De Natuurvriend mei 2011

de

Natuurvriend

BelgiĂŤ - Belgique P.B. Antwerpen X 8/2872

magazine voor duurzame en actieve vrije tijd - mei/juni 2011 Stedenspecial:

Ecovriendelijk op stap in Gent en Antwerpen Noord-Noorwegen in tien highlights Het eerste

Natuurvriendenhuis in Portugal De bergen in met topfotograaf verschijnt tweemaandelijks - 81e jaargang nr. 3 mei/juni 2011 - P 702093 - Afgiftekantoor Antwerpen X

Melvin Redeker

En verder: tips voor trips, bio picknick, reis- en cursusaanbod, fotowedstrijd...

1

IN DIT NUMMER

8 4

In beeld

5

Standpunt/Kort Nieuws

8

Onderweg: Noord-Noorwegen

10

NV-huis Portugal

11

Wist je Dat?

12

Fietsen: Antwerpen

14

Duurzaam reizen in Gent

17

Bio picknick

18

Interview Melvin Redeker

21 Focus 22

Kalender, reizen, cursus

26 Colofon/gastcolumn 28 Fotowedstrijd

12

14

18

5 honge rige lez op een waarde ers maken kan bon s Biologi sch eeth van 10 euro b ij uis Lek ker GE C! Antwoo rd op v olgende vraag: Welke v vaart r zw ond me t Aziatis che gondel s i is n at gr G n ee n e ge nt?

5 lezers krij n! pe er w nt A o fietsgids Ecocycl

WIN!

ende vraag: Antwoord op volg eringsHoe wordt de zuiv uafin in de installatie van Aq md? volksmond genoe De eerste vijf correcte inzenders hebben telkens prijs!

Mail naam en adres door naar info@natuurvrienden.be 3

IN BEELD

Deze foto van Niels Bracke mag zich met trots de winnaar van de juryprijs van de Natuurvriendenfotowedstrijd 2011 noemen. De foto van kruisspin en fietser werd genomen in Geraardsbergen tijdens een tocht met de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM). De fotograaf kreeg als prijs een overnachting voor 2 personen in de Speypdonckhoeve en een waardebon van 25 euro bij Avventura. De andere winnaars en finalisten kun je bekijken op pagina 28.

De lente heeft haar intrede gedaan, en dat is niet onopgemerkt voorbij gegaan! Het lijkt af en toe zelfs al of de zomer in het land is. Dat merk je niet alleen aan de natuur, waar de bomen frisgroen ontluiken en de bloemen overal opduiken. Ook aan de mensen merk je dat: gedaan met de donkere winterkleuren (en –kleren), de zomergarderobe wordt boven gehaald en ook het gemoed vrolijkt op. Zo merk je dat een mens toch echt zon en warmte nodig heeft.

Voor wie zin heeft om er op uit te trekken: in deze editie van De Natuurvriend vindt u alvast wat tips voor uitstapjes en sportieve activiteiten. En naar goede gewoonte nog tal van interessante artikelen en nieuwtjes.

Maar het is niet al goed nieuws wat de klok slaat, spijtig genoeg. Japan is door een ware ramp getroffen, eerst door de zware aardbeving en daaropvolgende tsunami, daarna door de problemen in de kerncentrale van Fukushima. Dat heeft overal ter wereld maar zeker in Europa de discussie over kernenergie volop in de belangstelling gebracht. In Duitsland leeft deze polemiek heel sterk, ook bij de Natuurvrienden. Ik had in maart de gelegenheid om het Duitse congres bij te wonen, en het was opvallend hoeveel er daar gediscuteerd werd over energie en milieu. Er was ook een zeer aangrijpende getuigenis van een Japanner die de atoombom op Hiroshima beleefd en – gelukkig – overleefd had. In onze gastcolumn, waar we ditmaal onze Duitse natuurvrienden aan het woord laten, leest u er meer over. En ook de Internationale Natuurvrienden laten zich horen in dit debat: zij vragen om een snelle, wereldwijde uitstap uit de kernenergie. In België gaat het, zoals vaak, wat langzamer. Hier worden eerst de resultaten van de stresstests afgewacht, vooraleer er op politiek niveau beslissingen genomen zullen worden. Nochtans is ook België erg gevoelig, zowel omwille van de kerncentrales die op het Belgische grondgebied staan, als door de centrales die in onze buurlanden staan, vaak dicht bij onze grenzen. Een serieus maar sereen debat is dus zeker nodig!

de natuurvriend

mei 2011

Ook in de Arabische en Afrikaanse wereld is de rust nog niet weergekeerd. De oorlog en de onveiligheid daar heeft een massale migratiestroom op gang gebracht. Begrijpelijk voor wie in die landen een goede toekomst voor zichzelf en zijn gezin wil uitbouwen. Maar het zet opnieuw het Europese asiel- en migratiebeleid onder druk. Ook daarover is een correct debat nodig.

6

Onze maatschappij is dus waarlijk in beweging. Boeiend en interessant. Maar laat dat ons er niet van weerhouden om van de lente te genieten!

Veel leesplezier en een hartelijk Berg Vrij!

Greet van Gool Voorzitter

KORT NIEUWS

STANDPUNT

Beste Natuurvrienden

De Natuurvrienden eisen uitstap uit kernenergie

De Internationale Natuurvriendenfederatie (NFI) vraagt een snelle, wereldwijde uitstap uit de kernenergie en doet een oproep aan de Europese Unie om de EURATOM Gemeenschap met onmiddellijke ingang om te vormen in een agentschap voor duurzame energieproductie en energie-efficiëntie. De klaarblijkelijke MHA (Maximal hypothetical accident of ergst denkbare ongeval) in de Japanse Fukushimareactoren toont aan dat kernenergie controle behoeft. Nieuwe nucleaire reactoren bouwen of verouderde installaties in stand houden waardoor miljoenen mensenlevens in gevaar gebracht worden, zijn onverantwoorde daden.

Vele nationale Natuurvriendenorganisaties vragen momenteel om een uitstap uit kernenergie, zowel op nationaal als op international niveau: De Duitse Natuurvrienden zijn zeer sterk gekant tegen het langer openhouden van de nucleaire installaties en hielden op 14 maart een wake – bijgewoond door vele duizenden mensen – voor de federale kanselarij in Berlijn. De Oostenrijkse Natuurvrienden ondersteunden actief de Oostenrijkse petitie tot het uittreden uit het EURATOM Verdrag.

NFI – de internationale koepelorganisatie van de Natuurvrienden met meer dan 500.000 leden wereldwijd - vraagt een verantwoord energiebeleid, en met andere woorden de onmiddellijke uitstap uit kernenergie, vanuit de overweging dat de risico’s noch voldoende beoordeeld noch gecontroleerd kunnen worden.

Door een hevige aardbeving en een daaropvolgende tsunami is het koelsysteem uitgevallen, met een vermoedelijke meltdown in een aantal reactoren tot gevolg. Het noodkoelingsysteem dat op elektrische energie werkt, is uitgevallen door stroompanne. Het resultaat is bijzonder dramatisch wanneer verschillende plants en reactoren tezelfdertijd getroffen worden. In de voorbije jaren waren er herhaaldelijk verslagen van bijna-ongevallen in Europese centrales, veroorzaakt doordat noodgeneratoren niet werken of niet krachtig genoeg zijn.

Het spreekt voor zich dat er geen vergelijking gemaakt kan worden tussen de zwakke tektonische zones in Japan en deze in centraal Europa.

Nochtans zijn er ook dergelijke zones in Europa en haar buurlanden – bijv. in Turkije - waar de bouw van kerncentrales in een vergevorderd stadium is. De gevolgen van een ongeval in het hoofdstedelijk gebied van Istanbul zou zeker te vergelijken zijn met de risico’s die momenteel Tokyo bedreigen.

De Natuurvrienden vragen geen beleid dat blind inspeelt op angst voor catastrofes. De recente gebeurtenissen in Japan brengen evenwel de mogelijke omvang van de impact aan het licht die deze catastrofe kan hebben op mens en natuur en op het feit dat kernenergie onomkeerbare schade kan veroorzaken. ►► Anita Pinter (NFI)

//////////////////////////////////////////////////////////////////

Nieuwe fietsvoordelen voor Natuurvrienden We zijn trots om onze leden een alsmaar groeiend ledenvoordelenpakket te bieden. Daar komen nu ook enkele zeer interessante voordelen voor fietsers bij! Bij ‘4 Bikes’ in Westerlo krijgen leden 10 procent korting op stadsfietsen, mountainbikes, racefietsen, elektrische fietsen, kleding en accessoires (geen korting op Specialized fietsen).

Rijwielhandel Jan Matheussen in Turnhout geeft Natuurvriendenleden een cadeaubon van 100 euro en een eerste gratis onderhoud bij aankoop van een elektrische fiets of Koga. Bij aankoop van een fiets Gazelle-l’Avenir en BNB krijg je een cadeaubon van 10% (Max 100 euro). Verder krijgen leden 10% korting op aankoop van onderdelen en accessoires. Met dank aan beide fietshandels!

Eerste Bazaar lokt 200 kijklustigen De eerste editie van onze reisbeurs Bazaar, de dag voor de duurzame Reiziger heeft zo’n 200 kijklustigen gelokt. Dat is een begin, maar niet voldoende. Vooral sprekers als Gella Vandecaveye, Werner Van Steen, Melvin Redeker en Arnout Hauben konden op de nodige belangstelling rekenen. We willen via deze weg nogmaals alle vrijwilligers danken die zich een volledige dag hebben ingezet om deze editie vlot te laten verlopen!

Volgend jaar volgt hoogstwaarschijnlijk een nieuwe Bazaar met opnieuw tal van reisverhalen. We hopen u dan massaal te verwelkomen! ///////////////////////////////////////////////////////////

Nieuwe website in aantocht Onze digitale huishouding wordt vernieuwd.

Dat betekent dat onze webstek momenteel fors onder handen genomen wordt.

Eerstdaags zal u het resultaat daarvan kunnen bewonderen op www.natuurvrienden.be. De nieuwe website zal frisser ogen, maar moet bezoekers vooral snel en eenvoudig naar de gewenste informatie leiden. Blikvanger blijft natuurlijk ons ruime aanbod aan activiteiten. Die kunnen voortaan opgezocht worden volgens categorieën in plaats van enkel chronologisch. Zo zal je kunnen zoeken volgens datum, organiserende afdeling en soort van activiteit. Snel en eenvoudig dus!

Daarnaast kan je filmpjes bekijken, meteen inschrijven op ons E-zine of nieuwe arrangementen in onze natuurvriendenhuizen opzoeken.

Surf in mei dus zeker eens naar www.natuurvrienden.be.

///////////////////////////////////////////////////////////

De volledige lijst met ledenvoordelen vind je op www.natuurvrienden.be of kan je digitaal opvragen via info@natuurvrienden. be. Lid zijn loont!

////////////////////////////////////////////////////////////////////

Medisch attest niet meer verplicht In het verleden vroegen we onze leden naar de dokter te gaan voor een medisch attest; uitgezonderd voor de sporttakken in verzekeringscategorie 1 (wandelen en recreatief fietsen). Dit attest was nodig om te mogen deelnemen aan sportieve activiteiten en cursussen.

In het kader van de medisch verantwoorde sportbeoefening (MVS) hebben we het bestaande reglement aangepast en is het medisch attest voortaan niet meer verplicht.

We zijn van mening dat de door ons opgelegde medische controle slechts een momentopname is van een lichamelijke conditie en mogelijke verborgen kwaaltjes niet bloot legt. Ook voor de verzekeringsmaatschappij is het medisch attest geen verplichting.

Wel is het onze taak erover te waken dat onze leden onder de beste condities kunnen sporten. Daarom zorgen we voor gediplomeerde en/of zeer ervaren begeleiders, voorzien we een gepaste ongevallenverzekering voor alle leden. Indien de begeleiders echter van oordeel zijn dat een medisch rapport noodzakelijk is voor deelname aan een bepaalde stages, vakantie, inspannende en/of moeilijke tocht kunnen zij dit alsnog opvragen.

Het reglement MVS kan door iedereen geraadpleegd worden via onze nieuwe website en kan opgevraagd worden op het nationaal secretariaat: buitensport@nvsf.be

////////////////////////////////////////////////////////////////////

De Natuurvrienden op Nivon-activiteitenmarkt.

De Natuurvrienden tekenen present op de grote Nivon-activiteitenmarkt op 21 mei in het Nivoncentrum in Rotterdam. De hele dag zet onze Nederlandse zustervereniging al haar activiteiten in de kijker. Zowel de Natuurvriendenhuizen, de kampeerterreinen als reizen worden voorgesteld. Verder zullen er veel groepen uit het Nivon informatie geven over hun (succes) activiteiten zoals de Regio Noord, Regio Twente, Jump, de Trainerspool, Nivon Federatie Rotterdam, Bergsport, Maximaal Sociaal Kapitaal, Tute Natura. Bij deze is iedereen van ganser harte uitgenodigd om mee een dagje naar Rotterdam te trekken om te verbroederen met de Nederlandse Natuurvrienden. Geef ons een seintje als je gaat. www.nivon.org

//////////////////////////////////////////////////////////////////// 7

ONDERWEG

Noord-Noorwegen in tien stappen

Noord-Noorwegen is een schitterende streek met prachtige bergen, dalen en fjorden. Het is het land van de Samen, middernachtzon, heerlijke zomers en o zo barre winters. Hier is een kennismaking in tien stappen met dit mooie en natuurlijke stuk Noorwegen.

1. De Noordkaap (Nordkapp): De Noordkaap ligt uiteraard in het uiterste noorden van Noorwegen. Het is een 307 meter hoge rots die bijna loodrecht uit de Barentszzee oprijst.

De Kaap wordt traditioneel, maar verkeerdelijk beschouwd als het noordelijkste punt van Europa. Die eer is weggelegd voor de eilandengroep Frans Jozefland, zo’n 600 kilometer meer noordwaarts. Van op de Noordkaap heb je een prachtig zicht over zee en omgeving. Het is er aangenaam vertoeven zeker wanneer de middernachtzon schijnt (tussen mei en juli). De temperatuur kan dan soms oplopen tot 30°C of meer. Op de Kaap zelf ligt de Noordkaaphal. Omdat de Noordkaaphal zich in een landschappelijk beschermd gebied bevindt, werd het drie verdiepingen tellend gebouw in de rots uitgehouwen. De hal biedt onderdak aan een winkel, enkele restaurants en een bioscoop.

de natuurvriend

mei 2011

2. Bezoek een nationaal park

8

Noord-Noorwegen is een ruig, maar prachtig stuk natuur. Met nauwelijks 3 inwoners per vierkante kilometer (ter vergelijking België telt 355 inwoners/km²) is er plek genoeg voor fauna en flora. Het gebied telt een tiental nationale parken. De twee bekendste zijn het Øvre Pasvik en het Gabba Reindeer Safari Park. Øvre Pasvik bevindt zich aan het drielandenpunt van Noorwegen, Finland en Rusland.

Hier kun je wilde dieren terugvinden zoals de bruine beer en de eland. Gabba Reindeer Sa-

fari Park ligt vlakbij de stad Kirkenes. Er zijn dagelijks begeleide rondtochten. In het park kom je meer te weten over de Arctische natuur. www.nasjonalparksenter.no/pasviknps/en/ www.radius-kirkenes.com

3. Grense Jakobselv: Dit is een kleine nederzetting aan de grens met Rusland. Belangrijkste bezienswaardigheid is Oscar II kapel die gebouwd werd om Russische schippers duidelijk te maken waar de Noorse wateren beginnen. Aan de overkant van de rivier staat een Russisch – Orthodoxe kerk om net het zelfde aan de Noorse schippers duidelijk te maken. De grens met Rusland oversteken is verboden. Doe je dit toch riskeer je strafrechtelijk vervolging en een hoge boete.

4. Lofoten: De Lofoten is een eilandengroep die bekend is vanwege zijn visserij en zijn spectaculaire bergen. Ondanks haar geïsoleerde ligging zijn de Lofoten een welvarend gebied. Dat komt door de visvangst - kabeljauw is dé specialiteit - maar ook door het toerisme. De Lofoten zijn bekend bij walvisspotters die per boot de zeezoogdieren gaan bewonderen. De eilandengroep is te bereiken per boot. Reserveren wordt aangeraden. www.lofoten-info.no

5. Op bezoek bij de Samen: De oorspronkelijke bevolking van Noord-Noorwegen en gans Lapland zijn de Samen of Lappen (deze laatste naam beschouwen ze als een belediging). De Samen waren oorspronkelijk een nomadisch volk. Families leefden samen in een lavvu, een tent die ze makkelijk konden afbreken en vervoeren. In de winter woonden ze in een soort van hutten met een koepelachtige vorm. Deze was bedekt met aarde en moest de bewoners beschermen tegen de vrieskou. Hoewel de meeste Samen vandaag in gewone huizen wonen en gewone jobs doen, zijn ze uitermate trots op hun cultuur.

Verschillende organisaties bieden excursies aan naar de typische nederzettingen waar je hun hutten en levenswijze kunt bewonderen.

Sommige excursies bieden ook een blik in het leven van de Samen als beheerders van grote rendierkuddes.

Om hun cultuur te beschermen hebben de Samen hun eigen parlement, de Sameting. Één van hun taken is om de Samische taal de zelfde status te laten behouden als het Noors. De Samen hebben ook een traditionele klederdracht, dit dragen ze soms nog maar meestal zijn ze modern gekleed zoals de andere Scandinaviërs. Een leuk weetje misschien is dat de Samen een eigen nationale voetbalploeg hebben. www.samitour.no/english/mikkelgammen/tilbud.html

6. Proef de Noorse keuken Aangezien Noorwegen aan de Atlantische Oceaan ligt, is het normaal dat er in de Noorse keuken veel vis wordt gebruikt. Vissen is er ook een bijzonder populaire bezigheid. Op de menukaarten vind je gerechten op basis van

garnalen, forel, zalm, kabeljauw, enz. Deze vissoorten worden gekookt, gestoofd, gerookt of gemarineerd. De traditionele vleesgerechten in Noorwegen worden gemaakt van eland, rendier en lammeren. Een voorbeeld van zo’n gerecht is Får i kål, lamsvlees met kool, zeer geliefd bij de Noren. Het nationale gerecht is kjøttkaker, op basis van gehaktballen. Andere specialiteiten zijn Brunost, een speciale bruine geitenkaas met een karamelsmaak of Rømmegrøt, een pap die gekookt is van dikke zure room en wordt geserveerd met suiker en kaneel.

7. Slapen op een rendiervel in het Alta Iglo Ijshotel Het Alta Iglo Ijshotel is een hotel volledig opgetrokken uit ijsblokken. Opmerkelijk is dat het hotel eens de winter voorbij wordt afgebroken om het jaar nadien weer volledig te worden opgebouwd. Het ligt op 250 kilometer van de Noordkaap en is hiermee het noordelijkste ijshotel van Europa. Het hotel is 2000 m2 groot en heeft 30 kamers waarvan er 2 suites mooi versierd zijn met verschillende meubelen en beeldhouwwerken uit ijs. Het ijshotel heeft ook elk jaar een ander thema (bv. de Noormannen). Slapen doe je er in slaapzakken op rendierhuiden. Het hotel is ook voorzien van een jacuzzi en een sauna. Een overnachting kost je 252,5 euro per persoon. Een kind betaalt 126 euro. Een bezoekje brengen gaat ook. Je moet er wel 13 euro voor neertellen. www.visitnorway.com of op www.sorrisniva.no

8. Wandelroutes door een ruwe natuur Noord-Noorwegen is prachtig hiking gebied.

Wie lange wandelingen wil maken, is er dan ook aan het juiste adres. Grosso modo valt

Noord-Noorwegen onder te delen in vier grote wandelgebieden waar men terecht kan voor zowel korte wandelingen als meerdaagse tochten langs heuvels en fjorden: Vesterålen, Tromsø, Finnmark en Hammerfest. Denk er wel aan dat het gebied meestal ruw natuurlandschap is.

Aangepast materiaal is dan ook aangeraden!

Op verschillende plekken heb je berghutten en hotels op maat van trekkers.

Een stevige kuitenbijter geliefd bij ervaren bergwandelaars is een tocht langs de Lyngs Alpen op een schiereiland te noorden van Tromsø. De bergen zorgen voor een adembenemend decor boven de blauwe fjorden. Hier vind je bergpieken die meer dan 1.000 meter pal boven de fjord uitrijzen, blauwe gletsjers, woest stromende rivieren, glinsterende bergmeren en diepe ravijnen. In deze streek, meer dan 300 kilometer binnen de Poolcirkel, kan – afhankelijk van de tijd van het jaar – van een ongelofelijk aantal natuurfenomenen worden genoten. Van het Noorderlicht tot de Middernachtzon. www.visitnorway.com/nl/Storypaginas/Activiteiten/Activiteiten-en-sport/Wandelen-in-Noorwegen/

9. Fietsen langs fjorden, kliffen en eilanden Ook voor fietser s zijn er tal van bewegwijzerde routes voorzien. Onze aanrader is de Kustroute in Nordland. Deze route voert je langs de kust van Helgeland die bekend staat om zijn mooie bergen, stranden, kliffen en eilanden. In deze streek ligt het eiland Vega, dat beschermd is door de UNESCO. Een ander eiland op de route is Dønna, bekend om haar grote populaties zeearenden. Deze route is 176 km (heen en terug) www.visitnorway.com/en/Articles/Theme/What-to-do/ Active-holiday/Biking-vacation/Routes/

10. Het oude vissersdorp Nusfjord Nusfjord is een oud vissersdorp in het zuiden van de Lofoten. Het dorp is verlaten en werd een openluchtmuseum zoals Bokrijk. Sinds 1975 startte de UNESCO er een proefproject voor het behoud van de traditionele Noorse architectuur. Dit loopt nog steeds. In Nusfjord heeft men nederzettingen gevonden die stammen uit de 5de eeuw. Voor 6,5 euro kun je dit dorp bezoeken. www.nusfjord.no/ ►► Jeroen Malfait ►► Foto’s: www.visitnorway.com

MEER INFO: Toeristische diensten/adressen: Op volgende sites kun je info over Noorwegen vinden. www.visitnorway.com/nl, www. norway.com en www.noors.net . Heb je vragen? Dan kan je naar volgend adres een mail sturen: norway@twi.nl Informatie over Noord-Noorwegen vind je op www.visitnorthnorway.com/?set_lang=en Duurzaam reizen? Op www.visitnorway.com/nl kun je een filter instellen die alle eetgelegenheden, hotels en activiteiten met een ecolabel selecteert. De groene hotels en activiteiten zijn gekwalificeerd als milieuvriendelijk en hebben daarvoor een certificaat gekregen. Om dit te bereiken moeten zij zich houden aan strikte richtlijnen en criteria op ecologisch gebied zoals afval, water, energie, inkoop en onder meer gebruik van chemicaliën. De groene certificering is vrijwillig, waardoor er sprake is van een vrijwillige controle.

Munteenheid: In Noorwegen betaal je met de Noorse kroon.

1 Noorse kroon (NOK) is 0,13 euro. Je kunt je geld er in de plaatselijke bank verwisselen.

Bereikbaarheid: Noorwegen kun je op verschillende manieren bereiken. Met de auto ga je via Nederland, Duitsland en Denemarken. In Denemarken kun je met Stena Lines overvaren naar Noorwegen vanuit Kopenhagen & Frederikshavn (naar Oslo) of vanuit Hirsthals (naar Kristiansand). Vanuit Duitsland kan je ook de ferry nemen van Kiel naar Oslo.

9

NV-HUIS

Het eerste Natuurvriendenhuis in

Paradijselijk Portugal

Ook Portugal heeft nu een Natuurvriendenhuis. Quinta do Pomarinho in Castelo de Vide ligt op een paradijselijk plekje in het oosten van Portugal (Alentejo) vlakbij de Spaanse grens. Een oase van rust in een weidse omgeving.

Het huis wordt uitgebaat door Nederlanders Phine en Dolf Jansen die er zeven jaar geleden kwamen wonen. Hun gasten kunnen op verschillende manieren overnachten. Bijvoorbeeld in een groepsonderkomen dat sinds vorig jaar officieel erkend werd als Natuurvriendenhuis. Phine en Dolf bieden jaarlijks vijf wandelvakanties aan (niet in het hoogseizoen), op basis van volpension. Dolf is de wandelgids, Phine kookt en assisteert bij de wandelreizen.

quinta kunt u heerlijk onthaasten te midden van olijfbomen, kurkeiken en vele fruitbomen.

Er is een zwembadje en er stroomt een beekje dat uitmondt in een meertje, waarin je kan zwemmen. Het landgoed is 25 hectare groot.

De quinta is het hele jaar open. Het mediterrane klimaat is geschikt voor overwinteraars en langkampeerders. In het voorjaar tref je hier een ware bloemenzee aan. Als het wat kouder is, worden de kachels er op hout gestookt. ►► Dinie Bakker, Documentatiedienst VAB ►► www.nivon.nl/vab

Gieren en kraanvogels

de natuurvriend

mei 2011

Pomarinho ligt 450 meter boven de zeespiegel, aan de voet van de heuvels van het natuurpark Serra de Sao Mamede. Hop, ijsvogel, nachtegaal, ooievaar, vos, waterschildpad, marter en das zijn er gesignaleerd. Het park staat in verbinding met het Spaanse natuurpark Serra de San Pedro. In beide parken leven adelaars, zwarte gieren en kraanvogels.

Castelo de Vide wordt wel het best bewaarde middeleeuwse vestingstadje van Portugal genoemd.

10

Olijfbomen en kurkeiken Het huis wordt in zijn geheel verhuurd als vakantiehuis voor familie- of (wandel)groepen, maar appartementen en kamers zijn ook voor individuen te huur. Vanuit Quinta do Pomarinho kunt u de streek Alto Alentejo en het natuurpark al wandelend of fietsend verkennen of culturele activiteiten bezoeken. Op de

MEER INFO: •Quinta do Pomarinho Adres: 7320-421 Castelo de Vide, EN 246 km 16,5, 00351 965 755 341, info@pomarinho.nl.

• Het huis heeft drie 2-persoonskamers en één 2 tot 4-persoonskamer en er zijn twee woonkamers, een ruime keuken en uitstekend sanitair.

• Casa Redonda is een romantisch afgelegen 2-persoons huisje met eigen kookgelegenheid dat zich op het landgoed bevindt. Het sanitair is op geringe loopafstand.

Twee appartementen zijn op de plaats van de vroegere stallen.

• Tarieven: Afhankelijk van het seizoen, aantal nachten, verzorging en aantal personen.

Kijk op www.pomarinho.nl. Natuurvrienden krijgen 10 procent korting op de overnachtingsprijs.

• De camping bestaat uit een natuurkampeerterrein en een olijfgaard. 4 euro p.p., 4 euro tent, 6 euro caravan, Caravanhuur: 200 euro per week.

• Kijk voor de Nivonwandelreizen op Pomarinho op www.nivonreizen.nl Nivon-wandelreizen op Pomarinho: 3-14 juni, 16-27 sept, 14-25 okt 2011.

Wist je dat?

Het is 3,30 meter breed, 2,40 meter •Westtoer start nog dit jaar met het project • hoog, telt 182 tanden en het is te koop: 'Belgian Coast Greeters'. Daarmee pikt het in op

het grootste haaiengebit ter wereld wordt in juni in Dallas, Texas geveild via Heritage Auctions. Het gebit is van een megalodon, de haaiensoort die 20 miljoen jaar lang over de oceanen regeerde als het grootste roofdier. Zo'n beest kon meer dan dertig meter lang worden en had een gemene manier om zijn prooi te verschalken. De megalodon beet de vinnen van walvissen en andere haaien af om zich van een maaltijd te verzekeren. Geïnteresseerd? Het startbedrag ligt op een slordige 450.000 euro.

Ruim twee op drie Belgen koopt wel • eens ecologisch. Dat zegt het onderzoeks-

en marketingbureau C-change. Volgens het onderzoeksbureau passen 69 procent van de Belgen hun koopgedrag aan uit bezorgdheid voor mens en milieu. In 2010 was dat ‘slechts’ 40 procent. Volgens de onderzoekers zijn er twee soorten eco-consumenten. Enerzijds is er de groep van 38 procent die resoluut voor duurzaamheid kiest en daar ook de middelen voor heeft. De tweede groep kiest weliswaar ook voor duurzaamheid, maar kijkt meer naar het prijskaartje en de geboden kwaliteit. De bekendste merken die de bevraagde consumenten konden linken aan ecologische producten zijn Ecover, Oxfam, Max Havelaar, Miele en Colruyt. Liefst 60% van de bevraagden zegt dat ze bepaalde producten links laten liggen omwille van een gebrek aan respect voor mens, milieu of samenleving.

een internationaal fenomeen dat in New York startte. Greeters zijn lokale mensen die hun badplaats zeer goed kennen. Een Coast Greeter zal toeristen tijdens een wandeling op maat rondleiden langs zijn favoriete plekjes, bijzondere cafee tjes, restaurants of wijken. Het project bestaat in België ook al in Brussel. Het netwerk van Greetersorganisaties is al actief in 28 landen. Het project aan de kust wordt momenteel opgestart. Per badplaats worden in een eerste fase twee tot drie Greeters gezocht. Westtoer start in het Nederlands. Als er bijkomend budget wordt gevonden, zal ook in het Frans en in andere talen worden gestart. De promotiecampagne voor het project naar de toeristen zelf start in april 2012.

In een van de torens van de Brusselse • Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal zit

voor het achtste jaar op rij een koppel slechtvalken te broeden. Ornithologen van het het Museum voor Natuurwetenschappen hebben vlakbij de kathedraal een observatiepost opgesteld, die toelaat het spektakel op de begane grond te volgen. De "valkenobservatiepost" staat tot 7 juni opgesteld aan het plein voor de kathedraal. Daar kan via twee televisieschermen het broeden, het uitkomen van de eieren en het leven op het valkennest gevolgd worden. Ornithologen geven er telkens van dinsdag tot en met zondag meer uitleg. Vorig jaar kwamen er 20.000 kijklustigen de valken observeren.

De beelden kunnen ook bekeken worden op www.slechtvalken.be.

11

FIETSEN

uvriendelijke Fietstocht langs milie en omgeving plekjes in Antwerpen

n e p r e w t n A o l c y c o Ec in woord en beeld • Het EcoHuis De startplek voor de tocht ligt op de Turnhoutsebaan in Borgerhout. De plek heeft een niet al te beste bijklank, maar daar probeert de stad verandering in te brengen. Eén van de eerste zaken die ze deed was er het EcoHuis openen in een oude wolwinkel, ‘De Wolmolen’. In het EcoHuis vind je alle informatie over duurzaam bouwen en verbouwen.

Je kunt er ook een afspraak maken met een EcoHuisdokter. Op donderdagnamiddag geeft een architect gratis advies. Op de andere openingsuren tijdens de week kun je eco-advies krijgen over premies, leningen, waterfacturen,…En tenslotte kun je smakelijk eten in het Ecocafé. Men werkt er met verse producten en er staan vegetarische schotels op de kaart.

Groepen kunnen er een afspraak maken voor een geleid bezoek.

Ecohuis, Turnhoutsebaan, 2140 Borgerhout. www.ecohuisantwerpen.be.

• Aquafin We zetten onze tocht verder richting de Singel. Van daar gaat het via het Ringfietspad en langs de oever van de Schijn verder tot onze

mei 2011

de natuurvriend 12

volgende halte. Vlakbij het Sportpaleis liggen de waterzuiveringsinstallaties van Aquafin; in de volksmond ‘de paaseieren’. Het bedrijf ligt niet meteen in het mooiste stukje Antwerpen en je fietst nog even in druk verkeer. Toch is Aquafin meer dan een bezoek waard. Je krijgt er immers een mooie blik op een deel van onze waterhuishouding en meer bepaald op de reiniging van ons afvalwater. We staan er vaak niet bij stil, maar we gebruiken heel wat water. Voor de meeste consumenten is de kous af wanneer dat door het afvoerputje wegloopt. Net daar begint het verhaal van Aquafin. Tijdens je bezoek zie je hoe de installatie het natuurlijke proces in de waterlopen nabootst in allerlei bassins. De organismen die zorgen voor de afbraak van afvalstoffen kunnen er in ideale omstandigheden hun werk uitvoeren. Waterzuivering is dus vooral een biologisch proces.

Aquafin, Noordersingel 1, 2060 Antwerpen. www.aquafin.be

• Park Spoor Noord Van Aquafin volgen we het fietsknooppunt 46.

Dat leidt ons naar een fraai stukje stadsontwikkeling. Waar vroeger de overslagtreinen naar Nederland reden, ligt sinds enkele jaren

Park S poor

uis

EcoH

ale Dag van het Milieu, Op vijf juni, de Internation ocyclotocht boven de houden we onze nieuwe Ec Antwerpen en haar ruime doopvont. De tocht doet e t naast enkele vertrouwd omgeving aan en bezoek en verrassend groene stadsgezichten een resem rechter- en linkeroever duurzame plekjes op de ngen voor De Natuurvan de Schelde. Wij spro r voor een eerste vriend op onze tweewiele lo Antwerpen. kennismaking met Ecocyc

een modern stadspark: Park Spoor Noord.

Het park bestaat uit grasvelden, afgewisseld met waterpartijen, sportinfrastructuur, hangmatten en verschillende boomsoorten. Ecocyclo loopt door dit park en geeft je meteen de kans om even te verpozen aan de meest trendy zomerbar van de stad: Cargo. De bar grenst aan een grote speeltuin met waterpartij waar kinderen kunnen pootje baden. Bij de aanleg van Park Spoor Noord is bewust gekozen voor milieuvriendelijke concepten. Dat vertaalt zich in het hergebruik van materialen en de keuze voor ecologische toepassingen.

Er werd bijvoorbeeld uitsluitend gewerkt met hout dat het FSC-label draagt, wat staat voor duurzaam bosbeheer. Heel wat materialen van het vroegere spoorwegterrein werden hergebruikt. Zo werd er een kasseipad aangelegd met reeds aanwezige kasseien.

• De Hobokense polder Van Park Spoor Noord gaat het via de bekende fietsknooppunten naar de zuidkant van de stad. We rijden langs het Eilandje, het Willemdok, het Felixpakhuis en het nieuwe Mas-museum. Allemaal plekken die de moeite waard zijn en die uitgebreid beschreven worden in de nieuwe Ecocyclogids Antwerpen. Na een tocht

Noord

r se Polde

Hoboken

langs de Schelde-oever verlaten we nu stilaan het stedelijke gebied en trekken we de natuur in. Voorbij Petroleum-Zuid komen we in een door Natuurpunt beschermd natuurgebied: De Hobokense Polder. Het gebied heeft een oppervlakte van 170 ha. De polders werden in de jaren ‘60 opgehoogd, maar het werd intussen een heerlijk wandelgebied. Op de lager gelegen delen zijn ondiepe plassen ontstaan met rietkragen, moerassen en wilgenbroekbossen. In overleg met Natuurpunt Hoboken kan een begeleid bezoek aan het gebied ingepast worden in de fietstocht. Reken hiervoor ongeveer 1 à 1,5 uur. Bij mooi weer vind je hier de ideale plek voor een picknick! www.hobokensepolder.be

• Gratis varen met het veer Geen tocht langs Antwerpen is compleet zonder ook de Schelde erbij te betrekken en dus gaan we varen! Van Hoboken trekken we met onze fiets naar de linkeroever. Tussen Hoboken en Kruibeke vaart een gratis veer van de DAB-vloot in opdracht van de Vlaamse overheid. Het veer van Hoboken-Kruibeke vaart elke werkdag van 5 tot 23.30 uur drie maal per uur over. Op zaterdag, zon- en feestdagen van 5 tot 22 uur. www.welkombijvloot.be

• De Voermansrust Wie een fietstocht doet moet af en toe zijn innerlijk verwennen. Het meest idyllische plekje om dat tijdens deze Ecocyclo te doen, ligt in Kruibeke. Op de hoek van de de Hollestraat en de Vossenstraat vind je één van de meest typische herbergen uit de streek: De Voer-

Het V eer H obok

en-K r

uibek

e

mansrust. Voor wie dorst heeft, een mooi alibi om even te verpozen. Van hieruit heb je trouwens ook een uitzicht op de windmolens van De Wasse Wind die naast de E17 opgesteld staan.

Café ‘De Voermansrust’, Hollestraat 131, 9150 Kruibeke. www.wasewind.be of www.fortech.be

• De Burchtse Weel en de Middenvijver Om een duurzame oplossing te bieden aan het mobiliteitsprobleem ontwikkelde de Vlaamse overheid het Masterplan Mobiliteit Antwerpen met onder andere de gecontesteerde Lange Wapperbrug. Om de schade aan de natuur als gevolg van het sluiten van de ring op de linkeroever te compenseren worden de Burchtse Weel en de Middenvijver (Links van de parking aan de tramhalte op de Blancefloerlaan) heringericht. De Burchtse Weel wordt omgevormd tot een slikken- en schorrengebied onder invloed van de getijdenwerking van de Schelde. Hierdoor ontstaat dan een waardevolle biotoop voor rietsoorten en broedvogels.

De Middenvijver, tot voor kort een droog, opgespoten gebied, werd afgegraven en omgevormd tot een waterrijk gebied. Zo werden nieuwe kansen gecreëerd voor een aantal broedvogelpopulaties en vegetaties die enkel kunnen leven in een waterrijke omgeving.

Middenvijver kreeg er maar liefst 8 hectare watergebied bij via. Ook kwamen er 38.000 nieuwe planten, struiken en bomen bij.

• De molen van Sint-Anneke Wie nog wat extra kilometers wil malen, kan kiezen voor de bijkomende fietslus van 14 kilometer. Die lus gidst ons door het SintAnnabos naar de oevers van de Schelde. We

passeren het Natuurvriendenhuisje en het strand van Sint-Anneke. Naast camping De Molen ligt ook taverne de Molen met bovenop het dak – je raadt het – een molen. Deze standerdmolen werd op het einde van de 18e eeuw gebouwd in het Limburgse Kwaadmechelen. Hij moest daar wijken voor de aanleg van het Albertkanaal. In 1937 kwam hij naar het strand van Sint-Anneke. In 2008 werd de molen, die ondertussen een monumentenstatus kreeg, gerestaureerd en is hij terug in maalvaardige staat. Elke laatste zondag van de maand komt een molenaar een demonstratie geven in dit beschermde stadsmonument.

Taverne De Molen, Jachthavenweg 2, 2050 Antwerpen Linkeroever. ►► Luc van Bakel ►► Foto’s: Dirk Luyten, Guido Van Geertsom en stad Antwerpen.

MEER INFO:

epstocht.

Schrijf snel in voor de gro • Meefietsen op 5 juni? e, een gids en nkj dra een et, tick om ink 1 (12 euro begeleiding, o korting. eur 2 gen krij n. Leden verzekering zijn inbegrepe en via tell lo Antwerpen is te bes • De fietsgids van Ecocyc via 03/270 02 80 of info@natuurvrienden.be n) ste sko ing end erz o+v eur e (2 ide tocht met enkele geleid ele beg een r voo • Reservaties kosten 12 euro pp. bezoeken inbegrepen ting kor o eur 2 tals en Leden krijgen ere Ecocyclotochten (Heren and e onz r ove tie rma Info • . .be den rien w.natuurv Westerlo) vind je op ww n kun je een fietsgids bestellen hte toc ere and e dez van k Oo • nen ook n. Individuele fietsers kun ), epe gro r voo n of reservere tals ren (He i vaste data: 22 me inschrijven op één van de n), rpe we Ant ht toc (Kinder 5 juni (Antwerpen), 2 juli september (Kalmthout) , 25 rlo) ste (We us ust aug 20

en satie van De Natuurvriend • Ecocyclo is een organi RA. CE en C KB van t pun ieu ism. met Argus, het mil ) (www.argusmilieu.be

De Midden vijv

ansrust De Voerm er

13

DICHTBIJ de natuurvriend

mei 2011

Moest er een titel bestaan voor meest natuurvriendelijke stad in Vlaanderen, dan ging die ongetwijfeld naar Gent.

In de Arteveldestad broeien tal van initiatieven die ecologie hoog in het vaandel dragen. Wij pakten onze koffers voor een duurzaam weekendje uit.

14

Duurzaam reizen in Gent:

De Arteveldestad zoals je ze nog niet zag!

Gent wordt alsmaar populairder bij binnen- en buitenlandse toeristen. Zelfs National Geographic plaatst de stad hoog op zijn lijstje van te bezoeken steden. Wie soms al schertsend duurzaam toerisme iets voor geitenwollensokkendragers noemt, zal verbaasd staan bij het ruime gamma aan mogelijkheden: varen langs de Grasmarkt, overnachten in het centrum of op een boot, lekker eten en fietsen langs een natuurgebied of in de binnenstad. Een drukke agenda als je het ons vraagt!

Maar goed, laat ons beginnen. Er zijn verschillende groene slaapmogelijkheden in Gent, maar onze eerste stop heet Aanaajaanaa, een Bed & Breakfast in een oud herenhuis in één van de oudste straten van Gent, de Hoogpoort.

Achter de brede witte gevel met grote inkompoort schuilt een logie met drie kamers, waaronder één suite. Wanneer we toekomen, helpt uitbater Marc van Paassen net een gast met wat sleutelwerk aan diens fietszadel. Zijn vrouw Carol Gheeraert verwelkomt ons in de ontbijtzaal. Sinds vier jaar baten ze de B&B uit. Zelf wonen ze met kinderen Jasmine en Jacob in het achterhuis.

Het verblijf is op oosterse leest geschroeid.

Rode en oranje tinten keren overal terug. “India heeft ons zeker geïnspireerd bij de inrichting, maar we hebben toch bewust voor weinig versiering gekozen. Mensen doen al heel wat indrukken op in het stadscentrum. Hier moeten ze tot rust komen.”

Aanaajaanaa profileert zich als een ecologisch, vegetarisch en veganistisch verblijf. Wie een kamer huurt, krijgt een bio-ontbijt. Voorts wordt er zowel qua inrichting, verbruik en afvalverwerking rekening gehouden met het ecologische aspect. Leuk weetje, de Bed &Breakfast ligt in een oude pastorij. Eén van de kamers heet ‘Iemands Kamer’. “De laatste pastoor die hier verbleef was pastoor Iemands. Nu is het nog altijd iemands kamer”, lacht Marc. Voorts biedt Aanaajaanaa alle comfort: tv, bibliotheek, tot zelfs twee fietsen die gratis te gebruiken zijn.

Gents-Aziatische gondel Onder een stralend zonnetje trekken we de stad in. Wie Gent bezoekt, kan niet om de Leie heen.

Personeel van verschillende rederijen hengelt naar klanten om een boottocht te slijten. Wij gaan ook varen, maar kiezen voor een iets originelere en meer milieuvriendelijke manier.

Vlakbij de Zuivelbrug, in hetzelfde pand als het vegetarische restaurant Panda, huist vzw Viadagio. De vzw ijvert voor een duurzame en bewuste manier van samenleven en dus ook voor duurzaam toerisme. En om dat te promoten heeft oprichter Ip Man wel een heel origineel concept bedacht. In Bangladesh liet hij bij een ambachtelijke scheepsbouwer twee houten boten maken. De boten zijn zowat de Aziatische

variant op de Venetiaanse gondel. Ze worden door spierkracht voortgeduwd en glijden geruisloos over het water zonder CO2-uitstoot. Wie een tocht boekt, vaart twee uur door het historische stadscentrum. Dat je meteen zelf een bezienswaardigheid wordt op deze Gents- Aziatische gondels moet je er bij nemen. Onze roeier van dienst is op slag één van de meest gefotografeerde ‘bezienswaardigheden’. Wie boekt, betaalt 20 euro per persoon. De Natuurvrienden krijgen 10% korting! Je moet wel met minstens zes zijn. Bij elke tocht zit een drankje en een hapje inbegrepen en indien gewenst kun je nog enkele muzikanten inhuren ook. Een kleine tip: Doe deze tocht ’s bij valavond. Je ervaart de stad op een heel andere manier.

Groene stadslong Natuurlijk kun je ook fietsen en wandelen a volonté in Gent. Er zijn verschillende initiatieven uitgewerkt voor natuurliefhebbers. VisitGent biedt twee fietsroutes rond het thema groen aan. Eentje doet de binnenstad aan. Een tweede brengt je naar het groen in de stadsrand. Een absolute aanrader. De tocht leidt je onder meer naar het recreatiedomein Blaarmeersen, een groene stadslong en bij mooi weer een ideale vervanger voor een dagje naar zee. Er is een strand, er zijn peddelbootjes te huur en voor kinderen is er een mooie speelkom met water en een overzetpont. De camping in Blaarmeersen draagt bovendien het ‘Groene Sleutel’-label, een erkenning van Toerisme Vlaanderen voor toeristische initiatieven die speciale aandacht besteden aan milieuvriendelijkheid.

Een andere ontdekking op de fietstocht is het stedelijke natuurreservaat Bourgoyen - Ossemeersen in Mariakerke. Het reservaat van 2,3 vierkante kilometer ligt in het westen van Gent.

Het open landschap bestaat er uit vochtige graslanden doorsneden met sloten en grachten. Ik spot er na amper vijf minuten al een ooievaar die met een reiger vecht om het beste plekje aan een beek. En dat op nauwelijks enkele kilometers van het historische stadscentrum. Elke eerste zaterdag van de maand vertrekt hier om 14.30u een gratis begeleide wandeling.

Slapen op een boot En dan is het tijd voor ons tweede logie: het Ecohostel Andromeda . Het hostel is gevestigd op een binnenschip dat ligt langs de Bargiekaai, een kwartiertje wandelen van het stadscentrum. Hoewel de omgeving niet meteen de meest idyllische is, overvalt me meteen een zuiders vakantiegevoel wanneer ik aan boord stap. Zeker met een zomerzonnetje is het bijzonder aangenaam vertoeven op het terras.

Eens te meer omdat op het dak een rietveld werd aangelegd om het eigen water te zuiveren, iets wat meteen ook voor een extra groen cachet zorgt.

Het hostel wordt uitgebaat door het jonge en bevlogen koppel Maarten Verbrugghe en Liselot Claeys. Vier jaar geleden bouwden ze samen een tot op de draad versleten vrachtschip om tot een logie dat werkt volgens een laagenergie concept. Ecologie slaat hier niet alleen op de gebruikte bouwmaterialen, het energiebeheer met pelletketel, de afvalverwerking of het geserveerde ontbijt, maar ook op de prijs. Voor 22 euro heb je een bed met ontbijt in een groepskamer. Andromeda herbergt vier kamers; twee tweepersoonskamers en twee groepskamers voor zes of acht personen. Ze zijn allemaal sober maar kleur15

rijk ingericht. Toilet en douche bevinden zich op de gang.

Wandelzoektocht

de natuurvriend

mei 2011

Wie milieu wil koppelen aan het historische stadscentrum kan als activiteit ook opteren voor een wandelzoektocht. Argus, het milieupunt van KBC en Cera, ontwikkelde samen met de Gentse milieudienst een zoektocht door de binnenstad.

Je komt zo heel wat te weten over verdoken stadsnatuur, vergeten hoekjes, opmerkelijke bewoners en groene oases in het centrum. Wist je bijvoorbeeld dat op de Sint-Baafkathedraal geregeld een koppel slechtvalken resideert?

Hoewel de tocht gekoppeld was aan een wedstrijd georganiseerd in 2007, kun je het bijhorende wandelgidsje met vragen nog altijd gratis downloaden op de website van Argus (zie bij meer info). Ook de juiste antwoorden kun je nog altijd krijgen. De wandeling is om en bij de vier kilometer lang, maar neemt al snel enkele uren

16

in beslag. Van al dat fietsen, wandelen en varen krijgt een mens uiteraard ook honger en dorst.

De stad Gent is een koploper inzake het aanbod aan vegetarisch en biologisch eten. Om je wegwijs te maken in het zeer uitgebreide gamma werd samen met EVA (Ethisch Vegetarisch Alternatief) een heus veggieplan ontwikkeld. Dat is een stadsplan waarin alle eetgelegenheden en handelszaken die rond ecologie of vegetarisme werken zijn opgenomen.

Onze favoriet is het Lekker Gec, een restaurant rechtover het Sint-Pietersstation. Het restaurant belichaamt duurzaamheid in al zijn facetten. Zo wordt er uitsluitend biologisch en veganistisch voedsel geserveerd. Het restaurant ligt ook in een pand waar met ecologische materialen gewerkt wordt. Men hanteert er bovendien een sociaal tewerkstellingsbeleid. “We werken met zeven vaste personeelsleden. Onze overige medewerkers zitten in een opleiding via de trajectbegeleiding van het OCMW of zijn mensen met een alternatieve werkstraf opgelegd door justitie”, verduidelijkt medewerkster Laura. Het

belangrijkste blijft uiteraard het eten. En dat is lekker! Leuk weetje: In het restaurant betaal je sommige schotels per gewicht. Voor de dagschotel betaal je 1,40 euro per honderd gram.

Let ook op de lampenkappen gemaakt van oude trompetten en gietijzers! ►► Luc van Bakel ►► Foto’s: EDiFo-Roger Van Veldhoven, EDiFo-Dieter Van Leemputten ►► Met dank AAN Liliane Van Waes voor het gidswerk

MEER INFO • Viadagio: www.viadagio.be (leden krijgen 10% korting op een boottocht).

• Aanaajaanaa: www.aanaajaanaa.be • Ecohostel Andromeda: www.ecohostel.be • Toerisme Gent: www.visitgent.be • Argus: www.argusmilieu.be • Blaarmeersen: www.gent.be/blaarmeersen • Natuurgebied Bourgoyen- Ossemeersen: www.gent.be/bourgoyen-ossemeersen • Groene Sleutel: www.groenesleutel.be • Natuurvriendenfotoclub EDiFo: sites.google.com/site/edifoclub/home

BIOWEEK

Hoe organiseer ik een bio picknick?

Tussen 4 en 12 juni viert Vlaanderen de Bioweek.

Die hele week staan overal in het land activiteiten gepland die de biokeuken in de kijker zetten.

Aangezien wij bij De Natuurvrienden lieven op pad gaan dan thuis achter het fornuis te staan, geven wij alvast 10 tips voor een bio picknick!

1.

Kies een goede locatie

Vermijd het gebruik van de auto, maar ga wandelen, fietsen of trek er op uit met het openbaar vervoer. Mooie en gezellige plekjes liggen dichter dan je meestal denkt. Wil je toch verder weg, overweeg dan een ‘groene halte wandeling‘. Dat is een initiatief van de vereniging TreinTramBus. Je wandeling begint en eindigt dan telkens vlakbij een halte van het openbaar vervoer.

2.

Gebruik herbruikbaar

Je verkleint niet alleen de afvalberg, maar je bespaart op lange termijn nog geld ook. Schaf je eenmalig een compacte picknickset aan: een lakentje, brooddozen, drinkbus of thermosfles, herbruikbare bordjes en bestek. Je bent meteen gesteld voor jaren picknickplezier!

3. Recycle

Als je toch flesjes en wegwerpverpakkingen bij hebt, recycle dan. Een goede tip? Neem verschillende zakjes mee. Na je picknick kun je zo je afval meteen sorteren. Thuis gooi je meteen alles in de juiste vuilzak en klaar is kees.

4.

Gebruik bioproducten

5.

Kies streek- en seizoensgebonden

Waarom nu bio? Bio betekent geen kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen of gentechnologie. Bij de verdere verwerking van de landbouwproducten worden geen kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen gebruikt. Voor al deze middelen heeft de natuur immers prima alternatieven. Het resultaat: goede voeding waar niet mee gerommeld is!

Probeer zoveel mogelijk streek- en seizoensgebonden te kiezen. Groenten en fruit leggen soms heel wat kilometers af voor ze op je bord belanden. Die transportkilometers zorgen voor heel wat CO2 uitstoot. Verwacht dan ook geen aardbeien in de winter. Groenten

tijd een lijstje aanleggen van

de verschillende vogels of

planten die je opmerkt. Benoem

wat je kent en zoek de rest op. Je staat

misschien versteld van de biodiversiteit

van de plek die je uitkoos. Betrek je kinderen hierbij. Zo leren ook zij meer over de natuur en natuurbehoud. en fruit smaken gewoon ook beter als je ze in het juiste seizoen eet! Op www.velt.be vind je een seizoenskalender voor je groenten. Wie streekgebonden kiest doet af en toe nog nieuwe lekkere ontdekkingen erbovenop!

6.

Pak het uit, maar ook weer in

Laat geen rommel achter op je picknickplek!

Als je herbruikbaar gerei meeneemt, heb je sowieso al weinig afval. Je bestek, bord en drinkbus kun je thuis rustig afwassen. Als je toch afval hebt, ruim dit dan ook op! Degene die na jou gebruik maakt van je picknickplekje zal je dankbaar zijn. Neem altijd een afvalzakje mee zoals beschreven in tip 3.

7.

Bescherm je omgeving

8.

Neem je tijd

Neen, je hoeft je namen niet in een boom te kerven. Probeer zorg te dragen voor je omgeving. Hou bijvoorbeeld rekening met broedgebieden van vogels of met de bloei van planten. Probeer aangegeven picknickplaatsen te gebruiken. In heel wat bossen en natuurgebieden staan picknicktafels ter beschikking.

Als je een hond bij hebt, hou hem dan ook aan de leiband tot je weet dat hij geen schade kan aanrichten.

Leg je even op je rug, neem een verrekijker mee, een natuurgids of gewoon een goed leesboek. Leer van wat je ziet. Misschien spot je een vogel die je nog niet eerder zag of zie je een plant staan die net in bloei staat, maar waarvan je de naam niet weet. Je kunt ook al-

9. Gebruik natuurvriendelijke insectenspray en zonnebrand

De zomer staat voor de deur en dat betekent dat we ons moeten wapenen tegen zonnebrand en een overvloed aan insectenbeten.

Wereldwijd worden duizenden liters spray gebruikt, verpakt in tonnen wegwerpmateriaal.

Kies voor een milieuvriendelijk product met een recycleerbare verpakking. Je verspreidt minder gifstoffen, maar ook je huid zal er wel bij varen. In biowinkels of apothekers kunnen ze je ongetwijfeld verder helpen.

10. Barbecue?

Misschien wel de ideale zomermaaltijd: een goede barbecue. Vooraleer je aan de slag gaat, controleer je best even of je wel een brandveilig plekje hebt uitgekozen! Zie dat je altijd bluswater bij de hand hebt. Vermijd ook aanmaakproducten op basis van petroleum.

Beperk je vleesconsumptie en kies bio. Een handige tip: In verschillende steden en natuurgebieden vind je gratis barbecuestellen terug! Steden als Antwerpen en Gent bieden in heel wat parken gratis vaste toestellen aan.

Informeer best even op voorhand bij je gemeente waar je kunt barbecueën. Smakelijk! ►► Luc van Bakel, Jeroen Malfait

MEER INFO: Wanneer? 4 tot 12 juni 2011 Wie? Bioforum Vlaanderen Waar? Heel Vlaanderen?

Info? Alle activiteiten vind je op www.bioweek.be 17

INTERVIEW

Topalpinist en fotograaf

Melvin Redeker

de natuurvriend

mei 2011

geeft tips voor betere bergfotografie

18

Melvin Redeker (1969) gaat al sinds zijn veertiende naar de bergen. Om zijn eerste klimexploten te fotograferen, kreeg hij van zijn ouders een fototoestel cadeau. Melvin groeit uit tot een topalpinist en topfotograaf in Nederland. Tal van moeilijke beklimmingen in de Alpen en extreme expedities in de Himalaya staan op zijn palmares en die zijn allemaal even mooi in beeld gebracht. Melvin laat de foto’s zijn klimverhaal vertellen. Zijn mooiste beelden vind je in het prestigieuze fotoboek ‘ooghoogte’.

Speciaal voor De Natuurvriend geeft hij toch enkele ‘geheimen’ prijs.

Melvin, een vraag die wellicht velen je al gesteld hebben: Welk fototoestel gebruik jij als je de bergen in gaat?

“Ik heb een fototoestel van Olympus, maar eigenlijk maakt dat niet veel uit. Anno 2011 worden er geen slechte toestellen meer gemaakt. Als vandaag een foto mislukt, ligt het niet aan het fototoestel maar aan de fotograaf. Het is belangrijk om voor de beklimming al na te denken over het verhaal dat je wil brengen. Wat maakt je tocht bijzonder en hoe wil je dat op beeld vastleggen? Je zult merken dat je tijdens een klimtocht gerichter gaat fotograferen.”

Wil dat zeggen dat jij niet eerst honderden foto’s neemt en achteraf selecteert welk beeld goed is en welk niet?

“Inderdaad. Ik fotograaf nooit in het wilde weg. Zelfs in extreme omstandigheden en op grote hoogte probeer ik altijd te focussen. Dat is niet altijd een gemakkelijke klus. Het verhaal van een beklimming gaat over de hele tocht, er mogen geen stukken ontbreken.”

“Als fotograaf in een touwgroep moet je altijd paraat zijn. Na een lengte klimmen of tijdens het wandelen in cordée heb ik altijd mijn fototoestel omhangen. Ik vraag nooit aan mijn klimpartners om te poseren of om in te houden. Ik moet klaar zijn om de actie te fotograferen. De spontane actie vastleggen, daar moet je voor gaan!”

Waar moet ik op letten als ik die actie of het avontuurlijke terrein wil weergeven?

Ik heb zo vaak het gevoel dat mijn foto niet laat zien hoe luchtig het terrein of hoe steil de wand eigenlijk wel is.

“Voor mij zijn er enkele basisregels. Als nietgeoefende fotograaf neem je best één vaste lens mee. Het gevaar met een zoomlens die bijvoorbeeld van 55 tot 200mm gaat, is dat ze je te veel mogelijkheden geeft. En dat leidt

“Denk voor de beklimming al na over het verhaal dat je wil brengen.” dan weer tot beperkingen. Je gaat zomaar beginnen zoomen waardoor je de focus op het verhaal vergeet. In de bergen neem ik altijd mijn vaste groothoeklens mee; een lens van 18 of 28 mm. Men denkt altijd dat je met zo’n lens alleen maar weidse landschappen kunt fotograferen. Maar dat is niet waar. Je fotografeert je klimpartner het best wanneer hij toekomt of vertrekt. Probeer daar zijn gezichtsuitdrukking in beeld te brengen. Als dat lukt, heb je daarnaast nog veel ruimte om de wand op te nemen. Op die manier breng je ook de actie en het avontuurlijk terrein in beeld. Ga zeker

niet te hard zoomen of met je telelens werken.

Met een goede groothoeklens kun je ook prima mooie close ups maken van bijvoorbeeld bloemen. Je kunt meteen ook de omgeving rond het plantje laten zien.”

Vaak zijn mijn foto’s overbelicht wanneer ik een sneeuwlandschap wil fotograferen. Wat doe ik hier fout?

“In de meeste compacttoestellen heb je de mogelijkheid om enkele speciale functies in te stellen zoals ‘avondopname’, ‘portret’ of ‘bewegende beelden’. Meestal kun je hier ook 19

ven. Ik stel voor dat je eens experimenteert!”

de knop ‘sneeuwopname’ selecteren. Doe dat zeker.”

de natuurvriend

mei 2011

“Als je met een camera werkt die je zelf kunt instellen, pas dan de sluitersnelheid aan.

Overbelicht je foto met 1,5 stop. Zo blijft de sneeuw op je foto mooi wit. Voor het digitale tijdperk nam ik dia’s. In het hooggebergte gaf dat als nadeel dat foto’s snel te blauw werden. Met digitale fotografie kun je dat oplossen door de witbalans aan te passen in je toestel naargelang het weer: heldere lucht, felle zon, bewolkte lucht,…. Heel erg handig.”

20

“Voor mij is het ook belangrijk dat ik de automatische flits kan afzetten. Als ik ’s avonds de schemer in een berglandschap wil fotograferen, is het niet de bedoeling dat mijn flits mijn foto gaat oplichten. Op zo’n moment plaats ik mijn toestel op een rots of hou ik mijn adem in en met vaste hand neem ik dan de foto. Wanneer ik de bergen in trek en mijn enige doel is fotograferen, dan neem ik steevast een statief mee. Het geeft me meer rust om te kijken, me te focussen en te zoeken naar de beste compositie. Maar zo’n ding is veel te zwaar om in een rugzak te stoppen voor een meerdaagse wandel- of klimtocht. Ik heb ooit in een bergsportwinkel in Nederland een pikkelstatief gevonden, een statiefschroef van slechts een paar gram die ik op mijn pikkel kon monteren.

Ik heb het nadien nooit meer zien liggen in de winkel. Maar ook een bewogen foto kan soms mooi zijn. Zeker om de avondsfeer weer te ge-

Tijdens beklimmingen in de winter of op expeditie leg ik mijn fototoestel in de tent en de batterij stop ik in mijn slaapzak. Is dat een goed idee of een fabeltje dat ik ergens gehoord heb?

“De batterij van je toestel mee naar binnen nemen in de hut of in je slaapzak leggen, is zeker een goed idee. De koude vreet de energie uit je batterij. Sowieso zou ik al meerdere batterijen kopen voor je fototoestel zodat je steeds reserve bij je hebt. In diepvriesomstandigheden kun je de camera het beste in de koude laten en de batterijen mee naar binnennemen. Zelfs op 6000 meter hoogte liet ik mijn fototoestel naast de tent liggen. Grote temperatuurverschillen zorgen voor condens en vocht in je toestel. Daar kan een camera niet tegen.”

Kun je me het geheim prijsgeven van de oplichtende tent voor Thalay Sagar? Hoe heb je dat kunnen fotograferen?

“Ik heb m’n camera op een statief geplaatst, twee zaklampen aangestoken in de tent en een opname gemaakt. Nadien heb ik de lampjes uitgedaan en de dia voor de tweede keer zo'n 20 minuten belicht. Door die lange belichting is er toch doortekening gekomen van de achtergrond, anders was die bijna zwart geworden. Zo’n opname heet ‘dubbele belichting’. Ik maakte destijds een dia, maar vandaag zijn er verschillende digitale toestellen uitgerust met deze functie.”

Mag ik je vragen of jij je foto’s bewerkt?

“Ik hou niet van nabewerking. Enkel opnames in zwart/wit neem ik eerst in kleur. Achteraf zet ik ze om. De vorm en het structurele effect van zo’n zwart/wit opname vind ik schitterend. Dat gezegd zijnde, Photoshop is de moderne digitale doca. Ik ben erg conservatief in nabewerkingen, maar als je in RAW (het digitale negatief) fotografeert, moet je wel nabewerken, net zoals je een zwartwit negatief in

de doca moet ontwikkelen. Het manipuleren van foto's doe ik niet. Ieder moet voor zichzelf bepalen hoeveel nabewerkingen hij doet op zijn foto's. Dat is het mooie van fotografie, er zijn geen regels. Jouw creativiteit bepaalt het eindresultaat. Wel vind ik dat mensen die hun foto's manipuleren door zaken weg te halen of toe te voegen, dat behoren te vermelden bij de foto. De bekende fotograaf en bergbeklimmer Galen Rowell zei ooit: “Als je dingen doet met je foto's waar je niet graag over vertelt, dan ben je te ver gegaan." Dat vind ik een mooi uitgangspunt voor het maken en nabewerken van foto's.”

Tot slot, fotografeer je nog steeds zoveel? En bij welke foto heb je de mooiste herinnering?

“Ik fotografeer nog steeds veel en probeer steeds vaker te fotograferen vanuit concepten. De nadruk ligt tegenwoordig op natuurfotografie en voor het tijdschrift BLOK (blad over klimmen) maak ik ook portretten. Mijn fotografie probeer ik ook zo goed mogelijk te gebruiken in mijn werk als zakelijk spreker voor het bedrijfsleven. Achter al mijn foto’s schuilen belevenissen en avonturen. Het afzien, het bereiken van de top, de indrukwekkende natuur of het gevaar van de klimtocht en de vriendschap die je deelt met je kameraad. In die zin zijn al mijn foto’s meer dan foto’s voor me. Het zijn herinneringen en die zijn me allemaal even dierbaar. Een foto zegt soms meer dan 1000 woorden.” ►► Griet Veris ►► Foto’s: Melvin Redeker

Het fotoboek ‘Ooghoogte’ van Melvin Redeker is te koop via www.mountain-network.eu/ooghoogte/

FOCUS

Natuurvriendenkoppel

Lily-Anne Christiaens en Jozef Hellemans Liefde is... Als kind opgroeien bij De Natuurvrienden, je grote liefde vinden in een Natuurvriendenhuis en je verdere leven actief lid blijven bij natuurvriendenafdeling Sint-Niklaas. In deze De Natuurvriend spreken we met Lily-Anne Christiaens en Jozef Hellemans over hun leven bij de Natuurvrienden en hun liefde voor de bergen.

Hoe zijn jullie bij de Natuurvrienden terecht gekomen?

Lily-Anne: “Een goede vraag, maar ik weet het niet daar ik met de paplepel van de Natuurvrienden ben opgegroeid. Mijn papa was namelijk secretaris van de afdeling Sint Niklaas en was zo begeesterd dat ik mij mijn hele leven herinner als Natuurvriend. Bij ons thuis werd alles geregeld van het eerste briefje tot de laatste wandeling of uitstap. Als 8-jarige plakte ik de postzegels op het maandblad,ons hele leven draaide rond wat men bij ons in Sint Niklaas ‘den A.T.B.’ noemde. Door zijn sociaal engagement en zijn inzet groeide de afdeling zeer snel. Het was 1950 en ook de familie van Jozef werd toen lid. In die naoorlogse periode werden de eerste groepsreizen georganiseerd.Onze eerste reis samen was naar Bouillon, een week kamperen. Van dan begon het wandelen en die heuvels in de Ardennen leken ons toen echte bergen.Ik was 9 en Jozef 12 jaar.”

Jullie kennen elkaar van kindsbeen. Is de vonk ook binnen de Natuurvrienden overgeslagen?

We kennen elkaar inderdaad al héél lang. Tijdens onze reis naar Bouillon zijn we vrienden geworden en speelden we met elkaar. We werden een koppel in het Natuurvriendenhuis Heidebloem in Waasmunster, het huis bestaat intussen niet meer. In die tijd ging onze afdeling in de winter het huis zijn jaarlijkse poetsbeurt geven. Wij hielpen dan ook en stiekem werden wij verliefd en dat uitte zich bij onze eerste reis naar Zermatt. De kalverliefde werd echte liefde en intussen delen wij ons leven nu al bijna 55 jaar, een rariteit in deze tijd.”

Hoe lang gaan jullie al naar de bergen?

Weet je nog de eerste keer dat je in de bergen ging?

“Voor mij was dat naar Chamonix aan de Mont Blanc. Jozef ging dan de eerste keer mee naar Bouillon. Maar 1954 staat in ons beider geheugen gegrift. Samen met 25 Natuurvrienden hadden wij via mijn papa een

villa gehuurd in het mooie Wallis, Zermatt het neusje van de zalm vlakbij de mooie Matterhorn. Alle dagen om 4 uur opstaan en rond 5 uur de bergen in. Het was een prachtige veertiendaagse. Ik was 12 en Jozef 15. Lopen in de sneeuw, over de gletsjer naar alle hutten in de omgeving... Later zijn wij nog eens teruggegaan als getrouwd stel.

Ik wil het nog wel eens zien, maar het zal deze keer met de kabelbaan moeten … we zijn 55 jaar later en je weet wat dat betekent.”

Wat was je mooiste wandelvakantie?

“Toen wij 1 jaar getrouwd waren zijn wij met een bevriend koppel terug naar Zermatt gegaan en verbleven we drie weken in het Natuurvriendenhuis, in die tijd een waar hotel.

Alle dagen zon in overvloed en dan omringd door die kanjers van bergen, Matterhorn, Monta Rosa, Breithorn; een paradijs voor de wandelaar. Wij zijn toen ook naar de Taschhütte geweest en daar zagen wij voor het eerst een Edelweiss in het wild. Lang heb ik dat ene Edelweissje gekoesterd.”

Logeerden jullie steeds in Natuurvriendenhuizen?

In de beginperiode verbleven wij altijd in een N.V. huis, later werd het een hotel of een chalet of appartement. Ik kan nu geen tip geven waar het goed vertoeven is omdat we minder en minder wandelreizen doen.“

Hebben jullie ooit verbroederd met Natuurvrienden in andere landen?

“Zeker, een mooi voorbeeld. We komen aan in Natuurviendenhuis La Ginestra, een huis dat indertijd niet te bereiken was met de wagen maar enkel via bevoorrading met de muilezel. Moe en gepakt met een zware rugzak kwamen we boven. Toen we de deur lieten open staan, riep er een Duitser:“Deur toe, het tocht!” Die Duitser bleek in België te hebben verbleven tijdens WO II. Het ijs was gebroken.

Gedurende 10 dagen hebben wij daar samen ons potje gekookt en achteraf zijn ze bij ons nog op bezoek geweest.”

Heb je de wandel en bergpassie ook aan je kinderen doorgegeven?

“Ik meen van wel. Onze zoon is ook gek op de bergen, hoewel dat met kleine kinderen niet eenvoudig is. Maar onlangs keken we verwonderd op tijdens een gesprek met onze kleinzoon. “Ik wandel graag, maar alleen in de bergen”, zei hij.”

Heb je nog een droom van een reis die je zou willen maken?

“Wij willen nog wel nog eens naar de bergen en Zermatt blijft onze droom. Daar begon onze liefde voor de bergen en voor elkaar…”

►► Griet Veris ►► Foto’s: Lily-Anne Christiaens

21

KALENDER

Mountainbike groepstochten

20ste Boontjestocht Aalst Voor de twintigste keer al organiseren De Natuurvrienden van Aalst hun bekende wandelzoektocht rond Louis Paul Boon. Deze wandelzoektocht vertrekt vanuit vanuit Aalst via Erembodegem door de geboortestreek van de bekende schrijver. Op het einde van de zoektocht zijn er ook prijzen te winnen en kunnen deelnemers het felbegeerde Boonglaasje krijgen. Aan deze zoektocht kunnen maximum 300 mensen deelnemen, dus snel inschrijven is de boodschap!

INFO

Wanneer? 15 mei 2011 ( start tussen 12.30u en 15u) Wie? De Natuurvrienden Aalst.

Waar? Startplaats: Keizershallen, Keizerlijk Plein 23, Aalst.

Afstand? 9 km Prijs? 7euro. Vvk: 6 euro Info? Tel: 053/413170 of 053/778676. www.natuurvriendenaalst.centerall.com

//////////////////////////////////////////

Provinciaal Petanquetoernooi voor liefhebbers De Natuurvrienden van Dendermonde staan in voor de organisatie van het grote provinciaal Petanquetoernooi voor liefhebbers.

Dit toernooi staat open voor iedereen.

INFO

Wanneer? 28 mei 2011.

Waar? Kantine 'DEN Botter', Molenberg 1—3, Baasrode.

Start petanque: 10:00 Prijs? 5 euro Wie? Natuurvrienden Dendermonde Inschrijven? Via hvdender@hotmail.com. Inschrijven voor 15 mei.

//////////////////////////////////////////

Edegem Binnenste Buiten Breng een bezoekje aan deze wervelende vrijetijdsmarkt. Alle Edegemse verenigingen doen mee, dus houd deze datum zeker vrij!

De Edegemse Natuurvrienden verkopen pannenkoeken en zelfgemaakte wijn en in Fort 5 zijn er allerhande toffe culturele activiteiten, waaronder een leuke zoektocht.

de natuurvriend

mei 2011

INFO

22

Wanneer? Zondag, 15 mei 2011 van 11u tot 17u Wie? De Natuurvrienden Edegem Waar? Hangars Fort 5 te Edegem Wat? Vrijetijdsmarkt met tal van activiteiten Prijs? Inkom is gratis, drank aan zeer democratische prijzen Info? Tel: 03/449.00.71 of e-mail: Mariette.van.elsen@telenet.be

//////////////////////////////////////////

Fietsen is altijd leuker in gezelschap. Schrijf je daarom in voor onze groepstochten mountainbike. Tijdens deze tochten gaan we op een aangename manier onze conditie opbouwen.

Langzaamaan wordt de moeilijkheidsgraad opgebouwd. De afstand ligt telkens tussen 30 en 40 kilometer. Iedereen is welkom, een goede basisconditie is wel vereist.

DATA: • 8 mei 2011 in Heverlee, start om 9u aan de Zoete Waters (Ontmoetingscentrum ‘De Roosenberg M.Noëstraat 15, Oud-Heverlee) • Weekend 28 en 29 mei 2011 in Zuid-Limburg, Nederland (zie reisaanbod) • 19 juni 2011 in Anseremme start om 10u aan de rotsen in Freyr • 4 september 2011 in Aarschot start om 9u aan Sporthal Demervallei (Demervallei 8, Aarschot)

INFO

Prijs? Gratis. Mountainbikeverzekering verplicht. Af te sluiten voor 4 euro bij De Natuurvrienden (geldig voor 1 kalenderjaar) of elders (verzekeringsbewijs voorleggen).

Inschrijven:? je moet niet inschrijven voor deze tochten.

Afspraak ter plaatse. Meer info of wil je carpoolen: info@natuurvrienden.be.

//////////////////////////////////////////

Boottocht Brugge naar Damme Met het schip Lamme Goedzak varen we van Brugge naar Damme. Onderweg getuigen ingepolderde gronden, kreekrestanten en dijken beplant met knoestige knotwilgen of populieren van de eeuwenlange strijd tussen mens en water. Ontdek in het Uilenspiegelmuseum wat Tijl Uilenspiegel en Jacob van Maerlant met Damme hadden. Slenter door het historische verleden van Damme, waar elke steen zijn middeleeuws verhaal vertelt en pronkt met de Bourgondische praal van weleer.

Na het bezoek aan Damme nodigen de kronkelende steegjes en romantische reien iedereen uit in de historische Brugse binnenstad op ontdekking te gaan.

INFO

Wanneer? Zondag, 3 juli 2011.

Wie? De Natuurvrienden Berchem.

Waar? Samenkomst station Antwerpen centraal waar we om 9.34u de trein nemen naar Brugge.

Prijs? 7 euro, 65-plus: 6 euro, kinderen tot 11j.: 5 euro.

Info? Jenny Cuvelier, tel. 03/238 06 42 of e-mail: cuvelier.jenny@pandora.be.

Inschrijven voor 1 juni 2011

//////////////////////////////////////////

80-jarig bestaan Afdeling Willebroek Ter ere van hun 80-jarig bestaan geeft Willebroek er op zaterdag 14 mei een serieuze lap op. Die dag kan je op de GO-Basisschool ’t Pleintje terecht voor een spetterende dag vol bruisende optredens.

O.a. dans, straattheater, kinderspelen, voetbal, live muziek, gezins­ wandeling, show, …

INFO

Wanneer? Zaterdag 14 mei 2011 Wie? De Natuurvrienden Willebroek Waar? Basisschool ’t Pleintje, A. Van Landeghemplein te Willebroek Wat? Live optredens, kinderanimatie, straattheater, wandelen, fietsen, …

Prijs? Inkom is gratis Info? Tel: 03/886 88 55 of e-mail: swavangompel@hotmail.com of http://users.telenet.be/atb

//////////////////////////////////////////

Velt-ecotuindagen Tijdens de Velt-ecotuindagen geven meer dan 100 schitterende moestuinen, siertuinen en boomgaarden hun geheimen prijs. Tuinliefhebbers kunnen er zonder schroom komen neuzen.

De ecotuindagen lopen in België en Nederland. Openingsuren en -data variëren van tuin tot tuin. Een unieke gelegenheid om bij te leren over ecologisch tuinieren!

INFO

Wanneer? Zaterdag 4 juni tot en met zondag 5 juni 2011.

Wie? Een organisatie van Velt.

Waar? In meer dan 100 moestuinen.

Meer info? www.durftuinierenzonder.be

//////////////////////////////////////////

CURSUSAANBOD

Cursus Klettersteig

Cursus fietsherstelling Fietsen is leuk, stukken maken minder. Wil jij vlot en gezwind je fiets kunnen oplappen, dan is deze cursus van De Natuurvrienden zeker iets voor jou!

INFO

Wanneer? Zaterdag 14 mei 2011 van 10u tot 16u Plaats? Atelier De Fietsenfikser. Amerikalei 173, 2000 Antwerpen Prijs? Niet-leden: 40 euro, Leden: 10 euro korting!

Inhoud? Leer zelf het volgende herstellen en onderhouden: het versnellingsapparaat, de ketting, de remmen, de banden, de verlichting, de wielen,…

Inschrijving? Via e-mail: buitensport@nvsf.be of tel. 03/270 02 83

VTS- opleidingscursus initiator wandelen Een warme oproep aan alle Natuurvrienden die wandelingen begeleiden: volg de opleidingscursus “initiator wandelen”. We loodsen je graag doorheen het lessenpakket zodat je vlot het diploma kan behalen. Als je het diploma behaalt, betalen we je het inschrijvingsgeld terug.

INFO

Wanneer? Startdatum: 24 september Waar? Bloso centrum Herentals Prijs? 40 euro Info? buitensport@nvsf.be

/////////////////////////////////////////

Veel bergwandelaars willen een nieuwe uitdaging aangaan en willen plaatsen bereiken die voor een gewone bergwandelaar onbereikbaar zijn. Zij kunnen dit beleven tijdens een “klettersteig” of "via ferrata". Klettersteig omvat het wandelen op routes langs bergwanden die met metalen ladders, kabels, haken en pinnen begaanbaar zijn gemaakt.

INFO

Wanneer?

• Kennismaking en aanleren technieken: eind mei 2011 aan de rotsen van Marche-les-Dames • Zondag 24 tot zaterdag 30 juli 2011 praktijkstage.

Waar? Canazei (N.Italië). Canazei is gelegen ten zuiden van de Sellapas in de Dolomieten. We verblijven op camping Miravalle in het dorpje Campitello di Fassa. (http://www. campingmiravalle.it/it/index.htm) De stage zelf duurt 3 dagen, waarna de cursisten op zelfstandige basis nog 3 à 4 dagen kunnen oefenen.

Prijs? 90 euro voor de voorbereidende dag en de driedaagse opleiding, Inbegrepen? huur materiaal voor het volledige verblijf in Canazei Niet inbegrepen? de reis, het verblijf, alle maaltijden en drank, eventuele liften.

Inschrijvingen en info: Inschrijven voor 15 mei bij: Erik De Backer, Vrijheidsstraat 22, 8310 Assebroek (tel: 050/36 41 61) of mailen naar debacker.erik@telenet.be Zie: www.bergstijgers.org

Herstellingscursus met mecanicien van Sven Nys Mountainbiken is ontzettend leuk, maar ook inspannend. Niet alleen voor jezelf, ook je mountainbike ziet enorm af. Ketting, remblokjes, versnellingsapparaat,… ze krijgen het allemaal hard te verduren. Daarom is het goed je fiets zelf te kunnen onderhouden en bij te stellen.

Tony, de mountainbikemecanicien van Sven Nys, zal ons een halve dag de knepen van het vak leren. Aan de hand van een demo legt hij de basisherstellingen uit. Nadien krijg je de kans om aan je eigen mountainbike te sleutelen.

INFO

Wanneer? Zaterdag 8 oktober 2011 van 13u tot 17u Waar? De Natuurvrienden, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen (openbaar vervoer: Antwerpen Centraal + 2 minuten fietsen of eigen wagen gratis parkeren aan de Singel + 10 minuten de stad in fietsen) Prijs? 20 euro ledenprijs, 40 euro niet-leden (lidmaatschap inbegrepen) (-21 jaar = 5 euro korting) Inschrijven? Info@natuurvrienden.be Extra? Beperkt aantal plaatsen, snel inschrijven is de boodschap! Breng je eigen mountainbike en basisset herstellingsmateriaal mee.

///////////////////////////////////////

23

REIZEN

Het Kaunertal in Tirol Van 3 tot 10 september trekken we met een groep van De Natuurvrienden Edegem de Oostenrijkse natuur in. De bestemming is Feichten in het Kaunertal in Tirol. Feichten ligt op 100 km van Duitsland en ten westen van de stad Innsbruck. Overnachten doen we in het Kaunertalerhof. Tijdens deze week verkennen we de omgeving onder begeleiding. We bezoeken o.a. het Zwitserse dorpje Samnaun, de nabijgelegen berghutten en gletsjers en Innsbruck en Swarovski.

INFO

Wanneer? 3-10 september 2011 Waar? Overnachting in het Kaunertalerhof in Feichten in het Kaunertal.

Prijs? 310 euro voor een All-in formule met dranken tot 22u00 inbegrepen. Verplaatsing is niet inbegrepen.

Info & inschrijvingen? Tel. 03/449.00.71; mariette.van.elsen@telenet.be

///////////////////////////////////////////////////////////////

Mountainbikeweekend in Zuid-Limburg Tijdens dit weekend word je volledig ondergedompeld in het mountainbiken. Tijdens de tochten krijg je uitleg en begeleiding van een ervaren fietser. ’s Avonds kom je meer te weten hoe mountainbiken in te lassen in je trainingschema. Daarnaast vertelt een fietsenmaker je alles over het correct afstellen van je mountainbike. Op het programma staan meer dan 8 uur mountainbiken en sterk heuvelend terrein, dus een goede conditie en enige ervaring is gewenst.

Ben je een beginnend mountainbiker en wil je een initiatie volgen? Ook jij bent welkom op dit weekend. Op zaterdag plannen we een dagwandeling in de mooie natuur van Zuid-Limburg. Op zondagvoormiddag kan je mountainbiken met de begeleider die je tips geeft over stuurvaardigheden, de juiste positie op je fiets, traptechnieken,… Op zondagnamiddag is er de mogelijkheid om met de hele groep te gaan grotbiken in de Mergelgrotten.

Met een aangepaste mountainbike, koplamp en begeleiding kan je ruim 8 km afleggen in de ondergrondse pijpen van de grot. Een unieke belevenis!

Kom je graag mee om je partner of vrienden te vergezellen, maar hou je niet zo van fietsen, dan kan je zelf een programma samenstellen. In de regio Zuid-Limburg valt er voldoende te beleven.

de natuurvriend

mei 2011

INFO

24

Fietsvakanties in Niedersachsen Wegens groot succes organiseren De Natuurvrienden deze zomer twee fiets/wandelweken. De vakanties gaan door in het “Seevetal”, gelegen in de Duitse deelstaat Niedersachsen, ten noorden van de Elbe en ten zuiden van de stad Hamburg. We overnachten in het natuurvriendenhuis Johann-Simonis te Maschen en verbroederen er met de Duitse natuurvrienden. Tijdens de eerste week, van 9 tot 16 juli, wordt er zowel gefietst als gewandeld.

De tweede week, van 16 tot 23 juli bieden we enkel een fietsprogramma. Uiteraard combineren we onze wandel- en fietstochten steeds met een vleugje cultuur en voorzien we avondanimatie. In de omgeving ligt een meertje waar je kunt zwemmen. Op het programma staan o.a. tochten naar het middeleeuws zout en Hanzestadje Lüneburg, de Lüneburger Heide, het concentratiekamp Neuengamme, de stad Hamburg, het Seevetal, een grillavond in de natuur…

INFO

Wanneer? 9-16 juli 2011 en 16-23 juli Waar? Overnachtingen in Natuurvriendenhuis Johann-Simonis in Maschen in het Seevetal in Niedersachsen.

Prijs? 278 euro. Ledenprijs op basis van verblijf in een 2-persoonskamer met douche/wc op de gang, vol pension, begeleiding Toeslag eenpersoonskamer : 25 euro Toeslag douche/wc op de kamer : 30 euro Toeslag niet leden : 25 euro Info & Inschrijvingen? Tel. 03/270 02 84; E-mail Heidi@natuurvrienden.be

///////////////////////////////////////////////////////////////

Varen, fietsen en wandelen tussen Maastricht en Luik Tijdens deze 3x3 vakantie doen we drie steden in drie landen aan en dat op drie verschillende manieren. We fietsen één dag naar Aken in Duitsland (40km) met een bezoek aan de wereldbekende Dom. We varen één dag over de Maas naar Luik en we gaan een dagje wandelen over de Pietersberg bij Maastricht (15km). Kortom een ideale midweek voor actieve reizigers!

INFO

Wanneer? 28 en 29 mei 2011, zaterdag 9u tot zondag 14u; nadien de mogelijkheid om te grotbiken in de Mergelgrotten (facultatief aanbod bij voldoende interesse) Waar? Natuurvriendenhuis Eikhold, Valenburgerweg 72, Heerlen, Nederland Prijs? Prijzen vanaf 38 euro. Lidmaatschap vereist.

Inschrijven, programma en voorwaarden? griet@natuurvrienden.be of 03/270 02 83.

Inschrijven voor 15 mei!

Wanneer? 11-15 juli 2011 Prijs? 250 euro (excl. Fietshuur en lakenpakket), Niet leden betalen een toeslag van 20 euro.

Waar? Overnachtingen in Natuurvriendenhuis Eikhold in Heerlen in het Nederlandse ZuidLimburg.

Inschrijvingen en info? Deze reis is een organisatie van Nivon. Meer info krijgt u via Marijke en Cor den Heijer. Tel: 0031 (0)71-5411767 of via e-mail: cm.denheijer@online.nl. website: www.eikhold.eu.

///////////////////////////////////////////////////////////////

///////////////////////////////////////////////////////////////

Hemelvaart Kampeerfietstrektocht Fiets met ons een deel van Vlaanderens bekendste LF-route, de Vlaanderen Fietsroute. Deze 820 km lange lus loopt door gans Vlaanderen, langs bekende toeristische trekpleisters en door de mooiste stukjes natuurschoon. Tijdens onze tocht staan dagelijks ritten van ca. 75 km op het menu, tegen een zoet tempo van 18 km/uur.

INFO

Wanneer? 1 – 5 juni 2011 Waar? Overnachtingen op campings onderweg, telkens op de eindbestemming van de dag Prijs? Iedereen betaalt zijn uitgaven ter plaatse. ‘s Avonds zoeken we een restaurantje, iedereen zorgt zelf voor ontbijt en picknick (kan ook onderweg gekocht worden). Lidmaatschap vereist.

Info & Inschrijvingen? Natuurvrienden Bergstijgers Kempen, Leo & Hilde Van Noten, tel. 016/69 79 37

///////////////////////////////////////////////////////////////

Klim- en wandelvierdaagse Fontainebleau De Bergstijgers trekken op vakantie naar het Franse Fontainebleau. Dat is een middeleeuws stadje te midden van het Fôret de Fontainebleau, een van de grootste bossen van Europa. Fontainebleau ligt op een goede 65 kilometer van Parijs. En is ideaal gebied om te klimmen en te boulderen.

INFO

Wanneer? 2 juni – 5 juni 2011 Waar? We overnachten op camping "La Mussardière” nabij Mily-la-Fôret.

Prijs? Leden van de Bergstijgers betalen enkel de overnachtingen op de camping. Natuurvrienden betalen een toeslag om in regel te zijn met de verzekering. Niet-leden dienen eerst lid te worden.

Inschrijving? Via D. Martijn, K. Mertensstraat 12, 2020. Schrijf het bedrag over op rekening 001-1980458-85 van Bergstijgers-FORVOG, vermelding "Fontainebleau".

Inschrijven voor 25 mei 2011.

Meer info? www.bergstijgers.org.

///////////////////////////////////////////////////////////////

Wandeldriedaagse in Bouillon Drie dagen stappen in de mooie en groene omgeving van Bouillon. We overnachten in de jeugdherberg. Onze tochten lopen langs de Semois, naar Poupehan, Rochehaut en Dohan. Onderweg is plezier verzekerd!

INFO

Wanneer? Zaterdag 11 juni tot maandag 13 juni 2011.

Wie? Bergstijgers Antwerpen.

Waar? Overnachtingen in de Jeugdherberg van Bouillon, Route du Christ 16 6830 Bouillon..

Info en prijs? Inschrijven bij Marc Casteels. Tel: + 32 (0)15 42 00 88 GSM: + 32 (0)477 55 00 93.

E-mail: berghutten@telenet.be.De jeugdherberg dien je zelf te reserveren (www.laj.be).

/////////////////////////////////////////////////////////////////

Klimtrefkamp Zwitserland Onze cursussen, die plaats vinden tijdens de zomer, worden steeds omringd door een trefkamp. Alle liefhebbers van de bergen verwelkomen we graag om onze passie te delen: klimmen, bergwandelen, alpinisme, mountainbike, klettersteig, canyonning, …

Het doel van klim-tref-kamp is dat klimmers/wandelaars mekaar treffen en samen klimmen, de bergen intrekken, genieten. Lidmaatschap Bergstijgers in vereist. Je bepaalt zelfstandig je agenda en uitstappen.

INFO

Wanneer? van 9 tot 23 juli 2011 Waar? Camping in Gadmen (Sustenpas), Zwitserland.

Wie? Bergstijgers nationaal.

Prijs? Overnachting te betalen bij camping zelf.

Inschrijven en info? www.bergstijgers.org

/////////////////////////////////////////////////////////////////

25

GASTCOLUMN

Groetjes uit...

Duitsland Atoomenergie? Nee, bedankt! EURATOM buiten!

Natuurvrienden slagen er slechts zelden in om een stukje geschiedenis te schrijven. Einde maart demonstreerden in de vier grootste steden van Duitsland echter meer dan 250.000 tegenstanders van kernenergie. Op initiatief van De Natuurvrienden verzamelden alleen al in Berlijn meer dan 120.000 mensen die konden luisteren naar een pleidooi van Michale Müller die zowel voorzitter van De Natuurvrienden alsook voorzitter van de Duitse vakorganisaties is. De demonstranten riepen op tot een snelle en volledige terugtrekking uit een civiele en militaire toepassingen van kernenergie. De Duitse Natuurvrienden ijveren daarenboven voor een Europees gedragen initiatief tegen kernenergie en willen het EURATOM-verdrag beëindigd zien.

De Europese Unie kan een voorbeeld worden voor energiebesparing, energie-efficiëntie en hernieuwbare energie.

Voor De Natuurvrienden Duitsland is het duidelijk dat de economie moet rekening houden Abonneren op De Natuurvriend?

Een abonnement is gratis bij lidmaatschap van De Natuurvrienden: 25 euro of bij lidmaatschap van de Natuurvriendensportfederatie: 40 euro. (Verminderingstarieven voor jongeren/senioren/gezinnen)

de natuurvriend

mei 2011

COLOFON

Voordelen lidmaatschap?

• Overnachtingsbon van 16 euro in natuurvriendenhuis De Berk in Essen of het Vissershuis in Oostduinkerke.

• Kortingen in alle Natuurvrienden huizen in Europa (duizendtal) • Korting in verschillende buiten sportwinkels

26

De Natuurvriend verschijnt tweemaandelijks en is een gezamenlijke uitgave uitgave van ATB De Natuurvrienden vzw en de Natuurvriendensportfederatie vzw.

In deze rubriek krijgt een lid buiten Vlaanderen het laatste woord. In dit nummer laten we Hans-Gerd Marian, directeur van de Duitse Natuurvrienden, aan het woord. Hij heeft het over de strijd van De Natuurvrienden tegen kernenergie. met natuurlijke grenzen en daarom niet onbeperkt kan groeien. Alleen al daarom heeft het kapitalisme geen toekomst, omdat het afhankelijk is van onbegrensde groei. Tegenover tot de huidige economische verspilling hebben we even veel nood aan rechtvaardigere verdeling van de welvaart als dat we ook nood hebben aan een democratisering van de economie en aan een verandering van de economie in de richting van regionale kringlopen (duurzame ontwikkeling).

De Natuurvrienden Duitsland is een links georiënteerde en socialistische vrijetijdsvereniging met een breed aanbod voor sporters van kanovaren, skiën, bergsporten, klimmen en wandelen. We willen in onze 450 Natuurvriendenhuizen aantonen dat ook een ander leven mogelijk is. Daarnaast bieden onze 650 lokale groepen talrijke culturele activiteiten aan, van muziek maken tot fotograferen. Jongere mensen zijn dan weer meer geïnteresseerd in plaatselijke natuur- en milieubehoud en noemen zichzelf graag “milieudetectives”. De Natuurvrienden • Gratis deelname aan of korting op alle activiteiten/cursussen van De Natuurvrienden • Korting in verschillende Bed&Breakfasts in Vlaanderen • Korting op autobijstand bij VAB • ...

De volledige lijst van ledenvoordelen vind je op www.natuurvrienden.be Interessante websteks?

Meer info over De Natuurvrienden: • www.natuurvrienden.be Meer info over onze sportactiviteiten: • www.nvsf.be • www.bergstijgers.org (bergsport)

Dagelijks Bestuur Natuurvriendensportfederatie Raymond Brys, Adolf Claes, Lieven Heuten, Eric Kussener

Redactieadres De Natuurvriend, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen.

Tel: 03 270 02 80 E-mail: info@natuurvrienden.be

Algemeen coördinator Lieven Heuten (lieven@natuurvrienden.be)

Verantwoordelijk Uitgever Greet Van Gool, p/a Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen

Redactie Griet Veris, Heidi Van Deuren, Yves Dubrulle, Martine Deweirt en Diederik De Wit

Dagelijks Bestuur De Natuurvrienden Greet Van Gool, Raymond Brys, François Aerts, Adolf Claes

Werkten mee aan dit nummer Melvin Redeker, Jeroen Malfait, Dinnie Bakker, Hans-Gerd Marian

Hoofdredacteur Luc van Bakel (luc@natuurvrienden.be)

Duitsland is een onderdeel van een internationale beweging en we waren in Duitsland dan ook bijzonder blij met de deelname van Greet van Gool, voorzitter van de Vlaamse Natuurvrienden, aan het recente nationale congres in Hannover.

Namens de Duitse Natuurvrienden groet ik dan ook graag alle Natuurvrienden in België met een hartelijk Berg Vrij!

Hans-Gerd Marian Directeur Natuurvrienden Duitsland Meer info over internationale natuurvriendenhuizen: • www.natuurvriendenhuizen.net De webstek van de jongerenklimvereniging Climb: • www.climb.bergstijgers.org Alle info over de internationale natuurvriendenjongeren: • www.iynf.org Meer info over de internationale natuurvriendenfederatie: • www.nfi.at

Coverfoto Valerie Vanderlooy Reclameregie Uitgeverij Baeté, Stationsstraat 42, 2870 Puurs.

Tel: 03 889 00 51, info@baetedrukkerij.be Layout en drukwerk Collectief De Wrikker cvba, Patriottenstraat 29, 2600 Berchem.

Tel. 03 218 56 74, info@dewrikker.be www.dewrikker.be Gedrukt met vegetale inkten op een alcoholvrije Heidelberg EcoColor Printmaster Papier: Cyclusprint 90 gr. 100% gerecycleerd.

Winnaar Fotowedstrijd Onze fotowedstrijd rond duurzame recreatie zit er alweer op. Maar een blik op de winnaars willen we je uiteraard niet ontzeggen. Uit meer dan 150 inzendingen koos de bekende Natuurfotograaf Werner Van Steen 10 finalisten. De winnende foto van Niels Bracke vind je groot op pagina 4 en 5.

Op de cover prijkt de foto van Valerie Vanderlooy die de zesde plaats wegkaapte.

Hier zijn een aantal van de overige laureaten!

Tweede juryprijs. Valerie Vanderlooy. Aarschot.

Prijs: Valerie wint een overnachting voor 2 personen in Natuurvriendenhuis De Kleine Rug (Dordrecht, Nl) en een waardebond van 25 euro van 25 euro bij Avventura.

Vierde plaats. Fumioer Germaine. Hoegaarden.

Prijs: Een waardebon van 50 euro bij De Zwerver.

Zesde plaats. Gerrit De Wilde. Ijsland.

Prijs: Een waardebon van 50 euro bij Fnac.

Zevende plaats. Evelien Muyldermans. Ierland, Inishbofin.

Prijs: Petzl TIKKA 2 hoofdlamp.

Winnaar publieksprijs en derde juryprijs. Lieve De Wit. Oosterwijk.

Prijs: Lieve wint een overnachting voor 2 personen in Natuurvriendenhuis AKB-Huis (Eerbeek, Nl) en een waardebon van 25 euro van Avventura. (www.avventura.be).

De publieksprijs is goed voor een waardebon van 100 euro van Fnac.

Tiende plaats. De Couck Nathasja.

Nationaal Park Hoge Kempen.

Prijs: Petzl TIKKA 2 hoofdlamp.

Met dank voor de vele prijzen: