DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
Huis & Tuin
Verlaag uw woonlasten help het milieu TONZON BV • Postbus 1375 • 7500 BJ Enschede
TONZON Vloerisolatie voor de warmste vloer en de grootste energiebesparing
De beste basis voor een comfortabele, gezonde en energiezuinige woning is een droge kruipruimte en een warme vloer. Kijk voor meer informatie onze advertentie op de achterpagina van deze bijlage. T: 053 - 433 23 91 • E: info@tonzon.nl • www.tonzon.nl
3
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING
Van kringloopmeubels Wil je een duurzaam huis, dan kun je kiezen uit twee strategieën. Of je gaat voor meubels van natuurlijke, gebruikte of gerecyclede materialen. Of je kiest voor hightech materialen die het milieu zo min mogelijk belasten. Of kies gewoon niet en maakt een stijlvolle combinatie van die twee. Bianca van Schie, eigenaresse van BICA-styling, vertelt over trends die je niet mag missen en geeft tips hoe je je huis zo duurzaam mogelijk kunt inrichten.
tot kurkvloer “Duurzaam is soms een wat ingewikkeld begrip”, valt interieurstyliste Bianca van Schie (41) maar meteen met de deur in huis. “Voor sommige mensen betekent het woord niet veel meer dan ‘lang meegaan’. Anderen bedoelen er vooral mee dat iets goed is voor het milieu. Bijvoorbeeld omdat het gebruikte materiaal gerecycled kan worden. Of juist milieuvriendelijk is geproduceerd.”
Bianca’s definitie van duurzaam is een combinatie van ‘lang meegaan’ en ‘ecologisch’. “Denk daarbij aan FSC-hout, afkomstig uit verantwoord beheerde bossen, biologisch afbreekbare vloeren en LED-verlichting. Maar bijvoorbeeld ook aan kringloopmeubels. BICA-styling werkt graag met duurzame materialen. Uit respect voor al het moois in de natuur, de mens en onze leefomgeving. En, ook niet onbelangrijk: duurzame materialen zijn authentiek en heel erg mooi.” Cradle to Cradle Bianca: “Wat momenteel erg populair is, zijn de zogenoemde Cradle to Cradle producten. Producten waarbij de grondstoffen na gebruik in meerdere of mindere mate opnieuw worden opgenomen in de natuur of hergebruikt. Je hebt daar verschillende categorieën in: basic, brons, zilver, goud en platina. Bij die laatste categorie wordt echt álles gerecycled, van het laatste stukje lijm of vezel in een tapijt, of de laatste spijker in een stoel.”
Bianca van Schie
Kringloopmeubels “Ook kringloopmeubels zijn nog steeds erg populair. Tweedehandsjes zijn per definitie duurzaam. In plaats dat je ze bij het grofvuil zet, geef je ze een tweede leven. Ook leuk is om oude meubels opnieuw te bekleden. Bijvoorbeeld met overgebleven stukken tapijt of gordijn. Of met duurzame materialen, zoals hennep, canvas of katoen, voorzien van een GOTS-keurmerk. Dit kenmerk geeft aan dat de stof voor minstens zeventig procent uit biologische vezels bestaat. Een andere klassieke tip: laden uit een oud dressoir opnieuw beschilderen en ophangen als boekenplank.” Vloeren en muren “Voor muren geldt dat leem- of kalkverf het meest duurzaam is”, gaat ze verder. “Het mooie daarvan is ook nog eens dat het ‘ademt’, vochtregulerend en schimmelwerend is. Bovendien doet de dempende onderlaag wonderen voor de akoestiek. Wie denkt aan een nieuwe vloer doet er goed aan om voor hout te kiezen met FSC-keurmerk. Ook het slijtvaste linoleum, vooral bekend uit gymzalen, is weer helemaal terug. Een vloer van kurk is eveneens een optie. Daarmee haal je een natuurlijke look in je huis.”
Duurzame gordijnen “Gordijnen van hennep, bananenvezel of washi (letterlijk ‘Japans papier’, gemaakt van de zachte binnenbast van planten en bomen) zijn eveneens duurzaam”, luidt een andere tip. “Nadeel is wel dat deze natuurlijke materialen sneller verkleuren. Maar ook deze stoffen ademen, wat weer goed is voor de gezondheid. Bovendien houden ze in de winter de warmte vast, terwijl ze die zomers buiten houden.” Meubels van natuurhout “Meubels en accessoires kun je dus halen bij de kringloop”, vervolgt Bianca haar duurzame inrichtingstips. “Maar kunt ook iets laten maken door een meubelmaker. Is wat duurder, maar dan kun je zelf kiezen welk materiaal wordt gebruikt. Daarnaast investeren steeds meer grote meubelketens in duurzame, ecologische producten. Voordeel daarvan is dat deze materialen ook bereikbaar worden voor mensen met een krappere beurs.” LED-verlichting versus spaarlamp Blijft over, de verlichting. Volgens Bianca vaak het ondergeschoven kindje wat betreft het interieur. “Het beste wat je daarvoor kunt kiezen, is LED-verlichting. Spaarlampen zijn prima om energie te besparen, maar als ze kapot gaan komen er schadelijke stoffen vrij. LED-lampen zijn misschien vrij kostbaar, maar kosten weinig energie en gaan lang mee. Ook mooi: dimmers. Daar creëer je veel sfeer mee. En hoe zachter je ‘m zet, hoe minder energie je verbruikt. Een win-winsituatie dus.”
Aan de slag! Zelf aan de slag met een duurzame inrichting? Een aantal tips voor een zo ‘groen’ mogelijk huis. Als je low budget gaat inrichten, bezuinig dan niet op de basis, zoals een vloer. Een vloer verander je het minst snel. Planten zijn echte sfeermakers in huis. Daarbij zijn ze goed voor de luchtvochtigheid. Geen groene vingers? Laat je adviseren door een groenspecialist. Maak voor je tot aankoop overgaat altijd een ‘moodboard’. Zo zie je of bepaalde meubels goed bij elkaar passen. Let op lichtinval. Kleuren die bij vrienden of buren prima staan, kunnen in jouw huis een heel ander effect hebben. Heb je een huis op het noorden? Gebruik dan warme kleuren. Wit wordt dan al gauw te kil. Let op keurmerken, labels en logo’s. Keurmerken rond duurzaamheid stellen eisen op gebied van milieu, klimaatcompensatie, duurzame energie of eerlijke handel. Zo weet je precies wat je koopt.
Kringloopmeubels opnieuw bekleed met stukken tapijt van BICA-styling. Foto: Fabian Boot
Colofon ‘Huis en tuin’ is een publicatie van Metro Custom Publishing.
Project Manager Jan Papperse Editorial Manager Jessica van Leeuwen Redactie Ilja Post Grafische Vormgeving Lydia Hotting Beeld Colourbox, e.a.
Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Dennis Lanson, 020-5852405 of d.lanson@telegraafmedia.nl
DIT IS EEN UITGAVE VAN ME
4
“Ons doel is om zo
zelfvoorzienend mogelijk te l
Nederlanders leven steeds bewuster. We kiezen biologische producten, gaan massaal voor groene stroom en letten op ons waterverbruik. Sommigen, verenigd in eco-dorpen en ‘transition towns’, proberen zelfs zo zelfvoorzienend mogelijk te leven. Door samen voedsel te verbouwen in buurttuinen, het uitwisselen van besparingstips en het creëren van een CO2-neutrale woning.
Bij de Esso aan de Gordelweg is het een drukte van jewelste. Een constante stroom stationair draaiende auto’s wacht ongeduldig op hun beurt aan de ‘discountpomp’, waar de brandstof gemiddeld 11,8 cent goedkoper is dan de adviesprijs. Oog voor het voedselbos, links van de inrit, hebben de tankers niet. Daar, verborgen achter een muur van groen, ingeklemd tussen de snelweg en oude Hofpleinlijn, bevindt zich de Gandhituin, onderdeel van Transition Town Rotterdam. Een stadslandbouwproject dat plek biedt aan een ieder die hart heeft voor een mooie, duurzame, groene, vredelievende en rechtvaardige wereld. Transition Towns zijn lokale gemeenschappen, zoals dorpen, wijken en steden, die het lot in eigen hand nemen om te werken aan een duurzame, rechtvaardige en veerkrachtige wereld. De Britse permacultuur-activist Rob Hopkins startte in 2005 in zijn woonplaats Totnes het eerste Transition Town initiatief. Inmiddels is de beweging wereldwijd actief met alleen al in Nederland ruim zestig lokale initiatieven. De belangrijkste aanleidingen om in actie te komen, zijn de wereldwijde problemen van piekolie en klimaatverandering. Maar gezondheid, besparen en het gemeenschapsgevoel spelen ook een rol. Door zelf voedsel te verbouwen, energie op te wekken, materialen te recyclen en energiezuinige huizen te bouwen, wordt de lokale gemeenschap nieuw leven ingeblazen.
Laat de natuur het werk doen
Jan Bijl (74) is de nestor van de tuin. Voor Piet van Dugteren
“Momenteel produceren we slechts één vuilniszak per twee weken”
hij met pensioen ging, werkte hij als biologische boer en stadsecoloog. Ook heeft hij in het verleden in Afrika en Midden-Amerika verschillende duurzame landbouwprojecten opgezet. Vorig jaar won hij de door het Rotterdams Milieucentrum uitgeschreven milieuvriendelijke tuinenwedstrijd. Een tuin die momenteel inzet is van een conflict met zijn woningcorporatie. Die vindt de jungle achter zijn huis er maar ‘verwaarloosd’ uitzien. De gemoederen zijn zelfs zo hoog opgelopen dat de zaak begin september voor de kantonrechter komt. Bijl kan er eigenlijk alleen maar om lachen. Die tuin, aangelegd volgens de permacultuur methode, hóórt er juist zo rommelig uit te zien. “Bij deze vorm van zelfvoorzienende landbouw is het de bedoeling dat je de natuur het werk laat doen. Door bepaalde planten, die een gunstig effect op elkaar hebben, bij elkaar te zetten. Het resultaat: een lekkere, eetbare tuin. Gezond én goed voor het milieu. Want waarom zou je in de supermarkt uit Senegal geïmporteerde peultjes kopen wanneer je ze ook zelf kunt verbouwen?”
Ontmoetingsplek
De Gandhituin, waarin voornamelijk voedsel wordt geproduceerd, werkt volgens hetzelfde principe. Tomaten staan er naast komkommers, uien of de eetbare bloemen van de Oost-Indische Kers. Sla groeit naast worteltjes en radijs. Spinazie naast aardbeien. En daartussen vliegt bijenvolkje dat voor de bevruchting en lokale honing zorgt. Daarnaast is de moestuin tevens een ontmoetingsplek voor bewoners die een duurzamer
Eén van de vrijwilligers van de Gandhituin oogst goudbloemen leven nastreven. En dat zijn er nogal wat… In de twee jaar dat de buurttuin nu bestaat, is het legertje vrijwilligers aangezwollen tot over de honderd. “Steeds meer Rotterdammers zijn het zat om enkel te praten over een groenere wereld; ze willen ook daadwerkelijk hun steentje bijdragen”, aldus John (62) die op de tuin ook wel de ‘beekeeper’ (bijenhouder) wordt genoemd. “Sommigen melden zich aan vanuit politieke of spirituele overtuigingen. Anderen omdat ze het gezonder vinden om voedsel uit eigen tuin te eten. En weer anderen, omdat wroeten in de aarde gelukkig maakt. Maar wat iedereen bindt, is de wil om duurzamer te leven. Niet alleen op de tuin, maar ook thuis, in hun eigen omgeving.”
Milieubewust leven
Saskia (36) woont nu elf jaar in een
rijtjeshuis in Berkel en Rodenrijs. Oog voor het milieu heeft ze altijd al gehad. “Vroeger, toen ik nog krantenwijk liep, haalde ik al plastic uit de berm. En ook nu pluk ik dagelijks zwerfvuil van straat wanneer ik de hond uitlaat. Maar sinds de geboorte van onze zoon zijn mijn man en ik nog milieubewuster gaan leven. Bijvoorbeeld door flink aan het recyclen te slaan. Momenteel produceren we slechts één vuilniszak per twee weken.” “Ons doel is om zo zelfvoorzienend mogelijk te leven”, vervolgt ze. “Daarom hebben we ook thuis een tuin vol eetbare planten: aardbeien, druiven, tomaten en courgettes. Verder willen we een groen dak aanleggen. Doel is om uiteindelijk onze eigen energie op te wekken. Ofwel, een CO2-neutrale woning die over een jaar gezien evenveel energie opwekt als hij verbruikt.
Maar stapje voor stapje, want zoiets vergt flinke investeringen. De energiezuinige apparatuur hebben we al. Maar vergaande isolatie, drievoudig glas, thermische collectoren; het kost allemaal best wat.”
Toilet doorspoelen met afwaswater
Carolien, een andere vaste kracht op de tuin (die haar leeftijd en achternaam liever geheim houdt), is extra zuinig met water. Ze verbruikt zo weinig dat onlangs haar leverancier aan de telefoon hing. Of ze niet illegaal water aftapte, zo laag was haar rekening. Maar fraude was het niet. Het zijn besparingen. “Zo bewaar ik vuil afwaswater om later het toilet mee door te spoelen. Ook douche ik heel kort. Verder poets ik mijn tanden met zout en kokosolie, zodat ik niet hoef te spoelen.” Ook Piet van Dugteren (56) probeert zo energiezuinig mogelijk te leven. Jammer alleen dat zijn hobby, het kweken van insecten onder stroomvretende warmtelampen, in de weg zit. In een poging toch wat te nivelleren, zet hij thuis amper de kachel aan. Dan maar een extra trui aan. Daarnaast probeert hij apparaten die hij niet gebruikt zoveel mogelijk van het stroomnet te halen. “Maar daar mag ik wel wat consequenter in zijn”, geeft hij toe. ”Ik vergeet iedere keer de stekker van het koffiezetapparaat uit het stopcontact te trekken. Stom.”
Nitai Das (44) heeft een appartement
in hartje stad. Nota bene recht tegenover de Groene Passage, ‘het mens- en milieuvriendelijke winkelcentrum van Rotterdam’. Desondanks staat zijn balkon vol groenten, vruchten en medicinale kruiden. “Luxe voor mij is genieten van een maaltijd die puur is. Simple living, high thinking, noem ik dat.”
“
5
ETRO CUSTOM PUBLISHING
leven”
Tips! Zet je afval om in compost Ruil producten die je niet langer nodig hebt op internet Bak je eigen brood en kweek zelf je groenten en kruiden Sprokkel bessen, bramen en eetbare planten uit de natuur Probeer je eigen kleding en gebruiksvoorwerpen te maken Installeer een warmtepomp, hoogrendementsketel en zonnepanelen
Foto’s: Vincent van Dordrecht
Investeer in energiezuinige apparaten Kijk voor 71 andere duurzaamheidstips op: www.duurzamelifestyle.com
Klus
duurzaam,
klus je
Tijdens het tv-programma Klus Je Rijk bonden drie huishoudens de strijd met elkaar aan om hun huis, al doe-het-zelfvend, zo duurzaam mogelijk te maken. Agnes Haveman, één van de deelnemers, greep naast de winst, maar bereikte desondanks haar doel: een energieneutrale woning. Een groot klusser is Agnes Haveman (27) nooit geweest. Maar toen ze ineens een subsidie van 25.000 euro in haar schoot geworpen kreeg om haar huis te verduurzamen, wilde ze zich daar best iets meer in bekwamen. In ruil voor dat geld, een gift van de Provincie Overijssel, zou ze óók nog eens schitteren op de landelijke tv, als één van drie deelnemers aan het RTL XL-programma Klus Je Rijk. Na afloop van deze ‘afvalrace voor groene klussers’ werd ze gebombardeerd tot duurzaamheidsambassadeur voor de regio Twente. Wat zoveel betekent als koffie schenken en rondleidingen verzorgen voor een ieder die inspiratie wil opdoen in haar Enschedese ‘voorbeeldhuis’. Zo zat onlangs nog minister Blok van Wonen en Rijksdienst bij haar op de bank. “Elk jaar is een huishouden gemiddeld een maandsalaris kwijt aan energiekosten. Tijd om daar flink op te besparen. Dankzij allerlei lokale leningen is dat nu extra aantrekkelijk. De energieprijzen zullen de komende jaren flink stijgen. Wie zijn portemonnee (en het milieu) in de gaten houdt, neemt nu maatregelen”, vat Agnes de boodschap samen van haar ambassadeurschap. “Bijvoorbeeld door je huis goed te isoleren. Of door zonnecellen op het dak te plaatsen.” Vóór de verbouwing woonde Agnes in een oud, tochtig huis. Maar sindsdien is haar jaren ’30 woning van energielabel F (na G de meest onzuinige klasse) naar A gegaan. De eerste grote energiebesparing: het isoleren van vloeren, dak en wanden. Ze heeft haar hele huis ingepakt, waardoor het nu in de zomer heerlijk koel blijft en ’s winters behaaglijk warm. Met
Nitai Das
Uitwisselen besparingstips
Een levensvisie die voor Nitai verder reikt dan de tuin alleen. Zuinig omgaan met water en energie hoort daar ook bij. “Tijdens het koken zet ik vaak twee pannen op elkaar om gas te besparen. Of ik breng aardappels of groenten aan de kook om de pan daarna in een afgesloten hooikist te plaatsen. Door de isolerende werking van het hooi blijft de temperatuur in de pan hoog en wordt het voedsel gaar.” “Een andere bron van besparing is het zelf maken en herstellen van kleding. Net als het
investeren in dubbele beglazing en energiezuinige apparaten”, gaat hij verder. “Ook heb ik bewust geen auto. Als ik er dan per se één nodig heb, huur ik er wel één. Of ik leen hem. Want het mooiste van de buurttuin zijn de contacten die je er op doet. Samen uitjes organiseren, samen eten, recepten en besparingstips uitwisselen; je voelt je onderdeel van een groter geheel. En dat is niet alleen fijn, maar ook nodig. Want het lukt maar weinig mensen om in hun eentje helemaal zelfvoorzienend te zijn.”
www.transitiontown.nl
ri jk! dank aan de thermoskussens van de firma Tonzon, hoofdsponsor van het programma en pionier op gebied van isolatie. Ook heeft ze alle ruiten vervangen door HR++ glas. Dit glas isoleert beter dan normale beglazing en levert voor een gemiddelde woning al gauw een besparing op van 650 kubieke meter gas per jaar (ongeveer 436 euro). “Daarnaast zijn alle radiatoren vervangen door elektrische verwarmingsplaten, heb ik een zonneboiler geïnstalleerd en heb ik waar ik kon gekozen voor duurzame apparaten en verlichting. De laatste uitdaging is om mijn gasmeter te laten verwijderen, zodat ik onafhankelijk ben van deze partij. Steeds een stukje verder naar een zelfvoorzienend huis!” “Verder heb ik wat bouwkundige aanpassingen doorgevoerd, zoals het inkorten van de hal - traditioneel de meest tochtige plek van het huis. Bijkomend voordeel is dat ik daardoor een grotere woonkamer heb gekregen. En doordat de zolder nu prima geïsoleerd is, heb mijn oude rommelhok tot slaapkamer kunnen ombouwen. Ideaal!” Agnes prijst zich gelukkig dat ze de kans heeft gekregen om haar huis gesubsidieerd te verduurzamen. Niet iedereen kan zomaar 25.000 euro investeren, beseft ze. “Maar je kunt ook kleine besparingen doen. Of je huis in fases energiezuiniger maken. Hoe meer je investeert, hoe meer je terugkrijgt. Ja, zonnepanelen zijn duur in aanschaf. Maar na vijf jaar heb je ze vaak al terugverdiend. Alle jaren daarna is besparing.” * Je kunt Agnes volgen via Twitter of LinkedIn voor de laatste ontwikkelingen.
Verlaag uw woonlasten help het milieu
Waarom TONZON Vloerisolatie? TONZON Vloerisolatie is de enige vloerisolatie die echt effect heeft op de vloertemperatuur dankzij het unieke thermosflesprincipe. Zie ook de vele spontane reacties op www.tonzon.nl en de websites van onze gespecialiseerde ambachtslieden.
Minder last van Reuma
Veel gestelde vragen
TONZON Vloerisolatie voor de warmste vloer en de grootste energiebesparing
Hallo,
mvg, fam van essen
ANTWOORD De chipjes houden niet al het vocht tegen en blokkeren de warmte die in de winter uit de bodem omhoog komt. Het beste zou daarom zijn de chips te verwijderen en te vervangen door Bodemfolie. Dit neemt veel minder ruimte in, houdt meer vocht tegen en laat in de winter de positieve warmtestroom uit de bodem wel door.
Tonzon is de enige aanpak die al het verlies door warmtestraling elimineert, terwijl de dikke, stilstaande luchtlaag opgesloten in de kussens het verlies door geleiding optimaal beperkt. Daardoor wordt een TONZON vloer sneller warm, bereikt
een hogere temperatuur en koelt langzamer af (zie schema). Ook geschikt als de vloer al is geïsoleerd met EPS of PUR. Het stookseizoen wordt veel korter en levert daardoor een extra hoge energiebesparing op.
Schematische weergave thermisch gedrag begane grondvloer Isolatiewaarde Hoog Middel Laag Afkoeling bij nachtverlaging
Opwarming in de morgen
Informatie
Temperatuurverloop gedurende de dag
Meer weten? Kijk op www.tonzon.nl. Bellen of mailen kan ook via 0900 - 28 66 966 (€ 0,10 p/min) of info@tonzon.nl. Scan voor meer informatie de QR-code.
De beste basis voor een comfortabele, gezonde en energiezuinige woning is een droge kruipruimte en een warme vloer.
Temperatuur vloer
Wij hebben een heel erg koude vloer. We hebben 3 jaar geleden chips laten aanbrengen omdat het dan warmer aan zou voelen en de energierekening lager zou worden. Nu 3 jaar later wachten we daar nog steeds op. Na onderzoek bleek dat die chips alleen tegen vocht werken (zo was ons dat niet verteld). Nou vragen wij ons af of als we TONZON isolatie aanbrengen we dan eerst de chips weer moeten verwijderen.
DUBBELE AANPAK VOOR HET BESTE RESULTAAT Zelfs betonnen vloeren worden merkbaar warmer met TONZON Thermoskussens, warmer nog dan de vloer van de nieuwste nieuwbouwwoningen (zie grafiek).
21
Gemiddelde vloertemperatuur
20
TONZON Rc > 3,8 m2K/W 19
Rc = 2,5 m2K/W (1993 - 2012) 18
Temperatuur
Zowel mevrouw Romein uit Koog aan de Zaan als mevrouw Vos uit Nieuwerkerk aan de IJssel vertellen dat ze nu minder last hebben van reuma. Het warme droge klimaat onderin de woning heeft kennelijk een positieve uitwerking.
Rc = 1,3 m2K/W (nieuwbouw norm van 1982 tot 1993)
17
16
15
Geen isolatie 0
1
2
3
Rc-waarde vloer
4
5
6
Door de combinatie met Bodemfolie ontstaat bovendien een kurkdroge kruipruimte. Dat maakt een einde aan die muffe lucht, maakt energiezuinig ventileren mogelijk en scheelt enorm in de onderhoudskosten. Leidingen en ophangbeugels corroderen niet meer en het is echt veilig voor houten vloeren, zo blijkt na 33 jaar praktijkervaring. TONZON stopt zelfs betonrot!
De duurzaamste aanpak; energiezuinig, gezond en veilig Het systeem heeft een dubbele DUBO-keur, zowel op de Thermoskussens als op de Bodemfolie. De energie die voor grondstof, fabricage, verpakking, transport en installatie is gebruikt, wordt al binnen enkele winterweken terugverdiend door de besparing op stookkosten. Door de warmere droge vloeren ontstaan er minder schimmels en huisstofmijt en daarmee een gezonder binnenmilieu. De uitvoering brengt nauwelijks overlast met zich mee. Geen grote vrachtwagens voor de deur en de bewoners kunnen gewoon in huis blijven.
Foto van een TONZON kruipruimte: vroeger vochtig, nu kurkdroog
TONZON BV • Postbus 1375 • 7500 BJ Enschede • T: 053 - 433 23 91 • E: info@tonzon.nl • www.tonzon.nl