20 june 2016

‫‪ 20‬ޖޫން ‪( 2016‬ހޯމަ)‬

‫އަދުލު އިންސާ ުފ‬ ‫ނެތް ނަމަ ޓެރަރިޒަމް‬ ‫ހިންގަން މަގުފަހިވޭ‪:‬‬ ‫މެމްބަރުން‬ ‫ޓެރަރިޒަމާ ގުޅޭ ހުކުމްތައް މިހާތަނަށް ކޮށްފައި‬ ‫ވަނީ ސިޔާސީ ލީޑަރުންގެ މައްޗަށް‪ :‬ރިޔާޒު‬ ‫މިއަދުގެ ޖަލްސާގައި ދީދީ‬ ‫ވާހަކަ ދައްކަވަނީ‪ :‬ޓެރަރިޒަމް‬ ‫ހުއްޓުވަން އެންމެން އެއްބާރުލުން‬ ‫ދިނުމަށް ގޮވާލެއްވި‬

‫ރައީސް ހައްޔަރުކޮށް‪،‬‬ ‫ތުހުމަތުތައް ބަލަން‬ ‫އެދެނީ‬ ‫‪3‬‬

‫ހަބަރު‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪2‬‬

‫މިނިސްޓަރު ތޯރިގު ކޮމިޓީއަށް‬ ‫ހާޒިރުވުމުގެ އަމުރެއް‬ ‫އިދިކޮޅު އިއްތިހާދުގެ ބައްދަލުވުމެއް އިނގިރޭސިވިލާތުގައި ކުރިއަށް ދަނީ‪ :‬ސަރުކާރުން‬

‫އަ ހު މަ ދު ހަ މް ދޫ ން‬

‫ބޭނުންވަނީ ސިޔާސީ އިދިކޮޅު ފަރާތްތައް ހުއްޓުވަން ކަމަށް އިއްތިހާދުން ބުނޭ‬

‫ޖަމީލަށް ކުރާ ތުހުމަތުގަ ިއ‬ ‫އަސާސެއް ނެތް‪ :‬އިއްތިހާދު‬ ‫ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން ހައްޔަރުކުރަން ސައްހަ ނޫން‬

‫ކަރަންޓުގެ ބިލްގެ މައްސަލާގައި މައުލޫމާތު ސާފުކުރުމަށް އެންވަޔަރުމެންޓް‬ ‫އެންޑް އެނާޖީ މިނިސްޓަރު ތޯރިގު އިބްރާހީމް‪ ،‬ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލިއްުޔަތު‬ ‫އަދާކުރާ މިންވަރު ބަލާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ކޮމިޓީ އަށް ހާޒިރުވުމުގެ‬ ‫އަމުރެއް ނެރެން މިއަދު ނިންމައިފި އެވެ‪.‬‬ ‫ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރު ވިލުފުށި ދާއިރާގެ ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރު ރިޔާޒް ރަޝީދު‬ ‫ވިދާޅުވީ‪ ،‬މިނިސްޓަރު ތޯރިގް އެ ކޮމިޓީ އަށް ވަޑައިގަތުމަށް ތަކުރާރުކޮށް‬ ‫އަންގަވާފައިވާ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫މިނިސްޓަރު ތޯރިގް ކޮމިޓީ އަށް ވަޑައިނުގަންނަވާ މައްސަލާގައި ކޮމިޓީގެ‬ ‫ތރިގް ކޮމިޓީއަށް‬ ‫މެމްބަރުން ނުރުހުން ފާޅުކުރައްވާތީ‪ ،‬ރިޔާޒް ވިދާޅުވީ ޯ‬ ‫އންނަ ބައްދަލުވުމެއްގައި‪ ،‬އަމުރެއް ނެރުއްވާނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ވަޑައިގަތުމަށް ދެން ޮ‬

‫މެޖިސްޓްރޭޓް އަހްމަދު ނިހާން ވިދާޅުވެފައިވާ ކަމަށެވެ‪ .‬ސައްހަ‬

‫މިއަދުގެ ބައްދަލުވުމުގައި އެކަމާ މެދު ގޮތެއް ނުނިންމީ‪ ،‬މަޖިލިހުގެ ގަވައިދުގައިވާ‬

‫ކޯޓު އަމުރު ނެރުމުގައި ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް އަދި އިދިކޮޅު‬

‫ނޫން ކޯޓު އަމުރު ނެރުނު މައްސަލާގައި އެ ދެ ބޭފުޅުންނަށް‬

‫ގޮތުގެ މަތިން‪ ،‬ކޮމިޓީތަކަށް މީހުން ހާޒިރު ކުރުމުގެ އަމުރު ނެރުމަށް‬

‫އިއްތިހާދުގެ ލީޑަރު ޑރ‪ .‬މުހައްމަދު ޖަމީލް އަހްމަދާއި ރާއްޖެ‬

‫ވަނީ ‪ 17‬އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އިއްވައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ބޭނުންވާ އަދަދަށް މެމްބަރުން ނެތުމުންނެވެ‪.‬‬

‫ޓީވީގެ ޗެއާމަން އަކްރަމް ކަމާލުއްދީން ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވި‬

‫އެ އަމުރުގެ ތަހުގީގު ފެށީ މިދިޔަ ފެބުރުއަރީ މަހުގައި ކަން‬

‫ގަވައިދުގެ ‪ 132‬ވަނަ މާއްދާގެ (ކ)އާ ހަވާލާދީ ރިޔާޒް ވިދާޅުވީ‪،‬‬

‫ކަމަށް ކުރަނީ އެއްވެސް އަސާސެއް ނެތް ދޮގު ތުހުމަތެއް ކަމަށް‬

‫ފާހަގަކޮށް ބަޔާނުގައި ބުނީ އޭރުއްސުރެން މިހާތަނަށް ޖަމީލާއި‬

‫ކޮމިޓީތަކަށް މީހުން ހާޒިރުކުރުމަށް އަމުރު ނެރުމަށް ފާސްކުރެވޭނީ ހަ‬

‫ކޅު އިއްތިހާދުން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬ ‫އިދި ޮ‬

‫އަކްރަމްގެ މައްޗަށް އެއްވެސް ތުހުމަތެއްކޮށް ތަހުގީގު ހިންގާފައި‬

‫މެމްބަރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން ކަމަށެވެ‪ .‬އެކަމަކު ކޮމިޓީގައި މި ބަހުސް ކުރިއިރު‬

‫ނުވުމަކީ ވެސް ފުލުހުން މިހާރު ކުރާ ތުހުމަތުތައް ފޫނުބެދޭކަން‬

‫ތިއްބެވީ‪ ،‬މުގައްރިރު ރިޔާޒް ފިޔަވައި ފަސް މެމްބަރެކެވެ‪ .‬މުގައްރިރަށް ވޯޓުގައި‬

‫ޖަމީލާއި އަކްރަމްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ މައްސަލަތަކެއް‬ ‫ފުލުހުން އަންނަނީ ބަލަމުންނެވެ‪ .‬އެ މައްސަލަތަކުގައި ދެ‬ ‫ބޭފުޅުން ފުލުސް އޮފީހަށް ހާޒިރުކުރަން މަސައްކަތް ކުރަމުން‬ ‫އަންނަ ކަމަށް ވެސް ފުލުހުން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫މިކަމަށް ރައްދު ދީ އިއްތިހާދުން ނެރުނު ބަޔާނުގައި ބުނީ‬

‫އެނގޭ އަސްލެއް ކަމަށް ބަޔާނުގައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫ގތުގައި އަދި ނަހަމަ އިން‬ ‫"ސަރުކާރުގެ ބާރު ޖާއިޒް ޮ‬ ‫ވިއަސް ހިންގޭ ތަފާތު ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން މޯލްޑިވްސް‬

‫ޖަވާބުދާރީވުމަށްޓަކައި ހަކަތައާ ބެހޭ މިނިސްޓަރު ކޮމިޓީ އަށް ވަޑައިނުގަންނަވާތީ‪،‬‬

‫ތ ނުވަތަ އުވާލެވޭތޯ މި‬ ‫ޔުނައިޓެޑް އޮޕޮޒިޝަން ރޫޅާލެވޭ ޯ‬

‫ސަރުކާރު ހިންގާ ޕާޓީގެ ބައެއް މެމްބަރުން ވެސް މިއަދުގެ ކޮމިޓީގައި ވަނީ‬

‫ސަރުކާރުގެ ބޭނުމަކީ ގާނޫނާ ހިލާފަށް އެ ދެ ބޭފުޅުން "ކުށުގައި‬

‫ހުދުމުހުތާރު ވެރިކަމުން މަސައްކަތް ކުރާނެކަން މި އިއްތިހާދު‬

‫ބެއްދުން" ކަމަށެވެ‪ .‬ސިއްރު ހެކިވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ކޯޓުގައި‬

‫އެކުލަވާލެވުމަށް ކުރިމަތިލީއިރު ވެސް އެނގެ އެވެ‪ "،‬އިއްތިހާދުގެ‬

‫ފުލުހަކު ހެކި ބަސް ދެމުން‪ ،‬ރައީސް ހައްޔަރުކުރަން ނެރުނު‬

‫ބަޔާނުގައިވެ އެވެ‪.‬‬

‫އަމުރުގެ ފަހަތުގައި ތިއްބެވީ ޖަމީލާއި އަކްރަމް ކަމަށް ބުނީ‪،‬‬

‫"ފުލުހުން ނަހަމަ ތަހުގީގުތައް މެދުވެރިކޮށްގެން އަދި‬

‫އިއްތިހާދު އުފެއްދިތާ ‪ 24‬ގަޑިއިރު ވެސް ހަމަނުވަނީސް ކަމަށް‬

‫ޖިނާއީ އަދުލުގެ ނިޒާމް ނަހަމަ އިން ބޭނުންކޮށްގެން ސިޔާސީ‬

‫ބަޔާނުގައިވެ އެވެ‪.‬‬

‫ކށް ކުށްކުށުގައި ބައްދަން‬ ‫ވާދަވެރިންގެ އަބުރު ކިލަނބު ޮ‬

‫"ދިވެހި ސަރުކާރުން ސިޔާސީ ވާދަވެރިންނަށް ދުއްތުރާކޮށް‬ ‫ޖަރީމާތަކަށް ތުހުމަތުކުރުމުގައި ފުލުހުންނާއި ޖިނާއީ އަދުލުގެ‬

‫ސަރުކާރުން މަސައްކަތް ކުރާނެ ކަން އެއީ އެނގޭ ކަންކަމެވެ‪".‬‬ ‫ބަޔާން ނިންމާލަމުން ބުނެފައި ވަނީ ރައީސް ޔާމީންގެ‬

‫ނިޒާމް ނަހަމަ އިން ބޭނުންކުރާ ކަމުގެ ފާޅުކަން ބޮޑު އަދި‬

‫ވެރިކަން ގާނޫނީ އިންތަކުގެ ތެރެއިން ވީހާވެސް އަވަހަކަށް‬

‫އަލިގަދަ އެއް ހެއްކަކީ މި ތުހުމަތުތަކާ ގުޅޭ އެއްވެސް ހެއްކެއް‬

‫ވައްޓާލައި އިންތިގާލީ ނިޒާމެއް ގާއިމްކުރަން މަސައްކަތް ކުރަމުން‬

‫ނުވަތަ ގަރީނާއެއް އެ ހެކިވެރިޔާ ކޯޓުގައި ބުނެފައި ނުވާތީ އެވެ‪"،‬‬

‫އަންނަ ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި ޝަރީއަތްތަކުގައި ބައްދާފައި ތިބި މީހުން‬

‫ބަޔާނުގައިވެ އެވެ‪.‬‬

‫ސަލާމަތްކޮށް އެންމެންނަށް ވާދަކުރެވޭ މިނިވަން‪ ،‬އިންސާފުވެރި‬

‫ގތުގައި ސައްހަ ނޫން ކޯޓު އަމުރު ގުޅިފައި‬ ‫އިއްތިހާދުން ބުނި ޮ‬ ‫ވަނީ ރައީސް ޔާމީން "ދައުލަތުގެ ބައިތުލްމާލުން ވައްކަން ކުރުމާ"‬

‫ކށްދޭނެ ކަމަށް ވެސް‬ ‫އިންތިހާބެއް ރާއްޖޭގައި ބޭއްވޭނެ މަގުފަހި ޮ‬ ‫ބަޔާނުގައިވެ އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށް ކުރީގެ ޕްރޮސިކިއުޓަ ޖެނެރަލް މުހްތާޒް މުހްސިނާއި އިސް‬

‫ޕީއެސް އައްޔަން ކުރުމާ ގު ޅޭ އިސްލާހު ފާސްކޮށްފި‬ ‫މިނިސްޓަރުންގެ ލަފައާ އެކު‪ ،‬މިނިސްޓްރީތަކުގެ ޕާމަނަންޓް‬

‫ބެލުމަށް ހުށަހަޅުއްވައިފަ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ސަރުކާރަށް ތާއީދު ކުރައްވާ‬

‫ސެކްރެޓަރީ (ޕީއެސް) އައްޔަން ކުރަންޖެހޭ ގޮތަށް‪ ،‬ސިވިލް‬

‫މެމްބަރުންގެ ތާއީދެއް އެ ހުށަހެޅުމަށް ނުލިބުނެވެ‪ .‬ސަރުކާރުގެ‬

‫ސާވިސްގެ ގާނޫނަށް ހުށަހެޅި އިސްލާހު‪ ،‬ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ‬

‫ގތެއްގައި ވިދާޅުވީ މިނިސްޓަރުގެ‬ ‫ފަޅީގެ މެމްބަރުން މައިގަނޑު ޮ‬

‫ކމިޓީން މިއަދު ފާސްކޮށްފި އެވެ‪.‬‬ ‫ކަމާއި ގުޅޭ ޮ‬ ‫ދިއްދޫ ދާއިރާގެ ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރު އަބްދުއްލަތީފް މުހައްމަދު‬

‫ލަފާގެ މަތިން ޕީއެސް އައްޔަން ކުރުމަކީ ލިބޭ ފަސޭހައެއް ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫އަދި އެއީ ސީއެސްސީ އަށް އުނދަގުލަކަށް ނުވާއިރު އެ ކޮމިޝަންގެ‬

‫ހުށަހެޅުއްވި އިސްލާހަށް ބަދަލެއް ނުގެނެސް ފާސްކުރަން‪ ،‬މިނިވަން‬

‫މެމްބަރުންގެ ހިޔާލު ކޮންމެހެން ބޭނުން ނުވާ ކަމަށް އެ މެމްބަރުން‬

‫ކމިޓީން ނިންމީ ފަސް މެމްބަރުންގެ‬ ‫މުއައްސަސާތަކާ ބެހޭ ޮ‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ވޓު ނުދެއްވާ އިންނެވީ‬ ‫އަޣުލަބިއްޔަތުންނެވެ‪ .‬އެގޮތަށް ފާސްކުރަން ޯ‬

‫ނަމަވެސް ކޮމިޓީގައި އިންނެވި އިދިކޮޅު ހަމައެކަނި މެމްބަރު‬

‫އައްޑޫ މީދޫ ދާއިރާގެ އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރު ރޮޒެއިނާ އާދަމް‬

‫ބޑެތި ބަދަލުތަކެއް‬ ‫ރޮޒެއިނާ ވިދާޅުވީ އިސްލާހުގެ ސަބަބުން ވަރަށް ޮ‬

‫އެކަންޏެވެ‪.‬‬

‫އަންނާނެ ކަމަށާއި އެހެންވެ ތަޖުރިބާކާރުންގެ ލަފާ މުހިންމު‬

‫މިނިސްޓަރުންގެ ލަފައާ އެކު‪ ،‬ޕީއެސް އިން އައްޔަން ކުރުމުގެ‬ ‫އިސްލާހު ފާސްކުރަން ކޮމިޓީން ވޯޓު ދެއްވީ ސަރުކާރު ހިންގާ ޕާޓީ‪،‬‬

‫ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ގތުން ޕާމަނަންޓް‬ ‫ސިވިލް ސާވިސްގެ ގާނޫނުގައި މިހާރުވާ ޮ‬

‫ޕީޕީއެމްގެ ހަތަރު މެމްބަރަކާއި ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ މެމްބަރު އިލްހާމް‬

‫ސެކްރެޓަރީން އައްޔަން ކުރާނީ ސިވިލް ސާވިސް ކޮމިޝަނުންނެވެ‪.‬‬

‫އަހުމަދެވެ‪.‬‬

‫މި އިސްލާހު މަޖިލިހުން ފާސްވެއްޖެ ނަމަ މިނިސްޓްރީތަކުގައި‬

‫ޕީއެސް އައްޔަން ކުރުމާ ގުޅޭ އިސްލާހު ކޮމިޓީން ފާސްކުރި‬

‫މިހާރު ތިއްބެވި ޕާމަނަންޓް ސެކްރެޓަރީން އައްޔަންކޮށް‪،‬‬

‫ނަމަވެސް‪ ،‬އެ އިސްލާހާ މެދު ގޮތެއް ނިންމާނީ ރައްޔިތުންގެ‬

‫ވަކި ކުރުމުގެ ބާރު މިނިސްޓަރަށް ލިބޭނެ އެވެ‪ .‬ޕާމަނަންޓް‬

‫މަޖިލިހުގެ ތަޅުމުންނެވެ‪.‬‬

‫ސެކްރެޓަރީންގެ ޒިންމާއަކީ އޭނާ ވަޒީފާ އަދާކުރާ މިނިސްޓްރީގެ‪،‬‬

‫ރޒެއިނާ ވަނީ‪ ،‬އިސްލާހާ‬ ‫މިއަދުގެ ކޮމިޓީގެ ބައްދަލުވުމުގައި ޮ‬ ‫ގތެއް ނިންމުމުގެ ކުރިން ސިވިލް ސާވިސް‬ ‫މެދު ކޮމިޓީން ޮ‬ ‫ކޮމިޝަން (ސީއެސްސީ) ގެ މެމްބަރުންނާއި މިހާރު ތިއްބެވި‬ ‫ޕީއެސް އިން ހާޒިރުކޮށް‪ ،‬އެބޭފުޅުން މި އިސްލާހާ މެދު ދެކޭ ގޮތް‬

‫ބައިވެރިވެވަޑައެއް ނުގެންނެވޭނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ބޑުވެފައިވާއިރު‪،‬‬ ‫ކަރަންޓުގެ އަގު ބޮޑުވުމުގެ މައްސަލަ އިންތިހާ އަށް ޮ‬

‫މިނިސްޓަރުގެ ލަފާ އާއި އިރުޝާދުގެ ދަށުން އެ މިނިސްޓްރީއެއް‬ ‫ހިންގުމާއި ބެލެހެއްޓުމެވެ‪ .‬އެ ތަނެއްގައި މަސައްކަތް ކުރާ ސިވިލް‬ ‫ސާވެންޓުންގެ އެންމެ އިސް ފަރާތަކީ ޕާމަނަންޓް ސެކްރެޓަރީ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑުވުން ފާޅުކުރައްވައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ކަން ޮ‬ ‫ތ ބައްލަވާނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ރިޔާޒް ވިދާޅުވީ ކޮމިޓީގެ ބައްދަލުވުމެއް މާދަމާ ބޭއްވޭ ޯ‬

‫ހަބަރު‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫އަދުލު އިންސާ ުފ‬ ‫ނެތް ނަމަ ޓެރަރިޒަމް‬ ‫ހިންގަން މަގުފަހިވޭ‪:‬‬ ‫މެމްބަރުން‬ ‫އެ ގައުމެއްގައި އަދުލު އިންސާފު ނެތި‬ ‫ހިނގައްޖެނަމަ‪ ،‬ދުނިޔޭގެ ވަރަށް ގިނަ‬ ‫ގައުމުތަކުގައި ފެނޭ ޓެރަރިޒަމްގެ އަމަލުތަކަށް‬ ‫ވަދެގެންދާ ތަން‪-- .‬ދީދީ‬

‫‪3‬‬

‫ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދާއި ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް ޖަމީލްގެ އިތުރުން އެމްޑީޕީގެ‬ ‫ޗެއާޕާސަން އަލީ ވަހީދު‪ ،‬ކެނެޑާގެ ސަފީރު ގޯޑަން ކެމްބްލެއާ އެކު ފޮޓޯއަކަށް ހުއްޓިވަޑައިގެން‪.‬‬

‫ރައީސް ހައްޔަރުކޮށް‪،‬‬ ‫ތުހުމަތުތައް ބަލަން އެދެނީ‬ ‫ފަ ޒީ ނާ އަ ހު މަ ދު‬

‫އަލީ ވަހީދު ވިދާޅުވީ އިއްތިހާދުން ފުލުހުންނަށް‬ ‫ހުށަހަޅާނީ ރައީސް ޔާމީނަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ‬ ‫މައްސަލަތައް އެ މަނިކުފާނު ހައްޔަރުކޮށްގެން ތަހުގީގު‬

‫މު ހަ އް މަ ދު ޔާ މީ ން‬

‫އަދުލު އިންސާފު ނެތް ތަނެއްގައި ޓެރަރިޒަމްގެ‬

‫ހައްދުފަހަނަ އެޅުން ނުހުއްޓުވޭނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި އެފަދަ‬ ‫ކަންކަން ހުއްޓުވަން އެންމެން އެއްބާރުލުން ދޭން ޖެހޭ‬

‫ބޭނުންކުރައްވައިގެން ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން‬

‫ޖަމީލާއި އަކްރަމަށް ކޮށްފައިވާ ތުހުމަތާ ގުޅިގެން‬

‫ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ހިންގެވި ކަމަށް ބުނާ "ޖަރީމާތަކު"ގެ މައްސަލަ‬

‫އަލީ ވަހީދު ވިދާޅުވީ އެ ދެ ބޭފުޅުން ހައްޔަރުކުރަން‬

‫ބަލައިދޭން އިދިކޮޅު އިއްތިހާދުން ފުލުހުންނަށް‬

‫ކުރާ މަސައްކަތުން ހާމަކޮށްދެނީ ރައީސް ޔާމީންގެ‬

‫ކުރީގެ ޕޮލިސް ކޮމިޝަނަރު އަދި ކިނބިދޫ ދާއިރާގެ‬

‫ހަރަކާތްތަކާއި ހައްދުފަހަނައަޅާ ދިއުން އިތުރުވާ ކަމަށް‬

‫މެމްބަރު އަބްދުﷲ ރިޔާޒް ވިދާޅުވީ ޝަރުއީ ދާއިރާގައި‬

‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބައެއް މެމްބަރުން މިއަދު‬

‫ތިއްބަވާ ފަނޑިޔާރުންނަށް ޓެރަރިޒަމަކީ ކޮބައިކަން‬

‫ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ‪.‬‬

‫ގތުން ޓެރަރިޒަމާ ގުޅޭ‬ ‫އެނގެން ޖެހޭ ކަމަށެވެ‪ .‬އެ ޮ‬

‫ޓެރަރިޒަމާއި ދީނީ ގޮތުން ހައްދު ފަހަނައަޅާ ދިއުމާ‬ ‫ބެހޭ ގޮތުން ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތު ހިމެނޭ ކަރުދާހަށް‬ ‫ބަހުސްކުރައްވަމުން ހިތަދޫ މެދު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަދި‬ ‫ކުރީގެ ސިފައިންގެ އޮފިސަރެއް ކަމަށްވާ އިބްރާހިމް‬

‫އަދުލު އިންސާފާއި ހަމަހަމަކަން ނެތުމުން ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ހުށަހަޅާނެ ކަމަށް އެ އިއްތިހާދުގެ ނައިބު ލީޑަރު އަލީ‬ ‫ވަހީދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ‪.‬‬ ‫އެމްޑީޕީގެ ޗެއާޕަސަން އަލީ ވަހީދު މިހެން‬

‫ފިނޑިކަން ކަމަށެވެ‪ .‬އެއީ‪ ،‬ނުވާނެ ކަމެއް ކަމަށް‬ ‫ވެސް އަލީ ވަހީދު ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ރައީސް ހައްޔަރުކުރަން ކޯޓު އަމުރު ނެރުނީ‬

‫ހުކުމްތައް މިހާތަނަށް ކޮށްފައި ވަނީ ސިޔާސީ ލީޑަރުންގެ‬

‫ވިދާޅުވީ‪ ،‬ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް އަދި މޯލްޑިވްސް‬

‫ޖަމީލް ވިދާޅުވެގެން ކަމަށް އެ މައްސަލައިގެ‬

‫މައްޗަށް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ޔުނައިޓެޑް އޮޕޮޒިޝަންގެ ލީޑަރު މުހައްމަދު ޖަމީލް‬

‫ޝަރީއަތުގައި ސިއްރުން ހެކި ބަސް ދިން ފުލުހުންގެ‬

‫"ޓެރަރިޒަމްގެ ގާނޫނު ތަންފީޒުވެގެން މިދަނީ ވަރަށް‬ ‫ބޑަށް ސިޔާސީ މީހުންނަށް‪ "،‬ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫މުހައްމަދު ދީދީ ވިދާޅުވީ ސިޔާސީ ގޮތުން ކުރާ‬ ‫ކަންކަމުގައި ގައުމުތައް ޓެރަރިޒަމްގެ ތެރެއަށް ވަންނަނީ‬

‫"ވައްކަމާއި ހިޔާނާތާއި ނުފޫޒު‬

‫ކޮށްދިނުމަށް ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫އަހްމަދާއި ރާއްޖެ ޓީވީގެ ޗެއާމަން އަކްރަމް‬

‫މީހަކު ކޯޓުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ޖަމީލް ވަނީ‬

‫ކަމާލުއްދީން ޕޮލިހަށް ހާޒިރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް‬

‫އެކަން ދޮގުކުރައްވައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ކުރަމުން އަންނަ ކަމަށް ފުލުހުން މިއަދު ބުނެފައި‬ ‫އޭނާ ވަނީ ޓެރަރިޒަމްގެ ގާނޫނު އަލުން މުރާޖައާ‬

‫ވަނިކޮށް ކުރެއްވި ޓުވީޓެއްގަ އެވެ‪ .‬އެ ދެ ބޭފުޅުންގެ‬

‫އަމުރު ނެރުނު މައްސަލާގައި ކުރީގެ ޕީޖީ މުހުތާޒު‬ ‫މުހުންސިން އާއި މާމިގިލީ ކޯޓުގެ އިސް މެޖިސްޓްރޭޓް‬

‫ކުރަން ގޮވާލައްވައިފަ އެވެ‪ .‬އަދި ސަރުކާރުގެ‬

‫މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރާ އެއް މައްސަލައަކީ ރައީސް‬

‫އަހުމަދު ނިހާން ވަނީ ‪ 17‬އަހަރަށް ޖަލަށް ލާން‬

‫ސިޔާސަތަކީ ޓެރަރިޒަމް ހުއްޓުވަން ކަމަށްވާ ނަމަ‪،‬‬

‫ޔާމީން ހައްޔަރުކުރަން ސައްހަ ނޫން ކޯޓު އަމުރެއް‬

‫ހުކުމްކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬

‫ނަމަ‪ ،‬ދުނިޔޭގެ ވަރަށް ގިނަ ގައުމުތަކުގައި ފެނޭ‬

‫ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތްތަކުގެ ލިސްޓު އާންމުކުރުމުގެ‬

‫ނެރުމުގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގަތުން ކަމަށް ފުލުހުން‬

‫ޓެރަރިޒަމްގެ އަމަލުތަކަށް ވަދެގެންދާ ތަން‪ "،‬ދީދީ‬

‫މުހިންމުކަން ވެސް ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ‪.‬‬

‫"އެ ގައުމެއްގައި އަދުލު އިންސާފު ނެތި ހިނގައްޖެ‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫"ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތްތަކުގެ ލިސްޓު ސިއްރުކުރުމުގެ‬

‫އޭނާ ވިދާޅުވީ އިސްލާމް ދީނުގެ ނަން‬

‫ސަބަބުން ގާނޫނުގައި ފާހަގަކޮށްފައި ހުރި މަހްފޫމް‬

‫ކިލަނބުކުރަން އަދާވާތްތެރިން ކުރާ މަސައްކަތަށް‬

‫ގެއްލިގެން ދިޔައީ‪ ،‬އެހެންވީމަ މިއީ ވެސް ބަހުސް‬

‫ދިވެހި ދައުލަތުން އެއްވެސް ފުރުސަތެއް ދީގެން ނުވާނެ‬

‫ކުރަން ޖެހޭ ކަމެއް‪ "،‬ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި ޓެރަރިޒަމާއި ހައްދުފަހަނައަޅައި ދިއުމާ‬

‫މީގެ އިތުރުން އޭނާ ވިދާޅުވީ ޓެރަރިޒަމާ ދެކޮޅަށް‬

‫ގުޅޭ ސިޔާސަތެއް އެކުލަވާލައި ގައުމީ ސަލާމަތުގެ ބިލު‬

‫މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ގާބިލްކަން ސިފައިންނާއި ފުލުހުންގެ‬

‫ހެދުން ލަސްވެއްޖެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ހުންނަން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ‪ .‬ޓެރަރިޒަމާ ދެކޮޅަށް‬

‫ދީދީ ވިދާޅުވީ ދީނީ ގޮތުން ހައްދުފަހަނަ އެޅުން‬

‫މަސައްކަތް ކުރާނަމަ ގައުމީ ސަލާމަތާ ގުޅުން ހުރި‬

‫ހުއްޓުވަން ދީނީ ހޭލުންތެރިކަން ބޮޑުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށާއި‬

‫ރލްގެ ކަންކަން‬ ‫މުއައްސަސާއަކުން ބޯޑު އޮފް ކޮންޓް ޯ‬

‫އަދުލު އިންސާފާއި ހަމަޖެހުން ގާއިމްކޮށްގެން ނޫނީ‬

‫ބަލަހައްޓަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ހިތަދޫ މެދު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ދީދީ‪ .‬ޓެރަރިޒަމްގެ ހަރަކާތްތައް ހުއްޓުވަން‬ ‫އެންމެން އެއްބާރުލުން ދޭން ޖެހޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި‪ޮ - .‬ފޓޯ‪ :‬މަޖިލިސް‬

‫ބުނެ އެވެ‪.‬‬

‫ހަބަރު‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪5‬‬

‫ބޮ ޑެ ތި ތު ހު މަ ތު ތަ ކާ އެ ުކ‬ ‫ކަ އު ން ސި ލް ގެ ރަ އީ ސް ސަ ސް ޕެ ން ޑް!‬ ‫ފަ ޒީ ނާ އަ ހު މަ ދު‬

‫ބޑެތި ތުހުމަތުތަކެއް ކުރުމަށް ފަހު‪،‬‬ ‫ޮ‬

‫ސިޓީގައި ވިދާޅުވީ ކައުންސިލްގެ އިދާރީ‬

‫އަދި ސައްހަ ނޫން ލިޔެކިޔުންތައް ތައްޔާރުކުރުމުގެ‬

‫ދެން ތިއްބަވަނީ އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީގެ ދެ‬

‫މުވައްޒަފުންނަށް ބިރު ދައްކައި އެ މީހުންގެ‬

‫އފީހަށް ހާޒިރުވުމަށް‬ ‫އިތުރުން ގަޑި ޖެހިގެން ޮ‬

‫ކައުންސިލަރުންނެވެ‪.‬‬

‫މަސައްކަތަކަށް ވަސީމް ދަތިކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ފަހު ގަޑި ނުޖެހޭ ކަމަށް ހާޒިރީ ފޮތުގައި ސޮއި‬

‫މަސައްކަތު މާހައުލުގެ ތެރޭގައި ހަޑި ހުތުރު ބަހުން‬

‫ކުރެއްވުން ފަދަ ކަންތައް ވެސް ކުރައްވާ ކަމަށް‬

‫ފުވައްމުލަކު ފުނާޑު އަވަށު ކައުންސިލްގެ ރައީސް‬

‫މުވައްޒަފުންނާއި އާއްމު ރައްޔިތުންނާ ވެސް އޭނާ‬

‫ލކަލް ގަވަމެންޓް އޮތޯރިޓީ‬ ‫އަލީ ވަސީމް ހުސައިން‪ޯ ،‬‬

‫މުހާތަބުކުރަމުންދާ ކަމަށް ވެސް ތުހުމަތުކޮށްފައިވެ‬

‫(އެލްޖީއޭ)ން ދެ މަހަށް ސަސްޕެންޑްކޮށްފި އެވެ‪.‬‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ހމް މިނިސްޓަރު އަދި އެލްޖީއޭގެ ރައީސް‬ ‫ޯ‬

‫ސިޓީގައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫ވެރިކަން ކުރާ ޕީޕީއެމަށް‬ ‫ނިސްބަތްވެވަޑައިގަންނަވާ ވަސީމް ސަސްޕެންޑްކުރީ‪،‬‬

‫ގތުން‪ ،‬ކައުންސިލް އިދާރާގެ‬ ‫ސިޓީގައިވާ ޮ‬

‫ސއިކުރައްވައި ކައުންސިލްގެ‬ ‫ޮ‬ ‫އުމަރު ނަސީރު‬

‫މަގާމްތަކަށް މީހުން ނެގުމުގައި ވެސް ކައުންސިލްގެ‬

‫ނައިބު ރައީސް އިބްރާހިމް ހައްމާދަށް ފޮނުއްވި‬

‫ރައީސް މަގާމުގެ ނުފޫޒު ބޭނުން ކުރައްވަ އެވެ‪.‬‬

‫ކުރުމަށް ފަހު އެވެ‪ .‬ފުނާޑު ކައުންސިލްގައި‬

‫ސަރުކާރުގެ މައި ވިޔަފާރި ކުންފުނި‪ ،‬އެސްޓީއޯ‬ ‫ކށްގެން ގެންނަ އަލުވީގެ‬ ‫އިން ރޯދަ އަށް ހާއްސަ ޮ‬ ‫އަގު ހެޔޮކޮށްފި އެވެ‪.‬‬

‫ޖަމީލް އަހްމަދާއި ރާއްޖެ ޓީވީގެ ޗެއާމަން ޕޮލިހަށް‬

‫މަގާމުން ދުރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ޕީޕީއެމްގެ‬

‫ހާޒިރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފުލުހުން ފަށައިފި އެވެ‪.‬‬

‫ހާޒިރުކުރަނީ ފުލުހުން ތަހުގީގުކުރާ މައްސަލަތަކަކާ‬ ‫ގުޅިގެން ކަމަށެވެ‪ .‬އޭގެ ތެރޭގައި ރައީސް އަބްދުﷲ‬ ‫ޔާމީން ހައްޔަރުކުރަން ސައްހަ ނޫން ކޯޓު އަމުރެއް‬

‫އިނގިރޭސިވިލާތުގަ އެވެ‪.‬‬

‫ނިންމާނީ‪ "،‬އިސްމާއިލް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ބުނެފައިވެ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ޖަމީލް ވަނީ އެކަން‬

‫އެ ކުންފުނިން އިއްޔެ ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި‬ ‫ރދަ އަށް ހާއްސަކޮށް ގެންނަ ފިޔާ‪،‬‬ ‫ބުނި ގޮތުގައި ޯ‬

‫އެވެ‪ .‬އަދި މާލޭން މި ބާވަތްތައް ލިބެން ހުންނަ‬

‫އަލުވި އަދި ބިހުގެ ތިން ވަނަ ޝިޕްމަންޓް މިއަދު‬

‫ތޅުތެރޭގައި ހުންނަ އެސްޓީއޯގެ ‪13‬‬ ‫އަގުގައި އަ ޮ‬

‫ވަނީ ރާއްޖެ ގެނެސްފަ އެވެ‪ .‬މި ޝިޕްމަންޓް ވެސް‬

‫ފިހާރައިން ވެސް ލިބެން ހުންނާނެ ކަމަށް އެ‬

‫ކށިން ހޯލްސޭލްކޮށް‬ ‫އެސްޓީއޯގެ ހަ ނަމްބަރު ޮ‬

‫ކުންފުނިން ބުނެ އެވެ‪.‬‬

‫ދގުކުރައްވައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫އަމުރު ނެރުނު މައްސަލާގައި ކުރީގެ ޕީޖީ މުހުތާޒު‬

‫އޭނާ މާލޭގައި ދިރިއުޅުއްވި ގެއަށް ފުލުހުން ދިޔަ‬

‫ކޓުގެ އިސް މެޖިސްޓްރޭޓް‬ ‫މުހުންސިން އާއި މާމިގިލީ ޯ‬

‫އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ގެ ތަޅުލާފައި ހުރުމުން ޗިޓް ހަވާލު‬

‫އަހުމަދު ނިހާން ވަނީ ‪ 17‬އަހަރަށް ޖަލަށް ލާން‬

‫ނުކުރެވުނު ކަމަށް އިސްމާއިލް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ހުކުމްކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑެތި ތުހުމަތުތަކެއްކޮށް‪،‬‬ ‫ޖަމީލަށް ޮ‬

‫ކށްދިނުމަށް ކޮންމެ ‪ 15‬ދުވަހަކުން އާ‬ ‫ފޯރު ޮ‬ ‫ޝިޕްމަންޓެއް ރާއްޖެ ގެނައުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފަ‬

‫ވިދާޅުވެގެން ކަމަށް އެ މައްސަލައިގެ ޝަރީއަތުގައި‬

‫ކށްފައި އެހެން ގޮތެއް‬ ‫ކުރަނީ‪ .‬އޭގެ ފަހުން މަޝްވަރާ ޮ‬

‫ގތުގައި ހުންނެވި ޖަމީލަށް ޗިޓް ހަވާލުކުރަން‬ ‫ލީޑަރުގެ ޮ‬

‫ރދަ މަހު ހުސްނުވާނެހެން އާންމުންނަށް‬ ‫މުޅި ޯ‬

‫ކޓު އަމުރު ނެރުނީ ޖަމީލް‬ ‫ރައީސް ހައްޔަރުކުރަން ޯ‬ ‫ސިއްރުން ހެކި ބަސް ދިން ފުލުހުންގެ މީހަކު ކޯޓުގައި‬

‫ގތުގައި އިދިކޮޅު އިއްތިހާދުގެ‬ ‫އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ‬

‫ގތުގައި މި ބާވަތްތައް‬ ‫އެސްޓީއޯ އިން ބުނި ޮ‬

‫އަކްރަމްއާ ޗިޓް ހަވާލުކުރަން ދިއުމުން‪ ،‬އޭނާގެ‬ ‫އާއިލާ އިން ޗިޓާ ހަވާލުނުވި ކަމަށް އިސްމާއިލް‬

‫ތ މި މަސައްކަތް‬ ‫"ޗިޓު ހަވާލުކޮށްގެން ހާޒިރުކުރެވޭ ޯ‬

‫‪275‬ރ‪ .‬އަށެވެ‪.‬‬

‫އިނގިރޭސިވިލާތަށް ދިރިއުޅުން ބަދަލުކުރައްވައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪ .‬އަކްރަމް ވެސް މިހާރު ދިރިއުޅުއްވަނީ‬

‫ނެރުނު މައްސަލަ ހިމެނޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫‪160‬ރ‪ .‬އަށެވެ‪ .‬އަދި ބިސް ކޭހެއް ވިއްކަނީ‬

‫އެމަނިކުފާނުގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ ވޯޓު ނަގައި‬ ‫މަޖިލިސް މެމްބަރުން ފެއްޓެވުމާ އެކު ޖަމީލް ވަނީ‬

‫އަލީ އިއްޔެ ވިދާޅުވީ އެ ދެ ބޭފުޅުން ޕޮލިހަށް‬

‫ކށް ވިއްކާނެ ކަމަށް އެ‬ ‫އަދި ސުޕަމާޓުން ރީޓެއިލް ޮ‬ ‫އ އިން ފިޔާ ބަސްތާއެއް ވިއްކަނީ‬ ‫އެސްޓީ ޯ‬

‫އަލުވި ބަސްތާއެއް މިހާރު ވިއްކަނީ ‪210‬ރ‪ .‬އަށެވެ‪.‬‬

‫އފިސަރު އިސްމާއިލް‬ ‫ފުލުހުންގެ އިންފޮމޭޝަން ޮ‬

‫ސަސްޕެންޑްކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬

‫ކުންފުނިން ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫އެސްޓީއޯ އިން ކުރިން ‪250‬ރ‪ .‬އަށް ވިއްކި‬

‫ކުރީގެ ނައިބް ރައީސް ޑރ‪ .‬މުހައްމަދު‬

‫މާފުށީ ކައުންސިލްގެ ރައީސް މުހައްމަދު މުސްތަފާ‬ ‫ވެސް މިދިޔަ ހަފުތާގައި އެލްޖީއޭން ވަނީ ދެ މަހަށް‬

‫އެސްޓީއޯ އި ްނ‬ ‫އަލު ީވގެ އަގު ހެޔޮކޮށްފި‬ ‫މަ ރި ޔަ މް ސާ ލި ޔާ‬

‫އިދިކޮޅު އިއްތިހާދުގެ‬ ‫ލީޑަރު ޖަމީލް‪:‬‬ ‫އެމަނިކުފާނަށް‬ ‫ތުހުމަތުކުރެވޭ މައްސަލައެއް‬ ‫ފުލުހުން އަންނަނީ ބަލަމުން‬

‫އެ ރަށު ކައުންސިލުން ނިންމި މައްސަލައިގައި‬

‫ގތުން‪ ،‬އޭނާގެ އަމަލުތައް ހުރި ގޮތުން‬ ‫ސިޓީގައިވާ ޮ‬ ‫ބޑުގައި މަޝްވަރާ‬ ‫އެ މައްސަލާގައި އެލްޖީއޭގެ ޯ‬

‫ޖަމީލާއި އަކްރަ ްމ‬ ‫ޕޮލިހަށް ހާޒިރުކުރަނީ‬

‫ކ‪ .‬މާފުށިން ސަތޭކައެއްހާ ގޯތި ދޫކުރުމަށް‬

‫ލޯކަލް މާރުކޭޓު ސަރަހައްދުގައި ހުރި އަލުވި ބަސްތާތަކެއް‪ :‬ކުރިން ‪250‬ރ‪ ،‬އަށް އެސްޓީއޯ އިން‬ ‫ވިއްކި އަލުވި ބަސްތާ މިހާރު ވިއްކަނީ ‪210‬ރ‪ .‬އަށް‪ -- .‬ފޮޓޯ‪ :‬ނިޝާން އަލީ ‪ /‬މިހާރު‬

‫ހަބަރު‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪7‬‬

‫ޒާހިރު ނަސީރުގެ ތައުބީންގެ‬ ‫ޖަލްސާ އަން ާގރަދުވަހުގެ ރޭ‬ ‫ޒާހިރު ނަސީރު‪:‬‬ ‫އެމަނިކުފާނު ވަނީ‬ ‫ދިވެހި ކުޅިވަރަށް‬ ‫ބައި ގަރުނަށް ވުރެ‬ ‫ދިގު މުއްދަތަކަށް‬ ‫ހިދުމަތް ކުރައްވާފައި‪.‬‬

‫ރދަ މަސް ފެށުމުގެ ކުރިން ރައީސްގެ އަނބިކަނބަލުން ޖުމްހޫރީ މައިދާނުގައި‬ ‫ޯ‬ ‫ދެއްވި މާހެފުން‪ :‬މެޑަމް ފާތުން އަށް ‪ 50‬ހައްޖު ޯކޓާ ދީފައިވާ ކަމަށް‬ ‫އެމްޑީޕީން ވަނީ ތުހުމަތުކޮށްފައި‪-- .‬ފޮޓޯ‪ :‬ނިޝާން އަލީ‪ /‬މިހާރު‬

‫ދިވެހި ކުޅިވަރަށް އަދި ދައުލަތަށް ގިނަ ދުވަހު‬ ‫ހިދުމަތް ކުރެއްވި އިއްޒަތްތެރިއެއް ކަމަށްވާ މުހައްމަދު‬ ‫ޒާހިރު ނަސީރުގެ ހަނދާނުގައި ތައުބީންގެ ޖަލްސާ‬

‫ގިނަގުނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެއްވި ބޭފުޅެކެވެ‪.‬‬ ‫އެމަނިކާފު ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ކުޅިވަރު ޖަމިއްޔާތަކުގެ‬ ‫އިސް މަގާމްތައް ވެސް ފުރުއްވައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ގތަށް ޔޫތު އެންޑް‬ ‫އަންނަ އަންގާރަދުވަހުގެ ރޭ ބާއްވާ ޮ‬ ‫ޕޓްސް މިނިސްޓްރީން ނިންމައިފި އެވެ‪.‬‬ ‫ސް ޯ‬

‫ދައުލަތުން ނިޝާން އިއްޒުއްދީން އިއްޒަތުގެ‬ ‫ވެރިކަމުގެ ލަގަބް އަރުވާފައިވާ ޒާހިރު ނަސީރަށް ވަނީ‬

‫ދަރުބާރުގޭގައި ބާއްވާ މި ޖަލްސާގައި ރައީސް‬

‫ކުޅިވަރަށް ހިދުމަތްކުރުމުން ޝަރަފްވެރިކަމުގެ ގައުމީ‬

‫އަބްދުﷲ ޔާމީން ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވާނެ ކަމަށް އެ‬

‫އިނާމް ވެސް ލިބިވަޑައިގެންފަ އެވެ‪ .‬މީގެ އިތުރުން‬

‫މިނިސްޓްރީން ބުންޏެވެ‪ .‬އަދި މި ޖަލްސާގައި ކުރީގެ‬

‫އޝަން އައިލެންޑް ގޭމްސް ފެޑެރޭޝަނުގެ‬ ‫އިންޑިއަން ޯ‬

‫ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލް ގައްޔޫމް‪ ،‬ޒާހިރު ނަސީރުގެ‬

‫ވޑް ވެސް އެމަނިކާފުނަށް ވަނީ އަރުވައިފަ‬ ‫މެރިޓް އެ ޯ‬

‫ހިދުމަތްތަކުގެ މައްޗަށް ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާނެ އެވެ‪ .‬މީގެ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫އިތުރުން ޒާހިރު ނަސީރުގެ ހަނދާނުގައި‪ ،‬އެމަނިކުފާނުގެ‬ ‫އާއިލާގެ ބޭފުޅަކު ވެސް ވާހަކަ ދައްކަވާނެ އެވެ‪.‬‬

‫ޒާހިރު ނަސީރަށް ނޫސްވެރިކަމުގެ ޝަހުސިއްޔަތުގެ‬ ‫އެވޯޑް‪ ،‬މޯލްޑިވްސް މީޑިއާ ކައުންސިލުން މިދިޔަ މަހުގެ‬

‫އުމުރުން ‪ 87‬އަހަރުގައި ޒާހިރު ނަސީރު‬

‫ތިންވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ ވަނީ އަރުވައިފަ އެވެ‪ .‬މިއީ‬

‫އަވަހާރަވީ މިދިޔަ މަހުގެ ‪ 24‬ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭގެ‬

‫ދިވެހި ނޫސްވެރިކަމުގެ ޅަފަތުގެ ދައުރުން ފެށިގެން‬

‫ފަތިހުގަ އެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނު އަވަހާރަވީ އާލާސްކަންފުޅާ‬

‫އެ ދާއިރާ އަށް ވެސް ނުހަނު ގިނަ ހިދުމަތްތަކެއް‬

‫ކޅެއް ފަހުންނެވެ‪.‬‬ ‫އުޅުއްވާތާ ދުވަސް ޮ‬

‫ކުރައްވާފައިވާ ޒާހިރު ނަސީރަށް ލިބިވަޑައިގެންނެވި‬

‫ޒާހިރު ނަސީރަށް ނޫސްވެރިކަމުގެ ޝަހުސިއްޔަތުގެ‬ ‫މލްޑިވްސް މީޑިއާ ކައުންސިލުން މި މަހުގެ‬ ‫އެވޯޑް‪ޯ ،‬‬

‫އެންމެ ފަހުގެ އެވޯޑެވެ‪.‬‬ ‫ޒާހިރު ނަސީރަކީ ދިވެހި ސަރުކާރުން ސިލޯނަށް‬

‫ތިންވަނަ ދުވަހު އަރުވައިފަ އެވެ‪ .‬އެމަނިކާފު ވަނީ‬

‫ފނުވި ކުދިންގެ ތެރޭގައި‬ ‫އެންމެ ފުރަތަމަ ކިޔަވަން ޮ‬

‫ދިވެހި ނޫސްވެރިކަމުގެ ޅަފަތުގެ ދައުރުން ފެށިގެން‬

‫ހިމެނިވަޑައިގެންނެވި ބޭފުޅެކެވެ‪ .‬އެމަނިކާފުނަކީ‬

‫އެ ދާއިރާ އަށް ވެސް ނުހަނު ގިނަ ހިދުމަތްތަކެއް‬

‫ރާއްޖޭން އެންމެ ފުރަތަމަ ލޭ ހަދިޔާކުރެއްވި ފަރާތެވެ‪.‬‬

‫އލިމްޕިކް ކޮމިޓީ‬ ‫ކުރައްވައިފަ އެވެ‪ .‬މޯލްޑިވްސް ޮ‬

‫އެ ޒަމާނުގައި ލޭ ހަދިޔާކުރަން ފަސްޖެހިފައި ތިބި‬

‫އުފެދުނީއްސުރެ ‪ 2008‬ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް އެ‬

‫ދިވެހިންނަށް ލިބިގެންދިޔަ އެންމެ ބޮޑު ހިތްވަރަކީ‬

‫ކޮމިޓީގެ ރައީސްކަން ކުރެއްވި ޒާހިރު ނަސީރަކީ‬

‫ޒާހިރު ނަސީރެވެ‬

‫ރާއްޖޭގައި ގިނަ ކުޅިވަރުތަކެއް އާލާކުރެއްވުމުގައި‬

‫ފަސްޓް ލޭޑީގެ ކަދުރު‪ ،‬ހައް ުޖ‬ ‫ކޯޓާ މައްސަލަ އޭސީސީއަށް‬ ‫ފަ ޒީ ނާ އަ ހު މަ ދު‬

‫ސައުދީ ސަރުކާރުން ހަދިޔާކުރި ‪ 50‬ޓަނު‬ ‫ކަދުރުގެ ތެރެއިން ‪ 10‬ޓަނު ކަދުރު‪ ،‬ފަސްޓް‬ ‫ސައޫދީ ސަރުކާރުން ރާއްޖެ އަށް ދިން ‪1000‬‬

‫ބަންޑާރަކޮށީގައި އަޅާ އާ އިމާރާތުގެ ބިންގާ ރަސްމީކޮށް ރޭ އަޅައިފި‬ ‫އެވެ‪.‬‬ ‫މޑޭޝަން ބްލޮކަކާއި ނަމާދުކުރަން ހާއްސަ ތަނަކާއި‬ ‫އޮފީސް ބަޔަކާއި އެކޮ ޮ‬ ‫ޕާކިން ޒޯން ހިމެނޭ އެ އިމާރާތުގެ ބިންގާ އެޅުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި‬ ‫ޑިފެންސް މިނިސްޓަރު އާދަމް ޝަރީފާއި ޗީފް އޮފް ޑިފެންސް ފޯސް މޭޖަ‬ ‫ޖެނެރަލް އަހުމަދު ޝިޔާމާއި ސިފައިންގެ އިސް ވެރިން ބައިވެރިވަޑައިގަތެވެ‪.‬‬ ‫އެ ކޮށީގައި އަށް ބުރީގެ އިމާރާތެއް އަޅަން މިދިޔަ ފެބްރުއަރީ މަހު‬ ‫ޑިފެންސް މިނިސްޓްރީން ‪ 29‬މިލިއަން ރުފިޔާ އަށް ހަވާލުކުރީ އެލިއާ‬ ‫ކޮންސްޓްރަކްޝަން ކުންފުންޏަށެވެ‪ .‬މަސައްކަތް ނިންމަން ހަވާލުކުރީ ‪240‬‬ ‫ދުވަހުގެ ތެރޭގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ރޭ ރަސްމީ ކޮށް ބިންގާ އެޅިއަސް އެ ތަނުގައި އެލިއާ އިން މަސައްކަތް‬ ‫ކުރަމުން އަންނަތާ ދެތިން މަސް ވެއްޖެ އެވެ‪.‬‬

‫ލޭޑީ ފާތުން ހިންގަވާ‪ ،‬ސަދަގާތް ފައުންޑޭޝަނުން‬

‫ކޓާ ރައީސް އަބްދުﷲ‬ ‫ހައްޖު ކޯޓާގެ ތެރެއިން ‪ޯ 50‬‬

‫ބެހި މައްސަލަ ވެސް އޭސީސީގައި ބަލައިދޭން‬

‫ޔާމީންގެ އަނބިކަނބަލުން ފާތުމަތު އިބްރާހީމްއާ‬

‫އެދިފައިވާނެ ކަމަށް އެމްޑީޕީން ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ކށްފައިވާ ކަމަށް ބުނާ މައްސަލަ ބަލައިދޭން‬ ‫ހަވާލު ޮ‬

‫ކަދުރު މައްސަލަ ބަލައިދޭން އޭސީސީގައި‬

‫ކރަޕްޝަން ކޮމިޝަން‬ ‫ކޅު އެމްޑީޕީން އެންޓި ޮ‬ ‫އިދި ޮ‬

‫އެދިފައިވާއިރު‪ ،‬ރައީސްގެ އަނބިކަނބަލުން ފާތުމަތު‬

‫(އޭސީސީ) އަށް ހުށަހަޅައިފި އެވެ‪.‬‬

‫އިބްރާހިމް ހިންގަވާ ޖަމިއްޔާއަކުން އާއްމުންނަށް‬

‫އެމްޑީޕީން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނީ ފަސްޓް‬

‫ބަހަނީ ސައުދީ އަރައްބިޔާ އިން ދިވެހިންނަށް ހަދިޔާ‬

‫ލޭޑީ ފާތުން ބޭނުންވެވަޑައިގަންނަވާ ބަޔަކަށް‬

‫ކުރި ކަދުރު ކަމަށާއި އެކަމާ ފަހުރުވެރިވާ ކަމަށް‬

‫ކށް‪ ،‬އެ ކަމަނާ އަށް ‪ 50‬ކޯޓާ ދޫކުރީ‬ ‫ހާއްސަ ޮ‬

‫ރާއްޖޭގައި ހުންނަ ސައުދީ އެމްބަސީން ވަނީ ބުނެފަ‬

‫އިސްލާމިކް މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާފައިވާ އުސޫލާ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ހިލާފަށް ކަމަށެވެ‪ .‬އެހެންވެ މައްސަލަ ބަލައިދޭން‬

‫ބަންޑާރަ ކޮށީގެ އާ އިމާރާތުގެ ބިންގާ އަޅައިފި‬ ‫އާ ސި މާ ނި ޒާ ރު‬

‫އޭސީސީގައި އެދިފައިވާ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ބަންޑާރަކޮށީގެ އާ އިމާރާތު ެގ‬ ‫ބިންގާ ރަސްމީކޮށް އަޅަނީ‪--.‬‬ ‫ފޮޓޯ‪:‬އެމްއެންޑީއެފް‬

‫ކޮލަމް‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪8‬‬

‫ކައުނު ވު ޖޫދުވުމަކީ ﷲ ވޮޑިގެންވުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ހެކި‬ ‫ސަ ޢު ދުﷲ ޢަ ލީ‬

‫ބުއްދީގެ ހަމައިން މުސްތަހީލު ކަމެކެވެ‪ .‬ދެން އޮތް‬ ‫ކންމެ މަޚްލޫޤެއް ވެސް ވުޖޫދުވުމުގައި އެ‬ ‫ގޮތަކީ ޮ‬ ‫އުފެއްދުމަށް އެހެން މަޚްލޫޤެއް ވެފައި ހަމަ އެވަގުތު‬

‫ވޑިގެންވާ ކަމުގެ‬ ‫ﷲ‪ ،‬ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ‪ޮ ،‬‬ ‫ބުއްދީގެ ދަލީލުތައް ވަރަށް ގިނަ އެވެ‪ .‬މިގޮތުން އެންމެ‬ ‫ވަރުގަދަ ދަލީލަކީ ކައުނުގައި މިވާ އެންމެހައި މަޚްލޫޤުން‬

‫ބޭނުން ޖެހޭ ކަމަށް ބުނުމެވެ‪.‬‬ ‫މިއީ ވެސް މުސްތަހީލު ކަމެކެވެ‪ .‬އެހެނީ އޭރުން‬

‫ވުޖޫދުވެފައި ވުމުން އެ ވުޖޫދު ކުރުވި ފަރާތެއް ވާން‬

‫ކޅުން މަޚްލޫޤަކަށް ވެފައި ހަމައެއާ އެކު އެ‬ ‫ޚާލިޤު އެއް ޮ‬

‫ލާޒިމު ވުމެވެ‪ .‬ކަމެއް ނުވަތަ އެއްޗެއް ވަކި ގޮތަކަށް‬

‫މަޚްލޫޤު ޚާލިޤަކަށް ވުމެވެ‪ .‬ވުޖޫދު ވުމުގައި އެ ދެފަރާތް‬

‫ގތަކަށް ބަދަލުވާނަމަ‬ ‫އޮވެފައި އޭގެ ހާލަތު އެހެން ޮ‬

‫ދައުރު ވުމެވެ‪ .‬މިއީ މިސާލަކަށް ބިސް އުފެދެނީ‬

‫އެބަދަލު އައުމަށް މެދުވެރި ކުރުވި ފަރާތެއް ނުވަތަ‬

‫ކޅުން ކުކުޅު އުފެދެނީ‬ ‫ކުކުޅުންނޭ ބުނާއިރު އަނެއް ޮ‬

‫އންނަން ޖެހޭނެ އެވެ‪ .‬މިއީ ބުއްދީގެ އެންމެ‬ ‫ކަމެއް ޮ‬

‫ބިހުންނޭ ބުނުން ފަދަ ކަމެކެވެ‪ .‬މިގޮތަށް މިކަން‬

‫ބޑު ހަގީގަތްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ހަގީގަތެވެ‪.‬‬ ‫ފާޅުކަން ޮ‬

‫އންނަ ނަމަ އަބަދުވެސް އޮންނާނީ ދައުރުވޭވެ އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫މިގޮތުން ބަލާއިރު ކައުނުގައިވާ ހުރިހާ އެއްޗެއް‬ ‫(އިންސާނުން ވެސް ހިމެނިގެން) ވުޖޫދު ވެފައިވާ ތަން‬

‫އެމެރިކާގެ ޖައްވީ އިދާރާ ނާސާ އިން ނަގާފައިވާ ކައުނުގެ ތެރޭ ެގ ފޮޓޯއެއް‪ :‬ކައު ު‬ ‫ނ‬ ‫ވުޖޫދުވެފައިވާ ގޮތަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ވެސް އެއްކައުވަންތަ އިލާހަ ުކ ވޮޑި ެގންވާ ކަމުގެ ހެއްކެއް‪.‬‬

‫މި މަޚްލޫޤު ވުޖޫދު ވުމަށް ކުރިން ބުނެވުނު މަޚްލޫޤަށް‬

‫އެއަކަށް ދުވަހަކު ނިމުމެއް ނާންނާނެ އެވެ‪.‬‬ ‫އެހެންކަމުން ވުޖޫދު ވުމަށް މެދުވެރި ވަނީ‬

‫އތުމުން އެ ވުޖޫދު ވުމަކީ މުސްތަޙީލު‬ ‫ފެންނަން ޮ‬

‫ސިލްސިލާއެކޭ ނުވަތަ ދައުރު ވުމެކޭ ބުންޏަސް ނުސީދާ‬

‫ކަމެކޭ ބުނެވޭކަށް ނެތެވެ‪ .‬ގަސްގަހާގެއްސާއި‬

‫ކންމެ އެއްޗެއް ވެސް ވުޖޫދުވަނީ‬ ‫ގޮތެއްގައި އެބުނެވެނީ ޮ‬

‫އިރުހަނދާއި ތަރިތައް އަދި އަހަރެމެން އިންސާނުން‬

‫އޭގެ އަމިއްލަ ޒާތުގައި ކަމަށެވެ‪ .‬އަމިއްލަ ޒާތުގައޭ‬

‫ވެސް ވުޖޫދުވެފައިވާ ކަން އިންކާރެއް ނުކުރެވޭނެ‬

‫ބުނާ ކަމަށް ވާނަމަ މަޚްލޫޤުތައް އެއް ހާލުން އަނެއް‬

‫ކޅުން އެ ވުޖޫދު ނުވުމަކީ‬ ‫އެވެ‪ .‬ހަމަ އެއާއެކު އަނެއް ޮ‬

‫ހާލަށް ތަރައްގީ ވެގެން މިހާރު މިފެންނަ ގޮތަށް ވުޖޫދު‬

‫ވެސް މުސްތަޙީލު ކަމެކޭ (އެބަހީ އެ ވުޖޫދުވުން އޭގެ‬

‫ވެފައިވީ ކަމަށް ބެލިއަސް ނުވަތަ އެފަދަ ތަރައްގީވުމުގެ‬

‫ކންމެހެން ލާޒިމޭ ވެސް) ނުބުނެވޭނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ޒާތުގައި ޮ‬

‫ކންމެ އެއްޗެއް ވެސް ވުޖޫދުވީ‬ ‫ސިލްސިލާއެއް ނެތި ޮ‬

‫ސަބަބަކީ އެ ވުޖޫދުވުން ލާޒިމު ނަމަ އެއަށް ބަދަލެއް‬

‫އެއެއްޗެއް އަމިއްލަ އަށް ކަމަށް ބެލިއަސް އަދިވެސް‬

‫ކންމެހެން ލާޒިމުވާނެތީ‬ ‫ނައިސް ފަނާނުވެ ދެމިހުރުން ޮ‬

‫ޖަވާބު ނުލިބޭ ސުވާލަކީ އެންމެ ފުރަތަމަ ވުޖޫދުވި އެތި‬

‫އެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ކައުނުގައިވާ އެއްވެސް މަޚްލޫޤަކުން‬

‫ނެތުމެއްގެ ތެރެއިން އުފެދުނީ ކިހިނަކުން ހެއްޔެވެ؟‬

‫މިސިފަތަކެއް ނުފެނެ އެވެ‪ .‬ވީމާ އެ ތަކެތި ވުޖޫދު‬

‫ކައުނު އުފެދުނީ އޭގެ އަމިއްލަ ޒާތުގައޭ ބުނެފިނަމަ‬

‫ވެފައި އެވަނީ ކުރިން އެ ނެތުމަށް ފަހު އެވެ‪.‬‬

‫ނެތުމުގެ ތެރެއިން އެ ވުޖޫދުވެފައި އެވަނީ އޭގެ އެންމެ‬

‫އަޒަލުއްސުރެންނެއް ނޫނެވެ‪.‬‬

‫ފުރަތަމަ ވުޖޫދުވި އެތި އޭގެ އަމިއްލަ އަށް ވުޖޫދު‬

‫އަޒަލުއްސުރެ ވުޖޫދު ވެފައި ނުވާނަމަ އެ ވުޖޫދު‬

‫ވެގެންނޭ ބުނުން ލާޒިމު ވެ އެވެ‪.‬‬

‫ވުމަށްޓަކައި އެކަން މެދުވެރި ކުރުވި ފަރާތެއް ވުން‬

‫ކައުނަކީ ނެތުމަށް ފަހު ވުޖޫދު ވެފައިވާ އެއްޗެއް‬

‫ލާޒިމުވާނެ އެވެ‪ .‬އެފަދަ ފަރާތެއް ނެތްކަމަށް ދައުވާ‬

‫ކަން ބުއްދި އާއި ޙިއްސުތަކުގެ ދަލީލުތަކުން ސާބިތު‬

‫ކުރުމަކީ ބުރަ ކުރާނެ އެއްޗެއް ނެތި ވަކި އަތަކަށް‬

‫ވެއެވެ‪ .‬އެހެންކަމަށް ވާނަމަ އެ ވުޖޫދު ކުރަން އެހެން‬

‫ބުރަ ކުރުން ފަދަ ކަމެކެވެ‪ .‬މިސާލަކަށް ތިލަފަތެއްގެ‬

‫ފަރާތެއް ލާޒިމު ވެއެވެ‪ .‬އަދި މި އެހެން ފަރާތަކީ‬

‫ކޅު ބަރުވިއިރު‬ ‫ދެކޮޅު އެއްވަރަށް ހުރެފައި އެތަނުން އެއް ޮ‬

‫އަޒަލުއްސުރެ (ފެށުމެއް ނެތި) ވުޖޫދު ވެފައިވާ ފަރާތެއް‬

‫އެ ބަރު ކުރަން މެދުވެރިވި އެއްވެސް ސަބަބެއް ނެތޭ‬

‫ކަމުގައި ވެސް ވާން ޖެހޭނެ އެވެ‪ .‬މިފަދަ ފަރާތެއް‬

‫ބުނުމެވެ‪ .‬ނުވަތަ މޭޒެއް ފަދަ އެއްޗެއް ކުރިން ނެތިފައި‬

‫ނުވާނަމަ މަޚްލޫޤުންގެ ފުރަތަމަ ވުޖޫދުވުން އެއީ ޚަލްޤު‬

‫ފަހުން އެ ވުޖޫދުވިއިރު އެ ހެދި އެއްވެސް މީހަކު ނެތޭ‬

‫ކުރެވުނު އެއްޗަކަށް ނުވާނެ އެވެ‪ .‬ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން‬

‫ބުނުމެވެ‪.‬‬ ‫މިއީ ސަލާމަތުން ހުރި އެއްވެސް ބުއްދިއެއް ގަބޫލު‬ ‫ކުރާނެ ކަމެއް ނޫނެވެ‪ .‬ވީމާ ކައުނުގައިވާހާ ތަކެތި‬

‫މުޅި ކައުނު ވެސް މަޚްލޫޤަކަށް ނުވާނެ އެވެ‪ .‬މުޅި‬ ‫ކައުނު އޭގައިވާ ހުރިހާ އެއްޗެއް އޭރުން ވެގެންދާނީ‬ ‫ޚާލިޤަކަށެވެ‪.‬‬

‫ވުޖޫދު ވެފައިވާތީ އެތަކެތި ވުޖޫދު ކުރި ފަރާތެއް ވުން‬ ‫ކންމެހެން ލާޒިމުވެ އެވެ‪ .‬އަދި ކައުނުގައިވާ‬ ‫ވެސް ޮ‬

‫އެމެރިކާގެ ޖައްވީ އިދާރާ ނާސާ އިން ނަގާފައިވާ ކައުނުގެ ތެރޭ ެގ ފޮޓޯއެއް‪ :‬ކައު ު‬ ‫ނ‬ ‫ވުޖޫދުވެފައިވާ ގޮތަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ވެސް އެއްކައުވަންތަ އިލާހަ ުކ ވޮޑި ެގންވާ ކަމުގެ ހެއްކެއް‪.‬‬

‫ހުރިހާ ތަކެއްޗަކީ އޭގައި އަޒަލީ ސިފަ ނެތް ތަކެތި‬ ‫ކަމަށްވާތީ މިތަކެތި އުފެއްދެވި ފަރާތަކީ އަޒަލުއްސުރެ‬

‫އެހެންވެސް ސާމާނު އުފެދިފައިވަނީ އެއެއްޗެހި‬

‫ވުޖޫދު ވެފައިވާ ފަރާތެއް ކަމުގައި ވެސް ވާން ޖެހޭނެ‬

‫އަމިއްލަ ޒާތުގައޭ ބުނުމެވެ‪ .‬މީގެ މާނަ އަކީ‬

‫އެވެ‪ .‬މިފަދަ ހަމައެކަނި ފަރާތަކީ އެއްވެސް މަޚްލޫޤަކާ‬ ‫އެއްފަދަވެގެން ނުވާ މާތްﷲ އެވެ‪.‬‬ ‫ކައުނުގައިވާ އެންމެހާ ތަކެތި އުފެއްދެވީ ﷲ ނޫން‬ ‫ކަމަށް ގަބޫލު ކުރަން ބޭނުންވާ މީހުން ދެން ކޮށްފާނެ‬ ‫ދައުވާ އަކީ (އެ ތަކެއްޗަކީ އަޒަލީ އެއްޗެހި ކަމުގައި‬ ‫ކޮންމެހެން ނުވިއަސް) އެ ތަކެތި ވުޖޫދު ވެފައިވަނީ‬ ‫އެތަކެތި އަމިއްލަ އަށް ކަމަށް ދައުވާ ކުރުމެވެ‪.‬‬ ‫މިސާލަކަށް މިހުރިހާ އެއްޗެއް ވުޖޫދުވީ އެންމެ ފުރަތަމަ‬ ‫ވައި އޭގެ އަމިއްލަ ޒާތުގައި ވުޖޫދުވެފައި ދެން އެ‬ ‫އާތްވަށް ބަދަލުވެ އޭގެ ފަހުން ވަކި ގޭސްތަކަކަށްވެ‬ ‫އޮކްސިޖަން އާއި ކާބަން އާއި ނައިޓްރޯޖީން ފަދަ‬ ‫ވުޖޫދުގެ އެކިއެކި ޢުންސުރުތައް ފުރިހަމަވެގެން ދިއުމަށް‬ ‫ގތަށް އެ ޢުންސުރުތައް‬ ‫ފަހު ތަފާތު އެކިއެކި ގޮތް ޮ‬ ‫ގުޅިގެން ތަފާތު މަޚްލޫޤުތައް އުފެދުނީ ކަމަށް ދަޢުވާ‬ ‫ކށްފާނެ އެވެ‪ .‬މިތަނުގައި ސިލްސިލާއެއް ގޮތަށް މި‬ ‫ޮ‬ ‫ދެމިގެން އައިސްފައިވީ ނަމަވެސް އެންމެ ފުރަތަމަ އެތި‬ ‫ވުޖޫދު ވި ކަމަށް އެ ބުނެވެނީ ހަމަ އޭގެ އަމިއްލަ‬ ‫ޒާތުގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ކންމެ އެއްޗެއް ވުޖޫދު‬ ‫މިގޮތަށް ވުޖޫދުގައިވާ ޮ‬ ‫ކށްފި ނަމަ އެ ވުޖޫދު ވުމުގެ‬ ‫ވާ ކަމަށް ގަބޫލު ޮ‬

‫ނ އޮންނަ ޮގތް ކަމަށް ބައެ ްއ މީހުން ލަފާކުރާ ޚިޔާލީ ކުރެހުމެއް‪ޮ :‬ކންމެ ދިމާއަކުން‬ ‫ކައު ު‬ ‫ސ ފެންނަނީ އަޖައިބުކުރުވަނި ިވ މަންޒަރުތަކެއް‬ ‫ވެ ް‬

‫މީގެ މިސާލަކީ ގޮނޑިތަކާއި މޭޒުތަކާއި‬

‫ސިލްސިލާ އިން މަޚްލޫޤެއް ނޫން އެހެން ފަރާތަކަށް‬ ‫ދުވަހަކު ވެސް ނުދެވޭނެ އެވެ‪ .‬މިގޮތަށް ސިލްސިލާ‬ ‫ވެގެން ދިއުމަކީ ހަގީގަތަކަށް ވާސިލުވާން ބަލާއިރު‬

‫އެއިން އެކައްޗަކީވެސް އެހެން ފަރާތަކުން‬ ‫ހަދާފައި ހުރި އެއްޗަކަށް ނުވުމެވެ‪ .‬އަދި އެއީ‬ ‫އޭގެ ޒާތުގައި އުފެދިފައިވާ އުފެއްދުންތެރިއެއް‬ ‫ކަމަށް ވުމެވެ‪ .‬މިއީ ބުއްދި ސަލާމަތުން ހުރި‬ ‫އެކަކުވެސް ގަބޫލު ކުރާނެ ކަމެއް ނޫނެވެ‪.‬‬ ‫ވީމާ މި ދައުވާތަކުން ސަލާމަތް ވެވެން އޮތް‬ ‫ގތަކީ މަޚްލޫޤުތައް ވުޖޫދު ކުރުމަށް‬ ‫ހަމައެކަނި ޮ‬ ‫މުސްތަޤިއްލު ފަރާތެއް ވުޖޫދުވެފައިވާ ކަމަށް ގަބޫލު‬ ‫ކުރުމެވެ‪ .‬އަދި މި މުސްތަޤިއްލު ފަރާތް ވުޖޫދު ވުމުގައި‬ ‫އިތުރު އެހެން ފަރާތަކަށް ބޭނުން ނުވާނެ ކަން ގަބޫލު‬ ‫ކުރުމެވެ‪ .‬އާދެ‪ ،‬ވުޖޫދުވުން ލާޒިމު ފަރާތެއް ވާކަން‬ ‫ގަބޫލު ކުރުމެވެ‪ .‬ވުޖޫދުވުން ލާޒިމު ފަރާތެއް ނަމަ‬ ‫ދެމިހުރުން ވެސް ލާޒިމު ވާނެ އެވެ‪ .‬ބަދަލުވުމެއް‬ ‫ވެސް މެދުވެރިވެގެން ނުވާނެ އެވެ‪ .‬މި ފަދަ ހަމައެކަނި‬ ‫ފަރާތަކީ މާތްﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އެވެ‪.‬‬ ‫ކންމެ މަޚްލޫޤަކަށް ނަޒަރު ހިންގާލިއަސް‬ ‫ކައުނުގައިވާ ޮ‬ ‫ބަދަލުވުމާއި ފަނާވުމުގެ ޠަބީޢަތު ފެނިގެންދެ‬ ‫އެވެ‪ .‬އެހެންވެއްޖެ ނަމަ އެއީ އަލުން އުފެދިފައިވާ‬ ‫އެއްޗެއްސެވެ‪ .‬އަޒަލުއްސުރެ ވުޖޫދުވެފައިވާ އެއްޗެއްސެއް‬ ‫ނޫނެވެ‪.‬‬

‫ރިޕޯޓް‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪9‬‬

‫މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރުމުގެ ފަހު ބާރު ާވރިސުންނަށް‬ ‫ސައުދީގައި އެންމެ ދަށު‬ ‫ކޯޓުގައި ވެސް އެފަދަ‬ ‫މައްސަލަތައް ބަލަނީ‬ ‫ތިން ފަނޑިޔާރުން ހިމެނޭ‬ ‫ބެންޗަކުންނެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫މަރުގެ އަދަބު ދޭން ތިން‬ ‫ފަނޑިޔާރުން އިއްތިފާގު‬ ‫ވެސް ވާން ޖެހެ އެވެ‪.‬‬ ‫މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާފައިވާ މުއްރަތު ސުޕްރީމް ކޯޓު ެގ އަޑު‬ ‫އެހުމަކަށް ފަހު ނެރެގެން ގެންދަނީ‪ :‬ސުޕްރީމް ކޯޓުން‬ ‫ނިންމިޔަސް އެންމެ ފަހު ބާރު ޮއތީ ވާރިސުންގެ އަތްމަތީގައި‬ ‫‪-‬މިހާރު ޮފޓޯ‪/‬މުހައްމަދު ޝަރުހާން‬‫ރާއްޖޭގައި މަރަން މަރުހިފާނެ ކަމާއި އެކަން‬

‫އާންމުވެފަ އެވެ‪.‬‬

‫ތަންފީޒުކުރަން ޖެހިލުންވެވަޑައިނުގަންނަވާނެ ކަމަށް‬ ‫ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން ވަނީ ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު‬

‫ރައީސްގެ ޖެހިލުންވުން ކުޑަ ވާހަކަފުޅުތައް‬

‫ކށް އެގޮތަށް ރައީސް‬ ‫ވިދާޅުވެފަ އެވެ‪ .‬ތަކުރާރު ޮ‬ ‫ވިދާޅުވަމުން ގެންދަވާތީ ބައެއް މީހުންނަށް ހީވާނީ‬

‫ރައީސް ޔާމީން ފިޔަވައި ރާއްޖޭގެ ދެ ވަނަ‬

‫މަރުގެ އަދަބު ތަންޒީފުކުރުމުގެ އެންމެ ފަހު ބަސް‬

‫ޖުމްހޫރިއްޔާގެ އެއްވެސް ރައީސަކު މަރުގެ އަދަބު‬

‫ގާތިލުންނަށް މައާފު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ވާރިސުންނަށް‬

‫ކަމެވެ‪ .‬ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަށް އޭގެ ހުރިހާ ބާރެއް‬

‫މާތް ﷲ ވަނީ ދެއްވައިފަ އެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން އެންމެ‬

‫ނެތެވެ‪.‬‬

‫ފަހު ވަގުތު ވެސް ވާރިސުންގެ ތެރެއިން އެކަކު ވެސް‬

‫ސައުދީގައި ވެސް ހަމަ މަރާލަނީކީ ނޫން‬

‫ގާތިލަށް މައާފު ދީފި ނަމަ މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒެއް‬

‫މަރުގެ އަދަބު ދިނުމުގައި ބައެއް އާންމުން މިސާލު‬

‫ނުކުރެވޭނެ އެވެ‪.‬‬ ‫"ވާރިސުން ކުށް ސާބިތުވެފައިވާ މީހާގެ އަތުން‬

‫ނަގަނީ ސައުދީ އަރަބިއްޔާ އިންނެވެ‪ .‬އެކަމަކު މަރުގެ‬ ‫އަދަބު ކަނޑައަޅާ ޝަރީއަތްތައް ސައުދީގައި ކުރިއަށް‬

‫ބުނާ ފަރާތަކީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ހެންނެވެ‪ .‬އެކަމަކު‬

‫ތަންފީޒުކުރައްވާނެ ކަމަކަށް ފާޅުގައި‪ ،‬ތަކުރާރުކޮށް‬

‫މަރުގެ ދިޔަ އަތުލުމަށް ފަހު މައާފު ދީފި ނަމަ ނުވަތަ‬

‫ގެންދަނީ ރާއްޖެ އަށް ވުރެ ވެސް މާ ވަރުގަދަ އަށް‬

‫ރާއްޖޭގައި ހަދާފައި ހުރި ގާނޫނުތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް‬

‫ވިދާޅުވެފައެއް ނުވެ އެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން އެއީ ރައީސް‬

‫މަރުގެ ދިޔައަކާ ނުލައި މައާފު ދީފި ނަމަ‪ ،‬މަރުގެ‬

‫ކަމަށް‪ ،‬ޝަރުއީ ދާއިރާގެ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ބުނެ‬

‫ބޑު ބާރެއް ނުވަތަ އެންމެ‬ ‫ބަލާއިރު އެއަށް ވުރެ ޮ‬

‫ޔާމީންގެ ހިތްވަރުފުޅު ގަދަކަމޭ‪ ،‬އެމަނިކުފާނުގެ‬

‫ކށް‪ ،‬އެކަން ސުޕްރީމް ކޯޓަށް‬ ‫އަދަބު ތަންފީޒުނު ޮ‬

‫ކޓުގައި ވެސް އެފަދަ‬ ‫އެވެ‪ .‬އެގޮތުން އެންމެ ދަށު ޯ‬

‫ފަހު ވަގުތުގެ ހުރިހާ ބާރެއް އޮތީ ރައީސަށް ނުވަތަ‬

‫ކށްފާނެ އެވެ‪ .‬އެކަމާ ދެކޮޅު‬ ‫ސަޕޯޓަރުން ގަބޫލު ޮ‬

‫އަންގަންވާނެ އެވެ‪ .‬އަދި ސުޕްރީމް ކޯޓުން އެހެން‬

‫މައްސަލަތައް ބަލަނީ ތިން ފަނޑިޔާރުން ހިމެނޭ‬

‫ކޓަކަށް ވެސް ނޫނެވެ؛ މަރުވި މީހާގެ‬ ‫ސުޕްރީމް ޯ‬

‫ބައެއް މީހުންގެ ނަޒަރުގައި ރާއްޖޭގައި މަރުގެ އަދަބު‬

‫ގޮތަކަށް ނާންގާހާ ހިނދަކު‪ ،‬ކުށް ސާބިތުވެފައިވާ މީހާގެ‬

‫ބެންޗަކުންނެވެ‪ .‬އަދި މަރުގެ އަދަބު ދޭން ތިން‬

‫ވާރިސުންނަށެވެ‪.‬‬

‫ތަންފީޒުކުރެވޭ ވަރަށް ވުރެ ޝަރުއީ ނިޒާމަށް އާންމުން‬

‫މައްޗަށް މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކޮށްގެން ނުވާނެ އެވެ‪"،‬‬

‫ފަނޑިޔާރުން އިއްތިފާގު ވެސް ވާން ޖެހެ އެވެ‪.‬‬

‫ކުރާ އިތުބާރު މާ ކުޑަ އެވެ‪.‬‬

‫މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރުމާ ބެހޭ ގަވާއިދުގެ ‪ 13‬ވަނަ‬

‫ރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ރައީސް މުހައްމަދު އަމީން‬ ‫ދީދީގެ ވެރިކަމުގައި މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރި ފަހުން‬

‫އތް ނަމަވެސް ސަރުކާރުން‬ ‫މި ދެ ފިކުރު ޮ‬

‫މާއްދާގެ ނ‪ .‬ގައި ބުނެފައިވެ އެވެ‪.‬‬

‫އިސްތިއުނާފް މަރުހަލާގެ ފުރަތަމަ ބައިގައި ފަސް‬ ‫ފަނޑިޔާރުން އަދި އެންމެ ފަހު މަރުހަލާގައި ހަތް‬

‫ރާއްޖޭގައި ދައުލަތުން މީހަކު މަރާފައެއް ނުވެ އެވެ‪.‬‬

‫މިހާރު ހިފާފައި އެހުރީ މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރުމާ‬

‫ގތަށް ވާރިސަކު މައާފު ދިނުމުން ސުޕްރީމް‬ ‫އެ ޮ‬

‫ފަނޑިޔާރުންގެ ބެންޗަކުން މައްސަލަ ބަލައި‪ ،‬އިއްތިފާގު‬

‫އޭގެ ފަހުން މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރުމާ އެންމެ‬

‫ދިމާއަށެވެ‪ .‬ވިހަ އިންޖެކްޝަން ޖަހައިގެން މަރުގެ‬

‫ކޯޓަށް އެހެން އަދަބެއް ކަނޑައަޅަން ގަވާއިދު ހުރަސް‬

‫ހުކުމެއް އިއްވައިގެން ނޫނީ ސައުދީގައި މަރުގެ އަދަބާ‬

‫ކައިރި އަށް ވެސް ދިޔައީ ‪ 1988‬ގައި ރާއްޖެ އަށް‬

‫އަދަބު ތަންޒީފުކުރަން ގަވާއިދުގައި ހިމެނި ނަމަވެސް‬

‫އތަސް‪ ،‬ހަގީގަތުގައި‪ ،‬ވާރިސުންނަށް‬ ‫ނާޅައޭ ބުނެފައި ޮ‬

‫ހަމައަށް ނުދެވޭނެ ކަމަށް‪ ،‬މައުލޫމާތު ހުރި ބައެއް‬

‫ދިން އަދި ‪ 19‬ދިވެހިން މަރުވި‪ ،‬ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާގައި‬

‫އެކަހަލަ އިންޖެކްޝަން ރާއްޖެ އަށް ނުލިބޭނެކަން‬

‫ކޓަށް ނިގުޅައިނުގަނެވޭނެ‬ ‫ލިބިފައިވާ ބާރު ސުޕްރީމް ޯ‬

‫ވަކީލުން ބުނެ އެވެ‪.‬‬

‫އިސްކޮށް ތިބި މީހުންނަށް އޭރުގެ އެންމެ މަތީ ކޯޓު‪،‬‬

‫އެނގުމުން ސަރުކާރުން މިހާރު ނިންމާފައި ވަނީ‬

‫ކޓުން މަރަން ހުކުމްކުރުމުންނެވެ‪ .‬އެކަމަކު އޭރުގެ‬ ‫ހައި ޯ‬

‫ދަންޖައްސައިގެން މަރާށެވެ‪ .‬އެކަމަކު އެހާ ހިސާބަށް‬

‫ކަމަށް‪ ،‬ގާނޫނީ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ގަބޫލުކުރެ އެވެ‪.‬‬

‫މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާ މީހުން މެރުމަކީ ދުނިޔޭގެ‬

‫މި ހުރިހާ ކަމަކަށް ބަލާއިރު މަރުގެ އަދަބު‬

‫އެއްވެސް ތަނެއްގައި އެހާ ފަސޭހައިން ނިންމާލެވޭ އަދި‬

‫ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމް ‪ 1989‬ގައި‪ ،‬މުޅި‬

‫ދާން ބަލާއިރު ފުރިހަމަކުރަން ޖެހޭ ގިނަ އިޖުރާތުތަކެއް‬

‫ތަންފީޒުކުރައްވާނެ ކަމަށް ރައީސް ޔާމީން‪ ،‬ވަރަށް ކެރި‬

‫އތް ކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގައި‬ ‫ނިންމާލެވެން ޮ‬

‫ރާއްޖެ އަށް އިއްވެވި ގަރާރެއްގައި‪ ،‬އެ އެންމެންގެ‬

‫އެބަ ހުއްޓެވެ‪.‬‬

‫ހުންނަވައިގެން ވިދާޅުވިޔަސް މި ގަވާއިދުން އެނގެނީ‬

‫އންނަން ޖެހޭނީ އެގޮތަށެވެ‪.‬‬ ‫ވެސް އެކަން ޮ‬

‫މަރުގެ އަދަބު‪ ،‬އުމުރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމަށް‬ ‫ބަދަލުކުރެއްވިކަން އިއުލާންކުރެއްވި އެވެ‪.‬‬ ‫މީހުން މެރުމުގެ ކުށް ސާބިތުވާ މީހުންނަށް‬ ‫މަރުގެ ހުކުމް އިއްވުމަކީ ރާއްޖޭގައި އާންމު ކަމެކެވެ‪.‬‬

‫މީހަކަށް މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރަން‬ ‫އަމުރުކުރުމުގެ ބާރު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަށް‬ ‫ލިބެނީ އެންމެ ފަހުންނެވެ‪ .‬އެއީ ފުރިހަމަކުރަން‬ ‫ޖެހޭ ގާނޫނީ އަދި އެހެން އިޖުރާއަތުތައް‬

‫ނުކުރާ ކަމަކީ ތަންފީޒުކުރުމެވެ‪ .‬މަރުގެ އަދަބު‬

‫ރސެކިއުޓަ ޖެނެރަލާއި‬ ‫ފުރިހަމަކުރިކަން ކަނޑައަޅައި‪ ،‬ޕް ޮ‬

‫ތަންފީޒުނުކޮށްގެންނެއް އާންމުން އޭރު ކަންބޮޑެއް ވެސް‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރު ނުވަތަ އުއްތަމަފަނޑިޔާރު‬

‫ނުވެ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ވާރިސުންނަށް ލިބިފައިވާ ބާރެއް‬

‫އފް ޕްރިޒަންސް‬ ‫ކަނޑައަޅާ މީހަކާއި ކޮމިޝަނާ ޮ‬

‫ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަށް ނިގުޅައިނުގަނެވޭނެ ކަމަށް‬

‫ކށް ރައީސަށް ފޮނުވާ‬ ‫ހިމެނޭ ކޮމިޓީއަކުން ސޮއި ޮ‬

‫އޭރު ވެސް މަދު ބަޔަކު ވާހަކަ ދައްކަ އެވެ‪.‬‬

‫އެއީ ފުރިހަމަކުރަން ޖެހޭ އިޖުރާއަތްތަކުގެ އެއް ބައި‬

‫ލިއުމަކަށް ފަހު އެވެ‪ .‬މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރުމުގެ‬

‫ގާތިލުންނަށް މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރަން‬

‫އަމުރު ރައީސް ނެރެދެއްވަން ޖެހެނީ އެ ލިއުން‬

‫ޖެހޭނެ ކަމަށް އާންމުންގެ ތެރޭގައި އެންމެ ގަދައަށް‬

‫ލިބިވަޑައިގަންނަވާތާ ތިން ދުވަހުގެ ތެރޭގަ އެވެ‪.‬‬

‫ވާހަކަދެކެވެން ފެށީ ގޭންގް ކުށްތަކުގަ އާއި އެހެން‬

‫އެހާ ހިސާބުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ބާރު‬

‫ވެސް ރުޅިވެރިކަމުގައި މީހުން މެރުން ގިނަވަމުން‬

‫މިކަމުގައި އެ ނިމުނީ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު އަދިވެސް ގާތިލް‬

‫ދާތީ މާޔޫސްވެގެންނެވެ‪ .‬މީގެ ‪ 10‬ވަރަކަށް އަހަރު‬

‫ދރެއް ބަންދެއް ނުވެ އެވެ‪ .‬ގަވާއިދު‬ ‫ސަލާމަތްކުރުމުގެ ޮ‬

‫ކުރިއަށް ބަލައިލާ އިރު މީހަކު މަރާލިކަމުގެ ޚަބަރުން‬

‫ގތުން މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރަން އޮންނަ‬ ‫ބުނާ ޮ‬

‫ޝކެއް ލިބި‪ ،‬ބިރުވެރިކަން ފެތުރެ އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫އާންމުންނަށް‬

‫ހދަން‪ ،‬މޯލްޑިވްސް‬ ‫ދުވަހު ވެސް‪ ،‬ވާރިސުންގެ ބަސް ޯ‬

‫އެކަމަކު މިހާރު މަރެއްގެ ވާހަކަ އިވިގެން އާންމު‬

‫ކަރެކްޝަނަލް ސާވިސް އިން‪ ،‬އިސްލާމިކް އެފެއާޒް‬

‫މުޖުތަމައު ސިހޭ ވަރަށް ވުރެ ލޭއޮހޮރުވުން އޮތީ‬

‫ކށް މަސައްކަތްކުރަން ޖެހެ އެވެ‪.‬‬ ‫މިނިސްޓްރީ މެދުވެރި ޮ‬

‫ސ ޔާމީން‬ ‫ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ރައީ ް‬ ‫ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަނީ‪ :‬މަރުގެ‬ ‫އަދަބު ތަންފީޒުކުރައްވާނެ ކަމަށް‬ ‫ތަކުރާރު ޮކށް ގެންދަވަނީ ވިދާޅުވަމުން‬

‫ކޮލަމް‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪11‬‬

‫ސައުދީ އަށް ޝުކުރިއްޔާ އެކަމަކު މިއީ ބެ ހޭ ކަމެއް ނޫން‬

‫ސޮދަގާތު ފައުންޑޭޝަނުން‬ ‫ހުޅުމާލޭގައި ބޭއްވި ރޯދަ‬ ‫ވީއްލުމުގައި ބެހި ކަދުރު‬

‫ރަ އް ޔި ތު މީ ހާ‬

‫ޑިމޮކްރެޓިކް އަދި ސާފުތާހިރު ސިޔާސީ ވެއްޓަކަށް‬

‫ދިވެހިން ބޭނުންވީ އަދި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި‬

‫މިވަނީ ނެތިފަ އެވެ‪ .‬ސަރުކާރުގެ ބާރު ގަދަވެ‪ ،‬މިނިވަން‬

‫މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަށް ނުވަތަ އަޑުއިއްވާ މީހުންނަށް‬

‫ބޭނުން ވެސް ވަނީ އާންމުންނަށް ބަސް ބުނެވޭ‬

‫މުއައްސަސާތަކުގެ ބާރު ކެނޑިފަ އެވެ‪ .‬ސަރުކާރަށް‬

‫ސައުދީގެ އެ ވާހަކަ ވީ ބޮޑު ޖޯކަކަށެވެ‪ .‬އެކަމަކު‬

‫ވެރިކަމުގެ ނިޒާމެކެވެ‪ .‬ދިވެހިން ގަބޫލުކުރީ ސަރުކާރުގެ‬

‫އަދި ނައްތާނުލެވިގެން އުޅެނީ ގާނޫނުއަސާސީގައި އޮތް‬

‫ކަދުރުގެ ބައެއް ފަސްޓް ލޭޑީ ފާތުމަތު އިބްރާހިމްގެ‬

‫މެލޭޝިއާގައި ވެރިކަން ކުރަމުން އަންނަ އުސޫލުތަކަށް‬

‫ވެރިންނަކީ އާންމު ދިވެހިންނަށް ވުރެ މާ މަތީ ބައެއް‬

‫ހިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމުގެ ހައްގެވެ‪ .‬ފަސްޓް‬

‫ޖަމިއްޔާއަކަށް ނަގައި‪ ،‬އެ ޖަމިއްޔާގެ ނަމުގައި ބަހަމުން‬

‫ބަލާއިރު އެ ގައުމުގެ ރައްޔިތުންނަށް ދެން ހެދޭނެ‬

‫ކަމަށް ނުދެކޭ ނިޒާމެކެވެ‪ .‬ނަހަމަ ގޮތުގައި ބާރާއި‬

‫ލޭޑީގެ ސަދަގާތު ފައުންޑޭޝަނުން ބެހި ކަދުރާ ބެހޭ‬

‫ދިއުމުގެ މައްސަލަ "ފިނިކުރަން" ސައުދީ އެމްބަސީން‬

‫ގޮތެއް ނެތެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ނަޖީބު އެ ހުންނެވީ‬

‫ނުފޫޒު ބޭނުންކުރެވިގެން ނުވާނެ ނިޒާމެކެވެ‪.‬‬

‫ގޮތުން ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި ފާޑުކިޔުންތައް ފެތުރުނީ‬

‫މިދިއަ ހަފުތާގައި މަސައްކަތްކުރި އެވެ‪ .‬އެ މަސައްކަތާ‬

‫މެލޭޝިއާގެ އެންމެ މުއްސަނދި މީހުންގެ ލިސްޓްގަ‬

‫މެދު ދިވެއްސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ސައުދީ އެމްބަސީ‬

‫ކޅަށް އެޅޭނެ ފިޔަވަޅެއް އަލުން ޖެހޭނީ‬ ‫އެވެ‪ .‬އޭނާއާ ދެ ޮ‬

‫އަށް ބުނެލަން ޖެހެނީ މަންޒަރު ރީތިކުރަން އުޅުމުގެ‬

‫ހޯދާށެވެ‪.‬‬

‫ސައުދީ އަރަބިއްޔާ އިން ރާއްޖެ އަށް ދިން‬

‫ސައުދީ އަރަބިއްޔާ އިން ރާއްޖެ އަށް ދޭ‬ ‫އެހީތެރިކަމާއި ބާއްވާ ގާތް ގުޅުމަށް ދިވެހިން‬

‫އތުމުންނެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‬ ‫އެ ހައްގު އަދި ދެމި ޮ‬ ‫ސައުދީ އަރައްބިއްޔާގެ އެމްބަސީން ގަބޫލުކުރަން‬

‫ޝުކުރުވެރިވެ އެވެ‪ .‬އަދި ސައުދީއާ މެދު ދިވެހިން‬

‫ޖެހޭނެ ހަގީގަތަކީ މޫނު ރީތިކުރަން ބަޔާނެއް ނެރުނަސް‬

‫ގތަކަށެވެ‪ .‬ސައުދީ އެމްބަސީ‬ ‫ދެކެނީ ވަރަށް ޚާއްސަ ޮ‬

‫ދިވެހިން އެކަން ބަލައިނުގަންނާނެ ކަމެވެ‪ .‬އަދި‬

‫މކްރެޓިކް އުސޫލްތަކާއި‬ ‫ދިވެހިން ތައާރަފުކޮށްފައިވާ ޑި ޮ‬

‫ގތުން ބަލާއިރު ދުނިޔޭގެ‬ ‫ނޫނެވެ‪ .‬މުއްސަނދިކަމުގެ ޮ‬

‫އަށް އެކަން އެނގޭނެ އެވެ‪ .‬ހަމައެހެން ސައުދީން‬

‫ސަދަގާތު ފައުންޑޭޝަނުގެ އަމަލަކީ ބާރާއި ނުފޫޒު‬

‫ހަމަތަކާ ގުޅޭ މައްސަލައެކެވެ‪ .‬މިއީ‪ ،‬ހިތާމަޔާ އެކު‬

‫އެންމެ ވަރުގަދަ މުސްލިމް އެއް ގައުމަށް ވިޔަސް‪،‬‬

‫ހިލޭ ދޭ ކަދުރު މީގެ ކުރިން ބަހަމުން އައީ ދައުލަތުގެ‬

‫ބޭނުންކުރުމުގެ ނަމޫނާއެއްކަމެވެ‪ .‬އެކަމަކު ޑިމޮކްރެޓިކް‬

‫ދަންނަވަން ޖެހެނީ‪ ،‬ސައުދީ އަރަބިއްޔާއާ ވަރަށް‬

‫ޑިމޮކްރެސީގައި ދުނިޔޭގެ މުސްލިމް އެހެން ގައުމުތަކަށް‬

‫އިދާރާތަކުން ކަން ވެސް އެނގޭނެ އެވެ‪ .‬އެ ކަދުރުން‬

‫ކށްގެން ތިބި އެއްވެސް ދިވެއްސަކު‬ ‫އަގުތައް ގަބޫލު ޮ‬

‫ބީރައްޓެހި އުސޫލްތަކަކާއި ހަމަތަކެއް ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ނަމޫނާ ދައްކާފައިވާ ރާއްޖެ އަށް މި ވަގުތު ސައުދީ‬

‫ބައެއް އަމިއްލަ ޖަމިއްޔާއަކަށް ނަގައި‪ ،‬އެ ޖަމިއްޔާގެ‬

‫އެފަދަ އަމަލްތައް ގަބޫލެއް ނުކުރާނެ އެވެ‪.‬‬

‫އތް ކަމަކަށެއް ނުފެނެ އެވެ‪.‬‬ ‫އަށް ދެވޭނެ ލަފައެއް ޮ‬

‫ނަމުގައި ބަހާފައެއް ނުވެ އެވެ‪ .‬އެގޮތަށް ބަހަން އެ‬

‫މކްރަސީގެ "ބަހާރު މޫސުމް"‬ ‫އަރަބި ގައުމުތަކުގައި ޑި ޮ‬

‫ކަދުރު ލިބޭ ކަމަށް ވަންޏާ އެތައް ޖަމިއްޔާއަކުންނާއި‬

‫ބޭނުން ވެސް ވަނީ އާންމުންނަށް ބަސް ބުނެވޭ‬

‫ކޅަށް ވާހަކަ ދެއްކުމަކީ ސައުދީގެ‬ ‫އެ މީހުންނާ އެއް ޮ‬

‫‪ 2011‬ގައި ފެތުރުމުގެ ހަ އަހަރު ކުރިން ރާއްޖެ ވަނީ‬

‫ސިޔާސީ އެތައް ބަޔަކު އެ ފުރުސަތު ބޭނުންވާނެ އެވެ‪.‬‬

‫ވެރިކަމުގެ ނިޒާމެކެވެ‪ .‬ދިވެހިން ގަބޫލުކުރީ ސަރުކާރުގެ‬

‫އާދައެކެވެ‪ .‬އޭގެ އެއް މިސާލަކީ މެލޭޝިއާގެ ބޮޑުވަޒީރު‬

‫މކްރަސީގެ މަސައްކަތް ފަށައިފަ އެވެ‪ .‬އާ‬ ‫ޒަމާނީ ޑި ޮ‬

‫ސޮދަގާތު ފައުންޑޭޝަނުން އެ ކަދުރު ބަހަން ފެށުމުން‬

‫ވެރިންނަކީ އާންމު ދިވެހިންނަށް ވުރެ މާ މަތީ ބައެއް‬

‫ނަޖީބު ރައްޒާގުގެ އަމިއްލަ ބޭންކް އެކައުންޓަށް‬

‫ގާނޫނުއަސާސީއެއް ހަދައި‪ ،‬މިނިވަން އިންތިހާބުތައް‬

‫މައްސަލަ އުފެދޭ ހިސާބަކީ މި އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށް ނުދެކޭ ނިޒާމެކެވެ‪ .‬ނަހަމަ ގޮތުގައި ބާރާއި‬

‫ޑލަރު ޓްރާންސްފާ ކުރި މައްސަލަ‬ ‫‪ 681‬މިލިއަން ޮ‬

‫ބާއްވައިފަ އެވެ‪ .‬މިނިވަން މުއައްސަސާތައް ގާއިމްކޮށް‪،‬‬

‫ބޭނުމެއް ނެތޭ އެވެ‪ .‬މިއީ ދިވެހިން ގަބޫލުކޮށްގެން‪،‬‬

‫އންނަ ބައެއް ގައުމުތަކުގެ‬ ‫ސައުދީއާ ގުޅުން ޮ‬ ‫ވެރިންގެ ފަރާތުން ފެންނަ ޚިޔާނާތުގެ މައްސަލަތަކުގައި‬

‫މކްރެޓިކް ގައުމެއް‬ ‫ސައުދީ އަރަބިއްޔާ އަކީ ޑި ޮ‬

‫ވެރިކަންކުރުމުގެ ނިޒާމުގައި ސައުދީ އަރަބިއްޔާ‬

‫ދިވެހިން ބޭނުންވީ އަދި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި‬

‫ނުފޫޒު ބޭނުންކުރެވިގެން ނުވާނެ ނިޒާމެކެވެ‪ .‬މި ރިވެތި‬

‫ފަޅާއެރުމުން އެކަމުގެ ދިފާއުގައި ސައުދީން ކުޅުނު‬

‫ކށްފަ އެވެ‪ .‬އަދި ވެރިންގެ އަމަލްތަކާ‬ ‫ޒިންމާތައް ހަވާލު ޮ‬

‫އަށް ދިވެހިންނަށް ދެވޭނެ އެހީތެރިކަމެއް އަދި ލަފައެއް‬

‫ގތަށް ކުރިއަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތު‬ ‫އުސޫލުތަކާ އެއް ޮ‬

‫ގތުގައި އެއީ "އެއްވެސް‬ ‫ރޯލެވެ‪ .‬ސައުދީން ބުނެފައިވާ ޮ‬

‫ކޅަށް ބަސް ވެސް ބުނެވޭ‬ ‫މެދު ފާޑުކިޔޭ‪ ،‬ސަރުކާރާ ދެ ޮ‬

‫ނންނާނެއޭ ބުނަން ޖެހެނީ އެހާ ހިސާބަށް‬ ‫ވެސް ޯ‬

‫ސަރުކާރުން ހަނިކުރަމުން އައި ނަމަވެސް ގިނަ‬

‫ހދުމުގެ ނިޔަތެއް ނެތި‪ ،‬ނަޖީބަށް ހެޔޮހިތުން‬ ‫ބަދަލެއް ޯ‬

‫ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަމާއި ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ‬

‫އެކަން ދިއުމުންނެވެ‪ .‬މިއީ މުޅިން ތަފާތު ދެ ނިޒާމަކަށް‬

‫ދިވެހިންގެ އުއްމީދު ކަނޑައެއް ނުލަ އެވެ‪ .‬އަބަދުވެސް‬

‫ދިން ހަދިޔާއެކެ"ވެ‪.‬‬

‫އތީ ދިވެހިންނަށް ލިބިދީފަ އެވެ‪.‬‬ ‫މިނިވަންކަން ވެސް ޮ‬

‫ވެރިކަން ހިންގާ ދެ ގައުމެވެ‪ .‬ސައުދީން ރާއްޖެ‬

‫ކަންކަން ހަމަޔަކަށް އެޅޭނެ ފުރުސަތު ދިވެހިންނަށް‬

‫އަށް ހަދިޔާކުރި ކަދުރު‪ ،‬ފަސްޓް ލޭޑީގެ އަމިއްލަ‬

‫ލިބޭނެ ކަމަށް ދެކޭ ހުވަފެން ކުރިން ވެސް އޮތީ‬

‫ޖަމިއްޔާއެއްގެ ނަމުގައި ބެހުމުން އެކަން ބައެއް‬

‫ހަގީގަތަކަށް ވެފަ އެވެ‪ .‬އަދި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި‬

‫ދިވެހިންނަށް މައްސަލައަކަށް ވީ ރާއްޖޭގައި ވެރިކަން‬

‫ވެސް ހަގީގަތަކަށް ވާނެކަމުގެ ޔަގީންކަން ދިވެހިންނަށް‬

‫ހިންގަމުން އަންނަ ނިޒާމުގެ ތެރޭގައި ވެރިން ދައްކަވަން‬

‫އޮވެ އެވެ‪.‬‬

‫ޖެހޭ ރީތި ނާމޫނާއާ މުޅިން ޚިލާފު ކަމަކަށް އެކަން‬

‫ރާއްޖޭގެ ވެރިންނާ އަޅުގަނޑުމެން ހަވާލުކުރީ‬

‫ވުމުންނެވެ‪ .‬އެއީ ނުފޫޒާއި ބާރު ބޭނުންކުރެއްވުމުގެ‬

‫ރައްޔިތުންގެ ހައްގު ހިމާޔަތްކުރުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތެވެ‪.‬‬

‫އަމަލެކެވެ‪.‬‬

‫ޚިޔާނާތް ހުއްޓުވުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތެވެ‪ .‬އެކަން‬

‫ދިވެހިންނަށް ‪ 2008‬ގައި ލިބުނު‬ ‫ގާނޫނުއަސާސީގައި ހިމެނޭ ގިނަ ހަމަތަކެއް މިހާރު‬

‫ނުކުރެވެންޏާ ދިވެހިން އަޑު އިއްވާނެކަން ސައުދީ‬ ‫އެމްބަސީ އަށް އެނގެން ޖެހޭނެ އެވެ‪.‬‬

‫ސައޫދީން މި އަހަރު ރާއްޖެ އަށް ހަދިޔާ ކުރި ‪ 50‬ޓަނު ކަދުރާ‪،‬‬ ‫ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ ޖިހާދު މި މަހުގެ ‪ 2‬ވަނަ ދުވަހު‬ ‫ހަވާލުވެވަޑައިގަންނަވަނީ‪ .‬ފޮޓޯ‪ :‬ސަން އޮންލައިން‬

‫ވާހަކަ‬

‫(އިއްޔެގެ ނޫހާ ގުޅޭ)‬ ‫ގސް ރަނގަޅަށް ހަމަޖެހިނުލެވެއެވެ‪.‬‬ ‫ގެއަށް ޮ‬ ‫ވަރުބަލިވާން ފެށިއެވެ‪ .‬ކަންނެތްވެ ފޫހިވާން ފެށިއެވެ‪.‬‬ ‫ކންކަމަކާކަމެއް ނޭނގެއެވެ‪.‬‬ ‫ފޫހިވަނީ ވަކި ޮ‬ ‫ނިދިއަންނަން ފެށިއެވެ‪ .‬ގައިން ވަރުދޫވެ‪ ،‬އާފުރެން‬ ‫ފެށިއެވެ‪ .‬އެއީ ކުރީ ދުވަހު ވީ ކަންތައްތަކެވެ‪ .‬އެ‬ ‫ދުވަހު ގިނަ ވަގުތު އެނދަކުން ނުވެސް ތެދުވަމެވެ‪.‬‬ ‫ކންމެވެސް މީހަކު‬ ‫މާ އޮތްތޯ ކުނިވަށިގަނޑު ބެލީމެވެ‪ޮ .‬‬ ‫ކށްފައެވެ‪ .‬އަހަރެން ބިރުގަންނަން‬ ‫ހުރީ ވަށިގަނޑު ހުސް ޮ‬ ‫ފެށިއެވެ‪ .‬ޖުމާނާއަށް ގުޅީމެވެ‪.‬‬ ‫ގވައިގެން ޑޮކްޓަރަށް‬ ‫"ހިނގާބަލަ މަންމަ ޮ‬ ‫ދައްކަން‪ "،‬އަހަރެން ބުނީމެވެ‪" .‬ބަލާބަލަ ކޮންތާކުތޯ‬ ‫ރަނގަޅު ޑޮކްޓަރެއް އިނީ؟"‬ ‫ގތުން ޖުމާނާ އިތުރު‬ ‫އަހަރެންގެ ރާގު ހުރި ޮ‬ ‫ފނު ނަގައިފައި ތަންތަނަށް‬ ‫ސުވާލެއް ނުކުރެއެވެ‪ޯ .‬‬ ‫ޕއިންޓުމަންޓެއް ހަމަޖެއްސިއެވެ‪.‬‬ ‫ގުޅަން ފެށިއެވެ‪ .‬އެ ޮ‬ ‫ބޑުވެދާނެތީއެވެ‪ .‬ޓެކްސީ‬ ‫މަންމައަކަށް ނާންގަމެވެ‪ .‬ކަން ޮ‬ ‫އައެވެ‪ .‬ދާންވީ މަންޒިލަށް ކާރު ނައްޓައިލިއިރު އަހަރެން‬ ‫ހަމައަކަށް އެޅިއްޖެއެވެ‪ .‬އޭގެ ކުޑަ އިރުކޮޅެއް ކުރިން‬ ‫ވީ ހުރިހާ އުނދަގުލެއް ކެނޑިއްޖެއެވެ‪ .‬ހިތަށްއެރިއެވެ‪.‬‬ ‫ޑކްޓަރަށް ދިއުމުގެ ބޭނުމެއް ނެތެވެ‪.‬‬ ‫ދެން ޮ‬ ‫"ކިހިނެއްތަ އަސްލު ވީ މަންމާ؟" ޖުމާނާ‬ ‫އެހިއެވެ‪.‬‬ ‫އަހަންނަށް ޝައްކު ކުރެވޭ އެއްވެސް ކަމެއް‬ ‫ދަރިފުޅަކަށް ކިޔައެއް ނުދެމެވެ‪ .‬އޭނަ ހާސްވެދާނެތީއެވެ‪.‬‬ ‫އަހަރެން ކިޔައިދިނީ އަހަންނަށް ވީ ކަންތައްތަކެވެ‪.‬‬ ‫"މިހާރު މީ ދެވަނަ ދުވަސް‪ ".‬އަހަރެން ބުނީމެވެ‪.‬‬ ‫ޑކްޓަރަށް ދެއްކުމަށެވެ‪.‬‬ ‫ޖުމާނާ ލަފާ ދިނީ ޮ‬ ‫އިނާޔާ ގުޅިއެވެ‪ .‬އޭނަ ވެސް ބުނީ ޑޮކްޓަރުގެ ލަފާ‬ ‫ގތް ގަބޫލުކުރީމެވެ‪ .‬ދިމާވީ‬ ‫ހޯދުމަށެވެ‪ .‬އަހަރެން އެ ޮ‬ ‫ބޭރު ޑޮކްޓަރަކާއެވެ‪ .‬ވަރަށް ރަނގަޅަށް އޭނަ ބެލިއެވެ‪.‬‬ ‫މައްސަލައެއް ފާހަގައެއް ނުކުރެވުނެވެ‪ .‬ޓެސްޓުތަކެއް‬ ‫ހަދަން ބުންޏެވެ‪ .‬އެ ކަން ވެސް ކުރީމެވެ‪ .‬ނަތީޖާ‬ ‫ލިބޭނެކަމަށް ބުނީ ދެ ދުވަސް ފަހުންނެވެ‪.‬‬ ‫ޖެހިގެން އައި ދުވަހު ވެސް އަހަންނަށް އެ‬ ‫އުނދަގޫތައް ކުރިމަތިވިއެވެ‪ .‬އެ ކަން ވަނީ ގެއަށް‬ ‫ވަނީމައެވެ‪ .‬ދާދި އެއް ގަޑިތަކެއްގައެވެ‪ .‬ވަނީ ވެސް‬ ‫ގތްތަކެކެވެ‪ .‬ގެއިން ބޭރަށް ނުކުމެއްޖެއްޔާ‬ ‫ދާދި އެއް ޮ‬ ‫ޑކްޓަރު ބުނާ އެއްޗެއް‬ ‫ވަގުތުން ރަނގަޅުވެއެވެ‪ޮ .‬‬ ‫ހދާކަށް އަހަރެން ބޭނުމެއް‬ ‫ނުބަލައި ފަންޑިތައިގެ އެހީ ޯ‬ ‫ނުވިއެވެ‪ .‬ނޭނގޭ ނަންބަރަކުން އެ ދުވަހު މެސެޖުތަކެއް‬ ‫އައެވެ‪ .‬އަހަރެންގެ ރީތިކަމަށް ތަޢުރީފުކޮށް ފޮނި‬ ‫ވާހަކަތައް އޭގައި ލިޔެފައި ހުއްޓެވެ‪ .‬ހަމްދާންގެ‬ ‫ކަމަކާ ވަރަށް ވައްތަރުވިއެވެ‪ .‬ހިންދީލަވަލަވައިގެ މާނަ‬ ‫ލިޔެފައި ހުރީމައެވެ‪ .‬އެއީ ހަމްދާން ކުރާ ކަމެކެވެ‪ .‬އެ‬ ‫ނަންބަރުގެ ވެރިފަރާތް ހޯދަން ވަރަށް ގިނަ މަސައްކަތް‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫ކުރީމެވެ‪ .‬ކާމިޔާބެއް ނުވިއެވެ‪.‬‬ ‫އތް ދުވަހު އަހަރެން އޮފީހަކަށް‬ ‫ރިޕޯޓު ލިބެން ޮ‬ ‫ނުދަމެވެ‪ .‬މުޅި ދުވަހު އަހަރެން ހުރީ ނިދިއައިސް‬ ‫ވަރުބަލިވެފައެވެ‪ .‬ކާހިތެއް ނުވިއެވެ‪ .‬ރިޕޯޓު ގެނައީ‬

‫‪13‬‬

‫ދިމާވިއެވެ‪ .‬އެއް ފަހަރަކު އަހަންނަށް ހޭލެވުނުއިރު‬

‫ކޮށްގެން އަހަރެން ލާ ހެދުމެކެވެ‪ .‬ހިތަށްއެރިއެވެ‪.‬‬

‫ހަމްދާން ހުރީ އަހަރެންގެ އެނދުގެ ފައިލާކޮޅުގައެވެ‪.‬‬

‫ފަންޑިތަވެރިންނަށް އެ ކަހަލަ ކަންކަން އެހާ ސީދާކޮށް‬

‫ދެތިން ސިކުންތު ތެރޭގައި އޭނަ ގެއްލުނެވެ‪.‬‬

‫އެނގެނީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟‬

‫ދުވާލު ވެސް އަހަންނަށް ލިބުނީ ހައިރާންކުރަނިވި‬

‫"މީ މައްސަލައަކީ‪ "،‬ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ޑކްޓަރަށް ވެސް ރިޕޯޓު ދެއްކިއެވެ‪.‬‬ ‫ޖުމާނާއެވެ‪ޮ .‬‬

‫އެއްޗެކެވެ‪ .‬ހަމްދާންގެ ކައިވެނީގެ ދަޢުވަތު ކާޑެވެ‪.‬‬

‫އެއްވެސް މައްސަލައެއް ނެތެވެ‪ .‬އަހަންނާ ބައްދަލުކުރަން‬

‫ދެން ވެސް އަހަންނަކަށް ގަބޫލެއް ނުކުރެވުނެވެ‪.‬‬

‫ކށް އުޅޭ ހުރިހާ ސާމާނަކީ ވެސް އޭނަގެ‬ ‫އޭނަ ބޭނުން ޮ‬

‫އިނާޔާ އައެވެ‪.‬‬

‫އެ ޕާޓީއަށް އަހަރެން ދިޔައީމެވެ‪ .‬ވަރަށް ވިއްސާރަ‬

‫ބާރެއް އުފުއްލާ އެއްޗެއް‪ .‬އެ އެތި އޭނަގެ ހަށިގަނޑާ‬

‫ކފީއަކަށް ޖައްސާލަން‪ "،‬އިނާޔާ‬ ‫"ހިނގާބަލަ ޮ‬

‫ރެއެކެވެ‪ .‬ހަމްދާން ކައިވެނި ކުރީ އަހަރުމެންނަށް‬

‫ގުޅިފަ ހުއްޓަސް ވަކިވެފަ ހުއްޓަސް ހެޔޮ‪ .‬މިސާލަކަށް‬

‫އެދުނެވެ‪" .‬ބުނީމެއްނު ބޭރަށް ނުކުތީމަ ރަނގަޅުވެއޭ‪".‬‬

‫ދެއްކި ކުއްޖާއާއެވެ‪ .‬ވީއިރު އަހަންނަށް ކުރެވުނީ‬

‫ކންމެ ތާކު އޮތަސް ތިމާގެ‬ ‫ތިމާގެ އިސްތަށްޓަކީ‪ޮ ،‬‬

‫"ވަރަށް ނިދައާދޭ އެބަ‪ ".‬އެނދުގައި އޮށޯވެ‬

‫ކުށްހީއެއް ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެންނަށް ދިމާވެގެންއުޅޭ‬

‫ގައިން ބައެއް‪ .‬ލައިއުޅޭ އަންނައުނު މީހަކަށް ދިނަސް‪،‬‬

‫ކބައިހެއްޔެވެ؟ އަހަރުމެން ތިބީ‬ ‫އަސްލު މައްސަލައަކީ ޮ‬

‫އތް ގުޅުމެއް ނުކެނޑޭނެ‪".‬‬ ‫އެޔާ ތިމާޔާ ދެމެދު ޮ‬

‫އވެ އަހަރެން ބުނީމެވެ‪.‬‬ ‫ލޯމަރަލައިލައިގެން ޮ‬ ‫އަހަރެން ނިދާކަށް އިނާޔާ ފުރުޞަތެއް ނުދިނެވެ‪.‬‬ ‫ދަމާ ނެގިއެވެ‪ .‬އެންމެ ފަހުން ގެއިން ނުކުތީމެވެ‪.‬‬

‫ތަންކޮޅެއް ދުރުގައެވެ‪.‬‬ ‫"މަށަށް ވަރަށް ހީވޭ ފޭކެއްހެން‪ "،‬ހަމްދާނަށް‬

‫ކންމެ ތަންކޮޅަކީ ވެސް‪،‬‬ ‫"އިންސާނުންގެ ހަށިގަނޑުގެ ޮ‬

‫އަހަންނަށް ބަލައިލެވުނީ އިނާޔާގެ މޫނަށެވެ‪.‬‬ ‫ފަންޑިތަވެރިޔާ ދެއްކި ވާހަކަ ގަބޫލުކުރަން ފަސޭހަ‬

‫ހަމަ ނުކުންނައިރަށް ރަނގަޅުވިއެވެ‪ .‬ގެއަށް ވަނުމުގެ‬

‫ބަލަން އިނދެފައި އިނާޔާ ބުންޏެވެ‪" .‬މި ރޭ އެ ދެ‬

‫ގވައިގެން އިނާޔާ ދިޔައީ‬ ‫ބަދަލުގައި އަހަރެން ޮ‬

‫މީހުން ކައިވެނި ކުރީ‪ .‬އެކަމަކު ބަލައިލަބަލަ! ހަމްދާން‬

‫"އެއީ ކީއްވެ؟" އަހަރެން ސުވާލު ކުރީމެވެ‪.‬‬

‫ފަންޑިތަ ހަދާ މީހާ ގާތަށެވެ‪ .‬ފަންޑިތަވެރިޔާއާ‬

‫އެންމެ ފަހަރަކު ވެސް އޭނަގެ އަންހެނުންގެ މޫނަށް‬

‫"އެ ހެދުމަކީ‪ ،‬އެ މީހާއަށް ކަމުދިޔަ އެއްޗަކަށް‬

‫ބައްދަލުވިއެވެ‪ .‬އެއީ‪ ،‬އަހަންނާ ދާދި އެއް އުމުރެއްގެ‬

‫ހީނލާފަ ބަލައިލިތަ؟"‬

‫އަންހެނެކެވެ‪ .‬ފަންޑިތަވެރިޔާ ބޭނުންވީ އަހަރެންގެ‬

‫އެ ޕާޓީން އަހަރުމެންނަށް ފެނުނީ އެ ކަހަލަ‬

‫ނުވީމައެވެ‪.‬‬

‫ފތެއް ހުޅުވައިލައިފައި ގަނޑުތައް ހާވަމުން‬ ‫ވީތީ‪ޮ "،‬‬ ‫ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުންޏެވެ‪" .‬އެ ހެދުމުގެ ކުލަޔާ‪،‬‬

‫ނަމެވެ‪ .‬މަންމަގެ ނަމެވެ‪ .‬މަޢުލޫމާތުތައް ދިނީމެވެ‪.‬‬

‫އެންމެ ކަމެއް ނޫނެވެ‪ .‬ގިނަ ވަގުތު މީހުންނަށް‬

‫ޑިޒައިނަކީ ވެސް އޭނައަށް ކަމުދިޔަ އެއްޗެއް‪ .‬އެ‬

‫ތ އެހިއެވެ‪ .‬ހަމްދާންގެ ނަން‬ ‫ޝައްކުވާ މީހަކު ހުރި ޯ‬

‫މަރުޙަބާކިޔަން ހުރީ ހަމްދާން އެކަންޏެވެ‪ .‬އަންހެންކުއްޖާ‬

‫ކށްގެން ގެންގުޅުނީ ވެސް އޭނަ‪.‬‬ ‫ބަލަހައްޓާ‪ ،‬އެ ރައްކާ ޮ‬

‫ބުނީމެވެ‪ .‬ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުނީ ދެ ގަޑިއެއްހާއިރު‬

‫ހީނހީނފައި ވާހަކަދެއްކީ އެ ޕާޓީއަށް އައި އެހެން‬

‫އެ ހެދުން ލީމަ އުފާވެފަ‪ ،‬ހަލާކުވެއްޖެއްޔާ ދެރަވާނީ‬

‫ކފީޝޮޕަކަށެވެ‪.‬‬ ‫ފަހުން އައުމަށެވެ‪ .‬އަހަރުމެން ދިޔައީ ޮ‬

‫ފިރިހެންކުއްޖަކާއެވެ‪ .‬އެ ކައިވެންޏަކީ އަހަރުމެންގެ‬

‫ވެސް އޭނަ‪ .‬އެހާ ކަމުދިޔަ އެއްޗެއް‪ ،‬އެހެން މީހަކަށް‬

‫އެ ތަނުން ހަމްދާނާ ދިމާވިއެވެ‪ .‬އަހަރެން އުޅުނީ‬

‫ލޯމައްޗަށް ދައްކައިލި ދަޅައެއް ހެއްޔެވެ؟ އެ ސުވާލުގެ‬

‫ދިނަސް‪ ،‬އޭނަ ދިރިހުރިހާ ދުވަހަކު އޭނަގެ ހަނދާން‬

‫ބޑަށް ރައްޓެހީ‬ ‫ނުފެންނަކަމަށް ހަދާށެވެ‪ .‬ހަމްދާނާ ޮ‬

‫ޖަވާބެއް ނުލިބުނެވެ‪ .‬އަހަރުމެންނަކަށް އެ ތަނުގައި‬

‫ރައްކާކޮށްދޭނެ‪ .‬މީހެއްގެ އަމިއްލަ ނަމާ‪ ،‬ފޯނާ‪ ،‬ގަޑިއާ‪،‬‬

‫އިނާޔާއެވެ‪.‬‬

‫މާ ގިނައިރަކު ނުވެސް ތިބެވުނެވެ‪ .‬އިނާޔާއަށް‬

‫ފޮޓޯއަކީ ވެސް މި ކަހަލަ އެއްޗެއް‪ .‬އެކަމަކު‪ ،‬އެކި‬

‫"މީ މަގޭ ބިޓު!" އެކުގައި ހުރި އަންހެންކުއްޖާ‬

‫ކލެއް އައެވެ‪ .‬އެ ރޭ އައުމަށް‬ ‫ފަންޑިތަވެރިޔާގެ ފޯނު ޯ‬

‫މީހުންގެ ގައިގަ މި ބާރު ހުންނާނީ އެކި ވަރަށް‪ .‬މީ‬

‫ދައްކައިލައިފައި ހަމްދާން ބުންޏެވެ‪" .‬މެރީކުރަން މި‬

‫އެދުނެވެ‪ .‬ވަރަށް ފަސޭހައިން ޓެކްސީއެއް ލިބުނެވެ‪.‬‬

‫އިންސާނުންގެ ބުއްދިއާ‪ ،‬ހަކަތަޔާ‪ ،‬މުލައްދަނޑީގަ ހުންނަ‬

‫އުޅެނީ‪ .‬ތި ދެ ކުދިންނަށް ވެސް ކިޔާނަން‪ .‬ވަރަށް‬

‫އަހަރެންގެ ހިތް ނުތަނަވަސްވިއެވެ‪ .‬ކޮންމެވެސް‬

‫ބާރު ކަހަލަ އެއްޗެއް‪ .‬މި ފަހަރު ވެސް މި ދިމާވީ‬

‫ކުއްލިގޮތަކަށް ހުރިހާ ކަމެއް މި ހަމަޖެހުނީ‪ .‬އަންނާތި!"‬

‫ވަރެއްގެ ހަމަޖެހުމެއް ވެސް ލިބުނެވެ‪ .‬އެ ގެއަށް‬

‫އެހެން‪ .‬އެ ހެދުން ލާ ކުއްޖާގެ މިޒާޖުގަ ހުރި ސިފަތައް‬

‫ކންކަމެއް؟" ހަމްދާން ދިއުމުން އަހަރެން‬ ‫"އެއީ ޮ‬ ‫އެހީމެވެ‪.‬‬ ‫"ތެދެއްބާ؟" ގަބޫލު ނުކުރޭ ކަހަލަ ގޮތަކަށް އިނާޔާ‬ ‫ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ފަންޑިތަވެރިޔާ ގާތަށް ދިޔައީމެވެ‪ .‬ވެގެންއުޅޭ ގޮތް‬ ‫ބުނާކަށް އޭނައަކަށް ނޭނގުނެވެ‪ .‬އެހެންނަމަވެސް‪ ،‬އެއް‬ ‫ކަމެއް ކަށަވަރުކޮށްދިނެވެ‪.‬‬ ‫"ތި ބުނާ ހަމްދާނެއް ނެތް ފަންޑިތައެއް‬ ‫ހަދައިފައެއް‪ "،‬ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުންޏެވެ‪" .‬އެއީ‬ ‫ބޑަށް ބަލައިލަން‪.‬‬ ‫ހަމަ ޔަގީންކަމެއް‪ .‬ދެން ޖެހޭނީ ޮ‬ ‫ބަލައިލައިފަ އިނާޔާއަށް ގުޅާލާނަން‪ .‬މަށަށް ބޭނުންވާނެ‬ ‫ކޅެއް ނޫނީ ވަރިހަމަ ބޮލުން‬ ‫ހަފީގެ ހެދުމެއްގެ ތަން ޮ‬ ‫ކޅެއް ގެނެސްދިނަސް‪".‬‬ ‫އިސްތަށި ޮ‬ ‫ބޮލުގެ އިސްތަށި ދޭކަށް އަހަންނަކަށް ނުކެރުނެވެ‪.‬‬

‫ވަންއިރު ފަންޑިތަވެރިޔާ އިނީ އަހަރެން ދިން ފޮތިކޮޅު‬

‫ހަފީއަށް އެ ލިބުނީ‪ .‬ކަންނެތްކަމާ‪ ،‬ވަރުބަލިކަމާ‪،‬‬

‫ހިފައިގެންނެވެ‪ .‬އޭނަ ކުރިމަތީގައި‪ ،‬އަހަރެންގެ ހަޔާތުގައި‬

‫ނިންޖަކީ އެ ހެދުމުގެ ވެރިމީހާގެ ހުރި މިޒާޖު‪".‬‬

‫ފތް ހުޅުވައިލައިފައި‬ ‫ވެސް ދުށް އެންމެ މުސްކުޅި ޮ‬ ‫އޮތެވެ‪.‬‬ ‫ކށް ހިތްހަމަނުޖެހިފައި އިން‬ ‫"ކީކޭ މަ ބުނީ؟" ކުޑަ ޮ‬

‫އަހަރެން ވިސްނައިލީމެވެ‪ .‬އެއީ‪ ،‬ދެކޮޅުހެދެން‬ ‫ނެތް ޙަޤީޤަތަކެކެވެ‪ .‬އަހަންނަށް ލިބުނީ ރީނާގެ ހުރި‬ ‫ސިފަތަކެވެ‪ .‬ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުނިފަދައިން އަހަންނަށް‬

‫ފަންޑިތަވެރިޔާގެ ސުވާލު އަމާޒުވީ އަހަންނަށެވެ‪.‬‬

‫އެ ކަން ދިމާވަނީ‪ ،‬ގެއަށް އައިސް ރީނާގެ ހެދުން‬

‫އޭނަ އެ ބުނާ އެއްޗެއް އަހަންނަކަށް‬

‫ލީމައެވެ‪ .‬ފެންވަރައިގެން ނުކުމެފައި އެ ހެދުމެއް‬

‫ނުވިސްނުނެވެ‪ .‬ވުމާއެކު‪ ،‬ހައިރާންވެފައި ބަލަހައްޓައިގެން‬ ‫ހުރީމެވެ‪.‬‬ ‫"މީ ކާކުގެ ހެދުމެއް؟" އަހަރެން ދިން ފޮތިކޮޅު‬ ‫ދައްކައިލައިފައި ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫"މަގޭ!" އަހަރެން ބުނީމެވެ‪.‬‬ ‫ފަންޑިތަވެރިޔާ ގަބޫލެއް ނުކުރިއެވެ‪.‬‬ ‫"މި ގޭގަ ހަފީ ތިއިނީ‪ "،‬ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ނުލަމެވެ‪ .‬ބޭރަށްދާއިރަކު ވެސް އެ ހެދުމެއް ނުލަމެވެ‪.‬‬ ‫ރަނގަޅުވަނީ އެހެންވެއެވެ‪ .‬ފަންޑިތަވެރިޔާ ބުނިގޮތުގައި‪،‬‬ ‫ފަންޑިތަހަދަން ވެސް އެ ފަދަ އެއްޗެއް ބޭނުންވަނީ‬ ‫ކށްގެން އޭގެ ވެރިމީހާއަށް‬ ‫އެހެންވެއެވެ‪ .‬އެ މެދުވެރި ޮ‬ ‫ބާރުފޯނުވޭނެއެވެ‪.‬‬ ‫އެ ދުވަހުގެ ފަހުން އެ ހެދުމެއް އަހަރެން ނުލަމެވެ‪.‬‬ ‫ހަމަ އެހެންމެ‪ ،‬ކުރިން ދިމާވި ކަންތައްތައް ވެސް‬

‫ކޅެއް ކަފައިލައިފައި‬ ‫ގެއަށް އައިސް ހެދުމަކުން އެތި ޮ‬

‫"އެކަމަކު މި ނުވާނެ ހަފީގެ ގެއަކަށް‪ .‬ހަމަ އެ ގޮތަށް‪،‬‬

‫އެ ހިސާބުން ހުއްޓުނެވެ‪ .‬މިއީ‪ ،‬ޙަޤީޤީ ހާދިސާއެއްގެ‬

‫އިނާޔާ އަތަށް ދިނީމެވެ‪ .‬އެ ރެއަކީ ބިރުވެރި‬

‫މީހެއްގެ ހެދުމެއް ހަފީ ލާއިރަށް އެ ނުވާނެ ހަފީގެ‬

‫ކށް ލިޔެފައިވާ ވާހަކައެކެވެ‪.‬‬ ‫މައްޗަށް ބިނާ ޮ‬

‫ހުވަފެންތަކަކުން އަހަރެންގެ ނިންޖަށް އުނދަގޫކުރި‬ ‫ރެއެކެވެ‪ .‬ކިތަންމެ ފަހަރަކު ސިއްސައިގެން ގޮސްފައި‬ ‫ހޭލެވެއެވެ‪ .‬ދަންވަރު‪ ،‬ވަރަށް ހައިރާންކުރަނިވި ކަމަކާ‬

‫ހެދުމަކަށް‪".‬‬ ‫އަހަރެން ހަނދާންވިއެވެ‪ .‬އެ ހެދުމަކީ‬ ‫އަހަރެންގެ ދަރިފުޅަށް ކުޑަވެގެން އަހަންނަށް ހެޔޮވަރު‬

‫ނިމުނީ‬

‫ލައިފްސްޓައިލް‬ ‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫ދުޅަހެޔޮ ދަރިއެއް ހޯދަ ްނ‬ ‫ބައްޕަ ގެ ސިއްހަތު މުހިންމު‬ ‫އފް ހައިޖިން އެންޑް ޓްރޮޕިކަލް މެޑިސިން‬ ‫ލަންޑަން ސްކޫލް ޮ‬

‫އަށް ބަދަލުތައް އަންނަ ކަމަށެވެ‪ .‬އާރްއެންއޭ އާއި ޑީއެންއޭ‬

‫އިން ‪ 2014‬ވަނަ އަހަރު ކުރި ދިރާސާއެއްގައި ބުނެފައި ވަނީ‬

‫ގައި ވެސް އެކުލެވެނީ ޖެނެޓިކް މައުލޫމާތެވެ‪ .‬ޑީއެންއޭގައި މި‬

‫އުފަންވާ ދަރިފުޅުގެ ބަރުދަނާއި އާންމު ސިއްހަތު ބިނާވެގެން ދަނީ‬

‫މައުލޫމާތު ރައްކާކޮށް‪ ،‬ޓްރާންސްފާ ކުރާއިރު އާރްއެންއޭ އިން ކުރާ‬ ‫ކޑުތައް އެކްސްޕްރެސް ކުރުމެވެ‪.‬‬ ‫ކަމަކީ ޖެނެޓިކް ޯ‬

‫ދަރިފުޅު އަށަގަންނައިރު މައިމީހާގެ ސިއްހަތު ހުންނަ ގޮތެއްގެ‬ ‫މައްޗަށް ކަމަށެވެ‪ .‬ދަރިފުޅުގެ ޑީއެންއޭގައި މައިމީހާގެ ސިއްހަތުގެ‬ ‫ހުރިހާ ކަމެއް ހިމެނެ އެވެ‪.‬‬

‫ދިރާސާ ޓީމުން ވަނީ ފިރިހެން މީދަލަށް ރަނގަޅު ކާނާ‬ ‫ދީގެންނާއި ސިއްހަތަށް ފައިދާ ނުކުރާ ކާނާ ދިނުމަށް ފަހު‬ ‫އެސޮރުމެންނަށް ލިބުނު ދަރިންގެ ސިއްހަތަށް ކުރި އަސަރު‬

‫ފަހުގެ ދެ ދިރާސާއެއްގައި ބުނަނީ މިއީ ހަމައެކަނި‬ ‫އަންހެނުންނަށް ހާއްސަ ކަމެއް ނޫން ކަމަށެވެ‪ .‬ދަރިފުޅުގެ ބައްޕަގެ‬

‫ބަލައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ސިއްހަތު ވެސް‪ ،‬ދަރިފުޅުގެ ސިއްހަތަށްޓަކައި ކޮންމެހެން މުހިންމު‬ ‫ކަމަށް މި ދިރާސާގައި ވަނީ ބުނެފަ އެވެ‪.‬‬

‫އަނެއް ދިރާސާގައި ވަނީ ނިއުޓްރިޝަން ދަށް ކާނާ ފިރިހެން‬ ‫މީދަލަށް ދިނުމަށް ފަހު އެސޮރުމެންނަށް ލިބުނު ދަރިންގެ ސިއްހަތު‬

‫މި ދެ ދިރާސާގައި ވެސް ބުނަނީ ދަރިމައިވާ އިރު ބައްޕަގެ‬

‫ވަޒަންކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬ ‫މި ދެ ދިރާސާ އިން ވެސް އެނގުނީ ފިރިހެން މީދަލުގެ‬

‫ސިއްހަތު ދެރަކޮށް ހުންނަ ނަމަ‪ ،‬ލިބޭ ދަރިފުޅުގެ ހަށިގަނޑުގައި‬ ‫ބޑު ކަމަށެވެ‪ .‬އޭގައި‬ ‫އައިބު ކަންތައްތައް ހުރުމުގެ ފުރުސަތު ޮ‬

‫ސިއްހަތު ހުންނަ ގޮތުން‪ ،‬އެ މީދަލަށް ލިބޭ ދަރީގެ ސިއްހަތަށް‬

‫ބުނެފައި ވަނީ ރަނގަޅު ކާނާ ނުކައި ފިރިހެނުންގެ އާރްއެންއޭ‬

‫އަސަރުކުރާ ކަމެވެ‪.‬‬

‫ބަނޑުހައި ވުމުން ރުޅި ގަދަވަނީ ކީއްވެ؟‬

‫ރޭގަނޑު އަލި ގަދަވުން ވެސް ބޮޑު މައްސަލައަކަށް‬ ‫ދުނިޔޭގެ އާބާދީގެ ‪ 80‬ޕަސެންޓަކީ ރޭގަނޑު އެކަށީގެންވާ ވަރަށް‬ ‫ވުރެ ގަދަ އަލީގެ ތެރޭގައި އުޅޭ މީހުން ކަމަށް ދިރާސާއެއްގައި ބުނެފި‬

‫ނިއުޓްރިއަންޓްސްގެ މިންވަރު ވެސް ދަށްވަމުންދެ އެވެ‪ .‬އަދި ލޭގައި ހަކުރު ނުވަތަ‬

‫ބައެއް ކުދިކުދި ކަންކަން ނޭނގި ކުރެވެ އެވެ‪ .‬އަޑުގައި ވެސް ވަރު ދެރަ ކަމުގެ‬

‫ބަނޑުހައި ވެފައި ހުންނައިރު ފަސޭހައިން ރުޅި އަންނަކަން އެންމެން ވެސް‬ ‫ގަބޫލުކުރެ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ބައެއް މީހުންނަކީ ހައި ވުމާ އެކު އާދަޔާ ޚިލާފަށް ރުޅި‬

‫ގުލްކޯޒް ވަކި ވަރަކަށް ވުރެ ދަށް ވެއްޖެ ނަމަ ސިކުނޑިން އެކަން ނަގަނީ ފުރާނަ‬

‫ރާގެއް އުފެދެ އެވެ‪.‬‬

‫އަންނަ މީހުންނެވެ‪ .‬ބަނޑުހައި ވުމާއި ރުޅި އައުމާ ގުޅެނީ ކިހިނެއްހެއްޔެވެ؟‬

‫އަށް ނުރައްކާ ވަރުގެ ކަމެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ‪ .‬ގުލްކޯޒްގެ މިންވަރު ދަށްވުމުން އެކަން‬

‫އެއީ ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާ ކާނާ މަދުވުމުން ހަށިގަނޑު އެކަމަށް އިޖާބަދޭ‬ ‫ގތެކެވެ‪ .‬މިއީ ކުރު ޖަވާބެކެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫ބހައިޑްރޭޓްސް‪ ،‬ޕްރޮޓީންސް އަދި ފެޓާއި އެހެން‬ ‫ކާތަކެތީގައި ހުންނަ ކާ ޯ‬ ‫މާއްދާތައް ވެސް ހަކުރު ނުވަތަ ގުލްކޯޒްގެ ގޮތުގައި ހަކަތައަށް ބަދަލުވެ އެވެ‪ .‬މި‬ ‫ހަކަތަ ލޭގެތެއިން ހަށިގަނޑުގެ އެކި ގުނަވަންތަކާއި ޓިޝޫތަކަށް ފޯރަ އެވެ‪.‬‬ ‫ކެއުމަށް ފަހު ގިނައިރު ވަމުން ދިޔަ ވަރަކަށް‪ ،‬ލޭގައި ހުންނަ‬

‫ބަނޑުހައި ވުމުން މުޅި ހަށިގަނޑަށް އަންނަ ބަދަލާ އެކު‪ ،‬ސިކުނޑި ވަރަށް‬

‫އެވެ‪.‬‬ ‫ބޑަށް ގަދަވުން ނުވަތަ ގިނަވުން "ލައިޓް‬ ‫އާޓިފިޝަލް އަލި މާ ޮ‬ ‫ޕޮލިއުޝަން"ގެ ގޮތުގައި ބެލެވިފައި ވާއިރު މިއީ ސިއްހީ ގޮތުން އެކި‬

‫އެންމެ ސީރިއަސްކޮށް ނަގަނީ ސިކުނޑިންނެވެ‪ .‬އެހެން ގުނަވަންތައް ހިންގުމަށް‬

‫ބޮޑަށް "ސީރިއަސް"ވެ އެވެ‪ .‬އެހެންވެ ފަސޭހައިން ރުޅި ވެސް އަންނަނީ އެވެ‪.‬‬

‫މައްސަލަތައް މެދުވެރި ކުރުވާ ކަމެކެވެ‪ .‬ރޭގަނޑު ދުނިޔޭގެ މަތިން‬

‫އެކި ބާވަތުގެ ނިއުޓްރިއަންޓްސް ބޭނުން ވާއިރު ސިކުނޑީގެ މަސައްކަތަށް ހާއްސައީ‬

‫ނިއުޓްރިއަންޓްސް މަދުވުމުން ނުވަތަ ގުލްކޯޒް މަދުވުމުން ވެސް ހަށިގަނޑުން‬

‫ނަގާފައިވާ ފޮޓޯތައް ދިރާސާކުރުމަށް ފަހު "ސައިންސް އެޑްވާންސަސް"‬

‫ގުލްކޯޒެވެ‪.‬‬

‫އަވަސްވެގަންނަނީ ހަށިގަނޑު ނިކަމެތި ވުމުގެ ކުރިން އެ ބައިތައް ހޯދުމަށެވެ‪.‬‬

‫ގައި ބުނެފައި ވަނީ ރޭގަނޑު އެންމެ ގަދަ އަލީގައި އެންމެ ގިނައިރު‬

‫ހަށިގަނޑު ސަލާމަތް ކުރުމަށެވެ‪ .‬ރުޅި އަކީ މި ހާސްކަމުގެ ތެރޭގައި ސިކުނޑިން‬

‫އުޅެނީ ސިންގަޕޫރު‪ ،‬ކުވައިތު އަދި ގަތަރުގައި ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ދެން އެހެން ވާހަކައެކެވެ‪ .‬ބަނޑުގައި ވުމުން ނުވަތަ ލޭގައި ގުލްކޯޒްގެ މިންވަރު‬ ‫ދަށްވުމުން ބައެއް ކަހަލަ މަސައްކަތްތައް ކުރަން އުނދަގޫވާނެ އެވެ‪ .‬ކަމަކަށް‬

‫އުފައްދާ އިހްސާސެވެ‪.‬‬

‫ސަމާލުކަން ދީގެން އިންނަން އުނދަގޫވެ އެވެ‪ .‬ކުރަން ނުވާ ނުވަތަ ކުރަން ނުޖެހޭ‬

‫ކޅުން‪ ،‬ޗާޑް‪ ،‬ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިބަޕްލިކް އަދި‬ ‫އަނެއް ޮ‬ ‫މަޑަގަސްކަރް އަކީ ރޭގަނޑު އެންމެ ކުޑަކޮށް އަލިކަން ހުންނަ‬ ‫ގައުމުތަކެވެ‪.‬‬ ‫ޖާމަން ރީސާޗް ސެންޓަ ފޯ ޖިއޯސައިންސަސްގެ ޑރ‪ .‬ކްރިސްޓޮފާ‬

‫ބަނޑުހައި ވުމުން ރުޅި‬

‫ކައިބާ ވިދާޅުވެފައި ވަނީ އާޓިފިޝަލް އަލިތައް ރޭގަނޑު ފޯރުމަށް ވަރަށް‬

‫ގަދަވަނީ ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާ‬

‫ބަނޑުހައި ވުމުން މުޅި ހަށިގަނޑަށް‬

‫ހަށިގަނޑު އިޖާބަ ދޭ ގޮތުން‬

‫އަންނަ ބަދަލާ އެކު‪ ،‬ސިކުނޑި ވަރަށް‬

‫މާއްދާތައް އަވަހަށް ހޯދުމަށް‬

‫ބޮޑަށް "ސީރިއަސް"ވެ އެވެ‪ .‬އެހެންވެ‬ ‫ފަސޭހައިން ރުޅި ވެސް އަންނަނީ އެވެ‪.‬‬

‫ގިނަ ވަސީލަތްތައް މެދުވެރިވާ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ބޑު ދައުރެއް އަދާކުރާ‬ ‫ބކިތައް އެއީ އެންމެ ޮ‬ ‫"މަގުމަތީގައި ހުންނަ ޮ‬ ‫އެއްޗަކީ‪ .‬އިމާރާތްތަކުގެ ކުޑަދޮރުންނާއި ކާރުތަކުގެ ހެޑްލައިޓުން އަދި‬ ‫މަގުމަތީގައި ހުންނަ ބިލްބޯޑުތަކުން ވެސް ވަރަށް ގަދަޔަށް ރޭގަނޑު‬ ‫އަލިވޭ‪ "،‬ކައިބާ ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫ދުނިޔޭގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި އަލި ހުންނަ މިންވަރު ބެލުމަށް ފަހު‬ ‫ބުނެފައި ވަނީ މުޅި ދުނިޔޭގެ އާބާދީގެ ‪ 83‬ޕަސެންޓް މީހުން ރޭގަނޑު‬ ‫އުޅެނީ މާ ގަދަ އަލީގައި ކަމަށެވެ‪ .‬އެގޮތުން‪ ،‬އެމެރިކާ އާއި ޔޫރަޕްގެ‬ ‫‪ 99‬ޕަސެންޓް މީހުންނަކީ މާ ގަދަ އަލީގައި އުޅޭ މީހުންނެވެ‪ .‬އަދި ‪10‬‬ ‫ޕަސެންޓް މީހުންނަކީ ގުދުރަތީ ގޮތުން ހުންނަންޖެހޭ އަލިކަމަށް ވުރެ‬ ‫ވެސް ގަދަ އަލީގައި އުޅޭ މީހުންނެވެ‪.‬‬

‫ނިއުޓްރިއަންޓްސް މަދުވުމުން ނުވަތަ‬ ‫ގުލްކޯޒް މަދުވުމުން ވެސް ހަށިގަނޑުން‬ ‫އަވަސްވެގަންނަނީ ހަށިގަނޑު ނިކަމެތި‬ ‫ވުމުގެ ކުރިން އެ ބައިތައް ހޯދުމަށެވެ‪.‬‬

‫"ރޭގަނޑު ތަންތަން ބެލުމަށް ގުދުރަތީ ގޮތުން ލޮލަށް ލިބިފައިވާ‬ ‫ގާބިލްކަން ‪ 14‬ޕަސެންޓް މީހުން ބޭނުމެއް ނުކުރެ‪ "،‬ޑރ‪ .‬ކައިބާ‬ ‫ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫އޭނާ ވިދާޅުވެފައި ވަނީ ރޭގަނޑު ވެސް މިހާރު ގިނަ އަދަދެއްގެ‬ ‫ބަޔަކު ލޮލުގެ ބޭނުން ހިފަނީ ދުވާލު ތަންތަން ބެލުމަށް ބޭނުންކުރާ‬ ‫ގތަށް ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫ސައިންސްވެރިން ވިދާޅުވަނީ ދުވާލާއި ރޭގަނޑު ހަށިގަނޑަށް އޮޅޭ‬ ‫މިންވަރަށް އަލި ގަދަވުމުގެ ސަބަބުން އިންސާނުންނާއި ޖަނަވާރުންގެ‬ ‫ނިދުމުގެ އާދަ އަށް ބަދަލު އައިސް އެކަމާ ގުޅުން ހުރި އެކި ބަލިތައް‬ ‫ޖެހުމަށް މެދުވެރިވަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ރޭގަނޑު ތަންތަން ބެލުމަށް ގުދުރަތީ ގޮތުން ލޮލަށް‬ ‫ލިބިފައިވާ ގާބިލްކަން ‪ 14‬ޕަސެންޓް މީހުން ބޭނުމެއް ނުކުރޭ‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫މާރުކޭޓު ގޮޅި ްނ‬ ‫ނުކުމެ މާލެ ވަށައި‬ ‫ހަތަރު ބުރު!‬ ‫އާ މި ނަ ތު ޝި ފް ލީ ން‬

‫އަލީ ޝިޔާމް‪:‬‬ ‫މީގެ ‪ 15‬އަހަރު‬ ‫ކުރިއްސުރެ އޭނާ‬ ‫އަންނަނީ ކޮންމެ‬ ‫ދުވަހަކުހެން‬ ‫ދުވަމުން‪ --‬ފޮޓޯ‪:‬‬ ‫ހުސެން ޝަޔާހު‪/‬‬ ‫މިހާރު‬

‫އަޅުގަނޑު ދަންނަވާނީ މިހާ‬ ‫ސިއްހަތު ރަނގަޅުކޮށް މި‬ ‫ފެންނަނީ ވެސް ގަވައިދުން‬ ‫ދުވާތީއޭ‪ .‬މިއީ ދެން ހުރިހާ‬ ‫ބަލިތަކަށް ޝިފާއެއް‪ "،‬އަލީ‬

‫ގޅިއަށެވެ‪ .‬ދުވާ ބޫޓާއި ދުވަން‬ ‫އިންނ މާރުކޭޓުގެ ޮ‬

‫‪ 15‬އަހަރު ކުރިންނެވެ‪ .‬އޭގެ ފަހުން ގަވައިދުން އޭނާ‬

‫ބޭނުންކުރާ އެހެން އެއްޗެހި ވެސް ހުންނަނީ އެ‬

‫އަންނަނީ ދުވަމުންނެވެ‪.‬‬

‫ގޅީގަ އެވެ‪ .‬ރޭގަނޑު މަސައްކަތް ނިންމާފައި ގޮޅީގައި‬ ‫ޮ‬ ‫ކބައިތޯ އަހާލުމުން‬ ‫އޭނާގެ ހަޔާތުގެ ހާއްސަ ކަމަކީ ޮ‬

‫އިނދެ ތައްޔާރުވެ އެ ނުކުންނަނީ މަގު މައްޗަށެވެ‪.‬‬

‫ބުނީ ބަލިވެގެން ދުވަހަކު ވެސް ޑޮކްޓަރަކަށް ދައްކާފައި‬

‫ކންމެ ރެއަކުހެން އޭނާ މާލެ ވަށައި‬ ‫ގާތްގަނޑަކަށް ޮ‬

‫ނުވުމެވެ‪ .‬އެއްވެސް އިރަކު ބޭސް ކައިފައެއް ނުވެ‬

‫ތިން ބުރު ނުވަތަ ހަތަރު ބުރު ޖަހަ އެވެ‪.‬‬ ‫"އަޅުގަނޑު ދަންނަވާނީ މިހާ ސިއްހަތު‬

‫އެވެ‪ .‬އުމުރުން ‪ 58‬އަހަރު ވީ އިރު ސިއްހަތު އެހާ‬

‫ގތުގައި މިއީ "އަރާމު‪ ،‬ކޮންމެހެން‬ ‫އަލީ ސިފަކުރި ޮ‬

‫އެހެންވެ‪ "،‬އަލީ ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ރޯދަ މަހު ވެސް އޭނާގެ ދުވުމުގެ ޝެޑިއުލަށް‬

‫ކުރަން ޖެހޭ‪ "،‬ކަމެކެވެ‪.‬‬

‫ގޅީގެ މަސައްކަތް ރޭގަނޑު ‪11‬‬ ‫ބަދަލެއް ނުގެނެ އެވެ‪ޮ .‬‬

‫"ދުވަހަކު ވެސް އަޅުގަނޑު ބަލިވެގެން‬ ‫ހޮސްޕިޓަލަކަށް ނުދަން‪ .‬މީގެ ‪ 10‬ވަރަކަށް އަހަރު‬

‫ޖަހާއިރު ނިންމާލާފައި ނުކުންނަނީ ދުވާށެވެ‪ .‬އޭނާ ކުރާ‬

‫ގސް މެޑިކަލް ޗެކަޕެއް ހަދާލިން‪.‬‬ ‫ކުރިން ލަންކާއަށް ޮ‬

‫މަސައްކަތަކީ ދުވަން އެޅޭ ހުރަހެއް ނޫނެވެ‪.‬‬

‫ތ ސުވާލު ކުރުމުން‬ ‫ރަނގަޅީ ކޮން ސަބަބަކާ ހުރެ ޯ‬

‫ރަނގަޅުކޮށް މި ފެންނަނީ ވެސް ގަވައިދުން ދުވާތީއޭ‪.‬‬

‫ކންމެ ރެއަކު މާލެ ވަށާ އެ ދުވާ ދުވުމާއި‬ ‫ބުނީ " ޮ‬

‫މިއީ ދެން ހުރިހާ ބަލިތަކަށް ޝިފާއެއް‪ "،‬އަލީ އޭނާގެ‬

‫ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ކަސްރަތު" ކަމަށެ‪ .‬މިއީ ތ‪ .‬ތިމަރަފުއްޓަށް އުފަން‬

‫ތަޖުރިބާ ކިޔައިދިނެވެ‪.‬‬

‫އަލީގެ ހުރިހާ ކަމެއް ބިނާވެފައި އޮތީ އޭނާ‬

‫"މަގުމަތިން ދާއިރު‪ ،‬ސައިކަލުގައި ދާ މީހުން ވެސް‬ ‫މަޑުކޮށްލާފައި ވަރަށް ސާބަސް ދޭނެ‪ .‬ވަރަށް އުފާވޭ‬

‫އެއްވެސް މައްސަލައެއް ނެތް ކަމަށް ދައްކަނީ‪ "،‬އޭނާ‬

‫އަލީ ޝިޔާމް (އަލީ)ގެ ޚާއްސަ ވާހަކަ އެވެ‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫"އަޅުގަނޑު ދަންނަވާނީ މިއީ ނުކޮށް ދޫކޮށްލާވަރުގެ‬ ‫ކަމެއް ނޫނޭ‪ "،‬އަލީ ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ކންމެ ރޭހެއްގައި އޭނާ‬ ‫މާލޭގައި ބާއްވާ ދުވުމުގެ ޮ‬

‫މީގެ ‪ 30‬ހަކަށް އަހަރު ކުރިން މާލެއަށް‬ ‫ހިޖުރަކުރި އަލީ އެންމެ ފުރަތަމަ ދުވަން ފެށީ މީގެ‬

‫ބައިވެރިވެ އެވެ‪ .‬އެންމެ ފަހުން ބޭއްވި މިޑްނައިޓް‬ ‫ރަންގައި ވެސް އޭނާ ދުވި އެވެ‪.‬‬

‫މިހާރުގެ ރެސިޕީ‬ ‫ރަވާ ބޯކިބާ‬ ‫ބޭނުންވާ ތަކެތި‬ ‫ޖޑު ރަވާ (ސެމޮލީނާ)‬ ‫‪ޯ 1‬‬ ‫‪ 4‬ޖޯޑު ފެން‬ ‫ޖޑު ގެރިކިރު (ޑަބަލްޕީޗް)‬ ‫½ ޯ‬ ‫‪ 6‬މޭޒުމަތީސަމުސާ ހަކުރު‬ ‫ތށިކާފޫރުތޮށި (މުގުރި)‬ ‫½ ސައިސަމުސާ ފޮނި ޮ‬ ‫‪ 1‬ފިޔާ އާދައިގެ (ބޭނުން ނަމަ)‬

‫ރަވާ ބޯކިބާ‬

‫ގެރިމަހު ރިހަ‬

‫ޔ (ބޭނުން ނަމަ)‬ ‫‪ 1‬މޭޒުމަތީސަމުސާ ގިތެ ޮ‬ ‫ރސް އެސެންސް‬ ‫ޯ‬

‫ހަދާނެ ގޮތް‬ ‫ކޅު އަޅައިފައި މަޑުގިނީގައި ކުޑަކޮށް‬ ‫ތެއްޔަށް ރަވާ ޮ‬ ‫ހަނާކޮށްލުން‪ .‬ހަނާވާ ވަސްދުވަން ފެށީމައި ފެން އަޅައިފައި‬

‫ގެރިމަހު ރިހަ‬ ‫ބޭނުންވާ ތަކެތި‬

‫އެއްކުރަމުން ހަކުރާއި ގެރިކިރު އަޅައިފައި‪ ،‬ގަނޑުފިލާ ރީއްޗަށް‬ ‫ތޅި އަޅައިފައި‪،‬‬ ‫އޮލަވީމައި‪ ،‬ރޯސްއެސެންސާއި ފޮނިތޮށިކާފޫރު ޮ‬

‫‪ 2‬މޭޒުމަތީސަމުސާ ހަވާދު (ފުއްލާ ޖެހި ރީނދޫ ދަޅު)‬

‫ތަބަކަށް އަޅައިލުން‪.‬‬

‫ކށް ކޮށައިފައި)‬ ‫‪ 1‬ފިޔާ (ބޮޑު‪ ،‬ތުނި ޮ‬

‫ކށްފައި އަޅަން ބޭނުން ނަމަ‪ ،‬ފިޔާ (މެދުން‬ ‫ފިޔާމީރު ޮ‬

‫ލނުމެދު (ޗަސްކޮށްފައި)‬ ‫‪ 1‬ސައިސަމުސާ ޮ‬

‫ކށައިފައި ގިތެޔޮ އަޅައިގެން‬ ‫ފަޅައިފައި‪ ،‬އަރިމަތިން ތުނިކޮށް) ޮ‬

‫½ ސައިސަމުސާ އިނގުރު (ޗަސްކޮށްފައި)‬

‫ފިޔާމީރުކުރުން‪ .‬މީރުކޮށްފައިވާ ފިޔާކޮޅު ތަބަކަށް އަޅައިލުން‪.‬‬

‫‪ 1‬ސައިސަމުސާ މަސްޓަޑް ކިރީމު‬

‫ތަބަކުގެ ތެރެއަށް ރަވާފުށްގަނޑު އަޅައިލައިފައި ހިހޫވަންދެން‬

‫ޖޑު ކާށިކިރު‬ ‫‪ޯ 2‬‬

‫ފތިކުރުން‪ .‬މި ބޯކިބާ‬ ‫ބެހެއްޓުން‪ .‬ހިހޫވީމާ ބޯކިބާ ނަގާފައި ޮ‬

‫ތޅި (މުގުރައިފައި)‬ ‫½ ސައިސަމުސާ ފޮނިތޮށިކާފޫރު ޮ‬

‫އައިސްއަލަމާރީގައި ވެސް ބެހެއްޓިދާނެ‪ .‬މި ބޯކިބާ ފިހާކަށް‬

‫½ ސައިސަމުސާ ދިރި (މުގުރައިފައި)‬

‫ނުޖެހޭނެ‪.‬‬

‫½ ސައިސަމުސާ އަސޭމިރުސް (މުގުރައިފައި)‬ ‫‪ 4‬މޭޒުމަތީސަމުސާ ތެޔޮ‬ ‫ކށައިލައިފައި)‬ ‫‪ 1‬ޓޮމާޓޯ (ކުޑަ‪ޮ ،‬‬ ‫‪ 3‬ޖޯޑު ފެން‬

‫މި ރޯދަ މަހު "މިހާރު"ގެ ކިޔުންތެރިންނަށް މި ގެނެސްދެނީ‬

‫ޔމިރުސް‪ ،‬ހިކަނދިފަތް‪ ،‬ރާނބާފަތް‪ ،‬ލޮނު‬ ‫ގިތެ ޮ‬

‫ފާތިމަތު ޚުރުޝިދާގެ ރެސިޕީތަކެކެވެ‪ .‬އޭނާ ވަނީ ދިވެހި‬ ‫ގތަށް ވަރަށް ގިނަ އަދަދަކަށް އަމިއްލަ‬ ‫ރަހަތައް ހިމެނޭ ޮ‬ ‫ރެސިޕީތައް ހަދައި‪ ،‬އާންމުންނަށް ދޫކޮށްލައިފަ އެވެ‪ .‬އެ ހުރިހާ‬

‫ޔ ތެއްޔެއްގައި ހޫނުކޮށްލައިފައި އޭގެ ތެރެއަށް‬ ‫ދެ މޭޒުމަތީސަމުސާ ތެ ޮ‬ ‫ކޅު އަޅާލުން‪ .‬އަދި ގެރިމަހުން ނުކުންނަ ފެނުން‪ ،‬މަސްކޮޅު‬ ‫ގެރިމަސް ޮ‬

‫‪ 400‬ގުރާމު ގެރިމަސް (ޓެންޑަލައިން ބީފް‪ ،‬ރިހައަށް ކޮށައިފައި)‬

‫އެޑިޓަރުގެ ނޯޓް‬

‫އެއްކުރުމަށް ފަހު ބެހެއްޓުން‪.‬‬

‫ހަދާނެ ގޮތް‬

‫ރެސިޕީއެއް އޭނާ ވަނީ ‪https://web.facebook.com/‬‬

‫އެއް ޖޯޑު ކިރުގެ ތެރެއަށް‪ ،‬އަސޭމިރުސް‪ ،‬ދިރި‪ ،‬ފިޔާގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބައި‪،‬‬

‫‪ 495764227208278-Rumaa‬ގައި ހިމަނައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ފނިތޮށިކާފޫރުތޮޅި‬ ‫ގިތެޔޮމިރުސް (ކުޅި ކުރަން ބޭނުން ވާ ވަރަކަށް)‪ ،‬ޓޮމާޓޯ‪ޮ ،‬‬

‫މަޑުވަންދެން ކައްކާލުން‪ .‬މައްޗަށް އަރާ ގަރު (ފޮނު) ނެގިއްޔާ ބޮޑަށް‬ ‫މީރުވާނެ‪ .‬މަސްކޮޅު މަޑުވުމުން ނަގާފައި އެއްޗަކަށް އަޅައިލުން‪ .‬ތެއްޔެއްގައި‬ ‫ޔ ހޫނު ކުރުމަށް ފަހު‪ ،‬ފިޔާގެ ބާކީބައި މީރުކުރުން‪.‬‬ ‫ދެ މޭޒުމަތީސަމުސާ ތެ ޮ‬ ‫ފިޔާކޮޅު މޯޅި ވުމުން‪ ،‬އިނގުރާއި ލޮނުމެދު އެޅުން‪ .‬ރަނގަޅަށް އެއްކޮށްލުމަށް‬ ‫ކޅުގެ ތެރެއަށް އެއް ޖޯޑު ފެނާއި އެއް ޖޯޑު‬ ‫ފަހު ހަވާދު އެޅުން‪ .‬ހަވާދު ޮ‬ ‫ކާށިކިރު އެޅުން‪ .‬ކެކެން ފެށީމައި މަސްޓަޑް ކިރީމު އެޅުން‪ .‬ރަނގަޅަށް‬ ‫އެއްކޮށްލާފައި ގެރިމަސްކޮޅު އަޅައިފައި‪ ،‬އޭގެ ތެރެއަށް ދެ ޖޯޑު ފެން‬ ‫އަޅައިފައި ކައްކައިލުން‪ .‬ރަނގަޅަށް ބޮކިޖަހައި ކެކެން ފެށުމުން‪ ،‬ކުރިން‬ ‫ތައްޔާރުކުރި ކިރުޖޯޑު ރިހަފޮދު ތެރެއަށް އަޅައިލުން‪ .‬ހިކަނދިފަތާއި ރާނބާފަތް‬ ‫ލނު ހެޔޮވަރު ކުރުން‪.‬‬ ‫އަޅައިފައި ޮ‬ ‫ބަތް‪ ،‬ރޮށި‪ ،‬ފަރާޓާއާ އެއްކޮށް ވެސް މި ރިހަ ވަރަށް މީރުވާނެ‪ .‬އެންމެ މީރު‬ ‫ވާނީ ރީނދޫބަތާ (ކުރިން ގެނެސްދީފައި ވާނެ) އެއްކޮށް‪.‬‬

‫އެޑިޓަރުގެ ނޯޓް‬ ‫މި ރޯދަ މަހު "މިހާރު"ގެ ކިޔުންތެރިންނަށް މި ގެނެސްދެނީ ފާތިމަތު‬ ‫ޚުރުޝިދާގެ ރެސިޕީތަކެކެވެ‪ .‬އޭނާ ވަނީ ދިވެހި ރަހަތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ވަރަށް‬ ‫ގިނަ އަދަދަކަށް އަމިއްލަ ރެސިޕީތައް ހަދައި‪ ،‬އާންމުންނަށް ދޫކޮށްލައިފަ‬ ‫އެވެ‪ .‬އެ ހުރިހާ ރެސިޕީއެއް އޭނާ ވަނީ ‪https://web.facebook.com/‬‬ ‫‪ 495764227208278-Rumaa‬ގައި ހިމަނައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ދުނިޔެ‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫ކެމަރަން އުޅުއްވަނީ އީޔޫ އަށް‬ ‫ބިރު ދައްކަން‪ :‬ޕުޓިން‬

‫‪18‬‬

‫އެމްއެޗް‪ 370‬އާ ގުޅޭ ޚާއްސަ‬ ‫ބައްދަލުވުމެއް ބާއްވަނީ‬

‫ގެއްލިފައިވާ އެމްއެޗް ‪ 370‬ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަނީ‪.‬‬ ‫ކުއާލަ ލަމްޕޫރު (ޖޫން ‪ - )19‬ގެއްލިފައިވާ މެލޭޝިއަން އެއާލައިންސްގެ‬ ‫ފްލައިޓް އެމްއެޗް‪ 370‬ހޯދުމުގައި ދެން ކުރިއަށް ދާނެ ގޮތަކާ ބެހޭ ގޮތުން‬ ‫މަޝްވަރާ ކުރުމަށް މެލޭޝިއާ އާއި އޮސްޓްރޭލިއާ އަދި ޗައިނާ ގުޅިގެން މިއަދުން‬ ‫ފެށިގެން ދެ ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ޚާއްސަ ބައްދަލުވުމެއް ބާއްވަން ނިންމައިފި‬ ‫އެވެ‪.‬‬ ‫މެލޭޝިއާގެ ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީގެ އޮފިޝަލަކާ ހަވާލާދީ ރަސްމީ‬ ‫ނޫސް އެޖެންސީ ބަރުނަމާ އިން ބުނީ ބައްދަލުވުމުގެ ބޭނުމަކީ އެމްއެޗް‪370‬‬ ‫ހޯދުމުގައި ދެން ކުރިއަށް ދާނެ ގޮތަކާ ބެހޭ ގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރުމެވެ‪ .‬ބޯޓު‬ ‫ހޯދުމަށް މިހާތަނަށް ކުރި މަސައްކަތުން އެއްވެސް ނަތީޖާއެއް ފެނިފައެއް ނުވެ‬ ‫އެވެ‪.‬‬ ‫ތިން ގައުމުން ކުރިން ބުނެފައި ވަނީ ބޯޓު ހޯދުމަށް ކުރިން ކަނޑައެޅި‬ ‫ސަރަހައްދު ބަލާ ނިމޭ އިރު ބޯޓާ ގުޅޭ އެއްވެސް އެއްޗެއް ނުފެނިއްޖެ ނަމަ‬

‫ބޮޑު ވަޒީރު ޑޭވިޑް ކެމަރަން (މ) ކެމްޕޭނުގައި‪-- .‬ފޮޓޯ‪:‬އޭއެފްޕީ‬

‫ބޓު ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ހުއްޓާލާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬ބޯޓު ހޯދަން‬ ‫ބޯއިން ‪ 777‬ގެ ޯ‬ ‫ކަނޑު އަޑި ބަލަން ކަނޑައެޅި ‪ 120،000‬އަކަ ކިލޯ މީޓަރުގެ ސަރަހައްދުގެ‬

‫ލަންޑަން (ޖޫން ‪ - )19‬އިނގިރޭސި ވިލާތް ޔޫރަޕިއަން‬ ‫ޔޫނިއަން (އީޔޫ) އިން ވަކިވެއްޖެ ނަމަ އެ ގައުމުގެ އިގްތިސާދު‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ތެރޭނ މިހާތަނަށް ވަނީ ‪ 105،000‬އަކ ކިލޯ މީޓަރު (‪ 40،500‬އަކަ މޭލު) ގެ‬ ‫އިނގިރޭސި ޕާލަމެންޓުގެ މެންބަރަކު މަރާލުމާ ގުޅިގެން‬

‫ކުރިއެރުން މައިނަސް އަށް ވެއްޓިދާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު‬

‫ކެމްޕޭން ތިން ދުވަހަށް މެދުކަނޑާލުމަށް ފަހު އަނެއްކާ ވެސް‬

‫އިންޓަނޭޝަނަލް މަނިޓަރީ ފަންޑް (އައިއެމްއެފް) އިން އިންޒާރު‬

‫ވަނީ ފަށައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ކޮށްފި އެވެ‪.‬‬ ‫އިނގިރޭސި ވިލާތް އީޔޫ އިން ވަކިވާނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ‬ ‫ބެލުމަށް ރައްޔިތުންގެ ފެންނަ ނުފެންނަ ވޯޓު އަންނަ ބުރާސްފަތި‬

‫އިނގިރޭސި ވިލާތް އީޔޫ އިން ވަކިވުމާ ބެހޭ ވޯޓު ނަގަން‬

‫ގޮތަށް ހަމަޖެއްސި ނަމަވެސް ދާދި ފަހުން މޫސުން ގޯސްވެގެން މަސައްކަތް‬

‫ވަކި ނުވުމަށް ތާއީދު ކުރަން ފަށައިފަ އެވެ‪ .‬އަނެއްކޮޅުން‬

‫ގެންދަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ދުވަހު ނެގުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ އިރު އައިއެމްއެފުން ބުނީ އީޔޫ‬ ‫އިން ވަކިވެއްޖެ ނަމަ އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ އިގްތިސާދަށް ކުރާނެ‬

‫އިނގިރޭސިވިލާތުގެ އިގްތިސާދު އަންނަ އަހަރު ރިސެޝަނަކަށް‬

‫ބުނީ ކަނޑު އަޑި ބަލަން ކަނޑައެޅި ސަރަހައްދު އޮގަސްޓް މަހަށް ނިންމާލާ‬

‫ފަސް ދުވަހަށްވެފައިވާ އިރު ޓައިމްސް ނޫހުން ވަނީ އީޔޫ އިން‬

‫އީޔޫން ވަކިވުމަށް ތާއީދު ކުރަން ނިންމައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ގެއްލުން ފޯރާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އައިއެމްއެފުން ލަފާކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި‬

‫ބޯޓު ހޯދުމުގެ މަސައްކަތުގައި އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރިވާ އޮސްޓްރޭލިއާ އިން‬

‫މެދުކަނޑާލަން ޖެހުމުން އެ ތާރީޚުގެ ފަހުން ވެސް މަސައްކަތް ކުރިއަށް‬

‫އިނގިރޭސި ވިލާތުގައި އެންމެ ގިނައިން ވިކޭ ސަން އިން ވަނީ‬

‫ނޭދެވޭ އަސަރުގެ އިތުރުން ދުނިޔޭގެ މާކެޓުތަކަށް ވެސް އެކަމުގެ‬

‫ސަރަހައްދެއް ބަލައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑު ވަޒީރު ޑޭވިޑް ކެމަރަމް ވަނީ ބުރާސްފަތި‬ ‫އަނެއްކޮޅުން ޮ‬

‫އެމްއެޗް‪ 370‬ގެއްލުނީ ކުއާލަ ލަމްޕޫރުން ފުރައިގެން ބެއިޖިން އަށް ދަތުރު‬ ‫ކުރަނިކޮށް މާޗް ‪ 2014 ،8‬ގަ އެވެ‪ .‬އެ ބޯޓުން ‪ 239‬މީހުން ދަތުރުކުރި އެވެ‪.‬‬ ‫އެމްއެޗް‪ 370‬ގެ ބައިތައް ކަމަށް ބެލެވޭ އެއްޗެހިތަކެއް ދާދި ފަހުން ވަނީ އެކި‬

‫ވޓު ދީފި ނަމަ އެއީ‬ ‫ދުވަހުގެ ވޯޓުގައި އީޔޫ އިން ވަކިވުމަށް ޯ‬

‫ކށްފައި ވަނީ އެ‬ ‫ގައުމުތަކުން ފެނިފަ އެވެ‪ .‬އެހެން ކަމުން ތަޖްރިބާކާރުން ލަފާ ޮ‬

‫ގހެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ހެދޭނެ ވަރަށް ބޮޑު ޯ‬

‫ބޯޓު އިންޑިއާ ކަނޑަށް ވެއްޓިފައިވާނެ ކަމަށެވެ‪-- .‬އޭއެފްޕީ‬

‫ވެއްޓި‪ ،‬ވަޒީފާ ނެތް މީހުންގެ ނިސްބަތް ހަ ޕަސެންޓަށް އަރާނެ‬

‫މުރްސީ އަށް އިއްވި ހުކުމުގައި އިންސާފުގެ ކަންފުޅެއް ވެސް ނެތް‪ :‬ގަތަރު‬ ‫ދޯހާ (ޖޫން ‪ - )19‬މިސްރުގެ ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު‬ ‫މުރްސީ އުމުރަށް ޖަލަށް ލުމަށް ގާހިރާގެ ކްރިމިނަލް ކޯޓުން‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫މުރްސީގެ އިތުރުން ގަތަރުގެ އަލް ޖަޒީރާ ޗެނަލުގެ ދެ‬

‫ހޮނިހިރު ދުވަހު އިއްވި ހުކުމުގައި އިންސާފުގެ ކަންފުޅެއް‬

‫ނޫސްވެރިއެއްގެ މައްޗަށް ވެސް ވަނީ މަރުގެ ހުކުމް އިއްވައިފަ‬

‫ވެސް ނެތް ކަމަށް ގަތަރުން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬

‫އެވެ‪ .‬އަލް ޖަޒީރާ ޓީވީން ބުނީ މިއީ މިނިވަން ނޫސްވެރިކާ‬

‫ގަތަރަށް ޖާސޫސް ކުރުމުގެ ކުށް މުރްސީގެ މައްޗަށް‬ ‫ސާބިތުވި އިރު މި މައްސަލާގައި ހިމެނޭ އިތުރު ހަ މީހެއްގެ‬ ‫މައްޗަށް ވަނީ މަރުގެ ހުކުމް އިއްވައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫މުރްސީގެ ވަކީލް އަބްދުލް މޫނީމް އަބްދުލް މާކް ވިދާޅުވީ‬

‫ކޅަށް މިސްރުން އިއްވި ހުކުމެއް ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ދެ ޮ‬ ‫މުރްސީގެ މައްޗަށް މީގެ ކުރިން ވެސް ވަނީ ކުރީގެ‬ ‫ރައީސް ހުސްނީ މުބާރަކުގެ ވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް ‪ 2011‬ވަނަ‬ ‫އަހަރު ހިންގި ހަރަކާތްތަކުގައި ޖަލެއް ފަޅާލައިގެން ގައިދީން‬

‫ގައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވާ ފަދަ މައުލޫމާތުތަކެއް ވަގަށް‬

‫ނެރުމާ އަދި ޕޮލިސް ސްޓޭޝަނަކަށް ހަމަލާ ދިނުމުގެ ކުށުގައި‬

‫ނެގި ކަމަށް ކުރީގެ ރައީސްގެ މައްޗަށް ސާބިތުކޮށްފައިވާ‬

‫މަރުގެ ހުކުމް އިއްވައިފައ އެވެ‪ .‬އަދި އިތުރު ދެ ކުށެއްގައި‬

‫ކަމަށާ އަދި މި ކުށަށް އިތުރު ‪ 15‬އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް‬

‫ވަނީ އުމުރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމަކާއި ‪ 20‬އަހަރުގެ ޖަލު‬

‫ވެސް އިއްވާފައިވާ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ހުކުމެއް ވެސް އިއްވައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ގަތަރުގެ ޚާރިޖީ ވުޒާރާ އިން ނެރުނު ބަޔާނުގައި ބުނެފައި‬

‫މުރްސީގެ ވެރިކަމުގައި މުސްލިމް ބުރަދަހުޑަށާއި މިސްރު‬

‫ވަނީ ހުކުމް ބިނާކޮށްފައި ވަނީ އެއްވެސް އަސްލެއްގެ މައްޗަށް‬

‫ސަރުކާރަށް އެންމެ ބޮޑަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިން ގައުމަކީ‬

‫ނޫން ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ގަތަރެވެ‪ .‬މިސްރު ސިފައިން ނުކުމެ ބަޣާވާތަކުން ވަނީ‬

‫ކށްފައި ވަނީ އެއްވެސް‬ ‫"މުރްސީގެ މައްޗަށް ހުކުމް ޮ‬

‫ޖުލައި‪ 2013 ،‬ގައި މިސްރުގެ ފުރަތަމަ ޑިމޮކްރެޓިކް ރައީސް‪،‬‬

‫ކށްފައެއް ނޫން‪ .‬އަދި އެއީ ހަގީގަތާއި ހަމަ‬ ‫އަސްލަކަށް ބިނާ ޮ‬

‫މުރްސީގެ ވެރިކަން ވައްޓާލައިފަ އެވެ‪ .‬މިސްރުގެ ވެރިކަމުގައި‬

‫އާއި އިންސާފުން ބޭރު ހުކުމެއް‪ "،‬ގަތަރުގެ ޚާރިޖީ ވުޒާރާގެ‬

‫މިހާރު ހުންނެވި އަބްދުލް ފައްތާހު ސީސީއަކީ ވެރިކަން‬

‫ފމޭޝަން އަހުމަދު އަލް ރުމައިހީ‬ ‫އފް އިން ޮ‬ ‫ޑިރެކްޓަރު ޮ‬

‫ވައްޓާލި އިރު ސިފައިންގެ ވެރިޔާ އެވެ‪.‬‬

‫މިސްރުގެ ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު މުރްސީ ކޯޓުގައި‪-- .‬ފޮޓޯ‪:‬އޭއެފްޕީ‬

‫ދުނިޔެ‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪20‬‬

‫ދުނިޔޭގައި ރެފިއުޖީންގެ‬ ‫އަދަދު ވަނީ ރެކޯޑް‬ ‫މިންވަރަކަށް އަރާފައި‪.‬‬ ‫މިއީ ދެ ވަނަ ބޮޑު‬ ‫ހަނގުރާމަ އަށް ފަހު‬ ‫ރެފިއުޖީންގެ އަދަދު ‪65‬‬

‫ދުނިޔޭ ގެ އާބާދީގެ ‪ 113‬މީހުން ެގ‬ ‫ތެރޭން އެކަކީ ރެފިއުޖީއެއް‪ :‬އދ‬ ‫ޔުނައިޓެޑް ނޭޝަންސް (ޖޫން ‪- )20‬‬

‫އދ‪.‬ގެ ރެފިއުޖީންނާ ބެހޭ އެޖެންސީން ބުނީ‬

‫ހދައިގެންނާއި އެނޫން ވެސް‬ ‫ހަނގުރާމަތަކާއި ހިމާޔަތް ޯ‬

‫ކޑް އަދަދަކަށް‬ ‫ރެފިއުޖީންގެ އަދަދު މިހާރު ވަނީ ރެ ޯ‬

‫ގޮތް ގޮތުން ދުނިޔޭގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި ރެފިއުޖީންގެ‬

‫ކންމެ އަހަރަކު ވެސް ފަސް‬ ‫އަރާފައި ކަމަށާ ޮ‬

‫ގޮތުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންގެ އަދަދު ‪ 65.3‬މިލިއަނަށް‬

‫މިލިއަން ރެފިއުޖީން އިތުރުވަމުންދާ ކަމަށެވެ‪ .‬ދުނިޔޭގެ‬

‫އެއްބައި ރެފިއުޖީންނަކީ ހަނގުރާމަ ހިނގާ ގައުމުތައް‬ ‫ކަމަށްވާ އަފްޣާނިސްތާން‪ ،‬ސީރިއާ އަދި ސޯމާލިއާގެ‬ ‫މީހުންނެވެ‪.‬‬ ‫ގިނަ އަދަދެއްގެ ރެފިއުޖީން ޔޫރަޕަށް އެތެރެވާން‬

‫މިލިއަން ފަހަނަޅާ ދިޔަ‬ ‫ފުރަތަމަ ފަހަރު‪ .‬މީގެ‬ ‫ތެރޭން ދެބައިކުޅަ އެއްބައި‬ ‫ރެފިއުޖީންނަކީ ހަނގުރާމަ‬ ‫ހިނގާ ގައުމުތައް ކަމަށްވާ‬ ‫އަފްޣާނިސްތާން‪ ،‬ސީރިއާ‬ ‫އަދި ސޯމާލިއާގެ މީހުން‪.‬‬ ‫މީހުން އެދިފައި ވަނީ ޖަރުމަނުންނެވެ‪.‬‬ ‫މިދިޔަ އަހަރު ކަނޑު މަގުން ޔޫރަޕަށް ވަނީ‬ ‫‪ 1،011،700‬ރެފިއުޖީން އެތެރެވެފައި ކަމަށް‬ ‫އގަނައިޒޭޝަން ފޯ މައިގްރޭޝަން‬ ‫އިންޓަނޭޝަނަލް ޮ‬

‫އަރާފައިވާ ކަމަށާއި އެހެންވެ ދުނިޔޭގެ އާބާދީގެ ތެރޭން‬

‫ރެފިއުޖީންނާ ބެހޭ ދުވަހު އދ‪ .‬އިން ނެރުނު އަހަރީ‬

‫މަސައްކަތް ކުރަމުން ދިޔަ ނަމަވެސް އދ‪ .‬އިން‬

‫އއެމް) އިން ބުންޏެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އެހެން‬ ‫(އައި ޯ‬

‫ކޮންމެ ‪ 113‬މީހުންގެ ތެރޭން އެކަކު ދިރިއުޅެން‬

‫ބޑު ހަނގުރާމަ އަށް‬ ‫ރިޕޯޓުގައި ބުނީ މިއީ ދެ ވަނަ ޮ‬

‫ބުނެފައި ވަނީ ‪ 86‬ޕަސެންޓް ރެފިއުޖީން ދިރިއުޅެނީ‬

‫އެޖެންސީތަކުން ބުނަނީ މި އަދަދު މިއަށް ވުރެ މާ‬

‫ގތުގައި ކަމަށް އދ‪.‬‬ ‫ޖެހިފައި ވަނީ ރެފިއުޖީއެއްގެ ޮ‬

‫ފަހު ރެފުއުޖީންގެ އަދަދު ‪ 60‬މިލިއަން ފަހަނަޅާ ދިޔަ‬

‫މަދު އަދި މެދު މިންވަރެއްގެ އާމްދަނީ ލިބޭ‬

‫މަތިވާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އެއްގަމު މަގުން ވަނީ ‪35،000‬‬

‫އިން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬

‫ފުރަތަމަ ފަހަރު ކަމަށެވެ‪ .‬މީގެ ތެރޭން ދެބައިކުޅަ‬

‫ހދުމަށް އެންމެ ގިނަ‬ ‫ގައުމުތަކުގައި ކަމަށެވެ‪ .‬ހިމާޔަތް ޯ‬

‫މީހުން ޔޫރަޕަށް ވަދެފަ އެވެ‪.‬‬

‫ޓެސްޓުގައި މަކަރު ހެދުން ހުއްޓުވުމަ ްށ‬ ‫އަލްޖީރިއާގައި ސޯޝަލް މީޑިއާ ބްލޮކްކޮށްފި‬

‫އަލްޖީރިއާގެ ރަސްމީ ނޫސް‬ ‫އެޖެންސީން ބުނީ ސޯޝަލް މީޑިއާ‬ ‫ބް ޮލކް ކުރަން ނިންމީ އިމްތިހާނު ހަދާ‬ ‫ދަރިވަރުން ޮއންލައިން މެދުވެރިކޮށް‬ ‫ސުވާލުތައް ޯހދާ މަކަރު ހެދުން‬ ‫ހުއްޓުވުމަށް ޓަކައި ކަމަށް‬

‫އަލްޖިއާސް (ޖޫން ‪ - )20‬ސެކަންޑަރީ ސްކޫލް‬ ‫އިމްތިހާނުގައި މަކަރު ހެދުން ހުއްޓުވުމަށް ޓަކައި‬ ‫ސޝަލް މީޑިއާ ބްލޮކް‬ ‫ޯ‬ ‫އަލްޖީރިއާ އިން ވަގުތީ ގޮތުން‬ ‫ކޮށްފި އެވެ‪.‬‬ ‫އަލްޖީރިއާގައި ސެކަންޑަރީ ސްކޫލް އިމްތިހާނު‬ ‫ކށް ޓެސްޓްގައި މަކަރު‬ ‫ހެދި ދަރިވަރުން އޮންލައިން ޮ‬ ‫ހަދާފައިވާކަން ފަޅާއަރާފައިވާތީ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ވަނީ‬ ‫އިމްތިހާނު އަލުން ހަދަން ނިންމައިފަ އެވެ‪ .‬މި މަހު‬ ‫ކުރީކޮޅު ބޭއްވި އިމްތިހާނުގެ ސުވާލުތައް ދަރިވަރުން ވަނީ‬

‫އަ ލް ޖީ ރި އާ ގަ އި‬ ‫ސޯ ޝަ ލް‬ ‫މީ ޑި އާ ބް ލޮ ކް‬ ‫ކު ރަ ން ޖެ ހު ނީ‬

‫ސޝަލް މީޑިއާގެ ވަސީލަތްތައް‬ ‫ޯ‬ ‫ފޭސްބުކާއި އެނޫން ވެސް‬

‫ސެ ކަ ން ޑަ ރީ‬

‫ހދައިފަ އެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ދެބައިކުޅަ‬ ‫މެދުވެރިކޮށް ޯ‬

‫ސް ކޫ ލް‬

‫އެއްބައި ދަރިވަރުން ވަނީ ޓެސްޓް އަލުން ހަދަން ޖެހިފަ‬

‫އި މް ތި ހާ ނު ގަ އި‬

‫އެވެ‪ .‬ވޭތުވެދިޔަ އަހަރުތަކުގައި ވެސް އަލްޖީރިއާގައި‬

‫ދަ ރި ވަ ރު ން‬

‫ވަނީ ސެކަންޑަރީ ސްކޫލް އިމްތިހާނުގައި މަކަރު ހެދުމުގެ‬ ‫މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫އަލްޖީރިއާގެ ރަސްމީ ނޫސް އެޖެންސީން ބުނީ‬ ‫ލކް ކުރަން ނިންމީ އިމްތިހާނު ހަދާ‬ ‫ސޯޝަލް މީޑިއާ ބް ޮ‬ ‫އންލައިން މެދުވެރިކޮށް ސުވާލުތައް ހޯދާ‬ ‫ދަރިވަރުން ޮ‬ ‫މަކަރު ހެދުން ހުއްޓުވުމަށް ޓަކައި ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫މަ ކަ ރު ހެ ދު ން‬ ‫ހު އް ޓު ވު މަ ށް‪.‬‬ ‫‪ --‬ފޮ ޓޯ‪ީ :‬ބ ބީ ސީ‬

‫ކުޅިވަރު‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫‪21‬‬

‫ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ އަތުން މާޒިޔާ އަށް ޕޮއިންޓެއް‬ ‫މު ހަ އް މަ ދު ހަ މް ދޫ ން‬

‫ފުރަތަމަ ހާފުގެ ‪ 24‬ވަނަ މިނެޓުގައި ކެރިޗް‬ ‫ލީޑު ފުޅާކުރުމާ ވަރަށް ގާތަށް ދިޔަ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު‬ ‫އިބްރާހިމް ޝަފްރާޒް (ޝަފްލޭ) ދިން ހިތްގައިމު‬

‫އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގައި ރޭ‪ ،‬ފުރަތަމަ‬

‫ގލް ދަނޑިއާ އިންޗެއްހާ‬ ‫ބޯޅަ އޭނާ ޖެހުމުން ދިޔައީ ޯ‬

‫ޑިވިޝަނުގައި އަލަށް ވާދަކުރާ ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ އާއި‬

‫ދުރުންނެވެ‪ .‬އޭގެ ފަހުން ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީގެ އަލީ‬

‫ގަދަފަދަ މާޒިޔާ ‪ 1-1‬އިން އެއްވަރުވެއްޖެ އެވެ‪.‬‬

‫ބލުން ފޮނުވާލި ބޯޅައެއް‬ ‫ހައިޝަމް އޭރިއާ ތެރެއިން ޮ‬

‫ޕއިންޓާ އެކު އެއް‬ ‫މި ނަތީޖާއާ އެކު ‪ޮ 13‬‬

‫ގޯލް ދަނޑީގައި ޖެހުނުއިއިރު ދެ ވަނަ ފަހަރަށް އެ‬

‫އތީ މާޒިޔާ އެވެ‪ .‬ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ‬ ‫ވަނައިގައި ޮ‬

‫ބޅަ ކެރިޗް ޖެހުމުން މާޒިޔާގެ ޑިފެންޑަރަކު ވަނީ‬ ‫ޯ‬

‫ކށް ހަތަރު ވަނަ އަށް އަރައިފަ‬ ‫ވަނީ ހަ ޕޮއިންޓް ހަމަ ޮ‬

‫ލކްކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ބް ޮ‬

‫އެވެ‪ .‬ދެ ވަނައިގައި ‪ 8‬ޕޮއިންޓާ އެކު އޮތް އީގަލްސް‬

‫މާޒިޔާ އިން އެއްވަރުކުރީ ދެ ވަނަ ހާފު ފަށައިގެން‬

‫މޅުވެގެން މާޒިޔާއާ‬ ‫މި ހަފުތާގައި ކުޅޭ މެޗުން ޮ‬

‫ފަސް ވަނަ މިނެޓުގައި އިސްމާއިލް އީސަ (މެސީ) ޖެހި‬

‫ތަފާތުކުޑަކުރަން މި ވަނީ ފުރުސަތު ލިބިފަ އެވެ‪ .‬ތިން‬

‫ލަނޑުންނެވެ‪ .‬ހާފުގެ މެދުތެރެއިން ނެގި ހުރަސް އީސަ‬

‫އތީ ޓީސީ ސްޕޯޓްސް‬ ‫ވަނައިގައި ހަތް ޕޮއިންޓާ އެކު ޮ‬

‫ގލް ތެރެއަށް ވައްދާލީ އޭރިއާ ތެރެއިންނެވެ‪.‬‬ ‫ޯ‬ ‫އޭގެ ފަހުން މާޒިޔާގެ މުހައްމަދު ހުސެއިން ނިޔާޒް‬

‫އެވެ‪ި.‬‬ ‫ރޭގެ މެޗު ފަށައިގެން ތިން ވަނަ މިނެޓުގައި‬ ‫ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީން ވަނީ ލީޑު ނަގައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫(ބޮކުރީ) އާއި މުހައްމަދު އުމެއިރަށް ރަނގަޅު ފުރުސަތު‬ ‫ލިބި ވަނީ ބޭނުން ނުކުރެވިފަ އެވެ‪ .‬މެޗުގެ އިތުރު‬

‫މާޒިޔާ ރަނގަޅަށް ހަމަޖެހިނުލީސް މި ލަނޑު ޖެހީ‬

‫ވަގުތުގެ ތެރޭ މާޒިޔާ އިން ލީޑު ނެގުމާ ވަރަށް ގާތަށް‬

‫ޕެނަލްޓީއަކުން ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީގެ ކެރިޗް އަންދްރޭ‬

‫ބޅަ ޔުނައިޓެޑުގް‬ ‫ދިޔަ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ބޮކުރީ ފޮނުވާލި ޯ‬

‫އެވެ‪ .‬މިއީ އޭރިއާ ތެރެއިން މާޒިޔާގެ ޔަސްދާދު ހަބީބް‬

‫ވިކްޓަރީގެ މަޒްހަރު އަބްދުﷲ (މަޒޭ) ވަނީ ގޯލް‬

‫ބޅަ ޖެހުމުން ރެފްރީ ދިން‬ ‫(މުލަކޭ) ގެ އަތުގައި ޯ‬

‫ރޮނގުމަތިން ސަލާމަތްކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬

‫ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ ކޮޅަށް މާޒިޔާގެ އީސަ ޯގލް ޖަހަނީ‪-- .‬ފޮޓޯ‪ :‬ނިޝާން އަލީ‪ /‬މިހާރު‬

‫ޕެނަލްޓީއެކެވެ‪.‬‬

‫ވާޑީ އާއި ސްޓަރިޖަށް ފުރަތަމަ އެގާރައިން ފުރުސަތު ދެނީ‬ ‫އަ އް ޒާ މް އަ ލި ފު ޅު‬

‫ޕއިންޓް ލިބިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫އތް ރަޝިއާ އަށް ވަނީ އެއް ޮ‬ ‫ޮ‬ ‫ހދަން އިންގްލެންޑަށް މިރޭގެ‬ ‫ދެ ވަނަ ބުރުގެ ޖާގައެއް ޯ‬ ‫ޕއިންޓެކެވެ‪ .‬މިރޭ ކުޅޭ އަނެއް މެޗުން‬ ‫މެޗުން ބޭނުންވަނީ ޮ‬ ‫މޅުވެއްޖެނަމަ އިނގިރޭސިންނަށް‬ ‫ރަޝިއާ އަތުން ވޭލްސް ޮ‬

‫ސެއިން އެޓިއެން‪ ،‬ފްރާންސް (ޖޫން ‪ - )20‬ޔޫރޯ‬ ‫ލވާކިއާއާ ދެކޮޅަށް ކުޅޭ‬ ‫ބޅަ މުބާރާތުގައި މިރޭ ސް ޮ‬ ‫ފުޓް ޯ‬ ‫މެޗަށް އިނގިރޭސި ޓީމުން ނެރޭ ފުރަތަމަ އެގާރައިގައި‬

‫އތީ އެންމެ ރަނގަޅު ނަތީޖާ ހޯދާ‬ ‫ދެ ވަނަ ބުރުގެ ޖާގައެއް ޮ‬

‫ޑެނިއަލް ސްޓަރިޖާއި ޖޭމީ ވާޑީ ހިމެނުމަށް ވިސްނަމުންދާ‬

‫ތިން ވަނަ ދާ ޓީމުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންނެވެ‪.‬‬

‫ހޖްސަން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬ ‫ކަމަށް އިނގިރޭސި ކޯޗު ރޯއީ ޮ‬ ‫އިންގްލެންޑް އެންމެ ފަހުން ވޭލްސްއާ ދެކޮޅަށް ކުޅުނު‬ ‫ކށް ދެ ވަނަ ހާފްގައި ބަދަލު‬ ‫މެޗުގައި ބަލިވެފައި ވަނި ޮ‬ ‫ކުޅުންތެރިންގެ ގޮތުގައި އަރައި އެ ޓީމު މޮޅު ކޮށްދިނީ ވާޑީ‬ ‫އާއި ސްޓަރިޖެވެ‪.‬‬ ‫"ވާޑީ އާއި ސްޓަރިޖް ވަނީ ދިން ފުރުސަތުގެ ބޭނުން‬ ‫ހިފާފައި‪ .‬މި ދެ ކުޅުންތެރިންނަށް ދެ ވަނަ ފުރުސަތެއް‬ ‫ދޭން ޖެހޭ‪ .‬އެކަމާ މެދު މި ދަނީ ވިސްނަމުން‪ "،‬ހޮޖްސަން‬ ‫ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ގްރޫޕް ބީގެ އެއް ވަނައިގައި މި ވަގުތު އިންގްލެންޑް‬

‫ލަނޑު ޖެހުމަށް ފަހު ސްޓަރިޖް އުފާފާޅުކުރަނީ‪ --.‬ފޮޓޯ‪ :‬އޭއެފްޕީ‬

‫ލވާކިއާ ބަލިކޮށްގެންނެވެ‪.‬‬ ‫ގްރޫޕް އެއް ވަނަ ލިބޭނީ ސް ޮ‬ ‫ސްލޮވާކިއާ އަތުން އިނގިރޭސިން ބަލިވެއްޖެނަމަ އެ ޓީމަށް‬

‫"އަހަރެމެން ބޭނުން ގްރޫޕްގެ އެއް ވަނަ‪ .‬އެއީ ތިން‬ ‫ގތުގައި ދެ ވަނަ ބުރަށް ގޮސްގެން‬ ‫ވަނަ އަށް ދާ ޓީމެއްގެ ޮ‬ ‫ހޖްސަން ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ކުރިއަށްދާން ފަސޭހަނުވާނެ‪ޮ "،‬‬ ‫ގތުގައި އިނގިރޭސިން ދެ ވަނަ‬ ‫ތިން ވަނަ ޓީމުގެ ޮ‬ ‫ގސްފިނަމަ އެ ޓީމު ކުޅެން ޖެހުން އެންމެ ގާތީ‬ ‫ބުރަށް ޮ‬ ‫ގްރޫޕް ސީގެ އެއް ވަނަ ޖަރުމަނާ އެވެ‪.‬‬ ‫ކޅަށް އިނގިރޭސިންގެ ރެކޯޑް‬ ‫ސްލޮވާކިއާއާ ދެ ޮ‬ ‫ރަނގަޅެވެ‪ .‬މި ދެ ޓީމު އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު ތިން މެޗުން‬ ‫މޅުވެފަ އެވެ‪ .‬އެންމެ ފަހުން މި ދެ‬ ‫ވެސް އެ ޓީމު ވަނީ ޮ‬ ‫ޓީމު ކުޅުނީ ‪ 2009‬ވަނަ އަހަރު ރަހުމަތްތެރިކަމުގެ މެޗެއްގަ‬

‫ޕއިންޓާ އެކު އެވެ‪ .‬ދެ ވަނައިގައި‬ ‫އތީ ދެ މެޗުން ހަތަރު ޮ‬ ‫ޮ‬

‫އެވެ‪ .‬އެ ފަހަރު އިނގިރޭސިން މޮޅުވީ ‪ 0-4‬އިންނެވެ‪.‬‬

‫އތް ސްލޮވާކިއާ އަށް‬ ‫އޮތް ވޭލްސް އާއި ތިން ވަނައިގައި ޮ‬

‫ލވާކިއާ ކުޅޭ މެޗު ފަށާނީ މިރޭ‬ ‫އިންގްލެންޑާއި ސް ޮ‬

‫ދެ މެޗުން ވަނީ ތިން ޕޮއިންޓް ލިބިފަ އެވެ‪ .‬އެންމެ ފުލުގައި‬

‫ރާއްޖެ ގަޑިން ‪ 12‬ޖަހާއިރު އެވެ‪.‬‬

‫ރޮނާލްޑޯގެ ސެލްފީއާ އެކު ޖޫރިމަނާއެއް ދައްކަން ޖެހިއްޖެ‬ ‫ޕެރިސް‪ ،‬ފްރާންސް (ޖޫން ‪ - )20‬ޔޫރޯގައި ހޮނިހިރު‬ ‫ދުވަހުގެރޭ އޮސްޓްރިއާ އާއި ޕޯޗުގަލް ލަނޑެއް ނުޖެހި‬

‫ޓީމަކަށެވެ‪.‬‬ ‫ޕޓަރު ދަނޑަށް އަރައި‬ ‫އެރޭގެ މެޗަށް ފަހު ޕޯޗުގަލް ސަ ޯ‬

‫ޕޗުގަލްގެ ކެޕްޓަން ކްރިސްޓިއާނޯ‬ ‫އެއްވަރުވި މެޗަށް ފަހު ޯ‬

‫ޓއެއް ނަގަން އުޅުމުގެ ސެކިއުރިޓީ‬ ‫ޑއާ އެކު ފޮ ޯ‬ ‫ރޮނާލް ޯ‬

‫ޑއާ އެކު ސެލްފީއެއް ނަގަން ދަނޑަށް ސަޕޯޓަރަކު‬ ‫ރޮނާލް ޯ‬

‫އޮފިސަރުން އޭނާ ހުއްޓުވަން އުޅުނު ނަމަވެސް ރޮނާލްޑޯ‬

‫ބޅަ ފެޑެރޭޝަން‬ ‫އެރި މައްސަލައިގައި އެ ގައުމުގެ ފުޓް ޯ‬

‫ވަނީ އެ އެ ދެ މެދަށް ވަދެ‪ ،‬އޭނާ އަށް ފޮޓޯ ނަގަން‬

‫ރނާލްޑޯއާ އެކު‬ ‫ޮ‬

‫ޖޫރިމަނާކުރަން ޔުއެފާ އިން ނިންމައިފި އެވެ‪.‬‬

‫ފުރުސަތު ދީފަ އެވެ‪.‬‬

‫ސަ ޯޕޓަރު ސެލްފީއެއް‬

‫ޔުއެފާގެ ޑިސިޕްލިނަރީ ގަވާއިދުގެ ދަށުން ދަނޑުގެ‬

‫ރނާލްޑޯ ސަޕޯޓަރަށް‬ ‫ބައެއް ރިޕޯޓްތައް ބުނާ ގޮތުގައި‪ޮ ،‬‬

‫ޕޓަރަކު ކުޅިވަރުގެ ރޫހާ ހިލާފު އަމަލެއް‬ ‫ތެރޭގައި ސަ ޯ‬

‫އެ ފުރުސަތު ދިނީ މެޗުގެ ތެރޭގައި ޕެނަލްޓީއެއް ބޭކާރުވެ‬

‫ހިންގައިފި ނަމަ އަދަބު ދޭނީ އެ ސަޕޯޓަރަކު ނިސްބަތްވާ‬

‫ކުރިމަތިވި ފާޑުކިޔުންތަކަށް ފަސް އެޅުމުގެ ބޭނުމުގަ އެވެ‪.‬‬

‫ނަގަނީ‪.‬‬

‫ކުޅިވަރު‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫ރޯދަމަހު ފައިދާ ބޮ ީޑ‬ ‫ބިދޭސީ ކުޅުންތެރިން ގިނަ‬ ‫ނ‬ ‫ް‬ ‫ޒ‬ ‫ޭ‬ ‫ސ‬ ‫ު‬ ‫ް‪:‬‬ ‫ށ‬ ‫ކ‬ ‫ަ‬ ‫ތ‬ ‫ަ‬ ‫މ‬ ‫ު‬ ‫ޓ‬ ‫ީ‬ ‫އިން ގްލެންޑް އަތުން‬

‫‪22‬‬

‫ވޭލްސްގެ ފޯވާ ްޑ‬ ‫ގަރެތު ބޭލް ލަނޑު‬ ‫ޖެހުމަށް ފަހު‬ ‫އުފާފާޅުކުރަނީ‪--.‬‬ ‫ފޮޓޯ‪ :‬އޭއެފްޕީ‬

‫ބަލިވުމަކީ ހަޖަމްކުރަ ްނ‬ ‫އުނދަ ގޫ ނަތީޖާއެއް‪ :‬ބޭލް‬ ‫ޓުލޫސް‪ ،‬ފްރާންސް (ޖޫން ‪ - )20‬ފަހު‬ ‫ގލާ އެކު އިންގްލެންޑް އަތުން ބަލިވި‬ ‫ވަގުތުގެ ޯ‬

‫ކށް‪ ،‬ތިން ވަނަ ހޯދާ ޓީމުތަކުގެ‬ ‫ލިބޭނީ ވޭލްސް ބަލި ޮ‬

‫ބަލިވުން ހަޖަމްކުރަން އުނދަގޫވި ކަމަށާއި އެހެން‬

‫ތެރެއިން އެންމެ ނަތީޖާ ރަނގަޅު ހަތަރު ޓީމުގެ‬

‫ނަމަވެސް މިރޭ ރަޝިއާ ބަލިކޮށް ދެ ވަނަ ބުރަށް‬

‫ތެރޭ ހިމެނިގެންނެވެ‪.‬‬

‫ބޑު ކަމަށް ވޭލްސްގެ ފޯވާޑް‬ ‫ދެވޭނެ ކަމުގެ އުއްމީޑު ޮ‬ ‫ގަރެތު ބޭލް ބުނެފި އެވެ‪.‬‬

‫އުރީދޫ ދިވެ ިހ ޕްރިމި ާއ ލީގުގައި ވެލެންސިއާއާ ދެ ޮކޅަށް ކުޅޭ މެޗުގެ ކުރިން އޮތް ނޫސްވެރިންގެ‬ ‫ބައްދަލުވުމު ަގއި މާޒި ާޔގެ ޯކޗު އަލީ ސުޒޭން ވާހަކަ ދައްކަނީ‪ --.‬މިހާރު ފޮޓޯ‪ :‬ނިޝާން އަލީ‬

‫މު ހަ އް މަ ދު ހަ މް ދޫ ން‬

‫މެޗުތައް ދިޔައީ‪ "،‬ސުޒޭން ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ރޭގެ މެޗުގެ ތިން ވަނަ މިނެޓުގައި ޕެނަލްޓީއަކުން‬

‫ރޯދަ މަހު މެޗުތައް ކުޅޭއިރު އެޑްވާންޓޭޖް ބޮޑީ‬ ‫ބިދޭސީ ކުޅުންތެރިން ގިނަ ޓީމުތަކަށް ކަމަށް މާޒިޔާގެ‬ ‫ކޗު އަލީ ސުޒޭން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬ ‫ޯ‬ ‫އުރީދޫ ދިވެހި ޕްރިމިއާ ލީގުގައި ރޭ ޔުނައިޓެޑް‬

‫އެހެން ނޫނީ ރަޝިއާ އަށް ދެ ވަނަ ބުރުން ޖާގަ‬

‫ބޭލް ބުނީ ފުރަތަމަ ދެ މެޗުގައި ދެއްކި ކުޅުން‬ ‫މިރޭގެ މެޗުގައި ތަކުރާރު ކުރެވިއްޖެނަމަ މޮޅެއް‬

‫ގްރޫޕް ބީގެ އެއް ވަނައިގައި މި ވަގުތު‬ ‫އތީ ދެ މެޗުން ހަތަރު ޕޮއިންޓާ‬ ‫އިންގްލެންޑް ޮ‬

‫ހޯދޭނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫"އިންގްލެންޑް އަތުން ފަހު ވަގުތު ބަލިވުމުން‬

‫އތް ވޭލްސް އާއި ތިން‬ ‫އެކު އެވެ‪ .‬ދެ ވަނައިގައި ޮ‬

‫ހަޖަމްކުރަން އުނދަގޫވި‪ .‬އެކަމަކު ފުޓްބޯޅައިގައި އެ‬

‫ލވާކިއާ އަށް ދެ މެޗުން ވަނީ‬ ‫ވަނައިގައި އޮތް ސް ޮ‬

‫ކަހަލަ މެޗު ވެސް އަންނާނެ‪ .‬މުހިއްމު ކަމަކީ އެކަން‬

‫ޕއިންޓް ލިބިފަ އެވެ‪ .‬އެންމެ ފުލުގައި އޮތް‬ ‫ތިން ޮ‬

‫ހަނދާނުން ނައްތާލައި ދެން އޮތް މެޗުން މޮޅުވުން‪.‬‬

‫ޕއިންޓް ލިބިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ރަޝިއާ އަށް ވަނީ އެއް ޮ‬

‫އެއީ ރަޝިއާ މެޗަށް ނުކުންނައިރު ކުޅުންތެރިންގެ‬

‫ކށްފި ނަމަ ވޭލްސް އަށް‬ ‫މިރޭ ރަޝިއާ ބަލި ޮ‬

‫ވިސްނުމަކީ ވެސް‪ "،‬ރެއާލް މެޑްރިޑަށް ކުޅޭ ބޭލް‬

‫ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީން ލީޑު ނެގިއިރު މާޒިޔާ އިން‬

‫ދެ ވަނަ ބުރުގެ ޖާގައެއް ލިބޭނެ އެވެ‪ .‬ރަޝިއާ‬

‫އެއްވަރުކުރީ ދެ ވަނަ ހާފުގެ ފަސް ވަނަ މިނެޓުގަ‬

‫އަތުން ދެ ލަނޑުގެ ތަފާތުން ވޭލްސް ބަލިވެއްޖެނަމަ‬

‫ކޅު ލަނޑެއް ވަނުމާ‬ ‫އެވެ‪ .‬ސުޒޭން ބުނީ މެޗުގެ ކުރީ ޮ‬

‫އެ ޓީމު ކަޓާނެ އެވެ‪ .‬މެޗު އެއްވަރުވެއްޖެނަމަ‬

‫މެޗުގައި ވެސް ބޭލް ވަނީ ލަނޑު ޖަހައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ވޭލްސް ދެ ވަނަ ބުރަށްދާނީ ގްރޫޕްގެ އަނެއް މެޗުން‬

‫އެއީ ހިލޭ ހިލޭ ޖެހުމުން ކާމިޔާބުކުރި ދެ ދެ‬

‫އެކު އޭނާގެ ޓީމަށް އުނދަގޫވެގެން ދިޔަ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ބޑަށް ރިކަވާވި‪ .‬ޗާންސް‬ ‫"ފަހު ހާފުގައި ވަރަށް ޮ‬

‫ލވާކިއާ ބަލިވެއްޖެނަމަ އެވެ‪.‬‬ ‫އިންގްލެންޑް އަތުން ސް ޮ‬

‫ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫މި ފަހަރުގެ މުބާރާތުގައި ވޭލްސް ކުޅުނު ދެ‬

‫ލަނޑެވެ‪.‬‬

‫ވިކްޓަރީ އާއި މާޒިޔާއާ ‪ 1-1‬އިން އެއްވަރުވި މެޗަށް‬

‫ވެސް ހޯދައި ރަނގަޅަށް ކުޅުނު‪ .‬އެކަމަކު ލަނޑެއް‬

‫ދެ މެޗު ވެސް އެއްވަރުވެއްޖެނަމަ ދެ ވަނަ ބުރަށްދާ‬

‫ރދަމަހު ބިދޭސީ ކުޅުންތެރިންގެ‬ ‫ފަހު ސުޒޭން ބުނީ ޯ‬

‫ނުޖެހި ދިޔައީ‪ "،‬ސުޒޭން ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ޓީމެއް ކަނޑައަޅާނީ ފައިދާ ލަނޑުންނެވެ‪ .‬ވޭލްސް‬

‫ތިން މެޗުން ވެސް ރަޝިއާ ވަނީ މޮޅުވެފަ‬

‫ގސްފިނަމަ ވެސް އެންމެ ރަނގަޅު‬ ‫ތިން ވަނަ އަށް ޮ‬

‫އެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ރަޝިއާ އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު‬

‫ބޑުވާނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫އެފޯޓް ޮ‬ ‫"މާޒިޔާ ވިޔަސް އަދި އެހެން ޓީމަކަށް ވިޔަސް‬ ‫ބޭރު ތިނެއް ނުވަތަ ހަތަރު ކުޅުންތެރިން ތިބޭއިރު ރޯދަ‬ ‫މަސް ތެރޭ އެ މީހުންގެ އެފަޓް ވަރުގަދަވާނެ‪ .‬ބޭރު‬

‫އޭނާ ބުނީ މި ނަތީޖާ އިން ވަރަށް ބައިވަރު‬

‫ކޅަށް އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު‬ ‫ވޭލްސްއާ ދެ ޮ‬

‫ޕޒިޓިވް ކަންތައްތަކެއް ފާހަގަކުރެވުނު ކަމަށާއި އޭގެ‬ ‫ޮ‬

‫ހދާ ތިން ޓީމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެން ދެ‬ ‫ނަތީޖާ ޯ‬

‫ބައިނަލްއަގްވާމީ ހަތް މެޗުގެ ތެރެއިން އެ ޓީމު‬

‫ފައިދާ ފަހުން ނެގޭނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ވަނަ ބުރަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނާނެ އެވެ‪.‬‬

‫މޅުވީ އެންމެ މެޗަކުންނެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫ލޕްކޮށް ގޯސްކޮށް‬ ‫ޕޒިޓިވް ކަންކަން އިތުރަށް ޑިވެ ޮ‬ ‫" ޮ‬

‫ކށް ރަޝިއާ އަށް ވެސް ދެ ވަނަ‬ ‫ވޭލްސް ބަލި ޮ‬

‫ގިނަ މީހުން ތިބޭ ޓީމަކަށް އެ އެޑްވާންޓޭޖް އެބައޮތް‪.‬‬

‫ދިޔަ ކަންކަން ރަނގަޅުކުރާނަން‪ .‬އެގޮތަށް ބަލާއިރު‬

‫އތެވެ‪ .‬އެއީ ރަޝިއާ މޮޅުވެ‪،‬‬ ‫ބުރުގެ ފުރުސަތު އެބަ ޮ‬

‫ރދަ މަސް ތެރޭ މިގޮތަށް‬ ‫މިދިޔަ އަހަރު ވެސް ޯ‬

‫އެޑްވާންޓޭޖް ނެގޭނެ މި ނަތީޖާއިން‪ "،‬ސުޒޭން ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ލވާކިއާ ބަލިވެއްޖެނަމަ އެވެ‪.‬‬ ‫އިންގްލެންޑް އަތުން ސް ޮ‬

‫ރަޝިއާ އާއި ވޭލްސް ކުޅޭ މެޗު ފަށާނީ މިރޭ‬ ‫ރާއްޖެ ގަޑިން ‪ 12‬ޖަހާއިރު އެވެ‪.‬‬

‫ޕޮ ގްބާ އަށް ޑިޝޯމްޕްގެ ތައުރީފް‬ ‫އަ އް ޒާ މް އަ ލި ފު ޅު‬

‫ކީޕަރު ޔަން ސޮމާ މަތަކުރިއިރު‪ ،‬އޭރިއާ ބޭރުން ފޮނުވާލި ބާރު ބޯޅަ‬ ‫ގލުގެ ހުރަސް ދަނޑިއަށެވެ‪.‬‬ ‫އަމާޒުވީ ޯ‬ ‫"ފުރަތަމަ ހާފްގައި މުޅި މެޗު ކޮންޓްރޯލް އޮތީ ޕޮގްބާ އަތުގައި‪.‬‬

‫ލިލް‪ ،‬ފްރާންސް (ޖޫން ‪ - )20‬ޔޫރޯ ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތުގައި‬ ‫ސްވިޒަލެންޑާ ދެކޮޅަށް ރޭ ފްރާންސުގެ ޕައުލް ޕޮގްބާ ދެއްކި ކުޅުމަށް އެ‬ ‫ޝމްޕް ތައުރީފްކޮށްފި އެވެ‪.‬‬ ‫ކޗު ޑިޑިއޭ ޑި ޯ‬ ‫ޓީމުގެ ޯ‬ ‫ގްރޫޕްގެ ފުރަތަމަ މެޗުގައި ރުމޭނިއާއާ ދެކޮޅަށް ޕޮގްބާގެ ފަރާތުން‬

‫ސްވިޒަލެންޑުގެ ޒެރްޑަން‬ ‫ޝަގީރީ (ވ) ކައިރިން‬ ‫ފްރާންސްގެ ޕޮގްބާ ބޯޅަ‬ ‫ހިފައިގެންދަނީ‪ --.‬ފޮޓޯ‪:‬‬ ‫އޭއެފްޕީ‬

‫ލަނޑެއް ޖެހުމުގެ ނަސީބު އޭނާގެ ނެތީ‪ .‬އެހެން ހުރިހާ ކަމެއް ވަރަށް‬ ‫ފުރިހަމަ‪ "،‬ޕޮގްބާގެ ކުޅުމަށް ތައުރީފް ކުރަމުން ޑިޝޯމްޕް ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ޕގްބާ އަށް އަލްބޭނިއާ މެޗުގައި ފުރަތަމަ އެގާރައިން‬ ‫އޭނާ ބުނީ ޮ‬ ‫ފުރުސަތު ނުދިނީ ތިން ދުވަހުން މެޗު ކުޅެން ޖެހިފައިވާތީ‬

‫އެދެވޭ ކުޅުމެއް ނުފެނުމުން އެ މެޗުގެ ދެ ވަނަ ހާފްގައި އޭނާ ބަދަލުކުރި‬

‫ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި ކުރިއަށް ހުރި މެޗުތަކުގައި ޕޮގްބާގެ ކުޅުން އިތުރަށް‬

‫އެވެ‪ .‬ދެ ވަނަ މެޗުގައި އަލްބޭނިއާއާ ދެކޮޅަށް ފްރާންސުން ފެށީ ފުރަތަމަ‬

‫ރަނގަޅުވެގެންދާނެ ކަމަށް އުއްމީދުކުރާ ކަމަށް ޑިޝޯމްޕް ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ޕގްބާ ނުހިމަނަ އެވެ‪ .‬އެހެން ނަމަވެސް އެ މެޗުގައި ބަދަލު‬ ‫އެގާރައިގައި ޮ‬

‫"ގްރޫޕްގެ އެއް ވަނަ ލިބުމުން އަހަރެމެންގެ އެއް ޓާގެޓް‬

‫ކުޅުންތެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ކުޅެން އަރައި ޕޮގްބާ ވަނީ މޮޅަށް ކުޅެ‪ ،‬ދެ‬

‫ހާސިލްވެއްޖެ‪ .‬ދެން އޮތީ މުޅިން ފައިނަލް‪ .‬ވަރަށް ސަމާލުވެގެން ކުޅެން‬

‫ވަނަ ލަނޑު ޖަހަން ޑިމިޓްރީ ޕަޔެޓަށް ފުރުސަތު ތަނަވަސްކޮށްދީފަ އެވެ‪.‬‬

‫ޖެހޭނީ‪ "،‬ޑިޝޯމްޕް ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ރޭގެ މެޗުގައި ޕޮގްބާ ވަނީ ސްވިޒަލެންޑާ ދެކޮޅަށް ތަފާތު މޮޅު‬ ‫ކުޅުމެއް ދައްކައިފަ އެވެ‪ .‬ޕޮގްބާ ފޮނުވާލި ދެ ހަމަލާއެއް ސްވިޒަލެންޑުގެ‬

‫ދެ ވަނަ ބުރުގައި ފްރާންސް ކުޅެން ޖެހޭނީ ގްރޫޕް ސީ‪ ،‬ޑީ ނުވަތަ‬ ‫ހދާ ތިން ވަނަ ޓީމާ ދެކޮޅަށެވެ‪.‬‬ ‫އީ އިން އެންމެ ރަނގަޅު ނަތީޖާ ޯ‬

‫ކުޅިވަރު‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫ފްރާންސާ އެއްވަރުކޮށް‬ ‫ސްވިޒަލެންޑް ފުރަތަމަ‬ ‫ފަހަރަށް ޔޫރޯގެ ދެ ވަނަ ބުރަށް‬

‫‪24‬‬

‫"ސްޕެއިނުގެ‬ ‫ކާމިޔާބީގެ‬ ‫ސިއްރަ ީކ ސްކޮޑުގެ‬ ‫ވާދަވެރިކަން"‬ ‫ޕެރިސް‪ ،‬ފްރާންސް (ޖޫން ‪ - )20‬ސްޕެއިނުގެ ކާމިޔާބީގެ‬ ‫ސިއްރަކީ އެ ޓީމުގެ ސްކޮޑުގެ ތެރޭގައި އޮތް ވާދަވެރިކަން ކަމަށް އެ‬ ‫ޓީމުގެ މިޑްފީލްޑަރު ޑޭވިޑް ސިލްވާ ބުނެފި އެވެ‪.‬‬ ‫ސްޕެއިން ވަނީ ޔޫރޯ ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތުގައި ކުޅުނު ފުރަތަމަ ދެ‬ ‫މެޗުން މޮޅުވެފަ އެވެ‪ .‬ގްރޫޕް ސްޓޭޖުގެ ފަހު މެޗުގައި ސްޕެއިން‬ ‫ރއޭޝިއާއާ އެވެ‪.‬‬ ‫މާދަމާރޭ ބައްދަލުކުރާނީ ކް ޮ‬ ‫"ސްޕެއިނުގައި އެބަތިބި އެއް މަގާމަކަށް މޮޅަށް ކުޅެވޭ ވަރަށް‬ ‫ބައިވަރު ކުޅުންތެރިން‪ .‬އެހެންވެ ސްޕެއިނުގެ ތަމްރީންތަކުގައި ވެސް‬ ‫ހުރިހާ ކުޅުންތެރިން ވެސް ސަތޭކަ ޕަސެންޓް މަސައްކަތްކުރޭ ފުރުސަތު‬ ‫ހޯދަން‪ .‬ސްޕެއިނުގެ ކާމިޔާބީގެ ސިއްރަކީ އެއީ‪ "،‬މެންޗެސްޓާ ސިޓީއަށް‬ ‫ކުޅޭ ސިލްވާ ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ކންމެ ބަޔަކު‬ ‫އޭނާ ބުނީ މާދަމާރޭ ކްރޮއޭޝިއާއާ ދެކޮޅަށް ޮ‬ ‫ފުރަތަމަ ‪ 11‬ގައި ހިމެނުނަސް އެ ކުޅުންތެރިންނާ މެދު އިތުބާރު‬ ‫އޮންނާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި އޭނާ އަށް ފުރުސަތު ދީފި ނަމަ ބޭނުންކުރާނެ‬ ‫ކަމަށާއި އެކަމަކު އެހެން ކުޅުންތެރިން ވެސް އެ ފުރުސަތު ހޯދުމަށް‬

‫މެޗުގެ ފަހު ހާފްގައި‪ ،‬މިދިޔަ ދެ މެޗުގައި ފްރާންސަށް މޮޅު ކުޅުމެއް‬

‫ލިޔޯން‪ ،‬ފްރާންސް (ޖޫން ‪ - )19‬ފްރާންސާ ‪ 0-0‬އިން އެއްވަރުކޮށް‬

‫މަސައްކަތްކުރާ ކަމަށް ސިލްވާ ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ޔޫރޯ ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތުގެ ދެ ވަނަ ބުރުން ސްވިޒަލެންޑް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް‬

‫ދެއްކި ޑިމިޓްރީ ޕަޔެޓް ވަނީ ކުޅެން އަރުވައިފަ އެވެ‪ .‬ޕަޔެޓް އެރުވުމާ‬

‫ޖާގަ ހޯދައިފި އެވެ‪.‬‬

‫އެކު ސްވިޒަލެންޑަށް ނުރައްކާ ބޮޑުވި އެވެ‪ .‬މޫސާ ސިސޯކޯ އަރިމަތިން‬

‫އަދި ނުވިސްނާ ކަމަށާއި މި ވަގުތު ވިސްނަނީ މާދަމާގެ މެޗުން‬

‫ނަގައިދިން ހުރަހަކުން އޭރިއާ ތެރޭގައި ހުރެ ޕަޔެޓް ފޮނުވާލި ބޯޅަ‬

‫ރަނގަޅު ނަތީޖާއެއް ހޯދައި ގްރޫޕުގެ އެއް ވަނަ ހޯދަން ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ގްރޫޕް އޭގެ ހުރިހާ މެޗެއް ކުޅެ ނިމުނުއިރު ފްރާންސް ގްރޫޕްގެ އެއް‬ ‫ޕއިންޓާ އެކު އެވެ‪ .‬ދެ ވަނަ ދިޔައީ ތިން މެޗުން ފަސް‬ ‫ވަނަ ހޯދީ ހަތް ޮ‬

‫ގލުގެ ހުރަސް ދަނޑިއަށެވެ‪.‬‬ ‫އަމާޒުވީ ޯ‬

‫ޕޮއިންޓް ހޯދި ސްވިޒަލެންޑެވެ‪ .‬އަލްބޭނިއާ ވަނީ ‪ 0-1‬އިން ރުމޭނިއާ‬ ‫ޕއިންޓް ލިބިފަ‬ ‫ބަލިކޮށް ތިން ވަނަ ހޯދައިފަ އެވެ‪ .‬އެ ޓީމަށް ވަނީ ތިން ޮ‬

‫މިއީ ސްވިޒަލެންޑާއި ފްރާންސް ކުޅުނު ‪ 38‬މެޗުގެ ތެރެއިން‬ ‫އެއްވަރުވެގެން ނިމުނު ‪ 10‬ވަނަ މެޗެވެ‪ .‬އަދި މިރޭގެ ނަތީޖާއާ އެކު‬

‫އެވެ‪ .‬އެންމެ ރަނގަޅު ނަތީޖާ ހޯދާ ތިން ވަނަ ހޯދާ ޓީމުތަކުގެ ތެރޭގައި‬

‫ފްރާންސް ވަނީ ސްވިޒަލެންޑް އަތުން ބަލިނުވެ ފަސް މެޗު ހަމަކޮށްފަ‬

‫ހިމެނިގެން ދެ ވަނަ ބުރު ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު އަލްބޭނިއާ އަށް އެބައޮތެވެ‪.‬‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ރުމޭނިއާ ދިޔަޢީ އެއް ޕޮއިންޓާ އެކު ގްރޫޕްގެ އެންމެ ފުލަށެވެ‪.‬‬

‫ސިލްވާ ބުނީ ދެ ވަނަ ބުރުގައި ވާދަކުރަން ޖެހޭނެ ޓީމަކާ މެދު‬

‫މުބާރާތުގެ ފުރަތަމަ ދެ މެޗުން އަލްބޭނިއާގެ ފަރާތުން ފެނުނު ކުޅުމަށް‬ ‫ބެލުމަށް ފަހު މިރޭގެ މެޗަށް ނުކުތްއިރު ފޭވަރިޓަކީ ރުމޭނިއާ އެވެ‪.‬‬

‫ރޭގެ މެޗަށް ފްރާންސުން ނުކުތީ މިދިޔަ ދެ މެޗުގައި ފުރަތަމަ‬ ‫އެގާރައިގައި ކުޅުނު ގިނަ ކުޅުންތެރިން ނުލަ އެވެ‪ .‬އެހެން ނަމަވެސް‬

‫ނަމަވެސް މެޗުގެ ‪ 43‬ވަނަ މިނިޓްގައި އާމަންޑޯ ސަޑިކޫ ޖެހި ލަނޑުން‬

‫ފުރަތަމަ ‪ 20‬މިނިޓް ތެރޭގައި ޕޯލް ޕޮގްބާގެ ފަރާތުން ވަނީ ނުރައްކާތެރި‬

‫އަލްބޭނިއާ ވަނީ ‪ 1948‬ވަނަ އަހަރަށް ފަހު ރުމޭނިއާގެ މައްޗަށް ފުރަތަމަ‬

‫ގިނަ ހަމަލާތަކެއް ފެނިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ފަހަރަށް ކުރިހޯދައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ދެ ހަމަލާއެއް ސްވިޒަލެންޑުގެ ކީޕަރު ޔަން ސޯމާ މަތަކުރިއިރު‪،‬‬ ‫އޭރިއާ ބޭރުން ފޮނުވާލި ބާރު ބޯޅަ އަމާޒުވީ ގޯލުގެ ހުރަސް ދަނޑިއަށެވެ‪.‬‬ ‫މި ހާފްގައި ފްރާންސްގެ ފޯވާޑް އަންދްރޭ ޕިއޭ ޖީނަޗް ލަނޑު ޖަހަން‬

‫މިއީ ޔޫރޯ ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތުގައި އަލަށް ވާދަކުރާ އަލްބޭނިއާ މި‬ ‫ހދި ފުރަތަމަ މޮޅެވެ‪.‬‬ ‫މުބާރާތުގައި ޯ‬ ‫އަލްބޭނިއާއާ ދެކޮޅަށް އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު ‪ 13‬މެޗުން ރުމޭނިއާ‬

‫ފުރުސަތު ތަނަވަސްކުރަން މަސައްކަތް ކުރި ނަމަވެސް އެކަން‬

‫ވަނީ ‪ 10‬މެޗުން މޮޅުވެފަ އެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ޔޫރޯ ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތުގައި‬

‫ކާމިޔާބުވާގޮތެއްނުވި އެވެ‪.‬‬

‫ރުމޭނިއާގެ ރެކޯޑް ދަށެވެ‪ .‬މި ފަހަރުގެ މުބާރާތުން ކެޓިއިރު‪ ،‬ޔޫރޯ ފުޓްބޯޅަ‬

‫ދެ ވަނަ ހާފް ފެށިގެން ފްރާންސުން އެ ޓީމުގެ އެޓޭކް ވަރުގަދަކުރި‬

‫މުބާރާތުގައި ރުމޭނިއާ އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު ‪ 16‬މެޗުގެ ތެރެއިން މޮޅުވީ‬

‫އެވެ‪ .‬އެހެން ނަމަވެސް ސްވިޒަލެންޑު ޑިފެންސް ލައިން ފޫއަޅުވާލެވޭ‬

‫އެންމެ މެޗަކުންނެވެ‪ .‬އެއީ ‪ 2000‬ވަނަ އަހަރުގެ ޔޫރޯގައި އިންގްލެންޑް‬

‫ބޅަ އަކުން އެންޓޮއިން ގްރީޒްމަން‬ ‫ގޮތެއްނުވި އެވެ‪ .‬ޖީނަޗް ދިން ޯ‬

‫އަތުންނެވެ‪.‬‬

‫ފޮނުވާލި ހަމަލާ ވެސް ސްވިޒަލެންޑް ކީޕަރު ސޮމާ ވަނީ މަތަކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬

‫ފަހު މެޗަށް އިޓަލީ ނުކުން ާނނީ ނުވަ ބަދަލަކާ އެކު‬ ‫ޕެރިސް‪ ،‬ފްރާންސް (ޖޫން ‪ - )19‬ޔޫރޯގެ ގްރޫޕް‬ ‫ސްޓޭޖުގެ ފަހު މެޗުގައި އަޔަލެންޑާ ދެކޮޅަށް ބުދަ‬ ‫ދުވަހުގެރޭ އިޓަލީ ނުކުންނައިރު އެ ޓީމަށް ގްރޫޕުގެ‬

‫ގޮތެއް ނެތުމުންނެވެ‪ .‬އެހެންވެ އަޔަލެންޑާ ދެކޮޅަށް ކުޅޭ‬

‫ބނޫޗީ ކާޑުގައި ތިބުމާ އެކު އެ މެޗުން‬ ‫އނާޑޯ ޮ‬ ‫އަދި ލި ޮ‬

‫ރ އަށް ފުރުސަތު ދޭއިރު ފޯވާޑް‬ ‫ސްޓެފާނޯ ސްޓުރާ ޯ‬

‫މެޗުގެ އެއްވެސް ބޭނުމެއް އިޓަލީ އަށް ނެތެވެ‪.‬‬

‫އެ ތިން ކުޅުންތެރިންނަށް ފުރުސަތު ނުދޭނެ އެވެ‪.‬‬

‫މނީ ޒަޒާ އާއި ސްޓެފަން އައް‬ ‫ލައިން ބަލަހައްޓާނީ ސި ޮ‬

‫ރގާ ޖެހި އޭނާ މުޅިން‬ ‫އަނެއްކޮޅުން ބުފޮން އަށް ޯ‬

‫ރ އިމޮބިލޭ އެވެ‪.‬‬ ‫ޝާރަވީ އަދި ޗީ ޯ‬

‫ޕޓްތައް ބުނާ ގޮތުގައި އެންމެ‬ ‫އިޓަލީގެ މީޑިއާ ރި ޯ‬

‫އެއް ވަނަ ކަށަވަރުވެފައިވާތީ‪ ،‬އެ މެޗުގެ ފުރަތަމަ ‪11‬‬

‫ފަހު ދެ މެޗުގައި ކުޅުނު ކުޅުންތެރިންގެ ތެރެއިން‬

‫ފިޓެއް ވެސް ނޫނެވެ‪ .‬އެ މެޗުގައި ގޯލް ބަލަހައްޓާނީ‬

‫ބޑެތި ބަދަލުތަކެއް ގެންނާނެ ކަމަށް‬ ‫އަށް އިޓަލީން ޮ‬

‫ކޅަށް ފުރަތަމަ ‪ 11‬ގައި ކުޅުމުގެ‬ ‫އަޔަލެންޑާ ދެ ޮ‬

‫ޕީއެސްޖީގެ ސަލްވާޓޯ ސިރިގޫ އެވެ‪.‬‬

‫ޕޓްތައް ބުނެފި އެވެ‪.‬‬ ‫ރި ޯ‬

‫ފުރުސަތު ދޭނީ ޑިފެންޑަރު އަންދްރޭ ބަރްޒާގްލީ އާއި‬

‫ޕއިންޓާ އެކު އޮތް‬ ‫ފުރަތަމަ ދެ މެޗުން މޮޅުވެ ހަ ޮ‬ ‫އިޓަލީ އަށް އެއް ވަނަ ކަށަވަރުވީ‪ ،‬ދެ ވަނައިގައި އޮތް‬ ‫ބެލްޖިއަމަށް މެތެމެޓިކަލީ އެ ޓީމަށް ވުރެ ކުރި ހޯދޭނެ‬

‫ލރެންޒީ އަށް އެކަންޏެވެ‪.‬‬ ‫މިޑްފީލްޑަރު އަލެސަންދްރޯ ފް ޮ‬ ‫ގލްކީޕަރު ޖިއަންލުއިޖީ ބުފޮން އާއި ދެ‬ ‫ޯ‬ ‫ސެންޓްރަލް ޑިފެންޑަރުން ކަމަށްވާ ޖިއޯޖިއޯ ޗިއެލީނީ‬

‫އެ މެޗުގައި ޑިފެންސް ލައިނުން ފުރުސަތު ދޭނެ‬ ‫ކަމަށް ބެލެވެނީ ވެސްޓްހޭމް ޔުނައިޓެޑުގެ ޑިފެންޑަރު‬ ‫އ ޑި ސިގްލިއޯ އަދި‬ ‫އެންޖެލޯ އޮގްބޮނާ އާއި މަޓެ ޯ‬ ‫މަޓެއޯ ޑާމައިން އަށެވެ‪ .‬މެދުތެރެއިން ތިއާގޯ މޮޓާ އާއި‬

‫ދެ ވަނަ ބުރުގައި އިޓަލީ ބައްދަލުކުރަން ޖެހޭނީ‬ ‫ގްރޫޕް ޑީ ގެ ދެ ވަނަ ޓީމާ އެވެ‪ .‬އެ މަގާމަށް ދާނެ‬ ‫ރއޭޝިއާ ނުވަތަ ޗެކް ރިޕަބްލިކެވެ‪.‬‬ ‫ކަމަށް ބެލެވެނީ ކް ޮ‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫ހަލާކުވާ ޒާތުގެ ކާނާ އެމްޕީއެލްއިން‬ ‫އަވަހަށް ހުސްކުރަނީ‬

‫‪26‬‬

‫އަ ހު މަ ދު ހަ މް ދޫ ން‬

‫ޕެރިޝެބްލް ފުޑްސް ނުވަތަ އަވަހަށް ހަލާކުވާ ޒާތުގެ ކާބޯތަކެތި‬ ‫ހިފައިގެން އަންނަ ބޯޓު އެމްޕީއެލްގެ ބަނދަރުގައި އަޅާތާ އަށް‬ ‫ގަޑިއިރު ތެރޭގައި ހުސްކުރަން ނިންމައި އެއަށް އެ އިދާރާއިން‬ ‫އަމަލުކުރަން ފަށައިފި އެވެ‪.‬‬ ‫އެމްޕީއެލްގެ ސީއީއޯ މުހައްމަދު ޖުނައިދު "މިހާރު" އަށް މިއަދު‬ ‫ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އަވަހަށް ހަލާކުވާ ޒާތުގެ ކާބޯތަކެއްޗާ އެކު ރޭ‬ ‫މާލެ އައި ވީބީ‪ .‬ޕްރޮގްރެސް ބޯޓު ވެސް އަށް ގަޑިއިރު ތެރޭގައި‬ ‫ހުސްކޮށް މިއަދު ހެނދުނު ވަނީ ފުރުވާލައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ބޓުން މުދާ ބާލަން ފެށީ ރޭ ދަންވަރު‬ ‫"އަޅުގަނޑުމެން އެ ޯ‬ ‫‪ 12‬ޖަހާކަންހާއިރު‪ .‬މިއަދު ހެނދުނު އަށެއް ޖަހންވާއިރަށް މުދާ‬ ‫ހުސްކޮށް ނިންމައިފިން‪ .‬މިއީ ވަރަށް ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް‪ "،‬އޭނާ‬ ‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ފިޔާ‪ ،‬އަލުވި އަދި ބިސް ފަދަ އަވަހަށް ހަލާކުވާ ޒާތުގެ‬ ‫ކާބޯތަކެތި‪ ،‬އަށް ގަޑިއިރު ތެރޭގައި ހުސްކުރުމަކީ އަމާޒަކށް‬ ‫ހެދީ‪ ،‬ޖުނައިދު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މި ރޯދަމަހަށް ގިނަ ބަޔަކަށް‬ ‫ހދައި ދިނުމުގެ ބޭނުމުގަ އެވެ‪ .‬އަދި މީގެ‬ ‫ލުއި ފަސޭހަތަކެއް ޯ‬ ‫ނަތީޖާއަކީ ބާޒާރުގައި ފިޔާ‪ ،‬އަލުވި އަދި ބިސް ފަދަ ތަކެތީގެ އަގު‬ ‫އެއްވަރެއްގައި ހިފެހެއްޓުން ކަމަށް ޖުނައިދު ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ކންމެ ދުވަހަކު ހެނދުނު‬ ‫ބޓު ހުސްކުރުމަށް ފަހު‪ޮ ،‬‬ ‫" ޯ‬ ‫ޕެރިޝެބްލް ފުޑްސްގެ ބާވަތްތައް ނަގަން އެމްޕީއެލް އަށް އައުމުން‬ ‫ދޫކުރުމުގެ އިންތިޒާމު ވެސް އަޅުގަނޑު ވާނީ ހަމަޖައްސައިދީފައި‪.‬‬ ‫އެގޮތަށް ނިންމީ މިފަދަ ބާވަތްތައް އެތެރެކުރާ މީހުންގެ ޝަކުވާ‬ ‫އަށް ބެލުމަށް ފަހު‪ "،‬އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ޖުނައިދު ވިދާޅުވީ ފިޔާ‪ ،‬އަލުވި އަދި ބިސް ފަދަ އަވަހަށް‬ ‫ހަލާކުވާ ޒާތުގެ ކާއެއްޗެހި ހިފައިގެން އަންނަ "ނިއުމަތު" ބޯޓު‬ ‫ވެސް މާދަމާ ރޭ އަންނާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އެ ބޯޓު ވެސް އަށް ގަޑިއިރު‬ ‫ތެރޭގައި ހުސްކުރާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ޕެރިޝެބްލް ފުޑްސް ހިފައިގެން އަންނަން ބޯޓުތައް ހުސްކޮށް‬ ‫ނިންމަން މީގެ ކުރިން ‪ 5-4‬ދުވަސް ވެސް ނަގާ ކަމަށް ޖުނައިދު‬ ‫ވިދާޅުވި އެވެ‪ .‬އޭގެ ސަބަބުން ކާބޯތަކެތި އަވަހަށް ހަލާކުވެ‪ ،‬އެތައް‬ ‫ތަކުލީފެއް އާންމުން އުފުލަންޖެހެ އެވެ‪.‬‬

‫ށ ހަލާކުވާ ޒާތުގެ ކާތަކެތި ޯބޓަކުން ރޭ ހުސްކުރަނީ‪ :‬ޕެރިޝެބްލް ފުޑްސް އަށް ގަޑިއިރު ތެރޭގައި‬ ‫ޕެރިޝެބްލް ފުޑްސް ނުވަ ަތ އަވަހަ ް‬ ‫ނ އެމްޕީ ެއލް އިން ވަނީ ޓާގެޓެއް ކަނޑައަޅާފައި‪---.‬ފޮޓޯ‪ :‬އެމްޕީއެލް‬ ‫ބޯޓުން ހުސް ޮކށް ނިންމަ ް‬

‫"ޕެރިޝެބްލް ފުޑްސް އަވަހަށް ހުސްކުރަން ފެށިޔަސް‪،‬‬ ‫ކޮންޓެއިނަ ބޯޓުތައް ހުސްކުރުމުގައި ބޮޑެތި ދަތިތަކެއް އެބަހުރި‪.‬‬ ‫އެކަން ވެސް ހައްލުކުރަން ވަރަށް ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް‬ ‫އެބަކުރަން‪ "،‬އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ދެން އަޅުގަނޑު ބަދުނާމުން ސަލާމަތްވާނެ‪ :‬އުމަރު‬ ‫މނިކޮން) އަމުރަށް‬ ‫މނިޓަރިން އެންޑް ކޮންޓްރޯލް ( ޮ‬ ‫ޮ‬

‫ކން އަމުރު ނެރުމުގައި މިނިސްޓަރަށް ލަފާދޭ‬ ‫މޮނި ޮ‬

‫ކޓުގައި އެދުމުގެ މަރުހަލާތައް އުނދަގޫވި‬ ‫ހައި ޯ‬

‫ކމިޓީގައި ތިއްބަވަނީ އުމަރުގެ އިތުރުން ފިޝަރީޒް‬ ‫ޮ‬

‫"އަދިވެސް އަޅުގަނޑު ބޭނުންވަނީ ހޯމް‬

‫ބޑަށް ހޫނުވެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ކުރާ މައްސަލަ ވަނީ ވަރަށް ޮ‬

‫މިނިސްޓަރަށް އެ ހުރިހާ ބާރެއް ލިބުން‪ .‬އެކަމަކު‬

‫ބޑަށް އެބަހުރި ކަމަށް‬ ‫އަދި އޭގެ ޕްރެޝަރު ވަރަށް ޮ‬

‫ބލުގައި އަޅުވަމުންދާ‬ ‫ނަމަވެސް‪ ،‬އެ ބަދަލާއެކު‪ ،‬އޭނާގެ ޮ‬

‫މިނިސްޓަރު މުހައްމަދު ޝައިނީ އާއި ފިނޭންސް‬

‫ގތަކަށް ނިންމީމާ އަޅުގަނޑަށް‬ ‫ސަރުކާރުން ވަކި ޮ‬

‫ބަދުނާމުން ސަލާމަތްވާނެ ކަމަށް ހޯމް މިނިސްޓަރު‬

‫ޕލިސް ކޮމިޝަނަރު‬ ‫މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ ޖިހާދު އަދި ޮ‬

‫މނިކޮން އުސޫލާ‬ ‫ދެން މައްސަލައެއް ނެތް‪ .‬ނަމަވެސް ޮ‬

‫އުމަރު ނަސީރު މިއަދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ‪.‬‬

‫އަހުމަދު އަރީފެވެ‪.‬‬

‫ގުޅޭ ކަންކަން ތަންފީޒު ކުރުން ދެން ހަނިވާނެ‪.‬‬

‫މަޖިލިހުގެ ކުރީގެ މެމްބަރު ޑރ‪ .‬އަފްރާޝީމް އަލީ‬

‫އުނދަގޫވާނެ‪ "،‬އުމަރު ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ކށްލިކަމުގެ ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރުކޮށް ދައުވާ‬ ‫އަވާހަރާ ޮ‬

‫ކން އަމުރަށް އެދުމުގެ ހުރިހާ ބާރެއް‬ ‫މޮނި ޮ‬

‫މނިކޮން އަމުރު ނެރުމާ‬ ‫އުމަރު ވިދާޅުވީ ޮ‬

‫ހމް މިނިސްޓަރަށް ދީފައި‬ ‫ޓެރަރިޒަމް ގާނޫނުގެ ދަށުން ޯ‬

‫ހމް މިނިސްޓަރުގެ ޒިންމާގެ‬ ‫ގުޅޭ ހުރިހާ ކަމެއް ޯ‬

‫އޮތް ނަމަވެސް‪ ،‬ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން މިދިޔަ‬

‫އތުމުން‪ ،‬އޭނާގެ ބޮލުގައި ބޮޑެތި‬ ‫ތެރޭގައި ހިމަނާފައި ޮ‬

‫ހަރުކަށިވާން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި އޭނާ އަބަދުވެސް‬

‫ފުލުހުން ޓެގް އެޅުވުމުންނެވެ‪ .‬އެކަމާ ހިތްހަމަނުޖެހިގެން‪،‬‬

‫ކމިޓީއަކަށް އެ ބާރު‬ ‫ބުރާސްފަތިދުވަހު އެކުލަވާލެއްވި ޮ‬

‫ތުހުމަތުތަކެއް އެކި މީހުން އަޅުވަމުން ދިޔަ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ހުންނާނީ އެ "ހަރުކަށިކަންމަތީގައި" ކަމަށް އުމަރު‬

‫ކލިޝަން ޕާޓްނަރު އެމްޑީއޭގެ ބައެއް‬ ‫ސަރުކާރު ހިންގާ ޯ‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫އިސް މެމްބަރުން ވަނީ އެމީހުންގެ ވައިބަ ގުރޫޕުގައި‬

‫މނިކޮން އަމުރު ދިނުމާ‬ ‫މިހާރު ވަނީ ދީފަ އެވެ‪ޮ .‬‬

‫ގތުގައި ބާރުގެ ބޭނުންކުރަނީއޭ‬ ‫"އަޅުގަނޑު ނަހަމަ ޮ‬

‫އޭނާ ވިދާޅުވީ ގޭންގް ކުށްތައް ހުއްޓުވުމުގައި‬

‫އުމަރު ކުރިން ވެސް ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫އެންމެ ފަހުން މައްސަލަ ހޫނުވީ ރައްޔިތުންގެ‬

‫ހމް މިނިސްޓަރަށް ލަފާ ދިނުމަށް ހަތަރު‬ ‫ގުޅޭ ގޮތުން ޯ‬

‫ކިޔައިގެން ވާހަކަ އެބަދައްކާ‪ .‬އެކަމަކު ކޮމިޓީއެއް‬

‫މނިކޮން އަމުރާ‬ ‫މެމްބަރުންގެ ކޮމިޓީއެއް އުފެއްދުމުން‪ޮ ،‬‬

‫ހެދުމުން ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ބެލެންސެއް އަންނާނެ‪.‬‬

‫ބލުގައި މަރުތޭލަކުން‬ ‫ވެސް ކުރަން‪ .‬މޮހޮރުގެ ޮ‬

‫ގުޅޭ ހުރިހާ ކަމެއް މިނިސްޓަރު ކުރައްވަން ޖެހެނީ އެ‬

‫އަޅުގަނޑު އެކަންޏެއް ނޫން ޒިންމާ ނަގާނީ މިހާރު‪.‬‬

‫ހރެއް ލަކުޑިގަނޑަކަށް‬ ‫ޖަހައިގެން ނޫނިއްޔާ އެ މޮ ޮ‬

‫ބުނާ ކުށްކުރާ ކަމަށް ތުހުމަތުކުރާ މީހުންގެ ތެރެއިން‪،‬‬

‫ކޮމިޓީގެ ލަފާގެ މަތިންނެވެ‪ .‬އުމަރަށް އަމިއްލަ އަށް‬

‫އަނެއް ތިން ބޭފުޅުން ވެސް ޒިންމާ ނަންގަވާނެ‪ .‬މިއައި‬

‫ގތަކަށް ވެސް ވާހަކަ‬ ‫ނުވަންނާނެ‪ .‬ދެން ކޮންމެ ޮ‬

‫އެކަށީގެންވާ ތުހުމަތުތަކެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް‪،‬‬

‫އެއް ކަމެއް ވެސް ނުނިންމޭނެ އެވެ‪.‬‬

‫"އަޅުގަނޑަކީ ހަރުކަށި މީހެއް‪ .‬އެކަން ގަބޫލު‬

‫އުފުލި‪ ،‬ހ‪ .‬ހިކޯސްޓް އަލީ ޝާން (ސަޓޯ)ގެ ފައިގައި‬

‫ބޑަށް ފާޑުކިޔައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫އުމަރަށް ވަރަށް ޮ‬ ‫ކން އަމުރު ހިންގަނީ ޓެރަރިޒަމްގެ ގާނޫނުގައި‬ ‫މޮނި ޮ‬

‫ތަފާތަކީ އެއް ފަނޑިޔާރަކު ހުރެގެން ހުކުމެއް ޖެހުމާއި‬

‫ކށްގެން ލަކުޑިގަނޑަށް‬ ‫ދެއްކިދާނެ‪ .‬މޮހޮރު ދޮން ޮ‬

‫މުޖުތަމައަށް ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިކޮށްފާނެ ކަމަށް‬

‫ހަތަރު ފަނޑިޔާރުން ތިބެގެން ހުކުމް ޖެހުން‪ "،‬މޮނިކޮން‬

‫ޖަހައިގެން ވާނެއޭ‪ .‬އެކަމަކު ހަގީގަތުގައި ކާމިޔާބުވާނީ‬

‫މިނިސްޓަރަށް ފެންނަ މީހުންގެ މައްޗަށް ކަމަށް އެ‬

‫ކން އަމުރެއް ނެރެން ކޮމިޓީ‬ ‫އުމަރު ވިދާޅުވީ‪ ،‬މޮނި ޮ‬

‫އުސޫލު ތައާރަފު ކުރުމަށް އެންމެ ބޮޑަށް ވަކާލާތު‬

‫ބލުގައި މަރުތޭލަކުން ޖަހައިގެން‪ "،‬އޭނާ‬ ‫މޮހޮރުގެ ޮ‬

‫ގާނޫނުގައިވެ އެވެ‪ .‬ގާނޫނުގައި ބުނާ ގޮތުން މޮނިކޮން‬

‫އަށް ނުފެނިއްޖެ ނަމަ‪ ،‬އެ އަމުރެއް އޭނާ ނުނެރުއްވާނެ‬

‫ކުރެއްވި އުމަރު ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫އަމުރަށް މިނިސްޓަރު އެދެން ޖެހެނީ ހައި ކޯޓުގަ‬

‫މިކަމާ ގުޅިގެން "މިހާރު"އާ ވާހަކަ ދައްކަވަމުން‬

‫ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫"އެކަމަކު ދައުލަތުގެ ޒިންމާދާރު ބޭފުޅުން‬

‫ނަމަވެސް އުމަރު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ދުނިޔޭގެ‬

‫މނިކޮން އަމުރާ‬ ‫އުމަރު ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތުގައި ޮ‬

‫ކން އަމުރަށް އެދުމާއި ހައި ކޯޓުން އަމުރު‬ ‫އެވެ‪ .‬މޮނި ޮ‬

‫ކން އަމުރަށް އެދުމާއި އެއާ‬ ‫ހުރިހާ ގައުމެއްގައި މޮނި ޮ‬

‫ގުޅޭ ކަންކަމުގައި މިނިސްޓަރަށް ލަފާ ދޭނެ ކޮމިޓީއެއް‬

‫ނެރުމަށް ފަހު‪ ،‬އެ ތަންފީޒު ކުރުމުގެ މަރުހަލާ އާއި‬

‫ކޮމިޓީގައި އެ ތިއްބެވީ‪ .‬އެ ޒިންމާ ރަނގަޅު ގޮތުގައި‬

‫ގުޅޭ ހުރިހާ ކަމެއް ކުރުމުގެ ބާރު އޮންނަނީ ހޯމް‬

‫ހެދުމަކީ ގާނޫނުގައި ބުނާ އުސޫލެއް ނޫނެވެ‪.‬‬

‫އަމުރު މުރާޖައާ ކުރުމުގެ ބާރު ވެސް އޮންނަނީ‬

‫ނަންގަވާނެ ކަމަށް އަޅުގަނޑު ދެކެނީ‪ .‬މޮނިކޮންގެ‬

‫މިނިސްޓަރުގެ އަތުގަ އެވެ‪ .‬ރާއްޖެ އަށް ވެސް އެ‬

‫ކށް ފުނޑުފުނޑުވެގެން ނުދާނެ‪ "،‬އުމަރު‬ ‫އުސޫލު އެއް ޮ‬

‫އުސޫލު ތައާރަފު ކުރުމަކީ ބޭނުންތެރި ކަމެއް ކަމަށް‬

‫އަތުން ނެގިއިރު‪ ،‬އެ އުސޫލުގެ ދަށުން ގޭންގްތަކުގެ‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫އޭނާ އަދިވެސް ވިދާޅުވެ އެވެ‪.‬‬

‫ބައެއް އިސް މީހުންގެ ފައިގައި ޓެގް ހަރުކޮށް‪ ،‬މޮނިޓަ‬

‫ކން އަމުރަށް އެދުމުގެ ބާރު ހޯމް މިނިސްޓަރު‬ ‫މޮނި ޮ‬

‫މިނިސްޓަރަށެވެ‪.‬‬

27

‫ކުޅިވަރު‬

‫ޔުނައިޓެޑް ވިކްޓަރީ އަތުން‬ ‫މާޒިޔާ އަށް ޕޮއިންޓެއް‬

‫ފްރާންސާ އެއްވަރުކޮ ްށ‬ ‫ސްވިޒަލެންޑް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް‬ ‫ޔޫރޯގެ ދެ ވަނަ ބުރަށް‬

‫ވާޑީ އާއި ސްޓަރިޖަށް‬ ‫ފުރަތަމަ އެގާރައިން‬ ‫ފުރުސަތު ދެނީ‬

‫ޑޮކްޓަރުންގެ ޑިއުޓީ‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬

‫ޝިޕިންގް ޝެޑިއުލް‬

‫‪ 20‬ޖޫން ‪2016‬‬