ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ **************** Αναστασίου Κολοκοτρώνη Με το βιβλίο αυτό θα ήθελα να παρουσιάσω την εξέλιξη που υπέστη η Νέα Μαγνησία και ο Διαβατάς όπου εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες μετά την Μικρασιατική καταστροφή το 1922 από τον Χαμιδιέ, την Προύσα και τον Πόντο όπου άρχισαν εκ του μηδενός να χτίζουν σπίτια, κάπως πρόχειρα, να εκχερσώνουν τα βαλτώδη μέρη και να δημιουργούν οικογένειες. Πριν ακόμα ξεχάσουν τα δεινά του ξεριζωμού άρχισε το 1939 ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, η γερμανική κατοχή 1941-44, ο αδελφοκτόνος εμφύλιος πόλεμος 1945-49 και η μεγάλη οικονομική κρίση που για αρκετά χρόνια ανάγκασε πολλούς να ξενιτευτούν για μια καλύτερη τύχη σε όλα τα μέρη του κόσμου. Περίπου, μετά από το 1970 άρχισε κάπως η ανάπτυξη στην ανοικοδόμηση και σταδιακά τα παλιά σπίτια του εποικισμού άρχισαν το ένα μετά το άλλο να δίνουν τόπο για καλύτερες οικοδομές σε διώροφα σπίτια και μαγαζιά και οι αγροτικές δουλειές να γίνονται πιο μοντέρνες και αποδοτικές. Οι γερασμένοι πρόσφυγε να δίνουν τα ινία στα παιδιά τους εφαρμόζοντας νέες ιδέες και μεθόδους σε όλους τους κλάδους των ασχολιών τους και αυτά ακόμα στην δεύτερη γενεά της τεχνολογίας του εικοστού αιώνα για περαιτέρω βελτίωση. Για την διεκπεραίωση του βιβλίου χρησιμοποιώ παλιές φωτογραφίες, μακέτες και σκίτσα δικά μου αλλά και φωτογραφίες δανεισμένες από φίλους και ειδικότερα από την καθηγήτρια της αρχιτεκτονικής του πανεπιστημίου της Μελβούρνης κυρίας Anoma Pieris και της συζύγου της Αθανάσιο Τσάκωνα Αρχιτέκτονα/Μηχανολόγο που τον Ιούλιο του 2018 ταξίδευσαν στην Ελλάδα και ειδικά επισκέφτηκαν το χωριό μου την Νέα Μαγνησία να μελετήσουν και να εξακριβώσουν της αλλαγές και στη συνέχεια η καθηγήτρια να γράψει και βιβλίο σχετικά που εκδόθηκε από το πανεπιστήμιο το 2019. Καθ΄ ότι δεν είμαι επαγγελματίας συγγραφέας βιβλίων και η ηλικία μου τώρα που γράφω είναι στα 91 και το γράφω κατ’ ευθεία στο υπολογιστή μου, ενδέχεται να υπάρχουν λάθη που εκ των προτέρων ζητώ συγνώμη. Ευχαριστώ θερμά και είμαι ευγνώμον στους φίλους για τις φωτογραφίες που προσέφεραν για να γίνει το βιβλίο αυτό.
Τάσος Κολοκοτρώνης 7/2020
Σκίτσο του καφενείου και οικίας Προδρόμου Κολοκοτρώνη όπως ήταν τον Δεκ. του 1949
1949. Ο Τάσος με τη αδελφή μου Βασούλα μπροστά στο καφενείο. Φώτο. Τάσος Κολοκοτρώνης
1967. Το καφενείο πουλήθηκε στην οικογένεια Σγουρίδη για να κτισθεί αυτό το καινούριο Photo by A. Tsakonas 2018
Όπως ήταν το 1954, αριστερά το παντοπωλείο της κυρά Αναστασία Ιωαννίδη και δεξιά το καφενείο Του Προδρόμου Κολοκοτρώνη Σκίτσο Τ.Κολοκοτρώνη
Το ίδιο μέρος το 2015 με νεότερο κτήριο της οικογενείας Νίκου Παγώνη και δεξιά της οικογενείας Σγουρίδη. Οι εικονιζόμενοι δεξιά είναι τα ανίψια μου Δημ. Γιαμούρογλου και Ιωάννα Γιαννά Photo της κόρης μου Angela Andronikou
Μακέτα του Παντοπωλείου και οικίας Αναστασίας Ιωαννίδη
1925. Βρύση στεγνή του Εποικισμού κοινής χρήσης παρατημένη και χορταριασμένη Νέα Μαγνησία Picture Tasos Kolokotronis 1994
2018. Εδώ καλά διατηρημένη από τον Δήμο Δέλτα (Nea Magnisia). Picture A. Tsakonas
1925. Προσφυγικό σπίτι του Αναστασίου Σουλιώτη (τσαγκάρη) με τη βρύση του Εποικισμού
1994. Το ίδιο σπίτι καλοδιατηρημένο το οποίο αγοράστηκε από τον Στέφανο Παππά αλλά μέχρι την παραλαβή του μας παραχωρήθηκε από την πρώην ιδιοκτήτρια και εξαδέλφη μου Χούλα Δημητρίου δωρεά περί τους τρεις μήνες διακοπές από την Αυστραλία. Picture Tasos Kolokotronis
1995; Στην θέση του παλιού σπιτιού κτίσθηκε καινούριο
Picture A. Tsakonas
1936; Η πρώτη τάξη του Δημοτικού. Εγώ είμαι με το σκούρο πουκάμισο (κάτω δεξί παράθυρο)
2012. Μακέτα του Δημοτικού σχολείου που κατεδαφίστηκε για να κτισθεί μεγαλύτερο
2018 . Δημοτικό και Γυμνάσιο στη θέση του παλιού
Picture A. Tsakonas, Αρχιτέκτονας
1925; Αυτός ο χώρος αφέθηκε για το κτήριο της Κοινότητας και εκκλησία με βρύση του εποικισμού
Μακέτα Τάσου Κολοκοτρώνη. Το1939 τέθηκαν τα θεμάλια από τον πρόεδρο Δημ. Σκέντζο και το 1946 αποπερατόθηκε από τον Μανόλη Μαραγγό για να στεγαστεί η Κοινότητα και η Αστυνομία
2018. Το νεότερο κτήριο της Κοινότητας
Picture by A. Tsakonas, Αρχιτέκτονας
Σκετς με άποψη του καφενείου και οικίας Αθαν. Χατζημάρκου και δεξιά το καφενείο Α. Ταξηντάρη
Σκετς. Αρ. το καφενείο του Α. Χατζημάρκου, το σπίτι και κηροποιείο. Αριστ. Το καφενείο Ταξηντάρη
2018. Στη θέση της οικία έχει ανεγερθεί πολυκατοικία αλλά το παλιό καφενείο λειτουργεί για είδη γεωργικών προϊόντων Picture A. Tsakonas, Αρχιτέκτονας κάτοικος Μελβούρνης
1954. Η σιδ. Γραμμή Γευγελή και ο κεντρικός δρόμος Λεωφ. Νίκης. Με το πολυτελές τότε σπίτι του Γ. Σαρρή και παντοπωλείο του. Το σπίτι και παντοπωλείο της Αναστασίας Ιωαννίδη και δεξιά το σπίτι και καφενείο του Πρόδρομου Κολοκοτρώνη. Σκετς Τάσος Κολοκοτρώνης
1985. Το σπίτι ακόμα υπήρχε, όχι το παντοπωλείο
2018. Η όψη του δρόμου άλλαξε τελείως με καινούρια κτίρια και ασφαλτοστρωμένο δρόμο και στη θέση του καφενείου τριώροφη οικοδομή. Picture A. Tsakonas Αρχιτέκτονας εκ Μελβούρνης
Η Εκκλησία του Αγίου Αθανασίου Αραπλί που κτίσθηκε περίπου το 1870 από τους λίγους κατοίκους που δούλευαν στα κτήματα του Αραπλή Πασά. Το καμπαναριό ήταν δωρεά της οικογενείας Αλεξίου
Μακέτα της εκκλησία όπως την θυμάμαι που ήταν το 1954.
Έργο Τάσος Κολοκοτρώνης
2018. Εδώ η καινούρια εκκλησία σχεδόν κάτω από την γέφυρα αυτοκινητοδρόμου Picture A Tsakonas
Μακέτα. Αναπαράσταση κατασκευής πλιγουριού που γινόταν από βρασμένο και ξηραμένο σιτάρι που το χτυπούσαν μέσα σε μεγάλο πέτρινο γουδί που υπήρχε στη γωνία του σχολείου μας το 1954
1918. Εδώ τόσο το παλιό πέτρινο γουδί αλλά και μία από τις βρύσες του Εποικισμού άρτια διατηρημένα για ιστορικούς λόγους Picture A. Tsakonas
Σκετς. Αυτό το προσφυγικό σπίτι επί της οδού 25ης Μαρτίου μετατράπηκε σε αρτοποιείο από τον ιδιοκτήτη Μιχάλη Χατζημιχάλη και το δούλευε αρχικά ο Μιχάλης Κούρτογλου (Κουρτίδης) και μετά ο Γιώργος Σπανίδης. Πίσω από τον φούρνο έμενε ο γαμπρός του Χατζημιχάλη Παναγιώτης και Δέσποινα Δαουλτζόγλου με τα παιδιά τους Δημητρό, Τάσο και Δέσποινα που αργότερα ανέγειραν το ωραίο αυτό διώροφο οίκημα με καταστήματα
2018. Εδώ δεξιά στεγάζεται και ο Σύλλογος Μικρασιατών ο «Ηρόδοτος» Picture by Atha Tsakonas Αρχιτέκτονας εκ Μελβούρνης
1942. Η φωτογραφία πάρθηκε ενώ καθόμασταν κάτω από τις ακακίες απέναντι από το καφενείο του Αναστάση Ταξηντάρη και ενώ περνούσε το τρένο προς την Βουλγαρία. Τότε υπήρχαν δίπλα από τις δύο γραμμές μεγάλα χαντάκια
2018. Εδώ περίπου από το ίδιο μέρος με διαφορετική όψη Picture by Athanasios Tsakonas
Το σπίτι του Γιώργου Σαρρή . Μοντέλο του σπιτιού με το εφαπτόμενο μαγαζιά του που αργότερα έγινε φαρμακείο και μετά τον πόλεμο μετατράπηκαν σε στάβλο αγελάδων
2018. Το σπίτι με το σταυρό αντικατέστησε το παλιό σπίτι του Γ. Σαρρή και το άλλο δίπλα το παντοπωλείο και στο βάθος το κτίριο του Αριστοτέλη Σγουρίδη το καφενείο και σπίτι του Πρόδρομου και Αγγελικής Κολοκοτρώνη Photo by Atha Tsakonas
1949 Δεκ. Αρ. ο Αντώνης Χουρσόγλου (νονός μου), Γιάννης Καραπαύλος (μπατζανάκια) , η μητέρα μου Αγγελική, ο συνάδελφός μου Χιρβάτης, η αδελφή μου Βασιλική, Παναγιώτης Δαουλτζόγλου, Στράτος Σαρρής και ο πατέρας μου Πρόδρομος Κολοκοτρώνης
1949 Δεκέμβριος. Εδώ έχω δύο φωτογραφίες της ίδιας στιγμής, μία με μερικούς πρόσφυγες και πελάτες του καφενείου και μία εγώ ως εθελοντής στρατιώτης του τεχνικού σώματος στρατού με την αδελφή μου, την Βασούλα. ΙΣΤΟΡΙΚΟ. Το πρώτο σπίτι του εποικισμού που πήρε ο πατέρας μου ήταν στη γωνία Παπάγου και 28ης Οκτωβρίου. Αυτό το πούλησε στον Δημήτρη Γκεμιτζή και αγόρασε το γωνιακό μέρος του οικοπέδου του Βασίλη Χατζηελευθερίου για να χτίσει το σπίτι και καφενείο του το 1928. Το δούλεψε μέχρι το 1953 που απεβίωσε σε ηλικία 60 χρόνων. Το δούλεψε για λίγους μήνες η άρρωστη μητέρα μου και στη συνέχεια εγώ για ένα χρόνο μέχρι τα τέλη του 1954. Λόγω των πολέμων και της οικονομικής κρίσης αποφάσισα να μεταναστεύσω στην Αυστραλία. Μετά την αναχώρησή μου δύο μέρες αργότερα πέθανε η μητέρα μου σε ηλικία 50 χρονών και το καφενείο νοικιάστηκε στην Δημητρό Ρήγα ο οποίος του δούλεψε μέχρι το 1967 (13 χρόνια) με καλή επιτυχία με τους παλιούς και καινούριους πελάτες. Το 1967 και μετά από 13 χρόνια στην Αυστραλία πλέον με οικογένεια και καλή δουλειά ως μηχανικός αεροπλάνων επέστρεψα από την Αυστραλία με σκοπό να πουλήσω ότι κληρονόμησα από τους γονείς μου και το καφενείο το οποίο αγοράστηκε από την οικογένεια Σγουρίδη το 1967 που πρόσφερε την ανώτερη τιμή πώλησης.
ΔΗΜΟΣ «ΔΕΛΤΑ». ΤΙΜΗΤΙΚH ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ ΚΟΛΟΚΟΤΡΟΝH ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΡΕΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΕΛΒΟΥΡΝΗ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΑΠΟΝΕΜΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΑΡΧΟ ΕΥΘΥΜΙΟ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΣΟΦΙΑ ΚΑΡΑΠΑΥΛΟΥ ΣΤΟYΣ ΦΟΡΕIΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟ, ΤΣΑΚΟΝΑ, ARXITEKTONA, ΚΑΙ ΣΥΖΥΓΟ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΗΣ ΜΕΛΒΟΥΡΝΗΣ ANOMA PIERIS. ΝΕΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2018
Αυτή η μικρή αναφορά για τα «παλιά και τα καινούρια της Νέας Μαγνησίας» την κάνω για να τιμήσω τους φίλους μου κυρία Anoma Pieris ,καθηγήτρια αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης και τον σύζυγό της Αθανάσιο Τσάκωνα, αρχιτέκτονα μηχανολόγο οι οποίοι με προσωπική τους πρωτοβουλία ταξιδεύσανε στην Ελλάδα και ειδικότερα στο χωριό μου την Νέα Μαγνησία για να μελετήσουν τις αλλαγές που υπέστη το χωριό από τα χρόνια της προσφυγιάς και μετά την μετανάστευσής μου στην Αυστραλία μέχρι το 2018. Αιτία της γνωριμίας μας ήταν όταν η καθηγήτρια με τους φοιτητές της αρχιτεκτονικής επισκέφτηκαν το Μουσείο Μεταναστών Μπονεγκίλα και είδαν τα 28 μικροτεχνήματα μου που απεικόνιζαν παλιά σπίτια, αγροτικά εργαλεία, και άλλα είδη βιοπορισμού στην Νέα Μαγνησία και στην ευρύτερη περιοχή του περασμένου αιώνα που της έκαναν μεγάλη εντύπωση και ζήτησε να με γνωρίσει για να μάθει περισσότερα για το μέρος αυτό. Τα αντικείμενα αυτά έγιναν αιτία να γίνει μια μελέτη και με χορηγία του πανεπιστημίου η καθηγήτρια και ο σύζυγός της ταξίδεψαν στην Ελλάδα και στην Νέα Μαγνησία , γνώρισαν τους επισήμους του Δήμου που τους υποδέχτηκαν με την δέουσα φιλοξενία και περιηγήθηκαν τα δουν τα λιγοστά παλιά σπίτια και άλλα μέρη του χωριού και συμπτωματικά ο Δήμος Δέλτα που έτυχε την ημέρα εκείνη του Αγίου Παντελεήμωνος να οργανώσει και ειδική τελετή για να μου απονέμει τιμητική πλακέτα που μετά την τελετή την παράδωσαν σαυτούς για να μου την μεταφέρουν και να μου την παραδώσουν αυτοπροσώπως, όπου και την παρέλαβα με μεγάλη χαρά όταν επέστρεψαν στην Μελβούρνη. Με Εκτίμηση μεγάλη Τάσος Κολοκοτρώνης 2018
This short booklet is made especially for my friends Mrs. Anoma Pieris, professor of architecture at the Melbourne University and Mr. Atha Tsakonas, architect/mechanical engineer who made special effort to travel to Greece and particularly to my village Nea Magnisia to study and find out for themselves the changes occurred from the day of my departure to migrate to Australia until now. 2018 It was after their visit to Bonegilla Migrant Museum where they inspected my 28 replicas (miniatures) representing the old ways of urban and rural life from the region of Thessaloniki including houses, carts threshing floors treadmills and other machines and mean of previous century which impressed them and came to meet me for which I am grateful to know them; Incidentally, when they visited the officials of the City Council of Delta, where my village belongs, they represented me and received an award on my behalf and brought it here in Melbourne in person for which I am very happy and thankful. With great appreciation Tasos Kolokotronis Melbourne Australia 7/2020
2018. Η Πρόεδρος της Κοινότητας Νέας Μαγνησίας του Δήμου Δέλτα Σοφία Καραπαύλου με τους επισκέπτες, κύριο Αθανάσιο Τσάκωνα Αρχιτέκτονα/μηχανολόγο και την σύζυγό του κυρία Ανόμα Πιέρις καθηγήτρια αρχιτεκτονικής του πανεπιστημίου της Μελβούρνης. Φώτο Α. Τσάκωνα
Άνω! Το ζεύγος των Αυστραλών Θανάση Τσάκωνα και Ανόμα Πιέρις με τον πρόεδρο του Συλλόγου Προσφύγων Ι. Σωτηριάδη και Μαρία Δαουλτζόγλου.
Αριστ. Ο Θανάσης Τσάκωνας μηχανολόγος με τον καθηγητή πληροφορικής Δημήτρη Κουκλιάτη. Φώτο Α. Τσάκωνα
Η καθηγήτρια αρχιτεκτονικής του πανεπιστημίου της Μελβούρνης κυρία Anoma Pieris με τον καθηγητή πληροφορικής Δημήτρη Κουκλιάτη. Φώτο Α. Τσάκωνα
2018. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Προσφύγων Γιάννης Σωτηριάδης με το χορευτικό συγκρότημα
2018. Τα ανίψια μου Βαγγέλης Προδρόμου και Μαρία Δαουλτζόγλου μπροστά στο κατάστημα τους.
Φώτο. Α Τσάκωνα
2018. Γιορτή του Αγίου Παντελεήμωνος. Μέλη του συλλόγου με τον πρόεδρο παρελαύνουν με την Ελληνική σημαία συνοδεία του κλήρου και του λαού της Νέας Μαγνησίας. Φώτο. Α. Τσάκωνα
2018. Με την περιφορά της εικόνας του Αγίου κλήρος, λαός και σκύλος τιμούν την γιορτινή ημέρα. Φώτο. Α. Τσάκωνα
2018. Με στρατιωτικό άγημα (τζιπ) και στολισμένη την εικόνα του Αγίου Παντελεήμονα συνοδευόμενη από την πρόεδρο της κοινότητας Σοφία Καραπαύλου και τον δήμαρχο Ευθύμιο Φωτόπουλο με τους δημότες την περιφέρουν στους δρόμους της κοινότητας με μεγαλοπρέπεια Φώτο. Α. Τσάκωνα
2018 Η περιφορά της εικόνας του Αγίου Παντελεήμονα με στρατιωτικό όχημα
Φώτο. Α. Τσάκωνα
2018. Η περιφορά γίνεται ακόμα και στα πιο στενά δρομάκια του χωριού και με τους πελεκάνους ακόμα να απολαμβάνουν από την ειδική κατασκευή της φωλιάς στον πανύψηλο στύλο την περιφορά της εικόνας και τον κόσμο Φώτο. Α. Τσάκωνα
2018. Με τα φώτα σχεδόν αναμμένα οι πιστοί επιστρέφουν στην εκκλησία για ανάπαυση και λίγο γλέντι για το γιορτινό της ημέρας στο προαύλιο της εκκλησίας. Φώτο Α. Τσάκωνας
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΝΕΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΕΛΟΣ
Φώτο Α. Τσάκωνας Τάσος Κολοκοτρώνης 7/2020