październik 2017 r. ISSN 1732-887X Nakład 30.000 www.naszrynek.pl
DODATEK REKLAMOWY NAKŁAD 30 TYSIĘCY
BEZPŁATNA GAZETA POWIATU KALISKIEGO i OSTROWSKIEGO
Poseł Tomasz Ławniczak
mówi o wielkopolskich drogach. OGLĄDAJ:
www.naszrynek.pl
2
DODATEK REKLAMOWY
www.naszrynek.pl
OSTRÓW Konferencja komunalna za ministerialne pieniądze
Wymiana doświadczeń Ponad 70 tysięcy złotych pozyskał Ostrów z Ministerstwa Spraw Zagranicznych na realizację projektu „Innowacyjny samorząd Ostrowa Wielkopolskiego – wymiana doświadczeń i dobrych praktyk na arenie międzynarodowej”.
Celem projektu jest wzmocnienie zaplecza merytorycznego międzynarodowej współpracy samorządów Ostrowa Wielkopolskiego i jej partnerów zagranicznych poprzez wymianę doświadczeń oraz zaprezentowanie dobrych praktyk. Udział w konferencji wezmą m.in. przedstawiciele z miast partnerskich z Niemiec, tj. Nordhausen i Delitzsch i Szwecji. - Konferencja to kolejny z elementów długoletniej, międzynarodowej współpracy Ostrowa Wielkopolskiego z miastami partnerskimi. Miasto przez lata zrealizowało szereg inicjatyw ponadnarodowych, m.in. projekt MASCUMA, Międzynarodowe Chóralne Spotkania Przyjaźni – Śpiewająca Europa, Międzynarodowy Przegląd
„Wszyscy Śpiewamy na Rockowo”, ostrowskie szkoły promują ideę europejską. Warto dodać, że Ostrów Wielkopolski za długoletnie kontakty ponadnarodowe otrzymał prestiżowe wyróżnienie przyznawane przez Komitet Ministrów Rady Europy tj. Dyplom Europy - mówi Beata Klimek prezydent Ostrowa Wielkopolskiego. Założeniem projektu jest wymiana doświadczeń oraz zaprezentowanie dobrych praktyk w zakresie działań na polu społeczno-gospodarczym miasta Ostrowa Wielkopolskiego i zagranicznych partnerów samorządowych. Podczas konferencji zaprezentowane zostaną aktualne rozwiązania z zakresu innowacyjnej gospodarki komunalnej, kompleksowej
modernizacji miasta, polityki społecznej oraz działań „smart city”. Jednym z elementów konferencji będzie także objazd po inwestycjach skierowany do gości zagranicznych. - Debata ma z jednej strony dostarczyć praktyczną wiedzę z zakresu omawianych dziedzin, z drugiej ma inspirować do inicjowania nowych instrumentów oraz wprowadzenia sprawdzonych już modeli, zarówno przez przedstawicieli Miasta Ostrów Wielkopolski, jak i partnerów zagranicznych – mówi Ewa Janiszewska, kierownik Biura Promocji Miasta. Honorowy Patronat nad wydarzeniem objęli: Ambasada Szwecji oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych. „Zadanie publiczne współfinansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu Dyplomacja Publiczna 2017 – komponent „Wymiar samorządowy i obywatelski polskiej polityki zagranicznej 2017”. „Publikacja wyraża jedynie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP”.
POŻYCZKA DO
25 000 ZŁ
NA OŚWIADCZENIE UL. WROCŁAWSKA 42 OSTRÓW WIELKOPOLSKI
62 738-18-04 - Pożyczki pozabankowe, kredyty bankowe, chwilówki - Nawet na sam dowód osobisty - Bez BIK, BIG, KRD - Nawet dla osób z komornikiem!
731-361-983
Kolegialna 3, Kalisz (Naprzeciwko urzędu wojewódzkiego)
537-993-010
Wiosny Ludów 10, Ostrów Wielkopolski
NIERUCHOMOŚCI
DODATEK REKLAMOWY
www.naszrynek.pl
3
Syndyk masy upadłości sprzeda z wolnej ręki prawo własności nieruchomości położonej w Fabianowie przy ulicy Środkowej 32, gm. Nowe Skalmierzyce, powiat ostrowski o łącznej powierzchni 2500 m2 dla której prowadzona jest księga wieczysta KZ1W/00045805/8, nr działki 279. Nieruchomość zabudowana jest budynkiem mieszkalnym w zabudowie bliźniaczej, parterowym z poddaszem użytkowym, bez podpiwniczenia o pow. zabudowy 48,00 m², pow. użytkowej 44,20 m²; oraz budynkiem stodoły o pow. zabudowy 51,00 m², pow. użytkowej 45,90 m². Oferty należy składać do dnia 19.10.2017 r do godziny 9.00 na adres Kancelarii Syndyka - Pluta Poland sp. z o.o. , ul. ks. Jana Kompałły 3A/2, 63-400 Ostrów Wlkp. Cena minimalna oferty wynosi: 65.000,00 zł. Sprzedaż odbędzie się w formie aukcji dnia 19.10.2017 r. w Kancelarii Syndyka o godz. 10.00. Wadium w wysokości 20.000,00 zł należy wpłacić przelewem w terminie do dnia 18.10.2017 r. do godz. 15.00. W przypadku otrzymania przez Syndyka w terminie wskazanym powyżej, więcej niż jednej oferty na nabycie ww. nieruchomości, przy czym dane oferty będą co najmniej równe cenie minimalnej, Syndyk przeprowadzi aukcję na sprzedaż nieruchomości. Regulamin dostępny w biurze syndyka tel. 62 72045-29.
4
DODATEK REKLAMOWY
www.naszrynek.pl
OSTRÓW Skazani pracują w RZZO
Do pracy nie trafiają przypadkowe osoby Od maja br. w Regionalnym Zakładzie Zagospodarowania Odpadów pracują skazani z Aresztu Śledczego w Ostrowie. Obecnie spółka zatrudnia dziesięć osób. - Praca daje tym osobom możliwość produktywnego dla ich potrzeb spędzenia czasu, a nam pozwala uzupełnić obsadę stanowisk na instalacji - mówi Andrzej Strykowski, prezes RZZO. Natomiast kierownik działu gospodarki odpadami RZZO Kinga Wieczorek - Nowicka podkreśla, że usługi pracy dla RZZO świadczone są odpłatnie, a osoby z Aresztu Śledczego w Ostrowie codziennie udowad-
Fot.: DAWID BANASIAK
niają swoim zaangażo- ka miała zatrudniać waniem, jak wartościo- sześciu osadzonych wa jest jakość pracy w - mówi ppor. Michał trudnych warunkach. Łuczkanin. - W lip- Aresztanci pracują ca br. został jednak głównie w kabinach podpisany aneks do sortowniczych, przy umowy i obecnie RZZO r ę c z n e j s e g r e g a c j i może zatrudnić nawet odpadów. Wstępnie do siedemnastu osaoczyszczają strumień dzonych. Obecnie jest odpadów z przedmio- to dziesięć osób. tów tarasujących oraz Mieszkańcy Ostro- Prezes RZZO Andrzej Strykowski podpisał odzyskują surowce wa nie muszą się oba- umowę z Aresztem Śledczym, który reprezentowtórne - mówi Kinga wiać, że w RZZO pra- wał kpt. Waldemar Zaremba. - Jesteśmy otwarci Wieczorek - Nowicka. cują groźni przestępcy. „Praca dla więźniów” Ppor. Michał Łucz- Do pracy trafiają tam jest doprowadzenie na tego typu rozwiąkanin, rzecznik pra- skazani, którzy mają tych ludzi do płynnego zania wierząc, że ten sowy dyrektora Aresztu stosunkowo krótkie powrotu do społeczeń- sposób przyczyni się do poprawy efektywŚledczego w Ostrowie, wyroki i nie są niebez- stwa. - Zdarzają się takie ności pracy zakładu i nie ukrywa, że już od pieczni. Chcesz dołączyć do nas? dłuższego czasu pra- Do pracy takiej jak przypadki, że skazani uzyskiwania coraz to - Pomożemy napisać wspomnienie cownicy aresztu ak- ta w RZZO trafiają tyl- po odbyciu kary po- lepszych standardów - Wykonamy grafikę tywnie działają, by jak ko osoby, które mogą zbawienia wolności środowiskowych - do- Wykonamy estetyczną plakietkę, gotową do umieszczenia na pomniku najwięcej skazanych opuszczać zakład kar- otrzymują pracę w daje Andrzej Strykowmogło podjąć pracę. ny - mówi ppor. Michał firmie, w której wcze- ski. Zadzwoń lub napisz Umowa z aresztantami I jest to nie tylko pra- Łuczkanin. - Osoby, śniej pracowali jako Dla pierwszychca 200 które chcąjak zachować pamięć oodbywają swoich bliskich specjalna oferta promocyjna! osadzeni - dodaje ppor. zawarta jest do końca naosób, zewnątrz, w które kary roku. Są oni codziennie przypadku RZZO, ale w zakładach typu za- Michał Łuczkanin. Usługa dotyczy pojedynczych i rodzinnych grobów Spółka RZZO jest za- przywożeni i odwożeni także w samym aresz- mkniętego, nie mogą cie. bowiem wychodzić do dowolona z sumienno- do pracy, a zarząd spółki ści, z jaką aresztanci perspektywicznie patrzy - Z RZZO podpisali- pracy na zewnątrz. śmy umowę w maju Jednym z najważniej- wykonują swoje obo- na dalszą współpracę. i na jej mocy spół- szych celów programu wiązki. BIN
Skazani sortują odpady w RZZO.
Fot.: ARESZT ŚLEDCZY
Działania kadry aresztu na rzecz aktywizacji skazanych poprzez ich zatrudnienie, realizowane są w duchu rządowego programu „Praca dla więźniów”. 22 maja 2017 roku w siedzibie Aresztu Śledczego podpisana została umowa o zatrudnieniu skazanych. W imieniu spółki RZZO umowę podpisał prezes Andrzej Strykowski, a areszt reprezentował dyrektor kpt. Waldemar Zaremba.
DODATEK REKLAMOWY
www.naszrynek.pl
5
Zachowaj pamięć o tych, którzy odeszli Działanie dzisiejszych smartfonów oparte jest na zaawansowanych systemach operacyjnych, a specyfikacją przewyższają możliwości niejednego komputera. Smartfon to również dostęp do Internetu, a dzięki temu dostęp do nieograniczonej rozrywki, gier, ale przede wszystkim informacji. Wystarczy wpisać odpowiedni adres, aby uzyskać informacje o tym, co dzieje się mieście, sprawdzić rozkład jazdy autobusów, repertuar kina czy dowiedzieć się o promocjach w pobliskim markecie. Do tych ostatnich używa się aplikacji, z których wiele jest bezpłatnych. Do bezpłatnych należy aplikacja NeoReader, służąca do odczytywania kodów QR, które w ostatnich czasach są co-
raz bardziej popularne. Kody QR spotkać można podczas spacerów także i w Ostrowie. Pojawiły się one między innymi na kilkunastu grobach, które pod swoją opiekę wziął ostrowski Urząd Miasta. Dzięki temu spacerujący po cmentarzu i podziwiający zabytkowe nagrobki mogą poznać życiorysy wielu wybitnych postaci, które spoczęły na ostrowskiej nekropolii. - Nagrobek nie jest tablicą informacyjną – tłumaczą przedstawiciele portalu wspominamybliskich.pl. - Tu jest miejsce na imię, nazwisko, datę urodzin i śmierci, czasami wspomnienie zawodu lub jakąś sentencję. W wielu przypadkach to jednak za mało – wiele postaci pozostawiło po
sobie taką schedę, że po prostu zasługują na znacznie szersze wspomnienie. Do tego właśnie doskonale nadają się nowe technologie informacyjne takie, jak kod QR. Umieszczona na nagrobku niewielkich rozmiarów plakietka z kodem umożliwia bowiem przeniesienie się na skojarzoną z kodem stronę www. A tu – jak wiadomo – ograniczeń już nie ma. Na stronie w Internecie umieścić można nie tylko życiorys osoby, ale także galerię zdjęć, film wspomnieniowy, wybrane prace naukowe czy artystyczne i wszystko, co z daną osobą się kojarzy. - To doskonała możliwość budowania lokalnej tożsamości. Dzięki temu mamy możliwość
Fot.: ARCHIWUM
Jesteśmy świadkami rozwoju najnowszych technologii. Właśnie do niej zalicza się telefon komórkowy, bez którego dzisiaj wielu z nas nie wyobraża sobie życia. Współczesny telefon to oczywiście smartfon, który od dawna nie jest już tylko telefonem, aparatem czy kamerą.
FOT. ARCHIWUM
Kodami QR oznakować można groby nie tylko osób zasłużonych, ale także swoich bliskich.
Jednym z pierwszych miejsc, w których pojawiły się w Ostrowie kody QR, jest cmentarz przy ulicy Bema.
dotknąć naszych korzeni - mówią pomysłodawcy. Kodem QR oznaczyć można każdy grób – nie tylko osób wyróżniających się w jakiś wybitny sposób. - Po chwili zastanowienia zdecydowaliśmy się skorzystać z oferty portalu wspominamybliskich.pl i umieścić taki kod na grobie naszej babci – mówi pani Renata, która podkreśla, że nie wszyscy członkowie rodziny początkowo byli zwolennikami takiego oznakowania grobu seniorki rodu. - Dziś nikt nie ma wątpliwości, że to był dobry pomysł. Jak mówi pani Renata, do samego utrwalenia pamięci babci doszła wartość dodana, której nikt wcześniej nie zakładał. Przygotowując informację o naszej babci,
KRÓTKO Kod QR QR Code (ang. Quick Response, QR: szybka odpowiedź) to kod graficzny wynaleziony przez japońską firmę Denso-Wave w 1994 roku, który umożliwia zakodowanie m.in. adresów stron internetowych. Po odczytaniu go przy pomocy odpowiednio oprogramowanych urządzeń przenośnych, na przykład podłączonych do Internetu telefonów komórkowych wyposażonych w aplikację typu NeoReader (do pobrania w zależności od sieci ze zbioru dostępnych aplikacji), możliwe jest proste odczytanie treści strony internetowej, którą wskazuje zakodowany adres.
jakie miały znaleźć się na stronie internetowej portalu, spotkaliśmy się w gronie rodzinnym z albumami, starymi zdjęciami, dokumentami, wspomnieniami... Przez dwa wieczory przypominaliśmy sobie wydarzenia z przeszłości: te wesołe i te smutne – wszystkie nacechowane olbrzymim bagażem emocji, których się nie spodziewaliśmy. Nasze dzieci, obserwując to spotkanie z nieukrywaną ciekawością, same
zaczęły w pewnym momencie oglądać zdjęcia, zadawać pytania, dowiadywać się. Jestem przekonana, że ta praca scementuje jeszcze bardziej naszą rodzinę, a najmłodsze pokolenie zainteresuje się bardziej tym, skąd pochodzi. Cieszę się, bo babcia, której moje dzieci nie miały okazji poznać, przestała dla nich być anonimową osobą ukrytą pod kamienną płytą grobu, a stała się prawdziwą babcią. MKR
6
www.naszrynek.pl
DODATEK REKLAMOWY Media i komunikacja to przedsiębiorstwo społeczne, które powstało w lutym 2017 roku. Oferuje szeroki wachlarz usług związanych z promocją, pisaniem artykułów prasowych, informacyjnych, tworzeniem spotów reklamowych (także przy użyciu drona), fotografię. Ponadto wykonuje płytki z informacjami zakodowanymi w postaci kodu QR. Kody te umieszczane są na nagrobkach czy elewacjach zabytkowych budynków. Przedsiębiorstwo działa na terenie dwóch miast: Kalisz i Ostrowa Wielkopolskiego i dwóch powiatów: kaliskiego i ostrowskiego.
OFERTA: • Filmy i zdjęcia z drona (full HD); • Druk ulotek z kolportażem NAJTANIEJ W POWIECIE, plakaty, banery; • Precyzyjne grawerowanie na różnych powierzchniach; • Precyzyjny druk na metalach, szkle itp.; • Produkcja pieczątek; • Produkcja kodów QR;
SKUP AUT: • uszkodzone, • całe, • zarejestrowane, • z importu, • wersje europejskie i angielskie.
KONTAKT: 725-736-584
UL. GÓRNOŚLĄSKA 26/1; 62-800 KALISZ
UZYSKUJEMY ODSZKODOWANIA ZA WYPADKI:
w rolnictwie, przy pracy, komunikacyjne oraz inne. BEZ WSTĘPNYCH OPŁAT !
Tel. 883-999-121;
mail: info@pomocodszkodowania.pl
Tel. 62 501-21-21 www.mediaikomunikacja.pl, biuro@mediaikomunikacja.pl
DODATEK REKLAMOWY
www.naszrynek.pl
CENTRUM MEDYCZNE
PA J D O W S C Y
7
mgr Bogna Zawada podolog, kosmetolog
Jarocin, ul. Magnoliowa 1
Indywidualne zaopatrzenie ortopedyczne - NOWOCZESNE PROTEZY KOŃCZYN, - APARATY I ORTEZY, - BUTY ORTOPEDYCZNE, -WÓZKI INWALIDZKIE
(między Mc’donalds a Lidl) Prof. dr hab. nauk med.
STEFAN SAJDAK specjalista w położnictwie ginekologii i onkologii ginekologicznej Prof. dr hab. nauk med.
HENRYK WYSOCKI specjalista kardiolog Prof. dr hab.
BOGNA WIERUSZ-WYSOCKA specjalista chorób wewnętrznych i diabetolog Doc. dr hab. nauk med.
ANDRZEJ ANTCZAK
Pielęgnacja stóp • pedicure medyczny • odciski • nagniotki • modzele • brodawki • wrastające paznokcie
Pierwsza wizyta gratis! Zabiegi na twarz i ciało! Makijaż permanentny Pielęgnacja dłoni ul. Raszkowska 10
REJESTRACJA: Tel. 664-949-459
specjalista urolog Dr nauk med.
MARIA FRĄCKOWIAK specjalista hepatolog, (choroby wątroby) Lek. med.
ANDRZEJ A. PAJDOWSKI specjalista endokrynolog, specialista ginekolog-położnik
(Ostrów, Kalisz, Jarocin, Poznań)
MEDYCYNA ESTETYCZNA CHIRURGIA LASEROWA
OSTEOPOROZA
lek. spec. chirurgii Michał Kasznia - Botox, kwas hialuronowy - Lifting laserem frakcjonującym CO2 twarzy, szyi, dekoltu (odmłodzenie skóry, redukcja blizn potrądzikowych i przebarwień) - Skleroterapia (pajączki,żylaki)
Badania u dorosłych i dzieci,
- Bezbolesne usuwanie laserem brodawek, włókniaków, znamion, odcisków, kłykcin - Leczenie nadpotliwości (dłonie, pachy, stopy) - Lipoliza iniekcyjna - Mezoterapia Anti-Aging
również w technice 3D - trójwymiarowej
(Jarocin, Kalisz)
REJESTRACJA
Przyjęcia: środy od 16.00 rej. tel. 504-195-808 ul. Kościuszki 44, Ostrów Wlkp.
535-205-206
www.chirurg-laser.pl
TEL. 504 444 412
Produkcja ogrodzeń i balustrad! Montaż oraz demontaż starych!
NOWE OSIEDLE
60 działek do wyboru!!! budowa osiedla w Czekanowie
INFO: 883-77 66 00 Ogrodzenia: panelowe 3D, 2D • siatkowe • frontowe furtki • bramy dwuskrzydłowe i przesuwne • gabiony • betonowe i z kamienia ozdobnego
www.osiedleczekanow.pl
Chynowa 165 B tel. 884-159-216 e-mail: zeusostrow@onet.pl
SKUP AUT ZŁOMOWANIE SKUP AUT: • całych i uszkodzonych • stan obojętny OFERUJEMY: • gotówka od ręki • odbiór własnym transportem • szybka i miła obsługa
CENY Chynowa 165 BSKUPU!!!
NAJWYŻSZE
735-974-999 63-421TEL:504-602-421, Przygodzice,
tel. 884-159-216, e-mail: zeusostrow@onet.pl NAJNIŻSZE CENY POMIAR U KLIENTA
8
www.naszrynek.pl
DODATEK REKLAMOWY Spółdzielnia Inwalidów im. Powstańców Wielkopolskich Firma od 60 lat specjalizuje się w produkcji wyrobów z metalu. Zajmujemy się produkcją: - łączników budowlanych, łączników do drewna, zawiesia karton-gips, elementów ogrodowych i akcesoria meblowych, - wykonujemy również usługi cynkowania galwanicznego. Gwarantujemy krótkie terminy realizacji.
ul. Lotnicza 24-26, 63-400 Ostrów Wielkopolski Tel. 62 736-44-47, 62 736-44-48
BETONIARNIA Z CERTYFIKATEM JAKOŚCI
BETON NA TELEFON 63-400 Ostrów Wielkopolski ul. Staroprzygodzka 117 tel./fax 62 738-26-07; tel.auto 602-490-640 www.beton-bud.com.pl
e-mail:betonbud@2com.pl
LOOMBARD
czynne 24h
ZŁOTO
SREBRO
ww w. lo om ba rd .p
l
POŻYCZKI YSTKIEGO POD ZASTAW WSZ
KALISZ
ul. Zamkowa 15 tel. 62 767 09 65
DODATEK REKLAMOWY
www.naszrynek.pl
9
Najwyższy standard ochrony Zapraszamy: Punkt Sprzedaży ubezpieczeń ERGO Hestii ul. Raszkowska 22, 63-410 Ostrów Wielkopolski (wejście od ul. Konopnickiej) tel. 606 818 714
UBEZPIECZENIA
Dom i mieszkanie
Zdrowie i życie
Samochód
Infolinia: 801 107 107 Opłata za połączenie zgodna z cennikiem operatora
www.ergohestia.pl
Podróże
Salon fryzjerski „ELA” Elżbieta Dybioch 62-800 Kalisz ul. Targowa 20 kom. 501-598-305 tel. zakładowy: 505-916-610
damsko-męski pon. - pt. 9.00 - 18.00 sob. - 9.00 - 14.00
ATRAKCYJNE CENY!
Biznes
Kryta Pływalnia „DELFIN” Zespół Szkół Technicznych Ul. Poznańska 43, 63-400 Ostrów Wielkopolski Godziny otwarcia: 14:00-21:00 (wyjście z wody 21:00) poniedziałek - piątek 8:00 – 21:00 (wyjście z wody o 21:00) sobota 9:00 – 18:00 (wyjście z wody o 18:00) niedziela Cena biletów: normalny 10 zł (8 zł sobota - niedziela) ulgowy 7 zł (5 zł sobota – niedziela) Ostrowska Karta Rodziny 3+ (4,5 zł za osobę).
DRUK ULOTEK Z KOLPORTAŻEM
NAJTANIEJ!
62 501 21 21 tel. kom. 519 187 057
tel./fax
ul. Majakowskiego 4 63-400 Ostrów Wielkopolski
Szczegółowy harmonogram wykorzystania krytej pływalni na stronie www.zst-ostrow.edu.pl
10
www.naszrynek.pl
DODATEK REKLAMOWY
DODATEK REKLAMOWY
www.naszrynek.pl
11
Tajemnica antonińskiej krypty Krypta grobowa kaplicy Matki Boskiej Ostrobramskiej w Antoninie jest miejscem pochówku całej rodziny królewskiego namiestnika Wielkopolski, Antoniego Radziwiłła. opisem. Brakuje na niej najważniejszych danych zmarłego: przede wszystkim imienia i nazwiska oraz daty urodzenia i śmierci. Z dość lakonicznego opisu wiadomo jedynie, że była to osoba niespokrewniona z Radziwiłłami. Jednak najwięcej pytań budzą zagadkowe określenia nazywające zmarłego „generałem” i do tego „przyjacielem” namiestnika. Co prawda książę wśród rzeszy przyjaciół miał wielu generałów, jednak nigdzie nie ma żadnej wzmianki, by którykolwiek z nich został pochowany u jego boku w Antoninie. Bez wątpienia tak ważna osobistość byłaby pochowana z należną jej randze oprawą i co za tym idzie - odpowiednim rozgłosem. Trudno też zakładać, żeby pochówek z jakichś powodów odbył się w tajemnicy. Do tego, jako osoba bezimienna i dlaczego tutaj? Najbardziej znanym przyjacielem księcia Antoniego i zarazem generałem był twórca Legionów Polskich we Włoszech, Jan Henryk Dąbrowski. Zmarł on jednak w 1818 roku w swojej posiadłości Winna Góra pod Poznaniem i tam też został pochowany. Antonińska kaplica miała powstać dopiero za dwadzieścia lat. Wszystkie pochówki w Antonińskim mauzoleum Radziwiłłów w ciągu stu lat istnienia były odnotowywane chociażby w nekrologach zamieszczanych przynajmniej w lokalnej prasie. Żaden z nich nie wspomina o pochówku jakiegoś generała w antonińskiej krypcie grobowej książąt Radziwiłłów. Kim jest generał? Tajemnica bezimiennego generała na rozwiązanie czekała 77 lat, gdy w 1983 roku w Londynie ukazała się książka ze wspomnieniami
Fot.:ZE ZBIORÓW AUTORA
Pragnieniem księcia było, aby jego doczesne szczątki spoczęły w zaciszu ukochanego przez siebie, położonego z dala od ziemskich trosk Antonina. Miejsce wiecznego spoczynku znalazły tu doczesne szczątki 21 osób rodziny książęcej. W krypcie znajduje się jeszcze jedna trumna opatrzona dość zagadkowym opisem: „Trumna generała - przyjaciel Antoniego Radziwiłła”. Budowę kaplicy ze „sklepieniami na skład szczątków śmiertelnych” przeznaczonej zgodnie z wolą księcia namiestnika na mauzoleum rodziny Radziwiłłów rozpoczęła księżna Luiza w 1835 roku. Jej budowę dokończyli synowie: Wilhelm i Bogusław w 1838 roku, aby do „grobowego sklepu sprowadzić zwłoki rodziców śp. Antoniego i Luizy i rodzeństwa”. Ostatnim pochówkiem jest trumna ze zwłokami tragicznie zmarłego w katastrofie samolotu pod Krakowem Antoniego Michała (1899-1920), jedynego syna ostatniego ordynata antonińskiego Michała „Rudego” Radziwiłła. W latach 30. XX wieku kilka trumien z powodu zniszczeń spowodowanych przez wilgoć przeniesione zostało na miejsce nowego pochówku obok kaplicy. Tajemniczy przyjaciel namiestnika Wśród kilkunastu zachowanych trumien rodziny książęcej znajduje się jeszcze jedna ze szczątkami tajemniczego „przyjaciela” księcia Antoniego Radziwiłła. Przez dziesięciolecia nieco zapomniana trumna stała z boku, nie zwracając na siebie niczyjej uwagi. Podobnie, jak treść niewielkiej kartki umieszczonej na jej wieku z wydrukowanym współcześnie cytowanym
Kaplica Matki Boskiej Ostrobramskiej w Antoninie. również młody książę Bogusław Radziwiłł. Związani przyjaźnią obydwaj służyli w 19. Infanterie-Regiment (pułku piechoty) w Poznaniu. Ze względu na dużą liczbę Polaków nazywany był „pułkiem Kaczmarków”. Zaprzyjaźniony z młodymi Radziwiłłami Frank uważany był za niemalże członka ich rodziny. Przez ponad pół wieku był stałym gościem na wszystkich uroczystościach rodzinnych, stając się prawdziwą skarbnicą wiedzy na jej temat. Na wspólne obiady przychodził zawsze w mundurze pułkownika z pysznymi epoletami ze złotymi frędzlami. – „Miał cudne, kręcące się blond włosy i pięknie utrzymaną brodę” - pisała autorka wspomnień. – „Włosy nosił według mody 1830 roku, zaczesane w pukle na uszach. Nie miał ani jednego siwego włoska. Twierdził, iż to dlatego, że co rano nalewa sobie szklankę koniaku i pół wypija, a pół wciera sobie we włosy. Był chudy i małego wzrostu. Opowiadał z
córki księcia Ferdynanda i Pelagii Radziwiłłów, Marii Małgorzaty Potockiej pt. „Z moich wspomnień”. To właśnie na jej kartach bezimienny dotąd „antoniński” generał odzyskał swoją tożsamość wraz z datami określającymi rok jego urodzenia i śmierci. Do tego znajdujemy w niej sporo ciekawostek z jego długiego życia. Nazywał się Peter Frank i był Anglikiem. A przy tym postacią nadzwyczaj oryginalną. Nie był też przyjacielem namiestnika, lecz jego synów: Bogusława i Wilhelma. Stary Pitt, jak go nazywano, był stałym i zarazem najdłużej żyjącym rezydentem dworu radziwiłłowskiego. Sporą część swojego 103-letniego życia spędził w pałacu antonińskim. Urodził się na statku w 1803 roku podczas podróży rodziców z Anglii do Niemiec, gdzie jego ojciec był adiutantem króla Hannoweru. Po śmierci rodziców Frank wstąpił do berlińskiego korpusu kadetów, w którym karierę wojskową rozpoczął
zachwytem o piękności cioci Elizy, wesołości cioci Wandy i różnych figlach, które płatali razem za młodu”. Świetnie opowiadał bajki. Wspominał często bale u namiestnika, które otwierał polonezem ubrany w czarny frak z bawetem arcybiskup Teofil Wolicki z Godziętowów pod Ostrzeszowem. Arcybiskup zwyczajowo prowadził pierwszą parę z urodziwą żoną księcia Bogusława, Leontyną Radziwiłłową z Clarych. Peter Frank - generał żartowniś Oryginalną fizjonomię Pitta dopełniał jego niezwykle żywy i wesoły charakter. Uwielbiał płatać figle wspominane później z wielkim rozbawieniem. Swego czasu Pitt z księżniczkami: Wandą i Elizą, przygotowując prezenty gwiazdkowe dla domowników i służby, zamienili kartki adresowe z imionami ogrodnika i wielkiej ochmistrzyni pani Sartoris. Była to sztywna, etykietalna, niewyrozumiała i przy tym nielubiana
Fot.:ZE ZBIORÓW AUTORA
Fot.:ZE ZBIORÓW AUTORA
Szczątki Petera Franka.
Krypta grobowa kaplicy w Antoninie.
osoba. Otwierając prezent, ochmistrzyni oniemiała z oburzenia, widząc pod swym nazwiskiem skórzane portki ogrodnika. Widok męskich pantalonów w rękach ochmistrzyni wywołał ogólną wesołość. Żart wspominano jeszcze przez wiele lat. Frank był też namiętnym wędkarzem. – „Rozkoszą naszą było towarzyszyć mu, gdy szedł ze swoją wspaniałą wędką angielską na szczupaki i karpie do stawu Szperek w Antoninie. Skrzętnie wyszukiwaliśmy mu glisty pod doniczkami w ogrodzie i pamiętam, jak z pewnym obrzydzeniem, ale i z fascynacją patrzyłam, jak nadziewał je w całości lub drgające jeszcze kawałki na haczyk. Raz wpadł do wody za ogromnym szczupakiem, który się wyrywał” - wspomina Potocka. Inna zabawna historia dotyczy jego generalskich szlifów. Gdy w roku 1903 Pitt skończył 100 lat, cesarz według zwyczaju ofiarował mu złoconą filiżankę ze swoim wizerunkiem. Sędziwy jubilat nie krył rozczarowania tak skromnym prezentem. Na ten widok cesarski adiutant zapytał, co zatem sobie życzy? Tytuł generalski łgarsko wypalił Pitt. Cesarz żart ten potraktował całkiem serio i awansował 100-latka do stopnia generała. Peter Frank zmarł trzy lata później w 1906 roku. – „Żałuję, że nie wykorzystaliśmy bardziej jego pamięci i wysłuchali głównie opowieści o figlach, wyprawach i polowaniach z młodymi Radziwiłłami” - pisała po latach Potocka. Pochowany w podziemiach antonińskiej kaplicy, nieco zapomniany, spoczywa tam do dziś w ciągle bezimiennej trumnie. Dariusz J. PEŚLA
12
www.naszrynek.pl
DODATEK REKLAMOWY