landmacht maandag 27 oktober 2014
OP NAAR DE LANDMACHT VAN MORGEN
Landmacht 2.00 De landmacht is dit jaar 200 jaar ‘Koninklijk’. Dat wil het krijgsmachtonderdeel vieren, met de samenleving. Metro grijpt dit jubileum aan om de Koninklijke Landmacht eens goed onder de loep te nemen. Want hoe staat het bijvoorbeeld met de Landmacht van Morgen? PAGINA 2-3 / RENE BOUWMAN
Tim Akkermans: Nooit geweld
Raket-aanval tijdens douchen
Verslaggever in bommenpak
Zanger Tim Akkerman was nog net zestien toen in mei 1997 de dienstplicht werd afgeschaft. Erg jammer vond hij dat niet.
In april 2009 raakte kapitein Stephanie Verhoef (nu 30) in Afghanistan gewond tijdens een raketaanslag op Kamp Holland. Vijf jaar later won ze goud.
De mannen en vrouwen van de EOD ruimen jaarlijks zo’n 2000 tot 2500 explosieven op. Metro paste hun bommenpak en ontdekte: dat is afzien.
7
8
10
www.metronieuws.nl maandag 27 oktober 2014
LANDMACHT
222
1 De luchtmobiele brigade in Schaarsbergen is een ‘lichte infanteriegevechtseenheid’. De militairen verplaatsen zich te voet of met lichte voertuigen op de grond. Of door de lucht met helikopters. De brigade is geïntegreerd binnen de Duitse Division Schnelle Kräfte en kan snel en overal ter wereld worden ingezet. In Midden-Nederland is deze brigade het aanspreekpunt voor civiele autoriteiten in geval van crises en calamiteiten.
2 De gemotoriseerde brigade in Oirschot levert pantserinfanterie-eenheden ‘op wiel’ die grotere afstanden bestrijken. Het eerste aandachtsgebied voor deze militairen is Afrika. In Europa concentreren zij zich op de samenwerking met België en Frankrijk. En in Nederland is deze brigade het aanspreekpunt voor het gebruik van militaire middelen de drie zuidelijke provincies.
3 De gemechaniseerde brigade in Havelte beschikt over eenheden met gepantserde rupsvoertuigen. De militairen concentreren zich op het grootschalig conflict en optreden in het Oosten en Midden-Oosten. Onderzocht worden de samenwerkingsmogelijkheden met de Noord-Duitse Panzerdivision. De brigade in Havelte is in Noord-Nederland het aanspreekpunt van de landmacht mochten zich rampen of calamiteiten voordoen.
4 Een speciaal ondersteuningsonderdeel verzorgt alle mogelijke hulp onder operationele omstandigheden. Vuursteun, explosievenopruiming, constructiegenie, inlichtingen, verbindingen, geneeskundige hulp, transport, bevoorrading met voeding, munitie en brandstof zijn belangrijke voorbeelden.
‘Landmacht investeert in alleskunners’ In totaal werken bij de landmacht van morgen 18.500 militairen en 2.000 burgers. Daarnaast beschikt de landmacht over een bestand van 4.000 reserve-militairen, die afhankelijk van hun deskundigheid voor algemene
Efficiencyslag. De Landmacht zet de komende jaren actief in op haar relevantie en toekomstbestendigheid. “We maken de landmacht nog veelzijdiger.” 1 miljard ging eraf van het jaarlijkse Defensiebudget in 2011. En dat deed pijn. Veel pijn. Twaalfduizend banen moesten geschrapt, waarvan de helft gedwongen ontslagen. En de landmacht ‘verloor’ op materieelgebied haar zwaarste wapen: de Leopard-tank. Metro wil weten hoe de landmachtvlag er bijhangt in het 200ste verjaardagjaar. “Net als haar militairen moet de landmacht zelf ook veerkrachtig zijn. En de blik is naar voren gericht met een transformatie onder
de naam ‘De Landmacht van Morgen’.” “De landmacht is al langere tijd bezig met het ontwikkelen van een organisatie die toekomstbestendig is”, weet kolonel Ron Smits, hoofd Afdeling Integratie en transitiemanager bij de Koninklijke Landmacht. “Vanwege de vele bezuinigingen kon een efficiencyslag niet uitblijven. Maar dan wel een waarmee nog steeds een ‘breed inzetbare’ landmacht overeind blijft, want toekomstverkenningen laten zien dat de dreiging in de wereld alleen maar meer vormen krijgt, zoals extremisme en terreur.” “De meest in het oog springende verandering is de omvorming van de gemechaniseerde brigade in Oirschot tot een gemotoriseerde brigade”, benadrukt kolonel Smits. “Door de zware pantserrupsvoertuigen te vervangen door wielvoertuigen als de Mercedes Benz en Bushmaster creëer je een eenheid die sneller inzet-
Breed inzetbare landmacht
‘Toekomstverkenningen laten zien dat de dreiging in de wereld alleen maar meer vormen krijgt, zoals extremisme en terreur.’ Kolonel Ron Smits, hoofd Afdeling Integratie en transitiemanager bij de Koninklijke Landmacht
baar is en makkelijker lange afstanden kan bestrijken. Zo’n eenheid is goedkoper dan een gemechaniseerde eenheid en we krijgen meer variatie in soorten eenheden. Het betekent echter ook minder ‘zware’ eenheden. Om voortzettingsvermogen te blijven houden, moet personeel snel in staat zijn elkaars soort optreden over te nemen.” Sowieso zet de landmacht in op het verbeteren van het aanpassingsvermogen. Enerzijds als organisatie door te experimenteren met nieuwe ontwikkelingen en producten samen
met het bedrijfsleven. Anderzijds moeten militairen, naast hun hoofdtaak, in staat zijn op korte termijn andere taken te vervullen, zodat ze breder inzetbaar zijn. Smits: “Genie-eenheden moeten de ene keer een vluchtelingenkamp bouwen, dan een mijnenveld ontmantelen, dan weer IED’s opsporen. Simpel gezegd: het moeten alleskunners worden. Al zit er natuurlijk - zelfs na aanvullend onderwijs en training - een grens aan wat je van de individuele soldaat kunt verlangen. Bovendien zullen ook specialis-
Trainen om over ter wereld inzetbaar te zijn. / ROB VAN EERDEN
ten nodig blijven. Vooral op die onderdelen waarin we vanwege onze kennis en ervaring binnen Europees en NAVO-verband een onderscheidende rol hebben verworven, zoals luchtverdediging en cyber.” “Daarnaast komt een grotere nadruk te liggen op internationale samenwerking”, gaat
LANDMACHT
3 23
5 Met een luchtverdedigingseenheid beschikt de Nederlandse landmacht internationaal over ‘niche-capaciteit’. In deze eenheid werken landen luchtmachtmilitairen samen om alle dreiging vanuit de lucht te kunnen onderscheppen. Een bekend voorbeeld zijn de moderne patriotsystemen, maar hier is bijvoorbeeld ook de Stinger-capaciteit geconcentreerd, waarmee vanaf de schouder raketten kunnen worden afgevuurd.
6 Het Korps Commando Troepen in Roosendaal is de elite-eenheid van de landmacht. Deze militairen voeren speciale operaties uit, vooral in gebied dat niet onder controle is van eigen eenheden. Commando’s voeren verkenningen uit, maar ook offensieve en bevrijdingsacties.
7 In het landoptreden is de mens de doorslaggevende factor. De basis van de landmacht is daarom opleiden, trainen en vormen van militairen, waarbij nieuw opgedane ervaringen direct in de opleidingen en trainingen worden verwerkt. Hiervoor beschikt de landmacht over een opleidingsinstituut met trainingsfaciliteiten, simulatiesystemen, e-learning en eigen onderzoeks- en kenniscentra.
of specifieke militaire taken kunnen worden ingezet.
hij verder. “Een goed voorbeeld hiervan is het onder bevel stellen van de 11e Luchtmobiele Brigade Air Assault bij de Division Schnelle Kräfte (DSK) van de Bundeswehr. Samen met de Duitsers hebben we zo een snelle interventiecapaciteit gecreëerd die beide landen in alle lagen van het geweldsspectrum en wereldwijd kunnen inzetten.” “Eenzelfde constructie wordt nu onderzocht voor het integreren van de gemechaniseerde brigade met rupsvoertuigen bij de 1 Duitse Panzerdivision. Zo blijft de Nederlandse landmacht ook in de toekomst getraind op het vechten met tanks.” Behalve internationale samenwerking groeit ook de samenwerking met nationale partners zoals brandweer en politie. De in missiegebieden opgedane ervaring met het opsporen van wapens en explosieven blijkt in Nederland zeer effectief voor het vinden van
verborgen wapens, drugs en zwart geld. En eind november wordt bij het Chemisch, Biologisch en Nucleair Expertisecentrum van de landmacht in Vught een Nationaal Trainingscentrum geopend voor defensie, brandweer, politie en medische diensten. Het eerste in zijn soort in Europa. Uiteindelijk moeten al deze maatregelen ertoe leiden dat de landmacht van morgen nog veelzijdiger wordt. Over het algemeen ziet kolonel Smits de toekomst dan ook positief tegemoet. Ook omdat de Miljoenennota dit jaar eindelijk eens goed nieuws bracht voor Defensie. “Vanaf 2015 krijgt de krijgsmacht er op de begroting extra geld bij en vanaf 2017 structureel 100 miljoen euro per jaar. Een trendbreuk met de bezuinigingen van de afgelopen jaren. En een mooie stap voorwaarts om ook de landmacht van overmorgen van de nodige mensen en middelen te voorzien.” ILJA PO ST
Hack the enemy
‘Krijgsmacht moet cyberproof’
Hack the enemy. Naast de zee, het land, de lucht en de ruimte is cyberspace het vijfde, steeds belangrijker wordende werkgebied van de krijgsmacht. Onlangs is het Defensie Cyber Commando in bedrijf gegaan, bedoeld om de krijgsmacht cyberproof te maken. Met deze nieuwe eenheid wordt cyber een volwaardig onderdeel van militaire operaties,
inclusief de ontwikkeling van offensieve cybercapaciteiten. “Net als in de civiele maatschappij maken digitale middelen integraal deel uit van de krijgsmacht”, aldus luitenant-kolonel Paul ’t Hoen, stafofficier Bestuursondersteuning. “Van digitale kaarten tot hightech wapensystemen zoals het Combat Vehicle 90; cyber is niet meer weg te denken. Bescherming van het eigen cyberdomein is dan ook cruciaal. Vandaar dat Defensie een Computer Emergency Response Team heeft opgericht. Bedoeld om potentiële hackers, uit welke hoek dan ook, altijd een stapje voor te zijn.” Maar daarnaast heeft
Defensie ook zelf hackers in dienst die actief op zoek gaan naar manieren om de vijand een hak te zetten. Zij zijn immers net zo afhankelijk van digitale toepassingen. Luitenant-kolonel ’t Hoen: “Een vijandelijk wapensysteem dat in het verleden alleen na een beschieting kon worden uitgeschakeld, is voortaan misschien wel onbruikbaar te maken door kwaadaardige software. Dit luidt de geboorte van een nieuw type soldaat in”, vervolgt hij. “Eén die zich te buiten mag gaan aan activiteiten die, uitgevoerd in de burgermaatschappij, al gauw tot strafrechtelijke vervolging zou leiden. Hackers dus. Maar dan in dienst van de overheid.”
8 Samen met Duitsland beschikt Nederland in Münster over een NAVO-hoofdkwartier voor grondoperaties. Dit multinationale hoofdkwartier met een eenheid voor communicatieen informatiesystemen kan binnen 20 dagen worden ingezet. Hiermee beschikt Nederland over de mogelijkheid om op hoog niveau een internationale troepenmacht aan te sturen.
www.metronieuws.nl maandag 27 oktober 2014
4 24
LANDMACHT
Hightech maatpak voor militairen op missie RENE BOUWMAN
Scherfvest, operations vest, verbindingsmiddelen: de militair is de afgelopen jaren veranderd in een operationele pakezel. Jarenlang zijn nieuwe spullen toegevoegd aan de uitrusting. Een volledig bepakte infanterist torst zo’n zestig kilo met zich mee. Comfortabel? Niet echt. En al die extra kilo’s komen ook de bewegingsvrijheid niet ten goede. Daarom worden uitrustingen niet alleen beter en slimmer, maar ook geïntegreerd. Militair en uitrusting zijn doorlopend in ontwikkeling.
Nachtzichtkijker
Headset
Met de nachtzichtkijker is de Nederlandse militair 24/7 inzetbaar. Veel van het werk wordt vanuit tactisch oogpunt ’s nachts gedaan. Met de enkele en dubbele nachtzichtkijker van de nieuwste generatie is dat alsof je overdag door het terrein loopt. De dubbele kijker is vooral van belang voor chauffeurs die ’s nachts hun weg in het donker moeten vinden. In beperkte mate al in gebruik.
De headset is een belangrijk deel van het individuele communicatiesysteem gekoppeld aan de persoonlijke radio. Deze moet zo gevormd zijn dat hij gedragen kan worden in combinatie met de helm. Hij bestaat uit een spreek en luisterdeel. In de toekomst wordt hierbij ‘in-ear’technologie toegepast die tegelijk het gehoor beschermen. Gaat komen.
Persoonlijke radio Van groot belang voor de militair. Hiermee communiceert hij binnen zijn eigen groep, maar ook naar de eenheden om hem heen en zijn commandant. De nieuwe generatie persoonlijke radio’s worden digitaal gekoppeld aan een persoonlijke computer en gelinkt naar de Command & Control netwerken. Gaat komen.
Wapen De geweren in gebruik bij het grootste deel van defensie zijn de Colt C7 en C8. Deze zijn de afgelopen jaren gemoderniseerd tot een veelzijdig bruikbaar wapen, waar iedere militair mee uit de voeten kan. ‘Modulair’ is het toverwoord. Met een verstelbare kolf en rail-interface voor het makkelijk plaatsen van middelen zoals een ‘red-dot’ snelrichtmiddel, vergroter, lichtmodule, lasermodule, handgreep enzovoorts. In gebruik
Helm Beschermt tegen kogels en scherven. Voorzien van een op het hoofd verstelbaar binnenwerk voor optimaal draagcomfort en balans. Dat is van belang voor de stabiliteit van de helm, waarop ook allerlei instrumenten, zoals sensoren of nachtzichtkijker, geplaatst kunnen worden. In beperkte mate al in gebruik
Gevechtsvest Gevechtsvest. Wordt binnen afzienbare tijd vervangen door een nieuw systeem: het Verbeterd Operationeel Soldaat Systeem (VOSS). Modulair is het toverwoord. Afhankelijk van de dreigingssituatie kunnen extra beschermende elementen aan het vest bevestigd worden. Licht bij een patrouille in de klamme jungle, maar bij een roadblock maximaal beschermd met plaatsbare elementen voor bovenarm, nek en kruis. Ook biedt het vest plek voor magazijnhouders, granaten, radio en medical kit. Maar ook water en eten, een kompas, mes of multi-tool en waterbestendig aantekenboekje. In ontwikkeling.
Handschoenen Bieden bescherming tegen klimatologische omstandigheden maar ook fysieke, zoals de hitte van het wapen en scherven en splinters. In gebruik.
Magazijnhouders Bevat dertig patronen van het kaliber 5.56 mm. Voor een opdracht krijgt de militair gemiddeld vijf volle patroonhouders mee. Afhankelijk van zijn vervolgtaken en eventueel al verschoten munitie zal hij in zijn rugzak of voertuig nog meer meenemen, of opgevoerd krijgen. In gebruik.
Gevechtstenue Komt in twee kleuren: groen voor missies in bosrijke en donkere gebieden, bruin voor warme en droge gebieden. Het gevechtstenue camoufleert niet alleen, het biedt ook bescherming tegen vuur en stekende insecten. Gaat komen.
Combat boots Militairen marcheren wat af. Goede schoenen zijn daarbij cruciaal. De moderne militair kan kiezen uit een aantal verschillende types die hem in staat stelt te werken in de meeste uiteenlopende klimatologische omstandigheden. In gebruik.
Rugzak Is een militair langer dan 24 uur van de basis? Dan is een goede, waterdichte rugzak van levensbelang. Wat een militair zoal meesjouwt? Denk aan extra water en eten, munitie, kleding, ‘bivakmateriaal’ zoals een onderkomen, slaapzak en slaapmatje, thermosfles, brander, brandstof, pan en lepel, toiletspullen en allerlei ‘handige dingetjes’ zoals een pioniersschop, zaagje, touw, zaklamp of breeklichtjes, extra batterijen voor alles wat stroom verbruikt. Dit loopt al snel op naar een totaalgewicht van soms wel dertig tot vijftig kilo. In gebruik en in ontwikkeling.
MARCO KROON: DANGER CLOSE Voor de liefhebbers van Andy McNab Marco Kroon en zijn goedgetrainde Special Forces dringen diep door in Taliban-gebied, Afghanistan. Na dagen vol hinderlagen en man-tot-mangevechten blijkt het groepje Nederlandse commando’s in de nacht omringd door honderden vijandige strijders. En die ruiken bloed! Maar één uitweg is mogelijk: ‘Request danger close mission’ UHB uitgevers, ISBN 978 90 820 0361 1, € 19,95 Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl
MARCO KROON: LEIDERSCHAP ONDER VUUR Een eigentijdse Sun Tsu Dagelijks stelt het leven je op de proef. En jij beslist, soms letterlijk, over leven en dood. In Leiderschap onder vuur deelt Marco Kroon, Ridder Militaire Willems-Orde, zijn overtuigingen omtrent leiderschap. Het zijn persoonlijke, in de strijd beproefde leiderslessen die voor iedereen toepasbaar zijn! ‘Inspirerende lessen voor iedere jonge leider’ –Generaal b.d. Peter van Uhm UHB uitgevers, ISBN 978 90 820 0360 4, €18,95 Kijk voor meer informatie op www.leiderschapondervuur.nl
Quatre Bras!
200 JAAR KONINKLIJKE LANDMACHT
De avonturen van een luitenant der huzaren 1813-1815 In deze historische roman beschrijft Peer de Vries, Brigade-generaal der cavalerie buiten dienst, verhalenderwijs allerlei aspecten uit de beginjaren van een Regiment Huzaren. Op vlotte en meeslepende manier verteld de Vries hoe zo’n Regiment er uitzag, waar de paarden vandaan kwamen en niet onbelangrijk, wat voor mensen in een dergelijke eenheid dienden. Hij geeft, duidelijk door eigen ervaring ingegeven, een antwoord op vragen over de wijze van opleiden, de tactieken en oefeningen. Natuurlijk wordt stilgestaan bij de inzet van het regiment in de bewaking van de landsgrens en de slag bij Quatre Bras aan de vooravond van de grote slag bij Waterloo (juni 1815).Volgend jaar 200 jaar geleden. Met duidelijk kennis van zaken beschrijft de auteur sabelgevechten en de manier waarop paarden in het krijgsbedrijf werden ingezet. Dit boek (280 pag hard cover) is via het Regiment Huzaren van Boreel, epvonk@xs4all.nl, te verkrijgen voor €17.50.
‘Uitermate fraaie en uitgebalanceerde geschiedenis van [de] Koninklijke Landmacht!’ – c h e c k poi n t 9, 0 on sr is : 7 90 95 12
Boom
www.uitgeverijboom.nl
Vermist is erger dan dood!
Openhartig en inspirerend levensverhaal van de voormalig Commandant der Strijdkrachten
Vermist is erger dan dood! gaat over de Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht en is geschreven door Els Schiltmans en Piet IJntema. Het boek vertelt de geschiedenis van de dienst (voorheen Gravendienst) die binnen het Ministerie van Defensie belast is met de berging en identificatie van oorlogsslachtoffers. Veel vermiste militairen en burgerslachtoffers van de Tweede Wereldoorlog zijn door deze dienst geborgen en informatie over hen is bekendgemaakt aan de nabestaanden. Een indringend boek over de vele militairen die in de loop van tientallen jaren hebben bijgedragen aan deze bijzondere taak. Bestel Vermist is erger dan dood! op www.jomini.nl.
J omini
Militair-historische boeken en media Research
Jomini W: www.jomini.nl E: onno@jomini.nl T: 06-10161140
Iveco Defence Vehicles feliciteert de Koninklijke Landmacht met haar 200e verjaardag en wenst u succesvolle operaties en een veilige thuiskomst.
BAE SYSTEMS HĂ„GGLUNDS FELICITEERT DE KONINKLIJKE LANDMACHT MET HAAR 200E VERJAARDAG
LANDMACHT Column
TIM AKKERMAN TIM AKKERMAN IS VOORAL BEKEND ALS ARTIEST. IN 2014 IS HIJ ECHTER OOK NEDERLANDS AMBASSADEUR VAN VREDE. NAMENS PAX IS HIJ EEN JAAR LANG HÉT GEZICHT VAN ALLE VREDESAMBASSADES IN NEDERLAND.
7 27
GEWELD IS NIET DE OPLOSSING Nog net zestien was ik toen in mei 1997 de dienstplicht werd afgeschaft. Erg jammer vond ik dat niet. De dienstplicht, dat was voor mij toch een beetje een soort ‘scouting voor volwassenen’. Ik zag er het nut niet van in. Ook met de krijgsmacht an sich heb ik niet zoveel op. Althans, met de militaire taken die ze uitvoeren. Die tanks, die zijn afgeschaft om honderden miljoenen mee te besparen… ik vind het prima. Want zeg nu zelf: red je daar nu echt de wereld mee?’ Diep in mijn hart zou ik het leger het liefste afschaffen. Maar dat is een naïeve gedachte. Een leger heb je nodig, zowel nu als in de toekomst. Van oudsher beschermt het de grenzen van een land. Maar die grenzen zijn, zeker in
Veiligheid
‘Ik vind het prima wanneer de krijgsmacht wordt ingezet voor humanitaire missies, om vrede en veiligheid te creëren voor burgers in conflictgebieden. Maar geweld met geweld bestrijden is voor mij nooit de oplossing.’ T i m A k k e r m an , ar t i e s t e n A m bas s ade u r van V re de
Europa, aan het vervagen. Gelukkig maar, want met samenwerken en de dialoog aangaan, bereik je meer dan elkaar naar het leven staan. Sowieso ben ik blij dat de Nederlandse krijgsmacht in haar geschiedenis zo veel mogelijk afzijdig is gebleven bij grote conflicten. Alleen tijdens de Tweede Wereldoor-
log lukte het niet om onze neutraliteit te bewaren. Militairen worden nu nog uitsluitend ingezet bij vredesmissies. Daar ben ik helemaal voor. Want mensen die in hun voortbestaan bedreigd worden, moet je gewoon helpen. Punt. Moeilijker vind ik de huidige situatie met ISIS, waaraan
Nederland ook een actieve militaire bijdrage levert. Ik vind het prima wanneer de krijgsmacht wordt ingezet voor humanitaire missies, om vrede en veiligheid te creëren voor burgers in conflictgebieden. Maar geweld met geweld bestrijden is voor mij nooit de oplossing. Beter zoek je de oplossing in economisch-
politieke maatregelen. Of nog beter: in opvoeding en educatie. Sinds ik kinderen heb, kijk ik anders naar het leven. Ik gun hen ook een toekomst zonder agressie en conflicten in de wereld. En ik geloof dat ik daar een bijdrage aan kan leveren. Bijvoorbeeld in hun opvoeding, zoals door ze te leren met respect en zonder vooroordelen de ander tegemoet te treden. Vroeger wandelde ik vaak met mijn opa en ik zal nooit vergeten wat hij me vertelde: ‘Tim, als iedereen op straat elkaar een waardige blik gunt, dan ziet de wereld er al een stuk beter uit’. Dat denk ik ook écht. Wie weet hoe de wereld eruit, en het leger, eruit ziet wanneer iedereen die raad ter harte neemt?
Landmacht als stripverhaal Beeldverhaal. Stichting Eureducation vangt 200 jaar Koninklijke Landmacht in historische strip met bijbehorend lespakket.
Leerzame strip
‘Doel is dat jongeren na het lezen van deze strip een goed beeld hebben van wat militairen doen om ook hen veilig te houden.’ Jan Kragt, scenar ist Stichting Eureducation
Medio november ontvangen leerlingen van achtduizend scholen in Nederland gratis de strip ‘Vechten voor Vrede’, over 200 jaar Koninklijke Landmacht. Maker van de cartoon is Stichting Eureducation dat jongeren door middel van stripverhalen wil informeren en aan het denken zetten. Eerder maakte stichting al strips over historische figuren zoals Michiel de Ruyter en Vincent van Gogh. Maar bijvoorbeeld ook over de VOC en de Nederlandse strijd tegen het water. De strip over de landmacht, dat in 48 pagina’s de volledige ontstaansgeschiedenis van ons leger vertelt, is alweer de negende uitgave van de stichting. “Een geweldige manier om jongeren iets bij te brengen”, aldus scenarist Jan Kragt die het verhaal bedacht, waarna het door Steve van Bael is getekend. Als kind was Jan groot fan van ‘Van Nul tot Nu’. Een reeks stripverhalen over de geschiedenis van Nederland. “Veel van de historische weetjes die nu nog in mijn geheugen geprent zijn, zitten daar dankzij deze stripserie.”
Jan Kragt wist 200 jaar Koninklijke Landmacht in één strip te vangen.
Met zijn eigen strips hoopt Jan hetzelfde effect te creëren. “Pakkende verhalen, actie, humor en fantastisch tekenwerk zijn daarbij belangrijke ingrediënten. Gecombineerd met een bijbehorend lespakket, voor nop te downloaden van de
/ RICHARD VAN DER KLAAUW
website, vertellen we hoe het werk van landmachtmilitairen door de jaren heen is veranderd.” “Dat was nog best een heel gedoe”, geeft hij toe. “Wat tja, hoe vang je 200 jaar Koninklijke Landmacht in één strip? Pas
na verschillende brainstormsessies met mensen van de landmacht en van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie had ik het juiste scenario paraat. Een mooie mix tussen heden en verleden.” Hoofdpersoon is de tiener
Mirjam Veen die op een dag besluit haar profielwerkstuk over de Korea-oorlog te maken waar een ‘vriend’ van haar oma meevocht. Op aanraden van haar leraar breidt ze haar onderzoek uit naar de gehele geschiedenis van ons leger, waarna ze op zol-
der bij oma een spannend mysterie ontdekt dat grote gevolgen heeft voor haar gezin. “En daar blijft het niet bij!”, verklapt Jan alvast. “Want ook haar eigen moeder blijkt al jaren een groot geheim met zich mee te dragen. Iets dat te maken heeft met een ultrageheim genootschap. Geholpen door twee schoolvrienden stuit Mirjam op tal van andere spannende verhalen, van de forten die onderdeel uitmaakten van de Hollandse Waterlinie tot verborgen nazigoud.” “Behalve op de historie focust het stripverhaal zich ook op huidige taken van het leger”, gaat hij verder. “De vele vredesmissies waaraan we deelnemen. Maar bijvoorbeeld ook het ruimen van explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Of het onderzoeken van verdachte pakketjes in trein, op een vliegveld of in een winkelstraat. Het uiteindelijke doel is dat jongeren na het lezen van deze strip een goed beeld hebben van wat militairen doen om ook hen veilig te houden.” IL J A P OST
“Militairen zijn geen schietgrage macho’s”
Majoor Erik Jan Onderstal voor de klas.
Als opwarmertje voor '200 jaar Koninklijke Landmacht' bezocht de landmacht april dit jaar bijna 300 scholen. Militairen trokken door het hele land om leerlingen te laten ‘Praten met soldaten’. “Een bijzonder leuke ervaring”, aldus majoor Erik Jan Onderstal, die zelf ook voor de klas stond. “En af en toe ook best confronterend. Zo vroegen de kinderen mij het hemd van het lijf over de meest intieme onderwerpen. Ze willen weten hoe mijn eigen kinderen reageren als ik op uitzending moet. Veel vragen die ik niet verwachtte.” Volgens Onderstal zijn deze bezoeken perfect om te laten zien waar de landmacht voor staat. “Door de games, films en andere media hebben kinde-
tagline
‘De eerste vraag die meestal wordt gesteld: hoeveel mensen heeft u al doodgeschoten?’ Majoor Er ik Jan Onderstal
ren, maar ook docenten vaak geen goed beeld. De eerste vraag die meestal wordt gesteld: hoeveel mensen heeft u al doodgeschoten? Vanuit de belevingswereld van een 11, 12-
jarige een legitieme vraag. Maar militairen zijn juist geen schietgrage macho’s die vechtend en moordend op missie gaan. De krijgsmacht is er voor vrede en veiligheid in de wereld. En voor die taakoefening trainen en oefenen we heel erg veel.” “Om die boodschap over te dragen, is het dus goed om de discussie aan te gaan”, aldus Onderstal. “Om ook, of vooral, het humanitaire karakter van de krijgsmacht te benadrukken. Ook voor militairen is dit een waardevolle ervaring. Het dwingt je tot nadenken waarom je ooit voor een carrière bij defensie koos.” ‘Praten met soldaten’ vond dit jaar een dag voor de Landmachtdagen plaats. Ook dat evenement stond in het teken
van contact met de samenleving. In plaats van traditionele Landmachtdagen op een kazerne kleurden dit jaar de Nederlandse straten groen. Op meer dan 200 locaties gaven militairen met activiteiten een breder beeld van de landmachtmilitairen en hun werk. Of het schoolproject een vervolg krijgt, is nog niet duidelijk. Maar als het aan de majoor ligt, gaat dat zeker gebeuren. “Het is goed om jongeren het persoonlijke verhaal van de militair te vertellen. Welke functie heeft hij of zij, wat moet je allemaal kunnen als je militair bent, waar krijg je zoal mee te maken en wat merkt en vindt je familie of gezin daarvan? Een mooie manier om begrip te kweken voor ons mooie vak.” IL J A P OST
www.metronieuws.nl maandag 27 oktober 2014
LANDMACHT
8 28
Een minuutje
Concertreeks toont mens achter de militair De Koninklijke Landmacht biedt tijdens het jubileumjaar het concert ‘De mens centraal’ aan. De optredens, die worden verzorgd door de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’, laat door videoportretten de mens achter de militair zien. Regisseur Mark Sedney en televisieproducent Roy Schijff zijn samen op zoek naar die momenten waar de mens zijn verhaal vertelt. De momenten worden samen met de registratie van het concert vanaf januari onder andere op televsie uitgezonden door concertzender Brava.nl. Wat maakt de concertreeks ‘De mens centraal’ de moeite waard om op film vast te leggen? Daaraan liggen meerdere redenen aan ten grondslag. Als initiatiefnemer van BlazersinConcert TivoliVredenburg hebben wij met de stichting Hildebrand ten doel gesteld diverse genres binnen de blaasmuziek te promoten. En de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso geldt binnen dit genre als een absolute topper. Het orkest laat ons op een machtig interessante manier 200 jaar Koninklijke Landmacht beleven. Een jubileum dat de landmacht aangrijpt om zich in 2014 nog eens extra voor te stellen aan de samenleving.
Door middel van muziek dus… Ja, maar niet alleen door muziek. De concerten zijn opgebouwd rond zes videoportretten van ‘de mens achter de militair’. Deze laten zien wie die mensen zijn die namens de Nederlandse samenleving opereren in crisissituaties. Wat gebeurt er bijvoorbeeld wanneer een militair, eenmaal terug van uitzending, zijn uniform uit trekt om weer naast zijn gezin op de bank te ploffen? Zo zie in één van de portretten Marco Kroon, drager van de hoogste militaire onderscheiding, vredig door het bos lopen met zijn gezin. Een groot contrast met de werkzaamheden die hij als kapitein bij het Korps Commandotroepen uitvoert. En die portretten, omlijst door muziek, zien we straks terug op tv? Onder andere ja. Maar de uitzendingen, te zien op cultuurzender Brava.nl en verschillende regionale zenders, waaronder RTV Brabant en Drenthe, gaan nog dieper in op de mens achter de militair. Behalve een registratie van het concert zijn er ook interviews te zien van de geportretteerde militairen. Want waar de meesten van ons zich na hun werk weer gemakkelijk kunnen schikken in de rol van familieman of –vrouw, is dat voor militairen vaak toch anders. Het contrast tussen werk en privé is voor hen vele malen groter. Zelf genieten van een gratis concertavond? Dat kan. Er zijn nog concerten gepland op de volgende data en plaatsen: 31/10 Middelburg, 07/11 Oud-Beijerland, 09/11 Weert, 13/11 Steenwijk, 20/11 Appingedam, 25/11 Leeuwarden, 28/11 Assen.
Roy Schijff legt concertreeks ‘De mens centraal’ vast op film.
Column
GERDI VERBEET ALS DOCHTER VAN EEN INDIËVETERAAN, EN DE EERSTE KAMERVOORZITTER DE TROEPEN BEZOCHT DIE DE MISSIE IN URUZGAN VERVULDEN, IS GERDI VERBEET STERK BETROKKEN BIJ HET LOT VAN ONZE VETERANEN.
Stephanie Verhoef raakte gewond op missie in Afghanistan, maar won desondanks goud op de Invictus Games. / MAARTJE ROOS
“In één klap staat alles op z’n kop” Raket. In april 2009 raakte kapitein Stephanie Verhoef (nu 30) in Afghanistan gewond tijdens een aanslag op Kamp Holland. Ze liep verwondingen op over haar hele lichaam. Wat weet je nog van het moment waarop je gewond raakte? Op het moment dat de raket insloeg, was ik aan het douchen. Ik had dus niets in de gaten. Ineens klonk er een harde knal en voor mijn gevoel had ik een klap op mijn hoofd gekregen. Aanvankelijk dacht ik dat ik onder stroom had gestaan. Pas toen collega’s me later vonden, hoorde ik dat ik zojuist een raketaanval had overleefd. Tijdens de aanslag raakten nog vier andere soldaten zwaarge-
wond. Een militair kwam om het leven. Bizar. Zeg dat wel. Ik snapte er niets van. Het was allemaal zo onwerkelijk. Voor ik het wist, zat ik in een helikopter naar Khandahar. Daar kreeg ik na de operatie te horen: ‘jij moet terug naar Nederland’. Dat kon ik niet geloven. Dat wilde ik ook helemaal niet. In mijn hoofd zat ik nog midden in de missie. Ik maakte me zorgen over wie de jongens uit mijn team nu op pad zou sturen. Maar ook over het thuisfront, dat zich vast grote zorgen maakte. Over wat de aanslag voor mij persoonlijk betekende; daar dacht ik aanvankelijk niet aan. Hoe verliep je revalidatie? Wekenlang heb ik kruisjes gezet op de kalender: zoveel weken eer het gips eraf zou gaan; zoveel weken revalideren. Ik moest en zou teruggaan om de missie af te maken. Zelfs toen bleek dat dat niet meer zou gaan, hoopte ik dat ik voldoende zou herstellen om
terug te keren in actieve dienst. Pas in 2012, drie jaar na de aanslag, accepteerde ik: dit komt niet meer goed. Dat moet een enorme teleurstelling zijn geweest… Het was afschuwelijk. In één klap staat letterlijk je hele leven op z’n kop. Sporten stond voor mij altijd op nummer 1. Ik vond het zo erg dat ik dat niet meer kon. Maar ‘eigenwijs’ is my middle name. Dus ik begon mezelf te pushen. Eerst drie stappen, daarna zes. Kijken tot hoever je kunt gaan. Hardlopen zoals vroeger lukt niet meer. Omdat ik na de aanslag problemen kreeg met schokbelasting in mijn voet moest ik een andere uitlaatklep zoeken. Maar racefietsen en zwemmen zijn een prima alternatief. Dat blijkt, want tijdens de Invictus Games won je goud met fietsen, zilver met schoolzwemmen en brons bij de estafette. Ja, en als mijn zwembril niet was losgeraakt tijdens de borst-
crawl had ik ook op dat onderdeel misschien nog een medaille gewonnen. Geen slechte prestatie voor iemand die slechts vier maanden voor aanvang met trainen begon. Ik ging naar Londen zonder verwachtingen. Maar uiteindelijk is het ondenkbare haalbaar geworden. De winst is mooi. Maar mooier is dat de games mij het vertrouwen in mijn lichaam hebben teruggegeven.” Hoe ziet je leven er nu uit? Op dit moment volg ik een HBO Bachelor HRM en werk ik bij de Regionale Personeels Dienst van Defensie op de legerplaats in Oirschot. Inmiddels niet meer als militair, maar als burger. Wegens blijvende schade ben ik afgekeurd voor de dienst, waardoor ik mijn uniform heb moeten inleveren. Pijnlijk, maar blijven treuren doe ik niet. Liever focus ik me op nieuw doel. In 2016 vinden de volgende Invictus Games plaats, waar ik opnieuw wil schitteren. IL J A P OST
VETERANEN VERDIENEN ALTIJD WAARDERING Nederlandse Veteranendag bestaat dit jaar tien jaar. Ter gelegenheid daarvan worden tien bijzondere verhalen van en over Nederlandse veteranen gebundeld in de eenmalige uitgave ‘Jubileumverhalen’. Gerdi Verbeet, voormalig voorzitter van de Tweede Kamer, is voorzitter van de vakjury die de verhalen uitkoos. Als dochter van een Indië-veteraan, en de eerste Kamervoorzitter de troepen bezocht die de missie in Uruzgan vervulden, is zij sterk betrokken bij het lot van onze veteranen. “Toen ik aantrad als Kamervoorzitter, was net de missie
Ultieme offer
‘Toen ik aantrad als Kamervoorzitter, was net de missie in Urzugan gestart. Niet lang daarna sneuvelde de eerste militair.’ G e rdi Ve r be e t, vo o r m al i g vo o r z i tte r Tw e e de Kam e r
in Urzugan gestart. Niet lang daarna sneuvelde de eerste militair. Voor zowel de Kamerleden als mij persoonlijk erg emotioneel. We voelden ons verantwoordelijk. Door namens ons deel te nemen aan de vredesmissie in Afghanistan hadden zij het ultieme
offer gebracht. Tegelijk deed het mij denken aan mijn vader, een Indiëveteraan. Toen hij vertrok was de politiek van mening dat de politionele acties legitiem waren. Later werd het gezien als een koloniale oorlog. Wellicht dat hij mede daarom
nooit over zijn ervaringen heeft gesproken; schaamde hij zich. Terwijl ook hij waardering en respect verdiende voor de taak die hij in opdracht van de politiek vervulde. Als mijn bezoek aan Uruzgan me iets heeft geleerd, is het wel dat we heel goed voor
onze veteranen moeten zorgen. De betrokkenheid, waarmee ze onder vaak moeilijke omstandigheden hun werk uitvoeren, heeft me destijds diep geraakt. Daarbij mogen we ook het thuisfront niet vergeten. Want zij krijgen soms een ander terug dan de man of vrouw die van huis ging. Veteranen dragen hun ervaringen levenslang met zich mee. De positieve, die van kameraadschap en solidariteit; maar ook de negatieve: sommige beelden krijg je nu eenmaal niet meer van je netvlies.”
JE ZIET ONS NIET VAAK [ EN DAT IS MAAR GOED OOK ]
WERKEN BIJ
DEFENSIE Bekijk onze vacatures op werkenbijdefensie.nl
www.metronieuws.nl maandag 27 oktober 2014
LANDMACHT
10 30
‘Grensverleggend’ symposium over afzien
Afzien voor de mannen van de Lucht Mobiele Brigade tijdens een moordende training in de dichte jungle van Frans-Guyana. / ROB VAN EERDEN
Met helm, scherfvest, wapens en 45 kilo bepakking op meerdaagse voetpatrouille door de woestijn, terwijl de zon de temperatuur opstuwt tot ver boven de 40 graden Celsius. Militairen werken soms onder extreme omstandigheden. Maar zij zijn echt niet de enigen. In de verzengende hitte van West-Afrika bestrijden Artsen zonder Grenzen in dichte beschermingspakken een microscopisch gevaar dat Ebola heet. Op de Zuidpool doen wetenschappers onderzoek waar het juist 40 graden onder nul is. Maar ook hulpverleners, belangengroeperingen en zendelingen weten wat afzien is. Wat
Bikkelen
‘Militairen werken soms onder extreme omstandigheden. Maar zij zijn echt niet de enigen. Ook hulpverleners weten wat afzien is.’ Symposium over grensverleggend werk
doet dat met je lichaam en geest? En hoe is het mogelijk onder zulke omstandigheden
te blijven functioneren? Ter afsluiting van het 200 jarig jubileumjaar organiseert de landmacht op 8 januari 2015 het symposium ‘Grensverleggen is… logisch: psychologisch, fysiologisch, technologisch’. Een hoog-gedecoreerde militair, een Arts zonder Grenzen en een operator uit de grondstoffenbranche nemen het publiek deze dag mee in één van hun uitzonderlijke avonturen. Drie kennisautoriteiten zullen hun verhalen analyseren en recente inzichten en innovaties presenteren op het gebied van psychologie, fysiologie en technologie. Op een
marktplein en in een pitch-café tonen bedrijven en uitvinders hun laatste producten en ideeen. Neerlands ruimtevaarder André Kuipers gaat de dag afsluiten. Met het symposium wil de jarige landmacht nieuwe partijen bij elkaar brengen om kennis en ervaringen te delen. Het symposium is gratis toegankelijk, maar kent een beperkt aantal plaatsen. De organisatie onderzoekt momenteel de mogelijkheden om - eventueel in samenwerking met opleidingsinstituten - met livestreaming via internet de dag voor een breder publiek toegankelijk te maken.
Nat tot op je onderbroek in het bommenpak van de EOD Peentjes zweten. Oude vliegtuigbom of verdacht pakketje? De mannen en vrouwen van de EOD ruimen jaarlijks zo’n 2000 tot 2500 explosieven op. Sergeant-majoor Tim zei het al. Het materieel waarmee de Explosieve Opruimingsdienst Defensie werkt, is state-of the-art, maar vooral ook heel zwaar. Dat geldt voor ‘TEODor’, de 360 kilo zware robot met camera’s, grijparm en wapensystemen, waarmee EOD-teams standaard op pad gaan. Maar vooral voor het bommenpak dat ze aantrekken zo gauw ze geïmproviseerde explosieven moeten identificeren en ruimen. “Afhankelijk van de maat weegt deze zo’n veertig tot vijftig kilo. En dat is dan nog de light versie”, grijnst Tim. “Wanneer er sprake is van CBRN-dreiging (chemische, biologische, radiologische of nucleaire wapens) komt daar nog eens zo’n 15 kilo aan extra uitrusting bij. Hoe dat voelt? Tja, dat kan ik je uitleggen. Maar je kunt het ook ervaren. Trek maar aan!” En inderdaad, wanneer de verslaggever zich eenmaal in het uit vier delen bestaande pak heeft gewurmd: broek, kruisstuk, jas en helm, schiet direct één dwingende gedachte te binnen. ‘Dit is zwaar.’ Zwaar en ook niet al te comfortabel. De kevlar platen in de beschermende kleding en ‘astronau-
Sergeant-majoors Tim (in bommenpak) en Maarten zijn absoluut geen explosieve types. Wie beroepsmatig bommen ruimt, moet juist de kalmte zelve zijn.
tenhelm’ beperken je bewegingsvrijheid en gezichtsveld aanzienlijk. Een simpel draadje van de grond afpakken, voelt al als en hele workout. Na
slechts tien minuten rond bewegen, wordt het opvallend zompig onder de oksels. ‘Mietje’ hoor ik Tim en collega sergeant-majoor Maarten al stiekem denken. Zij zitten soms uren achtereen in het pak. In Nederland, wanneer ze worden ingezet om verdachte pakketjes, vuurwerkbommen of mislukte plofkraken te onderzoeken (gemiddeld zo’n 150 per jaar). Maar soms ook in de hitte van de Afghaanse woestijn, waar ze ‘improvised explosive devices’ onschadelijk maken. Tim: “Hoewel het pak voorzien is van airconditioning, is het flink zweten. Na afloop ben je nat tot op je onderbroek. Hoewel veiligheid bij ons voorop staat, laten het pak in extreme situaties soms achterwege. Als het buiten 40 graden is, wordt het bommenpak zelf een veiligheidsrisico. Dan ga je na een kwartier letterlijk knockout.” Hoewel het dus flink afzien is in zo’n bommenpak zit daar geen druppeltje angstzweet bij. De gedegen training die
EOD’ers krijgen, zorgt ervoor dat ze nooit ‘zomaar’ aan de slag gaan. “Want wie denk dat wij, net als in de film, op goed geluk een draadje doorknippen, heeft het mis”, aldus Tim. Maarten: “Voor we een explosief ook maar aanraken, doen we eerst risicoanalyse: waar ligt de ‘bom’ en wat zijn de veiligheidsrisico’s voor de omgeving? ‘Gemakkelijkst’ te ruimen, zijn de zogenoemde ‘conventionele explosieven’. Blindgangers uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog, zoals door vissersschepen opgedoken mijnen of onontplofte vliegtuigbommen. Daarvan weten we tenminste hoe ze in elkaar zitten, wat de springstoflading is en waar eventuele boobytraps zitten. Moeilijkst zijn de geïmproviseerde explosieven; thuis in elkaar geknutselde bommen met een onbekende lading en ontstekingsmechanisme. Daarvan kom je ook in Nederland de gekste en gevaarlijkste exemplaren tegen.” I LJA PO S T
/ RICHARD VAN DER KLAAUW
DEFENSIE Column
MIENT JAN FABER MIENT JAN FABER VERWIERF IN DE JAREN TACHTIG LANDELIJKE BEKENDHEID ALS SECRETARIS VAN HET INTERKERKELIJK VREDESBERAAD. HIJ WAS ÉÉN VAN DE DRIJVENDE KRACHTEN ACHTER DE STRIJD TEGEN KERNWAPENS.
11 31
SYMPATHIE VOOR KRIJGSMACHT ZAL GROEIEN “Nederland heeft een leger dat bestaat uit 45.000 militairen, zo nodig aangevuld met 6000 reservisten. Het ambitieniveau is betrekkelijk laag. Grondoperaties, die veel slachtoffers met zich mee kunnen brengen, worden gemeden. Bij voorkeur wordt a) vanuit het relatief veilige luchtruim geopereerd (zoals in de strijd tegen ISIS), of b) aan ‘post-war stabiliteitsmissies’ (zie Mali) deelgenomen. Ik vrees dat vooral de luchtoorlog tegen ISIS funest is voor het imago van de krijgsmacht. Dit omdat zo'n aanpak het lijden van de lokale bevolking al gauw verlengt in plaats van verkort. Het uitgangspunt is immers ‘no boots on the ground’. Maar alleen aanwezigheid op de grond kan een bevolking
Oorlog
‘We gaan een tijdperk binnen waar de oorlog definitief veranderd. Vroeger waren het grondtroepen; nu is de luchtmacht het toonzettende instrument geworden.’ M i e n t J an Fabe r
beschermen die zucht onder het juk van ISIS. De huidige oorlog tegen ISIS heeft wel wat weg van het einde van de Tweede Wereldoorlog, waar het bombarderen van Dresden, Hiroshima en Nagasaki een doel op zichzelf geworden was. Massale vernietiging van huis en haard behoort ook vandaag tot het dagelijkse ISIS-menu. Want zodoende komt de overwinning van hen, die niets om mensenlevens geven, dichter-
bij. Mensenlevens telden destijds ook niet meer en honderdduizenden onschuldige burgers vonden de dood. Zover is het nog niet gesteld in de huidige oorlog tegen ISIS, maar een hevige, bombardementscampagne, kan daar wel op uitlopen. Tenzij de bloeddorstige leider van ISIS de handdoek in de ring werpt. Maar geen mens verwacht dat. Nee, het ligt geheel in onze handen hoe en wanneer deze oorlog beslecht
wordt. Er zijn twee opties. De eerste optie betekent doorgaan op de ingeslagen weg. Dus bombarderen tot ISIS en alles wat daarmee verbonden is, is uitgeschakeld. En dus ook het onderscheid tussen strijders en burgers volledig is weggevallen. De tweede optie betekent alsnog grondtroepen inzetten om zodoende toch een onderscheid te kunnen maken tussen de burgerbevolking en de strijders van ISIS.
Ik merk dat in deze discussie - wel of geen grondtroepen - Nederland zich klakkeloos aan de veilige kant (geen grondtroepen) heeft geschaard. Ook wij gaan zo eenstemmig een tijdperk binnen waar de oorlog definitief verandert. Vroeger waren het grondtroepen; nu is de luchtmacht het toonzettende instrument geworden. Ik verwacht dat de sympathie voor de krijgsmacht zal groeien, nu we, hoe lang het ook moge duren, naar alle waarschijnlijkheid aan de winnende kant komen te staan in een gewapend conflict. Dankzij onze technologische suprematie. En met dank aan Obama. Of het de mensheid een stap verder helpt op de weg naar vrede, is een vraag van andere orde. “
“Ik koos voor het wapen” Levensverhaal. Peter van Uhm werd in 2008 Commandant der Strijdkrachten. Op zijn eerste werkdag sneuvelde zijn zoon in Afghanistan. Jarenlang probeerden uitgevers oud-Commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm (59) ertoe aan te zetten om een boek te schrijven over zijn leven. Dat wilde hij niet, maar op aandringen van een collega is het er toch gekomen. Zijn leven, van bakkerszoon tot hoogste militair van Nederland, maar ook zijn uitzendingen naar Libanon en Afghanistan en de dood van zijn zoon komen in het boek ‘Ik koos het wapen’ aan bod. “Wie is er nou geïnteresseerd in een boek over mijn leven als militair? Dat was lange tijd oprecht mijn heersende gedachte. Bovendien vond ik het niet sjiek. Niet zolang ik in functie was. Ik ben uiteindelijk overstag gegaan als steun voor mensen die net als ons gezin diep getroffen zijn. Want ik mag dan de hoogste militair van Nederland zijn geweest; ik ben ook nog vader van een zoon die op 18 april 2008 sneuvelde in Afghanistan. Een hoofdstuk over dat verlies mocht dan ook niet ontbreken.” Is het goed dat veteranen hun verhaal vertellen? Ik vind van wel. Ik ben een groot voorstander van storytelling. Persoonlijke verhalen zorgen ervoor dat burgers
En militairen, in Nederland althans, doen wat politici zeggen. Zonder discussie. Al zit daar wel een samenspel in. Politieke leiders moeten wel luisteren naar militaire professionals. Als ik het gevoel had dat ze dat niet deden, had ik mijn functie als Commandant der Strijdkrachten nooit aangenomen. Of later alsnog neergelegd. Mijn vader diende tijdens de Duitse invasie als soldaat aan de Waal, maar kreeg een verouderd geweer in handen waarmee hij niet eens de overkant van de rivier kon halen. Iets wat voor hem een levenslange frustratie is gebleken. Dus reken maar dat ik mijn mensen pas op pad stuurde wanneer alles tot in de puntjes geregeld was.
Voormalig Commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm (voorgrond) schreef een boek over zijn leven bij Defensie: ‘Ik koos het wapen’.
Hoe ziet u de toekomst tegemoet? Gelukkig zitten we momenteel in een periode van herwaardering van de krijgsmacht. Voor het eerst in tijden komt er weer geld bij. Een goede ontwikkeling als je het mij vraagt. Zeker gezien de huidige spanningen en conflicten in de wereld. Naast het verdedigen van het Koninkrijk is de krijgsmacht er ook ten behoeve van de handhaving en bevordering van de internationale rechtsorde. Taken die we met z’n allen zo belangrijk vonden dat ze in de grondwet zijn verankerd. De wereld veilig maken en houden. Dat was ooit mijn drijfveer om voor een carrière bij Defensie te kiezen.
meer erkenning en begrip krijgen voor de offers en inspanningen van onze militairen. Mensen denken vaak dat militairen vooral stoer zijn. En dat het part of the job is wanneer ze gewond raken of sneuvelen. Maar dat is te kort door de bocht. Militairen zijn normale mensen die bereid zijn om samen abnormale dingen te doen om de wereld een klein beetje beter te maken. Ze snappen dat er risico’s aan hun vak zitten. Maar niemand kiest ervoor om gewond te raken.
Nog meer misvattingen van burgers? Dat de krijgsmacht een gewelddadige organisatie is. Dat is absoluut niet waar. Om een voorbeeld te geven: in de veertig jaar dat ik in uniform heb rondgelopen, heb ik nooit mijn wapen hoeven te gebruiken. Natuurlijk dragen militairen wapens. Maar die dragen ze om anderen en zichzelf te beschermen; niet om mee in het wilde weg in het rond te schieten. Militairen zijn professionals. Die dragen door hun uitstraling gezag uit; niet
omdat ze hun wapens laten spreken. Ik kon vroeger zelf nogal een heethoofd zijn. Maar de krijgsmacht heeft mij als mens verbeterd. Ik ben een veel rustiger en evenwichtiger persoon geworden.”
“Ik zie het leger in de toekomst vooral als een defensief apparaat. Ze moeten ons land en burgers beschermen en worden ingezet bij grote calamiteiten in zowel binnen- als buitenland.”
“Grote veldslagen zie ik onze landmacht niet meer voeren. Ik denk dat ons leger in de toekomst vooral betrokken zal zijn bij specifieke militaire acties. Verder vind ik dat ze een taak hebben bij rampen.”
“Als tiener was ik overtuigd pacifist. Nu kijk ik daar anders tegen aan. Al die terroristische splintergroeperingen in de wereld; ik vind het maar griezelig.”
“Ik ben meer een lover dan een fighter. Met de landmacht heb ik dan ook niet zoveel. Al vind ik het wel een fijne gedachte dat we nog een leger hebben. Je weet immers maar nooit in deze gekke wereld.”
“Ik denk dat het leger in de toekomst steeds meer gebruik gaat maken van technologische gadgets: drones, robots, noem maar op. De frontsoldaat zoals we die kennen uit WOII zal verdwijnen.”
Masja Post (31)
Jimmy Harsveld (30)
Marja Roobol (61)
Isabelle Smit (32)
Martin van Broekhoven (39)
Hoe kijkt u, als voormalig Commandant der Strijdkrachten, terug op 200 jaar Koninklijke Landmacht? Met een trots gevoel. Het Nederlandse leger is niet vanuit een roversbende ontstaan. Van meet af aan diende zij de politiek. Dat de krijgs-
macht uit verschillende bevolkingsonderzoeken nog steeds als één van de meest betrouwbare instituties wordt genoemd, is in mijn ogen een groot compliment. Maar al die bezuinigingen van de afgelopen jaren dan. Bent u niet bang dat de krijgsmacht langzaam wordt uitgekleed? Bezuinigingen doen pijn. Maar het is aan politici om te beslissen waar we ons laatste dubbeltje aan besteden: onderwijs, zorg of defensie.
IL J A P OST
Wat vind jij?
De Koninklijke Landmacht bestaat 200 jaar. Die historie is niet meer uit te wissen, maar wat brengt de toekomst? Is onze krijgsmacht nog wel nodig? En zo ja, welke rol zal deze moeten vervullen in de jaren die nog komen?
JE ZIET ONS NIET VAAK [ EN DAT IS MAAR GOED OOK ]
WERKEN BIJ
DEFENSIE Bekijk onze vacatures op werkenbijdefensie.nl