Amsterdam
Jaargang 5 nummer 2
04|2018
Uitgave van de gemeente Amsterdam
editie Centrum
Inclusi afvalw ef ijzer 2018
Vieren en herdenken Foto George Maas Koningsdag op de Bloemgracht in 2017
en bu rg ers tr.
En tre po tdok
Plan
tag eM
Pe te rs t
Artis
idd en
M au
laan
kade rits
S100
stra e us
Oosterpark
at
Amstel Hotel
Oostelijke Eiland e Va art
Plantage
l
H
FrederiksPlein
Carré
Nie uw
ere ng ra ch t
Hermitage
s gracht
Prinse n gracht
ra
Cza ar
Scheepvaartmuseum
Ka tt
ns
Javaka de
NEMO S116
at
ha
st er rg bu en
we .H
lk Va
Sum atrak
IJhaven
Heinka de
Linna
Vijzelstra at
Heren racht g Keizer
Sc
e
Amste
museum
OosterH en dok d kk ad e
raat perst Wees
W ete rin u dersk ad gsc e han s Rijks-
Oud
Waterlooplein
at tsestra Utrech
St
ho
Zeedijk
ra k ve nier wal sbur g-
Nieuwmarkt
el
Leidseplein ad
Pr in s
N
ng Si
d
idse Le
S100
a
Muziekgebouw aan ‘t IJ Passenger Terminal S100 Piet
Centrum Waag
Klo
rsgr ac ht
rach t
ize
He reng
Voo Sp Sing rb uis el ur tr gw aat al w e zijd s
N ie u
Oude Kerk
KoningsAmstel plein Muntplein Rembrandtat plein stra
e
nla
IJtunnel
Station
Dam
straa t
De Ruy terk Pr .H ad e en dr Centraal ik
str.
Dam
Spui
Me e uw e
ri
Paleis
.
ok
Rokin
Raadhuisstraat
racht
sln .
S116
EYE Film Museum A’DAM Lookout
S100
rach t
Mar nix
Westerkerk ng
m Nw erd e. ijk Wes te rd
racht Lindeng rstraat Weste
Jordaan
Roze
rle m
gra ch t
Spuistra at
.
aa
uw ers
n
Wes H Bro
S100
uka
11
rpark
de ka
Nieuwe hoofdroutes door de binnenstad
at tra
6
www.amsterdam.nl/projecten/ amstel-herinrichting
nixs Mar
3
'Ik werd de nieuwe bommenman’ Interview met explosievenspecialist Alfred Bakker
Omleidingen Tijdens het werk moeten auto’s en fiet-
doks d i j k
Mileuzone scooters: boete van 65 euro
Jaar van verzet 2018 is uitgeroepen tot het Jaar van Verzet. Op pagina 7 leest u het verhaal van een verzetsheld naar wie Amsterdam een straat, brug of plein heeft vernoemd.
Er gaat van alles gebeuren langs de Amstel. Gas- en elektraleidingen en het riool worden vernieuwd. Wat na het werk vooral zichtbaar zal zijn: meer voetgangersruimte, nieuwe bestrating, nieuwe en verplaatste bomen en nieuwe verlichting en straatmeubilair.
Prin seng
Maar eerst worden op 4 mei de doden herdacht. Niet alleen op De Dam, maar op veertig plekken in de stad. Kijk op pagina 8 en 9 voor een selectie.
Het hele programma voor 4 en 5 mei staat op: www.4en5meiamsterdam.nl
sers omrijden. De omleidingen worden met borden aangegeven. Doorgaand autoverkeer vanaf het Mr. Visserplein wordt omgeleid langs Weesperstraat, Rhijnspoorplein, Stadhouderskade, Weteringcircuit, Vijzelgracht, Vijzelstraat en Munt. Verkeer vanaf de Wibautstraat wordt omgeleid via het Rhijnspoorplein naar de Stadhouderskade. Het Muntplein wordt tijdelijk opengesteld om de binnenstad bereikbaar te houden.
Ke
Vrijheid Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog vieren we elk jaar op 5 mei feest. Amsterdam viert net als de rest van Nederland de vrijheid waarin we leven.
Omleidingen De Amstel tussen de Blauwbrug en het Muntplein gaat vanaf 28 mei tot 1 november op de schop. Fietsers en auto’s moeten tijdens het werk omrijden.
Herengracht
Dodenherdenking en Bevrijdingsdag
Amstel krijgt nieuwe inrichting
Keizersgracht
In de buurt Het is natuurlijk altijd leuk in de Jordaan, maar op Koningsdag is overal iets gezelligs te doen. In elk stadsdeel wor-
Omleidingen Om Koningsdag goed en veilig te laten
Nass auka de
moet u wel vooraf een kaartje voor kopen.
verlopen is vooral het centrum van de stad afgesloten voor autoverkeer. Ook de trams rijden daar via een andere route. Meer over de verkeersmaatregelen leest u op pagina 5.
gelgr ach t
Koningsdag in Amsterdam heeft voor elk wat wils: lekker over de vrijmarkt slenteren op koopjesjacht. Zelf uw spullen verkopen. Of feestend op een bootje door de grachten. En voor de dansliefhebbers zijn er vier grote feesten aan de randen van de stad. Daar
den spelletjes en andere activiteiten georganiseerd. Op pagina 4 leest u wat er bij u in de buurt te doen is.
Prinsengracht
Koningsdag Koning Willem-Alexander blaast op 27 april 51 kaarsjes uit. Hoewel de koning zijn verjaardag zelf in Groningen viert, viert Amsterdam natuurlijk ook Koningsdag.
c enba Wijtt str.
2 Amsterdam | april 2018
Duurzaam
‘Investeren betaalt zich terug’
Aardgasvrij Door subsidie van de gemeente kon Vanessa van Veelen in één keer aardgasvrij gaan wonen. Met haar Vereniging van Eigenaren (VvE) maakt Van Veelen al tien jaar lang het pand zo duurzaam mogelijk.
“We zitten met vier appartementen in de VvE. Bij het onderhoud kijken we naar duurzame oplossingen. In 2016 zijn alle kozijnen vervangen. We hebben toen meteen voor het meest isolerende glas gekozen. De gasrekening is nu gehalveerd en het wooncomfort is misschien wel verdubbeld. Door duurzame maatregelen stijgt ook de waarde van onze appartementen. Investeren in duurzaamheid betaalt zich terug.” Aardgasvrij De nieuwste stap is aardgasvrij. “Toen de bewoner van begane grond ging verbouwen hebben we gelijk de fundering aangepakt. In de funderingspalen hebben we leidingen van de Groene Paal geplaatst. De Groene Paal levert energie én warmte uit bodemwarmte aan onze gezamenlijke warmtepomp. Die verwarmt al onze woningen. We hebben ook vier zonnecollectoren op het dak die energie leveren. Dat was een grote investering,
Foto Marco Keyzer maar gelukkig kregen we subsidie van de gemeente. Nu zijn de begane grond en mijn woning aardgasvrij. De andere twee bewoners hebben nog wel een cvketel voor het warm water en maken gebruik van de warmtepomp in hybride vorm. Met een extra eigen investering kunnen zij ook van het gas af wanneer ze dat willen.” Persoonlijke keuzes “Doordat we klein zijn, moeten we ook
(financieel) slim zijn, maar kunnen we ook direct en snel schakelen als het nodig is. Maar iedereen heeft zijn eigen prioriteiten en mogelijkheden. We hebben ook een gezin met vijf kinderen in onze vereniging. Zij kunnen niet zomaar een forse duurzame investering doen. En ikzelf kon ook alleen maar dankzij de subsidie in een keer van het gas af. We proberen alles met elkaar te doen, maar iedereen maakt zijn eigen keuzes en doet het in zijn eigen tempo.”
Van passie naar werk Van Veelen heeft inmiddels van haar passie haar werk gemaakt. “In december ben ik begonnen bij ThuisBaas. Wij helpen mensen die energieneutraal willen leven. Met advies of zelfs een plan op maat. Ons doel is niet om winst te maken, maar om alle huizen energieneutraal te maken.” Ook aardgasvrij worden? Kijk op de website. www.amsterdam.nl/aardgasvrij
Column Jeroen Slot
Hoofd Onderzoek bij de dienst Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS)
Onlangs overleed Johan Verhulst, op de leeftijd van 107 jaar. Hij was niet alleen een van de oudste Amsterdammers, maar als verzetsheld ook een bijzonder mens. Hij wist samen met anderen voor veel kinderen transport naar vernietigingskampen te voorkomen. Het aantal mensen dat nog uit eigen ervaring kan vertellen over de Tweede Wereldoorlog neemt snel
af. De stad telt nog zo’n 3.000 geboren Amsterdammers die voor 1930 zijn geboren en die voor het overgrote deel de oorlog niet alleen bewust maar ook in Amsterdam hebben meegemaakt. Iets meer dan 20.000 van de huidige Amsterdammers zijn van voor 1940 en ook zij zullen zeker nog herinneringen hebben aan de oorlog. Op 4 en 5 mei herdenkt de stad oorlogsslachtoffers en viert zij de vrijheid. Verzet als voorbeeld is het thema. Die voorbeelden zijn er te over. Johan Ver-
hulst is zo’n voorbeeld. Walraven Van Hall is een ander voorbeeld. Zijn verzetswerk bleef lang onderbelicht, maar de speelfilm die nu in de bioscopen draait, brengt daar verandering in. Deze voorbeelden leiden bij de naoorlogse generaties onvermijdelijk zo af en toe tot de vraag: wat zou ik gedaan hebben? Een heel complexe zo niet onmogelijke vraag. Maar daarom niet minder belangrijk. Het gaat er immers om ‘na te denken over de wereld van toen én de wereld van nu. En dan over te gaan tot zelfonderzoek. Met als belang-
rijkste vraag: in hoeverre sta ik werkelijk open voor het beroep dat de ander op mij doet?’ zoals NIOD-directeur Van Vree in zijn toelichting bij het thema van dit jaar schrijft. Amsterdam telt inmiddels meer mensen die recenter elders de verschrikkingen van een oorlog hebben meegemaakt dan de drieduizend die de Tweede Wereldoorlog bewust in de stad hebben beleefd. Ook zij kunnen helpen een antwoord te vinden op de vraag die Van Vree stelt.
Jordaan en Gouden Reael
Wat groen allemaal kan doen Zelfbeheer Bewoners van de Jordaan en de Gouden Reael beheren zelf het groen in de buurt, van plantenbakken tot kleine tuintjes. Er lopen al zo’n 70 tot 100 projectjes, en het levert meer op dan alleen een groenere buurt. Veel groen is er niet in het centrum, wel steen. Daarom is het goed als er op elke plek waar het mogelijk is een plantenbak hang of staat. Of een tuintje. Dat moet natuurlijk wel goed onderhouden wor-
Zaterdag 12 mei Groene Straatdag Kom tussen 12.00 en 16.00 uur naar de Groene Straatdag in de Noorderspeeltuin (2e Lindendwarsstraat 10). Met informatie, workshops, muziek en nog veel meer.
den. Kees Kramer is opbouwwerker voor Wijkcentrum Jordaan & Gouden Reael en stimuleert dat groepen buurtbewoners samen een paar bakken of een tuintje beheren. “Daar moeten wel genoeg mensen voor zijn, en ze moeten er lol in hebben. Anders is na een tijdje zo’n bak onbeheerd, en dat ziet er niet uit.” Saamhorigheid Kramer: “Als iemand iets wil starten verspreiden we flyers in de omgeving met de vraag wie mee wil doen. Meestal levert dat genoeg mensen op om een nieuw beheerprojectje te starten dat nog jaren door kan gaan.” Dat de buurt daardoor groener en leefbaarder wordt is mooi. Maar het gaat om meer. Kramer: “Door het groen zelf te beheren geven bewoners zelf invulling aan de openbare ruimte. Ze gaan zich meer verantwoordelijk voelen voor wat gebeurt op straat, ook bewoners die zelf niet bij het beheer
betrokken zijn. En ze leren elkaar beter kennen en staan sneller voor elkaar klaar. Om boodschappen te doen voor de buuf bijvoorbeeld.” www.jordaangoudenreael.nl
Particulieren en organisaties kunnen subsidie aanvragen voor het verbeteren, leuker maken of toevoegen van het groen in hun buurt. Kijk op www.amsterdam.nl/groensubsidie > Subsidie groen in de buurt
3 Amsterdam | april 2018
Milieuzone
Nog twee weken om uw oude brom- of snorfiets te vervangen Boete De nieuwe milieuzone voor brom- en snorfietsen geldt al sinds 1 januari. Met een mediacampagne en waarschuwingsbrieven spoorde de gemeente afgelopen maanden eigenaren van te oude voertuigen aan een ander vervoermiddel te kiezen. Gelukkig hebben de meesten dit inmiddels gedaan. De overblijvers moeten snel iets anders regelen: vanaf 1 mei kunt u een boete krijgen van 65 euro. Schone lucht Sinds 1 januari 2018 zijn brom- en snorfietsen uit 2010 en ouder niet meer toegestaan in de bebouwde kom van Amsterdam. De maatregel is nodig om de lucht in Amsterdam schoner en gezonder te maken. Brom- en snorfietsen verspreiden benzeen, een kankerverwekkende stof. Vooral fietsers worden hieraan blootgesteld omdat zij de vervuilde lucht direct inademen. Volledig elektrisch aangedreven brom- en snorfietsen zijn altijd welkom in Amsterdam, onge-
acht hun leeftijd. Kiezen voor een schoner alternatief Vanaf 1 mei riskeert iedereen die op een te oude brom- en snorfiets in de milieuzone rijdt, een boete van 65 euro. Rondrijdende scooters worden met zichtbare en ‘stille’ camera’s gecontroleerd. Ook handhavers zijn bevoegd om bekeuringen uit te delen. In sommige gevallen is het mogelijk om ontheffing aan te vragen. Als u hier niet voor in aanmerking komt, hebt u dus nog twee weken om iets anders te regelen. Schonere alternatieven zijn bijvoorbeeld de fiets, het openbaar vervoer of een elektrische scooter. Scooter inleveren Oude, nog rijdende brom- of snorfietsen kunnen ingeleverd worden bij de meeste scooterwinkels. Van 21 tot en met 30 april geven sommige scooterwinkels naast de eventuele inruilwaarde een extra tegoedbon van 25 euro. De lijst scooterwinkels die aan deze actie meedoen staat op de website www.amsterdam.nl/scooter
Stadspas met groene stip? Amsterdammers met een smalle beurs die hun scooter weg moeten doen vanwege de milieuzone kunnen een bijdrage krijgen voor een alternatief vervoermiddel. U hebt dan een Stadspas nodig met een groene stip. Als u in aanmerking komt voor deze subsidie, kunt u kiezen uit waardebonnen voor een fiets (€ 400,-), een e-bike (€ 1.000,-), een e-scooter
(€1.200,-) of een OV-tegoed (€ 400,-). Projectleider Erik Regterschot: “Inmiddels hebben zo’n 450 mensen met een Stadspas met groene stip deze bijdrage aangevraagd. Het zou mooi zijn als we dat aantal kunnen verdubbelen.” Kijk voor meer informatie over regels, ontheffingen en subsidies voor stadspashouders op www.amsterdam.nl/scooter
Sprong over het IJ
Praat mee over de plek van de nieuwe Javabrug
Bijeenkomsten U kunt meepraten over de geplande fiets- en voetgangersbrug tussen de kop van het Java-eiland en het Hamerkwartier. Dat kan op maandagavond 23 april in Pakhuis de Zwijger. Of op dinsdagavond 24 april in de Kromhouthal. Allebei de bijeenkomsten beginnen om 19.00 uur en duren tot 22.00 uur. De Javabrug komt op een markante plek in de stad. In 2030 maken elke dag tussen de 20.000 en 30.000 fietsers en voetgangers gebruik van de brug. Zes varianten Voor de inpassing van de brug in de omgeving zijn zes varianten uitgewerkt. Deze verschillen in ligging, aanloop en aanlandplek. Laat weten wat u van deze varianten vindt, wat u aanspreekt of wat
u graag anders ziet. De varianten voor de brug komen ook op de website van de gemeente. Aanmelden of online reageren Kijk voor aanmelden en meer informatie op www.amsterdam.nl/javabrug. Op deze website kunt u vanaf 19 april de varianten bekijken. Vanaf 23 april kunt u er online op reageren door een vragenlijst in te vullen.
Vervolg van pagina 2
Saar Muller en Eric Sieverts
Maximilian Pazak
“Tegenover ons huis aan de Marnixstraat ligt een pleintje. Langs de muur onderhouden wij samen met buurvrouw Ingrid een vijfentwintig meter lange geveltuin. In het voorjaar zullen de rozen, vlinderstruik en de ooievaarsbek weer uitlopen. Langs de grijze muur willen we wingerd en clematis neerzetten. We krijgen plantjes die over zijn, via het buurtcentrum bijvoorbeeld. Water halen we uit de gracht, via een lage loopplank van een woonboot. We zijn hier een paar uur per week aan het werk. Het is gratis gymnastiek. Buurtbewoners blijven staan voor een praatje. Soms nemen ze een stekje mee voor hun eigen tuin.”
“Ik woon een half jaar in Amsterdam. Mijn huis is vlakbij de Berensluis. Vorig jaar ben ik begonnen met acht brugbloembakken aan de Berensluisbrug over de Prinsengracht, aan het begin van de Elandsgracht. Kees Kramer vond het een goed plan. Ik verzamel stekken en breng ze thuis groot, zoals de golden pothos. De compost maak ik zelf, op mijn balkon. Ik ben opgegroeid in Zuid-Afrika. Ik hielp mijn oma in de tuin. Ik houd van planten. Ik vind het fantastisch dat mensen een praatje met me beginnen als ze me met de plantjes bezig zien. Ik voel me dan echt een Amsterdammer.”
4 Amsterdam | april 2018
27 april
Klaar voor Koningsdag Feesttips Op vrijdag 27 april viert Amsterdam
Koningsdag. Voor iedereen is er iets te doen.
Aan de randen van de stad zijn er grote dans-
feesten en op veel plekken zijn er (kinder)vrijmarkten en kleinere podia met live muziek.
Van 6.00 tot 20.00 uur mag u op een vrijmarkt staan. Zorg wel dat u geen ingangen blokkeert van woningen of winkels die open zijn en de doorstroom van mensen en hulpdiensten niet hindert. Kindervrijmarkten Verspreid over de stad zijn er speciale kindervrijmarkten, zoals op het Rembrandtplein en in het Vondelpark (vanaf 9.00 uur). Dit jaar zijn er meer locaties, zoals op de Burgemeester de Vlugtlaan en het Osdorpplein. Afval of kringloop Door de hele stad plaatst de gemeente extra afvalbakken, met name op plekken waar veel bezoekers komen. Op het water zijn er afvalboten. Heeft u na afloop nog spullen over die u niet mee naar huis wilt nemen? Gooi ze in de kring-loopcontainers die bij veel vrijmarktlocaties staan. Alle locaties staan op de website. Bootje varen? Op de grachten is er een speciale Koningsdagvaarroute. Op deze route geldt éénrichtingsverkeer. Alle informatie over de route en vaarregels vindt u via Vaar-
Water, de gratis app van Waternet. Kijk op www.waternet.nl/koningsdag Feesten Dansliefhebbers kunnen zich uitleven op de grote feesten aan de randen van de stad. U moet hiervoor wel een toegangskaart kopen. Dat kan tot vrijdag 27 april 11.00 uur. Er worden geen kaarten bij de ingang verkocht. Kijk voor meer informatie over deze en andere feesten op www.iamsterdam.nl/koningsdag
Download de Koningsdag app Op zoek naar het dichtstbijzijnde toilet, kringloopcontainer of een feestje? Met de Koningsdag app Woov hebt u alle informatie over Koningsdag! Kijk op de website voor meer informatie of download de app in de Appstore/Playstore.
dernemende kinderen zijn te vinden op het Amstelveld, Artisplein, Frederiksplein, Sint Antoniesluis, Leliegracht en Rembrandtplein. Een bewoner uit de Jordaan kwam met een alternatief voor de tape die altijd achterblijft op straat: stoepkrijt. 460 leerlingen van de 14e Montessorischool testen het dit jaar.
Kinderen de baas Ook in de binnenstad zijn locaties aangewezen voor kinderen tot 16 jaar. De on-
Kijk voor alle informatie op www.amsterdam.nl/koningsdag
... en er is meer op Koningsdag Foto George Maas
Osdorp en oranje boven!
Zuid voor kinderen
Troonopvolgers & Terrasmus
Nieuw-West Op en om het Osdorpplein wordt Koningsdag uitbundig gevierd. Op de boulevard aan de oever van de Sloterplas zingt u van 12.00 tot 17.00 uur mee met de klassiekers van Mokum in Osdorp. Uitgezongen? Ga dan naar de kindervrijmarkt op het Osdorpplein en Tussen Meer. Kinderen uit de buurt verkopen hun gebruikte spullen voor een habbekrats. Sla uw slag!
Zuid Kinderen tot zestien jaar kunnen ook dit jaar weer in het Vondelpark hun spulletjes verkopen of hun kunsten vertonen. De hekken van het Vondelpark gaan de avond ervoor dicht en gaan op Koningsdag om negen uur ’s ochtends weer open. In het Sarphatipark is ook een leuke kindervrijmarkt. Met Koningsdag is er sowieso veel te beleven in Zuid. Kom langs en geniet van de sfeer!
West In het Westerpark is het jaarlijkse festival Troonopvolgers. Met een vrijmarkt, gratis activiteiten voor kinderen en twee open podia waar kinderen hun talenten kunnen laten zien. Ook bij café Terrasmus in het Erasmuspark is het feest. Bezoekers kunnen terecht op de vrijmarkt met hun kleedjes, met daarop de leukste koopjes. Uiteraard is er ook livemuziek! www.terrasmus.nl
Vrijmarkt Noorderpark
Koningsdag anders
Eikenplein voor kinderen
Noord Een nieuwe traditie in het Noorderpark is geboren: een ouderwetse vrijmarkt. Vorig jaar direct een succes: veel mensen, veel spullen, spelletjes, lekkers en muziek. Dus, kom langs mét of zonder kleedje, mét een volle of lege tas en vier samen met buurtgenoten Koningsdag in het park! Vanaf 9.00 uur in het oude Volewijckerspark nabij de rotonde aan het begin van de Waddenweg.
Zuidoost Er zijn Amsterdammers die met Koningsdag het liefst de stad ontvluchten. Verlangt u terug naar vroeger, toen het Oranjefeest nog klein en knus was? Of wilt u gewoon eens een ándere Koningsdag? Pak dan de fiets en rij naar het dorpje Driemond aan de rand van Zuidoost. Daar kunt u maar liefst vier dagen lang Koningsdag vieren, op ouderwetse wijze. www.oranjeverenigingdriemond.nl
Oost Het Eikenplein in de Oosterparkbuurt is op Koningsdag het terrein van de kinderen uit Oost. Van 9.00 tot 13.00 uur mogen zij hun gebruikte speelgoed, stripboeken en andere spulletjes verkopen of geld verdienen met een bijzondere act. En wie altijd al heeft willen buikdansen, kan een workshop volgen. Een muziekvoorstelling maakt het feest helemaal af.
5 Amsterdam | april 2018
Verkeer
Drukte op weg, rails en water Reizen Op Koningsdag kan het heel druk zijn in de stad. Delen van de binnenstad zijn niet bereikbaar met de auto. Trams en bussen rijden anders dan normaal. Plan uw reis daarom goed als u ergens heen gaat. Auto Het centrum is al vroeg afgesloten voor al het autoverkeer. Het precieze afgesloten gebied staat op de website. Bezoekers kunnen het beste (en goedkoop) parkeren op een van de P+R-locaties aan de rand van de stad, en dan verder reizen per openbaar vervoer. Trein Op donderdagavond 26 april en vrijdag 27 april rijden treinen volgens de ‘Oranjedienstregeling’. Hier en daar kan sprake zijn van andere vertrektijden en sporen en soms een extra overstap. Plan voor een reis naar Schiphol een half uur extra aan reistijd. De stations Amsterdam RAI en Amsterdam Science Park zijn deze dag gesloten. Reizigers kunnen vooraf een speciaal Oranjeretour kopen. www.ns.nl/koningsdag Tram, bus, metro of pont In de binnenstad rijden geen trams. De trams, bussen en metro die buiten het centrum wel rijden, zijn niet gratis op
Koningsdag. Stations Amsterdam RAI en metrostation Nieuwmarkt zijn gesloten. De ponten varen zo vaak mogelijk met zoveel mogelijk passagiers. www.gvb.nl/koningsdag Aanvullend openbaar vervoer Ook het Aanvullend Openbaar Vervoer (AOV) kan niet overal in de stad komen.
Neem minimaal twee dagen voor Koningsdag contact op met uw vervoerder, als u op 27 april binnen de ring A10 moet reizen. U krijgt dan advies over de mogelijkheden. www.amsterdam.nl/aov Taxi Het centrum is afgesloten voor (gemoto-
riseerd) verkeer, dus ook grotendeels voor taxi’s. Waar vrijmarkten zijn in de binnenstad, zijn de taxistandplaatsen tijdelijk opgeheven. Deze taxistandplaatsen zijn wel open: Centraal Station, Stadhouderskade bij het Leidseplein, Haarlemmerplein en op de Blauwbrug. www.amsterdam.nl/koningsdag
Bijstand
‘Ik voel weer dat ik leef’
Premie Sinds 1 februari krijgen Amsterdamse bijstandsgerechtigden een premie als ze parttime werken naast hun uitkering. Een van de mensen die meedoet aan dit Amsterdamse Experiment met de Bijstand is Hassan Ben Salah (35). Hij werkt twee dagen per week in een hotel als ontbijtkok.
we allemaal de vooroordelen als je een uitkering hebt. Sommige mensen zien je als een profiteur. Als iemand die geld krijgt zonder er iets voor te doen en die niet wil integreren. Ik raakte echt mijn zelfvertrouwen kwijt. Ik solliciteerde meer dan honderd keer, maar zonder resultaat. Dat vrat aan me. Ik at en sliep niet goed, ik bleef maar een beetje op de bank hangen.”
“Een jaar geleden werd mijn contract niet verlengd en belandde ik na drie maanden WW in de bijstand”, vertelt Hassan Ben Salah. “Dat was heel vervelend, want ik wilde graag werken. Bovendien kennen
Premie Gelukkig doet Ben Salah sinds 1 februari mee aan het Amsterdamse Experiment met de Bijstand. Alle deelnemers die naast hun bijstandsuitkering een parttimebaan
hebben, krijgen maandelijks een premie van vijftig procent van hun salaris - tot een maximum van tweehonderd euro. Het experiment duurt twee jaar. In die periode onderzoekt de gemeente of zo’n premie mensen prikkelt om werk te zoeken. En welke ondersteuning naar werk het beste werkt. Ook mensen die denken dat ze binnen twee jaar werk vinden, kunnen meedoen aan het experiment. Ontbijtkok Ben Salah vond zelf een parttimebaan met hulp van het Werkgeversservicepunt. Sinds half februari werkt hij twee
dagen per week als ontbijtkok in een hotel. Door zijn deelname aan het experiment krijgt hij elke maand tweehonderd euro bovenop zijn uitkering. “Het is leuk werk, met hele aardige collega’s. Ik bereid het ontbijt voor de volgende dag voor, doe bestellingen en vul de minibars bij. Ik voel me welkom daar. Nu is het nog voor twee dagen per week, maar dat kan ook meer worden. Ik ben heel blij dat ik deze kans gekregen hebt. Niet alleen vanwege het geld, maar vooral omdat ik me verder kan ontwikkelen. Ik kom weer in contact met mensen. Ik voel weer dat ik leef, dat ik deel uitmaak van de samenleving.” Studie Uiteindelijk hoopt Ben Salah een baan te vinden in het onderwijs. Naast zijn werk voor het hotel volgt hij een studie Bedrijfseconomie aan de lerarenopleiding. Hij gaat één dag per week naar school en loopt één dag stage bij het ROC van Amsterdam. “Officieel duurt de opleiding vier jaar. Ik heb wel wat vrijstellingen, dus ik hoop over tweeënhalf jaar klaar te zijn. Dan wil ik heel graag ergens voor de klas staan, in het mbo of op een middelbare school. Op die manier kan ik jongeren zicht op hun toekomst bieden en een zinvolle bijdrage leveren aan de maatschappij.”
Hassan Ben Salah doet mee aan het Amsterdamse Experiment met de Bijstand
Vragen? Hebt u vragen over het Amsterdamse Experiment met de Bijstand? Neem dan contact op met uw klantmanager. Of bel met 020 252 6000 (maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur). U kunt zich nog opgeven tot en met 31 juli.
6 Amsterdam | april 2018
Interview
‘Ik werd de nieuwe bommenman' Bommen Alfred Bakker (63) is sinds 2005 ‘explosievenspecialist’ bij de gemeente. Van de meeste niet ontplofte bommen in Amsterdam weet hij precies waar ze liggen. Ondanks de recente opwinding over de zeemijn in het IJ is volgens hem de kans op ongelukken met ‘blindgangers’ uiterst klein. “Die bommen moet je rustig laten liggen.” “In de Amsterdamse bodem vind je allerlei obstakels. Niet alleen kabels en leidingen, maar we hebben zelfs weleens een autowrak ontdekt op zes meter diepte”, lacht Alfred Bakker. Bij het Ingenieursbureau promoveerde hij van specialist bodemsanering tot ‘explosievenspecialist’. “In Amsterdam liggen tientallen ‘blindgangers’, niet ontplofte bommen, vooral uit de Tweede Wereldoorlog. Bij het ontwikkelen van de stad is het belangrijk om te weten waar die liggen. Collega Cees Visser had eerst de ‘bommen’ in zijn portefeuille. Toen hij met pensioen ging, wezen ze allemaal naar mij. Ik werd de nieuwe ‘bommenman’.” Verdachte plekken Bij nieuwe projecten werd Bakker steevast geraadpleegd: liggen er misschien nog blindgangers in de grond? Dat gold bijvoorbeeld voor de aanleg van de oostelijke ontsluitingsweg naar IJburg en de ontwikkeling van Zeeburgereiland. “Op Zeeburg was een basis voor watervliegtuigen. Mede door gesprekken met een ex-bergingsofficier heb ik een aantal verdachte plekken kunnen aanwijzen. Van die plekken bepaalt een explosievenopsporingsbedrijf dan de risico’s voor werkzaamheden.” Betonplaatje Alleen al bij het Stadsarchief bevinden zich voor Bakkers werk veel waardevolle documenten. “Je hebt daar bijvoorbeeld de zeven Rapportenboeken van de luchtbeschermingsdienst. Vanuit de Wolkenkrabber, het Scheepvaarthuis en het torentje van de Markthallen registreerden ze de bominslagen. Jonkheer Von Bose van de luchtbeschermingsdienst ging dan
Een in april 2007 opgebaggerde zeemijn
Alfred Bakker op de Levantkade. Op de noordoever van de IJhaven kwam op 12 april 1941 een bom naar beneden, waardoor onder meer de ruiten sneuvelden van Levantkade 2-6. ter plekke kijken, om te zien wat er precies gebeurd was. Alle blindgangers die te diep lagen, werden gemarkeerd en kregen ter bescherming een betonplaatje erboven. Die Rapportenboeken zijn fascinerend, je krijgt een goed beeld van hoe dat in de oorlog ging.” In 2015 kwam het ministerie van Binnenlandse Zaken onverwachts met een aantrekkelijke subsidieregeling voor het opsporen en zo nodig verwijderen van explosieven. Mede op advies van Bakker besloot de gemeente om een nieuwe, zo volledig mogelijke bommenkaart te laten maken. Particuliere bedrijven doken in de buitenlandse archieven, Alfred Bakker nam alle binnenlands archieven voor zijn rekening. “De bomkraters zie je nog op oude luchtfoto’s, andere waarnemingen haal je bijvoorbeeld uit die luchtbeschermingsrapporten of notities van verzetsgroepen. Het is dus vooral bureauwerk. Maar voor mij als historicus nog steeds erg interessant, hoor.” Mijnenveld Sinds november vorig jaar staat de interactieve bommenkaart online. Als Am-
sterdammer kun je precies zien waar in de stad blindgangers liggen. Op de kaart staan verder ‘verdachte gebieden’, waar misschien ook niet ontplofte bommen liggen. Als je al die tientallen stippen ziet, lijkt de hoofdstad één groot mijnenveld. Moeten we ons zorgen maken? Bakker lacht: “De laatste keer dat er in Amsterdam iemand omkwam door een bom was in mei 1945. Duitse pioniers werden ingeschakeld bij het ruimen van gaten vol explosieven op de Durgerdammerdijk. Een van hen is om het leven gekomen bij de ontploffing van zo’n mijn. Majoor Redpath van de Royal Engineers adviseerde de Amsterdamse burgemeester al in juli 1945 om de bommen rustig te laten liggen. Dat is sindsdien het beleid en ik denk terecht.” Desondanks ontstond eind januari enige opschudding over een zeemijn die werd gevonden bij baggerwerkzaamheden in het IJ. Het gebied waar de zeemijn lag, was lange tijd afgezet. Begin april heeft de Explosievenopruimingsdienst de mijn opgeruimd en in het IJsselmeer tot ontploffing gebracht. Alfred Bakker: “De zeemijn is wel gevonden in ‘ver-
dacht gebied’, maar stond verder niet op de kaart. Inslagen in het water zijn natuurlijk ook niet te zien op luchtfoto’s. Ik heb verder overigens geen bemoeienis gehad met de zeemijn, dat was een zaak van de EOD.” Case closed Alfred Bakker heeft niet de illusie dat alle blindgangers ooit gevonden zullen worden. “Daarvoor zijn er gewoon te veel bombardementen geweest. Ik ben al lang blij dat we voor sommige gebieden wel alle bominslagen hebben gelokaliseerd. Case closed. Dat geldt bijvoorbeeld voor het Zuidergasfabriekterrein en het Vondelpark. Dat geeft voldoening, dan breng ik in elk geval mijn geld op. Mijn werk voor de bommenkaart zit er in grote lijnen op, dat is wel jammer. De komende jaren hoop ik nog wel artikelen te publiceren, want ik heb natuurlijk een schat aan informatie gevonden. Ook na mijn pensionering - over drie jaar - zullen de ‘bommen’ mij bezig blijven houden.” www.amsterdam.nl/bommenkaart
Een Britse 250-ponder belandde op 13 augustus 1940 in een kelder aan de Kinkerstraat 1943. Oberfeuerwerker Blumberg en explosievenexpert jonkheer A.B.C. von Bose van de luchtbeschermingsdienst groeven de bom uit. Ze brachten hem tot ontploffing op een opgespoten terrein aan de Hoofdweg. Bron: Beeldbank WO2 - NIOD.
7 Amsterdam | april 2018
Verzetsstrijders
Koerierstersplein
Jonge vrouwen in het verzet Belangrijk en onopvallend Voor nieuwbouw in de afgebroken Jodenbuurt in Centrum zijn straatnamen gekozen die verwijzen naar het verzet en de Jodenvervolging in de oorlog. Zoals het Februariplein, de Anne Frankstraat en het Koerierstersplein. Wie waren de koeriersters? Koerierster zijn meisjes en jonge vrouwen die in de Tweede Wereldoorlog actief waren in het verzet. Zij deelden bonkaarten uit, valse papieren, radioapparatuur, wapens en geld. Ook begeleidden zij Joodse kinderen op de fiets of met de trein en vervoerden zij verzetskranten en geheime berichten. Heel belangrijk werk deden zij, op een onopvallende manier. Anne Frank De naam Koerierstersplein (achter de Valkenburgerstraat) is ook een eerbetoon aan koeriersters Miep Gies en Elly Voskuijl. Zij zorgden voor de onderduikers
Jaar van Verzet Het Platform Herinnering Tweede Wereldoorlog heeft 2018 uitgeroepen tot Jaar van Verzet. Met veel aandacht voor de rol van het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog als historisch verschijnsel én bron van inspiratie, in allerlei activiteiten. www.jaarvanverzet.nl
in het Achterhuis, onder wie Anne Frank. Verzetskranten uitdelen Er was altijd transport nodig. Verzetskranten werden gedrukt op drukpersen overal in het land, maar de kranten moesten ook bezorgd worden. De kranten hadden een groot netwerk van mensen die het aandurfden. Dat waren vooral vrouwen.
voerden voorwerpen op creatieve manieren. Zoals in een dubbele bodem van een kinderwagen, in een zwangerschapskorset of bij een lijk in een doodskist. Het verzet verzon van alles om niet op te vallen bij de controleposten. Wie betrapt werd met illegale waar werd streng gestraft. Goed en kwaad Uit een gedicht van Judith Herzberg, geschreven in 2016 toen Het Parool 75 jaar bestond:
‘Koeriers - een term van toen - jongens en vooral veel meisjes. IJver die zoveel meer dan ijver was, hoe die van hier en nu uit te beschrijven. Piepjong al wisten zij goed van kwaad te onderscheiden.’
Onopvallend Vrouwen konden zich makkelijker bewegen en verplaatsen dan jonge mannen. Mannen konden immers bij elke straathoek zonder meer worden opgepakt. Zeker na de in 1943 ingevoerde arbeidsinzet. Alle Nederlandse mannen moesten vanaf dan in Duitsland werken. Ook waren vrouwen minder verdacht dan mannen. De Duitse bezetter vond het verzet geen zaak voor vrouwen, zij noemden hen ‘het zwakke geslacht’. Zwangerschapskorset De koeriersters werkten in alle delen van het land en in alle geledingen. Zij ver-
Foto inzet: Miep Gies en Jan Gies in het Achterhuis in 1987 | Foto Rob Bogaerts / Anefo
Herdenking
Hoe de Dam twee minuten muisstil wordt 4 mei De Nationale Dodenherdenking is elk
jaar weer anders. Maar wat altijd hetzelfde is, is
de diepe stilte van twee minuten. Bert Schrama (59), rayonopzichter Dam en omgeving, leidt
met tientallen collega’s en aannemerspersoneel deze herdenking in goede banen.
Schrama vertelt: “Wij regelen heel veel als stadsdeel Centrum. Zoals borden, wegafzettingen, hekken, vergunningen. Ook maken we de Dam en omgeving brandschoon, met een speciale wegdekreiniger. We halen banken, prullenbakken, fietsen, brommers en graffiti weg. Dit gebeurt allemaal in de dagen voor en op 4 mei.” Vlaggen Het stadsdeel plaatst veertien vlaggenmasten. Te zien zijn de vlaggen van de twaalf provincies, één van de Antillen en natuurlijk de nationale vlag. Het stadsdeel plaatst banken in de Nieuwe Kerk, en zorgt voor een perstribune en het geluid op de Dam. Op 4 mei zelf Op de dag zelf moet er werkelijk van alles gebeuren. Wie doet wat op welk tijdstip? ■ Vanaf 12.00 uur: De Dam wordt afgesloten voor trams. Later volgen de auto’s. Zij worden omgeleid. De parkeergarages van de Bijenkorf en hotel Krasnapolsky worden gesloten. ■ Vanaf 15.00 uur: Een groot gebied op
■
■
■
en rond de Dam wordt met dubbele hekken afgezet. Deze hekken blijven staan tot 22.00 uur. Vanaf 18.00 uur: Bewoners op en rond de Dam worden gevraagd hun vlag halfstok te hangen (en bij zonsondergang te strijken). Vanaf 19.00 uur: De winkels op de Dam sluiten tot het einde van de avond. Zij doven lichtreclames en etalagelichten, halen luifels en vlaggen binnen en sluiten ook de terrassen. Vanaf 19.30 uur: Bewoners op of rond de Dam mogen niet meer op hun bal-
kon of dakterras zitten, als ze uitkijken op de Dam. Zij moeten hun deuren en ramen sluiten en mogen nergens op klimmen. Vanaf 19.45 uur: De horeca sluit de tap en vraagt bezoekers om stilte.
planning. Treinen en trams staan stil, auto's stoppen en zelfs het vliegverkeer ligt even stil. De gemeente zorgt ervoor dat de klokken van de Oude Kerk en de Zuiderkerk niet slaan. Voor de toeristen zijn folders verspreid.
Stil ook echt stil De indrukwekkende en betekenisvolle stilte van twee minuten is een climax van langdurige voorbereidingen. Als het goed is, hoort u alleen nog de duiven. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei werkt hiernaartoe met een heel gedetailleerde
Altijd indrukwekkend Schrama: "Op 4 mei ben ik van ’s ochtends zeven tot 's avonds elf uur op de Dam. Samen met ruim vijftig collega's en aannemers blijven we tot alles weer opgeruimd is. Die twee minuten stilte zijn elk jaar weer indrukwekkend."
■
Denken aan toen, nadenken over nu 8 Amsterdam | april 2018
4 mei
Herdenken zet aan tot denken. Over de gevolgen van machtswellust en aanzetten tot haat. Denken aan mensen die nu lijden onder het juk van een bezetter. Direct na de Tweede Wereldoorlog werd door oud verzetsstrijders een comité gevormd onder het motto: “Dat nooit meer...”. Inmiddels herdenken we op 4 mei op wel veertig verschillende locaties in onze stad om te blijven herinneren. Op deze pagina een selectie.
Foto Bram Budel
Foto Hans Mooren
Herdenking Plein ’40-’45 + Herdenkingsloop
WO2 in Nederland, in de Oost en in de West
De Zuidas staat stil
De Baarsjes
Elk jaar komen bewoners van Geuzenveld en Slotermeer samen rond het Vrijheidscarillon en de vlaggenmast op Plein 40 - 45. De hardlopers van de Herdenkingsloop laten op drie herdenkingslocaties mooie rozen achter, waarna op alle plekken verschillende herdenkingen worden gehouden. Op Plein ‘40-’45 is er een uitgebreid programma, met Carillonspel, een kinderlezing en een performance van jongeren van DOCK.
Herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Nederland en in het voormalig Nederlands-Indië en Caribisch gebied. Het begint met een stille tocht, waarna toespraken en muziek bij het monument in Holendrecht.
Op het Gustav Mahlerplein staat de hele dag een pop-up monument. Om 20.00 uur zullen we samen stil staan tijdens de nationale herdenking. Voorafgaand aan de herdenking staat een spreker stil bij de waarde van de vrijheid waarin we leven. Voor of na afloop van de Herdenking is er in de Nieuwe Poort gelegenheid tot een herdenkingsdiner.
Herdenken in De Baarsjes begint om 18.30 uur in de Augustinuskerk aan de Postjesweg. Vrouwen en het Verzet staan centraal in het programma. Vanuit de Augustinuskerk is er een stille tocht langs het monument op Postjesweg. De herdenking wordt afgesloten met een kranslegging bij het nieuwe monument op het Columbusplein.
Niftrikhof 1
19.10 uur verzamelen bij metrohalte
Holendrecht, ingang Noord
Plein ‘40 - ‘45
Foto Anke Teunissen
Gustav Mahlerplein
9.00 - 20.00 uur
Postjesweg 123 en Columbusplein
18.30 - 20.15 uur
18.30 - 20.35 uur
Foto Jurgen Koopmanschap
Foto Robert Knoth
Foto Niels Stomps
Homomonument
Kop van Java
Sierplein
Keesje Brijdeplantsoen
Bij het Homomonument worden lesbo’s, homo’s, bi’s en transgenders herdacht die werden vervolgd om hun seksuele geaardheid en genderidentiteit. Om 19.30 is er een stille tocht vanaf de Westerkerk via Leliegracht naar Herengracht naar de Westermarkt. Na afloop is er gelegenheid elkaar te ontmoeten in de Westerkerk.
Bij het oorlogsmonument ‘Zeeman op de uitkijk’ van de voormalige Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ worden de zeelieden herdacht die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Er kwamen 3600 zeelieden om en 421 koopvaardijschepen gingen verloren. Op de plaats waar de schepen vertrokken, herdenken nabestaanden en oud-collega’s degenen die niet terugkeerden.
De bijzondere tegel bij het ‘Vogelmonument’ herdenkt de Engelse vliegers Peter Adams (23) en William Barrett (23). Zij werden op 23 juni 1940 in deze buurt getroffen door vijandig vuur. Zij worden herdacht, met muziek, gedichten en bijdragen van gastsprekers.
Op 13 december 1944 werd Keesje van 12 door een Duitse soldaat doodgeschoten toen hij op de Rietlanden kooltjes zocht voor thuis. Als herinnering werd vlak na de oorlog, op de plaats waar Keesje viel, door liefdevolle buurtbewoners een kruis getimmerd, met zijn naam en een aandoenlijk gedicht.
Westermarkt
19.30 - 20.45 uur
Kop van Java-eiland
10.30 uur - 11.00 uur
Sierplein
19.45 - 22.00 uur
Keesje Brijdeplantsoen
19.30 - 20.00 uur
9 Amsterdam | april 2018
Stille Tocht Elk jaar lopen honderden Amsterdammers, samen met de burgemeester, in een Stille Tocht naar de Nationale Herdenking op de Dam. Dit jaar start de Stille Tocht op het Stadhuisplein en loopt door het hart van de oude Jodenbuurt naar de Dam. Iedereen is welkom bij de herdenkingsplechtigheid bij het Nationaal Monument. Om even voor 20.00 uur leggen Koning WillemAlexander en Koningin Maxima een krans bij het Nationaal Monument. Na de twee minuten stilte houdt Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, een toespraak. De winnaar van de dichtwedstrijd Dichter bij 4 mei draagt een gedicht voor. Het hele programma staat op www.4en5mei.nl. Stille Tocht
Stadhuisplein, Amstel 1 18.00 uur
Foto ANP
Nationale herdeinking
IJburg
Foto Martijn van de Griendt
Helden die in Amsterdam persoonsbewijzen vervalsten en steeds verder moesten gaan om hun stadsgenoten te redden van deportatie, dwangarbeid en executie worden hier met stilte en bloemen herdacht en geëerd. Na afloop is er koffie en thee in de aangrenzende Binnenwaai, kerk op IJburg, waar ook foto’s en documenten bezichtigd kunnen worden.
Sportherdenking Ter nagedachtenis van de oorlogsslachtoffers in de Nederlandse sport. Het eerste onderdeel is een inhoudelijk programma over boksen voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. De officiële herdenking vindt plaats bij het beeld van Prometheus, dat in 1947 ter nagedachtenis aan deze sporters bij het Stadion is geplaatst. Olympisch Stadion 2
Ed Pelsterpark 2
Dam
11.00 uur inhoudelijk programma
19.30 - 20.15 uur
18.45 uur
12.30 uur herdenking
Foto Chris de Bode
Foto George Maas
Foto Jeroen Oerleman
Nieuwendam
Namen en Nummers
De Gevallen Hoornblazer
Apollolaan
Om 19.00 uur start een stille tocht vanaf buurtcentrum het Zwanenmeer, hoek Beemsterstraat - Alkmaarstraat. Aansluitend is er om 19.30 uur een herdenking met sprekers en muziek bij het Bezinningsmonument, hoek Purmerplein – Volendammerweg.
Uit de Oosterparkbuurt zijn 2800 joden weggevoerd. Buurtbewoners hebben al 1400 naambordjes gemaakt en deze op rituele wijze op het juiste adres in de grote plattegrond van de buurt gelegd. Ze brachten hen zo symbolisch thuis, want ze horen bij ons en onze pijnlijke geschiedenis.
Dit monument is een eerbetoon aan de 30 politieke gevangenen die hier op 12 maart 1945 bij wijze van represaille door de bezetter zijn gefusilleerd. Na de twee minuten stilte en tijdens de bloemlegging lezen leerlingen van De Kleine Reus verhalen voor en is er muziek van het trio Panville.
Jaarlijkse herdenking bij het monument op de hoek van de Apollolaan en de Beethovenstraat. Op die plek zijn in oktober 1944 29 mannen gefusilleerd als represaille voor de moord op een hoge Duitse officier, een actie van het verzet. Buurtbewoners werden gedwongen toe te kijken hoe de mannen werden doodgeschoten.
Beemsterstraat (start stille tocht) en
hoek Purmerplein - Volendammerweg
Kastanjeplein
19.00 - 20.15 uur
herdenken
(herdenking)
11.00 - 20.15 uur naambordjes maken en
1e Weteringplantsoen
Apollolaan, hoek Beethovenstraat
19.30 - 20.15 uur
19.30 - 20.15 uur
Herdenken en vieren
Foto Dirk Jan Visser
Foto Jordi Huisman
Foto Jan Dirk van der Burg
Gemeentelijke herdenking
Joodse Indische buurt
Tuindorp Oostzaan en Molenwijk
De burgemeester loopt aan het hoofd van de stoet die langs een indrukwekkende reeks gedenktekens voert. Deze herinneren aan de strijd, het verzet en de schrijnende verliezen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Organisaties en individuele burgers eren de slachtoffers met bloemen en kransen. Na afloop is er gelegenheid tot napraten bij een kopje koffie. Iedereen is welkom.
Bewoners in deze buurt werden in de Tweede Wereldoorlog bijna volledig weggevaagd. Van meer dan 550 vermoorde personen werden de gegevens teruggevonden. Het programma bestaat uit ontvangst in het Lloyd Hotel, een wandeling langs de Veemarkt naar de Indische Buurt, een herdenkingsdeel met bijdragen van ooggetuigen en een gezamenlijke maaltijd.
In Tuindorp Oostzaan worden op 4 mei de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht met een tentoonstelling in de Bethelkerk, de Stille Tocht en herdenking bij het monument aan de Meteorensingel.
Begraafplaats De Nieuwe Ooster, Kruislaan 126
9.45 - 11.45 uur
Lloyd Hotel, Oostelijke Handelskade 34
12.30 - 17.00 uur
Bethelkerk, Plejadenplein 44 18.00 - 20.30 uur
n
40 herdenkingen
n
60 OpenHuizen
n
25 Theater Na de Dam voorstellingen
n
106 Vrijheidsmaaltijden
n
5 Bevrijdingsfestivals
n
en vele films, concerten, exposities en debatten/lezingen.
Kijk op www.4en5meiamsterdam.nl
10 Amsterdam | april 2018
Gemeenteraad
Wat er sinds de verkiezingen anders is Nieuw Amsterdam heeft sinds de verkiezingen van 21 maart een nieuw bestuurlijk stelsel. De nieuwe adviescommissies van elk stadsdeel zijn gekozen door de bewoners. De leden van het dagelijks bestuur van elk stadsdeel worden later dit jaar benoemd door het nieuwe college van burgemeester en wethouders. Stadsdeelbestuurders zijn dus niet meer gekozen door bewoners.
De gekozen leden kunnen in de stadsdeelcommissies namens hun buurtgenoten invloed uitoefenen op het bestuur van Amsterdam. Dat doen zij door de dagelijks besturen van de stadsdelen te adviseren. Het aantal inwoners van een gebied bepaalt hoe groot de stadsdeelcommissie van een stadsdeel is geworden. Dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur in de stadsdelen wordt aangesteld door het nieuwe college van burgemeester en wethouders. De bestuursleden worden dus niet meer door bewoners gekozen. Het dagelijks bestuur in de stadsdelen bestaat straks uit drie bestuurders per stadsdeel. Zolang het college nog geen nieuwe bestuursleden benoemd heeft, nemen de zittende bestuursleden die taak waar.
Hoe kunt u invloed uitoefenen? De gemeenteraad neemt besluiten die alle Amsterdammers aangaan. Wat kunt u doen als u uw stem wilt laten horen? U kunt direct contact opnemen met een raadslid of een politieke partij, u kunt een brief - een raadsadres - sturen of inspreken bij een commissie van de raad. Daarnaast kunt u een burgerinitiatief, volksinitiatief of referendum starten. Hoogste bestuursorgaan Amsterdammers kiezen eens in de vier jaar hun raadsleden. De gemeenteraad treedt op als
volksvertegenwoordiger, stelt de hoofdlijnen van het beleid van de gemeente vast en controleert de uitvoering daarvan door het college van burgemeester en wethouders. Raadscommissie en bestuurscommissie Voordat de raad een besluit neemt, worden de meeste onderwerpen eerst in raadscommissies besproken. Sommige besluiten van de gemeenteraad worden vooraf ook in een of meer bestuurscommissies van de zeven stadsdelen besproken.
Inspreken Een vast agendapunt van iedere commissievergadering is het ‘inspreekhalfuur' waar u vragen kunt stellen, uw mening geven en/of ideeën kunt aandragen, ook over onderwerpen die niet op de agenda staan. U kunt zich hiervoor via de website aanmelden bij de griffie tot 24 uur voor de vergadering. Alle vergaderingen zijn openbaar. U kunt de vergadering vanaf de tribune of via het internet volgen. www.amsterdam.nl/gemeenteraad
Stadsdeelcommissie
Nieuwe stadsdeelcommissie voor Centrum Beëdigd Donderdag 29 maart heeft de waarnemend burgemeester de nieuwe leden van de stadsdeelcommissies beëdigd. De stadsdeelcommissie in stadsdeel Centrum bestaat uit acht bewoners. Voor Centrum Oost zijn dat: ■ Neeria Oostra (GroenLinks) ■ Pia Bruin (D66) ■ Lisa van den Boogaard (PvdA) ■ Raphaël van Kraaij (VVD)
Voor Centrum West zijn dat: ■ Noah Zeevenhooven (GroenLinks) ■ Debbie van Veen (D66) ■ Julia van Proosdij (PvdA) ■ Bas van der Sande (VVD) En nu? De stadsdeelcommissies geven gevraagd en ongevraagd advies aan het dagelijks bestuur van het stadsdeel. Het huidige college en de dagelijks besturen van de stadsdelen blijven aan als waarnemers tot er een nieuw college is. Het nieuwe college wijst vervolgens per stadsdeel
drie bestuurders aan, die samen het dagelijks bestuur vormen van het stadsdeel. Advies De stadsdeelcommissie adviseert het dagelijks bestuur en het bestuur van de stad over de toekomst van het stadsdeel, de inrichting van het stadsdeel en de uitvoering van werkzaamheden. Dit doen zij namens hun buurtgenoten. Het advies van een stadsdeelcommissie is zwaarwegend. Dat betekent dat als het dagelijks bestuur het advies niet volgt, zij het goed uit moet kunnen leggen.
Taken en bevoegdheden Elk stadsdeel heeft dus ook na de verkiezingen nog steeds een dagelijks bestuur, met dezelfde taken en bevoegdheden die de bestuurscommissie had. De door u gekozen stadsdeelcommissie adviseert het dagelijks bestuur over de inrichting van straten, pleinen, groen, parken en welzijnswerk. Daarnaast leveren de stadsdeelcommissies een bijdrage aan de gebiedsplannen. Het bestuur moet rekening houden met het advies van de stadsdeelcommissie bij de besluitvorming. Beter samenwerken Het idee achter de bestuurlijke vernieuwing is dat de centrale stad en de stadsdelen zo beter kunnen samenwerken. Het college van burgemeester en wethouders en de dagelijkse besturen van de stadsdelen besturen samen de stad. De stadsdeelcommissies in elk stadsdeel zijn bedoeld om de belangen van de bewoners op lokaal niveau goed te behartigen. Aanleiding Aanleiding voor deze verandering van het stadsdeelbestuur is de evaluatie van het bestuurlijk stelsel door de commissie Brenninkmeijer. Deze commissie concludeerde in 2016 dat het oude bestuurlijk stelsel verbeterd kon worden. De commissie vond dat er binnen Amsterdam niet goed werd samengewerkt tussen centrale stad en stadsdelen. Ook vond de commissie het niet logisch dat stadsdeelbestuurders zich zowel naar college en gemeenteraad als naar hun kiezers moesten verantwoorden.
Aantal leden Het aantal leden per stadsdeelcommissie is afhankelijk van het aantal inwoners van het stadsdeel: Centrum: 8 leden Noord: 12 leden West: 12 leden Zuid: 12 leden Zuidoost: 12 leden Nieuw-West: 16 leden Oost: 16 leden
Op de foto van links naar rechts: Julia van Proosdij, Debbie van Veen, Raphaël van Kraaij, Pia Bruin, Noah Zeevenhooven, Lisa van den Boogaard, Bas van der Sande, Neeria Oostra.
11 Amsterdam | april 2018
Verkeer
Nieuwe hoofdroutes door de binnenstad n
n la a
rw eg de ar
we
Ka na al
w
h
Me eu
De r Pe k st raa t
n
at we .H N
aa t Pe te rs tr
Kl o
Cz aa r
Zeed ijk
ra k Da m
Rokin
Ka tt
w e zijd s N ie u
Vijzels traat
er en gr ac ht
M au
Oosterpark
Verkeer in beide richtingen Verkeer in één richting
Watergraafsmeer
Tunnel w
eg
t ar va ng Ri
en
Muntplein Sinds 2 november 2016 wordt doorgaand verkeer om de Munt en directe omgeving geleid. Er is meer ruimte voor fietsers en voetgangers gemaakt door de kop van de
g dewe Insulin
hbac tten Wij str.
S113
S112
ruimte voor de bewoners, voetgangers, fietsers en het openbaar vervoer.
Lozingskanaal
Indische Buurt
d id M
S110
Zeeburg
S100
at stra e us
Ferd. Bolst r.
en bu rg er st r.
ch t
He ren gr a
Voo Sp Sing rb ui el ur st gw ra at al
rac ht
gr ac ht
ers
Ke iz
Spuist raat
Van
Westerdok
Hou t ma
Prin sen g
Herengracht
ve nie w a r s bu l rg
nka de
rnix stra at
Prinsengracht
Keizersgracht
rt
Va art
Linna
Sarphatipark
n urbaa Ceintu
laa n
g we ken Beu
De Pijp
S100
einPiet H el tunn
Zeeburgerdijk
kade rits
raat
arkt uypm rt C Albe
S114
Artis
idd en
t auts Wib
ka de
Knsm-laan
IJhaven
Heink ade
i jk
len kunnen dit autoverkeer een alternatieve, minder belastende route bieden. Het onderzoek laat verder zien dat het niet efficiënt is het stadshart als doorgaande route te gebruiken. Maar de nieuwe hoofdroutes door de binnenstad zorgen vooral voor minder druk op de openbare ruimte. Zo ontstaat er meer
Stadhouder s
S100
ade
kade
Oostelijke Eilanden
we
En tre po t do k
Amstel Hotel
te l d Am s
Oud Zuid
Singelgracht
S108
Carré
aat str ou nW Va
at stra
De
t raa est ess Lair
le aer
g ewe inn ing Kon
gebouw
Hobbemakade
B Van
W
eg kw par ms Concertille
Museumplein
t
Java
Plantage Pla nta ge M
Hermitage
FrederiksPlein
museum
Vondelpark
Nie u
at stra
S106
Waterlooplein
Prinse n gracht
ra
l
W et er ing sc ha ns Rijks-
u dersk ad e
grach
Scheepvaartmuseum
an
rst ge ur nb lke a V
de
Sum atrak
NEMO S116
r spe Wee
St
ho
Keize rs
OosterH en dok d kk ad e s
h Sc
te Ams
ad
m
Pr in s
Ou
Heren racht g
Leidseplein
Muziekgebouw aan ‘t IJ Passenger Terminal S100 Piet
Centrum Waag
raat tsest Utrech
nst. Co tr. 1e genss y Hu
id s Le
S100
IJtunnel
Nieuwmarkt
Spui
a
Panamalaan
tr.
Ko stv erlo ren vaa
Dam
Oude Kerk
KoningsAmstel plein Muntplein Rembrandtat a tr plein es
e
Oud West rtoo Ove
Paleis
nla
Het IJ
De Ru yte Pr rka .H de en dr Centraal ik
el
ijks erd
aat
Raadhuisstraat
Me e uw e
Station
ng Si
Bild
s tr ker Kin
t
2018
av ik sln .
ri
e Ro z
ach ngr
at stra rnix ad Ma auk Nass
rcqCl e De raat St
De Hallen
Ma
Westerkerk
De Baarsjes A Ruijdm. D ter e we g
traat
Jordaan
rach t
Twe de ede H Gro ug ots o tr.
ters Wes
H
Hoofdroutes autoverkeer Amsterdam
S100
do ks tr.
t ngrach Linde
Sing elg
S105
Ko stv erlo ren vaa
rt
Nas sau kad e
S100
N
rd oo
eu Le sc e nd lla ieuw o H N
S116
EYE Film Museum A’DAM Lookout
de ka
g
raat Galenst Jan van
H
aa Br rle ou m w m Nw er er e. sg di W ra jk es ch te t r
Het IJ
weg
t allstraa Van H
rwe Ruijte
W laan Zwijger
de m. Ad
al ktkana lijk Mar e Weste illem D
Voorburgwal geldt dan eenrichtingsverkeer.
Westerpark
S100 erdoks d i j k West
Westerpark
S103
plein en de Paleisstraat. Op de Nieuwezijds
Nieuwe hoofdroutes Onderzoek toont aan dat veertig tot zestig procent van het autoverkeer overdag in de binnenstad geen bestemming in het stadshart heeft. Gerichte maatrege-
cht Zoutkeetsgra
Noord
orn
rstr.
keer meer mogelijk over het Prins Hendrik-
Haarlemmerweg
menst r.
ed o
me
Westergasfabriek
Hag
dam
zomer 2018 ook geen doorgaand autover-
Groei Amsterdam groeit en blijft groeien. Het groeiend aantal Amsterdammers, bezoekers en toeristen dat zich verplaatst in de stad, zet de schaarse openbare ruimte nog verder onder druk. Met name in de binnenstad. Het centrum van Amsterdam is niet gebouwd voor de auto. In vergelijking met andere steden zoals Den Haag en Rotterdam is er aanzienlijk minder ruimte voor verkeer. Met meer ruimte voor de bewoner, de voetganger en de fietser is het prettiger om in de binnenstad te zijn.
Van D ie
arn
maatregelen op het Muntplein is er vanaf
Er komt zo meer ruimte voor bewoners, fietsen, wandelen, spelen en groen in de buurt. Tegelijk blijft het gebied goed bereikbaar voor verkeer dat er wél moet zijn, zoals laad- en losverkeer, vergunninghouders en bezoekers. Er is soms wel extra reistijd.
S102
Spa
Soms extra reistijd Na de succesvolle
Vijzelstraat en het Singel tussen Spui en Koningsplein af te sluiten voor autoverkeer. Ook is er eenrichtingsverkeer op de Amstel richting de Dam. De doorstroming van de tram op het Muntplein is beter geworden. De gemeenteraad heeft op 20 december 2017 besloten om de nieuwe verkeersmaatregelen definitief in te voeren.
Wallengebied
Nachtelijk verkeer niet meer welkom Rondjes rijden Het Wallengebied. Auto's rijden er af en aan, vooral 's nachts in het weekend. De bewoners in de buurten Lastage, Nieuwmarkt en zuidelijke Burgwallen ervaren daardoor veel verkeersoverlast. Op 3 mei start een proef met maatregelen die de overlast moeten verminderen. De overlast wordt veroorzaakt doordat verkeer steeds rondjes rijdt in het Wallengebied, vooral tijdens de weekendnachten. Meestal zijn het taxi's die op zoek zijn naar een standplaats. De maatregelen, die samen met bewoners, onder-
nemers en de taxibranche zijn opgesteld, zijn er dan ook vooral op gericht om dit rondjes rijden tijdens de weekendnachten tegen te gaan. De proef start op donderdag 3 mei en duurt tot eind oktober 2018.
Maatregelen Nachtelijk verkeer is tijdens de weekendnachten (donderdag-, vrijdag- en zaterdagnacht tussen 22.00 en 06.00 uur) niet meer welkom in de woonbuurten. Op de routes waar auto's niet mogen komen worden verzinkbare palen geplaatst. Het verkeer moet gebruik maken van de volgende routes: ■ Sint Antoniesbreestraat - Geldersekade (alleen toegankelijk voor ontheffingshouders en taxi’s met taxivergunning)
■
■
Rokin - Damrak (toegankelijk voor alle verkeer) Rusland - Damstraat (alleen toegankelijk voor ontheffingshouders en bestemmingsverkeer voor hotel The Grand)
Op de Nieuwmarkt en het Damrak komen dynamische taxistandplaatsen. Verplaatsing overlast? De verwachting is dat de overlast voor bewoners vermindert en de hoeveelheid verkeer op de andere routes in het gebied beperkt blijft. Tijdens de proef wordt de Valkenburgerstraat extra in de gaten gehouden, omdat de bewoners daar al jaren veel overlast van de grote hoeveelheid verkeer in de straat ervaren.
Hoe kom ik in contact?
Hebt u een idee voor uw buurt? Of wilt u weten wie u kunt aanspreken bij vragen of opmerkingen? Kijk voor contactgegevens op de internetpagina van uw gebied: www.amsterdam.nl/centrum Twitter: @020centrum www.facebook.com/stadsdeelcentrum Voor meldingen over de openbare ruimte: bel naar 14 020 of kijk op www.amsterdam.nl/mor
De Oudezijds Achterburgwal | Foto Berbara Houweling / NBB
12 Amsterdam | april 2018
Groen
‘We hebben echt een tuin op ons dak’ Vrolijk De stad wordt steeds groener. Amsterdam heeft al 300.000 m2 groen dak. Hoe bevalt dat, een groen dak? Sharon Becker vertelt over haar ervaringen. Sharon Becker: “Ik vind ons groene dak heel tof. Vanuit onze zithoek daarboven kijken we uit over een tuin, zelfs met hoogteverschillen. De tuin verandert steeds van kleur, en ook komen er veel insecten op af, zoals hommels. Het geeft mij een gevoel van rust en natuur. En dat midden in de stad. Ook vind ik het idee fijn dat we met ons groene dak bijdragen aan schonere lucht, en dat we insecten een plek bieden. We wachten nog op de bijen.” Grote daktuin Vier jaar geleden kochten zij en haar partner een huis aan de Hoofdweg in Bos en Lommer. “We hadden de luxe van een enorm dak. Tja, om dat nu vol te leggen met planken leek ons geen goed idee. We gingen praten met deskundigen. Zij kwamen met leuke, creatieve ideeën. Het werd een terras en een grote daktuin van ongeveer 120 m2, met veel verschillende bloemen, plantjes en een dik soort sedum. Dat houdt het water goed vast. Verder een zithoek, een picknickbank en een zonnescherm.” Lagere energierekening Toen Becker subsidie aanvroeg, was de subsidiepot leeg. “We hebben daarom
Een groen dak draagt bij aan schonere lucht het dak in fases aangelegd. Die subsidie gaf de doorslag, die hadden we wel nodig. Toen er opnieuw subsidie te vergeven was, was de zaak snel rond. “We hebben er al twee zomers intens van kunnen genieten. De voordelen zijn groot. In de winter verbruiken we min-
der energie, en in de zomer is ons huis koel. Ook hebben we veel minder muggen. Het dak neemt veel regenwater op, er zijn geen plassen meer.” Vooral doen Heeft ze nog tips? “Denk goed na over
de stand van de zon en de windrichting. En zoek een goed bedrijf dat met je meedenkt. Verder moet je het vooral doen. Het is leuk, vrolijk en zinvol. Graag zou ik nog meer groene daken hier om me heen willen zien. Dat kan makkelijk.”
Vernieuwing
Amsterdammers maken de stad Talentvol Amsterdam barst van bewoners die
zich inzetten voor een betere en meer leefbare
stad. In de afgelopen zes maanden werkten 36
initiatieven in het programma ‘Amsterdammers,
Maak je Stad!’ samen met de gemeente aan de
versterking en versnelling van hun project.
‘Amsterdammers, Maak je Stad!’ startte nadat Amsterdam werd gekroond tot meest innovatieve stad van Europa. Het prijzengeld van 950.000 euro is gebruikt om 36 stadsinitiatieven, die bijdragen aan een inclusieve, talentvolle en gezonde stad, vooruit te brengen. Zij hebben het afgelopen jaar workshops en trainingen gevolgd en ontvingen een financiële ondersteuning. In totaal is ruim 650.000 euro van het prijzengeld direct teruggegeven aan de bewoners van de stad.
Kinderen leren van kinderen Een van de deelnemers was de ondernemende Jaïra Daal. Op 13-jarige leeftijd richtte ze School Makandra op in Zuidoost, omdat volgens haar kinderen soms beter van kinderen leren dan van volwassenen. “Iedere zondag geef ik samen met mijn zus, neef en nicht les aan ongeveer dertig kinderen, bijvoorbeeld in rekenen, taal en gymnastiek.” Voor veel kinderen is de school een tweede thuis. Want naast de lessen krijgen de kinderen ook een warme maaltijd en veel aandacht. Het ontwikkeltraject van Maak je Stad! heeft Jaïra geholpen om de lessen te verbeteren en meer kinderen te bereiken. “We konden nieuw lesmateriaal kopen en lessen gaan aanbieden aan kinderen tot drie jaar. Die kinderen wilden we een voorsprong geven door hen al op jonge leeftijd lessen aan te bieden.”
vanPlestik heeft een wormenbak voor op balkons ontwikkeld
School Makandra geeft dankzij het project nu ook les aan kinderen tot drie jaar Plastic recyclen Ook vrienden Nout Kooij en Sam van Til van vanPlestik deden mee. In hun loods in Amsterdam-Noord gebruiken ze een 3D-printer om van plastic afval grote objecten te maken. Zoals meubels, onderdelen voor lokale industrieën en zelfs een groot kunstwerk. “Door lokaal plastic afval te recyclen, willen we bijdragen aan het verminderen van het wereldwijde plasticafvalprobleem. De financiële bijdrage van ‘Amsterdammers, Maak je Stad!’ hebben we onder andere gebruikt om een prototype te ontwikkelen voor een wormenbak voor op je balkon.” Het duo heeft tijdens het traject veel andere initiatiefnemers leren kennen. “Met een aantal andere deelnemers gaan we nu samenwerken.”
Onmisbaar Amsterdammers vormen een onmisbare innovatieve kracht in de stad. Het programma ‘Amsterdammers, Maak je Stad!’ laat zien dat Amsterdam veel creatieve inwoners heeft. En dat er behoefte is aan ondersteuning en een omgeving waarin er van elkaar, en van de gemeente, bedrijven en andere organisaties geleerd kan worden. Tijdens Het Grote Lijsttrekkersdebat in Pakhuis de Zwijger op 16 maart werd ‘Amsterdammers, Maak je Stad!’ afgesloten. Marleen Stikker, directeur van Waag Society en een van de krachten achter het project, spoorde de Amsterdamse politiek leiders daar dan ook aan om te investeren in bewonersinitiatieven, en instrumenten te ontwikkelen om hen te ondersteunen.
13 Amsterdam | april 2018
Voor elkaar
Hulp bij zelfstandig reizen
OV-coach Philip (45) heeft al een keer met zijn arm tussen de tramdeuren gezeten. Door een beroerte is hij links verlamd en dus voelt hij daar niks. Maar aan de buitenkant zie je niets aan hem. Nu durft hij in zijn eentje de tram niet meer in. Hoe mooi zou het zijn als iemand hem helpt zelfstandig met het openbaar vervoer te reizen? Met een OV-coach wordt dat werkelijkheid.
Een speciaal opgeleide OV-coach reist mee om mensen te leren zelfstandig te reizen naar werk, school of sportclub. Het gaat om mensen die minder mobiel zijn. Bijvoorbeeld doordat ze slecht zien of een al dan niet aangeboren hersenafwijking hebben. De slechtziende Noureddine (35) is er blij mee: “Een OV-coach maakt het reizen makkelijker, sneller en leuker.” Elke dag half rondje Amsterdam Voor de meeste mensen is zelfstandig reizen de gewoonste zaak van de wereld. Voor Youssef (29) was dat niet zo. “Ik zat acht jaar op het speciaal onderwijs, waar ik een goede tijd had. Maar één punt zat mij dwars: het busje. Elke dag werd ik daarmee opgehaald van huis naar school en van school naar huis. Ik vond het werkelijk vreselijk, en met mij meerdere kinderen. Ja, we waren met z’n allen chronisch ziek, en ja, we zaten op een speciale school, maar zelfstandig reizen konden we heel goed vanaf groep 5 of 6. Heel frustrerend
om elke dag weer een half rondje Amsterdam te maken, terwijl ik niet eens zo ver van school woonde.” ‘Ik kon de hele wereld aan’ “Maar vanaf groep 7 mocht ik opeens zelfstandig reizen. Geweldig! Ik kon de hele wereld aan. Ik hoefde niet meer te doen alsof het busje niet voor mij kwam. En het was een goede voorbereiding voor mijn volgende stap, het middelbaar onderwijs.”
Met eigen ervaring mensen helpen Naomi (21) is een van de OV-coaches: “Ik heb zelf een vorm van autisme. Mijn familie werkt bij het GVB. Ik heb voldoende handvatten om zelf met het openbaar vervoer te gaan, maar sommige mensen niet. Met mijn ervaring wil en kan ik mensen helpen. Het geeft echt een kick als ik zie dat een cliënt aan het eind van traject zelfstandig kan reizen.”
Wilt u meer informatie over de OV-coach? Hebt u een beperking en wilt u zelfstandig kunnen reizen? Of wilt u zich opgeven als OV-coach? Meld u aan via www.meeaz.nl/ov-coach of www.facebook.com/meeamstelenzaan. U kunt ook mailen naar ov-coach@meeaz.nl, of (gratis) bellen naar 020 3084 500. De geïnterviewden wilden alleen met hun voornaam in de krant
Dienstverlening
Geef uw verhuizing snel door Vijf dagen Als u binnen of naar Amsterdam
verhuist, moet u dit vooraf, of uiterlijk binnen vijf dagen na de verhuizing aan de ge-
meente doorgeven. Dat kan persoonlijk bij een Stadsloket of online.
Bij verhuizen komt veel kijken: inpakken, sjouwen en weer uitpakken. Ook de administratie kost tijd: adreswijzigingen sturen en abonnementen en diensten omzetten. Elke Amsterdammer moet goed ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen (BRP). Bij een verhuizing moet u uw nieuwe adres aan de gemeente doorgeven, dit kan vanaf dertig dagen voor de verhuizing tot uiterlijk vijf dagen erna. Het juiste adres is belangrijk U bent er bij gebaat als de gemeente uw goede adres heeft. Zo loopt u geen huursubsidie, studiefinanciering of andere toeslagen mis. Ook om een nieuw paspoort of rijbewijs te maken en voor het stemmen bij verkiezingen is dat belangrijk. Soms is het juiste adres zelfs van levensbelang. Bijvoorbeeld als er iemand wordt vermist bij een ramp. Vervelende gevolgen Als de gemeente signalen krijgt dat een adres niet meer klopt bij een naam, wordt dat onderzocht. Soms wordt de persoon
dan geregistreerd als ‘vertrokken, onbekend waarheen’. Dit kan vervelend zijn als deze persoon nog uitkeringen of andere toeslagen ontvangt. Ook kan het niet tijdig doorgeven van uw nieuwe adres leiden tot een boete van maximaal 325 euro. Geef uw adreswijziging dus zo snel mogelijk door.
Loket of online Een verhuizing kunt u doorgeven aan de gemeente bij het Stadsloket in uw buurt, van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 20.00 uur. U kunt het ook online doorgeven met uw DigiD. Een parkeervergunning verhuist niet vanzelf mee. U kunt een nieuwe parkeervergunning aan-
vragen als u bent ingeschreven op het nieuwe adres. Voor drinkwater moet u zelf uw verhuizing doorgeven aan Waternet. Krijgt u een toeslag van de Belastingdienst of heeft u een uitkering, geef uw verhuizing dan ook door aan deze organisaties. www.amsterdam.nl/verhuizen
14 Amsterdam | april 2018
Wat is er te doen?
Resto VanHarte
Lovers
Musical The Color Purple
€4
Met de Stadspas mag u gratis iemand meenemen naar één van de locaties om te dineren. Voor een gezellig avondje uit, gewoon in uw eigen buurt. Geldig: Voor 2 personen t/m 30 april Stadspasprijs: € 4,- (voor 2 personen) Kaartverkoop: elke avond bij een van de restaurantlocaties Reserveren: via de website of telefonisch 0900 900 3030 Meer info: www.restovanharte.nl
Gratis
De vernieuwde rondvaartboten van Rederij Lovers nemen u een uur lang mee over de beroemde grachten, die sinds 2010 erkend zijn als UNESCO Werelderfgoed. Geldig: 1 mei t/m 30 juni Stadspasprijs: gratis (normale prijs is € 10,- kinderen/ € 16,- volwassenen) Kaartverkoop: aan de kassa Adres: Prins Hendrikkade 25 Meer info: www.lovers.nl
IJ-Hallen
€5
Na het boek en de film (met Whoopi Goldberg en Oprah Winfrey), nu ook de musical voor het eerst in Nederland. Geldig: 2, 3, 6, 7, 10, 11, 12, 13 en 14 mei (6 en 13 mei middagvoorstelling) Stadspasprijs: € 5,- (normale prijs € 42,- / 46,50) Reserveren per mail: info@opusone.nl, onder vermelding van naam, datum voorstelling, aantal personen en stadspasnummer Meer informatie: 020 612 5034 Adres: Theater NDSM loods, NDSMplein 85
Van Eesteren Museum Gratis
€1
Foto Nichon Glerum IJ-hallen is de grootste en sfeervolste vlooienmarkt van Europa! Door de grootte van de markt is er voor ieder wat wils. Echt een aanrader als u van goedkoop inkopen houdt. Geldig: 19 en 20 mei tussen 9.00 en 16.30 uur Stadspasprijs: € 1,- (normale prijs € 5,-) Let op: 1 x entree Kaartverkoop: aan de kassa Adres: TT Neveritaweg 15 Meer info: www.ij-hallen.nl
World Press Photo
Een nieuw museum aan de noordoever van de Sloterplas. De nieuwe tentoonstelling op deze prachtige locatie laat u kennismaken met architect en stedenbouwkundige Cornelis Van Eesteren. Geldig: het gehele jaar Stadspasprijs: gratis (normale prijs € 2,50) Kaartverkoop: in het museum Adres: Noordzijde 31 Meer info: www.vaneesterenmuseum.nl
Stadspas
My Name Is Prince Gratis
€5
Op uw pas en bij de aanbieding staat een groene stip of blauwe ruit. Zo kunt u snel zien van welke aanbiedingen u gebruik kunt maken. Uitleg over de stip en de ruit staat op www.amsterdam.nl/stadspas Hoeveel aanbiedingen kunt u kiezen? Per kalendermaand kunt u twee aanbiedingen kiezen. Let op: de geldigheidsperiode van elke aanbieding verschilt. Hoe betaalt u? Meestal betaalt u aan de kassa, soms online. Het 19-cijferige nummer van uw Stadspas staat op de achterkant van uw pas. Laat altijd uw Stadspas bij de kassa scannen.
Foto Anna Boyiazis De 61ste editie van de World Press Photo bevat indrukwekkende persfoto’s in acht categorieën: Dagelijks leven, Hard nieuws, Hedendaagse kwesties, Langetermijn-projecten, Natuur, Mensen, Reportage en Sport. Geldig: 1 mei t/m 30 juni, dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur Stadspasprijs: gratis (normale prijs € 11,-) Kaartverkoop: aan de kassa Adres: Dam Meer info: www.nieuwekerk.nl
My Name Is Prince geeft fans van muzieklegende Prince de kans om zich volledig onder te dompelen in zijn muziek, leven en werk. Geldig: 1 mei t/m 31 mei Stadspasprijs: € 5,- (normale prijs vanaf € 19,-) Kaartverkoop: aan de kassa van de Beurs van Berlage, op=op! Adres: Damrak 243 Meer info: www.mynameisprince.amsterdam
Kunt u niet alle informatie over de aanbieding vinden? Of wilt u vóór uw bezoek controleren of een locatie toegankelijk is voor gehandicapten? Kijk dan op de website van de aanbieder. www.amsterdam.nl/stadspas
15 Amsterdam | april 2018
Afval
Peuken en kauwgom niet op straat Campagne Veel Amsterdammers en bezoekers gooien hun sigarettenpeuken en kauwgom op straat. En dat is niet de bedoeling. U gooit uw peuk toch niet zomaar op de grond? Rondzwervend klein afval zorgt ervoor dat de stad er vies uit ziet. Wist u dat een peuk twee tot twaalf jaar nodig heeft om af te breken? Klein zwerfvuil, zoals sigarettenpeuken en kauwgom, gaan tussen stoeptegels zitten en zijn daarom lastig te verwijderen. In sigarettenpeuken zitten bovendien gifstoffen,
Vijzelgracht
die milieuschade kunnen aanrichten aan water en grond. Voorjaarsdrukte In het voorjaar wordt het extra druk in Amsterdam. En meer drukte brengt meer afval met zich mee. Vooral als mensen veel buiten zijn. Daarom is de gemeente in het voorjaar een campagne gestart om bezoekers en bewoners erop te wijzen dat het niet normaal is om afval op straat te gooien. In drukke gebieden, zoals de Jordaan en bij de pont bij Centraal Station, zijn reisasbakjes uitgedeeld.
Volautomatische parkeergarage boven station Meer ruimte op straat Nadat er jarenlang onduidelijkheid was over de ruimte boven station Vijzelgracht, heeft de gemeenteraad in februari besloten dat er een parkeergarage komt. Met plek voor 250 vergunninghouders uit de buurt. Daardoor verliest de garage zijn aantrekkingskracht voor overig autoverkeer. De gemeente kiest ervoor om in de garage te investeren, zodat er op straat meer ruimte komt voor bewoners, groenvoorzieningen, voetgangers, spelende kinderen en
fietsers. De parkeergarage wordt volautomatisch. De bestuurder zal zijn auto dus niet zelf parkeren, dat doet de garage. Het belangrijkste voordeel is dat er meer auto’s geparkeerd kunnen worden in vergelijking met een traditionele garage. Als de aannemer bekend is, start de bouw van de garage in de tweede helft van 2019. Voor de bouw van de garage staat 1 jaar gepland. www.wijnemenjemee.nl
Feestdagen De Stadsloketten, Stadsbank van Lening en Bureau Gevonden Voorwerpen, Fietsdepot en de Afvalpunten zijn gesloten op deze feestdagen: Koningsdag (vrijdag 27 april), Hemelvaartsdag (donderdag 10 mei) en Tweede pinksterdag (maandag 21 mei). Op deze feestdagen is er geen vuilophaal (restafval en grofvuil). www.amsterdam.nl/feestdagen
Hoogstraten
Werken aan beter winkelaanbod
Samenwerking Ondernemers en vastgoedeigenaren in de Oude en Nieuwe Hoogstraat werken samen met de gemeente om in deze straten het winkelaanbod aantrekkelijk te houden voor bewoners en bezoekers.
Ze gaan onder andere een gezamenlijk verhuurbeleid voeren. De samenwerking moet zorgen voor een diverser winkelaanbod in deze straten. De Oude en Nieuwe Hoogstraat zijn, na de Sint Antoniebreestraat, een van de eerste straten met zo’n gezamenlijke aanpak. Een vast buurtteam met twee handhavers en een buurtcon-
ciërge gaat vanaf half april zorgen voor een schonere buurt. Ook houden ze toezicht op overtredingen op straat. Verschraling winkelaanbod In delen van het centrum is de invloed van de groeiende populariteit van Amsterdam bij toeristen steeds zichtbaarder in het winkelaanbod. Waar voorheen de winkels een assortiment voerden gericht op bewoners, richten zij zich nu steeds vaker op de bezoekers van de stad. Steeds meer bewoners en ondernemers uiten hun zorgen over deze verschraling van het winkelaanbod in de binnenstad.
Foto: Marc Kruse Fotografie / NBB
Colofon
Stadsdeel Centrum - contact en openingstijden Stadsdeel Centrum
Sociaal loket
Meldingen en hulpvragen
Amstel 1, 1011 PN Amsterdam Postbus 202, 1000 AE Amsterdam Telefoon 14 020 www.amsterdam.nl/centrum Twitter: @020centrum Facebook: www.facebook.com/ stadsdeelcentrum
Locatie bij Stadsloket Centrum, Amstel 1 Telefoon 020 255 2916 Ma t/m vr van 8.00 tot 18.00 uur
■
Locatie bij ontmoetingscentrum De Keyzer, Czaar Peterstraat 12 Di 13.30-16.30 uur Do 9.00-12.00 uur Vr 13.30-16.30 uur
■
Digitale dienstverlening: www.amsterdam.nl/veelgevraagd
■
Stadsloket Voor burgerzaken, vergunningen, parkeren en meer: Amstel 1, ma t/m vr van 8.00 tot 20.00 uur Telefoon 14 020 www.amsterdam.nl/stadsloket Afspraak maken: www.amsterdam.nl/ afspraak, voor huwelijk, inzage documenten, voorbespreken vergunning.
Bekendmakingen: www.amsterdam.nl/bekendmakingen Nieuws: www.amsterdam.nl/actueel Altijd op de hoogte zijn van het Amsterdamse nieuws? Schrijf u in voor de nieuwsbrief op www.amsterdam.nl/nieuwsbrief
■
■
■
Meldingen Openbare Ruimte: bel 14 020 of ga naar www.amsterdam.nl/mor Meldingen horecaoverlast: bel 14 020 (24 uur per dag) Overlast op het water: bel 0900 9394 (24 uur per dag) Veilig Thuis, voor advies en hulp bij huiselijk geweld en kindermishandeling, bel: 0800 2000 Milieuklachten: bel 14 020 Zorg en Woonoverlast: bel 020 255 2914, van 8.00 tot uur
Marktbureau Amstel 1 Ma t/m vr van 8.00 tot 18.00 uur
Jaargang 5, nummer 2, april 2018 ■ Amsterdam is een uitgave van de gemeente Amsterdam ■ Amstel 1 ■ Postbus 202, 1000 AE Amsterdam ■ E-mail: krant@amsterdam.nl ■ Internet: www.amsterdam.nl ■ Telefoon: 14 020 (Ingesprektoon of geen toon? Bel 020 624 1111) ■ Vormgeving: Floppy Design (Amsterdam) ■ Productie: Movement (Amsterdam)
■ Druk: Koninklijke Drukkerij Vorsselmans BV
Zundert ■ Verspreiding: Door Verspreidingen
■ Verspreiding vindt plaats van maandag t/m vrijdag
■ In deze krant staat informatie van de gemeente Amsterdam ■ De volgende editie van Amsterdam verschijnt in juni ■ De krant wordt huis aan huis verspreid, ook bij brievenbussen met een JA- of NEE-NEE omdat het om overheidsinformatie gaat ■ Krant niet ontvangen? Als u voor maandag 12.00 uur (na de week van verspreiding) uw klacht doorgeeft, ontvangt u de krant op dinsdag via nabezorging ■ Klachten over de bezorging? Bel 020 261 2675 of klachten@doorverspreidingen.nl ■ U mag teksten en informatie van de gemeente hergebruiken mits u ze voorziet van een duidelijke bronvermelding en datum. Op beeldmateriaal, logo’s, campagnemateriaal en slogans zijn beperkingen van toepassing. Deze mag u daarom niet zonder toestemming hergebruiken. Toestemming vraagt u aan via krant@amsterdam.nl
16 Amsterdam | april 2018
Voor elkaar
'Elke dinsdag is het Valentin's dag'
Vrijwilliger Kunstenaar Valentin Bakardjiev bezocht een jaar geleden het nieuwe klederdrachtmuseum aan de Herengracht 427. Sindsdien werkt hij er bijna elke dinsdag als vrijwilliger en oefent zijn Nederlands. Directeur Jolanda van den Berg is dolblij met zijn ondersteuning, maar kan altijd meer vrijwilligers gebruiken.
Textiel is één van Valentin Bakardjiev’s passies. “Ik combineer technieken uit verschillende culturen en gebruik ze op een nieuwe manier. Ik werk nu aan een project dat ‘Le Grand Bleu’ heet. Daarin werk ik met indigo (de blauwe kleurstof waar denim mee gemaakt wordt), Delfts Blauw en Japans kalligrafiepapier.” Valentin’s dag Bakardjiev werkt aan de kassa, is fotograaf en doet van alles wat gedaan moet
Wilt u zich ook inzetten als vrijwilliger? Eén dag per jaar, een paar uur per maand of een dagdeel per week. Eindeloze mogelijkheden. Vrijwilligers Centrale Amsterdam helpt u graag verder. Bel 020 530 1220 of bekijk alle vacatures op www.vca.nu/centrum. Er zijn ook volop mogelijkheden voor internationals die nog geen of niet veel Nederlands spreken.
Foto Kim Cerrone worden. “We hebben een kostuumstudio om foto’s van onze bezoekers in klederdracht te maken. Het is voor hen leuk om even zelf een souvenir te zijn.” Jolanda van den Berg is blij dat hij hier komt helpen. “Elke dinsdag is het Valentin’s dag, ik hoop dat hij altijd blijft.” Erfgoed Van den Berg begon anderhalf jaar geleden het Klederdrachtmuseum. “Over tien jaar is er (bijna) niemand meer die het nog draagt. Dus ik probeer nu zo-
veel mogelijk te verzamelen, ook beeldmateriaal. Het is allemaal Nederlands erfgoed. Het heeft misschien een suf imago, maar er is zoveel over te vertellen. Net als in Valentin’s kunst zie je in Nederlandse klederdracht invloeden van over de hele wereld: Chinese stoffen, kant uit Frankrijk. En die bloedkoralen vind je ook niet in de Noordzee.” Ambitieus Zeven dagen in de week is Van den Berg in het museum, er moet van alles gebeuren. Een tentoonstelling met mo-
derne ontwerpers die geïnspireerd zijn door klederdracht, fondsen werven, noem maar op. Vrijwilligers zijn onmisbaar, er is geen geld om mensen te betalen. Ze zoekt mensen voor in het museum, maar ook voor op de achtergrond. “Iemand voor fondsenwerving bijvoorbeeld. Die de wegen kent en beleidsdocumenten kan schrijven, die het leuk vindt, een netwerk heeft, en ook tijd heeft.” www.hetklederdrachtmuseum.nl www.artbakard.com
Wat is er te doen in Centrum?
Groenmarkt
Tassenmuseum vernieuwd
Duo Volgaris
Zaterdag 21 april Planten van de Botanische tuin Zuidas, stekjes van De Regenboog, natuurboeken, kortom alles voor balkon of (gevel)tuin. Ook aanwezig: een imker en verschillende natuur- en milieugroepen. Om 12.00 en 14.00 uur start een korte excursie door een natuurgids van het I.V.N. Met muziek en lekkere hapjes. 11.00-16.00 uur. J.W. Siebbeleshof (achter HvO De Flesseman).
Dinsdag 24 april Heropening van een wonderbaarlijke schatkamer vol schitterende historische tassen en tassen met verborgen verhalen. De ontwikkeling van de tas van gebruiksvoorwerp tot fashion-item en het vakmanschap staan centraal in de nieuwe presentatie. Creatieve bezoekers kunnen zelf een tas ontwerpen. 19.00-24.000 uur. Gratis. Tassenmuseum Hendrikje, Herengracht 573. www.tassenmuseum.nl
Dinsdag 1 mei Fluitist Bartolomeo Audisio en pianist Richard He studeren beiden aan het Conservatorium van Amsterdam. Samen vormen ze Duo Volgaris. Ze wonnen verschillende internationale wedstrijden. Hun muziekrepertoire gaat van de barok tot de 21e eeuw. Op het programma: Reinecke, Fauré, Pärt en R. He. 20.00-21.30 uur. Vrijwillige bijdrage. Oosterkerk, Kleine Wittenburgerstraat 1. www.oosterkerk-amsterdam.nl
Hatta & De Kom
Poppenkast op de Dam
Voorlezen uit eigen werk
Vrijdag 4 mei Muzikale theaterdocumentaire over de vergeten verhalen van de Surinaamse Anton de Kom en de Indonesische Mohammed Hatta die strijden voor zelfstandigheid van hun land. In de jaren twintig ontmoeten zij elkaar in Nederland. Hun gedachtegoed inspireerde het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. 21.00 uur. Toegang € 11 - € 16,50. Theater Bellevue, Leidsekade 90. www.theaternadedam.nl
Vanaf zo 13 mei t/m zo 7 oktober Komt dat Zien! Komt dat Zien! Al sinds 1893 - 125 jaar, dat wordt 19 augustus gevierd wordt er poppenkast gespeeld op de Dam. In de hoofdrollen: Jan Klaassen en Katrijn. En soms ook een spook of een dinosauriër. Alle zondagmiddagen om 13.00, 14.00, 15.00 en 16.00 uur. www.poppenkastopdedam.nl
Elke laatste zaterdag van de maand Open podium voor iedereen die wil voorlezen uit eigen werk. En voor iedereen die daarnaar wil luisteren. De presentator is dichter en schrijver Jos van Hest. Zelf optreden? Stuur een e-mail naar openpodium@oba.nl. 14.00-16.00 uur. Gratis. Centrale OBA, Oosterdokskade 143. www.oba.nl