Mindanao
Balita Inadlaw’ng kasayuran ug kalingawan Vol. I No. 96 Cagayan de Oro City
Martes, Septiyembre 6, 2011
P8.00
bianca s. llanares
Candidate for Mutya Ng Bonbon ‘11 Zone 4 • 15 yrs. old • MOGCHS
UNLIMITED (NO RELOAD) WONDERFUL HEALING ENERGY
the power card
energy enhancer For details: Tel. No. 856-33-44 Cell No. 0935-972-7899 0917-712-1424
P11
Reyes, Bustamante tagak sa WPM
Medicine scholars to Cuba
Congressman Rufus B. Rodriguez poses with Flora May V. Hagonia and John Kennith C. Payapaya who are set to leave for Scholarship Grants in Cuba by the Cuban Government. They will study in the Latin American School of Medicine in Havana, Cuba. The Cuban Government has given them full tuition and fees scholarships with free board and lodging for six years. Congressman Rufus B. Rodriguez pays for their roundtrip plane fares and their monthly allowances in Euros. They will join the three(3) other scholars from Cagayan de Oro City who are already in Cuba, namely: Junre Salvan (Hydraulics Engineering), Christine Marie Galope (Medicine) and Sunny Tiburon (Hydraulics Engineering).
Problema o Isyu sa Komunidad? “Ipa-MDB Bai” Text : IPA <space> MENSAHE <space>NGALAN UG ADDRESS Send to 0949-549-6676 or 0927-609-3982
2 Balita
Mindanao
Martes, Septiyembre 6, 2011
Balita
Pinakadakong buaya nasikop
g
Sinulat ni JHO PANTOJA
ihalwa na karon didto sa Barangay Masapya sa lungsod sa Bunawan, Agusan del Sur ang babayeng buaya nga nasikop sa Mayor’s Team sa Nueva Era ubos sa pagpanguna ni Sangguniang Bayan member Ronald Nuer.
Tungod sa kadako sa maong buaya, gigamitan og usa ka “boom truck” aron lang makarga kini ngadto sa Isuzu Elf niadtong Domingo sa gabii sa Septiyembre 4 ning tuiga. Matod pa sa mga eksperto nga mangdakopay og buaya nga gikan sa Palawan nga
dili basta-basta ang gidak-on sa buaya nga ilang nakuha gikan sa suba sa Agusan. Sumala pa nga ang buaya nga nakuha o nadakpan sa Mayor’s Team nga matud pa baskog og kusgan nga mokabat ngadto sa 20 feet ang gitas-on ug 3.5 feet ang gilapdon sa likod niini. Pero ang usa pa ka buaya nga hangtud karon wala pa madakpi nga adunay gitas-on og 30 ngadto sa 35 feet ang pagbana-bana niini ang padayon pa nga gipangita. Kahinumdoman
nga ang nadakpan nga buaya maoy responsabli sa paglamoy o pagka-on sa ulo batang babaye nga giila lamang sa pangalan nga Rowena niadtong nakalabay nga tuig ug ingon usab sa paglamoy sa usa ka kabaw niadtong nakalabay’ng bulan nga maoy gihadlokan o gikabalak-an karon sa mga residente sa maong dapit. Sa nasayran nga sa wala pa nadakpan ang maong buaya niadtong adlaw nga Sabado sa kagabhi-on nga matud pa na-una
pagkamatay ang usa sa mga eksperto sa pagdakop og buaya nga gikan sa Palawan nga si Ernesto Cuniate human nga gi-atake kini sa kasingkasing. Sa pagka karon hugtanon ang pagbantay sa mga palibot ngadto sa mga awtoridad sa Agusan Marsh ug ang mga katawhan sa lungsod sa Bunawan, Agusan del Sur tungod unya sa posebling pagbalos niini sa usa pa ka dakong buaya sanglit ang nadakop nga buaya usa ka babae.
45-anyos nga nagbaklay, gipaulanan ug bala, patay! Sinulat ni ALPHA G. ARIAS
NAKABSAN s a kinabuhi ang usa ka lalaki samtang samdan ang kauba niini human gipamusil niadtong miaging adlaw sa Purok 5, San Miguel, Maramag, Bukidnon. Sa taho nga nakuha gikan sa Bukidnon Police Provincial Office, giila ang mga biktima nga sila si Manuel Tanginan, 45 anyos, molupyo sa Purok 1-A, maong lugar,
ug Romel Laida, 41 anyos, molupyo sab sa nahigsutang dapit. Nasayran nga samtang ang duha ka mga biktima n a g b a k l a y, k a l i t lang mibutho ang duha ka wala ilhing armado’ng mga suspek nga niadtong tungora naka-bonet. Sa walay daghang istorya, girapido sa mga suspek ang duha ka mga biktima gamit
ang carbine ug 12 gauge shot gun. Sa maong panghitabo, si Laida naka-angkon ug usa ka samad-pinusilan sa bukton ug midagan sa kahumayan samtang patay diha-diha dayon si Manuel kinsa nakaangkon ug ubay-ubay nga mga pinusilan sa nagkadaiyang parte sa lawas. Padayon nga gisusi sa otoridad kung kinsa ug unsa ang motibo sa mga suspek.
Ang Wao, Lanao del Sur Sinulat ni ROSEMARY ALLO-GENON
Passage Hotline:
Cagayan (088) 856-9114/856-3702 Ozamiz (088) 5210768 Iligan (063) 221-9914/2233275 Dipolog (065) 908-8341
ang lungsod sa Wao namugna pinaagi sa nagkadaiyang “Tribo” nga gikan sa North ug South Cotabato kaniadtong Enero 19, 1954 pinaagi ni k a n h i P re s i d e nt e Ramon Magsaysay ubos sa programang LADESECO.
Ang unang hutong sa mga katawhan nga miabot sa Wao mao sila si kanhi Mayor Selverio Eleazar ug Elvino Balicao Sr. nga giabi-abi sa mga lumad nga Muslim sa maong dapit nga gipangulohan ni Sultan Mamano Saripada.
Ang unang gitudlo (appointed) nga Mayor sa Wao mao si Datu Tao Pagul ug Datu Maki Saripada. Gilauman nga mabulokon ang pagsaulog sa iyang ika 68 ka tuig nga kasumaran sa pagkamugna sa lungsod sa Wao karong Enero 19, 2012.
Mindanao
Balita Martes, Septiyembre 6, 2011
Kasikas 3
Medical mission treats 2,000 in Misamis Oriental Photos and text by: GERRY L. GORIT
MISAMIS ORIENTAL - Some 2,000 residents of Balingasag town in Misamis Oriental availed of a free medical and dental mission conducted by the Philippine Army’s 8th Infantry Battalion with the assistance of the office of Misamis Oriental 1st District Rep. Peter M. Unabia. The activity included teeth extraction, circumcision, haircuts and medical checkups. Free vitamins were also given. Maj. Eleodoro S. Dalaguit Jr. of the dental service unit of the Army led the mission and himself extracted a total of 131 teeth. Dalaguit said they regularly conduct this kind of mission in the eastern towns of the province as well as in Camiguin. According to Ms. Bebeng Dumadag chief
Maj. Eleodoro S. Dalaguit Jr. of the Philippine Army’s dental service unit extracts another tooth during a medical and dental mission of the 8th Infantry Battalion at barangay Mambayaan in Balingasag, Misamis Oriental yesterday. Looking on are barangay chair Nannette A. Grant and Ms. Bebeng Dumadag chief of staff of Misamis Oriental 1st District Peter M. Unabia who donated medicines to the activity. photo by gerry l . gorit
of staff of Unabia, the congressman donated medicines to the mission and regularly participates in this kind of activity for the first
district of Misamis Oriental. Dumadag said the congressman’s office also conducts feeding programs in impov-
Dr. Elfigo Roa Mundo checks up a kid during yesterday’s medical and dental mission at barangay Mambayaan, Balingasag, Misamis Oriental. Assisting the pediatrics doctor are barangay chair Nannette A. Grant and Ms. Bebeng Dumadag chief of staff of Misamis Oriental 1st District Rep. Peter M. Unabia. The mission treated more than 2,000 beneficiaries.
erished areas of the province. One of the barangay beneficiaries in this latest medical and dental mission is Mambayaan in Balingasag. Barangay chair
Nanette Grant was on hand to witness the delivery of services and assisted the mission team. Grant expressed her gratitude to the Army and to Congressman
A boy gets circumcised during medical and dental mission yesterday at Balingasag, Misamis Oriental conducted by the office of Misamis Oriental 1st District Rep. Peter M. Unabia and the 8th Infantry Battalion of the Philippine Army. With them are Ms. Bebeng Dumadag chief of staff of the congressman, and barangay Mambayaan chair Nannette A. Grant.
Unabia for benefiting several hundred residents of the barangay. Unabia’s outreach programs of medical, dental and feeding have benefited thousands of residents in the first district of Misamis Oriental. Dumadag said the congressman’s office has lined up more such activities for the rest of the year to reach more impoverished areas in the province. One of the towns that will largely benefit soon is Balingoan where Ms. Bebeng Dumadag said a gymnasium will also be built by the congressman. Gingoog City will also see more infrastructure projects under the Unabia’s program of development.
4 Opinyon Mindanao
Balita
The Mindanao Daily Balita is published daily at Door 3 Geleng Bldg., Lapasan Highway, Cagayan de Oro City. It is registered with the Department of Trade and Industry (DTI), Region 10 with Certififcate No. 01349532, and with Business Permit No. 2011-1516, TIN No. 946396-807-001 Telefax Nos: (088) 856-3344, (08822) 72-33-44, (088) 857-1390, 74-53-80, cell no.: 0923-432-0687 Website: www//businessweekmindanao.com E-mail: mindanaodailynews@gmail.com DANTE M. SUDARIA Publisher ROSE MARY D. SUDARIA Manager RUEL V. PELONE Editor-in-Chief Joe pantoja sonny david News Editors
melanie rivera Advertising
rolando sudaria GERRY L. GORIT Photo Journalists JOE DEL PUERTO FELICILDA NELSON V. CONSTANTINO Uriel C. Quilinguing Editorial Consultants
guillermo ade, Jr. Production
FELIX SANTILLAN Layout Artist
Marlon Domingo Circulation RIZA O. ARES LIEZL A. DELOSO JOE PALABAO Rene Michael BaÑos
ATTY. MARIO T. JUNI atty. roberto a. cantago jr. Legal Counsels Marketing Consultants
For subscriptions and advertisements please contact our bureaus and agents in your areas. Cebu City- raul cardona - 0927-2251300 Davao City - jessie palabao - 0910-6681733 Butuan City - ARJAY FELICILDA - 0949-328-4099 Bukidnon - alpha arias - 0906-346-2695 Valencia City, Buk.- ed baul - 0920-9019294 Maramag, Buk. - sammy te - 0926-561-9848 Kibawe, Buk. - MILDRED TORREJAS - 0917-408-6905 Ozamis City - ATTY. ROBERTO CANTAGO - 0918-807-0707 Oroquieta - MARISA MANLAPIG - 0928-9538828 Gingoog City - WILLIE RAMOS - 0926-1691016 West Mis. Or. - Jun Felicilda - 0906-7389130 East Mis. Or. - Jessie Dahay - 0935-9058038 ARMM Region - Sony Sudaria - 0917-3247258 Iligan City/Lanao - JEFFREY OPONDA - 0935-2796817 Marawi City - ASA MADALE - 0916-1590131 Lanao del Sur - sahria maruhom Bacolod, LDN - Nono Tario-0916-2310903 Zambo City - CAMCER I. ORDOÑEZ - 0908-7804348 Pagadian City - romy francisco - 0906-7258021 Ipil, Zamboanga Sibugay - ALBERTO ALCORIZA Puerto,CDO -Lucresia jerusalem Cagayan de Oro - sonny david - 0935-9727899 Cagayan de Oro - JOE PALABAO - 0905-1569709 Puerto, CDO - VICTOR ALCOVER - 0926-9778513 Claveria - David sudaria - 0926-1096831 Manolo Fortich, Buk. - OSCAR LEDESMA Agusan Sur - manuel egay - 0925-213-1640/0999-472-9236
Gusto ka ba nga mabasa sa mga businessman ug mga manager ang imong advertisements?
BusinessWeek MINDANAO
Your local online business paper
Call us now! Tel Nos:856-33-44, 74-53-80
Geleng Bldg., Lapasan Hi-way Cagayan de Oro City
Advertising BusinessWeek makes your advertisements read worldwide!!! www.businessweekmindanao.com
Mindanao
Martes, Septiyembre 6, 2011
Balita
Buaya nadakpan, pero ang buaya sa gobyerno nadakpan na ba? HANGTUD Karong panahona gikabalaka sa mga residente didto sa Agusan del Sur, bisan paman ni-ana nga nadakpan na ang usa sa pinaka mabangis nga buaya apan ang usa pa niini nga matud pa adunay gitas-on nga 30 ngadto sa 35 feet ana pa sa maong dapit nga naglatagaw. Hinuon angay pasalamatan nato ang mga eksperto diha sa pagsikop sa mga buaya diha sa Lalawigan sa Agusan del Sur tungod sa mga pagpaningkamot inyong nahimo ang paghatag og kahilwasan (safety) ang katawhan sa maong dapit. Apan dunay akong na-obserbahan, kon nadakpan didto sa
Hukom Demokrasya Ni JHO PANTOJA
Agusan del Sur ang mga dagko og bangis nga buaya sa maong dapit, apan diha kaha sa tagdumala sa atong gobyerno nadakpan naba kaha ang masmabangis og masdagko pa nga buaya? Ang buaya didto sa Agusan del Sur maoy gituhoan nga milamoy sa usa ka bata ug kabaw, pero ang sa buaya diha sa gobyerno dili tawo u g m a n a n ap a n g ilang lamoyon kon
dili ang mga panudlanan diha sa atong salapi o kuarta nga gikan sa buhis sa mga katawhan. Sama sa panghitabo karon sa atong nasud, daghan kaayong mga anomaliya diha sa paglamoy sa salapi sa gobyerno, sama sa mga gahing pundo nga salapi diha sa Dep-Ed, DPWH, PNP, AFP, NFA, ug daghan pa nga mga ahensiya sa atong gobyerno nga walay insaktong paggamit ang maong salapi nga gigahin diha kanila. Pero mangutana lang ko, kamo diha sa Local G overnment Unit’s (LGUs) komusta dinha sa inyong dapit duna bay mga dagkong buaya
kanang buayan nga dili molamoy sa tawo ug mananap kanang buaya nga molamoy sa salapi sa gobyerno ba? Karon, dinha sa mga dapit nga atong p ang ut an - on kon duna bay ilang nakita o namatikdan nga buaya sa kawas diha sa ilang mga dapit sama dinha sa Iligan City, Cagayan de Oro City, Misamis Oriental, Misamis Occidental, Malaybalay City, Valencia City, Bukidnon ug uban pang mga dapit. Hoy!!! Mga buaya sa kawas ayaw mo palabi kay basin unya og masusama kamo sa buaya didto sa Agusan del Sur nga nadakapan.
Konsehal sa cdo nausab na ang batasan?
NAUNSA ba ang usa ka konsehal sa dakbayan sa Cagayan de Oro nga na-usab naman ang iyang kina-iya sukad nga nahimong public official na. Kining tawhana, dugay nga nahimong secretary kaniadto sa buhatan sa nagkalainlaing mayores ning dakbayan. Karon, nagsilbi na isip city councillor sulod na sa duha ka mga termino. Namatikdan sa katawhan nga kaniadto, maayong tawo kini. Paniwangniwang lang apan kugihan sa iyang katungdanan kaniadto ug hangtod karon. Apan karon, adunay nakamatikod nga dili na daw siya ma REACH. Oy, mabalhin diay ang tawo kung mahimong public of-
Ngano ang among atubangan sa ContracIsyo Dokyumentado kauban sa MDB nga tor? Ni SONNY DAVID
ficial na? Sus, Santi Sima, Maria Agwanta ...dili ingon niana ang pamaagi sa usa ka piniling opisyal nga mausab na ang timplada sa iyang batasan. Kay daghan akong mga kaila kinsa naghupot na og tag-as nga position sa politika apan wala man mausab, mao ra man gihapon. Wala ka ba giangoango na, ilabi na nga tigulang kana kaayo?
si Manny Aleman despite nga adunay imong gipermahan nga advertising contract para sa imong fieta greetings sa nakalabay’ng pangilin sa dakbayan sa Cagayan de Oro, nalimot lang ka tingali nga nakaperma ka, imo man gisinghagan siya. Sa dihang gikolektahan ka na niini, imo man gi-itsa ang maong contract ug ang Daily Balita ngadto sa lawas ni Aleman? Dayon misinghag ka nga “tonto kini nga newspaper”. Nalimot lang diay ka tungod sa imong katigulangon na. Dawbe ang mga PROYEKTO uban ang mga papelis niini sa syudad basin malimot na sab ka nga nakaperma ka niana ug imong ilabay ngadto sa
Pastilan, pagtarong konsehal oy, kay maulawan ikaw niana. Remember nga higala ta sa dugay na nga mga panahon apan dili usab nako kini palabyon sa imong pagka public figure nga kung masayop ka mahimuot lang lugar ako? Wala tayong sinasanto sa MDB. Dili kana nimo angay nga buhaton kay opisyal ka sa syudad. Maayo gani kay si Aleman ang nagrespeto kanimo. Dawbe kung wala siya makapugong sa imong gipakita nga dili maayong batasan, pananglitan kung nasumbagan ka niya. Sa bagay pareha man mo ka taas ug ka niwang, makasukol man usab ka niya.
Mindanao
Balita Martes, Septiyembre 6, 2011
Lantaw MindaNOW
Dateline Caraga
Kalamboan 5
Hinipos nga Arjay S. Felicilda, Caraga Bureau Chief
Tawo’ng nagdala og ‘shabu’ nadakpan
BAYUGAN City – Sa sayong udto sa Agosto 31 ning tuiga, nasignit sa kapulisan ang 23 anyos nga si Mr. John Jacob Fuentes Balagao, alias “Jacob”, taga-Brgy Poblacion human sa taudtaud nga surveillance and monitoring sa Buri Street, Brgy Taglatawan ning dakbayan. Nakuha gikan kaniya ang duha ka sachet sa ‘shabu’ nga nagbalor og P1,OOO. Siya gipasakaan na og sumbong tungod sa pagsupak sa anti-illegal drugs law sa Bayugan City Prosecutor’s Office. (SPO1 Philip Amer Posas Mazo, Duty PNCO/asf)
CAGAYAN de Oro City – Si Philippine Councilors League President Alma Moreno-Salic mitunol sa 3,000 ka lainlaing libro ngadto ni City Councilor Ian Mark Nacaya. Ang maong mga libro, alang sa mga tinun-an sa elementarya sa dakbayan. Kini kaniadtong petsa-dos ning bulana diha sa City Hall. Si Ms. Salic gibagan nila ni City Councilor ug National Secretary General Ramon Tabor ug ubang mga opisyal sa Liga. (CIO/jdepf)
Truck nga kargado’g mga kahoy na-recover sa mga otoridad
BUTUAN City – Sa sayong hapon sa petsa-uno ning tuiga, si Mr. Roger Banaban sa DENR Forest Products Monitoring Station sa Brgy. Baan mireport sa kapulisan mahitungod sa usa ka 10-wheeler truck nga kargado’g mga kahoy ug gi-abandonar diha sa Brgy Pianing. Dihadiha, si SPO4 Romeo Bailo ug ginsakpan sa AntiIllegal Logging Task Force, pinangulohan ni Ret. Col. Antonieto Ecleo Ga, mi-adto sa maong dapit ug ilang na-recover ang maong truck nga kargado’g 4,500 board feet nga kahoy, balor og P81 mil. Ang truck ug kargamento niini anaa karon sa DENR-CENRO sa Brgy Talisay, Nasipit, Agusan del Norte. (PO2 Darlin CabalinanMigullas, Duty PNCO/asf)
Tawo’ng wanted sa illegal possession of firearms nadakpan
COTABATO City - Panagtabo sa delegasyon sa United States Embassy ug mga opisyal sa Department of Agriculture & FisheriesARMM sa Notre Dame University (American Corner), ning dakbayan. Nangulo sa tigom si DAF Field Operations Director Salik B. Panalunsong, kinsa mipresentar sa ARMM Agri Profile, Mission/Vision, Program Thrusts, Production Areas ug ubang mga aspeto sa panguma ug pangisda sa ARMM. (khadiguia abdullah <da_dhigs@yahoo.com/jdelpf) Paminawa ang mga ‘unod’ sa Mindanao Daily Balita (MDB) 6am, 8am, 12nn, 3pm ug 5pm DXBN-RADYO NG BAYAN 792 Khz, Butuan City HIMAYA VERONICO D. JUNI OIC Station Manager
PROSPERIDAD, Agusan del Sur - Alas-10:30 sa buntag sa petsa-tres ning bulana diha sa Brgy Poblacion, gisikop sa kapulisan si Mr. Arnel Bitacura Tizon, 37 anyos tungod sa pending kaso sa illegal possession of firearms. Ang pagsikop kaniya gipasikad sa Alias Warrant of Arrest nga gi-isyu ni Judge Carmelita Sarson Davin sa MTCC, 11th Judicial Region, Davao Sur kaniadto pang Hulyo 11, 2003. Sa pagkasikop kaniya, dili armas ang nakuha sa kapulisan, kun dili dried marijuana leaves, illegal drug paraphernalia nga gisulod sa sako, P200 cash, ball pen ug usa ka silver necklace. Ang orihinal niyang kasong illegal possession of firearms may gidemandang piyansa nga P60 mil. Siya nag-atubang karon sa laing kasong may kalabutan sa illegal drugs. (PO3 Zena Menioria Panaligan, Duty PNCO, asf) (Ang DateLine Caraga gi-abagan sa Police Regional Office (PRO-13), pinaagi sa Office of the Regional Information Office, ubos ni P/Supt. Martin Gamba)
SMS PIA CARAGA
Regional Director Abner M. Caga, PIA 13
Warning mahitungod sa ‘meat products’ sa Tandag
NAGPAHIMANGNO ang City Vet Officer sa Tandag City ngadto sa katawhan nga sila mopalit lamang og meat products gikan sa Balilahan Public Market aron masiguro ang kaluwasan. Matud ni City Vet Zeny Gambe, diha lamang sa maong merkado gibaligya ang meat products nga luwas kan-on sa tawo kay na-inspect sa ilahang buhatan. Ang mga karneng anaa sa ubang baligyaanan, wala miagi sa tukmang inspection, matud niya. (CDI0 Vic Cosare)
Sosyal nga kalamboan gituki sa RDC
GIPRESENTAR na ang Social Protection & Development Report nganha sa RDC-Social Development Committee. Si DOH-13 Director ug Committee Chair Leonita Gorgolon nagkanayon nga ang maong report gitumong sa pag-ila sa mga risgo nga ma-engkwentro sa mga pamilya ug mga kumunidad. Ang naasoy nga report mao usay himan alang sa epektibong plano ug pag-budget, ingon man usab sa paghan-ay og kalagdaan ug mga programang pagkalambo-an.
Agusan Sur naka-award
GOBERNADOR Adolph Edward Plaza sa Agusan gipasidunggan tungod sa dedikasyon ug sinsiridad sa iyahang administrasyon pagimplementar sa socio economic programs sa probinsiya. Ang mga programa mao ang Baka Alang sa Kalambuan sa Agusan Sur (BAKAS), Agusan Goat Program (AGP), ISDA, PRUTAS, Boosted Utilization of Grains in Agusan Sur (BUGAS) ug ubang livelihood programs nga gipahimuslan na karon sa katawhan sa Agusan Sur.
MDB Calendar 2011 Sept 8 • 2nd Day, 20th Mindanao Business Conference, Pagadian City • Media Forum (impact of Middle East crisis, 9am, RDC-NEDA, Cag. de Oro City • 1st Anniversary Selecta Mobiling, Western CDO (Quilinguing Group), Bulua, Cag de Oro City • Inaugural, Quest Laboratory, Vamenta Blvd., Carman, Cag de Oro City Sept 9 • Marathon, Cag de Oro City. • 3rd Day, 20th Mindanao Business Conference, Pagadian City • 9am, meeting re Info-Caravan on the Pantawid Pamilya, DSWD-Caraga Conf Rm, Butuan City (Ipatik namo, LIBRE, ang schedule of activities sa inyohang ahensiya o grupo dinhi sa MDB Caraga Calendar 2011. Ipadala kang Mr. Arjay SerafinFelicilda, Caraga Regional Bureau Chief, Email : jayfel30@yahoo.com, Mobile No. 0949-3284099)
6
Mindanao
Martes, Septiyembre 6, 2011
Balita
Alang sa Love Story, Txt2x, Giyahi, Tambag Suliran, Hubad sa Alom, Kahulugan sa Damgo ug Tilimad-on
TEXT (DEAR KUYA SONNY <space>message) ug i-send sa SONNY G. DAVID FRC Counseling Director
GLOBE: 0927-609-3982 • smart: 0949-549-6676 E-mail: sonnydavid2011@gmail.com
Ang uyab kong balo ug tigulang pa gayud
“Ikaduhang Yugto” Sukad niadto Kuya Sonny, kanunay na kami magtext ug mag-eyeball ni Romy. Hangtod nga nagkarelasyon kami. Daghan nga mga pagsulay ug paglait-lait sa akong kinabuhi nganong tigulang na daw ang akong gi-uyab. Apan wala nako kana panumbalinga, gipalahos lamang nako sa akong mga dalunggan ang mga pagsaway nila batok sa akong uyab kay kuno anak ra ako sa gintang sa among panuigon. Aduna pa akoy nadunggan nga nakigrelasyon daw ako niya kay kwarta o siguridad ra ang akong giapas. Pweding insakto sila niana apan reyalidad na kana karong panahuna, unsaon man nato ang batan-on apan iresponsabli nga pagkatawo. Ang amahan bitaw sa akong anak, nagkabulag kami tungod kay gipasagdan lamang kami. Walay animo nga tawo bisan gani ang iyang kaugalingon, dili pa niya mabuhi. Maayo pa ang edaran bahala’g tigulang pa basta kay responsabli lang nga tawo sama kang Romy. Nganong dili gud angay nga higugmaon ang hamtong na. Total sa premiro pa man nga medyo lu-od apan sa kadugayan maanad ra man gihapon ta. Mao kanang gitawag kuya nga practical na kita karon. Nangligid pa ang dugang panahon, hangtod nga nakakat-on ako sa paghiguma kang Romy, usahay makapangutana ako sa akong kaugalingon nga nganong mahigugma man ako sa tigulang na, unta batan-on pa man ako.
Apan para kanako mas maayo magmahal ang mga edaran kung itandi sa batan-on. Kung hisgutan ang kabahin sa lawasnong kalipay, makamao pa man usab siya...maka-aringking man sab ko sa kalipay. Si Dolphy bitaw, tigulang naman siya pero naka-asawa man kang Zhazha Padilla nga bata pa man. Si Eddie Garcia nga tigulang na apan makakubit pa man og batan-on nga chicks. Maayo pa ang tigulang kay doble ang igo, naa ka pay bana ug naa sab kay papa. Matod pa sa uban nga malipay ka pa ug makasapi ka sab. Unsaon man ang kalipay sa ibabaw sa kama pero pagsuma gutom diay kaayo ang labas. Tungod kay wala may sapi para ipakaon diha kanimo. (Nagkadugaynagkalami na, may sumpay pa ugma).
TEXT2x, eyeball2x
DEAR Kuya Sonny, ako si Janeth, 21 years old, dalaga ug ania magpuyo diri sa Malaybalay City, lalawigan sa Bukidnon. Adunay akoy ka TEXT2X nga lalaki kinsa taga dinhi ra gihapon sa among dapit. Nakuha niya ang akong cell number kuya diha sa imong WANTED TEXTMATE kay nagpapublish man ako kanimo. Miabot ngaddto sa duha ka simana sa pagpunay namo og text dayon
iya akong gipanguyaban apan wala gayud nako siya sugta tungod kay gusto nako nga kung manguyab siya kinahanglan kanang sa personal gayud mahitabo, Mao, among gi-set ang schedule nga magkita mi in person. Nag EYEBALL2X dayon mi Kuya Son didto sa among plaza sa Malaybalay. Ako kay marama man kaayo ko kay anad naman usab ako sa eyeball2x sa akong pag-eskwela
diha sa Cagayan de Oro mao wala ko magkompyansa. Ang among gikasabotan nga magsul-ob kog blouse nga pink, wala nako tumana hinuon nagsinina kog blouse nga color white. Pagabot gyud nako sa plaza, nakakita ko’g boy nga naka-yellow ug t-shirt, sa ato pa, mao na gyud to siya. Sa dihang milabay ko sa iyang tungod, wala siya masayod nga ako na diay ang iyahang
TAMBAG SULIRAN motambag bisan unsang problema Dear Kuya Sonny, maayong adlaw kanimo ingon man sa MINDANAO DAILY BALITA staff. Ako si CLARK 25 years old. Aduna akoy usa ka anak nga girl ug nagpangidaron na karon sa sayis anyos. Ang inahan sa akong anak bag-o lang nakauli gikan sa abroad diin gusto niya kuhaon ang akong anak nga since birth wala gani siya makapadala para itabang sa bata bisan gamay. Dili kami niya kasado ug ako lang siyang napaangkan. Naminyo na usab siya sa usa ka foriegner. Gusto niya kuhaon ang among anak gikan kanako nga akoy nagmatuto nini sa gamay pa hangtod karon. Aduna akoy trabaho og kaya nako buhi-on ang akong anak ug pagpa-eskwela. Kuya Son, ang akong pangutana nga pwede ba niya makuha gikan kanako akong anak kay dili man gyud ko musugot bisan asa pa kami nga husgado mag-abot. Palihug tambagi ko sir. Salamat. Frm: CLARK (4092) TAMBAG: Maayong adlaw kanimo Clark. Ubos sa balaod nga ang bata below seven years old didto gayud kana mopaingon sa custodiya sa inahan apan niana nga ponto ipaagi gayud una sa proseso ngadto sa hukmanan. Diha sa huwes, tagaan og katungod ang bata sa pagpili kung asa siya mouban, sa amahan ba o sa inahan ba. Kung ang desisyon sa bata kinsa iyang pili-on sa duha, maoy sundon sa hukmanan. Sa balaod kung ang inahan dili makahatag og pagpakaon ug pagpa-eskwela, mopaingon ang bata sa amahan. Mao gihapon ang kahimtang sa amahan. Apan, kamong duha aduna may mga income sa sa inyong kinabuhi maglantugi gihapon kana pinasubay sa KORTE. Ang inahan sa bata, kung kuhaon niya kini tapos pananglitan iyang ibilin lamang ngadto sa ginikanan sa inahan sa imong anak, dili gayud mahimo ubos sa balaod. Kung siya (inahan sa bata) maoy mobantay ug magmatuto niini kay dili na siya mobalik sa America, labaw nga dili pwede kay moagi man gayud una sa korte. Kung iyang dad-on sa America ang bata, maglisod siya kay adunay proseso niana sa korte ilabina ang pag-petition sa bata. Clark, abi nimo, sa panahon nga mag-abot mo sa korte, anaa pabor diha kanimo ang balaod. Daghang salamat.
GIYAHI AKO KUYA ka-eyeball unta. Sus Kuya, akong gi-klaro ang iyang dagway, nakadumdom ko nga siya man diay kadtong wanted sa among lugar nga nadakpan na ug napreso usab. Bag-ong laya diay siya sa presohan ug makig-eyeball nako. Mao mipasutoy kog lakaw oi kay nahadlok ko niya. Thanks and more power. (Janeth of Malaybalay)
Maayong adlaw Kuya Sonny, ako si Henry 17 years old ug taga Gingoog City. Unsay maayo nakong buhaton nga maka-eskwela ako sa college. Gusto unta nako nga maka-apil ako sa Scholarship grant. Palihug giyahi ako kung kinsay akong duolan niini. Frm: Henry GIYA: Ang imong maayong buhaton moduol ka ni Congressman Peter Unabia sa 2nd District sa Misamis Oriental kay aduna siya scholarship grant mahitungod sa mga estudyanti kinsa mga anak sa kabus aron makatungha ka sa kolehiyo.
Mindanao
Martes, Septiyembre 6, 2011
Balita
FACE AND BODY I-Text ang “number sa imong alom” basi sa makita sa hulagway aron makuha ang insakto nga kahulugan. ALOM:Unsay meaning kuya sa alom sa nawong numbers 13, 11, 17, 21 and 10. Frm: 2971 HUBAD: #13 – gaproblema ka sa imong diet. #11 – Kusog ka makigbungol. #17 – Dali ka ra kasinahan. #21 – Pag-amping sa pagkaligo sa lawom nga tubig. #10 – Ugma puhon inig ka tigulang nimo, maglain ka og puyo gikan sa imong mga anak. 000 ALOM:Kuya son gd am,anaa koy alom sa kandiis sa akong aping, unsa buot ipasabot niini? Frm:Jers (4755) HUBAD: Dali ka maibogan ug dali ka usab kasinahan. 000 ALOM: Dear Kuya Sonny, maayong adlaw diha kanimo. Ask lang ko kung unsay ipasabot sa alom sa akong duha ka kamot ubos gyud sa duha nako ka kumagko.Frm: 9546 HUBAD: Mayo ka maminsar. Kugihan ka sa trabaho. 000 ALOM:Gud pm kuya naa koy alom sa akong itlog ug sa penis. Unsay ipasab0t niana.From Opaw. Salamat (4352) HUBAD: Ganado ug paraygon ka. Maayo ka moplano sa tanan aspeto. 000 ALOM:Dear kuya s0nny,gud pm. Unsay ipasabot sa alom nga anaa sa liog nag-atbang. Frm: 6034 HUBAD:Maayo ka motimaan o modumdom. Kahibalo ka motan-aw kung asa ka gikan... walay kausaban. 000 ALOM:DEAR Kuya s0nny, anaa koy alom
TILIMAD-ON
SA KINABUHI UG PANIMALAY TILIMAD-ON:Gud day 2 all d readers of Daily Balita, ang among balay naay bunsod sa center part jud sa among kusina, until now it keeps on growing pa jud. Naa sab daghan nga mga baki nga akong makita dapit sa bunsod ug ilalom sa among abuhan,unsa kaha ang ipasabot niana kuya. Im Mary Grace og Wao Lanao del Sur. (7934)
KAHULOGAN SA DAMGO
WANTED TEXTMATE
7
PAHIBALO: Ayaw i-abreviate ug taasa pagtext inyong l Hai kuya s0n.hanap damgo...muboa ug ayaw i-detalye. po ako nang txtm8. grl. 18 to 22.yrz DAMGO:DEAR Kuya Sonny. Good day sa imo. old.frm will.. . . i Unsay ipasabot nga magdamgo ko nga nag- love 2 be alone . . alsa kog lungon. Frm: 9546 (09066653636) KAHULOGAN: Adunay kapakyasan sa imong l Have a n¡ce day giplanohan. kua l¡x .. ¡m katHlyn 000 a.k.a QathAra 20 years DAMGO: Nagdamgo ko nga nanga-ibot ang oLd female from BUTUAN C¡TY, ¡m look¡n6 akong mga ngipon gikan sa akong lagos. for a tecxm8 lalak¡ 21-26 years old. And ¡ Unsay meaning ana kuya. Fr0m Ronah(8898) WouLd l¡ke to ¡nv¡te alL s¡n6les (boys/6¡rLs) KAHULOGAN: Adunay kagul-anan ug kapaky- to jo¡n my clan BLACK LINE COMMUN¡TY s¡nce 2010 ,. age qual¡f¡cat¡on 17 above asan sa kinabuhi karong panahuna. and l¡v¡n6 here ¡n butuan c¡ty iirs my di6ah 000 DAMGO:Nagdamgo ko nga misaka mi sa bukid 09486208228 juxt Beep me uban akong mga kauban sa trabaho. Pag-abot l Hi kuya lix, i just want to have textfrnd. sa may toktok, naay bato nga dako nga among Kahit sino lng.c: gihikap.Pagkahuman, nagdamgo dayon ako Sky,21 fb: boss skylark. Here’s my # +639174110907 Tnx po.c: nga naa mi. Frm: 2179 l HI KUYA LIX GUD PM,ISA AKO SA TGKAHULOGAN: (Nindot kaayo kana nga damgo) ASUBABAY SA INYO DAILY BALITA KUYA Adunay moabotay kanimo nga pagsaka sa LIX,HNAP NYO AKO TXTMTE KUYA LIX UNG imong kinabuhi diin maoy makahatag sa BOY 35 ABVE KUYA,KNI NGA AKO GMIT pag-asenso sa imong kahimtang. KUYA LIX TNX. (09467160597) l Kindness in words creates confidence. sa wala nga bahin sa akong bukton. Unsay Kindness in thinking creates profoundness. ipasabot niana. From Jay taga Malaybalay Kindness in giving creates love. (008) City (6454). l kuya htage ko txtmet kanang gurl 18 to HUBAD:Mapinanggaon ka. Kugihan ka. 19 i am John from Cagayan de Oro city. .tnx (09395925443) 000 ALOM:Dear Kuya Sonny. Unsay ipasabot sa l Gud m0rning kuya ned q txtm8 knang akong alom nga anaa sa wala sa akong simod mktbang s akng kalsud kuya..am a single o number 21 ug anaa sab sa tunga2x sa akong m0m nd am a busnes w0man..23yrs old. ilong ug sa akong dughan. Anaa sab sa akong black beauty pu aq neat nd clean. Kuya kamot kilid sa tunga sa akong palm.Unsay hnapan mu aq txtm8 kht mtanda na.tnx kuya.ds s my #09105125317 aq pla c ipasabot niana? Frm: 8659 HUBAD:#21 – Ayaw pagkaligo sa lawom nga fye tnx frm pagdian. l HaiiE kuya lix mwning gr8 coE xa acOE tubig. Tunga sa ilong – Dugay ka makatigom fwnd and clasm8 xa dumalagan..nga cl sa kwarta. Sa dughan – mahigugmaon ug mati- a,lyra,jessel,dariel,maribel,marjure,..dn nabangon ka, ug mahilig ka makigsandurot request daUn Ko’g soNG nga “PORKI” sa mga bata. Tunga sa palad – (nakabawi ka *ikaw ba’y*...gwapa...**lisod baya** ang gikan sa meaning sa tunga sa ilong) Maayo mOreaCT Soya (878) ka mohipos sa salapi ug responsabli ka. l Hi kuya lix! Im KHALID, frm Marawi city, 32 yrs old. Hanap na ko ng girl txtm8 kht KATIN-AWAN: Ang imong giingon nga anung age. My # 09202011246. bunsod, talagsa ra gayud nga balay ang l , hai kuya lix gr8 lng k0 xa ak0 fwnd na , chrisilda dha xa bkidn0n,. fwnd amping matuboan niana. Swerte kana sa balay cdra ., g0d bl3ss ., gkan d i ni kng ricky ., nga adunay bonsod kay good luck kana. tnx kya (966) Gawas pa, sa kinaraan mao kana ang l ,hai kya lix i n3ed txt m8 na gurl 30 puy-anan sa mga dewende. Ayaw ninyo ptaas ang ag3 im randy fr0m clveria ., it0 p0 na # ang ipublish ny0 ksi nktxt lng p0 kana pasipad-i ug bungkaga. Tungod ak0, +639059203510 txt kya
kay ang baki anaa diha magpuyo ilalom sa inyong abuhan meaning sulod sa panimalay, ayaw ninyo pagpasipad-i ang maong baki kay money luck kana. Adunay moabot kaninyo sa dili madugay nga salapi.
FOR YOUR ENTRIES TYPE WANTED TEXTMATE <space>message) ug i-send GLOBE/TM: 0927-609-3982 SMART/TNT : 0949-549-6676
8 Kasayoran
Mindanao
Martes, Septiyembre 6, 2011
Balita
KUKANG
(Kinsa Unsa Kanus-a Asa Ngano Gi-unsa)
Broadcaster’s Tips!
(Ikasiyam nga bahin) Ni Joe del Puerto Felicilda
Punto-de-Foto ni Fil Deo
Insulto sa media
TRANSPARENCY is our motto. Mao kini ang ulohan sa abiso nga gibutang sa Agusan Sur DPWH District Office. Ang unod sa abiso: “To all members of the MEDIA/PRESS. Please fill-up a form for whatever information you need, secure said form from the security guard. Indicate your mailing address for us to send you the information/data needed. Thank you. OIC-District Engineer” Sumala ni MDB/BWM Correspondent Manuel Egay Jr. : “Dako kini nga insulto para sa media nga maoy tumong ang pagpangayo og impormasyon sa ilang opisina. Kung TRANSPARENCY ang ilang tumong, nganong dili man direkta nga makapangayo og impormasyon ang gin-
Nasayod ka ba? Nasayod ka ba nga 650 mil ka mga Pinoy ang apektado karon sa lymphatic filariasis? Tungod niini, naalkanse ang ekonomiya sa nasod og $38.7 milyones matag tuig. (gi-research ni Jhon Jeric F. Nacasabog gikan sa Coalition for the Elimination of Lymphatic Filariasis-Philippines, Inc. (CELF-Philippines, Inc.).
Unsay ipasabot? NASECOR - National Association of Electric Consumers for Reform
Balaanong Pulong
Kung ma-upos na ang imohang pasensya, sangpit sa GINOO kay SIYA anaa kanunay kanimo. Palihog basaha ang Geneses 40:1-14, 23.
sakpan sa media gikan sa mga natungdan? Maghulat pa ba diay kita nga matagaan og impormasyon pinaagi sa pagpadala nila sa maong tubag? Tungod ba kay aduna silay gitago? O kaha hadlok sila nga pangayoan sa mga ‘balasubas’ nga mga taga-media? Pero maskin og unsaon pa pagbalibali, dako gihapon kining dagok sa media.” (Manuel Egay Jr./asf)
Unsay kala-inan? Drug ug Medicine
(Ikatulo ug tapusang bahin) Gi-research ni Janjan S. Felicilda
SA miaging mga panahon, ang pulong ‘medicine’ limitado lamang sa mga preparasyon nga ginatumar (oral), apan karong panahona, luagluag na ang scope niini. Ang ‘medicine’ giila usab nga usa ka matang sa pagtoon, sama nianang mo-ingon kita’g “ang kurso nga gikuha sa akoang anak, medicine.” Ang kursong ‘medicine’ may kalabotan sa klinikal nga pag-eksamin, paggama og medical diagnoses, pagtambal sa sakit, ingon man usab ang paglikay sa mga sakit. Ang mga tawo’ng propesyonal nga nakatapos sa kursong ‘medicine’ ug nakapasar sa medical board exam, ginatawag nato’g MDs o medical doctors o phycisians. Sama kang Dr. Raul Ceniza, usa doctor of medicine (MD), nga maoy nag-imbento sa ZING Healing Card nga available dinhi sa Mindanao Daily Balita (MDB) ug BusinessWeek Mindanao (BWM) offices. Ang doctors of medicine eksperto sa pagprescribe ug pagdapat sa tambal nganha sa tawo’ng nagbalati-an. Sukwahi sa ‘drugs’, ang ‘medicine’ dili makaadik. Mao nga dili sila makabu-ang sa pangisip. Ang ‘medicine’ nakuha sa Latin nga pulong ‘medicina.’ (Gi-research ni Janjan S. Felicilda gikan sa www.differencebetween.net)
KAGAHAPON, atong gihisgotan dinhi sa KUKANG nga sa radyo, angay kitang mogamit og conversational writing style aron nga ang atong script mamahimong sama sa matuod nga pakigpulong. Ehemplo sa Print o Mantalaan : Si Cagayan de Oro City Mayor Vicente Y. Emano, misundog kanila ni City Vice Mayor Caesar Ian Acenas ug Presidente Simeon Benigno Aquino III. Siya milusad na usab sa iyahang kaugalingong Facebook account, ang binag-ong paagi sa gobyerno sa Cagayan de Oro pag-abot ngadto sa digital nga henerasyon. Ehempo sa Radyo : Si Vice Mayor Acenas adunay Facebook account. Si Presidente Aquino duna pud. Karon, si Mayor Emano aduna nay kaugalingon. Gusto sa mayor nga pinaagi sa Facebook, iyang maabot ang kabatan-onan. Ugmang adlawa, ang dugang mga ehemplo sa kala-inan tali sa news item nga alang sa radyo ug alang sa mantalaan.
Katawatsi Ni Khristha Riva Arfene
Kada estorya, dunay mamatay Bana : Day, ngano man ning atong anak nga kada ngalan sa tawo nga iyang isulti, mamatay man? Nagsulti siya’g lolo, namatay ang iyahang lolo. Nagsulti siyag lola, namatay ang iyahang lola. Basig sunod niyang litukon ‘papa’ ug mamatay ko. Asawa : (Mipahiyom lang) Pagkasunod adlaw, gilitok gyud sa anak ang ‘papa’ ug nagkagubot ang ilahang silingan kay kalit dihay namatay sa ilahang balay. nabunggo Unang adlaw ni Julia, isip secretary ni Atty. Wikle Yente. May miabot nga lalaking cute kaayo. Julia : (Nagpa-cute pud). Good morning, Sir. Kadyot lang kaayo Sir ha? Ako sang dawaton kining telephone call. Lalaki : Ok ra mam, maghulat ko. Gipunit dayon ni Julia ang telepono aron ingnon nga duna siyay ka-estorya sa pikas linya. Human sa usa ka minuto, iyang gibutang ang telepono. Julia : Sori Sir ha? May client man gud nga nanawag. Unsay akong ikaalagad nimo Sir? Tawo : Mananghid lang unta ko Mam nga akong i-reconnect ang linya sa inyong telepono. Julia : Ngeee, butangeee! Nabunggo ko da!
Mindanao
Balita Martes, Septiyembre 6, 2011
Editor: JHO PANTOJA
Mommy D, naglaum nga makagawas na sa hospital
Sports 9
DAILY
HOROSCOPE
Gi-research ni SONNY DAVID
G
ENERAL Santos City–– Gusto na nga makagawas ang inahan ni pound-forpound king nga si Mommy D kini human nga na-confine sa pipila ka mga adlaw sa usa ka pribadong hospital didto sa dakbayan sa General Santos.
Sigun sa kasaligang tinubdan, posibling makagawas karong adlawa diha sa maong balay tambalanan si Mommy Dionesia tungod kay naa na sa maayong kondisyon ang inahan sa boxing icon human nga nakasinati kini sa pag ubo-ubo. Sumala pa nga kanunay sultihan o tambagan ni Rep. Manny Pacquiao ang
residential lot for sale 133 sq meters Located at: F.S. Catanico, Cagayan de Oro City
iyang inahan nga dili gayud magpasagad sa iyang kaugalingong lawas ug inumon kanunay ang iyang mga tambal og dili magpalabi og kahago. Pipila na kahigayon nga nadala sa hospital si Mommy D tungod sa stress, sobrang kahago, maloyahon ug nagkasakit usab sa pneumonia. HULAGWAY GIKAN SA PHILSTAR.COM
Shamcey, mga kandidata nagrampa sa runway
AQUARIUS(Enero 20-Pebrero 18) Ang imong maayong plano karon maoy modala kanimo ngadto sa kalampusan. PISCES(Pebrero 19-Marso 20)Ang imong kaparutan karon, makabangon ka ra sa pagbalik. ARIES(Marso 21-Abril 19)Adunay imong anak nga maoy mobangon sa inyong kalisdanan. Kinahanglan nga inyo siyang suyportaran sa iyang mga tinguha. TAURUS(Abril 20-Mayo 20)Hatagi og igong kusog ang imong mga pangandoy kay kini adunay kalampusan. GEMINI(Mayo 21-Hunyo 20)Ang imong mga anak labihan kaayo ka paraygon karon tungod sa ilang nakita nga paningkamot diha kaninyo.
CANCER(Hunyo 21-Hulyo 22) Pasabta ang imong kapikas sa kinabuhi nga dili lang siya mabalaka sa iyang sitwasyon karon kay moabot gayud ang SAO PAULO, Bra- pageant, diha sa pa- nakasuot usab og put- tukmang panahon para kaniya.
zil––Nagpatalbugan grampa sa runway. ang mga kandidata sa Sa isang club sa DIRECT BUYER ONLY 2011 Miss Universe Brazil, naghimo sila og show mao ang reignWe buy and sell all kinds of vegetables ing Miss Universe nga like tomatoe, cabbage, umbok, kalabasa, si Ximena Navarete og atsal, talong ug uban pa. ang pipila usab ka mga contact: kandidata nagpakita B-B SANCHEZ sa ilang pagrampa. Wala usab nagpaFARM PRODUCTS DEALER GUSA EAST BOUND PUBLIC MARKET ulahi ang pambato GUSA, CAGAYAN DE ORO CITY sa Pilipinas nga si CELL. #: 0908-1067819 Shamcey Supsup nga 0917-3047221 Contact: 09997997008
BODYFLEX HOLISTIC MASSAGE
(CDO, Cebu, Davao, Butuan, Gingoog & Camiguin) By: Certified, expert Male/Female pretty & good looking masseurs Offered: Shiatsu, Swedish,Thai & Sensual Massage Call or Text 639187958578, 09187958578 (088) 588-6363 body.flex@yahoo.com
ing tank top at jeans. Crowd favourite ang kandidata sa Pilipinas. Karong adlawa ipahigayon na nila ang pag-practice sa sayaw nga Samba ang mga kandidata sa Miss Universe pageant. Himuon ang pageant karon bulana Septembre 13 ning tuiga didto sa Sao Paulo, Brazil.
NONOY LECHON SERVICES OFFERED OUT OF TOWN ORDER
Wedding • Anniversary Birthday • Party Located at 31-22 Brgy. Nazareth, CDO & Westfield Subdivision, Brgy. Iponan, Entrance Brgy. Balulang For more details, contact Tel. No.: 309-5276 Manager: Hermilino Villalon
“ORDER NA OG LECHON”
LEO(Hulyo 23-Agosto 22)Ikaw ang gisaligan karon sa inyong pamilya tungod sa imong katarong ug kakugi diha sa pagtubag sa ilang gikinahanglan. VIRGO(Agosto 23-Septiyembre 22)Ang imong giplano nga molambo ang negosyo, adunay kalampusan niana basta dugang paningkamot lang. LIBRA(Septiyembre 23-Oktobre 22)Ang imong mahal karon, naglantaw alang sa inyong kaayuhan. SCORPIO(Oktobre 23-Nobiyembre 21)Ayaw usiki ang panahon sa imong paningkamot kay kini nag-agad sa imong kakugi. SAGITTARIUS(Nobiyembre 22-Disyembre 21) Adunay moabot kanimo nga maayong balita gikan sa imong higala. CAPRICORN(Disyembre 22-Enero 19)Ang kulang sa imong giplano sa miaging adlaw mao ang igong pagsakrepisyo.
MARITES SALOON
2nd Floor, Cogon Market Specialized in: hair-cut, make-up and wedding services
JANET ZAFRA Beauty specialist
10 Kalingawan SUDOKU How to play the game? Fill in completely every rows, columns and diagonals of each puzzle without repitition of the same digit.
Mindanao
Martes, Septiyembre 6, 2011
CIRCLE A WORD Ang miagi
adams baker braxton clay collins elbert franklin
gaynor holmes hyman jackson kelly khan lynn
mills riperton rushen scott turner watley
Balita
Videoke
Angels Cry
by: Mariah Carey feat. Ne-Yo Mariah: I shouldn’t have walked away I would’ve stayed if you said We could’ve made everything OK But we just Threw the blame back and forth We treated love like a sport The final blow hit so low I’m still on the ground I couldn’t have prepared myself for this fall Shattered in pieces curled on the floor Super natural love conquers all ‘Member we used to touch the sky And Lightning don’t strike The same place twice When you and I said goodbye I felt the angels cry True love’s a gift We let it drift In a storm Every night I feel the angels cry C’mon babe can’t our love be revived Bring it back and we gon’ make it right I’m on the edge just tryin’ to survive As the angels cry
CROSSWORD puzzle PAHALANG 1. Puting buhok 5. Silid-lutuan 10. Geronimong musika 12. Mona_ 13. Instrumentong pangharana 16. Nililok 18. _Pablo City 20. Pagtakasng magnobyo 21. Dikdik 22. Tinutuligsa 24. Bolangapoy 25. Bahaw 26. Pamalo ng bola 27. Mahaba ang distansya 28. Makunat na matamis 31. Mataas na baraha 32. Walang pandinig 35. Ipagkaloob 36. Dati
CHESS PUZZLE
pababa 1. Moda 2. Simbolo ng barium 3. Simbolo ng argon 4. Gumuho 6. Balita 7. Katambal ni Madam 8. Isasama sa sasakyan 9. Simbolo ng sodium 11. Palatandaan ng antok 22. Panaog 14. Produktosa panaderya 15. Bagyo 16. llabi 17. Namalagi 19. Hindi ko gusto 21. Mainnpluwensya: pabalbal 23. Bisa 27. Lakambini 29. Unlaping pang-aksyon 30. Numero sa buwis 31. Kurso sa kolehiyo 33. Taliwasngyes 34. RachelleAnne
Chess puzzle No. 66
White to move black mate in 9 Solution to yesterday Puzzle No. 65 1. Qxf7+ Kxf7 2. Bc4+ Qd5 3. Bxd5#
Ang tubag sa miagi
Ne-Yo: I thought we’d be forever and always You were serenity You took away the bad days Didn’t always treat you right But it was OK I do somethin’ stupid And you still stay with me But you can only go for so long Doing the one you claim to love wrong Before too much is enough You look up Find your love gone And We were so good together How come we could not weather This storm and just do better Why did we say goodbye ‘Cause lightning don’t strike The same place twice When you and I said goodbye I felt the angels cry True love’s a gift We let it drift In a storm Now every night I feel the angels cry Mariah & Ne-Yo: C’mon babe can’t our love be revived Bring it back and we gon’ make it right I’m on the edge just tryin’ to survive As the angels cry Baby I’m missin’ you Don’t allow love to lose We gotta ride it through I’m reaching for you Baby I’m missin’ you Don’t allow love to lose We gotta ride it through I’m reaching for you Lightning don’t strike The same place twice When you and I said goodbye I felt the angels cry True love’s a gift But we let it slip In a storm Every night I feel the angels cry Oh babe, the angels cry
Alang sa inyong mga paborito’ng kanta text lang sa 0906-346-2695
Editor: JHO PANTOJA
Mindanao
Balita Martes, Septiyembre 6, 2011
Mobile: +639067469233
Sports 11
Bustamante tagak Pacquiao vs Marquez fight Reyes, na sa World Pool Master tickets, sold-out na: Arum DILI mahikalimtan ni 3-time weight division champion Juan Manuel Marquez ang iyang upat ka adlaw sa pagbisita sa Pilipinas. Sigun pa sa Mexican ring legend, “emotional” para sa iyaha ang mainiton nga pagdawat kaniya sa mga Filipino fans. Gawas pa niana diha sa iyang pagcourtesy call ngadto sa lungsod sa Maynila mibisita usab si Marquez sa bala-anong sa Manila Cathedral kahapon kung diin gihatagan kini og usa ka panalangin ni Bishop Broderick Pabillo. “The Filipino people have been very
cordial with me and I am very grateful for the hospitality I received during this visit,” matud pa ni Marquez. Sa pikas nga bahin, gibutyag ni Top Rank Promoter Bob Arum nga 50 na lang ka ling-
koranan ang bakante sa 16,000-seating capacity sa MGM Grand didto sa Las Vegas kung diin didto ipahigayon ang away nila ni Pacquiao ug Marquez karong umaabot bulan sa Nobyembre niining tuiga.
PAMASKO
SUPER HOT
819 398 917 379
829 268 672 729 ANALYSIS MAAYONG adlaw sa tanan! Maayo nga pairing karong adlawa ang 7-1, 7-2, ug 7-3 ug nga TAKE 1 sa 6-9-0. Ang pairing nga 8-1, 8-2, ug 8-3 bantayanan sab ug TAKE 1 sa 6-9-0. Kusog kaayo ang atong pasakay nga 6 ug 2 so posible ang mo-poste o sa ulahi mo plastar ang numero 6. Congrats!
ANGLE pa-swertres
1 2 5 6 7 8
Gawas pa ni-ana, nagtuo si Arum nga ma-apsan pa sa Pacquiao batok Marquez nga triology ang 1.4 million pay-per-view record sa kanhing away nilka ni Filipino ring icon batok kang Sugar Shane Mosley.
PA SA KAY
3 2 9
4 6 0
kusog ksron ang 1, 3, 5 abayan dayon sa 4,8,9 usa lang kuha-a og ang 2, 7, 0, 6 usa lang gihapon ang kuha-on. ingon pa ni Tom nga 153,538,548,427, pero si Jerry mihatag pud ug 487,389,890,870 kumabatiha ni 960,520,376,149,126...
NATAGAK na sa nagpadayon nga 2011 World Pool Masters ang Filipino cue master nga si Efren “Bata” Reyes. Gipildi si Reyes sa iyang kalaban nga si English billiard artist Darren Appleton sa iskor nga 5-8. Daghan ang nakabantay nga menos na diha sa pagdula sa billiard si Bata sanglit daghan kaayo ang iyang palyadong mga tira o “crucial errors” sa maong dula. Gawas pa ni-ana kang Reyes, natanggal usab sa maong dula ang usa pa ka Pinoy master nga si Francisco “Django” Bustamante. Sa pagka karon duha ka Filipino na lamang ang nahabilin sa maong tournament, human nakasulod sa Final 8 ang reigning champion nga si Dennis Orcollo ug Lee Van Corteza. Ma-atubang ni Orcollo ang pambato nga gikan sa Chinese Taipei nga si Chang Junglin samtang si Lee Van Corteza naman iyang ma-engkwentro si Ralf Souquet nga gikan sa nasud sa Germany.
LUCKY PICK
618 638 671 673
PCSO DRAW RESULTS (SEPT 5, 2011) 11a.m. - 09-26 4p.m. - 02-23 9p.m. - 24-12
46-15-08-07-39-54 Jackpot Prize: Php30,000,000.00 47-22-24-36-19-24 Jackpot Prize: Php16,000,000.00 44-30-12-09-29-04 Jackpot Prize: Php14,084,749.80 10-39-06-01-02-14 Jackpot Prize: Php25,240,509.00
SUERTRES RESULTS
DATE 11 am 4 pm 9 pm Aug. 29 Aug. 30 Aug. 31 Sept. 1 Sept. 2 Sept. 3 Sept. 4
108 937 483 319 258 441 179
009 156 321 649 621 587 549
523 598 242 174 532 083 353
DRAW DATE: SEPT 4, 2011
11 a.m. 5-8-3 4 p.m. 4-1-0 9 p.m. 7-7-1 4-D : 8-2-8-5
8 1 9 5 8 7
12 Ang Kongreso
Mindanao
Martes, Septiyembre 6, 2011
Balita
HB 4840 aprobado sa kongreso
M
ALIPAYON nga gibalita ni Kongresman Rufus B. Rodriguez sa ikaduhang distrito sa Cagayan de Oro nga ang House Bill 4840 [nga pagatawgon na unya og Plastic Bag Regulation Act of 2011] ang aprobado na sa hawanan sa REP. RUFUS RODRIGUEZ Bag-ohay pa lang, kongreso. gi-aprobahan sa mga
Si Kongresman Rodriguez, nga giilang kampeyon diha sa pag proteher sa nasudnong ecosystem, ang co-author sa HB 4840. Sa pinulungang Englis, si Kongresman Rodriguez nagkanayon: “The State must ensure that contaminants to the environment, such as plastic and plastic bags, be prevented from being introduced into the ecosystem.”
magbabalaod sa House of Representatives ang maong sugyot-balaodnon pinaagi sa third ug final reading. Ang maong balaodnon nagtumong sa pag-regulate sa paggamit sa plastic bags. Tumong usab sa maong balaodnon ang paghimo sa usa ka “recovery system” aron mamenosan ang pagdaghan niini sa atong palibot, basorahan, ug agianan sa tubig.
Pinaagi sa HB 4840, kinahanglan nga ang mga tag-iya sa commercial establishments mag provide og usa ka biodegradable plastic bags ngadto sa ilang konsumidor ug magbutang sa “in-store recovery program” nga mohatag og kahigayonan ngadto sa mga customers nga mauli ang mga plastic kung asa kini gikan. Ang HB 4840 nagmando usab nga kinahanglang nga ibutang gayud ang usa ka “logo” nga kini usa ka biodegradable plastic og markahan sa “Please return to any store for recycling.” Dugang ni Kongresman Rodriguez nga: “The bill mandates the placement of a plastic bag recovery bin at each store or cluster of stores, which shall be visible and accessible to the customers.”
Ang mga lokal nga pangagamhanan ang gihatagan sa “primary responsibility” aron makubsan ang porsento sa mga basurang plastic bags sa ilang tagsa tagsa nga “territorial jurisdictions.” Sila usab ang gitahasan sa pag kolekta, pag recycle, mag dispose sa mga plastic bags nga na recover sa katindahanan. Ang author sa maong balaod nga si Kongresman Oscar Malapitan (1st District, Caloocan City), miingon: “the recovery system will lead citizens to exert effort and give their due share in protecting the environment by bringing used plastic bags to stores and commercial establishments which in turn shall provide the logistics for recovery of these plastic shopping bags.” Sulod sa 3 ka tuig,
gilauman nga mawala na unya ang tanang nonbiodegradable plastic bags.” “The phase-out of plastic bags is a practical contribution to the collective efforts of solving the country’s environmental problems,” pahayag ni Kongresman Aurelio Gonzales (3rd District, Pampanga), usa sa co-author sa maong balaod. Ang makasupak sa maong balaod paga multahan og P100,000 alang sa unang kasupakan samtang P250,000 ug P500,000 ang pagabayrang multa sa mosupak sa maong balaod alang sa ikaduha ug ikatulong kasupakan. Ang pagsupak sa ika-upat nga higayon pagamultahan og P750,000 ug automatic revocation sa business permit sa establisamento nga misupak.
Mga mahilig sa sakyanan aduna nay proteksyon ANG mga mahiligon nga mamalit og sakyanan aduna nay proteksyon sa balaod sa nasud Pilipinhong human gi-aprobahan sa kongreso ang usa ka sugyot-balaodnon nga gitawag og “Lemon Law.” Matod ni Kongresman Rufus B. Rodriguez nga gi-aprobahan sa kongreso dili pa lamang dugay ang House Bill 4841 pinaagi sa third ug final reading diin maoy gilantaw sa mga magbabalaod nga makahatag kini og proteksyon ngadto sa mamalit og bag-ong sakyanan nga mapalgan nga duna diay
“factory defects” o kaha “substandard ang kalidad.” Ang HB 4841 balaodnon nagahatag og alibyo sa mga konsumedor batok sa mga tig-gama og mga depektibo ug dili luwas nga mga sakyanan. Matod ni Kongresman Rodriguez nga ang “Lemon law of 2011 will define the parameters in handling consumer complaints involving brand new vehicles.” Base sa pagtuon nga sa matag 100,000 nga mga sakyanan nga mahalin matag tuig, 100 niini ang adunay “factory defects.”
Tu ngo d k ay w a l ay balaod bahin sa maong problema, matod sa Department of Trade and Industry (DTI) nga ginaagi na lamang sa usa ka “mediation” ang tanag kaso o complaints sa mga mamalit og sakyanan nga adunay “factory defects.” Pahayag ni Kongresman Rodriguez nga: “Republic Act 7394 or the Consumer Protection Law provides for the protection of consumers from scheming manufacturers and defective products but it doesn’t deal with the problem of defective
brand new vehicles.” Dugang ni Kongresman Rodriguez nga: “RA 7394 gives the Department of Health (DOH) jurisdiction with respect to food, drugs, cosmetics, devices and substances, the Department of Agriculture (DA), products related to agriculture; and the Department of Trade and Industry (DTI) with respect to other consumer product not specified under the first two jurisdictions.” Ubos sa maong balaod, ang nakapalit sa bag-ong sakyanan sa pag-demand og hulip nga sama o kaha
angid-angid nga sakyanan kon mapalgan nga duna diya diperensiya daan gikan sa factory o substandard ang kalidad. Ang nakapalit puwede sab mopili nga iuli ang defective vehicle ug mangayog refund sa purchase price ingon man dugang mga collateral charges sama sa vehicle registration fee. Ang HB 4841 nagmando nga dunay 12-month period kon ang labing unang 20,000 kilometers sa sakyanan isip coverage sa Lemon Law Rights period.