Pamięć i upamiętnianie w dobie Web 2.0 Międzynarodowe Spotkanie 2011 w Oświęcimiu i Weimarze-Buchenwaldzie
Świadkowie historii
Paweł Markowicz Rubinczyk
Ma 83 lata. Mieszka w St. Petersburgu. Jako trzynastoletni chłopiec, w czasie ucieczki przed Niemcami, stracił rodziców. Sam został zesłany do getta w Mińsku. Wykonywał tam najcięższe prace – m.in. kopał rowy dla rozstrzeliwanych Żydów. Powiedział raz: „Nie miałem już sił [...], nie chciałem już żyć“. Przeżył, do dziś promieniuje serdecznością i radością życia. Pracuje na rzecz integracji środowiska byłych więźniów nazistowskich w Rosji.
Ischakas Segalis
Ma 73 lata. Mieszka w Wilnie. Urodził się w Kownie. Na początku wojny został uwięziony z rodziną w getcie. Aby uniknąć tzw. „wielkiej akcji“ rodzina musiała sobie znaleźć schronienie. Skrytki – dziury w podłodze, gdzie w wielkiej ciasnocie ukrywało się kilka osób, nazywali „malinami“. Rodzinie udała się ucieczka z getta i przeżyli.
Tadeusz Kowalski Mieszka w Warszawie, wkrótce będzie miał 85 lat. We wrześniu 1944 roku został aresztowany i deportowany do Auschwitz. Niedługo potem został przewieziony do Buchenwaldu, gdzie najpierw przebywał w obozie głównym, a następnie został zesłany do podobozu. Jego obecność była szczególnie cenna podczas drugiej części Spotkania.
Henrietta Kretz Ma 76 lat, jest Polką. Mieszka w Antwerpii, w Belgii. Należy do stowarzyszenia „Dzieci Holocaustu“. Pani Henrietta została uwięziona najpierw w getcie w Samborze (dzisiejsza Ukraina), z którego wraz z rodzicami zdołała uciec. Rodzina żyła w ukryciu, ostatecznie została wydana. Do dziś pani Henrietta spotyka się ze stereotypami na na temat Żydów. W jednej ze szkół powiedziała: „Wojna minęła, głupota ludzka – nie“. Właśnie o jej przezwyciężenie stara się z wielkim zaangażowaniem.
Nina Stepanovna Kravtsova
Skończyła 73 lata. Mieszka w Kijowie. Razem z matką i rodzeństwem w 1943 roku została aresztowana koło Witebska. Uważano ich za rodzinę partyzancką. W tym samym roku zostali deportowani do Auschwitz. Matka zginęła, dzieci natomiast przewieziono najpierw do obozu Potulice, a następnie do Kontantynowa, gdzie zostały przeznaczone do germanizacji. Po wyzwoleniu umieszczona w domu dziecka w Kijowie.
Alina Dąbrowska Mieszka w Warszawie. Niedługo skończy 88 lat. W czasie okupacji była więźniarką aż trzech obozów – Auschwitz, Ravensbrück i Buchenwald. Brała udział w marszu śmierci. Ponowne odwiedzanie miejsc, w których doznała cierpień nie jest dla Niej łatwe. Kiedyś powiedziała: „Bałam się, że zobaczę tutaj cienie więźniów“. Tym bardziej cieszymy się, że przyjęła zaproszenie na nasze Spotkanie!
Krystyna Budnicka
Urodziła się w 1932 roku w Warszawie. W chwili wybuchu wojny miała siedem lat. Wraz z rodzicami, siódemką rodzeństwa oraz rodzinami najstarszych braci została zamknięta w getcie. „W piekle getta moim udziałem był nieludzki strach, głód a przede wszystkim kolejna utrata najbliższych“ - wspomina. Po „aryjskiej“ stronie w jej ratowanie zaangażowanych było wiele osób. Przeżyła jako jedyna z całej rodziny. Po upadku powstania trafiła do domu dziecka prowadzonego przez zakonnice.
Zdzisława Włodarczyk Urodzona w 1933, deportowana wraz z rodziną do Auschwitz z Powstania Warszawskiego 12.08.1944 r. Podczas Spotkania podkreślała: „Oby tylko między państwami była zgoda i nie było wojen, i nie było nienawiści, bo nienawiść prowadzi do takich katastrof, jak tu [w Auschwitz] była“.
Lidia Maksymowicz Jej niezwykłym losem w pewnym momencie zainteresował się cały świat. Jako trzyletnie dziecko została deportowana z terenów obecnej Białorusi do Auschwitz-Birkenau wraz z matką, babcią, dziadkiem i bratem. Została przeznaczona do eksperymentów pseudomedycznych. „Moje przeżycia były tak głębokie i tak straszne, że nie mogę o nich zapomnieć”. Matka w marszu śmierci została wyprowadzona do Ravensbruck a następnie do Belsenbergen. Po wyzwoleniu pani Lidia została adoptowana przez rodzinę z Oświęcimia, o swoim prawdziwym pochodzeniu dowiedziała się dopiero po siedemnastu latach. Wtedy też spotkała swoją uznaną za zmarłą matkę. „Moja historia jest przestrogą, co człowiek człowiekowi, nawet takiemu małemu, może zrobić”.
Vasyl Pawlowicz Volodko
Urodzony w 1924 roku w Poltavskim regionie. Tuż po wkroczeniu Niemców na Ukrainę, jako młody chłopiec – pionier, za agitację przeciw Hitlerowi został uwięziony w karcerze oraz dotkliwie bity przez gestapo. Po aresztowaniu przeniesiono go do Natzweiler, a następnie Dachau.
Jerzy Michnol Urodzony w 1926 roku, mieszka dziś w Katowicach. Pod koniec stycznia 1943 roku w wyniku denuncjacji został wraz z całą rodziną aresztowany za ukrywanie żołnierzy zaangażowanych w ruch oporu. Następnie zesłany do Auschwitz i Mauthausen.
Edward Paczkowski
Urodził się w 1930 roku w rodzinie romskiej przestrzegającej romskich praw i obyczajów. Jako młody chłopiec, harcerz, został w 1942 roku aresztowany, bity i przetrzymywany w więzieniu, a następnie wysłany do AuschwitzBirkenau a następnie Buchenwaldu. Po kilku tygodniach został wysłany do podobozu Mittelbau-Dora, gdzie w sztolniach pracował przy produkcji rakiet V1 i V2. Wojenną tułaczkę zakończył w Bergen-Belsen.
Żźródło fotografii: www.asf_ev.de
teksty i opracowanie: Anna Paradowska, Dominik Vorhölter zdjęcia: Sebastian Schröder-Esch © stowarzyszenie Maximilian-Kolbe-Werk, 2011 http://maximilian-kolbe-werk.blogspot.com