processfolio

1 / I LIKE

4 / CONTENT

5 / CONTENT

I LIKE

MY WORK 47

Integrated 2009 introductiefilm Adbusters

56

Signalisatie onderzoek presentatie concepten

83

Experimenteel font onderzoek naar jaar thema voorontwerpen en resultaten

105

Jaaropdracht 'epiloog' onderzoek I LOVE YOU

Alina Guenther http://www.alinaguenter.ch/

111

Tales of a city erasmusproject

21

Maya Deren http://filmforno.com/

119

Workshop house of cards

by Tarja Nieminnen, Ă„alto Lahti, FInland

22

Irene L http://www.flickr.com/photos/ianton/

129

Schetsen en model

23

VĂŠronique Branquinho http://www.veroniquebranquinho.com/

25

Pretty things http://www.tiplushann.com http://www.flickr.com/photos/marcotrinchillo/ http://birdsandbees.blogspot.com http://acne.com http://mude-tshirt.com

26

Maison Martin Margiela photo by Dancian, Zoo Magazine #21 http://www.maisonmartinmargiela.com/

27

Wallpaper http://www.wallpaper.com/

28

David Bowie http://www.davidbowie.com/

29

You are here source unknown

31

Cindy Sherman http://www.cindysherman.com/

33

Paul Smith http://www.paulsmith.co.uk/

35

Richard Prince http://www.gagosian.com/artists/richard-prince/

37

Sophie Calle http://www.bozar.be/activity.php?id=8607 http://www.depont.nl

39

Zoo Magazine photo by Axel Hoedt, Zoo Magazine #24 http://www.zoomagazine.de

41

I AM CIARA http://www.iamciara.co.uk/

11

Le Love , ...ETC. http://leloveimage.blogspot.com/ http://etc-alltherest.blogspot.com/

13

Pippilotti Rist http://www.pipilottirist.net/

17

Charlie Isoe http://www.charlieisoe.com/

18

Alina Guenther and Coboi http://www.alinaguenter.ch/ http://www.coboi.li/

19

6 / I LIKE

Le Love is a blog dedicated to love. the good, the bad and the unknown.

LE LOVE

7 / I LIKE

LE LOVE

8 / I LIKE

..ETC.

9 / I LIKE

LE LOVE

10 / I LIKE

From the same blogger as Le Love/about everything else..

...ETc.

11 / I LIKE

LE LOVE

12/ 12 /I ILIKE LIKE

PIPPILOTTI RIST

13 // II LIKE LIKE 13

NUMBER 54 / /Born in Grabs in the Swiss Rhine Valley, 1962 /Studies of commercial art, illustration and photography at the Institute of Applied Arts in Vienna, Austria, 1982-1986 /Studies of audio visual communications (video) at the School of Design in Basel, Switzerland, Professor René Pulfer,1986-1988 /Freestyle video / audio works and installations, since 1986 /Freelancer as a graphic computer operator in different industrial video studios, 1987-1994 /Member of the music band Les Reines Prochaines, concerts, performances and LP/CD’s, 1988-1994 /Visiting professor at UCLA, Los Angeles CA, 2002-2003 /From 2005-2009 she worked on her first feature film, ‘Pepperminta’ /Lives and works in Zurich and in the mountains of Switzerland, since 2004 /Her favorite number is 54. /Against taboos and stereotypes with emotion and humour Text from site http://www.pipilottirist.net/

14/ I LIKE

AGE OF SIXTEEN/ Charlie Isoe’s (1981) pictorial compositions are based largely on his personal experiences and observations he makes of his immediate social surroundings. Isoe left school at the age of sixteen and immersed himself in a world of graffiti, skateboarding, travel, and life on the streets. As he entered his twenties, already well traveled, rich in experiences with highs and broken bones, he went back to attain a high school diploma, and subsequently a Degree in Fine Art. For the last three years, Isoe has been living in Europe as a freelance artist, observer and wanderer. His work has been seen on the streets of Australia, Thailand, Slovenia, Croatia, Bosnia, Czech Republic and Germany.

Text from site http://www.circleculture-gallery.com

CHARLIE ISOE

15 / I LIKE

blood sweat tat

CHARLIE ISOE

16/ I LIKE

CHARLIE ISOE

17 / I LIKE

bongs and bondage

CHARLIE ISOE

18/ I LIKE

SUBJECT: RE/ From: hello@alinaguenter.ch Subject: Re: Application Internship Date: Mon, 18 Jan 2010 12:33:25 +0100 To: nathalievandermassen@hotmail.com Hey Nathalie, Thank you for you’re email, I feel honored by you’re interest! Its not a long time that I graduated and I’m partial employed as well that’s why I unfortunately don’t have the money and time for an internship. i’m sorry! I hope you will find a good place somewhere else!

Bye alina

ALINA GÜNTHER AND COBOI

19 / I LIKE

ALINA GÜNTHER

20/ I LIKE

FORCEFUL SELF PROMOTER/ Maya Deren (April 29, 1917, Kiev – October 13, 1961, New York City), born Eleanora Derenkowsky, was an American avant-garde filmmaker and film theorist of the 1940s and 1950s. Deren was also a choreographer, dancer, poet, writer and photographer.

Deren was born in Kiev, Ukraine to Solomon Derenkowsky and Marie Fiedler. It is said that she was named after Eleanora Duse, an Italian actress.

In 1922 the family moved to Syracuse, New York. Her father shortened the family name to “Deren” shortly after they arrived in New York.

He became the staff psychiatrist at the State Institute for the FeebleMinded in Syracuse. In 1928, she became a naturalized citizen of the United States. Her mother moved to Paris to be with her daughter while she attended the League of Nations School in Geneva, Switzerland from 1930 to 1933.

Deren began college at Syracuse University, where she became active in the Trotskyist Young People’s Socialist League. Through the YPSL she met Gregory Bardacke, whom she later married at the age of eighteen.

After his graduation in 1935, she moved to New York City. She and her husband became active in various socialist causes in New York City. She graduated from New York University and separated from Bardacke. The divorce was finalized in 1939. She attended the New School for Social Research and received a master’s degree in English literature at Smith College.

Her MA thesis was entitled “The Influence of the French Symbolist School on Anglo American Poetry” (1939). After graduation from Smith, Deren returned to New York’s Greenwich Village where she worked as an editorial assistant and free-lance photographer.In 1941, Deren wrote and suggested a children’s book on dance to choreographer Katherine Dunham and later became her personal secretary. At the end of a tour, the Dunham dance company stopped in Los Angeles for several months to work in Hollywood. It was there that Deren met Alexandr Hackenschmied, a celebrated Czech-born photographer and cameraman who would become her second husband in 1942. Hackenschmied had fled Czechoslovakia after Hitler’s advance. He changed his name at Deren’s behest to Alexander Hammid (nickname Sasha) because Deren thought Hackenschmied sounded too Jewish.

As a “forceful self promoter”, Deren wrote articles and books, made avantgarde films, conducted “lecture study demonstrations”, received a Guggenheim (1947) for creative work in motion pictures, and created a scholarship for experimental filmmakers, the Creative Film Foundation. Without these efforts postwar avant-garde film would have lost an inspirational voice. In the early 1940s, Deren used some of the inheritance from her father to purchase a used 16 mm Bolex camera. She used this camera to make her first and best-known film, Meshes of the Afternoon (1943), in Los Angeles in collaboration with Hammid. Meshes of the Afternoon is recognized as a seminal American avant-garde film. Originally a silent film with no dialogue, music for the film was composed by Deren’s third husband Teiji in 1952. In 1943, she adopted the name Maya Deren. Maya is the name of the mother of the historical Buddha as well as the concept of the illusory nature of reality. In Greek myth, Maia is the mother of Hermes and a goddess of mountains and fields. Also in 1943, Deren began making a film with Marcel Duchamp, The Witches’ Cradle, which was never completed.

In 1944, back in New York City, her social circle included Duchamp, André Breton, John Cage, and Anaïs Nin. Deren’s second film was At Land, which she made in 1944.

Chi’s performance obscures the distinction between violence and beauty. Halfway through the film, the sequence is rewound, producing a film loop. In 1958, Deren collaborated with the Metropolitan Opera Ballet School and Antony Tudor to create The Very Eye of Night. Deren distributed her own films and promoted them through lectures and screenings in the United States, Canada, and Cuba. She lectured on film theory and Vodoun.

“I make my pictures for what Hollywood spends on lipstick,” Throughout the 1940s and 50s, Deren attacked Hollywood for its artistic, political and economic monopoly over American cinema.

She stated, “I make my pictures for what Hollywood spends on lipstick,” and observed that Hollywood “has been a major obstacle to the definition and development of motion pictures as a creative fine-art form.” She set herself in opposition to the Hollywood film industry’s standards and practices.

Deren died in 1961, at the age of 44, from a brain hemorrhage brought on by extreme malnutrition. Her condition was also weakened by the amphetamines she had been taking since she began working for Dunham in 1941, prescribed by the notorious Dr. Max Jacobson. Deren was taking amphetamines and sleeping pills on a daily basis when she died. Her father suffered from high blood pressure, which she may have had as well. Her ashes were scattered in Japan at Mount Fuji. Beyond her death, she seemingly became part of James Merrill’s The Changing Light at Sandover, an epic poem of revelations from the dead obtained by use of a Ouija board.

Text from site http://en.wikipedia.org/wiki/Maya_Deren

She made A Study in Choreography for the Camera in 1945. Ritual in Transfigured Time was made in 1946, which explored the fear of rejection and the freedom of expression in abandoning ritual. In 1946 she was awarded a Guggenheim Fellowship for “Creative Work in the Field of Motion Pictures”. In 1947 she won the Grand Prix Internationale for 16 mm experimental film at the Cannes Film Festival for Meshes of the Afternoon.

Deren’s Meditation on Violence was made in 1948. Chao-Li

MAYA DEREN

21 / I LIKE

May Deren

22/ I LIKE

“The work Irene L. is so hazy and it looks like it is somewhere between a dream and a real life.

Looking at her work makes me feel relaxed and forget about all the speed, rush and clutter of the real life. I feel the need to stop for a while, take a deep breath and just enjoy the moment with all the beauty and the simplicity of life.� writer unkown

IRENE L

23 / I LIKE

MOI VÉRONIQUE BRANQUINHO/ Veronique Branquino werd geboren in 1973 in Vilvoorde.

Na haar middelbare schooljaren al werd het haar duidelijk dat ze de artistieke toer op wilde, dus ruilde ze de boeken voor een schildersezel en schreef zich in aan de kunstschool Sint-Lucas, Brussel.

Tussen 1991 en 1995 heroriënteert ze zich in de richting van de mode en volgt ze een opleiding aan de Antwerpse Modeacademie. Slechts twee jaar later debuteert ze met een eigen collectie in Parijs en het duurt dan ook niet lang voor haar eerste ontwerpen her en der in de Antwerse boetieks opduiken. Al snel onderscheidt ze zich door de kwaliteit van haar stukken en haar oog voor detail, die haar de VH1 Fashion Award voor de beste ontwerper opleveren in New York - slechts drie jaar na haar afstuderen.

De stijl van Branquinho laat zich omschrijven als discreet, een sobere sfeer waarin mannelijke en vrouwelijke elementen elkaar kunnen terugvinden.

Ze speelt met materialen en heeft een bijzondere fascinatie voor leder.

Haar collecties veroverden Brussel, Parijs, Antwerpen, Milaan, Londen, Tokio, Moskou en New York - op iets meer dan tien jaar tijd bereikte de Belgische ontwerpster een grote internationale faam. Zelf was ze niet bang van een uitdaging: zo maakte ze soms zelf muziek voor de defilés en draaide ze haar hand niet om voor film- en theaterkostuums. In maart van dit jaar werd ze artistiek directrice van Delvaux. In mei raakt bekend dat ze haar eigen collecties niet meer kan maken omwille van financiële moeilijkheden, veroorzaakt door de wereldwijde economische crisis.

Tinnie Brant voor Elle Magazine

In 1998 neemt ze deel aan de modebiënnale van Venetië, waar ze besluit met Raf Simons te gaan samenwerken voor het italiaanse merk Ruffo Research - een samenwerking die resulteert in een prachtige lente- zomercollectie die in 1999 bij Collette in Parijs te bewonderen was.

VERONIQUE BRANQUINHO

1

5

2

3

4

25 / I LIKE

Pretty things/ 1/ Ti+Hann - Cry baby cry http://www.tiplushann.com 2/ bag - don’t know where it came from 3/ Marco Trinchillo 4/ don’t know where it came from 5/ 80’s underwear model - don’t know where it came from 6/ lookbook, don’t know were it came from 7/ http://birdsandbees.blogspot.com 8/ http://acne.com 9/ http://mude-tshirt.com

8

9

6

7

THINGS

26/ I LIKE

MAISON MARTIN MARGIELA

27 / I LIKE

WALLPAPER

28/ I LIKE

ALADIN SANE/ The name of the album is a pun on "A Lad Insane". An early variation was "Love Aladdin Vein", which Bowie dropped partly because of its drug connotations. Although technically a new Bowie 'character', Aladdin Sane was essentially a development of Ziggy Stardust in his appearance and persona, as evidenced on the cover by Brian Duffy and in Bowie’s live performances throughout 1973 that culminated in Ziggy’s ‘retirement’ at the Hammersmith Odeon in July of that year. Moreover there was not the thematic flow on this album that was present on its predecessor.

Bowie himself described Aladdin Sane as simply "Ziggy goes to America", most of the tracks being observations he composed on the road during his 1972 U.S. tour – the reason for the place names following each song title on the original record sleeve. Biographer Christopher Sandford believed the album showed that Bowie "was simultaneously appalled and fixated by America".

Text from site http://en.wikipedia.org/wiki/Aladdin_Sane

DAVID BOWIE

29 / I LIKE

I DON'T KNOW BY WHOM THIS IS

30/ I LIKE

TURNING THE CAMERA ON HERSELF/ By turning the camera on herself, Cindy Sherman has built a name as one of the most respected photographers of the late twentieth century. Although, the majority of her photographs are pictures of her, however, these photographs are most definitely not self-portraits. Rather, Sherman uses herself as a vehicle for commentary on a variety of issues of the modern world: the role of the woman, the role of the artist and many more. It is through these ambiguous and eclectic photographs that Sherman has developed a distinct signature style.

Through a number of different series of works, Sherman has raised challenging and important questions about the role and representation of women in society, the media and the nature of the creation of art.

Sherman’s life began in 1954, in Glen Ridge, New Jersey, a suburb of New York City. Her family having moved shortly after her birth, Sherman grew up as the youngest of five children in the town of Huntington, Long Island.

Unlike some budding artists, Sherman was not particularly involved in the arts as a young person. Sherman’s parents were not involved in the arts; her father made a living as an engineer and her mother worked as a reading teacher.

Born relatively late in her parents’ lives, Sherman’s father was retired by the time she was in fifth grade. Sherman has said that, “”It wasn’t until college that I had any concept of what was going on in the art world. My idea of being an artist as a kid was a courtroom artist or one of those boardwalk artists who do caricatures. My parents had a book of, like, the one hundred one beautiful paintings, which included Dali and Picasso among the most recent artists.” Despite her parents lack of artistic interest, they were supportive of her choice to enter art school after finishing high school, though, according to Sherman, her mother did caution her to “take a few teaching courses just in case.” Thus, Sherman’s exploration of art began at the State University College at Buffalo.

After Sherman’s 1976 graduation, she decided to move to New York City to embark upon her career in art. Taking a loft on Fulton Street in lower Manhattan, Sherman began taking photographs of herself. These photographs would come to be known as the Untitled Film Stills , perhaps the most well known and recognizable work of Sherman’s career thus far. In these photographs, begun in 1977, Sherman places herself in the roles of B-movie actresses. Her photographs show her dressed up in wigs, hats, dresses, clothes unlike her own, playing the roles of characters. While many may mistake these photographs for self-portraits, these photographs only play with elements of self-portraiture and are really something quite different. In each of these photographs, Sherman plays a type - not an actual person, but a self-fabricated fictional one.

There is the archetypal housewife, the prostitute, the woman in distress, the woman in tears, the dancer, the actress, and the malleable, chameleon-like Sherman plays all of these characters.

For a work of art to be considered a portrait, the artist must have intent to portray a specific, actual person. This can be communicated through such techniques as naming a specific person in the title of the work or creating an image in which the physical likeness leads to an emotional individuality unique to a specific person. While these criteria are not the only ways of connoting a portrait, they are just two examples of how Sherman carefully communicates to the viewer that these works are not meant to depict Cindy Sherman the person. By titling each of the photographs “Untitled”, as well as numbering them, Sherman depersonalizes the images.

There are also very few clues as to Sherman’s personality in the photographs - each one is so unique and ambiguous that the viewer is left with more confusion than clarity over Sherman’s true nature.

Sherman completed the project three years later, in 1980, when she “ran out of clichés” with which to work. This series gave Sherman much publicity and critical acclaim; she had her first solo show at the nonprofit space, the Kitchen, in New York City. In 1980 Sherman also created a series of what she called “Rear-Screen Projections” in which, similarly to the Film Stills, Sherman dressed up and paraded against a projected slide background.

Sherman’s second most known body of work came some time after the Film Stills had already been well received, around 1988-1990. In the History Portraits Sherman again uses herself as model, though this time she casts herself in roles from archetypally famous paintings. While very few specific paintings are actually referenced, one still feels a familiarity of form between Sherman’s work and works by great masters. Using prosthetic body parts to augment her own body, Sherman recreates great pieces of art and thus manipulates her role as a contemporary artist working in the twentieth-century. Sherman lived abroad during this time in her life, and even though museums would appear to be the source of inspiration for this series, she is not a fan of museums: “Even when I was doing those history pictures, I was living in Rome but never went to the churches and museums there. I worked out of books, with reproductions. It’s an aspect of photograph I appreciate, conceptually: the idea that images can be reproduced and seen anytime, anywhere, by anyone.”

Sherman’s life and work has been populated by more than just conceptual photography. She has been married to video artist Michel Auder for over 16 years and has found time in her busy career to add work in motion pictures. In 1997, Sherman’s directorial debut, Office Killer, starring Jeanne Tripplehorn, was released in theatres. A self-proclaimed lover of horror films, Sherman draws on the characteristics of this genre as well as the visual motifs established as a still photographer. Sherman also made an appearance in front of the camera, making a cameo playing herself in John Waters’ 1998 comedy Pecker .

Recently, Sherman has returned to using herself as model. At a recent show at her New York gallery, Metro Pictures, Sherman displayed a series of portrait-like images of herself in the guise of women from California. These women are again simply types - The Personal Trainer, The Ex-Realtor, The Divorcee, etc. Sherman further manipulates the notion of portraiture through the use of conventional portrait signs including the setting of the figure against a neutral background. Unlike some of her early photographs, these are more straightforward images of created characters, not narrative fragments. Sherman continues these projects in New York City, where she currently lives and works.

Text from site http://www.cindysherman.com/biography.

CINDY SHERMAN

31 / I LIKE

32/ I LIKE

PAUL SMITH

PAUL SMITH

33 / I LIKE

20 YEARS OF EXPERIENCE Paul Smith’s introduction into fashion was completely accidental.At the age of 16, with no career plans or qualifications, Paul Smith was propelled by his father into a menial job at the local clothing warehouse in his native Nottingham. However his real passion was sport and his ambition was to become a professional racing cyclist, until aged 17 years when cycling-mad Paul was in a terrible accident.

Six months in hospital followed and during this time Paul made some new friends. After leaving hospital he arranged to meet them again and by chance the meeting place was a local pub that was popular with the students from the local art college.

They talked of Mondrian, Warhol, Kokoshka, David Bailey and listened to the Rolling Stones, Miles Davis and much more. It was then Paul knew he wanted to be a part of this colourful world of ideas and excitement.

Within two years, Paul Smith was managing his first boutique in Nottingham and with the encouragement of his girlfriend Pauline Denyer (now wife) and a small amount of savings, opened a tiny shop in 1970. Paul started to take evening classes for tailoring and with the help of Pauline (an RCA fashion graduate), Paul was able to create what he wanted. By 1976 Paul showed his first menswear collection in Paris under the Paul Smith label.

Within 20 years of his introduction to fashion Paul Smith had established himself as the pre-eminent British designer. Paul Smith has the ability to anticipate, and even spark off trends not only fashion but in the wider context. He manages to transmit a genuine sense of humour and mischief mixed with his love of tradition and the classics Today there are 12 different collections; Paul Smith, Paul Smith Women, PS by Paul Smith, Paul Smith Jeans, Paul Smith London, R.Newbold (Japan only), Paul Smith Accessories, Paul Smith Shoes, Paul Smith Fragrance, Paul Smith Watches, Paul Smith Pens and Paul Smith furniture and ‘things’.

Paul Smith rugs, china, spectacles and fragrance are made under license.

Designed in Nottingham and London, the Paul Smith collections are primarily produced in England and Italy while the fabrics used are mainly of Italian, French and British origin.

In 2002 Paul Smith collaborated with Cappellini to create the Mondo collection of furniture inspired by observation and travel.

The Paul Smith shops reflect the character of Paul and his designs, an unmistakable Englishness augmented by the unexpected. The shops house the Paul Smith collections and an extensive selection of jewellery, books, art, antiques Text from site http://www.paulsmith.co.uk/

PAUL SMITH

34/ I LIKE

RICHARD PRINCE

35 / I LIKE

NURSE/ Richard Prince was born in 1949 in the Panama Canal Zone and lives and works in upstate New York. Mining images from mass media, advertising and entertainment since the late seventies, Prince has redefined the concepts of authorship, ownership, and aura. Applying his understanding of the complex transactions of representation to the making of art, he evolved a unique signature filled with echoes of other signatures yet that is unquestionably his own. An avid collector and perceptive chronicler of American subcultures and vernaculars and their role in the construction of American identity, he has probed the depths of racism, sexism, and psychosis in mainstream humor; the mythical status of cowboys, bikers, customized cars, and celebrities; and most recently, the pushpull allure of pulp fiction and soft porn, producing such unlikely icons as the highly coveted Nurse paintings.

Text from site http://www.gagosian.com

36/ I LIKE

SOPHIE CALLE

37 / I LIKE

THIS IS ALL ABOUT A LETTER/ Een zekere G. schreef een e-mail aan de Franse kunstenares Sophie Calle waarin hij hun liefdesrelatie verbrak. Zijn woorden koos hij zorgvuldig.

Hij was een schrijver, dus zijn beroep verplichtte hem daartoe. Als een ieder kan ook een schrijver niet aan zichzelf ontsnappen.Voor een schrijver betekent dat: welluidende zinnen maken, onder alle omstandigheden. Vooral zijn worsteling met zichzelf, zijn onrust beschreef G. Dat was ondanks al die goed gekozen woorden uiteindelijk toch niet zo netjes.

Hij was de dader, hij verbrak de relatie, maar draaide de rollen om en maakte zichzelf tot een slachtoffer.

Aan de andere kant was het ook een poging om Sophie Calle zoveel mogelijk te sparen en de schuld voor het falen bij zichzelf te leggen. Galant reikte hij haar nog een roosje aan, een laatste, gesmoord geuite liefdesbekentenis, zich kennelijk niet bewust van de pijnlijkheid van die geste: ‘Wat er ook gebeurt, vergeet niet dat ik altijd van je zal blijven houden, op dezelfde manier, op mijn manier, zoals ik van je heb gehouden sinds we elkaar ontmoetten; dat die liefde in mij zal blijven leven en, daar ben ik zeker van, nooit zal sterven.’ Zorg goed voor jezelf, gaf hij haar tot slot mee. Dan nog zijn naam.

Aangespoord door het ‘zorg goed voor jezelf ’ besloot Calle wat geacht wordt privé te zijn in het naakte licht van de openbaarheid te plaatsen. Meer dan honderd vrouwen vroeg ze de e-mail te interpreteren, te vertalen, te analyseren of er op andere wijze op te reageren. Ze koos de vrouwen vanwege hun beroep. Zo onderzoekt de rechter of er sprake is van contractbreuk, suggereert de advocaat dat G. zich schuldig heeft gemaakt aan bedrog, analyseert de linguïst de e-mail taalkundig, legt de waarzegster tarotkaarten, laat de dichteres zich inspireren tot een gedicht, vertaalt de geheim agente de e-mail in geheimschrift en analyseert de schaakspeelster de verbroken liefdesverhouding als een schaakprobleem. Daarmee werd het project meteen ook een ironisch statement over feministische idealen: vrouwen bekleden tegenwoordig alle mogelijke posities in de samenleving, maar in de liefde helpt dat geen moer, in de liefde blijf je afhankelijk, in de liefde word je nog even makkelijk aan de kant gezet.

Calle maakte ook foto’s van hen terwijl ze de brief lazen, thuis, in een park of aan de waterkant, op een trap of bank, en het lijkt of zíj worden afgewezen.

Hun reacties en de foto’s zijn te lezen en te zien in haar recent verschenen boek Take Care of Yourself (Prenez soin de vous) en op de Biënnale van Venetië.

Het is een van de schaarse hoogtepunten van de Biënnale, en niet omdat ons wordt toegestaan door een kier in de gordijnen Calles liefdesleven te begluren.

Het aanstekelijke is juist dat het project zich van haar liefdesleven loszingt, dat het de slag naar het geconstrueerde en onpersoonlijke maakt. Alsof daarin niet alleen voor Sophie Calle, maar ook voor ons, toeschouwers, lezers, een bevrijding van onze drama’s gelegen is.

"Prenez soin de vous illustreert wat filosofen met 'de dood van de auteur’ bedoelen."

Als de tekst geschreven is, verdwijnt de auteur en is er niets dan de tekst.

En de interpretaties die vervolgens mogelijk zijn en door niets beperkt worden, ook niet door de zogenaamde bedoelingen van de auteur of door ‘sleutels’ die in zijn of haar leven gelegen zouden zijn.

Calle en G. ontbreken in Prenez soin de vous. Er is alleen de brief en de woekering van interpretaties, de vertalingen in de vele jargons die onze moderne samenleving rijk is. En al die vertalingen brengen Calle en G. en hun verbroken liefde niet dichterbij. Je denkt iets te krijgen, maar je krijgt niets. De brief getuigt van een absentie, en de vertalingen en bewerkingen maken die absentie alleen maar groter. En je staart ernaar en wordt licht in je hoofd, duizelig zelfs. Daarin ligt de kracht van haar werk: je voelt die leegte trekken. Je begrijpt dat er niets te weten of te doorgronden valt en dat het leven een volstrekt raadsel zal blijven. Maar je zou dat ook een zwakte kunnen noemen, want Calle spreekt zich uiteindelijk nergens over uit. Ze heeft niets te geven dan die leegte, de uitdijende, voortwoekerende leegte.

Tekst van site http://www.vn.nl

SOPHIE CALLE

38/ I LIKE

Cover Zoo Magazine #24 Never tell /photo by Axel Hoedt(rechts) uit dezelfde uitgave

ZOO MAGAZINE

39 / I LIKE

RE: ONGEDULD/ Van: Zoo Magazine | Igor Guinau (igor@zoomagazine.de) Verzonden: donderdag 25 februari 2010 16:01:15 Aan: Nathalie Van der Massen (nathalievandermassen@hotmail.com) CC: Zoo Magazine | JosĂŠ Klap (jose@zoomagazine.de)

Hai Nathalie, Goed je net gesproken te hebben!

Zoals gezegd: je bent aangenomen voor de stage bij Zoo Magazine, vanaf derde week juli 2010.

We houden nog contact over alle details, we zijn in ieder geval lekker op tijd ;-) Vriendelijke groet, Igor

ZOO MAGAZINE

40/ I LIKE

I PARTICULARLY LIKE CUTTING THINGS OUT/ My name is Ciara Phelan and I’m a freelance designer/illustrator working in London. I studied Graphic Design at Brighton University and graduated in 2008. Until recently I worked at a small creative company called IWANT Design as a Junior Designer. Feel free to contact me for commissions or anything else that takes your fancy.

Text from site http://www.iamciara.co.uk

II AM AM CIARA CIARA

41 / I LIKE

I AM CIARA

42 / MY WORK

43 / MY WORK

OPDRACHTEN

44 / MY WORK

INTEGRATED 2009/

CONCEPT FILM/

Integrated2009 is a biannual international design conference that will take place in deSingel Antwerp on Thursday 22 & Friday 23 October 2009.

Integrated2009 will focus on the crossover between contemporary graphic design, illustration, typo- graphy, new media, technology & art. Can we talk about a new research attitude, or not? And what does ‘design’ actually mean these days? Up to 24 speakers from different countries are expected (award-winners and young participants side-by-side); the intention is to get some answers and to create a unique interaction of ideas, thoughts and expectations related to the immediate future. Integrated2009 welcomes students, teachers, designers, artists, clients, opinion-makers, and other crossmedia addicts. Only 900 participants will be admitted! So don’t hesitate – register now.

We kregen de opdracht om een filmpje ter inleiding van de sprekers op de conferentie te maken. Ik, Laura Broux en An-Sofie Guilbert werkten samen om ‘Adbusters’ aan te kondigen. Tijdens het brainstormen zijn we het erover eens gekomen dat bij een magazine als Adbusters het centrale punt de inhoud is, namelijk de invloed van het kapitalisme op onze cultuur en het leven.Wij besloten om als uitgangspunt ‘de wereld draait dol’ te gebruiken. Dit hebben we gevisualiseerd door een alledaagse gebruiksvoorwerpen mbv stopmotion rond te laten draaien. (Onze intro is ook letterlijk een beeld van een klok die afteld en letterlijk dol draait, om aan te tonen dat het wel degelijk 5 voor 12 is.) Deze techniek paste goed omdat de haperingen in het beeld als symbool kond gezien worden het ‘uit balans’ geraken van ons leven.

Wij hebben dan ook gebruik gemaakt van een aantal werkwoorden die nogal vaak gebruikt worden in de media en reclamewereld om op die manier in de verf te zetten hoezeer wij beïnvloedt worden door de het kapitalistisch systeem en onze drang naar consumptie.

"We are looking forward to meeting you there!"

Het resultaat kan je vinden op http://www.youtube.com/watch?v=OgCBWYPelPU

ADBUSTERS/ Based in Vancouver, British Columbia, Canada, Adbusters magazine is a nonprofit, reader- supported magazine which concerns itself with the erosion of our physical and cultural environments by commercial forces. The magazine is a project of the Adbusters Media Foundation, a global network of artists, activists, designers, writers, pranksters, students, educators and entrepreneurs whose aim is to topple existing power structures and forge a major shift in the way we live in the 21st century.

Adbusters magazine is a leader in conscious and alternative design. In 2000, Adbusters launched First Things First 2000, an updated version of Ken Garland’s 1964 manifesto, which challenges designers to use their skills for worthy causes and not simply to promote consumerism.The project furthers the ultimate aim of the magazine: fostering a world in which the economy and ecology resonate in balance.

Will & Douglas will speak about Adbusters’ most provocative and controversial design projects: Design Anarchy and the First Things First Manifesto. The lecture will also explore the myriad new and pressing challenges now facing every designer: zero-point paralysis, the future of print after the crash, and the erosion of our cultural environments. How can designers effectively engage with a world marred by climate collapse and economic uncertainty?

Text for site http://www.intgrated2009.com

INTEGRATED

45 / MY WORK

INTEGRATED 2009

INTEGRATED

46 / MY WORK

47 / MY WORK

INTEGRATED

48 / MY WORK

49 / MY WORK

SIGNALISATIE

"Sint Lucas Antwerpen campus Sint Jozefstraat heeft een signalisatie systeem, wat niet altijd duidelijk of duidend werkt. Een signalisatie die zeker niet de uniekheid van deze plekken aangeeft en zeker niet overeenstemt met het artistieke karakter van een Kunstcampus." / Inventariseer in groep deze plekken/problemen, docuenteer ze dmv plannen, foto’s, enquêtes medestudenten / Kies minstens 3 plekken en 1 probleem zodat voor elke plek en probleem vanuit de groep minstens 3 ontwerpen krijgt. / Onderzoek wat een plek uniek maakt en identiteit geeft. Genius Loci. / Ontwerp een voorstel/ systeem voor elke plek - probleem zodanig dat deze een eigen identiteit verkrijgt. / De ontwerpen/voorstellen/systemen moeten ‘realistisch’ zijn, gezien de weerhouden ontwerpen gedurende de periode Januari - Februari worden uitgevoerd.

50 / MY WORK

SIGNALISATIE/VOORONTWERPEN

51 / MY WORK

voorontwerpen uit werkboek

SIGNALISATIE/VOORONTWERPEN

52 / MY WORK

SIGNALISATIE/CONCEPT 1

53 / MY WORK

SIGNALISATIE/CONCEPT 2

54 / MY WORK

ONDERZOEK SIGNALISATIE/ In mijn onderzoek naar de huidige signalisatie op de campus Sint Lucas Antwerpen ben ik op een aantal opvallendheden en problemen gestuit.

Ik vond dat deze totaal geen uiting gaf aan het artistieke karakter van de school. Er wordt heel weinig geïnitieerd door studenten zelf, ik miste de ‘eigenzinnigheid’ van Sint Lucas. Ik ben naar verschillende mogelijkheden op zoek gegaan om dit een handje te helpen, om mensen een plek te geven om werk te tonen, om dingen te doen. In mijn onderzoek ben ik daarom naar een aantal musea en andere kunstscholen getrokken om te kijken hoe het daar aan toe gaat. Het viel mij op dat op die plekken vooral veel plaats en vrijdheid is voorzien voor de studenten op eigen werk te tonen en te communiceren, bvb. prikborden, tentoonstellingsruimtes etc..

Toen heb ik met een medestudente besloten om zelf een actie te ondernemen die naast initiatief ook reactie moest uitlokken. Wij hebben ons toen in het atelier verstopt na de lessen, en hebben s’nachts een stuk van de ruimte ingepakt in wit papier. Wij wilden hiermee onze medestudenten uitnodigen om hier iets mee te doen, als een soort van canvas. Deze actie hebben we bewust in het geheim gedaan omdat we wilden protesteren tegen het feit dat sommige ‘regels’ dooddoeners zijn voor de fantasie.

“Don’t ask!!”

Helaas was deze actie niet echt duidelijk (misschien ook niet helemaal doordacht), maar het gewenste resultaat bleef uit. Het werd als installatie gezien en werd dus niet gebruikt..Verder wilden we nog een actie plannen waarbij mensen van andere klassen, en zelfs van buiten de school werden uitgenodigd om deel te nemen aan ons project. Wij wilden een week op school leven. Met deze onderneming wilden we een dialoog starten, en mensen inspireren. Maar daarin zat ook een tegenstrijdigheid, mensen een opdracht geven ging wat in tegen het vooropgestelde doel. Desalniettemin was het wel een fijne denkpiste, en ervaring.

CONCEPT 1/ Ik besloot toen een andere, duidelijkere manier te zoeken om de studenten van Sint Lucas een plek te geven waar hun werk zou worden getoond.

Omdat de campus in de Sint Jozefstraat nogal een beperkte ruimte heeft, en deze nog deelt met de KSO ben ik op op zoek gegaan naar een centrale plek waar veel volk passeert maar wel mogelijkheden bood. Ik heb toen gekozen om de traphal als tentoonstellingsruimte. Mijn voorstel bestond eruit om mbv een beamer permanent werk te projecteren op de achterkant van de trappen. Op deze manier vond ik deze nu lege ruimte goed gebruikt.. Het werk projecteren had een aantal voordelen, het was digitaal (dus geen risico op verlies, beschadiging ect) en verder ook een flexibel medium om veranderingen aan te brengen (zo kan regelmatig nieuw werk worden toegevoegd etc). Het (overwegende) nadeel was dan weer het prijskaartje. Ik ben ook nog gaan denken over alternatieven voor dit idee, zo dacht ik dat het misschien mogelijk was mbv werk dat achterblijft na jury etc een soort wallpaper te maken voor de muren van de traphal en/of achterkant trap. Op die manier kon een soort van tijdlijn ontstaan van verschillende ‘jaren’ Sint Lucas. Maar dit voorstel bleek heel omslachtig en eigelijk onuitvoerbaar. Dus ik heb toch voor het eerste gekozen om als voorstel te presenteren.

CONCEPT 2/ Ten tweede vond ik het frappant dat heel weinig mensen bij ons op school weten wie wie is. Ik heb het over de directie en docenten. Ik vond het wel een goed idee om een systeem te ontwerpen waarop deze werden ‘voorgesteld’ en misschien ook een link naar eigen werk kregen. Het concept was dus heel simpel; een foto per personeelslid, de naam, zijn/haar functie en een link naar eigen werk (vooral bij docenten). Ik heb 3 voorstellen bedacht ingedeeld naar kostprijs om dit te realiseren (zie poster).

CONCEPT 3/ Ten slotte viel het mij ook op dat Sint Lucas in Antwerpen weing bekendheid geniet. Mijn antwoord daarop was een 'guerillacampagne’ om onze school in kaart te brengen. Zo had ik van alle studenten, die in Antwerpen wonen/ op kot zitten het adres opgezocht en op een kaart gezet. Dit uitgangspunt had opnieuw meerdere mogelijkheden volgens mij. Zo wou ik de woon- en werkplaats van Sint Lucas studenten markeren, dmv van een pijl op de stoep in de richting van de campus. Bij mijn onderzoek heb ik mijn buurt als inspiratiebrong gebruikt; ik woon namelijk in de stationsbuurt, waar veel Joodse gezinnen wonen. In de Joodse cultuur is het gebruikelijk om aan de voordeur een ‘rolletje’ te hangen met daarin een tekst uit de Thora. Ik wou iets gelijkaardig doen voor de studenten van Sint Lucas, namelijk aan iedere deur een ‘penseel’ stencillen, als symbool dat daar een creatieveling huist. Het penseel is ook een bewuste link naar de heilige Lucas, de patroonheilige voor schilders en kunstenaars. Verder zag ik daar ook weer mogelijkheden in; Sint Lucas als icoon voor de school.

Een andere inspiratiebron was de plattegrond van de school die ik op zich wel interessant vond zowel als grafisch element en als symbool. Mijn plan zou worden worden uitgevoerd mbv stencils of een hogedrukreiniger (waarbij de stoep gedeeltelijk zou worden schoon gespoten).

SIGNALISATIE/ONDERZOEK

55 / MY WORK

SIGNALISATIE/CONCEPT 3 poster concept 3

56 / MY WORK

57 / MY WORK

EXPERIMENTEEL FONT

"Ontwerp een experimenteel lettertype met als thema “instinct, absurditeit of epiloog”, of een mix van deze.

Maak een analyse van wat een experimenteel lettertype is, of kan zijn. Gebruik het onderzoek naar “instinct, absurditeit, epiloog” als inspiratiebronnen." / Maak een ontwerpvoorstel voor elk van de 3 begrippen. Kies een van de 3 voorstellen om verder uit te werken. / Maak een digitale versie van hetexperimentele lettertype. / Zoek een gepaste manier om dit lettertype te presenteren.Voeg een kleine tekst toe waarin het concept wordt toegelicht.

58 / MY WORK

onderzoek vorm

onderzoek vorm - alfabet uit restvorm

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

59 / MY WORK

onderzoek vorm/schrijven met gloeidraad

onderzoek vorm/afstand tussen stukken

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

60 / MY WORK

onderzoek vorm - ruimte tussen stukken

61 / MY WORK

onderzoek naar negatieve ruimte

Onderzoek/ Voor het thema ‘instinct’ heb ik de reactie materialen hebben op bepaalde ingrepen. Ik heb verschillende mogelijkheden onderzocht. Bij een experiment waarbij ik in polystyreenschuim ging ‘snijden’ met een gloeidraad ben ik tot interessante vormelijke resultaten gekomen. Zo waren er een aantal factoren die je kon beheersen; de temperatuur van de draad, de snelheid waarmee je doorheen het schuim ging en de controle over de beweging die je met het schuim maakt. Daarnaast waren het ook net die dingen die telkens voor verrassende vormen zorgenden.

Ik heb heel veel verschillende architype alfabetten uit schuim gesneden, zowel kapitalen, onderkasten, leestekens en cijfers. Ik gewerkt met voorontwerpen op het schuim, die als snijlijnen dienden, en zonder.

Ook was het interessant om met restmateriaal te werken. Schuim die ik uit vuilnisbakken het gehaald om verder te werken op de reedsgesneden vormen.

Daarnaast heb ik ook schuim met verschillende dikte gebruikt.

Met dit gegeven ben ik gaan verder werken om mijn font te gaan ontwerpen. Ik heb analoog en digitaal een aantal ingrepen en bewerkingen gedaan om zo tot iets bruikbaar te komen. Het resultaat van mijn font is het product van eindeloos veel bewerkingen in Photoshop, Illustrator en ten slotte Fontlab. Zo heb ik de negatieve ruimte tussen 2 stukken schuim gaan invullen, om daarna alle letters uitelkaar te halen. Om deze beelden te importeren in Fontlb heb ik deze getraced in Illustrator, om ze vectorieel te maken. Op die manier ontstonden grijswaarden in het vlak. Later ben ik de afzonderlijke vlakken per letter gaan manipuleren zodat deze vloeiende aan elkaar aansloten en goed gespatieerd waren.

Omdat fontlab geen grijswaarden kan weergeven kwam ik tot mijn grote teleurstelling tot een heel ander resultaat dan waarop ik hoopte. De vormen hadden echt de kleur nuances nodig, vond ik. Dus ben ik naar oplossingen gaan zoeken om dit probleem te omzeilen. Ik heb toen de contouren van de gevulde vlakjes gevuld zodat deze samen de gehele vorm maakten. Dit heel proces heeft heel veel tijd en denkwerk vereist, Fontlab gaf ook het meeste van de tijd verstek, omdat het gewoon té complex was. Maar uiteindelijk ben ik er toch in geslaags om tot een resultaat gekomen, waaraan mits meer tijd nog veel verbetering aan kan gebeuren.

In een volgend stadium van mijn onderzoek ben ik de vormen zelf gaan bestuderen. Het resultaat van gloeidraad waren negatieve vormen, die waren weggebrand door de hitte. Ik vond het heel boeiend hoe je door de stukken schuim uit elkaar te halen, uit elkaar de schuiven tot de meest varierende vormen kon komen.

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

62 / MY WORK

onderzoek naar negatieve ruimte

63 / MY WORK

onderzoek naar negatieve ruimte

citaat Lucas Nijs

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

64 / MY WORK

onderzoek naar lettervormen

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

65 / MY WORK

onderzoek naar negatieve ruimte

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

66 / MY WORK acryll op plexiglas

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

67 / MY WORK

inkt op papier met grove korrel (boven) marker op papier met grove korrel (onder)

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'INSTINCT'

68 / MY WORK

voorontwerpen/negatieve vorm in Photoshop

voorontwerpen/negatieve vorm in getraced in Illustrator

EXPERIMENTEEL FONT/ VOORONTWERPEN 'INSTINCT'

69 / MY WORK

voorontwerpen/preview Fontlab

EXPERIMENTEEL FONT/ VOORONTWERPEN'INSTINCT'

70 / MY WORK

voorontwerpen/negatieve vorm in Illustrator en Fontlab

voorontwerpen/negatieve vorm in Illustrator en Fontlab/ verbinding

EXPERIMENTEEL FONT/ VOORONTWERPEN 'INSTINCT'

71 / MY WORK

Resultaat/regular en bold

EXPERIMENTEEL FONT/ VOORONTWERPEN'INSTINCT'

72 / MY WORK

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'ABSURDITEIT'

73 / MY WORK

TANGRAM/ Tangram is een puzzel van Chinese oorsprong, waar je ongelooflijk veel verschillende vormen mee kan maken. Het aantal stukken of de vorm van de stukken verandert daarbij nooit. Tangram bestaat uit zeven stukken, die je naar believen kan draaien om zo de verschillende figuren samen te stellen onderzoek lettervomen met Tangram

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'ABSURDITEIT'

74 / MY WORK

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'ABSURDITEIT'

75 / MY WORK

Mental/ Tijdens mijn onderzoek ben ik bestaande fonts gaan bekijken, en hoe die samen worden gebruikt. Het viel me op dat in het Nederlands een aantal letters heel vaak gebruikt worden, en andere zelden. Dit beeld was zowel een vormelijk experiment als een analyse van typo binnen een magazine.

76 / MY WORK

eerste reeks foto's

eerste reeks foto's grayscale

eerste reeks foto's filter colorhalftone

PLASTIC/ Het beginpunt voor mijn onderzoek voor typo met thema 'epiloog' was een stuk zelfklevend plasticfolie.

Ik wou daaruit de lettervormen vouwen. Epiloog vond ik terug ik de gelaagdheid van het transparante materiaal, de manier waarop geplooid werd ga op zijn beurt weer nieuwe (functionele) vormen. Naarmate de folio gebruikt werd ontstonden sporen (scheuren en kreuken) en verloor het aan kleverigheid. Ik ben zodanig geĂŻntrigeerd door het resultaat, dat ik erop ben blijven doorwerken. Mijn ambitie was twee fonts te maken. Maar algauw werd ik geconfronteerd met de limieten van Fontlab. In deze vormen worden, zoals ik al zei, de letter gevormd door de gelaagheid en de kleurnuances.

Dat was voor mij ook net de uitdaging om mij hierin vast te bijten. Ik was vastberaden om een manier te vinden om dit in Fontlab te kunnen realiseren. Fontlab werkt namelijk niet met grijswaarden en kleur. Ik heb hier heel lang aan gesleuteld, tot ik erin ben geslaagd om 2 letters in Fontlab te krijgen.

Ik stond versteld van het resultaat. Ik ben er in geslaagd om een letter met een kleurnuance te creeĂŤren.

Helaas zijn dit de enige resultaten die ik (voorlopig) heb geboekt. Fontlab bleef crashen..

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

77 / MY WORK

tweede reeks foto's alle letters in kapitalen

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

78 / MY WORK

'A' foto grayscale - photoshop

'A' filter colorhalftone fijn

'A' filter colorhalftone grof

'A' filter colorhalftone licht

'A' filter colorhalftone lichter

'A' filter colorhalftone getraced in illustrator

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

79 / MY WORK

'A' screenshot fontlab - moeilijkheid om te importeren

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

80 / MY WORK

'A' resultaat in fontlab - outlines

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

81 / MY WORK

'A' resultaat in fontlab - fill

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

82 / MY WORK

'B' foto grayscale photoshop

'B' filter colorhalftone

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

83 / MY WORK

'B' resultaat fontlab outlines

'B' resultaat fontlab fill

EXPERIMENTEEL FONT/ ONDERZOEK 'EPILOOG'

84 / MY WORK

85 / MY WORK

JAAROPDRACHT EPILOOG

"De klasgroep wordt in 3 gelijke groepen verdeeld volgens overeenkomstige parameters. Elke groep bepaald een eigen te onderzoeken begrip. Analyseer, documenteer en onderzoek in groep het begrip." / Presentreer het resultaat via een weloverwogen medium of media (presentatie, tentoonstelling, website). / Ontwikkel een individueel project vanuit eigen interesse uit één van de 3 begrippen waarbij je een concrete toepassing ontwerpt en een relevant medium kiest. Door middel van meerdere ‘brainstorms’ in groep wordt het begrip in al zijn mogelijke facetten ontrafeld. Er wordt een martrix/mind-map opgesteld om alle mogelijke relaties en verbanden op te zoeken en te verduidelijken. Iedereen onderzoekt - zowel individueel als in team - de diverse geselecteerde deeldomeinen en/of begrippen en verzamelt de nodige documentatie. Op basis van deze documentatie bepaalt de groep hoe hiermee een boeiende en verhelderende presentatie/ tentoonstelling kan worden samen gesteld in het 2e semester. / De presentatie ( in welke vorm ook) is samen met het te maken boek in de 2e semster (Livin Mentens) de publicatie van het gevoerde onderzoek.

Gelijktijdig buigt de student zich over haar/zijn individuele keuze dat moet leiden te een individueel uitvoerbaar project.

86 / MY WORK

EPILOOG ONDERZOEK

87 / MY WORK

88 / MY WORK

Schmepiloog/ Epiloog duidt op een verhaal. Bij het begin van mijn onderzoek ben ik me enkele vragen beginnen stellen.

Ik heb een aantal acties ondernomen, daarvan beelden gemaakt waar ik de fijne grens tussen pathetiek - cynisme en humor aftast. De beelden heb ik gecombineerd met anekdotische teksten en in boekvorm gegoten. Het boek heet 'I love you'.

Wanneer eindigt een verhaal, een bestaansgeschiedenis?

Wanneer begint een nabeschouwennis?

Staat het einde voor het begin van iets nieuws?

Is het af te bakenen?

Ik ben op zoek gegaan naar epilogen in mijn eigen leven. Ik vond dat dit gegrip wel toepasselijk was bij het ontmoeten van mensen. Een indruk, die eerste impressies die soms (of juist nooit) veranderen na de eerste kennismaking. Ik ben toen telefoonnummers van mensen (vooral mannen) gaan verzamelen en mijn plan was een verslag te maken van onze ontmoeting, en wat er al dan niet is gebeurd, aan de hand van die telefoonnummers. Ik heb heel lang met dit concept in mijn hoofd rondgelopen. Tot ik besefte dat ik het risico liep om met deze thematiek een heel stereotiepe, pathetische boodschap te verkondigen die eigelijk niet interessant (en relevant) was om iets beelden mee te gaan doen. Het is zowat geĂŤvolueerd naar het verhaal van die ontmoetingen naar dingen die ik heb gedaan naar aanleiding ervan. Het thema 'liefde' heeft volgens mij iets heel dubieus.

I LOVE YOU

89 / MY WORK

90 / MY WORK

90

91 / MY WORK

filmstills 'my postco誰tal monster (llinks) Foto Karen

I LOVE YOU EPILOOG

92 / MY WORK

foto's actie 'there goes your privacy"

I LOVE YOU

93 / MY WORK

I LOVE YOU

94 / MY WORK

PASSIE IS DRIJFZAND VOOR DE REDE/ U hebt zich drie jaar lang verdiept in deze materie.Vanwaar het idee?

"Op een dag werd ik gecontacteerd door een arts die zich belaagd voelde door de obsessionele liefde van een patiĂŤnte. Hij vroeg me: wanneer is liefde ziekelijk? Het antwoord bleek niet zo eenvoudig.Veel mensen die ik erover aansprak, vertelden me dat ze in de waan van hun verliefdheid bizar gedrag vertonen en zich losgekoppeld voelen van de alledaagse werkelijkheid.

Ook gewone mensen bleken obsessionele kantjes te hebben, en zich soms als een pitbull vast te bijten in het leven van iemand anders. Toen raakte ik gefascineerd door de paralellen en de schemerzone tussen wat normaal en abnormaal is. De overgang naar wat echt pathologisch is, lijkt erg geleidelijk te verlopen, een grens is niet zomaar te trekken."

U legt inderdaad een opvallende mildheid aan de dag in uw boeken. In De prijs van de passie onder andere ten aanzien van de vreemdganger, in dit boek leer u ons begrip op te brengen voor ziekelijke minnaars.Waarom is dat?

"Ik denk dat we moeten aanvaarden dat er een vorm van waanzin in elk van ons zit. Ik vind het veel boeiender om te kijken wat we vanuit het abnormale kunnen leren over het normale, dan andersom. De waanzin kan ons veel leren. Met een zekere mildheid kijken naar zij die liefdesgek zijn - daarmee bedoel ik: met een zeker begrip maar daarom niet goedkeuren - leert ons ook mild te zijn naar onszelf toe. We zijn soms bang ons te verliezen in passie, we klampen ons vast aan de rede. Niet zelden zijn zij die het sterkst veroordelen, ook degenen die ik hier het eerst in mijn praktijk zie. Zij die de passie te sterk verdringen en krampachtig vasthouden aan controle kunnen het felst ontsporen. Zeg dus nooit: mij zal dit nooit overkomen. Ik denk dat het met iedereen kan gebeuren. Passie is drijfzand voor de rede, voor elk van ons" Is er dan helemaal geen onderscheid te maken tussen redelijke, gezonde liefde en redeloze, gestoorde liefde?

"Toch wel. Er kan onder andere een temporeel onderscheid worden gemaakt. Bij een 'normaal' verliefd iemand zal de geĂŤxalteerde toestand na verloop van tijd milderen, en zal die persoon zijn geliefde meer en meer in perspectief zien, minder als een ideaalbeeld. Op pathologische minnaars zoals erotomanen heeft de tijd geen vat, zelfs integendeel: hoe meer afwijzing ze ervaren, hoe meer dit hun obsessie aanwakkert. Een ander belangrijk criterium is dat ziekelijke minnaars niet zien hoe destructief hun obsessieve gedrag werkt. Ze begrijpen niet dat ze hun geliefde steeds verder van zich af duwen. Nog een kenmerk van 'liefdesgekken' is dat ze niet in staat zijn tot empathie. Het kan hen hoegenaamd niet schelen hoezeer hun geliefde mogelijk lijdt onder hun dwangmatig gedrag. Een obessionele minnaar schreeuwt : 'Ik hou van u, ik hou zo van u', maar eigenlijk is hij alleen maar met zichzelf bezig.

Horen bij die uitwassen van liefde bepaalde persoonlijkheidsstructuren? Met andere woorden, zijn sommigen meer vatbaar dan anderen?

"Erotomanie is de meest pathologische vorm. Het gaat om een echte waanstoornis, een psychose, dus toch wel een ernstige psychiatrische problematiek. Denk maar aan de studente die zich levendig inbeeldt dat een van haar professoren verliefd is op haar en daar tot het uiterste in gaat. We zien dat vaak bij schizofrenie, bij bipolaire stoornissen (wat men vroeger manische depressie noemde), bij hersenbeschadiging en dementie.

Er zijn nogal wat oudjes die op het eind van hun leven plots in een heftige liefdeswaan verkeren. Obsessionele minnaars daarentegen hebben geen last van wanen, maar bevinden zich in een tunnel: zij idealiseren hun geliefde.

Daar vinden we heel vaak mensen met een borderlinestoornis. Zij kunnen moeilijk omgaan met het reguleren van hun emoties: hun geliefde is ofwel 'alles', ofwel 'verwerpelijk' als die niet blijkt te beantwoorden aan het ideaal.

Ten slotte vinden we onder de obsessionele minnaars nogal wat narcistische persoonlijkheden, omdat zij bij uitstek niet in staat zijn om te gaan met afwijzing. Zij durven wel eens hun toevlucht te nemen tot geweldpleging of stalking als hun toenaderingspogingen vergeefs blijken."

U hebt het in het boek ook over liefdesverslaafden.

"Dat is de derde vorm van 'ongezonde' liefde die ik aankaart. Het gaat hier om mensen die worstelen met een zeer sterk negatief zelfwaardegevoel, die de ander nodig hebben om betekenisvol te zijn. Het zijn de junkies of love die hun leven helemaal in het teken stellen van iemand anders. Ze denken: jij bent het ideaal, en als ik jou verlies dan verlies ik de liefde. Liefdesverslaafden zijn erg bang de ander te verliezen en gaan die daarom op allerlei manieren trachten te controleren. Zij bewerkstelligen daardoor helaas vaak wat ze het meest vrezen: de partner gaat heel hard lopen. Wat ze evenmin inzien, is dat ze de partner geen enkele kans laten om te verlangen, wat natuurlijk de doodsteek is voor elke liefdesrelatie."

Is er een onderscheid te maken tussen mannen en vrouwen?

"Minstens drie vierde van de erotomanen zijn vrouwen. Zij kunnen soms een levenslange passie koesteren voor die ene, onbereikbare figuur. Het is het soort blinde geloof dat we ook zien bij het geloof in een godheid of een goeroe. In sommige gevallen zien we zelfs dat liefdeswaan gepaard gaat met godsdienstwaan.

Ook liefdesverslaafden blijken een bijzonder talent te hebben voor transcendentie. Zij kunnen zonder moeite hun individualiteit opheffen en samenvallen met een groter geheel zoals religie, of volledig opgaan in een ander. Bij obsessionele minnaars zien we ongeveer evenveel vrouwen als mannen, maar aan een zwaar overwicht aan mannen als het om obsessionele minnaars gaat die eerst een relatie hadden.Vaak kunnen ze heel moeilijk verkroppen dat die wordt afgebroken."

Krijgt u vaak te maken met ziekelijke liefdes in uw praktijk?

"In mijn praktijk zie ik vooral mensen die belaagd worden door ziekelijke minnaars, bijvoorbeeld slachtoffers van stalking. Mensen met een ziekelijke liefde komen hier niet aankloppen, zij ervaren zichzelf helemaal niet als ziekelijk: met hen is immers niets aan de hand. Bovendien zijn ze ook niet bereid diepgaand in therapie te gaan: vaak is hun obsessieve liefde hun enige houvast, dat wat hen het dierbaarst is in het leven. Zij komen alleen terecht in de hulpverlening als ze doorverwezen worden door justitie, door hun partner of familie. Er zijn mensen die belaagd worden die samen hun belager in therapie willen gaan maar dat is geen goed idee. Het betekent immers opnieuw investeren in de relatie, precies wat je niet moet doen. Men verwacht altijd dat een ziekelijke minnaar zal zijn te bewegen tot rede, maar dit is een illusie: deze mensen zijn eenvoudigweg niet in staat tot redelijkheid."

Tot slot: wat kunnen we zelf doen om niet ten prooi te vallen aan de streken van de obsessionele minnaar?

"Ik denk dat het onmogelijk is om je daartegen te wapenen.Vaak lijken het hele normale

I LOVE YOU

95 / MY WORK

mensen die op de koop toe erg boeiend en aantrekkelijk kunnen zijn. Ze zijn bereid om alles voor jou op te geven en zijn een en al liefde voor jou.

Het kan bijna niet anders of dat laat je niet onberoerd, als doelpersoon.

Iemand die zijn leven aan jou wil wijden, dat kom je immers niet elke dag tegen! Daarenboven weten liefdesgekken doorgaans van aanpakken in bed, ze kunnen heel vurig zijn. We zien dan ook dat seks de grootste valkuil is in dit soort relaties. Het zorgt ervoor dat de doelpersoon steeds blijft terugkeren, waardoor soms een emotionele afhankelijkheid ontstaat die niet te min is. Om de pijn draaglijker te maken zou ik daarom aan zowel de doelpersoon als de geobsedeerde willen zeggen: tracht ook passies te ontwikkelen op andere gebieden dan de liefde. Want zoals ondertussen genoegzaam bekend is, is al die passie heel boeiend, maar ook erg vermoeiend. En vooral heel erg dominant. Het is fijn om eens zo'n grote passie mee te maken, maar het leven is zo kort en er vallen nog zoveel andere zaken te ontdekken. Zorg dus dat je een rijk gevuld leven hebt, dat is de beste preventie tegen mentale overbelasting en allerlei andere problematieken."

Seksuoloog WILFRIED VAN CRAEN schreef 'Gek van liefde', een boek over gekke liefde en liefdevolle gekte./ artikel uit De Morgen van 6 februari 2010

I LOVE YOU

96 / MY WORK

ALS LIEFDE EEN ZIEKTE WORDT/

Mensen die het kunnen weten, houden bij hoog en laag staande dat liefde het mooiste is dat er in hun leven bestaat.

Maar dat is buiten de patologische vormen ervan gerekend. Liefde kan namelijk ook een obsessie, een verslaving en zelfs een ongeneeslijke waanstoornis zijn. Daar komen soms vodden van.

Sinds kort bestaat er degelijk wetenschappelijk bewijs van de houdgreep waarin liefde uw brein kan klemmen. Zelfs met een banale verliefdheid moet u kennelijk opletten. Want die lijkt volgens de Amerikaanse hoogleraar antropologie Helen E. Fisher verdacht veel op een drugsverslaving. Toen ze via hersenscans vrijwilligers onderzocht die naar foto’s van hun geliefde keken, merkte Fisher dat dezelfde hersengebieden oplichtten als bij cocaïneverslaafden. “De symptomen van verliefdheid komen gedeeltelijk overeen met die van de high die coke teweegbrengt: slapeloosheid, verlies van het gevoel voor tijd, absolute focus op de liefde waarbij alles om je heen wordt weggevlakt”, stelt de professor. “Verliefdheid kan de rationele gedeelten van je brein helemaal overnemen”. Sommige mensen kampen met ontwenningsverschijnselen nadat hun relatie is beeindigd, en hunkeren naar de rush die samenhangt met gevoelens van passionele liefde .

Door de euforie die verliefdheid veroorzaak, wordt de chemische stof phenylethylamine (PEA) aangemaakt in de hersenen. Het PEA-gehalte stijgt naarmate iemand meer verliefd en daardoor euforischer en meer opgewonden is. En dan loert het gevaar van een echte verslaving om de hoek. ’Mensen die verslaafd zijn aan liefde en/of seks, zijn wellicht afhankelijk van de fysische en psychische opwinding die door een trigger al PEA wordt opgewekt’, luidt het in een artikel in het Amerikaanse vakblad Psychology Today. Kortom, liefde - zeker als u ervan overtuigd bent dat ‘die persoon de enige is voor mij’ - kan verslavend zijn. In het beste geval wordt ze beantwoord en valt de love addict overvloedig rozengeur en maneschijn te beurt; het equivalent van de zevende hemel, quoi. Maar in het worstcasescenario botst hij of zij op een muur van afwijzing, onverschilligheid of ergernis, wat voor een patiënt neerkomt op de afdaling naar de gruwelijkste hellekrochten. Zelfs in dat laatste geval kan de verslaving nog tientallen jaren blijven aanslepen en lukt het maar niet om van de obsessionele liefde voor die ene persoon af te kicken. Tenzij de verslaafde verliefd wordt op iemand anders. Of professionele hulp zoekt.

Bijvoorbeeld bij een psychiater als Guido Pieters, die als diensthoofd gedragstherapie verbonden is aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van de KULeuven in Kortenberg.

Kan liefde een echte verslaving worden?

GUIDO PIETERS: “Het begrip love addiction wordt vaak gebruikt voor mensen die extreem afhankelijk zijn van de liefde en de goedkeuring van anderen, en daarbij intensief op zoek zijn naar bevestiging. Als je het op lange termijn bekijkt, merk je dat bij sommige vormen van obsessionele liefde mensen het contact met de realiteit totaal verliezen - dat is duidelijk het geval bij de waanstoornis die ‘erotomanie’ wordt genoemd. Ook bij de drang naar bevestiging en graag gezien worden zou je kunnen spreken over een vorm van pathologische liefde.

Maar in zo’n geval gaat het misschien veeleer over wat wij een ‘afhankelijkepersoonlijkheidsstoornis’ (APS) noemen. Het gaat om patiënten die extreem afhankelijk zijn van de goedkeuring en liefde of de tekenen ervan van anderen."

Hoe valt die extreme afhankelijkheid te verklaren?

PIETERS: “Ze kan voortvloeien uit het tekort aan zelfzekerheid, zeg maar: de gezonde dosis narcisme die we allemaal hebben. Soms valt dat gebrek te verklaren door specifieke omstandigheden, bijvoorbeeld: je moeder heeft een depressie doorgemaakt of is erg ziek geweest, je bent om de ene of andere reden gescheiden geweest van je ouders, enzovoort.

In zo’n geval zien we vaak dat mensen zich erg afhankelijk gaan opstellen van hun partner of andere personen en dat ze voortdurend bevestiging van liefde nodig hebben.”

Bestaat er ook zoiets als obsessionele liefde, of liefde als iets dwangmatigs?

PIETERS: ‘Ik zou zoiets opnieuw kaderen in een APS. Daarbij gaat iemand bijzonder ver in het eisen van bewijzen van liefde. Het is eigenlijk een extreme vorm van jaloezie, waarbij je liefde opeist en voortdurend op zoek bent naar bevestiging van die liefde.”

Kan de partner in een pathologische liefdesrelatie daar ernstig onder lijden?

PIETERS: ‘Ja, want die wordt niet meer beleefd als de persoon die hij of zij is, maar vooral gebruikt als een soort middel om aan de afhankelijksheidgevoelens van de patiënt te voldoen. Daardoor gaat je eigenheid gedeeltelijk verloren. Je wordt dus bij wijze van spreken het instrument an iemand die uitentreure wil worden gerustgesteld dat hij of zij nog altijd je liefde waard is of iemand is die je graag kan zien. Wanneer personen anderen gaan gebruiken, kom je vanzelfsprekend in problematische relaties.

En dat is is het gevaar dat zich met zo’n obsessionele liefde kan voordoen. Daar zit trouwens nog iets paradoxaals aan. Als die liefde te beknellend wordt en je probeert je ervan los te maken, gaat dat de eisen van je partner nog verstérken. Dan zit je in een soort vicieuze cirkel. De ene wil zich losmaken en daardoor wil de andere altijd meer bewijzen dat de liefde er nog altijd is.”

Is erotomanie de ernstigste vorm van pathologische liefde?

PIETERS: “Vermoedelijk wel. Het is een waanstoornis die compleet losstaat van seksverslaving, waaraan onder meer golfspeler Tiger Woods blijk te lijden. Het syndroom van De Clérambault, zoals erotomanie ook wordt genoemd, is al geruime tijd bekend. Het gaat om patiënten die een waan hebben - dus een overtuiging die niet overeenstemt met de

97 / MY WORK

realiteit - dat iemand op hem of haar verliefd is. Meestal is de andere persoon iemand met een hogere status. Bepaalde beschrijvingen van erotomanie dateren al van begin 20ste eeuw.

De Franse psychiater Gaëtan De Clérambault heeft de aandoening het eerst beschreven en zijn naam eraan gegeven. Erotomanie is een zeldzaam ziektebeeld waarvan men niet precies weet hoe vaak het voorkomt. Epidemiologisce onderzoeken van deze waanstoornis schatten dat 15 op de 100.000 personen de aandoening hebben. Ze komt overigens beduidend meer voor bij vrouwen dan bij mannen; de verhouding is wat dat betreft ongeveer drie tegen één.Vroeger ging het meestal om vrouwen van niet zo’n hoge afkomst die dachten dat iemand van adel, de koning of een andere belangrijke persoon op hen verliefd was en dat afleidden uit allerlei kleine signalen die hun ‘liefdesobject’ hen gaf.”

Bijvoorbeeld?

PIETERS: “Dat konden uitspraken zijn waarvan ze overtuigd waren dat die op hen van toepassing waren. Of het feit dat die andere persoon gekleed was in een kleur waarvan zij ook erg hielden. Dergelijke signalen toonden volgens hen aan dat hij of zij in hen geïnteresseerd was.

Hier ligt de essentie van de waan; het is een soort verkeerde interpretatie van de realiteit die niet zomaar door rationele argumenten kan veranderd worden. Wanen zijn een van de belangrijkste kenmerken van psychosen, die op hun beurt tot de ernstigste psychiatrische stoornissen behoren. Een algemeen bekende vorm van psychotische stoornis is schizofrenie. Maar patiënten met erotomanie zijn niet noodzakelijk schizofreen, al komt de stoornis soms wel voor bij schizofrene patiënten.”

VERLIEFD OP MICHEL FOLLET PIETERS: “Mensen met erotomanie hebben vaak slechts één enkele waan, maar die overtuiging kan hun hele leven gaan beheersen. In het begin is het nog prettig, omdat ze denken dat de andere persoon om hen geeft en ze zich daardoor gevleid voelen. Na een tijd gaan ze eventueel toenadering zoeken tot die persoon.

Maar laatstgenoemde zal daar meestal niet bepaald positief op reageren.”

Omdat die doorgaans uit de lucht komen gevallen?

PIETERS: “Dat klopt. Ik heb drie, vier patiënten met erotomanie in mijn praktijk gehad enkel vrouwen, geen mannen - en blijkbaar kan een dergelijke waan soms heel ver gaan. Als ze de persoon benaderen van wie ze denken dat hij verliefd is op hen, is die inderdaad compleet verrast. In het begin heeft de patiënt - laten we dus veronderstellen dat het een vrouw is - daar allerlei verklaringen voor. De bewuste man wil volgens haar dat dit niet bekend wordt in zijn omgeving. Of hij is getrouwd en wil zijn vrouw niet tonen dat hij op iemand anders verliefd is.

Maar na verloop van tijd wordt het moeilijker om dergelijke verklaringen te blijven volhouden.

En dan zie je vaak dat er een erg negatieve

reactie op volgt. De vrouw voelt zich afgewezen en wordt daar boos om.

Het is volgens mij best mogelijk dat een minderheid van de mensen die anderen stalken, bestaat uit erotomanen. Zeker niet alle stalkers lijden aan erotomanie, maar in sommige gevallen zou je het wel vanuit dat kader kunnen begrijpen. Terwijl het vroeger vaak ging om adellijke personen, van wie erotomanen dachten dat ze op hen verliefd waren, wordt deze rol tegenwoordig in veel gevallen gespeeld door BV’s. In plaats van de koning of de edelman kwam dus de bekende zanger, acteur of sportman.”

Presentator Michel Follet werd jarenlang lastiggevallen door een stalkster. Als hij haar lievelingsliedje op de radio speelde, beschouwde zij dat als het bewijs dat hij verliefd was op haar.

PIETERS: “Over een concreet geval kan ik uiteraard geen uitspraken doen. Maar in het algemeen gesproken zou dit een goed voorbeeld zijn van een erotomane waan kunnen zijn.Voor Michel Follet zal dat liedje waarschijnlijk niet zoveel betekend hebben. Hij deed gewoon zijn werk.

Maar voor een erotomane patiënte is zo’n liedje een duidelijk signaal: het sterkt haar in de overtuiging dat hij iets voor haar voelt en dus wel degelijk op haar verliefd is. En daar kun je zo’n patiënt niet zomaar vanaf brengen.”

Bots je bij zo iemand ondanks het aanwenden van alle mogelijke redelijke argumenten op een muur van onbegrip?

PIETERS: “Ja, dat is in de psychiatrie de perfecte omschrijving van een waan. Het is een overtuiging die niet met de realiteit overeenstemt en ook niet door op de patiënt in te praten, veranderd kan worden. We hebben allemaal wel eens een overtuiging die niet met de waarheid strookt, maar over het algemeen laten we ons door een steekhoudende argumentering van die verkeerde visie afbrengen. Bij een waan is dat zelden of nooit het geval.

Hoe ver kan zo’n waan wel gaan?

PIETERS: “Het leven van veel erotomanen wordt er op den duur helemaal door overheerst; ze gaan er volledig in op en letterlijk alles wat ze doen, wordt bepaald door die waan. Ze geven bijvoorbeeld hun werk op omdat de persoon van wie ze denken dat hij of zij iets voor hen voelt, zo belangrijk is voor hen. Dat gaat dus erg ver. Ook in negatieve zin, want zoals je wel eens bij stalkers ziet, kan het uiteindelijk tot agressie leiden.”

Een bekend voorbeeld hiervan is de moordaanslag die John Hinckley op de toenmalige president Ronald Reagan pleegde. De man zou dit gedaan hebben om indruk te maken op actrice Jodie Foster, van wie hij geloofde dat ze op hem verliefd was en die een rol had vertolkt in Taxi Driver, waarin een aanslag wordt gepleegd op een presidentskandidaat.

PIETERS: “Ik zou daar opnieuw voorzichtig mee zijn. Het is niet gezegd dat die aanslag louter te wijten was aan erotomanie. Enerzijds hebben we het hier over een ernstige psychotische stoornis en in het kader daarvan kunnen patiënten inderdaad tot agressie overgaan. Anderzijds is geweldpleging door psychotische patiënten - gelukkig - zeer zeldzaam. U hebt veel meer kans dat u door een familielid of uw buurman wordt vermoord dan door een psychoticus. Natuurlijk worden er altijd dergelijke vragen gesteld als een psychotische patiënt criminele feiten heeft gepleegd (bedoelt onder andere de steekpartij van Kim De Gelder in Dendermonde; red.). Men vraagt zich dan af of zulke patiënten gevaarlijk zijn. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er een licht verhoogd gevaar is, meer niet. En wat erotomanie in het bijzonder betreft: die stoornis is op zich al relatief zeldzaam en binnen de groep van erotomanen zijn er zeer weinig patiënten die gewelddadig zijn. Nu kan je niet ontkennen dat er soms in het kader van een psychiatrische stoornis patiënten tot geweld overgaan. Maar dat is allesbehalve de regel. Integendeel, psychiatrische patiënten lopen een groter risico het slachtoffer van gewelddaden te worden dan de dader, precies omdat ze zo kwetsbaar en vaak verward zijn. Mijns inziens bestaat een van de grote problemen van onze samenleving in de stigmatisering van psychiatrische patiënten. Men denkt vaak dat ze gevaarlijk zijn en je ze uit de maatschappij moet weghalen. Maar de meerderheid van deze mensen heeft een ziekte, worstelt daarmee en kan mits een goede begeleiding geholpen worden, zodat ze op een normale manier in de samenleving functioneren.”

Waarom richt de liefdeswaan zich vaak naar iemand met een hogere status?

PIETERS: “Veel van deze patiënten blijken niet zo’n hoog zelfwaardegevoel te hebben. Het zijn doorgaans mensen van simpele komaf die pro-

98 / MY WORK

beren zich een stuk zelfwaarde toe te eigenen door zich in te beelden dat ze het voorwerp zijn van de liefde van iemand die in hun ogen heel belangrijk is. Je zou dus kunnen zeggen dat het een poging is om hun zelfwaardegevoel weer op te krikken, maar het betreft dan wel een ernstig gestoorde poging, waarbij het contact met de realiteti verloren is gegaan.”

Hebben onbereikbare personen een speciale aantrekkingskracht op erotomanen?

PIETERS: “Ja, dat zou je als volgt kunnen verklaren. Stel dat je een verlies in je leven hebt geleden. Bijvoorbeeld: een van je ouders is vroeg overleden, waardoor je een gebrek aan liefde en genegenheid hebt gehad, en dan ga je dat later proberen te compenseren door van iemand die belangrijker is dan jij, te denken dat die om je geeft. Dat zou een mogelijke verklaring kunnen zijn voor het ontwikkelen van zo’n waan. Al betekent dat niet dat de patiënt daardoor zal genezen. Want dat is een heel ander verhaal.

De behandeling van erotomanen is namelijk bijzonder moeilijk. Er zijn anti-psychotische medicijnen die je aan de patiënten kan geven en die hebben soms succes; dankzij deze medicatie kunnen ze toch wat meer terug in de realiteit worden gebracht. Maar dat lukt vaak niet.”

Volgens het stereotiepe rollenpatroon zou een vrouw meer belang hechten aan status en vlugger bereid zijn zich te onderwerpen aan rijke, machtige man. Hebben erotomane vrouwen het daarom vaak begrepen op iemand die hoger op de sociale ladder staat?

PIETERS: “ Aan een hooggeplaatste persoon kan de patiënt alleszins een stuk zelfwaarde ontlenen. Dat is dus een mogelijk element.

Maar daarnaast is het zeker niet uitgesloten dat er hormonale factoren bij betrokken zijn. We weten ondertussen dat de hersenen van mannen en vrouwen op een aantal vlakken van elkaar verschillen. Bij het verband tussen erotomanie en hoge status zouden dan ook hormonale verschillen een rol kunnen spelen.”

Het blijft hoe dan ook triest dat liefde bij de pathologische vorm ervan maar van één kant komt.

PIETERS: “Het wederzijdse aspect ontbreekt inderdaad in zo’n ‘relatie’. Maar wat in de realiteit afwezig is, wordt op een waanachtige manier gecorrigeerd en vervolgens als een soort overtuiging beleefd waar niet aan te tornen valt - er bestaat hierover dus geen enkele twijfel bij de patiënt. Het heeft dan ook weinig zin om aan zo iemand te zeggen dat de radiopresentator dat ene liedje voor tienduizenden mensen speelt.

Want dat verandert niets in het hoofd van de erotomaan.”

realiteit dat de man van wie ze dacht dat hij verliefd op haar was, geen contact met haar wilde hebben, maar zij vergoelijkte dat door te zeggen dat die man vastzat in zijn huwelijk en zijn echtgenote niet wilde kwetsen.

‘Maar hij geeft me voortdurend tekenen van hoe graag hij me wel ziet’, hield ze vol. Daar is ze dus een lange tijd van overtuigd geweest. En die waan domineerde op den duur heel haar leven. Ze nam ontslag, want ze vond haar job de moeite niet meer waard. Aanvankelijk voelde ze zich zo erkend, maar later is er een soort ontgoocheling ontstaan.

Resistent voor therapie Als een vrouw met erotomanie zich inbeeldt dat een getrouwde man op haar verliefd is, gaat ze zijn huwelijk dan per definitie als liefdeloos en mislukt beschouwen omdat zij in haar ogen ‘de enige ware’ is voor hem?

PIETERS: “dat is vaak het geval, denk ik. Ik heb het althans gemerkt bij mijn vrouwelijke patiënten. Een huwelijk zien ze wel als een hinderpaal, maar ze blijven toch rotsvast geloven in zijn liefde voor hen. Hoewel hij niet weg kan uit dat huwelijk, zoeken ze in sommige gevallen toch toenadering en gaan daarna eventueel zelfs over tot stalking.

Maar ik heb ook een patiënte bij wie het niet eens tot een toenadering is gekomen; het bleef zich allemaal in die waanwereld afspelen. Een andere patiënte heeft wel iemand aangesproken: een redelijk goed bereikbare man, die in haar omgeving woonde. Ze heeft hem enkele keren proberen aan te spreken, maar hij reageerde daar zeer negatief en afwijzend op. Daar had ze heel wat moeite mee, maar ze is die afwijzing aanvankelijk toch sterk gaan rationaliseren; ze probeerde er een verklaring voor te geven die ook waanachtig was. Uit gevalsstudies blijkt wel dat bij deze patiënten de liefde soms kan omslaan in haat en dat er dan aggresieve daden kunnen voorkomen, maar dat is zoals gezegd veeleer uitzondering dan de regel.”

Waarom vallen drie keer meer vrouwen ten prooi aan zulke wanen dan mannen?

PIETERS: “Dan kom je bij het gegeven dat vrouwen bij een relatie meer op zoek zijn naar intimiteit en geborgenheid, terwijl mannen over het algemeen de seksuele ervaring nastreven.Vermits het bij erotomanie om een liefdesverslaving gaat, zul je die meer bij vrouwen aantreffen. En seksverslaving - als dat al een goede term is - is meer bij mannen aan de orde.

Dat zie je bij Tiger Woods, enkele bekende voetballers, enzovoort. Het gaat dan om wat wij ‘hyperseksualiteit’ noemen. Hoewel je die aandoening ook bij vrouwen ziet, zijn het toch meestal mannen die eraan lijden. Dergelijke verschillen tussen mannen en vrouwen zijn misschien clichés, maar die bevatten nu eenmaal vaak een kern van waarheid. Ze zijn er niet zomaar, hè. Ze gaan natuurlijk niet altijd op; ook heel wat vrouwen vinden seks belangrijk, terwijl veel mannen evengoed intimiteit zoeken in een relatie.

Maar grosso modo strookt die visie wel met de werkelijkheid. We merken die verschillen tussen de seksen trouwens ook op evolutionair vlak. In de natuur zie je dat vrouwen veel meer gericht zijn op het opvoeden van kinderen. Binding is dan erg belangrijk. Terwijl mannen meer gericht zijn op het zich voorplanten. Het klopt evolutionair gezien min of meer, maar het biedt zeker geen verklaring voor elk geval. Dat zou te simplistisch zijn.”

P-magazine 13 april 2010

Gaat het bij erotomanen louter om de romantiek of hebben ze ook seksuele fantasieën?

PIETERS: “Mijn ervaring is dat het meestal om platonische liefde gaat. Bij geen enkele van mijn patiënten is het zelfs tot in de buurt van een seksueel contact gekomen. Ze denken dat iemand verliefd op hen is en verder gaat het doorgaans niet. Ik heb een patiënte gehad die werd geconfronteerd met de onomstotelijke

I LOVE YOU

99 / MY WORK

Paris Social Cub

I LOVE YOU

100 / MY WORK

Collage

I LOVE YOU

101 / MY WORK

Diana F

I LOVE YOU

102 / MY WORK

In

de ban van de streving/

Dag in dag uit is de mens in de ban van een kwantitatief en kwalitatief onuitputtelijke veelheid aan begeerten, aspiraties, impulsen, aandrangen, wensen, opwellingen, dromen en verlangens, ...

De mens valt nooit stil. Hij ervaart zichzelf als een tekort en beperktheid, als blijvende honger en hunkering, in noodtoestand, in staat van schaarste, van niet-zijn, van onbehagen, van on-afheid.

Heracleitos : “stilstand is voor de doden...”

Sartre : “L’homme est une passion inutile.”

De ene wens is nog nauwelijks vervuld, of er duiken alweer nieuwe op.

Niets kan de mens zodanig bevredigen dat hij voorgoed bevrijd is van ... verlangen!

Dat verlangen is verlangen te verlangen, en geeft die onverzadigbare, onbestemde onrust.

De mens 'heeft' blijkbaar niet alleen verlangens/strevingen, hij IS één en al verlangen, streving.

Het kwantitatief en kwalitatief mateloos en eindeloos verlangen van de mens naar steeds andere en betere 'objecten' (= instrumenten, vermiddelaars) vloeit rechtstreeks voort uit het feit dat de mens van nature uit verstoken is van strikt voorgeprogrammeerde instincten. De menselijke instinctoïde neigingen zijn duister, vaag en onbepaald van aard. Kortom: de mens is van nature uit onvoldoende uitgerust...

Het is die algemene en onbepaalde behoeftigheid die de mens vooruitdrijft. Hij moet willens nillens zelf gaan ontdekken wat hij nodig heeft om zijn leven in stand te houden en te ontwikkelen. De menselijke existentie is erotisch = gespannen tussen wie/wat ik nog maar heb / kan / ben, en wat ik zou willen hebben, kunnen, zijn, ...

Vandaar het uiterst complex gegeven van vormen, belevingswijzen, gedragsregels en ordeningen van strevingen.

Kushner : “Niets meer te wensen en toch niet gelukkig.” fragmente uit de cursus “Wijsgerige Antropologie”

Frederik Van Eeden : “... en wenst niets(s) meer”

Noortje Wiebauer

I LOVE YOU

103 / MY WORK

I LOVE YOU

104 / MY WORK

I LOVE YOU

105 / MY WORK

Tshirt zeefdruk

I LOVE YOU

106 / MY WORK

107 / MY WORK

TALES OF A CITY

Exhibition at Marmara University Istanbul

108 / MY WORK

Analyse van portret Ata T端rk

TALES OF A CITY

109 / MY WORK

Uitvoering afbeeldingen en typo op muur

TALES OF A CITY

110 / MY WORK

Resultaat

TALES OF A CITY

111 / MY WORK

Groep op opening tentoonstelling

TALES OF A CITY

112 / MY WORK

113 / MY WORK

WORKSHOP HOUSE OF CARDS "Conceptual graphic design: Games as media Topic: family "

by Tarja Nieminnen - Aalto University/ School of Art and desing, Helsinki , Finland

114 / MY WORK

HOUSE OF CARDS

115 / MY WORK

116 / MY WORK

first squetches

CONCEPT/ The game: the players are given each an amount of ‘parent’ cards (there can be up to 5 players). By combining the parents they have to find the kids.

So they have to conbine the geometric figures on the ‘parent’ card and match them with the ones on the ‘kids’ cards. The player have to memorise where they saw kids and puzzle with the geometric figures.

HOUSE OF CARDS

117 / MY WORK

final design combinations parent - kid cards

HOUSE OF CARDS

118 / MY WORK

119 / MY WORK

HOUSE OF CARDS

120 / MY WORK

zelfportrait

121 / MY WORK

SCHETSEN EN MODEL

122 / MY WORK

model

MODEL

123 / MY WORK

MODEL

124 / MY WORK

model in beweging zelfportret(rechts)

MODEL

125 / MY WORK

126 / MY WORK

Zelfportret

MODEL

127 / MY WORK

MODEL

128 / MY WORK

Draakplaats Antwerpen (boven) Tram 7 (onder)

SCHETSEN

129 / MY WORK

uitzicht Antwerp Tower Building (boven) eilandje Antwerpen (onder)

SCHETSEN