Deze bijlage valt niet onder de redactionele verantwoordelijkheid van de redactie van Het Belang van Limburg
Beringen Brugge Genk Lier Roeselare Sint-Niklaas Turnhout
2
Lier
Brugge
Sint-Niklaas
Turnhout Beringen Genk
Roeselare
Welkom op MOOOV Filmfestival 2019! Elke dag opnieuw krijgen we – of we dat willen of niet – een overvloed aan beelden over ons heen. Hapklare beelden, die invloed hebben op hoe we de wereld zien. Het filmfestival toont beelden die ons blikveld vergroten, onze horizon verbreden, thema’s aanroeren, tegengeluid zijn. Maar het filmfestival is ook een groots fijn warm feest vol liefdevolle gekte en passie. Het filmfestival geeft een podium aan bijzondere filmmakers en natuurlijk aan jullie, onze bezoekers om zich onder te dompelen in inspirerende cinema, om tijd te maken voor gesprekken met anderen. Voor de film, maar vooral ook na de film en over de film. Want je ontdekte films die grote thema’s behandelen zoals gender, ras, sociale status of politiek, maar ook intieme films die persoonlijke thema’s belichten. Deze bijlage werd geschreven door 10 jongeren die elk de focus legde op één film van het aanbod van MOOOV Filmfestival.
het MOOOV team
partners en info Dank aan: Beringen TheRoxyTheatre, Elan Filmavonden | Brugge Cinema Lumière, Concertgebouw Brugge, Cultuurcentrum Brugge, De Republiek | Genk Euroscoop Genk, C-mine Cultuucentrum | Lier Liers Cultuurcentrum, LOC Den Bril, Kinoklub Kalliopee, Cinema Variétés | Roeselare Cityscoop, De Spil | Sint-Niklaas Siniscoop | Turnhout de Warande, UGC Turnnhout
MOOOV wOont en werkt — in de Warande, Warandestraat 42, 2300 Turnhout — in De Republiek, Sint Jakobsstraat 36, 8000 Brugge
& met veel dank aan de steden Beringen, Brugge, Genk, Lier, Sint-Niklaas, Roeselare en Turnhout
Dit is een gratis bijlage bij De Standaard van 1 april 2019. Deze bijlage valt niet onder de redactionele verantwoordelijkheid van De Standaard. Samenstelling MOOOV vzw, i.s.m. Kif Kif en Cinea. Eindredactie Orlando Verde en Abbie Boutkabout
since 1938
Verantwoordelijke uitgever Michael De Cock, Warandestraat 42, 2300 Turnhout
3
Overzicht
4
‘Amin’ door Aminata
7
‘El Amor Menos Pensado’ door Tom
11
6
5
‘An Elephant Sitting Still’ door Lisa
8/9
maak kennis met de schrijvers van deze bijlage!
12 ‘Sibel’ door Sam
14
10
‘Tel Aviv on Fire’ door Michaël
15 ‘Virus Tropical’ door Sven
13
‘Bulbul Can Sing’ door Nora
‘High Fantasy’ door Camilla
‘The Mercy of the Jungle’ door Lotte
‘Widow of Silence’ door Mahdieh
Publieksprijs Alle films die vertoond worden tijdens MOOOV Filmfestival 2019 komen in aanmerking voor de Joker Publieksprijs. Daarmee wordt de winnaar dé graadmeter van het Vlaamse publiek voor een film met zicht op de wereld. Bepaal mee de winnende film. Bij elke vertoning krijg je een papieren stemformuliertje. Vul dit volledig in (noodzakelijk om mee te kunnen doen) en maak kans op een Joker-reischeque van 1500 euro.
4
Amin
#oeuvreaward #migration #lovestory
Amin So, een Senegalese arbeidsmigrant in Frankrijk, werkt illegaal in de bouwsector. Naast een harde werker is hij vooral een goede huisvader, liefdevolle echtgenoot en loyale broeder op afstand. Zijn leven is geworteld in Senegal, waar zijn familie op hem wacht én in het land waar hij zijn kost verdient. Maar zoals vele van zijn lotgenoten worstelt hij met aarden in zijn nieuwe, soms eenzame omgeving. Naast het verhaal van Amin krijgen we via diverse personages inkijk in de gevolgen van de exploitatie van goedkope werkkrachten in de bouwsector en het domino-effect daarvan op betrokken levens. Jarenlang zwartwerk, geen opgebouwde sociale zekerheid, letterlijk en figuurlijk geen vangnet om op terug te vallen. Enerzijds toont de film hoe (arbeids)migratie gezinnen uit elkaar rukt. Mannen uit de Maghreb-landen of West-Afrika vertrekken in naam van het welzijn van hun naasten. In patriarchale culturen waarin mannen vooral de positie van broodwinner invullen is dit perspectief zeer herkenbaar. Arbeidsmigratie wordt er gestuurd door een groot plichtsgevoel tegenover het gezin, de grootfamilie en zelfs het vaderland. Bovendien heb je daarbij ook het verhaal van kinderen die hun ouder(s) zien vertrekken en zonder hen zullen moeten opgroeien. Anderzijds zien we in de film ook een westers gezin waarbij een scheiding de bron is voor spanning binnen relaties. De nadruk ligt hier bij de emotionele verwerking van ouders en hoe kinderen ongewild toch betrokken worden in dit pijnlijk proces. Ook in dit perspectief is de herkenbaarheid niet ver zoek.
Amin Philippe Faucon | Frankrijk | 2018 | 91 minuten — te zien in Beringen, Brugge, Genk, Lier, Sint-Niklaas en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
De sterkte van de film zit daar waar de verschillen vergeten worden en verwerkingsprocessen samenkomen.
Via mooi uitgediepte verhaallijnen komen we tot de essentie van de film: gebroken familiebanden die leiden tot eenzaamheid en hoe elke mens daar op zijn manier mee omgaat. De één wentelt zich in nostalgie en droomt over terugkeren naar wat ooit geweest is. De ander zoekt toenadering bij zijn medemens om het leed te delen. De sterkte van de film zit daar waar de verschillen vergeten worden en verwerkingsprocessen samenkomen. Regisseur Phillipe Faucon koos visueel voor een sobere vertelling. Hoe de personages van zichzelf en hun naasten vervreemden, wordt geloofwaardig in beeld gebracht. Daarbij is veel aandacht besteed aan het respecteren van de culturele eigenheid van de diverse personages en de context waarin ze leven. In tijden waarin migranten sterk gedemoniseerd worden, brengt de film broodnodige nuance in deze kwestie. Amin tracht – zonder moraliserende pretenties – de menselijkheid te tonen die in ieder van ons schuilt, hoe vreemd ‘de ander’ ook kan lijken. De film gaat over opofferingen, maar het is ook een verhaal over hoe het noodlot van een naaste doet reflecteren over de eigen positie en daarbij horende privileges en kwetsbaarheden. Aminata Demba
Au nom de la famille
An Elephant Sitting Still #discovery #asingledaystory #mythicalelephant
5
He told me the other day There is an elephant in Manzhouli It sits there all day long Perhaps some people keep stabbing it with forks Or maybe it just enjoys sitting there I don’t know People gather there, watching it sitting still They feed the elephant food But it takes no notice
Ten noorden van China in de stad Manzhouli articuleert zich een overweldigend slotbeeld, glanzend in het troosteloze.
De 29-jarige cineast Hu Bo schreeuwt met zijn debuut An Elephant Sitting Still om verandering in de moderne Chinese samenleving. Aan de hand van een mozaïekstructuur toont hij grote en kleine kwellingen die elk mensenleven in beslag nemen en in een voortdurende toestand van onrust, onbegrip en wantrouwen brengen. De vier protagonisten komen in aanraking met de mythe van een olifant. Ze maken allen plannen om hem op te zoeken, weg van hun nefaste en vervuilde omgeving. De gedemotiveerde student Bu raakt verwikkeld in een pesterij doordat hij het tevergeefs opneemt voor zijn vriend. Cheng is getuige van een ingrijpend incident waarvoor hij zich verantwoordelijk voelt. Mr. Wang wordt in een rusthuis gedwongen omdat hij vanwege de financiële nood van zijn zoon plaats moet maken voor de jongere generatie. Van haar moeder moet het tienermeisje Ling, de klasgenoot van Bu, ook geen voorbeeld aannemen. Bij wijze van verzet zoekt ze toevlucht bij de vice-decaan van haar school. De interacties tussen familieleden zijn vijandig en de expressie van pijn wordt onderdrukt.
An Elephant Sitting Still Hu Bo | China | 2018 | 230 minuten — te zien in Beringen, Brugge, Genk, Lier, Sint-Niklaas en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
kan slechts met superlatieven beschreven worden. De film heeft 230 minuten nodig om te ontvouwen, maar het resultaat is een adembenemend debuut. Helaas werd dit ook meteen Hu Bo’s laatste film: hij benam zich nog voor de première van het leven, waardoor we slechts kunnen treuren om dit groot verlies. De schreeuw om inclusie, burgerzin en zelfredzaamheid werd zelden zo spiritueel en weerzinwekkend tegelijk in beeld gebracht, zeker in een debuut. Verlaten plaatsen, sprakeloosheid en vertwijfeling doen denken aan Rebels of the Neon God (1992) van de Taiwanese filmmaker Tsai Ming-liang. Beide filmmakers creëren een visueel verbluffend universum bevolkt door wankele personages op zoek naar emotionele stabiliteit. De overtuiging van het leven als lijden wordt in deze film in zoveel verschillende gedaanten ten tonele gevoerd dat het uitzichtloze karakter het best in Schopenhaueriaanse termen te vatten lijkt. Het leven is volgens Schopenhauer een spel waarin de mens buiten zijn wil terecht is gekomen. In zijn magnum opus ‘De wereld als wil en voorstelling’ dicteert hij een leefregel die de metafoor van een olifant in de zoo in ruimere zin interpreteert: “Als een of ander ongeluk er eenmaal is en niet meer te verhelpen valt, moet men niet de gedachten toestaan dat het anders zou kunnen zijn: zoals de gevangen olifant.” Het is deze externe factor die stoïcijnse gelijkmoedigheid brengt in de film. Elk zoekgebracht uur wordt als een verlies beschouwd en de vertwijfeling valt van elk gezicht af te lezen. Elke gebeurtenis is een reactie op de leegte. De camera registreert in documentaire stijl, door middel van lange shots en veel volgscènes die de instabiliteit en weifelende emoties onderstrepen. Gedesatureerde kaders onderstrepen de grauwe uitzichtloosheid. De soundtrack achtervolgt genadeloos elke ontmoeting. Hu Bo toont het grootste ongeluk niet als uitzondering, niet iets wat door zeldzame omstandigheden of monsterlijke karakters wordt veroorzaakt. Hij toont wat door doen en laten uit het karakter van de mens voortvloeit; juist daardoor komt het angstwekkend dicht bij ons in de buurt. Deze film toont de tragedie van banaliteit, voortgebracht door alledaagse omstandigheden. Wang Bing, landgenoot van Hu Bo en vooraanstaand documentairemaker, beschrijft de film als een meteoriet: afkomstig uit een andere ordening, zeldzaam en zorgvuldig te bewaren. Lisa Deckers
6
Bulbul Can Sing #india #comingofage #sexuality
Bulbul Can Sing is een voortreffelijk voorbeeld van hoe een intuïtieve werkwijze magie kan teweegbrengen in een film. De jonge filmmaakster Rima Das maakt een prachtige fictiefilm in haar geboortedorp waarbij ze een mooi evenwicht vindt tussen het behoud van de reële context van het dorp en haar fictieve verhaal.
Het jonge talent Rima Das, een Indische filmmaakster die al meervoudig in de prijzen viel met vorige films waaronder Village Rockstars, schreef en regisseerde Bulbul Can Sing in 2018. De film is een intieme kijk op de wereld van drie tieners in een geïsoleerd, conservatief dorpje in Oost-India. Bulbul is een zelfbewuste, onafhankelijke tiener die een diepgewortelde vriendschap deelt met Bonnie, een meisje dat van aanpakken weet en Suman, een homoseksuele jongen die door een aantal mensen in het dorp gepest wordt omwille van zijn geaardheid. “Ben ik de enige in de wereld die zo is?” vraagt Suman zich hardop af in een aangrijpende scène. Hiermee toont hij aanf hoe existentieel moeilijk en fragiel het is om niet heteroseksueel te zijn in een kleine gemeenschap die afgesloten is van de rest van de wereld. Maar ook Bulbul en Bonnie worstelen met een ontluikende seksualiteit en de gendernormen in hun gemeenschap en stellen die in vraag: waarom worden enkel de vrouwen gestraft door schorsing van de school nadat ze ‘betrapt’ zijn op kussen met hun lief?
Rima Das haalt haar inspiratie uit reële contexten maar geeft deze een fictieve invulling. De personages werden instinctief aan de acteurs toegeschreven en omgekeerd. Het zijn geen professionele acteurs maar het spel is op hoog niveau. De film werd opgenomen in Rima’s geboortedorp Kalardiya, Assam; een klein dorp waar nog in en met de natuur geleefd wordt, zonder elektriciteit en rechtstreekse watervoorziening. De natuur krijgt een centrale plek in de film en zorgt ook voor fijnzinnige beelden. De muziek van Dotora en Kabindra Patowary maakt gebruik van folkloristische elementen die de culturele context en de innerlijke evolutie van de personages kracht bijzetten. Bulbul Can Sing is een mooie film over het leven van tieners uit een klein dorp die hun identiteit aan het ontdekken en ontwikkelen zijn. Ze worden gedwongen zich te verhouden tot de context waarin ze leven en te beslissen in welke mate ze hun leven laten bepalen door de mening van hun dorpsgenoten, waarbij Bulbul de wijze raad krijgt van de moeder van Bonnie: ‘Als je te veel naar de mensen luistert, ga je je leven ruïneren.’ De authenticiteit en gevoeligheid van de maker en spelers zorgen voor een hartverwarmende kijkervaring waarin je wegsmelt. Heerlijk. Nora Mahammed — te zien in Beringen, Brugge, Genk, Lier, Roesleare, Sint-Niklaas en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
Hoop verscholen in een lied
Bulbul Can Sing Rima Das | India | 2018 | 95 minuten
El Amor Menos Pensado #sexuality #remarkableacting #chemistry
7
You had me at ¡ Hola! Waarom El Amor Menos Pensado de romcom een nieuw cachet geeft
El Amor Menos Pensado Juan Vera | Argentinië | 2018 | 136 minuten
Weinig genres worden zo verguisd als de romantische komedie. Enkele van de grootste filmklassiekers aller tijden verhalen het smachten naar de éne grote liefde, maar doorheen de jaren is de romcom een label geworden voor lichtvoetige, clichématige wegwerpcinema. Met El Amor Menos Pensado (An Unexpected Love), het regiedebuut van de doorwinterde filmproducent Juan Vera, zet MOOOV dit jaar een onvervalste romcom op het programma. Op het eerste zicht lijkt het een vreemde eend in de bijt, maar de diepgaande sociale commentaar en verrassende verhaalstructuur zorgen ervoor dat dit genuanceerd portret van de Argentijnse middenklasse perfect in de line-up past. De meeste romantische komedies wijken amper af van de standaardformule die makkelijk te herkauwen en te verpakken is: jongen en meisje ontmoeten elkaar en worden verliefd, maar raken verscheurd door een conflict dat ze moeiteloos overwinnen, met een nog sterkere band tot gevolg. In El Amor Menos Pensado liggen de kaarten anders. Marcos en Ana ontmoetten elkaar 25 jaar geleden en hebben samen een zoon op de wereld gezet. Het conflict komt pas wanneer de lentedagen van hun relatie ruim voorbij zijn en ze hun zoon op het vliegtuig zetten richting een Spaanse universiteit. Plots zitten ze alleen aan de ontbijttafel en kampen ze met een probleem dat voor twentysomethings nog ver van hun bed is: empty nest syndrome. Ze beseffen dat ze op elkaar zijn uitgekeken en boren een gat in hun huwelijksboot. Maar met welke gevolgen? El Amor Menos Pensado biedt een herkenbare, maar onconventionele kijk op een koppel uit de Argentijnse middenklasse. Marcos is geen stoere Argentijnse rokkenjager, Ana is geen hysterische mujer die zich uit verdriet de haren van het hoofd rukt. Het zijn twee volwassenen van vlees en bloed wier avonden gevuld zijn met wijn drinken in pyjama en mijmerend naar oude foto’s staren. De romcom mag in de meeste gevallen dan wel een synoniem zijn voor genreconventies en heersende sociale clichés, toch slagen sommige liefdesverhalen erin om uit te steken boven de rest. Films als El Amor Menos Pensado kunnen zalven en genezen en leren ons dat mensen overal ter wereld dezelfde dromen, frustraties en onmacht delen. Marcos en Ana werden verliefd, waren getrouwd en gingen uit elkaar, maar ze zijn gelukkig. Het leven na de liefde hoeft heus geen miserabel bestaan te zijn. Tom Rouvrois
— te zien in Beringen, Brugge, Genk, Lier, Sint-Niklaas en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
8 DE KEUZE VAN
BEELDEN DIE ONZE BLIK OP DE WERELD VERRUIMEN. FILMS DIE ONZE OGEN OPENEN EN DOEN STILSTAAN EN NADENKEN. DAT IS WAAROM 11.11.11 PARTNER IS VAN MOOOV FILMFESTIVAL.
Maak kennis met de schrijvers van deze bijlage Er wordt in de culturele sector heel wat onderzocht. Zo blijkt dat cultuurcentra in Vlaanderen steeds minder jongeren over de vloer krijgen en dat de gemiddelde bezoeker van de betere cinema ouder dan 50 is. Maar hoewel er weer meer bioscoopbezoekers zijn, is het aandeel van jongeren in die stijging gering. We weten echter allemaal dat de jongeren van nu de bezoekers van later zijn. MOOOV heeft dit begrepen en trekt de kaart van de jongeren. We zijn ervan overtuigd dat de geselecteerde films hen aanspreken. Minstens de helft van de regisseurs zijn dertigers; dat valt alvast mee. Bij MOOOV is er veel aandacht voor filmeducatie, waardoor jongeren vanop jonge leeftijd kennis maken met het filmfestival en het filmaanbod van MOOOV. Jongeren leren film kijken. Sommigen zelfs van de kleuterklas tot het laatste jaar middelbaar onderwijs. Het draait echter niet alleen om films, maar ook wat je eromheen doet en hoe je jongeren betrekt. Al jaren heeft het filmfestival naast een internationale jury van mensen uit het filmvak, ook een jongerenjury. Zij zien net als die andere jury alle competitiefilms, praten lang en uitgebreid over de films en kiezen zorgvuldig hun winnaar, die ze op de slotavond bekend maken. PLATFORM en Schoon Jong Volk zijn jonge mensen die graag en meer bij het festival betrokken willen zijn. Ze kamperen bijna op het festival, zetten mee jongerenevents op, proberen leeftijdsgenoten te overhalen om naar MOOOV Filmfestival te komen. Young Critics en Young Programmers zijn workshops waar jongeren terecht kunnen die meer met film willen: over film schrijven bijvoorbeeld of zelf film programmeren en dit onder deskundige begeleiding en in samenwerking met Cinea, Rekto-Verso en Kif-Kif. Deze bijlage is dit jaar ook helemaal in handen genomen door jongeren. Het gebeurt wel eens dat een krant of een tijdschrift één of andere BV de eindredactie voor één keer laat overnemen om de krant of het tijdschrift helemaal naar zijn of haar hand te zetten. Bij MOOOV hebben we tien enthousiaste jongeren de bijlage in handen laten nemen. Ze hebben films bekeken, er samen over gepraat, en ze hebben elk bij één film een pagina geschreven in combinatie met ideeën en tips voor onze collega Charlotte, die de bijlage vorm gaf. Goesting in film zit in elke pagina, maar ook kennis over film. Lees deze bijlage en laat je door Aminata, Camilla, Lisa, Lotte, Mahdieh, Michaël, Nora, Sam, Sven en Tom meenemen naar het filmfestival. Veel leesplezier.
Aminata
Aminata Demba is een Belgisch-Malinese actrice en presentatrice. Naast haar acteursbestaan maakte ze samen met regisseur Leslie Verbeeck de documentaire Pelikaanstraat 20 voor Canvas (Vranckx & De Nomaden). Sinds 2018 schrijft ze ook filmrecensies voor Kif Kif.
Een pakkende documentaire over het recht op vrije meningsuiting in Burundi en krachtige mensen die strijden voor verandering.
11.BE/MOOOV
Camilla
Camilla is 19 jaar en zit in haar tweede bachelor Engels-TFL (theater-, film- en literatuurwetenschappen) aan de Universiteit Antwerpen, tussendoor schrijft ze wanneer ze kan. Ze deed mee met de Young Critics workshop in Brugge (in 2018) en schreef poëzie voor een performance in het FoMu tijdens de laatste editie van Nightwatch.
9
Lisa
Lisa Deckers werkt als projectverantwoordelijke voor het Tongerse cultuurfestival MoMeNT en neemt, net als het thema van het festival, tijd als inspiratie voor al haar impulsen. Ze is The Young Ones reporter in deSingel, tijdens het weekend vaak paraat als vrijwilliger in Cinema Cartoon’s en gebeten door wat er reilt en zeilt in het brede culturele veld waardoor ze literatuur en theater, film en fotografie, beeldende kunst en dans ademt. Inademen doet ze als liefhebber en organisator, uitademen gebeurt in de vorm van productie, fotografie, video- en schrijfwerk.
Mahdieh Fahimi is een Iraans-Belgische beeldende kunstenaar en woont en werkt afwisselend tussen Gent en Teheran. In haar werk behandelt ze themas als ontheemding en identiteit, voornamelijk gebruik makend van het bewegend beeld als medium. Sinds enkele jaren schrijft ze voor Kif Kif over cinema, theater en literatuur.
Lotte
Lotte is 22 jaar en gebeten door kunst. Ze schrijft theaterrecensies voor CuttingEdge. be, artikels voor Het TheaterFestival en af en toe doet ze redactie voor het radioprogramma Pompidou op Klara. Momenteel volgt ze de master Theater- en Filmwetenschap aan de Universiteit Antwerpen.
Mahdieh
Nora
Nora Mahammed werkt als programmator bij het Vlaams-Nederlands Huis deBuren. De 24-jarige Brusselfanaat rondde net een masterclass kunstkritiek en -analyse af, gegeven door rekto:verso, Kif Kif en Etcetera. Ze schreef in het verleden al teksten voor rekto:verso en sociaal.net.
.. Michael
Michaël is filosoof, essayist en criticus. Hij woont en werkt momenteel in Praag. Hij vreest soms dat hij de laatste grote romanticus is. (foto: Lisa Deckers)
Sam
Sam is 27 en afgestudeerd aan de opleiding Filmwetenschappen (Universiteit van Amsterdam) met een afstudeerscriptie over de Duitse filmmaker Wim Wenders. Voor enkele Nederlandse online filmplatformen schrijft hij al geruime tijd filmrecensies. Daarnaast houdt Sam zich het liefst bezig met het maken van muziek en, hoe kan het ook anders, het kijken van films.
Sven Tom
Tom is 27 jaar jong. Hij coördineert cultuur in Tessenderlo en schrijft tussendoor over cinema. Hij weet naar eigen zeggen enkel iets van politiek zodra er een film over gemaakt wordt.
Zijn heilige gralen van de cinema zijn de voiceovers in het oeuvre van Terrence Malick, de stiltes van Robert Bresson en de slotscène van Toy Story 3. Als recent afgestudeerde (Taal- en Letterkunde, Culturele Studies, Filmstudies en Visuele Cultuur) schippert hij tussen een kantoorjob en het onzekere bestaan van een freelance filmjournalist. Occasioneel trapt hij nog eens een balletje in een vergeten deel van West-Vlaanderen.
10
High Fantasy
#smartphonecinema #apartheid #bodyswap
Rainbow Nation * is Bullshit
High Fantasy Jenna Bass | I Zuid-Afrika | 2017 | 71 minuten
‘Identiteitscrisis’ en ‘wereldcinema’. Met die twee termen heb ik lang mentaal zitten pingpongen na het bekijken van High Fantasy, het Zuid-Afrikaanse gedachte-experiment van Jenna Bass dat uitkwam in 2017. De begrippen leken compleet in strijd met elkaar, machines die enkel conflict genereren. Ik ga op identiteitscrisis doorheen de wereldcinema en neem mee: witte (on)schuld, vrouwonvriendelijke uitspraken, extreem zwart activisme op z’n “She’s white. I don’t care”. Vier vrienden gaan op vakantie en filmen zichzelf met hun iPhones, terwijl ze in een unieke situatie terechtkomen, zo luidt de plot. Het doet meteen denken aan The Blair Witch Project, de low budget found footage horrorfilm uit 1999 (mijn geboortejaar!), die vooral werd gelauwerd vanwege zijn effectiviteit en hyperrealistische acteerstijl. Opnieuw is bewezen dat een film niet eindeloos versierd moet worden om een boodschap over te brengen. Meer nog, het getuigt van sterk vakmanschap wanneer een regisseur enkel op de basisgereedschappen van het vak berust. Een echt oordeel velde ik pas toen de Brusselse CINEMATEK Videodrome speelde en ik moest denken aan het Theatrum Mundi, het leven dat zich als een podium aan ons openbaart. De moderne versie van dat Theatrum Mundi zou de Videodrome kunnen zijn: een wereld die in zo’n mate gedigitaliseerd en gedocumenteerd is, dat de flikkerende schermen waar we ons constant mee omringen samenvallen met de realiteit. Terwijl de B-horror uit 1983 vooral grenzen overschrijdt inzake moord en seks en de televisie voorstelt als een mensetend monster, legt High Fantasy bloot hoe thema’s zoals racisme, discriminatie en seksisme spelen in de ZuidAfrikaanse jongerencultuur die te allen tijde online is. Uiteindelijk is vooral belangrijk dat High Fantasy niet gedreven wordt door de shock-factor, des te meer door het conflict dat door de verhaallijn opgeroepen wordt. Het is een sterk geëngageerde film, geregisseerd door een jonge, witte vrouw die bewijst dat de Zuid-Afrikaanse cinema een verjongingskuur ondergaat. Geïnspireerd door de kracht van studenten tijdens de Fees Must Fall-protesten in 2015, opent High Fantasy *
de conversatie over de positie van de jongerencultuur in een gemengde samenleving en de ontevredenheid met hun aandeel met betrekking tot problemen die hen, jonge zwarte en witte mannen en vrouwen, persoonlijk aangaan. Films zoals High Fantasy zijn als rooksignalen die niet langer aan een geschiedenis van geweld en Apartheid refereren, maar net aan dat wat ze zijn: tekens dat er ergens, niet veraf, op een veelbelovende toekomst gebroed wordt. Het Theatrum Mundi is geen slagveld, waar de ene valt en de andere overblijft. Jenna Bass ziet het als een uitgestrekte savanne met ruimte genoeg voor speelse metamorfose, een intense reis waarbij personages letterlijk in elkaars huid kruipen. In alle eerlijkheid: High Fantasy intrigeerde me vooral door de – op z’n minst gezegd – opvallende titelfont en de soundtrack die rechtstreeks lijkt overgewaaid vanop de weide van Tomorrowland. Ik kijk graag naar films die enige klasse lijken te missen, daar zit vaak meer achter. Het gebruik van een jongerentaal die niet bang is om hard over te komen, maakt het geheel fris en geloofwaardig. De film toont aan dat oplossingen niet zomaar aangereikt kunnen worden, maar dat attitudes van alle kanten van de samenleving stevig zouden mogen veranderen. High Fantasy zou op de trending pagina van YouTube kunnen thuishoren, tegelijkertijd is het een exploratie, toch ook een allegorie voor de al dan niet verborgen spanningen in de unieke, multiculturele samenleving die de zelfverklaarde Rainbow Nation zo graag celebreert en wil belichamen. Camilla Peeters
Althans, volgens Thami
— te zien in Beringen, Brugge en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
Sibel
#slotfilm #sexuality #whistlelanguage
11
Het stille verzet van Sibel
Binnen de Turkse dorpsgemeenschap waarin de sprakeloze Sibel leeft, wordt niet zomaar alles uitgesproken, en al helemaal niet tegengesproken. De dingen gaan zoals ze gaan en zijn zoals ze zijn. Maar juist in een omgeving waar het minst mag worden gesproken, zegt iemand die niet kán praten soms het meest. Guillaume Giovanetti en Çagla Zencirci nemen in Sibel, net als in hun vorige films, één duidelijk hoofdpersonage als uitgangspunt. Nooit of te nimmer verliest het regisseursduo de grip op Sibel, een avontuurlijke jonge vrouw die vanwege haar handicap verstoten is door haar conservatieve dorpsbewoners. Vanuit alle hoeken, gaten en kieren wordt ze gefilmd met soms wild en radicaal camerawerk. Haast volgens Dardenniaans procedé verdient iedere handeling de complete aandacht van de filmmakers en wordt iedere zucht en kreun versterkt door hun realistische aanpak.
In een omgeving waar het minst mag worden gesproken, zegt iemand die niet kan praten soms het meest.
Sibels leven is grauw, maar nooit inktzwart. Hoewel ze weinig sociale houvast kent binnen het geïsoleerde dorp en haar stugge familie, verliest Sibel nooit de hoop. Het rustieke Turkse landschap biedt haar gelukkig ademruimte; ze is graag in de bergen. Het is de ideale plek waar je het liefst uit ellende de longen uit het lijf schreeuwt en boos wilt zijn op alles en iedereen. Maar Sibel laat zich niet verleiden tot hulpeloos gejammer. Ze heeft het veel te druk met het verzamelen van bewijs dat er een wolf in het bos leeft. En op deze momenten is de film op zijn best; wanneer er niet of nauwelijks wordt uitgelegd. Wanneer er niet wordt gesproken, in ieder geval niet door woord, maar eerder door beeld en handeling. Sibel blijft stil en blijft koortsachtig op zoek naar al het belangrijks dat zich in het mystieke bosgebied schuilhoudt. Is het genoeg om haar dorp te kunnen overtuigen van het bestaan van een wolf? Misschien. Het is in ieder geval ruim voldoende om de gesloten commune waarmee ze tot dusver leefde stilzwijgend te ontstijgen. Want niet kunnen praten staat niet gelijk aan niet mogen praten. Sam Duijf
Sibel Guillaume Giovanetti & Çagla Zencirci | Turkije | 2018 | 95 minuten — te zien in Beringen, Brugge, Genk, Lier, Roesleare, Sint-Niklaas en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
12
Tel Aviv on Fire
#openingsfilm #comedy #soapserie #arabsandjews
Schalkse Ode Aan ( het leven in ) Palestina Toen ik begin 2011 in Rome een Colombiaan ontmoette, vroeg hij me hoe het gesteld was met de voedselbevoorrading in België. Deze vraag overdonderde mij. Destijds was België druk doende het wereldrecord regeringsformatie te verbreken en de manier waarop deze kermis in de buitenlandse pers gebracht werd, legitimeerde blijkbaar een vraag naar de impact ervan op het dagelijkse leven van de gemiddelde inwoner van mijn land. Ik moet geantwoord hebben dat “alles hier werkt ondanks dat het niet werkt”, maar dit is wel het moment waarop ik ben beginnen nadenken over het verschil tussen hoe een land in de wereldpers komt en de realiteit van het dagelijkse leven van dit land. Zo is het bijvoorbeeld moeilijk om een beeld te krijgen van de mensen die in Israël en Palestina leven omdat de berichtgeving over dit gebied zich beperkt tot de onheilspellende soort. Tel Aviv on Fire toont Israëli en Palestijnen als mensen die – binnen een voor mij onvoorstelbare context – werken, eten, slapen, liefhebben en, jawel, naar soaps kijken. Tel Aviv on Fire Zameh Zoabi | Israël | 2018 | 100 minuten
In Tel Aviv on Fire volgen we de machinaties achter de schermen van een gelijknamige Palestijnse soap over de maanden die vooraf gingen aan de oorlog van 1967. De Palestijnse Salam lult zich (naar aloude traditie door een misverstand) naar een positie waarin hij opeens verantwoordelijk is voor de representatie van de Israëlische legermacht in Tel Aviv on Fire. Hij wordt hiervoor gechanteerd door de grenspostbewaker Assi die meer bekommerd is om de romantische mogelijkheden van ‘zijn’ personage dan de getrouwe afspiegeling van de oorlog. Hiermee bevinden Salam en Assi zich in hetzelfde schuitje want ook Salam wil zijn verantwoordelijkheid als schrijver vooral inzetten om zijn jeugdliefde Mariam weer te veroveren. Beide mannen zullen in de soap niet al te subtiele hints voor hun geliefden verstoppen. Op deze manier verschuift de aandacht van film en soap weg van de oorlog naar de liefde en stelt zich de vraag hoe beide zich tot elkaar kunnen verhouden.
Kunst imiteert het leven waarna het leven de kunst weer imiteert. (Eén van mijn mooiste herinneringen aan C. is die keer dat we op de trappen van een bioscoop de befaamde regenscène uit Turks Fruit naspeelden. Vooral omdat C. zich te laat herinnerde dat ze een witte zomerjurk aanhad.) Het verbeelden van een ingrijpende gebeurtenis uit het nationale verleden kan uiteraard niet anders dan politiek geladen zijn, zeker wanneer de makers zich dienen te bewegen in een door de vijand bezet gebied. Dat ze als overwonnenen zelf het verhaal van deze oorlog willen brengen maakt van een simpele soap zelfs iets subversiefs. Het verbeelden van de geschiedenis is normaal gezien een recht dat aan de overwinnaars voorbehouden wordt. Maar Acht Stunden sind kein Tag: een Israëlische vrouw die gewoon wil smullen van haar dagelijkse portie melodrama, verdedigt zich tegen haar man door te zeggen dat niet alles altijd politiek hoeft te zijn. Ze heeft gelijk, en dat is net het punt dat Tel Aviv on Fire weet te maken. Niets is zo universeel als ons verlangen naar fictioneel drama, zij het Madame Bovary dan wel Days of our Lives. Michaël Van Remoortere
Dat ze als overwonnenen zelf het verhaal van deze oorlog willen brengen maakt van een simpele soap zelfs iets subversiefs.
— te zien in Beringen, Brugge, Genk, Lier, Roeselare, Sint-Niklaas en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
13
The Mercy of the Jungle #warzone #asburdity #basedonatruestory
— te zien in Beringen, Brugge, Genk, Lier, Sint-Niklaas en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
Het meest dodelijke conflict sinds de Tweede Wereldoorlog is al twintig jaar bezig. The Mercy of the Jungle van Joel Karekezi belicht de gevechten in Oost-Congo en toont de absolute zinloosheid van geweld. De Belgische première van deze hyperrelevante film vindt plaats tijdens MOOOV Filmfestival.
De ongenade van de oorlog The Mercy of the Jungle situeert zich in 1998. Het Rwandese leger zoekt net over de grens in het Congolese regenwoud naar gevluchte moordenaars, verantwoordelijk voor de genocide van 1994. Het is in die context dat sergeant Xavier en soldaat Faustin hun bataljon kwijt geraken en alleen in het onbeheersbare woud moeten overleven. Ze krijgen te maken met honger, uitputting en ziekte en komen gevaarlijk dicht bij wilde dieren. Uit de beschutting van het regenwoud treden is echter geen optie, want dan komen ze terecht in een bloederig conflict waar vriend en vijand niet meer te onderscheiden zijn. De film toont de menselijke wanhoop in tijden van oorlog. De jungle kent misschien genade, maar de oorlog niet. Regisseur Joel Karekezi verloor zijn vader in de Rwandese genocide. Zijn eigen worsteling met vergeving vormde de inspiratie voor zijn eerste langspeelfilm, The Pardon. Voor The Mercy of the Jungle verbeeldt de Rwandees opnieuw zijn familiale verleden, maar ditmaal liggen de ervaringen van Karekezi’s neef aan de basis van het script. Hoewel de Tweede Congolese Burgeroorlog officieel eindigde in 2003, zijn de conflicten vandaag nog steeds in volle gang. Er heerst een ware machtsstrijd om de grondstoffen in Oost-Congo, en wie tegen wie
The Mercy of the Jungle Joël Karekezi | België | 2018 | 91 minuten
vecht is al lang niet meer duidelijk. Ondertussen vielen er al meer dan 5,4 miljoen doden. Het conflict krijgt nog vrij weinig media-aandacht in België. Dat The Mercy of the Jungle een Belgisch-Franse productie is, maakt de film daarom des te belangrijker. Ondanks de zware thematiek, maakte Karekezi een poëtische film. Sublieme landschapsshots van bewolkte bergen of uitgestrekte wouden volgen elkaar op. De aanwezigheid van het regenwoud wordt bijna tastbaar door de constante, luide dierengeluiden, de fl akkering van het kampvuur of het felle zonlicht. Soms zijn de twee soldaten amper zichtbaar achter het bladerdek of vormen ze slechts kleine figuren in de wildernis. Door dergelijke slimme keuzes, functioneert het regenwoud als een personage op zich. De dynamiek tussen de ervaren, ietwat verbitterde Xavier en de naïeve maar vrolijke Faustin vertaalt zich bovendien in grappige en ontroerende situaties. Afgezien van alle miserie, blijft de camaraderie tussen de twee de rode draad. The Mercy of the Jungle is een aangrijpende en hoopvolle kritiek tegen zinloos geweld. Lotte Bode
14
Virus Tropical
#animation #graphicnovel #comingofage
De proloog van het charmante ColombiaansEcuadoriaanse kleinood Virus Tropical is ook een beetje mijn begin. Eigenlijk ieders begin. In een kolderieke sequentie vangt deze animatiefilm aan met het biologische equivalent van een Formule 1-race: de strijd om als eerste zaadcel die ene eicel binnen te dringen. Of de film de komende jaren de klaslokalen weet te bereiken voor educatieve doeleinden valt te betwijfelen, maar het maakt wel meteen duidelijk dat iedereen een product is van twee mensen en hun omgeving. Determinisme als lotsbestemming.
meer animatie op MOOOV Filmfestival 1 2 3 4 5 6
Another Day of Life Chriss The Swiss Dilili in Parijs Funan The Tower The Breadwinner 5
POWER TO PAOLA Noem me gerust een rossige nerd die schaamteloos Toy Story-schoenen combineert met t-shirts van spandexhelden. Ik ben opgegroeid met stripverhalen, comics of graphic novels zo u wilt. Gaandeweg zag ik die wereld van getekende verhalen meer en meer uitdijen. Tot ik besefte dat ze meer konden zijn dan die testosteronbommen van heldenverhalen. Het postmoderne Maus van Art Spiegelman bleek een briljante dissectie van de Holocaust-erfenis. En Marjane Satrapi’s Persepolis was een counter-historisch, revolutionair werk over het opgroeien in het Iran na de Islamitische Revolutie. Met dank aan een verfilming, botste ik nu ook op Powerpaola’s Virus Tropical, een bruisend semi-autobiografisch portret dat de transformaties van een meisje en haar omgeving (het veranderende Colombia en Ecuador) schetst. Het vieren van de vrouw in ZuidAmerika.
Neem dat schetsen gerust letterlijk. Powerpaola (het creatieve alter ego van Paola Gaviria) is een begaafd lijnentrekker. Met simpele zwarte lijnen bouwt ze een gedetailleerde veruiterlijking van het chaotische en volop seksueel revolterende Zuid-Amerika van de jaren 80. Geen blad voor de mond, wel eentje om op te tekenen. Ze heeft haar pseudoniem niet gestolen. Uit het vrouwelijke spreekt kracht. De adaptatie naar het grote scherm vergde 5000 schetsen en 5 jaar productie, overzien door Santiago Caicedo. In een stijl die veel wegheeft van een funky Persepolis, zien we Paola opgroeien en verhuizen van Quito naar Cali. Haar gezin (twee zussen, een religieuze vader en een ondergeschikte moeder) wordt elke dag dysfunctioneler. Haar vader staat meer ten dienste van zijn religie dan van zijn echtgenote. Paola kijkt meer op naar haar zussen, ten goede en ten kwade. De relatie tussen de zussen slingert dan weer tussen haat en liefde. “Fortunately time flies by,” valt te lezen op een voorbijsnellende truck. Het is niet alleen vechten met jezelf, maar tegen het allesopslorpende drugsmilieu en de bikkelharde vooroordelen van een maatschappij in transitie.
2
4
3 6
Meer nog dan een herkenbaar coming of age verhaal verhaal is dit een ode aan de veerkracht van Zuid-Amerikaanse vrouwen die mislukte huwelijken, desillusies, generatieconflicten en misogynie moeten zien te overwinnen. Powerpoala onderstreept het belang van de sociale en seksuele emancipatie van de Latijns-Amerikaanse vrouw. Toch is dit geen zwaarwichtige Bildungsroman. Virus Tropical is de unieke en verfrissende blik van een vrouw die op subversieve wijze seksuele en familiale waarden wil exploreren. Het resultaat is even speels als diepmenselijk. De sociale segregatie in Colombia en de beknottingen van de vrouwelijke vrijheid worden op de korrel genomen. De zwart-wit animatie kan zo symbool staan voor het simplistisch denken van het conservatieve patriarchaat dat beetje bij beetje afbrokkelt. Al is het vooral een esthetische keuze. Eén die ook het universele karakter van de persoonlijke en collectieve groeipijnen benadrukt. Ondanks de expliciete kritiek is het geen klaagzang, maar een elegische en humoristische ode aan het leven van jonge vrouwen en hun zoektocht naar vrijheid. Determinisme, quoi? Sven Hollebeke
Virus Tropical Santiago Caicedo | Colombia, Ecuador | 2017 | 96 minuten — te zien in Brugge en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
1
W idow of Silence
15
#competition #india #warzone
Widow of Silence Praveen Morchhale | India | 2018 | 85 minuten — te zien in Brugge en Turnhout. meer info over deze film en het volledige programma op www.mooov.be
Widow of Silence neemt je mee naar de immer groene valleien van Jammu en Kasjmir in Noordelijk India. Een gebied dat omwille van haar vruchtbare gronden en gunstig klimaat vaak wordt beschreven als het paradijs op aarde. Maar lange jaren van conflict en geweld hebben de bewoners van dit paradijs niets dan schade en leed berokkend. We maken kennis met Aasia, een zwijgzame maar verbeten vrouw. Zeven jaar geleden werd haar man meegenomen voor verhoor door Indische militairen en sindsdien blijft ieder spoor van hem zoek. Omdat ze niet langer met het problematische statuut van zogenaamde ‘half-weduwe’ wil leven, besluit Aasia om een officiële akte van overlijden aan te vragen voor haar man. Er blijken echter meer obstakels te zijn dan verwacht. Regisseur Praveen Morchhale is met Widow of Silence niet aan zijn proefstuk toe. Eerder maakte hij een film in de Kasjmir regio, Walking with the Wind (2017), over de plaatselijke grafdelver van een klein dorp. Ook ditmaal plaatst hij zijn camera te midden van de saffraanvelden en appelboomgaarden, op zachte heuveltoppen of op de daken van lemen huisjes. Geduldig legt hij het alledaagse leven van de dorpelingen vast; vrouwen die gezamenlijk de was doen of schoolmeisjes die op het einde van de dag huiswaarts keren… Als een schilder die tafereeltjes neerzet op het doek. Long shots van een jeep die langzaam de heuvels af rijdt doen denken aan de cinematografie van Abbas Kiarostami’s films, zoals Life and Nothing More (1992) of The Wind Will Carry Us (1999). Het geruis van de bomen in de wind, vogeltjes die fluiten, bonte kleuren die zich doortrekken van de appelbloesems tot in de kledij van de dorpelingen en tot zelfs in de muren van hun huizen. Alle kenmerken van een paradijselijk bestaan. Toch is het geweld niet veraf. De littekens zijn duidelijk aanwezig bij de Kasjmiri; de ‘stilte’ waar de filmtitel naar verwijst is er één die zwaar weegt.
meer competitiefilms 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Flatland La camerista Las niñas bien End of season Pomegranate orchard The Third Wife Widow of Silence Jinpa Winter’s Night
Stilte in het Paradijs “The silence gives people a chance to think”.
- “No one wants silence.” Morchhale is naar eigen zeggen eerder geïntrigeerd door ‘kleine verhalen’ uit afgelegen en rurale gebieden. Het soort verhalen dat de rest van de wereld nauwelijks bereikt. Het valt niet te negeren dat in de grote natie van India het verzet van Kasjmir algemeen niet in goede aarde valt. Als Indische regisseur een verhaal als Widow of Silence te brengen is dan ook allesbehalve een evidentie. Ook werd er voor de cast, behalve voor de rol van het hoofdpersonage Aasia (voortreffelijk vertolkt door de Delhise Shilpi Marwaha), beroep gedaan op lokale niet-professionele acteurs en dat leverde mooie vertolkingen op. Zo wordt heel het poëtische gewicht van de film gedragen door Bilal, de bestuurder van de jeep, die Aasia elke dag naar de stad vervoert en terug. Met zijn filosofische bedenkingen en zachte humor probeert hij de sombere gemoedstoestanden van zijn lotgenoten te verlichten. Want, zo zegt hij: “If God and Heaven is on the earth, it’s only in Kashmir”. Mahdieh Fahimi
visitbruges.be
WERK EN ONDERNEMEN
SHOPPEN IN BRUGGE Een uitstekende selectie van authentieke winkeladresjes