Ένα οδοιπορικό στην Αρχαία Έφεσο
Γενικά .. • Η αρχαία Έφεσος (ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος)
κατά την αρχαιότητα ήταν πολύ πλησίον της θάλασσας, λεγόμενη μάλιστα και "θαλασσοθέα’’ • Παρά ταύτα η αρχαία πόλη οικοδομήθηκε στις χαμηλές πλαγιές των λόφων Κορησός και Πρίων οπού στη συνέχεια αυτών εκτεινόταν η εύφορη πεδιάδα της Εφέσου το λεγόμενο Εφέσιο πεδίο • Η θέση της πόλης της Θαλασσοθέας σε κομβικό σημείο της φυσικής οδού επικοινωνίας της θάλασσας του Αιγαίου με την Μικρασιατική ενδοχώρα συνέβαλαν κατά μέγιστο λόγο στην ακμή της πόλης.
Λίγα λόγια για την ιστορία της … Σύμφωνα με τις αρχαίες παραδόσεις περί της Εφέσου που διέσωσαν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς ιστορικοί, γεωγράφοι κ.λπ. η Έφεσος φερόταν να κατοικήθηκε κατά τους προϊστορικούς (μυθικούς) χρόνους από τις Αμαζόνες που φέρονταν να κινήθηκαν από την περιοχή του Καυκάσου κάνοντας επιδρομές στη Μικρά Ασία καταλαμβάνοντας διάφορες περιοχές - πόλεις που πήραν το όνομα των ικανοτέρων εξ αυτών, οι οποίες και ήταν μεταξύ άλλων η Έφεσος, η Σμύρνη, η Κύμη, η Μύρινα και η Σινώπη.
Ο Στράβων, αναφέρει ότι σε μεταγενέστερους χρόνους οι πόλεις αυτές λάτρευαν τις επώνυμες αυτών ηρωίδες Αμαζόνες και έκοβαν ακόμα και νομίσματα με παραστάσεις Αμαζόνων. Οι Εφέσιοι συγκεκριμένα κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. θέλοντας να τιμήσουν την επώνυμη Αμαζόνα Έφεσο προκήρυξαν διαγωνισμό μεταξύ των διασημότερων γλυπτών της εποχής τους για την κατασκευή αγάλματος προκειμένου να το τοποθετήσουν στο ναό της Εφεσίας Αρτέμιδος.
Σημαντικότερα μνημεία
Ρωμαϊκή βιβλιοθήκη του Κέλσου
Περεταίρω πληροφορίες Η Βιβλιοθήκη του Κέλσου χτίστηκε στο πρώτο τέταρτο του 2ου αιώνα μ.Χ. (113-120 μ.Χ.) και παρότι λειτουργούσε ως βιβλιοθήκη ήταν στην πραγματικότητα ταφικό μνημείο προς τιμή του Ρωμαίου συγκλητικού και ανθύπατου της Ασίας, του Τιβέριου Ιουλίου Κέλσου Πολεμαιάνου . Την κατασκευή της βιβλιοθήκης χρηματοδότησε ο γιος του Τιβέριος Ιούλιος Ακύλας . Η βιβλιοθήκη έγινε επειδή η ανέγερση νεκρικού τάφου για ένα διοικητή από το γιο του θα εξόργιζε ενδεχομένως το λαό. Ο τάφος του Κέλσου ήταν κάτω από το κτίριο της βιβλιοθήκης σε μια μαρμάρινη σαρκοφάγο.
Η βιβλιοθήκη έχει μήκος 23 μέτρα και βάθος 17 μέτρα. Στο εσωτερικό της σε πολλές κατάλληλα διαμορφωμένες και προστατευόμενες εσοχές φυλάσσονταν σε κυλίνδρους δώδεκα χιλιάδες πάπυροι. Η πρόσοψη της βιβλιοθήκης, που είναι πλούσια διακοσμημένη, ήταν δυόροφη ενώ ο εσωτερικός χώρος όπου φυλάσσονταν οι πάπυροι τριώροφος. Στην είσοδο υπάρχουν διπλοκίονες με κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού.
Το Ρωμαϊκό θέατρο
Το θέατρο της Εφέσου είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της Ιονίας με δυνατότητα να φιλοξενεί 24.000 θεατές. Χτίστηκε από τον Λυσίμαχο και επεκτάθηκε κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Εκεί κήρυξε ο Απόστολος Παύλος. Όπως όλα τα αρχαία ελληνικά θέατρα έτσι και το αρχαίο θέατρο της Εφέσου είναι χτισμένο σε πλαγιά και είναι ημικυκλικό. Η σκηνή του είναι ασυνήθιστα μεγάλη. Στην τελική μορφή τού θεάτρου διαμορφώνεται σε 3 διαζώματα με 11 κερκίδες στο κάτω και μεσαίο διάζωμα και 22 πάνω
Ο ναός της Θεάς Αρτέμιδος Αποκαλείται και Αρτεμίσιο και κατασκευάστηκε το 440 π.Χ. Θεωρείται ένα από τα Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι χρειάστηκαν 120 χρόνια για να αποπερατωθεί ενώ είχε αρχικά ξεκινήσει από τον βασιλιά της Λυδίας, Κροίσο.
Λίγα λόγια Η λατρεία της θεάς στην πόλη, ξεκίνησε από τις Αφρικανές Αμαζόνες,πιθανά την Σμύρνα ή Μυρίνα, όταν κατέλαβαν την Έφεσο και έστησαν εκεί το πρώτο ξόανο και έκαναν θυσίες και χορούς. Ο Παυσανίας λέει πως η λατρεία της Εφεσίας Αρτέμιδος ιδρύθηκε από αυτόχθονες Μικρασιάτες, τον Κόρησο και τον γιο του τοπικού ποταμού Καΰστρου, τον Έφεσο, πριν τις Αμαζόνες, και φυσικά πολύ πριν την έλευση των Ιώνων. Σήμερα τα απομεινάρια δεν θυμίζουν σε τίποτα τον μεγαλοπρεπή ναό που υπήρχε.
Σχόλεια για τον ναό "Έχω δει τους μεγαλοπρεπείς Κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας, το Άγαλμα του Ολυμπίου Διός, τον Κολοσσό της Ρόδου και τιςΠυραμίδες της Αιγύπτου, όπως ακόμα και το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού, αλλά όταν βλέπω τον ναό της Αρτέμιδος που αγγίζει τον ουρανό τα υπόλοιπα μνημεία χάνουν την λαμπρότητά τους. Εκτός από τον Όλυμπο, ο ήλιος δεν φάνηκε πουθενά αλλού τόσο μεγαλοπρεπής όσο εδώ". βλ. Αντίπατρος,Ελληνική μυθολογία, (IX, 58)