Burmese script

Page 1

ဌမန်မာအက္ခရာ ၁၉၉ဝ ဌပည်​့်နဟစ်တလင် ပထမအဌကိမ်ထုတ်​်ေသာ ဌမန်မာစာကျမ်​်သဌပုဆရာဌက်သ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ) ၁၉၈၇ခုနဟစ်၊ စာ်ေပဗိမာန် စာမူဆုရ သုတပ်ေဒသာ(၀ိဇ္ဇာပညာရပ်)

၁၉၉ဝ ဌပည်​့်နဟစ်တလင် ပထမအဌကိမ်ထုတ်​်ေသာ ဌမန်မာစာကျမ်​်သဌပုဆရာဌက်သ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)၏ ၁၉၈၇ခုနဟစ်၊ စာ်ေပဗိမာန် စာမူဆုရ သုတပ်ေဒသာ(၀ိဇ္ဇာပညာရပ်) “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ ဌပန်လည်၍ ကူ်သယူ၊ ်ေကာက်နုတ်၊ ကိုကာ်သ၊ တင်ဌပပါသည်။ <http://www.myanmarsar.org>.


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)

မာတိကာ  အကခရာ

၃

 ဌမန်မာအကခရာ

၄

 အကခရာ တင်​်ေသာစာမျာ်သ

၇

 ်ေကျာက်စာ

၇

 မင်စာ

၇

 ်ေပစာ

၈

 ပုရပိုက်စာ

၈

 ်ေခါင်​်သ်ေလာင်​်သစာ

၈

 ဌမန်မာစာစတင်ဌဖစ်​်ေပါ်လာပံု

၉

o စတင်ဌခင်​်သ

၉

o ပျူစာ၊မလန်စာမျာ်သနဟင်​့်ဌမန်မာမျာ်သ

၉

o အသံု်သအနဟုန်​်သမျာ်သခိငု ်ဌမဲလာပံု

၉

o ဌမန်မာဗျည်​်သ(၃၃)လံု်သ ဌဖစ်​်ေပါ်လာပံု

၁၀

 မမဟာ်သ်ေစလို သတ်ပံုကို 


၁၄

“ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

2


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)

အကခရာ အက္ခရာ ဆိုသည်မာ အေရသ နင်​့် အဖတ် အသံိုသဌပုသည်​့် ဘာသာစက္ာသတိုင်သ၊ စာေပတိုင်သအတလက္် အသံိုသဌပု ေသာ ဗျဉ်သ၊ သရ အစရသည်​့် အသံအနမ်​့်အဌမင်မ ့် ျာသက္ို က္ိုယ်စာသဌပုေဖာ်ဌပသည်​့် အေရသပံိုစံ စံစာလံိုသမျာသက္ို ဆို လသ ို ည်။

က္မဘာေပါ်ရ

ဘာသာစက္ာသတိုင်သတလင်

အက္ခရာ

ပံိုစံမျာသ မူပင ို ်ထာသရသည်။ က္မဘာေပါ်ရ ဘာသာစက္ာသအေတာ်မျာသမျာသသည် ထိုသေဘာ က္ို လိုက္်နာက္ျင်သ ့် ံိုသအေက္ာင်အထည်ေဖာ်ာ်ဌပသ ဌက္ာ်ဌပဌဖစ်သည် နဟုတ်ဌဖင်​့် ေဌပာေသာစက္ာသသံမျာသက္ို ဌမင်သာေသာအမတ်အ သာသဌဖင်​့် တစ်ဆင်​့်မတ်တမ်သတင်က္ာ “စာအေရသအသာသ”က္ို တ ထလင်ခ့်ဌက္ာ်ဌပသဌဖစ်သည်။ ဘာသာစက္ာသ အေတာ်မျာသမျာသတလင် က္ိုယ်ပိုင်စာ အေရသအသာသ စနစ်မျာသရဌက္ာ်ဌပသဌဖစ်သည်။ စာအေရသအသာသေပါ်ေပါက္်လာသည်​့်အတလက္် မျာသစလာ အက္ျ ှ ရသည်က္ာသ အမန်ပင်ဌဖစ်သည်။ စာအေရသအသာသဌဖင်​့် ထန်သ သမ်သမတ်တမ်သတင်နိုင်ဌခင်သေဌက္ာင်​့် ဘာသာစက္ာသဆိုေသာ စ က္ာသသံမျာသသည် ေလထမာ ချက္်ချင်သေပျာက္်မသလာသေတာ့်ဘ အချန်ဌက္ာဌက္ာခံသည်​့်

အေဌခအေနသိုို့

ေရာက္်လာသည်။

ေနရာေဝသေဝသ ပျံို့နံို့ေအာင် လိုပ်နိုင်ေသာ အေဌခအေနသိုို့ ေရာက္်လာသည်။ စာအေရသအသာသ၏ ေက္ျသဇူသ ေဌက္ာင်​့် ေရသလူတိုို့၏ ေဆာင်ရလက္်ချက္်မျာသက္ို ေနာင်သလူတိုို့က္ ဆက္်ခံာ်ဌပသ ဆက္်လက္်တိုသတက္်ေအာင် ဖန်တသ နိုင်လာဌက္သည်။ ကသိုို့ဌဖင်​့် လူို့ယဉ်ေက္ျသမဟုသည် ပို၍ပို၍ ဖလံို့ဌဖုသလာရသည်။ “နစ်ေပါင်သ ရာေထာင်မက္ေသာ အချန်က္ ပိုဂ္ လ်အမျ သမျ ှ၏ အဆိုအမန်ို့မျာသ ေဆာင်ရလက္်ချက္်မျာသက္ို ယေနို့ တိုင် သနိုင်ဌခင်သမာ စာအေရသအသာသ၏ ေက္ျသဇူသေဌက္ာင်​့်ဌဖစ်သည်။ စာအေရသအသာသသည် သစရာမတ်စရာ ဗဟိုသိုတ အမျ သမျ သက္ို သိုမသထန်သသမ်သေပသနိုင်သည်။ ထိုို့ေဌက္ာင်​့် မတ်သာသစရာမျာသက္ို အာသလံိုသညသေခါင်သ ထမာ ထည်ထ ့် ာသစရာမလိုေတာ့်ပ စာဌဖင်​့် မတ်ထာသနိုင်သည်။ ကမျဆလ ို ျင် စာအေရသအသာသ၏ အေရသ ပါပံိုမာ ထင်ရာသေလာက္်ပါာ်ဌပ...” ဌမန်မာဘာသာစက္ာသတလင်လည်သ က္ိုယ်ပိုင်စာအေရသအသာသ စနစ် အခိုငအ ် မာရေနာ်ဌပသဌဖစ်သည်။ စာအေရသ အသာသစနစ်တလင် အသံိုသဌပုေသာ ေက္ာက္်ေက္ာက္်ေက္လ​လ့ေက္လ​လ့ အမတ်သေက္င်္တမျာသက္ို “အက္ခရာ”ဟိုေခါ်သည်။ “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

3


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)

ဌမန်မာအကခရာ “နဟုတ်တစ်ရာ စာတစ်လိုသံ ”ဟူေသာ ဌမန်မာစက္ာသပံိုက္ို ဂရိုဌပုမမည်ထင် ပါသည်။ စက္ာသမျာသက္ို နဟုတ်ဌဖင်​့် အခလန်သတစ်ရာေလာက္်ေဌပာဆေ ို စ က္ာမူ ဆိုစက္ာသမျာသသည် ေလထတလင် ေပျာက္်သလာသမည်ဌဖစ်သည်။ စာ တစ်လံိုသနင်​့် ေရသမတ်လိုက္်လျင်မူ မေပျာက္်ပျက္်ဘ စလဌမစလာ က္ျန်ရစ်ေန လမ်​့်မည်ဟူေသာ သေဘာက္ို ထိုစက္ာသပံိုက္ ေဖာ်ညလဟန်သေနသည်။ က္မဘာေပါ်ရ

ဘာသာစက္ာသအေတာ်မျာသမျာသသည်

ထိုသေဘာက္ို

လိုက္်နာက္ျင့််သံိုသအေက္ာင်အထည်ေဖာ်ာ်ဌပသ ဌက္ာ်ဌပဌဖစ်သည် နဟုတ်ဌဖင်​့် ေဌပာေသာစက္ာသသံမျာသက္ို ဌမင်သာေသာအမတ်အသာသဌဖင်​့် တစ်ဆင်​့် မတ်တမ်သတင်က္ာ “စာအေရသအသာသ”က္ို တထလင်ခ့်ဌက္ာ်ဌပသဌဖစ်သည်။ ဘာသာစက္ာသ အေတာ်မျာသမျာသတလင် က္ိုယ်ပိုင်စာ အေရသအသာသ စနစ်မျာသရဌက္ာ်ဌပသဌဖစ်သည်။ စာအေရသအသာသေပါ်ေပါက္်လာသည်​့်အတလက္် မျာသစလာ အက္ျ သရသည်က္ာသ အမန်ပင်ဌဖစ်သည်။ စာအေရသ အသာသဌဖင့်် ထန်သသမ်သမတ်တမ်သတင်နိုင်ဌခင်သေဌက္ာင်​့် ဘာသာစက္ာသဆိုေသာ စက္ာသသံမျာသသည် ေလထမာ ချက္်ချင်သေပျာက္်မသလာသေတာ့်ဘ အချန်ဌက္ာဌက္ာခံသည်​့် အေဌခအေနသိုို့ ေရာက္်လာသည်။ ေနရာေဝသေဝသပျံို့ နံို့ေအာင် လိုပ်နိုင်ေသာ အေဌခအေနသိုို့ ေရာက္်လာသည်။ စာအေရသအသာသ၏ ေက္ျသဇူသေဌက္ာင်​့် ေရသလူတိုို့၏ ေဆာင်ရလက္်ချက္်မျာသက္ို ေနာင်သလူတိုို့က္ ဆက္်ခံာ်ဌပသ ဆက္်လက္်တိုသတက္်ေအာင် ဖန်တသနိုင်လာဌက္သည်။ ကသိုို့ဌဖင်​့် လူယ ့် ဉ်ေက္ျသမဟုသည် ပို၍ပို၍ ဖလံို့ဌဖုသလာရသည်။ “နစ်ေပါင်သ ရာေထာင်မက္ေသာ အချန်က္ ပိုဂ္ လ်အမျ သမျ ှ၏ အဆိုအမန်ို့မျာသ ေဆာင်ရလက္်ချက္်မျာသက္ို ယေနို့ တိုင် သနိုင်ဌခင်သမာ စာအေရသအသာသ၏ ေက္ျသဇူသေဌက္ာင်​့်ဌဖစ်သည်။ စာအေရသအသာသသည် သစရာမတ်စရာ ဗဟိုသိုတ အမျ သမျ သက္ို သိုမသထန်သသမ်သေပသနိုင်သည်။ ထိုို့ေဌက္ာင်​့် မတ်သာသစရာမျာသက္ို အာသလံိုသညသေခါင်သထ မာ ထည်ထ ့် ာသစရာမလေ ို တာ့်ပ စာဌဖင်​့် မတ်ထာသနိုင်သည်။ ကမျဆိုလျင် စာအေရသအသာသ၏ အေရသပါပံိုမာ ထင်ရာသေလာက္်ပါာ်ဌပ...” ဌမန်မာဘာသာစက္ာသတလင်လည်သ က္ိုယ်ပိုင်စာအေရသအသာသ စနစ် အခိုင်အမာရေနာ်ဌပသဌဖစ်သည်။ စာအေရသအ သာသစနစ်တလင် အသံိုသဌပုေသာ ေက္ာက္်ေက္ာက္်ေက္လ​လ့ေက္လ​လ့ အမတ်သေက္င်္တမျာသက္ို “အက္ခရာ”ဟိုေခါ်သည်။

“ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

4


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ) ဌမန်မာစာ အေရသအသာသ စနစ်တလင်လည်သ “ဌမန်မာအက္ခရာ”က္ို အသံိုသဌပုသည်ပင် ဌဖစ်သည်။ သိုို့ဆိုလျင် ဌမန်မာအက္ခရာသည် မည်သိုို့သေဘာ ရပါသည်သ။ သသာရံိုအက္ျဉ်သမျ တင်ဌပပါရေစ။ ဌမန်မာအက္ခရာအေဌက္ာင်သ တင်ဌပရာတလင် (၁) ညသသာဌမတ်၏ ဌမန်မာအက္ခရာသမိုင်သ (၂) ညသဌမ၏ ေရသေဟာင်သဌမန်မာအက္ခရာစာတမ်သ (၃) က္ထက္ေဒါ်ခင်ေစာ၏ ဌမန်မာအက္ခရာဌဖစ်ေပါ်လာပံို (၄) မင်သသိုဝဏ်၏ ဌမန်မာအက္ခရာသမိုင်သ အက္ျဉ်သချ ပ် (၅) ဌမန်မာအဘဓာန်အက္ျဉ်သချ ပ် ၁ တိုို့မ ဌမန်မာအက္ခရာသမိုင်သ အက္ျဉ်သချ ပ်တိုို့က္ို က္ိုသက္ာသပါသည်။ ဌမန်မာအက္ခရာသည် အနဒယေရသေဟာင်သအက္ခရာမ ဆင်သသက္်လာသည်ဟို သိုေတသအမျာသက္ တည တညလတ်တည်သမန်ို့ဆိုဌက္သည်။ ထိုအက္ခရာက္ို ဌဗဟမအက္ခရာ ဟို ေခါ်သည်။ ဌဗဟမအက္ခရာသည် ခရစ်ေတာ် မ ေပါ်မ ၈ ရာစို၊ ၇ရာစို နစ်မျာသအတလင်သ ေပါ်ေပါက္်ခ့်သည်ဟို ယူဆရာ်ဌပသ ခရစ်ေတာ်မေပါ်မ ၃ ရာစိုနစ်မျာသတလင် အသံိုသတလင်က္ျယ်ခ့်ပါသည်။ ဌဗဟမအက္ခရာမ အနဒယဌပည် ေဌမာက္်ပိုင်သနင်​့် ေတာင်ပိုင်သသံိုသအက္ခရာမျာသ အဆင်ဆ ့် င်​့်ေပါက္်ဖလာသလာခရ ့် ာ ထို အက္ခရာပလာသမျာသသည် အနဒယဌပည်၌သာမက္ ဌမန်မာဌပည်အပါအဝင် အေရလ့ေတာင် အာရတစ်ခလင်တလင် ပျံို့နံို့ ထလန်သက္ာသခ့်ပါသည်။ ခရစ်နစ်ေပါ်ညသစ အခါမစ၍ အနဒယ တိုင်သသာသတိုို့သည် အေရလ့ေတာင်အာရ တစ်ခလင်သိုို့ သေဘာင်္လလဟင်​့်က္ာ ေရာက္်ရလာဌက္သည်။ သူတိုို့နင့််အတူ ဗိုဒဓဘာသာ၊ ဌဗဟမဏဘာသာ၊ ဟနဒူဓမမသတ်က္ျမ်သ၊ အနိုပညာအမျ ှ မျ သနင်​့် အက္ခရာ အေရသအသာသတိုို့ပါလာဌက္သည်ဟို ပညာရင်တိုို့က္ ယူဆဌက္ပါသည်။ ဌဗဟမအက္ခရာမ ပလာသလာေသာ အနဒယဌပည်ေဌမာက္်ပိုင်သသံိုသ အက္ခရာမျာသအနက္် ဌမန်မာဌပည်၌ေတလ​လ့ရေသာ အက္ခရာမျာသမ ဂိုပတ အက္ခရာ နင်​့် နာဂရအက္ခရာတိုို့ဌဖစ်သည်။ ဂိုပတ အက္ခရာသည် အနဒယဌပည် ေဌမာက္်ပိုင်သ တလင် ပိုပတမင်သတိုို့ဌက္သစိုသသည်​့် ခရစ်နစ်၄ရာစို၊ ၅ရာစိုနစ်မျာသ အတလင်သက္ အသံိုသဌပုခေသာ ့် အက္ခရာမျာသဌဖစ်၍ ရခိုင်ဌပည်နယ်ရ ေရသေဟာင်သပါဠ၊ သက္ကတေက္ျာက္်စာ၊ ေခါင်သေလာင်သစာ တိုို့တလင် ထိုအက္ခရာက္ို ေတလ​လ့ရပါ သည်။ နာဂရအက္ခရာမာ ဂိုပတအက္ခရာမ ေပါက္်ဖာ လ သလာ​ာ်ဌပသ ရခိုင်ဌပည်နယ်၊ ပိုဂံနင်​့် သေရေခတတရာ ဌမုေ ို့ ဟာင်သ

“ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

5


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ) ေနရာ ေမာ်ဇာအနသတစ်၀ိုိုက္်မ ရရေသာ ပါဠသက္ကတေက္ျာက္်စာ အိုတခ ် လက္်စာတိုို့တလင် ထိုအက္ခရာက္ို ေတလ​လ့ ရပါသည်။ ဌဗဟမအက္ခရာမ ပလာသလာေသာ အနဒယေတာင်ပိုငသ် သံိုသ အက္ခရာမျာသ အနက္် ဌမန်မာဌပည်တလငေ ် တလ​လ့ရေသာ အက္ခရာမာ ေတလိုဂူ-က္နဍအက္ခရာ ဌဖစ်သည်။ ေတလိုဂူမာ အနဒယဌပည်အေရလ့ေတာင်ပင ို ်သ၊ အဌနဒေဒသ၊ က္စစ နာသနင်​့် က္ိုဒါဝရဌမစ်၀ိုမ်သဌဖစ်၍ က္နဍမာ အနဒယဌပည်အေနာက္်ေတာင်ပိုငသ် က္င်နရေဒသ (ယခိုဂိုဝါနယ်)ဌဖစ် ့် သာ ဌဗဟမအက္ခရာပလာသ မျာသက္ို ေပါင်သစို သည်။ ထိုေဒသမျာသတလင် ခရစ်နစ် ၅ရာစိုမ ၁၄ရာစိုအထ အသံိုသဌပုခေ က္ ေတလိုဂူ-က္နဍ အက္ခရာဟို အမည်ေပသဌခင်သဌဖစ်သည်။ အိုပ်ချ ပ်ေသာ မင်သက္ိုအစလဌပု၍ ပလလဝအက္ခရာ၊ က္ ဒမဗအက္ခရာ၊ စာလိုက္ျအက္ခရ စသည်ဌဖင်​့် အေသသစတ် ခလဌခာသေခါ်တလင် ပါေသသသည်။ ထေ ို တလိုဂူ-က္နဍ အက္ခ ရာမ ပျူအက္ခရာ၊ မလန်အက္ခရာ၊ ဌမန်မာအက္ခရာ တိုို့ ဆင်သသက္်ေပါက္်ဖလာသလာသည်ဟူ၍ ပညာရင်တိုို့ ယူ ဆဌက္ပါသည်။ ဌမန်မာအက္ခရာ အေပါ်ေပါက္်လာ​ာ်ဌပသသည်​့် ေနာက္်တလင် ေရသဌမန်မာတိုို့သည် မမတိုို့ ေရသလိုသည်​့် အေဌက္ာင်သ အရမျာသက္ို အရာဝတထ အမျ သမျ သေပါ်တလင် ေရသမတ်အက္ခရာတင်ခ့်ဌက္ပါသည်။ ကသိုို့အက္ခရာ တင်ေသာစာ မျာသတလင် အိုတ်ခလက္်စာ၊ စဉ်​့်က္လင်သစာ၊ ေက္ျာက္်စာ၊ မင်စာ၊ ေပစာ၊ ပိုရပိုက္်စာ၊ ေခါင်သေလာင်သစာ စသည်​့်တိုို့ ပါ ဝင်ပါသည်။ {ထိုေရသေဟာင်သစာမျာသ အေဌက္ာင်သက္ို ေနာက္်ပိုင်သတလင်သေဖာ်ဌပေပသထာသပါသည်။} ကစာအသသသသသည် လက္်ေရသစာမျာသ ဌဖစ်ဌက္ာ်ဌပသ၊ ပိုဂေ ံ ခတ်ေက္ျာက္်စာမင်စာမျာသတလင်အက္ခရာေလသေထာင်​့် ပံိုဌဖစ်၍ ေနာက္်ပိုင်သစာမျာသတလင် အက္ခရာအဝိုင်သပံိုဌဖစ်လာသည်။ ေဖာ်ဌပခသ ့် ည် ပျူအက္ခရာ၊ မလန်အက္ခရာ၊ ဌမန်မာအက္ခရာတိုို့က္ို ဌမန်မာသက္ကရာဇ် ၄၇၅ခိုနစ် ( ခရစ်နစ် ၁၁၁၃ ခန်ို့) တလင် ေရသထိုသခ့်ေသာ ရာဇက္ိုမာရ် ေက္ျာက္်စာတလင် တစ်ဌပုင်တည်သ နဟုင်သယဉ်ေလ့်လာ နိုင်ပါသည်။ ထို ေက္ျာက္်စာတလင် ရာဇက္ိုမာရ်မင်သသာသ၏ က္ိုသိုလ်ေက္ာင်သမဟုက္ို မတ်တမ်သတင်ထာသာ်ဌပသ အေဌက္ာင်သတစ်မျ ှ တည်သက္ို ပျူ၊ မလန်၊ ပါဠ၊ ဌမန်မာဘာသာတိုို့ဌဖင်​့် တစ်မျက္်နာလျင် သာသာတစ်မျ သက္ျ ေလသမျက္်နာ ေရသထိုသ ထာသသည်။ အက္ခရာမျာသက္ို ေလ့်လာဌက္ည့််ေသာအခါ ပျူအက္ခရာက္ ပံိုစံတစ်မျ သဌဖစ်ာ်ဌပသ မလန်၊ ပါဠ၊ ဌမန်မာအ က္ခရာတိုို့က္ ပံိုစံတစ်မျ သဌဖစ်သည်က္ို ေတလ​လ့ရသည်။ ပံိုသဏဌာန်တူညမဟုအရ မလန်အက္ခရာနင်​့် ဌမန်မာအက္ခရာတိုို့ သည် ေရသေဟာင်သအက္ခရာတစ်မျ သတည်သမ ဆင်သသက္်လာသည်ဟို ပညာရင်တိုို့ ယူဆဌက္သည်။ ပျူအက္ခရာဌဖင်​့် ေရသထိုသထာသေသာ ေက္ျာက္်စာ၊ ေပစာ၊ အိုတ်ခလက္်စာ၊ အရိုသအိုသတိုို့က္ို ပျူလူမျ သတိုို့၏ ေဒသ ေဟာင်သဌဖစ်ေသာ ဟန်လင်သဌက္သဌမုန ို့ င်​့် ေမာ်ဇာရလာအနသတစ်၀ိုိုက္်တလင် အမျာသဆံိုသေတလ​လ့ရေဌက္ာင်သသရသည်။ ေရသအက္ျဆံိုသမလန်အက္ခရာ ဌမန်မာအက္ခရာတိုို့က္ိုမူ အေနာ်ရထာမင်သဌက္သ၏ အိုတ်ခလက္်လက္်ေရသစာမျာသတလင် ေတလ​လ့ရရသည်။ အိုတ်ခက္ လ မ ် ျာသတလင် ေလာက္နာထ ဘိုရာသေလာင်သပံို၊ ဘိုရာသဆင်သထိုေတာ်ပိုတ ံ ိုို့ပါရာ်ဌပသ၊ ပံို “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

6


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ) ေအာက္်၌ မလန်ဌမန်မာ အက္ခရာတိုို့ဌဖင်​့် ပါဠဂါထာ ေရသထိုသထာသသည်။ ထိုပံိုေတာ်မျာသက္ို သရအနိုရိုဒဓေဒဝ၊ အ ေနာ်ရထာမင်သဌက္သသည်(သံသရာဝဋ်ဆင်သရမ) လလတ်ေဌမာက္်ပါရဌခင်သငာ မမလက္်ဌဖင်​့် ဌပုလိုပေ ် ဌက္ာင်သ ေရသ လ ်လည်သ ရ ထိုသထာသဌခင်သဌဖစ်သည်။ ထိုအေဌက္ာင်သအရာမျ သက္ိုပင် မလန်ဘာသာဌဖင်​့် ေရသထိုသထာသေသာ အိုတ်ခက္ ေနသည်။ မတ်သာသဖလယ်အချက္် တစ်ချက္်မာ “ဌမန်မာအက္ခရာ”ဟို ေခါ်နိုင်သည်။ ထိုအက္ခရာက္ို အေနာ်ရထာလက္် ထက္်တလင် အထင်အရာသေတလ​လ့ရေသာ်လည်သ ထိုအက္ခရာဌဖင်​့် မတ်တမ်သဌဖင်​့် မတ်တမ်သတင်ခေ ့် သာစာမာ ဌမန်မာစာ မဟိုတ်ေသသဘ ပါဠစာ၊ မလန်စာတိုို့ဌဖစ်ေနဌခင်သပင် ဌဖစ်သည်။ ရာဇက္ိုမာရ် ေက္ျာက္်စာက္ျမသာ ဌမန်မာစာအေရသအသာသက္ို အခိုင်အမာစတင်ေတလ​လ့ရဌခင်သဌဖစ်သည်။ ရာဇက္ိုမာရ်ေက္ျာက္်စာက္ို ယခိုအထ ူ ိုင်သည်။ ေတလ​လ့ရသမျ သက္ကရာဇ် အခိုင်အမာပါသည်​့် အေစာဆံိုသ ဌမန်မာစာအေရသအသာသအဌဖစ် မတ်ယန သက္ကရာဇ် အခိုင်အမာ မပါေသာ်လည်သ အက္ခရာတိုို့၏ ပံိုသဏဌာန်၊ စက္ာသအသံိုသအနဟုန်သနင်​့် စာလံိုသေပါင်သပံိုတိုို့ က္ို ေထာက္်၍ ေရသက္ျေသာ ဌမန်မာစာ အေရသအသာသမျာသအဌဖစ် ယူဆရေသာ စာမျာသလည်သ ရပါေသသသည်။ ပိုဂံအာနနဒာဘိုရာသ အေရလ့ဘက္် ေမာင်ချစ်စ၏ ယာအတလင်သ က္ိုန်သတစ်က္ိုန်သမ ရရေသာ အိုတ်ခလက္်လက္်ေရသ စာ၊ ပိုဂံဌမုသ ို့ က္်ညသေတာ် ေပါ်ေတာ်မဘ ူ ိုရာသအနသမ ရရေသာ ေက္ျာက္်စာနင်​့် ပိုဂံဌမုို့ နဘေတာဘိုရာသ ခိုတည်ရ ရာ ယာအတလင်သမရေသာ ေက္ျာက္်စာတိုို့မာ တင်ရာသပါသည်။ ကမျဆိုလျင်

ဌမန်မာအက္ခရာေပါ်ေပါက္်လာပံိုနင်​့်

ေရသေဟာင်သ

ဌမန်မာအက္ခရာမျာသအေဌက္ာင်သ

ပံိုေပါ်

ေလာက္်ာ်ဌပဟို ယူဆပါသည်။

အုတ်ခလကစ် ာ အိုတ်ခလက္်စာမာ ရလဟံလ့ေစသဌပာသေပါ်တလင် ဗိုဒဓ ရိုပ်ပလာသေတာ်မျာသက္ို ပံိုနပ်၍ မသဖိုတ်ထာသေသာ “အိုတ်ခက္ လ ်ဘိုရာသ” ( ေဌမပံိုဘိုရာသဟိုလည်သ

ေခါ်ပါသည်။)မျာသ၏

ေအာက္်ေဌခနင်​့်

ေက္ျာဘက္်တိုို့တလင်

ေရသထိုသေလ့်ရေသာ

က္ိုသိုလ်ရင်၏ ဆိုေတာင်သစာမျာသဌဖစ်သည်။ ပိုဂေ ံ ခတ်က္ အိုတ်ခလက္်စာမျာသစလာ ေပါ်ေပါက္်ခပ ့် ါသည်။

စဉ်က ့် လင်​်သစာ စဉ်​့်က္လင်သစာမာ စဉ်​့်က္လင်သေခါ် စဉ်​့်ရည်သိုတ်ထာသေသာ ရိုပ်​်ဌက္လအိုတ်ချပ်မျာသတလင် ေရသထိုသထာသေသာ စာမျာသဌဖစ် သည်။ ပိုဂံေခတ်က္ က္ိုသိုလ်ရင်အချ ို့သည် မမတိုို့ေက္ာင်သမဟု ေစတပိုထိုသမျာသက္ို ဇာတ်နပါတ် သရိုပေ ် ဖာ်ရိုပ် လံိုသရိုပ်​်ဌက္လအိုတ်ချပ်မျာသ (စဉ်​့်က္လင်သမျာသ)ဌဖင်​့် ပတ်ပတ်လည် စဌခယ်ပေ ူ ဇာ်ခ့်ဌက္သည်။ ထဇ ို ာတ်နပါတ်အမည် နင်​့် အမတ်စဉ် ဇာတ်ညလဟန်သမျာသက္ို ေရသထိုသထာသေသာ စာမျာသသည် စဉ်​့်က္လင်သစာပင် ဌဖစ်သည်။ “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

7


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)

်ေကျာက်စာ ေက္ျာက္်စာမာ ေက္ျာက္်ဌပာသေပါ်တလင် ေရသထလင်သထာသေသာ စာဌဖစ်ပါသည်။ ပိုဂေ ံ ခတ်က္စ၍ အလဟူရင်မျာသ သည် မမတိုို့အလဟူမျာသက္ို ေက္ျာက္်စာေရသထိုသာ်ဌပသ မတ်တမ်သတင်ခ့်ဌက္သည်​့် အေလ့်ရဌက္သည်။ ေက္ျာက္်စာ အမျာသစိုမာ အလဟူမတ်တမ်သဌဖစ်သည်။

မင်စာ မင်စာမာ ေရသဂူဘိုရာသ အတလင်သဘက္်နံရံမျာသတလင် မင်ဌဖင်ေ ့် ရသထာသေသာ စာမျာသဌဖစ်သည်။ ဗိုဒဓဝင် ဇာတ်န ပါတ်ပန်သချသရိုပေ ် ဖာ်ပိုမ ံ ျာသက္ို ေဖာ်ညလဟန်သေသာ စာတမ်သမျာသ၊ မူလက္ိုသိုလ်ရင်၏ ဆိုေတာင်သစာမျာသ၊ ေနာက္် ထပ်ဌဖည်​့်စလက္်ဌပုဌပင် မလမသ် မံသူတိုို့၏ ဌဖည်​့်စလက္်မတ်တမ်သမျာသ ထိုေခတ်က္ ေမလသဖလာသသူတိုို့၏ ဇာတာခလင်မျာသ စသည်တိုို့က္ို မင်စာမျာသဌဖင်ေ ့် တလ​လ့ရသည်။

်ေပစာ လ ် ေပစာမာ ေပပင်မရေသာ ေပရလက္ေ ် ပါ်တလင် က္ညစ်ေခါ် သံခလျန်နင်​့် ေရသသည်​့်စာဌဖစ်သည်။ ဌမန်မာနိုင်ငံတင စက္ကူမေပါ်မက္ ေပရလက္်က္ို စာေရသက္ရယာအဌဖစ် တလင်တလင်က္ျယ်က္ျယ် အသံိုသဌပုဌက္သည်​့် အေလျာက္် စာေပ အမျ သမျ သက္ို ေပရလက္်ေပါ်တလင် ေလ့်လာနိုင်ပါသည်။ ''စာ'' နင်​့် ''ေပ''တလာ်ဌပသ ''စာေပ''ဟိုေခါ်ေဝါ်သည်က္ဌို က္ည့်် လျင် စာေရသသာသမူ၌ ''ေပ''သည် မည်မျအေရသပါေဌက္ာင်သ သနိုငသ ် ည်ဟို ပညာရင်တိုို့ မန်ို့ဌက္ပါသည်။

ပုရပိုကစ ် ာ ပိုရပိုက္်စာမာ ပိုရပိုက္ေ ် ပါ်တလင် က္ံက္ ့် ူဆန်ေခါ် ေက္ျာက္်နိုတံတစ်မျ သဌဖင်​့် ေရသေသာစာဌဖစ်သည်။ ပိုရပိုက္က္ ် ို အမျာသအာသဌဖင်​့် သစ်ေခါက္်၊ ဝါသစသည်တိုို့နင်​့် ဌပုလိုပ်ာ်ဌပသ ဘယ်ဌပန်ညာဌပန် အထပ်ထပ် အလလဟာလလဟာ တလန်ို့ေခါက္် ထာသသည်​့်အတလက္် စာအိုပ်က္သ ့် ိုို့ဌဖစ်သည်။ ပိုရပိုက္်တလင် က္ံက္ ့် ူဆန်ဌဖင်စ ့် ာမျာသ၊ ရိုပ်ပိုမ ံ ျာသ ေရသေလ့်ရသည်။

်ေခါင်​်သ်ေလာင်​်သစာ ေခါင်သေလာင်သစာမာ ေစတပိုထိုသမျာသတလင် သလန်သလိုပ်လဟူဒါန်သေသာ သတတ ေခါင်သေလာင်သမျာသ၌ ေရသထိုသထာသ ေသာစာမျာသဌဖစ်ပါသည်။ က္ိုသိုလရ ် င်၏ အလဟူမတ်တမ်သမျာသ ေရသထိုသေလ့်ရပါသည်။

“ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

8


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)

ဌမန်မာစာစတင်ဌဖစ်​်ေပါ်လာပံု စတင်ဌခင်​်သ ဌမန်မာစာစတင်ဌဖစ်ေပါ်လာဌခင်သသည်

ဌမန်မာသည်

ပျူနင်​့်မလန်စာေရသနည်သက္ို

စံတင်ာ်ဌပသ

(၁၁)ရာစိုတလင်

ဌမန်မာဘာသာ ေပါ်ထလန်သလာခဌ့် ခင်သဌဖစ်သည်။ ဌမန်မာနိုင်ငံ စတင်တည်ေထာင်စဉ်က္ာလ အေနာ်ရထာမင်သ၏ ် ာ လက္်ထက္်တလင် သက္ကတဘာသာစာဌဖင်​့် ေရသေသာအိုတ်ခလက္်စာမျာသ၊ ပါဠစာမျာသဌဖင်​့်ေရသေသာ အိုတ်ခလက္စ မျာသက္ို အေထာက္်အထာသဌပုက္ာ ဌမန်မာ့်တိုို့သည် မူလက္ ပါဠနင်​့် သက္ကတဘာသာတိုို့က္ို ရင်သနသခ့်ေဌက္ာင်သ သရသည်။ သက္ကတဘာသာသည် မဟာယာန ဗိုဒဓဘာသာနင်​့် ဆက္်နလယ်ာ်ဌပသ ပါဠဘာသာသည် ေထရဝါဒဗိုဒဓ ဘာသာနင်​့် နသနလယ်ေဌက္ာင်သသရသည်။

ပျူစာ၊မလန်စာမျာ်သနဟင်​့်ဌမန်မာမျာ်သ ဌမန်မာတိုို့သည် တိုင်သဌခာသဘာသာဌဖစ်ေသာ ပါဠစာက္ိုဗိုဒဓဘာသာစာေပအဌဖစ် လက္်ခံလာချန်တလင် ဌမန်မာ တိုင်သရင်သသာသမျာသ၏ စာေပဌဖစ်ေသာ ပျူစာ၊ မလန်စာတိုို့သည် ရင်သန်နင်​့် ေနာ်ဌပသဌဖစ်ေဌက္ာင်သ သရသည်။ ဌမန်မာစာေပါ်ေပါက္်လာေသာ အခါတလင် ဌမန်မာတိုို့သည် ဌမန်မာစာနင်အ ့် တူ တိုင်သရင်သ ပျူ၊ မလန်စာေပတိုို့က္ို လည်သ ဆက္်လက္်ဌပုစိုလာခဌ့် က္ာ်ဌပသ ခရစ်နစ်(၁၁၁၃)ခိုနစ် တလင် ရာဇက္ိုမာရ်မင်သသာသ ေရသထိုသေသာ ဌမေစတ ေက္ျာက္်စာတလင် ပျူ၊ မလန်၊ ဌမန်မာဘာသာ တိုို့က္ို ပါဠစာေပနင်​့် အတူ ယဉ်တလ ေတလ​လ့ရရသည်။ ပါဠစာေပမ ဌမန်မာစာေပသိုို့ အဌပန်အလန် ဘာသာဌပန် အေရသအသာသနင်​့် ပါဠဘာသာဌပန်ေရသသည်​့် အေရသအသာသမျာသ ထလန်သက္ာသလာခ့်ာ်ဌပသ (၁၁)ရာစို အေနာ်ရထာမင်သ လက္်ထက္်တလင် ေထရဝါဒဗိုဒဓသာသနာနင်​့် အတူ ပဋက္တ် စာေပမျာသ ပိုဂံသိုို့ေရာက္်ရလာ​ာ်ဌပသေနာက္်တလင် (၁၁) ရာစို ေနာင်သပိုင်သတလင် ဌမန်မာစာ စတင် ေပါ်ေပါက္် ထလန်သ က္ာသခ့်ေဌက္ာင်သ သမိုင်သအေထာက္်အထာသမျာသက္ ဌပဆိုထာသသည်။

အသံု်သအနဟုန်​်သမျာ်သခိုင်ဌမဲလာပံု ဌမန်မာစာ ေပါ်ေပါက္်လာပံိုက္ို ပိုဂေ ံ ခတ် က္ျန်စစ်သာသမင်သ နတ်ရလာစံာ်ဌပသ ခရစ်နစ် (၁၁၁၃) ခန်ို့တလင် ေရသထိုသ ေသာ ရာဇက္ိုမာရ်ေက္ျာက္်စာသည် သက္ကရာဇ် အခိုင်အမာ ပါေသာ အေစာဆံိုသ ဌမန်မာစာ ဌဖစ်ေဌက္ာင်သသရ သည်။ ဌမန်မာစာစတင် ေဖာ်ဌပရာတလင် ဗိုဒဓစာေပမျာသက္ို ေက္ျာက္်စာ၊ မင်စာမျာသဌဖင်​့် ဇာတ်နပတ်၊ ပန်သချ၊ ပန်သ ပိုမျာသနင်​့် အတူ မင်ဌဖင်​့် ေဖာ်ဌပဌက္ာ်ဌပသ ေက္ျာက္်စာမျာသ ၊ မင်စာမျာသ စတင် ေပါ်ေပါက္်လာခရ ့် ေဌက္ာင်သ သရ သည်။ ေနာက္်ပိုင်သတလင် ဗိုဒဓစာေပ အေဌက္ာင်သအရာမျာသက္ို စက္ာသေဌပဌဖင်လ ့် ည်သေက္ာင်သ က္ဗျာမျာသဌဖင်လ ့် ည်သ ေက္ာင်သဖလ​လ့နလလာဌက္ာ်ဌပသ၊ ဗိုဒဓစာေပက္ို အေဌခခံက္ာ ဌမန်မာစာေပ အေရသအဖလ​လ့အမျ သမျ သေပါ်ထလန်သလာရေဌက္ာင်သ သရသည်။ ပါဠ၊ ပျူ၊ မလန်၊ ဌမန်မာဟူေသာ ဘာသာစက္ာသတိုို့မ စက္ာသလံိုသမျာသက္ို ေမလသစာသသံိုသနဟုန်သဌခင်သ၊ ဘာ သာဌပန်သံိုသနဟုန်သဌခင်သတိုို့ဌဖင်​့် ဌမန်မာစက္ာသ နင်​့် စာေပ ဖလံို့ဌဖုသ်ဌက္လယ်ဝ လာခ့် သည်ဟို ဆိုဌက္သည်။ ပင်သယေခတ် “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

9


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ) (၁၃၀ို၉ ခိုနစ် ခန်ို့ မ ၁၃၆၀ို) နင်​့် အင်သဝေခတ် (၁၃၆၄ မ ၁၄၈၆) တစ်ေလျာက္်လံိုသတလင် ဌမန်မာတိုို့သည် ဗိုဒဓစာ ေပအေမလအနစ်မျာသက္ို ပါဠဘာသာမ တစ်ဆင်​့် ဘာသာဌပန်ဌပုစိုလာခ့်ဌက္ာ်ဌပသ ဌမန်မာစာေပအေနနင်​့် အေရသ အသာသ အသံိုသအနဟုန်သမျာသ ခိုင်ဌမစလာ အဌမစ်တလယ် ထလန်သက္ာသေနာ်ဌပ ဌဖစ်သည်။

ဌမန်မာဗျည်​်သ(၃၃)လံု်သ ဌဖစ်​်ေပါ်လာပံု ဌမန်မာဗျည်သ ၃၃-လံိုသ ဌဖစ်ေပါ်လာပံိုအေဌက္ာင်သ ေဌပာရာမာ ဗျည်သေရာ သရေရာ ဌမန်မာအက္ခရာ ဘယ်လိုဌဖစ် ေပါ်လာတယ်ဆိုတာက္ စေဌပာဖိုို့လိုမာေပါ့်။ ဌမန်မာအက္ခရာဟာ အနဒယနိုင်ငံမာ ဘစ ၅၀ို၀ို-ေလာက္်က္ ၇၀ို၀ို-ေက္ျာ်အထ ထလန်သက္ာသခ့်တ့် ဌဗာဟမ (Brahmi) အက္ခရာက္ ဆင်သသက္်လာေဌက္ာင်သ ပညာရင်ေတလက္ မန်ို့ ဆိုဌက္တယ်။ ခရစ်နစ်ညသပိုင်သေလာက္်မာ အနဒယနိုင်ငံသာသေတလ အေရလ့ေတာင်အာရက္ို သေဘင်္ာဌက္သေတလနို့ ရလက္်လလင်​့်လာ ရာမ ဗိုဒဓဘာသာ၊ ဟနဒူဘာသာ၊ အက္ခရာ၊ နတက္ျမ်သ၊ ဓမမသတ်က္ျမ်သ စတ့် ယဉ်ေက္ျသမဟုေတလပါလာ​ာ်ဌပသ အေရလ့ ေတာင်အာရ နိုင်ငံေတလမာ ထလန်သက္ာသတာပါ။ အဒအက္ခရာဟာ မလန်လူမျ သေတလဆ အရင်ေရာက္်ာ်ဌပသ အဒက္မ တဆင်​့် ဌမန်မာေတလဆေရာက္်တယ်။ ဌမန်မာေတလက္ အဒအက္ခရာေတလက္ို ဌမန်မာစက္ာသသံေတလနို့ အံဝင်ခလင် က္ျဌဖစ်ေအာင် လိုအပ်သလို မလမ်သမံအသံိုသဌပုရာက္ ဌမန်မာအက္ခရာ ေပါ်ေပါက္်လာတယ်လိုို့ ယူဆဌက္ပါတယ်။ ဌမန်မာအက္ခရာဆိုရာမာ ဗျည်သေရာ၊ သရေရာ ပါဝင်ပါတယ်။ ဗျည်သေတလက္ို အမည်ေပသပံိုက္ စတ်ဝင်စာသစရာ ့် မည်ေတလ ေပသတာလလိုို့ စဉ်သစာသ ေက္ာင်သပါတယ်။ ဘယ်တိုန်သက္စာ်ဌပသ က္ဌက္သ-ခေခလသ-ဂငယ်-ဃဌက္သ-စတအ ဌက္ည်​့်ရင် ဌမန်မာအက္ခရာေတလက္ို ေပရလက္ေ ် ပါ်မာ က္ညစ်နို့ အဝိုင်သပံိုေရသေတာ့်မ ဌဖစ်လမ်မ ့် ယ်လိုို့ ဆိုချင်ပါ ံ ခတ်တိုန်သက္ေတာ့် ခိုလို ဝိုင်သဝိုင်သစက္်စက္် မဟိုတေ ် ဌက္ာင်သ ပိုဂေ ံ က္ျာက္် တယ်။ ေက္ျာက္်စာ စေရသထိုသတ့် ပိုဂေ စာေတလက္ိုဌက္ည်​့်ရင် သနိုင်ပါတယ်။ အဒတိုန်သက္ ေက္ျာက္်ေပါ်မာ ေဆာက္်တိုို့၊ ဘာတိုို့နို့ ထလင်သရတာမိုို့ ေလသ ေထာင်ပ ့် ံိုေတလ ထလင်သတယ်၊ မဝိုင်သေသသဘူသ။ ၀ို-ဝ က္ေလသ ဝိုင်သဝိုင်သေရသ-လိုို့ ေဌပာလိုို့မရေသသဘူသ။ ေပေပါ်မာေရသေတာ့် ေလသေထာင်​့်ေရသရင် အဆင်မေဌပဘူသ။ ေပရလက္်အေဌက္ာေတလ စိုတ်ဌပတ်နိုင်တယ်။ အဝိုင်သ ေရသေတာ့် ပိုအဆင်ေဌပတယ်။ အဒလိုအဝိုင်သေရသတ့်ေခတ်ေရာက္်မ ဗျည်သေတလရ့် ပံိုသဏဍာန်က္ိုဌက္ည်​့်ာ်ဌပသ အ မည်ေပသတာပါ။ ဒေတာ့် ဌမန်မာဗျည်သေတလဟာ မဝင ို ်သခင်တိုန်သက္ က္ဌက္သ-ခေခလသ စတ့် အမည်ေတလ မရေသသဘ က္-ခ-လိုို့ပ ေခါ်လမ်မ ့် ယ်ထင်တယ်။ ဗျည်သေတလက္်ို အမည်ေပသရာမာ ဂိုဏ်အရည်အေသလသအရ အမည်ေပသတာေရာ၊ ပံိုသဏဍာန်အရ အမည်ေပသတာ ေရာ ေတလ​လ့ရတယ်။ က္ဌက္သ၊ ဃဌက္သ၊ ဏဌက္သ၊ ဠဌက္သ ဆိုတ့် အက္ခရာေလသလံိုသက္ို ဌက္သေလသလံိုသ-လိုို့ေခါ်ဌက္တယ်။ အ ဃဌက္သ၊ ဏဌက္သ၊ ဠဌက္သတိုို့မာေတာ့် ဂငယ်၊ နငယ်၊ လ(ငယ်) ဆိုတ့် အတလေတလ ရတယ်မဟိုတ်လာသ။ ဒါ

“ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

10


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ) ေဌက္ာင်​့် အဌက္သအငယ်ခလာ်ဌပသ အငယ်ေတလထက္် အရလယ်ပမာဏဌက္သတ့် အက္ခရာေတလက္ို ဌက္သ-ထည်​့်ာ်ဌပသ ေခါ်ဌက္ တာေပါ့်။ က္ဌက္သက္ျေတာ့် က္ငယ် မရဘ ဘာဌဖစ်လိုို့ က္ဌက္သလိုို့ေခါ်ရသလလိုို့ ေမသစရာေပါ့်။ ဗျည်သ ၃၃-လံိုသမာ ေရလ့ဆံိုသ က္ ေခါင်သေဆာင်ဗျည်သဌဖစ်လိုို့ က္ဌက္သလိုို့ ေခါ်တယ်လိုို့လည်သ ယူဆဌက္တယ်။ ၃၃-လံိုသမာ အဌက္သဆံိုသေပါ့်။ ပံိုသ ဏဍာန်က္ ဂငယ်ထက္် ၂-ဆ ဌက္သေနလိုို့ က္ဌက္သလိုို့ေခါ်တယ်လိုို့လည်သ ဆိုဌက္တယ်။ ပံိုသဏဍာန်အရ အမည်ေပသတ့်ဗျည်သေတလက္ို ဌက္ည်​့်ပါ။ ေခလေခလက္ေလသေနလိုို့ ခ-ေခလသ၊ လံိုသလံိုသက္ေလသ ေနလိုို့ စလံိုသ၊ လမ်ေခလေနလိုို့ ဆ-လမ်၊ ေအာက္်က္လေနလိုို့ ဇ-က္လ၊ ေဘသက္မျဉ်သဆလထာသလိုို့ ဈ-မျဉ်သဆလ၊ ရင်က္ေလသေက္ာက္် ေနလိုို့ ဍ-ရင်ေက္ာက္်၊ ဝမ်သပူေနလိုို့ တ-ဝမ်သပူ၊ အငယ်အေထလသေလသဌဖစ်လိုို့ ဒ-ေဒလသ (ဒေထလသ)၊ ေအာက္်ပိုင်သ က္ဌခုက္်(ချ င်)့် ေနလိုို့ ဓ-ေအာက္်ဌခုက္်၊ မတ်မတ်ေစာက္်ေစာက္်ရလိုို့ ပ-ေစာက္်၊ အထက္်ပိုင်သက္ဌခုက္်(ချ င်​့်) ေနလိုို့ ဗ-ထက္်ဌခုက္်၊ က္ိုန်သေနလိုို့ ဘ-က္ိုန်သ၊ ပက္်လက္်လန်ေနလိုို့ ယ-ပက္်လက္်၊ အဖျာသက္ ေက္ာက္်ေနလိုို့ ရေက္ာက္်-ဆိုာ်ဌပသ ပံိုသဏဍာန်အရ အမည်ေပသတာ ေတလ​လ့နိုင်ပါတယ်။ အက္ခရာတချ လ့ရ့် အမည်ေတလက္ ပံိုသဏဍာန်က္ို ရိုသရိုသေဖာ်ဌပတာမဟိုတ်ဘ ပံိုသဏဍာန်တူတ့် အရာဝတထ ေတလနို့ ခိုင်သနဟိုင်သအမည်ေပသတာဌဖစ်ပါတယ်။ ေရသက္သံိုသတ့် သံလျင်သလိုို့ေခါ်တ့် ထမ်သစင်မာပါတ့် ချတ်ေလသက္ို ေက္ာက္် ေက္ာက္်က္ေလသမိုို့ ဋ-သံလျင်သချတ်၊ ဝမ်သဘနို့တူလိုို့ ဌ-ဝမ်သဘ၊ ေရမဟုတ်နို့တူလိုို့ ဎ-ေရမဟုတ်၊ ဆင်ရ့်ေဌခ ေထာက္်က္ို ခတ်ရတ့် ထူသလိုအက္လင်သ ၂-က္လင်သပါလိုို့ ထ-ဆင်ထူသလိုို့ ေခါ်ေဌက္ာင်သ ေတလ​လ့နိုင်ပါတယ်။ ို တာ့် သာမန်အာသဌဖင်​့် အမည် င-မ-၀ို-သ-ဟ တိုို့က္ေ ို တာ့် အမည်မေပသတာ ေတလ​လ့ရပါတယ်။ ည-ယ-လ တိုို့က္ေ မေပသေပမယ်​့် လအ ို ပ်တအ ့် ခါ ညဌက္သ၊ ယပက္်လက္်၊ လ(ငယ်)လိုို့ အမည်ေပသပါတယ်။ ဉ က္ို ဉ က္ေလသ၊ ည က္ို ညဌက္သလိုို့ ခလဌခာသေခါ်ပါတယ်။ ဌမန်မာဗျည်သ ၃၃-လံိုသမာ ည(ညဌက္သ) ပပါတယ်။ ဉ (ဉ က္ေလသ) က္ေ ို တာ့် အသတ် အက္ခရာအဌဖစ်ပ သံိုသတယ်။ သံေယာဇဉ်တိုို့၊ ဝညာဉ်တိုို့၊ အစဉ်အဌမ-တိုို့မာ သံိုသသလေ ို ပါ့်။ ဒေနရာမာ ပါဠဘာသာမာသံိုသတ့် ညနို့ ဌမန်မာဘာသာမာသံိုသတ့် ညက္ို ခလဌခာသမတ်ရမယ်။ ပါဠဗျည်သ ၃၃-လံိုသမာ ည မသံိုသဘူသ။ ဉ ပသံိုသတယ်။ ဒါေဌက္ာင်​့် ပိုည က္ို ပိုဉ်+ဉ လိုို့ အသံထလက္်ရတာေပါ့်။ ေရလ့က္ ညက္ို အသတ်အသံထလက္်ရတယ်။ /ပိုန+ ် ညာ့်/လိုို့ အသံထလက္်ရတာေပါ့်။ ဒလိုပ ပညာ/ပဉ်+ဉာ/ပျင်ညာ။ သိုည/သိုဉ်+ဉ /သိုန်ညာ့်၊ လိုို့ အသံထလက္်ရတယ်။ အချ ပ်အာသဌဖင်​့် ပါဠမာ ညဟာ ဉ ၂-လံိုသတလဌဖစ်တယ်။ ဉ ေရာ၊ ညေရာ သံိုသတယ်။ ဌမန်မာမာေတာ့် ညဌက္သ ဉ က္ေလသလိုို့ ခလသံိုသတယ်။ ဗျည်သ ၃၃-လံိုသမာ ညဌက္သသံိုသာ်ဌပသ အသတ်မာ ဉ သံိုသတယ်လိုို့ ခလဌခာသမတ်သာသနိုင်ပါတယ်။ ဌမန်မာစာမာ ဉ နို့ ဥနို့ ေရာေထလသတတ်တယ်။ ဉ (ဉ က္ေလသ) က္ ေဌခေထာက္် ရည်တယ်။ ဥ (ဘဥ၊ ဌက္က္်ဥမာပါတ့် အက္ခရာ ဥ) က္ ေဌခေထာက္် တိုတယ်။ ယပက္်လက္်က္ို ရေက္ာက္်နို့ ယဉ်ာ်ဌပသ ယပက္်လက္်လိုို့ ခလဌခာသ “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

11


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ) ေခါ်တယ်။ ေရလ့က္ ရက္ို ရဌက္သ၊ ယက္ို ယငယ်လိုို့လည်သ ခလေခါ်ေသသတယ်။ ရဌက္သနို့ ရငယ်ေပါ့်။ လက္ိုလည်သ ဠနို့ ယဉ်ာ်ဌပသ လငယ်လိုို့ ေခါ်နိုင်ပါတယ်။ အက္ခရာအမည်ေတလနို့ပတ်သက္်ာ်ဌပသ

ေဌပာစရာတခိုက္

ဓေအာက္်ဌခုက္်က္ို

ေအာက္်က္ချ င်ေ ့် နလိုို့

ဓ

ေအာက္်ဌခုက္် ေခါ်တယ်ေဌပာ​ာ်ဌပသ ေရသေတာ့် ေအာက္်က္ မချ င်ပ ့် ါလာသလိုို့ ေမသစရာရတယ်။ ပိုဂေ ံ ခတ် ေက္ျာက္်စာေတလမာ စေရသတိုန်သက္ ဓဟာ အခိုလို ေအာက္်က္ ပတ်မေနဘူသ။ ဗ ေစာက္်ထိုသေရသသလို ့် နတယ်။ ( ဗထက္်ဌခုက္် ေဌပာင်သဌပန်ပံိုစံမျ သေပါ့်။) ေအာက္်က္ချ င်ေ ဈ (ဈမျဉ်သဆလ) က္ို စလံိုသယပင်-့် ဆိုာ်ဌပသ မာသသင်တ့် ဆရာမက္ေလသေတလ ရတယ်လိုို့ ဌက္ာသရတယ်။ ဈ ဟာ မူလ အက္ခရာမာ သဌခာသပံိုသဏဍာန် ရပါတယ်။ စလံိုသက္ို ယပင်​့်ထာသတာ မဟိုတ်ပါဘူသ။ ေဘသက္ မျဉ်သဆလထာသလိုို့ ဈမျဉ်သဆလ ေခါ်တယ်လိုို့ မတ်သင်​့်ပါတယ်။ က္ ဒေလာက္်ဆိုရင် ဌပည်​့်စံိုာ်ဌပထင်ပါတယ်။

ဌမန်မာအကခရာ်ေရ်သဆလနဲ ည်​်သအဆင်​့်ဆင်​့် “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

12


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)

“ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

13


ဌမန်မာအက္ခရာ ်ေမာင်ခင်မင်{ည်သခင်​်ေအ်သ}(ဓနုဌဖူ)

မမဟာ်သ်ေစလို သတ်ပုက ံ ို ရလတ်ဆိုမဟတ်သာ်သလိုက်နာမည်။ 

ဂ ငယ်သံပါ က္ရိုဏာ က္ဌက္သနို့ပ ေရသရသည်။



သစ်ပင်ချံ နလယ် ၊ ချင်ခ ့် ျန်က္လယ် ၊ ချသက္ျူသက္ိုလည်သ ဝင်ရ ့် သည်။



ေစာင်ဌခံုေက္လသတယ် ၊ ဌခယ်မဟုန်သတယ် ၊ ဌခယ်လယ်က္ိုလည်သ ရစ်ရသည်။



င ရရစ်မာ ဟထိုသမပါ ၊ မခိုမာေတာ့် ေရသရသည်။



မဌက္ာမမာ ဟထိုသမပါ ၊ မခိုမာေတာ့် ေရသရသည်။



မ ရရစ်မာ ဟထိုသမပါ ၊ မျာသက္ို ဌမာသလိုို့ ေရသရသည်။



ေလဌပည်ညင်သမာ ညည်သတလာသ အေရသအသာသ ညမျာသနို့ပ ေရသရသည်။



ေယာက္ျာ်သ ေရသရာ ငသတ်မပါ က္ဌက္သမာပ အသတ်တင်သည်။



လ ၊ အမဟိုက္်ပစ်ရာ ၊ ရရစ်မပါဘ ေရသရသည်။ ပစ်လလဟတ် ၊ ပစ်ခာ



ဟထိုသ ဘယ်မာ တစ်ေချာင်သငင်ညာ လည်​့်က္ာဆလလိုို့ ေရသရသည်။



အဆို အ မာ ေနာက္်ဝိုက္်မာ အဆံနို့လည်သ ေရသရသည်။



ရဆို အဆံနို့ပ ရစ်က္ာဆလ ရနင်​့် ၇ (ခိုနစ်) က္လရမည်။



"မ"ပါလျင် ဘ၊ မပါပ ၊ပ နင်​့် ဘ တိုို့က္လဌပာသသည်။



လူအချင်သချင်သ ၊ ချစ်ခင်ဌခင်သ ၊ ချင်သ နင်​့် ဌခင်သ တိုို့က္လဌပာသသည်။



ေတာေတာင်စမ်သလန်သ၊ စတ်စလလမ်သ ၊ စမ်သလန်သ စလလမ်သ က္လဌပာသသည်။



တသတ် က္သတ် ထိုနစ်ရပ်၊ ပညာတတ်မာ ေရာတတ်သည်။



အေပါ်က္ို တက္်၊ တတ်ေဌမာက္်လျက္် ၊ တက္် နင်​့် တတ် တိုို့က္လပါသည်။



ေဒါသသမ်သဆည်သ ၊ အမျက္်မဌက္သ ၊ သည်သခံက္ိုလည်သ "ည"သတ်သည်။



အသာသမည်သမည်သ ၊ အသည်သထ ၊ တစ်ညသတည်သက္ိုလည်သ "ည"သတ်သည်။



င ရရစ်မာ ေဌက္ာဌငာလာ ၊ ညနို့ေရသေတာ့် သတင်သေဌက္ညာ ၊ ေက္ျသငက္်တလန်က္ျူသ ၊ ယပင်က္ ့် ျူသ ၊ လလန်ဌက္ူသက္ေ ို တာ့် ရရစ်သည်။



အက္ျ သရလာဒ် "ဒ"ေဒလသသတ် ၊ ဆိုလာဘ်က္ိုလည်သ "ဘ"သတ်သည်။



ဂဏန်သေရတလက္် "စ"သတ်ထည်​့် "တစ်"နင်"့် တ"လည်သ တလပါသည်။



ေရသေတာ့်အမန် ဖတ်အသံ ဌမန်မာမန်က္ သရမည်။

ဌမန်မာစာ ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာ့်ဓ်ေလ့် နဲ​ဲ့ပတ်သက်​်ဌပ်သ်ေတာ့် www.myanmarsar.org မဟာ သလာ်သ်ေရာက် ်ေလ့်လာနိုင် ပါသည်။ “ဌမန်မာစကာ်သ ဌမန်မာစာ ရုပ်ပံုလာ” မဟ

| www.myanmarsar.org

14


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.