ ^ definition of meaning λειτουργικός ορισµός της σηµασίας/ ^ priority λειτουργική προτεραιότητα/ ^ sentence perspective λειτουργική προοπτική της πρότασης functionalist tradition παράδοση του λειτουργισµού functionally oriented communication/ λειτουργικά προσανατολισµένη επικοινωνία
game theory θεωρία των παιγνίων gay theorizing οµοφυλοφιλική θεωρητικοποίηση gender γραµµατικό γένος, φύλο/ linguistic marker of ^ γραµµατιό γένος/ ^ studies σπουδές φύλου, φεµινιστική θεώρηση genre κατηγορία λόγου gloss translations υποµνηµατισµένες µεταφράσεις (µε εξειδικευµένα σχόλια) graded notion διαβαθµισµένη έννοια grammar-translation method γραµµατική µεταφραστική µέθοδος
hackneyed expression κοινότυπη φράση hegemonic language ηγεµονική γλώσσα hermeneutic motion ερµηνευτική κίνηση hermeneutics ερµηνευτική προσέγγιση/ ^ of translation ερµηνευτική θεώρηση της µετάφρασης heterogeneous discourse ετερογενής λόγος heuristic concept ευρετική έννοια hierarchical structuring ιεραρχική δόµηση hierarchy of values ιεραρχία αξιών homogenization οµογενοποίηση Humanities computing υπολογιστικές ανθρωπιστικές σπουδές hyponym υπώνυµο
iconicity εικονικότητα idiolect ιδιόλεκτος ideological component ιδεολογική συνιστώσα idiosyncratic classification ιδιότυπη ταξινόµηση imaginative word επινοηµένη λέξη imitation µίµηση imperative προστακτική/ polite ^ προστακτική ευγενείας implausibility (of equivalent response) το ανέφικτο (της ισοδύναµης αντίδρασης) implication υπονόηµα, επενέργεια/ sociolinguistic/semiotic ^ of discourse κοινωνιογλωσσολογική/σηµειολογική επενέργεια του λόγου/ implicature υποδήλωση impoverishment εκπτώχευση/ qualitative-quantitative ^ ποιοτική-ποσοτική εκπτώχευση imprint of a publishing house
Πρόγραµµα ΜΕΤΑ-ΦΡΑΣΕΙΣ– 6 θυγατρική εταιρία εκδοτικού οίκου incorporation ενσωµάτωση individuality of style ατοµικότητα του ύφους inflection κλίση/verb-inflected form κλιτός ρηµατικός τύπος initiative trust αρχική εµπιστοσύνη intended επιδιωκόµενος intensifier εµφατικός τύπος initiating institution εντολοδότης θεσµός initiator εµπνευστής information structure δόµηση της πληροφορίας/ ^ transfer µεταφορά πληροφοριών informative value of text πληροφοριακή αξία του κειµένου integrated approach ολοκληρωµένη προσέγγιση intercultural transfer διαπολιτισµική µεταφορά interdisciplinary approach διεπιστηµονική προσέγγιση interdisciplinarity διεπιστηµονική προσέγγιση interlingual transaction διαγλωσσική ανταλλαγή interference παρεµβολή, παρείσφρηση/lexical ^ λεξιλογική παρέµβαση/tolerance of interference ανοχή στην παρείσφρηση internet διαδίκτυο
interpreting διερµηνεία/consecutive ^ διαδοχική διερµηνεία/ simultaneous ^ ταυτόχρονη διερµηνεία/ ^ studies διερµηνειολογία interpretive process ερµηνευτική διαδικασία intralinguistic ενδογλωσσικός invariant concept αµετάβλητος συντελεστής invisibility of the translator διαφάνεια του µεταφραστή IT applications εφαρµογές τεχνολογίας πληροφοριών jargon εξειδικευµένοι όροι/ scientific ^ επιστηµονική ορολογία
key concept θεµελιώδης έννοια/ ^ role κοµβικός ρόλος/^text κείµενο αναφοράς
language combination γλωσσικός συνδυασµός language competence γλωσσική ικανότητα, επάρκεια language of power γλώσσα ισχύος, εξουσίας/l ^ of sexism σεξιστική γλώσσα language teaching διδασκαλία γλωσσών langue γλώσσα learning curriculum προγράµµατα σπουδών lexicogrammatical patterns λεξικογραµµατικά στοιχεία linguistic ability γλωσσική δεξιότητα/ ^ needs γλωσσικές ανάγκες linguistics γλωσσολογία/ applied ^ εφαρµοσµένη γλωσσολογία/ contrastive ^ αντιπαραβολική γλωςσολογία/ text ^ κειµενογλωσσολογία/text-type restricted ^θεωρίες µε κριτήριο το είδος του κειµένου/ linkage σύνδεση/additiv^ συµπλεκτική σύνδεση/adversative ^ αντιθετική σύνδεση/clausal ^ προτασιακή σύνδεση/iconic ^ εικονική σύνδεση literary canon λογοτεχνικός κανόνας literature λογοτεχνία/ comparative ^ συγκριτική λογοτεχνία/ translation-focused comparative ^ εστιασµένη στη µετάφραση συγκριτική λογοτεχνία/ popular ^ λαϊκή λογοτεχνία loyalty to the author σεβασµός στον συγγραφέα
7 - Αγγλο-ελληνικό γλωσσάρι των µεταφραστικών σ ουδών
machine-translation software λογισµικά υποβοηθούµενη µετάφραση Manipulation School Σχολή Χειραγώγησης marginalization of translation περιθωριοποίηση της µετάφρασης master language κυρίαρχη γλώσσα maxim of politeness αξίωµα, απόφθεγµα της ευγένειας meaning σηµασία/denotative ^ δηλωτική σηµασία/emotive ^ συγκινησιακή σηµασία/ ideational ^σχηµατιστικό νόηµα/ interpersonal ^ διαπροσωπικό νόηµα/linguistic ^ γλωσσική σηµασία/metaphorical ^µεταφορική σηµασία/referential ^ αναφορική σηµασία/textual ^ κειµενικό νόηµα metafunction µεταλειτουργία/ ideational ^ σχηµατιστική µεταλειτουργία/interpersonal ^ διαπροσωπική µεταλειτουργία/ textual ^κειµενική µεταλειτουργία method µέθοδος/adaptive^ προσαρµοστική µέθοδος/ identifying ^µέθοδος της ταύτισης/supplementary ^συµπληρωµατική µέθοδος/ method of translation µέθοδος της µετάφρασης/ alienating ^ αλλοτροπική µέθοδος της µετάφρασης/ naturalizing^ πολιτογραφική µέθοδος της µετάφρασης/ / transparent ^ διαυγής µεταφραστική µέθοδος minimal transfer ελάχιστη µεταφορά minority culture µειονοτική κουλτούρα modality τροπικότητα mode τρόπος model µοντέλο/comparative ^ συγκριτικό µοντέλο ανάλυσης/ comprehensive ^ περιεκτικό µοντέλο/ descriptive ^ περιγραφικό µοντέλο ανάλυσης/establi-
shed ^ καθιερωµένο µοντέλο/ formalist ^ φορµαλιστικό µοντέλο/macrostructural ^ µακροδοµικό µοντέλο/research ^ ερευνητικό µοντέλο/set ^ εδραιωµένο µοντέλο /systemic functional ^ συστηµικό λειτουργικό µοντέλο/ stratification ^ µοντέλο διαστρωµάτωσης/ text-analysis ^ µοντέλο κειµενικής ανάλυσης/ text-linguistic ^ κειµενογλωσσικό µοντέλο/ generative-influenced ^ of translation µοντέλο επηρεασµένο από τη γενετική-µετασχηµατιστική γραµµατική modulation of the message µετατροπία του µηνύµατος/ obligatory ^ υποχρεωτική µετατροπία/ optional^ προαιρετική µετατροπία mother tongue µητρική γλώσσα moves of translation µεταφραστικές κινήσεις mutation µετάλλαξη
narratology αφηγηµατολογία naturalizing (option) πολιτογραφηµένο near-synonym σχεδόν-συνώνυµος nominal form ονοµατικός τύπος nominalization ονοµατοποίηση nominalized form ονοµατοποιηµένος τύπος non-fluent strategy µη εύγλωττη στρατηγική non-native speaker µη γηγενής οµιλητής non-prescriptive definition µη κανονιστικός ορισµός non-verbal element µη λεκτικό στοιχείο norm νόρµα/accountability ^ νόρµα της υπευθυνότητας/communication ^ νόρµα της επικοινωνίας/ethical ^ ηθική νόρµα/ expectancy ^ προσδοκώµενη νόρµα/initial ^ αρχική νόρµα/ linguistic^γλωσσική νόρµα/ ma-
Πρόγραµµα ΜΕΤΑ-ΦΡΑΣΕΙΣ– 8 tricial^ µητρική νόρµα/ operational^ λειτουργική νόρµα/ preliminary^ προκαταρκτική νόρµα/product^ νόρµα του προϊόντος/professional ^επαγγελµατική νόρµα/relation^νόρµα των σχέσεων/social^ κοινωνική νόρµα/textual-linguistic^ κειµενογλωσσική νόρµα/translational ^ µεταφραστική νόρµα normality κανονικότητα norm-governed activity δραστηριότα διεπόµενη από νόρµες normative judgement κανονιστική αξιολόγηση nuance of message απόχρωση µηνύµατος
opaque αδιαφανής operational term λειτουργικός όρος operativity λειτουργικότητα option επιλογή original work πρωτότυπο έργο overtranslations υπερµεταφράσεις
parameter of language παράµετρος γλώσσας/ aesthetic ^ αισθητική παράµετρος της γλώσσας/ stylistic^ υφολογική παράµετρος της γλώσσας paraphrase παράφραση parole οµιλία participant συµµετέχων patronage πατρωνία pejorative word υποτιµητική λέξη penetration (of the translator) διείσδυση phonetically identical οµόηχος platform φόρουµ poetics ποιητική performative dimension επιτελεστική διάσταση polysystem πολυσύστηµα/ literary ^ λογοτεχνικό πολυσύστη-
µα/ ^ theory θεωρία του πολυσυστήµατος post-colonialism µετα-αποικιοκρατική θεώρηση poststructuralism µεταδοµισµός poststructuralist perspective µεταδοµιστικό πρίσµα potency δυναµικότητα/ mythic^ µυθική δυναµικότητα power imbalance ανισορροπία ισχύος/ ^play παιχνίδι ισχύος/^ relations σχέσεις ισχύος/ practices πρακτικές/ working^ εργασιακές πρακτικές pragmatic inference πραγµατολογική εξαγωγή συµπερασµάτων/^ studies πραγµατολογική ανάλυση/ comparative^ studies συγκριτική πραγµατολογική ανάλυση pragmatics πραγµατολογία pre-linguistic period of translation προ-γλωσσολογική περίοδος της µετάφρασης prescriptive pressure κανονιστική πίεση prescriptivism κανονιστική διάσταση presupposition προϋπόθεση provenance προέλευση/ geographical^ γεωγραφική προέλευση/ social^ κοινωνική προέλευση/ temporal^ χρονική προέλευση pro-Western ideology φιλοδυτική ιδεολογία psycholinguistics ψυχογλωσσολογία publishing hegemony pun λογοπαίγνιο punctuation στίξη/ stylistic ^ υφολογική στίξη pure language καθαρή γλώσσα
quantitative aspect (of translation policy) ποσοτική πτυχή (της µεταφραστικής πολιτικής) queer theory οµοφυλοφιλική θεωρία
9 - Αγγλο-ελληνικό γλωσσάρι των µεταφραστικών σ ουδών
rationalization εκλογίκευση readable ευανάγνωστος realization πραγµάτωση receiver δέκτης reception πρόσληψη/ interpretative^ ερµηνευτική πρόσληψη/ ^ theory θεωρία της πρόσληψης/ receptor δέκτης/^ language γλώςσα του δέκτη reciprocity αµοιβαιότητα/ enactment of ^ θέσπιση της αµοιβαιότητας recode επανακωδικοποιώ re-energizing of the language αναζωογόνηση της γλώσσας register (γλωσσικό επίπεδο)/ mix of registers διαφορετικά λεκτικά regularity of behavior κανονικότητα στη συµπεριφορά reference παραποµπή reformulation αναδιατύπωση re-invigoration αναζωογόνηση relational συνδετικός relevance συνάφεια representational theory of language απεικονιστική θεωρία της γλώσσας resistancy αντίσταση resistant difference ανθιστάµενη διαφορά restitution αποκατάσταση re-reading επανάγνωση requirement προαπαιτούµενο/ metalinguistic ^ µεταγλωσσικό προαπαιτούµενο/structural^ δοµικό προαπαιτούµενο review κριτική παρουσίαση revision αναθεώρηση rewording αναδιατύπωση re-writing επανασυγγραφή rewriting µεταγραφή rheme ρηµατικό σύνολο rhetoric ρητορική rhyme οµοικαταληξία rule κανόνας/phrase-structure^ κανόνας φραστικής δοµής/ transformational ^ µετασχηµατιστικός κανόνας
sacramental intake τελετουργική πρόσληψη schema διάγραµµα scope πεδίο έρευνας/^ of interpretation εύρος ερµηνείας scopos theory θεωρία του σκοπού semantic value σηµασιολογικό περιεχόµενο seminal concept πρωτοποριακή έννοια/^ text θεµελιώδες κείµενο semiotic σηµειολογικός/social^ κοινωνική σηµειολογία/^angle σηµειολογική άποψη/^ web σηµειολογικό πλέγµα sender ποµπός servitude εξαναγκασµός shift αλλαγή/category^ αλλαγή κατηγορίας/class ^ αλλαγή γραµµατικής κατηγορίας/level ^ αλλαγή επιπέδου/macrostructural ^µακροδοµική αλλαγή/microstructural ^ µικροδοµική αλλαγή/rank ^ αλλαγή βαθµίδας/ semantic ^ σηµασιολογική αλλαγή/structural^ δοµική αλλαγή/stylistic^υφολογική αλλαγή/ unit αλλαγή µονάδας/ wordorder αλλαγή στη σειρά των λέξεων sign system σηµειακό σύστηµα signified σηµαινόµενο signifier σηµαίνον signifying process σηµασιολογική δηλωτική διαδικασία situation κατάσταση, περίσταση/ communivative ^ επικοινωνιακή κατάσταση situational variable καταστασιακή µεταβλητή slang συνθηµατική ιδιωµατική έκφραση slipperiness of meaning ολισθηρότητα του νοήµατος sociolect κοινωνιόλεκτος sociolinguistic κοινωνιογλωσσολογικός source culture κουλτούρα-πηγή, πολιτισµός αφετηρίας/ ^ text
Πρόγραµµα ΜΕΤΑ-ΦΡΑΣΕΙΣ– 10 κείµενο-πηγή, κείµενο αφετηρίας/^ writing κείµενα πηγές speakability of stage translation οµιλητικότητα µεταφράσεων θεατρικών έργων, απαγγελσιµότητα specification ειδίκευση speech act λεκτική πράξη stance στάση/ affective^ συγκινησιακή στάση/ emotional ^ συναισθηµατική στάση/ intellectual ^ διανοητική στάση/ standardization τυποποίηση story διήγηµα/ facile^ επιφανειακό διήγηµα/ poorly focused ^ διήγηµα χωρίς σφιχτοδεµένη πλοκή/ soft-centered^ ανάλαφρο διήγηµα strategy στρατηγική/ minimax ^ ελαχιστοµέγιστη στρατηγική stress επιτονισµός structure δοµή/ active ^ ενεργητική δοµή/ conceptual^ εννοιoλογική δοµή/ deep^ βαθεία δοµή/ information^ πληροφοριακή δόµηση/ macrostructure µακροδοµή/ microstructure µικροδοµή/ narrative ^ αφηγηµατική δοµή/ passive^ παθητική δοµή/ sentence ^ προτασιακή δοµή/ surface ^ επιφανειακή δοµή/ syntactic ^ συντακτική δοµή/ thematic ^ θεµατική δόµηση/ transitivity ^ δοµή µεταβατικότητας structuralist δοµιστής style ύφος/consultive ^ παραινετικό ύφος/ in/formal^ αν/επίσηµο ύφος stylistics υφολογία subjectivity υποκειµενικότητα subjunctive υποτακτική έγκλιση subtitled film υποτιτλισµένη κινηµατογραφική ταινία superlatives υπερθετικά superordinate υπερώνυµος suppression of language κατάργηση της γλώσσας systematization συστηµατοποίηση
target audience κοινό-στόχος, κοινό υποδοχής/ ^language (ΤL) γλώσσα στόχος (ΓΣ), γλώσσα υποδοχής (ΓY)/^ text κείµενο στόχος (ΚΣ), κείµενο υποδοχής (ΚY) tectonics τεκτονική tenor τόνος testing techniques τεχνικές ελέγχου σπουδών terminology ορολογία text operation κειµενική λειτουργία text type είδος του κειµένου/ conventional^ συµβατικό είδος κειµένου/ hybrid^ υβριδικό είδος του κειµένου/ informative ^ πληροφοριακό είδος κειµένου/ form-focused ^ είδος του κειµένου εστιασµένο στη µορφή/ operative^ λειτουργικό είδος του κειµένου text typology τυπολογία των κειµένων textual authority κειµενική αυθεντία/ ^ deformation κειµενική παραµόρφωση texture of text αρχιτεκτονική, υφή κειµένου thematic position θέση του θέµατος/ ^ progression θεµατική πρόοδος theme-dynamics θεµατική δυναµική theological standpoint θεολογική οπτική γωνία theoretical background θεωρητικό υπόβαθρο theoretical framework θεωρητικό πλαίσιο
theoretical studies θεωρητική ανάλυση/ partial ^ µερική θεωρητική ανάλυση theoretical underpinning θεωρητικό υπόβαθρο theories θεωρίες/area-restricted ^ θεωρίες µε κριτήριο το πεδίο /medium-restricted ^ θεωρίες µε κριτήριο το µέσο/ problemrestricted ^ θεωρίες µε κριτήριο
11 - Αγγλο-ελληνικό γλωσσάρι των µεταφραστικών σ ουδών το πρόβληµα/rank-restricted ^ θεωρίες µε κριτήριο την κατάταξη/systems ^ θεωρίες των συστηµάτων/time-restricted ^ θεωρίες µε κριτήριο το χρόνο/ theory of interpretation θεωρία της διερµηνείας/ ^ of translation θεωρία για τη µετάφραση/ think-aloud protocols µέθοδος µεγαλόφωνης σκέψης tolerated behavior ανεκτές συµπεριφορές transadaptation διασκευή transcript of the ideas µεταγραφή των ιδεών transformation µετασχηµατισµός/back-transformation αναροµικός µετασχηµατισµός transformational grammar model µοντέλο µετασχηµατιστικής γραµµατικής transitive material processes µεταβατικές διαδικασίες transitivity µεταβατικότητα transnational υπερεθνικός translatability µεταφρασιµότητα translatability or untranslatability issue ζήτηµα της µεταφρασιµότητας translated languages µεταφραζόµενες γλώσσες translation µετάφραση/annexationist ^ προσαρτιστική µετάφραση/artistic^µετάφραση καλλιτεχνικών κειµένων/ awkward ^ αδέξια µετάφραση/ business ^ εµπορική µετάφραση/ calque ^ έκτυπη µετάφραση/ close lexical ^ λεξιλογικά πιστή µετάφραση/ commercial ^ εµπορική µετάφραση, µετάφραση εµπορικών κειµένων/ communicative ^ επικοινωνιακή µετάφραση/ covert ^ συγκαλυµµένη µετάφραση/culturally-oriented ^ προσανατολισµένη στην πολιτιστική διάσταση µετάφραση/ cultural-studies-oriented ^ προσανατολισµένη στις πολιτιστικές σπουδές µεταφρασεολογία/ deliberately archaic ^ εσκεµµένη χρησιµοποίηση αρχαϊσµων κατά
τη µετάφραση/ direct^ άµεση µετάφραση/documentary ^ τεκµηριωτική µετάφραση/exoticizing ^ εξωτικίζουσα µετάφραση/faithful ^ πιστή µετάφραση/ free ^ ελεύθερη µετάφραση/ function preserving^ µετάφραση που διατηρεί τη λειτουργία/ human ^ ανθρώπινη µετάφραση/ hypertextual^υπερκειµενική µετάφραση/idiomatic ^ ιδιωµατική µετάφραση/imaginative ^ δηµιουργική µετάφραση/instrumental^εργαλειακή µετάφραση, µετάφραση καθοδηγητικών κειµένων/integral ^ ολοκληρωµένη µετάφραση/ intralingual ^ ενδογλωσσική µετάφραση/ interlingual ^ διαγλωσσική µετάφραση/intersemiotic ^ διασηµειολογική µετάφραση, διασηµειωτική µετάφραση/legal ^ νοµική µετάφραση, µετάφραση νοµικών όρων, κειµένων/ literal ^ κατά λέξη µετάφραση/ literary λογοτεχνική µετάφραση/ machine^µηχανική µετάφραση/ machine-assisted ^ µηχανικά υποβοηθούµενη µετάφραση/ oblique ^ έµµεση µετάφραση/ overt ^ έκδηλη µετάφραση/ professional^ επαγγελµατική µετάφραση/ revised language^ αναθεωρηµένη/ semantic ^ σηµασιολογική µετάφραση/ sense-forsense ^ έννοια-προς-έννοια µετάφραση/ smooth ^ στρωτή µετάφραση/ technical ^ τεχνική µετάφραση/ spoken ^ (interpreting) προφορική µετάφραση (διερµηνεία)/ word-for-word ^ λέξη-προς-λέξη µετάφραση/ ^ action µεταφραστική δράση/ ^ activity µεταφραστική δραστηριότητα/ ^ agency µεταφραστικό γραφείο, προσανατολισµός στον µεταφραστή/^ aids µεταφραστικά βοηθήµατα/^ analysis µεταφρασεολογική ανάλυση/ ^ approach µεταφραστική προσέγγιση/^ commission µεταφραστική εντολή/ ^cost µετα-
Πρόγραµµα ΜΕΤΑ-ΦΡΑΣΕΙΣ– 12 φραστικό κόστος/^ criticism κριτική της µετάφρασης/^ error µεταφραστικό λάθος/^ pattern µεταφραστικό πρότυπο/^ policy µεταφραστική πολιτική/ ^ procedure µεταφραστική διαδικασία/^ process µεταφραστική διαδικασία/^ shift µεταφραστική αλλαγή/^ shift approach προσέγγιση για τις µεταφραστικές αλλαγές/^ software λογισµικό µετάφρασης/ ^ strategy µεταφραστική στρατηγική/^ theorist θεωρητικός της µετάφρασης/^ theory θεωρία της µετάφρασης/ descriptive ^ theory περιγραφική θεωρία της µετάφρασης/ early ^ theory πρώιµη θεωρία για τη µετάφραση/ postcolonial ^ theory µετα-αποικιοκρατική θεώρηση της µετάφρασης/^ transfer µεταφορά κατά τη µεταφραστική διαδικασία/^ workshop εργαστήριο µετάφρασης/ translation studies (TS) µεταφρασεολογία/ applied ^ εφαρµοσµένη µεταφρασεολογία/ socio-^ κοινωνιοµεταφρασεολογία/pure^ καθαρή µεταφρασεολογία/ research-based^ µεταφρασεολογική έρευνα translator µεταφραστής/τρια/ novice ^ νέος µεταφραστής/ professional ^ επαγγελµατίας µεταφραστής/ trainee ^ εκπαιδευόµενος µεταφραστής/ ^ scholar µεταφρασεολόγος/^ training εκπαίδευση των µεταφραστών /^ 's idiolect ιδιόλεκτος του µεταφραστή/ translatum µετάφρασµα transliteration µεταγραφή transmitting µεταβίβαση transmutation µετάλλαξη, µεταλλαγή transparency διαύγεια transparent translation method διαυγής µεταφραστική µέθοδος transposition µετατόπιση/ obligatory ^ υποχρεωτική µετατόπιση/ optional^ προαιρετική µετατόπιση
treatise πραγµατεία
underlying network of signification λανθάνον σηµασιολογικό δηλωτικό δίκτυο universal law of translation καθολικός νόµος της µετάφρασης universalist view καθολική θεώρηση universals of translated languages (τα) καθολικά στις µεταφραζόµενες γλώσσες unit µονάδα/lexicological ^ λεξιλογική µονάδα/^of thought νοηµατική µονάδα/^ of translation µεταφραστική µονάδα untranslatable µη µεταφράσιµος utterance εκφορά του λόγου
variables µεταβλητές vernacular τοπικό ιδίωµα/^ culture παγανιστική κουλτούρα/ verse rendering έµµετρη απόδοση version εκδοχή visible αδιαφανής vowel length διάρκεια προφοράς των φωνηέντων wordplay λογοπαίγνιο/^facile ρηχό παιγνίδι µε τις λέξεις