DIT
IS
EEN
BIJLAGE
VAN
RHIJNVIS MEDIA.
DE
INHOUD
VALT
NIET
ONDER
DE
VERANTWOORDELIJKHEID
VAN
METRO.
rhht , tdnilc Bezoek ook www.food-inspiratie.nl L December 2016
Topniveau in een keuken van twee bij twee ;5 -55(' +*-5)/5.ij/5 ')8,(45) 1, 65 2+)578 %8, 8435.+*5, 088) $8( $5. 65 ($1'72 %8, ;5,,1( :&$8ƒ "#9!
Pagina 5
Voedselmythes ontkracht Pagina 6
Zo dek je een tafel Pagina 10
De mooiste producten zijn schaars Pagina 4
9 }NZO^U _^ _^NQ
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq
INHOUD
Eten in 2017 Pagina 4 Eenvoudige lichte recepten
COLOFON Dit is een bijlage bij Metro. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van Metro.
A15 72 B$&% </??7, ?44;- 13 9;'12<8;7<# @??/ */1;9;/ 7;<;/;;2 3?--??4 ?=8,;/ <; <;';4:<; 9;'12<8;7<-8(0; "4;;- ?:*?48(0;! ??247;0. '7;2 ); 72 B$&% 6+7-, ;;2 9;<7::;/;2,7;;/< >;;4< 72 8(0;-# @; )744;2 2?3;4j5 ?44;3??4 +27;5 'j2 ;2 <??/13 '1;5;2 7;<;/ *?2 12- <; ,/;2<- <7; >j 8;3 1: 8??/ 0?--;2#
Rhijnvis Media ontwikkelt themabijlagen voor nationale dagbladen en magazines.
Projectmanager: Frank Verhallen Auteur: Annemarie van de Weert Vormgeving: Amy Goris Leon Mooijer
e ‘eetapotheek’ wordt de nieuwe gezondheidswinkel. Zij weten alles over wat je moet eten om je genezingsproces te bevorderen. ‘Plantaardig eten’ is de nieuwe naam voor ‘eten zonder vlees’. Uit Amerika komt de ‘groenteslager’! Neem hem letterlijk, want hij maakt producten als bloemkoolbiefstuk, auberginesteak en bietentartaar. De afgelopen jaren aten we gemiddeld al 1 kg vlees minder per jaar. Met nog meer heerlijke alternatieven, gaat deze afname nog meer versnellen.
{ Pagina 5 Twee sterren eten in een bistro setting Pagina 6 Waarom zijn eiwitten zo belangrijk?
© Copyright 2016 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Rhijnvis Media BV.
China Pagina 6 Voedselmythes ontkracht Pagina 8 Een keuken die werkt voor een kookgek Pagina 10 Zo dek je een tafel
De gerechten van sterrenchefs worden ook steeds plantaardiger. Ze zoeken naar ingrediënten die én lekker én gezond zijn. De Chinese gezondheidsleer en typisch Chinese bereidingstechnieken zijn hun nieuwe inspiratiebronnen. Ook thuis staan er steeds meer oosterse smaakmakers in het keukenkastje. Verschillende soorten sojasaus, Chinese azijn, Thaise shirachisaus, Vietna-
Frederiksplein 1-5 1017 XK Amsterdam Telefoon: 020-763 05 77 www.rhijnvismedia.nl
mese vissaus. Voor wie het helemaal plantaardig wil, is er mushroomsauce- een soort paddenstoelketjap. Nu alleen nog verkrijgbaar bij de toko.
Anneke Ammerlaan volgt al meer dan twintig jaar trends in de (thuis)keuken. Als onderzoeker en food watcher onderscheid ze blijvende ontwikkelingen van hypes, en betekenisvolle initiatieven van gebakken lucht. Culturele, psychologische en sociale invloeden op ons eten maak ze inzichtelijk.
Pagina 10 Vis op het menu Pagina 10 Hoe duurzaam is duurzaam?
www.annekeammerlaan.nl
www.zandvliet.com
Combineren Zacht, hard, beetje taai: kortom de combinatie van texturen van wat je in mond steekt, is dé nieuwe smaak. Heel spannend is dat als chefs hetzelfde ingrediënt op verschillende manieren bereiden. Bijvoorbeeld, gegrild, gestoomd, rauw en ook nog eens ingelegd op zout of zuur. Ingelegde groenten is trouwens een trend die we de komende jaren in de supermarkt terug gaan zien in allerlei spannende smaken.
Etiketten We worden nog kritischer op wat in producten zit. Etiketten lezen wordt een standaard gewoonte als we in de supermarkt lopen. Om verspilling tegen te gaan worden verpakkingen
kleiner. Dat is niet altijd goedkoper in de aanschaf, maar weggooien van producten is bijzonder milieubelastend en uiteindelijk veel duurder voor iedereen.
Hype En tenslotte gaan we volgend jaar massaal aan de ‘poké bowl’. Een soort salade uit Hawaï, waarvan de basisingrediënten gelijk zijn aan die van de sushi: rijst en rauwe vis. Zelf vul je bowl aan met groenten en een dressing. Wil je hem nu al proeven, dan kun je terecht bij ‘Poké Bowl’ in Rotterdam.
jztkj= ~qqzr~lvz h~q {z gzzlj eee+xmmz4toiltj}hty+oq1hjyozi
Geef je ge recht
extra geur en smaak m et extra geurige rijst van Lassie.
Kijk voor h eerlijke recepten op Lassie.nl
@ l^`^SO^U
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq
De mooiste producten zijn schaars Eenvoudige lichte recepten ter inspiratie ?/ 7,6' 36' ::-9,7 2- 76 (&+6*.:*0' :-76*( %6*.,676-! 36' 2( 6246-/j0 36/6.::/ -26' /,42(83 7:' ://6( :/'j7 .::* %6*0*j49::* 2(" >6 .,,2('6 +*,7&8'6- 66' 16 $:--66* #6 2- 36' (62#,6- #j-" >:(.:06- #6 ,,0 /6006*76*" ;:-7:*j-6- 2- 76 $2-'6*) ::*79626- 276 #,.6*" ?:*7:++6/6- 2- 36' %,,*1::* 6- +,.+,6- 2- 36' -:1::*" <6'#6/576 46/7' %,,* %2( 6- %/66(" =6- (83,/ 2( ,+ #j- 96(' %/:0 %,,*7:' 3j 0&2' (8326' 6- 0:/5(%/66( 2( 6246-/j0 ://66- %6*0*j49::* ,. 76 .6/0+*,7&8'26 %:- 66- 0,6 ,+4:-4 '6 3,&76-" ody Mijts is met haar receptenblog OngewoonLekker.com genomineerd voor de titel foodblogger van het jaar. “Mijn interesse gaat vooral uit naar het onalledaagse, gekke, nieuwe en al het ongewoon lekkere.” Hierbij een van haar seizoensfavorieten.
u
jztkj= ~qqzr~lvz h~q {z gzzlj
Kalfsrolletjes Ingrediënten 4 personen: • 4 dunne kalfslapjes • 8 plakjes prosciutto of serranoham • 2 handjes verse spinazie (wel even gewassen natuurlijk) of 6 grote eetlepels diepvriesspinazie; ontdooid peper en zout naar smaak • scheutje zonnebloemolie om in te bakken
eee+xmmz4toiltj}hty+oq1jy{ylhyo
Hoe bereid ik het? 1. Verwarm de oven op 180°C. 2. Sla de kalfslapjes tussen 2 stukjes huishoudfolie met behulp van een deegroller nog ietsje platter. 3. Leg 2 plakjes ham in de lengte een klein stukje overlappend en leg hierop een dun plakje kalfsvlees. 4. Leg op de onderkant van het vlees een half handje samengeknepen verse spinazie (of 2 eetlepels ontdooide diepvriesspinazie), bestrooi met peper en zout en rol het geheel op zodat de spinazie aan de binnenkant zit. 5. Zet het rolletje vast met keukentouw of prikkertjes. 6. Wanneer je klaar bent met alle vier de rolletjes verhit je een scheutje zonnebloemolie in een pan. Bak de rolletjes kortom goudbruin aan en zet dan nog 5-8 minuten in de voorverwarmde oven. 7. Verwijder voor serveren natuurlijk wel de prikkertjes. Tip: Serveer met bijvoorbeeld pasta en een lekkere tomatensaus.
Hoe bereid ik het? Pandanrijst met kruidige zalm uit de oven en gestoomde groenten Bereidingstijd: 35 minuten Ingrediënten (4 personen) • 1 kleine rode ui, gesnipperd • 1 rode peper zonder zaadjes, in dunne reepjes • 2 eetl. verse koriander, fijngehakt • Sap en rasp van 1 biologische limoen • 2 eetl. neutrale olie • 200 ml kokosmelk • 4 stukken verse zalmfilet, zonder vel à 125 g • 300 g Lassie Geurige Pandanrijst Zacht & Bloemig • 4 bospenen • 2 bosuitjes • 150 g peultjes • 300 g broccoliroosjes Gebruik voor deze bereiding een lage ovenschaal, steamer of stoompan. Bevat p.p: 745 kcal, 35 g eiwit, 36 g vet waarvan 13 g verzadigd, 68 g koolhydraten en 6 g voedingsvezel
É !(( ;1A5 ;13=4= 02=1+9=@34=4 É +3./ 4AA1 05AA7 É ) 6=4/=*.9=4 É K(( ;1A5 76=94= /130/35A/=4 fRRN ]\ IXS`XZN\KK\a É " /A78=0 @6A>2=/=10=69= É K ==/6=2=6 13>= ,984A+984 É & 04.<8= 0.97=1 É ) ==/6=2=60 3698<369= É 2=2=1 .9/ >= 536=4 É +3./ 4AA1 05AAV
FAA7 >= 6=4/=*.9=4 0?:334# 0498> >= ,9//= =4 ;13=4= >=6=4 >,A10 94 $ ?=4/95=/=1 6A4;= 0/.77=4' CA0 >= /35A/=4# -=1,98>=1 >= 0/==6AA4+=/ =4 0498> += 94 -9=1=4' CA0 >= 2=/=10=69=# 0?:.> >9= >133;# 190 >= @6AA>8=0 A< =4 :A7 += x84' D=15=4; >= A+984 5=/ & ==/6=2=6 ,A/=1# +3./# 2=2=1 =4 0.97=1' H632 >= 3698<369= =1 ;=6=9>=6987 >331:==4# 13=1 >= 2=/=10=69= =1>331' L3= >= @34=4 =4 >= /35A/=4 94 ==4 ;13/= 06A735 =4 5=4; $%" -A4 >= -94A9;1=//= =1>331' D=1:9/ >= 3698<369= 94 ==4 73=7=42A4 5=/ A4/9 AA4@A76AA; =4 @A7 >= 7A6<00?:49/+=60 $*" 594./=4 AA4 @=9>= 7A4/=4' M1=4; 32 05AA7 5=/ +3./ =4 2=2=1 =4 4==5 >= 2A4 -A4 :=/ -..1' E==5 :=/ 7A6<0-6==0 .9/ >= 2A4 =4 ,977=6 :=/ 94 A6.5949.5<369=' B=/ >= 2A4 ,==1 32 :=/ -..1 =4 @A7 >= 6=4/=*.9=4 ?91?A " A K 594./=4 94 :=/ 3-=1;=@6=-=4 @A7-=/ 32 ;=59>>=6> -..1' L3= >= 6=4/=*.9=4 @98 >= 0A6A>=' F=4; >= 0A6A>= ;3=> =4 0?:97 >9= 32 >= @31>=4' G=; >= 7A6<00?:49/+=60 =132# >1.22=6 >= 1=0/ -A4 >= -94A9;1=//= =13-=1 =4 0=1-==1' G=77=1 5=/ 0/37@133>'
DM7C<EFC>H56 =C>I EH.447I
kOO?HKJIO LT?KDM9T?KT;KO GO; 9O??T==ODPO =GTIODy n((~ <M5447>CBA
www.kalfsvlees.nl
fRUZ RSL RQ LR^X`U T\]X`a 9V`U[LIU\\L
www.neptunusharing.nl • facebook.com/neptunusharing
1
É K 7A6<00?:49/+=60 É & ==/6=2=6 3698<369= É 2=2=1 .9/ >= 536=4 É +3./ 4AA1 05AA7
IAA6 :=/ 7A6<0-6==0 "( 594./=4 -331 @=1=9>94; .9/ >= 73=694;' L=2 :=/ 7A6<0-6==0 >133; =4 0498> :=/ >,A10 32 >= -=+=60 94 76=94=# >.44= 0?:49/+=60' FAA7 >= @34=4 0?:334# ,A0 +=# 0498> += =-=4/.==6 ,A/ 76=94=1 =4 7337 += 94 +3./ ,A/=1 94 K*! 594./=4 ;AA1' J9=/ A<# 6AA/ 0?:1977=4 34>=1 >= 73.>= 71AA4 =4 6AA/ .9/>1.92=4'
4 CH
DE
INGREDIËNTEN
Tip: Dit gerecht is ook lekker met andere vis, bijvoorbeeld kabeljauw-, pangasius- of tilapiafilet.
<
s d n a l o H ! e t s w u e i N i! op een crostin
1. Verwarm de oven voor op 175 °C. Meng in een kom de ui met peperreepjes, koriander, limoenrasp, 2 eetlepels limoensap, olie en wat zout en versgemalen zwarte peper. 2. Schenk de kokosmelk in de ovenschaal. Leg de stukken zalm erin en verdeel het kruidenmengsel erover. Schuif de schaal in het midden van de oven en laat de zalm in ca. 20 minuten net gaar worden. 3. Kook intussen de pandanrijst gaar volgens de aanwijzingen. Schil de bospenen met een dunschiller en snijd ze schuin in dunne plakjes. Halveer de bosuitjes in de lengte en snijd ze in stukken van 3 cm. Schep in een stoommand de peultjes, broccoli, bospeen en bosui door elkaar. Stoom de groenten in een stoomoven, steamer of stoompan in 12-15 minuten beetgaar. 4. Schep een kwart van de rijst in een licht ingevet kopje. Druk goed aan, en stort het timbaaltje iets buiten het midden op een warm bord. Maak zo nog 3 timbaaltjes. 5. Leg op elk bord een stuk zalm met kruiden en royaal groenten naast de timbaaltjes. Schep de kokosjus uit de schaal over de zalm en groenten.
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq
{^UUZP wNLbº '
© Jan Bartelsman
N= 5==/. 325=17=6j7= .1A4/<=1 94 >= :31=?A ,A4 A<;=632=4 8AA1 +A/ +=6 >= /+9.?: ,A4 N=449/ K-+A: #%F"$ Kj ,=11-96>= .+==/.=11=4 1=/.A-1A4. LCA5:3->E6A?=/ ,331 :=. I31>A4==/ 1=/.A-1A4. NAA6>=1 +AA1 :j 337 5=>='=9;=4AA1 +31>.$
Topniveau in een keuken van twee bij twee Twee sterren eten in een bistro setting K=. @==6> >A. ?:=< >= ?-9/94= N=449/ K-+A: .3. ,331 731. :A> ,A4 &:=. :33;/. :AA6@A1=! 9/ ,=1A4>=1>$ M=4 .1928= G=+ B317 ;339>= (j4 834;=4/>1335 35 >19= H9?:=694/.=11=4 .= @=5A?:.9;=4 3,=1:332$ N= 1=?:.=1:A4> ,A4 H3/:97 D3.: ;94; 94 ==4 )))'.=4. =.=4 =4 ,34> :=. 49=. 5==1 >A4 &37A*!$ “J7 +==. 49=. +AA1 :=. AA4 6A; 5AA1 97 +A/ 49=. 34>=1 >= 94>1-7$ NAA1 +A/ 97 =?:. ==4 @==.8= ,A4 94 >= +A1$Ã O4>=1:A6< 8AA1 6A.=1 ;339. >= 834;= 737 :=. 13=1 35 =4 /.AA. 4- 94 :=. 29=276=94= 7=-7=4.8= ,A4 :=. O5/.=1>A5/= 1=/.A-1A4. NAA6>=10 >= /.=11=4 ,A4 >= :=5=6 .= 737=4$
© Kleding: G-sus
En nu staat Daalder dus onder bewind van een voormalig sterrenkok. “Het is ook een beetje de tijdsgeest op het moment, denk ik”,
© Erik van ’t Wout
rie sterren, ja dat was al sinds mijn vijftiende mijn focus”, vertelt Dennis vanachter een simpel houten tafeltje aan de Lindengracht in Amsterdam. Maar die ene avond anderhalf jaar geleden in New York, was een ontgoocheling. “Mijn idee was altijd: heb je 3-sterren en dan ben je echt een baas. Ik wilde het ondervinden en proeven en dus had ik lang gespaard om in een toprestaurant te gaan eten. En toen was het niet wat ik ervan had verwacht. De dag erna gingen we lunchen in een klein barretje in Brooklyn en ik vond het zo leuk. Het raakte me. Dat ik dat leuker vond dan 3-sterren eten…. Ik dacht ‘hoe kan dat nou?’ In die sterrentent werkten zulke goeie mensen die zo goed getraind waren. Maar in dat café voelde ik me écht welkom. Het was gezellig. Anders en speciaal. De kwaliteit van het eten was ook erg goed en de prijs-kwaliteit was goed. Alles was goed. Ik kon er niet van slapen en ben toen middenin de nacht gaan wandelen door de stad.”
8{
Daalder is al geen eetcafé meer sinds 2008. Sinds 2013 staat het restaurant vermeldt in de Michelingids, de Gaultmillau en Lekker. Je eet er eigenlijk al jaren op sterrenniveau in een bistroachtige omgeving voor een meer dan schappelijke prijs. "Met de komst van Dennis Huwae zal het verrassingseffect nog groter zijn. Daalder staat wel bekend om zijn uitstekende prijs-kwaliteit verhouding, maar dit topniveau verwachten onze gasten niet", aldus eigenaar Frans van Dam.
vervolgt Dennis terwijl hij tevreden om zich heen kijkt. “We moeten al zoveel en als je dan ook nog in je vrije tijd netjes moet zitten met een servet op je schoot, geen ellenbogen op tafel en drie rijen dik bestek langs je bord. Pffff. De kwaliteit moet gewoon top zijn. En iedereen moet zich fijn voelen; of je nou in
‘Ik wil gewoon super kwaliteit eten maar dan in een lossere setting. Daar word ik blij van’ je joggingbroek komt of je maatpak. Die hang naar ongedwongenheid, meer vrijheid. Ja dat is ook wat mij blij maakt. Ik denk iedereen wel.”
veel teveel gegeten. Want man al die straatkraampjes en avondmarkten, je wilt gewoon alles proeven. Streetfood is echt te gek.” Favoriet van alle keukens die het Chinese Rijk telt was voor Dennis toch wel die van de provincie Sichuan. “Dat vond ik zo lekker, maar niet normaal pittig; je staat gewoon in de brand. Op een gegeven moment weet je niet meer wat je moet doen. Je blijft maar drinken. Neem bijvoorbeeld de ‘hot-
pot’ waar alleen maar rode pepers in drijven. Zo spicy kun je in Nederland nergens eten. Ik ga zeker nog een keer terug naar China om me daar meer te verdiepen in alle verschillende smaken. Wat ik echt heel mooi vond om te zien was hoe vers alles is. Je kunt in een restaurant gewoon kiezen uit een ren levende kippen of aquarium vissen. Er zit zoveel liefde in de bereiding van het eten. Dat vind ik echt heel bijzonder. “
Verwacht in Daalder straks geen eten van de laatste foodtrends. “Nee daar ga ik niet in mee. Ik eet zelf eerlijk gezegd niet zoveel in Nederland en België want het is me opgevallen dat zoveel koks hetzelfde doen. Zelfde ingrediënten, technieken, zelfde opmaak. Dat wil ik niet. Ik vind eten in de jungle van Suriname leuk. In een achteraf straatje in Kuala Lumpur. Op een dorpspleintje in Frankrijk of ik ga gewoon bij de boertjes zelf langs. Het gaat er om dat je de liefde van degene die gekookt heeft proeft in het eten. Onbetaalbaar.” jztkj= ~qqzr~lvz h~q {z gzzlj eee+xmmz4toiltj}hty+oq1uge}y
q\gj noo^ dsj_o ] psl od
Om zijn hoofd leeg te maken ging de culinaire hoogvlieger eerst even op rondreis door China. “Ik heb me heel lang gefocussed op mijn vorige job. Nu krijg ik een heel ander leven dus ik moest effe resetten. En natuurlijk heb ik veel en
Dennis Huwaë (32) werd in 2014 de GaultMillau Belofte van het Jaar genoemd. Werkte eerder in Het Brouwerskolkje** (Overveen), Okura’s Restaurant Ciel Blue** (Amsterdam). Voor zijn vertrek naar Restaurant Daalder aan de Lindengracht in Amsterdam werkte hij als chef de cuisine bij &Samhoud Places (**).
[CC? HOIIO?O RC??OHLTAJO=- MT =DOH DTT? LT:=;mDH
Z F30R
& x^ITU_
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq
~{hzljolv~s
Waarom zijn eiwitten zo belangrijk? D4'4**80 %j0 /0/0*;88-2j3 (//- <2 /0+ ;409'887+82 80 5882 ;82<06-j3 (//- 98 <<01<<3 (<0 +.48-80" C8* %j0 /0%8 ;82<06-j3+*8 (/89406+*/7780 (//- 7&+4838 3-<:5*" B8 %/) 3)0080 %86680 9<* 58* 98 #;/)'+*8080 (<0 /0+ 24:5<<1! %j0"
Wanneer we eten, wat we eten, en hoe we eten… -
-
h
De belangrijkste bronnen van eiwit zijn vlees, vis, zuivel, ei, noten, zaden, peulvruchten en pinda’s. Keuze genoeg dus om tot een goed voedingspatroon te komen. Maar voor mensen met eet- of slikproblemen is voldoende eten een probleem. De bouwsteentjes van Innopastry kunnen dan uitkomst bieden. Deze kleine cakegebakjes bevatten 8 gram hoogwaardig eiwit en zijn dus een krachtig tussendoortje. Voor mensen die moeilijk slikken maakt Innopastry “Easy-to-Eat”, een glutenvrij tussendoortje speciaal geprepareerd zodat mensen zich niet kunnen verslikken. De producten bevatten geen E-nummers. eee+|mgeihyyohsyi+oq
<
8+
* 8*80, 8-8 6% 8-5< ?j -<68 <
4
*8
8
oor gezonde spieren moet je naast bewegen dus ook voldoende eiwitten binnen krijgen. Dat is belangrijk want dagelijks wordt in ons lichaam 1 tot 2 procent van alle spierweefsel afgebroken. “Wie bedlegerig is zal dus binnen twee/drie maanden geheel verslapt zijn. En dat gebeurt bij iedereen, of je nu 16 bent of 86”, vertelt Huib van Leeuwen, bedenker van de innovatieve eiwitrijke gebakjes met de naam ‘bouwsteentjes’ “Om het lichaam weer op te laten bouwen zou men idealiter driemaal per dag eiwitrijke voeding moeten eten. Na inname zal men zich meteen krachtiger voelen omdat eiwit bestaat uit aminozuren die direct worden opgenomen in het lichaam.”
8
9 / +
2j ? /(
" 9
8
8* % 8*8
<
2 &*
jztkj= lz{~|jvz lwvuqhvk rz{v~ eee+xmmz4toiltj}hty+oq1|mgeihyyohsyi
1. Is gefilterd mineraalwater echt beter dan kraanwater? “Het drinken van water is een goede manier om je lichaam van vocht te voorzien. In Nederland is zowel het kraanwater als mineraalwater daarvoor een prima optie. Het is beiden van goede kwaliteit. Het Nederlandse kraanwater behoort namelijk tot het schoonste van Europa. Vanuit het oogpunt van duur-
;OD C= MODKO
l?OD5OHC
^sfod lodjo]od BRUNCH • HAPJE • DRANKJE • DINER • DESSERT Kerst is...samen genieten! Laat je inspireren met de exotische groenten & fruit van EAT ME voor een smaakvolle Kerst. EAT ME exoten geven net dat beetje extra aan een brunch, hapje, drankje, diner en dessert. Bekijk onze website voor de dichtstbijzijnde verkooppunten.
Voor kerstrecepten en meer inspiratie:
ZZZmos]fomdg
zaamheid is kraanwater drinken veel beter dan mineraalwater. Er is immers zowel water als olie nodig voor het produceren van mineraalwater en dan heb je natuurlijk nog de plastic flessen waar het in wordt gestopt. Daarnaast is het ook nog eens 1000 x goedkoper om kraanwater te drinken.”
2. Zijn superfoods echt zo super? “Door trends zoals ‘superfoods’ lijkt het alsof je door het eten van een lepel zaden, pitten of bessen gezond wordt. Maar je gezondheid hangt niet af van een enkel voedingsmiddel en je voorkomt met een lepel van het een of andere niet dat je chronische ziektes krijgt. ‘Superfoods’ bestaan dus niet. Dat er voor sommige hippe nieuwe voedingsmiddelen voorzichtige aanwijzingen zijn dat het wellicht de gezondheid bevordert (zoals kurkuma) wil nog niet zeggen dat al het andere bewijs dat we hebben over voeding
en gezondheid niet meer relevant is (of minder sterk). Het allersterkste bewijs waar iedereen het over eens is, is dat groenten, fruit, noten en peulvruchten gezonde keuzes zijn. Daar eten we gemiddeld in Nederland bij lange na niet genoeg
Je voorkomt met een lepel van het een of andere niet dat je chronische ziektes krijgt. ‘Superfoods’ bestaan dus niet’ van. Ook weten de meeste mensen wel dat het eten van kant-en-klare ultra-processed foods geen gezonde keuze is. De grootste impact op je gezondheid maak je dus door deze ongezonde ultra-processed foods te verruilen voor verse groenten, fruit, noten en peulvruchten. Geen enkele trend, ‘superfood’ of op zichzelf >
Super food
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq
x^ITU_ +
staande wetenschappelijke studie kan tornen aan deze goed onderbouwde wijsheid.
3. Bevat gedroogd fruit veel (meer) suiker?
Gouden regel
“Gedroogd fruit smaakt niet voor niets heerlijk zoet. Het is de geconcentreerde versie van vers fruit. Met de gedroogde variant krijg je bijna vijf keer zoveel calorieën, met name in de vorm van suiker, binnen als dezelfde hoeveelheid vers fruit. Doordat het zo geconcentreerd is, is gedroogd fruit wel een goede bron van vezels en mineralen. Het is dus zeker geen ongezonde keuze, maar je eet er alleen snel (te) veel van. Ben je een zoetekauw? Vervang dan koek, snoep en gebak door een gedroogde dadel of vijg, maar eet het met mate en kies nog liever de verse variant.”
Als je het allemaal niet meer weet door de tegenstrijdige berichten, eet dan gewoon fruit bij je ontbijt, groentenspreads en salades bij de lunch, noten en fruit als tussendoortje en vaker bonen, linzen en erwten bij het avondeten. Als je dat doet, en je keuzes niet meer laat bepalen door voedingstrends en gezondheidsclaims, dan ben je pas echt gezond bezig.
Vega gezond
4. Hoe ongezond is vlees? “Een beetje vlees past in een gezond eetpatroon. Maar niet alle soorten vlees zijn even gezond. Gevogelte zoals kip en kalkoen lijkt neutraal te zijn voor de gezondheid, rood vlees is alleen met mate een gezonde keuze, en bewerkt vlees is al in kleine hoeveelheden schadelijk. Het eten van vlees van zoogdieren als koeien, varkens, schapen, paarden en geiten, ook wel rood vlees genoemd, hangt namelijk samen met een hogere kans op darmkanker (ook als het bruin is door het bakken). Rood vlees is wel een uitstekende bron
Marijke Berkenpas
van goed opneembaar ijzer en zink, maar daarvoor hoef je het niet elke dag te eten. Voor bewerkt vlees zoals worst, kipschnitzel, hamburgers en vleeswaren als salami, paté en ham is nog sterker bewijs dat het een ongezonde keuze is. Dit vlees kun je dan ook het beste als uitzondering (of gewoon helemaal niet) eten. Het regelmatig vervangen van rood en bewerkt vlees door vis, gevogelte of
een plantaardig alternatief is goed voor de gezondheid.”
5. Maakt brood nou wel of niet dik? “Het is niet zo gek dat je gewicht verliest wanneer je geen brood meer eet. Dat komt alleen niet doordat brood of andere koolhydraatrijke
De grootste impact op je gezondheid maak je door ongezond kant-en-klaar voedsel (ultra-processed foods) te verruilen voor verse groenten, fruit, noten en peulvruchten’
Boek Marijke Berkenpas is Klinisch diëtist & Voedingswetenschapper bij VUmc. Op haar blog iamafoodie.nl (I’m a Foodie) geeft ze tegengeluid aan de vaak onjuiste informatie over voeding die op internet te vinden is. Haar nieuwe boek Eet als een expert – dat ze schreef met 3 andere wetenschappers en diëtisten is een wetenschappelijk onderbouwd boek over het hoe, wat en waarom van gezond eten mét meer dan 150 makkelijke recepten.
voedingsmiddelen dikmakers zijn, maar puur omdat je minder eet. Wie stopt met het eten van brood, pasta en andere koolhydraten, eet ook geen boterhamworst, chocopasta, carbonara-saus of koek en gebak
meer. Maar ieder jaar is er wel een andere voedingsstof de klos als zijnde de oorzaak van overgewicht. Sinds de jaren tachtig zijn er regelmatig populaire diëten die vet of koolhydraten vermijden. Maar binnen alle voedingsmiddelen die je op een dag eet en die bijdragen aan de totale inname van energie, kun je nooit één schuldige aanwijzen en zeggen dat die de oorzaak is van overgewicht. Je kan niet aantonen dat je dik bent geworden van alleen die boterham tijdens de lunch als je op die dag ook een glas frisdrank dronk en een appel at. Er is uitstekend bewijs dat je niet sneller of meer afvalt door een bepaalde voedingsstof, zoals vet of koolhydraten, te vermijden. Studies waarin mensen evenveel calorieën werd gegeven lieten zien dat diëten waarin vet door koolhydraten of vice versa werd vervangen een even groot effect hadden op het lichaamsgewicht” jztkj= lz{~|jvz lwvuqhvk
Je kunt op heel veel verschillende manieren gezond eten, ook met een vegetarisch of veganistisch eetpatroon. Als je vegetariër bent heb je echter wel een hoger risico op een tekort aan vitamine B12, B2, ijzer, calcium en vitamine D. Zulke tekorten kun je voorkomen door goede alternatieven voor vlees te kiezen en naar je totale eetpatroon te kijken. Voor veganisten zijn er geen goede plantaardige alternatieven voor vlees, zuivel en eieren en daarom hebben zij altijd een vitamine B12 supplement nodig. Ook is het slikken van vitamine D het overwegen waard. Voor veganisten is het bovendien aan te raden om regelmatig volkoren granen en bonen, erwten of linzen te combineren. Deze combinatie bevat alle essentiële aminozuren, die je zonder zuivel, eieren en vlees niet altijd allemaal makkelijk binnenkrijgt. Als je wilt weten of jouw vegetarische of veganistische eetpatroon volwaardig is, raad ik aan om de Eetmeter van het Voedingscentrum in te vullen. Hiermee zie je of je de aanbevolen hoeveelheden van alle nutriënten binnenkrijgt. Maar het is nog beter om je eetpatroon samen met een diëtist onder de loep te nemen om tekorten te voorkomen.
eee+xmmz4toiltj}hty+oq1vybmoz
OM EXTRA KRACHT BIJ TE ZETTEN BOUWSTEENTJES
EASY-TO-EAT
Eiwitten zijn dé bouwstenen van ons lichaam. Belangrijk voor de opbouw van spieren, wondherstel en ze bieden bescherming tegen infecties. Elk lekker Bouwsteentje is een zacht cake-gebakje en bevat 8 gram hoogwaardig wei-eiwit. Uitstekend geschikt voor de senioren onder ons. Ook versterkend voor de mensen die door ziekte of een operatie verzwakt zijn en iets extra’s kunnen gebruiken. En leuk omdat het ook een traktatie is!
Easy-to-Eat is het Bouwsteentje voor meensen met slikprroblemeen en is deze teveens vrij van gluten en bindmiddelen. Easy-to-Eat bevat net als het Bouwsteen-gebakje 8 gram hoogwaardig eiwit per kleine portie.
Bouwsteentjes zijn verkrijgbaar in de smaken Aardbei, Banaan, Chocolade en Bosvruchten. Zijn puur natuurlijk, zonder E-nummers.
4 stuks
voor € 4,99
Bij uw Jumbo supermarkt in de diepvries. Tevens bij Jumbo online te bestellen en worden uw boodschappen door een aantal Jumbo supermarkten alreeds thuisgebracht.
TOETJE OF TUSSENDOORTJE Easy-to-Eat is speciaal ontwikkeld voor mensen die extra eiwit nodig hebben maar alleen dik-vloeibare of fijngemalen voeding kunnen eten. Het is een tussendoortje en gebaksdessert op basis van frisse zuivel met geconcentreerd hoogwaardig wei-eiwit. Het is zo zacht dat het smelt in de mond. In de mond behoudt het zijn consistentie. Daarom kan Easy-to-Eat probleemloos worden gegeten door mensen met een slikstoornis. Dankzij de hoge concentratie eiwitten (8 gram per portie) draagt Easy-toEat bij aan het behoud van de conditie en helpt het de weerstand ondersteunen. Easy-toEat kan meerdere keren per dag gegeten worden, bijvoorbeeld als lekkernij tussendoor of als nagerecht. Easy-to-Eat is verkrijgbaar in de smaken framboos en tropical.
Voor meer informatie: www.bouwsteentjes.nl
C xb_\^OP
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq ~{hzljolv~s
Een goede basis is het halve werk FA>;=./ ,331 94 >= 7=-7=4 :=@@=4 94 43 .95= 8= 7=-7=47A/.8=/ 3,=1/23=6.% H9=1/4j>=1/0 5A9/21977=1/0 5==.5AA.8=/0 ?:A529;434@31/.=6.8=/ =4 A4>=1= 21-66A19A# +=; =15==( I= /2-66=4 32 >=)= 2A;94A )j4 =?:.=1 +=6 3459/@AA1 ,331 ==4 ;3=>= @A/9/%
Pannen Inoxibar pannen zijn pannen ontworpen voor professioneel gebruik. De kwaliteit van de gebruikte materialen is hoog en de pannen zijn zeer robuust in elkaar gezet. Inoxibar bied een assortiment aan roestvrij stalen pannen in professionele kwaliteit en
professionele afmetingen. De Inoxibarcollectie omvat steelpannen, kookpannen, soeppannen en koekenpannen. Daarnaast zijn er nog diverse frituuren blancheeraccessoires. Bij vrijwel iedere goede kookwinkel te koop. www.inoxibar.com
Blender De Breville Blend-Active Pro Personal is een on-the-go blender. De 500 ml drinkfles zet je op de blender en zo maak je de lekkerste smoothies, groentesappen of milkshakes voor onderweg. De fles past in de drankenhouder van je auto, ideaal! www.breville.com
Ultiem apparaat
Centrifuge
Dunschiller
Een slacentrifuge onmisbaar? Jazeker! Niets zo erg als van die slappe natte sla te moeten eten. De enge andere methode is rondzwaaien in een droge theedoek met het gevaar op kneuzing van de nerven en dan wordt de sla prut. Centrifugeren dus. Het apparaat van emsa is favoriet omdat die opgevouwen kan worden. Daarbij is ie gewoon niet stuk te krijgen.
De dunschiller van Oldenhof is geschikt voor het schillen van aardappelen, groenten of fruit. Voorzien van twee mesjes, één voor het dunschillen en één als juliennesnijder. Hij roest niet dus het mesje is ook nog vaatwasmachinebestendig. Gewoon een super scherpe dunschiller met een goede greep. Je hoeft amper kracht te zetten om te chillen.
www.emsa.com
www.kookwinkel.nl
Het fornuis gaan we steeds minder gebruiken. Daarvoor in de plaats komen slimme compacte apparaten, waarin je gerechten kunt voorbereiden – lees hakken, snijden – , stoven, koken of stomen en tenslotte ook nog pureren. Daarnaast kneed hij ook nog je deeg. In Duitsland is het apparaat zo populair dat er zelf kookbladen zijn met recepten uitsluitend voor dit apparaat. De (kostbare) thermomix, is het ultieme apparaat, maar er zijn inmiddels veel alternatieven, zoals van de Cookexpert van Magimix of de Avance Multicooker van Philips. jztkj= ~qqzr~lvz h~q {z gzzlj eee+xmmz4toiltj }hty+oq1v}zvyhi
D=13* EA2=6 :A> 94 )j4 3->= 7=-7=4 ,==6 .= +=949; 32@=1;1-95.=0 @A7?A2A?9.=9. =4 A<)=.1-95.=% J1-*4)==6 E=-7=4/ ,=1A4>=1>= )j4 >35=94 94 ==4 21A7.9/?:=0 <-4?.934=6= ?4 5339= 7=-7=4%
Een keuken die werkt voor een kookgek D=13* 9/ ,A4 319;94= 213<=/& /934==6 7370 5AA1 +96>= 49=. )j4 :=6= 6=,=4 94 >= :31=?A +=17=4% H?:.=1 >= 2A//9= ,331 737=4 9/ 4339. ,=1>+=4=4# 5=. 1=;=65AA. :3->. :j >AA135 ==4 ?-694A91 =,=4=5=4. 5=. ,19=4>=4 ,9A )j4 "@=/63.=4! GA?=@337 ;13=2 $I91.* E9.?:=4$% C=. )j4 49=-+= <-4?.934=6= J1-*4)==6 7=-7=40 9/ :=. 53;=6j7 >A. =1 5=. ;=5A7 B' 2=1/34=4 AA4/?:-9,=4%
Waarom heb je een 5- pits kookplaat gekozen? “Aangezien ik regelmatig veel eters over de vloer krijg, is het simpelweg noodzakelijk dat ik meerdere gaspitten heb. Ik heb uiteindelijk gekozen voor een kookplaat, met een bakplaat in het midden, om over voldoende bakcapaciteit te beschikken.”
geen extra keukenapparatuur of servies meer kwijt. Mijn kruidencollectie stond verspreid over één plank.’ Totaal niet overzichtelijk waardoor ik altijd lang aan het zoeken was naar het juiste potje. In mijn nieuwe keuken zijn beide problemen opgelost. Veel opbergruimte en een aparte kast voor mijn kruiden en specerijen, alles overzichtelijk op een rij.”
Wat is het gemak van meer werkruimte? “Naast dat het eten lekker moet smaken, vind ik de presentatie ervan ook belangrijk. Wanneer ik vrienden te eten heb, staan er veel borden uitgestald op mijn aanrecht. Dit was in mijn oude keuken nogal een probleem, ik had gewoonweg geen plek voor al die borden. In de nieuwe keuken is daarom gekozen voor extra veel afzetruimte.”
Waarom is opbergruimte met handige indeling noodzakelijk? “In mijn oude keuken had ik te weinig opbergruimte en kon ik
jztkj= lz{~|jvz lwvuqhvk rz{v~ eee+xmmz4toiltj}hty+oq 1rygryo
Stijlvol en smaakvol genieten Meenk drop, echte Hollandse drop van top kwaliteit.
www.meenkdrop.nl
DG zOZRN^OO^U
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq
Zo dek je een tafel
Vis op het menu
De etiquette op een rij Informele setting
Feestelijk en speciaal
Formele setting
A9 '//,<9,95:50790 '=0 @9,*) %j0 &99, <97/0090 90 =2* &9 <//:*;6=..90 :/90 3/190 &9 '==3 <j :9 ./9259, /8 :9 *2=79, (5)$ >==,/1 7990 '5*" anuit de traditie eten we met Kerst meer vlees, wild en gevogelte en als het koud is zijn we minder geneigd om een stuk vis klaar te maken”, vertelt vishandelaar Bart van Olphen. Zijn bedrijf Fish Tales heeft hij een vaste rubriek op het youtube-kanaal van Jamie Oliver, alwaar Bart wekelijks recepten, bereidingen en kennis over vis deelt. “Juist een prachtig stuk vis siert de tafel. Denk bijvoor-
8h
Servies - Glaswerk Begin met het plaatsen van een onderbord -of plat dinerbord-. Deze moet iets binnen de tafelrand, ongeveer een duimlengte, komen. Zodoende raakt de kleding van de gasten het bord niet aan. Op het onderbord volgen de borden van groot
naar klein en afhankelijk van het aantal gangen. Linksboven van het onderbord kan een klein bordje geplaatst worden voor brood of salade met hierop een klein mesje voor brood of een vorkje.Het glaswerk staat rechts boven het onderbord, waarbij het eerste glas recht boven de punt van het dinermes staat.
Bestek De hoeveelheid bestek is uiteraard afhankelijk van het aantal gangen. Tijdens het diner, gebruiken de gasten het bestek van buiten naar
binnen. Ook de onderkant van het bestek ligt een duimbreedte van de rand van de tafel. Rechts, het dichtst bij het bord, komt het dinermes, met de snijkant naar binnen. Naast het mes komt, als er soep is, de soeplepel en daarnaast het mes voor het voorgerecht. Aan de linkerkant ligt direct naast het bord de vork voor het hoofdgerecht en daarnaast de vork voor het voorgerecht. Indien er een visgerecht is, legt men nog een vismes (rechts) en visvork (links) neer in de volgorde van welke gang eerst komt. Het dessertbestek wordt pas na het hoofdgerecht ingedekt. Dit bestek wordt boven het bord geplaatst en ligt van beneden naar boven in de volgorde: mes, vork, lepel. Soms gebruik je alleen een lepel en een vork. Hierbij liggen het mesje en de lepel met het heft naar rechts en de vork naar links.
Het gaarproces bij vis is veel eenvoudiger dan bij vlees of gevogelte’ beeld aan een hele vis in zoutkorst in zijn geheel op tafel geserveerd of een prachtig stuk zalm in bladerdeeg met een mousse van kreeft. Het ziet er zeer feestelijk en speciaal uit.” Alle vissoorten van Fish
jztkj= ~qqzr~lvz h~q {z gzzlj eee+xmmz4toiltj}hty+oq 1 fti
© Bart's Fish Tales, Uitgeverij Carrera
Bj 990 /0)*.=0090 9)90)49 6/98) 69) )=892:93390 059) %/ *),=3 79,9792: )9 &/,:90$?==, <j 990 899*)92j3 /8 ;65; #39,*)!:509,+ 19) 9'90)(992 199,:9,9 7=0790 5* 69) &92 29(3 /1 )9 &9)90 6/9 69) 6//,) '/2790* :9 9)5-(9))9$
Tales zijn 100% wild gevangen. Dit betekent dat de vis altijd vrij heeft geleefd in zijn natuurlijke habitat. Wie nu bang is om uren extra in de keuken te moeten staan om vis te bereiden, heeft het mis. “Koken met vis, schaal- of schelpdieren is eigenlijk helemaal niet moeilijk. Het gaarproces is veel eenvoudiger dan bij vlees of gevogelte. Bovendien zult u zien dat het erg in de smaak zal vallen bij uw gasten omdat producten uit de zee minder zwaar vallen. Daardoor is vis als hoofdgerecht een fijne afwisseling tussen alle andere etenswaren op het kerstmenu. Maar ook als voorgerecht of tussengerecht kun je met vis alle kanten op." Let wel: koop alleen vis met het MSC-keurmerk, dan weet je zeker dat de wilde vis op een verantwoorde manier is gevangen.
jztkj= lz{~|jvz lwvuqhvk eee+xmmz4toiltj }hty+oq1yhtkgyhhy
Trend Bestek met een mooie vintage uitstraling in de kleuren koper, zwart en goud zijn de trend dit seizoen. Wat ook een leuk idee is: ‘Mix&Match’; combineer bestek van verschillende modellen of uitvoeringen met elkaar.
Bart van Olphen met een handlijn gevangen tonijn.
sGONT RO=;OI` PO NKDK=LKDM ;C:QL 9CC? PO AO?NOQ; MOPOI;O /IO?=;4;TNOHy sGONT gK9KT RO=;OI K= AO?NOQ; 9CC? PO fK7>fT;QL ;?ODP 9TD PK; GCGOD;m
fK7 > L fT;Q
888mTGONTmDH
xmmz w zjtori
zyby ily{t}q moqtoy qybyo% xmmz4toiltj}hty+oq
{NNQIbbV[^Z_ DD
G@07 /D7 A@ J@0:@7 =60A1 @4 7<@1 /D7 Cj A@ 7@02 1@ .64A@7 >@768@7& L7 66: 7<@1 /D7 140??@969<@ >@8DD:1 /D7 5@1469@08 6? BD71=D4@99@726@5 .DD4 76> >@@7 >4D88@1;@ BD71=D4@9 <7 1@ /<7A@7 <2& MDD468 C@2166:1 =j <7 =@1 1/(546>4D88D ' M@ J@04<7>2A<@721 /D7 FDD4A@" /6@A2@9546A0B@71@7 8@1 :4<1<2B=@ /4D>@7 6/@4 A@ 546A0B1@7 A<@ ,j DD7 672 546C@4@7 1@ 29j1@7&
© Bart's Fish Tales, Uitgeverij Carrera
Hoe duurzaam is duurzaam
Recept uit ‘Bart's Fish Tales’ Kabeljauw gekonfijt in olijfolie Hoofdgerecht 4 personen, bereidingstijd 40 minuten Verhit 1 eetlepel olijfolie in een grote, hoge steelpan op laag vuur. Fruit de ui, knoflook en rode peper 2 minuten in de olie zonder dat deze verkleuren. Voeg de laurierbladen, tijm, rozemarijn en citroen toe en de rest van de olijfolie. Doe een kernthermometer in de pan. Verwarm de olie tot een temperatuur van 60 ˚C. Leg de vis voorzichtig in de olie. Mocht de vis niet helemaal onderstaan, voeg dan nog wat olie toe. Gaar de vis ongeveer 15 minuten. Zorg ervoor dat de temperatuur rond de 60 ˚C blijft. Zet de krieltjes op in een pan met koud water en zout. Breng aan de kook en gaar de krieltjes in 10-15 minuten. Giet de krieltjes af en voeg de boter en peterselie toe. Meng goed en houd warm met de deksel op de pan.
Serveer de gekonfijte kabeljauw met wat van de gearomatiseerde olie uit de pan, uienringen en kruiden. Serveer de krieltjes apart.
Ingrediënten: • 1 ui in ringen • ½ Bol knoflook. Gehalveerd • 1 rode peper, in de lengte doorgesneden tot net onder de steel • 2 laurierbladen • 4 takjes verse tijm • 2 takjes verse rozemarijn • citroen, in schijfjes • 4 kabeljauwfilets van 150 gr, zonder vel • 400 g krieltjes, in de schil • 25 gr boter • handvol verse bladpeterselie, fijngehakt • 1 l lichte olijfolie TIP: Gebruik geen extra vierge maar lichte olijfolie. Alternatieve vissoorten zijn schelvis, koolvis of heek.
K@1 <2 ,j7 >466121@ @4>@47<2E =@1 :@048@4:& “H-8C669 /664 .D1 @4 D99@8DD9 8<2 <2 8@1 A@ /6@A2@9<7A0214<@¾3 D71.664A1 546?@22<67@@9 A40:1@8D:@4 G@07 /D7 A@ J@0:@7 %*I#& “L4 ,j7 @4 <78<AA@92 +!)& FD1 <2 =@1 /@42B=<9$ F@9:@ <2 C@1@4 AD7 A@ D7A@4@$ FDD468 =@CC@7 .@ D9 A<@ /@42B=<99@7A@ :@048@4:@7 76A<>$¾ eun steekt van wal: “Duurzaam is zo ongeveer het meest misbruikte woord van de afgelopen jaren. Het betekent eigenlijk helemaal niks, maar het klinkt wel lekker verantwoord. Daarom wil elk bedrijf duurzaam overkomen. Laatst kreeg ik van de loterij een pakje Bolognese saus in de bus, vol met overbodige vieze smaakmakers. ‘Doe lekker duurzaam’ stond erop. Alle ingrediënten die je echt nodig hebt om de saus te maken- ik maak zelf een verdomd goeie- moest je er nog aan toe voegen. Erbij zat ook nog een enorm pakket papieren bij over de ‘ lekker duurzame’ waar van de Albert Heijn. Eén grote bende verspilling. Duurzaam? sodemieter toch op.”
Teun van de Keuken is het gezicht van onderzoeksjournalistiek programma De Monitor, waarin maatschappelijke zaken aan de kaak worden gesteld met behulp van Nederlandse tipgevers. Daarnaast is Teun te zien in Keuringsdienst van Waarde (KRO). Hiervoor onderzoekt hij de etiquette van de etiketten en probeert inzicht te geven in de productie van voedsel. Dat hij zich ergert aan de voedingsindustrie blijkt uit zijn boek Puur en eerlijk, een verzameling anekdotes en overdenkingen over het ‘pure leven’. Waarom zitten er cashewnoten in een potje pesto? En zaten al die e-nummers echt in oma’s recept? In Puur en eerlijk doet Teun van de Keuken op vrolijke wijze verslag van zijn zoektocht naar de zin en onzin van de voedselindustrie.
j
Er wordt dus heel wat afgelogen over voeding en de ingrediënten van kant-en-klaar verpakkingen eten. Hoe kan dat, vraag je je af. We leven toch in een goed georganiseerde Westerse wereld? “Er mag vooral heel veel verhullend en suggestief over eten gesproken worden. Zo zit de regelgeving in elkaar”, vervolgt Teun zijn pleidooi. “Je mag een sap bijvoorbeeld mangosap noemen als er 1 % mango inzit en 99 % appelsap. Je mag op een eierdoosje een plaatje
van een kip in de wei zetten, terwijl de kippen die die eieren hebben gelegd met honderdduizend beesten bovenop elkaar in een enorme stal zitten. Onze overheid legt de industrie geen strobreed in de weg omdat economische belangen altijd prefereren. Dit kan gebeuren omdat het de consument, dat zijn wij dus, ook niet echt iets kan schelen. Ook wij vinden de prijs van ons voedsel vaak belangrijker dan de kwaliteit en de smaak ervan. Snel, makkelijk en goedkoop, daar houden we van.”
Ja maar, hoe zit het dan met die keurmerken? Daar moeten we toch op kunnen vertrouwen? Van de Keuken begint hard te lachen. “Nou kijk, er is dus een instantie die uit de gigantische hoeveelheid keurmerken vervolgens weer een aantal keurmerken heeft aangewezen die wél echt goed zijn. Eigenlijk wordt
|R\N]\NXWîM ^YXQL T\K ]\ \^YK\ LT``V I`S ``N]`QQ\U\S h T\\LK Z\DRS]\ \S QJN\ T`SX\N _`VV\S+ m[ W\ VRRQK D\ Z\HRRS XS ]\ LJQ\NT`NVK? |R\N]\NXW ^YXQL DXWS Z\_`VV\S I`S RSD\ \XZ\S Z\K\\U]\ ``N]`QQ\U\S+
K R L Z\_`VV\S XS A77/ DRSS\_UR\TRUX\+ e\ IR\Z\S `UU\\S S`4 KJJNUXWV\ VNJX]\S KR\ IRRN \GKN` LT``VM DR`UL D\\DRJKM Q`QNXV`VNJX]\S \S DH`NK\ Q\Q\N+ zRRN]`K H\ Z\\S VJSLKT`KXZ\ LT``VLKR[[\S Z\_NJXV\SM _UXW[K ]\ \^YK\ ``N]`QQ\ULT``V _\YRJ]\S+ z\D\ QJJNY\X] QNR\[ W\+ v\]JN\S]\ Y\\U Y\K QNR^\L YRJ]\S HXW N\V\SXSZ T\K RSD\ RTZ\IXSZ+ bR HRN]K Z\_NJXV
WS ›mSD\ ^YXQL DX NZ\\SINXWM U\ `U ZUJK\SINXWM LI\KINXW U`^KRL\INXWM KN`S INXW• \S y4SJTT\N
Ik ben een groot liefhebber van de kleine winkels; de groenteboer, de slager, de visboer en de kaaswinkel. Met de eigenaren gesprekken voeren over hun koopwaar werkt beter als al die keurmerken’ laar, Utz, Rainforest Alliance (voor mensenrechten). Op milieugebied zijn het er, naast wat specifiekere keurmerken vier: Eko, Milieukeur, Demeter, en het Europese keurmerk voor biologische voeding. Wat is het verschil tussen die keurmerken?
n
M Z\ NJXVK\ RU \ HRN]K Y\NZ\_NJXVK `UL _XR]X\L\U \S `[Z\V\JN]\ ``N]`QQ\U\S HRN]\S I\\IR\N+ eXW Z``S IRRN ]\ _\LK\ VH`UXK\XK \S HXUU\S ]`K X\]\N\\S ]``NI`S V`S Z\SX\K\S+ f`S]``N ]`K RSD\ ^YXQL ZUJK\SINXWM `UU\NZ\\SINXWM U`^KRL\INXWM y4SJTT\NINXW \S KN`SLI\KINXW DXWS+ |\LQ``N W\D\U[ ]\ TR\XK\ RT D\U[ ^YXQL K\ _`VV\S \S Y``U D\ XS R+`+ ]\ IRUZ\S]\ HXSV\ULa sJT_RM {RRQM yphyM zyyo \S p{z+
er dus een keurmerk voor keurmerken ingevoerd. Ironisch toch? Maar ook totaal niet praktisch natuurlijk, want al die andere keurmerken blijven ook gewoon bestaan. Bovendien komt er geen sticker op de verpakking, maar moet je die elf keurmerken uit je hoofd leren. Ik noem er even een paar voor je op: Max Have-
Is diervriendelijkst ook het milieuvriendelijkst? “Dat is helaas niet zo. Onlangs hebben we met De Monitor een uitzending gemaakt over kippen. Wat blijkt? De kippen worden nu met ‘Beter leven’ en ‘Eko’ enzovoort diervriendelijker gehouden dan de legbatterijkippen van vroeger. Alleen zijn deze pluimveehouderijen weer veel slechter voor het milieu omdat ze meer fijnstof uitstoten en ammoniak uit. Hierdoor zijn ze dus ook nog eens schadelijker voor de volksgezondheid. Toch denk je dat als je een biologisch Eko- ei koopt, dat je ook een milieuvriendelijk ei koopt.”
Waar koop jij nou nog eten? In de supermarkt? “Ik ben een groot liefhebber van de kleine winkels, de groenteboer, de slager, de visboer en de kaaswinkel/ melkboer. Ik heb ze allemaal in de buurt en als ik daar langsfiets dan ben ik sneller dan als ik verdwaal in de supermarkt. Daar kan ik nooit iets vinden. In die winkeltjes kan ik met de eigenaren gesprekken voeren over hun koopwaar. Waar komt het vandaan, is het wel in het seizoen, en ook : wat kun je mij nu aanraden? Dat vind ik belangrijk: zelf vragen stellen over je voedsel. Dat soort gesprekken werken volgens mij beter dan keurmerken.” jztkj= lz{~|jvz lwvuqhvk eee+xmmz4toiltj}hty+oq 1zggjb} }p