mihaaru.com 09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ) އަގު5 :ރ
ލިޔެކިޔުންތައް ބަލައި ތިލަމާލެ ބްރިޖު އަވަހަށް ނިންމައިދޭނަން :މުއިއްޒު 02
ނަޝީދު ވަކިކުރުމުގެ ގަރާރު ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ :މަޖިލީހުގެ އިދާރާ
02
މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި އިންޓެގްރޭޓެޑް ރިސޯޓް! 03
ހަބަރު
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
2
މަޖިލިސް އިންތިހާބުގެ ކުރިން މެންބަރުންގެ އަދަދު ލިމިޓްކުރަން އަސްލަމް ތާއީދެއް ނުކުރައްވާ މޫ ސާ ރަ ޝީ ދު
މެންބަރުންގެ އަދަދު ލިމިޓްކުރުން ފަދަ އިސްލާހެއް އވެގެން ރަނގަޅަށް މަޝްވަރާ ގެންނަން ޖެހޭނީ ވަގުތު ޮ ކޮށްގެން ކަމަށް ވެސް އަސްލަމް ވިދާޅުވި އެވެ.
ކޅު ބާއްވާ ރައްޔިތުންގެ އަންނަ އަހަރު ކުރީ ޮ
ގތުން އެފަދަ ކަންކަމަށް "އަޅުގަނޑު ގަބޫލުކުރާ ޮ
މަޖިލިސް އިންތިހާބުގެ ކުރިން މެންބަރުންގެ އަދަދު
ބމަތީ އިންތިހާބެއް އޮއްވައި ވަގުތު އޮންނަން ޖެހޭޯ .
ލިމިޓު ކުރަން ގާނޫނުއަސާސީ އިސްލާހުކުރަން ތާއީދު
އަނެއްކާވެސް އިންތިހާބަށް ކުރިމަތިލެވޭނެ މީހުންގެ
ނުކުރައްވާ ކަމަށް އެމްޑީޕީގެ ޕާލިމެންޓަރީ ގްރޫޕް
އަދަދާއި އެހެން ބަދަލު ގެނައުން .އެފަދަ ކަމެއް
ލީޑަރު އަދި ހިތަދޫ އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު
ނިންމަންވާނީ ފުދޭ ވަރަކަށް ރަނގަޅަށް މަޝްވަރާ
އަސްލަމް މިއަދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
ކށްފައި "،އަސްލަމް ވިދާޅުވި އެވެ. ޮ
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި މިހާރު ތިއްބަވަނީ 87
ނަމަވެސް އެ އިސްލާހު ގެންނަން އެމްޑީޕީން
މެންބަރުންނެވެ .ނަމަވެސް އާބާދީ އަށް އައި ބަދަލާ
ގތަށް ކުރިޔަށް ދާނެ ކަމަށް ނިންމައިފި ނަމަ އެ ޮ
އެކު ހަ ދާއިރާއެއް އިތުރުވެ އަންނަ އަހަރު ބާއްވާ
އަސްލަމް ވިދާޅުވި އެވެ.
މަޖިލިސް އިންތިހާބުގައި 93މެންބަރުން އިންތިހާބު
އަސްލަމް މިހެން ވިދާޅުވި ނަމަވެސް 2022
ކމިޝަން (އީސީ) ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް އިލެކްޝަންސް ޮ
ވަނަ އަހަރު ތެރޭ ޖުމްހޫރީ ޕާޓީ (ޖޭޕީ) ގެ ލީޑަރު
އިން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. އެމްޑީޕީ ޕާލިމެންޓަރީ ގްރޫޕުން މިއަދު ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި އެކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން
ގާސިމް އިބްރާހިމް ވެސް ވަނީ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ އަދަދު 87ގައި ހިފެހެއްޓުމަށް ގާނޫނުއަސާސީ އަށް އިސްލާހެއް ހުށަހަޅާފަ އެވެ.
ސުވާލު ކުރުމުން އަސްލަމް ވިދާޅުވީ މެންބަރުންގެ
ނަމަވެސް އޭރު ވެސް މަޖިލީހުގެ މެޖޯރިޓީ
އަދަދު އިތުރުވުމަކީ އެމްޑީޕީގެ ކަންބޮޑުވުމެއް ކަމަށާއި
އޮތް އެމްޑީޕީން ބުނަމުން އައީ ދިރާސާއެއް ކުރުމަށް
ގތުން އަދި ވަކި ގޮތެއް ނަމަވެސް އެކަމާ ގުޅޭ ޮ
އެކަށީގެންވާ ވަގުތު ބޭނުންވާނެ ކަމަށެވެ .އަދި އެ
ނުނިންމާ ކަމަށެވެ.
އިސްލާހު ބޭރު ކޮށްލި އެވެ.
އަސްލަމް ވިދާޅުވީ އޭނާ ގަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި
މެންބަރުންގެ އަދަދު ހިފެހެއްޓުމަކީ ނިމިގެންދިޔަ
ކށް ގާނޫނުއަސާސީއަށް އިންތިހާބު ކައިރިވެފައި ވަނި ޮ
ރިޔާސީ އިންތިހާބުގައި ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު
އެފަދަ ބަދަލެއް ގެނައުމަކީ ރަނގަޅު ކަމެއް ނޫނެވެ.
ޓގައި ވެސް ހިމެނުނު ކަމެކެވެ. ސޯލިހުގެ މެނިފެސް ޯ
ލިޔެކިޔުންތަ ްއ ބަލައި ތިލަމާލެ ބްރިޖު އަވަހަށް ނިންމައިދޭނަން: މުއިއްޒު
ނަޝީދު ވަކިކުރުމުގެ ގަރާރު ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ :މަޖިލީހުގެ އިދާރާ މު ހަ އް މަ ދު ވި ޝާ މް
އެކަމަކު މަޖިލީހުގެ ރައީސްގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ ގަރާރު ހުށަހެޅުމުގައި އެ ގަވާއިދުގެ 205ވަނަ މާއްދާގައި ،އެއް ދައުރެއްގައި ދެ ފަހަރަށް އެ ފަދަ
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަދި ކުރީގެ
ކށްފައެއް ނުވެ އެވެ. ގަރާރެއް ހުށަނޭޅޭނެ ކަމަށް ބަޔާން ޮ
ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު މަގާމުން ވަކިކުރަން
އެކަމާ މެދު ސުވާލު އުފެދިފައިވަނިކޮށް ،މަޖިލީހުގެ
އންނަ އެމްޑީޕީން މަޖިލީހުގެ އަގުލަބިއްޔަތު ޮ
އިދާރާއިން މިއަދު ނެރުނު ކުރު ބަޔާނެއްގައި ބުނީ
ހުށަހަޅާފައިވާ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ ގަރާރު ކުރިއަށް
ނަޝީދުގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ ގަރާރެއް ލިބިފައިވާ
ގެންދެވޭނެ ކަމަށް މަޖިލީހުގެ އިދާރާ އިން މިއަދު
ކަމަށާއި އެ ގަރާރު ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ ކަމަށެވެ.
ބުނެފި އެވެ. އެމްޑީޕީގެ 49މެންބަރުން ސޮއިކުރައްވައި
"...މި މައްސަލަ ގާނޫނުއަސާސީއާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގައިވާ ގޮތުގެ މަތިން
މަޖިލީހަށް މިއަދު ގަރާރެއް ވައްދާފައިވީ ނަމަވެސް،
ކުރިއަށްގެންދެވޭނެ ވާހަކަ ދަންނަވަމެވެ "،މަޖިލީހުގެ
އެ ގަރާރު ކުރިއަށް ނުގެންދެވޭނެ ކަމުގެ އިޝާރާތެއް
އިދާރާއިން ބުންޏެވެ.
ނަޝީދު ވަނީ ދެއްވައިފަ އެވެ.
އެމްޑީޕީން މިއަދު ހުށަހެޅި ގަރާރުގައި ބުނެފައި
މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުން ތިއްބަވާ ވަޓްސްއެޕް
ވަނީ ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންތެރި އެތައް ބިލުތަކެއްގެ
ޓތަކުން "،މުއިއްޒު ވިދާޅުވި އެވެ. ފެނިފައި އެބަހުރި ފޮ ޯ
ފނުއްވި މެސެޖެއްގައި ގްރޫޕަށް ނަޝީދު އިއްޔެ ޮ
މަސައްކަތާއި ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކާއި ދައުލަތުގެ
"އަޅުގަނޑަށް އެބަ ފެނޭ ،ކަނޑުގައި ޖަހާފައި
ވިދާޅުވީ އެ މަނިކުފާނުގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ
މުއައްސަސާތަކަށް ފާރަވެރިވެ ޖަވާބުދާރީ ކުރުމުގެ
ހުރި ބައެއް ހޮޅިތައް ،ދަގަނޑު ބައިތައް .އަޅުގަނޑަކަށް
މައްސަލައެއް ދެން ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ ކަމަށް ބެލެވެނީ
ގޮތުން މުހިންމު މަސައްކަތްތަކެއް މަޖިލީހުގައި
އެހާ ކޮންވިންސިންއެއް ނޫން އޭޒް އޭން އިންޖީނިއާ.
އަންނަ ދައުރުގައި ކަމަށެވެ .އެއީ މީގެ ކުރިން އެފަދަ
ކށްފައި ވަނިކޮށް ނަޝީދު ނިންމުމަށް ތަރުތީބު ޮ
އތް ހިސާބެއް ތިލަމާލެ ބްރިޖު މަޝްރޫއު ގޮސްފައި ޮ
އެހެންވީމާ ފަހަރެއްގައި މުޅި އެތި ނަގަން ވެސް
މައްސަލައެއް މި ދައުރުގައި ހުށަހަޅައި ،އަނބުރާ
މައްސަލަތައް އެޖެންޑާ ކުރައްވަނީ އަމިއްލަ މަސްލަހަތު
އިންތިގާލީ މަރުހަލާގެ ތެރޭގައި ބަލައި ،އެ މަޝްރޫއު
ޖެހިދާނެ .ނަގާފައި ރަނގަޅު އާ ތަނބުތަކެއް ވެސް
ގސްފައިވާތީ ކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ. ގެން ޮ
އިސް ކުރައްވައި ވަކި ފަރާތަކަށް ބުރަވެ ހުރެ
ވީހާ ވެސް އަވަހަކަށް ނިންމުމުގެ މަސައްކަތް
ޖަހަން ޖެހިދާނެ".
އި ފް ރާ ޒް އަ ލީ
މާލެ ،ވިލިމާލެ ،ގުޅިފަޅު އަދި ތިލަފުށި ގުޅުވާލާ
ކުރައްވާނެ ކަމަށް އިންތިހާބީ ރައީސް ޑރ .މުހައްމަދު މުއިއްޒު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ. މުއިއްޒު މިދިޔަ ހަފުތާގައި "މިހާރު" އަށް ދެއްވި
ނަޝީދު އިޝާރާތް ކުރެއްވީ އެ މަނިކުފާނުގެ
ތިލަމާލެ ބްރިޖަކީ އިންޑިއާގެ އެފްކޮންސް
މަޖިލީހުގެ ރައީސްކަމުން ވަކިކުރަން އެމްޑީޕީގެ
ކށްގެން ހިންގާ މަޝްރޫއެކެވެ. ކުންފުންޏާ ހަވާލު ޮ
ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕުން މީގެ ކުރިން ހުށަހެޅި
މަޖިލީހުގެ ގަވައިދާ ހިލާފަށް ޖަލްސާތައް ކުރިޔަށް
މައްސަލައަށެވެ .އެކަމަކު އެކި ސަބަބުތަކާ ހުރެ އެ
ގެންދަވާތީ އާއި މުޅި މަޖިލީހުގެ ނިޒާމް ހިފެހެއްޓެވުމުގެ
މައްސަލަ ކުރިއަށް ނުގެންދެވި ހުއްޓިފައިވަނިކޮށް،
ބަދަލުގައި ނިޒާމް ގެއްލުވާލަން މަސައްކަތް ކުރާ ފަރާތްތަކަށް އެމަނިކުފާނު ވާގިވެރިވާ ކަމަށް ވެސް އެ
ލނު އެހީގައި ހިންގާ ތިލަމާލެ ބްރިޖު އިންޑިއާގެ ޯ
އިންޓަވިއުގައި ވިދާޅުވީ އެ މަޝްރޫއުގެ ތަފުސީލު
މަޝްރޫއަށް 500މިލިއަން ޑޮލަރު ( 7.7ބިލިއަން
އަދި އެނގިވަޑައިނުގަންނަވާތީ އެ މަސައްކަތް ނިމޭނެ
ރުފިޔާ) ހަރަދުވެ އެވެ .އެއީ އިންޑިއާގެ އެގްޒިމް
ނިމުނު ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ދެވަނަ ބުރުގެ ކުރިން
ދުވަހެއް ވިދާޅުވާން ދަތި ކަމަށެވެ .އެ މަސައްކަތް
އފް ކްރެޑިޓްގެ ދަށުން ދޭ 400 ބޭންކުގެ ލައިން ޮ
އެމްޑީޕީން ވަނީ އެ ގަރާރު އަނބުރާ ގެންގޮސްފަ އެވެ.
ކންމެވެސް ކަހަލަ މައްސަލައެއް އުޅޭތީ ލަސްވަނީ ޮ
ޑލަރާއި އިންޑިއާގެ ސަރުކާރުން ހިލޭ އެހީގެ މިލިއަން ޮ
"އަސްލު ދައުރެއްގައި ބަލައިގަނެވޭނީ އިތުބާރުނެތް
ކަމަށް އެ މަނިކުފާނު ވިދާޅުވި އެވެ.
ގޮތުގައި ދޭ 100މިލިއަން ޑޮލަރެވެ.
ކށް ބަލައިފައި، "ކަން ހިނގާފައި އޮތްގޮތް ތަފުސީލު ޮ ސީދާ ޓައިމްލައިނެއް ހެދޭނީ .އަދި އެ ކޮންޓްރެކްޓަރާ އެކީގައި ވެސް އިށީންނަން ޖެހޭނެ "،މުއިއްޒު ވިދާޅުވި އެވެ.
އެ ބްރިޖުގެ މަސައްކަތް އަވަސްކުރަން ސަރުކާރުން
ރިޔާސަތުގައި އިންނަވައިގެން ނަޝީދު ތަކުރާރުކޮށް
ގަރާރުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގެ ދަށުން ،މިފަދަ ގަރާރެއް
ކަމުގެ އެއް މައްސަލަ .މި ފަހަރު މައްސަލަ
ލިބުމުގެ ތިން ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެކަމުގެ ނޯޓިސް
ބަލައިގަންނަން ދަތިވާނެ .މި ދައުރުގައި އިތުބާރު
މަޖިލީހުގެ ރައީސަށާއި މެމްބަރުންނަށް ފޮނުވަންޖެހެ
އިތުރު 100މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ލައިން އޮފް ކްރެޑިޓެއް
ކށް އަނބުރާ ނަގައިފި. ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ އެޖެންޑާ ޮ
ނޓިސްގެ މުއްދަތު ހަމަވާ ތާރީހުން އެވެ .އަދި އެ ޯ
ވެސް މި އަހަރުގެ ކުރީކޮޅު ނަގާފައިވެ އެވެ.
ދެން މި އަންނަ ދައުރުގައި ކަންނޭނގެ މިކަން ވާނީ"،
ފެށިގެން 14ދުވަހުގެ މުއްދަތެއް ދިނުމަށްފަހު އެންމެ
ނަޝީދުގެ މެސެޖުގައި ވިދާޅުވެފައި ވެ އެވެ.
އަވަހަށް އަންނަ ރަސްމީ ބަންދު ނޫން ދުވަހަކު ބާއްވާ
ރޖެކްޓު ނިންމަން މި ސަރުކާރު އެކި އެ ޕް ޮ ގތުގައި ،ހަ ކިލޯމީޓަރުގެ އެ މުއިއްޒު ވިދާޅުވި ޮ
މަޖިލީހުގެ ގަވައިދާ ހިލާފަށް ކަމަށެވެ.
ތާރީހުތައް ދެމުން އައިސް ،ދައުރު ނިމޭއިރު ވެސް އެ
މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގެ 97ވަނަ މާއްދާގައިވާ
ޖަލްސާއަށް އެ ގަރާރު ހުށަހަޅަންޖެހެ އެވެ.
ބްރިޖުގެ މަސައްކަތް ރަނގަޅަށް ކުރިއަށް ދާ ނަމަ،
މަސައްކަތް ނިންމާ ނުލެވޭތީ ވަރަށް ގިނަ ބައެއްގެ
ގޮތުން ،މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅޭ ބިލެއް ބާތިލުވެއްޖެ
4-3އަހަރުގެ ތެރޭގައި ނިންމާލެވޭނެ އެވެ.
ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވި އެވެ .މުއިއްޒުގެ ކެމްޕެއިންގައި
ނަމަ ،އެފަދަ ބިލެއް އަލުން ހުށެހެޅޭނީ ދެން އަންނަ
ކުރެވޭނީ އެ ގަރާރާ މެދު ގޮތެއް ނިންމުމަށްފަހު ކަމަށް
ބޑަށް ފާޑުވިދާޅުވި ވެސް އެ މަސައްކަތަށް ވަރަށް ޮ
ދައުރެއްގަ އެވެ .އަދި އެ ގަވާއިދުގެ 168ވަނަ
ގަވާއިދުގައި ބުނެ އެވެ .މަޖިލީހުގެ ރައީސް މަގާމުން
ފެނުނީމަ އަޅުގަނޑަށް އެނގޭނީ ،އަޅުގަނޑު މި ބަލަނީ
އެވެ .އަދި އެ މަސައްކަތް ނިންމާނީ ވެސް
މާއްދާގެ ދަށުން މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅޭ ގަރާރެއްގެ މައްޗަށް
ވަކިކުރެވެނީ އެ ޖަލްސާއަށް ހާޒިރުވެ ،ވޯޓުގައި
އެއްވެސް ކަމެއް ނުހިނގާ ކަމަށް .މި ދެންނެވީ
އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ކަމަށް އެކި ފަހަރު މަތިން
ކށް ބިލުތަކުގެ މައްޗަށް ހިނގާ ވެސް ހިނގާނީ އާންމު ޮ
ކަނޑުގައި .އެއްގަމުގައި ކޮންމެވެސް ވަރެއް މަސައްކަތް
ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.
އުސޫލު ކަމަށް ބުނެ އެވެ.
"މިހާރު އެ ދިޔަ ބައި [ކުރި މަސައްކަތް]
މަޖިލީހުގެ އިތުރު އެއްވެސް މަސައްކަތެއް
ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވާ މެމްބަރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތެވެ.
ހަބަރު
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
3
ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ތާވަލުކުރިޔަސް ކޯރަމް ހަމަނުވެގެން ޖަލްސާ ކެންސަލް ކޮށްފި މު ހަ އް މަ ދު ވި ޝާ މް
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި ގިނަ ދުވަސްތަކެއް
ކރަމް ހަމަނުވުމުގެ މައްސަލަ ފަހަކަށް އައިސް ޯ
ހުށަހަޅާ ސަބަބަކަށް އެމްޑީޕީގެ ޕީޖީން ބުނެފައި ވަނީ،
ބޑުވެފައިވާ އިރު ،މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ޮ
އިސްލާހުގެ ނަމުގައި މަގާމުގެ ދަހިވެތިކަން އިސްކޮށް
ނަޝީދު ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަވައި ޖަލްސާ ތަކުގައި
އެމްޑީޕީ އަށް ގެއްލުން ދިނުމެވެ.
ކޯރަމް ހަމަކުރަން މެމްބަރުންނަށް ވަގުތު ދެއްވަ
ކަނޑައަޅަން ޖެހެނީ އާންމު ކޮމިޓީންނެވެ. އެ ކޯޅުމުގެ ތެރޭގައި މަޖިލީހުގައި މަރުތަޅު އެޅުވި އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ނުކުރެވި ދެ މަހެއްހާ ދުވަހު
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ
އތެވެ .އޭގެ ފަހުން ،ރިޔާސީ މަޖިލިސް ހުއްޓިފައި ޮ
ވެފައިވާ ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް މިއަދުގެ ޖަލްސާއަށް
މކްރެޓްސްގެ ފަރާތުން ނިޒާމު އެވެ .ހާއްސަކޮށް ،ޑި ޮ
އެމްޑީޕީގެ ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕުން ކުރިން ވެސް
އިންތިހާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގެ ނާކާމިޔާބީ އަށް ފަހު،
ކރަމް ހަމަނުވެގެން ޖަލްސާ އެޖެންޑާ ކުރި ނަމަވެސްޯ ،
ބަދަލުކުރަން އާންމު ވޯޓެއް ނެގުމާ ގުޅޭ މަސައްކަތްތައް
ހުށަހެޅި އެވެ .ނަމަވެސް ،ނަޝީދުއާ އެކު އީވާ
އެ ބުރުގައި ތިން ވަނަ އައި ޑިމޮކްރެޓްސްގެ ތާއީދު
ނުބޭއްވިގެން ކެންސަލް ކޮށްފި އެވެ.
ކުރިއަށް ގެންދިޔުމަށްޓަކައި މިދިޔަ ހަފުތާގައި ބޭއްވި
ވަކިކުރުމުގެ މައްސަލަ ވެސް ހުށަހެޅުމުން ،ދެ ބޭފުޅުން
ހޯދުމުގެ މަޝްވަރާތަކުގެ ތެރެއިން ،އެމްޑީޕީން ވަނީ
ހުރިހާ ޖަލްސާއެއްގައި ވެސް ނަޝީދު ވަނީ ކޯރަމް
އެކުގައި ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަވަން ދެކޮޅު ހެއްދެވުމުން
ކުއްލި ގޮތަކަށް ނަޝީދާއި އީވާގެ މައްސަލަ އަނބުރާ
ހަމަވަންދެން ޖަލްސާ ފެށުން ފަސްކުރައްވައިފަ އެވެ.
އެ މައްސަލަތައް ކުރިއަށް ގެންދެވޭ ގޮތެއް ނުވި
މިއަދުގެ ޖަލްސާ ކެންސަލް ކުރީ ،މަޖިލީހުގެ
އެވެ .މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދު ބުނާ ގޮތުން ،މަޖިލީހުގެ
ޖަލްސާ ފެށުމަށްޓަކައި މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގައި ބުނާ 22މެމްބަރުން ނެތް ކަމަށް ވިދާޅުވެ ،ރިޔާސަތުން މަޖިލީހުގެ ނައިބު ރައީސް އަދި ގަލޮޅު އުތުރު ދާއިރާގެ
ގެންގޮސްފަ އެވެ. މކްރަޓްސް އިން އިންތިހާބުގައި ދެ ނަމަވެސް ،ޑި ޮ
މެމްބަރު އީވާ އަބްދުﷲ ވަނީ މިއަދުގެ ޖަލްސާ
ރައީސް ކަމުން ނަޝީދު ވަކިކުރަން އިތުބާރު
ރައީސްގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަލައިގެ ރިޔާސަތު
ވަނަ ބުރުގައި ވެސް ނިންމީ އެމްޑީޕީގެ ކެންޑިޑޭޓް
ބޭއްވެން ނެތް ކަމަށް އިއުލާނު ކުރައްވައިފަ އެވެ.
ނެތް ކަމުގެ މައްސަލައެއް އެމްޑީޕީން އަލުން
ބަލަހައްޓަވާނީ މަޖިލީހުގެ ނައިބު ރައީސެވެ .މަޖިލީހުގެ
ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހަށް ތާއީދު
ނައިބު ރައީސްގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަލައިގެ
ނުކުރުމަށެވެ .އިންތިހާބީ ރައީސް ޑރ .މުހައްމަދު
ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަވާނީ މަޖިލީހުގެ ރައީސެވެ.
މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރުގައި ޑިމޮކްރަޓްސް ޕާޓީގެ
މިއަދުގެ ޖަލްސާ އަށް އެޖެންޑާކޮށްފައިވާ މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ދެ ސަފީރަކަށް ރުހުން
ހުށަހަޅާފައިވަނިކޮށެވެ. މަޖިލީހުގައި އެމްޑީޕީގެ 55މެމްބަރުން ތިއްބަވާ
ދިނުމާއި ފަނޑިޔާރަކު މަގާމުން ވަކިކުރަން ޖޭއެސްސީން
އިރު ،މަޖިލިހުގެ ރައީސްކަމުގެ ނަޝީދު ދުރުކުރުމުގެ
ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓުމުގެ އަރައިރުމުގެ އިތުރުން،
ފޮނުވާފައިވާ މައްސަލައެއްގެ އިތުރުން ދިގުލައިގެން
ލިޔުމުގައި އެ ޕާޓީގެ 48މެމްބަރަކު ސޮއިކުރެއްވި
އެމްޑީޕީން ވަކިވި 13މެމްބަރުންނާ އެކު މަޖިލީހުގެ
ގޮސްފައިވާ އިންޑަސްޓްރިއަލް ރިލޭޝަންސްގެ ބިލާއި ގތް ބަދަލުކުރުމުގެ ބިލުގެ ޖޭއެސްސީ އެކުލަވާލާފައިވާ ޮ އތް ހަތަރު ގަރާރެއްގެ ބަހުސް އިތުރުން ނުނިމި ޮ ހިމެނެ އެވެ.
ކަން އެނގިފައި ވެ އެވެ.
އންނާނެ ކަމަށް އެ ޕާޓީން ވަނީ ބުނެފަ ބައިވެރިވުން ޮ އެވެ.
ކމިޓީތައް އަލުން އެކުލަވާނުލެވި އޮތުމަކީ ވެސް ދާއިމީ ޮ
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ ހުށަހެޅީ
މަޖިލީހުގެ ރައީސްގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމަށް
އެ މައްސަލަތައް ކުރިއަށް ގެންދަން ކުރިމަތިވި އަނެއް
މުއިއްޒުގެ ހުވާ ކުރުމުގެ ރަސްމިއްޔާތަށް ހުރަސްއަޅައި،
ފާސްކުރަން 45މެމްބަރުންގެ ސޮއި ބޭނުންވެ އެވެ.
ހުރަހެވެ .މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދު ގައިވާ ގޮތުން ،އިތުބާރު
ކރަޕްޝަންތައް ބެލުން ހުއްޓުވުމަށް ސަރުކާރުގެ ޮ
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ
ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަތަކުގައި ބަހުސް ކުރުމުގެ ވަގުތު
ޑިމޮކްރަޓްސްގެ ބޭފުޅުން ގެންދަވަނީ ވިދާޅުވަމުންނެވެ.
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ އަނެއްކާވެސް މަޖިލީހަށް ވައްދައިފި މޫ ސާ ރަ ޝީ ދު
ނަޝީދު މައްސަލަތައް އެޖެންޑާ ކުރައްވަނީ އަމިއްލަ
ކުރައްވައި މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތައް އަލުން ފައްޓަވާފައިވާ
ކަމެއް އަދި އެ އިދާރާ އިން ނުބުނެ އެވެ .މަޖިލީހުގެ
މަސްލަހަތު އިސް ކުރައްވައި ވަކި ފަރާތަކަށް ބުރަވެ
ކަމަށް އެ ގަރާރުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.
މިއަދުގެ ޖަލްސާގައި އެ މައްސަލަ އިއުލާން ކުރައްވާނެ
ހުރެ މަޖިލީހުގެ ގަވައިދާ ހިލާފަށް ކަމަށެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު
ރިޔާސަތުގައި އިންނަވައިގެން ނަޝީދު ތަކުރާރުކޮށް
"...އިސްވެ ބަޔާން ކުރެވުނު ކަންކަމާއި ސަބަބުތައް އެހެން ހުރުން ،ރައީސް މުހައްމަދު
ކރަމް ހަމަ ނުވާތީ ކަމަށް ބެލެވުން ނަމަވެސް ޯ ޖަލްސާއެއް ނުބޭއްވުނެވެ.
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ މިއަދު މަޖިލީހަށް
މަޖިލީހުގެ ގަވައިދާ ހިލާފަށް ޖަލްސާތައް ކުރިޔަށް
ނަޝީދަށް ކުރަމުން އައި އިތުބާރު ގެއްލިއްޖެ ކަމަށް
މކްރެޓްސްގެ މެންބަރުން އެ މައްސަލާގައި ދަ ޑި ޮ
ހުށަހަޅައިފި އެވެ.
ގެންދަވާތީ އާއި މުޅި މަޖިލީހުގެ ނިޒާމް ހިފެހެއްޓެވުމުގެ
އަހަރުމެންނަށް ފެނުނު ހިނދު ،ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
ބުނާ ގޮތުން އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ ހުށަހަޅާ ގަރާރު
ބަދަލުގައި ނިޒާމް ގެއްލުވާލަން މަސައްކަތް ކުރާ
ރައީސްގެ މަގާމުން ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ވަކި
ކށްގެން ކުރިޔަށް ނުގެންދެވޭނެ އެވެ. އެޖެންޑާ ޮ
ސއި ކުރައްވައި މަޖިލީހަށް މިއަދު ހުށަހެޅި ޮ މެންބަރުން
ފަރާތްތަކަށް އެމަނިކުފާނު ވާގިވެރިވާ ކަމަށް ވެސް އެ
ކށް ހުށަހަޅަމެވެ "،އެ ކުރުމަށް އަހުރެމެން ސޮއި ޮ
ސަބަބަކީ އެއް ދައުރެއްގެ ތެރޭގައި ދެ ފަހަރަށް އެއް
ގަރާރުގައި ބުނެފައި ވަނީ ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންތެރި
ގަރާރުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.
ޖރިޓީ ޕާޓީ އެމްޑީޕީގެ 49 މަޖިލީހުގެ މެ ޯ
އެތައް ބިލުތަކެއްގެ މަސައްކަތާއި ސަރުކާރުގެ
އޭގެ އިތުރުން މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތައް އެތައް
ގަރާރުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. އެމްޑީޕީން މިއަދު ހެނދުނުގެ ވަގުތެއްގައި މި
އިދާރާތަކާއި ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާތަކަށް ފާރަވެރިވެ
ދުވަހެއް ވަންދެން ނަޝީދު ހުއްޓުވާލާފައި އޮތް
މައްސަލަ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުމުން އެ އިދާރާ އިން ވަނީ
ގތުން މުހިންމު މަސައްކަތްތަކެއް ޖަވާބުދާރީ ކުރުމުގެ ޮ
ކަމަށާއި ނަމަވެސް އެމަނިކުފާނު ނިސްބަތްވާ ޕާޓީ އާއި
މައްސަލަ ބަލައިގެންފަ އެވެ.
ކށްފައި ވަނިކޮށް މަޖިލީހުގައި ނިންމުމަށް ތަރުތީބު ޮ
އތް މައްސަލަތަކެއް އެޖެންޑާ ނަޝީދުގެ މަސްލަހަތު ޮ
މައްސަލައެއް ހުށަނޭޅޭނެ ކަމަށް އެ މެންބަރުން ބުނެ އެވެ.
ނަމަވެސް މައްސަލަ ކުރިޔަށް ގެންދަން ނިންމި
މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގަ ިއ އިންޓެގްރޭޓެޑް ރިސޯޓު ހިން ގޭ ގޮތަށް ގަވައިދެއް އާންމުކޮށްފި ފާ ތި މަ ތު ޝަ ނާ މު ހަ އް މަ ދު
ގޮތަކަށެވެ .އެކަމާ ގުޅޭ ތަފްސީލުތަކަށް ޓޫރިޒަމް
އިންޓެގްރޭޓެޑް ޓޫރިސްޓު ރިސޯޓު ތަރައްގީ ކުރާ
މިނިސްޓްރީ އާއި ރަށު ކައުންސިލާއި ސިޓީ ކައުންސިލާ
ޑިވެލޮޕަރު ނުވަތަ ސަބް ލެސީގެ ޒިންމާ އެކެވެ.
ކށް ،ކަނޑައަޅާންވާނެ ކަމަށް އެ އެކު މަޝްވަރާ ޮ މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި އިންޓެގްރޭޓެޑް ސޓުތައް ހެދޭ ގޮތަށް އާ ގަވައިދެއް ޓޫރިސްޓް ރި ޯ ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީން އާންމުކޮށްފި އެވެ.
ގަވައިދުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. އިންޓެގްރޭޓަޑް ޓޫރިސްޓް ރިސޯޓުތަކުގައި ޓޫރިސްޓުންނަށް ހިދުމަތް ދޭން ރެސްޓޯރެންޓްތަކާއި ވޯޓާ
ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީން ބުނިގޮތުގައި، ސޓެއް ތަރައްގީ ކުރަން އިންޓެގްރޭޓެޑް ޓޫރިސްޓް ރި ޯ
ސޓުތަކަށް ބޭނުންވާ އިންޓެގްރޭޓެޑް ޓޫރިސްޓް ރި ޯ
ކަނޑައަޅާ ރަށްރަށުގައި ވަކި ރިސޯޓެއް ހަދާ ނަމަ
އަސާސީ ހިދުމަތްތައް އެ ރަށެއްގައި ގާއިމުކޮށްފައިވާ
ސޓެއް ހެދުމަށް އެ ރަށުގެ 50ޕަސެންޓް އެ ރި ޯ
ފރުކޮށް ދިނުމަކަށް އާންމު ހިދުމަތްތަކުގެ ތެރެއިން ޯ
ބޭނުން ކުރެވޭނެ އެވެ .ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީން
ހުރަހެއް ނެތް ކަމަށް ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީން ބުންޏެވެ.
ވަނީ އިންޓެގްރޭޑެޓް ޓޫރިސްޓް ރިސޯޓުތަކުގައި ޔޮޓް
އިންޓެގްރޭޓެޑް ޓޫރިސްޓް ރިސޯޓެއް ފަޅު
މެރީނާތައް ވެސް އެޅޭނެ ކަމަށް ކަނޑައަޅައިފަ އެވެ.
އެ ގަވައިދުގައިވާ ގޮތުން ،މީހުން ދިރިއުޅޭ
ސްޕޯޓްސް ހަރަކާތްތައް ހިންގަން ވާނީ އެ ރިސޯޓުގެ
ރަށްރަށުގައި ވަކި ޓޫރިސްޓް ރިސޯޓާއި ރިސޯޓް
އިތުރުން ރަށަށް ޒިޔާރަތްކުރާ އެހެން ޓޫރިސްޓުންނަށް
ރަށްރަށުގައި ހިންގާ ނަމަ އެ ތަނުގައި ޓޫރިސްޓުންނަށް
ހޓާ އަދި ޓޫރިސްޓުންނަށް ހިދުމަތް ދޭ އެ ހޮޓަލާއި ޮ
ގތަކަށް ކަމަށް އެ ގަވައިދުގައި ވެސް ބޭނުން ކުރެވޭނެ ޮ
ދޭން ޖެހޭ ހިދުމަތްތައް ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީން
ސޓަކަށް ބަދަލު ކުރާ ހުރި ތަނެއް އިންޓެގްރޭޓެޑް ރި ޯ
ނޫން ވަސީލަތްތައް ވެސް ހެދޭނެ އެވެ .މީހުން ދިރިއުޅޭ
ވެ އެވެ .ޓޫރިސްޓުންނަށް ހިދުމަތް ދޭން ހަދާ ވަކިވަކި
ކަނޑައަޅަން ޖެހޭނެ އެވެ .އެފަދަ ތަންތަނުގައި ގެސްޓް
ނަމަ އެއް މިލިއަން ޑޮލަރު ( 154މިލިއަން ރުފިޔާ)
ސޓުތައް ހެދޭނީ ރިސޯޓުތަކުގައި ރަށްރަކުގައި އެފަދަ ރި ޯ
ވިޔަފާރިތަކަށް ދޫކުރާ ބިންތަކަށް ވަދެ ނުކުމެވޭ
ހައުސްއެއް ހިންގުމަށް ހުއްދަ ނުދެވޭނެ ކަމަށް ވެސް
ދައްކަން ޖެހޭނެ ކަމަށް އާ ގަވައިދުގައި ވެ އެވެ.
ހުންނަން ޖެހޭ ހިދުމަތްތަކާއި ފަސޭހަތައް ލިބޭނެ
ގތަށް މަގުތައް ހަދައި އެ މަގުތައް ބެލެހެއްޓުމަކީ ޮ
ކށްފައި ވެ އެވެ. ބަޔާން ޮ
މި އުސޫލުގެ ދަށުން މިހާރު ތަރައްގީކޮށް ނިމިފައި
ހަބަރު
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
3 5
ނަޝީދު ވަކިކުރާ މައްސަލަ: މަޖިލިސް އަނެއްކާ މަރުތަޅަކާ ދިމާލަށް؟ އާޒިމް ވިދާޅުވީ މަޖިލީހުގެ ގަވައިދުގައި ބިލުތަކާއި
މކްރެޓްސްގެ ލޫކަސް މެން ފަދަ ބޭފުޅުން "ޑި ޮ
ހލްތަކެއް ހުއްޖަތަކަށް ދެއްކުމަށް މާއްދާތަކާއި ލޫޕް ޯ
ގަރާރުތަކަކީ އެއް ހަމައެއްގައި އެއް އުސޫލެއްގެ މަތިން
ކށްލީމަ މި ވިދާޅުވަނީ ހާދަ ސަރުކާރުގެ މަގާމު ދޫ ޮ
މކްރެޓްސް އާއި އިދިކޮޅު ޕާޓީތައް ބުނި ފަހު ،ޑި ޮ
އަމަލު ކުރާ ދޭއްޗެކެވެ .އެއް ދައުރު ތެރޭ ބިލެއް
ބޑު މެޖޯރިޓީން ހިތްވަރު ގަދަ އޭ .އެކަމަކު މަޖިލީހުގެ ޮ
ގޮތުގައި ނަޝީދާއި އީވާގެ އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ
ހުށަހަޅާ އެ ބާތިލްވާ ހިސާބުން އެ ދައުރުގެ ތެރޭގައި
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމަށް ހުށަހެޅުމުން ވެސް
ދައުލަތުގެ އެއް ބާރު ކަމަށްވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް
އެއްފަހަރާ ވެއްދުމަކީ އެމްޑީޕީން ގަސްދުގައި މަޖިލިސް
އަލުން އެ ބިލުން ހުށަހަޅަން މަޖިލީހުގެ ގަވައިދު ތަނެއް
މަގާމާއި ބާރުތަކާ ހެދި އަމިއްލަ އަށް އިސްތިއުފާ
ރަނގަޅަށް މަސައްކަތެއް ނުކުރެ އެވެ.
ހުއްޓުވާލަން ކުރި ކަމެކެވެ.
ނުދޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ދެއްވަން ބޭނުމެއް ނުވޭ .އެހެންވެ ކޮބާތޯ އެ ވިދާޅުވާ
މޫ ސާ ރަ ޝީ ދު
މި އަހަރުގެ ޖޫން މަހުން ފެށިގެން މިއަދާ ހަމައަށް
މުހިންމު ބިލްތަކާއި އިސްލާހުތަކާއި މައްސަލަތައް
ގާނޫނުއަސާސީ އާއި މަޖިލީހުގެ ގަވައިދުގެ އެތައް
ހަމަ އެ އުސޫލުން ނަޝީދު މަގާމުން ދުރުކުރަން
ގތުން މަޖިލިސް ސަބަބަކީ ގަވައިދު ބުނާ ޮ
އެމްޑީޕީން ހުށަހަޅާފައިވާ ގަރާރު ވެސް ބާތިލްވެފައިވާ
އެއް ފަރާތް ކުރުމަށް ފަހު މިދިޔަ ހަތަރު ވަރަކަށް
ރައީސްގެ އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ ނަގާއިރު ރިޔާސަތު
އތީ ރިޔާސަތު ބަދަލު ކުރަން މަހު މަޖިލީހުގެ ތެރޭގައި ޮ
ބަލަހައްޓަން ޖެހޭނީ ނައިބު ރައީސް އެވެ .އަދި ނައިބު
ކަމަށާއި އަލުން މި ދައުރުގެ ތެރޭގައި އެ މައްސަލަ
ހުށަހެޅި އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަތަކާ ގުޅޭ ގާނޫނީ
ރައީސްގެ އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ ކުރިޔަށް ގެންދާއިރު
ހުށަނޭޅޭނެ ކަމަށް އާޒިމް ވިދާޅުވި އެވެ.
ބަހުސެކެވެ.
ރިޔާސަތުގައި ރައީސް އިންނަން ޖެހެ އެވެ.
އތް ކަމެއް [އިތުބާރު ނެތް ކަމަށް "ބާތިލްވެފައި ޮ
ކޅު ފަރާތްތަކުން މަޖިލީހުގެ އެމްޑީޕީ އާއި އިދި ޮ
އެހެންވެ ދެ ބޭފުޅުން އެއްފަހަރާ ވަކި ކުރަން
ހުށަހެޅި ގަރާރު] އެއީ .އެޖެންޑާގައި އެބައޮތް ލިޔެފައި
ހިތްވަރު "،ނަޝީދު ކަންކަން ކުރައްވާ ގޮތާ މެދު އޭނާ ސުވާލު އުފެއްދެވި އެވެ. މިހާރު ހުށަހަޅަން ގަސްތުކުރާ އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ ދެން ވެސް ކުރިޔަށް ނުގެންދެވޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެ ނަޝީދުގެ ފަރާތުން ދައްކަވާ ސަބަބުތައް އެމްޑީޕީން ގަބޫލެއް ނުކުރެ އެވެ.
ކށްގެން އެންމެ ފަހުން ގަވައިދު އެކި ގޮތްގޮތަށް މާނަ ޮ
ގސްފައިވާ ކަމަށް ހުށަހެޅުމުން މަޖިލިސް ޑެޑްލޮކަކަށް ޮ
ދެތިން ދުވަހެއްގައި އަޅުގަނޑުމެން ބަލައިލީމަ އެބައޮތް
ގތަކަށް ވެސް ކުރިޔަށް މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތައް އެ ޮ
ކޅު ފަރާތްތަކުން ބުންޏެވެ. އިދި ޮ
ފެންނަން .އަނެއްކާ ކުޅޭ ކުޅޭ ކަމެއް ނޫން މިއީ މިއަދު
ގތަށް ކަންކަން ގެންދަން ނަޝީދު ބޭނުންފުޅުވާ ޮ
ނަގާފައި މާދަމާ އަލުން ލާން .ގައުމެއްގެ ހަމަޖެހުމާއި
އތީ އެމްޑީޕީން ވަރަށް ބޮޑަށް ދޫދިނީމަ ފުރުސަތު ޮ
ނިންމާފައި ވަނީ ހަމައެކަނި ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް
ސްޓެބިލިޓީ ގެއްލޭ ކަހަލަ ވާހަކަތައް މި ދައްކަނީ".
އެވެ .އޭރު މައްސަލަ ޖެހިގެން އުޅެނީ އެއް ޕާޓީއެއްގެ
އާޒިމް ވިދާޅުވި އެވެ.
ނުގެންދެވި ހުއްޓާލަން ޖެހުނެވެ. މަޖިލިސް ކިރިޔާ ވެސް ފެށޭ ވަރުވީ ރިޔާސީ
މިފަހަރު އެ ހާލަތެއް ނެތެވެ .އެމްޑީޕީން ހުށަހަޅަން
އެ ޕާޓީގެ މެންބަރަކު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މީގެކުރިން
އިންތިހާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގެ ނަތީޖާ އައި ގޮތުން
މައްސަލަ އެވެ .އެ ހާލަތުގައި ރިޔާސަތުގައި ހުންނަވަން
މކްރެޓްސް ކުރިމަތީ އަމާން ދޭން އެމްޑީޕީން ޑި ޮ
ޖެހިވަޑައިގަންނަވާނީ ނައިބު ރައީސް އީވާ އަބްދުﷲ
ގތުގައި މަޖިލީހުގެ ގަވައިދާ އާޒިމް ވިދާޅުވި ޮ
ޖެހުމުންނެވެ .އެއް ގަލަކަށް އެރުމުގެ ނިޔަތުގައި
އަށެވެ .ނުވަތަ ވިލުފުށީ ދާއިރާގެ މެންބަރު ހަސަން
ކަނޑައެޅިގެން ހިލާފަށް ކަމެއް މަޖިލީހުގެ ރައީސް
ބޑަށް އަސަރު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު އިންތިހާބަށް ވަރަށް ޮ
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ އަނބުރާ ގެންދިޔަ
އަފީފެވެ.
އެޖެންޑާ ކުރައްވާނެ ކަމަކަށް ގަބޫލެއް ނުކުރެވެ އެވެ.
އތް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ޮ
މކްރެޓްސް ބޭނުންވި އެވެ .އަދި މަޖިލީހުގައި ޑި ޮ
އތް އިރު އޭރު އަޅާ ފިޔަވަޅަކުން ބޯމަތިވެފައި ޮ
ނަމަވެސް ރިޔާސަތުން އެކަމާ އަމަލުކުރައްވާނެ ގޮތް
"އެހެންވެގެން އޭރު އަޅުގަނޑުމެން ތިބީ ވަރަށް
"ބަރުލަމާނީ ބަހުސެއް" ވެސް ކުރިޔަށް ގެންދަން
ކުރިން މަޖިލީހުގެ ގަވައިދަށް ގެންނަން އުޅުނު
ސީދާ އެނގިވަޑައިގަންނަވާނީ ނަޝީދަށް ކަމަށް އާޒިމް
ބޮޑަށް ދޫދީގެން .މިހާރު އެ ހާލަތެއް ނެތް .ދޫދޭންވީ
ފުރުސަތު ދިނެވެ .ނަމަވެސް އެ ޕާޓީގެ އެންޑޯޒްމަންޓް
އެއްވެސް އިސްލާހެއް ނުގެނެ އެވެ .އެހެންވެ އަދިވެސް
ވިދާޅުވި އެވެ.
އެއްވެސް ސަބަބެއް ނެތް .ނޮވެމްބަރު 17އަދި އޮތީ
އެމްޑީޕީ އަށް ނުލިބި ދެވަނަ ބުރުގައި ވެސް އެމްޑީޕީ
ކށްގެން ނުވަތަ ރިޔާސަތުގައި އެ ސަބަބުތައް ބޭނުން ޮ
ނާކާމިޔާބުވީ އެވެ. އޭގެ ފަހުން ބޭއްވި އެއްވެސް ޖަލްސާއަކަށް އެމްޑީޕީން އެއްބާރުލުމެއް ނުދެ އެވެ .މަޖިލީހުގައި
ނަމަވެސް ގާނޫނީ ހުއްޖައްތައް ދައްކާތީ އެމްޑީޕީން
ތެރޭގައި ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ .އިންތިހާބު
އެހެން ނަމަވެސް އެމްޑީޕީގެ އަމަލުތައް މި ހުރި
އިންނަވަން އުޒުރުވެރިވެވަޑައިގެން ނުވަތަ އެޖެންޑާ
ގޮތުން މަޖިލިސް އަނެއްކާވެސް ހުއްޓުމަކާ ދިމާލަށް
ނުކޮށް މަޑު ޖައްސަލުމުގެ ފުރުސަތު އަދިވެސް އޮތް
އތް ކަމަށް އާޒިމް ވިދާޅުވި ގެންދިޔުމުގެ ފުރުސަތު އެބަ ޮ
ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލު ކުރެ އެވެ.
އެވެ.
ކރަމް ގެއްލުވާލުމެވެ .އަދި އންނަނީ ބޮއިކޮޓް ކުރުމާއި ޯ ޮ
މާ ދުރުގައި 15 .ވަރަކަށް ދުވަސް ތެރޭ ނަޝީދު މަގާމުން ބާލުވާނަން "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. މަޖިލީހުގެ ރިޔާސަތުގައި އަދިވެސް ހުންނެވީ ނަޝީދެވެ .ކަންކަން އެޖެންޑާ ކުރައްވާނީ
"މި ވަގުތު މަޖިލިސް ހުއްޓިއްޖެ ނަމަ
އެމަނިކުފާނެވެ .އަދި ނަޝީދު ނެތް ހާލަތުގައި ދެން
އެ މައްސަލާގައި ރިޔާސަތުގައި އިންނަވައިގެން ނަޝީދު
"ސަރުކާރުގެ މަގްސަދަކީ ހަލަބޮލި ކުރުން"
ގާނޫނުއަސާސީން ލާޒިމް ކުރާ ރައިސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ
ވެސް ހުރީ މަޖިލީހުގެ ނައިބު ރައީސް އީވާ އަބްދުﷲ
ޝަކުވާ ކުރެއްވުމެވެ.
މކްރެޓްސްގެ ޕާލިމެންޓަރީ ގްރޫޕް ލީޑަރު ދަ ޑި ޮ
ހުވާ ކުރުމުގެ ކަންކަން ކުރެވިދާނެތޯ ސުވާލު އުފެދޭ.
އެވެ .އަދި އެއަށް ފަހު ވެސް ހުރީ ޑިމޮކްރެޓްސްގެ
މަޖިލިސް އަދިވެސް މަޖިލިސް ހަމައަކަށް ނޭޅި
އަދި މެދު ހެންވޭރު ދާއިރާގެ މެންބަރު އަލީ އާޒިމް
ރައީސް ހުވާ ކުރުމަކީ ގާނޫނުއަސާސީން މަޖިލީހަށް
ބޭފުޅުންނެވެ.
އއްވައި އަނެއްކާވެސް އެމްޑީޕީން ވަނީ ނަޝީދުގެ ޮ
ގތުގައި މި ދަނޑިވަޅުގައި "މިހާރު" އަށް ވިދާޅުވި ޮ
އތް ކަމެއް "،އާޒިމް ވިދާޅުވި އެވެ. މަތި ކޮށްފައި ޮ
އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅަން
އަނެއްކާވެސް ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ
ފާސްކޮށްފަ އެވެ .އެއާއެކު މަޖިލިސް އަނެއްކާވެސް
ހުށަހަޅަން ސަރުކާރުން ނިންމީ ވެރިކަން ބަދަލު ވުމުގެ
ހުއްޓުމަކަށް ގޮސްދާނެ ފަދަ ގާނޫނީ ބަހުސްތަކެއް ވެސް
ކށް ކުރިޔަށް ގެންދިޔަ މަރުހަލާ އެހާ ފަސޭހައިން ރީތި ޮ
ކުރިން ދޫދިނީ އިންތިހާބާ ހެދި ،މިފަހަރު ރިޔާސަތުން ބާލުވާނެ!
ފަށައިފި އެވެ.
ނުދިނުމަށެވެ. ނަޝީދު މިހާރު ރާވަމުން އަންނަ ގޮތުން ނަމަ
އެހެންވެ ކުރިން އެ މައްސަލަ ހިފެހެއްޓި ގޮތަށް މި ފަހަރު ވެސް ދިގު ދަންމާލައި ނުވަތަ އެ ނޫން ގތަށް މައްސަލަ ކުރިޔަށް ނުގެންގޮސް ވެސް ގޮތް ޮ ބޭއްވުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތެވެ. ނަމަވެސް އެމްޑީޕީގެ މެންބަރުންގެ ވިސްނުން ހުރީ
އެ މައްސަލާގައި ނަން ނުޖަހާ ގޮތަށް "މިހާރު" އާ ވާހަކަ ދެއްކެވި އެމްޑީޕީގެ ޕާލިމަންޓަރީ ގްރޫޕްގެ
ކޓާ ހަމައަށް ގެންދިޔުމަށެވެ. މައްސަލަ ސުޕްރީމް ޯ
ކުރިން ޖެހުނު މައްސަލަތައް ،އަދިވެސް އެގޮތަށް!
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަގާމަށް ޑރ .މުހައްމަދު
ސީނިއާ މެމްބަރަކު ވިދާޅުވީ ގޮތުގައި ނަޝީދުގެ
ގސްގެން ވެސް ނަޝީދު މަގާމުން އެ ހިސާބަށް ގެން ޮ
މީގެ ކުރިން މަޖިލިސް ޑެޑްލޮކަކަށް ދާން
މުއިއްޒު ހުވާ ކުރައްވާ ދުވަހު ހައެއްކަ ޕްރައިމް
އިތުބާރު ނެތް މައްސަލަ ހުށަހަޅަނީ ހަގީގަތުގައި ވެސް
ދުރުކުރުމަކީ އެންމެ މުހިންމު މަސައްކަތް ގޮތުގައި އެ
މެދުވެރިވި ފުރަތަމަ މައްސަލައަކީ ޗާގޯސްގެ
މިނިސްޓަރުންނާއި އެކި ގައުމުތަކުގެ ވެރިން
އެއްވެސް އެމްޑީޕީ މެންބަރަކު އެމަނިކުފާނަށް އިތުބާރު
މެންބަރުން ގަބޫލު ކުރެ އެވެ.
މައްސަލާގައި ދެ މިނިސްޓަރެއްގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ
ވަޑާއިގަންނަވާނެ ކަމަށް އާޒިމް ވިދާޅުވި އެވެ.
ނުކުރާތީ އެވެ .ރިޔާސަތުގައި އިންނަވައިގެން ހުރިހާ
ކށް އެމްޑީޕީން މައްސަލަ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައި ވަނި ޮ
ނަމަވެސް އެއީ މި ސަރުކާރުން ބަލަން ބޭނުންވާ
މަސައްކަތްތަކަށް ހުރަސް އަޅުއްވާތީ އެވެ.
12މެންބަރަކު ވަކިވުމެވެ .އެ މެންބަރުން ވަކިވުމުން
މަންޒަރެއް ނޫން ކަމަށާއި އެކަން ވިޔަ ނުދޭން ހަލަބޮލި
ކޮމިޓީތަކަށް އެކުލެވިގެންވާ ގޮތް ބަދަލު ކުރުމަށް
ކުރާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކމިޓީތައް ސަސްޕެންޑު ކުރި އެވެ. ރިޔާސަތުން ހުރިހާ ޮ
"ކެމްޕެއިންގެ ތެރޭގައި ރައީސް ވިދާޅުވެފައި
މިނިސްޓަރުންގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ
އންނާނެ އަޅުގަނޑަށް ވެރިކަން ނުލިބިއްޖެ ނަމަ ގައުމު ޮ
ޖރިޓީ އެމްޑީޕީގައި އޮތަސް ނަޝީދު މަޖިލީހުގެ މެ ޯ ސިޔާސީ މަސައްކަތް ވެސް މިހާރު ކުރައްވަނީ މކްރެޓްސްގެ ތެރެއިން އެމްޑީޕީއާ ދެކޮޅަށެވެ. ޑި ޮ
ކށް މިފަދަ ކަންކަން "އަޅުގަނޑުމެންނަކީ އާންމު ޮ ކޓުން ނިންމާ ބައެއް ނޫން .އެކަމަކު މި ފަހަރު މި ޯ އޕްޝަނަށް ވެސް ދާން ޖެހިއްޖެ އާ ދާ ހުރީ އެ ޮ ގޮތަށް .ގެއްލުމުގެ އަސަރު ކުރާކަށް އިންތިހާބެއް ނެތް. މެޖޯރިޓީ އަށް ތަބާވާން ޖެހޭނެ ".އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ހަގީގަތުގައި މި ހުރިހާ ކަމެއްގެ ގެއްލުން އޮތީ
ގތުގަިއ ނަޝީދުގެ އިތުބާރު މެމްބަރު ވިދާޅުވި ޮ
އތީ އާންމު ކޮމިޓީން ކުރިއަށް ގެންދެވެން ޮ
ހަލަބޮލި ވާނެ ކަމަށް .އެ މަންޒަރު މި ފެންނަނީ"،
ނެތް މައްސަލަ މީގެ ކުރިން ކުރިޔަށް ނުގެންދެވޭނެ
ހަމަ ދައުލަތަށެވެ .މަޖިލީހުގައި އެއްވެސް މަސައްކަތެއް
އެ މައްސަލަތަކުގައި ޖަވާބުދާރީވާން ވަގުތު
އާޒިމް ވިދާޅުވި އެވެ.
އެއްވެސް ސަބަބެއް ނެތެވެ .އަދި އޭގެ ސަބަބުން
ނުވަތަ ބިލެއް ނުވަތަ އިސްލާހެއް ބަހުސެއް ވެސް
މަޖިލިސް ހުއްޓުމަކަށް އަންނަން ޖެހޭ ސަބަބެއް ވެސް
ރަނގަޅަށް ނުހިނގާތާ ހައެއްކަ މަސް ވަނީ އެވެ.
ނެތް ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.
ދައުލަތުގެ އެއް ބާރު އަނެއްކާވެސް ހުއްޓުމަކަށް ދަނީ
ކމިޓީތަކަށް ގެންނަން ކަނޑައެޅުމުންނެވެ .ނަމަވެސް ޮ
"ދެވަނަ މަގްސަދަކީ އަދިވެސް ހަމަ ރައީސް
ޖެހޭ ބަދަލާ މެދު ޕާޓީތަކުގެ މެދުގައި އެއްބަސްނުވެވޭތީ
އތް ހަސަދަވެރިކަމާއި ނަޝީދާ ދޭތެރޭ ގައި މި ޮ
އެއްވެސް މިނިސްޓަރެއްގެ މައްސަލަ ކުރިއަށް
ފިތުނަވެރިކަމާއި ރުޅިވެރިކަން .އިތުރު ކަމެއް ނޫން
ނުގެންދެވުނެވެ.
މިއީ "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އޭގެ މައްޗަށް ދެން ޖެހުނު މައްސަލައަކީ
އތް ނަމަވެސް އާޒިމް ވިދާޅުވި ކަން މިހެން ޮ
ނަމަވެސް ވަކިވަކި މާއްދާތަކާއި ފިލިފިއްޔަށް ދަމައިގެން އަމިއްލަފުޅަށް ބޭނުންވާ ގޮތަށް މާނަ
އެވެ. މި ހުރިހާ ހައިޖާނެއް މަޖިލީހުގައި ހިނގުމުގެ
ކުރައްވައިގެން ނަޝީދު މަސައްކަތް ކުރައްވަނީ
އތީ މަޖިލީހުގެ ރިޔާސަތުގެ ބާރު މެޖޯރިޓީ ފަހަތުގައި ޮ
އެމްޑީޕީން މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދާއި
ގތުގައި އެމްޑީޕީ އަށް ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ޮ
ވީހާވެސް ގިނަ ދުވަހު މަޖިލިސް ރައިސްގެ މަގާމުގައި
އޮތް އެމްޑީޕީ އަށް ގެއްލުމެވެ .އެ އަނބުރާ ހޯދަން
ނައިބު ރައީސް އީވާ އަބްދުﷲގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ
މައްސަލަ އަލުން މަޖިލީހަށް ވައްދާކަށް ފުރުސަތެއް
އެ ލިބޭ ހުރިހާ އިނާޔަތްތަކާ އެކު ހުންނެވުން ކަމަށް
އެމްޑީޕީން ކުރާ މަސައްކަތާ އެކަން ވިޔަ ނުދޭން
މައްސަލަ ހުށަހެޅުމެވެ .އާންމު ކޮމިޓީ ނުހިނގާތީ އެ
ނެތެވެ .ސަބަބަކީ ނަޝީދު ވެސް އެމްޑީޕީގެ ވަޓްސެޕް
އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ .މަޖިލިސް ޑެޑްލޮކަކަށް ދަނީ
ކޅު ފަރާތްތަކުން ކުރާ ހަނގުރާމަ އެވެ. އިދި ޮ
ދެ މައްސަލަ އަށް ވެސް ވަގުތު ކަނޑަ ނޭޅި ކުރިޔަށް
ގތަށް އެއް ދައުރެއްގެ ގްރޫޕްގައި ވިދާޅުވެފައިވާ ޮ
ވެސް އަދި ދެން ވެސް އެފަދަ ހާލަތަކަށް ދަންޏާ ދާނީ
ނުގެންދެވުނެވެ .އަދި ރިޔާސަތުގައި އިންނަވާނީ ކޮން
ތެރޭގައި ދެ ފަހަރަށް އެއް މައްސަލައެއް ހުށަހެޅުމުގެ
ވެސް ނަޝީދު އަމިއްލަފުޅަށް މަގާމުގައި ދެމި ހުންނަން
ތ އެ ސުވާލު އުފެއްދި އެވެ. ބޭފުޅެއް ޯ
ފުރުސަތު ނޯންނާނެ އެވެ.
ބޭނުންވާތީ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
mihaaru.com
ހަބަރު
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
11 16 7
މާފަރު ވަގުންގެ ހާއްޔަކަށް ،ރައްޔިތުން ގޮތް ހުސްވެފައި! ފާ ތި މަ ތު އަ ޖް ފާ ން
ސްކޫލުން ވަގަށް ނަގާފައި ވަނީ ގުދަނުގައި ހުރި
ބަނގުރާފުޅިތަކެއް ވަނީ ވަގަށް ނަގާފަ އެވެ .އަދި
ފައިސާ ހޯދަން "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ސްކޫލުގެ ބައެއް މުދާތަކެއް ކަމަށާއި ފިހާރަ ފަޅާލާފައި
22ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ ވެސް ވަނީ ހަތަރު ތަނެއް
ދެ މަހެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ވައްކަމުގެ ބޮޑު އަށް
ފައިސާ ވަގަށް ނަގާފައިވާ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކށްފަ އެވެ .އޭގެ ކުރިން އެއް ރޭ ފަޅާލައި ވައްކަން ޮ
މައްސަލަ އަދި މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލައެއް ވަނީ
ނަމަވެސް ފިހާރައިން ނަގާފައި ވަނީ ކިހާ އަދަދެއްގެ
މަތިން ފަސް ތަނެއް ފަޅާލައި ވައްކަން ކޮށްފައިވާ
ހުށަހަޅައިފަ އެވެ.
ފައިސާ ކަން ނޭނގޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
މައްސަލަތަކެއް ވެސް ފުލުހުން ދަނީ ބަލަމުންނެވެ.
ފުލުހުންގެ ތަފާސްހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު ފާއިތުވި ނ .މާފަރުގައި ވައްކަން ކޮށްގެން ހުށަހަޅާ މައްސަލަތައް އިތުރުވެ ކައުންސިލުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފި އެވެ. މާފަރު ކައުންސިލް މެމްބަރަކު "މިހާރު" އަށް
އެންމެ ފަހުން ހުށަހަޅާފައި ވަނީ މިދިޔަ
ބޑުވެފައި .ރައްޔިތުންގެ "ރައްޔިތުން ވަރަށް ކަން ޮ
ކައުންސިލަރު ވިދާޅުވީ މާފަރުގައި ތިބޭ ފުލުހުންގެ
ހުކުރު ދުވަހުގެ ރޭ މާފަރުގެ ތިން ތަނެއް ފަޅާލައި
މުދަލާއި މީހުންގެ ސަލާމަތީ ރައްކާތެރިކަން ނެތް ކަމުގެ
އިތުރުން ،އިތުރު ފުލުހުން އެރަށަށް ގޮސް24 ،
ވިދާޅުވީ ފަހަކަށް އައިސް އެ ރަށުގައި ވައްކަން
ކށްފައިވާ މައްސަލަތަކެކެވެ .އެއީ އެ ރަށު ވައްކަން ޮ
ބޑުވުން އެންމެ ގިނަ ރައްޔިތުން ފާހަގަ ކުރަނީ. ކަން ޮ
ރލް ކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ .އަދި ގަޑިއިރު ރަށުތެރެ ޕެޓް ޯ
ބޑަށް އިތުރުވެފައި ކަމަށެވެ .އޭނާ ކުރުން ވަރަށް ޮ
ކައުސިލް އިދާރާއިންނާއި ސްކޫލުގެ ގުދަނަކުންނާއި
އަޅުގަނޑުމެން މި މަސައްކަތް ކުރަނީ ފުލުހުންނާ
ގާތްގަނޑަކަށް 800މީހުންގެ އާބާދީއެއް ދިރިއުޅޭ
ވިދާޅުވީ ވައްކަމުގެ މައްސަލަތަކުގައި ގިނައިން އުޅެނީ
ފިހާރައަކުންނެވެ.
ގުޅިގެން ހައްލު ކުރެވޭތޯ "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކށް ،ވައްކަން ހުއްޓުވޭނެ ރަށުގެ ރައްޔިތުން ހޭލުންތެރި ޮ
މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރާ މީހުން ކަމަށެވެ. ބޑު .ބޮޑަށް މި "ވައްކަމުގެ މައްސަލަ ވަރަށް ޮ ވައްކަން ކުރަނީ އެ ކަހަލަ [ޑްރަގު] ކަންކަމަށް
އޭނާ ވިދާޅުވީ ކައުންސިލުން ވަގަށް ނެގި ތަކެތީގެ
މާފަރުގައި ވައްކަން އިތުރުވެ ފުލުހުން
ތެރޭގައި ހިމެނެނީ އެ އިމާރާތުގައި ހަރުކޮށްފައި
ހަރަކާތްތެރިވަމުން އަންނައިރު ،މިދިޔަ މަހު 13
ޓޕެއް ކަމަށެވެ. ހުރި ސީސީޓީވީ ކެމެރާ އަކާއި ލެޕް ޮ
ޕލިސް ސްޓޭޝަން ފާޅާލައި ވަނަ ދުވަހު އެ ރަށު ޮ
ތ ބަލައި މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ ކބައި ޯ ގޮތަކީ ޮ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ސްކޭމަރުންގެ އާ އުކުޅެއް ،ފޭސްބުކް މެދުވެރިކޮށް އޮޅުވާލައިގެން ފައިސާ ހޯދަނީ ފާ ތި މަ ތު ޝަ ނާ މު ހަ އް މަ ދު
ފޭސްބުކް އެކައުންޓްތައް ހެކް ކޮށްގެން އޅުވާލައިގެން މަކަރާއި ހީލަތުން ފައިސާ ހޯދާ ޮ
ބީއެމްއެލްގެ ޕަބްލިކް ރިލޭޝަންސް މެނޭޖަރު
މިފަދަ ސްކޭމްތަކުން ރައްކާތެރިވުމަށްޓަކައި
ވޑްގެ އިތުރުން އޯޓީޕީ ހޯދައިގެން ޔޫޒާ ނޭމާއި ފާސް ޯ
މުހައްމަދު ސައީދު ވިދާޅުވީ ،ފައިސާ ފޮނުވުމަށް
ކުރެވޭނެ އެންމެ މުހިންމު އެއް ކަމަކީ ފައިސާ
ހދުމުގެ މައްސަލަތަކެއް ވެސް ދާދި ފަހުން ފައިސާ ޯ
ކށްފި ނަމަ އެ މުއާމަލާތް ހިންގުމުގެ ކުރިން މެސެޖު ޮ
ފނުވަނީ ކޮން ފަރާތަކަށް ފޮނުވުމުގެ ކުރިން ފައިސާ ޮ
ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ.
ކށް ،އެ މީހާ އާ ގުޅައިގެން އެހެން ވަސީލަތެއް މެދުވެރި ޮ
ކަން ޔަގީން ކުރުން ކަމަށް ބީއެމްއެލް އިން ބުންޏެވެ.
އެކަން ޔަގީން ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.
މައްސަލަތައް އިތުރުވަމުން އަންނާތީ އެކަމަށް
ގތަށް ފޭސްބުކް "އަޅުގަނޑުމެން އެދެނީ މި ޮ
ސަމާލުވުމަށް ބީއެމްއެލް އިން އެދެފި އެވެ.
މެދުވެރިކޮށް ރައްޓެއްސެއް ނުވަތަ އާއިލާ މެންބަރެއްގެ
ކށްފައިވާ ފޭސްބުކް ބީއެމްއެލް އިން ބުނީ ހެކް ޮ
ފނުވުމަށް މެސެޖްކޮށްފިނަމަ، ނަމުގައި ފައިސާ ޮ
ފނުވާ އެސްއެމްއެސްގައި "ބީއެމްއެލް އިން ޮ
ފނުވިއްޖެ ނަމަ ވީހާވެސް އަވަހަކަށް އަދި ފައިސާ ޮ
އެއްވެސް ލިންކެއް ނުހިމެނޭނެ .މި ގޮތަށް ލިބޭ
ބޭންކަށް އަންގައި ،ފުލުހަށް މައްސަލަ ހުށަހެޅުމަށް
އެސްއެމްއެސްގައި ހިމެނޭ ލިންކްތަކަށް ނުފިތުމަށް
ވެސް ބީއެމްއެލް އިން އިލްތިމާސްކުރެ އެވެ.
އިލްތިމާސްކުރަން .އަދި އެއްވެސް ފަރާތަކާ އޯޓީޕީ
ބީއެމްއެލް އިން ބުނީ އެ ބޭންކްގެ ނަމުގައި
ކށް 'ފްރެންޑްސް ލިސްޓް'ގައި އެކައުންޓް މެދުވެރި ޮ
ފައިސާގެ މުއާމަލާތެއް ކުރުމުގެ ކުރިން އެހެން
އެކައުންޓް އެކްޓިވޭޓް ކުރުމަށް އެދި ފޭކް
ހދުމަށް ފޭސްބުކް ހުންނަ އެކި ފަރާތްތަކުން ފައިސާ ޯ
ކށް އެ މީހަކަށް ގުޅާ އެކަން ވަސީލަތެއް މެދުވެރި ޮ
ލިންކެއް ހިމަނައިގެން އެސްއެމްއެސް ފޮނުވައިގެން
ކށް ،ފައިސާ ހޯދާ ކަމަށެވެ. މެދުވެރިކޮށް މެސެޖް ޮ
ޔަގީންކުރުން "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އޅުވާލައިގެން އިންޓަނެޓް ބޭންކިން ކަސްޓަމަރުންނަށް ޮ
ކށް ދަންނަވަން "،ސައީދު ހިއްސާނުކުރުމަށް ތަކުރާރު ޮ ވިދާޅުވި އެވެ.
ރޭ ޕްކުރުމުން ބަލިވެއިން ކުއްޖާގެ މައްސަލާގައި އިދާރާތަކުން އަޅާނުލައި ކަމަށް މަންމަ ތުހުމަތުކޮށްފި ފާ ތި މަ ތު އަ ޖް ފާ ން
ވާހަކަތައް ކިޔައިދިން ކަމަށް ވެސް ކުއްޖާގެ މަންމަ
އެހީތެރިކަން ލިބެމުން ނުދާ ކަމަށް އޭނާ ބުނެފައިވެ
ރަށު ޕޮލިހުން ކުރަމުން ދަނީ .އަޅުގަނޑު ނިކަމެތި
ބުންޏެވެ.
އެވެ .އަދި އެ މައްސަލަ ފުލުހުންނާއި އެހެން
މީހަކަށް ވީމަތޯ ،ވަކި ބަޔަކަށް ބާރު އޮންނަ ތަނެއްތޯ
އއްބާލަން މަސައްކަތް ކުރާ ކަމުގެ އިދާރާތަކުން ޮ
ދިވެހި ރާއްޖެއަކީ".
ޕލިސް ސްޓޭޝަނަށް. "ވަގުތުން އަޅުގަނޑު ދިޔައީ ޮ
ތުހުމަތުވެސް އެ ކުއްޖާގެ މަންމަ ކޮށްފައި ވެއެވެ.
ކށްފައިވާ އެ ޕޯސްޓުގައި މިއަދު ހެނދުނު ޮ
އަދި އޭނާއާ މެދު އެފަދައިން އަމަލު ކުރަމުން
ކުއްޖާގެ މަންމަ ބުނީ ޖެންޑާއިން ކުއްޖާގެ ހާލު
އުމުރުން 15އަހަރުގެ އަންހެން ކުއްޖަކު ރޭޕް ދުވަހު ފުލުހުންނަށް ހުށަހަޅާފައިވީ ނަމަވެސް ،އެ
ބޑު އެއްބާރުލުމެއް ލިބެމުން ނުދާ ފުލުހުންގެ މާ ޮ
ދަނީ ނިކަމެތި މީހަކަށް ވީމަތޯ ސުވާލު އުފައްދާފައި އެ
ނުބަލާއިރު ކުއްޖާގެ ބަޔާން ނަގަން ވެސް ނުގުޅާ
ކަމުގައި ކަމާގުޅޭ އިދާރާތަކުން އެހީތެރިކަމެއް ނުލިބޭ
ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.
ޕސްޓުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. ޯ
ކަމަށެވެ.
ބޑުވި މައްސަލަ އެއް މިދިޔަ ހުކުރު ކުރުމުން ބަނޑު ޮ
ކަމަށް އެ ކުއްޖާގެ މަންމަ ބުނެފި އެވެ.
ގޮސް ބަޔާން ދިނިން "،ކުއްޖާގެ މަންމަ ބުންޏެވެ. މައްސަލަ ހުށަހަޅި ނަމަވެސް އެ މައްސަލައިގައި
"އިއްޔެގެ ވަގުތެއްގައި އަޅުގަނޑާއި ދަރިފުޅު
ބޑު އާއިލާއެއްގެ މީހަކަށް ނުވީމަތީ "އަޅުގަނޑަކީ ޮ
ޖެންޑާއިން މިއަދު ހަވީރު ބުނީ އެ މައްސަލަ
އެ މައްސަލާގައި ކުއްޖާގެ މަންމަ ސޯޝަލް
ލންޗެއްގައި ގެންދިޔަ .ޖެޓީއަށް ބޭލިއިރު އެތާ ޕޮލިސް ޯ
ގތަށް ކަންތައް މި ކުރަނީ .އަޅުގަނޑަކީ ވެސް މި ޮ
ހުށަހެޅިފައި ވުމުން ކުއްޖާގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރު
ޕސްޓެއްގައި ބުނެފައި ވަނީ މީޑިއާގައި ކޮށްފައިވާ ޯ
ނެތް އެއްވެސް މީހަކު .ޖެންޑާ މީހުނެއްވެސް ،ޕޮލިސް
ބޑު އަނިޔާއެއް އިންސާނެއް .މަންމައެއް .މިވަރުގެ ޮ
ކުރުމުން ކުރަންހުރި އެންމެހާ ކަންކަން ކުރަމުންދާ
ބޑު ކޮށްލީ އެ ރަށު އޭނާގެ ދަރިފުޅު ރޭޕްކޮށް ބަނޑު ޮ
މީހުނެއް ވެސް ނެތް .އަޅުގަނޑުމެން ގެނައިކަން ރަށު
އަޅުގަނޑަށް ދިނުމަށްފަހު ފިރިހެނުންތަކެއް ވެގެން މި
ކަމަށެވެ.
ފިރިހެނުން ތަކެއް ކަމަށެވެ .އޭނާގެ ދަރިފުޅު ބަނޑުގައި
ޕޮލިހުން ނެތް އަންގާފައެއް ".ކުއްޖާގެ މަންމަ ބުންޏެވެ.
ވަނީ އަޅުގަނޑުގެ މުޅި ދިރިއުޅުން ވިއްސި ވިހާލި
އޮތް ދަރިފުޅު ބޭސް ދީގެން މަރާލަން މަސައްކަތް ކޮށް
ޖެންޑާއަށް ވެސް މައްސަލަ ހުށަހަޅާފައިވީ
އެކަން ނުވުމުން އެކަން ކުރި މީހުން އޭނާ ކައިރީ އެ
ނަމަވެސް ޖެންޑާގެ ފަރާތުން ވެސް އެކަމުގައި
ކށްލާފައި "،އެ ކުއްޖާގެ މަންމަ ބުންޏެވެ. ޮ އއްބާލަން ވެގެން ވަރަށް މަސައްކަތް "މިކަން ޮ
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
3 5 7 8
ޝދުގެ އިތުބާ ުރ ނަ ީ ނެތް ކަމަށް ހުށަހަޅަން އެމްޑީޕީގެ ޕީޖީގެ އިއްތިފާގުން ނިންމައިފި ނާ ޒި މް ހަ ސަ ން
އިސްލާހުގެ ނަމުގައި މަގާމުގެ ދަހިވެތިކަން އިސްކޮށް
މައްސަލައިގެ ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަވާނީ މަޖިލީހުގެ
ކުއްލި ގޮތަކަށް ނަޝީދާއި އީވާގެ މައްސަލަ އަނބުރާ
އެމްޑީޕީއަށް ގެއްލުން ދިނުމެވެ .ނަޝީދު ބޭނުންވިޔަސް
ރައީސެވެ.
ގެންގޮސްފަ އެވެ.
އެމްޑީޕީ ރޫޅާނުލެވޭނެ ކަމަށް ޕީޖީ ގްރޫޕްގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތްކަމަށް ފާސްކޮށް ،އެ މަގާމުން
ބައްދަލުވުމަށް ފަހު ،ހުޅުމާލެ ދާއިރާގެ އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރު އަލީ ނިޔާޒް ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ.
ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓުމުގެ އަރައިރުމުގެ އިތުރުން،
މކްރަޓްސްއިން އިންތިހާބުގައި ދެވަނަ ނަމަވެސް ،ޑި ޮ
އެމްޑީޕީން ވަކިވި 13މެމްބަރުންނާ އެކު މަޖިލީހުގެ
ބުރުގައި ވެސް ނިންމީ އެމްޑީޕީގެ ކެންޑިޑޭޓް ރައީސް
ކމިޓީތައް އަލުން އެކުލަވާނުލެވި އޮތުމަކީ ދާއިމީ ޮ
ސލިހަށް ތާއީދު ނުކުރުމަށެވެ. ޯ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު
ވެސް އެ މައްސަލަތައް ކުރިއަށް ގެންދަން ކުރިމަތިވި
އަދި އިންތިހާބީ ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ
ހުށަހަޅަން އެމްޑީޕީގެ ޕާލިމެންޓްރީ ގުރޫޕުން އިއްޔެ
ޕާލިމެންޓްރީ ގްރޫޕުން ކުރިން ވެސް ހުށަހެޅި އެވެ.
އަނެއް ހުރަހެވެ .މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދު ގައިވާ ގޮތުން،
މކްރަޓްސް ޕާޓީގެ ބައިވެރިވުން ސަރުކާރުގައި ޑި ޮ
ނިންމައިފި އެވެ.
ނަމަވެސް ،ނަޝީދުއާ އެކު އީވާ ވަކިކުރުމުގެ މައްސަލަ
އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަލަތަކުގައި ބަހުސް ކުރުމުގެ
އންނާނެ ކަމަށް އެ ޕާޓީން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ޮ
އިއްޔެ މެންދުރުފަހު ބޭއްވި އެމްޑީޕީގެ ޕީޖީގެ
ވެސް ހުށަހެޅުމުން ،ދެ ބޭފުޅުން އެކުގައި ރިޔާސަތު
ވަގުތު ކަނޑައަޅަން ޖެހެނީ އާންމު ކޮމިޓީންނެވެ.
ބައްދަލުވުމުގައި ،ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމަށް
ކޅު ހެއްދެވުމުން އެ މައްސަލަތައް ބަލަހައްޓަވަން ދެ ޮ
ހުށަހަޅަން ފާސްކުރީ މެންބަރުންގެ އިއްތިފާގުންނެވެ.
ކުރިއަށް ގެންދެވޭ ގޮތެއް ނުވި އެވެ.
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ އެމްޑީޕީގެ
އެމަނިކުފާނު ދުރުކުރުމުގެ މައްސަލަ އަލުން މަޖިލީހަށް
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ
އެ ކޯޅުމުގެ ތެރޭގައި މަޖިލީހުގައި މަރުތަޅު އެޅުވި
ހުށަހަޅަނީ މުއިއްޒުގެ ހުވާ ކުރުމުގެ ރަސްމިއްޔާތަށް
އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ނުކުރެވި ދެ މަހެއްހާ ދުވަހު
ކރަޕްޝަންތައް ބެލުން ހުރަސްއަޅައި ،ސަރުކާރުގެ ޮ
އެ މައްސަލަ ހުށަހަޅަން ބޭނުންވާ މިންވަރަށް އެމްޑީޕީ
މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދު ބުނާ ގޮތުން ،މަޖިލީހުގެ
އތެވެ .އޭގެފަހުން ،ރިޔާސީ މަޖިލިސް ހުއްޓިފައި ޮ
މކްރަޓްސްގެ ބޭފުޅުން ދަނީ ހުއްޓުވުމަށް ޑި ޮ
ސއި މިހާރު ވެސް ވަނީ ހަމަކޮށްފަ އެވެ. ޮ މެމްބަރުންގެ
ރައީސްގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަލައިގެ ރިޔާސަތު
އިންތިހާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގެ ނާކާމިޔާބީއަށްފަހު ،އެ
ވިދާޅުވަމުންނެވެ.
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ
ބަލަހައްޓަވާނީ މަޖިލީހުގެ ނައިބު ރައީސެވެ .އަދި
މކްރެޓްސްގެ ތާއީދު ބުރުގައި ތިން ވަނަ އައި ޑި ޮ
ހުށަހަޅާ ސަބަބަކަށް އެމްޑީޕީގެ ޕީޖީން ބުނެފައި ވަނީ،
މަޖިލީހުގެ ނައިބު ރައީސްގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ
ހޯދުމުގެ މަޝްވަރާތަކުގެ ތެރެއިން ،އެމްޑީޕީން ވަނީ
މު ހަ އް މަ ދު ވި ޝާ މް
އަދަބު ލިބެންޖެހޭނެ "،ނަޝީދުގެ މެސެޖުގައި ވިދާޅުވި
އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަ ަލ ހުށަހެޅިޔަސް ނަޝީދު ގޮވާލެއްވީ މި ސަރު ާކރުގެ ހިޔާނާތް ބަލަން އެވެ.
ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ އެމްޑީޕީގެ
އަނެއް ހުރަހެވެ .މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދު ގައިވާ ގޮތުން،
ޕާލިމެންޓްރީ ގްރޫޕުން ކުރިން ވެސް ހުށަހެޅި އެވެ.
އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަލަތަކުގައި ބަހުސް ކުރުމުގެ
މކްރެޓްސް އިން ވެސް ތުހުމަތުކުރާ ނަޝީދާއި ޑި ޮ
ނަމަވެސް ،ނަޝީދު އާ އެކު މަޖިލީހުގެ ނައިބު
ވަގުތު ކަނޑައަޅަން ޖެހެނީ އާންމު ކޮމިޓީންނެވެ.
ކށް ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރުނެތް ކަމަށް ފާސް ޮ
ގޮތުގައި ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމަށް ފާސްކުރަން
ރައީސް އީވާ އަބްދުﷲ ވަކިކުރުމުގެ މައްސަލަ
މަޖިލީހުގެ ރައީސްކަމުން ވަކި ކުރިޔަސް ،ރައީސް
އެމްޑީޕީން އުޅެނީ މި ސަރުކާރުގެ ހިޔާނާތްތައް ބެލިޔަ
ވެސް ހުށަހެޅުމުން ،ދެ ބޭފުޅުން އެކުގައި ރިޔާސަތު
އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ނުކުރެވި ދެ މަހެއްހާ ދުވަހު
ކޅު ހެއްދެވުމުން އެ މައްސަލަތައް ބަލަހައްޓަވަން ދެ ޮ
އތެވެ .އޭގެފަހުން ،ރިޔާސީ މަޖިލިސް ހުއްޓިފައި ޮ
ކުރިއަށް ގެންދެވޭ ގޮތެއް ނުވި އެވެ.
އިންތިހާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގެ ނާކާމިޔާބީއަށްފަހު ،އެ
ސލިހުގެ ސަރުކާރުގެ ޯ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ހިޔާނާތްތައް ބަލަންޖެހޭނެ ކަމަށް މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ. ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ އަލުން މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅަން އެމްޑީޕީގެ ޕާލިމެންޓްރީ ގްރޫޕުން މިއަދު ބޭއްވި ބައްދަލުވުމުގައި ވަނީ ފާސްކޮށްފަ އެވެ. އެކަމާ ގުޅުވައި ،ޕީޖީ ގުރޫޕުގެ މެމްބަރަކަށް
ނުދޭށެވެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މަގާމުން ދުރުކުރެވޭނީ އިތުބާރު
އެ ކޯޅުމުގެ ތެރޭގައި މަޖިލީހުގައި މަރުތަޅު އެޅުވި
ނެތްކަމުގެ ވޯޓުގައި މަދުވެގެން 45މެމްބަރުންގެ ވޯޓު
މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދު ބުނާ ގޮތުން ،މަޖިލީހުގެ
މކްރެޓްސްގެ ތާއީދު ބުރުގައި ތިން ވަނަ އައި ޑި ޮ
ލިބިގެންނެވެ .މިވަގުތު އެމްޑީޕީގައި 55މެމްބަރުން
ރައީސްގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަލައިގެ ރިޔާސަތު
ހޯދުމުގެ މަޝްވަރާތަކުގެ ތެރެއިން ،އެމްޑީޕީން ވަނީ
ބަލަހައްޓަވާނީ މަޖިލީހުގެ ނައިބު ރައީސެވެ .އަދި
ކުއްލި ގޮތަކަށް ނަޝީދާއި އީވާގެ މައްސަލަ އަނބުރާ
މަޖިލީހުގެ ނައިބު ރައީސްގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ
ގެންގޮސްފަ އެވެ.
އެބަ ތިއްބެވި އެވެ. ނަޝީދުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ ހުށަހަޅާ ސަބަބަކަށް އެމްޑީޕީގެ ޕީޖީ ގްރޫޕުން ބުނެފައި ވަނީ،
މައްސަލައިގެ ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަވާނީ މަޖިލީހުގެ
ފނުއްވި މެސެޖެއްގައި ވިދާޅުވީ އެ ނަޝީދު ޮ
އިސްލާހުގެ ނަމުގައި މަގާމުގެ ދަހިވެތިކަން އިސްކޮށް
ރައީސެވެ.
ބުރުގައި ވެސް ނިންމީ އެމްޑީޕީގެ ކެންޑިޑޭޓް ރައީސް
މަނިކުފާނުގެ އިތުބާރުނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ އަލުން
އެމްޑީޕީއަށް ގެއްލުން ދިނުމެވެ .ނަޝީދު ބޭނުންވިޔަސް
ހުށަހެޅުމަކުން މައްސަލައެއް ނެތް ކަމަށެވެ.
އެމްޑީޕީ ރޫޅާނުލެވޭނެ ކަމަށް ޕީޖީ ގްރޫޕްގެ
އެމްޑީޕީން ވަކިވި 13މެމްބަރުންނާ އެކު މަޖިލީހުގެ
އަދި އިންތިހާބީ ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ
ބައްދަލުވުމަށް ފަހު ،ހުޅުމާލެ ދާއިރާގެ އެމްޑީޕީގެ
ކމިޓީތައް އަލުން އެކުލަވާނުލެވި އޮތުމަކީ ދާއިމީ ޮ
މކްރަޓްސް ޕާޓީގެ ބައިވެރިވުން ސަރުކާރުގައި ޑި ޮ
މެމްބަރު އަލީ ނިޔާޒް ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ.
ވެސް އެ މައްސަލަތައް ކުރިއަށް ގެންދަން ކުރިމަތިވި
އންނާނެ ކަމަށް އެ ޕާޓީން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. ޮ
ސލިހުގެ ސަރުކާރުގެ ޯ "އެހެންނަމަވެސް ،ރައީސް ހިޔާނާތުގެ ހުރިހާ ތުހުމަތެއް ބަލަން ޖެހޭނެ .ހައްގު
ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓުމުގެ އަރައިރުމުގެ އިތުރުން،
މކްރަޓްސްއިން އިންތިހާބުގައި ދެވަނަ ނަމަވެސް ،ޑި ޮ ސލިހަށް ތާއީދު ނުކުރުމަށެވެ. ޯ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު
ރިޕޯޓް
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
9
އެންމެ ބޮ ުޑ ބޮލުރިހުމަކަށް ވާނީ އާސަންދަ! ފާ ތި މަ ތު ޝަ ނާ މު ހަ އް މަ ދު
-ސްކީމުގެ ދަށުން އެންމެ އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ
އިސްރާފެވެ .ހަމައެއާ އެކު ،ނިޒާމު އޮތް ގޮތުން އޭގެ ކރަޕްޝަނެވެ .މިހާރު އާސަންދަ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޮ
ބޑު ހަރަދެއް ހިނގާ ބޭސްތައް ބޭސްތަކާއި އެންމެ ޮ
އތީ މަކަރު ހަދަން ބޭނުންވާ ބަޔަކަށް އެ ނިޒާމު ޮ
ޓެންޑަރަށް ހުޅުވާލުން
އާސަންދައަށް ގެންނަން ޖެހެނީ ކޮން ބަދަލެއް؟ އާސަންދަ ކުންފުނީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އިސްމާއިލް އައްޒާމު ވަޖީހު ވިދާޅުވީ ،އާސަންދަ
އެއްކޮޅުން އާންމުންގެ އެންމެ އަސާސީ ހިދުމަތް،
ފުރުސަތު ތަންމިނަށް ހުޅުވިފަ އެވެ .ހަމަ އެހެންމެ،
-އަމިއްލަ އިންޝުއަރަންސް ސްކީމުތައް
ސްކީމު އިންޝުއަރެންސް ސްކީމަކަށް ބަދަލު ކޮށްގެން
ކޅުން ދައުލަތަށް ނުކުޅަދާނަވާ ބޭސްފަރުވާ އެވެ! އަނެއް ޮ
އިސްރާފު ކުރަން ވެސް އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތް
ހަމަޖައްސާފައިވާ ރައްޔިތުންނަށް އާސަންދަ ސްކީމް
ހދިދާނެ ކަމަށާއި އެހެން މިހާރު ކުރަ ހަރަދަށް ލުޔެއް ޯ
ވަރުގެ ބޮޑު ހަރަދެކެވެ.
ގޮތަށެވެ.
ކަނޑާލުން.
އތް ހައްލު ނޫން ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އެއީ ހަމައެކަނި ޮ
ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ އާ ނުބައްދަލު ހަރަދަކަށް
ބޑުވެ ،އިސްރާފްތައް އާސަންދައިގެ ހަރަދު ޮ
ހސްޕިޓަލްތަކުން ބޭނުންވާ ފަރުވާއަށް -ބޭރުގެ ޮ
އޭނާ ވިދާޅުވީ ،އާސަންދައިގެ ގާތްގަނޑަކަށް 55
ހަމައެކަނި ބޭސްފަރުވާގެ މި ނިޒާމު ވެއްޖެ އެވެ .ދެން
ކުޑަކުރަން މަސައްކަތްކުރަންޖެހޭ ކަމަށް ސަރުކާރުތަކުން
ވީހާވެސް ބޮޑަކަށް ޓެލަމެޑިސިން ވަސީލަތްތައް ހޯދުން.
ޕަސެންޓު ހަރަދު ކުރަނީ ބޭހަށް ކަމަށާއި އެއީ ފުރަތަމަ
އތް ސުވާލަކީ ،އަހަރުން އަހަރަށް މި ހަރަދު ބޮޑުވެ، ޮ
ގަބޫލު ކުރި ނަމަވެސް ،އެކަމަށް ހައްލެއް ގެނައުމަށް
ބިލިއަންތައް ފަހަނައަޅައިދާ އިރު ،މާދަމާ އާސަންދަ
ވޭތުވެދިޔަ 10ވަރަކަށް އަހަރު ވެސް އެކަށީގެންވާ
މި ޕްލޭނު އެކުލަވައިލީ ދެ އަހަރުގެ ތެރޭގައި
ނިޒާމު ދަމަހައްޓާނެ ގޮތެކެވެ .މިހާރު ވެސް ދައުލަތަކަށް
މަސައްކަތްތަކެއް ނުކުރެވުނެވެ .އެކި ފަހަރު މަތިން
މިކަންކަން ތަންފީޒު ކުރުމަށެވެ .ބައެއް ކަންކަން
ބައިވަރު އެހެން އެލިމެންޓްސް ބޭނުންވޭ .މިސާލަކަށް
މި ހަރަދު ކުޅަދާނަ ވެފައި ނުވާއިރު ،މިއީ މިހާރު
އެކްޝަން ޕްލޭންތަކެއް އެކުލަވައިލިޔަސް ،އެޅުނު
ކޮށްގެން ހަރަދު ކުޑަވިޔަސް ،މުޅި ނިޒާމަށް ހެޔޮ
ސްޓޭންޑާޑް ޓްރީޓްމަންޓް ގައިޑްލައިނެއް ބޭނުންވޭ.
އަސަރެއް ކުރާ ވަރުގެ ބަދަލެއް އަދި ނާދެ އެވެ .އަދި
ކށްފައި ނުހުންނަންޏާ ހިދުމަތްދޭ އިރު ޕްރީ-ޑިފައިން ޮ
ގތުން އާސަންދަ އާއި އެންސްޕާ އަކީ އެއްބަޔަކު ބުނާ ޮ
ވޭތުވެދިޔަ ފަސް އަހަރު އާސަންދަ އަށް 7.4
ބޑަށް ވާހަކަ ދެކެވުނު މި ޕްލޭނުގެ ތެރެއިން އެންމެ ޮ
ވެސް އެކަމެއް ނުވާނެ .ކަވަރޭޖު ސާފުކޮށް އެނގެން
ގތަކަށް ހިންގަން ޖެހޭ ނިޒާމެކެވެ .އަދި، މި ނޫން ޮ
ބޑު ހޭދައެއް ބިލިއަން ރުފިޔާ ހޭދަކުރި އިރު އެންމެ ޮ
ރލު ކުރުމަށް ފެށި މަސައްކަތް ބޭހުގެ އަގު ކޮންޓް ޯ
އންނަން ޖެހޭ "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ޮ
މިހާރު މި ނިޒާމު މި ހިންގަނީ އެއްވެސް ސިފައެއްގައި
ކުރީ މިދިޔަ އަހަރެވެ .މިދިޔަ އަހަރު އާސަންދަ އަށް
ވެސް މިވަގުތު އޮތީ ހުއްޓިފަ އެވެ.
ކަނޑައެޅި އަދަދަށް ވުރެ 200މިލިއަން ރުފިޔާ އިތުރު
އާސަންދަ އާ ދޭތެރޭ ސިޔާސީ ބަހުސެއް ،ރަނގަޅީ ކޮން ގޮތެއް؟
އޭގެއިން ފައިދާއެއް ނުފެންނަ ކަންކަން އެބަ ހުރި
އިންޝުއަރެންސް ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރެއް ވިދާޅުވީ،
މި އަހަރުގެ ރިޔާސީ އިންތިހާބު ބޯމަތިވެގެން
ކަމަށާއި މުޅި ނިޒާމު ކުރިއަށް ގެންދަން އެކަންކަމަށް
އތް މައްސަލަ އެކެވެ. ވެސް ބަހުސަކަށް ގޮސްފައި ޮ
ތާކުންތާކު ޖެހޭ ގޮތަކަށް ނޫނެވެ. އާސަންދައަށް 2013ވަނަ އަހަރު ހޭދަ ކުރީ ބިލިއަނެއްހާ ރުފިޔާ އެވެ .އެކަމަކު މިހާރު އެ އަދަދު ކށްފަ އެވެ .ކޮވިޑުގެ ވަނީ ދެ ބިލިއަނާ ގާތް ޮ
ފިޔަވަޅެއް ނެތެވެ.
ހައްލު ގެންނަން ޖެހޭ މައްސަލަ ކަމަށެވެ.
ކށްފައިވެ އެވެ .އެއީ ބަޖެޓުގައި 1.8ބިލިއަން ހޭދަ ޮ އަދަދެކެވެ.
"އިންޝުއަރެންސްއަކަށް ބަދަލު ކުރިއަސް އެބަހުރޭ
ވލްޑް ބޭންކުން އައްޒާމު ވެސް ވިދާޅުވީޯ ، ބޑަށް ފާހަގަކުރި އެއް ވާހަކަ އެވެ. ވެސް އެންމެ ޮ އާސަންދައިން ކުރާ ހަރަދާ އެކަށީގެންވާ ވަރަށް
ކށް އެއް އަހަރުން އަނެއް އަހަރުތައް ނުލާ އެވްރެޖު ޮ
އާސަންދައާ ކުޅެން ވެރިން ޖެހިލުންވަނީ ،މިއީ
އައިއިރު އާސަންދައިގެ ބަހުސް ވެސް ހޫނުވި އެވެ.
ބަދަލު ގެންނަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ .އެކަމަކު އެކަން
އަހަރަށް އާސަންދަ ނިޒާމު ދަނީ ބޮޑުވެ ،ކުރަން
އާންމުންގެ ދިރިއުޅުމާ ސީދާ ގުޅިފައި އޮތް ކަމަކަށްވާތީ
ސަންގު ޓީވީގެ ރިޔާސީ ބަހުސްގައި އާސަންދަ ނިޒާމާ
ކުރެވޭނީ ސަރުކާރުގެ ފުރިހަމަ ކޮމިޓްމަންޓް ލިބިގެން
ޖެހޭ ހަރަދު އެތައް ގުނައަކަށް އުފުލެމުންނެވެ .މިއީ
ކަމަށެވެ.
ގުޅޭ ގޮތުން ކެންޑިޑޭޓުންނަށް ސުވާލު ކުރި އެވެ .އެކި
ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ވޭތުވެދިޔަ އެއްވެސް ސަރުކާރަކަށް ކުޑަ ނުކުރެވުނު ހަރަދެކެވެ. ބޑުވުމާއި ،އޭގެ ނާޖައިޒް އާސަންދައިގެ ހަރަދު ޮ
"މިސާލަކަށް ފީއެއް ނަގަނީ ،ނުވަތަ މުއްސަދިން
ބޭފުޅުންގެ ހިޔާލުފުޅު ހުރީ އެކި ގޮތަށެވެ. އެމްއެންޕީގެ ކެނޑިޑޭޓު މުހައްމަދު ނާޒިމު ވިދާޅުވީ،
ސްކީމުން ބޭރު ކުރަނީ ،މިފަދަ ނިންމުން ނިންމައިގެން
އިންޝުއަރެންސް ދާއިރާގެ އިސް ބޭފުޅަކު ބޑު އަދަދެއް ލިބޭ ވިދާޅުވީ ،ވަކި އާމްދަނީއަކަށް ވުރެ ޮ
ޕޮލިޓީޝަނުންނަށް ޕްރެޝަނު އަންނާނެ .އެކަން
ހަމަހަމަކަމެއް ނެތި އާސަންދަ ބޭނުން ކުރުމުގެ
ފަރާތްތަކަށް މި ސްކީމުގައި ހިމެނުން މުހިއްމު ނޫން
ހދައި ،ވަކި ބަޔަކަށް ފައިދާ ލިބޭ ގޮތަށް ފައިދާ ޯ
ކެރިގެން ކުރަން ކެރޭ ވެރިއެއް އަދި ނާދޭ .އެނގޭ
ފުރުސަތު ކުޑަ ކުރުމަށް އިންޝުއަރެންސް ކާޑެއް
ކަމަށެވެ .އަދި ޕްރައިވެޓް ސެކްޓަރުގެ އިންޝުއަރެންސް
އޮތުމުގެ ވާހަކަތަކަކީ އާ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ .މިފަހަރު
ގތަށް ކުރިއަށް އެއް ކަމަކީ މިހާރު މިހިނގާ ސްކީމު މި ޮ
ތައާރަފް ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.
ސްކީމުތައް ބޭނުން ކުރާ ފަރާތްތަކަށް ފުރަތަމަ
ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކެމްޕެއިނު ދުވަސް ވަރު
ގވާނެ ދުވަހެއް ބައްދަލު ކުރާނެ ގެންދާ ނަމަ އަތަށް ޮ
ވެސް އެންމެ ގަދައަށް އަޑު އިވުނީ އެ ވާހަކަތަކެވެ.
ކަން "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
"އިންޝުއަރެންސް ކާޑުން އެމީހަކަށް އެމީހެއްގެ ގތުން މާލެ އަދި ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ބަލިހާލާ ގުޅޭ ޮ
އާސަންދަ ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި އެ ސްކީމަކުން ހިދުމަތް ގތް ހަދަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. ލިބޭ ޮ
އާސަންދައިގެ އިސްރާފު ކުޑަ ކުރަން ޖެހުމާއި މުޅި
ސްކީމު ހުއްޓާލަން ޖެހި ،ނުވަތަ ހަރުކަށި
ހަމަހަމަކަމާ އެކު ލިބިގެންދާނެ "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
"ހަރަދު ކުޑަ ކުރަން ބޭނުން ނަމަ ،އެންމެ
ހލް ކުރުމުގެ ވާހަކަތައް ،އެންމެ ފަހުން ނިޒާމު އޯވަ ޯ
ނިންމުންތަކެއް ނިންމަން ޖެހޭ ހިސާބަށް ދިނުމުގެ
ގތުން ޑިމޮކްރެޓްސްގެ އާސަންދައާ ގުޅޭ ޮ
ގތަކީ އިންޝުއަރެންސް ސްކީމަކަށް ބަދަލު ރަނގަޅު ޮ
ކެނޑިޑޭޓުންގެ "ވައުދު" ލިސްޓުގައި ވެސް ހިމެނި
ކުރިން މި ސްކީމުގެ ކަންކަން ރަނގަޅު ކުރުން ވަރަށް
ކެނޑިޑޭޓު އިލްޔާސް ލަބީބު ވިދާޅުވީ ،އާސަންދަ
ގތަކީ .އެކަމަކު ކުރުން .އެއީ އެންމެ އައިޑިއަލް ޮ
އެވެ.
އަވަސް ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކށްގެން އެމީހަކު ބޭނުންވާ ގޮތަށް ،ބޭނުން ބޭނުން ޮ
ގތްތައް ވެސް އެބަ ހުރި .މިސާލަކަށް ވަކި އެނޫން ޮ
ވލްޑް ބޭންކުގެ ހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުގައި ޯ
އާސަންދަ ނިޒާމުގެ ހަރަދުތައް ކުޑަ ކުރަން
ހދުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނަން ހޮސްޕިޓަލަކުން ފަރުވާ ޯ
ވަރަކަށް މުއްސަދި ފަރާތްތަކަށް މި ސްކީމުން ޖާގަ
އާސަންދައަށް ކުރާ ހޭދަ 2014އިން 2019ވަނަ
ހާއްސަ އެކްޝަން ޕްލޭނެއް 2021ވަނަ އަހަރު
ވާނެ ކަމަށެވެ.
ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި އެންމެ ބޭނުން ޖެހޭ މީހުންނަށް
އަހަރަށް 18ޕަސެންޓު ވަނީ އިތުރުވެފަ އެވެ.
އެކުލަވައިލި އެވެ.
އެހެންނަމަވެސް ،އާސަންދަ ބޭނުން ކުރާ މީހުންގެ
"މެލޭޝިއާ ،ސިންގަޕޯ ،ދުބާއީ ބެންކޮކް އިން
ސްކީމު ދެވިދާނެ .އަދި ޑަބަލް އިންޝުއަރެންސް
ވެސް ބޭސްފަރުވާ ކުރެވެން ޖެހޭނެ "،އޭނާ ވިދާޅުވި
ސްކީމު ލިބުން ހުއްޓުވިދާނެ "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އަދަދު އެ މުއްދަތުގައި އިތުރުވީ އެންމެ ތިން
އެކްޝަން ޕްލޭންގައި ފާހަގަ ޮކށްފައިވާ ކަންކަން
ޕަސެންޓަށެވެ .އާސަންދަ ބޭނުން ކުރާ މީހުންގެ
ބޑު ބޭސްތަކުގެ -އަސާސީ ބޭސްތަކާއި ހަރަދު ޮ
ގތުން މި އިންތިހާބުގައި ވާދަކުރެއްވި، އަމިއްލަ ޮ
އަދަދު އިތުރުވި ވަރާ ނުބައްދަލު އަދަދަކަށް އެ
ޑކްޓަރުން ޖެނެރިކް ޖެނެރިކް ލިބޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދޮ ީ،
ކެނޑިޑޭޓު އުމަރު ނަސީރު ވިދާޅުވީ ،އާސަންދަ ނިޒާމު
ސްކީމު ދޭ އިރު އެފަދަ ސްކީމުތަކުގައި ތިބޭ
ބޑަށް އިތުރުވީ ބޭހުގެ ސްކީމުގެ ހަރަދުތައް އެހާ ޮ
ބޭސް ލިޔެ ދިނުމާއ ި،ޖެނެރިކް ބޭހުގެ އަގާ ހަމައަށް
ބޭންކްރަޕްޓް ވާނެ ކަމަށާއި މި އިންޝުއަރެންސް
ކންމެހެން ދޭން ނުޖެހޭ ފަރާތްތަކަށް އާސަންދަ ޮ
ހަރަދާއި ސިއްހީ ހިދުމަތްތަކުގެ އަގުތައް އިންތިހާއަށް
ސްކީމުން ކަވަރުކޮށްދިނުން.
ސްކީމަށް ބަދަލު ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ .އޭނާ
ކަމަށެވެ.
އުފުލުމުންނެވެ. "ރާއްޖޭގައި ވިއްކާ ބައެއް ބޭހުގެ އަގު ހުރީ ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުގައި އެ ބޭސްތައް ވިއްކާ އަގަށް ވުރެ 75-15ގުނަ އިތުރު އަގުތަކެއްގައި .އާސަންދަ ކށް ބޭހަށް ކުރާ ހޭދަ 24ޕަސެންޓަށް މެދުވެރި ޮ
-ބޭހުގެ ބާވަތްތަކަށް އެންމެ މަތިވެގެން ނެގޭނެ
އެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ ،ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ގިނަ
ވިދާޅުވީ ،ހުރިހާ އެންމެންނަށް ހިލޭ ބޭސް ދޭން ނުޖެހޭ
ކުންފުނިތަކުން މިހާރު ވެސް އަމިއްލަ އިންޝުއަރެންސް
އެ ސްކީމަށް އާންމުންގެ ޖީބުން ސީދާ ހަރަދު
އަގު ނުވަތަ މެކްސިމަމް ރީޓޭލް ޕްރައިސް ފޯމިއުލާއެއް
ކަމަށާއި 65،000ރ .އަށް މަތިން މުސާރަ ލިބޭ
ކުރަން ނުޖެހުނު ނަމަވެސް ޓެކުހުން ނުވަތަ ދަރަނިން
ކށްގެން ކަނޑައެޅުން. ބޭނުން ޮ
ނަމަ ބޭސްފަރުވާގެ ކަންކަން ހަމަޖައްސަން ޖެހޭނީ
ރައްޔިތުން ހަމަ އެ ބުރަ އެބަ އުފުލަން ޖެހެ އެވެ.
އަމިއްލައަށް ކަމަށެވެ.
ގތުން ކުރިމަތިވާ މިކަން ހައްލު ނުކުރެވެނީ ،ސިޔާސީ ޮ
ފުރާނައަށް ނުރައްކާނުވާފަދަ ސިއްހީކަންކަމަށް އެއް އިންސިޑެންޓަކަށް އެކި ފަހަރުމަތިން
އިންތިހާބު ކާބިޔާބު ކުރެއްވި ޑރ .މުހައްމަދު
ފިއްތުންތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ .ރާއްޖޭގައި މިވަގުތު އޮތް
ވލްޑް ބޭންކްގެ ރިޕޯޓުގައި އަހަރު އެބަ އިތުރުވޭޯ "،
ޑކްޓަރުންނަށް ދައްކައި އެކި ބޭސް ސިޓީއަށް އެކި ޮ
މުއިއްޒު ވެސް ވަނީ ،އާސަންދައިގެ ނާޖައިޒް ފައިދާ
ބޑު ،ކޮރަޕްޝަން އާސަންދައަކީ އިސްރާފު ވަރަށް ޮ
ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ .އާސަންދަ ސްކީމަށް އެވްރެޖުކޮށް
ރލްކުރުމަށްޓަކައ ި،ވިނަވި ސިސްޓަމް ބޭސްނެގުން ކޮންޓް ޯ
ސިޔާސީ މަންފާ ހާސިލުކުރަން ބޭނުން ކުރާ ކަމަށް
އތް ،އަދި އިގްތިސާދާ ނުބައްދަލު އިންތިހާ އަށް ޮ
އަހަރަކު 500މިލިއަނަށް ވުރެ ބޮޑު އަދަދެއް
ކށް ވަކި މުއްދަތަކަށް ޑުޕްލިކޭޓްކޮށް ބޭސް މެދުވެރި ޮ
ވިދާޅުވެފަ އެވެ .އެމަނިކުފާނު ވަނީ މިދިޔަ ރިޔާސީ
ސްކީމެކެވެ .އާސަންދަ ފަދަ ރައްޔިތުންނާ ގުޅިފައިވާ
ހޭދަކުރަންޖެހެނީ އެހެންވެ އެވެ.
ނުނެގޭ ގޮތަށް ހެދުން
އިންތިހާބުގެ ކެމްޕެއިންގައި ވެސް އާސަންދަ ނަމުގައި
ހިދުމަތެއް އިސްލާހު ކުރުމަށް ސިޔާސީ ވިސްނުން
ކށް އެކަން ހުއްޓުވާނެ ހަރަދުތައް ކުރާ ކަމަށް ތުހުމަތު ޮ
ކށް މުޅި ނިޒާމު އިސްލާހު ކުރުމަށް އެއްފަރާތް ޮ
ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ.
ކށް ވިސްނަން ޖެހެ އެވެ. ސީރިޔަސް ޮ
މބައިލް އެޕްލިކޭޝަނެއް މެދުވެރިކޮށް ކޮންމެ ޯ -
އިސްރާފު މާ ޮބޑު ،އެޅުނު ފިޔަވަޅެއް ނެތް
ރައްޔިތެއް ވެސް ހުސްނުވާ އާސަންދަ ބޭނުންކުރާ
ބޑު އެއް ސަބަބަކީ އާސަންދައިގެ ހަރަދުތައް މިހާ ޮ
ގތެއް ހަމަޖެއްސުން މިންވަރު ބަލޭނެ ޮ
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
11
ތިނަދޫ ގެ ރަން އަޑު ،މަރިޔަމް ދީ ީދ ނިޔާވެއްޖެ ފާ ތި މަ ތު އަ ޖް ފާ ން
ދިވެހި ލަވަކިޔުމުގެ ދުނިޔޭގައި ވިދާލި ގދ. ތިނަދޫ/ސްޓާލިން ,މަރިޔަމް އަހްމަދު ދީދީ (މަރިޔަމް ދައިތަ) ނިޔާވެއްޖެ އެވެ.
"މަރިޔަމް ދައްތަ ނިޔާވުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު
އެއް ލަވައަކީ އުފަން ރަށް ތިނަދޫގެ ރީތިކަން
މަރިޔަމް ދައިތަ ކައިރިއަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވަ އެވެ.
ހިތާމައެއް .އެއީ މުޅި ތިނަދުއަށް ވެސް ލިބުނު
ސިފަކޮށްދިން ،މުޅި ރާއްޖެ ފަރިތަ "ފެން މީރުވި ރީތި
މަރްޔަމް ދީދީ އަކީ އެ ރަށު މީހުން ވާހަކަ
ބޑު ޖަވާހިރެއް ގެއްލިގެން އެ ދިޔައީ، ހިތާމައެއް .އަގު ޮ
ރަށޭ މީ" ލަވަ އެވެ .އުފަންވި އިރު ވެސް ލޯފަން
ދައްކާ ބަހުރުވައިން ވެސް ރީތި ލަވަތައް ކިޔުއްވާފައިވާ
މަރިޔަމް ދީދީގެ ދެން އެންމެ ހާއްސަ އެއް ލަވަ އަކީ
ބޭފުޅެކެވެ.
އަޅުގަނޑުމެންގެ ފަހުރެއް "،ސައުދު ވިދާޅުވި އެވެ. "މަރިޔަމް ދައްތަ އާ މިއަދު ހަވީރު ބަނދަރުމަތިން
ލފަން ކުއްޖެއްގެ ހިތުގެ ސާބިތުކަން" އެވެ. " ޯ މަރްޔަމް ދީދީގެ ރީތި އަޑުން ގިނަ ބައެއްގެ
ދީދީއަށް 1982ވަނަ އަހަރުގައި ސަރުކާރުން ވަނީ
އޭނާ ނިޔާވެފައި ވަނީ އުމުރުން 73އަހަރުގަ އެވެ.
ލފަން މީހެއް ވީމަ މީހެއްގެ ބަނދަރުމަތިން ފެނުނުޯ .
ރއްވާލައިފާވާއިރު ,އެ ރީތި އަޑުއަހާލުމުގެ ހިތްތައް ޮ
ދިވެހި ލަވަކިޔުމުގެ ރޮނގުން އާންމު ހިދުމަތުގެ އިނާމު
ތިނަދޫ ކައުންސިލްގެ ރައީސް ސައުދު އަލީ
ކށް .ބަލިކޮށެއް ނޫން އެހީތެރިކަމާ އެކު ހިނގައިފަ ދަނި ޮ
ޝައުގުވެރިކަމުގައި ކިތަންމެ ބަޔަކު އޭނާ ލަވަކިޔާ
އުޅުނީ".
ގސް ހަދަ އެވެ .އަދި އެ ރަށަށް އަރާ ތަންތަނަށް ޮ
ވިދާޅުވީ މަރިޔަމް ދައިތަ ނިޔާވީ އިއްޔެ ހަވީރު ކަމަށެވެ.
ބައެއް މީހުންނާ ބައްދަލުވި .އަޅުގަނޑަށް ވެސް
ފެނުމުގެ ހިއްސުން މަހްރޫމުވެފައިވާ މަރްޔަމް
މަރިޔަމް އަހުމަދު ދީދީގެ އެންމެ ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ
ވެސް އަރުވައިފަ އެވެ.
ބީރަށްޓެހިންނާއި ސިޔާސީ ބޭފުޅުން ވެސް ވެސް
ނިއު ާމ ޕްރޮޑިއުސްކުރި ބިރުވެރި ފިލްމު "ކަޅަކި" ޕްރިމިއާކޮށްފި
ފާ ތި މަ ތު އަ ޖް ފާ ން
އެ އިވެންޓުގައި ދިވެހި ސިނަމާގައި މަސައްކަތްކުރާ ވަރަށް ގިނަ ފަންނާނުން ބައިވެރިވި އެވެ.
ފިލްމެކެވެ. ބިރުވެރި ހާދިސާއަކަށް ބިނާކޮށް ގެނެސްދިން މި
ޒ ފްލިމްސް" އިން ރޑަކްޝަން ހައުސް "ނިއު ޯ ޕް ޮ ކށް މަސައްކަތް ފެށީ އަނެއްކާވެސް މި ފިލްމު އިއުލާން ޮ
ރލުތައް ކުޅުނީ ޔޫސުފް މި ފިލްމުގެ މުހިންމު ޯ
ފިލްމުގައި ދައްކަނީ ރައްޓެހިންތަކެއް އެކުގައި ކުރާ
ޝަފީއު (ޔޫއްޕެ) ،އަލީ ސީޒަން ،މުހައްމަދު މަނިކު،
ދަތުރެއްގެ ތެރެއިން ދިމާވާ ބިރުވެރި ކަންތައްތަކެކެވެ.
ބިރުވެރި ފިލްމު "ކަޅަކި" ރޭ އޮލިމްޕަހުގައި
އައިމިނަތު ރިޝްފާ ،ވާޝިއާ މުހައްމަދު އަދި އައިޝަތު
މި ފިލްމުގެ މަންޒަރުތައް ނަގާފައި ވަނީ ސްރީ
ރޑަކްޝަނުން އިން ގެނެސްދިން ދެވަނަ ފިލްމެވެ .އެ ޕް ޮ
ޕްރިމިއާކޮށްފި އެވެ.
ލަހުފާ އެވެ.
ލަންކާގަ އެވެ.
ގެނެސްދިން ފުރަތަމަ ފިލްމަކީ 2019ގައި ނެރުނު،
ރޑިއުސްކުރި ފިލްމީ ތަރި ،ނިއުމާ މުހައްމަދު ޕް ޮ
އެ ފިލްމުގެ ޕްރިމިއާ އަށް އިއްޔެ ރޭ އޮލިމްޕަހުގައި ރެޑްކާޕެޓް އިވެންޓެއް ވެސް ބޭއްވި އެވެ.
މި ފިލްމަކީ ޔޫއްޕެގެ ވާހަކައަކަށް އޭނާ
"ކަޅަކި" އަކީ 2017ވަނަ އަހަރު އިއުލާންކުރި
އަމިއްލައަށް ސްކްރީންޕްލޭ ލިޔެ އަދި ޑައިރެކްޓުކުރި
ފިލްމެކެވެ .އޭގެ ދެ އަހަރު ފަހުން ،ނިއުމާގެ އަމިއްލަ
އޮކްޓޯބަރު 2019ގަ އެވެ. ރޑަކްޝަން ހައުސް މިއީ ނިއުމާގެ އަމިއްލަ ޕް ޮ
ނިއުމާ ކުޅުނު އޭނާގެ އެންމެ ފަހު ފިލްމު "ނިވައިރޯޅި" އެވެ.
mihaaru.com
ދުނިޔެ
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
18
އިޒްރޭލަށް އިތުރު ހަތިޔާރާއި އަސްކަރީ އެހީ ފޮނުވަން މިދަ ީނ ތައްޔާރުވަމުން :އެމެރިކާ ވޝިންޓަން (އޮކްޓޯބަރު - )8ފަލަސްތީނުގެ ޮ
ފޯރުކޮށް ދިނުމަށް ބައިޑަން އަންގަވާފައިވާ ކަމަށެވެ. "އަޅުގަނޑުމެން މި ބަލަނީ އިޒްރޭލުން އެދިފައިވާ
ކޅަށް އިޒްރޭލުން އިއްޔެއިން ފެށިގެން ރައްޔިތުންނާ ދެ ޮ
ހުރަސްތައް ކުރިމަތި ކުރުމަށް ކުރި ކަމެއްކަން ޔަގީންވާ ކަމަށެވެ.
ފަރާތުން ހާހަކާ ގާތް ކުރާ އަދަދަކަށް މީހުން މަރުވި
ކުރަމުންގެންދާ ހަނގުރާމަ އަށް އެހީވުމުގެ ގޮތުން،
އިތުރު ރިކުއެސްޓްތަކަށް ،ހީވަނީ މިއަދުގެ ކޮންމެވެސް
އިޒްރޭލަށް އިތުރު ހަތިޔާރާއި އަސްކަރީ އެހީ ފޮނުވަން
ވަގުތެއްގައި އެކަމާ ބެހޭ ގޮތުން އިތުރު އިތުރު
އިޒްރޭލުގައި ދިރިއުޅެމުންގެންދާ އެމެރިކާގެ ބައެއް
އިޒްރޭލުގެ 600މީހުން މަރުވި ކަމަށް ރިޕޯޓްތައް ބުނެ
އތް ކަމަށް އެމެރިކާގެ ހާރިޖީ ވަޒީރު ތައްޔާރަށް ޮ
ތަފްސީލު މީޑިއާތަކަށް ލިބޭނެހެން "،ސީއެންއެން އަށް
ޕޓްތައް ލިބިފައިވަ ކަމަށް ރައްޔިތުން މަރުވި ކަމުގެ ރި ޯ
އެވެ .އަދި އިޒްރޭލުގެ ހަމަލާތަކުގައި ގާޒާއިން 370
އެންތަނީ ބްލިކަން އިއްޔެ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
ބްލިންކަން ވިދާޅުވި އެވެ.
ބްލިކަން ވިދާޅުވި އެވެ.
މީހުން މަރުވެ 2،000 ،ވުރެ ގިނަ މީހުން ވަނީ ޒަހަމް
ޖ ބައިޑަން އާ އެންމެ އެ ގައުމުގެ ރައީސް ޯ
ހަމާސްއިން އިޒްރޭލަށް ދެމުންގެންދާ ހަމަލާތަކުގައި
އިއްޔެ ފެށި ހަނގުރާމައިގައި މިހާތަނަށް ދެ
"މިހާރު ކަށަވަރުކުރަމުން މިދަނީ މިހާތަނަށް
ގތަކަށް ހަމާސްއިން އޭނާ ވިދާޅުވީ އިއްޔެ ކުއްލި ޮ
އަރިސް ވަޒީރު ބްލިކަން ވިދާޅުވީ ހަމާސް އާ
ދިން ހަމަލާ އަކީ އިޒްރޭލާއި ސައުދީ އަރަބިއްޔާ އާ
އެމެރިކާގެ އެއްވެސް ރައްޔިތަކު ގެއްލިފައިވޭތޯ "،އޭނާ
ކުރިމަތިލުމަށް އިޒްރޭލުން ބޭނުންވާ އެންމެހާ ވަސީލަތެއް
ނމަލައިޒް ވަމުން ދިއުމުން އެކަމަށް ދެމެދު ގުޅުން ޯ
ވިދާޅުވި އެވެ.
ކށްފައި ވެ އެވެ .ހަމާސްގެ ހަމަލާތަކުގައި ކަމަށް ރިޕޯޓް ޮ
ވެފަ އެވެ.
އަ ގްސާ ތޫ ފާންގެ ނުރައްކާ އިތުރުވަނީ އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރީ ހިސޯރުގައި އޮންނަތާ 17
ކުއްލި ސިހުމެކެވެ .އެ ހަމަލާތަކުގެ ބާރު ގަދަވެފައި
އަހަރުވީ ގާޒާގެ ތެރެއިން ،އިޒްރޭލުގެ އެތެރެއަށް
ބޑުވުމުގެ އިތުރުން ،އެއީ ތާރީޚީ ނުރައްކާތެރިކަން ޮ
ފަލަސްތީނުގެ މީހަކަށް ނުވަދެވޭނެ ކަމުގެ ފުރިހަމަ
ވެސް ކަމެކެވެ.
އވެ އެވެ .އެއީ ގާޒާގެ ޔަގީންކަން އިޒްރޭލަށް ޮ
އަގްސާ ތޫފާންގެ ނަމުގައި ހަމާސް ޖަމާއަތުން
ކށްފައިވާ ކަށިނަރުގެ ވަށައިގެން އިޒްރޭލުން ގާއިމު ޮ
ފެށި ހަނގުރާމައިގައި ،އިޒްރޭލުގެ ތެރެއަށް ވަދެގަތުމުގެ
ވަރުގަދަ ފާރާއި ،އިޒްރޭލާއި ގާޒާ ގުޅޭ ސަރަހައްދީ
ކުރިން ،އެންމެ ފުރަތަމަ އެޅި ފިޔަވަޅަކީ ،ގާޒާގެ
ކށްފައިވާ ސީސީޓީވީ ކެމެރާތަކާއި، އިމުގައި ގާއިމު ޮ
ތެރެއިން އިޒްރޭލުގެ ތެރެއަށް އެތައް ސަތޭކަ ރޮކެޓެއް
ގތެއްގައި ފޯރިމަރަމުންދާ އެ ސަރަހައްދުގައި ދާއިމީ ޮ
ފނުވައިލުމެވެ .އެ ރޮކެޓްތައް ކުއްލި ގޮތެއްގައި ޮ
އިޒްރޭލު ސިފައިންނާއި ފުލުހުންނަށް ނުފެނި އެކަން
ފނުވައިލުމުގެ ކުރިން ހަމާސްގެ ފަންނީ ޓީމުތަކުން ޮ
ނުކުރެވޭނެތީ އެވެ. ނަމަވެސް ،އިއްޔެ (އޮކްޓޫބަރު )2023 ،7 ގފި އަލް ޤައްސާމް ބްރިގޭޑުން، ހަމާސްގެ އަސްކަރީ ޮ
ހަނގުރާމަ އިއުލާންކުރިތާ 24ގަޑިއިރު ވެގެން
ގސް ،ހަމާސްގެ އާބާދީތަކުގެ ތެރެއިން ދަތުރުކުރަމުން ޮ
ވަނީ ،އިޒްރޭލުގެ ރާޑަރު ނިޒާމާއި ވައިގެ ދިފާއީ
ހަނގުރާމަވެރިން މިސްރާބު ޖެހީ ގާޒާގެ އުތުރުން،
ރނިކް ހަމަލާތަކެއްގައި އެ ދެ ނިޒާމަށް ދިން އިލެކްޓް ޯ
އިޒްރޭލު ތެރޭގައި ހުންނަ އަސްކަރީ ކޭމްޕު ރީޢީމް
ހަނގުރާމަވެރިން ފައްސައިލުމުގައި އިޒްރޭލަށް
ނިޒާމަށް ގެއްލުންތަކެއް ދީފަ އެވެ.
އަށެވެ.
ކުރިއެރުމެއް ނުލިބެ އެވެ .އިޒްރޭލުގެ ބައެއް
ނަތީޖާއަކަށްވީ ،ހަމާސް އިން ފޮނުވައިލި
ކަށިނަރުގެ ފާރު ފޫއަޅުވާލައި އެއްގަމާއި ވަޔާއި
ދިޔައިރު ވެސް ،ޔަހޫދީ އާބާދީތަކުން ހަމާސްގެ
ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން އެ ކޭމްޕު ވަށައިލި
ގތުގައި ގާޒާގެ އިރުން އޮންނަ ޔަހޫދީ މީޑިއާތައް ބުނާ ޮ
ކަނޑުމަގުން ދޭން ފެށި ހަމަލާތަކަކީ ،ކިތަންމެ
ރކެޓްތަކެއް އޭގެ ރޮކެޓްތަކުގެ ތެރެއިން ގިނަ ޮ
އިރު ވެސް ،އެ ކޭމްޕުގެ ހިމާޔަތުގައި ތިބި އިޒްރޭލު
އާބާދީތަކުގެ ބައެއް ސަރަހައްދުތައް އަދިވެސް އޮތީ
ގަދަ އަސްކަރީ ބާރެއް ލިބިފައި އޮތަސް ،އިޒްރޭލަށް
އަމާޒަށް ވާސިލުވެ ،މިއިން ދުވަހަކު ވެސް ހަމާސްގެ
ސިފައިންނަށް އެކަން މޭރުންވާ ގޮތެއް ނުވި އެވެ.
އަމާންކަމެއް ނެތް ކަމުގެ ސާފު ހެއްކެކެވެ .ގާޒާގެ
ބޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ރޮކެޓް ހަމަލާއެއްގައި ނުލިބޭހާ ޮ
ކޭމްޕުގެ ވަށައިގެން އެއްފަހަރާ ކުއްލި ހަމަލާތަކެއް ދޭން
ޔަހޫދީ އާބާދީތަކުގެ ތެރޭގައި ހަނގުރާމަކުރަމުން ދާ
ރަށްބޭރުގައިވާ ޔަހޫދީ އާބާދީތަކަށް ގައްސާމް ބްރިގޭޑްގެ
އިޒްރޭލަށް ލިބުމެވެ .ހަމާސްގެ ރޮކެޓްތައް ވައިގެ
ފަށައި ،ކޭމްޕުގެ ތެރެއަށް ވަދެ އެ ތަން ހިފުމަށް ވެސް
ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންނަށް ހުރަސް އެޅުމުގެ ގޮތުން،
ހަނގުރާމަވެރިން އަރައިގަތުމާއެކު ،އެ އާބާދީތަކުގައި
ތެރެއަށް ގޮއްވައިލުމަށް އިޒްރޭލު ސިފައިން އަވަދިނެތި
މާ ގިނަ ވަގުތެއް ނުނަގަ އެވެ.
ބޓުތަކާއި ހެލިކޮޕްޓަރުތައް އިޒްރޭލުގެ ޑްރޯން މަތިންދާ ޯ
އުޅޭ ޔަހޫދީންނަށް ހީވީ ގިޔާމަތްވީ ހެންނެވެ.
ކށް ،ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންގެ ކުދި އުޅެމުން ދަނި ޮ
އެ އާބާދީތަކުގައި ދިރިއުޅޭ ބައެއް ޔަހޫދީން ބުނި ގޮތުގައި ،އެމީހުން އިޒްރޭލުގައި ވަޒަންވެރިވި ފަހުން މިހާތަނަށް އެފަދަ ބިރުވެރި ދުވަހެއް އަދި އެފަދަ
ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން ޔަހޫދީ އާބާދީތަކަށް
ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންގެ ބާރުގެ ދަށުގަ އެވެ.
ދެނީ އެ ސަރަހައްދުގެ ވައިގެ ސަރަހައްދުގައި
ގުރޫޕްތަކެއް ސައިކަލާއި ޕިކަޕް އަދި ޖިޕް ފަދަ
ވަދެގަތުމަށް ފަހު ،އިޒްރޭލުގެ ބައެއް ސިފައިންނާއި
ބުރުޖަހަމުންނެވެ .ނަމަވެސް ،ހަނގުރާމައިގެ ކުރީ
އުޅަނދުތަކުގައި ،ކަށިނަރުގެ ފާރާ ދިމާލަށް މިސްރާބު
ފުލުހުން އަދި އާންމުންގެ ބައެއް މީހުން ހައްޔަރުކޮށް،
ސަފުގައި ތިބި މުޖާހިދުންނަށް ހަތިޔާރާއި މަދަދު
ގތުގައި ގާޒާގެ ތެރެއަށް ގެންދިޔަ އެވެ. އަސީރުންގެ ޮ
ފޯރުވުމަށް ،އިތުރު ހަނގުރާމަވެރިން އިޒްރޭލުގެ
ޖެހި އެވެ. ކށްގެން ކަށިނަރުގެ ފާރުން ބުލްޑޯޒަރުތައް ބޭނުން ޮ
ކޅެއް ކުރިމައްޗެއް ނުވެ އެވެ. ނުރައްކާތެރި ހިނދު ޮ
އެމީހުން ވީ ތަނެއް ނޭނގޭ ކަމަށާއި އެއީ ކިތައް
ތެރެއަށް ރެއާއި މިއަދު ފަތިހު ވެސް ކާމިޔާބު ކަމާއެކު
އާބާދީތަކުގައި ދިރިއުޅޭ ހުރިހާ ޔަހޫދީން ވެސް ބެލީ،
ކށްލުމަށް ފަހު ،ހަމާސްގެ ތަންތަންގަނޑު ހަލާކު ޮ
މީހުން ކަން ވެސް ނޭނގޭ ކަމަށް އިޒްރޭލުން ބުނެ
ވަދެފައިވާ ކަމަށް ހަމާސް ޖަމާއަތުން ބުނެ އެވެ.
ގތަކުން އެމީހެއްގެ ފުރާނަ ސަލާމަތް އެމީހަކަށް ވެވުނު ޮ
ހަނގުރާމަވެރިން ޔަހޫދީ އާބާދީތަކަށް ވަދެގަތެވެ.
އެވެ.
ފެށިގެން އިޒްރޭލުގެ އެތެރެއަށްވާ 40ކިލޯމީޓަރުގެ
ކޭމްޕާއި އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާއާ ދެމެދު
ޔަހޫދީންގެ އަދަދު 350އިން މައްޗަށް ގޮސްފި އެވެ.
ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށްޓަކައި ،ގާޒާގެ ރަށްބޭރު
ސަރަހައްދުގައި ޔަހޫދީންގެ 50އާބާދީ ( 50އަވަށް)
ގާއިމުކޮށްފައިވާ އެންމެހައި މުވާސަލާތީ ގުޅުންތައް އޮތީ،
މަރުވި މީހުންގެ ތެރޭގައި އިޒްރޭލު ފުލުހުންގެ 30
ސަރަހައްދުގައި ޔަހޫދީ ސިފައިން ގާއިމުވެ ތިބޭ
އންނަ އިރު ،ހަނގުރާމަވެރިން އަރައިގަތީ އޭގެ ޮ
ހަމާސްގެ ހަމަލާ ފެށުމުގެ ކުރިން ކޮންމެވެސް ބަޔަކު
ކމާންޑަރަކާއެކު އިޒްރޭލު މީހަކާއި ،ސިފައިންގެ ދެ ޮ
އަސްކަރީ ކޭމްޕެއް ވެސް ހުރެ އެވެ .ނަމަވެސް ގާޒާގެ
ތެރެއިން ،ގާޒާއާ އެންމެ ކައިރީގައި އޮންނަ 11
ކަނޑާލައިފަ އެވެ .އޭގެ އިތުރުން އިޒްރޭލުގެ ދިފާއީ
ސިފައިންގެ 26މީހަކު ވެސް ހިމެނޭ ކަމަށް އިޒްރޭލުގެ
ތެރެއިން ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން އަރައިގަތް އިރު،
އާބާދީއަށެވެ.
ނިޒާމުގެ ރާޑާރުތަކާއި ސަވައިލަންސް ނިޒާމުތައް ވެސް،
ކުރެވޭތޯ އެވެ. ހަމާސްގެ ހަމަލާތައް ފެށުނު އިރު ،ޔަހޫދީންގެ
ގާޒާ އާ އިޒްރޭލު ގުޅޭ ސަރަހައްދީ އިމުން
އެ ކޭމްޕުގައި ތިބި މީހުންނަށް ވެސް ރެއަކާ ނުލި
ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން ޔަހޫދީ އާބާދީތަކަށް
އިޒްރޭލުގެ މީޑިއާތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި ހަމާސް ގތުގައި ރީޢީމް އަސްކަރީ އިޒްރޭލުން ބުނި ޮ
އިން ދެމުންދާ ހަމަލާތަކުގައި މިހާތަނަށް މަރުވި
އަސްކަރިއްޔާ އިން ބުނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން މި ހަމަލާތަކުގައި ޒަޚަމްވި
އިލެކްޓްރޯނިކް ހަމަލާތަކެއްގައި ފެއިލްކޮށްލާފައި އޮތުމުން،
އެވެ.އެއާ އެކު އިޒްރޭލުގެ ނޫސްތަކުން ވެސް އަދި
ބޑު ނުރައްކަލެއް ވަދެގަތް އިރު ،އެމީހުންނަށް މާ ޮ
ގާޒާގެ ތެރެއިން އިޒްރޭލަށް ބަޔަކު އަރައިގަތް ކަން
ގސްފައިވާ އިރު، ޔަހޫދީންގެ އަދަދު 1860މައްޗަށް ޮ
އާންމުން ވެސް ކުރަމުން ދަނީ އެއް ސުވާލެކެވެ.
ކުރިމައްޗެއް ނުވެ އެވެ .ޔަހޫދީ އާބާދީގެ ތެރޭގައި ތިބޭ
އިޒްރޭލުގެ ކަމާ ބެހޭ އިދާރާތަކަށް ނޭނގެ އެވެ.
އޭގެ ތެރޭގައި ނުރައްކާތެރި ހާލަތުގައި އޮތް 326
ބޑު ގާބިލުކަމެއް ލިބިފައި ނެތް، އަސްކަރީ މާ ޮ
އިޒްރޭލު ސިފައިންނާއި ފުލުހުންގެ ފަރާތުން ވެސް
އަގްސާ ތޫފާން ފެށިތާ ދެތިން ގަޑިއިރުގެ
މީހަކު ހިމެނޭ ކަމަށް އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާ އިން
ހަނގުރާމަވެރި ޖަމާއަތެއް އެހާ ގަދަފަދަ ގޮތެއްގައި
އެއްވެސް ރައްދު ހަމަލާއެއް ވެސް ކުރިމައްޗެއް ނުވެ
ތެރޭގައި އިޒްރޭލުން ވަނީ އެ ގައުމުގެ ޖާސޫސީ
ބުނެ އެވެ .ފަލަސްތީނު ސަރުކާރުން ބުނި ގޮތުގައި
ޔަހޫދީ ދައުލަތުގެ މައްޗަށް ޖެހިގަތީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟
އެވެ.
ނިޒާމު ފެއިލްވެއްޖެ ކަމަށް އެއްބަސްވެ ހަމާސްއާ
ހަމާސްގެ ހަމަލާތަކަށް ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުން
ޤައްސާމް ބްރިގޭޑްގެ ހަނގުރާމަވެރިން އެއްގަމު
ގތަށް މެދުވެރިވީ ،ހަމާސްގެ އެކަން އެ ޮ
ކށްފަ އެވެ .އެއާއެކު، ކޅަށް ހަނގުރާމަ އިއުލާން ޮ ދެ ޮ
އިޒްރޭލު ސިފައިން ގާޒާ އަށް ދެމުންދާ ހަމަލާތަކުގައި،
މަގުން އިޒްރޭލުގެ ތެރެއަށް ވަދެގަތުމަކީ މީގެ ކުރިން
ހަނގުރާމަވެރިން އިޒްރޭލަށް އަރައިގަތުމުގެ ކުރިން،
ރިޒާވް ސިފައިން ޚިދުމަތަށް ނެރެ ،ހަމާސްގެ
ފަލަސްތީނުގެ 313މީހަކު ޝަހީދުވެއްޖެ އެވެ .އަދި
ހިނގާފައިވާ ކަމެއް ނޫނެވެ .އެހެންކަމުން އިއްޔެގެ އެ
ހަމާސްގެ ފަންނީ ޓީމުތަކުން އިޒްރޭލުގެ ދިފާއީ ނިޒާމުގެ
ކޅަށް އެއްގަމު ހަނގުރާމައެއް ހަނގުރާމަވެރިންނާ ދެ ޮ
އިތުރު 1990މީހަކު ވަނީ ޒަޚަމްވެފަ އެވެ.
ގތަކުން ވެސް އިޒްރޭލަށް ލިބުނު ހަމަލާއަކީ ހުރިހާ ޮ
ބާރު ކަނޑުވައިލުމުންނެވެ .އެހެންކަމުން ،ޔަހޫދީ
ފެށި އެވެ.
ބަދަލުހިފާނެ ކަމު ެގ ވައުދާ އެކު ނަތަންޔާ ހޫ ގެ ހަރުކަށި އިންޒާރެއް
ތެލްއަވީވް (އޮކްޓޯބަރު - )8އިޒްރޭލުގެ ސިފައިން ގާޒާ ފަޅު ސަހަރަކަށް ހަދާލުމުގެ ކުރިން އާންމުން އެ ބޑުވަޒީރު ބެންޖެމިން ސިޓީ ދޫކޮށް ދިއުމަށް އިޒްރޭލުގެ ޮ ގވާލައްވައިފި އެވެ. ނަތަންޔާހޫ ޮ އިޒްރޭލްގެ ސަރުކާރުން އިއްޔެ ވަނީ ހަނގުރާމައިގެ
ތަގްރީރުގައި އޭނާ ވިދާޅުވީ އިޒްރޭލާ ކުރިމަތިވެފައި ވަނީ ފަސޭހަ ހަނގުރާމައެއް ނޫން ކަމަށެވެ. "މިއީ ދިގު ދެމިގެންދާ އުނދަގޫ ހަނގުރާމައެއް"، އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ ފަލަސްތީނުގެ ހަނގުރާމެރި
ކށްފަ އެވެ .އެ ހާލަތުގެ ސަބަބުން އެ ހާލަތު އިއުލާނު ޮ
ޖަމާއަތެއް ކަމަށްވާ ހަމާސް ސުންނާފަތި ކޮށްލަން
ގައުމުގެ ކެބިނެޓަށް ވަނީ އަސްކަރީ ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ
އިޒްރޭލަށް ލިބެން ހުރި ހުރިހާ ބާރެއް ބޭނުން ކުރާނެ
ސއި ކޮށްފަ އެވެ. ޮ ހުއްދަ ދިނުމަށް ކެބިނެޓުން އިތުރު ބާރު ބޭނުންކުރުމުގެ ހުއްދަ ނަތަންޔާހޫ އަށް ދިނުމުން ،ޓީވީ މެދުވެރިކޮށް ދެއްވި
ގވާލައްވައިފަ އެވެ. އާންމުންނަށް ޮ "މިހާރު ތި ސިޓީ [ގާޒާ] ދޫކޮށް ދޭ .އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ގާޒާ ފަޅު ސަހަރަކަށް ހަދާލުމުގެ ކށްދޭ "،ގަޒާގެ އާންމުންނަށް ކުރިން ތި ސިޓީ ދޫ ޮ އިލްތިމާސް ކުރާކަން ހާމަކުރައްވައި ނަތަންޔާހޫ ވިދާޅުވި އެވެ. އފީހުން ބުނީ ،މިވަގުތު އިޒްރޭލުގެ ބޮޑުވަޒީރުގެ ޮ
ކށްލުމަށްޓަކައި ދޭ ހަމަލާއަކުން ކަމަށެވެ .ހަމާސް ނެތި ޮ
ސަރުކާރުގެ ހުރިހާ މިނިސްޓްރީއަކުން ކަންކަން
އާންމުން ސަލާމަތްވެ ތިބުމުގެ އިލްތިމާސް އާ އެކު
އޑަރަށް ކަމަށެވެ. ކުރަމުންދާނީ ސީދާ ނަތަންޔާހޫގެ ޯ
ކށް ދިއުމަށް ފަލަސްތީނުގެ އޭނާ ވަނީ ގާޒާ ދޫ ޮ
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
20
ހަމާސްގެ ކުއްލި ހަމަލާ އިޒްރޭލު ކުޑަކަކޫ މައްޗަށް ތިރިކޮށްފި ޔަހޫދީންގެ ކައްފާރާ ދުވަހު ބުރަ މަސައްކަތް ކުރުން ހުއްދަ ނުވާތީ ،ޑިއުޓީގައި ތިބި އިޒްރޭލުގެ
ހަނގުރާމަ 19ދުވަހަށް ދެމިގެން ދިޔަ އިރު ،އިޒްރޭލު
ޝަހީދުކޮށްލައިފަ އެވެ .އަދި ޒަޚަމްވި މީހުންގެ އަދަދު
އެވެ .ހިޒްބުﷲ ޖަމާއަތުން އެ ހަމަލާތަކުގެ ޒިންމާ
ބޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބުނެވެ. ސިފައިންނަށް ޮ
1800އަށް އަރާ ކަމަށް ފަލަސްތީނު ސަރުކާރުން ބުނެ
އުފުލާފައިވާ އިރު ،އިޒްރޭލުން ވަނީ ލުބްނާންގެ
އެވެ.
އެތެރޭގައިވާ ހިޒްބުﷲގެ އަމާޒުތަކަކަށް ޑްރޯން
އެ ހަނގުރާމައަށް ފަހު އެމެރިކާ އާއި އިނގިރޭސި
ގިނަ ސިފައިން ވެސް އެ ދުވަހު ތިބީ އަރާމު ކުރުމުގެ
ހަމަލާތަކަށް 24ގަޑިއިރު ވެގެން ދިޔައިރު
ކށް ހަމަލާތަކެއް ދީފަ އެވެ. މެދުވެރި ޮ
ވިސްނުމުގަ އެވެ .އެއީ މީގެ 50އަހަރު ކުރިން
ވިލާތުގެ މައިގަނޑު އަމާޒަކަށް ހެދީ ،އިޒްރޭލަކީ
1973އޮކްޓޫބަރު 6ވަނަ ދުވަހެވެ.
މެދުއިރުމަތީގެ އެއްވެސް ގައުމަކަށް ވައި ވެސް އެޅެން
ވެސް ،ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން އިޒްރޭލުގެ ޔަހޫދީ
ޔމް ކީޕޫރް (ކައްފާރާ ދުވަސް) އެއީ ޔަހޫދީންގެ ޯ
ނުކެރޭ ވަރުގެ އަސްކަރީ ބާރަކަށް ހަދައިދިނުމެވެ.
އާބާދީތަކުން ފައްސައިލުމުގައި އިޒްރޭލަށް ކުރިއެރުމެއް
އިޒްރޭލުން ހިފާފައިވާ ލެބަނާންގެ ޝިބާގެ
އެވެ .އިބްރީ ކަލަންޑަރުގެ ފުރަތަމަ މަސް (ޓިޝްރޭއި)
ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ،މިދިޔަ 50އަހަރުގެ ތެރޭގައި
ނުލިބެ އެވެ .ހަމާސްގެ އަސްކަރީ ގޮފި އަލް
ދަނޑުބިންތަކުގައި އިޒްރޭލު ސިފައިން ގާއިމުވެ
ބޑަށް އަމާޒުކުރީ، ހިޒްބުﷲގެ ހަމަލާތައް ޮ
ގެ 10ވަނަ ދުވަހެވެ .އިއްތިފާގުން 1973ވަނަ
ކޅަށް ހަނގުރާމައެއް ފަށަން ކެރުނު ވެސް އިޒްރޭލާ ދެ ޮ
ގތުގައި އެ ޖަމާއަތުގެ ގައްސާމް ބްރިގޭޑުން ބުނި ޮ
ބޑުބަޑި އާއި ތިބި މަރުކަޒުތަކަށެވެ .އެ ތަންތަނަށް ޮ
އަހަރުގެ ޔޯމް ކީޕޫރް ދިމާވީ 1393ވަނަ އަހަރުގެ
ގައުމެއް ނެތެވެ.
ހަނގުރާމަވެރިން ،މިހާރު ވެސް އިޒްރޭލުގެ އަވަށްތަކުގައި
ރން ބޭނުންކޮށްގެން ގައިޑެޑް މިސައިލްގެ އިތުރުން ޑް ޯ
ސާބިތުކަމާ އެކު ،ޔަހޫދީ ސިފައިންނާ ދެކޮޅަށް ވަރުގަދަ
ހަމަލާތަކެއް ދިން ކަމަށް ހިޒްބުﷲ އިން ނެރުނު
ހަމަލާތަކެއް ދެމުން ގެންދެ އެވެ.
ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.
ރަމަޟާން މަހުގެ 10ވަނަ ދުވަހާ އެވެ. އޭރު އިބްރީންގެ ޔަހޫދީ ދައުލަތް އޮތީ،
ނަމަވެސް އިއްޔެ (އޮކްޓޫބަރު )2023 ،7 ހެނދުނު ފަލަސްތީނުގެ ހަމާސް ޖަމާއަތުން އިޒްރޭލާ
އތް ،މިސްރުގެ ސީނާ ސުއޭޒް ކެނެލްގެ އިރުން ޮ
ކޅަށް ފެށި ވަރުގަދަ ކުއްލި ހަނގުރާމައިގައި ،ކުޑަ ދެ ޮ
ގލާންގެ އުސް ބިންތައް އަޅުވެތިކޮށްގެންނެވެ .ސީރިޔާގެ ޯ
ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ،މުޅި ޔަހޫދީ ދައުލަތް ކުޑަކަކޫ
ޔަހޫދީ އާބާދީތަކުގެ ތެރޭގައި ،ޖުމްލަ 21
ގައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން އިންޑިއާ އިން ވެސް ވަނީ
ވެސް އޮތީ އިޒްރޭލުގެ އަޅުވެތިކަމުގެ ދަށުގަ އެވެ .އެއީ
މައްޗަށް ތިރި ކުރުވައިފި އެވެ .އެއްގަމާއި ވަޔާއި
ސަރަހައްދެއްގައި ހަނގުރާމަ ހިނގަމުންދާ ކަން
ހަމާސްގެ ހަމަލާތަކަކީ ޓެރަރިސްޓު ހަމަލާތަކެއްކަމަށް
1967ގައި ކުރި އަރަބި-އިޒްރޭލު ހަނގުރާމައިގައި
ކަނޑުމަގުން ފެށި މި ހަނގުރާމައިގައި ،އިޒްރޭލު
ކށްދީފަ އެވެ .އިޒްރޭލުގެ މީޑިއާ ރިޕޯޓްތައް ކަށަވަރު ޮ
ކށް ،އިޒްރޭލާ އެކުގައިވާކަން ބުނެ އެކަން ކުށްވެރި ޮ
ސިފައިންގެ ގިނަ ބަޔަކު މަރާލައި ހާހަކަށް ވުރެ ގިނަ
ބުނާ ގޮތުގައި ހަމާސް އިން ފަށާފައިވާ ހަނގުރާމައިގެ
ހާމަކޮށްފަ އެވެ.
ކށްފައިވާ ކަމަށް މީޑިއާ ރިޕޯޓްތައް ބުނެ މީހުން އަސީރު ޮ
ފުރަތަމަ 24ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި އިޒްރޭލުގެ 300
އެވެަ.
އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން ވަނީ މަރާލައިފަ އެވެ.
އިޒްރޭލުން ހިފި އަރަބިންގެ ބިންތަކެވެ. އެހެންކަމުން ،ފަލަސްތީނުގެ ބިމުގައި އިޒްރޭލުގެ ނަމުގައި ގަދަ ބާރުން ގާއިމުކުރި ޔަހޫދީ ދައުލަތާއި ،އެ އތް އަރަބި ގައުމުތަކާ ދެމެދު ދައުލަތުގެ ވަށައިގެން ޮ
މާސް ޖަމާއަތަކީ އިޒްރޭލުން 2006ވަނަ އަހަރުން
އިޒްރޭލުން ވެސް ވަނީ ގާޒާގެ ރަށްބޭރުގައިވާ
އޭގެ ތެރޭގައި އިޒްރޭލު ސިފައިންގެ 26މީހަކު
ހަނގުރާމަ ފެށުމާއެކު ،އެމެރިކާ އާއި ހުޅަނގުގެ
މިސްރުން ބުނީ ހަމަލާތައް ދިގުލައިގެން ދާ ނަމަ ނުބައި ނަތީޖާއެއް ނުކުމެދާނެ ކަމަށެވެ .އެހެންކަމުން ދެ ފަރާތުން ވެސް ކެތްތެރިކަން އިސްކޮށް ހަމަލާތައް
އތީ ހަނގުރާމައިގެ ހާލަތެވެ .ކޮންމެ އޭރު ވެސް ޮ
އންނަ ގާޒާގައި ވެރިކަން ފެށިގެން ހިސޯރު ކޮށްފައި ޮ
ވެސް ހިމެނޭ ކަމަށް އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާ އިން
ހުއްޓައިލުމަށް މިސްރުން ގޮވައިލި އެވެ .އީރާންގެ
ބަޔަކު ވެސް ބަލަބަލައި ތިބީ ،ކޮންމެ ވަގުތެއްގައި
ކުރަމުން އަންނަ ޖަމާއަތެވެ .އެ އަހަރުން ފެށިގެން
ބުނެ އެވެ .މި ހަމަލާތަކުގައި ޒަޚަމްވި ޔަހޫދީންގެ
ރޫހާނީ ލީޑަރު އާޔަތުﷲ އަލީ ޚާމަނާއީ ވިދާޅުވީ،
ވެސް އަނެއް ބަޔަކު ،ހަނގުރާމަ ފަށައިފާނެ ކަމަށެވެ.
ގާޒާގެ ވަށައިގެން އިޒްރޭލުން ވަނީ ކަށި ނަރުގެ
އަދަދު މުޅިން ސާފު ނުވިޔަސް ،ހަމާސްގެ
ހަމާސްގެ ހަމަލާތަކަށް ތާއީދު ކުރައްވާ ކަމަށާއި،
ވަރުގަދަ ފާރެއް ލައި ،ގާޒާގެ ތެރެއިން އެއްވެސް މީހަކު
ހަނގުރާމަވެރިން އަސީރު ކުރި ޔަހޫދީ ސިފައިންނާއި
ގތް ވަރަށް ގާތުން ބައްލަވާ ކަންތައް ވަމުންދާ ޮ
ޔަހޫދީ އާންމުންގެ އަދަދު ވެސް ހާހަކަށް އަރާނެ ކަމަށް
ކަމަށެވެ.
ނަމަވެސް އޮކްޓޫބަރު 1979 ،6ވީ ހޮނިހިރު ދުވަހަކީ ،ހަނގުރާމައިގެ ހާލަތެއް މެދުވެރިވެދާނެ
އިޒްރޭލަށް ނުވަދެވޭނެ ހެން ބަންދުކޮށްފަ އެވެ.
ދުވަހެއް ކަމަށް ޔަހޫދީން ގަބޫލެއް ނުކުރެ އެވެ .އެއީ
ކށްލުމަށް ފަހު ،ހަމާސްގެ ކަށިނަރުގެ ފާރު ހަލާކު ޮ
ޔަހޫދީންގެ އެންމެ މުގައްދަސް ދުވަސް ކަމަށްވާ ޔޯމް
ހަނގުރާމަވެރިން ވަދެގަތީ ގާޒާގެ ރަށްބޭރުގައިވާ ޔަހޫދީ
ކީޕޫރް އެވެ .އަދި މުސްލިމުންގެ ގާތުގައި ވެސް އެހާ
އާބާދީތަކަށެވެ .އެތަންތަނަށް ވަދެގަތުމަށް ފަހު ހަމާސްގެ
ޕޓްތައް ބުނެ އެވެ. ބައެއް މީޑިއާ ރި ޯ ހަމާސް އިން ބުނީ މި ފެށީ ފަލަސްތީނު މިނިވަން
ކޅަށް މަސައްކަތް އިޒްރޭލުގެ އަޅުވެތިކަމާ ދެ ޮ ކުރާ ލުބްނާންގެ ހިޒްބުﷲ ޖަމާއަތުން ބުނީ ،ގާޒާގައި
ކުރުމުގެ ހަނގުރާމައެއް ކަމަށެވެ .އެހެންކަމުން
ގތް ވަރަށް ގާތުން ބަލަމުން ކަންތައް ހިނގަމުންދާ ޮ
މުގައްދަސް މައްސަރެއް ކަމަށްވާ ރަމަޟާން މަހަށް ވާތީ
ހަނގުރާމަވެރިން ދެން މިސްރާބު ޖެހީ ގާޒާއާ މާ
މި ހަނގުރާމައިގައި ބައިވެރިވުމަށް އެ ޖަމާއަތުން
އަންނަ ކަމަށާއި ،ފަލަސްތީނުގެ ހަނގުރާމަވެރިންގެ
އެވެ.
ދުރު ނޫން ހިސާބެއްގައި ހުރި އިޒްރޭލު ސިފައިންގެ
ވަނީ ،ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ތިބި ފަލަސްތީނުގެ
އިސް ލީޑަރުންނާ އެކުގައި މަޝްވަރާ ކުރަމުން އަންނަ
އަސްކަރީ ކޭމްޕަކަށެވެ.
ގވާލައިފަ އެވެ .އަދި އަރަބި ހަނގުރާމަވެރިންނަށް ޮ
ކަމަށެވެ.
އޭގެ ދެ މަހެއްހާ ކުރިން މިސްރު ސިފައިންނާއި ސީރިޔާ ސިފައިން އަސްކަރީ ތަމްރީންތަކެއް ބޭއްވި
ހަމާސް ޖަމާއަތުގެ ހަމަލާތައް ވަރުގަދަ ވާން
ގައުމުތަކުގައި ތިބި ،ފަލަސްތީނުގެ މިނިވަންކަމަށް
ގަތަރުން ބުނީ މިހާރު ހިނގަމުންދާ ހުރިހާ
ރދައިގެ ވަރުބަލިކަމުގެ ނަމަވެސް ،ޔަހޫދީން ގަބޫލުކުރީޯ ،
ފެށުމާއެކު އިޒްރޭލު ސިފައިން ވަނީ ވައިގެ މަގުން ގާޒާ
ތާއީދުކުރާ އެންމެން ވެސް މި ހަނގުރާމައިގައި
ހަމަޖެހުންތަކެއްގެ ޒިންމާ ނަގަންޖެހޭނީ އިޒްރޭލުން
ތެރޭގައި އަރަބިން ހަނގުރާމައެއް ނުފަށާނެ ކަމަށެވެ.
އަށް ހަމަލާ ދޭން ފަށައިފަ އެވެ .އިއްޔެ އާއި ރޭ ގާޒާ
ބައިވެރިވުމަށް ހަމާސް އިން ގޮވައިލި އެވެ.
ކަމަށެވެ.
ގތާ ޚިލާފަށް ،އެ ދުވަހުގެ މާއިރާ ޔަހޫދީން ހީކުރި ޮ
އަށް ދިން ހަމަލާތަކުގައި މިއަދުގެ ހެނދުނާ ހަމައަށް
މިސްރު ސިފައިންނާއި ސީރިޔާ ސިފައިން ފެށި
ފަލަސްތީނުގެ 250އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން ވަނީ
ގވައިލުމާއެކު ،ލެބަނާންގެ ތެރެއިން ހަމާސްގެ މި ޮ ރކެޓް ހަމަލާތަކެއް ދީފަ މިއަދު ވަނީ އިޒްރޭލަށް ޮ
އަފްޣާނިސްތާނަށް އައި ބާރުގަދަ ބިންހެލުމެއްގައި 2،000ވުރެ ގިނަ މީހުން މަރުވެއްޖެ އޭނާ ވިދާޅުވީ ކާރިސާގެ އަސަރު ކޮށްފައިވާ
އިމާރާތްތަކުގެ ދަށުގައި ވަޅުލާފައިވާ ކަމަށް ވެސް އޭނާ
އައި ބާރުގަދަ ބިންހެލުމެއްގައި 2،000ވުރެ ގިނަ
ސަރަހައްދުތަކުގައި ޓެންޓާއި ސިއްހީ ވަސީލަތްތައް އަދި
ވިދާޅުވި އެވެ .މީހުން ސަލާމަތް ކުރުމަށް އަވަސް
ހސްޕިޓަލްތަކަށް ޔުނިޓުން ބުނީ ޒަހަމްވި މީހުން ޮ
ކާބްލް (އޮކްޓޯބަރު - )8އަފްޣާނިސްތާނަށް އިއްޔެ މީހުން މަރުވެއްޖެ އެވެ.
ބޑަށް ބޭނުންވެފައިވާ ކާބޯތަކެތީގެ ބާވަތްތައް ވަރަށް ޮ
އެހީއަށް އޭނާ ވަނީ އެދިވަޑައިގެންފަ އެވެ.
ބަދަލުކުރުމަށް 12އެމްބިއުލާންސް އެ ސަރަހަށްދަށް
ރވިންސަށް އައި އެ އެ ގައުމުގެ ހަރަތު ޕް ޮ
ކަމަށެވެ .ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް އެހީވުމަށް
ލޖިކަލް ސާވޭ އިން ބުނީ އެމެރިކާގެ ޖިއޮ ޮ
އަފްޣާނިސްތާނުގައި ހުންނަ ޑަބްލިއުއެޗްއޯގެ
ފޮނުވާފައިވާ ކަމަށެވެ .އިތުރު އެހީ އަށް އެ ޖަމާއަތުން
ކޑް ކުރެވިފައި ވަނީ ރެކްޓާ މިންގަނޑުން ބިންހެލުން ރެ ޯ
އތަކުން އިސްނަގައިގެން ވިޔަފާރިވެރިންނާއި އެންޖީ ޯ
6.3މެގްނިޓިއުޑްގެ ބާރުމިނުގައި އައި ބިންހެލުން
6.3ގެ ބާރު މިނުގަ އެވެ.
ކށް ދެއްވުމަށް އޭނާ ވަނީ އިލްތިމާސް މަސައްކަތް ޮ
އައިސްފައިވަނީ އިއްޔެގެ ހެނދުނު 11:30ހާއިރު
ކުރައްވައިފަ އެވެ.
ރވިންސްގެ ހުޅަނގު އުތުރުން 40ކިލޯމީޓަރު ހަރަތު ޕް ޮ
އިރުމަތީގެ ފަރުބަދަމަތީ ސަރަހައްދަކަށް ބާރުގަދަ
( 24މޭލު) ދުރުމިނުގެ ސަރަހަދަކަށް ކަމަށެވެ.
ބިންހެލުމެއް އައިސް ހިލައާއި އީޓް ގާތަކުން
އަފްޣާނިސްތާނުގައި މިހާރު ވެރިކަން ކުރަމުންގެންދާ ތާލިބާނުންގެ ސަރުކާރުގެ ތަރުޖަމާން ސުހޭލް ޝާހީން
ފމޭޝަން މިނިސްޓްރީގެ އެ ގައުމުގެ އިން ޮ
ވެސް ވަނީ އެދިފަ އެވެ. މިދިޔަ އަހަރު ޖޫން މަހުގެ އަފްޣާނިސްތާނުގެ
ވިދާޅުވީ މަރުވި މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވާނެ ކަމަށް
ތަރުޖަމާން އަބްދުލް ވާހިދު ރަޔާން ވިދާޅުވީ
ރވިންސަށް ވެސް އޭގެ އަވަށްޓެރި ބަދްގީންނާއި ފަރާ ޕް ޮ
ހަދައިފައިވާ ގެތަށް ފުނޑުފުނޑުވި އެވެ .އެ
ބެލެވޭ ކަމަށެވެ.
ގާތްގަނޑަކަށް ހަ އަވަށެއް އެއްކޮށް ފުނޑުފުނޑުވެފައިވާ
ކޑް ކުރެވިފައިވާ ފަހުން އައި ހެލުންތަކުގެ އަސަރު ރެ ޯ
ބިންހެލުމުގައި 1،000މީހުން މަރުވެ ،ގާތްގަނޑަކަށް
ކަމަށެވެ .އަދި އާންމުންގެ އެތައް ސަތޭކަ ބަޔަކު
ކަމަށް އެ އިދާރާއިން ބުންޏެވެ.
1،500މީހުން ޒަހަމްވި އެވެ.
ގަތަރުގައި ހުންނަވާ އަލް ޖަޒީރާ އަށް
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
21
އިޒްރޭލުގައި ތާށިވި ނުޝްރަތު އިންޑިއާއަށް ހިނގައްޖެ މިހާރު ހަނގުރާމަ ފެށިފައިވާ އިޒުރޭލުގައި ތާށިވި
އިޒުރޭލުގައި ނުޝްރަތު ތާށިވި އިރު ،އެންމެފަހުން
ބޮލީވުޑްގެ ތަރި ،ނުޝްރަތު ބަރޫޗާ އިއްޔެ މެންދުރު
ނުކުތް އޭނާގެ ފިލްމު "އަކޭލީ"ގައި ވެސް ދައްކަނީ
ފަހު އެނބުރި އިންޑިއާއަށް ހިނގައްޖެ އެވެ.
ހަނގުރާމަވެރި ސަރަހައްދެއްގައި ތާށިވާ އިންޑިއާގެ
ޕޓުން އޭނާ ނުކުތުމާ އެކު އެތަނުގައި ބންބޭ އެއާ ޯ ޮ
އަންހެނަކަށް ދިމާވާ ކަންތައްތަކެކެވެ .އެއީ ،އިރާގުގައި
ތިބި ނޫސްވެރިން ވަރަށް ގިނަ ސުވާލުކުރި އެވެ.
2014ވަނަ އަހަރު ހިނގި ދާހިލީ ހަނގުރާމާގައި
ނަމަވެސް ،އެއްވެސް ޖަވާބެއް ނުދީ ،ރޮވިފައި ހުރެ
ތާށިވި ،އެ ގައުމަށް މަސައްކަތްކުރަން ގޮސް އުޅުނު
އެތަނުން ދިޔައީ އެވެ.
އިންޑިއާ އަންހެނަކަށް ދިމާވާ ކަންތައްތަކެކެވެ.
ގތުގައި ،އޭނާ އެނބުރި ނުޝްރަތުގެ ޓީމުން ބުނި ޮ
ހަމާސްއިން އިޒްރޭލަށް މިދިޔަ ހޮނިހިރު ދުވަހު
ގައުމަށް ގެންދިޔައީ އިޒްރޭލުގައި ހުންނަ އިންޑިއާ
ދިން ކުއްލި ހަމަލާތަކާ ގުޅިގެން އެ ސަރަހައްދުގެ
އެމްބަސީގެ އެހީގަ އެވެ.
ބޑަށް ނުރައްކާވެފަ އެވެ. ހާލަތު ވަނީ ވަރަށް ޮ
ނުޝްރަތު އިޒުރޭލަށް ދިޔައީ "ހައިފާ އިންޓަނޭޝަނަލް ފިލްމު ފެސްޓިވަލް"ގައި ބައިވެރިވާށެވެ.
އިޒްރޭލުގެ ބާރުގެ ދަށުގައިވާ ސަރަހައްދު ތެރެއަށް ހަމާސް އިން ވަދެ ވަރުގަދަ ހަމަލާތަކެއް ދިނުމާ އެކު
ހަމަލާ ބަދަލުކުރަން ފެށި ފަހުން އޭނާއާ މުއާމަލާތް
ކށްފަ އެވެ .އެ އެތައް ބަޔަކު ވަނީ ރަހީނު ވެސް ޮ
ކުރެވުނީ އެންމެ ފަހަރަކު އެވެ .އޭގެ ފަހުން އޭނާގެ
ހަމަލާތަކުގައި ގިނަ ބަޔަކު މަރުވެ އަދި ޒަހަމްވެފައި
ހަބަރެއް ނުވެގެން އުޅުނެވެ.
ވެސް ވެ އެވެ.
އާ ފިލްމުގަ ިއ ކަންގަނާ ކުޅެނީ މަތިންދާބޯޓު ދުއްވާ އިންޑިއާ ސިފައިންގެ މީހެއްގެ ރޯލު އިންޑިއާގެ ވައިގެ ސިފައިންގެ ޕައިލެޓެއްގެ ރޯލު
ރނީ ސްކްރޫވާލާގެ ސްޓްރައިކް"ގެ ޕްރޮޑިއުސަރު ޯ
މަހު 27ގަ އެވެ.
ކުޅެނީ ވެސް ކަންގަނާ އެވެ.
ކަންގަނާ ރަނާވަތު ކުޅުނު ފިލްމު "ތޭޖަސް"ގެ ޓްރެއިލާ
ފިލްމެކެވެ .އޭނާއަކީ ކަންގަނާއަށް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް
އަންނަ މަހު ވެސް ކަންގަނާގެ ފިލްމެއް
އިއްޔެ ނެރެފި އެވެ.
ވޑް ލިބުނު ފިލްމު "ފެޝަން"ގެ އިންޑިއާގެ ގައުމީ އެ ޯ
ސިނަމާއަށް ގެންނަން ނިންމާފައިވެ އެވެ .އެއީ އޭނާ
ދެކުނު އިންޑިއާގެ ފިލްމު "ޗަންދުރަމުކީ "2އިންނެވެ.
ވެސް ޕްރޮޑިއުސަރެވެ.
ކށް ،ޑައިރެކްޓުކުރި "އިމަޖެންސީ" އެވެ .އެ އެކްޓު ޮ
ބޑު ތަރުހީބެއް ނުލިބުނެވެ. އެ ފިލްމަށް މާ ޮ
އިއްޔެ ނެރުނު ޓްރެއިލާއަށް ހަތް މިލިއަން ވިއުސް ޔޫޓިއުބްގައި މިހާރު ވަނީ ލިބިފަ އެވެ. މިއީ 2019ވަނަ އަހަރު ނުކުތް ،ބޮކްސް އޮފީހުގައި ކާމިޔާބު ފިލްމު "އުރީ :ދަ ސާޖިކަލް
މި ފިލްމުގެ ވާހަކަ ލިޔެ ،ޑައިރެކްޓުކުރީ ސަރުވޭޝް މެވާރާ އެވެ. "ތޭޖަސް" ސިނަމާތަކުގައި އަޅުވަން ފަށަނީ މި
ފިލްމަކީ އިންޑިއާގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު އިންދިރާ ގާންދީގެ ވެރިކަމުގައި ހިނގި ހާދިސާއަށް ބިނާކޮށް ގެނެސްދޭ ފިލްމެކެވެ .އެ ފިލްމުގައި އިންދިރާގެ ރޯލު
ކަންގަނާ އެންމެފަހުން ފެނުނީ މިދިޔަ މަހު ނުކުތް
ކުޅިވަރު
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
22
އާޓެޓާގެ އާސެނަލް އެންމެ ފަހުން ޕެޕްގެ ސިޓީ ބަލިކޮށްފި މު ހަ އް މަ ދު ޒަ ޔާ ން ޒާ ހި ރު
ހޯދައިގެން ތަށި އުފުލާލައިފަ އެވެ .ހަމަ އެއާ އެކު މި
ކުޅުންތެރިންނަށް ވެސް ތައުރީފް ހައްގު".
ޕއިންޓް ހޯދައިގެންނެވެ. މެޗުން ޮ 20
ކމިއުނިޓީ ޝީލްޑް މެޗުގައި ސީޒަން ފަށަން ކުލުނު ޮ
މެޗުގެ ފުރަތަމަ ހާފުގައި ސިޓީގެ މަޓެއޯ
މެންޗެސްޓާ ސިޓީ ތިންވަނައިގައި އޮތީ އަށް
ވެސް އާސެނަލުން ވަނީ ސިޓީ ބަލިކޮށްފަ އެވެ.
ކޮވަސިޗް ވަނީ ދެ ފަހަރު މަތިން ރަތް ކާޑެއް ނުލިބި
މެޗުން ލިބުނު 18ޕޮއިންޓާ އެކު އެވެ .ޕޮއިންޓެއް ކށް ހަތަރުވަނައިގައި އޮތީ ލިވަޕޫލެވެ. މަދު ޮ
ލަންޑަން (އޮކްޓޫބަރު - )9މެޗުގެ ފުރިހަމަ
އާސެނަލް ވަނީ މެޗުގައި މޮޅަށް ކުޅެ ،ސިޓީގެ
ސަލާމަތް ވެފަ އެވެ .ކެޕްޓަން މާޓިން އޮޑެގާޑަށް ކުރި
ވަގުތު ހަމަވާން ހަތަރު މިނިޓަށް ވެފައި ވަނިކޮށް،
އެޓޭކުތައް ހުއްޓުވަން ފުރިހަމަ މަސައްކަތެއް ކޮށްފަ
ނުރައްކާތެރި ފައުލަށް ވީއޭއާރު ރިވިއު އަށް ފަހު ވެސް
ގެބްރިއެލް މާޓިނެއްލީ ކާމިޔާބު ކޮށްދިން ގޯލާ އެކު
އެވެ .މުޅި މެޗުގައި ވެސް ސިޓީ އަށް ހަތަރު ހަމަލާ
ރީނދޫ ކާޑަކުން ރެފްރީ ފުއްދާލި އިރު ،އިރުކޮޅެއް
އތެވެ .ނަމަވެސް ރަށުން ބޭރުގައި ވެސް ފުރުސަތު ޮ
މޅުވެ ،އަށް އަހަރު ފަހުން އިނގިރޭސި 0-1އިން ޮ
ފޮނުވާލެވުނު އިރު ،މިއީ ފާއިތުވި 13އަހަރު ތެރޭ
ފަހުން މިޑްފީލްޑަރު ޑެކްލަން ރައިސްގެ ފަޔަށް ޖެހި
ކޅަށް އެ ޓީމު ކުޅުނު މެޗު ނިމުނީ ރޭ ބްރައިޓަންއާ ދެ ޮ
ޕްރިމިއާ ލީގުގައި އާސެނަލް އިން މެންޗެސްޓާ ސިޓީގެ
ގލަށް އެންމެ މަދުން ހަމަލާ ފޮނުވާލި ސިޓީން އިދިކޮޅު ޯ
ޓެކުލަށް ރެފްރީ ކާޑެއް ނުދައްކަ އެވެ.
2-2އިންނެވެ.
މައްޗަށް ކުރި ހޯދައިފި އެވެ.
މެޗެވެ.
ސިޓީ އަށް ވުރެ ކުރިއަށް ޖެހިލަން ލިވަޕޫލަށް
ކޅު ބްރައިޓަން އިން ލީޑު ނެގި މެޗުގެ ކުރީ ޮ
ސިޓީ އަށް އެއްވަނަ އަށް ނޭރުނު
ނަމަވެސް މުހައްމަދު ސަލާހުގެ ދެ ގޯލުން ފުރަތަމަ
މި ނަތީޖާއާ އެކު މެންޗެސްޓާ ސިޓީ އަށް
ހާފު ނިމުމުގެ ކުރިން ލިވަޕޫލުން ލީޑެއް ނެގި އެވެ.
ވެންގާގެ އިރުޝާދުގެ ދަށުން 2015ގަ އެވެ .އޭގެ
އާސެނަލް އަށް ކުޅެމުން ކުޅުން ހުއްޓާލުމަށް ފަހު
ވަނީ އަލުން އެއްވަނައަށް ޖެހިލަން ލިބުނު ފުރުސަތު
އެކަމަކު މެޗު ނިމެން ގާތްވެފައި ވަނިކޮށް ބްރައިޓަން
ފަހުން ދެ ޓީމު ބައްދަލުކުރި 15ލީގު މެޗުގެ ތެރެއިން
އލާގެ އެސިސްޓެންޓެއްގެ ސިޓީގައި ކޯޗު ޕެޕް ގާޑި ޯ
ނަގާލައިފަ އެވެ .އާސެނަލް ވަނީ ސިޓީ ފަހަތަށް
ހދައިދިނީ ލެވިސް ޑަންކް އެވެ. އަށް ޕޮއިންޓެއް ޯ
ދެ މެޗު އެއްވަރު ވި އިރު ،އެންމެ ފަހު 12މެޗު
ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރުމަށް ފަހު 2019އިން
ވައްޓާލައި ،ލީގުގެ ދެވަނައަށް ޖެހިލައިފަ އެވެ.
މިދިޔަ ހަފުތާގައި ޗެމްޕިއަންސް ލީގުގައި
ވެސް ކާމިޔާބު ކުރީ ސިޓީ އެވެ.
ކޗުގެ މަގާމާ ހަވާލުވެ ހުރި ފެށިގެން އާސެނަލްގެ ހެޑް ޯ
މީގެ ކުރިން އާސެނަލް އިން ލީގުގައި ސިޓީގެ
"އަހަރުތަކެއް ވެއްޖެ އެމީހުން ބަލިނުކުރެވޭތާ،
ހދާފައި ވަނީ ލެޖެންޑަރީ ކޯޗު އާސެން މައްޗަށް ކުރި ޯ
އަހަރެމެން މި ބަލިކުރީ ދުނިޔޭގެ އެންމެ މޮޅު ޓީމު"،
ޑމިނޭޓް ކުރަމުން ދިޔަ ނަމަވެސް ލީގުގައި ސިޓީ ޮ
މިކެލް އާޓެޓާ ބުންޏެވެ.
ސިޓީ ބަލިވުމުން ލީގު އެއްވަނައިގައި އޮތީ،
ފްރާންސްގެ ޕީއެސްޖީގެ މައްޗަށް ފުރިހަމަ މޮޅެއް ހޯދި
ހނިހިރު ދުވަހުގެ ރޭ ލޫޓަން ޓައުން ބަލިކޮށްގެން ޮ
ނިއުކާސަލް ޔުނައިޓެޑް ރޭ ރަށުން ބޭރުގައި ވެސްޓް
ޓޓެންހަމް ހޮޓްސްޕާ ވަގުތީ ގޮތުން އެއްވަނައަށް ޖެހިލި ޮ
ކޅަށް ކުޅުނު މެޗު ވެސް ނިމުނީ ހޭމް ޔުނައިޓެޑާ ދެ ޮ 2-2އިން އެއްވަރު ވެގެންނެވެ.
މި މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އާސެނަލް ވަނީ 2017އަދި
މޅާ އެކު ޓީމަށް މުހިއްމު މެސެޖެއް "މި ޮ
2020ވަނަ އަހަރުގެ އެފްއޭ ކަޕްގެ ސެމީ ފައިނަލްގައި
އެ ލިބުނީ ،މިއީ ކުރާ މަސައްކަތަށް ފުރިހަމައަށް
ޓޓެންހަމް ވަނީ އަށް މެޗުން 20ޕޮއިންޓް އެވެޮ .
ކށް ،ފައިނަލުގައި ޗެލްސީގެ މައްޗަށް ކުރި ސިޓީ ބަލި ޮ
ކށްގެން ކުރިއަށް ދިޔުމުގެ ނަތީޖާ .ހުރިހާ އިތުބާރު ޮ
ހޯދައިފަ އެވެ .އާސެނަލް ދެވަނައިގައި އޮތީ ވެސް އަށް
ސްޕެނިޝް ލީގުގައި ގޯލު ޖެހި އެންމެ ހަގު ކުޅުންތެރިއަކަށް ޔަމާލް މު ހަ އް މަ ދު ޒަ ޔާ ން ޒާ ހި ރު
ލނާ (އޮކްޓޫބަރު - )9ރަށުން ބޭރުގައި ބާސެ ޯ
އެ ޓީމަށް ޖަހައިދިނީ ބްރަޔަން ޒަރަގޯޒާ މާޓިނޭޒް އެވެ.
ހަގު ކުޅުންތެރިޔާގެ އިތުރުން ،ޗެމްޕިއަންސް ލީގު
ޕއިންޓެއް ހޯދައިގެން ޖިރޯނާ ހޯދައިގެންނެވެ .އިތުރަށް ޮ
އަދި 29ވަނަ މިނިޓުގައި އެޓީމަށް ލީޑު ފުޅާ ކޮށްދިނީ
މެޗެއްގައި ސްޓާޓް ކުރި އެންމެ ހަގު ކުޅުންތެރިޔާގެ
އތްއިރު ،ރެއާލުން ވަނީ 24ޕޮއިންޓް ދެވަނައިގައި ޮ
ވެސް އޭނާ އެވެ.
މަގާމު ވެސް ހޯދައިފަ އެވެ.
ހޯދައިފަ އެވެ.
ގލު ޖެހީ ފުރަތަމަ ހާފުގެ އިތުރު ވަގުތުގަ ޔަމާލް ޯ
ޕއިންޓެއް ހޯދީ މެޗުގެ ރޭގެ މެޗުން ބާސެލޯނާ ޮ
ލީގު ތާވަލްގެ ހަތަރުވަނައިގައި އޮތީ އެތުލެޓިކޯ
ގްރަނާޑާއާ ވާދަކޮށް ބާސެލޯނާ 2-2އިން އެއްވަރުވި
ގލު ޖެހިއިރު އޭނާގެ އުމުރަކީ 16އަހަރާއި އެވެޯ .
ފުރިހަމަ ވަގުތު ހަމަވާން ފަސް މިނެޓަށް ވެފައި
ސސިއެޑާޑާ ދެކޮޅަށް ރޭ ގަހު ޮ މެޑްރިޑެވެ .ރެއާލް
ލނާއަށް ކުޅޭ ފޯވާޑް މެޗުގައި ގޯލު ޖަހައިގެން ބާސެ ޯ
87ދުވަހެވެ .މީގެ ކުރިން ރެކޯޑް އޮންނަނީ 2012
ޓ ކާމިޔާބު ކޮށްދިން ގޯލުންނެވެ. ވަނިކޮށް ސާޖި ރޮބާ ޯ
ވަގުތު ގޯލު ޖަހައި 1-2އިން މޮޅުވެގެން އެތުލެޓިކޯ
ލަމީން ޔަމާލް ،ސްޕެނިޝް ލީގުގައި ގޯލު ޖެހި އެންމެ
ވަނަ އަހަރު 16 ،އަހަރާއި 98ދުވަހުގައި މަލާގާ އަށް
މި ނަތީޖާ އާ އެކު ބާސެލޯނާ އަށް ވަނީ
ވަނީ މިހާތަނަށް ކުޅުނު އަށް މެޗުން 19ޕޮއިންޓް
ގލު ޖެހި ފަބްރީސް އޮލިންގާ އަތުގަ އެވެ. ކުޅެމުން ޯ
އތް ރެއާލް މެޑްރިޑާ ޕޮއިންޓަކަށް އެއްވަނައިގައި ޮ
މެޗު ފެށިގެން 17ވަނަ ސިކުންތުގައި ގޯލު
މި ސީޒަންގައި ޔަމާލް ވަނީ ސްޕެއިން ގައުމީ
ގާތްކުރަން ލިބުނު ފުރުސަތު ނަގާލައިފަ އެވެ .ބާސާ
ޖަހައިގެން ފުރަތަމަ ލީޑު ނެގީ ގްރަނާޑާ އެވެ .މި ގޯލު
ލނާގެ މެޗެއްގައި ސްޓާޓް ކުރި އެންމެ ޓީމާއި ބާސެ ޯ
ހަގު ކުޅުންތެރިޔާގެ މަގާމް ހޯދައިފި އެވެ.
ތިންވަނައިގައި އޮތީ ނުވަ މެޗުން 21ޕޮއިންޓް
ހޯދައިފަ އެވެ.
ކުޅިވަރު
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
24
ރާއްޖެ ބަލިކުރަން ބަންގްލަދޭޝް ޓީމަށް ބޮޑު ބޯނަހެއް ހުށަހަޅައިފި މު ހަ އް މަ ދު ޒަ ޔާ ން ޒާ ހި ރު
ކުރެވިއްޖެ ނަމަ ތި އެންމެންނަށް ވަރަށް ރަނގަޅު ބނަހެއް ލިބޭނެ "،ބަންގްލަދޭޝް ފެޑެރޭޝަންގެ ރައީސް ޯ ކާޒީ ވިދާޅުވެފައި ވެއެވެ.
ކލިފައިންގެ ޕްރިލިމިނަރީ ފީފާ ވޯލްޑް ކަޕް ޮ
ކޮލިފައިންގެ ދެވަނަ ބުރުން ފުރުސަތު ހޯދަން
ފަލަސްތީނު އަދި ލެބަނަންއާ އެވެ. އެންމެ ފަހުގެ ފީފާ ރޭންކިން އަށް ބަލައިލާއިރު،
ގައުމީ ޓީމުގެ މުހިއްމު ތިން ކުޅުންތެރިއަކު ވަނީ ގލްކީޕަރު އަނީސުރް ސަސްޕެންޑް ކޮށްފަ އެވެ .އެއީޯ ،
ދިވެހިރާއްޖެ އޮތީ 155ވަނައިގަ އެވެ .އަދި
ޓޕޫ ބާމަން އަދި ރަހުމާން ޒިކޯ އާއި ޑިފެންޑަރު ޯ
ބަންގްލަދޭޝް އޮތީ 189ވަނައިގަ އެވެ.
ޝެއިހް މޮރްސަލީން އެވެ.
ކށްފި ނަމަ ބަންގްލަދޭޝް ގައުމީ ބުރުގައި ރާއްޖެ ބަލި ޮ
ރާއްޖެ އާއި ބަންގްލަދޭޝް އަށް ވެސް އޮތީ ޕްލޭއޮފް
ބނަހެއް ދޭން އެ ގައުމުގެ ޓީމުގެ މެމްބަރުންނަށް ބޮޑު ޯ
ދެ މެޗުގެ އެގްރިގޭޓް ނަތީޖާއިން ކާމިޔާބު ކުރުމެވެ.
ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕް ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތުގައި 1-3
ވަނީ މިދިޔަ މަހު މާލޭގައި ރާއްޖޭގެ މާޒިޔާ ސްޕޯޓްސް
ފުޓްބޯޅަ ފެޑެރޭޝަންގެ ރައީސް ކާޒީ ސަލާހުއްދީން
ފުރަތަމަ ލެގު މެޗު އަންނަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު ގަލޮޅު
ކށްލައި ،ސެމީ ފައިނަލުން ޖާގަ އިން ރާއްޖެ ހިތްދަތި ޮ
ކޅަށް އެ ގައުމުގެ ބަޝުންދަރާ ކިންގްސް އާ ދެ ޮ
ނިންމަވައިފި އެވެ.
ދަނޑުގައި ކުޅުމަށް ހަމަޖެހިފައި ވާއިރު ،ދެވަނަ ލެގު
ހޯދައިފަ އެވެ .އަދި އެ ކާމިޔާބީއާ ގުޅިގެން ވެސް ކާޒީ
ބައްދަލުކުރި އޭއެފްސީ ކަޕް މެޗަށް ފަހު އަނބުރާ
އަންނަ ހަފްތާގެ އަންގާރަ ދުވަހު ކުޅޭނީ ބްންގަލަދޭޝްގެ
ވަނީ ބަންގްލަދޭޝް ޓީމު މެމްބަރުންގެ މެދުގައި 58
ގައުމަށް ދިޔައިރު ،އެ ގައުމަށް ގަވާއިދާ ހިލާފަށް
ބަޝުންދަރާ ކިންގްސް އެރީނާގަ އެވެ.
ލައްކަ ބަންގްލަދޭޝީ ޓާކާ (ގާތްގަނޑަކަށް 52،700
ބަނގުރާ އެތެރެކުރަން އުޅުނު މައްސަލައިގަ އެވެ.
ހނިހިރު ދުވަހު ބަންގްލަދޭޝް ކާޒީ ވަނީ މިދިޔަ ޮ ޓީމުގެ ތައްޔާރީތައް ބައްލަވާލައްވައި ،ކުޅުންތެރިންނަށް ހިތްވަރު ދެއްވައިފަ އެވެ. އފް މެޗްތަކުން ރާއްޖެ ބަލި ކލިފައިންގެ ޕްލޭ ޮ " ޮ
ފުރަތަމަ ބުރުން ކާމިޔާބު ހޯދައިގެން ،ދެވަނަ އސްޓްރޭލިއާ އާއި ބުރުގައި ވާދަ ކުރަން ޖެހޭނީ ޮ
ބަންގްލަދޭޝް ވަނީ މި އަހަރު އިންޑިއާގައި އޮތް
ޑލަރު) ބަހައިފަ އެވެ. ޮ ކޮލިފައިން މެޗަށް ނުކުންނައިރު ،ބަންގްލަދޭޝް
މި ތިން ކުޅުންތެރިން ސަސްޕެންޑް ކޮށްފައި
ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ މެޗު ކުޅެން ބަންގްލަދޭޝް ޓީމު ރާއްޖެ އައުމަށް ހަމަޖެހިފައި ވަނީ މާދަމާ އެވެ.
ވާހަކައެއް ނުދައްކާނަން ،ޖަވާބު ދޭނީ ދަނޑުމަތިން :ލުކާ ކޫ މު ހަ އް މަ ދު ޒަ ޔާ ން ޒާ ހި ރު
ކަނޑުވާލީ ފަހު ވަގުތު ލިބުނު ޕެނަލްޓީއަކުންނެވެ. ރފެޝަނަލް ކުޅުންތެރިއެއް ،ހޫނު "އަހަރެންނަކީ ޕް ޮ
ބޑު އަގުގައި ޗެލްސީއަށް ބަދަލު ވުމަށް ފަހު ޮ
ޖެހިލައިފަ އެވެ.
އެންމެ ރަނގަޅު ކުޅުން ނުދެއްކި ،އޭނާ މިދިޔަ
ރމާ އަށް ހިތްހަމަޖެހުމެއް މެޗުން މޮޅުވުމުން ޯ
މޫސުމުގައި [ޕްރީސީޒަންގައި] އަހަރެން ބުރަކޮށް
ލނު އުސޫލުން އިންޓަ މިލާނަށް ސީޒަންގައި ވަނީ ޯ
އތް ނުތަނަވަސްކަމަކީ ލިބުނު ނަމަވެސް އެ ޓީމަށް ޮ
މަސައްކަތް ކުރަން .އަހަރެންގެ ހާލަތާ މެދު ބައިވަރު
ބަދަލުވެފަ އެވެ .އިންޓަ ގައި ސީޒަންގެ ކުރީކޮޅު
ފވާޑް ޕައޮލޯ ރޭގެ މެޗުގައި އެޓީމަށް ކުޅޭ އާޖެންޓީނާ ޯ
ގުޅިގެން މާ ގިނަ ވާހަކައެއް ނުދައްކައި ،އެ ކަންކަމަށް
ގތަށް ވާހަކަ ދައްކާ .އެކަމަކު މީހުން އެކި ގޮތް ޮ
އަނިޔާގެ ސަބަބުން ގިނަ މެޗުތަކެއް ގެއްލުނު ނަމަވެސް
ޑިބާލާ އަށް އަނިޔާ ވުމެވެ.
ޖަވާބު ދޭނީ ދަނޑުމަތީގައި ޓީމަށް ފައިދާހުރި ކުޅުމެއް
އަހަރެން ވާހަކައެއް ނުދައްކާނަން .އަހަރެންގެ ގާބިލްކަން
ކޅު އޭނާ ވަނީ ރަނގަޅު ކުޅުމެއް ސީޒަންގެ ފަހު ޮ
ރމާ އަށް ކުޅެމުން އަންނަ ކުޅެދީގެން ކަމަށް އިޓަލީގެ ޯ
ދައްކައިދޭނީ ދަނޑުމަތިން "،ރޭގެ މެޗަށް ފަހު ލުކާކޫ
ގލުތަކެއް ވެސް ޖަހައިދީފަ އެވެ. ދައްކައި ޯ
ކަލިއަރީ (އޮކްޓޫބަރު - )9ފާޑުކިޔުންތަކާ
ރމެލޫ ލުކާކޫ ބުނެފި އެވެ. ފޯވާޑް ޮ ލުކާކޫ މިހެން ބުނީ ،އޭނާގެ ދެ ގޯލާ އެކު 1-4
ބުންޏެވެ. ލނު އުސޫލުން މި ސީޒަންގައި ރޯމާ ޗެލްސީގެ ޯ
އިޓާލިއަން ލީގުގެ އެންމެ ފަހުގެ ޗެމްޕިއަން ނަޕޯލީ ވަނީ ރޭ ފިއޮރެންޓީނާއާ ވާދަކޮށް 1-3އިން
މި ސީޒަންގައި ލުކާކޫ ރޯމާ އަށް ބަދަލުވީ
ބަލިވެފަ އެވެ .މި އާ އެކު ފިއޮރެންޓީނާ 17ޕޮއިންޓާ
އިންޓަ އަދި ވާދަވެރި ޔުވެންޓަސްގެ ހުށަހެޅުމަށް ވެސް
އެކު ލީގު ތާވަލްގެ ހަތަރުވަނައަށް ޖެހިލިއިރު ،ނަޕޯލީ
ފުރަގަސް ދީފަ އެވެ.
ޕއިންޓާ އެކު އެވެ. ފަސްވަނައިގައި އޮތީ ޮ 14
ގެ ނަތީޖާ އަކުން ރޭ ރަށުން ބޭރުގައި ކަލިއަރީ
އަށް ކުޅެމުން އަންނަ ލުކާކޫ ވަނީ ލީގުގައި މިހާތަނަށް
ބަލިކުރި މެޗަށް ފަހު އެވެ .ލުކާކޫ ދެ ގޯލު ޖެހިއިރު،
ގލު ޖަހައިފަ އެވެ .މީގެ ކުޅުނު ހަ މެޗުން ފަސް ޯ
ހޮސެމް އައުއާ އާއި އަންޑްރެއާ ބެލޮއްޓީ ވެސް ރޯމާ
ރމާ ކުޅުނު ދެ މެޗުން އޭނާ އިތުރުން ޔޫރޮޕާ ލީގުގައި ޯ
ރޯމާ ،ރޭގެ މެޗު ކާމިޔާބު ކުރުމާ އެކު އެ ޓީމު ވަނީ
ގލެއް ޖަހައިދިނެވެ .ކަލިއަރީ އިން ސުން އަށް ޯ
ގލު ޖަހައިދީފަ އެވެ. ވަނީ ދެ ޯ
11ޕޮއިންޓް ހަމަކޮށްގެން ލީގު ތާވަލްގެ 10ވަނައަށް
ކޅު އުނދަގޫ ހާލަތެއްގައި އޮތް ސީޒަންގެ ކުރީ ޮ
mihaaru.com
ހަބަރު
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
11 26 16
ސޭޓުގެ ކަރުގައި ވަޅި އެ ިޅ މީހާގެ ބަންދަށް 15ދުވަސް އެކަން ހިނގީ މާފަންނު މަޖީދީ މަގުގައި
އި ފް ރާ ޒް އަ ލީ
ފނު ވިއްކާ ފިހާރައެއް ކަމަށްވާ ޑްރީމްސް ހުންނަ ޯ މޮބައިލްސްގަ އެވެ. މާލޭގެ ފިހާރައެއްގެ ތެރޭގައި އެތަނުގެ ސޭޓަށް
ސޝަލް މީޑިއާގައި ދައުރުވާ އެ ފިހާރައިގެ ޯ
ވަޅިން ހަމަލާދިން މައްސަލާގައި އިއްޔެ ހައްޔަރުކުރި
ގތުގައި ،ފިހާރައަށް ވަދެ ސީސީޓީވީ ފުޓޭޖުން ފެންނަ ޮ
އަންހެން މީހާގެ ބަންދަށް 15ދުވަސް ކްރިމިނަލް
ފނެއް ދައްކަން ސޭޓު ގާތުގައި އެ އަންހެން މީހާ ޯ
ކޯޓުން އިއްޔެ ދީފި އެވެ.
ފނު ދެއްކި ފަހުން ދެ މީހުންގެ މެދުގައި އެދެ އެވެޯ .
އެ މައްސަލާގައި ހައްޔަރުކުރީ 29އަހަރުގެ
ޒުވާބެއް ހިނގަ އެވެ.
ކޓުން އޭނާއަށް ބަންދުގެ މުއްދަތު ދިން އަންހެނެކެވެޯ . ކަން ފުލުހުން އިއްޔެ ކަށަވަރުކޮށްދިނެވެ. ޒަހަމްވި ބިދޭސީ މީހާއަށް އިއްޔެ ވަނީ އޭޑީކޭ ހޮސްޕިޓަލުގައި ފަރުވާ ދީފަ އެވެ .އޭނާގެ ހާލު މިހާރު
ކޅެއް ފަހުން އެ އަންހެން މީހާ އޭނާގެ އޭގެ އިރު ޮ އތް ވަޅިއެއް ނަގައި ސޭޓުގެ ހެދުމުގެ ތެރޭގައި ޮ ކަރުގައި އަޅައިފައި ފިހާރައިން ނުކުންނަ ދުއްވައިގަނެ އެވެ.
ރަނގަޅެވެ.
ދެކުނުގެ ރަށެއްގައި ކުޑަ ކުއްޖަ ުކ ރޭޕްކުރުމުން ބަލިވެއިން މައްސަލައެއް! އެ މައްސަލައާ ގުޅޭ އިތުރު ތަފްސީލެއް ފުލުހުން
ފާ ތި މަ ތު އަ ޖް ފާ ން
ހާމަ ނުކުރި ނަމަވެސް މައްސަލަ ތަހުގީގު ކުރަމުން އަންނަ ކަމަށް ފުލުހުން ބުންޏެވެ. ދެކުނުގެ ރަށެއްގައި 18އަހަރު ނުވާ ކުއްޖަކު
ޖެންޑާ މިނިސްޓްރީން ބުނި މިފަދަ މައްސަލައެއް
ކށް ބަލިވެއިން މައްސަލައެއް ފުލުހުން ތަހުގީގު ރޭޕް ޮ
ހުށަހެޅުމާ އެކު ،ކުއްޖާގެ ރައްކާތެރިކަމަށް ކުރަންހުރި
ކުރަން ފަށައިފި އެވެ.
އެންމެހާ ކަންކަން ކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ. ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭ މިފަދަ މައްސަލަތައް އިތުރު
ފުލުހުން ބުނީ ގއ .ގދ .އަތޮޅުގެ އިތުރުން އައްޑޫ އަދި ފުވައްމުލައް ހިމެނޭހެން ދެކުނަށް
ވަމުން ދާއިރު މިކަންކަމަށް އެދެވޭ ހައްލެއް ހޯދާ
ތޅުގެ ރަށެއްގައި ކުޑަ ކުއްޖަކު ބަލިވެ ނިސްބަތްވާ އަ ޮ
ދިނުމަށް ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކުން އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތް
އިން މައްސަލައެއް ހުށަހަޅާފައި ވަނީ މިދިޔަ ހުކުރު
ނުކުރާ ކަމުގެ ޝަކުވާ އާންމުން އަބަދު ވެސް ކުރެ
ދުވަހު ކަމަށެވެ.
އެވެ.
ވިލާ ކޮލެޖުގައި މަތީ ވަނަތަ ްއ މީހެއްގެ އަތުން ސައިކަލެއް ފޭރިގަނެގެން ހާސިލްކުރި ދަރިވަރުންނަށް އެވޯޑު ދީފި ދަނިކޮށް އެކްސިޑެންޓް ވެއްޖެ އަ އި ޝަ ތު ޖަ ޒް ލީ
ޕްރައިޒް ހާސިލްކުރި 4ދަރިވަރެއްގެ އިތުރުން ވިލާ
ކޮލެޖްގެ ބުކް ޕްރައިޒް އަދި އަލަށް ތައާރަފްކުރި
ވޑް ހާސިލްކުރި 93ދަރިވަރަކަށް އެވޯޑް ޑީންސް އެ ޯ
ކލެޖުން ދަސްވެނިވި ދަރިވަރުންގެ ތެރެއިން ވިލާ ޮ
މަތީ ވަނަތައް ހާސިލްކުރި ދަރިވަރުންނަށް އެވޯޑު
ފާ ތި މަ ތު އަ ޖް ފާ ން
މިހާތަނަށް ބެލި ބެލުމުން އެނގިފައިވާ ކަމަށް ވެސް
ވޑްސް ނައިޓް" އިއްޔެ "ސްޓޫޑެންޓް އެޗީވްމަންޓް އެ ޯ
އަހުމަދު އަންވަރު ވަނީ އެކޮލެޖުގެ އެންމެ މަތީ
ފުލުހުން ބުންޏެވެ.
ރޭ ބާއްވައިފި އެވެ.
ވަނަތަށް ހާސިލްކުރި ދަރިވަރުންގެ ތެރޭގައި
އެކްސިޑެންޓްވި ދެ ސައިކަލުގައި ތިބި މީހުންނަށް
ކލެޖާ ގާތްގުޅުމެއް ބާއްވަމުންދާ އަކީ ވިލާ ޮ އިންޑަސްޓްރީތަކާއި އެ އިންޑަސްޓްރީތަކާ ގުޅޭ
ވޑު ލިބުންކަން ފާހަގަކުރައްވާފަ ދަރިވަރުންތަކަކަށް އެ ޯ
ގޮތުގައި އެ އެކްސިޑެންޓް ހިނގާފައި ވަނީ ލިލީ މަގުގެ
ދާއިރާތަކުން ކިޔަވައި ނިންމާ މަތީ ވަނަތައް ހާސިލްކުރާ
ހދި ތައުލީމު ހެޔޮ ގޮތުގައި އެވެ .އަދި ދަރިވަރުން ޯ
ދިވެހި އިންޝުއަރެންސް ކައިރީގަ އެވެ .އެ ސަރަހައްދު
ދަރިވަރުންގެ ކާމިޔާބީ ފާހަގަކުރުމަށް 2021ވަނަ
ބޭނުން ކުރުމަށް ގޮވާލެއްވި އެވެ.
މީހެއްގެ އަތުން ސައިކަލެއް ފޭރުމަށްފަހު
ލިބިފައިވާ އަނިޔާގެ ތަފްސީލެއް ފުލުހުން ނުދެ އެވެ.
އެ ސައިކަލުގައި ދުއްވަނި ކޮށް ނުރައްކާތެރި އެކްސިޑެންޓް ހިނގާފައި ވަނީ ރޭ 7:02ހާއިރު ލިލީ މަގުގަ އެވެ.
“ސްޓޫޑެންޓް އެޗީވްމަންޓް އެވޯޑު ނައިޓް”
ތޅު ތެރޭގެ ކެމްޕަސްތަކުން ތައުމް ހާސިލްކުރި އަ ޮ ދަރުވަރުންނާއި ވަޒީފާތަކުގައި ބުރަކޮށް އުޅޭ ގިނަ
ޓތަކުން ފެންނަ ސޝަލް މީޑިއާގައި ދައުރުވާ ފޮ ޯ ޯ
އެކްސިޑެންޓެއް ހިނގައިފި އެވެ.
ދިނެވެ.
ކލެޖްގެ ރެކްޓަރު ޑރ. މި ހަފްލާގައި ވިލާ ޮ
ފުލުހުން ވަނީ ބަނދު ކޮށްފަ އެވެ.
ފުލުހުން ބުނީ ލިލީ މަގުގައި ދެ ސައިކަލު ޖެހި
އެ މައްސަލަ ފުލުހުން ތަހުގީގު ކުރަމުންދާއިރު،
އަހަރުން ފެށިގެން ބާއްވަމުންދާ ހަފްލާއެކެވެ. ވޑްސް ނައިޓް"ގައި "ސްޓޫޑެންޓް އެޗީވްމަންޓް އެ ޯ
ވިލާ ކޮލެޖުން ވަނީ 2022އާއި 2023ގައި ރގްރާމްތަކުން ދަސްވެނިވި އެކޮލެޖުން ހިންގި އެކި ޕް ޮ
އެކްސިޑެންޓެއް ހިގާފައިވާ މައްސަލައެއް މިރޭ ރިޕޯޓު
މީގެ ކުރިން ވެސް ފޭރުމަށްފަހު ފިލަން ސައިކަލުގައި
ފ އެކްސެލެންސް ގާސިމް އިބްރާހިމް އެވޯޑް ޯ
1107ދަރިވަރަކަށް ސަނަދު ހަވާލުކޮށްފައެވެ .ވިލާ
ކށްފައިވާ ކަމަށެވެ. ޮ
ދުއްވި މީހަކު އެކްސިޑެންޓް ވެގެން ވަނީ
ހާސިލްކުރި 27ދަރިވަރަކާއި ،ވިލާ ކޮލެޖްގެ ގޯލްޑް
މިއާއެކު ވިލާ ކޮލެޖުން މިހާތަނަށް 18550ދަރިވަރުން
ހސްޕިޓަލުގައި ފަރުވާ ދީފަ އެވެ. ޮ
މެޑެލް އަދި އިންޑަސްޓްރީ ޕްރައިޒް ހާސިލްކުރި
ވަނީ ދަސްވެނިވެފަ އެވެ.
އެކްސިޑެންޓްވި އެއް ސައިކަލަކީ މީހެއްގެ އަތުން ފޭރުމަށްފަހު ދުއްވާފައި ދިޔަ ސައިކަލެއް ކަމަށް
53ދަރިވަރަކާއި އޭސީސީއޭ ނެޝަނަލް ރެސިޑެންޓް
09އޮކްޓޯބަރު ( 2023ހޯމަ)
mihaaru.com
11 27 16
"ވަން ގަވް" މެދުވެރިކޮށް ޓީޗިން ލައިސަންސަށް ހުށަހެޅޭ ގޮތް ހަދައިފި އަ އި ޝަ ތު ޖަ ޒް ލީ
އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓްރީން ދޫކުރާ ޓީޗިން ލައިސަންސް’އަށް "ވަން ގަވް" މެދުވެރިކޮށް
ކައުންސިލަރުންނާއި ސްކޫލް ހެލްތް އޮފިސަރުންނާއި
ހދާފައިވާ ތަޖުރިބާ އަންގައިދޭ ލިޔުންތައް ދާއިރާއިން ޯ
ގަވް"އިން "ސްކޫލް ލީޑާޝިޕް ލައިސަންސް" އާއި
ޕޓްސް ސްޕަވައިޒަރުންނާއި ވޮކޭޝަން ސް ޯ
ހުށަހަޅަން ޖެހޭނެ އެވެ .ތައުލީމީ ޓްރާންސްކްރިޕްޓުތައް
"ޓީޗިން ލައިސަންސް"ގެ އިތުރުން "ވަން ރފެޝަނަލް ލައިސަންސް" އަށް ވެސް މި “ސްކޫލް ޕް ޮ
އިންސްޓްރަކްޓަރުންނާއި ލައިބްރޭރިއަނުން ފަދަ
ހުށަހަޅާ އިރު ހުށަހަޅަން ޖެހޭނީ 15އެމްބީއަށް ވުރެ
ޕޓަލްއިން ހުށަހެޅޭނެ އެވެ. ޯ
މުވައްޒަފުން ހިމެނެ އެވެ.
ބޑު ނޫން ޕީޑީއެފް ފައިލެވެ. ޮ
"ސްކޫލް ލީޑާޝިޕް ލައިސަންސް" އަކީ
ލައިސަންސް ދޫކުރަން ފެށުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި
"ވަން ގަވް"އިން އެޕްލައި ކުރުމުން ދާއިމީ
ކށް ހުށަހެޅޭ އިންތިޒާމް އިއްޔެ އޮންލައިން ޮ
ސްކޫލްތަކާއި ޕްރީސްކުލޫތަކުގެ ލީޑާޝިޕްގައި
ވާހަކަ ދައްކަވަމުން އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓަރު
ލައިސެންސް ފީގެ ގޮތުގައި ނަގާ 400ރ .އަދި
ހަމަޖައްސައިފި އެވެ.
މަސައްކަތްކުރާ ޑެޕިއުޓީ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި އެކްޓިން
ބޑު މަގުސަދަކީ އައިޝަތު އަލީ ވިދާޅުވީ މީގެ އެންމެ ޮ
ކިޔަވައިދިނުމުގެ ވަގުތީ ލައިސަންސާއި ޕްރޮވިޝަނަލް
ޕްރިންސިޕަލުންނާއި ޕްރިންސިޕަލުންނާއި އެފެންވަރުގެ
ކުދިންނަށް ކިޔަވައިދޭ ޓީޗަރުންނަކީ ފަންނީ ހުނަރާއި
ޓީޗިން ލައިސަންސްގެ ގޮތުގައި 200ރ .އަށް ފައިސާ
މި ލައިސަންސަކީ ސްކޫލުތަކާއި ކިޔަވައިދޭ ތަންތަނުގައި މަސައްކަތްކުރާ ޓީޗަރުންނާއި ޓިއުޓަރުންނާއި ލީޑިން ޓީޗަރުންނާއި ސުޕަވައިޒަރުންނާއި
ފަރާތްތަކަށް ދޫކުރާ ލައިސަންސް އެކެވެ.
ގާބިލުކަން އިތުރުވެފައިވާ ބަޔަކަށް ހެދުން ކަމަށެވެ.
ދެއްކުމަށް އީމެއިލް އަދި އެސްއެމްއެސް މެދުވެރިކޮށް
ރފެޝަނަލް ލައިސަންސް" އަކީ "ސްކޫލް ޕް ޮ
"މީގެ ނަތީޖާއަކަށް ވަނީ މުޅި ތައުލީމީ ދާއިރާގެ
ނޮޓިފިކޭޝަނެއް ލިބޭނެ އެވެ .ފައިސާ ދެއްކުމުން
ޑިޕާޓްމަންޓްތަކުގެ ހެޑުންނާއި ހެޑް ޓީޗަރުންނާއި އެ
ޓީޗިން ލައިސެންސެއް ނުވަތަ ސްކޫލް ލީޑާޝިޕް
ފެންވަރު މަތިވެގެން ދިއުން .މީގެ ދެވަނަ ސަބަބަކީ
ކށް ލައިސަންސް ލިބޭނެ އެވެ. އީމެއިލް މެދުވެރި ޮ
ފެންވަރުގެ ފަންނީ މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ދޫކުރާ
ލައިސެންސެއް ލިބިފައިވާ ފަރާތެއްގެ ބެލުމުގެ ދަށުން
މުދަރިސުންނަކީ ގަދަރު ލިބިފައިވާ ބަޔަކަށްވެ،
ލައިސަންސެކެވެ. ފަސް ދަރިވަރުންނަށްވުރެ ގިނަ ދަރިވަރުންނަށް
ގތަކަށް ސްކޫލްތަކާއި ސްކޫލްތައް ފިޔަވައި ނޫން ޮ
މުޖުތަމައުގައި ޓީޗަރުންނަށް ކުރާ އިހުތިރާމާއި ގަދަރު
ކށް އެއް ތަނަކުން ދިނުމަށް ދާދި ފަހުން އންލައިން ޮ ޮ
ކިޔަވައިދޭ އެ ނޫން ތަންތަނުގައި ދަރިވަރުންނާ އެކު
ލިބިގެން ދިއުން "،އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ތައާރަފްކުރި ޕްލެޓްފޯމެކެވެ.
ކިޔަވައިދޭ ޤުރުއާން ކުލާސްތަކާއި ޓިއުޝަން
ރފެޝަނަލް ފަރާތްތަކަށް ދޫކުރާ މަސައްކަތްކުރާ ޕް ޮ
ކުލާސްތަކުގެ ޓީޗަރުން ވެސް މި ލައިސަންސް ނަގަން
ލައިސަންސެކެވެ.
ޖެހެ އެވެ.
"ވަން ގަވް" އަކީ ސަރުކާރުގެ ހިދުމަތްތައް
އޭގެ ތެރޭގައި ތެރަޕިސްޓުންނާއި
މި ލައިސަންސުތަކަށް ހުށަހެޅުމަށް ހާސިލްކޮށްފައިވާ ސަނަދުތައް ޓްރާންސްކްރިޕްޓް ތަކާއި ކުށުގެ ރެކޯޑާއި ޕޓާއި ކިޔަވައިދިނުމުގެ ތަޖުރިބާއާއި ތައުލީމީ ޕޮލިސް ރި ޯ
ރަކީދޫ ސްކޫލު ނުހުޅުވި ހަތަރު ކުދިން ކިޔެވުން ނުފެށިފައި! ފާ ތި މަ ތު އަ ޖް ފާ ން
ދިރާސީ އާ އަހަރުގެ ކިޔެވުން ފެށިގެން
އެއީ އުމުރުން ހަ އަހަރުގެ ކުއްޖަކާއި ،ހަތް
ފަހަރަކު ބުނާތީ އަންނަނީ .އެކަމަކު މިހާރު ދެން
ތައުލީމު ދިނުމަށް ކަމަށް ވެސް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި
އަހަރުގެ ކުއްޖަކާއި 11 ،އަހަރުގެ ކުއްޖެއްގެ އިތުރުން
ބެލެނިވެރިން ވެސް އިތުބާރެއް ނުކުރާނެ މިނިސްޓްރީ
އެވެ .އަދި ހަތަރު އަހަރުން މަތީގެ ކުދިން ތިބި ނަމަ
15އަހަރުގެ ކުއްޖެއް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކންމެ ފަހަރަކު މިހެން ވާތީ". އަކަށްޮ ،
ފމު ހުށަހެޅުމަށް އެދިވަޑައިގަންނަވާ ކަމަށާއި އަވަހަށް ޯ
ޝުޖާއު ވިދާޅުވީ އެ ކުދިންނަކީ އެ ރަށުގެ ސްކޫލު
ޝުޖާއު ވިދާޅުވީ އެ ކުދިން ކިޔެވުމުން މަހުރޫމު
ކުރިއަށްދާއިރު ވ .ރަކީދޫ ސްކޫލުގައި ކިޔަވައިދޭން
ހުޅުވިފައި ނެތުމުގެ ސަބަބުންނާއި ،އާއިލާގެ ދިރިއުޅުމުގެ
ވެފައިވާކަން ސަރުކާރުގެ ކަމާ ގުޅުންހުރި ހުރިހާ
ނުފަށައި ،ހަތަރު ކުއްޖަކު ކިޔެވުމުން މަހުރޫމުވެފައިވާ
ގތުން އެހެން ރަށަކަށް ކުދިންނަށް ހާލަތު ހުރި ޮ
އިދާރާތަކެއްގެ ސަމާލުކަމަށް ގެންނަވަން ބޭނުންވާ
މައްސަލަ އެ ރަށު ކައުންސިލުން އެޑިޔުކޭޝަން
ކިޔަވައިދިނުމަށް ދިރިއުޅުން ބަދަލު ކުރުމަށް ދަތިވުމުގެ
ކަމަށެވެ.
މިނިސްޓްރީއަށް ހުށަހަޅައިފި އެވެ.
ސަބަބުން ސްކޫލުގައި ތައުލީމު ހާސިލް ކުރުމުގެ
އގަސްޓު މަހު ކިޔަވައިދޭން ފެށި ދިރާސީ ޮ އާ އަހަރާ އެކު ރަކީދޫ ސެޓްލައިޓް ސްކޫލްގައި
ފުރުސަތު ލިބިފައި ނުވާ ކުދިން ކަމަށެވެ.
ތޅު ކައުންސިލުން މިނިސްޓްރީއަށް ފޮނުވި އެ އަ ޮ ސިޓީގައި ވަނީ ރަކީދޫ ސްކޫލުގައި ކިޔަވައިދިނުން
އެ ސްކޫލުގައި ކިޔެވުން ފެއްޓުމަށް ތައްޔާރަށް ތިއްބެވި ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. ރަކީދޫ ސްކޫލްގައި މިދިޔަ އަހަރު ވެސް ކިޔަވައިދޭން ފަށާނެ ކަމަށް އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓްރީން ބުންޏެވެ .އެކަމަކު ،އެ ސްކޫލް އެޅުން ލަސްވެ މިދިޔަ އަހަރު ވެސް ނުފަށަ އެވެ.
"މިހާރު ދެ އަހަރު މި ވަނީ ސްކޫލުގައި
ވީ އެންމެ އަވަހަކަށް ފައްޓައި ދިނުމަށް އެދިފަ އެވެ.
ކިޔަވައިދޭން ނުފެށުނީ އެޕްލައި ކުރި ކުދިންގެ އުމުރު
ކންމެ ފަހަރަކު ވެސް ކިޔަވައިދޭން ފަށަން ކިޔާތާޮ .
އަދި ރަކީދޫ ސުކޫލުގައި ކިޔަވައިދިނުން ފެއްޓުމަށް
އެންމެ ފަހުން ކިޔަވައިދީފައި ވަނީ 2008ގަ އެވެ .އެ
ހަމަނުވާތީ ކަމަށް އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓްރީން ވަނީ
ކުދިން ތިބޭ .އެކަމަކު މިނިސްޓްރީން ކޮންމެވެސް
ތޅު ކައުންސިލްގެ ފުރިހަމަ އެއްބާރުލުން ދޭނެ ފެލިދެއަ ޮ
ރަށުގައި ކިޔަވައިދިނުން މެދުކަނޑާލަން ޖެހުނީ އާބާދީ
ކަމެއް ލަސްވެގެން ނޫނީ ސްކޫލުގެ އިމާރާތް ނުހެދިގެން
ކަމަށް ވެސް އެ ސިޓީގައި ވެ އެވެ.
ބުނެފަ އެވެ. ތޅު ކައުންސިލްގެ ރައީސް ނަމަވެސް ވ .އަ ޮ
އާބާދީގައި 100އެއްހާ މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަކީދޫގައި
މަދުވެ ،އަސާސީ ހިދުމަތްތައް ނުލިބި އެހެން ރަށްތަކަށް
އަނެއްކާ ކިޔެވުން ނުފެށެނީ .މިހާރު އެ ތިބި ހަތަރު
އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓަރު ޑރ .އާއިޝަތު
ފރުކޮށްދޭންޖެހޭ، ޝުޖާއު އަލީ ވިދާޅުވީ ތައުލީމު ޯ
ކުދިން އެއީ ދިރާސީ އާ އަހަރުން ފެށިގެން ވެސް އަދި
އަލީ ވިދާޅުވީ މިހާތަނަށް ރަކީދޫ ސްކޫލަށް ވަނުމަށް
މި އަހަރު އަލަށް ފެށި ތިން ސްކޫލުގެ އިތުރުން
ސްކޫލަށް ވަނުމަށް އުމުރު ހަމަވެފައިވާ ހަތަރު ކުއްޖަކު
ގސް ތިބި ކުދިން"، ކިޔަވަން އެއްވެސް ތަނަކަށް ނު ޮ
ހުށަހަޅާފައި ވަނީ ހަތަރު އަހަރު ނުފެރޭ ތިން ކުދިން
މިހާރު ސެޓްލައިޓް ސްކޫލަށް ކިޔަވައިދެނީ ބ .ފެހެންދު
ތައުލީމު ހޯދުމުގެ އެއްވެސް ފުރުސަތެއްނެތި ރަކީދޫގައި
އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކަމަށެވެ .އަދި އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓްރީގެ މައްޗަށް
އާއި ވ .ތިނަދޫގަ އެވެ.
ދިރިއުޅެމުންދާ ކަމަށެވެ.
"ރަށުގަ ސްކޫލުން ކިޔެވޭނެ ކަމަށް ކޮންމެ
ލާޒިމް ކުރަނީ ހަތަރު އަހަރުން މަތީގެ ކުދިންނަށް
މީހުން ބަދަލުވުމުންނެވެ.
09 October 2023
2023 ު އޮކްޓޯބަރ09
mihaaru.com
SUBSCRIBE
MIHAARU PRINT EDITION
Subscribe for 1 year and save 10%
09 October 2023
2023 ު އޮކްޓޯބަރ09
mihaaru.com
SUBSCRIBE
MIHAARU PRINT EDITION
Subscribe for 1 year and save 10%
t21
2309April 2019 2023 2019 ްރީލ ް އެޕ23 October 2023 ު އޮކްޓޯބަރ09
2019 ް އެޕްރީލ23
mihaaru.com mihaaru.com
2023 އޮކްޓޯބަރ09
mihaaru.com mihaaru.com
DIRECT WEEKLY SAILING… VOY
ETA Singapore
ETA Tanjug Pelepas
ETA Port Kelang
ETA Colombo
ETA Male'
CALICANTO BRIDGE
VESSEL NAME
04G35W1MA
14-Apr-19
16-Apr-19
17-Apr-19
22-Apr-19
24-Apr-19
HEDDA SCHULTE
04G37W1MA
20-Apr-19
21-Apr-19
23-Apr-19
28-Apr-19
30-Apr-19
CITY OF BEIJING
04G39W1MA
27-Apr-19
28-Apr-19
30-Apr-19
5-May-19
Feeder - 09/05/2019 14-May-19
AS CHRISTIANA
04G3BW1MA
4-May-19
6-May-19
7-May-19
12-May-19
EM ASTORIA
04G3DW1MA
11-May-19
13-May-19
15-May-19
20-May-19
Hattaya LOHNUB (Commercial Department)
Shireen LEE (CustomerCare Department)
Suzzana SANI (Customer Service)
22-May-19 Mohd Muhajir Ahmad (Customer Service)
Tel: 662 - 3523282-6, Fax: 662-3438807
Hotline: +65-6499-1111
DID: +603 2299 2911, Fax: +603 2299 2886
D/L: 07-2913064
VOIP line: 8889 3282
VoIP
VoIP: 8601 2911
VOIP: 8670 3064
e-mail: thd.hlohnub@cma-cgm.com
e-mail: sij.sgbooking@cma-cgm.com
e-mail: kua.ssani@cma-cgm.com
Email: psg.mahmad@cma-cgm.com
: 8669-1112
CMA CGM MALAYSIA (Penang) Chua Hwa Keong
* We have upgraded our direct service from Leam Chabang (Thailand) to Male' 12 days.
Tel : 604 291 6876 Fax: 604 2276 770
* We are now pleased to inform that the new upgraded service offer WEEKLY ARRIVAL of cargo into Male'.
VOIP : 8671 6876
* Further details please contact Sheyam +960 9100170 or Atif +960 9100175
Email: pen.hkchua@cma-cgm.com
* DATE WILL SUBJECT TO CHANGE
TOTAL TRANSPORT SOLUTIONS MALDIVES (PVT) LTD 5th Floor, Ma. Bodudhaharaage, Chandhanee Magu, Male', Maldives T. +960 3011888, F. +960 3011999
TOTAL TRANSPORT SOLUTIONS MALDIVES (PVT) LTD 5th Floor, Ma. Bodudhaharaage,Chandhanee Magu, Male', Maldives T. +960 3011888, F. +960 3011999
09އޮކްޓޯބަރު 2023
mihaaru.com
09އޮކްޓޯބަރ 2023
09 October 2023
CONTACT:3001515
EMAIL: sales@mihaaru.com
އެހެނިހެން ِبس ِْم ِ الر ِحي ِْم الرحْ مٰ ِن َّ هللا َّ
ގޭގައި ކުދިން
އަޅުގަނޑުމެންގެ މަންމަ
ބަހައްޓައިދެން
މަރްޔަމް އިބްރާހީމް ގ.ދޫރެސްވިލާ /މާލެ ވަނީ
ލިފްޓް /ވައިފައި /
15އޯގަސްޓް 2023
އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ
ވަނަ ދުވަހު ނިޔާވެފައެވެ.
އެޕްލައަންސާއެކީ
22720
ވިމާ ،މަންމަގެ މައްޗަށް
ކޮޓަރިއެއްގައި 4ކުދިން
އެއްވެސް ދަރަންޏެއް ނުވަތަ ވަސިއްޔަތެއްވާނަމަ 7
ވަޒީފާއަށްދާ ކުދިންނަށް
އޮފީސް އަދި ޮކޓަރިއަކަށް ބޭނުންކުރެވޭގޮތަށް ހަދާފަހުރި ދުއިސައްތަ އަކަފޫޓްގެ ތަނެއް ކުއްޔަށް ދެން
ދުވަސްތެރޭ އަޅުގަނޑުމެންނާ
އިސްކަންދެވޭނެ
ގުޅުއްވާ އެކަން ނިންމެވުން
މާފަންނު ،މަޖީދީމަގު ސޮނީ
އެދެމެވެ.
ހާޑްވެއާ ކައިރީގައި
ޢާއިލާގެ ފަރާތުން: އިބްރާހީމް ޝަރީފް
TEL:7827282 21577
TEL:9722007 24446
9911911
09 October 2023
2023 ު އޮކްޓޯބަރ09
mihaaru.com
09 October 2023
2023 ު އޮކްޓޯބަރ09
mihaaru.com
SUBSCRIBE
MIHAARU PRINT EDITION
Subscribe for 1 year and save 10%
mihaaru.com
އިޝްތިރާ ުކ ީދެއްކެވުމަށް ގުޅުއްވާނ
3001515
09 October 2023
2023 ު އޮކްޓޯބަރ09
mihaaru.com
09 October 2023
2023 ު އޮކްޓޯބަރ09
mihaaru.com
ކުޅިވަރު
ރާއްޖެ ބަލިކުރަން ބަންގްލަދޭޝް ޓީމަށް ބޮޑު ބޯނަހެއް ހުށަހަޅައިފި
ވާހަކައެއް ނުދައްކާނަން ،ޖަވާބު ދޭނީ ދަނޑުމަތިން :ލުކާ ކޫ
ސްޕެނިޝް ލީގުގަ ިއ ގޯލު ޖެހި އެންމެ ހަގު ކުޅުންތެރިއަކަށް ޔަމާލް