Terranova by Maciej Krakowski

œwiat³o-struktura-kolor t y n k i

p o w ³ o k i

f a s a d

Kolor, to przede wszystkim jakość. Następną w kolejności jest gęstość, albowiem kolor posiada nie tylko wartość chromatyczną, ale też i wartość świetlną. Jest on też miarą, ponieważ ma również swoje granice, kontury, rozległość, wszystko to, co jest w nim wymierzalne.

To, co czynimy jest zawsze ponownym wymyślaniem tego, co już istnieje, jest odtwarzaniem rzeczywistości ubranej w niuanse emocji; rzeczywistości, która wcieliła się w strukturę, w formę, w kolor, wytwory chwili, zmienionej w tym, co się już nie zmieni.

Paul Klee

Jean Fautrier

Istnieje czerń antyczna i czerń chłodna, czerń połyskująca i czerń matowa, czerń w świetle i czerń w cieniu. Aby uzyskać czerń antyczną, należy domieszać czerwieni; aby uzyskać czerń chłodną, potrzebny jest błękit; do czerni matowej biel; do czerni połyskującej, trzeba dodać kleju; i wreszcie, aby uzyskać czerń w świetle, należy ją odbić szarością. Hokusai

Czyste kolory, stające się płaszczyznami i przeciwstawiające się poprzez jednoczesny kontrast, tworzą po raz pierwszy nową formę, powstałą nie poprzez efekt jasny-ciemny, ale poprzez głębię koloru samego w sobie. Sonia Delaunay

œwiat³o-struktura-kolor t y n k i

p o w ³ o k i

f a s a d

Część pierwsza: o świetle, strukturze i kolorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 - 47 Część druga: tynki i powłoki fasad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 - 155

spis treści część pierwsza: o świetle, strukturze i kolorze

Przestrzenie koloru Dwuznaczności i złudzenia...................................................................... 7 "Aspekty kolorystyczne" Ich percepcja i zastosowanie.................................................................. 9 "Widzieć" światło i jego barwy Enigma daleka od rozwiązania ............................................................. 10 Graficzne przedstawienie barw Formalizacje.......................................................................................... 12 Źródła światła............................................................................................. 13 Materiały..................................................................................................... 14 Materiały nieprzejrzyste....................................................................... 15 Materiały przezroczyste........................................................................ 16 Materiały przeświecające...................................................................... 17 Aspekty powierzchni.............................................................................. 18 Fale i wibracje............................................................................................ 22 O oku......................................................................................................... 23 Obrazy rzeczywistości ............................................................................... 24 Iluzje wizualne .......................................................................................... 25 Pigmen ty wniki i ma teriały miner alne ............................................... 26 igmenty ty,, bar barwniki materiały mineralne Fizyka koloru Synteza addytywna .............................................................................. 28 Synteza subtraktywna ......................................................................... 29 Synteza optyczna ................................................................................. 30 Barwy podstawowe .............................................................................. 32 Barwy pochodne ................................................................................... 33 Barwy dopełniające ............................................................................. 34 Efekty przestrzenne .................................................................................. 35 Kontrasty kolorystyczne Kontrasty kolorystyczne jednoczesne..................................................... 37 Kontrasty kolorystyczne konsekutywne ................................................. 39 Identyfikacja i klasyfikacja barw Naturalna systematyka barw (NCS) ...................................................... 40 Model przestrzeni CMY i CMYK.............................................................. 42 Model przestrzeni RGB.......................................................................... 44 Model przestrzeni RAL .......................................................................... 45 Podstawowe pojęcia .................................................................................. 46 Bibliografia ............................................................................................... 47

przestrzenie koloru dwuznaczności i złudzenia

iniejsze opracowanie podejmuje próbę omówienia zjawisk związanych z kolorem i złudzeniami kolorystycznymi, będącymi elementami naszego otoczenia, które mają swe zastosowanie w dziedzinie architektury i urbanistyki.

nym, powinien umieć co najmniej odczuć, że styka się ze zjawiskiem, którego wewnętrzna złożoność i dynamika powinny modulować lub nawet znacznie zmieniać wszelkie uporządkowanie fizyczne i wszelkie przyjęte aspekty formalnie.

Jak wygląda proces syntezy kształtu, rozmiaru, odległości, prędkości, koloru przedmiotu?

Przestrzenie, różnorodność ich skal, ich funkcje, znaczenia oraz wyobrażenia, jakie im się nadaje, nasuwają myśl o istnieniu wielu hipotez odnoszących się do efektów złudzeń kolorystycznych.

Dostrzegać aspekt kolorystyczny, wyodrębnić z niego napięcie i złożoność relacji, ocenić jego długotrwałość, to sprawy zasadnicze, aby wyodrębnić jego cechy, znaczenie, i zasugerować jego spójność.

Temat ten, odwołujący się do licznych badań, daleki jest od zamknięcia. Oko i mózg pozostają dwoma głównymi protagonistami wraz z ich potencjałem, ale też ograniczeniami, ich sposobem funkcjonowania.

Kolor pojawia się jako termin złożony. Źródłem jego koncepcji jest przetransformowana przez nasz mózg energia w postaci barwnych "wizji", pochodzących ze skrzyżowania czynników o różnym pochodzeniu.

Światło-Struktura-Kolor razem wzięte, są mediami przekazującymi komunikaty mniej lub bardziej złożone, których odszyfrowanie nie każdemu jest dostępne.

Aspekty dotykowe i wzrokowe stanowią podwaliny doznań kolorystycznych. Jednakże wysoce upraszczająca racjonalność, doprowadza nas do nazwania mechanizmów powstawania aspektów kolorystycznych. Identyfikacja poprzez cyfry, troska o sprecyzowanie nazewnictwa, dotyczą jedynie technicznego aspektu najwierniejszego odtworzenia barwy. Użytkownik, opierając się na przyjętym nazewnictwie wizual-

Jaka jest rola poznania poprzez percepcję odcieni, jaka jest "inwencja" niektórych barw lub skojarzeń?

Aspekt kolorystyczny zależy więc od cech fizycznych światła, od jego reakcji na różnorakie powierzchnie, jakie napotyka, jak również, od sposobu organizowania informacji w mózgu.

Bez obserwacji, barwna egzystencja przedmiotu nie może się objawić.

„aspekty kolorystyczne” Ich percepcja i zastosowanie...

rzedstawimy teraz kilka informacji dotyczących relacji Światło-Struktura-Kolor i "widzowie-użytkownicy". Pojawią się tu pewne trudności spowodowane faktem, iż wkraczamy w dziedzinę złudzeń, wrażeń chwili, nietrwałości; kolor przecież sam w sobie nie istnieje. Zjawiska percepcji i intuicji, nabyte doświadczenie przeciwstawiają się rozumowi. Racjonalność, mająca zastosowanie do oznaczania podziałów, a potem do określania, wyznaczania granic licznych dziedzin, niechętnie odwołuje się do doświadczeń nabytych drogą percepcji wizualnej i dotykowej. Niekiedy może ona doprowadzić do upraszczania aspektu kolorystycznego, nie uwzględniając oddziaływania różnorodnych kontekstów psychologicznych, fizjologicznych, geograficznych, społecznych. Uprzedmiotowienie barwy, traktowanie jej jako "produktu" do "konsumpcji" zaprzecza temu, czym ona rzeczywiście jest: ciągłym strumieniem żywej energii. Celem niniejszego opracowania jest chęć dostrzeżenia aspektu kolorystycznego, jako terminu należącego do słownictwa wizualnego, różniącego się od pisma, hieroglifów, ideogramów, "logo". Kolor posiada też własną gramatykę.

Nadane są mu znaczenia, intencje, wyobrażenia, w powiązaniu z różnymi kontekstami, np. kulturowymi (szkołami, kierunkami, stylami). Dokładniej ujmując, aspekt kolorystyczny dotyczy wrażeń wizualnych i dotykowych tworzywa, będących ściśle związanymi z ich zastosowaniem, wymiarami, kształtem, pojemnością; w przestrzennym otoczeniu miejskim lub w warunkach naturalnych, w świetle dziennym, w zwiększającym się świetle dziennym, słabnącym świetle nocnym lub zmieniającym się w rytmie pór roku. Chodzi o to, aby przedstawić bogactwo i różnorodność aspektów koloru, ich spójność wewnętrzną, ich łatwość kojarzenia się z innymi materiałami. Zachowując swoją tożsamość, służą one jako ścieżki pomiędzy różnymi kontekstami. Oto kilka tematów, które wyznaczać będą kierunek niniejszej prezentacji: Rozbudzenie chęci rozpoznawania i używania kolorowego materiału jako narzędzia ekspresji. Zrozumienie faktu, iż złudzenie kolorystyczne posiada swą własną dynamikę, swą złożoność, że jego wkomponowanie w ciasne ramy i jego zaszeregowanie mało przystaje do jego żywotności.

Aprobata dla stałej konieczności przenikania się architektury ze środowiskiem, atmosfery przestrzeni z jej mineralnymi i roślinnymi elementami, aspektów świetlnych z ciemnością związaną z cyklem dnia i nocy, struktury z kolorem... Konkretyzacja, dla różnych gam kolorowych materiałów firmy Saint-Gobain Weber Terranova, tendencji i możliwości odpowiedzi na różne skale percepcji wzrokowej. Respektowanie i dowartościowanie tożsamości każdego materiału, zapewniającym mu możliwości krzyżowania się z różnymi aspektami struktury i kolorów. Tak więc, będziemy poruszać tu różnorodne kwestie, jedne bardziej teoretyczne, inne bardziej praktyczne, jednakże ich wspólnym celem będzie stworzenie możliwości ekspresji aspektu kolorystycznego związanego z tworzywem po to, aby zasugerować nastrój, znaczenie, skojarzenia, aby zidentyfikować miejsce, rodzaj architektury.

Wpływy pieniężne oraz przepisy, wydają się mniej istotne w konfrontacji z minimalnym uznaniem oraz z uwagą percepcyjną.

"widzieć" światło i jego barwy enigma daleka od rozwiązania

Oto dwa ujęcia komplementarne: -

Badania nad sposobem widzenia kolorów, Doświadczenie w świecie koloru.

Ujmując rzecz schematycznie, ewolucja różnorakich teorii widzenia światła i kolorów sprowadza się do czterech, zasadniczo różnych koncepcji:

Koncepcja A: Brak jakiegokolwiek zjawiska fizycznego występującego pomiędzy przedmiotem a okiem: "widok jest czysto psychiczny", "prawdziwe światło jest nadzmysłowe". Koncepcja B: Oko emituje promienie w kierunku przedmiotów. Promienie informują o formie i kolorze. Koncepcja C: Oko emituje promienie w kierunku przedmiotu. Przedmiot przekazuje jakiś wygląd. Widok wynika z tej interakcji. Koncepcja D: Przedmiot wytwarza promieniowania. Oko jest na nie wrażliwe... Ta ostatnia teoria, zapoczątkowana około 440 roku p.n.e., była kolejno zmieniana, uzupełniana, doprecyzowana przez Leonarda da Vinci, Keplera, Huygensa, Newtona, Younga, Fresnela, Helmholtza, Maxwella, Heringa, Planoka... i jest podstawą współczesnych badań prowadzonych przez Wrighta i Guilda, Granita, Valoisa, Marksa i Macnichola, Deana B. Judda...

Umiejętność przetwarzania informacji sensorycznej przez świadomość jest wciąż niezbadanym tematem.

graficzne przedstawienie barw formalizacje

uża różnorodność sposobów prezentacji kolorów opiera się na: -

przypisywanych im znaczeniach w różnych kontekstach kulturowych, politycznych, symbolicznych, społecznych, ekonomicznych,

stanie wiedzy w dziedzinie aspektów kolorystycznych.

Możemy rozpatrywać dwa główne sposoby przedstawienia barw.

AGUILONIUS 1613

A - Wizualizacja w planie: Mieszanina kolorów farby -

Kolor pochodzi ze zmieszania bieli światła z czernią ciemności. Czerwień (wschodzącego i zachodzącego słońca) mieści się pomiędzy czarnym a białym.

Inny wariant, Biały>żółty>czerwony i zielony<niebieski<czarny.

NEWTON 1660

GOETHE 1793

KLEE 1924

CIE 1931

Mieszanina kolorowych świateł: Newton, Goethe, CIE.

przedstawienie kolorów formalizacje (ciąg dalszy)

B. Wizualizacja trójwymiarowa: Kolory zawierają zazwyczaj oś jasności biały <> czarny, (w niektórych płaszczyznach, środek koła przedstawiać będzie oś pionową). Istnieją dwa różne rodzaje organizacji kolorów: CHEVREUL 1889

Organizacja oparta na jasności. Gradacja kolorów zmienia się na podstawie przyjętych twierdzeń. Na przykład: Ostwald, Munsell, Hesselgren umiejscowili kolory wyżej lub niżej na osi jasności.

OSTWALD 1917

MUNSELL 1915

Organizacja kolorów "psychologicznych". Zwłaszcza Johansson, Hard i Hesselgren w celu rozpoznania i umiejscowienia jednych kolorów w stosunku do drugich, uporządkowali kolory na podstawie testów wykonanych na dużej liczbie osób.

HARD 1968

Ten ostatni system służy jako podstawa systemu NCS (patrz str.40), terminologii, którą ciągle można doskonalić, co pozwala każdemu na wizualne umiejscowienie i nazwanie kolorów.

źródła światła

Słońce: Całość widma jest zawarta w promieniach świetlnych słońca.

Księżyc: odbija on jedynie promienie świetlne słońca.

Świeca: Światło świecy zawiera widmo o różnych natężeniach dla długości fali.

Lampy fluoroscencyjne: Charakteryzują się widmem nieciągłym, o wąskich i intensywnych pasmach, dla niektórych długości fali.

W różnym oświetleniu, ten sam fragment próbki posiada wiele aspektów kolorystycznych.

W tym samym oświetleniu dwie próbki różnych krzywych widma mogą mieć identyczny wygląd. Jest to zjawisko metameryzmu.

materiały S

ubstancje mineralne, substancje pochodzenia roślinnego, kompozyty pochodzenia naturalnego lub sztuczne składające się na różnorodne otoczenia są:

nieprzejrzyste (występują najczęściej): nie przechodzi przez nie światło (Le Robert);

przezroczyste przezroczyste: światło może przez nie przejść, a przedmioty znajdujące się za tym materiałem są wyraźnie widoczne (Le Robert);

przeświecające przeświecające: przepuszczają światło, jednakże przedmiotów nie można wyraźnie dostrzec (Le Robert).

materiały nieprzejrzyste relatywna absorbcja energii i odbicie

ateriały nieprzejrzyste absorbują i odbijają, w całości lub w części promienie świetlne.

"Ciało białe" Odbija całość promieni skierowanych na jego powierzchnię w sposób regularny (lustro), bądź też w różnych kierunkach (śnieg). Nie wytwarza żadnej energii, ciało to nazywamy "zimnym". Pojęcie maksymalnego odbicia promieniowania ma zastosowanie: w przemyśle (konstrukcje izotermiczne, cysterny gazowe...) dla celów budownictwa mieszkaniowego, w ramach oszczędzania energii: jasne kolory i biel zalecane są w krajach o klimacie tropikalnym. Zdarza się, że istnieje ryzyko "przegrzania" sąsiadujących budynków poprzez odbijanie promieniowania. Aspekt ciała białego jest często bardzo widoczny w pejzażu miejskim. "Ciało czarne" Absorbuje całość promieni skierowanych na powierzchnię. Przekształca zatrzymaną energię w ciepło i je akumuluje. Nazywamy je „ciepłym”.

Czerń i biel są kolorami achromatycznymi * Ciało białe białe, odbijając światło, posiada w sobie całość kolorów w nim zawartych.

Ciało czarne czarne, absorbując całkowicie światło, reprezentuje również wszystkie kolory zawarte w świetle.

*Nie istnieje żadna dominująca długość fali, luminacja od 0 do 100. W rzeczywistości możemy jedynie zbliżać się do absolutnej „czerni” lub „bieli”.

materiały (ciąg dalszy) materiały przezroczyste niektóre rodzaje energii zdolne są je przenikać

oda i szkło są materiałami o dwoistej naturze. Mogą być, albo bardzo przezroczyste, albo całkowicie nieprzejrzyste, aż do efektu lustra. Jest to widoczne zwłaszcza w przypadku szkła mającego zmienny charakter poprzez różnorodne dodatki pigmentów i aspekty surowców, czy też zdobienia. Percepcja jest zmienna w zależności od: - składu materiału, - aspektu powierzchni, - pozycji patrzącego w stosunku do światła i materiału.

Promienie świetlne padające prostopadle na płytkę szklaną: - przechodzą przez nią nie zmieniając kąta, - tracą niewielką ilość światła, która jest absorbowana przez szkło.

Promienie świetlne padające na lód pod kątem ostrym lub rozwartym: - mają zmienioną drogę poprzez odbicie (kąt padania promieni i kąt odbicia są sobie równe) i poprzez załamanie światła w grubości lodu.

Promienie świetlne padające pod kątem ostrym lub rozwartym na szklaną płytkę wychodzą z niej: - po powtórnym załamaniu, które zmienia ich ustawienie pod takim kątem, pod jakim nastąpiło zetknięcie z powierzchnią.

Promienie świetlne padające na ściankę płytki lub na odcinek włókna optycznego wychodzą z nich po serii odbić od jednej ścianki do drugiej, niezależnie od ich kształtu.

materiały przeświecające Aspekt substancji, z której zbudowany jest materiał "przezroczysty" może mieć wygląd nieregularnej powierzchni i wtedy, promienie świetlne padające prostopadle na powierzchnię załamują się w różnej głębokości materiału, zgodnie z ich kątem padania. Następuje dyfuzja lub dyspersja promieni świetlnych w głębokości materiału "przezroczystego". Uzyskane wrażenie "rozmazania obrazu" przekształca go w materiał przeświecający" (śnieg, tryskające strumienie wody wydają się białe poprzez dyfuzję różnych odbić światła pomiędzy kroplami).

materiały (ciąg dalszy) aspekty powierzchni

Strumień światła odbity od ciała określa luminację. Ta ostatnia zmienia się w zależności od: - natężenia światła - rodzaju powierzchni materiału Aspekty powierzchni Płaska i gładka: promienie świetlne odbijane symetrycznie są równoległe.

Obecność mikroskopijnych wypukłości: promienie są odbijane i rozpraszają światło. Promienie odbijane symetrycznie nie są już równoległe (szary i biały wygląd wysuszonej, sypkiej ziemi, płatki śniegu, krople wody).

Obecność uwydatnionej rzeźby powierzchni: promienie są odbijane i rozpraszają światło. Zmiana skali uwydatnia relacje między światłem a kształtem miejsce gdzie znajduje się obserwator staje się wtedy ważniejsze (okładziny zewnętrzne, blaszane czarne okucia mogą wydawać się białe w zależności od kąta odbicia światła).

Obecność głębokich i regularnych wgłębień: zjawisko odbicia wewnętrznego.

Przy każdym zderzeniu promienia świetlnego ze ścianą, następuje selektywna absorpcja części widma. Wskutek różnych odbić, ukazujący się kolor jest coraz bardziej nasycony.

Obecność warstwowości różnych składników.

Odbicie i załamanie są bardziej złożone z powodu różnorodnych grubości warstw, ich układu i budowy (opal, masa perłowa, produkty ze szkła, metaliczne obwody, plastiki, substancje zawierające mikę, skrzydła motyla...)

W świetle punktowym lub rozproszonym, rodzaj materiału zależy od: - załamania, - odbicia.

materiały (ciąg dalszy) aspekty powierzchni

W -

poprzedniej części prezentacji wymieniliśmy:

rodzaje często używanych materiałów: nieprzejrzyste przezroczyste przeświecające

ich relacje w stosunku do światła.

Możemy wyciągnąć kilka praktycznych wniosków dotyczących ich zastosowania. Zmiany wyglądu są związane: z rodzajem oświetlenia (punktowego bądź rozproszonego) temperatury koloru, jego natężeniem (kolor powietrza zmienia się w czasie tak, jak i przekazywane widmo);

z rolą cieni własnych (lub padających) i cieni rzucanych;

z tworzywem i rodzajem jego powierzchni...

Barwny wygląd nie został jeszcze przywołany...

z wizualną relacją, bądź relacjami z otoczeniem; z formą, odległością, prędkością percepcji; ze zmienną zdolnością percepcji każdego patrzącego; ze znaczeniami przyjętymi przez grupę odbiorców.

Ta sama próbka koloru jawić się będzie jako różna, w zależności od materiału: tynki, farba, metal, beton, PCV, drewno, tekstylia.

Czyżby materiał posiadał swą własną tożsamość?... Niekiedy, z przyczyn technicznych w procesie produkcji zdarza się, że niemożliwe jest uzyskanie określonego odcienia w przypadku niektórych materiałów.

Ta samo próbka materiału zabarwionego w całości, na przykład tynku, pojawi się w tylu różnych aspektach kolorystycznych, ile będzie aspektów powierzchni, w zależności od tego czy ten ostatni będzie rzucany, drapany, gładzony, czy chropowaty... Tak samo będzie w przypadku różnego rodzaju farby: satynowej, połyskującej...

droga mleczna

fale i wibracje

Widmo widzialne. Długości fal na jakie wrażliwe jest oko, w nanometrach.

Światło - widzialna energia Fale A i B mają tę samą długość, ale różne amplitudy.

Fale długie

Fotony, cząstki elektromagnetyczne, z których zbudowane jest światło, charakteryzują się długością fal i amplitudą.

Na paśmie długości fal (rozciągającym się od jednej milionowej milimetra do tysiąca kilometrów) zakres percepcji oka ludzkiego jest minimalny. To naturalna zdolność „odbioru” mieści pomiędzy 380 a 760 nanometrami.

ciepło 1 mm współ. załamania

fale krótkie

odbiornik radiowy

1 km fale długie

odległość od Księżyca

odległość od Słońca

1 rok świetlny

Ciemność powstaje z braku światła - brak widzialności. Z niemożności obserwacji - brak kolorów.

jądro atomowe

gamma

roengten

światło

Fale krótkie

Percepcja wizualna promieni świetlnych Kształt, bryła, nieprzejrzystość lub przezroczystość materii, pochłania lub odbija promienie świetlne odebrane przez oko. W trakcie cyklu noc-dzień lub zmian pór roku, można dostrzec zmiany aspektów kolorystycznych i ich ruch.

Przemieszczenie świetlne, samo w sobie, wydaje nam się nieruchome.

o oku (o mózgu)

en obszerny temat poruszymy jedynie fragmentarycznie. Zjawiska interrelacji i funkcjonowania mózgu odwołują się do specjalizacji będącej poza zasięgiem naszych kompetencji i przekraczającej ambicje tego skromnego opracowania, którego tematem jest zagospodarowanie przestrzeni architektonicznej i wykorzystanie odpowiednich materiałów.

Wstępna analiza podrażnień świetlnych odbywa się w oku. Fizjologia oka i jego pozycja, mają wpływ na percepcję kolorów, kształtów, rozmiarów i ruchów. Siatkówka w kształcie krzywej jest powierzchnią graniczną między światłem a systemem nerwowym. Składa się ona z nieregularnych powierzchni wrażliwych na różne kolory (obszar kolorów). Na błonie o wysokiej czułości znajdują się dwa rodzaje receptorów:

Obszar kolorów na siatkówce

Stożki i pręciki Stożki reagują na kolory i są zgrupowane w centrum siatkówki. Istnieją trzy rodzaje stożków, każdy z nich jest wrażliwy na pewną długość fali: krótka (niebieski); średnia (zielony); długa (czerwony). Stożek, który musi przez dłuższy czas intensywnie reagować na ten sam kolor, męczy się i oczekuje na zmiennika, którym jest inny stożek odpowiadający na inne promieniowanie. Stożki reagują samodzielnie, po dwa lub po trzy razem, w zależności od budowy widma światła odbieranego na siatkówce. Na podstawie tych impulsów mózg wytwarza wrażenie koloru. Pręciki reagują jedynie na zmiany natężenia świetlnego. Są liczniejsze od stożków i znajdują się na obrzeżu centrum siatkówki. Zmiany natężenia świetlnego działają na czerwień siatkówkową znajdującą się w pręcikach. Następująca potem modyfikacja chemiczna powoduje przekazywanie bodźca nerwowego do mózgu.

Krzywa widzialności względnej Wszystkie barwy o maksymalnym nasyceniu, tonacje zbliżone do pasa żółtego (555nm) wydają się bardziej świecące za dnia. O zmierzchu, krzywa widzialności względnej przesuwa się w kierunku fal krótkich, tworząc zjawisko ogólnej niebieskości, czernienia kolorów czerwonych i większej jasności kolorów zielonych. Jest to zjawisko Purkinjego. Wrażliwość oka w stosunku do widma jest nierówna. Jest ona bardziej skoncentrowana na kolorach niebieskich i żółtych niż na zielonych i czerwonych. Wizualne anomalie, takie jak daltonizm, spowodowane są deformacją krzywej wrażliwości.

obrazy rzeczywistości

ygląd budowli w przestrzeni jest pochodną zachodzących relacji wizualnych między ich kształtem, rozmiarem, umiejscowieniem i otoczeniem, jak również ich aspektami świetlnymi, strukturą i kolorami charakterystycznymi dla każdego miejsca.

Percepcja oparta jest na "wizualizacji" otoczenia. Zdarza się niekiedy, że przekazana informacja wywołuje różne interpretacje ze strony mózgu. Jest to zjawisko iluzji wizualnych. Oko bowiem nie jest aparatem fotograficznym. Nie odtwarza rzeczywistości.

Dwa wyglądy pośród wielu innych...

iluzje wizualne ... czarnobiałe ...

...Iluzja jest przedłużeniem wszelkiego doświadczenia sensorycznego... E.H.Gombrich

Oto wąski zakres kilku przykładów klasycznych iluzji. Iluzja pionowo-pozioma: Linia pionowa daje złudzenie, iż jest większa niż pozioma, podczas gdy obie te proste są tej samej długości. Spirala Frasera: Na rysunku nie narysowano żadnej spirali. Jest to zbiór koncentrycznych okręgów. Hering: Dwie poziome zostały narysowane równolegle; tymczasem wydają się być zakrzywione (rysunek kolumn świątyni greckiej był niekiedy modyfikowany, aby uniknąć wrażenia wygięcia w górnej części). Delboeuf: Środkowe koła są identyczne, tymczasem wydają się być różnej wielkości. Kontrasty jaskrawości Odpoiwednie zestawienia kolorystyczne mają sprawiać wrażenie przestrzeni. Cztery trójkąty są identyczne. W rzeczywistości wydaje się, iż są o różnych jaskrawościach. Królik czy kaczka... Nie należy zawsze wierzyć w to, co się widzi. Percepcja wizualna jest złożonym zjawiskiem, w którym nasza świadomość odgrywa ważną rolę.

pigmenty, barwniki i materiaĹ&#x201A;y mineralne

kolorowe światła

fizyka koloru addytywna synteza barw czerwony + zielony + niebieski = białe światło kolory światła (energia)

Addytywna synteza barw to fuzja kolorowych świateł rzuconych na biały ekran przez nakładanie świetlnych energii. Fale krótkie: niebiesko-fioletowy Fale średnie: zielony Fale długie: czerwono-pomarańczowy Suma widzialnych promieniowań fali krótkich - średnich - długich jest postrzegana jako białe światło światło. Wyjaśnienie tego zjawiska opiera się na dodawaniu kolorowych świateł przez filtry. Addytywna synteza barwy niebiesko-fioletowej (fala krótka) i czerwonej (fala długa) tworzy barwę czerwono-purpurową (fala krótka i długa). Addytywna synteza barwy zielonej (fala średnia) i czerwonej (fala długa) tworzy kolor żółty (fala średnia). Addytywna synteza barwy niebiesko-fioletowej (fala krótka) i zielonej (fala średnia) tworzy cyjan cyjan. Wynik addytywnej syntezy zawsze jest jaśniejszy niż kolory wyjściowe. W rzeczywistości, synteza barw dopełniających daje biel. Kolory otrzymane w wyniku addytywnej syntezy (światła) mogą zadziwić; zaprzeczają naszemu codziennemu doświadczeniu mieszania różnicowego (materiały).

Subtraktywna synteza barw niebiesko-zielony + purpurowy + żółty = czerń kolory struktury

Syntezę subtraktywną uzyskuje się usuwając część energii promieniowania świetlnego: pozostałe promieniowanie odpowiada innej barwie. Fale krótkie: cyjan Fale średnie: żółty Fale długie: purpurowy Odejmowanie widzialnych promieniowań fal krótkich - średnich - długich postrzegane jest jako brak światła, zbliżony do czerni czerni, kolorowej ciemności. Wyjaśnienie tego zjawiska opiera się na fakcie przejścia białego światła poprzez szereg kolorowych filtrów, przy czym każdy z nich absorbuje pewną część energii i długości fali. Pozwalają one na przejście energii i promieniowań pozostałych z białego światła. Synteza subtraktywna koloru cyjan (fala krótka) absorbującego fale długie i koloru żółtego (fala średnia) absorbującego fale krótkie daje w efekcie kolor zielony (fala średnia). Synteza subtraktywna koloru purpurowego (fala długa) absorbującego fale średnie i koloru żółtego (fala średnia) absorbującego fale krótkie tworzy kolor czerwono-pomarańczowy (fala średnia i długa). Synteza subtraktywna koloru purpurowego (fala długa) absorbującego fale średnie i koloru niebieskozielonego (fala krótka) absorbującego fale długie tworzy kolor niebieskofioletowy (fala krótka). Wynik częściowej syntezy subtraktywnej jest zawsze ciemniejszy niż jasność kolorów wyjściowych. W rzeczywistości, synteza subtraktywna prowadzi do koloru czarnego.

fizyka koloru (ciąg dalszy) Synteza optyczna czyli optyczny melanż barw

Jest to jedynie pewne wrażenie, powstające na poziomie siatkówki, za sprawą dwóch lub większej ilości kolorowych elementów. Synteza optyczna powstaje w wyniku zaistnienia różnorodnych form, mogących tworzyć bardziej złożone formy. Są to między innymi:

aspekty statyczne -

malarstwo impresjonistyczne mozaiki kwadrochromia:

odosobnione punkty tworzące formę statyczną; punkty nakładające się na siebie w syntezie subtraktywnej. Kreski bądź punkty zbliżone są do siebie w taki sposób, iż promieniują jedne na drugie i tracą swoją tożsamość: otrzymany odcień jest średnią wartością całości występujących w danym obszarze odcieni.

aspekty dynamiczne -

ruch wirowy kolorowych tarcz bąk giroskopowy L.HirschfeldaMacka (Bauhaus) "Wieloton" (J.Filacier-A.Lemonnier) szybki ruch zamiatania miotłą

Barwy oddzielone w momencie zatrzymania, łączą się w ruchu wirowym w wizualną kombinację jasności o średnim odcieniu i nasyceniu.

Nie zawsze należy wierzyć w to, co się widzi...

Telewizja: obraz powstaje z mieszaniny optycznej zielonych, czerwonych i niebieskich punktów światła, które są wyzwalane poprzez natężenie odpowiednich strumieni optycznych.

Synteza optyczna powoduje nakładanie się barwnych źródeł o różnorakim wyglądzie, które są tak samo różne jak chromatyczne koła syntezy addytywnej i syntezy subtraktywnej. Należy zaznaczyć, iż wizualizacja koloru na ekranie (melanż optyczny) będzie, przez swą naturę, różna od próbki na papierze (synteza subtraktywna) lub od próbki danego tworzywa (synteza subtraktywna). Każda technika graficzna dysponuje różnymi możliwościami, charakterystycznymi tylko dla niej. Należałoby zatem zastosować jak najwierniejszą technikę reprodukcji, która oddawałaby najlepiej wygląd materiału.

fizyka koloru (ciąg dalszy) barwy podstawowe

Barwy w liczbie trzech, zwane "podstawowymi", są głównymi kolorami, których nie da się uzyskać poprzez mieszanie. - niebieski cyjanowy - żółty podstawowy - czerwony purpurowy

niebieski cyjanowy

żółty podstawowy

czerwony purpurowy

barwy pochodne

Barwy zwane "pochodnymi" otrzymywane są poprzez zmieszanie między sobą w równych proporcjach kolorów podstawowych.

czerwono-pomarańczowy

zielony

niebiesko-fioletowy

fizyka koloru (ciąg dalszy) barwy dopełniające

Budowa widmowa barwy Rozmieszczenie barw dopełniających na kole barw jest diametralnie przeciwstawne.

Kolor żółty ma jako barwę dopełniającą kolor niebiesko-fioletowy zawierający cyjan i purpurę.

Kolor purpurowy ma jako barwę dopełniającą kolor zielony zawierający cyjan i żółty.

Cyjan ma jako barwę dopełniającą kolor czerwono-pomarańczowy zawierający purpurę i żółty.

efekty przestrzenne aspekty praktyczne

Nałożyć kolor na płótno... to pokolorować, używając barwy dopełniającej tego koloru, przestrzeń do niego przylegającą. E.Chevreul

Poniższe wizualizacje przedstawiają efekt "halo" barwy dopełniającej przypisanej każdemu kolorowi. Oczywiście można to dostrzec dopiero po dłuższej chwili uważnego wpatrywania się w kolor.

Tony ciepłe przybliżają się z jednakową skalą wartości, tony chłodne oddalają się. Rodzaj powierzchni materiału również wpływa na aspekt przestrzenny kolorów: - gładki, sugeruje pewne oddalenie wizualne, - materiał, z wypukłościami będzie przybliżać się, - połyskujące pokrycie oddali materiał, - wykończenie matowe przybliży go. Każdy kolor ma swój charakter przestrzenny w zależności od jego kontekstu. Zastosowanie różnorodnych kontrastów może zmodyfikować jego wygląd.

efekty przestrzenne (ciąg dalszy) Ocena zjawisk koloru wiąże się z rodzajem tła, na którym ten kolor jest widoczny. Na białym tle, kolory wydają się intensywniejsze, uwydatniają tonację, tło przybiera odcień barwy dopełniającej kolor. Fiolet "wynurza się". Żółty jest "dyskretny" przez jasność bieli.

Na szarym tle, kolory wydają się bardziej błyszczące, tło przybiera odcień barwy dopełniającej kolor. Równowaga wizualna całości kolorów.

Na czarnym tle, kolory wydają się jaśniejsze, tło przybiera odcień barwy dopełniającej kolor. Fiolet "wtapia się". Żółty "wynurza się".

Każdy kolor ma własny charakter przestrzenny.

kontrasty kolorystyczne Kontrasty kolorystyczne jednoczesne

kednoczesne kontrasty koloru szarego Kolory szare jednakowej jasności wydają się ciemniejsze na białym tle, jaśniejsze na ciemnym lub czarnym tle. Oko posiada zdolność kontrastowania, pozwalającą na postrzeganie zmian natężenia światła.

Wpatrując się w te kratki, należy zauważyć pojawienie się szarego koloru na przecięciach białych. Efekt ten nie wystąpi, jeśli spoglądać będziemy jedynie na fragment, gdzie przecinają się białe paski.

kontrasty kolorystyczne (ciąg dalszy) Kontrasty kolorystyczne jednoczesne

Na wygląd koloru wpływa jego otoczenie. Wydaje się on jaśniejszy na ciemnym tle, na jasnym ciemniejszy. Ponadto, można zauważyć zjawisko przesunięcia lub asymilacji (Von Bezold) natury fizjopsychologicznej zmierzające do redukcji rozpiętości między dwoma tonacjami. Żółty w pobliżu zielonego przypomina raczej żółto-cytrynowy, a zielony przy żółtym bardziej jasny niż przy szarym.

Żółty przy czerowonym wydaje się być pomarańczowym, a czerwony przy żółtym wydaje się być jaśniejszy niż przy czarnym.

Brak ograniczeń oddzielających kolory: doświadczenie Kafki Benussiego. Szary pierścień nabiera zabarwienia barwy dopełniającej kolor płaszczyzny, na której się znajduje. Po przyłożeniu ołówka oddzielającego dwie połacie, stwierdzamy pojawienie się koloru szaro-fiołkowego na części żółtej i szarożółtawego na części niebieskiej. Podczas przesuwania się ołówka po płaszczyźnie w kolorze żółtym, kolor szaro-żółtawy tej części pierścienia trwa dalej na płaszczyźnie w kolorze żółtym.

Kontrasty kolorystyczne konsekutywne

Iluzoryczne kolory barw dopełniających. Czas trwania jest ważnym czynnikiem, odpowiadającym z jednej strony adaptacji chromatycznej, a z drugiej czasowi kolejnego efektu kolorystycznego.

Efekt kolorystyczny konsekutywny Po stymulacji oka kolorem, w określonym czasie pojawia się kolor dopełniający. -

Wpatrujemy się uważnie przez kilka chwil w krzyżyk na rysunku A.

Wpatrujemy się w krzyżyk na rysunku B przez 45 sekund.

Przenosimy ponownie wzrok na krzyżyk na rysunku A..

Możemy zauważyć pojawienie się barw dopełniających na każdej części okręgu. Fragment w czerwonym kolorze na rysunku B: złudzenie zielonego. Fragment w zielonym kolorze na rysunku B: złudzenie koloru żółto-pomarańczowego. Fragment w żółtym kolorze na rysunku B: złudzenie koloru fioletowo-niebieskiego. Fragment w kolorze niebieskim na rysunku B: złudzenie koloru pomarańczowo-żółtego.

identyfikacja i klasyfikacja barw NCS (natural color system): ustalone nazewnictwo dotyczące widzenia kolorów.

stnieje kilka systemów mających na celu opisanie "kolorów" (patrz strony 11 i 12). Zidentyfikowanie, sklasyfikowanie i nazwanie kolorów widma jakie ludzkie oko może postrzec było celem skandynawskiego instytutu koloru po to, aby ustalić system zwany NCS (naturalny system kolorów) opracowany w 1979 roku. Kraje nordyckie posiadają wysoką "kulturę koloru". Liczne są ku temu powody. Troska o jakość środowiska nie jest w tych krajach sprawą koniunktury, lecz częścią składową przyjętych celów (strategii). Z tych właśnie przyczyn, system NCS stał się "krajowym standardem" szwedzkim, a potem skandynawskim. Jego ostateczne dopracowanie przez Harda, opierało się na pracach Heringa Johanssona, na podstawie "atlasu kolorów" Hesselgrena, jak i również na analizie licznych indywidualnych testów wizualnych, mających na celu identyfikację kolorów. Drugie wydanie katalogu NCS (1995) zawierało poprawki wynikające z ewolucji pomiarów kontrolnych, nowych technik przemysłowych produkcji materiałów, eliminacji użycia pigmentów szkodliwych dla środowiska. Widzący normalnie człowiek postrzega sześć kolorów: W&S biały i czarny są kolorami achromatycznymi. Y-R -B-G -R-B-G żółty, czerwony, niebieski i zielony są kolorami chromatycznymi.

Wszystkie wyobrażalne kolory można umieścić w modelu bryłowym o kształcie podwójnego stożka.

Tonacja (Hue) krąg kolorów NCS Stanowi przekrój poziomy przez środek bryły barw, na którym umieszczono cztery podstawowe kolory chromatyczne w układzie podobnym do kompasu. Żółty znajduje się na "północy", potem jest czerwony na "wschodzie", niebieski na "południu" i zielony na "zachodzie". Każda ćwiartka koła jest podzielona na dziesięć równych części, oznaczonych od 10 do 100%. G50Y oznacza kolor zielony z 50% udziałem koloru żółtego

Odcień Trójkąt odcieni NCS jest to przekrój pionowy przez bryłę barw. Oś pionowa trójkąta wyznacza taką szarość: od bieli do czerni (W-S), a wierzchołek, oznaczony literą C, stanowi maksimum chromatyczności. Jasność lub jaskrawość mieści się na osi W-S (biały - czarny). Czystość barwy lub jej nasycenie mieści się między osią W-S a kołem barw. Odcień 50 20 oznacza: 50 % czarnego (30 % białego) 20 % czystości barwy.

identyfikacja i klasyfikacja barw Modele przestrzeni kolorów CMY i CMYK

Różnica pomiędzy światłem białym a światłem nie odbitym, to: (c,m,y)=(1,1,1)-(r,g,b) Y . Z analizy Składowe koloru powstałe z takiej różnicy nazwano literami: CM CMY tego modelu, w naturalny sposób, wynikają przyjęte barwy podstawowe i są one lokalizowane na osi długości fali mniej więcej pomiędzy barwami podstawowymi z modelu RGB. Są czasem nazywane barwami "subtraktywnymi" (z ang. subtract - odejmować). Ich nazwy własne to: Cyan, Magenta Y. Kolor Cyan leży gdzieś i Yellow. Stąd współrzędne nazywają się CM CMY pomiędzy niebieskim a zielonym, kolor Magenta (fiolet, okolice purpury) ma trochę koloru czerwonego i niebieskiego, a kolor Yellow (żółty) leży pomiędzy zielenią a czerwienią. Tak ustalone kolory bazowe, mają swoje odpowiedniki na płaszczyznach sześcianu modelowego w przestrzeni RGB: Cyan: (0,G,B), Magenta: (R,0,B), oraz Yellow: (R,G,0). Jak już wspominaliśmy kolor bieli jest pojęciem umownym. Z modelu RGB, punkt bieli (R,G,B)=(1,1,1), przenosi się wraz ze swoją całą umownością na punkt CMY CMY=(0,0,0) i w ten sposób dla CMY jest to umowna barwa biała. Można też użyć nazwy „barwa podłoża”. Punkt RGB=(0,0,0) jako Y =(1,1,1). Taki kolor, może być co kolor czarny przenosi się na punkt CM CMY najwyżej mniej więcej czarny, ponieważ nie jest możliwe praktycznie wytworzenie mieszanki dla barwy czarnej, przy użyciu trzech innych barw z Y . Fakt ten jest często uzasadniany "zabrudzeniem" składników zestawu CM CMY CM Y , ale nie jest to do końca prawdą. W rzeczywistości istnieje konieczność CMY wymieszania trzech kolorów w ilości różnej od zera, tak aby nie odbijały żadnej barwy. A więc, taka mieszanka musi osiągnąć granicę, gdzie wszystkie barwy odbijane, muszą być tłumione (pochłaniane) przez inne składniki. Barwę czarną, otrzymujemy w teoretycznej granicy z dokładnością do cząstki farby i stąd są trudności z praktycznym uzyskaniem tego koloru.. Y , nie Z tych samych powodów, co w modelu RGB, również w modelu CM CMY istnieje możliwość opisania wszystkich barw. W przypadku poligrafii, szczególnie dla czerni i bieli, pojęcie mniej więcej czarnej barwy lub mniej więcej białej barwy jest nie do przyjęcia. W związku z tym do modelu CMY dołączono jeszcze jedną składową K opisującą ilość czwartego koloru. Y jest Formalnie jest nim czarny, ogólnie przyjętym podłożem dla CM CMY poodłoże białe.

Modele przestrzeni kolorów CMY i CMYK (ciąg dalszy)

Tak też po wstał model na zyw an y CM YK. pow nazyw zywan any CMY Sam model nie określa w sposób jawny przezroczystości kolorów. W poligrafii najczęściej używa się farb, które odbijają pożądaną przez nas barwę z możliwie największym współczynnikiem, ale mniejszym od 100%. Jest światłem innych barw farba częściowo jest pochłaniane, a częściowo przepuszczane, zależnie od grubości nałożonej warstwy farby. Światło przepuszczone odbija się od podłoża i wraca do oka razem ze światłem barwy podstawowej. W poligrafi istnieją różne technologie przygotowania druku i odpowiedni kolor można uzyskać przez wykonanie mieszaniny lub przez nakładanie farb warstwami.

identyfikacja i klasyfikacja barw Model przestrzeni kolorów RGB

Model RGB jest jednym z pierwszych praktycznych modeli przestrzeni kolorów zawierającym receptę dla tworzenia barw. Ten model wyłonił się w czasach narodzin telewizji (rok 1908). Jest to model wynikający z właściwości odbiorczych oka i opiera się na fakcie, że wrażenia prawie wszystkich barw w oku można wywołać przez zmieszanie w ustalonych proporcjach tylko trzech pomimo tego, że sam sygnał telewizji kolorowej jest oparty o zupełnie inny sposób kodowania kolorów (dla telewizji jest kilka takich sposobów), wybranych wiązek światła o odpowiednio dobranej szerokości widma. Do dziś w oparciu o ten model pracują lampy obrazowe - kineskopy. W modelu RGB identyfikacją barwy są trzy składowe (r,g,b): Red=czerwony, Green=zielony, Blue=niebieski. Pojedyncza składowa to liczba proporcjonalna do intensywności wiązki fal, odpowiadającej danej składowej. Równoczesne wyemitowanie trzech wiązek, reprezentujących składowe w odpowiednich proporcjach energii, może spowodować wrażenie odpowiadające prawie światłu białemu - wrażeniu odbioru emisji przybliżonej do pełnego widma z odcinka fal 400nm do 700nm. Pojęciu barwy czarnej odpowiada punkt (0,0,0), to znaczy zerowa intensywność wszystkich składowych. Punkt (1,1,1) reprezentuje biel. Odcinek (przekątna) od punktu (0,0,0) do punktu (1,1,1) reprezentuje sobą poziomy szarości od czerni do bieli. Zastosowanie modelu RGB jest korzystne dla urządzeń, które emitują światło. Dla okoliczności związanych z prezentacją obrazu na nośnikach biernych (poligrafia) użycie bezpośrednio opisu punktów z tego modelu nie jest możliwe.

Model przestrzeni kolorów RAL

Opracowany w Niemczech w 1927 roku Rejestr Kolorów RAL, to zbiór kolorów, które są traktowane jako standardowe dla pojazdów, maszyn i znaków firmowych. Ponadto, kolory te są standardowe w normach jako: sygnalizacyjne, rozpoznawcze i bezpieczeństwa oraz do stosowania w ruchu drogowym i w armii. Rejestrami głównymi RAL są: RAL 840-HR (wzory półmatowe) RAL 841-GL (wzory o wysokim połysku) Rejestr Kolorów RAL 840-HR zawiera obecnie 194 kolory. Powstawał on i zmieniał się przez 70 lat. Między kolorami nie istnieje żadna zależność systemowa. Rejestr stanowi jedynie zbiór jednoznacznie opisanych kolorów.

Kolory RAL Tak mała ilość kolorów ( 194 kolory podstawowe) nie reprezentuje ogółu kolorów, najczęściej stosowanych w architekturze. Zbiór RAL 840-HR jest typowym zestawem kolorów przewidzianych do lakierowania samochodów, maszyn i urządzeń, itp. W żadnym wypadku nie stanowi on właściwego instrumentu dla kształtowania kolorystyki fasad. W RAL RAL-u najbardziej odczuwalny jest brak kolorów zbliżonych do bieli, najjaśniejszych, jasnych, średnio ciemnych, minimalnie i słabo nasyconych i słabo nasyconych we wszystkich grupach kolorystycznych. Brak jest: fioletów, odcieni niebieskozielonych, żółtozielonych. Przez długie dziesięciolecia RAL zaniedbywał stworzenie odpowiedniej dla praktyków, standardowej oferty kolorów. Dopiero w 1993 roku, gdy rynek europejski opanowały systemy NCS (Natural Color System) i Sikkens Color Collection 3031 lub 2021, RAL przedstawił na bazie systemu ACE, obszerny system barw RAL Design System. Przygotowano go specjalnie dla potrzeb praktycznych użytkowników kolorystyki: projektantów wnętrz i architektów, od dawna podkreślających, że istniejący zbiór jest zdecydowanie niewystarczający.

podstawowe pojęcia

Bioluminescencja: emisja zimnego światła, powodowana przez niektóre istoty żyjące, w wyniku pewnych reakcji chemicznych, najczęściej bez powstawania ciepła (robaczki świętojańskie, świecące ryby). Kamea: rozjaśniony, wywodzący się z jednego koloru: zmiany w jasnościach i nasyceniach. Tendencje chr oma ty czne: chroma omaty tyczne: umiejscowienie kolorów na kole barw. Kolorowy: charakteryzuje barwę o żywej intensywności; tonacja nasycona. Kolorymetr: urządzenie pozwalające określić dane trójchromatyczne barwy, w określonych warunkach oświetleniowych i obserwacyjnych. Kontrastowy: wyraźna opozycja trzech czynników percepcji: - kontrast tonacji - kontrast jasności - kontrast jaskrawości

Metameryzm: szczególna własność transformacji wizualnej tej samej próbki "tworzywo-kolor", w zależności od warunków oświetleniowych. Monochrom: termin wyrażający tonację jednobarwną z ewentualnymi możliwościami rozjaśnienia jak w kamei. Polichrom: zestawienie wielu kolorów. Złamany: pozbawiony nasycenia przez dodanie szarego lub odcienia dopełniającego, który go neutralizuje. Tonacje achr oma ty czne: istnieją achroma omaty tyczne: tylko na skali kolorów szarych, które zawierają się między białym a czarnym. Tonacje ciepłe*: mieszczą się w przedziale żółty - pomarańczowy czerwony. Tonacje jasne: odcienie świetliste, aż do białego połyskującego.

Odbarwiony: taki, który stracił swój kolor, inaczej: pozbawiony nasycenia, aż do szarości.

Tonacje ciemne: odcienie przyciemnione, przepełnione intensywnością, aż do koloru czarnego.

Rozjaśniony: zasada rozrzedzania tonacji kolorem białym, szarym, czarnym lub innym kolorem w percepcyjnym łańcuchu ciągłym.

Tonacje zimne*: mieszczą się w przedziale: zielony - niebieski fioletowy.

Przymglony: taki, który odsyła wizualnie rozkład pryzmatyczny światła (kolory tęczy); wygląd niektórych upierzeń, niektórych mas: opalowa, przezroczysta.

Tonacje neutr alne: wywodzą się neutralne: najczęściej z kolorów szarych, od czarnego do białego. Tonacje neutralne kolorowe wzbogacają barwy szare poprzez dodanie tonacji.

Tonacje żyw e: cecha łączona z żywe: czystością i jasnością. Tonacje pa tyno we: takie, które patyno tynow nabrały z czasem innego wyglądu, nieraz ciemniejszego czasem jaśniejszego lub zmienionego; w kierunku jednego z najbardziej stałych elementów składowych koloru; często złagodzone. Tonacje wy gładz one: efekt wygładz gładzone: spowodowany rozjaśnieniem jednego czystego koloru przez dodanie białego. Przeświecający: pozwalający częściowo na przenikanie energii świetlnej. Przezroczysty: pozwala energii świetlnej na wyraźne przejście przez dane ciało lub ekran. Widzenie fotoniczne: uruchamia stożki wrażliwe na kolory. Widzenie światła: uruchamia pręciki wrażliwe na światło, a nie na kolory. ...

* Te dwie podstawowe tendencje są względne. Odcienie znajdujące się na granicy, mogą istotnie stać się barwą odniesienia zmieniającą się w zależności od przedziału.

bibliografia

ALBERS J. L´initeraction des couleurs (Ed. Hachette Litérature)

GOMBRICH E.H. L´art et illusion (Ed. Gallimard)

BEGUIN A. Dictionnnaire technique de la peinture (Ed. Begun A.)

GREGORY R.L. L´oeil et le cerveau (Ed. Hachette)

BLAY M. Les figures de l´arc-en-ciel (Collect. Vue des sciences) BRUSATIN M. Historie des couleurs (Ed. Flammarion) CHENG F. Souffle et esprit (Ed. Seuil) DERIBERE M. La couleur (Ed PUF) FARGINSTITUTET Natural Color System FILLACIER J. La pratique de la couleur (Ed. Dunod) FRISBY J. De l´oeil á la vision (Ed. F. Nathan) GERRITSEN Presence de la couleur (Ed. Dessain & Tolra) GOETHE Le traité des couleurs (Ed. Triades)

ITTEN J. L´arte de la couleur (Ed. Dessain & Tolra) KOBAYASHI S. Color Image Scale (Kodansha international) KUPPERS H. La couleur (Ed. Dessain & Tolra)

ZWIMPFER M. Couleur optique et perception (Ed. Dessain & Tolra) Visual Perception (Ed. Herausgeber) CHRISTMENT-DURCHONLANTHONY-TAVERNIER Communiquer par la couleur (Edition 3C)

SCIENCES & VIE Voyage au coeur de la lumieré (n °186 hors série) REVUE DU PALAIS Couleurs de la nature (Palais de la découverte)

LENCLOS J.P. Les couleurs de la France Les couleurs del l´Europe (Ed. Le Moniteur) PINCAS A. Le lustre de la main (Ed. Erec) PORTAL F. Des couleurs symboliques (Editions de la Maisnie) TORNAY S. Voir et nommer les couleurs (Ed. Laboratoire d´ethnologie et de sociologie) VARLEY H. Color (Edition Marshall)

weber TM312

weber TM315

spis treści część druga: tynki i powłoki fasadowe

Ochrona i piękno ......................................................................................... 53 Tynki miner alne ........................................................................................... 54 mineralne Materiał: wygląd ..................................................................................... 56 Odległość a percepcja wizualna............................................................... 62 Organizacja "przestrzeni" struktur barwnych........................................... 66 Zestawienia kolorystyczne tynków mineralnych przestrzeń Współczesna................................................................... 69 przestrzeń Historyczna..................................................................... 70 przestrzeń Środowisko ...................................................................... 71 paleta barw....................................................................................... 72 przestrzeń Tendencje........................................................................ 74 elementy Dekoracyjne: bonia............................................................. 75 paleta barw tynków mineralnych..................................................... 76 przestrzeń Innowacje........................................................................ 79 paleta struktur tynków drobnoziarnistych i szpachlowych ............... 80 Kompozycje materiałów w przestrzeni Współczesnej ............................ 82 Tynki cienk owarstw owe.............................................................................. 106 cienko arstwo Gama kolorów i mnogość wykończeń ................................................... 108 Odległość a percepcja wizualna ............................................................ 110 Paleta barw tynków polimerowo-mineralnych ..................................... 112 Paleta barw tynków akrylowych, akrylowo-silikonowych....................... 114 Paleta barw tynków krzemianowych, krzemianowo-silikonowych i silikonowych......................................................................................... 118 Kompozycje materiałów......................................................................... 122 Tynki mo owe na ba zie kruszyw marmur owy ch i kw ar ch......... 130 mozzaik aiko bazie marmuro wych kwar arcco wy wych Materiały naturalne................................................................................ 132 Odległość a percepcja wizualna............................................................. 134 Paleta barw tynków mozaikowych na bazie kruszyw marmurowych i kwarcowych................................................................. 136 Kompozycje materiałów........................................................................ 138 Indeks zdjęć ................................................................................................ 146 Materiały komunikacyjne .......................................................................... 147 Indeks produktów........................................................................................ 148 Przedstawiciele techniczno-handlowi........................................................ 149 Zakończenie................................................................................................ 150

ochrona i piękno trwałość i zmienność

każdym czasie, w każdym miejscu i na każdym podłożu, ochrona i piękno są nierozerwalnie związane z różnymi stylami architektonicznymi.

Od dawna, tynki spełniają podwójne zadanie: z jednej strony zapewniają trwałość budowli, z drugiej, nadają jej nowy wygląd.

Tynk określa i nadaje wartość różnym składnikom fasad: drzwiom, oknom, pokryciom dachowym, elementom zdobniczym oraz samemu otoczeniu. Dzieje się tak zarówno w sferze działań wizualnych, jak i dotykowych. Dzięki temu, elewacja potrafi dostosować się do każdego otoczenia. onn y i dek or acyjn y materiał uwypukla na Ten ochr ochronn onny dekor oracyjn acyjny nowo swój naturalny charakter i staje się "światłem naszkicowanym kolorami"

Ochrona zapewnia nienaruszalność techniczną podłoża.

Piękno z kolei przybiera różne formy wyrazu.

Zdolny do przystosowania się do różnorodnego otoczenia technicznego, potrafi współgrać z innymi materiałami, wzbogacając wrażenie piękna odbierane wzrokiem lub dotykiem.

tynki mineralne

ateriały naturalne, których istnienie potwierdzone jest przez oddziaływanie ich częstokroć bardzo bogatej struktury. Ciężkie, ekologiczne zapewniają ochronę odpowiednie „oddychanie” ściany. Powłoki tellurowe, głuche i absorbcyjne, poszukujące światła dla oddania kilku cennych lśnień. Ciepłe i przyjazne, zachęcają do łączenia z innymi materiałami naturalnymi lub przemysłowymi. Poszukują kontrastów z gładkością szkła, luster czy emalii.

W zależności od otoczenia, są dekoracyjne i łatwe do wykonania, współgrają z "boniami fasadowymi" i wykończeniem różnorodnymi elementami zdobniczymi. Ich "paletę" tworzą różne "przestrzenie chromatyczne", zmieniające się w czasie. Każda z nich ma swoją cechę wyróżniającą, na którą składają się odmienne "struktury-kolory". Są one łącznikiem miedzy różnymi przestrzeniami wizualnymi i dotykowymi.

materiał: wygląd bogactwo wyglądu powierzchni struktura wykonanie światło

Struktura: wybór struktury wpływ a na aspekt kkolor olor ysty czn y. wpływa olory styczn czny

W tym samym świetle, każdej powierzchni tego samego materiału, odpowiada szczególny aspekt kolorystyczny.

Struktura gładka i sucha będzie wyglądać bardziej błyszcząca, bardziej "jasna" niż ten sam materiał o strukturze chropowatej otrzymany przez zwilżenie, który wydaje się być "ciemniejszy". Struktura gładka odbija promienie świetlne w różnych kierunkach; absorpcja promieni jest niewielka lub nie zachodzi wcale. Ta sama struktura zmoczona przez deszcz będzie wyglądać ciemniej. Małe krople wody pozostałe w chropowato-

ściach przenoszą światło, które zostanie w części zmniejszone przez absorpcję selektywną. Struktura złożona z wypukłości mniej lub bardziej zaznaczonych: - z jednej strony, pochłania ona promienie świetlne odbijające się od ścianki do ścianki; tracą one energię z każdym kontaktem z materią i są bardziej nasycone. - z drugiej strony, jej wygląd jest poszarzony przez jej własne oraz rzucane przez wypukłości cienie. Szczególne przypadki omawianych materiałów, które w połączeniu z lakierami, emaliami czy szkłem dostarczają bogatych wrażeń wizualnych i dotykowych, nie są tu omawiane.

Aspekt tynku zacieranego

Aspekt tynku nakrapianego

Aspekt tynku drapanego

materiał: wygląd

Wykonanie Tynki mineralne, będące materiałami półgotowymi, zyskują na atrakcyjności dzięki odpowiedniemu wykonaniu, zależnemu od: warunków pogodowych (temperatura, wiatr, wilgotność lub nasłonecznienie) w czasie wykonywania prac. Mogą mieć wpływ na uzyskanie odpowiedniego efektu technicznego nakładania tynku oraz oddziaływać na aspekty barwne naniesionego tynku, określenia jakości podłoża w celu otrzymania optymalnej zgodności między podłożem a tynkiem, umiejętności i odpowiednich ruchów ręki wykonawcy.

Światło: dzienne ...

i nocne

W południe, gdy promienie słoneczne przenikają atmosferę pionowo, fale krótkie (niebieski) są załamywane przez zbiór cząsteczek powietrza. Zmiany od bieli do niebieskiego są spowodowane większą lub mniejszą czystością powietrza.

Poza odbiciem promieni słonecznych od księżyca, światło sztuczne, jego miejsce i wybór typu oświetlenia mogą osłabić lub wzmocnić aspekt "światło - struktura - kolor" materiału i bryły w przestrzeni.

Po południu, kiedy gęstość atmosfery przenikanej przez promienie słoneczne jest większa, długie fale (czerwień) załamują się i nadają wygląd czerwonawy i miedziany. Jeżeli oglądający pozostaje w tym samym miejscu, zmiana pozycji słońca może zmienić znacznie aspekt struktury, bryły i materiału. Promienie odbite na powierzchni gładkiej polaryzują się i przemieszczają się w poziomie. Czerwony dach może wydawać się jasny a niekiedy "biały". Zależy to od pozycji patrzącego i kąta padania słońca na oświetlane podłoże.

Porównaj ilustracje na następnej stronie.

Jeden rodzaj tynku, dziewięć sposobów wykonania przez "drapanie" = dziewięć aspektów kolorystycznych

Jedno wykonanie, jeden rodzaj tynku na sucho lub mokro = dwa aspekty kolorystyczne.

materiał: wygląd (ciąg dalszy) struktura i światło "Jakość" światła, jego intensywność, zmiana w czasie i przemieszczanie się w przestrzeni mają wpływ na zmienność aspektu tej samej struktury. Zacierany

Nakrapiany

Drapany

O Ĺ&#x203A;wicie ...

...O zmierzchu

odległość a percepcja wizualna tynku na fasadzie

Aspekt wizualny materiału na bryle jest inny w każdym momencie: "Kolor powietrza", zmieniając się niedostrzegalnie w ciągu dnia, zmienia również aspekt kolorystyczny. Relacja "światło/ciemność" zmienia cechę kolorystyczną, zwłaszcza struktury. Aspekty kolorystyczne materiałów i ich powierzchnie modyfikują ich wygląd. Aspekt dotykowy, możliwy do uchwycenia w pobliżu materiału, staje się mniej wyraźny wraz ze zwiększeniem odległości. Tynk wydaje się ciemny, jeśli jest mokry. Światło przemieszcza się z kroplami i pozostaje w zagłębieniach. Wykonanie tynku może również mieć wpływ na lekkie zmiany w wyglądzie. Czas także oddziaływuje na aspekt zarówno dotykowy, jak i wizualny.

Każdy postrzega inaczej ...

Dom straży miejskiej w Corbeil (91) Architekt: atelier Vermeulin

Jardin des Lumieres (Ogród Świateł) w Paryżu XIV Architekt: A. Zublena

Centrum handlowe w Opio (06) Architekt: M. Bianconi

odległość a percepcja wizualna tynku w krajobrazie

rajobraz miejski lub naturalny, to różne przestrzenie, mniej lub bardziej od siebie uzależnione. Na percepcję tynku wpływ mają: światło, rzeźba i klimat. Każdy obserwator, każdy użytkownik, w grupie czy indywidualnie, posiada swój kod barw i przypisuje im różne znaczenia. Wraz z odległością i zmianą skali, powstają zależności wizualne między bryłą, materiałami i otoczeniem. Niezależnie od wybranego kierunku, światło sprawia, że istnieją różnice w wyglądzie w stosunku do oryginalnej próbki, co wiąże się z odległością: Odcienie ciepłe są postrzegane na pierwszym planie (wrażenie przybliżenia), a odcienie zimniejsze w oddaleniu (wrażenie oddalenia). Ten sam odcień wydaje się jaśniejszy przesuwając się z pierwszego planu do dalszego. Pojęcia te mają znaczenie w zależności od wybranej opcji: bądź zmniejszamy przestrzeń miedzy dwoma planami, bądź wzmacniamy wrażenie głębi. Ponadto można wziąć pod uwagę prędkość przemieszczania się. Powyższe informacje pozwalają zrozumieć, dlaczego próbka wybrana niezależnie od innych materiałów projektu, w biurze, oświetlona sztucznym światłem, często odbiega od wyglądu na budowie. O ile niektóre otoczenia przestrzeni zewnętrznych mogą mieć mniejszy zakres odziaływania, to inne odznaczają się niekiedy ich dużą obfitością.

Dom straĹźy miejskiej w Corbeil (91) Architekt: atelier Vermeulin

"Nadir" w Port-FrĂŠjus (83) Architekt: G. Mascherpa

Szpital w Chamonix (74) Architekt: M. Barbosa

tynki mineralne organizacja "przestrzeni" struktur barwnych

spekty wizualne i dotykowe przestrzeni materiałów skłaniają do poszukiwań nowych rozwiązań urbanistycznych i architektonicznych. Te różne "przestrzenie" struktury obrazu kolorystycznego zmieniają się w zależności od sposobu wykonania. Ich granice są wyznaczone przez kontekst kulturowy, polityczny, a także techniczny.

a w przestrzeni Tendencje pojawiają się nowe trendy. Elementy dekoracyjne to seria przekształceń wizualnych mniej lub bardziej ulotnych. Poza tymi podstawowymi "przestrzeniami" istnieje miejsce dla Innowacji Innowacji. Tynki dr obno ziar niste i szpachlodrobno obnoziar ziarniste we są ilustracją wpływu aspektów wizualnych i dotykowych.

Organizacja aspektów kolorystycznych wewnątrz każdej "przestrzeni" jest otwarta na ewentualny rozwój, warunki zewnętrzne, kontynuację lub przerwanie tendencji, przenika też barwy i struktury innej "przestrzeni". Same "przestrzenie" przemieszczają się, deformują, zmniejszają, rozszerzają się, oddalają lub zbliżają, mieszają się w całości lub w części. Przestrzeń Historyczna jest spadkobierczynią epok, przestrzeń Środowisko i przestrzeń Współczesna są jej kontynuacją, Miejsce Innowacje Znak zachowań, sposobu życia lub zapożyczeń zewnętrznych

Przestrzeń Współczesna Ukryta codzienność

Przestrzeń Historyczna Wybór kulturowy, statyczny, modelowy

Przestrzeń Środowisko Różnorodność kontekstu geograficznego i trwałość

Pr Przzestr estrzzeń Tendencje Przestrzeń sprzeczności, złożoności, genezy, relacji i zróżnicowania

Elementy dekoracyjne : bonia Sugestia, identyfikacja, atrakcyjność

Przestrzeń Współczesna

Przestrzeń Historyczna

Przestrzeń Innowacje: tynki drobnoziarniste i szpachlowe.

Przestrzeń Środowisko

Elementy dekoracyjne: bonia

Przestrzeń Tendencje

tynki mineralne Przestrzeń Współczesna

To przestrzeń porozumienia między rozumem i percepcją. To przestrzeń stadium przejściowego, podatna na wszelkie sugestie ...

Aspekty kolorystyczne tynków nakrapianych

Aspekty kolorystyczne tynków zacieranych

tynki mineralne Przestrzeń Historyczna

Ta przestrzeń zawiera znaki, obrazy oraz uznane i zaakceptowane historyczne punkty odniesienia w kulturze.

Aspekty kolorystyczne tynków nakrapianych

Aspekty kolorystyczne tynków zacieranych

Przestrzeń Środowisko

To miejsce kontynuacji stanów natury, nieba, wody, roślinności, minerałów, ich natężenia i głębi. Zróżnicowana, ale trwała w skali ludzkiej, odnawiająca się w sposób naturalny, cyklicznie, regenerująca się szybciej lub wolniej. Przestrzeń Środowisko jest podłożem różnych asymilacji.

Aspekty kolorystyczne tynków nakrapianych

Aspekty kolorystyczne tynków zacieranych

tynki mineralne Przestrzeń Tendencje

To miejsce tworzenia się napięcia i konfrontacji między materiałami historycznymi i materiałami nowymi. Innowacyjny dynamizm, siła sugestii składników przestrzeni Tendencje są wynikiem dostosowania do otoczenia nowych materiałów. Napięcia lub płynność struktury, materiały przejrzyste, odbijające światło, świetliste, perłowo błyszczące, opalizujące, półprzezroczyste, nieruchome, włókna elastyczne, dające wrażenie lekkości i ulotności, służą między innymi refleksji.

Aspekty kolorystyczne tynków nakrapianych

Aspekty kolorystyczne tynków zacieranych

Elementy Dekoracyjne: bonia

onia - elementy wspólne dla wszystkich przestrzeni i służące jako nić przewodnia, należą do akcesoriów dekoracyjnych.

Współczesne sposoby dekoracji, siła sugestii bogatej gamy minerałów umożliwiają projektantowi odnowienie i powiększenie zakresu

ornamentacji, nadanie jego projektom różnorodnych cech uwzględniających "światło strukturę - kolor".

Aspekty kolorystyczne boni

weber TM312

weber TM315

tynki mineralne Paleta barw

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 1,6 mm

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 2,0 mm

weber TM312 tynki nakrapiane o uziarnieniu 1,6 mm

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 1,6 mm

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 2,0 mm

weber TM312 tynki nakrapiane o uziarnieniu 1,6 mm

W001

L111

W003

L113

L007

L211

L013

L213

L053

L611

Lo91

L613

L092

U005

L093

U081

L094

U083

L096

U085

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 1,6 mm

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 2,0 mm

weber TM312 tynki nakrapiane o uziarnieniu 1,6 mm

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 1,6 mm

weber TM311 tynki zacierane o uziarnieniu 2,0 mm

weber TM312 tynki nakrapiane o uziarnieniu 1,6 mm

U621

E113

U811

E115

N004

E612

N020

G092

N630

G113

N631

G115

N642

G621

N652

B007

R611

B093

R613

B620

R620

B621

R632

Dotyk

Percepcja

Przestrzeń Innowacje: tynki drobnoziarniste i szpachlowe

Oddychanie

Aspekt tynku gładkiego

tynki mineralne przestrzeń Innowacje tynki drobnoziarniste i szpachlowe

"duch ściany"* Tynki inspirujące architektów do nadania powłokom ściennym nowej osobowości, są materiałem rozpraszającym "ducha ściany".

toniczne, np. proste formy geometryczne z nieregularnymi krzywiznami. Wtedy też, doznania nabierają życia.

Oddychanie Współgrająca ze środowiskiem, faktura tynku dopełnia strukturę przestrzeni.

Dotyk Gładki i szlachetny wygląd zachęca do odkrycia ich ciepłej powierzchni łączącej różne rozwiązania architek-

Percepcja ercepcja Ta znana już wcześniej, wspomagana światłem struktura, nadaje tynkom nowe "wibracje", np. grę kolorów.

*Duch ściany" zwrot architektonicz-

ny: element umożliwiający zestawienie materiałów, aby wyrazić wrażliwość ściany.

tynki drobnoziarniste i szpachlowe Paleta struktur (przykłady pokrycia tnków farbą elewacyjną o różnych barwach z kolornika produktów Color Spectrum)

weber TM523

weber TP521

weber TP522

tynk szpachlowy

tynk drobnoziarnisty szary o uziarnieniu 0,6 mm

tynky drobnoziarnisty biały o uziarnieniu 1,0 mm

kolor naturalny

120C

265A

265E

400D

weber TM523

weber TP521

weber TP522

tynk szpachlowy

tynk drobnoziarnisty szary o uziarnieniu 0,6 mm

tynky drobnoziarnisty biaĹ&#x201A;y o uziarnieniu 1,0 mm

410C

415C

425B

505B

505E

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Współczesnej

Nie proponujemy typowych rozwiązań dla fasad, jednak kilka poniżej zamieszczonych przykładów pomoże w wyborze materiałów zastosowanych na budynkach w połączeniu z tynkami mineralnymi lub jako ich uzupełnienie.

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Współczesnej (ciąg dalszy)

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Historycznej

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Historycznej (ciąg dalszy)

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Środowisko

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Środowisko (ciąg dalszy)

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Tendencje

100

101

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Tendencje (ciąg dalszy)

102

103

tynki mineralne kompozycje materiałów w przestrzeni Tendencje (ciąg dalszy)

104

105

tynki cienkowarstwowe

a rodzina tynków jest materiałem absorbującym światło i lekko maskującym jego podłoże. Odbicie jest głuche, matowe, przytłumione. W dotyku jest welurowe, a jego szlachetność pozostaje zachowana. Zmiany barwy są delikatne.

Materiał nowy, typu kompozytowego, jeszcze bez przeszłości kulturowej, która dopiero się rodzi. Materiał ten sięga do widma słonecznego i pobiera pigment. Jego dwoistość zmierza do zbliżenia go do wyglądu tynków

mineralnych, ale tworzy on swoją osobowość, swój wygląd dotykowy i wizualny, aby uzupełnić lub stworzyć nowe zestawy z innymi strukturami i kolorami.

Gama kolorystyczna tynków cienkowarstwowych składa się z grup barwnych zebranych prostopadle z jednej i drugiej strony osi poziomej światła. Oddalając się od osi światła, jego aspekty kolorystyczne umacniają się stopniowo w swoim nasyceniu.

Jego początki sięgają do dziedzictwa różnorodnych uznanych zastosowań regionalnych, których tendencje są wzbogacone kilkoma dodatkowymi odcieniami.

tynki cienkowarstwowe gama barw i mnogość wykończeń

arwione w masie, gotowe do użycia, tynki cienkowarstwowe dostępne są w szerokiej gamie kolorystycznej (248 kolorów).

Ich wykonanie zależne jest od właściwości technicznych, w tym rodzaju i wielkości zastosowanego kruszywa otrzymane na budowie aspekty kolorystyczne są mało podatne na zmiany warunków kładzenia lub umiejętności wykonawcy (pod warunkiem przestrzegania zasad wykonania). Wybrany tynk determinuje bezpośrednio aspekty kolorystyczne obiawiające się w rzeczywistości na elewacjach.

Kompozycja: atelier F. i M. Cler

108

Farby (nakładane za pomocą wałka)

Powłoki cienkowarstwowe o strukturze "baranek"

Powłoki cienkowarstwowe o strukturze "kornik"

tynki cienkowarstwowe odległość a percepcja wizualna

odobnie jak w przypadku tynków mineralnych, aspekty wizualne tynków cienkowarstwowych barwionych w masie są wynikiem gry światła i cienia, zależą od innych materiałów użytych na fasadach, krajobrazu, kontekstu społeczno-kulturowego oraz odległości, z jakiej jest oglądany budynek. Wrażenia wizualne przybierają na znaczeniu, zwłaszcza jeśli jest to wyraźny detal architektoniczny.

110

ZAC Gros-Boulainvilliers, Paryż okręg XVI Architekt: Pracownia Tallibert

Budynek PRO-BTPw Montelimar (26) Architekci: Binachon i Treves

111

tynki polimerowo-mineralne Paleta barw

weber TM313 tynk cienkowarstwowy z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 2,0 mm

112

W001

L092

L211

U083

N630

W003

L093

L213

U085

N631

L007

L094

L611

U621

N642

L013

L096

L613

U811

N652

L053

L111

U005

N004

R611

L091

L113

U081

N020

R613

weber TM313 tynk cienkowarstwowy z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 2,0 mm

weber TM314 tynk cienkowarstwowy szary z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 2,0 mm R620

G092

B093

R632

G113

B620

kolor naturalny weber TM315 tynk cienkowarstwowy biały z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 2,0 mm

E113

G115

E115

G621

E612

B007

B621

kolor naturalny

113

tynki akrylowe i akrylowo-silikonowe Paleta barw

weber TD321 tynk cienkowarstwowy z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 2,0 mm

114

100A

105E

111D

120C

130C

155B

230A

100B

110A

111E

120E

130D

155C

230B

100C

110B

115A

121A

130E

155D

230C

100D

110C

115B

121B

140A

155E

230D

100E

110D

115C

121C

140B

165A

230E

105A

110E

115D

121D

140C

165B

235A

105B

111A

115E

121E

140D

165C

235B

105C

111B

120A

130A

140E

165D

235C

105D

111C

120B

130B

155A

165E

235D

weber TD321 tynk cienkowarstwowy z fakturÄ&#x2026; typu â&#x20AC;&#x17E;baranekâ&#x20AC;? o uziarnieniu 2,0 mm

235E

245E

275E

295E

401E

411E

425E

240A

265A

285A

400A

410A

415A

435A

240B

265B

285B

400B

410B

415B

435B

240C

265C

285C

400C

410C

415C

435C

240D

265D

285D

400D

410D

415D

435D

240E

265E

285E

400E

410E

415E

435E

245A

275A

295A

401A

411A

425A

440A

245B

275B

295B

401B

411B

425B

440B

245C

275C

295C

401C

411C

425C

440C

245D

275D

295D

401D

411D

425D

440D

115

tynki akrylowe i akrylowo-silikonowe Paleta barw

weber TD321 tynk cienkowarstwowy z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 2,0 mm

116

440E

465D

485C

505B

515A

525E

545D

445A

465E

485D

505C

515B

535A

545E

445B

475A

485E

505D

515C

535B

600A

445C

475B

495A

505E

515D

535C

600B

445D

475C

495B

510A

515E

535D

600C

445E

475D

495C

510B

525A

535E

600D

465A

475E

495D

510C

525B

545A

600E

465B

485A

495E

510D

525C

545B

610A

465C

485B

505A

510E

525D

545C

610B

weber TD321 tynk cienkowarstwowy z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 2,0 mm

610C

B620

L013

L213

R613

610D

B621

L053

L611

R620

610E

E113

L091

L613

R632

615A

E115

L092

N004

U005

615B

E612

L093

N020

U081

615C

G092

L094

N630

U083

615D

G113

L096

N631

U085

615E

G115

L111

N642

U621

B007

G621

L113

N652

U811

B093

L007

L211

R611

W001

W003

117

tynki krzemianowe, krzemianowo-silikonowe i silikonowe Paleta barw

weber TD3 36 TD336 tynk cienkowarstwowy z fakturÄ&#x2026; typu â&#x20AC;&#x17E;baranekâ&#x20AC;? o uziarnieniu 1,0 mm

118

100A

105E

111D

121C

140B

165A

230E

240D

100B

110A

111E

121D

140C

165B

235A

240E

100C

110B

115A

121E

140D

165C

235B

245A

100D

110C

115B

130A

140E

165D

235C

245B

100E

110D

115C

130B

155A

165E

235D

245C

105A

110E

115D

130C

155B

230A

235E

245D

105B

111A

115E

130D

155C

230B

240A

245E

105C

111B

121A

130E

155D

230C

240B

275A

105D

111C

121B

140A

155E

230D

240C

275B

weber TD3 36 TD336 tynk cienkowarstwowy z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 1,0 mm

275C

295B

411A

435E

445D

475C

495B

515A

275D

295C

411B

440A

445E

475D

495C

515B

275E

295D

411C

440B

465A

475E

495D

515C

285A

295E

411D

440C

465B

485A

495E

515D

285B

401A

411E

440D

465C

485B

510A

515E

285C

401B

435A

440E

465D

485C

510B

525A

285D

401C

435B

445A

465E

485D

510C

525B

285E

401D

435C

445B

475A

485E

510D

525C

295A

401E

435D

445C

475B

495A

510E

525D

119

tynki krzemianowe, krzemianowo-silikonowe i silikonowe Paleta barw

weber TD3 36 TD336 tynk cienkowarstwowy z fakturÄ&#x2026; typu â&#x20AC;&#x17E;baranekâ&#x20AC;? o uziarnieniu 1,0 mm

525E

545A

600B

610C

615D

E113

G621

L093

535A

545B

600C

610D

615E

E115

L007

L094

535B

545C

600D

610E

B007

E612

L013

L096

535C

545D

600E

615A

B093

G092

L053

L111

535D

545E

610A

615B

B620

G113

L091

L113

535E

600A

610B

615C

B621

G115

L092

L211

120

weber TD3 36 TD336 tynk cienkowarstwowy z fakturą typu „baranek” o uziarnieniu 1,0 mm

L213

N631

R632

U811

L611

N642

U005

W001

L613

N652

U081

W003

N004

R611

U083

N020

R613

U085

N630

R620

U621

121

tynki cienkowarstwowe kompozycje materiałów

Nie proponujemy rozwiązań typowych dla fasad, jednak kilka przykładów pomoże w wyborze materiałów zastosowanych z tynkami cienkowarstwowymi lub jako ich uzupełnienie.

122

123

tynki cienkowarstwowe kompozycje materiałów (ciąg dalszy)

124

125

tynki cienkowarstwowe kompozycje materiałów (ciąg dalszy)

126

127

tynki cienkowarstwowe kompozycje materiałów (ciąg dalszy)

128

129

tynki mozaikowe na bazie kruszyw marmurowych i kwarcowych S

ą to materiały oparte na kruszywach naturalnych wiązanych żywicami organicznymi.

ści występowania danego materiału, jak również od trwałości jego wyglądu w czasie produkcji i użytkowania.

Zarówno natura oddziaływująca na złoża kamieniołomów jak i proporcje każdego z kruszyw i ich układ w mieszaninie zmieniają aspekty kolorystyczne kruszywa i mają wpływ na efekt końcowy.

Aspekt kolorystyczny jest wynikiem silnej mineralności pochodzenia naturalnego i delikatnych zmian monochromatycznych.

Wybór kamieniołomu zależy od różnorodności i rzadko-

Istnieją również aspekty kolorystyczne optyczne utworzone na bazie mieszanin kwarcowych lub marmurowych o różnych odcieniach naturalnych.

"Dusza kamieni", materiałów o bliskości wizualnej i dotykowej, stanowi podstawę ich siły wyrazu. Ich powierzchnie zapewniające ciągłość struktury między wnętrzem i częścią zewnętrzną, mogą wydawać się ofensywne bądź agresywne.

Układ wartości od "bieli" do "czerni" (od jasnego do ciemnego). Układ kolorów "naturalnych oryginalnych". Układ grup mieszanin rozjaśnionych.

Na fasadach, samodzielne i niezależne, nie tworzą wartości, współgrają delikatnie z otoczeniem i z innymi materiałami o podobnej sile lub nabierają wartości poprzez kontrast z nimi.

materiały naturalne tynki mozaikowe na bazie kruszyw marmurowych i kwarcowych

ynki mozaikowe,w formie masy gotowej do użycia, łączą w sobie materiały kruszone o wyjątkowej rzadkości geologicznej.

Tynki mozaikowe na bazie naturalnych kruszyw marmurowych lub barwionych kwarcowych przybierają wygląd powstały z mieszaniny minerałów naturalnych, których właściwości zostały starannie wyselekcjonowane, w celu otrzymania określonej dekoracyjności. Kolory i struktura ich złóż mogą spowodować zmiany estetyczne, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze tynku dla danej budowli. Są nanoszone na elewację ręcznie, za pomocą pacy.

132

tynk na bazie kruszywa marmurowego

tynk na bazie kruszywa kwarcowego

tynki mozaikowe na bazie kruszyw marmurowych i kwarcowych odległość a percepcja wizualna

odobnie jak w przypadku innych tynków, wygląd tynków organicznych na bazie kruszyw marmurowych i kwarcowych jest wynikiem gry cienia i światła, zależy od innych materiałów użytych na fasadach, krajobrazu, kontekstu społeczno-kulturowego oraz odległości z jakiej jest oglądany budynek. Jeśli widziane z bliska, ziarna marmuru lub kwarcu są postrzegane pojedynczo; w pewnym oddaleniu wyglądają jak obraz impresjonistów, którzy stosowali tzw. pointylizm; by stać się jednolitą płaszczyzną barwnej materii, jeśli odległość się zwiększa. Ta zadziwiająca mnogość efektów każe stale pamiętać o znaczeniu odległości przy wyborze odpowiedniego rodzaju tynku.

134

Centrum ratownictwa w Rognac (13) Architekt : atelier Cervellini

Gimnazjum i sala gimnastyczna w Vineul (41) Architekt; Caraty & Poupart-Lafarge

135

tynki mozaikowe na bazie kruszyw marmurowych weber TD352 (marmolit)

136

1050 0075

1050 0040

1050 M022

1050 M024

1050 M062

1050 M065

1050 M074

1050 M080

1050 0077

1040 M043

1040 M050

1040 M051

1040 M052

1040 M053

1040 M055

1040 M057

1040 M058

1040 M059

1030 M203

tynki mozaikowe na bazie kruszyw kwarcowych weber TD351 (gramaplast)

137

kruszywa marmurowe i kwarcowe kompozycje materiałów

Nie proponujemy typowych rozwiązań dla fasad, jednak kilka poniżej zamieszczonych przykładów pomoże w wyborze materiałów

138

stosowanych na budynkach w połączeniu lub jako uzupełnienie tynków organicznych na bazie kruszyw marmurowych.

139

kruszywa marmurowe i kwarcowe kompozycje materiałów (ciąg dalszy)

140

141

kruszywa marmurowe i kwarcowe kompozycje materiałów (ciąg dalszy)

142

143

kruszywa marmurowe i kwarcowe kompozycje materiałów (ciąg dalszy)

144

145

indeks zdjęć Michel CLER (75013 PARIS): kolorowe i czarno-białe (za wyjątkiem CAUE L'Ain), strona 14 1-3-5, strona 15, strona 16 1-2, strona 17 2-3, strona 18, strona 19 1-2, strona 20 1-2-3-4, strona 21 3-45-6, strona 24 2-3-4-5-6, strona 26 1-34-6-7, strona 27 i strona 30 1-2-3. Gilles ABEEG (75006 PARIS): strony 4 do 7, strona 8 1-2-5-6, strona 13, strona 14 2-4-6, strona 17 1, strona 19 , strona 21 2, strona 22 31, strona 26 2-5-8-9, strona 30 4-5, strona 31 1-2, strona 41, strony 46 i 47, strony 52 i 53, strony 55 i 56, strona 57 2-3, strona 58, strony 62 i 63, strona 65 2-3-4-5, strony 66 do 69, strony 72 do 75, strony 78 do 81, strony 84 i 85, strona 87, strony 92 do 115, strony 122 do 131, strony 134 i 135 1, strony 138 do 147, trzecia strona okładki.

Alain TENDERO (75013 PARIS): strona 16 3, strona 205-6, strona 21 1, strona 24 1, strona 57 1-4, strona 59, strony 60 i 61, strona 64 1-2-3-4-6, strona 65 1, strona 90, strona 121 oraz strona 137. Zbiór zdjęć Saint - Gobain Weber ano va: errano anov Terr strona 3 4-5, strony 44 i 45, strona 62, strona 64 5, strony 88 i 89, strona 91, strony 119 i 120, strona 135 2, strona 136 oraz strony 148 i 149. Zbiory archiwalne (GDYNIA): strona 21, strona 48-9, strona 57-9, strona 60-1-2-8, strona 72-3-7-8, strona 80-1, strona 108-9, strona 110-2-3-4-5-6-7-8-9, strona 120-1, strona 133-4-5-6-7, strona 147-9, strona 150. Collection (VIOLET)(75006 PARIS) : strona 49 Ste REFLEX (79000 NIORT) : strona 54.

146

materiały komunikacyjne

Na poprzednich stronach publikacji zostały przedstawione palety struktur i kolorów w formie zdjęć, których wygląd ze względów poligraficznych może się różnić w stosunku do oryginalnego wzoru. Aby dokładniej poznać i docenić własności NT-GOB AI N Weber Terr ano va posiada szeroką gamę materiałów komunikacyjnych: naszych produktów, firma SAI AIN -GOBAI AIN errano anov "Przewodnik Weber" wzorniki tynków kolorniki naszych produktów próbki tynków (kolory i struktury) według barw wybranych z kolornika Color SPECTRUM lub na życzenie klienta próbki fug do glazury

147

indeks produktów Saint-Gobain Weber Terranova Tynki cienk owarstw ow e cienko arstwo

mineralne polimerowo-mineralne

akrylowe akrylowo-silikonowy krzemianowy krzemianowo-silikonowy silikonowy dekoracyjne Tynki ciepłochr onne i podkłado we ciepłochronne podkładow

Tynki szpachlo we i dr obno szpachlow drobno ziarniste Płyny gruntujące Farby

Zaprawy klejowe

ciepłochronny obrzutka cementowa podkładowy drobnoziarniste szpachlowy płyny gruntujące akrylowa krzemianowa silikonowa klejenie-styropian klejenie i szpachlowanie - styropian klej zimowy klej biały klejenie - wełna klejenie i szpachlowanie - wełna

Zaprawy murarskie Tynki rreno eno wacyjne enow System do napraw elementów betonowych

Środki pomocnicze

148

ciepłochronna do klinkieru obrzutka kielniowa tynk renowacyjny zaprawa do napraw zaprawa wyrównająca farba antykorozyjna farba ochronna przyspieszacz środek do czyszczenia płyn do zobojętniania płyn do odgrzybiania preparat wzmacniający emulsja zwiększająca przyczepność

weber TM311 weber TM312 weber TM313 (redis) weber TM314 (redis n) weber TM315 (redis l) weber TD321 (terrabud) weber TD322 (terraplast) weber TD325 weber TD331 (terrasil) weber TD336 (extra clean) weber TD341 (terrasol) weber TD351 (gramaplast) weber TD352 (marmolit) weber TP531 weber TP511 weber TP512 weber TP521 weber TP522 weber TP523 weber PG221 (ibogrunt) weber PG211 (ibogrunt redis) weber FZ371 weber FZ381 weber FZ391 weber KS112 (kps) weber KS122 (kps extra) weber KS171 weber KS128 weber KS129 weber KS131 (kpw) weber KS141 (kpw extra) weber KS142 (terratherm isover g) weber ZM541 weber ZM551 weber TR561 weber TR562 weber ZT611 weber ZT612 weber ZT621 weber ZT622 weber PC521 weber PC241 weber PC242 weber PC243 weber PC244 weber PC245

przedstawiciele > Przedstawiciele techniczno-handlowi

tel.: 0602 420 8

* wpisz numer twojego regionu Przedstawiciele techniczno-handlowi

Zakład Produkcyjny 62 no wo P odg ór ne odgór órne 62-- 080 Tar arno now Podg k. Poznania ul. Poznańska 2B tel.: (0-61) 81 68 350 (0-61) 81 68 352 (0-61) 81 68 356 do 58 fax: (0-61) 81 68 360 e-mail: office.tarnowo@weberterranova.pl Zakład Produkcyjny 27-400 O str owiec Św Ostr stro Św.. ul. 11-go Listopada 60 tel.: (0-41) 26 67 301 do 04 fax: (0-41) 26 67 310 do 11 e-mail: office.ostrowiec@weberterranova.pl Zakład Produkcyjny 81-571 Gdynia ul. Chwaszczyńska 174 tel.: (0-58) 771 04 05 do 08 fax: (0-58) 771 04 04 e-mail: office.gdynia@weberterranova.pl

Przedstawiciele techniczno-handlowi ds. inwestycji.

Biur o w Warsz awie Biuro arsza Atrium Plaza Al. Jana Pawła II 29 00-867 Warszawa tel.: (0-22) 653 79 50 fax: (0-22) 653 79 89

149

zakończenie

150

Nieuchwytne, nawet dla wprawnego oka, niuanse otaczającego nas świata barw, podświadomie oddziałują na percepcję obserwatora.

do określenia i sklasyfikowania zagadnień światła i koloru, miało na celu ułatwienie kreowania nowych przestrzeni i form architektonicznych.

Dobór materiałów wykończeniowych jest częstokroć procesem długotrwałym, a ostateczny efekt wizualny może być, po konfrontacji z prawami natury, odmienny od zakładanego przez projektanta. Podjęcie w niniejszym opracowaniu trudnych

Sain ER Terr ano va errano anov Saintt-Gobain WEB EBER przygotowuje obecnie następne propozycje wydawnicze, w których podjęto tematykę nietypowych rozwiązań materiałowych, sposobów wykańczania powierzchni elewacji oraz tendencji w architekturze.