ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) ΚΕΙΜΕΝΑ
Silius Italicus, poēta epicus, vir clarus erat. XVII (septendecim) libri eius de bello Punico secundo pulchri sunt. Ultimis annis vitae suae in Campaniā se tenēbat. […] Gloriae Vergili studēbat ingeniumque eius fovēbat. Eum ut puer magistrum honorābat. Monumentum eius, quod Neapoli iacēbat, pro templo habēbat. ………………………………………………………………………………………… Cum Accius ex urbe Rōmā Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetāte recesserat, devertit ad eum. Accius, qui multo minor natu erat, tragoediam suam, cui «Atreus» nomen est, ei desideranti lēgit. ………………………………………………………………………………………… Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris mittit. Legātum monet ut, si adīre non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat. In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore. Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret. Haec casu ad turrim adhaesit et tertio post die a quodam milite conspicitur et ad Cicerōnem defertur. Ille epistulam perlegit militesque adhortātur ut salūtem sperent. Α1. Να γρά ψε τ ε κε ιμ έ νων.
σ το
τ ε τ ράδ ιό
σας
τη
μ ε τ άφ ρα ση
τ ων
πα ρα π ά νω Μο νάδ ες 4 0
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Β 1 α.
Nα γρά ψε τ ε τ ο υ ς τ ύ πο υ ς πο υ ζητ ο ύ ντ αι για κα θ εμ ι ά α πό τις πα ρ α κά τ ω λέ ξ ει ς : vir : τ η γε νι κή τ ο υ πληθ υ ντ ι κού α ρι θμ ο ύ libri : τ η ν κλη τι κή το υ ενι κο ύ α ρι θμ ο ύ e i us ( τ ο π ρ ώ τ ο ) : τ η ν ο νο μ α στ ι κή το υ πληθ υ ντ ι κο ύ α ρι θμ ο ύ σ το ο υ δέ τε ρο γέ νο ς se ( τ ο π ρ ώ τ ο ) : τ η δ οτι κή τ ο υ πλη θ υ ντ ι κο ύ αριθμού στο α΄ πρόσωπο Pacuvius : τ η ν κλη τι κή το υ ενι κο ύ α ρι θμ ο ύ nomen : τ η ν α ιτι α τι κή το υ πλη θ υ ντ ι κο ύ αριθ μο ύ rem : τ η ν ο νο μ α στ ι κή το υ πληθ υ ντ ι κο ύ α ρι θμ ο ύ casu : τ η γε νι κή τ ο υ πληθ υ ντ ι κού α ρι θμ ο ύ turrim : τ η ν α φ αι ρετι κή τ ου ε νι κο ύ α ρι θ μο ύ salūtem : τ η ν ο νο μ α στ ι κή το υ ε νι κού α ρι θμ ού . Μο νάδ ες 1 0
ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Β1β.
pulchri: να γρά ψε τε τ ο ν σ υ γκρι τι κό βα θ μ ό τ ο υ επιθέτου στην αφαιρετική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος. multo: να γρά ψε τ ε τ ο ν σ υ γκρι τι κό κα ι τ ο ν υ πε ρθ ετ ι κό β α θμ ό τ ου ε πι ρ ρή μ ατ ο ς . minor: να γρά ψε τ ε τ ο ν θετικό βαθμό του επιθέτου στο ίδιο γένος, στην ίδια πτώση και στον ίδιο αριθμό. celeriter: να γρά ψετε το ν υ πε ρθ ετι κό βα θ μ ό . Μο νάδ ες 5
Β2 α.
Nα γρά ψε τ ε τ ου ς τ ύ που ς πο υ ζητο ύ ντ α ι γι α καθ έ να ν α πό τ ο υς πα ρ α κά τ ω ρη μ ατι κο ύ ς τύ πο υ ς: erat (το πρώτο) : το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του παρατατικού στην ενεργητική περιφραστική συζυγία (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο του ρήματος) tenēbat : τη γενική του γερουνδίου venisset : τη μετοχή του μέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο του ρήματος για το γένος, τον αριθμό και την πτώση) recesserat : το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή desideranti : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή adīre : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή possit : το α΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής του παρακειμένου veritus : το απαρέμφατο του μέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο της μετοχής) conspicitur : το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή. Μονάδες 9
Β2 β .
defertur: να γρά ψετ ε τ ο β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής όλων των χρόνων στην ενεργητική φωνή. Μο νάδ ες 6
Γ1 α.
Να αναγνωρίσετε συντακτικά τ ι ς πα ρακά τ ω λέ ξε ι ς: poēta: είναι…………...στο …………… cui: είναι………………στο……………. casu: είναι…………….στο …………… Μο νάδ ες 6
Γ1β.
Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και την παθητική σε ενεργητική : « Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris [Caesar] mittit» (μονάδες 4). « Haec […] tertio post die a quodam milite conspicitur» (μονάδες 4). Μονάδες 8
ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Γ1γ.
« Tarentum»: να μ ε τα τ ρέ ψετ ε τ ο ν προ σ δ ιο ρι σ μό τ ου τ ό πο υ , ώσ τε να ε κφ ρά ζετ αι η σ τ άση σ ε τ ό πο . Μο νάδ α 1
Γ 2 α.
« Cum Accius ex urbe Rōmā Tarentum venisset»: να α να δ ι ατυ πώσ ε τε τ η ν πρ ό τ α ση , ώστ ε να δ η λώνε ι τ ο προ τε ρό χρο νο μ ε δι α φο ρετ ι κό τ ρό πο . Μο νάδ ες 2
Γ2β.
« a dfore » : να ε ντ οπί σ ετ ε τ ο υ πο κεί με νο τ ο υ α πα ρε μ φ άτ ο υ (μο νά δ α 1 ) κα ι να αι τι ο λο γήσ ε τε τη ν πτ ώσ η τ ου (μ ο νά δ ε ς 2 ). Μο νάδ ες 3
Γ2γ.
« ut tra gul a m mi tte r e t » : να α να γ νωρί σ ε τε το ε ί δο ς τ ης δ ε υτ ε ρεύ ο υσ α ς πρό τ α ση ς (μ ο νά δ α 1), να α ι τι ο λο γή σε τε τ ο ν τ ρό πο ε κφ ο ρά ς τ η ς (μονά δ ε ς 2 ) κα ι να δ η λώσε τ ε τ η σ υντ α κτ ι κή τ ης λε ιτ ο υ ργί α (μ ο νά δα 1 ) . Μο νάδ ες 4
Γ2 δ .
« pe ri c ul um ve ri tus » : να α να λύ σ ε τε τ η μ ετ ο χή σ ε δύ ο π ρ ο τ άσ ει ς έ τ σι , ώστ ε η μί α να ε κφ ρά ζε ι α ντ ι κε ιμ ε νι κή αιτ ιο λο γί α (μ ο νά δ ε ς 3 ) κα ι η ά λλη τ ο απο τ έ λε σ μα μι α ς εσ ωτ ε ρι κή ς λο γι κής δ ι εργα σί ας (μ ο νά δ ε ς 3 ). Μο νάδ ες 6
ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομέ νους) 1.
2.
3. 4. 5. 6.
Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω πά νω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή τω ν απαντήσεώ ν σας να γράψετε πάνω - πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην α ντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κ α τ ά τ η ν α π ο χ ώ ρ η σ ή σ α ς να π α ρ α δ ώ σ ε τ ε μ αζ ί μ ε τ ο τ ε τ ρ ά δ ι ο κ α ι τ α φ ω τ ο α ντ ί γ ρ α φ α . Ν α α π α ν τ ή σ ε τ ε σ τ ο τ ε τ ρά δ ι ό σ α ς σ ε όλ α τ α θ έ μ α τ α μ ό νο μ ε μ π λ ε ή μ ό νο μ ε μ α ύ ρ ο σ τ υ λ ό μ ε μ ε λ ά νι π ο υ δ ε ν σ β ή νε ι . Κ ά θ ε α π ά ντ η σ η τ ε κ μ η ρ ι ω μ έ νη ε ί να ι α π ο δ ε κ τ ή . Δ ι ά ρ κ ε ι α ε ξ έ τ α σ η ς : τρ ε ι ς ( 3 ) ώ ρ ε ς με τ ά τη δ ι α νο μ ή τ ω ν φ ω τ οα ντ ι γ ρ ά φ ω ν . Ώ ρ α δ υ να τ ή ς α π ο χ ώ ρ η σ η ς : 1 0. 0 0 π. μ . Σ ΑΣ ΕΥΧΟΜ ΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙ ΤΥΧΙ Α ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜ ΑΤΟ Σ
ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙΔΕΣ