PORSUK İLKOKULU EVİMİZDE NE KADAR GÜVENDEYİZ?
Önlenebilir
nedenlere bağlı olarak gelişen ve kötü sonuçlanan olaylara “kaza” diyoruz. Ölümlü kazaların da %25’i de en güvenli yer saydığımız evlerimizde gerçekleşiyor.
Ev
kazalarından en çok etkilenen aile bireyleri sırasıyla çocuklar, yaşlılar ve kadınlar. Özellikle çocukların ve yaşlıların kaza risklerini azaltmak için birtakım basit önlemler almak mümkün.
• Kaygan zeminlere önlem alınması, yürüme yolu üzerindeki halı, kilim, küçük sehpa, aksesuar v.b. eşyanın kaldırılması kayarak veya takılarak düşme tehlikesini azaltır. Ayrıca evdeki sert köşelere yumuşak yastık bağlanması çocuklar için iyi bir önlem olabilir. • Yine kesikleri önleyebilmek için bıçak, makas, jilet gibi kesici aletleri, kırılabilecek cam eşyayı, keskin uçlu ve kırık oyuncakları çocukların erişemeyecekleri şekilde ortadan kaldırmak doğru olacaktır.
• Çocukların evde boğulmalarını önlemek için boğaza kaçabilecek kuruyemiş, şeker, toplu iğne, boncuk, mücevher, düğme, sosis gibi şeylerin ortada bırakılmaması, suda boğulmaların önüne geçebilmek için de kovada, leğende, küvette su unutulmaması çok önemlidir. Çocukları yıkanma sırasında asla yalnız bırakmamak, kapıya, telefona bakmak için dahi yanından ayrılmamak çocuk bakımının alfabesi olmalıdır. • Zehirlenmeleri önlemek için tarihi geçmiş gıda ve ilaçlar derhal atılmalıdır. Kimyasal maddeler ve temizlik malzemeleri ile böcek ve fare zehirleri mutlaka çocukların erişemeyeceği kapalı dolap veya kilitli yerlerde saklanmalıdır. Bu malzemeler su, süt veya meşrubat şişelerine konmamalıdır.
• Yanıklardan korunmak için çocuğunuzu soba yanında bırakmayınız. Ulaşılabilecek yerlerde kaynar su dolu kap, kova, tencere v.b. ile fişe takılı ütü bulundurmayınız. Masada ve ocakta tencerenin, tavanın sapını içe dönük tutunuz. • Elektrik çarpmalarından korunmak için evde açık elektrik kablosu ve priz bırakmayınız. Prizleri çocukların erişemeyeceği yüksekliğe aldırınız. Tamirat sırasında elektriği sigortadan kesiniz. Kaza anında önce sigortadan elektriği kesiniz. Kazazedeye sonra dokununuz.
En çok karşılaşılan ev kazaları 1- İlaçlar: Özellikle çocuklara ilginç gelen küçük şekerlemelere benzeyen kalp ilaçları geri dönüşü olmayan zehirlenmelere yol açabilir. Aspirin, flor ve demir tabletleriyle olan zehirlenmeler de ciddi sorunlara neden olabilir. Hayvanlar için kullanılan parazit ilaçları ile bitkiler için kullanılan organik fosfor bileşenleri, yaşamı tehdit eden zehirlenmelere yol açabilir.
2- Boğulmalar: Ortada bırakılan yarı dolu bir temizlik kovasında bile çocuklar birkaç saniye içinde boğulabilir. Bu nedenle havuz, su kovası, küvet gibi tehlikeli noktalara dikkat edilmeli. Doğalgaz zehirlenmeleriyle boğulmalar da dikkate alınmalı. 3- Düşme ve Çarpmalar: Çarpılan veya kafanın vurulduğu yerin kütlesel gücü yüksek değilse ciddi bir sorun yaratmaz. Ancak kolon, kiriş ve seramik gibi kitlesi yoğun yerlerdeki özellikle kafa çarpmalarında kısa ve uzun sürede ortaya çıkabilecek ciddi komplikasyonlar görülebilir.
4- Yanıklar: Çocuklu evlerde kural olarak ocağın uzak alanları kullanılmalı. Kaynar su, süt ve çay yanıkları en sık görülen kazalardan. 5- Kimyasal yemek borusu yanıkları: Deterjan ve lavabo açıcılar ağza alındıktan sonra geri dönüşü olmayan yanıklara neden olur; çocuk kurtulsa bile ömür boyu yapay bir yemek borusuyla beslenmek zorunda kalabilir.
6- Yürüteç: En sık rastlanan ev kazalarından! Hem çocuğun yürümesini geciktirmesi hem de ciddi kazalara yol açması nedeniyle yürüteç önerilmez. 7- Trafik kazalarında çocuklar: Her yaştaki çocuk, arabada seyahat ederken oturacağı araba koltuğu mutlaka sabitlenmeli ve kemerle bağlanmalı. Çocuğun oturduğu koltuk, hava yastığından uzakta olmalı. Çocuk kesinlikle önce oturtulmamalı.
8- Vücutta yabancı cisim: Daha çok, yabancı cismin buruna sokulması, nefes borusuna kaçması şeklinde olur. 4 yaşından önce sakız ve fındık-fıstık gibi yiyeceklerin ezilmeden çocuklara verilmesi tehlikeli.
9- Kesici delici aletlerle yaralanma: Bıçak, çakı, iğne ve cam kırıkları en sık rastlanan yaralanma nedenleri. Bunların erişilemeyecek şekilde saklanması ve temizlenmeleri gerekir. 10- Merdiven ve balkon kazaları: Özellikle yazın yanlışlıkla açık bırakılan balkon ve sokak kapıları, düşme sonucu ciddi sakatlıklara ve ölümlere neden olabiliyor.
SOBA, ŞOFBEN,DOĞALGAZ ZEHİRLENMELERİNE SEBEP OLAN FAKTÖRLER, ALINACAK TEDBİRLER
ZEHİR ve ZEHİRLENME NEDİR? Vücutta belli bir oranın üzerinde bulunduğunda kişinin yaşamsal işlevlerine zarar veren bazen ölüme bile yol açabilen kimyasal maddelere zehir denir. Bu tür maddelerin çeşitli şekillerde vücuda girmesi sonucunda ortaya çıkan durum, zehirlenmedir.
Karbonmonoksit nedir? Karbonmonoksit gazı; doğal gaz, gaz yağı, benzin, tüp gazı, kömür ve odunun yanması tam olarak yanmaması sonucunda oluşan dumanda yer alan zehirli bir gazdır.
KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ •
Karbonmonoksit öldürme potansiyeli olan; renksiz, kokusuz, tatsız, fark edilmesi zor bir gazdır. Bu özelliklerinden dolayı sessiz katil adını almıştır.
•
Her yıl binlerce insanın ölümüne, kalıcı hasarlara ve sakatlıklara neden olmaktadır.
•
İnsanlar zehirlendiğinin farkına bile varmadan bir daha uyanamayacakları bir uykuya dalmaktadırlar.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedenleri •
Doğal gaz ve karbon içeren kömür, odun, gazyağı, propan gazı gibi yakıtların tam yanmaması,
•
Soba, şofben ve diğer araç gereçlerinin hatalı kullanılması,
•
Havalandırmanın yeterli olmamasından kaynaklanmaktadır.
Zehirlenme Belirtileri •
• •
•
Karbonmonoksit solunduğunda kandaki oksijenin yerini almaktadır. Bunun sonucu hücreler ölmekte, oksijen açlığı ortaya çıkmaktadır. Kalp, beyin gibi hayati organlara oksijen gitmesi azalmakta, bu organların zarar görmesine, işlevini yerine getirememesine neden olmaktadır. Gazın yüksek düzeyde alınması birkaç dakika içinde ölüme neden olmaktadır.
Zehirlenmenin genel belirtiler şunlardır; • • • • • • • •
• •
Oksijen yetersizliğine nedeniyle deride kırmızılaşma Kısa soluk alma Göğüste sıkışma Halsizlik Baş ağrısı, baş dönmesi Mide bulantısı ve kusma Rehavet Çökmesi Göğüs Ağrısı Kaslarda halsizlik ve genel halsizlik Bilinç kaybı
Karbonmonoksit Kaynakları Sigara dumanı, Otomobil egzozu, Hatalı ocak, baca, şömine, Sobalarda, ısıtıcılarda hatalı bağlantı, Kapalı ve küçük yerlerde gaz aletleri ve
ısıtıcıların kullanımı, Hatalı merkezi ısıtma sistemi Karbonmonoksit içeren yakıtların kullanıldığı kapalı alanlara yeterli hava gelmesinin engellenmesi (bacada meydana gelen tıkanma gibi)
Karbonmonoksit Zehirlenmesinin Önlenmesi •
• •
•
Kullandığınız soba, ocak, gazlı ısıtıcılar, fırın, gibi bütün yanmalı aletleri sertifikalı ve eğitimli profesyonellere düzenli olarak kontrol ettirin. Düzenli olarak baca deliğini kontrol edin, Bu aletleri daima kullanım kılavuzlarına göre kullanın. Yanma esnasında gerekli olduğu durumlarda kapı ve pencereleri açarak havalandırın.
• •
• •
Karbonmonoksit Zehirlenmesinin Önlenmesi Evinizde ısınmak için asla gaz sobası kullanmayın, Dumanın hızlıca birikeceği kapalı yerlerde herhangi bir yakıtla yanan araç gereç kullanmayın. Karbonmonoksit zehirlemesinin belirtileri ve yapılması gerekenler hakkında bilgi sahibi olun, Arabanızı motoru çalışırken garajda bırakmayın.
Karbonmonoksit kaçağından şüphelenirseniz ne yapmalısınız? •
Eğer evinizde bir karbonmonoksit kaçağından şüphelenirseniz yapacağınız ilk şey orayı terk etmektir.
•
Asla kendinize ait eşyaları almak için vakit harcamayın.
•
Kim varsa herkes derhal o alanı terk etmeli ve temiz havaya çıkmalıdır.
•
Giderken açabileceğiniz pencere kapı varsa açın.
•
Yetkili kuruluşa kaçaktan şüphelendiğinizi bildirin.
•
Yetkililer tarafından güvenilir olduğu bildirilene kadar herhangi bir nedenle kesinlikle geri dönmeyin.
Şofben Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar • • • • •
Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan şofben asla çalıştırılmamalıdır. Şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır. Mümkünse şofben banyo dışına kurulmalıdır. Hermetik bacalı sistemler ortamdaki oksijene ihtiyaç duymadığı için daha sağlıklıdır. Şofbenin montajı, mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalıdır.
Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde; • • • • •
Öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, Elektrik düğmeleri açılıp kapatılmamalı, Kibrit çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, Karşılıklı pencereler açılarak ortam havalandırılmalı, Gaz şirketi (187) hızla aranmalıdır.
Doğalgazın Özellikleri ve Kullanımı • •
•
Kokusuz bir gazdır. İçerisine katılan kokular yardımıyla gazın fark edilmesi olanaklıdır. Doğalgaz renksizdir. Bu yüzden gözle fark edilmez. Yapısından ötürü havayla kolayca bir karışım oluşturabilir. Bu nedenle, özellikle kapalı alanlarda oluşan gaz kaçakları ciddi bir tehlike yaratabilir.
•
• •
Herhangi bir kaçağın olduğunu fark edebilmek için, gazın içerisine çürük sarımsak kokusu veren bir madde katılmıştır. Kullanılmayan doğalgaz cihazlarının girişlerinde bulunan gaz vanaları daima kapalı tutulmalıdır. Bacalı cihazlarınız için taze hava teminini sağlayan menfezin üstünü soğuk geliyor diye kesinlikle kapatmayın.
Bu kokuyu duyduğunuzda yapabilecekleriniz şunlardır: • • • •
Hemen, bütün doğalgaz cihazlarınızın pilot alevlerini söndürün ve vanalarını kapatın! Hemen, bütün pencereleri açın! Hemen, sayaç girişindeki kapatma vanasını veya ana kapatma vanasını kapatın! Gaz kokusu duyulan odalarda elektrik düğmelerine dokunmayın!
Bu kokuyu duyduğunuzda yapabilecekleriniz şunlardır: • •
• •
Hiçbir elektrikli aleti, telefon, cep telefonu vb. kullanmayın! Ne açmak, ne kapatmak için! Kapı zilini çalmayın!
Çakmak, kibrit vb. kullanmayın! ilgili gaz dağıtım kuruluşuna (187) gaz kaçağı olmayan yerden telefon edin.
30
TEDBÄ°R AL, HAYATTA KAL !!!