Tramwaj bez motorniczego

Niezwykłe testy realizowane we współpracy ze specjalistami PK Tramwaj bez motorniczego odbył pierwszy kurs

To już nie science fi ction. Pod koniec stycznia tego roku odbyły się w Krakowie pierwsze testy tramwaju wyposażonego w autonomiczny system sterowania. Ze względów bezpieczeństwa próby prowadzono nocami, na odcinku torów od Muzeum Narodowego do pętli w Cichym Kąciku.

Projekt naukowo-badawczy autonomizacji jazdy tramwaju realizują: NEWAG SA, Instytut Pojazdów Szynowych na Wydziale Mechanicznym PK, CYBID Sp. z o.o., MEDCOM Sp. z o.o. oraz MPK w Krakowie. W wyniku współpracy został zaprojektowany i wykonany układ autonomicznego sterowania tramwaju typu 126N „Nevelo”, produkcji firmy NEWAG SA. Układ komunikuje się z głównym sterownikiem pojazdu, umożliwiając jazdę bez motorniczego w kabinie. Pozwala precyzyjnie sterować prędkością, otwieraniem i zamykaniem drzwi, sygnałem ostrzegawczym przed ruszeniem, przy jednoczesnym zapewnieniu nadrzędności sygnałów pochodzących z pokładu pojazdu (np. hamulca bezpieczeństwa czy hamowania nagłego). Tramwaj wykorzystuje bardzo precyzyjną nawigację satelitarną oraz pomiar przebiegu drogi z kół pojazdu. Reaguje też na ograniczenia prędkości, izolatory sekcyjne itp.

Członkowie zespołu, który pracował nad autonomicznym systemem sterowania tramwajem: wyżej, od lewej: Maciej Górowski i Tymoteusz Rasiński oraz (po drugiej stronie tramwaju) Maciej Michnej i Renata Bułka; niżej, od lewej: Mikołaj Bułka, Robert Janczur, Dariusz Bułka, Grzegorz Zając, Zbigniew Buda

Fot. Jan Zych

Pomysłodawcą projektu „Autonomizacja jazdy tramwajem jako narzędzie wspierające pracę motorniczych” jest dr inż. Maciej Michnej, zastępca dyrektora Instytutu Pojazdów Szynowych. Realizacja niezwykłego zadania rozpoczęła się w 2019 r. Współpracę instytucji zaangażowanych w projekt koordynował mgr Maciej Górowski, pracownik Instytutu Pojazdów Szynowych PK i spółki NEWAG.

Urządzenia sterujące tramwajem wyglądają niepozornie

Fot. Jan Zych

Tramwaj do prac badawczych udostępniła firma NEWAG, czołowy polski producent nowoczesnego taboru szynowego. Spółki CYBID i MEDCOM odpowiadały za stworzenie programu komputerowego, sterującego tramwajem oraz za zaprojektowanie i wykonanie centralnej jednostki sterującej, komunikującej się ze sterownikami tramwaju. Przejazdy testowe były możliwe dzięki współpracy z krakowskim MPK, które udostępniło infrastrukturę techniczną, personel obsługi oraz dodatkowego motorniczego do nadzoru przejazdu.

W ramach kolejnych prac planowane jest wyposażenie tramwaju w kompleksowe, inteligentne systemy wykrywania przeszkód, a następnie zaprogramowanie konkretnej trasy liniowej tramwaju oraz rozpoczęcie eksploatacji tramwaju z asystentem nadzorującym jazdę.