OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ DERSİ ARAÇ GÖSTERGE VE GÜVENLİK SİSTEMLERİ MODÜLÜ ÇALIŞMA SORULARI
1.Şekilde görülen gösterge panelindeki göstergelerin isimleri nelerdir? Yazınız.
1.DEVİR SAATİ 2.UZUN HÜZME GÖSTERGE IŞIĞI 3.KİLOMETRE SAATİ 4.UYARI IŞIKLARI 5.YAĞ BASINÇ SAATİ
6.ZAMAN SAATİ 7.SOĞUTMA SUYU SICAKLIK GÖSTERGESİ 8.SİNYAL GÖSTERGE IŞIKLARI 9.YAKIT GÖSTERGESİ 10.VOLTMETRE
2.Araçlarda gösterge paneli saatlerden ve lambalardan oluşmaktadır. Gösterge panelinde bulunan saatler nelerdir? Yazınız. 1.Kilometre saati 2.Devir saati (takometre) 3.Voltmetre 4.Soğutma suyu sıcaklık göstergesi 5.Yakıt göstergesi 6.Yağ basınç saati 3.Araçlarda gösterge paneli saatlerden ve lambalardan oluşmaktadır. Gösterge panelinde bulunan lambalar nelerdir? Yazınız. 1.Yağ basınç ikaz lambası 2.Şarj ikaz lambası 3.Uzun huzme gösterge lambası 4.Yakıt ikaz lambası 5.Fren ikaz lambası 6.Kapı gösterge lambası 7.Sinyal gösterge lambası 4.Aşağıda görülen göstergelerin anlamları nelerdir? Yazınız.
Enjeksiyon sistemi arızası
Turbo basıncı çok yüksek
Uzun farlar
Stop lambaları ikazı
Kapılar açık
Sinyal lambaları
Şifre sistemi
Fren hidrolik seviyesi düşük ve el freni çekilmiş
Ön fren balataları işınmış
ABS sistemi arızalı
Hava yastığı sistemi arızalı
Alternatör
Motor yağ basıncı düşük
5.Şekilde görülen gösterge devre tesisat şeması örneğini inceleyiniz.
A,B,C,D,E ve F harfleriyle gösterilen yerler gösterge paneline giden soket bağlantı yerleridir.
6.Şekilde görülen gösterge tesisat şemasındaki rakamlar neyi ifade etmektedir? Yazınız.
13 - AKÜ 22 - MAKSİ 8BÜYÜK) SİGORTA KUTUSU 31 - STOP LAMBALARI ANAHTARI 35 - MOTOR ÜZERİNDEKİ ŞASİLEME NOKTASI 40 - AKÜ İÇİN ŞASİLEME NOKTASI 43 - ÖN GÖĞÜS SOL ŞASİLEME NOKTASI 45 - ÖN GÖĞÜS KABLOSU/ARKA KABLOLAR ARASINDAKİ BAĞLANTISI 50 - KONTAK ÜNİTESİ
51 53 55 73 -
KUMANDA KOLLARI ÜNİTESİ SİGORTA VE RÖLE ÜNİTESİ GÖSTERGE TABLOSU ÖN GÖĞÜS KABLOSU/ÖN KABLOLAR ARASINDAKİ BAĞLANTISI 101- SOL ARKA LAMBA ÜNİTESİ 102 - SOL ARKA ŞASİLEME NOKTASI 106 - SAĞ ARKA LAMBA ÜNİTESİ N.D. - SOKETLER
7.Araçlarda kullanılan yakıt göstergelerini tanımlayınız. Depodaki yakıt seviyesini çalkalanmalardan etkilenmeyecek şekilde hassas olarak gösteren sistemlerdir. 8.Yakıt gösterge saatlerinden şamandıra tertibatına……………BİR………adet kablo gider. 9.Araçlarda kullanılan yakıt göstergelerini yapı ve çalışma esasları bakımından kaç çeşittir? Yazınız. 1.Manyetik tip yakıt göstergesi 2.Termik tip yakıt göstergesi 10.Şekilde görülen manyetik tip yakıt göstergesinin yapısı ve çalışmasını açıklayınız. Devre elemanları olarak gösterge panelindeki bir gösterge saati ile yakıt deposundaki şamandıra tertibatından meydana gelmiştir. Gösterge saatinde, aynı manyetik özelliğe sahip olan iki bobin ve aralarına yerleştirilmiş bir döner mıknatıs bulunur. Sol taraftaki 1 numaralı bobin seri bobindir. Devresinden geçen akımın şamandıra tertibatındaki ayarlı, direnç tarafından kontrol edilmektedir. 2 Numaralı bobin ise devreye paralel olarak bağlanmasına rağmen, yine ayarlı direncin kontrolü altında çalışmaktadır. Depo doluyken, şamandıra tertibatı seri bobinin devresine direnç sokarak üzerinden geçen akımı sınırlar. Bu durumda mıknatıs şönt bobinin etkisi altında kalacağından ibreyi “dolu” duruma getirir. Depodaki yakıt seviyesi azaldıkça şamandıra tertibatı aşağıya düşecek ve devredeki direncin azalmasına sebep olacaktır. Bu değişim her iki bobini zıt yönde etkileyeceğinden seri bobinin manyetik kuvveti arttırarak ibreyi “boş” durumuna çekecektir. Şönt bobin, gösterge saatine ayarlanabilecek şekilde tespit edilmiştir. Bobin ile mıknatıs arasındaki mesafeyi değiştirmek suretiyle göstergenin hassasiyeti ayarlanabilir. 11.Şekilde dolu ve boş konumları verilen termik tip yakıt göstergesinin çalışmasını açıklayınız.
Yakıt deposu boş olduğu zaman, şamandıra tertibatındaki diyafram serbest durumdadır ve üzerindeki kontaklar hafifçe bir birine dokunurlar. Kontak anahtarı açıldığında kısımlardaki dirençler aynı anda ısınırlar. Fakat göstergeler saatindeki bimetal levha, ibreye hareket vermeden, şamandıradaki platin takımı açılarak devre akımını kesmiş olur. Bimetal levha soğuduğunda platinler tekrar kapanacak, fakat bu durumda değişiklik olmadığı için ibre asla F pozisyonunu geçemeyecektir.
Depo doluyken şamandıra tertibatında yakıt seviyesi ile beraber yükselir. Şamandıra kolu ucundaki dil vasıtasıyla diyaframı esneterek kontakları birbirine sıkıca bastırır. Hatta bimetal çubuk bu durumda bir miktar üste doğru eğilecektir. Şamandıra üzerindeki kontakların açılması, uzunca bir gecikmeden sonra olacağından gösterge ibresi de F pozisyonuna kadar hareket etme fırsatını bulur. Şamandıra kontağının açılması tam bu ana gelmektedir.
12.Yakıt göstergelerinde meydana gelen herhangi bir arza durumunda ne yapılır? Yazınız. Göstergelerde arızalı parçaların tamiratı olmayıp yenisi ile değiştirilmesi gerekir. Ancak bazı göstergelerde yanlış değer göstermesi durumunda, bimetal çubukların konumunu değiştirmek sureti ile gösterge ayarları yapılabilmektedir.
13.Şekilde görülen yakıt şamandırası ve gösterge panelini kısaca tanımlayınız. Yakıt şamandırası, kullanıldığı vasıtanın yakıt depo şekline göre özel olarak ayarlanmış ölçme devresi ile yakıt miktarını göstermek için depoya takılır. Gösterge panelleri, üç ayrı göstergenin veya iki gösterge ve iki ikaz lensinin birlikte bulunduğu mamullerdir. Bobinli veya mekanik tip göstergeler kullanılmaktadır
14.Şekilde görülen yakıt gösterge devresinin parçaları nelerdir? Yazınız. PARÇALARI: 1.AKÜ 2.KONTAK ANAHTARI 3.SİGORTA KUTUSU 4YAKIT GÖSTERGESİ VE LAMBASI 5.ŞAMANDIRA
Basit bir yakıt gösterge devresi tesisatı olarak yakıt göstergesi, ikaz lambası (1,5 w), şamandıra, sigorta (7,5-10 A.), tesisat kablosu sayabiliriz. Yakıt gösterge tesisatında çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1 mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir.
15. Araçlarda kullanılan yağ göstergelerinin yapılarına göre çeşitleri nelerdir? Yazınız. 1.Burdon tüplü yağ göstergesi 1.Manyetik tip yağ göstergesi 2.Termik tip yağ göstergesi 16.Şekilde görülen burdon tüplü yağ göstergesinin çalışmasını kısaca açıklayınız. Burdon tüplü sistemde şoför mahallindeki gösterge saatinden ibaret tek bir kısım vardır ve sıvılı tip sıcaklık göstergelerine çok benzer. Sadece, üzerindeki kadran kg/cm veya lb/inç² olarak yağ basıncını gösterecek tarzda taksimatlandırılmıştır. Gösterge saati ince bir boru ile motor üzerindeki ana yağ kanalına bağlanır. Buradan, gelen basınçlı yağ, göstergedeki burdon tüpünü esneterek ibreye hareket verir. Basınçlı tip yağ göstergelerinde aradaki borunun veya Burdon tüpünün delinmesi, yahut tıkanması, veya gösterge saatindeki herhangi bir arıza, sistemin anormal çalışmasına sebep olabilir. Böyle hallerde, borunun her iki ucunda yapılacak basınç kontrolleri ile arızalı kısım tespit edilebilir.
17. Şekilde görülen manyetik tip yağ göstergesinin yapısı ve çalışmasını açıklayınız. Manyetik tip yağ basınç göstergelerde, ana yağ kanalı üzerinde bir basınç tüpü ve şoför mahallinde bir gösterge saati bulunur. Basınç tüpü, diğer göstergelerde olduğu gibi ayarlı direnç özelliğindedir. Manyetik tip göstergelerde seri bobinin akımı basınç tüpü tarafından kontrol altına alınmıştır. Yağ basıncı arttığı zaman devreye direnç sokarak şönt bobinin etkisini daha hissedilir hale getirir. Buna göre de göstergede değer göstermektedir.
18. Şekilde görülen termik tip yağ göstergesinin yapısı ve çalışmasını açıklayınız.
Termik tip yağ göstergeleri, sistemin yakıt ve sıcaklık göstergelerinden farkı, devreden geçen akımın yağ basıncıyla kontrol edilmesidir. Motordaki ana yağ kanalına bağlanan basınç tüpünde diyafram gerildiği zaman, kontaklar daha geç açılacaktır. Bu durumda gösterge saatindeki ısıtıcı direncin etkisiyle bimetal çubuk eğilerek ibreyi yüksek durumuna saptırmış olur. 19.Şekilde görülen yağ gösterge devresinin parçaları nelerdir? Yazınız. PARÇALARI: 1.AKÜ 2.KONTAK ANAHTARI 3.SİGORTA KUTUSU 4.YAĞ SEVİYE BASINÇ GÖSTERGESİ 5.YAĞ BASINÇ MÜŞİRİ 6.YAĞ SEVİYE MÜŞİRİ
Yağ gösterge devresi, ihtiyacı olan gerilimi kontak anahtarı üzerinden almaktadır. Basit bir yağ gösterge tesisatı olarak yağ göstergesi, ikaz lambası (1,5 w), yağ müşiri, sigorta (7,5-10 A.), tesisat kablosu sayabiliriz. Yağ gösterge tesisatında çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1 mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir.
20.Yağ gösterge saati olmayan araçlarda ne kullanılır? Yazınız. Bazı araçlarda yağ gösterge saati yerine renkli bir kontrol lambası kullanılır. Böyle sistemlerde de lamba akımı, yine basınç tüpü tarafından kontrol edilmektedir. Lambanın yapısı aynı şarj göstergelerinde olduğu gibidir. Motor yağ basıncının düşmesi ile ikaz ışığı veya devresini çalıştıran müşirler (Basınç algılayıcısı = Basınç hissedicisi) kullanılmaktadır.
21. El freni gösterge devresini tanımlayınız. Aracın park etme ve benzeri durumlarda kullanılan el freninin çekili olup-olmadığını gösteren sistemdir. 22. El freni gösterge devresinin parçaları nelerdir? Yazınız. 1.Gösterge panelinde bulunan ikaz ışığı 2.El fren müşiri, 3.El fren sigortası 4.Devre tesisat kabloları 23. Şekilde görülen el fren gösterge devresinin parçaları nelerdir? Yazınız. PARÇALARI: 1.AKÜ 2.KONTAK ANAHTARI 3.SİGORTA KUTUSU 4.EL FREN İKAZLAMBASI 5.FREN HİDROLİK SEVİYE MÜŞİRİ 6.EL FREN MÜŞİRİ El freni gösterge devresi, ihtiyacı olan gerilimi, kontak anahtarı üzerinden almaktadır. Basit bir el freni gösterge tesisatı olarak el freni göstergesi, ikaz lambası (1,5w), el freni müşiri, sigorta (7,5-10 A.), tesisat kablosu sayabiliriz. El freni gösterge tesisatında çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1 mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir.
24.Şarj gösterge lambasını tanımlayarak çalışmasını açıklayınız. Şarj göstergeleri, batarya ile şarj sistemi arasındaki akım geçiş durumunu belirterek aracı kullanan şahsı uyaran sistemdir. Şarj göstergeleri olarak genellikle eski tip araçlarda veya ağır iş makinelerinde, şarj akımını gösteren ampermetreler kullanılırken günümüzdeki araçlarda ise şarj kontrol lambaları kullanılmaktadır. Şarj lambaları gösterge panelindeki 0.5-1.5 W küçük bir lambadan ibaret olup uçları yalıtılmış soketlerle bağlantıları sağlanmıştır. Bu şarj kontrol lambasını çalıştırmak için regülatör üzerine veya dışarıya yerleştirilmiş röle bulunmaktadır. Alternatör gerilimi etkisi altında çalışarak şarja başlandığında lamba akımını keserek lambayı söndürerek, sürücüye şarjın yapılıp-yapılmadığına dair bilgi verir. Şarj lambası gösterge devresi, ihtiyacı olan gerilimi, kontak anahtarı üzerinden almaktadır. Basit bir şarj lambası gösterge tesisatı olarak ikaz lambası (1,5 w), sigorta (7,5- 10 A.), tesisat kablosu sayabiliriz. Şarj lambası gösterge tesisatında, çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1 mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir.
25.Şekilde görülen hız göstergesinin kısımlarını yazınız.
1.HIZ GÖSTERGE KADEMESİ 2.KİLOMETRE SAYACI (ADOMETRE) 3.SIFIRLANABİLİR KİLOMETRE SAYACI 4.SIFIRLAMA DÜĞMESİ 5.İBRE
26. Araçlarda tekerlek dönme devrine bağlı araç hızı manyetik kilometre saatine nasıl aktarılır? Yazınız.
Manyetik kilometre saati tekerlek dönme devrini baz alarak aracın hızını göstermek için bir mıknatıs kullanılır. Dönme hızları diferansiyel dişlisinden veya şanzıman çıkış miline bağlı bir sonsuz dişli tarafından manyetik kilometre saatine aktarılır.
27. Şekilde görülen mıknatıs tipi kilometre saatinin yapısı ve çalışmasını kısaca açıklayınız.
Döner mıknatıs esnek bir kablo tarafından tahrik edilir. İbre milinin üzerine üzerine sabitlenen hız kapağı ibre ile birlikte döner. Döner mıknatıs döndükçe hız kapağı üzerinden ibreyi döndüren vorteks tip bir manyetik alan meydana gelir. Aracın hızının artmasıyla, hız kapağı torku artar ve spiral yay kuvvetinin dengelenmesiyle hızı belirler. Araç durduğunda spiral yay ibreyi sıfır konumuna getirir.
28.Şekilde görülen kilometre sayacının çalışmasını kısaca açıklayınız.
Kilometre Sayacı ( Odometre ) : Kilometre saati mili üzerinde yerleştirilmiş olan özel bir dişli kilometre sayacı (odametre) gösterimi için bileşik halkayı döndürür. Birinci hane bir tur attığı ve rakam 9’dan 0’a değiştiği zaman, birinci hanenin tekerinin üzerindeki iki diş pinyon vasıtasıyla, ikinci hane tekeri iki dişle çevirir.
29.Şekilde görülen kilometre sıfırlanabilir kilometre sayacını kısaca tanımlayınız.
Sıfırlanabilir Kilometre Sayacı ( Tripmetre ) : Sıfırlanabilir kilometre sayacı kilometre sayacına benzer şekilde birleşik çalışan bir başka sayaçtır. Hanelerinin sayısı daha azdır ve gösterim sıfırlanabilir kilometre sayaç düğmesi tarafından kolayca sıfırlanabilir.
30. Şekilde görülen kilometre ve devir göstergelerini kısaca tanımlayınız. Bir aracın gösterge panelinde bulunan kilometre göstergesi tekerlek dönme devrini baz alarak aracın hızını,devir göstergesi ise o aracın dakikadaki yapmış olduğu dönüş sayısını göstermektedir. Günümüzdeki otomobil ve ticari vasıtalarda elektronik göstergeler kullanılmaktadır. Kilometre ve devir gösterge devresi, ihtiyacı olan gerilimi, kontak anahtarı üzerinden almaktadır. Kilometre ve devir gösterge tesisatlarında çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1 mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir 31.Basit bir kilometre ve devir gösterge devresi tesisatını oluşturan kısımlar nelerdir? Yazınız. 1.Kilometre göstergesi 2.Devir göstergesi, 3.İkaz lambası 4.Kilometre hız algılayıcısı, 5.Motor devir (takometre) algılayıcısı 6.sigorta 7.tesisat kablosu 32. Isı (sıcaklık) göstergeleri ne işe yarar? Yazınız. Isı (sıcaklık) göstergeleri, soğutma suyu veya yağ sıcaklığını bildirmek için hararet göstergesine bağlı olarak kullanılan motor gövdesine takılan sistemlerdir. 33. Isı (sıcaklık) gösterge çeşitleri nelerdir? Yazınız. 1.Sıvı tüplü ısı (sıcaklık) göstergesi 2.Termik ısı (sıcaklık) göstergesi 3.Manyetik ısı (sıcaklık) göstergesi 34. Sıvılı tip sıcaklık göstergelerinin yapısını ve çalışmasını açıklayınız. Sıvıların ısı tesiriyle hacmin genleşme özelliklerinden yararlanılarak yapılmışlardır. Burdon tipine benzemekle beraber, bu sistem de bir gösterge saati ile motor üzerine yerleştirilen ısı tüpünden meydana gelmiştir. Isı tüpü içerisinde, ısı tesiriyle fazla genleşen bir madde olan "cıva, eter vb." ile doludur. Kılcal bir boru, ısı tüpü ile gösterge saatini birbirine bağlamaktadır. Motordaki soğutma suyunun sıcaklığı yükseldikçe, ısı tüpünde genleşen sıvı, gösterge saatindeki burdon tüpüne basınç yaparak onu açmaya zorlar. Tüpün esnemesi, gösterge ibresini döndüreceğinden soğutma suyunun sıcaklığı öğrenilmiş olur. 35.Sıvılı tip sıcaklık göstergelerinde meydana gelebilecek arızalar nelerdir? Yazınız. Sistemin herhangi bir yerinden delinerek tüpteki sıvının dökülebilir.. Böyle hallerde gösterge sistemi komple değiştirilir. Hatalı değer göstermesinden şüphelenilen göstergeler ise araçtan sökülmeli ve sıcak su vb. kullanılarak kontrol edilmelidir. 36. Şekilde görülen manyetik tip sıcaklık göstergesinin çalışmasını kısaca açıklayınız. Bugünkü araçlarda daha ziyade elektrikli tip göstergeler kullanılmaktadır. Çünkü elektrikli göstergelerin yapıları daha basit ve arızalanmaları halinde tamir masrafları daha azdır. Sıcaklık göstergeleri prensip olarak yakıt göstergelerine benzemektedir. Sadece, sistemde ayarlı direnç vazifesini gören şamandıra tertibatının yerini, ayni özellikteki bir ısı tüpü almıştır. Manyetik tip göstergelerde kullanılan ısı tüplerinde, spiral bir yayın altına yerleştirilmiş akım ayarlayıcı diskler bulunur. Diskler, özel maden oksitlerinden yapılmış olup soğuk iken akım geçirme kabiliyetleri az ve ısındıkça artacak şekildedir. Bu yüzden soğutma suyu ile beraber ısınan ısı tüpü, seri bobinin tesirini arttırarak gösterge ibresini yüksek sıcaklık derecelerine doğru saptırır.
37. Şekilde görülen termik tip sıcaklık göstergesinin çalışmasını kısaca açıklayınız. Sıcaklık göstergelerinin de termik esaslara göre çalışan tipleri vardır. Sistemdeki gösterge saati, termik yakıt göstergelerinin benzeridir. Sadece üzerindeki kadran, sıcaklık derecelerine göre taksim atlandırılmıştır. Soğutma suyuna giren ısı tüpü ise diskli veya termik tip olabilir. Manyetik tip sıcaklık gösterge saatindeki ısıtıcı dirençten geçen akım, motordaki ısı tüpü tarafından kontrol altına alınmıştır. Motor soğuk iken ısı tüpünün elektriği iletkenliği azdır. Dolayısıyla bimetal çubuk normal pozisyonda bulunarak ibreyi soğuk durumuna çeker. Motor ısındıkça ısı tüpünün elektriki iletkenliği artacak ve devreden daha fazla akım geçirecektir. Bu durumda, fazla ısınan bimetal çubuk eğilerek ibreyi yüksek sıcaklık derecelerine doğru itmiş olur. 38. Şekilde görülen sıcaklık gösterge tesisatının parçaları nelerdir? Yazınız. PARÇALARI: 1.AKÜ 2.KONTAK ANAHTARI 3.SİGORTA KUTUSU 4.HARARET GÖSTERGESİ 5.HARARET MÜŞİRİ 6.İKAZ LAMBASI
Sıcaklık gösterge devresi, ihtiyacı olan gerilimi, kontak anahtarı üzerinden almaktadır. Basit bir sıcaklık gösterge devresi tesisatı olarak sıcaklık göstergesi, ikaz lambası (1,5w – var ise), hararet müşiri ( ısı algılayıcısı) veya termistör (belirli bir sıcaklığın altında devreyi kesen ve belirli bir sıcaklığın üzerinde devreyi açan elektronik ısı devre elemanı), sigorta(7,5-10 A.), tesisat kablosu sayabiliriz. Isı gösterge devre tesisatlarında çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir.
39. Motor arıza uyarı lamba devresi çalışma prensibi nedir? Yazınız. Motorun çalışması ve aracın genel donanımlarına yönelik çalışan cihazlarda herhangi bir arıza veya normal çalışmama durumunda gösterge panelinde bulunan ikaz ışığına gerilim uygulanarak yanması sağlanır. 40. Motor arıza uyarı lamba devresinin parçası olan kumanda modülünün görevini kısaca açıklayınız. Kumanda modülü (kiti) araç üzerinde bulunan bütün sistemlerle bir bilgi alış verişi halindedir. Bu bilgi alışverişi için günümüz teknolojisinde birçok kablodan ziyade iki telden oluşan veri yolu bulunan bir işletim sistemi sayesinde çok sadeleştirilmiştir. Bu işletim sistemi veya kit sayesinde araç üzerindeki birçok donanımın durumu hakkında bilgilere anında ulaşılabilmekte ve buna göre gerekli ikazlar yapılabilmektedir. 41. Motor arıza uyarı lamba devresinin parçası olan kumanda modülü ne zaman devreye girer? Yazınız. Motor çalıştırılmadan kontak anahtarı on (açık) konumuna getirildiğinde gösterge panelindeki kumanda kiti, uyarı/gösterge lambalarının ve izlenen sistemlerin düzgün çalıştığını doğrulamak amacı ile bir bilgi alışverişinde bulunur. Bir nevi sistem, test edilir. 42.Kumanda kitinin gösterge testi sırasında (var ise) hangi uyarı lambaları yanar? Yazınız. 1.Kilitlenmeyi önleyici fren sistemi (ABS vb. varsa), 2.Hava yastığı sistemi, 3.Şarj Sistemi, 4.Fren uyarı lambası, 5.Düşük yakıt seviyesi uyarı lambası (varsa), 6.Düşük yağ basıncı, 7.Motor ısısını ölçen hararet ikaz lambası, 8.Vites durumu (varsa), 9.Kızdırma bujileri (varsa), vb. Bu belirtilenler araca göre değişiklik gösterebilir.
43.Motor arıza uyarı lamba devresi, ihtiyacı olan gerilimi…….KONTAK ANAHTARI…. …….üzerinden almaktadır. 44.Basit bir motor arıza uyarı lamba devresi tesisatını oluşturan elemanlar nelerdir? Yazınız. 1.Arıza kontrol kumanda kiti, 2.İkaz lambası (1,5 w), 3.Kontrolü yapılan motor devre elemanları, 4.Sigorta (7,5-10 A.), 5.Tesisat kablosu 45.Motor arıza uyarı lamba devresi tesisatının genel olarak çektiği akım çok az olduğu için……………………….… 0,75-1………..mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir. 46.Soğuk havalarda motoru kolayca çalıştırmak için dizel motorlarında bulunan eleman nedir? Yazınız. Dizel motorlu araçlarda ilk hareket anında, silindirleri ve silindirlere alınan havayı ısıtan özel tertibat bulunmaktadır. Bunu sağlayan elemanlara kızdırma bujileri denmektedir. 47.Benzin motorlarındaki ateşleme bujisi ile dizel motorlarda kullanılan kızdırma bujilerinin farkı nedir? Yazınız. Benzinli motorlarda kullanılan bujilerin uç kısımlarında elektrot (yakıt-hava karışımını tutuşturmak için gerekli kıvılcımı üreten) vardır. Dizel motorlarda kullanılan kızdırma bujilerinin uç kısmında, ısıtıcı (çalıştırıldığında etrafına ısı yayan) dirençler vardır. 48.Kızdırma bujilerinin motordaki yeri neresidir? Yazınız. Kızdırma bujileri, doğrudan doğruya yanma odalarına yerleştirilirler. 49.Şekilde görülen dizel motorları kızdırma bujileri devre tesisatının yapısını açıklayarak parçaları yazınız. 1.AKÜ 2.KONTAK ANAHTARI 3.SİGORTA KUTUSU 4.KIZDIRMA BUJİSİ İKAZ LAMBASI 5.HARARET MÜŞİRİ 6.KIZDIRMA BUJİLERİ Kızdırma bujilerinin çalışma gerilimi 1,5-2 volt arasındadır. Dolayısıyla hepsi birbirine seri bağlanarak çalıştırılırlar. Eğer toplam buji gerilimi, batarya gerilimine eşit olmuyorsa devrelerine birde seri direnç ilave edilir. Ayrıca kızdırma bujileri devresinde 12 voltluk ateşleme sistemlerinde olduğu gibi marşa basılırken meydana gelecek gerilim düşmesini dengeleyen özel dirençler de bulunur. Bu direnç aynı zamanda ısıtıcılara ait gösterge olarak da kullanılmaktadır. Kızdırma bujileri genellikle 15 amper civarında akım çekerler. Bu sebeple tesisatlarda 2.5-4 mm²’lik kablolar emniyetle kullanılmaktadır. Kızdırma bujileri lamba devresi, ihtiyacı olan gerilimi, kontak anahtarı üzerinden almaktadır. Basit bir kızdırma bujileri lamba devresi tesisatı olarak ön ısıtma kumanda kiti,kızdırma bujisi ikaz lambası (1,5 w), kızdırma bujileri, sigorta (10-15 A.), tesisat kablosu sayabiliriz. Devre tesisatlarında, araç donanımına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir.
50.Yağ seviye uyarı lamba devresini kısaca tanımlayınız. Motor karterindeki yağ seviye değişimlerine duyarlı bir müşir veya şamandıra devresi tarafından, karterdeki yağ seviyesine bağlı olarak gösterge panelindeki ikaz ışığını yakmak sureti ile çalışan sistemlerdir. 51.Yağ seviye uyarı lamba devre tesisatında bulunan elemanlar nelerdir? Yazınız. 1.Yağ seviye uyarı lambası (1,5w), 2.Yağ seviye müşiri, 3.Sigorta (7,5-10 A.), 4.Tesisat kablosu 52.Yağ gösterge tesisatının çektiği akım çok az olduğu için……. 0,75-1…………… mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir. 53.Yağ seviye uyarı lamba devresi, ihtiyacı olan gerilimi….. KONTAK ANAHTARI …üzerinden almaktadır.
54.Şekilde görülen hidrolik seviye uyarı lambası devre tesisatının parçalarını yazarak yapısını kısaca açıklayınız. 1.AKÜ 2.KONTAK ANAHTARI 3.SİGORTA KUTUSU 4.FREN HİDROLİK SEVİYE ANAHTARI 5.FREN HİDROLİK SEVİYE MÜŞİRİ 6.EL FRENİ MÜŞİRİ
Hidrolik fren yağ deposunda bulunan bir seviye değişimlerine duyarlı bir müşir tarafından, depodaki fren seviyesine bağlı olarak kumanda ederek gösterge panelindeki ikaz ışığını yakmak sureti ile çalışan sistemlerdir. Araçlarda bir çok değişik uygulamaları olabilmektedir. Hidrolik seviye uyarı lamba devresi ihtiyacı olan gerilimi, kontak anahtarı üzerinden almaktadır. Yağ gösterge tesisatında çektiği akım çok az olduğu için 0,75-1 mm²’lik tesisat kablosu emniyetli olarak kullanılabilir.
55.Basit bir hidrolik seviye uyarı lamba devre tesisatında bulunan devre elemanları nelerdir? 1.Hidrolik seviye uyarı lambası (1,5 w), 2.Hidrolik yağ seviye müşiri, 3.Sigorta (7,5-10 A.), 4.Tesisat kablosu 56. Yakıt gösterge devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Manyetik, termik tip ve lambalı tip göstergeler mevcuttur. II. Şamandıradaki direnç değerine göre gösterge değer gösterecektir. III. Gösterge, ikaz lambası(10W), şamandıra, sigorta (1,5A) devre elemanlarıdır. IV. Devre tesisatında 0,75-1 mm² lik kablo kullanılır. A) I-II
B) I-II –IV
C) I-II-III
D) II-III-IV
E) Hepsi
57. Yağ gösterge devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Burdon tüplü, manyetik , termik tip ve ikaz lambalı çeşitleri vardır. II. Yağ basınç göstergesinin hissedici devre elemanı yağ müşiridir. III. Yağ göstergesi, ikaz lambası(10 W), yağ müşiri, sigorta(1,5 A), kablo devre elemanlarıdır. IV. Devre tesisatında 0,75-1 mm² lik kablo kullanılır. A) I-II
B) I-II –III
C) I-II-IV
D) II-III-IV
E) Hepsi
58. El fren gösterge devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Fren hidrolik seviyesi hakkında bilgi verir. II. Fren seviye müşiri, el fren ikaz lambasını yakıp-söndürür. III. İkaz lambası(1,5W), el fren müşiri, sigorta(10A), tesisat kablosu devre elemanlarıdır. IV. Devre tesisatında 0,75-1 mm² lik kablo kullanılır. A) III-IV
B) I-II –III
C) I-II-IV
D) II-III-IV
E) Hepsi
59. El fren gösterge devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Ampermetre ve şarj kontrol lambası, gösterge çeşitleridir. II. Ampermetre devreye seri olarak bağlanırlar. III. 3-5 W gücünde ikaz lambaları kullanılır. IV. İkaz lambası şarj regülatörü üzerindeki röleden akım alırlar. A) III-IV
B) I-II –III
C) I-II-IV
D) I-II
E) Hepsi
60. Kilometre ve devir gösterge devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Aracın aldığı mesafeyi ve saatteki hızını gösterir. II. Km göstergesi bilgiyi, vites kutusu çıkışındaki Km dişlisinden alır. III. Motorun dakikadaki yaptığı hızı, volan üzerindeki sensör den alır. IV. Devre tesisatında 0,75-1 mm² lik kablo, 7,5-10A sigorta kullanılır. A) III-IV
B) I-II –III
C) I-II-IV
D) I-II
E) Hepsi
61. Isı gösterge devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Isı tüplü, manyetik ve termik tip çeşitleri vardır. II. Gösterge bilgiyi hararet müşirinden alınır. III. Yanlış değer gösteriyor ise devrede, müşirde veya gösterge arızalıdır. IV. Güç değer göstermiyor ise, sigorta veya müşir arızalıdır. A) I-III-IV
B) I-II –III
C) I-II-IV
D) I-II-III-IV
E) II-III-IV
62. Motor arıza uyarı lamba gösterge devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Aracın genel donanımı çalışması hakkında genel bilgi alıp-verir. II. Şarj,fren,ABS,Yağ basıncı,yakıt seviyesi vb. sistemleri test eder. III. İkaz lambası (1,5W), sigorta (10A), tesisat kablosu ile kontrol ünitesi devre elemanlarını oluşturur. A) I-III
B) I-II –III
C) I-II
D) Hiçbiri
E) Hepsi
63. Kızdırma bujileri devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Bujiler birbirlerine paralel bağlanırlar. II. 15 A.Akım çekerler. III. Devre tesisatında 2,5 mm²’lik kesitli kablo kullanılır. IV. 5 W ikaz lambası kullanılır. A) II-III
B) I-II –III
C) I-II-IV
D) I-II-III-IV
E) II-III-IV
64. Yağ seviye uyarı lamba devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Bilgiyi fren hidrolik seviye müşirinden alır. II. İkaz lambaları 1,5 W gücündedir. III. Sigortası 10 A.dir. A) I-III
B) II –III
C) I-II
D) Hiçbiri
E) Hepsi
65. Hidrolik seviye uyarı lamba devre tesisatı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? I. Bilgiyi fren hidrolik seviye müşirinden alır. II. İkaz lambaları 1,5 W gücündedir. III. Sigortası 10 A.dir. A) I-III
B) II –III
C) I-II
D) Hiçbiri
E)Hepsi