het volledige programma vind je op:
www.weekvanhetbos.be
In samenwerking met:
v.u. Dirk Bogaert, Agentschap voor Natuur en Bos, Koning Albert II-laan 20 bus 8, 1000 Brussel - Ontwerp www.magelaan.be
A P M A C T N A R GNEK
r u u t a n e d n i r e t s n Ee
© fotgrafiefrede rik
om een even de natu ur in nd ho ijn m et m g “E lke da ee r ik ns pe r m aa nd prob ee En n. le ha te us fri sse ne in het en. Een wa ndel ing kk tre te in ur tu na écht de ve r ze e… Ik sta er al tijd ar na p sta uit n ee bo s of el m e om gevin g is en vo de i oo m e ho n va ste ld fst het ne n. Ik tre k het lie an tsp on r pe su en na di ko m en pl en sb ui wa nt da n bos in na ee n flin ke m as sa al na ar bu i de kle in e di er tje s us na ar de ra ar, m aa r m et je ne ten. Het kli nk t wat sta pt. En gewo on re chtd oo r je r ee nn wa n da r m ee gron d zie je zove el inder uit ook al zij n die wat m , jes ek pl ie oo m el ve Vlaanderen heef t zo van de in de toekomst nog we s Al ië. at Kro eld orbe gestrekt dan in bijvo ag en.” zo rg voor m oeten dr en am s er we n lle ten, zu natu ur wi llen genie
a.be
Kato, zangeres
2 m 01 ol T 2 ie D VR ha l © at N
an
s
ww w.katomusic.be
Lieven Scheire, televisie maker
pper Melvin, Ketnetwra sportveld! Daarom is mijn ideale “De natuur, dat re g e ld na a r unta in b ike g e o m ijn m et m tre k ik et heuvel s, n tof te rrein m ee is r a a D e. Kaste rle lemaal kan n waar ik me he ie ke en n ke ro zandst in het na l me ook vaak za je r a a M n. uitleve s eentje : er ligt er immer en nd vi t a a rv se tuur re rie of vier n mijn straat. D va nt ka er ov e aan d . H et pad ik daa r jogg en a g k ee w r e p kee r houten fort. n meer en een ee s ng la t er sling icht de heuvel is het uitz n ee n va p to e Op d lo p e n is tu ur rese rva at na n e e in En m a x. weg ook d, je ziet onder on ez g en lle a niet d? Dan oon je in de sta W n. re ie d at w heel of ffe stadsparken vind je overal to tse den als de Gen recreatiegebie ee r en het Zi lve rm Bl a a rm ee rsen jn n g roen weet zi in Mol. Wie gee t maar eens zoe in zijn buurt, moe r rnet. Je zal zo ve ken op het inte trokken zijn!”
2
“Toen ik klein was, sp eelde ik uren in de grachten achter on s huis. Ik was op zoek naar de waterbeer, een di er dat overal te vinde n is waar het vochtig is. De naam van het be est klinkt indrukwekke nd, maar je hebt een m icroscoop nodig om het te zien. Het is sowi eso tof om dier tjes en plan ten te onderzoeken. Met een beetje opzo e kingswerk op het int ernet kom je zo te we ten over welke soor t het gaat. Op sommige sit es kan je zelfs foto’s en filmpjes uploaden en specialisten om raad vragen. Nu woon ik in de stad en zit ik m in der in het groen. M aa r ook hier zijn er leu ke pa rken en natuur gebi ed en. Bin ne nk or t ga ik ze lfs aa n de ra nd va n ee n pa rk wonen! Nu moet ik he t nog even met de vo gels in mijn stadstuin doen. En wie bi j m ij naar het toilet gaat , kij kt door een raam naar de tuin. Er ligt ee n verrekijker en een boekje om de naam va n de vo ge ls op te zoeken. Op een br ief je heb ik geschre ve n: ‘K ijk hi er ni et na ar uw ei gen voge l, maa r naar de vo ge ls in de tu in’. Na tu ur kan je in kleine hoek jes en kantjes vinden!”
s j i a d a r p n g i e e e j Ma ak
Als je een vliegopening maakt met een diameter van 3,5 cm kunnen zowel mussen als meesjes een nestje maken in jouw kast.
E
ˆ
2,5 cm
ˇ
C
A
B ˆ
2,5 cm
ˇ
D F
Stap 1:
el bomen en Kies een plekje waar ve str uiken staan.
Stap 2
tuin Geef vleugels aan je
bij je langskomen?
Stap 3
. Je ka n er Ha ng een nestkastje op lp va n je kopen, maar met wat hu gema kkelijk er ma ma of papa ka n je gels zu llen je zelf één ma ken. De vo da nk baar zijn!
<----------------- -------------127 cm---------------------A --------------B > <---20 cm---> <-C D 25 cm><-------30 E cm-------> <---20 F cm---> <--
<--15 cm-->
ek? Wil je Zin in kwetterend bezo mpelmezen, dat de huismussen, pi ters, spreeuroodborstjes, zanglijs els graag wen en andere tuinvog
haaltje met Plaats er een ondiep sc een vogelcafé. vers water. Je hebt nu
-20 cm---> <15 cm > dikte 1,5 cm
--> 25 cm≥
Planten kunnen niet krabben Ooit last gehad van luizen? Dan wil je die vast geen tweede keer! Ook planten hebben liever geen bladluizen. Gelukkig vinden lieveheersbeestjes de bladluizen een echte lekkernij. 3 tot 20 cm diep
Stap 1 Laat tuinafval als takken en bladeren op een hoop liggen. Lieveheersbeestjes, vlinders en andere insecten gaan er snel kamperen.
Zoet onder de zon
Stap 2
Ontbijten met een boterham met honing of de goudgele zoetigheid gemengd onder wat yoghurt. Krijg je het water in de mond? Bedank de bijen en maak van je tuin een bijzzzzzzzonder bijenparadijs.
Gebruik geen pesticiden.
Stap 1 Plant in de tuin zoveel mogelijk bloemen waar bijen gek op zijn.
Stap 2 Bouw een bijenhotel. Dat kan in een houten blok of met een conservenblik en wat bamboe.
Stap 3 Hang je bijenhotel op een warme zonnige plaats in de buurt van bloemen.
Stap 3 Maak met wat stro, een bloempot en wat ijzerdraad een insectenappartement.
Een stekelig extraatje
Is je tuin een paradijs voor insecten? Dan krijg je de egel er soms zomaar bij. Die voelt zich opperbest on der een hoopje takken of bladeren. De insecten zijn voor hem een waar buffet. Kost en inwoon dus! In de herfst kan je de egel een handje helpen door een potje met muesli, ei, spek of kattenvoer bu iten te zetten.
3
m i K r e t h c Boswa
n achters ee w s o b n e p s lo a ar In sprookje e zoeken n Z . s o b t e h oor opers hele dag d of naar str s je p a k e d t ro ij wolven me het echt? W in r a a M . s tje van konijn an swachter v o b te s g n e jo volgden d Zou Kim dag lang. n e e n e r e nd gen Oost-V laa eiedag zeg o g n e g r o ht elke m ? Rubben éc n e n h a ze n e n ij w z r e chten, ev aan de spe
7u00Î Wekker. Veel te vroeg… 7u30Î Was en tandenpoets en allerlei spullen
bij elkaar zoeken. Buiten fluiten de vogels, maar nog niet voor Kim. Eerst ontbijten.
10u15: Vergaderen
8u15Î Een paar halve dagen per week werkt Kim thuis.
Thuis is zijn kantoor. Ook een boswachter heeft heel wat papierwerk.
9u10Î In de auto, op weg naar de regiovergadering. 10u15Î Met vier collega’s en de regiobeheerder alles
bespreken. Hoe zit het met de bomen en planten? Hoe zit het met de dieren? Waar zijn er problemen? Hoe kunnen we er voor zorgen dat de bezoekers nog meer van de natuur genieten?
Papierwerk ...
12u00 Í Snelle lunch. 12u30Î Na de vergadering brengen de boswachters een bezoek aan
het natuurgebied Osbroek in Aalst. ‘Zulke bezoeken zijn heel belangrijk. We geven elkaar dan tips. Je wordt immers geen boswachter door alleen maar boeken te lezen. Ik heb veel van mijn beroep geleerd van Gustaaf. Hij was de oudste boswachter van Vlaanderen. Hij is nu met pensioen en ik vervang hem. Hij heeft mij ook geleerd dat ik met de mensen moet spreken: bezoekers, mensen die in de buurt wonen of mensen die in de natuurgebieden werken… Als boswachter moet je alles weten en met iedereen rekening houden…’
oe k er reinbez 12u30: t
4
Osbroek
‘ I k be n niet alleen g asth eer, m a oo k p olitiem ar Ï an’ 13u55Î In het
natuurgebied Osbroek wonen heel speciale dieren: Konikpaarden Praten met de bezoekers n en Galloway runderen. Ze trekken Konik paarde heel wat bezoekers, waaronder een papa met zijn zoontje. ‘Waarom lopen de dieren het hele jaar buiten?’ vragen ze Kim. ‘Omdat zij zelf hun voedsel willen zoeken. Ze gaan daarom niet op stal. Maar we laten ze niet aan hun lot over. We houden hun gezondheid nauwlettend in de gaten.’
14u20Î In de auto. ‘Ik ben verantwoordelijk voor 600 hectare natuur. Dat zijn meer dan
duizend voetbalvelden. Bossen, graslanden, oude rivierbeddingen. Als ik wil zien en weten wat er gebeurt, moet ik goed plannen en vooral… veel in de auto zitten.’ Hij kan er luid om lachen.
15u10Î Controle van paden en informatieborden. ‘Die moeten OK zijn voor de
bezoekers. We moeten de paden onderhouden en nieuwe aanleggen, we moeten de informatieborden plaatsen of vervangen. Ja, soms zijn we wel even bezig…’ Een boswachter bepaalt ook welke bomen worden gekapt. Door kappen komt er meer ruimte en krijgen jonge planten de kans om te groeien. ‘Als we dat niet zouden doen, zouden er alleen maar oude bomen staan. Het bos zou uiteindelijk sterven.’
17u15Î Kim inspecteert een afsluiting. ‘Niet alleen mensen
moeten het hier tof vinden, ook de dieren en de planten. Daarom mogen de mensen niet in dit stuk komen. De meesten doen dat ook. Wat ik wel vaak merk zijn loslopende honden.’ Kim zucht. ‘Ze moeten aan de leiband. Ik heb héél graag honden, maar hier verjagen of bijten ze andere dieren. Ook andere wandelaars of kinderen hebben soms schrik van loslopende honden. En sorry, dat kan niet. Als iemand zich niet aan de afspraken houdt, dan moet ik hem daar op wijzen. Ik ben als boswachter niet alleen de gastheer, maar als het echt moet ook de politieman!’
Eén grote speeltuin Mijn kleine broertje speelt het liefst in de vrije natuur. Dan gaat hij met het boek ‘De boom in’ op pad en probeert allerlei nieuwe spelletjes uit. De ene keer speelt hij verstoppertje met de dieren, de andere keer bouwt hij een insectenhotel. Of hij verzamelt noten die mama ’s avonds kan roosteren. Het boek kan je bestellen op de site van BOS+.
5
. . . ee m m ee n k i n e d a Ik ga op p je or dat
vo r altijd e e j g r an zo
an l ed ij a k e t s i u de j
hebt en
D ekker? d t n o kk e n t. rschro e v e e n e em n m o s n e j e t e l dde Ben jij ulpmi h e t s i u de j dat je
Vlindernet
GPS
Belangrijk Laat de Ă&#x17D; diertjes na je onderzoek zo snel mogelijk opnieuw vrij.
Eindje touw
Potlood en papier
Tip In een broek Ă&#x17D; en een jas met veel zakken kan je veel nuttige dingen kwijt.
Rubberlaarzen of waterdichte schoenen
6
Loependoosje
Verrekijker
Eekhoorn (Sciurus vulgaris)
n niet g ezie lf e z je T ip Als meer. Draag geen je Î wordt, zie k leuren. opvallende
iPod of smartphone
Keukenpapier et je
T ip Verge iet! Î er n flesje wat
Tip ’t Is meteen ook leuk knutselmateriaal. Î Bewaardoosjes
7
r ee m e j e i z r a a b t h Onzic ze n d a t t ra p p o rt te le he in t a a st ” b ie d g in na tu ur g e chtgever is “B e nd evo rm in ndt. Zi jn opd ra vi us b jn zi in s d Steven ’s ochten vogeldetective t worden!” end onder zoch g rin d t oe m it duidelijk: “D d omgeving goe jkhut kan ik de ki el g vo n ee it Steven, “vanu n. Maar als ik ze “Hmm,” denkt s me kunnen zie er d a d e d at d uden zonder ten.” Daa rom in de gaten ho wel een tijdje zit r a a d ik l za , w il bet rappen tr ui ook iets op hete rdaad ne en een extra ho p rt a sm n zij , een verrekijker ik op tijd terug stopt hij naast k denk niet dat “I k. za g ru n zij te drinken in om te eten en cht hij. middageten,” la zal zijn voor het
Op zoek naar de dader Wanneer Steven in het natuurgebied aankomt, inspecteert hij de omgeving. “Zie je die struik met lijsterb essen? Die draagt altijd vruchten, ook in de winter. Ik was hier twee weken geleden nog, maar nu hangen er duidelijk minder bessen aan. We zitten op het juiste spoor!” Als hij zich in de hut geïnstalleerd heeft, trekt hij zijn extra trui aan. Het is erg koud dit jaar. Hij haalt zijn verrekijker uit de rugzak en speurt de omgeving af. Na een tijdje spot Steven een eerste ver dachte. ‘Bruine veren’, ‘rode vlek op de borst’, ‘fijne sna vel’ tikt hij op zijn smartphone in. Het programma zegt dat het om een roodborstje gaat. “Dat kan de dader niet zijn”, fluistert hij, “roodborstjes leven alleen en niet in groep.” Lijsterbessen
Samen uit eten De tijd tikt voorbij. Vogeldetective Steven spot wat vogels,
Grote bonte specht
maar de bende heeft hij nog niet ontdekt. Hij besluit nog een half uurtje te wachten en dan naar huis te gaan. “Met observeren los ik de zaak niet altijd meteen op. Maar dat is niet erg. Het is leuk in de natuur te zijn en ik heb toch een aantal dieren gezien. Ik kom later…” Hij stopt middenin zijn zin en neemt vliegensvlug zijn verrekijker. “Hoor je dat hoge, tril lende geluid? Het komt van dichtbij.” Steven speurt de buurt af. “Daar, in die struik zitten vogels met een lichtbruine kleur, een kuif op hun kop en gele staartpunten.” Zijn smartphone
8
Roodborstje
Feest voor de zintuigen Opa ziet niet meer zo goed, maar zijn favoriete uitstap is een wandeling in het bos of in de natuur. Als ik meega heeft hij zijn ogen immers niet nodig. Terwijl ik hem veilig over het pad loods, vertelt hij me welke vogels in de bomen zingen. Die herkent hij aan hun zang. De smaak van net geplukte braambessen doen hem dan weer denken aan zijn jeugd. Daarover kan hij uren vertellen. Bovendien heeft elk seizoen volgens hem een eigen geur: in de lente verspreiden de bloesems aan de bomen hun parfum, de zomer geurt naar vers gemaaid gras, de herfst herkent hij aan de geur van natte aarde en de winter... Tja, de sneeuw kan hij dan wel niet ruiken, maar die kraakt zo leuk onder onze voeten.
Fuut
De pestvogel een pestkop? Helemaal niet! Vroeger dacht men dat de vogel de ziekte de pest verspreidde. Vandaar de naam. De pestvogel woont eigenlijk in Noord-Europa. Maar tijdens vertelt hem dat
de winter komt hij wel eens naar Vlaanderen. Dat
het pest vogel s
gebeurt helaas niet elk jaar. En daarom kunnen
zijn. “Ik denk dat
vogelliefhebbers hem zelden spotten. Maar als je er
we onze bende gevonden hebben.” Steeds meer pest
eentje ziet, is de kans heel groot dat je er veel ziet.
vogels landen ondertussen in de buurt. “Ze hebben
Pestvogels leven immers in groep. Ze zijn meestal niet
duidelijk besloten om samen uit eten te gaan,” lacht de
bang van mensen en
speurneus.
gaan niet meteen vliegen
’s Avonds maakt Steven zijn rapport. “Bende op
als zij je zien.
heterdaad betrapt. Het gaat om een invasie van pestvogels. Maar laat je niet vangen door hun naam: ze vallen de andere vogels helemaal niet lastig. Mysterie opgelost!” besluit de vogeldetective tevreden.
9
Natuurpret zonder grenzen
pakken? Dan is het hoog tijd om erop uit te trekken! Tijdens de Week
Limburg
van het Bos zijn er allerlei leuke
kk Zondag 14 oktober 2012, 13.30 – 17.30 uur
activiteiten. Hier vind je alvast een
Bosland
greep uit het aanbod. Op zoek naar
Jong of oud, groot of klein – iedereen is welkom in Bosland! Op dit bosfeest ontmoet je boswachters en boselfen, reuzeninsecten en kleine kriebelbeestjes en maak je kennis met de inwoners van het bos. Er is theater in openlucht en er komt muziek uit de bomen. Ontdek de vernieuwde wandelroutes of geniet van een nazomerse picknick in hartje Bosland. Een fijne namiddag gegarandeerd!
meer? Neem dan een kijkje op
Waar?
Het Pijnven Kiefhoektraat z/n, 3940 Hechtel-Eksel
Inkom?
Gratis
kk Het hele jaar door
Prikkelpad de Zwarte Beek Het Vlaams Bezoekerscentrum De Watersnip in KoerselBeringen heeft een nieuwe troef in handen waardoor rolstoel gebruikers een stap dichter bij de natuur kunnen komen. Op het bestaande rolstoelpad (2,5 km) vind je nu ook twaalf belevingselementen die jou prikkelen. Er zijn voel kastjes, een klanklabyrint, een wiglo, een kijkwand, een unieke zitbank, … Om meer inspiratie op te doen kan je een prikkelend, begeleidend boekje ontlenen aan de balie van het bezoekerscentrum.
www.weekvanhetbos.be.
kk Zondag 14 oktober 2012, 13.00 – 18.00 uur
Gagelhappening geeft de herfst nog meer kleur Landschap De Liereman vormt op zondag 14 oktober het decor voor een wandeling doorheen een van de prachtigste en oudste Vlaamse natuurgebieden. Natuurgidsen leggen onderweg uit waar de gagelstruik groeit en laten je onder meer kennismaken met de prachtigste paddenstoelen, kruiden en grazers van de hei. Een beetje honger? Dan serveren ze je hapjes uit de natuur. Kinderen kunnen tijdens de wandeling door telescopen naar wadende vogels kijken of bij het bezoekerscentrum springen op het springkasteel en een bezoekje brengen aan de schminkstand. Proef zeker ook een glaasje biologisch fruitsap! Volwassenen kunnen zich wagen aan een fris glaasje Gageleer, een biologisch bier gekruid met gagel.
Waar?
Wanneer? Elke dag van 1 april tot 31 oktober 2012, behalve op maandag. Vertrek tussen 13.00 – 16.00 uur of op afspraak. Ook mogelijk onder begeleiding van een natuurgids. Van 1 november tot 31 maart op zondag van 13.00 – 16.00 uur of op afspraak. Waar? Vlaams Bezoekerscentrum De Watersnip Grauwe Steenstraat 7/2, 3582 Koersel Inkom? Gratis – waarborg begeleidend boekje: € 5, begeleid bezoek € 30/ € 50 Meer info? www.dewatersnip.be
Antwerpen kk Zaterdag 13 oktober 2012 om 19.00 uur
Film in het Bos Op zaterdag 13 oktober verandert het Broek weer even in een bioscoop. Kom dan de avonturen ontdekken van de papegaai Blu in de film Rio. De film start om 19 uur en is gratis. Breng warme kledij en/ of dekentje mee want buiten naar een film kijken kan best fris zijn. De natuurgidsen trakteren je op een warm drankje. Voor meer films op anderen momenten: www.bosplus.be
Waar? Inkom?
10
Heeft de natuurkriebel jou ook te
’t Broek Het Broek 1, 2830 Blaasveld Gratis
Meer
Landschap De Liereman Schuurhovenberg 43, 2360 Oud-Turnhout info? Tel. 014 42 99 66 bc.deliereman@natuurpunt.be
kk Zondag 21 oktober 2012, 9.00 – 17.00 uur
Happening in Ravels Op zondag 21 oktober gooien het Boshuis Ravels en speelzone Baetenheide van 9 tot 17 uur de deuren wagenwijd open voor een gezellig evenement in een bossige sfeer. Aan het boshuis kan je genieten van een lekker Breughelbuffet. De boswachters nemen je op sleeptouw om de domeinbossen eens vanuit een andere ooghoek te bekijken. Kinderen kunnen er nestkastjes timmeren, kriebeldiertjes ontdekken, meer te weten komen over het bos van August en Zonneschijntje, … Met de buspendeldienst kan je ook een kijkje gaan nemen in de speelzone Baetenheide. In de speelzone wordt de barbecue ingehuldigd. Kinderen kunnen er genieten van poppenkast, ballonplooien en uiteraard vrij spelen, … want daar dient een speelzone toch voor!
Waar?
Boshuis Ravels Jachtweg 27, 2380 Ravels en speelzone Baetenheide, Baetenheide (z/n), 2381 Ravels
Vlaams-Brabant kk Zondag 21 oktober 2012, vanaf 13.30 uur
Biodiversiteitsleger bezet Diest Oranjestad Diest is zondag 21 oktober een belegerde stad. Het biodiversiteitsleger strijkt er neer samen met een colonne boswachters en heel wat stadsgidsen. Samen strijden voor meer biodiversiteit, benieuwd naar de toekomst van het Citadelbos of zin in een cultuurhistorische verkenning in de Citadel? Het kan allemaal! De gidsen nemen je vanaf 13.30 uur op sleeptouw. Vervoeg ons biodiversiteitsleger, bind samen met generaal, kolonel en boswachter een historische strijd aan voor meer biodiversiteit. En ontdek zo de wondere wereld van het Citadelbos.
Waar? Citadel Diest Meer info? webbekomsbroek@vlaamsbrabant.be tel. 013/35 86 58 of 013/35 86 59 www.vlaamsbrabant.be/halvemaan en doorklikken naar Bezoekerscentrum Webbekoms Broek.
kk Zondag 21 oktober 2012, 11.00 – 20.00 uur
Op stap met graaf Vlerulla Graaf Vlerulla, de broer van graaf Dracula, ontvangt groot en klein in het Meerdaalwoud voor een mix van natuur, cultuur en techno. Word een rasechte geocacher met een hart voor de natuur en een gps onder de arm. Na een bosbrunch is er een kinder- en familiewandeling Praten met bomen door verteller Schobbejak. Gastheer Graaf Vlerulla neemt je ook mee op vleermuizenjacht. Langs holle wegen, houtkanten en hagen volgen we de vleermuizenroute richting Meerdaalwoud. M isschien spotten we wel een echte vleermuis! Spannend voor kinderen, leerrijk voor ouders en grootouders.
Waar?
Meerdaalwoud Weertsedreef z/n, 3050 Oud-Heverlee
kk Zaterdag 06 en zondag 07 oktober 2012
Natuurfestival in De Panne Het Vlaams Bezoekers- en Natuureducatiecentrum De Nachtegaal en verschillende diensten van de gemeente De Panne organiseren de 5de editie van het Natuurfestival. Op zaterdag wordt het startschot gegeven van deze 2-daagse met een aantal natuurwandelingen, workshops en een speurtocht. Op zondag is De Nachtegaal 'the place to be' met tal van activiteiten: aperitiefconcert, vliegend beestendorp, standendorp, vissersverleden, oude ambachten, wandelzoektocht, animatie, geleide wandelingen, workshops met demonstraties, beeldhouw- en schilderkunst, boomklimmen, kunstparcours, … Op zondagnamiddag staat er met ‘Rovers in het Biezebos’ ook meespeeltheater op het programma! Verschillende voorstellingen van dit toneelstuk - gebaseerd op het gelijknamige boek van Marc De Bel – leren de kinderen op een speelse, muzikale en interactieve manier dat we zorg moeten dragen voor onze omgeving.
Waar? VBNC De Nachtegaal Meer info? www.vbncdenachtegaal.be Inkom? Gratis
Oost-Vlaanderen kk Zondag 14 oktober 2012, vanaf 13.30 uur
Heidebos opent deuren en paden Geheel in het teken van het thema zal openstelling van de gebieden de rode draad door de activiteiten zijn. Natuurpunt vernieuwde en verruimde een aantal toegangspoorten zodat rolstoelgebruikers voortaan vanaf beide parkings het gebied in kunnen. Speciale bankjes en picknicktafels staan voor iedereen klaar. Er is een informatieve, educatieve en interactieve route met heel wat leuke activiteiten onderweg voor jong en oud. Organisatie: Natuurpunt Moervaart-Zuidlede in samenwerking met JNM Moervallei.
Waar?
Heidebos (Wachtebeke en Moerbeke-Waas), Parking 1, Moerbeke-Waas info? www.heidebos.be
West-Vlaanderen
Meer
kk Zondag 21 oktober 2012, 14.00 – 17.00 uur
kk Zaterdag 20 oktober 2012, vanaf 19.00 uur,
Mysterie van het Okkehuisje Het Okkehuisje staat als getuige van een lang verleden aan de rand van het bos. Kent het ook een toekomst? Onder meer de boswachter weet heel wat te vertellen over het bos: van het verleden langs het heden naar de toekomst. Gezinnen met kinderen worden verwend met een nieuwe zoektocht. Los het mysterie van het Okkehuisje op en ontmoet onderweg heel wat dieren.
Waar?
Helleketelbos openbare parking Vijfgemetenstraat 4, 8970 Poperinge
Zondag 21 oktober 2012, vanaf 13.00 uur
Drongengoed bij dag en nacht In het Drongengoedbos in Knesselare kan je op zaterdag 20 oktober tijdens de Nacht van de Duisternis de wondere wereld van het bos bij nacht beleven. Vanaf 19 uur word je verwelkomd aan het Jagershof. De volgende dag, zondag 21 oktober, kan je vanaf 13 uur met Drongengoed in beweging het Drongengoed ook overdag verkennen. Onder de leuze Bos en heide, (ooit) schatkamer van de kleine man ontdek je waarom het bos goed is voor geest en lichaam. Met tal van interactieve infostanden aan de Drongengoedhoeve en verschillende begeleide tochten beleven jong en oud de bosdag van hun leven.
Waar? Meer
Drongengoed en Jagershof, Drongengoedweg 9-11, 9910 Ursel (Knesselare) info? www.weekvanhetbos.be
11
Overstekend wild … stelt na een ontspannende natuurwandeling je hersenen op de proef om je tegenstander te verslaan. De voorbereiding Elke speler verzamelt tien pionnen en legt die op de gele vakjes aan zijn kant van het spelbord. Tijdens een natuurwandeling vind je vast iets dat kan dienen als pion: eikels, kastanjes, beukenootjes, keien, takjes, … Je hebt ook pen en papier nodig. Het doel Probeer zo snel mogelijk je tien pionnen aan de andere kant van het bos te krijgen.
Hoe snel raak jij aan de andere kant van het bos?
Vouw deze zijde van het spelbord tot tegen het deel op de pagina hiernaast
Tip: knip deze pagina uit en en kleef ze op een stevig stuk papier
De spelregels 1. Bepaal met een spelletje blad-steen-schaar wie er mag beginnen. 2. Om beurt mag elke speler een pion één vakje verplaatsen. Dat mag enkel in de richting van de pijlen die op de bomen staan. 3. Je kan sneller vooruitgaan door over een tegenstander te springen. Let op: op het vakje waar jij op staat moet een pijl in de richting wijzen van de pion waar je over wilt springen en achter je tegenstander moet een vakje vrij zijn. Je mag maar over één pion per beurt springen. 4. Een knuppelpad maakt moeilijk toegankelijke gebieden toegankelijk. Vaak lopen ze over moerassig terrein. Volg je het knuppelpad, dan mag je in één beurt van het begin tot het einde van het pad lopen. Je herkent het aan de bruine plankjes. 5. De open plek in het bos (blauwe vakjes) mag je in alle richtingen oversteken. 6. Op de vakjes met de toegankelijkheidsborden kan je bonussen winnen. Bij elk bord hoort een opdracht die je duidelijk maakt waar het bord voor staat. Kan je de opdracht oplossen, dan mag je een extra vakje verder. Staat er een bord voor het knuppelpad dan mag je je pion over het knuppelpad én een extra vakje verplaatsen. Kan je niet antwoorden dan ga je een plaatsje terug. De opdrachten vind je op de pagina hiernaast. 7. Staan er twee pionnen geblokkeerd (ze kunnen niet voor- of achteruit en niet links of rechts) dan mogen ze van plaats wisselen. De winnaar Hij/zij die het eerst al zijn pionnen naar de andere kant van het bos heeft gebracht. Maak het extra spannend Elke speler kiest één bijkomend voorwerp dat moet dienen als ‘overstekend wild’, bijvoorbeeld een slakkenhuisje, een dennenappel, … 8. Je mag jouw beurt gebruiken om je ‘speciale’ pion op het bord te plaatsen. Die pion is het overstekend wild en daar mag de tegenpartij niet voorbij. Je plaatst die dus best op een plaats waar hij de tegenpartij hindert zodat die er rond moet of moet wachten tot je het overstekend wild verplaatst. Je mag het overstekend wild zoveel verplaatsen als je wilt, maar enkel op een groen vakje met een boom waar nog geen pion staat. Hou er wel rekening mee dat als je die pion verplaatst je beurt voorbij is. Je andere pionnen geraken dus niet verder.
12
© Magelaan - Gent
Opdrachten Als dat nodig is, schrijf je de antwoorden op een blad papier. Komt een van de spelers voor een tweede keer op het bord dan mag die niet hetzelfde antwoord geven.
Hoe snel raak jij aan de andere kant van het bos?
Pluk geen bloemen of planten Schrijf de namen op van twee bloemen of planten die je in de natuur kan vinden. Bij discussie kan een plantengids of het internet je helpen. Maak geen lawaai Zing een liedje waarin een boom, plant of dier dat je kan tegenkomen in een natuurgebied aan bod komt. Vang geen dieren Schrijf de namen op van twee zoogdieren die je bij ons in de natuur kan vinden. Bij discussie kan een dierengids of het internet je helpen.. Honden aan de leiband Ik ga op stap in het bos en ik hou mijn â&#x20AC;Ś aan de leiband. Vul deze zin aan met een huisdier. Afval gooi je in de vuilnisbak Afval trekt kriebeldiertjes aan. Schrijf de namen op van twee insecten die je in de natuur kan vinden. Bij discussie kan een insectengids of het internet je helpen. Blijf op de paden Een pad is een amfibie. Schrijf de naam op van een amfibie of reptiel dat je in de natuur kan vinden. Bij discussie kan een dierengids of het internet je helpen. Maak geen vuur Een bosbrand is een groot gevaar voor alle bosbewoners en bezoekers. Zelfs vogels ontsnappen er moeilijk aan. Schrijf de naam op van twee vogels die je in de natuur kan vinden. Bij discussie kan een vogelgids of het internet je helpen. Enkel van zonsopgang tot zonsondergang Schrijf de naam op van een nachtdier dat je bij ons in de natuur kan vinden. Bij discussie kan een dierengids of het internet je helpen.
13
n e m e l b o r p n e r EHBD e i D j i B p l u H e t h Ec n n pad of ee e e t e m d r f een bo f feurs rt staat. O e h n k en . C h a u e e te f s r o e e v o o k n ld e gerege arop e dieren die dieren rsbord wa r e e a k a r e w dig om de v t o r n n e e d n e e a s g n n e in ts e s t al n plaa f e oplos Je zag vas nt dat je ee igen tuin o n er an d er e e ij k z je , te e is in b r k t e o a e o Maar ruk verk uikens. D ietunnels. ar als er d b a fi een d m et k m M . a n n ij e z htig ducten tra voorzic rijgen: eco k te g e w moeten ex e n. t van d jker make ndere kan li a e e k d k a n a m a e veilig ieren g ven van d le t e h je n ka in het bos
Het ecoduct, een beestige brug
Natuurlijk steek jij nooit een snelwe g over. Je bent niet gek ! Je kan veilig en wel naar de overkant via een fiets- of voetgangersbrug. Wanneer de snelweg door een natuurgebied loopt, krijgen ook de dieren hun eigen brug: een ecoduct. Niet alle en zoogdieren zoals reeën, dassen, vossen, everzwijnen en bosmuizen maken er dankbaar gebruik van . Ook slangen, padden en zelfs insecten raken via de beestige brug veilig aan de overkant.
Aanschuiven in de amfibietunnel Winterslaap voorbij? Dan trekken padden, kikkers en salamanders erop uit. Bestemming: poelen, vijvers en putten. Cool toch, zo’n reisje? Tot ze een brede weg tegenkomen waarover dag en nacht auto’s denderen! Daarom worden de amfibieën steeds vaker naar een smalle tunnel geleid. Zo raken ze, samen met een hoop andere kleine dieren, ongeschonden aan de overkant.
14
Een vliegend hert helpen groot worden Een vliegend hert, is dat Bambi met vleugels? Nee, maar het is wél met stip de grootste kever van ons land. Hij dankt zijn naam aan de kaken van de mannetjes. Die lijken op het gewei van een hert. De larven eten alleen vermolmd hout. Soms proppen ze zich acht jaar lang vol voor ze verpoppen. Maar als de mensen alle zieke bomen en al het dode hout uit het bos weghalen, hebben ze geen voedsel. De oplossing? Een broedheuvel. De larven zijn er veilig, vinden er hun favoriete kostje en kunnen flink groeien.
Egels lopen er
de kan
tjes af Een egel in de tuin. Leuk ! Hij ziet er erg prikk maar doet gee elbaar uit, n vlieg kwaad. N u ja , b ij wijze van spreke Hij is dol op in n. secten, wormen , sl ak ke n en ander kleine diertjes. Die zo ekt hij langs he ggen, hagen, b bij de afsluiting ermen of van een tuin. K an d ez e vr iendelijke en nuttige veelvraa t bij jou in de tu in ? Zo rg voor minstens opening van 20 één bij 20 cm. Daa r w ur m t ze lfs een grote eg zich moeiteloos el door. Met een stuk afvoerbuis m aa k je zelfs een heuse min i-ecotunnel. Zo vi nd en oo k andere kleine dieren d e weg naar jouw tuin.
Voedsel in overvloed In het park woont een familie eekhoorns. Ze bouwen hun nest in de kruin van een boom. Eikels, beukennootjes en andere boomvruchten vinden ze heel erg lekker. Ook het merg en het sap van bomen is een van hun lievelingshapjes. Om daarvan te kunnen smullen halen ze de schors van de boomstam. In het park vinden eekhoorns dus niet alleen goede nestplaatsen, maar ook voedsel in overvloed.
15
Coole quiz
Wat weet jij van de natuur?
Bij ons is de natuur bijna volledig verdwenen. Voor natuur moet je in Afrika of Amerika zijn.
Juist of fout? Fout! In ons land leven meer dan 30.000 soorten dieren, planten en paddenstoelen. Er is hier veel meer natuur dan de meeste mensen denken. In de bossen, duinen en parken, op de heide, weilanden en akkers, in de beken en rivieren: overal krioelt het van het leven. In sommige gebieden zijn er zoveel verschillende, vaak zeldzame soorten dat ze extra worden beschermd. Maar zelfs in een kleine stadstuin vind je veel verschillende planten en beesten. Op safari in je tuin? Doen!
De natuur is er voor planten en dieren en niet om in te spelen.
Waar of niet waar? Niet waar! De natuur is er voor iedereen. Ook voor mensen en zeker voor kinderen. Sommige gebieden zijn verboden terrein om dieren en planten te beschermen. Maar in veel bossen en natuurgebieden kan je naar hartenlust wandelen, joggen, fietsen, paardrijden of spelen met je vrienden. Woon je in een stad? Dan is er in je buurt vast wel een leuk park met een speelplein, een sportterrein of misschien zelfs een vijver om te vissen, zwemmen of kanovaren. Kijk maar eens op groenspeelweefsel.be
Om houten speelgoed of meubels te maken, moeten ze bomen kappen.
Juist of fout? Juist! In de natuur is er veel hout en daarom wordt het vaak gebruikt. Als we enkel bomen kappen, raakt de voorraad hout stilaan op. Daarom is het belangrijk dat er voor elke gekapte boom een nieuwe wordt geplant. De bedrijven die dat doen, mogen op hun product het logo van PEFC of FSC plaatsen. Je vindt de logoâ&#x20AC;&#x2122;s vast ook bij jou thuis! Kijk maar eens op je schoolschriften.
16
In een hoekje van de tuin laten papa en mama brandnetels groeien.
Slim of dom? Slim! Ze mogen gerust een stukje tuin laten verwilderen. Je papa en mama hebben minder werk in de tuin en de wilde planten lokken meer bijen, hommels en zweefvliegen. De insecten bevruchten de bloesems van fruitbomen en bessenstruiken en daardoor kan je later van heerlijke vruchten smullen. Bovendien zijn heel wat rupsen verzot op brandnetelblaadjes en die rupsen worden later prachtige vlinders. En ben je avontuurlijk aangelegd, maak dan eens soep van verse
Is natuurlijk hetzelfde als gezond?
brandnetelblaadjes. Voorzichtig bij het plukken!
Ja of nee? Nee! Meestal wel, maar niet altijd. Er zijn immers ook giftige paddenstoelen en bessen en er zijn gevaarlijke dieren. Maar in de meeste gevallen is de natuur gezond voor ons. Zonder de natuur zouden we zelfs niet bestaan. Waar haal je anders eten en drinken? Of lucht om in te ademen? De natuur is dus broodnodig maar bij sommige planten en dieren moet je opletten.
Winkelen in de natuur Tante Lies trekt geregeld met een boodschappenmandje door het bos. Ze is dan op zoek naar eetbare vruchten en planten. Een van haar favoriete drankjes is thee van brandnetels. Die plukt ze zelf en laat ze een tijdje drogen. Enkele weken later kookt ze de gedroogde blaadjes in wat water en ze kan haar kopje weer vullen. Maar ik vind haar zelfgemaakte confituur het lekkerst. Samen gaan we in het bos op zoek naar rijpe bessen. Thuis laat ze die met wat suiker en water koken en de volgende ochtend smeren we heerlijk belegde boterhammen.
17
s p i t 5 natuuravontuur voor
Wat kan je doen in de natuur? Wandelen natuurlijk! Maar je kan zoveel meer.
Ti p 1 Op blote voeten
Loop je graag op blote voeten door het gras? Of leuker nog: door de modder? Dan bestaat er zoiets als een blotevoetenpad. Je vindt er bijvoorbeeld
Ti p 2 Picknick op een eiland?
eentje in het Limburgse Zutendaal: je volgt er een
1 Eén van de meest originele plekken om te picknic
route van twee kilometer over hout, stenen, boom
ken ligt in Balen. Het ligt middenin het natuurge
snippers, gras, leem en water. Zonder schoenen of
bied Scheps. Het lijkt wel te drijven op een moeras:
kousen natuurlijk. Wijs!
spannend… Er zijn handige banken, maar je moet
Bezoekerscentrum De Lieteberg Zuurbroekstraat 16, 3690 Zutendaal
natuurlijk wel zélf voor je eten zorgen! Meer info? www.natuurenbos.be
www.lieteberg.be Helemaal naar de Kempen voor een picknick? Dat hoeft natuurlijk niet! Organiseer gewoon een picknick in je tuin of in het bos. Nodig al je vrienden uit! Breng allemaal iets lekkers mee en maak er een leuk feestje van. Maar vergeet achteraf de rommel niet op te ruimen!
gewoon zelf aan Is Lim burg een beetje te ver? Ga dan r een blotevoetentocht de slag ! Nodig je vrienden uit voo . Wil je het extra door je tuin of ga samen naar het bos iedereen en laat hen spannend maken? Blinddoek dan raden waar ze lopen!
18
Ti p 4 Smikkelen en
Ti p 3
prikkelen!
p Een superleuke wandeling? Die vind je in het WestVlaamse Marke. Het Prikkelpad is 6,5 kilometer lang
Sla je tent op!
met allerlei coole attracties: een kinderboerderij,
W Paalkamperen: ken je dat? Wees niet bang, je hoeft niet
een insectenhotel en een sneukelpad met héér
op een paal te slapen! Je slaat je tent gewoon op in het
lijke bessen en vruchten! Ook in Koersel is er een
wild, vlakbij een waterpaaltje met een bordje 'bivakzone'.
leuk prikkelpad dat alle zintuigen aanspreekt. Ze
Eigenlijk mag je in ons land niet zomaar wildkamperen.
ker voor kinderen en jongeren met een handicap is
Maar in het bos de Hoge Vijvers in Arendonk mag het wél!
dat een aanrader!
Ook in de bivakzone in het Muziekbos in Oost-Vlaanderen en binnenkort in Limburg kan je je tent opslaan.
Meer info? www.natuurpunt.be
Meer info? www.natuurenbos.be
Zélf een prikkelpad maken? Teken samen met je vrienden de leukste route uit. Is er een kinderboerderij
Je kan natuurlijk ook in je eigen tuin kamperen! Het wordt
in de buurt? Waar vind je de lekkerste bessen? Op
echt gezellig als je vrienden meedoen. Of misschien is er een
welke plaatsen in het bos hoor je de gekste geluiden?
boerderij in de buurt? Vraag of je in de wei een nachtje mag
Waar groeien de mooiste paddenstoelen?
kamperen! Nòg spannender? Maak een kamp in de bomen of struiken en blijf daar overnachten!
Ti p 5
Lekker fit
4 Voor fitness moet je niet naar de sportclub. Trek gewoon de natuur in! In heel wat Vlaamse bossen en parken vind je de fit-o-meter: een parcours met leuke fitnessoefeningen. Wie kan er als een konijn over balken wippen? Of haasje-over springen? Zoek je een fit-o-meter? www.bloso.be Geen fit-o-meter in de buurt? Geen probleem! Stippel zelf een sportieve route uit rond je huis. Spring tien keer over een omgevallen boom, doe vijf haasje-overs met je vrienden en ren tot aan de dichtstbijzijnde eik! Wie is de snelste?
19
Spreek jij de taal van de natuur?
Bomen, planten, dieren, het landschap, … Er bestaan heel wat typische woorden om ze te omschrijven. Jammer genoeg bestaat er nog geen woordenboek voor. Hieronder helpen wij je alvast
A
op weg. Vul jij verder aan?
Arboretum
I
Een verzameling van verschillende
Inheems
bomen. Een beetje zoals een zoo,
Verzamelnaam voor planten, bomen
maar dan voor bomen.
en dieren die in ons land voorkomen.
Blotevoetenpad
B
bosanemoon
Laat de natuur met je voeten spelen en ontdek hoe anders hout, gras of
J
aarde voelt om op te stappen!
Corridor
C
Jaagpad Pad langs een rivier of kanaal voor
Ve r b i nd i ng tus sen ve r sch i l l ende
wandelaars en fietsers. Het is verbo
natuurg ebieden waardoor dieren
den voor auto’s. Vroeger diende dat
veilig van het ene naar het andere
pad om schepen met touwen voort te
gebied kunnen trekken. Ook de na tuur spreekt een mondje Frans!
F
trekken of te jagen.
Fluisterboot Boot met een elektrische motor. Die
ideaal om al varend dieren te kunnen
de begroeiing kwetsbaar is. Het is dus
observeren… als je zelf ook stil bent
niet bedoeling dat je met een knup
G
Geocaching
Openbaar bos waarvoor het Agent
Wandelzoektocht. Toets de gegevens
schap voor Natuur en Bos verantwoor
in op een gps-toestel en misschien
delijk is. De boswachter zorgt dat je er
vind jij wel de schat?
veilig kan wandelen en spelen.
bottekes (als je geen natte voeten
op de natuur? Je vindt op het internet
wilt)!
heel wat websites om je eigen eco
20
L
Avontuurlijk wandelpad. Dresscode:
Welke invloed heeft jouw leven
tips om die te verkleinen.
pel op pad gaat.
Laarzenpad
Ecologische voetafdruk
logische voetafdruk te berekenen en
Houten pad door een moeras
gebied of door een gebied waarvan
Domeinbos
E
Knuppelpad
motor maakt geen geluid. Hij is dus
natuurlijk.
D
K
H
M
Moutainbike (MTB)
Honden
Zin om met je fiets in
losloopzone
de natuur te gaan
Zone waar honden
crossen? Kijk dan
zonder leiband
uit naar dit fiets
mogen lopen.
pictogram.
N
Natura 2000 Een netwerk van bescherm
V
R
Ruiterpad
Verbossing De natuur zijn gang laten gaan.
de natuurgebieden in Europa. Op die
Wil je als een echte
Als de mens niets verandert, zullen de
manier willen de Europese landen de
cowboy of ama
bomen en struiken steeds meer plaats
dieren en planten op hun grondge
zone de natuur in?
innemen en een gebied moeilijk
bied beschermen.
Ga dan op zoek
toegankelijk maken.
naar dit picto
Wiglo
samen met je paard, ezel of kameel
Iglo gebouwd uit wilgentakken. Speel
welkom!
tijdens de zomer zelf voor Eskimo.
Struinen
O
S
Of verstop je in de wiglo om de om geving af te speuren naar vogels en
Loop jij ook soms een
Onthaalpoorten Wil je op verkenning in de natuur? Dan is een onthaalpoort de perfecte uitvalsbasis. Vaak vind je er informatie over een natuurgebied en wat er te beleven valt.
P
gram! Je bent er
Paalkamperen
Wildkamperen mag niet in Vlaande
ren. Maar ben je in een bivakzone en dan mag je toch je tent opslaan!
QR-code Streepjescode
Q
die je soms in de natuur tegenkomt. Die dient niet om
andere dieren.
beetje doelloos door de n atuur? Helemaal
W
ontspannen? Laat je de ontdekkingen aan het toeval over? Dan ben jij een kampioen in struinen!
T
Trage wegen
Op een trage weg zal je nooit een boete krijgen omdat je te snel rijdt. De weg is immers enkel voor fietsers en wandelaars. Vaak kan je langs zo’n trage weg van het ene stuk natuur naar het andere gaan. Weet jij zo’n trage weg in jouw buurt liggen?
U
XY
Xylofoon
Er zitten heel wat noten in het bos,
zelfs muzieknoten. Want in meerdere Vlaamse bossen kan je je muzikaal uitleven op een reuzenxylofoon.
Zomergasten Uitheems
Z
Ook dieren gaan
af te rekenen aan de kassa, maar wel
Verzamelnaam voor planten, bomen
om met een smartphone informatie
en dieren die in andere lan
over die plaats op te vragen.
den voorkomen. Ze wer
zomergasten op bezoek. Dat zijn
den hier dus ooit inge
vogels die in de zomer naar hier
voerd.
komen om te broeden.
op vakantie. Vlaan deren krijgt ook heel wat
Canadese gans
Altijd anders Wandelen, lopen, fietsen,... Papa is een echte sportman. Elke week gaat hij minstens eenmaal lopen in het bos en fietsen doet hij in het park. Wil hij wandelen, dan trekt hij naar het natuurreservaat aan de rand van de stad. Hij vindt het leuk om er de drukte achter zich te laten. Bovendien verandert de natuur elke dag. Er valt dus altijd wel iets nieuws te zien en te beleven.
21
s o b n ee t i Kijk, er z ! r e t u p m o i n je c
Een bosspel in elkaar knutselen? De leukste bosspelen op computer spelen? Een bosboek maken? Een boswandeling zoeken of zelf voorbereiden? Dankzij de computer is dat allemaal doodsimpel!
Jagen op beren of barbies? Op een druilerige dag kan je een fantastisch bosspel voorbereiden. Wat dacht je van de Berenjacht? Je vindt het spel (en veel meer andere) op www.natuurenbosspel.be. Klik op jeugdwerker en daarna op spelen. Ook op www.speeltijd.net valt er heel wat leuks te spotten. Onze favoriet op deze site? Bevrijd de geest, een groepsspel dat op het verhaal van Aladdin en de veertig rovers is gebaseerd. Verder is er nog www.spelenboek.nl. Je vindt er toffe bosspelen zoals Koning Eenoog en Hertenjacht. Ook op de site van BOS+ vind je bosspelen, films, digitale tentoonstellingen en veel meer. Wedden dat al je vrienden willen meedoen?
Start your bosgame Op het wereldwijde web valt er voor gamers heel wat leuks te beleven. Al zijn de meeste spelen wel in het Engels. Op www.speelmee.be vind je toffe games, zoals het grappige Dora en het Spookachtige Bos en het mooie Omnom Forest. Ook op www.funnygames.be zijn er leuke bosspelletjes. Wat had je gedacht van het behendigheidsspel De Bos Tempel? Trouwens: is er thuis een smartphone of tabletcomputer? Dan kan je met de Tjilp!-app je kennis van vogelgeluiden testen. Of een heuse vogelquiz organiseren voor het hele gezin!
22
Plaats zat Op zondag ga ik naar de jeugdbeweging. Dan trekken we met onze groep geregeld de natuur in. Verstoppertje, tikkertje of voetbal, ... We hebben er plaats zat om te spelen! Daarna zoeken we een picknickzone op om te lunchen. Een bivakzone is dan weer ideaal om ons kamp op te slaan. Op sommige plaatsen mogen we zelfs een kampvuur bouwen.
Plan de leukste wandeling Op de website www.routeyou.com kan je wandelingen en fietstochten downloaden voor gps of smartphone. Je kan ze ook printen: heel handig onderweg. Maar wat als je zelf een wandeling wil uittekenen? Van Knokke naar Oostende bijvoorbeeld? Dat kan met stafkaarten en kaarten van de fietsknooppunten. Op het internet vind je de leuke attracties op je route.
Digitale school Werk jij op school met smartschool of hebben jullie een schoolwebsite? Dan kan je tijdens de Week van het Bos samen met een leerkracht een speciaal ‘bosboek’ maken. Omdat je nu toch al die leuke bosspelen voor binnen én buiten kent, kan je ze delen met al je vrienden op school en daarbuiten!
Volg het mp3-Pad van Ad Vlakbij Leuven liggen het prachtige Meerdaalwoud en Heverleebos. Daar kan je natuurlijk gewoon wandelen en fietsen, maar er is méér! Volg het Pad van Ad: een route met prachtige boomkunstwerken van Ad Wouters. Hij tovert dode bomen om tot ware pareltjes. Wat had je gedacht van een vleermuis, een wijze uil of zelfs een neanderthaler? Maar hoe vind je die verborgen schatten? Op www.geocities.
com/brabo.geo/boomverbeelding.htm kan je een mp3-wandeling en wegbeschrijving downloaden. Bij de wandeling beland je met één druk op de play-knop in de wereld van Ad en zijn vriend de boswachter. Zo kom je alles te weten over kunst en natuur. Neem wel je picknickmand mee, want het pad is 20 kilometer lang!
23
Bos, het hele jaar door
Ook na de Week van het Bos valt er in de natuur
Herfst
heel wat te beleven. Zin om je kunsten te tonen op het ijs? Benieuwd of in mei alle vogels echt een ei leggen? Behoefte aan koelte op een warme dag? De natuur is er elk seizoen voor jou.
Winter
Lente
Zomer
Colofon
Ieder zijn ding Mama en mijn tantes keuvelen in de zon, terwijl papa met mijn ooms een spelletje voetbal speelt. Ondertussen trek ik samen met mijn neefjes en nichtjes het bos in. Daar lopen we toevallig mijn vrienden van de jeugdbeweging tegen het lijf. Zullen we samen op zoek gaan naar dierensporen? Wie herkent als eerste de pootafdruk van een eekhoorn?
24
Verantwoordelijk uitgever: Dirk Bogaert, Agentschap voor Natuur en Bos, Koning Albert II-laan 20 bus 8, 1000 Brussel Samenstelling: Agentschap voor Natuur en Bos in samenwerking met Bos+ en Natuurpunt Redactie: Wim Trommelmans, Stéphanie Poelman, Gabriël Depauw, Stefanie Van de Broeck, Koen Lauwereyns Foto's: Agentschap voor Natuur en Bos, Vilda, Magelaan cvba, Shutterstock Eindredactie, vormgeving en illustraties: www.magelaan.be Wettelijk depotnummer: D/2012/3241/199