UTRECHTS POLITIE MANNENKOOR
85 JARIG JUBILEUM CONCERT 9 OKTOBER 2015
6 Jubileumconcert / 9 oktober 2015
85 JAAR KOOR GESCHIEDENIS Vijfentachtig jaar Utrechts Politiemannenkoor “EXCELSIOR” opgeslagen in jaarverslagen, kasboeken, fotoboeken, programmaboekjes, krantenknipsels en correspondentie. door Jantine de Jong & Marlous Weber
- Excelsior in het uniform met pet waarmee ze de eerste jaren van het bestaan optraden
U
trechts Politie Mannenkoor Excelsior wordt opgericht in 1930 als onderdeel van de ‘Politie Mannen Zang en Toneelvereeniging’, een onderafdeling van de toenmalige Algemene Bond van Politie Personeel in Nederland. Eén van de drie politiebonden, de andere waren de Christelijke en Katholieke bond. •
D
oor eenige leden der afd’s vergadering werd het idee opgevat tot het oprichten van een Pol Mannen Zang en Toneelvereeniging die een onder afd. zou vormen v/d Alg. Bond v. politie personeel in Nederland afd. Utrecht en voor meerdere ontwikkeling in kunst en het kweeken tot een onderlin-
gen kameraadschap plus het voeren van propaganda voor den bond”.
S
inds 1932 is Excelsior een zelfstandige vereniging, de
Utrechtsche Politiemannen Zang Vereeniging Excelsior. Hierdoor staat nu de weg vrij voor korpsleden van de gemeentepolitie Utrecht die niet lid zijn van de politiebond om ook zanger te worden bij Excelsior. Het koor is één van de oudste politiemannenkoren van Nederland. De eerste vergadering wordt gehouden
TER VOORKOMING VAN MISVERSTANDEN ZIJ UITDRUKKELIJK OPGEMERKT DAT DE THANS VOORTGEZETTE MANNEN– ZANGVERENIGING BOVENGENOEMD OP ZUIVER NEUTRALEN GRONDSLAG IS GEPLAATST.
in hotel L’ Europe, met een tijdelijk bestuur, het eerste definitieve bestuur is in juni 1931 geïnstalleerd. De voorzitter is E.H. Hendriks, B.J.C. van der Wal secretaris en D.C. Zonsveld penningmeester. De traditie - nog steeds in stand - sinds 1934 is dat de beschermheer de burgemeester van Utrecht is en de hoofdcommissaris erevoorzitter. De eerste beschermheer was burgemeester G.A.W. ter Pelwijk en erevoorzitter Hoofd-
- Optreden bij de kloostertuin van de Dom
commissaris D. Schuitemaker. De contributie bedroeg 15
korte termijn aanmelden. De hoofdcommissaris van politie
cent per week, het eerste zelfgeorganiseerde concert was in 1932 in Tivoli, de toegangs– prijs bedroeg fl0.60. • n 1934 en 1966 ontvangt het koor Koninklijke Goed-
I
onderschrijft dat een bloeiend verenigingsleven van het grootste belang is voor de onderlinge verhoudingen in een politiekorps. Er volgde een bestuurscrisis in 1958 en een deel van het bestuur
keuring van Hare Majesteit de Koningin der Nederlanden. Vijf jaar na de oprichting telt het koor 23 leden, in 1948 was dit al meer dan verdubbeld en kende het koor 48
dreigt op te stappen, enige bestuurscrises zullen Excelsior niet vreemd zijn gedurende haar bestaan. Medio jaren ’50 is het bestuur als volgt samengesteld: voorzitter A.
leden, in 2010 zijn het er 33. Begin jaren ’50 verkeerd het
den Hartog, secretaris A.H. Lubbers, penningmeester
koor in zwaar weer. Door verschillende omstandigheden loopt het ledental terug, zo
J. Buter, bibliothecaris, J.G. Verkerk, algemeen adjunct A. Ederveen.
sterk dat noodzakelijk is dat nieuwe leden zich op zeer
•
9
de hoofdagent B.B. Stulen.
geworden. Daarnaast neemt
Hij begeleidde het koor op een viool, sindsdien zal dit altijd met piano zijn. Hij was
Excelsior deel aan de Nationale Politie Concerten (N.P.C.) voor het eerst in 1931 - het
dirigent tot 1942, toen is het koor tijdelijk opgeheven vanwege de bezettingstijd. Op 25 oktober 1945 werden
2e N.P.C. - te Amsterdam. Hetgeen ook een uitgaansdag is voor de echtgenotes van de zangers. Slechts eenmaal in
de zangrepetities hervat, nu onder leiding van de dirigent ColjĂŠ. In 1952 wordt Excelsior lid van het Koninklijk Neder-
1985 werd afgezegd, in verband met het bezoek van de
lands Zangverbond en neemt het koor regelmatig deel aan concerten, het lidmaatschap
- Concours Excelsior deed een enkele keer mee aan een concours
- 1955 Het bestuur trots staat het vaandel op de achtergrond
paus mochten de koorleden Utrecht niet uit. Dirigent ColjĂŠ werd opgevolgd door Hermans en van 1957-1961 was de heer Wakelkamp dirigent, vervolgens Van der Giessen en in 1972 werd hij weer opgevolgd door Bert Nijpels, die vele jaren de dirigent van Excelsior zou zijn. Na stemming tijdens een extra ledenjaarvergadering komt in 1994 een einde aan zijn dirigentschap van-
Jubileumconcert / 9 oktober 2015
D
eindigde in 1982 maar in 2009 is het koor opnieuw lid
e eerste dirigent (directeur) van Excelsior is
10 Jubileumconcert / 9 oktober 2015
- Excelsior Optreden in vrijetijds kleding
van het in stand houden van het ledenaantal. December 1985 kent het dieptepunt met maar 18 leden. In 1994 was er – niet voor het eerst – sprake
Z
oals bij vele koren is
de aanwas van jonge zangers een probleem en bestaat Excelsior op dit moment (2010) grotendeels uit gepensioneerde
van een bestuurscrisis, niemand wil het voorzit-
politieagenten, daarnaast mag tegenwoordig 20 pro-
wege een vertrouwensbreuk.
terschap op zich nemen. Als tijdelijke oplossing
cent van het koor bestaan uit burgers, mensen
Een kort intermezzo van twee maanden volgt waarin R.E. van Steijn dirigent is. Zijn opvolger is Michel de Valk, die nog steeds de dirigent is
wordt H.H. de Rooij secretaris (zijn functie sinds 1989) en voorzitter. Uiteindelijk neemt Sijmen Mook de functie op zich.
zonder binding met de politie. • n de jaren ’50 vonden de repetities plaats in
I
van Excelsior. Eveneens werd in 1998 een vaste pianiste
Na de reorganisatie van de politie in 1994 wijzigt ook
het parochiehuis aan de Kanaalstraat te Utrecht,
aangetrokken, de enige dame in het koor Marjan Fey. •
de naam van het koor van Utrechtsche Politie Mannen Zang Vereeniging
op vrijdagmiddag. In 1975 repeteerde het koor voor korte tijd in het politie-
A
Excelsior naar Utrechts Politiemannenkoor Excelsior.
bureau Kaap Hoorn in Overvecht. Vervolgens verhuisden de repetities naar het nieuwe hoofd-
anhoudende frustratie in het 80 jarige bestaan, is de slechte opkomst bij repetities en de moeilijkheid
multifunctionele ruimten. In
politie gala uniform.
2006 is het koor vanwege de verbouwing van Paardenveld verhuisd naar Kanaleneiland:
S
het bureau Marco Polo, de repetities zijn nog steeds op de vrijdagmiddag. •
Excelsior in de jaren 90 het Collectief Ontspanningsblad Politiestad Utrecht (COPS) uit, dit blad is echter geen lang
J
leven beschoren, wel zijn de nieuwsbrieven die sinds 1995
bejaarden- en verzorgingstehuizen. In december 1999
1934 KONINKLIJKE GOEDKEURING
geeft Excelsior zelfs een kerst cd uit, die al snel is uitverkocht. In 2010, ten tijde van hun 80 jarige
bestaan een groot succes. e laatste jaren is er weer sprake van zwaar weer
D
bestaan neemt Excelsior wederom een cd op, ditmaal met algemeen repertoire. Daarnaast zijn terugkerende hoogtepunten de concerten georganiseerd ter ere van jubilea van het koor. Tot 2013
voor Excelsior, veel van de zangers zijn boven de 70 en is het moeilijk het ledenaantal op peil te houden, daarnaast is er weinig animo voor bestuursfuncties. •
trad Excelsior altijd op tijdens de dodenherdenking op het
B
hoofdbureau van de Politie te Utrecht. De instelling van de jaarlijkse dodenherdenking in het hoofdbureau was een initiatief van het politiekoor.
celsior zijn de heren Manche, Nieboer, De Goede, De Rooij, Van Engen, Van het Hof, De Water, Lubbers, Müldner, Wilkens, van Haasteren,
De oprichter van het koor was een slachtoffer van de oorlog. In 2013 heeft de eenheidsleid-
Warning, Mook en Boers. Het bestuur anno 2015 is als volgt samengesteld Hans van
ing Midden Nederland, van de nieuw gevormde eenheid Utrecht, Gooi & Vechtstreek en Flevoland besloten de do-
Ede voorzitter, Huib de Rooij secretaris, Bert Landman penningmeester, Paul Oorthuijzen algemeen bestuurslid.
aarlijks terugkerende evenementen zijn de kerstconcerten in kerken en
denherdenking in het bureau
amen met de Utrechtse Politie Sportclub (UPS) geeft
elangrijke bestuursleden in de geschiedenis van Ex-
11
af te schaffen. Het koor treedt altijd op in het
Jubileumconcert / 9 oktober 2015
bureau Kroonstraat - ook bekend als Paardenveld - in de