Wel
08
magazine
VlaamsBrabant
België – Belgique P.B. – PP 3000 Leuven Masspost BC 31991
Investeren in welzijn • Tussentijdse balans WAI-NOT • Toegankelijke website Thuiszorg • Nieuw: dementieconsulenten
Provinciaal informatieblad voor de welzijnssector • juli – augustus – september 2012 Verschijnt vier keer per jaar. P911755 • Dienst Welzijn, Provincieplein 1, 3010 Leuven
1
in dit nr 04 kort
12 Het Wereldje Wel
Brochure dementie – Projectoproep Welzijn op het platteland – Toegankelijk toerisme
Ons Tehuis Brabant viert 30e verjaardag
06 dossier
13 Focus op thuiszorg
Dossier Investeren in welzijn. Twee jaar later
PlussersPost – Het Themahuis – Monitoring-project breidt uit
09 praktisch
15 agenda
Buitenruimte in de kinderopvang
Wat staat er de komende maanden op het programma?
10 in de kijker WAI-NOT, website op maat van kinderen en jongeren met een mentale beperking
2
16 als ik baas was… Mensen uit de welzijnssector over hun wensen en dromen
“
06
Het is in de geschiedenis van de provincie nog niet veel voorgekomen dat er zoveel inspanningen zijn geleverd als de laatste jaren. Hans Bonte (Sp.a), OCMWvoorzitter in Vilvoorde over het welzijnsbeleid van de provincie
Welkom Beste Vlaams-Brabander Zoals u weet neemt Vlaams-Brabant in Vlaanderen een heel aparte positie in, ook op welzijnsgebied. De dossiers die de provincie in 2006 en 2009 opstelde, toonden duidelijk aan dat we qua welzijnsaanbod achterliepen op de andere provincies. Het provinciebestuur heeft sindsdien niet stilgezeten. Met een impulsbeleid zijn we erin geslaagd om in verschillende sectoren initiatieven te stimuleren of te ondersteunen. Verder boden we projectmatige ondersteuning aan heel wat voorzieningen die hiaten in het aanbod willen opvullen. Op 29 mei 2012 maakten we samen met lokale, provinciale en Vlaamse beleidsmakers en initiatiefnemers uit de welzijnssector een stand van zaken op.
dossier
het wereldje wel…
12
Ouders
helpen ouders
Daaruit blijkt dat we in bepaalde sectoren belangrijke stappen hebben gezet om de kloof met andere provincies te dichten. Toch blijft er nog een hele weg af te leggen vooraleer we in elke regio over een volwaardig en duurzaam welzijnsaanbod beschikken. Ik roep u allen graag op om daar samen met de provincie verder werk van te maken. Veel leesplezier,
Monique Swinnen gedeputeerde welzijn
Heel wat ouders hebben vragen bij de opvoeding van hun
kinderen. In het najaar biedt de provincie opnieuw een reeks lezingen en cursussen aan voor ouders en professionelen over herkenbare opvoedkundige thema’s. Zo zullen er lezingen zijn over echtscheiding, kleine ettertjes, low impact man, hoe taal stimuleren bij je kind, enzovoort. Met deze lezingen wordt op een laagdrempelige manier aan opvoedingsondersteuning gedaan. Ouders ontmoeten er andere ouders en kunnen er de (niet-problematische) onzekerheid die alle ouders wel eens ervaren uitspreken: over het slapen gaan bijvoorbeeld, de onderbroken nachten, over moeilijke eetmomenten, GSM-gebruik, opstandig gedrag bij kleuters én pubers, of hoe zoon- of dochterlief zich gedraagt tegenover hun nieuwe zusje of broertje. Door te netwerken en met andere ouders ervaringen uit te wisselen, wordt opvoeden weer heel gewoon. Als iets dat deel uitmaakt van het leven. Kortom: als het overdragen van waarden en normen van de ene op de andere generatie.
Meer info www.vlaamsbrabant.be/opvoedingsondersteuning
Wel. magazine is een driemaandelijkse uitgave van de
provincie Vlaams-Brabant met nieuws uit en voor de welzijnssector. • Redactie en realisatie: Jansen & Janssen, www. jaja. be • Verantwoordelijke uitgever: Marc Collier, provinciegriffier, Provincieplein 1, 3010 Leuven • Redactiecontact: wel@vlaamsbrabant.be • Wel.magazine wordt gedrukt op milieuvriendelijk papier. Etikettering en verzending gebeuren in samenwerking met een beschutte werkplaats. Hebt u ideeën om het blad nog beter te maken? Voorstellen voor een artikel, initiatieven die u in het zonnetje wilt zetten? Laat het ons gerust weten op wel@vlaamsbrabant.be, en we gaan ermee aan de slag!
3
Projectoproep: welzijn op het platteland Elk jaar
geeft de provincie Vlaams-Brabant tot 24.750 euro aan projecten die vernieuwend zijn voor Vlaams-Brabant of voor de welzijnssector óf die onder het jaarthema vallen. Voor 2013 is het thema ‘welzijn op het platteland’. Vervoersproblemen, terugtredende diensten en voorzieningen uit de regio, vergrijzing en een lagere sociale cohesie zorgen ervoor dat een steeds groter wordende groep
71%
kwetsbare mensen in plattelandsregio’s geen toegang heeft tot het welzijnsaanbod. De provincie wil hier verandering in brengen. Heeft u een voorstel om het welzijn op het platteland te bevorderen of te verbeteren? Dien dan zeker uw aanvraag in voor 15 oktober 2012.
Meer info
www.vlaamsbrabant.be/ vernieuwendeprojecten
Dat is het aandeel ouderen in Vlaams-Brabant dat nooit het internet gebruikt. Wel zijn er grote verschillen tussen ouderen: hoger opgeleiden, jongere senioren en mannen maken veel meer gebruik van internet. In landelijke gebieden is het internetgebruik lager dan rond de steden. Dat en nog veel meer blijkt uit de nota ‘Ouderen in Vlaams-Brabant bevraagd’ van het Steunpunt sociale planning. Die studie legt de resultaten samen van ouderenbehoefteonderzoeken in meer dan 30 Vlaams-Brabantse gemeenten, goed voor meer
dan 13.000 bevraagde thuiswonende ouderen. Heel wat thema’s komen daarbij aan bod: van opleiding en inkomen, over woonomgeving, gezondheid en welbevinden, tot activiteiten en interesses. De studie schetst een algemeen beeld van de ouderen in Vlaams-Brabant, legt verbanden tussen verschillende variabelen en gaat in op ruimtelijke verschillen.
Meer info U kunt deze nota nalezen op www.vlaamsbrabant.be/notaouderen of ze gratis bestellen op het nummer 016 - 26 77 87.
Toegankelijk toerisme Niets beter dan
een fikse wandel-of fietstocht of een verblijfje in een prachtige streek om tot rust te komen. De provincie Vlaams-Brabant wil dat iedereen kan gebruikmaken van het toeristisch/recreatieve aanbod. Daarom ontwikkelde ze het Europees project ‘Grenzeloos Toegankelijk’, een Vlaams-Nederlandse samenwerking die natuurgebieden en economische bedrijvigheid in de horeca, recreatie en toerisme toegan-
4
kelijk moet maken. In de handige brochure ‘Vlaams-Brabant Grenzeloos Toegankelijk’, di e u gratis online kunt bestellen, vindt u alvast 7 tips voor grenzeloze routes in Vlaams-Brabant, met een aantal toegankelijke routes, overnachtingsmogelijkheden en een recreatief aanbod in het Hageland.
Meer info www.toerismevlaamsbrabant.be
ideeën voor grenzeloze routes
in Vlaams-Brabant
grenzeloos toegankelijk
kort
De betere Zip
Brochure Dementie
Den Ateljee in Wezemaal, een dagcentrum
Wie te maken krijgt met demen-
voor volwassen personen met een lichamelijke handicap, kreeg van de provincie 24.000 euro voor de productie en verspreiding van de K-Lumet. Dat is een ecologisch verantwoord aanmaakblokje volledig gemaakt uit gerecycleerd materiaal (houtafval, wc-rolletjes, oude kaarsen). Het product is oorspronkelijk uitgevonden door een Zwitserse begeleider die bepaalde dat het aanmaakblokje alleen gemaakt mag worden door personen met een beperking. Den Ateljee kocht de franchise voor Vlaanderen (inclusief Brussel). Thiniheid, een voorziening uit Verviers, startte met de productie in België.
tie, zit vaak met veel vragen. Er is veel onwetendheid over de ziekte zelf, hoe ermee om te gaan en waar men hulp en ondersteuning kan vinden. De brochure Dementie, je staat er niet alleen voor richt zich tot familieleden, mantelzorgers en professionelen. De brochure licht toe wat dementie is, hoe u het herkent, wat eraan gedaan kan worden, en hoe u er best mee omgaat. Ook handig: u verneemt ook waar u terecht kunt voor hulp en ondersteuning.
Dementie
je staat er niet alleen voor
MEER INFO
www.vlaamsbrabant.be/dementie Dienst welzijn en gezondheid
cel ouderen en thuiszorg Provincieplein 1 3010 Leuven 016-26 73 29 ouderen@vlaamsbrabant.be U kunt deze brochure gratis bijbestellen. Beleidsinfo
gedeputeerde Monique Swinnen 016-26 70 57 kabinet.swinnen@vlaamsbrabant.be
dementie- cover 2012.indd 1
Meer info
21/05/2012 14:17:53
De brochure is gratis te bestellen via ouderen@vlaamsbrabant.be www.vlaams-brabant.be/dementie
Samenwerken met zelfhulpgroepen Zelfhulpgroepen en patiënten-
verenigingen raken stilaan ingeburgerd in de gezondheids- en welzijnssector. Toch is de interactie met professionelen niet altijd vanzelfsprekend. Vzw Trefpunt Zelfhulp heeft daarom een handleiding ontwikkeld voor een optimale samenwerking. Bij de handleiding, die in de eerste plaats gericht is tot de professionelen, horen een gratis digitaal leerplatform en een vormingsaanbod.
Meer info trefpunt.zelfhulp@ soc.kuleuven.be www.zelfhulp.be De handleiding Zelfhulpgroepen. Samen werken aan welzijn en gezondheid is verkrijgbaar in de boekhandel of via www.lannoocampus.be.
Ritueel in een doosje De Opvoedingswinkel
in Leuven heeft een Rituelendoosje ontwikkeld. Het doosje bevat een kaarsje, een pluim en een steen. Daar kunnen de kinderen en hun ouders zelf de betekenis aan geven die ze willen. Het doosje is bedoeld om kinderen te leren omgaan met (moeilijke) overgangen in hun leven zoals een verhuizing, een echtscheiding of een overlijden. Het doosje kan ook steunpunt zijn voor kleine dagelijkse rituelen, zoals het ontbijt, het slapengaan, of andere
terugkomende belevenissen zoals een verjaardag. Op die manier kunnen kinderen en ouders stilstaan bij gezamenlijke momenten die in het hectische leven van alledag soms ondergesneeuwd raken. De begeleidende dvd Een warm nest biedt inspiratie over het gebruik van rituelen en symbolen in zeer concrete gezinssituaties.
Meer info info@opvoedingswinkel-leuven.be www.opvoedingswinkel-leuven.be
5
DOSSIER • investeren in welzijn
“De kloof
“
We zitten met een regio waar de welzijnsvragen wellicht groter zijn dan in andere regio’s, en ook sneller toenemen.
Dossier ‘Invest Op 29 mei stelde de provincie het nieuwe dossier 'Investeren in welzijn 2006-2012' voor. Dat gebeurde op het gelijknamige trefmoment met politici en professionelen uit de welzijnssector. Het dossier bevat een overzicht van de evoluties in de verschillende welzijnssectorensinds 2006 en geeft aan waar de voornaamste knelpunten zich situeren. Met cij-
6
blijft In 2009 publiceerde de provincie het dossier Investeren in welzijn. Dat dossier zette de knelpunten van de VlaamsBrabantse welzijnssector uiteen en gaf een overzicht van de speerpunten voor het provinciale beleid. Wat zijn de evoluties? We vroegen het aan twee bevoorrechte getuigen: Hans Bonte en Tom Dehaene.
h
et nieuwe dossier Investeren in Welzijn geeft geen al te bemoedigend beeld. Ja, er zijn forse investeringen gebeurd en ja, de grote knelpunten zijn ook op het Vlaamse niveau aangekaart. Op veel vlakken zijn er inderdaad plaatsen en voorzieningen bijgekomen. Maar ook andere provincies hebben niet stilgezeten, waardoor de Vlaams-Brabantse achterstand niet is weggewerkt – integendeel. En de concrete noden blijven stijgen.
De kloof Hans Bonte (Sp.a), OCMW-voorzitter Vilvoorde: ‘De welzijnssector in Vlaams-Brabant
loopt steeds meer achter op de objectief geregistreerde noden. Het is bekend dat HalleVilvoorde op veel vlakken te maken heeft met een grootstedelijke problematiek. Veel mensen uit de Brusselse achterstandswijken zijn hun leefsituatie beu en verhuizen naar hier. Vaak zijn dat jonge gezinnen met lage inkomens en een taalachterstand.’ Daardoor krijg je in de Vlaamse Rand een duidelijke dualiteit. ‘Vilvoorde is een heel rijke gemeente. Samen met Machelen en Zaventem zijn we het werkgelegenheidsbassin van Vlaanderen: er zijn hier meer arbeidsplaatsen dan beroepsactieve mensen. Maar als je wat beter kijkt, zie je hier ook veel mensen die het
eren in welzijn 2006-2012’ fermateriaal wordt de achterstelling van de provincie – en Halle-Vilvoorde in het bijzonder – in kaart gebracht en dat voor 7 sectoren: het algemeen welzijnswerk, kinderopvang, bijzondere jeugdzorg, thuiszorg, ouderenzorg, personen met een handicap en de geestelijke gezondheidszorg. Er wordt gekeken naar wat al gerealiseerd is door initiatiefnemers als
de lokale, provinciale en Vlaamse overheden om de achterstelling in te halen. En er worden suggesties gedaan voor de toekomst.
Meer info Het dossier kunt u downloaden op www.vlaamsbrabant.be/ dossierinvesteren of bestellen via socialeplanning@vlaamsbrabant.be
niet goed hebben. En hun aantal groeit de laatste jaren explosief.’
Centrumstad? De druk op de welzijnssector blijft dus stijgen, zegt Bonte. ‘Er is bijvoorbeeld een acuut gebrek aan betaalbare kinderopvang – niet alleen omdat de vraag stijgt, maar ook omdat het aanbod daalt. Iedereen weet dat, en toch raakt het niet opgelost. Hetzelfde met nuttige zaken als time-outprojecten. Die zijn in Vilvoorde niet langer beschikbaar omdat het dure, arbeidsintensieve projecten zijn. Maar ze zijn pure winst als je ze vergelijkt met de maatschappelijke kost van iemand die een half jaar voor hij zijn diploma haalt, de school verlaat.’ ‘Kortom: we zitten met een regio waar de welzijnsvragen wellicht groter zijn dan in andere regio's, en ook sneller toenemen. Maar het Vlaamse beleid volgt niet. Het is nu natuurlijk crisis, maar ook in de gullere jaren is Vlaams-Brabant te weinig prioritair geweest. Om maar één voorbeeld te geven: Vilvoorde, of de bredere regio, is nog altijd niet erkend als centrumstad, terwijl we aan alle inhoudelijke criteria voldoen. Tenzij men mij kan bewijzen dat de problematiek in Roeselare of Turnhout acuter is dan hier, natuurlijk.’
Nieuwe wegen Aan het provinciale beleid zal het niet liggen, vindt Bonte. ‘Het is in de geschiedenis van de provincie nog niet veel voorgekomen dat er zoveel inspanningen zijn geleverd als de laatste jaren. Wat ik aan de provincie zeer apprecieer, is de flexibiliteit. Als bijvoorbeeld blijkt dat er in Vilvoorde geen geschikt terrein is om een sociale campus op te richten, dan gaat de provincie met ons samenzitten om te kijken wat de alternatieven zijn, in plaats van het project af te blazen. Op Vlaams niveau is dat onmogelijk.’ ‘De provincie stimuleert bovendien samenwerking over de muurtjes van de instellingen heen. Daardoor leert iedereen elkaar beter kennen en wordt expertise veel beter gedeeld, wat de kwaliteit van het welzijnswerk effectief verbetert. Je kunt via de provincie experimenten ontwikkelen die echt aansluiten bij de noden op het terrein. Dat is de weg waar we naartoe moeten. Zeker in De Rand gaan we er niet komen als we alleen maar de klassieke paden blijven bewandelen.’
Feiten & cijfers Tom Dehaene (CD&V) is voorzitter van de commissie Welzijn in het Vlaams Parlement en OCMW-voorzitter van Zemst. ‘We zijn inderdaad een regio met specifieke noden. Door onze centrale ligging passeren hier bijvoorbeeld veel pendelaars, die extra vraag naar
» 7
dossier • investeringen in welzijn
“ »
De provincie heeft de situatie in kaart gebracht, zodat we een en ander kunnen aankaarten met stevige cijfers.
kinderopvang creëren. En door de nabijheid van grootstad Brussel krijgen onze voorzieningen extra druk te verwerken. Het crisisopvangcentrum Haven 21, bijvoorbeeld, heeft waarschijnlijk meer cliënten uit Brussel dan uit de Vlaamse Rand. ‘Het is de verdienste van de provincie dat ze dergelijke zaken in kaart heeft gebracht. Iedereen sprak over de lacunes in het aanbod en de achterstand van Vlaams-Brabant, maar er was veel flou artistique. De provincie heeft de situatie in kaart gebracht, zodat we een en ander op het Vlaamse niveau kunnen aankaarten op basis van stevige cijfers.’
Investeringen ‘Het is in elk geval niet zo dat Vlaanderen bij de pakken is blijven zitten. De Vlaams-Brabantse achterstand is nog niet weggewerkt, maar inspanningen zijn er wel degelijk.’ ‘Onze provincie krijgt meer investeringen in CAW’s dan de andere. Ook in de gehandicaptenzorg zijn extra middelen beschikbaar gesteld – maar de Vlaamse overheid kan zelf geen voorzieningen oprichten: dat moet het veld doen. En daar speelt onze historiek ons
8
parten. Limburg heeft vzw Stijn, een grote speler met een groot werkingsgebied. In Vlaams-Brabant zijn de initiatieven wat meer versnipperd.’ ‘Ook in de kinderopvang zijn er extra plaatsen voorzien die nog dit jaar zullen worden gerealiseerd. Maar toch een kleine kanttekening: de noden qua kinderopvang in Brussel, Antwerpen, Gent of Brugge zijn nog veel groter dan in onze regio.’
Hoge lonen De problemen moeten dus sector per sector worden bekeken en opgelost, vindt Dehaene. ‘Maar daarnaast moet de Vlaamse overheid inderdaad beter rekening houden met de eigenheid van onze provincie. We moeten durven erkennen dat hetzelfde initiatief met hetzelfde aantal medewerkers en dezelfde manier van werken, in de Vlaamse Rand meer kost dan in pakweg Oost-Vlaanderen. De lonen liggen hier hoger en de grond is hier duurder. We moeten dat kunnen objectiveren en daar extra Vlaamse middelen voor voorzien.’ ‘Ook de vraag om Halle of Vilvoorde als centrumstad te erkennen, moet weer op tafel
komen. Ik probeer samen met collega’s van andere partijen om de Vlaamse Regering in beweging te zetten, zodat we in de volgende legislatuur een mouw kunnen passen aan die serieuze scheeftrekking.’
Inspelen op verschillen ‘In het algemeen zou het goed zijn om oplossingen te vinden die beter rekening houden met de regionale verschillen. Neem nu Vlabinvest, een investeringsfonds dat de Vlaamse Regering in 1992 oprichtte om de plaatselijke bevolking in de Vlaamse Rand betaalbare en degelijke woningen te bieden. De middelen van dat fonds zijn beperkt, maar het is wel een goede formule die we ook in de welzijnssector zouden kunnen toepassen.’ ‘De provincie zou in dergelijke oplossingen ook een grotere rol kunnen krijgen, juist omdat ze beter geplaatst is dan de Vlaamse Regering om in te spelen op de regionale verschillen. Nu het einde van de legislatuur nadert, moeten we daar misschien eens goed over nadenken. De middelen zijn niet onuitputtelijk: we moeten er dus verstandig mee omgaan.’
praktisch.
DOSSIER • xxxxx
Buitenruimte
in de kinderopvang
We beseffen met z’n allen steeds meer dat buitenruimte in de kinderopvang een must is. Ook de allerkleinsten spelen beter in een zacht grasveldje dan op een harde, grijze koer. Maar hoe begin je eraan? Alvast 10 tips! De ouderlijke bezorgdheid dat kinderen kou kunnen vatten of vuil worden, is begrijpelijk. Geef die bezorgdheden een plaats, maar zorg ervoor dat ze het buitenspelen niet blokkeren. Informeer ouders over het belang van goed buitenspel en geef hen tijd om aan het idee te wennen.
1
Slecht weer bestaat niet, slechte kleren 2 wel. Er bestaan waterdichte en warme kruippakjes (voor baby’s vanaf 7 maand tot kinderen van 7 jaar, voor ongeveer 50 euro per stuk). Plant nooit giftige of stekelige planten. Opgelet: buxus, klimop, maagdenpalm en heel wat bolgewassen zijn giftig! Een lijst van giftige planten vind je op www.springzaad.be.
3
Zorg voor een goed overzicht: plaats hogere groen- of reliëfelementen achteraan in de tuin.
4
Steel met je ogen: er bestaan al heel veel mooie speelgroene ruimten. Op springzaad.be vind je een heleboel leuke foto’s. Je vindt er ook een lijst met bestaande tuinen. Ga eens op inspiratiebezoek.
5
Het is leuk om de nieuwe tuin op een gegeven moment officieel te openen. Een fijn moment is wanneer alles volop in bloei staat, in de lente of zomer (tijdens de opendeurdag misschien?)
6
7
In de binnenruimte wordt gewerkt met hoekjes. Trek dat idee door naar buiten!
8
Beperk het gazon: laat een deel ongemaaid. Minder werk voor meer variatie.
Een buitenspeeltuin kan ook op zeer kleine ruimtes. Werk dan vooral verticaal: gebruik de zonnige muren voor leifruit, kleinfruit of gevelbegroeiing. Groenten, bloemen en kruiden kan je kweken in gerecupereerde plastic flessen, vastgemaakt aan een muur of gemonteerd op een houten plaat of palet (verplaatsbaar).
9
Ook voor de kleine tuin: tuinieren in potten. De Velt-publicaties Groenten in potten en Sierlijk en kruidig helpen je goedkoop op weg. Zie: www.velt.be/publicaties.
10
Meer info De bovenstaande tips zijn een kleine greep uit de brochure Vitamine G(roen). Vergroening van de buitenruimte in onthaalen opvanginitiatieven (0-6 jaar). De brochure is een publicatie van de vzw Green en werd gemaakt in opdracht van en in samenwerking met de provincie VlaamsBrabant. Ze kan online besteld worden besteld via www.vlaamsbrabant. be/ publicaties.
9
In de Kijker
WAI-NOT is een website voor jongeren met verstandelijke handicap
Welkom
op het web
Kinderen en jongeren met een verstandelijke handicap die mails schrijven en online nieuwe vrienden maken? Die de actualiteit volgen, spelletjes spelen… kortom: het internet gebruiken zoals iedereen dat doet? Op www.wai-not.be kan het allemaal.
g
oeiemiddag, ik ben Siemon en ik zal u vandaag een demonstratie geven van onze website.’ De ontvangst van de 28-jarige WAI-NOT-ambassadeur is bepaald indrukwekkend, maar niet overdreven. Het komende anderhalf uur zal hij mij feilloos door de website gidsen, zelfs als op een gegeven
moment de muis het laat afweten en hij zich – voor de allereerste keer – moet behelpen op de mouse pad.
Sociaal en multimediaal ‘Ik zal u misschien gewoon een aantal dingen laten zien’, begint Siemon, terwijl hij op
de rubriek Nieuws klikt. Op het scherm verschijnen een reeks recente nieuwsberichten. Wanneer Siemon er lukraak eentje uitkiest – Kunstenroute Leuven – begint een computerstem de tekst automatisch voor te lezen. Het zijn korte, eenvoudige artikeltjes. Vaak schrijven de medewerkers ze zelf, soms neemt WAI-NOT ze over van de Wablieft-krant. Onderaan is de tekst ook nog eens vertaald in een aantal duidelijke sclera-pictogrammen of beta-prenten. Soms is het artikel nog eens aangevuld met een filmpje of foto’s. Boven het bericht staan zowel een ‘Vind ik leuk’-knop als een ‘Vind ik niet leuk’-knop. Siemon kiest voor de eerste en krijgt een overzicht van de leden die zijn mening deelden. Net zoals op Facebook, inclusief de knop ‘Toevoegen als vriend’. ‘Die functie hebben we er onlangs aan toegevoegd op vraag van de gebruikers, licht Tanja toe. ‘Veel jongeren met een mentale handicap verblijven al lang in dezelfde school, tussen dezelfde klasgenoten. Met deze functie willen we hen de mogelijkheid bieden om andere jongeren te leren kennen.’
Kinderspel Met behulp van de eenvoudige navigatie brengt Siemon ons in een wip terug naar het menublad. Op de hele website hoef je maximaal drie keer te klikken om op de gewenste pagina te belanden. En telkens is er de com-
10
WAI-NOT in cijfers
1999
In dat jaar ontstond de aangepaste website. Het idee ontstond bij de gezinsleden van een meisje met down en werd mee ontwikkeld door studenten van de KH Kempen.
“
2009 WAI-NOT biedt jongeren met een mentale handicap de mogelijkheid om nieuwe leeftijdsgenoten te leren kennen.
puterstem die elk item benoemt. Volgende halte: de chatkamer. Chatten is enkel mogelijk als er een moderator aanwezig is om een oogje in het zeil te houden. Standaard is dat elke dinsdag en woensdag. Elke leerkracht/begeleider kan op elk moment zelf een chatkamer aanmaken. ‘Wanneer een deelnemer ongepaste dingen schrijft, kan de moderator de tekst verwijderen’, zegt Tanja. ‘Hij kan de deelnemer ook discreet contacteren.’ Siemon leidt ons vakkundig uit de chatkamer en naar de Andere sites-link. Hij wil ons de site van zijn vroegere school laten zien, Ter Bank in Heverlee. ‘De provincie heeft ons financieel gesteund om deze module uit te werken’, vertelt Tanja. ‘Steeds meer scholen maken een pagina aan op onze website, in dezelfde lay-out, en plaatsen er foto’s van hun activiteiten op. Voor onze leden is dat een interessant geheugensteuntje. Vaak hebben ze het moeilijk om ‘s avonds iets over hun schooldag te vertellen. Ook handig is de ‘Wie is wie’, waar alle leraren en leerlingen met een fotootje opstaan.’
Opvolgsysteem Maar we moeten verder, de gids wacht niet. Siemon toont ons zijn favoriete spelletje – flessen schieten –, legt ons feilloos het recept van
een pizza funghi uit, en beantwoordt even de moeilijke wedstrijdvraag van de maand – op welke dag begint de lente? Ook boeiend is het figuurtje JOE-MIE, waarmee leden zich in een soort ‘Second life’-wereld begeven. Daarin kunnen ze samen met een ander lid een van de vijf onlineactiviteiten beleven: wandelen, fietsen, knuffelen, muziek spelen of voetballen. ‘Mag ik de computer even van je overnemen, Siemon?’ vraagt Tanja als hij aan het einde van zijn rondleiding gekomen is. ‘Dit vind ik ook een erg interessante toepassing’, zegt ze, terwijl ze naar de pagina www.wainot.be/admin surft. ‘Hier kunnen alle leraren het surfgedrag van hun leerlingen opvolgen. Ideaal om te zien waar hun interesses liggen en daarop inspelen. Alle nuttige filmpjes om met de website te leren werken, vind je op www.wai-not.org.’ ‘Ik vond het heel erg leuk om u wegwijs te maken door onze website’, zegt Siemon wanneer we afscheid nemen. Dat genoegen was geheel wederzijds.
De site is inmiddels flink uitgebreid, maar heeft gaandeweg elke structuur verloren. In samenwerking met de medewerkers van KlasCement, de Vlaamse onderwijsportaalsite, wordt de site helemaal opnieuw geprogrammeerd.
2500
Dat is het aantal geregistreerde leden van WAI-NOT.
250
Zoveel bezoekers ontvangt www.wai-not.be gemiddeld per dag. Heel wat scholen in het Buitengewoon Onderwijs hebben een uurtje surfen op de website inmiddels in hun weekplanning opgenomen.
-18
De site richt zich in de eerste plaats op minderjarigen met een mentale handicap, maar staat open voor iedereen. Zo geraakte hij ook bekend in andere kringen: kleuters, kinderen met dyslexie, senioren die hun eerste stappen op internet zetten… Om ook meerderjarigen met een handicap van een interessant aanbod te voorzien, werd onlangs de site WAI-NOT+ opgestart.
11
Het wereldje Wel
Ons Tehuis Brabant viert 30-jarig bestaan Wat doen mensen als ze 30 jaar worden? Ze kijken achterom en maken de balans op van hun oorspronkelijke ambities. En vervolgens stellen ze hun plannen bij, klaar om er nog eens minstens even lang het beste van te maken. Bij Ons Tehuis Brabant in Kampenhout deden ze net hetzelfde.
De tussenstand Terugblik ‘Ons Tehuis is destijds opgericht door een groep ouders van volwassenen met een matige of ernstige handicap’, vertelt directeur ad interim Edwin Smedts. ‘Vandaag bieden we woonvoorzieningen aan voor 90 mensen. Een tachtigtal van hen verblijft op het domein zelf, verspreid over negen woningen en acht leefgroepen.’ Onlangs moderniseerde de instelling die woningen, zodat alle bewoners nu over een eigen kamer beschikken. ‘We hebben daarvoor van de provincie een subsidie van 272.000 euro gekregen. Rond diezelfde tijd hebben we ook een huis in het centrum van Kampenhout gebouwd, met het oog op inclusief wonen. Daar wonen 12 cliënten voor wie een gewonere leefomgeving echt een meerwaarde betekent.’ Ons Tehuis beschikt ook over een uitgebreid aanbod aan dagbestedingactiviteiten. Naast de bewoners nemen nog eens 30 externen meermaals per week deel aan de verschillende ateliers: houtbewerking, crea, papier-vlechten, creaties in klei. Er is een bakkerij, een kaarsenmakerij… ‘Alle producten worden in een winkeltje op het domein verkocht’, aldus Smedts. ‘We stappen trouwens ook voor onze dagbesteding mee in het inclusieverhaal. Samen met Magda, de projectdienst Begeleid werken uit Leuven, zoeken we voor onze cliënten naar geschikte werkgevers, zowel in
12
de profit- als de non-profitsector. Inmiddels werken zo'n 25 cliënten buitenshuis, in een café, museum, warenhuis, crèche…‘
Vooruitblik ‘Inclusie is voor de overheid vandaag het toverwoord’, stelt Edwin Smedts vast, ‘zowel om betere zorg te bieden als om de kosten beheersbaar te houden. Vanuit dat oogpunt hebben we samen met een twaalftal voorzie-
ningen de vzw tRede opgericht. In dat samenwerkingsverband werken we vernieuwende initiatieven uit: een coöperatieve organisatie die woonvoorzieningen verhuurt aan personen met een handicap, een zorghotel waar personen met een handicap tijdelijk kunnen verblijven,… Vanuit Ons Tehuis Brabant denken we er ten slotte nog aan om buitenshuis een nieuwe locatie voor ons crea-atelier te realiseren.’
Een heel jaar feest Naar aanleiding van hun 30e verjaardag organiseert Ons Tehuis nog het hele jaar speciale activiteiten: • Op 16 augustus ontvangt de voorziening het openluchtevenement Kampenhout Swingt. Het wordt een speciale feesteditie. • Op 6 en 7 oktober vinden de traditionele Oktoberfeesten plaats, met op zaterdag het Mosselfestijn in een feestelijk kleedje. Ook op zondag wordt er een extra feestelijke editie georganiseerd met een aperitiefconcert, workshops, verkoop van kunstwerken, fototentoonstelling… • Op 7 december is er een heuse Winterhappening. De bewoners verkopen dan hun ook hun kerstcreaties.
focus op THUISZORG
Nood aan extra expertise Nieuw: dementieconsulenten Twee jaar geleden lanceerde minister voor W elzijn Jo Vandeurzen een projectoproep om te onderzoeken hoe een thuiszorgdienst de functie van dementie consulent kan implementeren zonder meerkost. De welzijnskoepel West-Brabant tekende hierop in en maakte onlangs haar bevindingen bekend.
d
e welzijnskoepel West-Brabant is een OCMW-vereniging die verschillende diensten aanbiedt, waaronder een regionale dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg. Deze dienst is een samenwerkingsverband tussen verschillende OCMW’s uit de regio. ‘Begin vorig jaar kregen we goedkeuring voor de projectaanvraag dementiezorg in thuiszorgsector West Brabant, vertelt Katleen D'Haese, stafmedewerker thuisdiensten. ‘Daarop zijn we, samen met het expertisecentrum voor dementie Memo en Kenniscentrum Mantelzorg, gestart met een werkgroep, om te onderzoeken hoe de functie zonder meerkost geïmplementeerd kan worden.’
Handleiding Uit de verschillende bijeenkomsten van de werkgroep volgde de opmaak van een draai-
boek, een handleiding voor de implementatie van de functie van dementieconsulent binnen een thuiszorgorganisatie. ‘De procedure legt de klemtoon op twee aspecten’, legt Katleen uit: ‘Enerzijds is dat het belang van vroegdetectie- of diagnose. Er is aan het verzorgend personeel gevraagd aandachtig te zijn voor eventuele symptomen van dementie bij gebruikers. Er wordt ook gevraagd aan familie en/of mantelzorger om problemen te signaleren.’ ‘Anderzijds werd een pakket van dienstverlening aangeboden aan gebruikers waar de diagnose reeds is gesteld: aanreiken van informatie over dementie, zorgcoördinatie, emotionele ondersteuning en doorverwijzing van personen die vragen hebben die buiten deze dienstverlening vallen, zoals complexe pyschosociale noden, en juridische, administratieve, of financiële vraagstukken.’
Beleidsaanbevelingen De werkgroep heeft na afloop van het project drie beleidsaanbevelingen aan de minister geformuleerd. Katleen: ‘Ten eerste blijkt dat mantelzorgers nood hebben aan advies op maat. Elke thuiszorgdienst biedt de bovenvermelde basiszorg aan. Dit overstijgt echter de mogelijkheden van het project, zoals blijkt uit onderzoek. Daarom pleit zij ervoor één specialistische functie in te bouwen op een overkoepelend (arrondissementeel) niveau, bijvoorbeeld een SEL of Expertisecentra dementie.’ ‘Ten tweede is er vanwege de Vlaamse overheid verdere sensibilisatie nodig naar de huisarts inzake het stellen van de diagnose en ook naar de mantelzorger. Mantelzorgers verleggen steeds hun grenzen in de zorg voor personen met dementie. Ze proberen in eerste instantie de zorg zelf op te vangen en durven niet snel aan te geven dat de zorg hen te zwaar valt of dat een opname in het rusthuis onvermijdelijk is.’ ‘Ten slotte: de huidige voorzieningen zitten vol. Gelet op vergrijzing is nood aan bijkomende investeringen in vernieuwende projecten of het stimuleren van jonge mensen om te kiezen voor een job in de zorgsector.’
Meer info Katleen D’Haese, Stafmedewerker thuisdiensten, 02/568.09.92, kdhaese@welzijnskoepelwb.be
13
focus op THUISZORG
Iedereen onder één dak Het pas geopende Themahuis
in Vilvoorde is een primeur voor VlaamsBrabant. In het huis kunnen mensen terecht die op dat ogenblik wat extra hulp kunnen gebruiken. Het Themahuis is een samenwerking tussen Landelijke Thuiszorg en het CAW Vilvoorde. Het gelijkvloers is voorbehouden voor een Collectieve Autonome Dagopvang voor Ouderen (CADO), een nieuwe zorgvorm in het dagopvanglandschap. Hier kunnen thuiswonende hulpbehoevende ouderen bij verzorgenden terecht van 8.30
tot 16.30 uur voor een babbel, gezelschap en begeleiding bij de dagelijkse activiteiten. Het CAW Regio Vilvoorde benut de eerste verdieping voor de conciërge. Op de tweede verdieping werden 2 kamertjes gebouwd met een gemeenschappelijke keuken en badkamer voor jongeren in het kader van begeleid zelfstandig wonen.
Meer info www.cawvilvoorde.be www.landelijkethuiszorg.be
Monitoring breidt uit naar Leuven CM is ook in Leuven gestart met
Monitoring. Het project werkt op basis van sensoren die bepaalde activiteiten waarnemen in de woning. Wanneer de bewoner afwijkt van zijn gedrag krijgt de CM-projectcoördinator een signaal om op zoek te gaan naar een oplossing op maat. Bij noodsignalen gaat er automatisch een alarm af bij de alarmcentrale van het Wit-Gele Kruis Vlaams-Brabant. Het project
is bestemd voor mensen die dementerend of ernstig hulpbehoevend zijn, alleenstaand zijn (of samenwonen met andere hulpbehoevende personen), een beperkt beschikbaar netwerk hebben en niet op elk moment zelfstandig een alarmmelding kunnen doen. Monitoring is volledig gratis tot en met juni 2013, het einde van het project. Eerder liep het project al in Diest en Scherpenheuvel-Zichem.
Voor meer info en aanvragen kun je terecht bij: CM Leuven Dienst Thuiszorg - Project Monitoring Platte-Lostraat 541, 3010 Kessel-Lo Tel.: 016 35 27 59 E-mail: project.monitoring@cm.be
PLussersPost in Kortenaken
Kortenaken geeft als eerste gemeente in Vlaams-Brabant een
seniorenkrant uit: PLussersPost. Het blad zal enkele keren per jaar verschijnen. Het unieke aan Plusserspost is dat het niet enkel voor, maar ook door senioren wordt geschreven. Het blad gaat op zoek naar sterke verhalen rond senioren in eigen PlussersPost gemeente en brengt een ruime mix van informatieve jaargang 1 - nr. 1 - juni 2012 artikels over gezondheid, mobiliteit, financiën en ontspanning. Senioren vertegenwoordigen een belangrijke groep in onze samenleving. Met PLussersPost willen de initiatiefnemers deze groep blijven stimuleren om hun levendigheid, dynamiek en sociale banden te bewaren en te onderhouden. juni Rommelmarkt 9 >> p. 4
Meer info
Wat is jouw talent? Hendrik Nachtegaele neemt ons mee in het magisch realisme >> p. 6
14
Vrijwilliger
in de kijker! >>p. 7
E-mail: tina.luyckx@ocmw-kortenaken.be www.ocmw-kortenaken.be
agenda. 2 tot 6 juli
Inclusief speelplein in Groene Zone te Leuven Leuven Info en inschrijvingen: www.balanske.be
7 juli, 4 augustus, 1 september en 6 oktober
DOSSIER • xxxxx
9 september Open monumentendag Toegankelijke uitstap met gratis aangepast vervoer, teksten in braille en doventolken
Leuven Info en inschrijvingen: linda.rottiers@vlaamsbrabant.be
Tandemfietstochten voor personen met een handicap en hun gezin
11 september
Verschillende locaties Info en inschrijvingen: www.balanske.be
Heverlee Info en inschrijvingen: www.pleegzorgvlaamsbrabantenbrussel.be
9 tot 13 juli
Inclusief speelplein in Groene Zone te Leuven Leuven Info en inschrijvingen: www.balanske.be
12 augustus Fietseling
Tandemtochten Aarschot Info en inschrijvingen: www.fietseling.org
16 augustus
Kampenhout Swingt Kampenhout Info en inschrijvingen: www. onstehuisbrabant.be
26 augustus
Gouden Boomstoet Met gratis aangepast vervoer, teksten in braille en doventolken Brugge Info en inschrijvingen: linda.rottiers@vlaamsbrabant.be
1 september tot 16 september
Filmtentoonstelling en tentoonstelling ‘Allemaal Vlaams-Brabanders’ Dilbeek Info en inschrijvingen: pric@vlaamsbrabant.be
2 september De Gordel
Aangepaste wandeling en tandemtochten voor personen met een beperking Zaventem Info en inschrijvingen: linda.rottiers@vlaamsbrabant.be
Infoavond Pleegzorg Vlaams-Brabant en Brussel
13 september Vitamin
Sportdag voor mensen met een verstandelijke beperking Rotselaar Info en inschrijvingen: carine.moens@vlaamsbrabant.be
Info en inschrijvingen: gelijkekansen@vlaamsbrabant.be
11 oktober en 25 oktober
Panda
Tweedaagse vorming voor iedereen die vrijwilligers aanstuurt Leuven Info en inschrijvingen: www. vlaamsbrabant.be/sterkmerk
24 en 25 september
Gratis theatervoorstelling rond drugpreventie voor secundaire scholen Herent Info en inschrijvingen: gezondheid@vlaamsbrabant.be Rudi Reyners tel. 016-26 73 31
25 september
Vorming voor palliatief referenten van woonzorgcentra Start 12-daagse opleiding Kortenberg Info en inschrijvingen: www.panal.be
20 september Zoefdag
13 september
9de Vlaams Congres Palliatieve Zorg
Sportdag met personen met een beperking Tielt-Winge Info en inschrijvingen: info@balanske.be
Leuven Info en inschrijvingen: www.panal.be
20 september tot 8 oktober
14 en 15 september Run to walk again
Sportdag voor personen met een motorische beperking Vlezenbeek Info en inschrijvingen: sport@inkendaal.be
15 en 16 september
Opendeurdag Het Balanske Tielt-Winge Info en inschrijvingen: www.balanske.be
17 en 18 september Panda
Panda
Gratis theatervoorstelling rond drugpreventie voor secundaire scholen Tienen Info en inschrijvingen: gezondheid@vlaamsbrabant.be
26 oktober 2012 Panda
Gratis theatervoorstelling rond drugpreventie voor secundaire scholen Zoutleeuw Info en inschrijvingen: gezondheid@vlaamsbrabant.be
Rotselaar Info en inschrijvingen: pric@vlaamsbrabant.be
5 oktober
Kleinschalig Wonen en Verblijven Studiedag Leuven Info en inschrijvingen: kleinschaligwonen@ vlaamsbrabant.be
6 en 7 oktober
20 september
Onthaalbureau inburgering
Met Piet Jaspart en Magda Michielsens Leuven
22 oktober en 26 november 2012
Filmtentoonstelling en tentoonstelling ‘Allemaal VlaamsBrabanders’
Gratis theatervoorstelling rond drugpreventie voor secundaire scholen Zellik Info en inschrijvingen: gezondheid@vlaamsbrabant.be
Documentaire en debat over beeldvorming van vrouwen in de media
Maak een sterk merk van je vrijwilligerswerk
Oktoberfeesten Kampenhout Info en inschrijvingen: www.onstehuisbrabant.be
10 oktober
Opendeurdag Halle Info en inschrijving: onthaalbureau@ vlaamsbrabant.be
Surf naar
www.vlaamsbrabant.be/ kalender voor een uitgebreide agenda met meer informatie over de komende evenementen. Toegankelijke evenementen?
www.uitmettoegang.be 15
als ik baas was …
“
Hulpverlening beter afstemmen
Jan Claes, voorzitter Dienst Ondersteuningsplan Vlaams-Brabant en Brussel
a
ls ik baas was zou ik alle vormen
van hulpverlening beter op elkaar afstemmen. Er is een goede kans dat dat lukt met de vzw Dienst Ondersteuningsplan (DOP). Die zal fungeren als een soort onthaaldienst: iedereen in de provincie met een vermoeden van handicap zal er terecht kunnen. De DOP zal samen met de betrokkene
en zijn omgeving een ondersteuningsplan opstellen. Nieuw is dat er niet in vakjes zal gedacht worden. De DOP bestaat uit hulpverleningsdiensten van binnen en buiten de gehandicaptensector en ook verwijzers en gebruikers zijn vertegenwoordigd… Voldoende expertise om iedereen meteen in contact te brengen met de juiste hulp.
16