DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
Duurzame mobiliteit
Minister Schultz: ”Onze economie kan alleen groeien als we zorgen voor minder uitstoot” > pagina 2 Leren over energie in mobiel laboratorium > pagina 7
2
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
“Duurzaamheid is geen beperking, maar een economische kans” De ontwikkeling van duurzame mobiliteit in Nederland is voor een groot deel afhankelijk van onze overheid. Minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) vertelt over haar plannen op dit gebied. Wat zijn uw plannen voor de komende jaren om duurzame mobiliteit te stimuleren/realiseren?
“Omdat onze mobiliteit de komende jaren groeit, is het belangrijk dat ons verkeer en vervoer veel minder CO2, fijn stof en andere stoffen gaan uitstoten. Want in ons land moet je ook prettig kunnen wonen en werken. Daarom richt dit kabinet zich op ‘Groene Groei’: een sterke economie die uitblinkt in duurzame groei. Wat mij betreft wordt het straatbeeld in de toekomst meer en meer gedomineerd door extra schone en zuinige voertuigen, waaronder hybride en elektrische auto’s, brandstofcelvoertuigen en is er een toenemend gebruik van duurzame biobrandstoffen.”
Wat voor stappen moeten ondernomen worden om dit te realiseren?
“Echte innovatiekracht ligt bij burgers en ondernemers. Veel bedrijven en instellingen weten dat de verduurzaming van de mobiliteit leidt tot kostenbesparingen, slimme innovaties en nieuwe markten. Duurzaamheid is dan ook geen beperking, maar een economische kans. Als minister wil ik voorwaarden scheppen. Bijvoorbeeld via het programma ‘Beter Benutten’: overheden en bedrijfsleven werken samen om reizigers en verladers bewust te maken van hun mobiliteitskeuze. Een kleine vermindering van het aantal auto’s in de spits heeft al een positief effect op de doorstroming op de weg. En dat heeft weer positieve effecten voor de duurzaamheid. Een prachtig voor-
“Echte innovatiekracht ligt bij burgers en ondernemers” beeld is bierbrouwer Heineken, dat nu al distributie verplaatst van de weg naar de binnenvaart. Maar er is meer: in 2011 is het aandeel nieuwe zuinige auto’s toegenomen tot 45 procent. De verkoop van auto’s met energielabel A of B blijft stijgen. En in september 2011 heb ik vijf miljoen euro uitgetrokken om het rijden op waterstof in Nederland te stimuleren. Daarnaast komen er steeds meer vulpunten voor schonere (bio)brandstoffen en reed 70 procent van de bussen in het OV vorig jaar al op schonere brandstoffen. Verder werkt mijn ministerie met de branche aan schone motoren en oplossingen voor besparen van energie en CO2–uitstoot. Samen kijken we ook naar de beladingsgraad: waarom met twee halfvolle vrachtauto’s de weg op als er ook één volle kan rijden? Tot slot rijden er de komende jaren ook meer elektrische voertuigen op de weg. Allereerst als taxi of deelauto en in het OV, daarna ook voor een grotere groep consumenten. Het afgelopen jaar
Colofon 'Duurzame mobiliteit' is een publicatie van Metro Custom Publishing. Sales Manager Robin Jahshan Project Manager Ralph van den Hoek Editorial Manager Jessica van Leeuwen Redactie Paul Poley, Ilja Post Vormgeving Lydia Hotting Beeld Colourbox, e.a. Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Robin Jahshan, 020-5114027 of robin.jahshan@metronieuws.nl
zijn er al veel laad- en betaalpunten bijgekomen. Dat aantal blijft groeien.”
Hoe zijn economische en duurzame beslissingen over mobiliteit te combineren? En wat heeft momenteel uw prioriteit?
“Die twee gaan wat mij betreft samen. Het is geen kwestie van kiezen, het is een kwestie van visie. Sterker, onze economie kan alleen groeien als we zorgen voor minder uitstoot. Groei en duurzaamheid moeten samengaan. Ook blijkt dat deze duurzame insteek de bedrijven weer voordeel biedt. Gelukkig hebben steeds meer bedrijven dat in de gaten. Kortom, het gaat niet om een keuze tussen economie of duurzaamheid, het gaat om een duurzame economie.”
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
3
Technisch Woodstock strijkt neer in Ahoy Tijdens de Shell Eco-marathon binden 3000 studenten uit heel Europa en verder de strijd aan met elkaar om de meest energiezuinige auto te fabriceren. Speciaal voor deze wedstrijd heeft gaststad Rotterdam rondom Ahoy een uniek parcours aangelegd, ‘gewoon’ op de openbare weg. Daar zullen de zelfgebouwde voertuigen, tussen 16 en 19 mei, hun rondjes rijden om te kijken wie het verst komt op één liter brandstof. “Het belooft een spannende race te worden”, zegt Patricia van Schie, Social Investment Programm Manager van Shell. “Voor de 200 deel-
ook in een speciaal daarvoor ingerichte megawerkplaats in Ahoy. Een Formule 1-gelijkende paddock waar de teams de laatste verbeteringen aan hun bolides kunnen aanbrengen.” De geur van brandend rubber zal echter niet omhoog kringelen. Van Schie: “De prototypes bewegen zich voort met een gemiddelde snel-
“Het belooft een spannende race te worden” heid van 25 kilometer per uur. Het streven: om van Rotterdam naar Madrid en terug te rijden om één liter brandstof. Onmogelijk? Eerdere edities van de Shell Eco-marathon hebben bewezen dat het kan. Het huidige record staat op – omgerekend – 3688,2 kilometer.”
Roses-4-Eco team van 2011 Gertrudiscollege, Roosendaal
nemende studententeams, waarvan veertien Nederlands, is dit een ware beproeving. De futuristische wagens waarmee ze deelnemen aan de zuinigheidswedstrijd hebben ze helemaal zelf ontwikkeld en gebouwd. En zijn niet alleen te bewonderen op het parcours, maar
“Dat er voor het eerst in de geschiedenis op de openbare weg gereden wordt, maakt de wedstrijd een stuk spannender. En realistischer”, vervolgt ze. “Doordat het parcours enkele scherpe bochten kent, moeten studenten op exact het juiste moment afremmen of bijgassen om zo zuinig mogelijk te rijden.” Door de wedstrijd in een stedelijke omgeving te organiseren, hoopt Shell tegelijk een
breder publiek kennis te laten maken met de duurzame mobiliteitsgedachte. “Want de Eco-marathon is niet alleen bedoeld als een soort technisch Woodstock waar ’s werelds beste, jonge techneuten samenkomen; het is vooral ook een leuk en leerzaam uitje voor het hele gezin. Zo kunnen bezoekers in Het Lab in Ahoy onder meer ervaren hoe je dansend energie kunt opwekken en zelf een Mini Shell Eco-marathon Car in elkaar zetten, ‘pimpen’ en op zout water laten rijden over een minicircuit.” De Shell Eco-marathon en Het Lab zijn voor iedereen gratis toegankelijk. Meld je aan op www.het-lab.com en ontvang bij aankomst een gratis exemplaar van de miniatuurauto.
De kick off in het Drijvend Paviljoen in Rotterdam - 2012
Future Force van het Hofstad Lyceum, Den Haag
Alle oplaadpalen op je mobiele telefoon Scan onderstaande QRcode en ontdek waar de oplaadpalen voor elektrische auto’s, fietsen en scooters in Nederland staan. Oplaadpalen.nl toont zowel de openbare oplaadpalen als de privé geplaatste oplaadpalen bij restaurants, winkels of bij mensen thuis. Stichting Oplaadpalen.nl is een onafhankelijke stichting die ernaar streeft een zo compleet mogelijk overzicht te bieden van alle oplaadpalen. De Stichting wordt mede mogelijk gemaakt door Liander.
2011, duurzaam
Zelfopgewekte zonne-energie, windenergie, bio
Nederland wordt duurzamer. En energienetwerkb mee. Tegelijkertijd kunt u blijven rekenen op een en elektriciteit.
Elektrisch vervoer
De komende jaren neemt het aantal elektrische au
andere netwerkbedrijven werkt Liander aan een netw Dat doen we om elektrisch vervoer te stimuleren.
impact elektrisch vervoer heeft op de energienetten
Duurzaamheid stimuleren
Maar Liander levert ook een directe bijdrage aan ee
Wij nemen u alle rompslomp uit handen rondom d
zoals het aanvragen van subsidies. Gratis. Omdat we d
iedereen energie
4
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
In de vijfde versnelling
naar een beter milieu!
Stel, een elektrische auto is voor jou nog even een brug te ver, maar je wilt door je manier van autorijden toch graag meehelpen aan een beter milieu. Dat kan met een aantal heel eenvoudige tips, die vaak ook nog eens goed zijn voor je portemonnee. In dit artikel lees je vijf tips & tricks over milieuvriendelijk autorijden, oftewel ‘Het Nieuwe Rijden’. 1. Schakel eerder
Simpele tip voor autobestuurders: schakel eerder naar een hogere versnelling dan je gewend was. Tijdens je rijles heb je misschien ‘keurig’ geleerd bij tachtig kilometer per uur naar z’n 4 te gaan, en bij honderd kilometer per uur naar z’n 5. Vergeet die lessen, en schakel om naar ‘Het Nieuwe Rijden’. Als je tussen de 2000 en 2500 toeren bereikt, mag je namelijk al naar een hogere versnelling. Dat betekent: bij vijftig kilometer per uur mag je naar z’n 4, en al bij tachtig kilometer per uur naar z’n 5!
2. Laat je auto uitrollen
Zie je in de verte een verkeerslicht op oranje gaan of een file ontstaan, laat dan je gas los en laat je auto rustig uitrollen in de versnelling die je op dat moment hebt.
3. Zet de motor af bij korte stops
Brug open? Flinke file? Laden en lossen? Iemand van het station oppikken? Wachten voor een voorbij razende trein? In dit soort gevallen geldt een handige vuistregel: zet je motor af voor elke stop die langer dan een minuut dreigt te duren.
4. Check je banden regelmatig
Controleer de spanning van je banden regelmatig, liefst elke maand. Rijd ook niet te lang door met winterbanden.
5. Ga verstandig om met energievreters in en op je auto
Luchtweerstand kost benzine, en benzine schaadt het milieu en je portemonnee. Ga dus bewust om met alles wat luchtweerstand veroorzaakt, denk aan dakkoffers, imperialen en fietsendragers. Ook ín de auto zijn er energievreters te vinden, zoals de airco. Gebruik deze alleen wanneer ze écht nodig zijn.
Feiten en cijfers • Als de benzineprijs stijgt met ongeveer 12,5 procent, daalt de hoeveelheid afgelegde auto kilometers op lange termijn met ongeveer 2,5 procent. • Vanaf 2004 groeit het aantal treinreizigers continu. Ook voor de toekomst wordt een stijging verwacht. • In 2030 rijden er wereldwijd 2,3 miljard auto’s rond, meer dan 4 keer zo veel als in 2010. Dit zou een verdubbeling van de CO2-uitstoot betekenen. • Het aantal volledig elektrische auto’s in Nederland stijgt enorm. Stonden er eind 2010 nog slechts zo’n 200 elektrische personenauto’s geregistreerd; eind 2011 was dit aantal gestegen tot ruim boven de 800. • Een automobilist die gemiddeld zo’n 15.500 kilometer per jaar rijdt, betaalt ongeveer 500 euro minder aan brandstof als hij een kleine midden klasser met A- of B-label rijdt dan wanneer hij een middenklasser met C- of D-label rijdt.
Nooit meer met een lege accu langs de weg
elektrisch rijden met de oplaadpalen app In een wereld waar fossiele brandstoffen eindig zijn, heeft elektrisch rijden de toekomst. Allereerst vanwege het milieu, want geen CO2-uitstoot en fijnstof. Een ander voordeel is de prijs. Elektrische auto’s zijn vrijgesteld van motorrijtuigen belasting en BPM. En voor een paar euro gooi je ‘m vol. De enige nadelen: het geringe aantal oplaadpunten en de lange oplaadtijd, gemiddeld zo’n zes tot acht uur.
Een oplossing voor de lange oplaadtijd is de introductie van ‘snellaadpalen’, waarmee je de auto binnen 20 minuten tot 80 procent kunt opladen. Maar ook aan het aantal laadpunten in Nederland wordt hard gewerkt. Om te voorkomen dat de eerste generatie elektrische rijders niet zomaar met een lege accu langs de weg komt te staan, werken verschillende net beheerders namelijk samen aan een betrouwbaar netwerk van openbare oplaadpunten. Gebruiksvriendelijke website en app Daarbij biedt Stichting Oplaadpalen.nl een gebruiksvriendelijke website en app die je precies vertellen waar die oplaad-
punten te vinden zijn. De website van Stichting Oplaadpalen.nl (mede mogelijk gemaakt door Liander, de grootste netbeheerder van elektriciteit en gas in Nederland), houdt elektrische rijders dan ook live up-to-date van alle ontwikkelingen en nieuwe oplaadpalen. En dat is voor hen een belangrijke aanvulling op het gebruik van de auto.
Opladen tijdens stilstaan “Vroeger, toen ik nog gewoon een benzineauto reed, tankte ik wanneer nodig”, zegt Claire Groosman, medewerker van Liander en trotse bestuurder van een Nissan LEAF. “Een elektrische auto laad je echter op wanneer je stil staat. Meestal dus pas wanneer je op de plek van bestemming bent. Thuis, op het werk, of ergens in de stad waar je vrienden bezoekt of een hapje wilt eten. Grote vraag was altijd alleen: waar vind je die oplaadpunten precies? Die vraag hoef ik nu niet meer te stellen. Via www.oplaadpalen.nl en de Oplaadpalen app zie ik in één oogopslag waar ik moet zijn. Dankzij de zoomfunctie kun je precies zien in welke straat je moet zijn. Extra handig is dat ook de locaties van ‘snellaadpalen’ zijn aangegeven.
“Via de Oplaadpalen app zie ik in één oogopslag waar ik mijn auto kan opladen”, zegt Claire Groosman
Tijdens lange ritten kun je daar in een paar minuten net dat beetje extra energie tanken dat nodig is om de tocht te vervolgen. Elektrisch rijden vergt wat meer voorbereiding, maar dat heb ik er graag voor over. En hoe meer oplaadpunten erbij komen, hoe gemakkelijker het wordt.” Over Oplaadpalen.nl Voordeel van de website is dat je nooit meer zomaar met een lege accu langs de weg staat. Zo kun je vooraf gemakkelijk je route plannen. Eenmaal onderweg kun je met de Oplaadpalen app op je smartphone precies zien waar je het best kunt parkeren en opladen. Behalve de locatie geeft de app ook aan of het bewuste oplaadpunt op dat moment beschikbaar is, of het een reguliere of ‘snellaadpaal’ betreft en hoeveel aansluitingen er aan de paal zitten. Een welkome service. Zeker gezien het huidige beperkte bereik van elektrische auto’s: gemiddeld zo’n 125 kilometer.
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
5
De week van
een elektrische rijder Jeroen Komen woont in Vleuten en is een enthousiaste elektrische rijder. Hij is oprichter van Knoworries en daarom vooral veel zakelijk onderweg. Stap in een week van een elektrische rijder met oplaadpunt voor de deur.
Dag 1.
Dag 4.
Dag 5.
Vandaag alleen een afspraak in de binnenstad van Utrecht. Vanwege het mooie weer zou ik eigenlijk moeten gaan fietsen, maar ik kan de verleiding van de zoevende auto niet weerstaan. Volgens internet is er nog een plaats vrij op de Mariaplaats, en dat blijkt te kloppen. De andere auto die er staat nodigt uit tot het maken van deze symmetrische foto.
Op weg naar vooral zakelijke afspraken. Zo rijd ik langs een importeur van elektrische auto’s, Elipo te Bunnik. De laadpaal bij hun voor de deur is bezet door een benzine auto en een elektrische bestelauto. Helaas. Op de terugweg besef ik voor de zoveelste keer dat ik mijn bandenspanning eens zou moeten controleren, het schijnt uit te maken voor het verbruik. Maar ik ben nu al zeven maanden niet meer op een benzinestation geweest. Waar moet je straks je bandenspanning controleren, als alle benzinepompen overbodig zijn geworden?
Ik rijd langzaam, binnendoor en zonder kachel naar Vliegveld Lelystad. Per mail heb ik al begrepen dat ik daar niet kan bijladen. Ik ben uitgenodigd voor een lezing over elektrisch vliegen. Hilariteit alom dus, dat ik in de hangar niet mag bijladen om een of twee euro aan stroom te tappen. Gelukkig biedt een piloot mij snel een ander stopcontact aan, zodat ik terug wel de kachel aan kan zetten. Met acht kilometer stroom resterend arriveer ik bij mijn thuislaadpaal. De laadpaal kan ik activeren zonder het pasje uit mijn portemonnee te hoeven halen, en de afgenomen stroom is voorlopig nog gratis.
> Laadpaal voor de deur
ik dan vooral laadpalen zoek, omdat je er gratis kunt parkeren. Op en neer naar Hilversum is namelijk eigenlijk geen enkel probleem met een volle accu.
Dag 3. > Mariaplaats, Utrecht
Dag 2.
Ik stuur een mailtje naar de gemeente Hilversum, om te vragen naar laadpalen. Ik ben uitgenodigd voor een film in De Vorstin. Het ligt naast het station, maar het kan laat worden en dan is de auto natuurlijk prettiger. Ik moet bekennen dat
‘s Avonds via Maarssen naar Driebergen om pannenkoeken te eten. Beide plaatsen hebben geen laadpalen. Maar de afstanden zijn zo kort dat ik overal zelfs lekker pittig heen rijd. Als je niet zuinig hoeft te rijden om ver te kunnen komen, is het super om Audi’s er steeds uit te trekken bij het verkeerslicht. Maar dan halveert het bereik, wat anders 150 km is. Eenmaal thuis heb ik mijn halve accu leeggereden. Maar ach, de dag is om, hij kan weer de hele nacht laden aan mijn thuislaadpaal.
Elektrisch rijden begint…
“Ik zou eigenlijk moeten gaan fietsen, maar ik kan de verleiding van de zoevende auto niet weerstaan” > Helaas, geen plek
Alleen in 2012!
…met een GRATIS oplaadpunt voor de deur Stichting e-laad plaatst publieke oplaadpunten voor elektrische auto’s. Het is ons cadeau aan een schoner en stiller Nederland. Vraag uw oplaadpunt nu aan op e-laad.nl.
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
6
Ieder huis zijn eigen energiecentrale Hans Overdiep, manager Energietransitie bij GasTerra, is een positief mens. Hij heeft zin in de toekomst. Hoewel ook hij niet weet wat er de komende veertig jaar precies zal gebeuren, is het duidelijk dat Nederland aan de vooravond staat van een metamorfose op energiegebied. Het decentraal opwekken van energie, thuis of in de wijk, heeft daar alles mee te maken. Wanneer Hans Overdiep over energie begint te praten, blikt hij altijd eerst terug naar het verleden. Wellicht omdat de leek anders direct al afhaakt bij het horen van termen als ‘HRe-ketel’ of ‘brandstofcel’ – vondsten die het decentraal (dus op verschillende plekken) opwekken van energie mogelijk maken. En Overdiep spreekt graag duidelijke taal. Vandaar dat hij in dit geval de vergelijking maakt met de molens van weleer. “Decentrale opwekking van energie is namelijk niets nieuws”, zegt hij. “Windmolens werken volgens hetzelfde principe. Stuk voor stuk wekken ze hun eigen energie op. Probleem is alleen dat ze worden aangedreven door windkracht. Je kunt dus alleen productie draaien wanneer het waait. Molenaars en houtzagers werkten daarom soms nachtenlang door om maar een zo groot mogelijke voorraad aan te leggen. De week erop kon het zomaar windstil zijn en in die tijd was er nog geen manier om energie op te slaan.”
Thuis energie opwekken
Anno 2012 kent de energiesector hetzelfde probleem. “Aanvankelijk hadden steden allemaal hun eigen elektriciteitcentrale. Eerst midden in het centrum; later aan de rand van de stad. Tegenwoordig zijn ze vrijwel allemaal verdwenen naar de kust. Deze (centrale) manier van energievoorziening heeft alleen één nadeel. Om de opgewekte stroom bij de mensen te krijgen, moet je het gaan transporteren via hoogspanningskabels, wat leidt tot energieverlies. Wanneer je thuis stroom gaat opwekken, bijvoorbeeld via een windturbine of zonnepanelen op het dak, is dat verlies minimaal. Maar dan steekt een ander probleem de kop op, hetzelfde probleem dat vroeger de molenaar en houtzager plaagde: hoe zorg je voor een continue levering van duurzame elektriciteit? Wat doe je wanneer de zon niet schijnt of het windsstil is?” Huishoudens die hun stroom enkel uit zonne- of windkrachtenergie halen, vallen op zo’n moment stil. De cv slaat af en elektrische apparaten doen niets meer. Daarom blijven woningen met duurzame opwek van energie voorlopig aangesloten op het elektriciteitsnet. Of, zoals Overdiep het zegt: “Zo lang duurzame bronnen niet volledig in onze energievraag kunnen voorzien, en er geen
efficiënte en betaalbare opslagsystemen zijn, blijven we afhankelijk van fossiele brandstoffen. Aardgas, verreweg de schoonste fossiele brandstof, kan tot die tijd goed als ‘partner’ worden ingezet naast duurzame alternatieven. De komende decennia een verstandig ‘koppel’ voor een betrouwbare en betaalbare en steeds duurzaam wordende energievoorziening.”
daarbij aan sensoren in huishoudelijke apparaten die via wifi of bluetooth ‘communiceren’ met satellieten en de meterkast. Een diepvries die het expres twee graden kouder maakt om een buffer te creëren voor een aankomende donderbui. Of een vaatwasser die pas aanslaat wanneer je elektrische auto is opgeladen.” Ja, u leest het goed. Elektrische auto. Want volgens Overdiep neemt het aanbod in deze wagens
“Straks kun je met een iPad elk apparaat in huis bedienen” Vraag en aanbod van energie Opslag van energie, in welke vorm (warmte, koude, elektriciteit of gassen) dan ook, wordt cruciaal voor onze toekomstige energievoorziening. Opslagsystemen zijn niet nieuw. Zo kan zonneenergie
worden opgeslagen in oplaadbare batterijen, maar ook in boilers. Overdiep: “De grote truc is om vraag en aanbod van energie beter op elkaar af te stemmen. Zo voorkom je dat het elektriciteitsnet tijdens bewolkte dagen, wanneer minder zonne-energie wordt gegenereerd, te zwaar belast wordt. Maar juist ook als er veel elektriciteit wordt opgewekt op zonnige dagen.” “Momenteel worden daarvoor allerlei slimmigheidjes ontwikkeld”, gaat hij verder. “Denk
de komende jaren een enorme vlucht. “Rijden op aardgas is al schoon en milieuvriendelijk. Maar het rendement is met twintig procent niet zo hoog. Stop je dezelfde hoeveelheid aardgas via brandstofcellen in een
elektrische auto, dan is het rendement bijna honderd procent. Het zal even investeren zijn om voldoende oplaadpunten te creëren. Maar het kan gemakkelijk. De infrastructuur is er al. Overal staan lantaarnpalen en Nederland ligt vol elektriciteitskabels. Stop een schop in de grond en je hebt er één te pakken.”
‘Slimme’ sensoren
Al met al zal de overgang naar decentrale energieopwekking ons leven flink veranderen. “Straks kun je met een iPad elk apparaat in huis bedienen, en precies zien hoeveel energie elk apparaat gebruikt. Uiteindelijk zullen mensen daardoor bewuster met energie omgaan. Zelfs de mensen die minder geïnteresseerd zijn in hun energiegebruik, zijn dan goedkoper uit door de toepassing van ‘slimme’ sensoren. Ga je de deur uit, dan dooft zo’n sensor vanzelf de lichten en zet de verwarming een paar graden lager. En via een chip
in je elektrische auto kun je precies het tijdstip instellen waarop je wilt vertrekken en de afstand die je moet afleggen, zodat de accu altijd voldoende stroom heeft. Al deze nieuwe technologieën hebben één ding gemeen: ze gaan je helpen om verstandiger met energie om te gaan.”
Doe mee aan de GTJP! GasTerra roept alle hogeschoolstudenten voor de vierde keer op om zich op te geven voor de GasTerra Transitie Jaarprijs (GTJP). Hiervoor stelt de onderneming dit jaar verschillende prijzen van 100.000 euro beschikbaar. GasTerra is op zoek naar creatieve, in de praktijk toepasbare ideeën die tot doel hebben de energievraag te verlagen, de inzet van duurzame energiebronnen te bevorderen, de CO2-uitstoot te verminderen of het rendement van het gebruik van fossiele brandstoffen te verhogen.
Ideeën voor de editie 2012 kunnen nog t/m 30 april worden ingeleverd. Benieuwd naar de genomineerden en wil je volgend jaar meedoen? Bezoek dan het GasTerra Transitie Jaarprijs Event op 12 juni 2012 in Burgers’ Zoo, Arnhem. Of kijk voor meer informatie op www.gtjp.nl.
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
7
Mobiel laboratorium brengt leerling
energiekennis bij
Theo Jurriens, werkzaam bij de Rijksuniversiteit Groningen, noemt zichzelf ‘wetenschapsnomade’. En niet zonder reden. Aan boord van de RUG Discovery truck, uitgerust met iPads, zonnepanelen en een uitklapbare windmolen, rijdt hij al zes jaar kriskras door het land om middelbare scholieren energiekennis bij te brengen. Hij heeft intussen 820 scholen bezocht, een kwart van het totale aanbod aan middelbare scholen.
De RUG Discovery truck is een vondst van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) : jaren geleden bedacht om actief nieuwe studenten te enthousiasmeren voor een studie aan de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Destijds kregen leerlingen vooral informatie over de actuele stand van zaken in de wetenschap of over studeren in Groningen. Maar sinds GasTerra afgelopen zomer aan boord van het rondreizende laboratorium en collegezaal is gesprongen, staan de lessen in het teken van energie en energietransitie. Jaarlijks doet de karavaan zo’n 120 scholen aan.
Zelf experimenteren
‘On tour’ begint Theo Jurriens zijn lessen altijd met dezelfde vraag: “Hoe, jongens en meisjes, denken jullie over vijftien jaar aan je energie te komen?” Gemiddeld staart driekwart van de leerlingen hem dan wat
glazig aan. “Euhm, gewoon… uit het stop contact.” Maar de rest beseft, net als Jurriens en GasTerra, dat de manier waarop we nu onze energie betrekken moet veranderen. Fossiele brandstoffen zorgen voor een hoge CO2-uitstoot en willen we het klimaat niet
“Al kijken sommigen alsof ze het in Keulen horen donderen wanneer je hen vraagt naar het rendement van zo’n zonnecel. De energiekennis van de Nederlandse leerling kan beter. Het zijn stuk voor stuk gadgetfreaks. Maar hoe hun smart phone is gemaakt en hoeveel energie die dingen opslurpen, dat weten ze niet, en hoeveel energie die dingen opslurpen, dat weten ze niet.”
Jongeren energiebewuster maken
Door interactieve lessen, hoopt Jurriens leerlingen uit te dagen om mee te denken over en te werken aan oplossingen voor het energievraagstuk. “Het maken van een zonnecel met
“We maken jongeren energiebewuster en zijn tegelijk ambassadeur voor bèta vakken” nog meer belasten, dan moeten we op zoek gaan naar schonere, duurzame alternatieven. In de trailer worden op het schoolplein gastlessen gegeven. Ook kunnen jongeren zelf experimenteren. Bijvoorbeeld door het maken van hun eigen zonnecel. “Altijd leuk, omdat iedereen het begrip kent”, zegt Jurriens.
de hoogste opbrengst is hier slechts een voorbeeld van”, aldus de docent. “De energiequiz, waarbij jongeren op iPads allerlei scenario’s kunnen bedenken over de energie van morgen, is een ander. Ook leuk, de experimenten met onze uitschuifbare windmolen. Leerlingen mogen deze net zo lang draaien tot ze de meeste elektriciteit opwekken.”
Dat de RUG Discovery zijn vruchten afwerpt, daar is Jurriens van overtuigd. “Wij maken jongeren energiebewuster en zijn tegelijk ambassadeur voor bèta vakken. Scholen die wij trouw bezoeken, leveren meer studenten dan scholen die wij nog niet bezocht hebben. Dat is mooi. Zeker gezien de uitdaging rondom energietransitie waarmee we momenteel geconfronteerd worden.”
TONZON voor comfortabel, energiezuinig en gezond wonen Vloerisolatie van TONZON als allerbeste beoordeeld zie onderstaande klantreactie Beste mensen,
© Fotografie Lucy Coenen
In onze parterrewoning uit de jaren 30 ,hebben wij onlangs Tonzon vloerisolatie aangebracht. Zelfs bij de extreme kou van nu (-10 tot -20) is het gerieflijk om met sokken in huis te zitten.
TONZON isoleert als een thermosfles TONZON produceert opvouwbaar isolatiemateriaal dat is gebaseerd op het thermosflesprincipe.Bestaande vloeren worden nog warmer dan in de nieuwbouw. Omdat u lucht gebruikt die overal gratis aanwezig is, is het volume zeer beperkt. Het TONZON principe is van toepassing op vloeren, muren (voorzetwanden), daken, radiatoren, verwarmingsbuizen, baden, sauna’s, woonboten, chalets en zomerhuisjes. Meer comfort en lagere stookkosten met vloerisolatie van TONZON Veel beganegrondvloeren in Nederland zijn onaangenaam koud. Dit probleem blijkt eenvoudig te verhelpen met TONZON Thermoskussens. Ook bij vloeren die al met andere isolatiematerialen zijn geïsoleerd, kunt u met deze unieke Nederlandse uitvinding uw vloer extra isoleren. Zo geniet u van een nóg fijner binnenklimaat.
Voor Koud en klam
Na Warm en droog
Gezondheid binnenmilieu De warmere vloer en de droge kruipruimte heeft een positief effect op de gezondheid van het binnenmilieu, dat in veel woningen nog zeer te wensen overlaat. Dat bleek onlangs weer in het programma Apotheek en Gezondheid TV-Magazine van RTL4. Voor een samenvatting van enkele afleveringen kijk op www.TONZON.nl/tv.
DIRECT ZIEN HOE HET WERKT? Scan de code en bekijk de filmpjes.
DOORSNEDE KRUIPRUIMTE MET TONZON THERMOSKUSSENS EN BODEMFOLIE
Jaren terug heb ik met steenwol en radiatorfolie al eens isolatie aangebracht en de randkieren met schuim gedicht, echter zonder gewenst resultaat. We hebben toen zelfs overwogen de hele vloer eruit te slopen en vloerverwarming te installeren of om te verhuizen, omdat de kou langs de benen bleef optrekken. Zelfs een mat met elektrische vloerverwarming op het parket onder het tapijt bij de zithoek verbeterde de situatie amper. Door de goede test resultaten en recensies van Tonzon heb ik de vloeren hiermee onlangs geïsoleerd. De bodemfolie heeft alleen al een buitengewone goede werking. De lucht in de kruipruimte werd erdoor droog en de grondlucht verdween. Daarnaast is de kruipruimte nu ook geschikt voor opslag. Met vriendelijke groet, Lucy en Jules Coenen
Radiatorfolie doet onzichtbaar zijn werk Een radiator straalt nu nog naar twee kanten. Niet alleen naar de kamer maar ook naar de muur daarachter. Dat laatste is jammer, want veel warmte gaat zo onbenut verloren. TONZON heeft een nieuw concept ontwikkeld om dit probleem op een slimme en elegante manier te lossen. Niet zoals vroeger met een folie op de muur, maar met een folie die op de achterkant van de radiator zelf wordt aangebracht. Bekijk het filmpje op onze website www.tonzon.nl en zie hoe eenvoudig het aanbrengen gaat. Snel terugverdienen met radiatorfolie TONZON radiatorfolie is de makkelijkste manier om energie te besparen en voor het milieu de meest effectieve. De energie die nodig is voor de grondstoffen, de productie, het transport en de montage bedraagt circa 0,1 m3 gas. Maar u bespaart jaarlijks een veelvoud. Infraroodfoto van jaren 30 woning met erker. Waarom zouden we buitenmuren zo intensief opwarmen?
Nu online te bestellen in onze webshop via www.tonzon.nl. De radiatorfolie wordt u per post toegestuurd, het past door de brievenbus.
Scan de QR-code voor meer klantreacties of kijk op www.tonzon.nl
Woonboten en stacaravans Vloeren van woonboten en stacaravans zijn extra koud aan het eind van de winter. Daar worden de unieke Thermoskussens extra gewaardeerd. Bezoek onze website voor meer informatie of een offerte of bel 053 - 433 23 91.
TONZON BV • Enschede • T: 053 - 433 23 91 • E: info@tonzon.nl • www.tonzon.nl • YouTube: TONZONHR