qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx IKT 4.GAIA cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq Nola diseinatzen ditugu irakaskuntzawertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui ikaskuntza prozesu berritzaileak IKTen laguntzarekin? opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg hjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbn mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas Sorazu Arregi Naroa Tamayo Zuazolazigorraga Ane Ucin Tellechea Olatz Zubeldia Etxeberria Miren
AURKIBIDEA 1. ACCIONES DE DISEÑO Y DESARROLLO DE OBJETOS EDUCATIVOS DIGITALES: PROGRAMAS INSTITUCIONALES. ................................................... 3 1.1
“INTERNET EN LA ESCUELA” ................................................................... 3
1.2
“INTERNET EN EL AULA” .......................................................................... 4
2
ANEXO I: OBJETO DIGITAL EDUCATIVO ( ODE) .......................................... 4
3
ANEXO II : VOCABULARIO ELEMENTO 5.2 ................................................... 5
4 INSTRUCTIONAL PLANNING ACTIVITY TYPES AS VEHICLES FOR CURRICULUM-BASED TPACK DEVELOPMENT. .................................................. 5 5
ZER DA HEZTEKO OBJETU DIGITALA (HOD) ............................................... 6
6
Tipos de actividades ............................................................................................... 7 6.1 Tipos de actividades de aprendizaje para la alfabetización en preescolar y primaria ..................................................................................................................... 7 6.2
Tipos de actividades en el área de Lengua y Literatura- Nivel secundario ....... 8
6.3
Tipos de actividades de aprendizaje en el área de Matemática ......................... 8
6.4
Tipos de actividades en el área de Ciencias Naturales ..................................... 9
6.5
Tipos de actividades en el área de ciencias sociales ......................................... 9
6.6
Tipos de actividades de aprendizaje de lenguas extranjeras ............................. 9
2
1. ACCIONES DE DISEÑO Y DESARROLLO DE OBJETOS EDUCATIVOS DIGITALES: PROGRAMAS INSTITUCIONALES. Azken urteotan sekulako aldaketa ematen ari da teknologia munduan eta honek hezkuntzan ere aldaketak izatea ekarri du. Izan ere, ikertzaile eta irakasle askok eta askok ikusi dute teknologia honen garapena izan daitekeela metodo berriak erabiliz hezkuntzaen eraldaketa ekarriko duena. Hezkuntza berri hau lortzeko ezinbestekoa da kalitatezko material digital hezitzaileen sormena, hedapena eta ebaluazioa sustatzea. Iadanik dugun materialetik behar dugun materiala aurkitzeko kalitatea, fidagarritasuna, erabilgarritasuna... kontuan izan behar ditugun ezaugarriak dira. Gainera, zer eduki lantzen dituen ere begiratu behar da eta baita ea materialak partekatu daitezkeen ere. Oso garrantzitsua den beste ezaugarri bat da, publikoa eta dohainekoa den ikustea da. Duela urte batzuetatik Administrazio hezitzaileak programa eta plan ezberdinak zabaltzen ari da. Hauen bidez IKTen erabilera bultzatzea nahi da eta horrela konpetentzien barneraketa sustatzea eta hobetzea nahi da. Aipatutako programa hauetatik martxan jarri zen lehenengoa “Internet el la Escuela” izan zen (2002-2005), ondoren “Internet en el Aula” (2005-2008), “AVANZA” planaren barnean. 1.1 “INTERNET EN LA ESCUELA” Aurrez esan bezala 2002. urtean hasi zen proiektu hau eta 2005. urterarte iraun zuen. “Internet en la Escuela” proiektuak lekua uzten zion hausnarketari, berrikuntzari eta esperimentazioari. Hau gehienbat Haur Hezkuntzan eta Lehen Hezkuntzan zentratutakoa zen. Proiektu honek gaur egun dauden eduki hezitzaile digitalak zehaztu ditu, orientatuz, eta ez alternatiba huts bat izango balitz bezala, baizik eta eguneroko irakasteko prozesu berri bat bezala.
3
1.2 “INTERNET EN EL AULA” 2005. urtean jarri zen martxan “Internet en el Aula”. Proiektu hau lan sistema kolaboratiboetan oinarritzen da. Honek agente asko eta ezberdinen parte-hartzea eskatzen du: errepresentazio organoak, batzorde erabakitzaileak, batzorde teknikoak, IKTen ezarpena ziurtatzen duten profesionalak... Ezin sinestekoa da hauek guztiak egiten duten lan kolaboratiboa. Plan honetan sortutako eduki hezitzale digitalak urtero modu publiko batean argitaratuko dira, hau da, edonork du hauetaz baliatzeko aukera. Bertan katalogo zabal bat egongo da oinarrizko baloreak betetzen dituena: erabiltzailearen esperientziaren kalitatea, erabilgarritasuna eta atentzioa eta bere izaera irekia, hau da, bertako materiala berrerabilgarria, modakorra eta malgutasun handikoa izango da. Laburbilduz, plan honen bidez IKTen erabilera sustatzeko katalogo zabal bat dugu objetu hezitzaile digitalekin eta hauek eskuragai ditugu sarean. Bertara sartzeko autonomia erkidegoen eta “Ministerio de Educacion y Ciencia” ko atari edukatiboetara joatea besterik ez dago.
Hau guztiarekin azaldu nahi dena da, lan eginez gero emaitza onak ateratzen direla eta IKTen erabilpen egokia izaten badugu hezkuntzak ere aurrera egingo duela, berrituz eta hobetuz.
2 ANEXO I: OBJETO DIGITAL EDUCATIVO ( ODE) Hezteko objektu digital ( HOD) bat eduki hezitzaile digital bat da. Honen helburu nagusia erabiltzailearen ikaskuntza delarik. Funtzionalitateari, estrukturari eta gain hartzen duen kurrikulumeko multzoiei erreparatuz, 4 agregazio maila desberdinten dira eta hauek goranzka doan sailkapen baten kokatzen dira.
4
3 ANEXO II : VOCABULARIO ELEMENTO 5.2 HOD-ak sailkatzeko orduan eta hauen identifikazioa errazago izateko, hiztegi baloreak bi multzotan banatu dira: -
Agregazio maila: 2 talde haundi. Batean 1.maila eta bigarrenean 2,3 eta 4.
-
Estrukturaren eta funtzionalitatearen konplxutasuna. 5 talde.
4 INSTRUCTIONAL PLANNING ACTIVITY TYPES AS VEHICLES FOR CURRICULUM-BASED TPACK DEVELOPMENT. TPACK ereduan, irakasleek irakaskuntzan teknologia integratzeko behar dituzten hiru jakintza-iturriak (jakintza diziplinarra, pedagogikoa eta teknologikoa) bakarka kontuan hartzeaz gain, elkargune bakoitzean sortzen diren jakintza-forma berriak azpimarratzen dira: -Jakintza pedagogiko-diziplinarra(ezagutza tipikoena da eta irakasleentzat esklusiboena nolabait esatearren. Irakasle batek berari dagokion materiaren alor guztiak azaltzeko gai izatean eta berau ebaluatzeko irizpide egokiak erabiltzen jakitean datza) -Jakintza
teknologiko-diziplinarra(Ezagutza
hau
lanbide
guztietarako
garrantzitsua dela esan daiteke. Teknologiaren inguruan formazioa izan eta hauek erabiltzen jakitean datza) -Jakintza teknologiko-pedagogikoa( Ezagutza hau bereizita ez da ematen. Jakintza honen bitartez,ikasgaietako materia teknologia erabiliz helarazten zaie. Hau aurrera eramateko ezinbestekoa da jakintza diziplinarra)
Hiru jakintza-moten elkargunean sortzen da:Jakintza teknologiko, pedagogiko eta diziplinarra.
5
Hiru jakintza nagusi hauek uztartzea lortuz gero, irakaskuntzan IKT-en integrazio egokia lor daiteke.
5 ZER DA HEZTEKO OBJETU DIGITALA (HOD) Hezteko Objektu digitala, Hezteko Material Digitala edo Objektu Didaktiko Digitala, erabiltzailearen ikasketa helburu duen hezteko eduki digitala da eta, bere horretan, sinpleagoak diren objektuekin integratuz, Hezteko material multimedia da edo izatera irits daiteke. HODen katalogazioak honakoa adierazten du: 1.IKT Maila/Fasea: Irakasleek IKTen ezagutza, erabilera eta curriculumean integratzearen inguruko maila desberdinak dituzte. Gaitasunen heterogeneotasun horri erantzuteko, irakasleek izan ditzaketen IKT maila edo faseak sailkatu ditugu. Hasierako maila: Programa estandarren erabilera, programa multimediak, arbel digitalaren erabilera...eskola magistraletan ikus entzunezko launtza gisa. Tarteko maila: Berariazko edukiak lantzeko programa itxiak (Jclic) eta irekiak(datu-baseak) erabiltzea. Maila aurreratua:elkarlaneko lana errazteko programa eta inguru teknologikoak erabiltzea proiektuen arabera, taldeka, ikasgelan edo ikastetxean eta baita internet bidez ikastetxe desberdinen artean ere.
6
2. Tipologia : Ikasketa Objektua edo sekuentzia didaktikoa zehazten du. -Ikasketa objektua: Berariazko funtzio didaktikoa duen maila baxuena, honek, ikas-jarduera bat edo batzuk eta ebaluazio-irizpideak jasotzen ditu. Aukerako moduan, mapa kontzeptualak edota aurretiazko ezagutzaren ebaluazio-sistemak ere izan ditzake. -Sekuentzia didaktikoa: Ikasketa-objektuez osatutako multzo batek egituratzen du. Ikasketa objektuetan jasotzen diren ikasketa/ebaluazio-jarduerak hartzen ditu, baita mapa kontzeptualak ere. Nabigazio mapak edota ikasketa-objektu horiek dituen agertokiak ere jaso daitezke.
3. Orientabide didaktikoak: Ikasketa-objektuaren hezkuntza-helburua, ikasleen multzokatze-modalitatea eta HODaren formatu teknikoa adierazten ditu. -Ikasketa-objektuen sailkapena:Esplorazio jarduera,segimendu jarduera,sintesi jarduera ebaluazio jarduera. -Multzokatzea:Banakakoa,binakakoa,talde txikia, ikasgelako taldea. -Formatu
teknikoa:Exekutagarria,konprimitua,flash-a,PDFa,Html-a,multimedia,beste
batzuk.
6 Tipos de actividades 6.1 Tipos de actividades de aprendizaje para la alfabetizaci贸n en preescolar y primaria Lehen hezkuntzan irakurketa eta idazketaren irakaskuntza prozesua nahiko konplexua da eta horretarako irakasleek ikasleek idazten eta irakurtzen nola ikasten duten jakitea ezinbestekoa da. Bi ekintza hauek irakasteko irakasleek ariketa desberdinak sortzen dituzte teknologia, pedagogia eta eduki egokiak landuz. 7
Irakurketa prozesurako ariketa desberdinak diseinatzen dira, bai irakurtzen ikasten hasi aurretik, irakurtzen ikasten ari diren bitartean eta baita irakurtzen ikasi eta gero ere. Horietaz gain, hiztegia lantzeko, ulermenerako eta etorria landu ahal izateko ere ariketa desberdinak egiten dira. Irakurketa irakaskuntza honetarako ariketa guzti hauek diseinatzeko teknologia tresna derberdinak erabiltzen dira, esaterako, arbel digitalak, liburu elektronikoak, subtitulodun bideoak, testu prozesatzaileak etab. Idazketa lantzerako orduan ere berdina gertatzen da. Bertan irakurketa irakaskuntzan bezala, idazketa aurreko ariketak, idazketa aldiko ariketak eta idazketa ondorengo ariketak aurkitzen dira, horietaz gain, konbetntzioen idazketei eta generoen idazketei buruzko ariketak ere jorratzen dira. Ariketa guzti hauetarako erabiltzen diren teknologiei dagokionez, textu prozesadoreak, arbel digitalak, wikiak, blogak etab. dira.
6.2 Tipos de actividades en el ĂĄrea de Lengua y Literatura- Nivel secundario Teknologiak irakurketa, idazketa, hitzezko hizkuntza, entzumena, ikusmena, hasunarketa eta jarduera desberdinak lantzeko aukera berriak ematen ditu hizkuntza eta literatura alorrean. Teknologia tresna desberdinen bidez ikasleen ikaskuntza zabalago bat osatzen da. Irakasleek jarduera desberdinak diseinatzen dituzte irakasleak ahalik eta ondoen ikasi dezaten irakurtzen, idazten, hitz egiten... eta horretarako erabiltzen dituzten ikt batzuk ondorengoak dira. Esaterako, wikiak, aurretiko ikaskuntza aktibatzeko, bideokonferentziak, ikasgela osoak literatura landu ahal izateko, sareko liburuak, irakurketa lantzeko etab. 6.3 Tipos de actividades de aprendizaje en el ĂĄrea de MatemĂĄtica Matematiketan ikasleei ariketa desberdinak aurkeztu nai zaizkie ikaskuntza osatu bat izan dezaten. Ariketa hauek ikasleek hausnartu eta sortu ahal izateko moduan diseinatu nahi dira eta modu desberdinetakoak daude, bakoitzean teknologia desberdinak erabiltzen direlarik. Ariketa horietako batzuk ikasleek gauzak hobeto ulertzeko
erabiltzen
dira,
eta
bertan
powertPointak,
liburu
elektronikoak,
bideokonferentziak etab. erabiltzen dira. Beste batzuk ikasleek teknika konputazionalak praktikatzeko edo algoritmoetan oinarritutako estrategiak praktikatzeko balio dute, kalkulatzaile zientifikoak, kalkulu orriak etab. Horietaz gain, ikasleek gauzak 8
interpretatzeko, sortzeko eta ebaluatzeko jarduerak ere lantzen dira. Azken hauek, aurrekoak
bezala,
teknologia
desberdinekin
diseinatzen
direlarik:
Moodle,
retroproiektoreak, MathCad...
6.4 Tipos de actividades en el รกrea de Ciencias Naturales Natur Zientzietan ere ariketa desberdinak aurkitzen dira irakasleek ikasleei irakaskuntza egokia eman ahal izateko. Batzuk ikasleen ezagutza kontzeptuala eraikitzeko balio dute eta, liburu elektronikoak, bideoak, ordenagailu portatilak, eztabaidarako foroak erabiltzen diren. Beste batzuk, ezagutza prozesatzailea eraikitzeko ariketak izaten dira, hauen bidez ikasleek material desberdinak lantzeko eta gaitasunak garatzeko erabiltzen direnak. Bertan tresna teknologiko erabilienak sensoreak, bideoak, balantza
digitalak,
kamera
digitalak...
direlarik.
Eta
azkenik,
ezagutzaren
adierazpenerakoak aurkitzen dira, ikasleek beren ezagutza propioak adierazi ahal izateko. Azken honetan, wikiak, testu prozesatzaileak, marrazketarako tresnak etab. maneiatzen direlarik.
6.5 Tipos de actividades en el รกrea de ciencias sociales Arlo honetan bi motatan sailkatzen dira ariketak. Alde batetik, ikasleen ezagutza eraikitzeko ariketak aurkitzen dira, eta bestetik,
ikaslek duten ezagutzaren
adierazpenerako ariketak. Aipatutako lehenengo ariketen bidez ikasleei ikaskuntza soziala bultzatzen zaie, hainbat tresna desberdin erabiliz: web guneak, PowertPointak, Photostory, liburu elektronikoak... Bigarrengo saileko ariketek berriz, ikasleek ikasi eta barneratu dutena ikusi ahal izateko ariketak dira eta hauek, Word, PowertPoint, Moodle etab.-en bidez diseinatzen dira.
6.6 Tipos de actividades de aprendizaje de lenguas extranjeras Arlo
honetarako
ariketen
helburua,
irakasleek
teknologia
desberdinak
aplikatzera bultzatzea da modu pedagogiko batean. Honela ikasleen konpetentzia komunikatiboak garatu ahal izateko. Beste hizkuntzetan bezala kanpoko hizkuntzak 9
irakasterako orduan ere atal desberdinak (entzumena, hizkera, idazpena, irakurketa eta ikusmena) lantzen dira. Hau guztia lantzeko beste arloetan bezala teknologia desberdinaz baliatzen dira irakasleak. Honela teknologia tresna desberdinak erabiliz ikasleen ikaskuntza osatzen dutelarik. Honako hauek dira erabiltzen dituzten web orri, programa eta tresnetako batzuk: CD, Youtube, aurkezpenetarako softwarea, podcasts...
10