Göstergeden Ariza Teshisi (OBD-II) by motorsitem motorsitem

Servis.

Kendi Kendine Çal›ﬂma Program› 175

Göstergeden Ar›za Teﬂihisi (OBD-II) New Beetle (USA)'da

Yap›s› ve Fonksiyonu

Atmosfer üzerinde insanlar taraf›ndan iz b›rakan etkiler ve bunun sonucu olarak biosfer "Dünya" üzerindeki a¤›r etkileri, motorlu taﬂ›tlar›n zararl› at›k gazlar›n›n masif olarak düﬂürülmesini ve kontrol edilmesini zorunlu k›lmaktad›r.

OBD II, teﬂhis yetene¤i olan motor yönetim sistemlerinde ikinci jenerasyonu temsil etmektedir. Araçlarda periyodik olarak yap›lan kontrollerin aksine OBD II aﬂa¤›daki avantajlar› sa¤lamaktad›r:

Bunu yapabilmek için Göstergeden Ar›za Teflhisi ortaya ç›kart›lm›flt›r (K›s.OBD). Bu, arac›n motor yönetimine entegre edilen ve at›k gaz bak›m›ndan önemli olan bileflenleri sürekli kontrol alt›nda tutan bir teflhis sistemidir. E¤er bir hata ortaya ç›karsa tan›n›r, haf›zaya al›n›r ve Ar›za ‹kaz Lambas› (MIL) üzerinden gösterilir.

●

At›k gaz ç›k›ﬂ›n› devaml› olarak kontrol eder,

●

Hatal› fonksiyonlar› zaman›nda gösterir,

●

Servis üzerinden yap›lan teﬂhis imkanlar›n›, hata aramas›n› ve hatalar›n kald›r›lmas›n› kolaylaﬂt›r›r.

Uzun vadede ise, at›k gaz sistemindeki hatalar ve buna ba¤l› kötü at›k gaz davran›ﬂ›, trafik kontrollerinde bile basit bir OBD-Okuma cihaz› yard›m›yla tespit edilebilecek ve yakalanabilecek.

! Kendi kendine çal›flma program› No. 175 zaman›nda özellikle Amerikan pazar› için gelifltirilmifl ve piyasaya ç›kar›lm›flt›r. Güncel nedenlerle (US-Beetle Avrupa pazar›nda) bu KKÇ'yi güncellefltirdik ve No.175 alt›nda program›m›za ald›k.

YEN‹

Kendi kendine çal›ﬂma program›, Kontrol, ayar ve onar›mlarla ilgili taliatölye onar›mlar› ile ilgili de¤ildir! matlar için lütfen Müﬂteri Hizmetleri (MH) literatürünü dikkate al›n›z.

Dikkat Uyar›

Bir Bak›ﬂta OBD-Uygulamalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4

OBD-II (Benzinli) Genel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6

Sisteme genel bak›ﬂ (Benzinli) . . . . . . . . . . . . . . .20

Sistem Parçalar› (Benzinli)

. . . . . . . . . . . . . . . . .22

OBD-II (Dizel) Genel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60

Sisteme genel bak›ﬂ (Dizel) . . . . . . . . . . . . . . . . .64

Sistem Parçalar› (Dizel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66

Kendi kendine teﬂhis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78 OBD II (Benzinli) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78 OBD II (Dizel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83

Ak›m ﬁeemalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84 2,0 l Benzinli-Motor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84 1,9 l TDI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86

Bilginizi kontrol edin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88

Güç ve Tork

OBD-Uygulamalar› New Beetle (USA)'n›n at›k gaz bak›m›ndan önemli olan bileflenlerinin kontrolü Benzin-Motoru ve DizelMotorda gerçekleflmektedir. Yanma ve at›k gaz›n temizlenmesi gibi konularda sisteme farkl› ihtiyaçlar yöneltilmesi nedeniyle teflhisin bu sistemlere uydurulmas› ve ayr›lmas› gerekiyordu. Buradan benzinli için OBD-II ve dizel için OBD-II ortaya ç›km›flt›r. Her iki uygulama bu KKÇ'de ayr› ayr› tan›t›lacakt›r.

New Beetle (USA)'daki motor varyasyonlar›

New Beetle'in ABD-Modelleri iki motor seçene¤iyle sunulmuﬂtur: ●

Otto-Motor: 2,0 l dört silindirli (AEG) Benzinli için OBD-II ile

●

Dizel-Motor: 1,9 l dört silindirli TDI (ALH/90 PS) dizel için OBD-II ile

175_025

Hava Beslemesi Otto-Motor'da denetim fonksiyonlar› – – – – – – – – – – –

2,0 l 2.0-liter Dört silindirli

four-cylinder

175_020 175_020

Katalizör fonksiyon denetimi Lambda sondas› eskime teﬂhisi Lambda sondas› gerilim kontrolü Sekonder hava sistemi Yak›t buhar›n› geride tutma sistemi Kaçak teﬂhisi kontrolü Yak›t besleme sistemi Kötü yanma CAN-Veriyolu Motronic için kumanda ünitesi Kumanda ünitesi ile ba¤lant›l› olan ve at›k gaz bak›m›ndan önemli bütün sensörler ve aktörler

175_022 175_022

175_021 175_021 02J 02J

01M 01M

1,9 TDI 1,9 lITDI (90 PS)

Dizel-Motor'da denetim fonksiyonlar›

(90 bhp)

175_023 175_023

175_021 175_021

175_022 175_022 02J 02J

Egzost gaz› geri dönüflümü Kötü yanma Püskürtme bafllang›c› ayarlamas› Yükleme bas›nc› ayarlamas› Otomatik flanz›man CAN-Veriyolu Dizel do¤rudan püskürtme tertibat› için kumanda ünitesi – Kumanda ünitesi ile ba¤lant›l› olan ve at›k gaz bak›m›ndan önemli bütün sensörler ve aktörler – – – – – – –

01M 01M

OBD II (Benzinli) Genel Bak›ﬂ

Ana Taslak OBD-II Kaliforniya eyaletinin havas›n› temiz tutma kurumu (CARB) 1970 y›l›ndan beri yasal düzenlemeler ile havan›n zararl› maddeler taraf›ndan kirletilme oran›n› masif olarak düflürmeyi amaçlamaktad›r. Burada ortaya ç›kan OBD-I (1985) gibi taslaklar bugün bile motorlu tafl›tlar›n emisyon de¤erlerinde sevindirici bir düflüfle yol açm›flt›r.

Kaliforniya’daki at›k gazemissions emisyonlar›n›n History of pollutant geyiﬂimi:

in California:

At›k gaz s›n›r Emission limitsde¤eri

100% 80% 60% 40% 20% 0% 1975

1980

1985

1990

1995

2000

Year Y›l

175_002 175_002

HC CO NOx

Motor yönetimindeki hatal› fonksiyonlar ve ar›zal› yap› sistem parçalar› otomobil taraf›ndan at›lan zararl› gazlar›n çok artmas›na yol açabilir. Teknik olarak zorlu¤undan dolay› aﬂa¤›daki konsantrasyonlar: CO-Karbonmonoksit HC-Hidrokarbonlar ve NOx-Azot oksitler do¤rudan ölçülemezler. Bunlar at›k gaz bak›m›ndan önemli bileﬂenlerin motor yönetimi taraf›ndan kontrol edilmesiyle iletilir. Bunun bir avantaj› da, ar›zalar›n bir Scan-Tool taraf›ndan ölçülebilmesidir.

175_003 175_003

Gereklilikler:

●

Hatan›n ortaya ç›kt›¤› çal›ﬂma koﬂullar›n›n gösterimi

●

Sürücü bölgesinde standart bir teﬂhis-soket ba¤lant›s›

●

At›k gaz bak›m›ndan önemli hatalar›n ne zaman ve nas›l gösterilece¤i ile ilgili tespitler

●

Bütün üreticiler için standardize edilmiﬂ hata kodlar›

●

Sistem parçalar› ve sistemlerin standardize edilmiﬂ tan›mlamalar›/k›saltmalar›

●

Piyasada bulunabilen Ar›za Teﬂhis cihazlar›yla hata tespiti

Hedef:

Bu hedeflere ulaﬂmak için aﬂa¤›daki parçalar ve sistemler , motronic kumanda ünitesi taraf›ndan denetim alt›nda tutulur:

●

At›k gaz kalitesi bak›m›ndan önemli olan bütün parçalar›n denetlenmesi

●

Katalizörün tehlikelerden korunmas›

●

At›k gaz bak›m›ndan önemli parçalar fonksiyon bozuklu¤u gösterdi¤inde Görsel ikaz uyar›r.

Katalizör

●

Lambda-sondalar›

●

Hatalar›n haf›zaya al›nmas›

●

Kötü tan›mlamas›

●

Teﬂhis yetene¤i

●

‹kinci hava sistemi

●

Egzost gaz› geri dönüﬂümü

●

Kaçak kontrolüyle birlikte yak›t deposunun havaland›r›lmas›

●

Yak›t da¤›t›m sistemi

●

Kumanda ünitesiyle ba¤lant›l›, at›k gaz bak›m›ndan önemli bütün sensörler ve aktörler

●

Otomatik ﬂanz›man

fianz›man›n fonksiyonu at›k gaz kalitesini de etkiledi¤inden, teflhis s›ras›nda flanz›man kumanda ünitesi de okunmal›d›r.

OBD-II (Benzinli) Genel Bak›ﬂ

OBD II, OBD-I 'in geliflmifl fleklidir.

OBD-II denetim alan› OBD-I'deki gibi bütün girifl ve ç›k›fl fonksiyonlar›, örne¤in: Art›ya göre k›sadevre, fiaseye göre k›sadevre, Hat kesilmesi – At›k gaz bak›m›ndan önemli fonksiyonlar›n sinyal ve parçalardaki makul olmas› (Örne¤in katalizör, lambda-son das›) – Sistem fonksiyonlar› (Örne¤in ikinci hava sistemi) – Bütün tahrik sistemi (Örne¤in Otomatik flanz›man acil hareket) –

OBD-I denetim alan› Sensör ve aktörlerin, parçalardaki gerilim düflüflleri ›fl›¤›nda, fonksiyon yetene¤inin kontrol edilmesi

OBD IIII OBD

HC CO NOx

175_004 175_004

Kavram Tan›mlamalar›: CARB (California Air Resources Board) (Kaliforniya Hava Kaynaklar› Enstitüsü) Kaliforniya havay› temiz tutma kurumu SAE (Society of Automotive Engineers) (Otomotiv Mühendisleri Odas›) Yasal zorunluluklar›n aktar›labilmesi konusunda tavsiyeler/yönergeler oluflturan kurulufl (Örne¤in normlar). NLEV (Non-Low Emission Vehicles) (Düflük Olmayan Emisyonlu Araçlar) Günümüzde geçerli olan zorunluluklar› yerine getiren araçlar›n müsaade kademesi (0,25 g/mi HC). TLEV (Transitional Low Emission Vehicles) (Geçiflli Düflük Emisyonlu Araçlar) Düflük at›k gaz de¤erlerine sahip araçlar›n müsaade kademesi (0,125 g/mi HC). LEV (Low Emission Vehicles) (Düflük Emisyonlu Araçlar) Yeni ve daha s›k› tan›mlamalara uymas› gereken araçlar için müsaade kademesi (0,075 g/mi HC). ULEV (Ultra Low Emission Vehicles) (Çok Düflük Emisyonlu Araçlar) At›k gaz de¤erlerinin tekrar düflürüldü¤ü araçlar için müsaade kademesi (0,04 g/mi HC).

EZEV (Equivalent Zero Emission Vehicles) (S›f›ra Yak›n Emisyonlu Araçlar) Pratik olarak zararl› gaz atmayan araçlar için müsaade kademesi. ZEV (Zero Emission Vehicles) (S›f›r Emisyonlu Araçlar) Zararl› gaz atmayan araçlar için müsaade kademesi. Generic Scan Tool (Jenerik Tarama Ekipman›) Hata haf›zas›ndan hata bildirimlerini okuyabilen çok amaçl› test cihaz›. ISO 9141-CARB Okuma cihaz›na veri aktar›m› standard› Comprehensive Components Monitoring (Karfl›laflt›rmal› Parça ‹zleme) (veya: Comprehensive Components Diagnose) Bütün elektrikli yap› parçalar›n›n ve son kademelerin, ilgili yap› parças›nda gerilim düflmesi tespit edilerek, fonksiyon kontrolü. Driving Cycle (Devir Döngüsü) Motorun çal›flt›r›lmas›, ilgili bir teflhis fonksiyonunun uygulanmas› ve motorun kapat›lmas›ndan oluflan sürüfl periyodu.

SULEV (Supra Ultra Low Emission Vehicles) (Süper Düﬂük Emisyonlu Araçlar) ULEV müssade kademesinin yeni bir düzeltmesi.

OBD II (Benzinli) Genel Bak›fl FTP72 (Federal Test Procedure) (Federal Test Yöntemi) ABD için tespit edilmifl, uzunlu¤u 7,5 Mil ve süresi 1372 s olan sürüfl periyodu. H›z maksimum 91,2 km/sa.'tir.

CO (Karbonmonoksit) Karbonun oksijen yetersizli¤i alt›nda yanmas›yla oluflur. HC (Hidrokarbonlar) At›k gaz sistemleriyle birlikte geçti¤inde, HCOran› denince, at›k gazda bulunan yanmam›fl yak›t anlafl›l›r.

v [kph] 100 80 60 40 20 0 200

FTP72

400

600

800

1000

1200

1372

t [s]

175_005

MIL (Malfunction Indicator Light) (Ar›za ‹kaz Lambas›) At›k gaz uyar› lambas› K83 için amerikan tan›mlamas› Motronic kumanda ünitesinin, at›k gaz için önemli yap› parçalar›nda hata tespit etti¤ini gösterir. Hata gösteriminin sürekli veya sinyal fleklinde yap›lmas›, kumanda ünitesinin hata bulmas›ndan sonra: hemen veya 2 sürüfl-periyodundan sonra, hangi hatan›n bulundu¤una ve bunun için hangi gösterim koflullar›n›n geçerli oldu¤una ba¤l›d›r. Ayr›ca haf›zada yer alan fakat at›k gaz uyar› ›fl›¤›n›n (MIL) yanmas›na yol açmayan hatalar da bulunmaktad›r. – –

NOx (Azot oksitler) Azotun oksijen bileﬂkeleri. Motorlu araçlar›n at›k gazlar›ndaki NOx-Oran› o anda havada bulunan azotun, motorda yüksek bas›nç alt›nda ve yüksek ›s›da yanmas›na ba¤l›d›r.

Stöchiometrik (Stokyometrik) Araç yap›m›nda, stöchiömetrik yak›t-hava-kar›fl›m› dendi¤inde, yak›t›n tam olarak yand›¤›, tam yanmam›fl parça art›klar› (Örne¤in Karbonmonoksit) üretmeyen, emilen hava ve yak›t›n ideal kar›fl›m› anlafl›l›r. Okuma kodu At›k gaz aç›s›ndan önemli teflhislerin motor yönetiminden geçip geçmedi¤ini gösteren 8-haneli bineer-kod. Okuma kodu afla¤›daki durumlarda üretilir: bütün teflhisler hatas›z olarak geçti¤inde ve at›k gaz-uyar› ›fl›¤› (MIL) yanmad›¤›nda, – bütün teflhisler geçti¤inde ve tan›mlanan hatalar›n hata haf›zas›na aktar›ld›¤› at›k gaz-uyar› ›fl›¤› (MIL) taraf›ndan gösterildi¤inde. –

Yasal düzenlemeler, araç üreticisi taraf›ndan düzenlenen teflhis sistemi, OBD-Verilerinin herhangi bir OBD-Okuma cihaz› (Ar›za Teflhis Cihaz›) ile okunabilmelerini flart koflmaktad›r.

OBD-II Teﬂhis

Haf›zaya al›nan hatal› fonksiyonlar,sürücü koltu¤undan ulafl›labilen teflhis-ba¤lant› yuvas›ndan ba¤lanan scan-tool ile okunabilirler. VAG 1551 ile yap›lan teflhis yeni program durumunda afla¤›daki imkanlar› sunmaktad›r: ●

Hata haf›zas›n›n okunmas›/silinmesi

●

Hata aramay› desteklemek için, yap› grubu bak›m›ndan önemli verilerin gösterimi

●

Okuma kodunun okunmas›

●

K›sa bir hareketin uygulanmas› (Okuma kodunu oluﬂturmak için)

●

Teﬂhis verilerinin bas›lmas›

Bu Ar›za Teﬂhis Cihaz› VAG 1551 (5.0'dan büyük software durumu) VAG 1552 (2.0'dan büyük software durumu) VAS 5051 Adres kelimesi "33" taraf›ndan okunabilirler. Ancak cihazlar Adres kelimesi "01" üzerinden de bu modu aﬂan ve hata arama, tamirat ve okuma kodunun okunmas› ve üretilmesi için kullan›lmaktad›r.

175_006 175_006

175_007 175_007

175_010 175_010

OBD II (Benzinli) Genel Bak›ﬂ

Hata gösterimi

Teﬂhis ba¤lant› yuvas›

Sistem taraf›ndan at›k gaz bak›m›ndan önemli bir hata fonksiyonu tan›n›rsa, dikkati çekmesi için gösterge tablosuna entegre edilmiﬂ olan bir ikaz lambas› arac›l›¤›yla sürücü uyar›l›r.

Yolcu kabinine entegre edilmiﬂtir ve sürücü koltu¤undan kolayca ulaﬂ›labilir.

Kombi göstergedeki Self-diagnosis faultar›za ikaz lambas›

warning lamp (MIL) in dash panel insert

175_902 175_902

Teﬂhis ba¤lant› Diagnosis yuvas› interface

175_008 175_008

175_912 175_912 New Beetle (USA)’da Self-diagnosis Ar›za ikaz lambas›fault (MIL)warning

lamp (MIL) in the New Beetle (U.S.A.)

175_009 175_009

MIL (Ar›za ‹kaz Lambas›) çal›flt›rma ifllemi s›ras›nda sürücü veya mekaniker taraf›ndan kontrol edilmelidir. Motor çal›flt›r›ld›ktan sonra yakl.2 saniye boyunca yanmal›d›r.

Ar›za ‹kaz Lambas› (MIL) K83 üzerinden hata gösterimleri Katalizöre zarar veren teklemeler meydana gelirse, Ar›za ‹kaz Lambas› (MIL) bunu yan›p-sönerek hemen göstermelidir. Art›k araç sadece düﬂük devirde sürülmelidir. Bu s›rada Ar›za ‹kaz Lambas› ›ﬂ›¤› (MIL) devaml› yanacakt›r.

Örnek: Yanma teklemesi

Hata at›k gaz kalitesini kötülefltiriyorsa, at›k gazuyar› ›fl›¤› (MIL), ilgili haf›za ve devreye sokma koflulunu (hemen, 2 sürüfl-periyodu) yerine getirdikten sonra, sürekli ›fl›kla göstermelidir.

1.Teklemelerin say›s›n›n katalizöre zarar verecek kadar çok olup olmad›¤›n›,

Sistem bütün sürüfl koflullar› alt›nda afla¤›dakileri kontrol etmektedir:

2.Teklemelerin say›s›n›n, at›k gaz de¤erlerini 1,5-kat kötüleﬂtirip kötüleﬂtirmedi¤ini.

E¤er 1.Koflul oluflmuflsa, at›k gaz-uyar› ›fl›¤› (MIL) saniyede bir kez yanmal›d›r.

175_014 175_014

Yanma frekans› Flashing rate 1/san. 1/sec

2.Koflul durumu bulunuyorsa, birinci sürüfl periyodunun sonunda bir hata haf›zaya al›n›r, ancak at›k gaz-uyar› ›fl›¤› (MIL) yanmaz.

175_015

Hata ikinci sürüfl periyodunun sonuna kadar bulunuyorsa, hata ›fl›¤› sürekli yanmal›d›r. OBD II (Benzinli) Genel Bak›fl

Sürekli yanma 175_016 175_016

Steady light

OBD II (Benzinli) Genel Bak›ﬂ

Araç-Üzerinde-Teflhis Teflhis-Hata kodlar› SAE'ye göre standart olmufltur ve bütün üreticiler taraf›ndan ayn› flekilde kullan›lmal›d›r. Hata kodu her zaman befl haneli alfanümerik bir de¤erden oluflur, Örne¤in P0112. ‹lk hane bir harf ile verilir.Sistem türünü tan›mlar: Pxxxx Tahrik için Bxxxx Kaporta için Cxxxx Yürüyen aksam için Uxxxx ilerideki sistemler için OBD II için sadece P-Kodlar› talep edilmektedir. ‹kinci hane norm-kodunu tan›mlamaktad›r. P0xxx SAE'ye göre tan›mlanm›fl, teflhis sistemi taraf›ndan kullan›labilen ve tespit edilmifl hata metinleri bulunan serbest olarak se çilebilen hata kodu. (2000 modelden sonra:P0xxx ve P2xxx)

Dördüncü ve beflinci hane yap› parçalar›/Sistemler tan›mlanmas›n› içermektedir. Bir teflhisin uygulanmas› s›ras›nda, de¤iflik adres kelimeleri girerek, farkl› teflhis fonksiyonlar›n› harekete geçirmek mümkündür. "33" anahtar›n›n girilmesi ile Scan-Tool-Modu bafllat›l›r. OBD çerçevesinde genel bir scan-tool yap›lmas› için yasal olarak istenen bütün fonksiyonlar› içermektedir. Burada tek tek fiziksel veriler (Örne¤in Lambda-Sonda-Verileri) okunabilir. Servisler, VAG 1551/1552 gibi çok amaçl› teflhis cihazlar›nda "01" anahtar›n›n girilmesiyle, hata aramas›n› bütün önemli motor verilerine müdahale ederek optimize etme imkan›na sahiptir. Bosch-Motronic'te Okuma-kodu k›sa trip ile de üretilebilir.

P1xxx Üretici taraf›ndan ek olarak sunulan, tespit edilmiﬂ hata metinleri bulunmayan, ancak yasal olarak bildi rilmesi gereken, at›k gaz aç›s›ndan önemli hata kodlar›. (2000 modelden sonra:P1xxx ve P3xxx) Üçüncü hane hatan›n ortaya ç›kt›¤› yap› grubu hakk›nda bilgi vermektedir: Px1xx Px2xx Px3xx Px4xx Px5xx Px6xx Px7xx

Yak›t ve hava ölçümü Yak›t ve hava ölçümü Ateflleme sistemi Ek at›k gaz ayarlamas› H›z ve rölanti ayarlamas› Bilgisayar ve ç›k›fl sinyalleri fianz›man

Hata haf›zas›nda hata bulunmuyorsa, hata haf›zas› gereksiz yere silinmemelidir,çünki okuma kodu geriye al›n›r.

Emme Borusunun De¤iﬂmesi

Teﬂhis cihaz›n› teﬂhis Connect diagnosis system ba¤lant› yuvas›na ba¤lato diagnosis interface. y›n›z.Cihaz› aç›n›z. Switch on unit.

Giriﬂ "Q", giriﬂi onaylama. Entry "Q". Acknowledge entry.

10.

Kontak Ignition"aç›k". "On".

Hata haf›zas›nda The fault messagesbulustored nan hata bildirimleri in the fault memory are düz metin olarak bas›l›r. printed in alphanumeric text.

11.

Ar›za ‹kaz lambas› Self-diagnosis fault (MIL) hatalamp gösteriwarning (MIL) yor. indicates faults.

for End of Output.

Giriﬂ Entry "1", "1" h›zl› bilgi transferi for rapidiçin. data transfer.

12.

Giriﬂ "Q", giriﬂi onaylaEntry "Q". ma. Acknowledge entry.

13.

.Hatay› Remedy gidermek. fault.

Giriﬂ Entry "01", "01". motor elektroni¤i içinfor adres Address word kelimesi. engine electronics. 14.

Giriﬂ "06", Ç›k›ﬂ Entry "06"

Giriﬂ Entry "Q", "Q". giriﬂi onaylama. Acknowledge entry. 175_903 175_903-

Giriﬂ Entry "Print", "Print". bask› mekanizmas›n› Switches printingharekete geçirir. on. mechanism

Giriﬂ Entry "02", "02" hata haf›zas›n› sorgulama. for Interrogate Fault

175_910 175_910

Hatay› ortadan After fault correction, giderdikten sonra hata erase fault memory and haf›zas›n›n silinmesiCode ve generate Readiness k›sa triplitrip. okuma koduby short nun oluﬂturulmas› (Motronic M5.9.2). (Motronic M5.9.2).

Memory

OBD II (Benzinli) Genel Bak›ﬂ

Teﬂhis cihaz›nda OBD II Test Cihaz› Modunda gösterim-ekran› Bu ekran, "1" giriﬂi yap›ld›ktan sonra h›zl› veri aktar›m› için ç›kar ve daha sonra "33" ile cihaz Scan-Tool-Fonksiyonuna getirilir.

OBD II Scan Tool Select Mode

1.. 2.. 3.. 4.. 5.. 6.. 7.. 8..

Örne¤in Mod 1 seçiminden sonra aflag›daki ekran ç›kar. Teflhis için datalar› gösteren çeflitli gösterim alanlar›na sahiptir. Buradan de¤iflik PID'leri seçmek mümkündür (Örne¤in PID 5 = Motor ›s›s›, PID 16 = Hava kütlesi geçifli).

Mode-gösterimi 7 mode seçilebilir (41-47) = Teﬂhis verilerini aktarma

Parametre tan›mlamas› PID 1 = THata kodu POxxx/P1xxx

Modül verisi Modül 10 = Motronik kumanda ünitesi

Mode 41

PID1

Module 10

00000000

00000 1 1 1

01101101

Displayekran›1 field 1 Gösterim N bal›nan f d Ar›zaya hatalar›n say›s›; at›k gaz uyar› lambas› (MIL) aç›k/kapal›

Display field 2 Gösterim ekran›2 d Sürekli geçilen teﬂhisler (örn. tekleme tan›mas›)

Display field 3 Gösterim ekran›3 D l hteﬂhis h Bileﬂenlerin taraf›ndan desteklenip desteklenmedi¤ini gösterir.

00000000 Display field 4 Gösterim ekran›4 I d h h h R Rediness kodunun yerleﬂtirilip yerleﬂtirilmedi¤ini gösterir

Okuma kodu "00000000" at›k gaz bak›m›ndan önemli olan bütün teflhislerin kurallara uygun olarak yürütülece¤ini belirtir. Bir "0" bitirilmifl bir teflhis için hata tan›mlanmad›¤›nda ve haf›zaya al›nmad›¤›nda da konulur. 16

Servis

Bir Örnek Motronic kumanda ünitesi aküden ayr›lm›ﬂt›r ve Ar›za ‹kaz Lambas› ›ﬂ›¤› (MIL) yanm›yor.

Mode 47

PID2

Module 10

1 000001 0

000001 1 1

01 101 101

Kapsaml› parça Comprehensive teﬂhisi Components Diagnosis

Tekleme tan›mlamaMisfire detection is lar› teﬂhis taraf›ndan supported by the desteklenmektedir. diagnosis system

Yak›t sisteminin Fuel systemkontrolü monitor

The numbersay›s› of faults is indicated by a Hatalar›n 7-Haneli bine7-digit code. er kodbinary ile verilir. e.g.: 0000010 Örne¤in:0000010 denotes: 22fault Anlam›: hatadetected. tan›nm›ﬂt›r.

8.Rakam›n anlam›: If the 8th digit1isolmas›n›n a “1”, it denotes: At›k gaz-uyar› lambas› (MIL) Self-diagnosis fault warning lamp devrede. (MIL) switched on Bizim örne¤imizdeki anlam›: At›k gaz-uyar› lambas› (MIL) yanmad›¤›ndan,ancak sistem taraf›ndan devreye sokuldu¤undan, burada bir ar›za bulunmal›d›r.

0 1 1 01 101

Erasing the fault memory ca Hata haf›zas›n›n silinmesi, diagnosesdestekledi¤i which the system sistemin bütün to be reset to"1" "1". e oturtulteﬂhislerin, This means that they still anhav mas›n› sa¤lar. Bunun lam›, hala kontrol edilmechecked. leri The gerekmektedir. displays in fields 3 and 4 Bu nedenle alan 3 ve diag 4'tetherefore identical. If all ki gösterimler birbirine have been conducted and c benzer.Bütün teﬂhisler kuin accordance with the regu rallara uygun olarak gethe display will read "00000 çildi¤inde ve bitirildi¤inde, "00000000" gösterimi ç›kar.

Katalizör Catalytic converter Kat-›s›tmas› Cat heating Depo havaland›rmas› Fuel tank purging system Sekonder Secondary hava air Air conditioning Klima tesisat› system λλ sondas› probe probe heater λλ sonda ›s›tmas› Exhaust gaz gas recirculation Egzost geri dönüﬂümü

- evet - hay›r - evet - evet - hay›r - hay›r - hay›r - hay›r

OBD II (Benzinli) genel bak›ﬂ

06 07 10 05

08 04

11 13

03 02

Legend 2,0l Benzinli Motorun Sistem bileﬂenleri 01 Motronic control unit J220 Aç›klamalar

(AG4/SG) 9

02 Self-diagnosis fault warning lamp K83 (MIL) 03Motronic Diagnosis interface 01 J 220 kumanda ünitesi 04 Air-mass flow meter G70 02 Ar›za ‹kaz Lambas› K83 (MIL) 05Teﬂhis Fuel ba¤lant› system diagnosis pump V144 03 yuvas› 06 Activated charcoal canister 04 Hava kütlesi ölçer G70 07Yak›t Activated charcoal filter system 05 sistemi için teﬂhis pompas› V144N80 solenoid valve 1 06 Aktif karbon filtresi 08 Throttle valve control 07 Aktif karbon selenoid valfiunit N80J338 09 Speedometer sender G22 08 Gaz kelebe¤i kumanda birimi J338 10 H›zölçer Injector,için cylinders 1-4 N30-33 09 sensör G22 11 Fuel filter 10 Enjektörler, Silindirler 1-4 N30-33 12 Knock sensors I+II G61, G66 11 Yak›t filtresi 13 Engine speed sender G28 12 Vuruntu sensörleri I+II G61,G66 14 Hall sender G40 13 Motor devri sensörü G28 15 Static high-voltage distributor 14 Hall sensörü G40 16 Coolant temperature sender G62 15 kapal› konumdaki yüksek gerilim da¤›t›c›s› 17 Secondary air inlet valve N112 16 So¤utma suyu s›cakl›k sensörü G62 18 Secondary air pump motor V101 17 Sekonder hava subab› N112 19 Secondary air pump relay J299 18 Sekonder hava pompas› V101 20 Combination secondary air valve 19 Sekonder hava pompas› rölesi J 299 21 Lambda probe I G39 (primary catalytic 20 Sekonder hava için çok amaçl› subap converter probe) 21 Lambda-sondas› I G39 (Kat-öncesi-sonda) 22 Lambda probe II G108 (secondary catalytic 22 Lambda-sondas› II G108 (Kat-sonras›-sonda) converter probe) 23 CAN-Veriyolu 23 CAN bus

175_914

Sisteme Genel Bak›ﬂ (Benzinli) Sensörler Lambda-sondas› I G39 robe I G39 (Kat-öncesi-sonda) atalytic converter probe) Lambda-sondas› II G108 robe II G108 (Kat-sonras›-sonda)

catalytic converter probe)

Hava kütlesi ölçer G70 ow meter G70

Vuruntu sensörleri I+II G61,G66ors I+II G61, G66

Motor devri sensörü G28 ed sender G28

Hall sensörü G40 r G40 (Eksantrik mili konum sensörü) position sensor)

H›zölçer için sensör G22 ter sender G22

So¤utucu madde sensörü G62

mperature sender G62

Gaz kelebe¤i kumanda ve control unitbirimi J338 J338 Entegrasyonlar›: Gaz kelebe¤i potansiyometresi ve potentiometer G69G69 Gaz kelebe¤i ayarlay›c›s›-potansiyometresi ve positioner potentiometer G88 G88 Rölanti ﬂalteri F60 F60 d switch

Teﬂhis ba¤lant› Diagnosis yuvas› interface

Aktörler Actuators Motronic kumanda Motronic control unit ünitesi J220 J220

Sekonder Secondary air pump m hava pompas› V101 Sekonder pom-re Secondaryhava air pump pas› rölesi J 299 Sekonder subab› Secondaryhava air inlet val N112

Aktif karbon haznesi-tertibat› Activated charcoal filte N80 içinvalve manyetik solenoid 1 N80subap 1

Yak›t sistemidiagnosis için teﬂhis pompas› Fuel system V144 pump V144

Gaz kelebe¤i kumanda Throttle valve control u birimi J338 Entegrasyonu: integr.: Gaz kelebe¤i ayarlay›c›s› V60 Throttle valve positione

Ateﬂleme trafosu N152 Ignition transformer N1 Entegrasyonlar›: integr.: Güç sonstage kademesi Output N122 N122 Ateﬂleme bobinleri Ignition coil N, N128N,N128

Can-Veriyolu CAN bus

Enjeksiyon subaplar› Silindirler 1-4 Injector, cylinders 1-4 N30,N31,N32,N33 N30, N31, N32, N33

Self-diagnosis fault wa 175_915 175_915

At›k lambas› K83 (MIL) K83 gaz-uyar› (MIL)

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Katalitik Konvertör Katalitik konvertör at›k gaz temizlenmesinin temel yap› parças›d›r.Geliﬂimin ilk safhas›nda ayars›z sistem bulunurken, günümüzde otomobil endüstrisinde sadece lambda-sondas› üzerinden ayarlanabilen sistem kullan›lmaktad›r.

Katalizörün etkinli¤i için, yüzeyinin mümkün oldu¤u kadar büyük olmas› önemlidir. Bu nedenle soy metal, yüzeyi Wash-Coat olarak adland›r›lan yöntemle ayr›ca büyültülen ve say›s›z boylamas›na kanallar› olan bir seramik veya metal gövdeye yerleﬂtirilmiﬂtir. Ancak bu sayede yüksek etkinli¤i olan at›k gaz temizlenmesi mümkün olabilmektedir.

Kimyasal anlamda katalizör, bir kimyasal reaksiyonu sa¤layan, h›zland›ran hatta imkan tan›yan maddedir. Maddenin kendisi, durumumuzda platin, rodyum ve/veya palladyum gibi soy metaller, reaksiyona girmemektedir, yani tükenmemektedir.

Lambda I I Lambdaprobe sondas› (Kat-önü-sonda) (primary catalytic converter probe)

Lambda sondas› II II Lambda probe ‘Kat-sonras›-sonda)

(secondary catalytic converter probe)

175_915 175_037

Katalitik At›k Gaz Temizlenmesi

CO2

NOx

H2O

CO2

Katalizörde birbirine z›t iki kimyasal reaksiyon meydana gelmektedir: Karbonmonksit ve hidrokarbonlar, karbondioksit ve suya okside olurlar, ve azot oksitler azot ve suya redükte olurlar. Redüksiyon düﬂük oksijen miktar›yla, oksidasyon yüksek oksijen miktar›yla sa¤lanmaktad›r.

CO Katalizör tabakas› Catalyst layer Su tabakas› Wash coat Metal taﬂ›y›c›lar Metallic

substrate

175_038 175_038

probe voltage

Exhaust emission,

Oksijenden at›k gaz kar›fl›m›na olan oran›n de¤ifltirilmesiyle sistem kendisini her iki reaksiyonun da optimal alanda (λ=0,99...1) gerçekleflmesine olanak tan›yacak flekilde ayarlar. Bu alana Lambda-penceresi denilir. Ayarlama-de¤erleri lambda-sondalar› taraf›ndan iletilir. (λ=Lambda)

0.9

175_039 175_039

0.95

1.0

1.05

1.1

λ window λ Penceresi

HC CO NOx Lambda-sonda gerilimi Lambda probe voltage

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

OBD II neyi kontrol ediyor? Eskimifl veya hatal› bir katalizör düflük oksijen depolama özelli¤ine ve böylece kötü konversiyon kapasitesine sahiptir. Yasal olarak geçerli olan bir at›k gaz testi s›ras›nda, at›k gazdaki hidrokarbonlar›n miktar› için geçerli s›n›r de¤erleri 1,5-kat afl›l›rsa, bu on-line olarak tan›nmal›d›r.

Bu oran büyüklü¤ü nominal-alan›ndan sap›yorsa, motor yönetimi taraf›ndan katalizörün hatal› bir fonksiyonu olarak de¤erlendirilir. Hatal› koﬂullar›n yerine getirilmesinden sonra ilgili hata kodu, hata haf›zas›na kaydedilir. Hata at›k gaz-uyar› lambas› taraf›ndan da (MIL) gösterilir.

Katalitik konvertör-Teflhisi Teflhis s›ras›nda, kat-önü-sonda ve kat-sonras›-sonda motronic kumanda ünitesi taraf›ndan karfl›laflt›r›l›r. Burada katönü-sonda ve kat-sonras›-sonda aras›ndaki oran büyüklü¤ünden bahsedilir (Lambda-sondas› I+II).

Katalizör tamam Catalytic converter

Katalizör Catalytic converter tamam NOKde¤il

OK 175_041 175_041

Kat catalytic önü Primary

Secondary Kat arkas›

Kat önü Primary catalytic

Secondary Kat arkas›

converter

catalytic converter

converter

catalytic converter

U=gerilim, t= tzaman V = voltage, = time

175_042 175_042

Katalizör için Tehlikeler Katalizörler ›s› oranlar› nedeniyle, konvertasyon davran›fllar›n› etkileyen eskime sürecine yenik düflmektedirler. Bu termik eskimenin yan› s›ra, konvertasyon davran›fl› zehirlenme nedeniyle de kötüye gidebilir (kimyasal eskime).

Çal›flma s›ras›nda ateflleme teklemesine ba¤l› olarak katta yüksek ›s›lar meydana gelirse, aktif katalizör yüzeyi zarar görebilir. Koflullara ba¤l› olarak mekanik hasar da oluflabilmektedir.

Benzinli Araçlar için Emisyon S›n›r De¤erleri fiu anda geçerli olan s›n›r de¤erlere ba¤l› olarak iki örnek verilmifltir. Ancak farkl› test ifllemleri nedeniyle bu de¤erler birbirleriyle karfl›laflt›r›lamazlar.Benzinli Araçlar için Emisyon S›n›r De¤erleri flu anda geçerli olan s›n›r de¤erlere ba¤l› olarak iki örnek verilmifltir. Ancak farkl› test ifllemleri nedeniyle bu de¤erler birbirleriyle karfl›laflt›r›lamazlar. ●

En fazla 12kiﬂi taﬂ›ma müsaadesi olan otomobiller için olan s›n›r de¤erler, ABD-Eyaleti Kaliforniya'da, 1999 model y›l›ndan sonra.

●

ﬁu anda Federal Almanya'daki mevcut s›n›r de¤erleri D3Normuna uygundur.

Bu s›n›r de¤erleri LEV-Müsaade kademesine uygundur. g/km

2.4

Pollutant

Limit value MY ‘99 [g/mi]

2.2

50,000

0.075

1.6

100,000

0.09

1.4

50,000

3.4

100,000

4.2

50,000

0.2

100,000

0.3

Durability [mi]

2.0 1.8

NMOG

1.50

1.2 1.0 0.8 0.6

NOx

0.4

175_041 175_043

NMOG at›k gazdaki NMOG(Non-Methane-Organic-Gasses) (Non-Methane Organic Gases) is the oksijen içerikli veya oksijensiz hidrokarbonlar›n toplam›d›r .sum of all oxygen-containing and oxygen-free

0.2 CO

0.17

0.14

NOx

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Lambda-Sondas› Lambda-sondas› at›k gaz kar›fl›m›ndaki oksijen oran›n› ölçmektedir. Lambda-sondas›, hava-yak›t kar›fl›m›n›n do¤ru bileflimini sürekli olarak sa¤layan bir ayarlama-döngüsünün parças›d›r. Hava-oksijenin yak›ta olan kar›fl›m oran›, ki zararl› maddelerin maksimal dönüflümüne katalizörde ulafl›l›r, ???=1 civar›ndad›r (stöchiometrik kar›fl›m oran›). At›k gaz bileflimindeki de¤ifliklikler, birçok fonksiyonun kumanda edilmesi s›ras›nda motor yönetimi taraf›ndan dikkate al›n›r ve ço¤u zaman olas› hatalar›n ilk belirtisi say›l›rlar.

175_045 175_045

Ar›za büyüklü¤ü Disturbances

ar›zas› ● Mekanik Mechanical faults

Eskime ● Aging Sürüﬂ etkileri

● Elektrik Electricalar›zas› faults

● Driving influences

175_046

Motronikcontrol kumanda Motronic unit ünitesi kar›ﬂ›m› enriches mixture zengin-

Enjeksiyon miktar› Injection quantity büyütülür increased

Lambda sondas› sinyal Lambda probe de¤iﬂimi signal change

leﬂtirir

Zengin Enriched kar›ﬂ›m mixture

At›k gazda O2 az gas Little O2 in exhaust

Lambda sondas› geriliLambda probe mi yüksek voltage high

Lambda sondas› geriliLambda probe mi düﬂük voltage low

Lambda sondas› sinyal Lambda probe de¤iﬂimi signal change

t At›k O2 fazla in High gazda O2 concentration

Fakir Lean kar›ﬂ›m

exhaust gas

mixture

Zengin kar›ﬂ›m Rich mixture

Endeksiyon miktar› Injection quantity redükte reduced edildi

λ=1 (lambda window) projesi) λ≈1 (lambda

Motronik kumanda Motronic control unit ünitesi fakirenleans kar›ﬂ›m› the mixture leﬂtirir

Fakir kar›ﬂ›m Lean mixture

Fonksiyon fiekli At›k gaz ve çevre havas›nda bulunan oksijen oran›n›n farkl›l›¤›, sondada elektrik geriliminin de¤iflmesine yol açar. Yak›t-Hava kar›fl›m›n›n bilefliminin de¤iflmesi, λ=1 olarak tan›mlanabildi¤i s›çrama fleklinde bir gerilim de¤iflimine yol açar.

D›ﬂ hava air Ambient At›k gaz gas Exhaust

1.0

175_047 175_047

OBD II ' de Lambda-Ayarlamas› OBD II çerçevesinde, kat arkas›nda bulunan ek bir lambdasondas› G108 sisteme entegre edilmiﬂtir (Kat-arkas›-Sonda). Katalizörün fonksiyonunun kontrolüne hizmet etmektedir. Ek olarak Motronic M5.9.2'de Lambda-Sondas› G39'un (Katönü-Sonda) adaptasyonu gerçekleﬂir. G39 G39

175_048 175_048

G108 G108

Soket ba¤lant›lar›n›n kar›ﬂt›r›lmas›n› farkl› yap›daki soket ba¤lant›lar› ve farkl› soket ucu renkleri önlemektedir.

175_056 175_056 175_054 175_054 Talep Eskimifl veya ar›zal› kat-önü-sondas›, hava-yak›t kar›fl›m›n›n optimal olarak ayarlanmas›n› engeller ve arac›n at›k gaz ve güç de¤erlerinin kötüleflmesine yol açar.

Bu nedenle motor yönetimi taraf›ndan, hata koﬂullar›n›n yerine getirilmesinden sonra, tan›nmal› ve hata olarak haf›zaya al›nmal› ve gösterilmelidir.

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Gerçi reaksiyon süresinin de¤iﬂmesi yakalanabilir, haf›zaya al›nabilir ve gösterilebilir ancak karﬂ›lanamaz.

Lambda-Ayarlamas› OBD II Lambda-Ayarlamas›na ba¤l› olarak ﬂunlar› kontrol eder: ● ● ●

Motronic M5.9.2 ' de ikinci bir ayarlama döngüsünün yard›m›yla, gerilim e¤risinin kayd›r›lmas›, tan›mlanm›ﬂ bir alanda düzeltilir (Adaptasyon).

Tepki-/Eskime davran›ﬂ› Lambda sondalar›nda gerilim Sonda ›s›tmas›

Lambda sondas› eskimesi-Teflhisi Bir lambda-sondas›n›n tepki davran›fl›, eskime veya zehirlenmeden dolay› etkilenebilir. Kötüye gidifl, reaksiyon süresinin uzamas› (Periyot süresi) veya sondan›n gerilim e¤risinin kaymas›yla (Sonda shifti) ortaya ç›kar. Her ikisi de penceresinin küçülmesine ve böylece katalizörün at›k gaz konvertasyonunun kötüleflmesine yol açar.

Kat-Önü-Sondas›n›n reaksiyon süresinin kontrolü

Kat önücatalytic sonda Primary TAMAM converter probe

Kat önücatalytic sonda Primary TAMAM de¤il converter probe

NOK 175_049 175_049

175_050 175_050

Kat önü catalytic Primary

Kat arkas› Secondary

Kat önü catalytic Primary

Kat arkas› Secondary

converter

catalytic converter

converter

catalytic converter

Kat-önü-sondas›n›n gerilim e¤risi kayd›rmas›n›n kontrolü ve adaptasyonu

Signalkat Primary cataSinyal önü sondas› de¤il lyticTAMAM converter probe

Adaptasyon kat önü Adaption Primary catsondas› probe alytic converter

NOK

TAMAM

175_051 175_051

Kat önücatalytic Primary

converter

175_052 175_052

Kat arkas› Secondary

Kat önü Primary catalytic

Kat arkas›catalytic Secondary

catalytic converter

converter

Lambda-sondas› adaptasyonunun ayarlama-döngüsü

Closed control loop, lambda probe adaption

Gerçek de¤er Actual value

Marjinal de¤er Setpoint secondary

Marjinal de¤er Setpoint primary

kat sonras› catalytic converter

katconverter önü catalytic

yönetimi EngineMotor management

Adaption value de¤eri Adapdasyon katcatalytic önü sondas› primary converter

sec. kat cat. sonras› converter

probe

Actual value Gerçek de¤er

Ayarlama Closed control loop

kat converter önü prim. cat.

katcatalytic önü primary converter

G108 G108

G39 G39

Bileﬂim Hava - yak›t kar›ﬂ›m›

Bileﬂim Composition At›k gaz

Composition

exhaust gas

air-fuel mixture

175_053 175_053

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Lambda-Sondas›-Gerilim kontrolü Lambda-Sondas›-Gerilim kontrolü, sondan›n elektriksel fonksiyonunu test etmektedir. Art›ya ve ﬂaseye göre k›sa devre ve örne¤in kablo k›r›lmas› sonucu tesisat kesilmesi tespit ve ay›rt edilir. Hatan›n tespit edilmesi, bir sinyalin çok büyük veya çok küçük olarak tan›nmas›ndan sonra gerçekleﬂir.

Lambda-Sondas› G39 Kat-Önü-Sondas›d›r. Sinyal kesilmesi durumunda etkisi Lambda-Sondas›n›n sinyalinin kesilmesi durumunda, lambda-ayarlamas› yap›lmaz ve lambda-adaptasyonu kilitlenir. Yak›t deposu havaland›rma sistemi acil durumda çal›ﬂ›r. Motronic kumanda ünitesi acil durum fonksiyonu olarak bir tan›mlama alan› kumandas›n› kullan›r.

175_054 175_054 Elektrik devresi Electrical circuit

Lambda-Sondas› G108 Kat-Arkas›-Sondas›d›r.

G39 G39

175_055 175_055 Sinyal kesilmesi durumunda etkisi Kat-arkas›-sondas›n›n devred›fl› kalmas› durumunda da motorun lambda-ayarlamas› gerçekleflir. Ancak sondan›n devred›fl› kalmas›yla, katalizörün fonksiyonu art›k kontrol edilemez. Motronic M5.9.2 'de kat-önü-sondas›n›n fonksiyon kontrolü de devred›fl› kal›r.

175_056 175_056

Elektrik devresi Electrical circuit

G108 G108

175_055 175_055

s›tmal› Lambda-Sondalar› Avantajlar›: Lambda-sondalar›n›n davran›ﬂlar› ›s›ya ba¤l› oldu¤undan, ›s›tma yard›m›yla düﬂük motor ve at›k gaz s›cakl›klar›nda bile at›k gaz ayarlamas› mümkün olmaktad›r.

Elektrik devreleri

Lambda sondas› ›s›tmas›-Teﬂhisi Sonda ›s›tmas› direncinin ölçümüyle, sistem do¤ru ›s›tma gücünü tan›r.

G39 G39 +

G108 G108

Özellikle so¤uk çal›flt›rmalarda ve olumsuz koflullar alt›nda, buhar oluflumu meydana gelirse ›s›tmal› sonda hasar görebilir. Bu nedenle, kat-arkas›-sonda ancak yakl. 308 ºC olarak hesaplanan bir ›s›n›n afl›lmas›ndan sonra katalizörde ›s›t›lmas›na ra¤men, kat-önü-sondas›n›n ›s›tmas› motor çal›flt›ktan hemen sonra gerçekleflir.

175_058 175_058

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Is›tmal› Lambda-Sondalar› 3

5 1

7 175_067 175_067

Aç›klamalar: 1 Motronic kumanda ünitesi

4 Çok amaçl› subap

2 Sekonder hava pompas› rölesi

5 Sekonder hava pompas›

3 Sekonder hava subab›

6 Kat-önü-sonda 7 Katalizör

So¤uk çal›flt›rma s›ras›nda kar›fl›m›n zenginlefltirilmesi sebebiyle at›k gazdaki yanmam›fl hidrokarbon oran› yükselmektedir. Sekonder hava üflemesi ile katalizördeki art-oksidasyon düzeltilir ve zararl› madde emisyonu düflürülür.

Art-oksidasyon ile aç›¤a ç›kan s›cakl›k katalizörün devreye girme süresini oldukça k›saltmaktad›r ve böylece at›k gaz kalitesi de yüksek oranda düzelmektedir.

OBD II ﬂunlar› kontrol eder: ●

Kombi sübab›n ak›ﬂ›

●

Sekonder hava pompas›n›n ak›ﬂ›

●

Comprehensive-Components-Teﬂhisi'ne göre de¤iﬂtirme sübab›n›n elektriksel fonksiyonu

●

Sekonder hava pompas› rölesinin elektriksel fonksiyonu

‹fllem: Aktive edilen sekonder hava sistemi, sekonder hava pompas›n›n hava aktarmas› ile lambda-sondalar›na giden oksijen oran›n›n yükselmesine yol açar ve bunlar taraf›ndan alg›lanarak (düflürülmüfl lambda sondas› gerilimi) motronic kumanda ünitesine aktar›l›r.

Motor yönetimi sekonder hava subab›na aç›lma-sinyali verip pompay› açt›¤› zaman, sekonder hava sistemi düzgün çal›ﬂ›yorsa, lambda-sondalar›nda ekstrem fakir kar›ﬂ›m tespit edilmelidir. Bunun üzerine lambda-ayarlay›c›s› gözle görülür bir ayarlama kaymas›n› gösterir.

Sekonder hava sistemi Secondary air system

NOK

TAMAM de¤il

TAMAM

Kat önücatalytic Primary

converter

175_068 175_068

Kat önü catalytic Primary

converter

175_069

m= Lambda ayarlay›c›s›n›n ayar de¤eri

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Sekonder hava subab› N112 Bu elektro-de¤iﬂtirici subab› ön duvarda bulunmaktad›r. Kombi subaba bir vakum tesisat› ile kumanda eder ve motronic kumanda ünitesi taraf›ndan kumanda edilir.

175_071 Sinyal kesilmesi durumunda etkiler

Elektrik devresi

Kumanda cihaz›n›n ritim sinyal› devred›ﬂ› kal›rsa, kombi sübap art›k aç›lamaz. Sekonder hava pompas› hava üfleyemez.

N112

175_072 175_072

Sekonder hava pompas› rölesi J299 Motronic kumanda ünitesi taraf›ndan sekonder hava pompas›n›n idaresi için kumanda edilir.

Elektrik devresi

J299 +

V101

175_074

Sekonder hava pompas› V101'e Bir röle üzerinden kumanda edilir. Sekonder hava pompas›, sekonder hava sisteminin hava kütlesini sa¤lar.

Elektrik Electricaldevresi circuit J299

V101

175_075 175_075

175_076 175_076

Yak›t Deposu Havaland›rma Sistemi

2 1

175_077 175_077

Aç›klamalar: 1 Motronic kumanda ünitesi 2 Aktif karbon haznesi için manyetik subap 1 3 Aktif karbon haznesi

Yak›t deposu havaland›rma sistemi hidrokarbonlar›n do¤aya ulaflmas›n› engellemek amac›yla yap›lm›flt›r. Depoda, yak›t yüzeyinin üstünde biriken benzin buharlar›, bir aktif karbon haznesinde depolan›r ve çal›flt›rma s›ras›nda bir manyetik subap üzerinden emme borusuna aktar›l›rlar.

Yak›t deposu havaland›rmas› delik kontrolü amac›yla takviye edilebilir.

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Yak›t Deposu Havaland›rma Sistemi üç farkl› durumu içerebilir:

1. Aktif karbon haznesi bofl. Yak›t deposu havaland›rmas›n›n aktive edilmesiyle Yak›tHava-Kar›fl›m› fakirlefltirilir. 2. Aktif karbon haznesi dolu. Yak›t deposu havaland›rmas›n›n aktive edilmesiyle Yak›tHava-Kar›fl›m› zenginlefltirilir.

3. Aktif karbon haznesinin doldurulmas› stöchiometrik bir kar›fl›m oran›na tekabül etmektedir. Yak›t-Hava-Kar›fl›m› ne zenginlefltirilir ne de fakirlefltirilir. Bu durum rölanti ayarlay›c›s› taraf›ndan tespit edilir, Lambda-ayarlamas› sayesinde durum 1+2.

Yerleflim Yeri Yak›t deposu havaland›rma sisteminin di¤er VW-Modellerinde oldu¤u gibi ön sa¤ tekerlek bofllu¤unda de¤il, arka sa¤ çamurlu¤un tekerlek bofllu¤unda bulunmaktad›r.

175_082 175_082

OBD II ﬂunlar› kontrol eder: ●

Aktif karbon haznesi-tertibat› manyetik subab› 1'in fonksiyonu (ak›ﬂ›)

●

Comprehensive Components çerçevesindeki elektrikli yap› parçalar›n›n fonksiyonu

‹ﬂlem

Problem:

Yak›t deposu havaland›rma sistemi aktive edilirse ve aktif karbon haznesi buharla doluysa, ek gaz ak›m›yla yak›t-hava kar›fl›m› zenginlefltirilir ve hazne bofl ise fakirlefltirilir. Yak›t-hava kar›fl›m›n›n bu de¤iflikli¤i lambda-sondalar› taraf›ndan alg›lanabilir ve böylece yak›t deposu havaland›rma sisteminin fonksiyon kontrolü için bir kriterdir.

Teflhis ak›fl› s›ras›nda teflhis di¤er sistemlerin aç›lmas›na (Örne¤in hidrolik direksiyon, frenler veya AC aç›k) karfl› hassas reaksiyon gösteriyor.

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Yak›t ventilation deposu havasystem sistemi Tank TAMAM OK

Yak›t ventilation deposu havasystem sistemi Tank TAMAM de¤il NOK

175_078 175_078

175_079 175_079

1 2

3 4 Aç›klamalar 1 Aktif karbon filtresi 2 Emme borusu

3 Yak›t deposu 4 Kat önü sondas›

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Aktif karbon haznesi-tertibat› manyetik subab› 1 N80 Yerleﬂim durumu: Hava filtresi kutusu/amortisör ba¤lant›s› bölgesi. Aktif karbon haznesinin emme borusuna do¤ru havaland›r›lmas›n› kumanda eder ve siyah renklidir. Elektriksiz durumda kapal›d›r.

175_080 175_080

Elektrik sistemi

N80 +

175_081 175_081

Delik Teﬂhisi

1 2

4 5 3

175_085 175_085 Aç›klamalar: 1 Motronic kumanda ünitesi 2 Aktif karbon haznesi tertibat› manyetik sübab› 1 3 Aktif karbon haznesi 4 Yak›t sistemi için teﬂhis pompas› 5 Teﬂhis pompas› için filtre

OBD II çerçevesinde New Beetle (USA)'da uygulanan delik teflhisinin temeli bas›nç ifllemine dayan›r ve çap› 1 mm'den büyük olan delikleri göstermektedir. Teflhis ifllemi için yak›t sistemi, aktif karbon haznesi tertibat› manyetik sübab› 1 ile emme borusu vakumundan ayr›l›r.

Akabinde yak›t sistemi teﬂhis pompas› taraf›ndan belirli bir bas›nç sa¤lan›r. Motor yöneticisi, yak›t sistemindeki bas›nc›n ne kadar çabuk düﬂtü¤ünü kontrol eder ve buradan sistemin s›zd›rmazl›¤›n› tespit eder.

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Küçük bir delik yerinin teflhisi Teflhis pompas› taraf›ndan yak›t sisteminde bir bas›nç oluflturulduktan sonra, ölçüm safhas› bafllar. Bu s›rada bas›nc›n düflüflü kontrol edilir.

Teflhis pompas›n›n bu besleme periyotlar›, deli¤in büyüklü¤üne göre peflpefle daha h›zl› gerçekleflir ve olas› bir delik yerinin ve büyüklü¤ünün tespit edilmesi için bir ölçü oluflturur.

Teflhis pompas›nda, yak›t sistemi için bir diyaframla ba¤lant›l› reed flalteri bulunmaktad›r. Bas›nç, belirli bir de¤erin alt›na düflerse, reed flalteri kapan›r ve pompa, reed flalteri diyafram taraf›ndan tekrar aç›lana kadar bas›nc› yeniden yükseltir.

Yak›t deposu sistemi Tank system küçük delik

Yak›t deposu sistemi Tank system sa¤lam

tight

minor leak

Delik Leak yeri 175_086 175_086 P= Bas›nç, t= zaman

P = pressure t = time

175_087 175_087

Büyük bir delik yerinin teﬂhisi Besleme periyotlar›n›n frekans› belirli bir de¤erin üzerine ç›karsa, gerekli besleme bas›nc›n› sa¤lamak bile mümkün olamaz ve motor yönetimi taraf›ndan büyük bir delik bulundu¤u karar› verilir.

! Bu hata uyar›s›, örne¤in unutulmuﬂ bir depo kapa¤› taraf›ndan da oluﬂturulabilir.

Yak›t deposu sistemi Tank system büyük delik

Yak›t deposu sistemi Tank system sa¤lam

tight

major leak

Delik Leak yeri 175_086 175_086

175_089 175_089

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Yak›t Sistemi ‹çin Teﬂhis Pompas› V144

175_171 175_171 Yak›t sistemi için teflhis pompas›, diyafram pompas› olarak yap›lm›flt›r. Aktif karbon haznesinin (AKH) havaland›rma ba¤lant›s›nda bulunur ve entegre edilmifl bir AKH-kapatma subab›na sahiptir. Yak›t sistemi teflhis pompas›n›n tahriki, içte bulunan bir vakum flalteri üzerinden emme borusu ile gerçekleflir.

Teflhis pompas›n›n ölçüm ak›fl›, reed flalteri taraf›ndan kontrol alt›nda tutulur. Yak›t deposu sistemindeki bas›nç, tan›mlanm›fl bir de¤erin alt›na düflerse, bunun sonucunda reed flalteri kapat›l›r ve pompa diyafram› tekrar kald›r›l›r ve flalter aç›l›r. Teflhis pompas›n›n aktiflefltirilmesi so¤uk çal›flt›rmadan sonra gerçekleflir, delik teflhisinin sonuna kadar depo havaland›rma fonksiyonu kapal› tutulur.

!Yak›t deposu doluluk durumunun teﬂhis sonucu üzerinde etkisi yoktur.

Fonksiyon Normal ve havaland›rma pozisyonu Diyafram›n mümkün olan en afla¤›daki pozisyonunda AKH-Kapatma subab› aç›kt›r. Vakum flalteri kapal›d›r ve buna ba¤l› olarak diyafram›n alt ve üst bölmesinde atmosferik bas›nç bulunmaktad›r. Reed flalteri kapal›d›r.

Vakumswitch ﬂalteri Vacuum

Reed Reedﬂalteri switch

Üst pompa bölümü Upper

pump chamber Diyafram Membrane Alt pompa bölümü Lower Giriﬂ Intakesupab› valve

pump chamber Ç›k›ﬂ supab› Exhaust valve

Aktif karbon filtresi Activated charcoal canister Filtre Filter

AKF-Kapatma ACF shutoffsupab› valve

175_172 175_172

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Üst Diyafram Pozisyonu Vakum flalterinin aç›lmas›yla, diyafram›n üst bölmesinde vakum oluflur. Girifl subab› sayesinde alt pompa bölmesine d›fl ortam havas› dolar. Diyafram, d›fl ortam hava bas›nc› ile kald›r›l›r. Reed flalteri aç›l›r.

175_173

Pompa çal›fl›rken alt diyafram pozisyonu Vakum flalterinin kapatmas›yla d›fl ortam havas› üst pompa bölmesine dolar. Diyafram yay taraf›ndan afla¤›ya bast›r›l›r ve böylece alt pompa bölmesinin havas›n› ç›k›fl subab› ile yak›t deposu sistemine basar. Diyafram en alt pozisyonuna ulaflmadan önce, ki bu AKH-Kapatma subab›n› açard›, reed flalteri kapan›r ve diyafram tekrar kalkar.

175_174 175_174

Yak›t sistemi teﬂhis pompas› V144

OBD II: ●

Yak›t sistemi teﬂhis pompas›n›n mekanik ve elektrik fonksiyonunu;

●

Pompan›n yak›t buhar› önleme sistemine ba¤lant›s›n›;

●

Yak›t buhar› önleme sisteminin tamam›n›n s›zd›rmazl›¤›n› kontrol eder.

Sinyal kesilmesi durumunda etkileri Motronic komanda ünitesi, reed flalteri olmadan pompan›n çal›fl›p çal›flmad›¤›n› tespit edemez. Kontrol süreci bafllat›lamaz. 175_090 175_090

Elektrik devresi

Electrical circuit

V144

175_091 175_091

Yak›t buhar› önleme sistemine, yak›t dolum seviyesinin üst taraf›nda kalan bütün yap› parçalar› girmektedir. Bunlar yak›t buharlar›n›n atmosfere ulaﬂmas›n› engellemektedir.

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Yanma Teklemesi Tan›nmas› 1 Silindir seçici tekleme tan›nmas› Örnek: 4 silindirde tekleme

A Krank mili sinyali: 1 veya 4 silindirlerde olas› tekleme

B Eksantrik mili sinyali: Tan›mlama pozisyonu 1. silindir

Sinyal A+B = 4. silindirde tekleme

175_095 175_095 Aç›klamalar: 1 Motronic kumanda ünitesi 2 Hall sensörü 3 Motor devri sensörü

Yanma teklemesinde, hava-yak›t kar›fl›m› at›k gaz ak›m›na yanmam›fl olarak verilir. Motorda güç düflüflü olmas›na ve at›k gaz kalitesinin düflmesinin yan›s›ra, katalizörün yükselen katalitik yanma sebebiyle, afl›r› ›s›nmas› ve zarar görmesi tehlikesi de bulunmaktad›r. Teklemenin tan›nmas›n›n temel prensibi, motorun çal›flma düzensizli¤inin silindir seçilerek bildirilmesidir.

Yolun zemininin bozuk olmas› yanma teklemesinin yanl›ﬂ olarak tan›t›lmas›na yol açabilir. Bu nedenle yanma teklemesini tan›ma, çok bozuk yollarda motor yönetimi taraf›ndan kapat›l›r.

0 18 °

G28 G28

Krankdisk iﬂaret Crank diﬂlisi

175_098 175_098 Dönüﬂ Direction ofyönü rotation Silindir 1 (4) Cylinder 1 (4) Silindir 2 (3) Cylinder 2 (3)

4-Silindirli motorda krank iflaret difllisinin iki 180 º 'lik parçaya bölünmesi (60-2 difl) ve eksantrik mili pozisyonu sinyalinin al›nmas›yla, ateflleme teklemesinin silindir seçilerek tan›n›p gösterilebilmesi mümkündür.

Difl çerçevesindeki küçük hatalar›/toleranslar› dengelemek için, sürüfl ifllemi s›ras›nda çekifl durumundayken sensör adaptasyonu yap›l›r.

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

OBD II : ●

1000 krank mili-dönüﬂü olarak tespit edilen ölçüm aral›klar›yla tekleme oran›n› kontrol eder. HC-içeri¤inin 1,5-kat aﬂ›m›, %2'den büyük tekleme oran›na denktir.

●

200 krank mili dönüﬂ aral›¤›nda tekleme oran›n›, s›n›r koﬂullar›n›n (Motor devri/Yük) da dikkate al›nmas›yla, katalizör hasarlar›n›n önlenmesi aç›s›ndan kontrol eder.

‹fllem: Ateflleme teklemelerinde krank›n dönüfl davran›fl›na ek olarak sars›nt›lar meydana gelir. Motor yönetimi Motronic M5.9.2, krank iflaret difllisi ve motor devri sensörü G28 arac›l›¤›yla, krank milinin davran›fl›n› kontrol alt›nda tutar.

Teklemeler meydana gelirse, krank iflaret difllisinin dönüfl h›z›nda de¤ifliklikler meydana gelir.

Tekleme No yok

Tekleme var

misfiring

Misfiring

G28 G28

G28 G28 175_096 175_096

v=vmotor devri, speed, t= zaman = engine t = time

175_097 175_097

Motor devri sensörü G 28 Bu indüktif sensör, krank›n devir say›s›n› alg›lar ve bu flekilde motorun çal›flma davran›fl›n›n kontrol alt›nda tutulmas›na olanak tan›r. Sensörün sinyali flu hesaplamalarda kullan›l›r: - Yak›t püskürtme miktar› ve zamanlamas›, - Ateflleme zamanlamas› ve - Motor devri. 175_099 175_099 Sinyal kesilmesinin etkileri Elektrik devresi Motor devri sinyalinin devred›fl› kalmas› durumunda motor çal›flmaz. E¤er ar›za motor çal›fl›rken meydana gelirse, motor durur.

175_100 175_100

G28

Hall sensörü G40 Hall sensörünün sinyali 1.Silindirin tan›nmas›n› sa¤lar. New Beetle (USA)'da eksantrik mili sensörü olarak konulmuﬂtur.

175_101 175_101

Elektrik devresi Sinyal kesilmesinin etkileri Ateflleme teklemesinin tan›nmas› sensör G40'›n devre d›fl› kalmas›yla da sa¤lanabilir. Motorun çal›flmas› için sistemin ateflleme aç›s› acil fonksiyon olarak geri al›n›r.

G40

175_103 175_103

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Gaz kelebe¤i kumanda birimi J 338 Gaz kelebe¤i kumanda birimi, sürücü taraf›ndaki gaz kelebe¤ine hareket vermesinin yan›nda rölanti ayarlamas› ve h›z ayarlama tertibat›n›n (HAT) fonksiyonunu kapsamaktad›r. Bu kompakt yap› parças›n›n devreye sokulmas›yla, rölanti sabitleme subab› ve HAT'›n elektropnömatik kumandas› devre d›fl› kalm›flt›r. Motorun rölanti davran›fl›nda eskime, afl›nma veya ek hava noktalar› oluflmas› sistem taraf›ndan tan›n›r ve belirlenmifl s›n›rlar dahilinde ö¤renme (Adaptasyon) ile dengelenir.

175_110 175_110

Gaz kelebe¤i kumanda birimi yap› parçalar›ndaki ar›zalar tek tek onar›lamaz. Fonksiyon ar›zalar›nda bütün birim de¤iﬂtirilmelidir.

OBD II : ●

Yap› parçalar›n›n elekriksel fonksiyonlar›n› ve

●

Rölanti adaptayonunun fonksiyonu ve s›n›r›n› kontrol eder.

‹fllem: Gaz kelebe¤i kumanda birimi, Comprehensive-Components-Teflhisi çerçevesinde, sistem taraf›ndan denetlenir. Ek olarak bileflenlerin de¤erleri plausibilite aç›s›ndan kontrol edilir.

175_111 175_111

Gaz kelebe¤i potansiyometresi G69 Bu potansiyometre motronic kumanda ünitesine, bütün ayarlama bölgesinde, gaz kelebe¤inin o andaki pozisyonunu aktar›r.

Sinyal kesilmesinin etkisi 175_113

Motronic kumanda ünitesi bu potansiyometreden sinyal alm›yorsa, motor devrinden ve hava kütle ölçerin sinyalinden yedek bir de¤er hesaplar.

Elektrik devresi

G69

J338

175_176 Gaz kelebe¤i ayarlay›c›-potansiyometresi G88 Motronic kumanda ünitesine, gaz kelebe¤i ayarlay›c›s›n›n o andaki pozisyonunu gösterir.

Sinyal kesilmesinin etkisi

175_114

Sinyal olmazsa, rölanti ayarlamas› acil duruma geçer. Bu yükseltilmifl rölanti devrinden anlafl›labilir. HAT devred›fl› kal›r.

Elektrik devresi

G88

J338

175_177

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Rölanti flalteri F60 Motornic kumanda ünitesi kapal› rölanti flalterinden, motorun rölantide çal›flt›¤›n› anlar.

Sinyal kesilmesinin etkisi Sinyal kesildi¤i zaman, rölanti çal›ﬂmas›n› tan›mak için, her iki potansiyometrenin de¤erleri kumanda ünitesi taraf›ndan kullan›l›r.

175_113 175_113

Elektrik devresi al circuit

F60

J338

175_178 175_178 Gaz kelebe¤i ayarlay›c›s› V 60 Gaz kelebe¤i ayarlay›c›s›, gaz kelebe¤ini bütün ayarlama bölgesinde hareket ettirebilen bir elektromotordur. Devred›fl› kalmas› halinde etkisi Acil çal›flma yay›, gaz kelebe¤ini acil çal›flma pozisyonuna çeker (yükseltilmifl rölanti devri). HAT devred›fl› kal›r. 175_116 175_116

Elektrik al circuit devresi

V60

J338

175_175

Hava kütle ölçeri G70 Motronic kumanda ünitesine, motor taraf›ndan ne kadar hava emildi¤i bilgisini aktar›r. Kumanda ünitesi bu verileri optimal kar›fl›m bileflimini oluflturmak ve yak›t tüketimini buna uygun bir yanma ile düflürmek için kullan›r. Emilen hava ile ilgili bilgilerin mümkün oldu¤u kadar do¤ru olmas› için hava kütle ölçeri, subaplar›n aç›l›p kapanmas› s›ras›nda oluflan geri dönüfl ak›mlar›n› tan›r ve emilen havayla birlikte hesaplar. Hava kütle ölçerinin ölçülen de¤erleri, motor devri ve yüke ba¤l› bütün fonksiyonlar›n hesaplanmas›nda kullan›l›r, örne¤in enjeksiyon zaman›, ateflleme zamanlamas› veya yak›t deposu havaland›rma sistemi.

175_121 175_121 OBD II: ●

Sensörün elektrik sinyalini ve

●

De¤erleri plausibilite aç›s›ndan kontrol eder.

‹fllem: Hava kütle ölçeri Comprehensive-Components-Teflhisi çerçevesinde sistem taraf›ndan denetim alt›nda tutulur. Hatal› bir gerilim fazla büyük veya fazla küçük olarak teflhis edilir. Ek olarak de¤erler, gaz kelebe¤i ayar› ve motor devrinden al›nan bir yedek de¤er ile karfl›laflt›r›l›r.

Sinyal kesilmesinin etkisi

Elektrik devresi

Hava kütle ölçerinin devred›fl› kalmas› durumunda kumanda ünitesi yedek bir de¤eri hesaplar. Bu "Acil fonksiyon" o kadar iyi ayarlanm›flt›r ki, motorun de¤ifltirilen çal›flma davran›fl›n›n de¤ifltirilmesinden anlafl›lamaz. G70

175_126 175_126

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Pasif yüksek gerilim da¤›t›m› PYG

Ba¤lant› System interface Bütün sensör

SHVD

Motor devir Engine speed sensörü sender

Vuruntu sensörüI I Knock sensor

Vuruntu sensörüII II Knock sensor

Pasif yüksek gerilim da¤›t›m›, ateflleme zamanlamas›n› ve ateflleme gerilimini elektronik olarak ayarlayan, statik bir ateflleme sistemidir. 4 Silindirli motorda her iki buji birbirinden ba¤›ms›z iki ateflleme bobini üzerinden kumanda edilir. Do¤ru ateflleme zamanlamas›n›n aktar›lmas› için, örne¤in vuruntu sensörlerinin sinyalleri, yük sinyali, so¤utucu madde ›s›s› ve motor devri sinyali motronic kumanda ünitesi taraf›ndan ifllenir. Bu verilerin yard›m›yla kumanda ünitesi, ateflleme zamanlamas›n› motorun her çal›flma durumuna uydurur ve böylece etki derecesini, yak›t tüketimini ve at›k gaz davran›fl›n› iyilefltirir.

175_131

Bu sistem yard›m›yla da vuruntulu yanma silindir seçilerek tespit edilip düzeltilebilir.

OBD II:

‹ﬂlem:

●

Vuruntu sensörlerinin elektrik sinyalini ve

●

Tekleme tan›mlamas›yla ateﬂleme sisteminin fonksiyonunu da kontrol eder.

Ateflleme teklemelerinin artan bir flekilde ortaya ç›kmas›, ar›zal› bir ateflleme tertibat›n›n belirtisi olabilir.

Ateflleme trafosu N152 Ateflleme trafosu N152'de güç son kademesi N122 ve ateflleme bobinleri N, N128 birarada bulunmaktad›r. Yani ateflleme trafosu, pasif yüksek gerilim da¤›t›m›n›n odak noktas›d›r. Sekonder hava pompas›n›n alt›nda bir tutucuya ba¤lant›l›d›r. Yüksek gerilim kablolar›n›n s›ralamas› bobin gövdesinde belirtilmifltir.

175_133 175_133

Elektrik devresi

Electrical circuit

J220

P Q

Silindir Cylinder:

175_134 175_134

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Vuruntu sensörleri G61 ve G 66 Ateflleme zamanlamas›n›n elektronik kumandas› silindir seçici vuruntu ayarlamas›na ba¤l›d›r. Vuruntu sensörlerinin silindir seçici düzenlemesi, ilk silindiri ve böylece krank milinin pozisyonunu tan›yan bir hall sensörünün yard›m›yla yap›l›r. Vuruntu yapan bir silindirin tan›nmas›ndan sonra ilgili silindirin ateflleme aç›s›, vuruntulu yanma gerçekleflmeyene kadar, kademeli olarak geri al›n›r.

Sinyal kesilmesinin etkisi

175_137 175_137

Elektrik devresi Electrical circuit

G61'in kesilmesinin tan›nmas›yla bütün silindirler için ateflleme aç›s› geriye al›n›r ve kar›fl›m zenginlefltirilir.

G61

G66

175_138 175_138

Enjeksiyon subaplar› N30, N31, N32, N33 Dikey yak›t giriﬂleri olan enjeksiyon subaplar›, ba¤lant› k›skaçlar›yla ortak bir yak›t da¤›t›c› boruya tutturulmuﬂtur. Ak›m beslemesi bir termo sigorta üzerinden yap›l›r.

175_143 175_143

Elektrik devresi Electrical circuit

N30

N31

N32

N33

S +

175_144 175_144

Motronic kumanda ünitesi J 220 (M5.9.2)

175_151 175_151

Motronic kumanda ünitesi, motor bölümünün ön k›sm›ndaki bölüme yerleﬂtirilmiﬂtir ve motor yönetiminin bütün fonksiyonlar›n› kumanda eder.

Kumanda cihaz›, ar›zal› fonksiyonlar› at›k gaz uyar› lambas› (MIL) üzerinden gösterir.

Versiyon M5.9.2 üniteleri, araç üstünde teﬂhis II 'nin bütün fonksiyonlar›n› kapsar ve böylece CARB'›n yasal gerekliliklerini yerine getirir.

Sistem Bileﬂenleri (Benzinli)

Denetim alt›ndaki di¤er sensörler H›z ölçer sensörü G22 ﬁanz›man yuvas›nda bulunmaktad›r. Arac›n h›z›n› alg›lamaktad›r.

Sinyal kesilmesinin etkileri Sinyalin kesilmesi durumunda motor devri s›n›rland›r›c›s› daha erken devreye girer. Araç davran›ﬂ sorunlar› ortaya ç›kabilir.

175_145 175_145

Elektrik devresi Electrical circuit

J220 J220

J285 J285 + G22 G22

175_146 175_146 So¤utucu madde ›s›s› sensörü G62 So¤utucu madde ç›k›fl borusunda, silindir kafas›nda bulunur. Bunun sinyali de atefllemenin ve enjeksiyonun çok de¤iflik fonksiyonlar›n› etkiler. Sinyal kesilmesinin etkileri G62'nin tan›nan sinyal kesilmesi durumunda, sistem taraf›ndan emme borusu ›s›s› ve di¤er motor çal›flma koflullar›ndan, yedek de¤er hesaplan›r.

175_149 175_149

Elektrik devresi Electrical circuit

G62 G62

175_150 175_150

Notlar

OBD-II (Dizel) Genel Bak›ﬂ

OBD-II Temel konsept (Dizel)

OBD-II (Dizel) aﬂa¤›daki bileﬂenleri ve sistemleri denetler:

OBD-II (Benzinli)'yle aras›ndaki farklar Otto-motor'da zararl› maddelerin azalt›lmas› ve denetlemeye paralel olarak dizel motor da zararl› maddelerin azalt›c› bileflenlerle donat›lm›flt›r. Bu bileflenlerin denetimi de OBD-II üzerinden gerçeklefltirilmektedir. OBD-II (Dizel)'in hedefleri ve talepleri, OBD II (Benzinli) ile benzerdir, sadece denetlenen bileflenler de¤iflik yanma ifllemi nedeniyle farkl›d›r.

●

Yanma teklemesinin tan›nmas›

●

At›k gaz geri dönüﬂümü

●

Püskürtme baﬂlang›c›n›n ayarlanmas›

●

Yükleme bas›nc›n›n ayarlanmas›

●

CAN-Veriyolu

●

Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi

●

Kumanda ünitesiyle ba¤lant›l› at›k gaz bak›m›ndan önemli sensör ve aktörlerin tamam›

●

Otomatik ﬂanz›man

OBD OBD IIII

HC CO NOx Kurum Soot partiküllari

particulates

175_152 175_152

Dizel araçlar için emisyon s›n›r de¤erleri Benzinli araçlarda bahsedilen zararl› maddelere ek olarak, dizel araçlarda baflka bir s›n›r de¤ere dikkat edilmelidir- kurum partiküllerinin (PM) miktar›. Burada da somut anlat›m› sa¤lamak amac›yla emisyon s›n›r de¤erleri iki örnek ile anlat›lacakt›r. Farkl› ölüm ifllemleri sebebiyle de¤erler birbirleriyle karfl›laflt›r›lamaz.

●

Azami 12 kiﬂi taﬂ›ma izni olan araçlar için s›n›r de¤erler, Kaliforniya eyaleti model y›l› 1999'dan itibaren.

●

Günümüzde Federal Almanya'da uygulanan s›n›r de¤erleri D3-Normuna uygundur.

Bu s›n›r de¤erleri TIER 1-‹zin kademesine uygundur.

Zararl› madde Pollutant

g/km

Durability [mi]

S›n›r de¤er Limit value MJ MY ‘99 ‘99 [g/mil] [g/mi]

50,000

0.25

2.0

100,000

0.31

1.8

50,000

3.4

1.4

100,000

4.2

1.2

2.4 2.2

NMHC

1.6

1.0 0.8

NOx 100,000

0.6

1.0

0.60

0.56

0.50

0.4

50,000

0.08

Particulates

0.2

0.05 CO

175_044 175_044

NMHC (Non-Methane-Hydrocarbon) Metan içeri¤i olmayan hidrokarbonlard›r.

HC + NOx

NOx

175_156 175_156

OBD-II (Dizel) Genel Bak›ﬂ

Sistem Bileflenleri 1,9l TDI Aç›klamalar 01 Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi J248 02 At›k gaz-uyar› ›fl›¤› K83 (MIL) (2000 model y›l›ndan itibaren iletiflim CAN-Veriyolu üzerinden) 03 Ön ›s›tma süresi kontrol lambas› K 29 (2000 model y›l›ndan itibaren iletiflim CAN-Veriyolu üzerinden) 04 Hava kütle ölçeri G70

05 Yükleme bas›nc› ayar sübapl› at›k gaz turbo yükleyicisi 06 Yükleme bas›nc› s›n›rland›rmas› için manyetik sübap N75 07 Emme borusu bas›nc› için sensör G71; emme borusu ›s› sensörü ile G72 birlikte 08 AGD-Subab› 09 At›k gaz geri dönüﬂüm sübab› N18 10 Enjeksiyon memesi; i¤ne sias› sensörü G 80 ile birlikte 11 Is›t›c› bujiler (Motor) Q6 12 Is›t›c› bujiler için röle J52 13 Motor devri sensörü G28

04 05

14 So¤utucu madde ›s› sensörü G62 15 Distirbütör enjeksiyon pompas›; Ayar itici yol sensörü G149 Yak›t ›s›s› sensörü G81 Miktar ayarlay›c› N146 Enjeksiyon baﬂlatma subab› N108 ile birlikte 16 Gaz pedal konum sensörü G79;

Kick-Down-ﬁalteri F8 Rölanti ﬂalteri F60 ile birlikte

17 CAN-Veriyolu (fianz›man kontrol ünitesiyle iletiflim, model y›l› 2000'den sonra kombi gösterge ile) 18 Teflhis ba¤lant›s›

18 02 03

09 15

08 12

175_159 175_159

OBD-II (Dizel) Genel Bak›ﬂ

Sensörler

Hava kütle ölçeri G70

Gaz pedal konum sensörü G79 Kick-Down-ﬁalteri F8 Rölanti ﬂalteri F60 ile birlikte

Motor devri sensörü G28

‹¤ne sias› sensörü G80

So¤utucu madde ›s› sensörü G62

Emme borusu bas›nc› sensörü G71 Emme borusu ›s› sensörü G72

Ayar itici yol sensörü G149 Yak›t ›s›s› sensörü G81

Diagnosis interface

Is›t›c› bujiler için röle J52

Actuators Aktörler

Dizel do¤rudan Diesel direct enjeksiyon tertibat› kumanda injection system ünitesi J248

Is›t›c› Q6 Glowbujiler plugs(Motor) (engine

control unit J248

Is›t›c› röleJ5 J52 Glowbujiler plugiçin relay

At›k geriN18 dönüﬂüm sübab› N18 EGRgaz valve

Yükleme s›n›rland›rmas› için Chargebas›nc› pressure co manyetik sübap N75

valve N75

Miktar ayarlay›c› Quantity adju

N146 Commencem

Enjeksiyon baﬂlatinjection valv ma subab› N108

CAN-veri CAN bus hatt› Ön ›s›tma süresi warnin kontrol Glow period lambas› K 29 (communication via (2000 model y›l›ndan itibafrom model year 20 ren iletiflim CAN-Veriyolu üzerinden) At›k gaz-uyar› ›fl›¤›fault K83 (MIL) Self-diagnosis (2000 model y›l›ndan lamp K83 (MIL) itibaren iletiflim CAN-Veriyolu üzerinden) 175_181 175_181

(communication via from model year 20

Sistem Bileﬂenleri (Dizel)

Oksidasyon katalizörü Otto motordaki gibi 3 Yollu bir katalizörün dizel motorlarda kullan›lmas› mümkün de¤ildir. Aç›klamas› ise, dizel yak›t›n yanmas› için gerekli olan hava takviyesidir. At›k gazlar bu yüzden, 3 yollu katalizörün kullan›m›n› engelleyen yüksek oksijen oran›na sahiptir. ‹sminden de anlafl›laca¤› gibi, oksidasyon katalizörü at›k gazda bulunan zararl› maddeleri sadece oksidasyon ile dönüfltürebilir. Yani azot oksitler (NOx), Otto-motordaki gibi redüksiyon ile dönüfltürülemez. Azot oksitlerin emisyonunun buna ra¤men s›n›rland›r›lmas› için, at›k gaz geri dönüflümü uygulanm›flt›r.

CO2

H2O

PM Katalizör Catalyst layer tabakas›

175_180 175_180

Oksidasyon katalizörünün yap›s›, 3 Yollu bir katalizörün yap›s›na çok benzemektedir. Sadece lambda sondalar› bulunmaz. At›k gaz burada da küçük kanallardan geçer ve bu s›rada aktif katalizatör tabakas›ndan geçirilir.

175_182 175_182

Nominal-Enjeksiyon zamanlamas›n›n hesaplanmas› için, dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi motor devrini, so¤utucu madde ›s›s›n› ve hesaplanan enjeksiyon miktar›n› kullan›r. Hesaplanan bu nominal de¤erin ve i¤ne sias› sensöründe ölçülen gerçek de¤er gözönünde bulundurulmas›yla, enjeksiyon zamanlamas› enjeksiyon baﬂlatma subab› üzerinden ayarlan›r.

Enjeksiyon Bafllang›c› Ayarlamas› Optimal motor gücü ve çal›flma sakinli¤ini bütün sürüfl pozisyonlar›nda düflük miktarda zararl› madde at›l›m› ile sa¤lamak için, yak›t enjeksiyonunun zamanlamas› sürekli ayarlanmal›d›r. Motor veya dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi, farkl› durumlarda optimal yanma için daha erken bir enjeksiyon zamanlamas›na ihtiyaç duyarlar: - So¤uk çal›flt›rma - Motor devrinin yükseltilmesi - Enjeksiyon miktar›n›n yükseltilmesi

‹ﬂlem:

OBD II: ●

‹¤ne sias› sensörü yard›m›yla gerçek enjeksiyon baﬂlang›c›n›,

●

Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kontrol ünitesi elektriksel fonksiyonunu ve sinyal plausibiletisini,

●

Enjeksiyon baﬂlatma sübab›n›n elektriksel fonksiyonunu kontrol eder.

Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi i¤ne sias› sensörünün sinyalini (Gerçek enjeksiyon bafllang›c›) sabit de¤erlerle karfl›laflt›r›r. Bu de¤erler kumanda ünitesinin kapsam›ndaki bütün sürüfl durumlar›n›n hesaplanmas› için bir tan›mlama alan›nda depolanm›flt›r.

Aç›klama:

1 dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi 2 Motor devri sensörü 3 Sensör tekerle¤i

2 3

4 So¤utucu madde sensörü 5 ‹¤ne sias› sensörü 6 Enjeksiyon baﬂlatma sübab›

7 hesaplanm›ﬂ enjeksiyon miktar›

175_187 175_187

Sistem Bileﬂenleri (Dizel)

Motor devri sensörü G28 Krank milindeki sensör tekerle¤iyle koordiineli olarak çal›ﬂan sensör motor devrini alg›lar. Bu, kumanda ünitesinin içindeki birçok hesaplama için kullan›lmaktad›r. Örne¤in: - Enjeksiyon miktar› ve baﬂlang›c›n›n hesaplanmas› - Silindir seçici tekleme tan›nmas›

175_192 175_192

- Yükleme bas›nc› ayarlamas›

Devred›fl› kal›rsa etkisi Devred›fl› kal›rsa motor kapat›l›r ve tekrar çal›flt›r›lamaz.

Elektrik devresi Electrical circuit

G28 G28

175_200 175_200

‹¤ne sias› sensörü G80 Sensör sinyal› afla¤›daki sistemler taraf›ndan kullan›l›r: - Enjeksiyon bafllang›c› ayarlamas› - Silindir seçici tekleme tan›nmas› 175_193 175_193 Elektrik devresi Electrical circuit Devred›fl› kal›rsa etkisi Devred›fl› kalmas› halinde enjeksiyon bafllang›c› sadece haf›zaya al›nan tan›mlama alan› ile kumanda edilir. Enjeksiyon miktar› indirgenir.

G80 G28

175_201 175_201

Enjeksiyon bafllang›c› subab› N108 Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi istenilen enjeksiyon bafllang›c›n› hesaplar ve bununla enjeksiyon bafllang›c› subab›na kumanda eder. Subap girifl sinyalini, da¤›t›c› enjeksiyon pompas›n›n içindeki enjeksiyon ayarlama pistonuna etki eden, kumanda bas›nc›na çevirir.

Devred›ﬂ› kal›rsa etkisi Elektrik devresi

Electrical circuit

Enjeksiyon bafllang›c› ayarlamas› devred›fl› kal›r. Enjeksiyon bafllang›c›na, kumanda ünitesinde haf›zaya al›nan tan›mlama alan›ndan kumanda edilir.

N108 N108

175_202 175_202

Enjeksiyon baﬂlatma valfi N108

Sistem Bileﬂenleri (Dizel)

At›k gaz geri dönüﬂümü

1 Aç›klamalar: Legend: 11 Dizel do¤rudan Diesel direct enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi (Entegre edilmiﬂ yükseklik injection system control unit sensörlü)

(with integrated altitude sender) 2 Exhaust gas recirculation valve 3 AGD-Subab› 3 EGR valve 4 Hava kütle ölçeri 4 Air-mass flow meter 5 Katalizör 5 Catalytic converter

2 At›k gaz geri dönüﬂüm subab›

5 175_060 175_060

Dizel do¤rudan enjeksiyon ifllemi, azot oksitlerin (NOx) geliflimine yolaçan, yüksek yanma ›s›s›yla ve yüksek oksijen oran›yla çal›fl›r. Ancak oluflan azotoksitler oksidasyon katalizörü taraf›ndan redükte edilemez, bu nedenle oluflumu bile at›k gaz geri dönüflümünün (AGD) devreye sokulmas›yla s›n›rland›r›lmal›d›r. Belirli bir miktarda at›k gaz›n yak›t hava kar›fl›m›na aktar›lmas›yla yanma ›s›s› düflürülür, yanma odas›ndaki oksijen oran› düflürülür ve NOx ç›k›fl› azalt›l›r. At›k gaz›n ayarlanm›fl bir flekilde kar›flt›r›lmas› ile at›k gaz davran›fl›, yük koflullar›na ba¤l› olarak de¤ifltirilebilir.

Ancak hidrokarbonlar›n (HC), karbonmonoksitin (CO), ve partikül emisyonunun yükselmesi sebebiyle, at›k gaz geri dönüﬂümü s›n›rland›r›lm›ﬂt›r.

OBD II : ●

●

At›k gaz geri dönüﬂümü, yükseklik sensörü ve hava kütle ölçerinin elektrik fonksiyonunu kontrol eder.

AGD-Subab›n›n hava kütle ölçeri taraf›ndan aç›lma ve kapanma fonksiyonunu ve

‹ﬂlem: At›k gaz geri dönüﬂümü aktif de¤il

Exhaust gas recirculation inactive

At›k gaz geri dönüflümünün fonksiyonu, dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi (EDC 15V) taraf›ndan, hava kütle ölçeri yard›m›yla kontrol edilir. Bu s›rada hava kütlesi ak›m›, bir at›k gaz beslemesi an›nda denetlenir ve kumanda ünitesinde, yükseklik sinyali dikkate al›narak, nominal de¤erlerle karfl›laflt›r›l›r.

D›ﬂ hava Ambient

air

Fonksiyon kontrolünün temel prensibi, hava kütlesi ak›m›n›n (D›ﬂ hava) bir at›k gaz beslemesi s›ras›nda, kapat›lm›ﬂ at›k gaz beslemesindekinden daha küçük olmas›na dayanmaktad›r.

At›k gaz gas gerirecirculation dönüﬂümü aktif Exhaust active At›k gaz Exhaust

175_185 175_185

gas

D›ﬂ hava Ambient

air

A B AGR EGR TAMAM NOK de¤il

AGR EGR TAMAM

QLM

1 t

175_183 175_183 Q kütesiflow, ak›m›, zaman QLM air mass t =t= time LM==Hava 1= Entegre edilmiﬂ yükseklik sensörünün ak›m› 1 = signal from integrated altitude sender

175_184 175_184 a=aVak›m = Vacuum b=bAtmosfer bas›nc› pressure = Atmospheric

Sistem Bileﬂenleri (Dizel)

At›k gaz geri dönüflüm subab› N18 Bu subap dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesinin sinyallerini bir kumanda ba›nc›na çevirir. Buna karfl›n motor taraf›ndan vakumla beslenir ve kumanda ünitesi ilgili bir sinyal verirse, bunu AGD'ye iletir. Kumanda sinyallerinin oran›, at›k gaz geri dönüflüm oran›n›n büyüklü¤ünü ayarlar.

175_186 175_186

Devred›fl› kal›rsa etkisi Subap devred›fl› kal›rsa at›k gaz geri dönüflümü kapat›l›r.

Elektrik Electricaldevresi circuit

N18 N18

175_202 175_202

AGD Subab› AGD subab› emme borusu kapa¤›yla birlikte emme borusuna entegre edilmifltir. At›k gaz geri dönüflümü subab› taraf›ndan vakuma maruz b›rak›l›rsa aç›l›r ve at›k gaz›n emme borusuna ulaflmas›n› sa¤lar. AGD Subab› elektrik kumandal› de¤ildir ve bu nedenle fonksiyonu araç üstünde teflhis taraf›ndan do¤rudan kontrol edilemez.

175_188 175_188

Yanma tehlikesi tan›mas› The misfire detection system Silindir seçici tekleme tan›mas›

Örnek: Silindir 2’de tekleme

A Krank mili sinyali Tekleme tan›mas› Üst ölü sinyali silindir 1-4 için

B 1

B ‹¤ne sias› sinyali: Tan›mlama pozisyonu 3. silindir Sinyal A+B = Silindir 2’de tekleme

4 3

Aç›klamalar: 1 Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi 2 ‹¤ne sias› sensörü 3 Motor devri sensörü 4 Sensör tekerle¤i

‹ki temel farkl›l›k: - Motor devri sinyal› ve motor devri dalgalanmalar› 4 kanall› bir sensör tekerle¤i taraf›ndan alg›lan›r. Her kanal bir silindirin üst ölü noktas›na göre ayarlanm›ﬂt›r. - Silindirin tan›nmas› i¤ne sias› sensörü üzerinden gerçekleﬂmektedir. Sürekli 3.Silindirin pozisyonunu verir ve di¤er silindirlerin pozisyonu buradan hesaplan›r.

Silindir seçici tekleme tan›mas›, otto motordaki gibi, at›k gaz kalitesinin ve motor gücünün düzeltilmesine yarar. Sürüfl konforunun ve sürüfl güvenli¤inin teklemeler taraf›ndan olumsuz etkilenmesi ve yak›t hava kar›fl›m›n›n at›k gaz ak›m›na yanmadan gönderilmesi engellenir. Otto ve dizel motor sistemlerinin ifllemleri, ayn› hedefe sahip olmalar›ndan dolay›, çok az farkl›l›k gösterir.

Sistem Bileﬂenleri (Dizel)

Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi yükleme bas›nc›n›n ayarlanmas› için motor devri, emme borusu ›s›s›, emme borusu bas›nc›, gaz pedal› konumu ve yükseklik vericilerinin sinyallerine ihtiyaç duyar, yükseklik sensörü kumanda ünitesine entegre edilmiﬂtir. Bu sinyallerin yard›m›yla kumanda ünitesi gerekli olan nominal yükleme bas›nc›n› ve böylece yükleme bas›nc› s›n›rland›r›c›s› manyetik subab›n›n dokunma oran›n› ayarlar.

Yükleme Bas›nc› Ayarlamas› At›k gaz emisyonlar› gözetilerek optimal güç art›fl› sa¤lanmas› için, yükleme bas›nc› da sürekli ayarlanmal› ve kontrol edilmelidir. Bu s›rada yükleme bas›nc›, yanma için daima hesaplanan bir hava kütlesi bulunmas› için, sürekli olarak de¤iflik sürüfl pozisyonlar›na uydurulmal›d›r.

‹ﬂlem:

OBD II: ●

Emme borusu bas›nç sensörü vas›tas›yla yükleme bas›nc› s›n›rland›r›c›s› manyetik subab›n›n açma ve kapatma fonksiyonunu ve

●

Sensör ve yükleme bas›nc› s›n›rland›r›c›s› manyetik subab›n›n elektrik fonksiyonu ve sinyal plausibilitesini kontrol eder.

Aç›klamalar: 1 Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi 2 Emme borusu bas›nc› ve emme borusu ›s›s› sensörü

Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi emme borusu bas›nc› sensörünün sinyalini hesaplanan nominal de¤erlerle karfl›laflt›r›r. Bu nominal de¤erler bir tan›ma alan›n›n ve girifl sinyallerinin yard›m›yla belirlenir.

7 A

B 3

3 So¤utucu madde sensörü

4 Motor devri sensörü

5 Gaz pedal konumu sensörü

1 5

6 Yükleme bas›nc› s›n›rland›r›c›s› manyetik subab› 7 Yükseklik sensörü 8 Yükleme bas›nc› ayarlama subapl› at›k gaz turbo yükleyicisi

8 175_199 175_199

Yükleme bas›nc› s›n›rland›r›c›s› manyetik subab› N 75 Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi, yükleme bas›nc› s›narland›r›c›s› manyetik subab›na, yükleme bas›nc› için hesaplanan sinyalleri gönderir. Sinyallerin temas oran›na göre, at›k gaz turbo yükleyicisindeki yükleme bas›nc› ayarlama subab›na, manyetik subap taraf›ndan bir kumanda bas›nc› iletilir.

175_189 175_189

Devred›ﬂ› kal›rsa etkisi

Elektrik devresi Electrical circuit

Yükleme bas›nc› ayarlamas› devred›ﬂ› kal›r ve motorun gücü azal›r.

N75 N75

175_202 175_202

Emme borusu ›s›s› sensörü G72 ile birlikte emme borusu bas›nc› sensörü G71 Bu yap› parças›nda iki sensör birleﬂmiﬂtir. Böylece kumanda ünitesi bu kombine sensörden emme borusu bas›nc› ve ›s›s› hakk›nda bilgiler al›r.

175_190 175_190 Elektrik devresi Electrical circuit Devred›fl› kal›rsa etkisi G 71 Yükleme bas›nc› devred›fl› kal›r ve motor gücü düfler. G 72 Ayarlama bir yedek de¤er ile gerçekleflir. G71 G71

G72 G72

175_203 175_203

Sistem Bileﬂenleri (Dizel)

Denetlenen di¤er sensörler ve aktörler Ayar sürgü yolu sensörü G149 Yak›t ›s›s› sensörü G81 Miktar ayarlay›c› N146 Bu bileﬂenler da¤›t›c› enjeksiyon pompas›n›n içerisinde bulunur.

Elektrik devresi Electrical circuit

OBD II: ●

Ayar sürgü yolu ve yak›t ›s›s› sensörünün elektrik fonksiyonunu;

●

Miktar ayarlay›c›s›n›n alt ve üst dayanma noktas›n› kontrol eder.

N146 N146

G81 G81

G149 G149

Ayar movement sürgü yolu sender sensörü Modulating piston

Miktar ayarlay›c› Quantity adjuste

Ayarmovement sürgü yolu sender sensörü lating piston

175_195 175_195

Yak›t ›s›s› sender sensörü l temperature 175_196 175_196

175_204 175_204

Gaz pedal› konumu sensörü G79 Bu sensör dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesine sürücü iste¤ini sinyalize eder ve ad› geçen bütün sistemleri etkiler. Yani, bütün sistemlerin bu sinyale do¤rudan veya dolays›z olarak ihtiyac› vard›r. OBD II:

175_197 175_197

●

Sensörün elektrik fonksiyonunu ve

●

Sinyalin plausibilitesini kontrol eder.

Elektrik Electricaldevresi circuit

Is›t›c› bujiler (Motor) Q6 Is›t›c› buji rölesi J52 G79 G79

175_205 175_205

Motor çal›flt›rmas› s›ras›ndaki ön ›s›tma ve 2500 Dev/Dak.ya kadar art ›s›tma sayesinde ilk çal›flt›rma ve çal›flma davran›fl› düzeltilir ve zararl› madde ç›k›fl› azalt›l›r.

OBD II: ●

Rölenin elektrik fonksiyonunu ve;

●

Çiftli karﬂ›laﬂt›rarak ›s›t›c› bujilerin fonksiyonunu kontrol eder.

175_198 175_198

Elektrik Electricaldevresi circuit

J52 J52

Q6Q6

175_206 175_206

Kendi Kendine Teﬂhis

OBD II (Benzinli) VAG 1551, VAG 1552 ve VAS 5051 ile teﬂhis

175_006 175_006

175_007 175_007

175_010 175_010

Adres kelimesi 01- Motor kumanda ünitesi

Adres kelimesi 33- Scan-tool-fonksiyonuna getirme

Fonksiyonlar: 02- Hata haf›zas›n› sorgulama 03- Aktörlerin teﬂhisi 04- Temel ayarlamalar ve k›sa trip 05- Hata haf›zas›n› silme 06- Ç›k›ﬂ› sonland›rma 07- Kumanda ünitesini kodlama 08- Ölçüm de¤erleri blo¤unu okuma 15- Okuma kodu

Fonksiyonlar: Mode 1- Teflhis verilerini aktarma Mode 2- Çal›flma koflullar›n› aktarma Mode 3- At›k gaz uyar› lambas› (MIL) yanarken hata haf›zas›n› sorgulama Mode 4- Hata haf›zas›n› silme Mode 5- Lambda sondas› sinyallerinin ç›k›fl› Mode 6- Ölçüm de¤erlerini sorgulama Mode 7- At›k gaz uyar› lambas› (MIL) sönükken hata haf›zas›n› sorgulama

VAS 5051 teflhis test cihaz›, "Araç Kendinden Teflhis" kullan›m türünde iflletilebilir. Bu Hata arama cihaz› VAG 1551'deki ifllem flekline denktir.

Okuma kodunun okunmas› Okuma kodu, gerekli bütün teﬂhislerin sistem taraf›ndan uygulan›p uygulanmad›¤›n› gösterir. Okuma kodu, teﬂhis cihazlar›yla "01" adres kelimesindeki "15" fonksiyonuyla veya "33" adrs kelimesindeki Mode"1" ile okunabilir.

‹ﬂlem Procedure: 1. Kontak aç›kken “01” Motor elektroni¤inin giderilmesi.

1. Enter “01” Engine electronics with ignition on Rapid H›zl› data veri transfer aktar›m›

4. Okuma kodu için “15” girilmesi

4. Enter “15” for Readiness Code. Rapid H›zl›data veritransfer aktar›m›

15-Okuma kodu

2. “Q” ile onaylanmas›.

5. “Q” ile onaylanmas›.

5. Acknowledge with “Q”.

2. Acknowledge with “Q”. 037906259 X engine MOTR AT D01 ⇒AT 037906259 X MOTOR MOTR

Readiness Okuma code kodu

Code 0003 Kodlama

00000000 Test complete

0003

15 - Readiness code

01-Engine 01-Motorelectronics elektroni¤i

D01→ WSCWSC XXXX XXXX

⇒Q

00000000 tamam

Teflhisler yerine getirilmifltir Diagnoses have been fulfilled. 3. “-”- Tufluna bas›n›z.

3. Press “-“ button. Rapid H›zl› data veri transfer aktar›m›

Help YARDIM

Choose function XX

‹ﬂlev secin XX

175_157 175_157

Readiness Okuma code kodu 00010011 Test not complete

⇒Q

00010011 tamam de¤il

“1” ile tan›mlanan teflhisler yerine getirilDiagnoses marked “1” have still not memifltir veya uygulanmam›flt›r. been fulfilled or carried out.

Okuma kodunun üretilmesi

fiu flekilde gerçekleflir:

Reaadiness kodu do¤rudan mekaniker taraf›ndan, örne¤in bir anahtar›n verilmesiyle üretilemez. Okuma kodunun oluﬂturulmas›, bütün gerekli teﬂhislerin sistem taraf›ndan geçilip bitirildi¤ini gösteren, sistemin bir reaksiyonudur.

- Teﬂhis araçlar›yla "01" adres kelimesi kullan›larak bir k›sa tripin uygulanmas›ndan sonra - FTP72-benzeri bir sürüﬂ peiyodunun geçilmesinden sonra e¤er sadece bir Generic-Scan-Tool bulunuyorsa.

Kendi Kendine Teﬂhis

K›sa trip Genel olarak tamirat yap›ld›ktan sonra bütün sistemlerin kontrol edilmesi için sistemin gerektirdi¤i tüm FTP72-Periyodunu uygulamak mümkün olmad›¤›ndan, serviste bir k›sa trip uygulanmal›d›r. Bu k›sa trip örne¤in FTP72-Periyodu gibi normland›r›lm›fl bir sürüfl periyodu de¤ildir, bilakis okuma kodunun belirlenen k›sa fonksiyon kontrolleriyle üretildi¤i intern bir ifllemdir. Okuma kodu belirlenen bir k›sa trip ile sadece teflhis cihazlar› VAG 1551/VAG 1552/VAS 5051 ile üretilebilir.

K›sa tripte fonksiyon kontrolü: ●

Katalizör

●

Sekonder hava sistemi

●

Lambda sondalar›

●

Lambda sonda ›s›tmas›

●

Lambda sonda eskimesi

●

Yak›t besleme sistemi

●

Vuruntu sensörleri

●

Yak›t deposu havaland›rma sistemi

●

Delik teﬂhisi

●

H›z sinyali

Fonksiyon kontrollerinin uygulama koflullar›n› dikkate al›n›z. Örne¤in: Delik teflhisi motorun ›s›t›lmas›ndan önce gerçeklefltirilmelidir. Motor ›s›t›ld›ktan sonra kapat›lmamal›d›r.

K›sa trip için koflullar K›sa tripten önce hata haf›zas›n›n okunmas› ve gösterilen hatalar›n kald›r›lmas›ndan sonra silinmesi gerekmektedir. Fonksiyon kontrollerinin ardarda bafllat›lmas›. Gaz kelebe¤i kumanda ünitesi de¤ifltirildikten sonra, testten önce adapte edilmelidir. K›sa trip s›ras›nda sistem taraf›ndan bir hata tan›mlan›rsa, haf›zaya al›n›r, ve/veya at›k gaz uyar› lambas› (MIL) ile gösterilir ve böylece testi yar›da kesme imkan› bulunmaktadd›r.

K›sa Tripte teﬂhis cihazlar› görüntü ekranlar› için örnek

ﬁimdi gösterge grubu teﬂhis s›ralamas›na göre girilebilir.

K›sa tripte, mekaniker için k›sa tripte gerekli gösterge grubunun listesi bulunmaktad›r. Burada teﬂhis ad›mlar›n›n en uygun s›ralamas› da bulunmaktad›r.

Örnek: Gösterge grubu 046-Katalizör teﬂhisi.

Giriﬂ "1" ile ve "motor kumanda ünitesi" anahtar› "1"in seçimi,"Q" ile onaylama, fonksiyon "04-Temel ayarlamalar ve k›sa trip baﬂlatma" seçilmesi ve "Q" ile onaylanmas›.

Bu teﬂhis için aﬂa¤›daki gösterim ekrana gelir:

Sistem ayarda System intemel basic setting

046 046

1.10 msms 360 °C 0.0 1,10 360 °C

(alphanumeric text) (Aç›k text) Amplitude ratio Amplitüt oran› Lambdasondas› probe Lambda Primary catalytic Kat önü/Kat arkas›converter/ secondary catalytic converter Catalytic›s›s› converter temperaKatalizör ture (calculated (Is› modeline göreaccording hesaplan›r)to temperature model) Motor yükü Engine load

Olas› “Aç›k textler” Possible “alphanumeric text“: - Test T KAPALI OFF - Test AÇIK - Tamam (Teflhis hatas›z olarak tamamlanm›flt›r) - Tamam de¤il (Teflhis hatas›z olarak tamamlanmam›flt›r)

Kendi Kendine Teﬂhis

Özet: Okuma kodu/K›sa trip Okuma kodu sistemde hata bulunmas› ile ilgili bilgi vermez. Belirli teflhislerin bitirildi¤ini (Bit 0'da) veya henüz uygulanmad›¤›n› ya da yar›da kesildi¤ini (Bit 1'de) aç›klar. Sürücü veya kontrol yapan görevli bir memur için bir veya birden fazla haf›zaya kaydedilmiflhatan›n yegane optik gösterimi, at›k gaz uyar› lambas›n›n (MIL) yanmas›d›r. Motor yönetimi bir hata tespit etmifl ve haf›zaya kaydetme kaidelerine uygun olarak hatay› hata haf›zas›nda saklam›flsa, hata sadece hata haf›zas›n›n bir Scan-Tool veya VAGTest cihaz› ile okunmas›yla de¤erlendirilebilir.

Hatan›n kald›r›lmas›ndan sonra hata haf›zas› mekaniker taraf›ndan silinir. Bu sayede okuma kodu da geriye al›n›r. Bu, motor yönetimi için bütün teflhislerin tekrar silbafltan yap›lmas› gerekti¤i anlam›n› tafl›r. K›sa trip servisler için yarat›lm›flt›r, çünki baz› teflhis koflullar›na normal sürüfl kullan›m› s›ras›nda zor ulafl›l›r. Servislere teflhisleri hedeflenen koflullar alt›nda harfiyen uygulama ve okuma kodunu uzun süre gerektirmeden tekrar oluflturma imkan›n› sa¤lar.

Hata haf›zas›n› gereksiz yere silmemeye veya motronic kumanda ünitesini gerilim beslemesinden ay›rmamaya dikkat ediniz, çünki bu ﬂekilde okuma kodu silinir ve yeniden üretilmelidir.

OBD II (Dizel)

Dizel araçlarda teﬂhis (TDI)

Ön ›s›tma süresi warning kontrol lambas› Glow period lamp

At›kgaz uyar› (MIL) Self-diagnosis fault warning lamp›ﬂ›¤› (MIL)

Dizel do¤rudan püskürtme tertibat› kumanda ünitesi (EDC 15V) de bir hata haf›zas›yla donat›lm›flt›r. Bir ar›zan›n kaydedilmesinden sonra bu iki flekilde gösterilebilir: - At›k gaz kalitesini etkileyen hatalar, at›k gaz uyar› lambas› (MIL) ile gösterilir. Bu hatalar OBD II teflhisi s›ras›nda ele al›n›rlar. - Sürüfl davran›fl›n› ve sürüfl güvenli¤ini etkileyen hatalar kontrol lambas›n›n ön ›s›tma süresi için yan›p sönmesi ile gösterilir. Bir hata haf›zaya al›nm›flsa, teflhis cihazlar› VAG 1551/1552 ve VAS 5051 ile okunabilir.

175_165 175_165 Okuma kodunu okuma ve üretme OBD II (dizel) li New Beetle (USA)'da okuma kodunun okunmas› ve üretilmesi, otto motora göre farkl›d›r.

Okuma kodunun üretilmesi bir teﬂhis arac› üzerinden yap›lmak zorunda de¤ildir. Okuma kodu test yerinde tespit edilmiﬂ bir kontrol rutini ile üretilir.

Okunmas› - Adres kelimesi "01" motor elektroni¤i, - Fonksiyon"08" ölçüm de¤er blo¤unu okuma ve - Gösterge grubu "17" okuma kodu üzerinden gerçekleﬂir.

Dizel motorda okuma kodunun çözülmesi ve okuma kodunun üretilmesi için yap›lan iﬂlemleri ilgili servis el kitab›nda bulabilirsiniz.

Fonksiyon Plan› (2,0l Otto-Motoru)

V144 N112

G88 N30

N31

N32

G69

F60

N33

J338

J220

J299

V101

N80

G70

G39

G108

175_169a 175_169a

Yap› parçalar› G70 Hava kütle ölçeri F60

Rölanti ﬂalteri

G88 Gaz kelebe¤i ayarlay›c›s›-Potansiyometresi G108 Lambda sondas› II

G28 Motor devri sensörü

J220 Motronic kumanda ünitesi

G39 Lambda sondas› 1

J299 Sekonder hava pompas› rölesi

G40 Hall sensörü

J338 Gaz kelebe¤i kumanda birimi

G61 Vuruntu sensörü I G62 So¤utucu madde sensörü G66 Vuruntu sensörü II G69 Gaz kelebe¤i-Potansiyometresi

V60

N152 +

Giriﬂ Inputsinyali signal Ç›k›ﬂ sinyali Output signal J220

Art› Positive ﬁasi Ground Veri Datahatt› line

G61

G66

G62

K83

G40

G28

175_169b 175_169b

N30 Enjeksiyon subab› silindir 1

V60 Gaz kelebe¤i ayarlay›c›s›

N31 Enjeksiyon subab› silindir 2

V101 Sekonder hava pompas›

N32 Enjeksiyon subab› silindir 3

V144 Yak›t sistemi için teﬂhis pompas›

N33 Enjeksiyon subab› silindir 4 N80 Aktif karbon haznesi tertibat› manyetik subab› 1

N112Sekonder hava pompas›

At›k gaz uyar› lambas› K83'e do¤ru sinyal (Model y›l› 2000'den sonra CAN-Veriyolu üzerinden)

N152Ateﬂleme trafosu

Kumanda ünitesinden h›z sinyali, kumanda tablosu üzerinde gösterge birimli J285

S Sigorta

CAN-Veriyolu

Fonksiyon Plan› (1,9l TDI)

N18

N75

N108

G70

J248

N146

J52 G81

G149 +

175_170a 175_170a

Yap› parçalar›

G80 ‹¤ne sias› sensörü G81 Yak›t ›s›s› sensörü

Kick-down ﬂalteri

F60

G79'da rölanti ﬂalteri

G149 Ayar sürgü yolu sensörü J52

G28 Motor devri sensörü G62 So¤utucu madde ›s›s› sensörü G70 Hava kütle ölçeri G71 Emme borusu bas›nc› sensörü G72 Emme borusu ›s›s› sensörü G79 Gaz pedal konumu sensörü

Is›t›c› bujiler için röle

J248 Dizel do¤rudan enjeksiyon tertibat› kumanda ünitesi

G28

G80

Giriﬂ sinyali Input signal Ç›k›ﬂ sinyali Output signal J248

Art› Positive ﬁasi Ground Veri hatt› Data line

G62

G71

G72

F60

G79

175_170b 175_170b

N18 At›k gaz geri dönüﬂüm sübab›

CAN-Veriyolu

N75 Yükleme bas›nc› s›n›rland›r›c›s› manyetik subab›

Kumanda ünitesi h›z sinyali, kumanda tablosunda gösterge birimli J285

N108 Enjeksiyon baﬂlatma subab› N146 Miktar ayarlay›c›s›

Ön ›s›tma süresi kontrol lambas› için sinyal K29 (Model y›l› 2000'den itibaren CAN-Veriyolu üzerinden)

Is›t›c› bujiler (Motor)

Sigortalar

At›k gaz uyar› lambas›na sinyal K83 (Model y›l› 2000'den itibaren CAN-Veriyolu üzerinden)

Bilginizi Kontrol edin

1. OBD nedir? a) At›k gaz aç›s›ndan önemli motor fonksiyonlar› ve yap› parçalar›n›n denetlenmesi için bir araç-üzerinde-teflhis-sistemi. b) Örne¤in fren veya kavrama gibi afl›nan parçalar› denetleyen araç-üzerinde-teflhis sistemi. c) Motoru sadece zarar verici ateflleme teklemelerinden koruyan araç-üzerinde-teflhis sistemi.

2. Okuma kodu nedir? –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – –

3 .Otto-motorda okuma kodu nas›l üretilir? a) Rakam anahtar› "15-Okuma kodu"nun teflhis cihazlar› VAG 1551/1552'Yedek sigorta ve röle tafl›y›c›s› girilmesiyle. b) FTP72-benzeri bir sürüfl periyodunun sürülmesiyle. c) Bir k›satripin teflhis cihazlar› VAG 1551/1552 ile uygulanmas›yla.

4. Benzinli araçlarda, katalizörün do¤ru çal›ﬂ›p çal›ﬂmad›¤›n›n kontrolü nas›l yap›l›r? –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – –

5. Bir k›sa tripin uygulanmas› için hangi söylemler do¤rudur? a) Araç bir kabloyla VAG 17058 ile topraklanmal›d›r. b) Uygulama esnas›nda teflhis s›ralamas› ve koflullar› dikkate al›nmal›d›r. c) Tamamlanm›fl bir k›sa tripten sonra akü mutlaka ayr›lmal›d›r. d) Hata haf›zs› her k›sa tripten sonra mutlaka silinmelidir. e) Adres kelimesi "01" ve fonksiyon "04" alt›nda teflhis cihazlar› VAG 1551/1552 ile k›sa trip bafllat›l›r. f) Adres kelimesi "33" ve mod "4" alt›nda teflhis cihazlar› VAG 1551/1552 ile k›sa trip bafllat›l›r. 6. Yak›t deposu havaland›rma bileflenlerinin yerleflim yeri nerededir? Yerleflim yerini iflaretleyiniz.

7. Oksidasyon katalizörü ayarl› m›d›r, ayarl› ise nas›l ayarland›¤›n› tarif ediniz. –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – –– – – – – – – – – – – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – – – – – – –– – – –

90 Çözümler: 1) a 2) Bütün gerekli teﬂhislerin sistem taraf›ndan uyguland›¤›n› ve bitirildi¤ini gösteren bir rakam kodu.

3) b,c 4) Kumanda ünitesi, ön ve arka-kat-sondas›n›n sinyallerini de¤erlendirir ve buradan katalizörün fonksiyonunu tespit edebilir.

5)b,e 6)

7) Oksidasyon katalizörü ayarlanmamaktad›r çünki lambda sondalar› kullan›lamamaktad›r.

Notlar

175

Sadece © VOLKSWAGEN AG, Wolfsburg dahili kullan›m› içindir For internal use only © VOLKSWAGEN AG, Wolfsburg Tüm haklar› ve teknik de¤iﬂiklikler sakl›d›r All rights reserved. Technical specifications subject to change without notice. Teknik Durum 09/99 940.2810.49.77 940.2809.93.20 Technical status: 03/99

❀

Bu ka¤›t, klorsuz beyazlat›lm›ﬂ

❀ This paper ishammadeden produced fromyap›lm›ﬂt›r. non-chlorine-bleached pulp.