De Natuurvriend jan 2012 by Natuurvrienden

Natuurvriend

BelgiĂŤ - Belgique P.B. Antwerpen X 8/2872

magazine voor duurzame en actieve vrije tijd - januari/februari 2012

Skitoeren in

Berner Oberland Op de top van de

Mountainbiketips

verschijnt tweemaandelijks - 82e jaargang nr. 1 januari/februari 2012 - P 702093 - Afgiftekantoor Antwerpen X

voor de winter

En verder: skipistes in BelgiĂŤ, wintersport en milieu, Auberge d'Arimont, nieuwe wintertrends,... 1

i 201 r a u jan

bazaAr

13u30: Ecofot ografi Guido e met Sterke ndries

voor natuurlijk avonturen

marC Helsen avonturier en journalist

p no else den H r arc noo t M hoge e t M e 00: rh 15u t doo h toc

De laatste wildernis, op expeditie in Alaska

guido sterkendries natuurfotograaf

Dwars door het Amazonewoud, Brazilië

Film: ‘vertiCal sailing’

van olivier & nicolas Favresse, sean villanueva, Ben ditto & Bob shepton

16u 30: Ee kli na mv dem erh ben aa l em

Klimmen op maagdelijke rotswanden in Groenland

n va

bar

st gal eng n ene r S b e e n op ar ctie i De na a t t a n la ga mp boo d-1

Untitle

sCoutel naast Hopper winkel

lange kievitstraat 74, 2018 antwerPen aCHteruitgang (kievit) Centraal station antwerPen

13u tot 18u

Prijs: leden: 3 euro, niet-leden: 5 euro tot 16 jaar: gratis

gratis kinderoPvang V.U.: Greet van Gool, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen

volledig programma en info: www.denatuurvrienden.be of info@denatuurvrienden.be

otoking f uitrei : r le e a d n r o nati En ve , inter , n jd i e r z i t s wed denhu n e i r n v r en e Natuu e reiz uurlijk t n o v a ds n stan tal va

een organisatie van

DE NATUURVRIENDEN VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD

09/

25/

21:

IN DIT NUMMER

In beeld

Standpunt

Kort nieuws

Skitoeren in Berner Oberland

Topklimster Gerlinde Kaltenbrunner

Toch maar langlauf?

De beste skipistes in BelgiĂŤ

Nieuwe trends in wintersportland

Wintersport en milieu

Tips voor het onderhoud van je mountainbike

NV-huis: Auberge dâ&#x20AC;&#x2122; Arimont

Ledenactie Bridgedale

Onderkoeling en vrieswonden

Fiets- en wandelbeurs Mechelen

Fiets- en wandelkalender

Wintersportkalender

Activiteiten/ Telex

Fotografieopleidingen

Gastcolumn

WIN! Vijf lezers m aken kans op een gratis inkomticket voor Bazaar (zie affiche op de pagina hiernaast). Antwoord o p volgende v raag: Hoe hoog is de K2 ? (Antwoord, naam en adre s mailen naa info@denatu r urvrienden.b e) 3

IN BEELD

Een ijsbeer zoekt zijn weg tussen drijvende ijsschotsen in Spitsbergen, een probleem waar de imposante dieren door de klimaatverandering alsmaar meer mee te maken krijgen. Het ijs smelt en de beren krijgen het moeilijk om zich over grote afstanden te verplaatsen op zoek naar eten. De ijsbeer staat wel eens meer symbool voor de hele ecologische ramp die zich dreigt te voltrekken als we niet snel iets doen aan de versnelde opwarming van de aarde. Eind vorig jaar zat de internationale gemeenschap in het Zuid-Afrikaanse Durban opnieuw rond de tafel om een opvolger van het Kyoto-protocol in elkaar te boksen. “Opnieuw wat rondjes draaien”, aldus een teleurgestelde klimaatminister Joke Schauvliege. Het enige positieve, zo melden veel milieuverenigingen, is dat er een akkoord is: een verlenging van Kyoto met vijf jaar, tot 2017. Het negatieve is dat er nauwelijks nieuwe engagementen werden afgesproken om iets aan de problematiek te doen. Pas tegen 2015 moet een nieuw bindend akkoord tot stand komen en dat moet pas in gaan tegen 2020. Intussen liet Canada al weten uit het Kyoto-protocol te stappen. En de ijsberen? Die renden lustig verder… maar met steeds minder. Foto: Shutterstock - Yvonne Pijnenburg - Schonewille

KORT NIEUWS

STANDPUNT

Beste Natuurvrienden 2011 loopt op zijn einde, een bewogen jaar, waarin heel wat gebeurd is. De Arabische Lente, de tsunami in Japan met de daaropvolgende kernramp in Fukushima, het zijn misschien zaken die ver van ons bed gebeurd zijn, maar die ook ons leven beïnvloeden. Zullen de rust en de stabiliteit weerkeren in de Arabische wereld en zal er meer democratie en wereldvrede zijn? Hoe gaan we om met kernenergie en hoe kunnen we op een veilige manier in onze energiebehoeften voorzien? Meer vragen dan antwoorden momenteel. Dichter bij huis, in ons eigen Europa, waren er de financiële crisissen, die heel wat gevolgen hadden op het politieke bestel van een aantal landen. Overal in Europa dringen besparingsmaatregelen zich op, en ook ons land ontkomt daar niet aan. Dat blijkt ook duidelijk uit het regeerakkoord dat de nieuwe regering – die eindelijk gevormd is – afgesloten heeft. Het moge duidelijk zijn dat iedereen de gevolgen van de financiële en economische crisis zal voelen, laat ons alleen hopen dat bij de uitwerking van de maatregelen voldoende aandacht zal gaan naar de zwakkeren in onze samenleving en dat ook ons zo geroemde sociaal opverleg geëerbiedigd wordt.

de natuurvriend

november 2011

Onbegrijpelijk is ook wat mensen elkaar allemaal kunnen aandoen. De aanslagen in Noorwegen en heel recent bij ons in Luik, gepleegd door eenlingen die een of andere wrok tegen de maatschappij hebben, het zijn zwarte momenten in de geschiedenis. Maar tegelijk geven ze ook blijk van hoop en optimisme. Zo is er heel veel medeleven en solidariteit, en tegelijk ook een gevoel van “we laten ons niet kisten, we kruipen niet terug in onze schulp, in ons eigen veilige nestje maar integendeel, we laten zien dat we democratie en vrijheid belangrijk en waardevol vinden”. Ook de vele protestbewegingen en “volkse” initiatieven tonen aan dat er bij de mensen heel wat burgerzin is en ook veel zin om zelf mee de handen uit de mouwen te steken om de zaken aan te pakken.

Zo eindigen we 2011 dan ook met een positieve noot, en kunnen we uitkijken naar 2012. Een nieuw jaar, een nieuw begin. Ik wens u allen een prettige eindejaarsperiode, met veel warmte en saamhorigheid, en voor 2012 veel vreugde en vrede, een goede gezondheid en natuurlijk ook veel natuurvriendenplezier! Een hartelijk Berg vrij! Greet van Gool Voorzitter

Vergeet je lidmaatschap niet! Een nieuw jaar is begonnen en dat betekent dat het tijd is om je lidmaatschap te verlengen. Zo blijf je ook in 2012 genieten van dit tijdschrift, tal van ledenvoordelen, een goede wandelen fietsverzekering en tonnen plezier tijdens onze activiteiten. Je lidmaatschap verlengen kun je via de verantwoordelijke in je lokale afdeling, via het nationaal secretariaat of via de website www.denatuurvrienden.be/lidworden.

Dit zijn onze formules voor 2012

O Ik ben alleen en word lid voor 30 euro O Ik ben jonger dan achttien of ouder dan zestig en word lid voor 19 euro O Ik én mijn gezin worden lid tegen het voordeeltarief van 40 euro O Ik en/of iemand van mijn gezin is 60+. Wij worden lid aan het voordeeltarief van 29 euro. Alle formules zijn inclusief een recreatieve fietsen wandelverzekering. Andere verzekeringen (zoals outdoor en bergsport) kunnen tegen uiterst voordelige tarieven afgesloten worden via www.denatuurvrienden.be Maar er is meer:

p* a h c s t a idmkarijg een : l n e e e Do cadeau en wandelsokken boo) m e edal

ridg paar B

pe ba

uro (ty

7,95 e t.w.v. 1

7 : 44/4 aam: annen 1/43 Mijn n at: M a n: 4 Mijn m nen: 40/43 rouwe V Man /40 en: 38 Vrouw aan: tschap a a m d n li enk ee Ik sch : Naam Adres: nte: gemee n e r e mm Postnu s: /plaat m u t a d rte rvrienGeboo Natuu erpen. e D r op naa 8 Antw ze bon aat 53, 201 hap op e d r u tsc Stu iestr lidmaa ld je rovinc den, P t bedrag van 5 en verme 9 e Stort h 0-0620083 2 . 2 " . D r I n L rek te "NIEUW + e laats m a na n die d rvrienden. u ersone tu voor p De Na l geldig d waren bij aart 2012. e k n E * li m r geen tot 15 vijf jaa tie is geldig c a Deze

Trouwe leden krijgen bovendien 5 euro korting op de Bridgedale Trail Ultra Light sokken t.w.v. 17,50 euro. Lees snel meer op p. 23 /////////////////////////

Natuurlijk avonturen brochure Al het avontuurlijke reis- en cursusaanbod van De Natuurvrienden en De Natuurvrienden Bergstijgers voor 2012 is gebundeld in een mooi uitgegeven brochure die luistert naar de naam ‘Natuurlijk avonturen’. Heb je de brochure nog niet ontvangen, maar ben je wel geïnteresseerd in outdoor, bergsport en natuurbeleving, stuur ons dan snel een mailtje. Wij sturen je onze brochure met plezier op. info@denatuurvrienden.be

/////////////////////////////////////////

Alle ledenvoordelen in één brochure! Als lid en trouwe lezer van De Natuurvriend geniet je een resem ledenvoordelen om u tegen te zeggen. Om het je wat gemakkelijker te maken hebben we al deze voordelen in één handige brochure gestoken. Je vindt er Bed&Breakfasts die korting geven, fietsen buitensportwinkels die een voordelig ledentarief bieden en tal van andere voordelen en kortingsbonnen in terug. De gids wordt je samen met je nieuwe lidkaart opgestuurd. Alle bonnen, zoals een gratis overnachting in natuurvriendenhuis Auberge d’ Arimont en 16 euro korting voor een overnachting in natuurvriendenhuis De Berk vind je terug in onze nieuwe voordelengids! Met deze gids verdient je jouw lidgeld meteen terug! /////////////////////////////////////////

Bergstijgers op top achtduizender Cho Oyu Op 3 oktober 2011 stonden Rudi Van De Poel en Urbain Lenaerts, twee leden van de Natuurvrienden Bergstijgers, op de top van de 8201m hoge berg Cho Oyu. Deze achtduizender is de zesde hoogste berg ter wereld en ligt in Tibet. Het team van Urbain, Rudy, Ludo, Peter, Etienne en Vincent vertrok eind augustus naar Nepal, waar ze eerst enkele acclimatisatietochten maakten. Belangrijk voor hen was ook de kennismaking met Tirtha, hun Nepalese contactpersoon en gids. De groep bergbeklimmers besteedde veel aandacht aan sociale contacten met de plaatselijke bevolking en het ondersteunen van de lokale economie. Zo werd een groot deel van de inwoners van het dorp waar Tirtha woont, betrokken bij de voorbereiding en basisondersteuning van deze expeditie. Bij de beklimming van zo’n achtduizender is een goede teamgeest enorm belangrijk. “Iedereen hielp iedereen zelfs wanneer het bereiken van de top niet meer mogelijk was”, vertelt Urbain, “Er voor elkaar zijn in moeilijkere periodes maakt of een expeditie succesvol is of niet.” De klimmers kregen ‘hun top’ niet cadeau. De omstandigheden om te klimmen waren zwaar door een sneeuwstorm en het slechte weer. De hoogte en ijzige koude speelden enkele klimmers ook parten. Maar met twee klimmers die de top haalden, is deze expeditie meer dan geslaagd! Proficiat aan alle deelnemers van de expeditie! //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Afscheid van Gustaaf Verwerft Met spijt in het hart maar met mooie herinneringen nemen we afscheid van voormalig bestuurslid Gustaaf Verwerft. Gustaaf ‘Staf’ Verwerft is op 22 november 2011 overleden. Staf was ruim 10 jaar penningmeester van Het Natuurvriendenhuis vzw. Penningmeester was beslist geen gemakkelijke functie en al zeker niet bij het armlastige Het Natuurvriendenhuis. Staf was echter tegelijkertijd gedreven en ook beslagen in de “cijfertjes”, maar vooral ook zijn goed humeur en zijn humor kleurden onze organisatie. Naast zijn engagement voor de natuurvriendenhuizen was Staf ook nog actief voor ATB De Natuurvrienden vzw, zowel als lid van de Raad van Bestuur als ook als voorzitter van afdeling Antwerpen. Staf, we zullen jou missen! ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 7

ONDERWEG

Een huttentocht langs gletjsers en steile sneeuwhellingen

de natuurvriend

november 2011

Op ski’s door Berner Oberland

"Nu we met onze neus voor de Hasslerripe staan en we de 700 m hoge besneeuwde graat in kikvorsperspectief in ons opnemen begint de adrenaline te pompen: een beetje uit goesting om er in te vliegen, maar ook uit pure schrik..." Wilfried Meulenbergs trok met toerski’s door het majestueuze Zwitserse Berner Oberland met reuzen als de Wetterhorn, Schreickhorn, Eiger, Mönch en Jünchfrau,... Hier is zijn levendige beschrijving van de tocht tussen de Multhornhütte en de Konkordiahütte.

“Wij hebben er al een nachtje in de Muthornhütte opzitten en een ochtendlijke inlooptocht als de zon ons inhaalt net onder de Petersgraat. Lekker om even te staan uitdampen in het winterzonnetje op dik 3000m. Theetje drinken, vellen af, bindingen strak en we trekken onze eerste bochten op de hard geblazen sneeuw. Het valt weer niet mee: rugzak toch te zwaar, schoenen te knellend, de ski’s als altijd te lang en ’t manneke te stram… Maar eens opgewarmd en de sneeuw wat lichter komt de schwung er in. Maar ’t is opletten geblazen: we moeten rond een ondergesneeuwd spletengebied en de juiste doorgang vinden voor de afdaling in het nog in de schaduw gelegen Lötschentall. Die relatief smalle couloir moeten we één voor één door: m’n Zwitserse maats Hansjörg en Werner huppelend als sneeuwkonijntjes in korte bochtjes, ik als Flachländer voorzichtig spitzenkerend om niet met mijn klikken en klakken (en die veel te zware rugzak) de dieperik in te totteren… Eens hier door kan de lol niet meer op en worden we alleen nog opgehouden als onze ademhaling te snel wordt en onze dijspieren op springen staan. Vanaf de Pfafleralp gaat het gestaag terug bergop: zo’n dikke 1000m stijgen naar de nu nog onzichtbare Hollandiahut. De mooi gelegen Hollandiahut delen we net als gisteren met slechts een tiental toerskiërs. Een bont gezelschap Zwitsers waarmee we gezellig ervaringen wisselen: wij zijn benieuwd naar de condities aan de andere kant van de pas, zij horen graag hoe het ons vandaag verging. De waard is overvriendelijk, verwelkomt ons met warme thee en vraagt of we polenta lusten.

Voor het avondeten hebben we nog tijd om in de ondergaande zon ons doel voor overmorgen te bestuderen: de Aletschhorn. We kijken pal op brede noordwand die met zijn overhangende gletsjerbastions bijna onbeklimbaar lijkt. Bovendien verraden lawinesporen dat de reus nog kuren heeft ook. Nee, in de winter is dat geen ‘spek voor onze bek’. Maar elke reus heeft zijn zwakke plek, elke Goliath is te verslaan: tamelijk ver links in de wand loopt een vrijwel volledig sneeuwbedekte, maar nog goed zichtbare graat: de Hasslerrippe, zo genoemd naar een potige Zwitser (Hassler, dus) die ‘m in 1904 (!!) als eerste beklom. Maar eerst nog wat hoogtegewenning: we maken nog een dagtocht met lichte rugzak over de Mittaghorn, de huisberg van de Hollandiahut, naar met één van de mooiste belvédères van Berner Oberland, de Ebnefluh. De volgende dag vertrekken we vroeg. Die Hose Voll... Skiën in het maanlicht is absoluut fabelachtig: het is een wonder hoe haarscherp de zichtbaarheid is en hoe mooi het contrast tussen de inktzwarte hemel, met z’n miljoenen sterren, en de door de volle maan beschenen ijswanden van de bergen links en rechts van ons. We laten ons vanuit de Lötschenlücke in brede bochten rustig onder de machtige noordwand van de Aletschhorn door glijden. Hoe dichter we komen, hoe trager we skiën: gisteren maakten we onszelf nog wijs dat het wel zou meevallen. Maar nu we er met onze neus voor staan en we de 700m hoge besneeuwde graat in kikvorsperspectief in ons opnemen begint de adrenaline toch te pompen: een beetje uit goesting om er in te vliegen, maar ook uit pure schrik…

Onze tactiek is snel afgesproken: we klimmen elk voor zich, sporen om beurten en zullen pas inbinden wanneer we aan heikele passages komen. We weten dat we op dit uur van de dag en in deze sneeuwcondities nog veilig zijn voor lawines, maar beseffen goed dat er boven ons tonnen-zware serracs hangen en dat we op halve hoogte toch best de graat in kruipen. Pas daar zijn we echt veilig. Het klimmen gaat prima: met twee ijshouwelen en messcherpe crampons is de hard-bevroren sneeuw als een ‘ladder’ om op te klimmen. Wel een hele lange… En onze rugzakken (met de ski’s er nu opgebonden) wegen natuurlijk ook meer dan een ‘schoofzakske’… We schieten goed op, lossen mekaar regelmatig af bij ’t treden trappen en klimmen zo als een treintje gestaag omhoog. Het daglicht breekt pas door als we eindelijk naar rechts de graat in traverseren. Op ongeveer 3400m vinden we een sneeuwvrij geblazen rotsplatform, perfect voor een uitgesteld ontbijt. Bij ’t drinken van de hete thee, beseffen we hoe koud het is: Gemorste thee bevriest meteen in onze snor en baard. Op de graat is het delicater klimmen: onder de sneeuwlaag voelen we rotsen waarop onze crampons minder houvast bieden. Waar de rotsen helemaal vrij zijn besluiten we te zekeren: de graat is niet al te steil, maar met handschoenen aan, ijsbijlen en crampons is dat toch net iets anders dan klimmen op zonbeschenen rotsen. Net als we ’t een beetje gewoon zijn, worden we opgeschrikt door een gedonder dat ons bijna van onze sokken blaast: op minder dan 100m van ons, heeft zich een reusachtige sneeuwmassa in beweging gezet… We houden ons instinctmatig vast aan onze ijsbijlen en kijken over onze schouders hoe een treinlading sneeuw met

bulderend geraas de helling afdondert, daar waar wij amper een paar uur geleden nog doorkropen. Gelukkig zitten we op de graat: een wolk van stuifsneeuw over ons heen, een duidelijk verhoogde hartslag en bijna die "Hose voll" is het enige gevolg dat wij van deze sneeuwverschuiving overhouden. De rest van de klim wijken we geen meter meer af van het scherpste van de graat, die nu helemaal uit beenharde firn bestaat. Ons ijstuig doet hier dienst, de sneeuw piept als een krijtje op een schoolbord wanneer we de punten van onze crampons erin haken. We vieren zonsopgang op 3800m. De sanitaire stop is kort, al was het maar om geen ‘vorstschade’ op te lopen.

de natuurvriend

november 2011

Een brede zacht klimmende helling brengt ons naar de topgraat, waar we nog even uit onze pijp mogen komen en zorgvuldig moeten klimmen en zekeren om veilig over de volledig verijsde laatste honderd meter tot de top te geraken. M’n Zwitserse maats geven een jodelconcert, ik hang mee den onnozelaar uit en verstoor enthousiast de ‘eeuwige rust’ op 4195m: We zijn content en genieten van het overweldigende uitzicht, 360° rondom ons. Meer dan 1000m onder ons zien we ook duidelijk onze slaapplaats voor vannacht, het Mittelaletschbivak: jodelaitiitoe-oe-oe-oe!

"Schifahren ist kniefahren!" De weg er naar toe laat zich voor mij kort samenvatten: vallen en opstaan. Je zou je bijna op een zwarte piste wanen, maar dan op 4000m hoogte... Dan duiken we rechts die diepte in, eerst nog een egale, spleetvrije wand die we één voor één nemen, waarbij m’n Zwitserse makkers nog eens proberen mijn skitechniek te verbeteren bij middel van demonstraties en corrigerende opmerkingen.

Tevergeefs. Dan wordt het pas écht plezant: We binden in om veilig de spletenzone door te skiën. Héél leuk is dat, vooral voor mijn maten. Zij genieten ten volle van deze bijzonder steile afdaling van de Aletsch-zuidwand: die gasten zijn geboren met ski’s onder hun voeten. Ik niet. Daarom mag ik als eerste, vooraan in het touw en bepaal ik (noodgedwongen) het tempo. Hansjörg – een perfect skiër- vloekend en tierend dat ’t hoog tijd is dat ik eindelijk eens leer skiën volgt, en achteraan in het touw Werner die zich te pletter lacht met zowel mijn ‘bijzondere’ skistijl als met Hansjörg zijn gevloek. Een filmke van ons trio zou niet misstaan in slapstick van Comedy-Capers. ’t Vat is af als we net voor het donker onze ski’s tegen de muur van ons bivakhutje zetten. Hier kan ik dan weer wat punten verdienen door extra m’n best te doen bij ’t sneeuwsmelten en koken (al is ook dat laatste niet echt mijn specialiteit...). Honger is gelukkig de beste saus: nà zo’n super bergdag smaakt zelfs mijn spaghetti-uit-pakskes! De volgende morgen genieten we pas ten volle van de pracht van het landschap: de kleine, maar gezellige bivakhut ligt als een adelaarsnest op een rotsige uitloper van de honderden meters boven ons uittorende Dreieckhornwand, quasi midden een extreem wilde gletsjer. Hoog boven de gletsjer waait een sneeuwpluim van de top van de Aletshhorn de ochtendzon in. En boven ons is de lucht staalblauw. Onder ons hangt een donzige wolkenlaag die het zicht op de vallei aan onze ogen onttrekt. Als we niet nog zo’n hele tocht voor de boeg hadden, zou ‘k hier gerust een paar dagen kunnen zitten. We vertrekken oningebonden en skiën vlotjes de gletsjer af. Niet te geloven, maar ‘k krijg zelfs een complimentje van Werner, die meent te zien dat zijn ‘lessen’ van gisteren

– "schifahren ist kniefahren!" - toch iets uitgehaald hebben. Ik geniet van de aanmoedigingen, maar besef dat het gewoon beter gaat omdat de helling hier maar half zo steil is dan gisteren. Hoe goed de Zwitserse kaarten ook zijn, we hebben al onze oriëntatiezin en vooral onze hoogtemeter en kompas nodig om de juiste ‘afslag’ naar de Aletschgletsjer niet te missen. Vanaf hier gaat het in ‘vals-plat’ langzaam omhoog. De zichtbaarheid is barslecht: we zien amper onze voorste man, die op zijn beurt alle moeite van de wereld heeft om een goed spoor te trekken. Het (hutten-)leven zoals het is... De Konkordiaplatz is niet te missen: ook al zien we ze niet in z’n geheel, je voelt dat je er bent, want hier is de gletsjer zo plat als een vijg, een plateau van goed 4 km², waarop kriskras sporen lopen. Dit is hét grote kruispunt van Berner Oberland, het hart van dit majestueuze bergmassief. Op weg naar de Konkordiahütte redden we en passant nog een Duits echtpaar van een gewisse bevriezingsdood. GPS in de hand staan ze rondjes te draaien en ruzie te maken: "Es muss hier sein, ich bin sicher!!" Tja, de Konkordiahütte vinden, blijkt niet vanzelfsprekend te zijn met een GPS: toch niet als je niet gemerkt hebt dat de hut niet vlak aan de gletsjer ligt, maar wel ettelijke tientallen meters erboven (en dus totaal onzichtbaar wegens de mist en de invallende duisternis). Deze hut is het grootst mogelijke contrast met onze kleine, oergezellige bivakhut van de vorige nacht: met z’n 150 plaatsen en z’n super georganiseerde catering is het meer een hotel dan een hut. Er is zelfs een volledig uitgerust skikot waar we dankbaar gebruik van maken om onze skikanten terug aan te scherpen. Na een flesje wijn, gekregen van het dank-

bare Duitse koppel, ontvluchten we de drukte van de eetzaal. Al is het in de slaapzaal ook niet echt rustig: iedereen die in Berner Oberland op tocht gaat, passeert langs deze hut, dus de beddenbak ligt echt helemaal vol. De zware zweetlucht wordt enkel overtroffen door de penetrante geur van het onbevangen scheten latend alpinistenvolkje. Hoe zou het toch komen, vragen we ons wel eens af, dat er zo weinig meisjes/vrouwen aan alpinisme doen…? Maar dan ‘klaart de lucht op’: een prikkelend parfum wekt het man-volk uit een eerste hazenslaapje. We worden nog getrakteerd op entertainment ‘op hoog niveau’ (zo’n 2900m): in het dansende licht van enkele lampen voeren twee deernes een - allicht door hen ongewilde, maar door ons wel gesmaakte - striptease uit. Meer moet da ni zijn, zo net voor het inslapen. Gute Nacht, Freunde! ►► Tekst en foto’s Wilfried Meulenbergs

Het volledige verhaal van zijn reis lees je op www.bergstijgers.org ►► PRAKTISCH

www.naturfreunde.ch www.naturfreunde-haeuser.net www.sac-cas.ch www.hollandiahuette.ch www.konkordiahuette.ch www.moenchsjoch.ch

FOCUS

Oostenrijkse Natuurvriend(in) beklimt als eerste vrouw alle achtduizenders zonder extra zuurstof

Gerlinde Kaltenbrunner op top K2!

de natuurvriend

november 2011

De Oostenrijkse extreme bergbeklimster en Natuurvriend(in) Gerlinde Kaltenbrunner heeft dit jaar de top van de K2, de op één na hoogste berg ter wereld, bereikt. Hiermee is ze de eerste vrouw ter wereld die alle 14 achtduizenders zonder extra zuurstoftoename beklom. Na zes tevergeefse pogingen in 2007, 2009 en 2010, koos Gerlinde Kaltenbrunner deze keer voor de zelden beklommen route langs de Chinese kant en bereikte zo na wekenlange voorbereidingen de 8611m hoge top. Gerlinde: "Het is verschillende keren mislukt, maar ik heb de liefde voor de K2 nooit verloren. Het is een unieke, krachtige berg met een magische aantrekkingskracht."

De K2, de hoogste berg in Karakorum, geldt omwille van zijn steilte, de daarmee samenhangende klimtechnische moeilijkheden en de snel veranderende weersomstandigheden als de moeilijkst te beklimmen achtduizender. Hoewel meerdere klimmers geprobeerd hebben de K2 top te bereiken, bleef hij de laatse 3 jaren mensenleeg. Wereldwijd zijn er slechts 24 klimmers in geslaagd, alle 14 achtduizenders te beklimmen en slechts 10 hebben dit gehaald zonder extra zuurstoftoename. Gerlinde Kaltenbrunner is de eerste vrouw die in deze huzarenklus slaagt. De Zuidkoreaanse Oh Eun-sun en de Spaanse Edurne Pasaban deden het haar al voor, maar hebben beide extra zuurstof gebruikt.

Grote inspanningen, intense gevoelens Aan de prestatie van Gerlinde Kaltenbrunner ging een inspannende periode vooraf. Het expeditieteam, dat bestond uit de Kazakken Maxut Zhumayev en Vassiliy Pivtsov, de Pool Dariusz (Darek) Zaluski, de Argentijn Tommy Heinrich en Gerlinde’s man Ralf Dujmovits bracht 2 maanden door op de K2 en ondernam meermaals acclimatisatiebeklimmingen om de route te verkennen. Tijdens deze tochten moest het team verschillende nachten op 8000m hoogte doorbrengen. Op 17 juni 2011 begon de aanloop naar het noordelijke basiskamp van de K2 in de Chinese provincie Xinjiang. Eerst trok het team met kamelen en met de hele uitrusting naar het Chinese basiskamp op ca. 3900m en

doorkruiste het wilde Shaksgam dal. Daarna begon de klim over de noordflank naar de top. De extreme koude van – 25°C bemoeilijkte de expeditie. Door de steilte moesten de expeditieleden voornamelijk op het voorste gedeelte van de voet staan, wat de doorbloeding beperkte en voor ijskoude voeten zorgde. Bovendien waren de binnenschoenen, ook al was het materiaal uitstekend, niet meer droog te krijgen en besloot het team terug af te dalen om zich in een kleine bivaktent op 8300m terug op te warmen voor een nieuwe poging. "Na twee maanden inspanningen waren onze vetreserven zo ver opgebruikt dat ik de ijzige koude over heel mijn lichaam voelde", herinnert Ralf Dujmovits zich. Maar ondanks die extreme koude en moeilijke sneeuwcondities bereikten Gerlinde Kaltenbrunner samen met Maxut Zhumayev, Vassiliy Pivtsov en Darek Zaluski op 23 augustus 2011 de top. "Ik ben overgelukkig dat we onder zulke moeilijke omstandigheden tijdens de klim en bij dit fantastische weer samen op de top mochten staan", meldde Gerlinde Kaltenbrunner per radiotelegram aan haar man Ralf Dujmovits die samen met Tommy Heinrich naar het basiskamp was teruggekeerd. Hij heeft Gerlindes beklimming met de verre-

> (foto links) "Ik had bij deze expeditie van bij het begin een goed gevoel. De noordzijde van de K2 was voor mij onbekend terrein. Het heeft mij gemotiveeerd, überhaupt daar te mogen zijn. Bij de beklimming heb ik alleszins mijn man gemist."

Gerlinde en Ralf op één van de vele standplaatsen tijdens de beklimming naar kamp II Foto: Maxut Zhumayev/National Geographic

Eindelijk gelukt! Gerlinde geniet van het schitterende panorama op de top van de K2. Foto: Maxut Zhumayev/National Geographic

"Het was majestueus, intensief en zeer emotioneel." kijker gevolgd en haar over de radio mentaal en vakkundig ondersteund. Welk gevoel kreeg Gerlinde als ze eindelijk op de top van de K2 stond? "Het is moeilijk dit moment met woorden te beschrijven. Het was majestueus, pakkend, intensief en zeer emotioneel. Het weer was fantastisch, bijna onwerkelijk: windstil op de top! Het zicht was helder en ver, met zonsondergang en avondrood! Ik bedank iedereen die koortsachtig mee verlangd, geduimd en aan ons gedacht heeft!" Vreugde en erkenning De Natuurvrienden feliciteren Gerlinde Kaltenbrunner hartelijk met haar K2-succes. Heinz Fischer (voorzitter Natuurvrienden Oostenrijk): "Ik heb een buitengewoon respect voor deze ongelooflijke prestatie!" Hij liet zich tijdens de beklimming steeds informeren en wilde ook Gerlindes begeleider en meteoroloog Dr. Karl (Charly) Gabl, die een belangrijke bijdrage leverde tot dit succes, bedanken. Lovende woorden kwamen ook van bondskanselier Faymann: "Gerlinde Kaltenbrunners bergsportprestatie is eenvoudigweg indrukwekkend. Het is fascinerend hoe mensen zich een doel voor ogen zetten en dit ondanks akelige omstandigheden en door immense inspanningen ook bereiken." Ook klimlegende Reinhold Messner, die eveneens alle achtduizenders zonder extra zuurstoftoename beklommen heeft, feliciteerde Gerlinde hartelijk en meende: "Ik wist dat zij het zou halen!"

CV Gerlinde Kaltenbrunner De 40-jarige Oos tenrijkse ontdekte de liefde voor de bergwereld reeds op jonge leeftijd. Ze begon met klimmen onder leiding van de pastoor van haar dorp. Tijdens haar opleiding tot verpleegster benutte ze elke gelegenheid bergen te beklimmen en aan haar techniek te werken. Met de alpinistengilde van De Natuurvrienden ondernam ze haar eerste expeditie. Met de beklimming van de Cho Oyu (8188m) ging in 1998 haar droom een achtduizender te beklimmen in vervulling. "Als ik eraan terug denk, behoort de Cho Oyu tot de gemakkelijkere achtduizenders, toch is hij de zesde hoogste berg ter wereld. Een prachtige top aan de grens van Tibet en Nepal. Toen was ik nog in een groot team met De Natuurvrienden onderweg", herinnert Gerlinde zich.

tocht is echter met een treurige gebeurtenis verbonden, omdat toen een medeklimmer het leven liet. Het jaar erop stond Gerlinde al op de volgende achtduizender-top, de Manaslu (8163m). In het basiskamp leerde ze haar man Ralf Dujmovits kennen. Vanaf 2003 behoorde ze helemaal tot de professionele bergbeklimmers: 2003: 2004: 2005: 2006: 2007: 2008: 2009: 2010: 2011:

Nanga Parbat (8125m) Annapurna (8091m), Gasherbrum I (8080m) Shishapangma (8027m), Gasherbrum II (8034m) Kangchendzönga (8586m) Broad Peak (8051m) Dhaulagiri (8167m) Lhotse (8516m) Mount Everest (8848m) K2 (8611m)

Voor Gerlinde Kaltenbrunner is het bergbeklimmen nog lang niet voorbij: "Er zijn nog veel bergen die ik graag zou beklimmen. Maar een concreet doel heb ik nog niet voor ogen."

In 2001 volgde de Makalu (8485m), die voor haar als een van de mooiste bergen geldt. De herinnering aan deze

►► Tekst: Naturfreund österreich ►► vertaling: heidi van deuren

WINTERSPORT

Wintersport in België: la

10 redenen om te gaan langlaufen

Iets minder sexy maar ook leuk

Je houdt wel van sneeuw, gezellige winterchalets, après-ski. Maar het skiën zelf vind je maar niks! Je hebt er al te veel met 'Air Ski' zien terugkomen! Ben je dan veroordeeld om de latten noodgedwongen uit je leven te bannen? Absoluut niet! Dirk Luyten is een fervent langlaufer. "Er bestaat een prima alternatief voor skiën: je gaat langlaufen", zegt Dirk. "In een rustig dal, door woud en weide en langs een mooi gespoord track. Inspannend klimmen, spannend dalen en ontspannend glijden door het vlakke. Zonder de geur van worst en glühwein, zonder gedrum aan de liften, zonder geharnaste pakken." Minder sexy… misschien wel, maar zie wat je in de plaats krijgt: tien argumenten om het te proberen.

Langlaufen leer je snel. Wie kan schaatsen of skaten, heeft het zo onder de knie. Geen dure lessen, gewoon proberen en (mis)lukken. Meestal ongelooflijk goed voor de lachspieren van je vrienden of gezinsleden.

Langlaufen doe je in lager gelegen gebieden waar het goedkoper logeren is. Geen massatoerisme maar gezellige en kleinschalige hotels of verblijf bij locals. Veel kans dat je terecht kan in één van de natuurvriendenhuizen in de Ardennen.

De uitrusting kan je huren voor een schijntje maar wie de smaak te pakken heeft kan voor een paar honderd euro prima materiaal kopen.

de natuurvriend

november 2011

Langlaufen doe je (meestal) op voorgespoorde tracks van verschillende moeilijkheidsgraden en lengte. Er is keus te over en je betaalt ofwel een kleine dagvergoeding of… helemaal niets. Dat hangt af van streek tot streek.

Over duurzaamheid en ecologie gesproken: langlaufen doe je vrijwel steeds op besneeuwde paden, boswegels en weidegebieden. In de zomer blijven er geen ontboste stroken en betonnen bunkers het landschap ontsieren en degraderen.

Langlaufen geeft een ongelooflijke conditionele boost! Je kunt gerust de fitnesszaal een week achter je laten zonder dat je hartslagmeter het zal merken.

Met je langlaufs kan je heel goed terecht dichtbij huis: de Ardennen of het Zoniënwoud. Ideaal om tijdens de wintermaanden wat te oefenen of een weekend met de kinderen erop uit te trekken.

Wie van snelheid houdt, gaat ‘shitonen’: een snelle en sportieve langlauftechniek op pistes.

De risico’s op breuken en kwetsuren zijn heel wat minder groot dan bij de skiërs en snowboarders. Je werkgever hoeft niet bang te zijn dat je met een ziektebriefje komt wapperen na een wintervakantie.

10.

En de lucht is even gezond, de maaltijden even copieus, het bier even lekker.

Waarom twijfelen?

►► Tekst: Dirk Luyten

SNEEUWALARM!!

de hoogte worden Wil je onmiddellijk op uw valt in de Hoge gebracht als er snee alarm n in op ons sneeuw Venen? Schrijf je da e. enden.b via info@denatuurvri s volgende en tijd g ldi ge is Dit alarm t/m 22 januari, 20 ri, ua periodes: 6 t/m 8 jan t/m 26 februari 3 t/m 5 februari, 17 . 2 t/m 4 maart 2012 (krokusvakantie) en

anglauf of skiën?

Natuurlijk skiën in België: onze top 3! België staat niet meteen bekend als gegeerd skioord waar de zachte sneeuwvlokken met een regelmaat van de klok de hemel uitdwarrelen. Toch kenden we de voorbije drie winters telkens meer dan 35 dagen sneeuwzekerheid. Niet mis. De hoogste tijd dus voor een update van de beste binnenlandse natuurlijke skipistes. Een gevorderd pisteskiër zal zich in de Ardennen moeilijk langer dan een halve dag kunnen bezig houden. Maar voor een dagje met de (klein)kinderen of om als beginner de eerste stappen op de sneeuw te zetten, zijn onze vaderlandse glooiingen ideaal. Alle skipistes hieronder besproken verhuren ook materiaal. Reken voor sticks, ski’s en schoenen op ongeveer 10 euro per dag. De materialen zijn meestal niet van de nieuwste maar volstaan zeker voor een dagje sneeuwpret. Onze top 3:

La Gleize

De Piste in La Gleize nabij Francorchamps is ongetwijfeld de meest attractieve piste in België. Wie de lift helemaal tot boven neemt vertrekt op een relatief smalle strook in het bos om na een bocht uit te komen op een brede piste tot in het dal. Hierdoor kan je vanaf de top het begin van de lift niet zien en dat is uniek in België. De piste zelf is 850m lang en heeft een hoogteverschil van 180m. M.a.w. dit is de meest steile en langste piste van België en dus het meest geschikt voor de meer ervaren skiër. Doordat de piste steiler is dan de andere moet er ook meer sneeuw liggen vooraleer er kan geskied worden. Dit gebied gaat dus vaak enkele dagen later open dan de anderen. Gezellig en goedkoop hutje aan het einde van de piste. Skipas: 14 euro per dag, 8 euro na 14u, Skimateriaal: 12 euro per dag www.montdesbrumes.be Ruy, 4987 Stoumont - Tel.: 080/78 54 13

Ovifat

Deze piste ligt nabij de Hoge Venen en is waarschijnlijk de populairste skipiste van België. De infrastructuur is er dan ook goed uitgebouwd. Het gebiedje beslaat zelfs twee hellingen. Wie helemaal boven staat kan rechts een korte rode piste nemen van 400m. Hier vind je ook een korte sleepiste. Beginners nemen beter de linkse helling. Hier vind je zowel een blauwe als een groene piste. De langste piste is hier 600m en overbrugt een hoogteverschil van 130m. Wie wat langer wil blijven kan goedkoop overnachten in het nabij gelegen Natuurvriendenhuis Auberge d’ Arimont. Toegang: 1,5 euro Skipas: 10 euro voor 22 trajecten, 1 euro per traject Skimateriaal: 10 euro www.skialpin-ovifat.com Rue des Charmilles 18 4950 Ovifat - Tel.: 080/44 63 54

Baraque Fraiture

De skipiste op de Baraque Fraiture is het makkelijkst te bereiken. Op twee minuten van de afrit van de autostrade sta je al op de parking aan de top van de piste. Doordat er verlichting geplaatst is kan je hier skiën tot 19u. De langste piste is 700m lang en dat lijkt op het eerste zicht voldoende om echt te skiën. Helaas is de piste met 92m hoogteverschil niet erg stijl. Hierdoor is deze piste vooral geschikt voor echte beginners. De hut aan de piste lijkt eerder op een kantine maar serveert wel warme snacks. Skipas: 10 euro per dag, 8 euro voor een halve dag Skimateriaal: 12 euro www.ski-baraque.be E25 afrit 50 Barasque Fraiture - Tel.: 080/41 81 09 ►► tekst: diederik de wit

MATERIAAL

De nieuwe trends voor je wintersportvakantie Op wintersportvakantie gaan, is voor veel mensen meer dan even gaan skiën. Er is een alsmaar groter en gevarieerder aanbod in logementen, sporten en zelfs wellness. In dit artikel probeert ski- en snowboardspecialist Jasper van buitensportwinkel De Zwerver te schetsen wat de laatste trends zijn op sportief gebied. Hoewel er op het eerste zicht weinig verandert in het skiën, zijn er de laatste jaren nieuwe trends die het comfort van de bergliefhebbers vergroten. Om te voldoen aan de vraag naar duurzame producten hebben ook grotere skimerken zich toegespitst op het ontwikkelen van ski’s, boots en bindingen die gemaakt worden op basis van natuurlijk verkregen en/of gerecycleerde materialen.

de natuurvriend

november 2011

Bovendien is er tegenwoordig een bredere keuze in het gamma voor de toerskiër. We zien dat zowel ski’s, kledij en veiligheidsinstrumenten vasthouden aan een klassieke opbouw, maar dankzij technische innovaties en vernieuwende materialen, kan de skiër zich tegenwoordig eenvoudiger aan de elementen aanpassen.

Ski’s Bij de skifabrikanten is er de laatste jaren een tendens naar bredere ski’s voor off-piste gebruik. Het gebruik van lichte houtkernen en materialen als carbon zorgen ervoor dat de toerskiër ook met een brede ski nog gemakkelijk bergop kan. Naast het gebruik van lichte materialen, is ook de vorm van de ski’s aangepast. Een vroeg oplopende neus, soms ook achterkant, maakt skiën in losse sneeuw en op de piste een pak eenvoudiger. Die nieuwe manier om ski’s te vormen noemt men ‘rocker’ en wordt door de skifabrikanten enorm gepromoot. Vast elk skimerk heeft naast zijn klassiek gevormde ski wel een ‘rocker’ tegenhanger.

membranen die door merken zelf ontwikkeld worden, zoals Hyvent van The North Face of Texapore van Jack Wolfskin, in populariteit gestegen. Deze systemen leveren op vlak van waterdichtheid bijna dezelfde prestaties, maar moeten soms op ademend vermogen nog wat inboeten.

Schoenen De toenemende populariteit van het skiën in de vrije natuur heeft ervoor gezorgd dat vele grote schoenenfabrikanten een model ontwikkelden dat uitgerust is met een wandelfunctie, zoals de Salomon Quest. Vaak zijn deze iets zwaarder dan de modellen van gespecialiseerde toerskimerken en gaan ze dus iets langzamer bergop. Daartegenover staat dat ze geen compromis hoeven te sluiten als het bergaf gaat, wat ze vooral populair maakt bij skiërs die nadruk leggen op kwaliteit in de afdaling. Zoek je een boot waarmee je ook lange afstanden of veel hoogtemeters wil doen, dan kijk je beter uit naar een lichter model. Die vind je bijvoorbeeld bij Dalbello of Dynafit.

Tot slot is er nog evolutie in de mode. Het saaie zwart, grijs of rood, maken plaats voor felle kleuren. Paars of fel groen en blauw als hoofdkleur of accenten in fel oranje horen er allemaal bij tegenwoordig. Zo vind je jouw vrienden op de berg meteen terug!

Kledij Als we de kledij onder de loep nemen, kunnen we stellen dat Gore-tex nog steeds als standaard membraan gehanteerd wordt. Een buitenlaag of shell met Gore-tex levert goede prestaties op vlak van ademend vermogen en waterdichtheid en kan zo het hoofd bieden aan wisselende weersomstandigheden. Natuurlijk zit de concurrentie niet stil en is de laatste jaren het gebruik van Dermizax en

Qua comfort zien we shells op de markt met stretchstof, die bewegingsvrijheid vergroot. Zo is er bijvoorbeeld 2-way stretch, in twee richtingen, en 4-way stretch, in 4 richtingen. Kjus, Peak Performance, The North Face en Haglöfs hebben bijvoorbeeld verschillende jassen en broeken in het assortiment die hiervan gebruik maken.

(Lawine-)veiligheid Na enkele berichten van ongevallen op de skipistes, zijn we het er wel over eens. Een helm en degelijke bescherming horen er tegenwoordig bij. In sommige landen is het verplicht voor de jeugd, maar stilaan rijst het idee om ook voor volwassenen een helmplicht in het leven te roepen. Geen paniek! Helmen heb je in alle geuren en kleuren. De huidige constructiemethodes maken de helmen lichter en aan design wordt meer en meer aandacht geschonken. De meeste helmen zijn aan het dragen van een sneeuwbril aangepast en sommige fabrikanten hebben ook een bijpassende bril. Naar lawineveiligheid toe, ben je buiten de geprepareerde pistes eigenlijk verplicht om steeds een lawinebeeper, schop en sonde bij te hebben. Let erop dat ook je vrienden deze spullen bij hebben en

ermee kunnen werken. Zij kunnen jouw leven redden als er een ongeval gebeurt. Een beeper heb je tegenwoordig met 1, 2 of 3 antennes. De kostprijs neemt toe naar gelang de functies en reikwijdte, maar een beeper met 2 antennes is eigenlijk de nieuwe standaard. Ze zijn in staat een richting en afstand tot het slachtoffer aan te geven. De nieuwste versies met 3 antennes hebben verschillende voordelen. Ze zijn zeer nauwkeurig en zorgen er bijvoorbeeld voor dat de manier waarop het slachtoffer begraven ligt, geen invloed meer heeft op de reikwijdte. Ze hebben vaak een handige functie om gevonden slachtoffers te markeren, zodat je ondertussen kan verder zoeken naar de overige slachtoffers. Een schop kies je liefst uit aluminium. Zo geraak je door harde lawinesneeuw. Sondes bestaan in carbon, maar een aluminium exemplaar werkt even goed.

Een nieuwer snufje op vlak van veiligheid zijn de airbagrugzakken. Zij kunnen in een minimum van tijd worden opgeblazen zodat het slachtoffer boven blijft drijven. Een airbagrugzak vermindert aanzienlijk de kans om begraven te worden onder de sneeuw. Naast een cursus lawinekunde, eigenlijk een must voor diegenen die veel tijd buiten de pistes doorbrengen! â&#x2013;şâ&#x2013;ş

www.arena-nv.be

Tekst: De Zwerver

e-mail: arena@arena-nv.be

tel : 02/512 03 04

MILIEU

De zoektocht naar evenwicht tussen portemonnee, aanbod en noodzaak

de natuurvriend

november 2011

Wintersport en milieu

Jaarlijks gaan zo’n zestig miljoen mensen op wintersport en dat aantal neemt nog steeds toe. De impact die dat heeft op de natuurlijke omgeving is dan ook immens. Hoewel dit massatoerisme ontegensprekelijk bijdraagt tot de klimaatopwarming is de sector er meteen ook één van de duidelijkste slachtoffers van. Verantwoorde of duurzame wintersport is duidelijk de toekomst. Het aanbod neemt snel toe, maar toegegeven: de prijskaartjes soms ook. Hier zijn alvast enkele tips voor een ‘groenere’ wintersportvakantie! 1. Let op je transport Ook al in de file gestaan? Elk begin en elk einde van de wintersportvakantie is het steevast van dat. Het beste alternatief: De trein! Met de trein reizen is uiteraard comfortabeler en milieuvriendelijker. Toch kiezen voorlopig weinigen voor het spoor. Slechts drie procent van de Nederlanders neemt bijvoorbeeld een skitrein. Vanaf 120 euro ben je op je bestemming. Kijk daarom eens op www.b-europe. com. Je vindt er vier populaire bestemmingen terug in Frankrijk en Oostenrijk. Ook de bus is een waardig alternatief en is iets goedkoper als de trein. Je kunt kiezen uit een groot aantal bestemmingen op websites als www. snowbus.be en www.eurolines.be. 2. Waar ga je skiën? In skigebieden komen steeds meer logies waar ecologie nadrukkelijk een thema is. Vindingrijk waren de ontwerpers van bijvoorbeeld The Whitepod Resort in het Zwitserse Les Cerniers (www.whitepod.com). Dat is een hightech eco-kamp op 1500m hoogte. De toeristen verblijven er in een soort iglo's: luxueus uitgeruste, bolvormige tenten van isolerende materialen. Er is geen elektriciteit, gelukkig wel brandhout. Je betaalt hiervoor wel een flinke duit. Minder fancy, maar misschien efficiënter is het consequent kiezen voor skigebieden waar rond het milieu gewerkt wordt. Een mooi initiatief is Alpine Pearls (www. alpine-pearls.com). Deze internationale organisatie is ontstaan op initiatief van het Oostenrijkse dorp Werfenweng. Inmiddels zijn 21 wintersportplaatsen in Duitsland, Frankrijk, Italië, Oostenrijk, Slovenië en Zwitserland lid. Ze streven een milieuvriendelijk beleid na, weren auto's en maken de toerist bewust van de gevolgen van het skiën. Interessant is bijvoorbeeld het concept Sanfte Mobilität (SAMO) van Werfenweng, dat in het Salzburgerland ligt (www.werfenweng.org). Gasten die per trein of bus arriveren, dan wel hun auto laten staan en de sleutels afgeven, krijgen speciale voordelen aangeboden als korting op de skipas en vervoer in shuttles, taxi's en allerlei ecologisch verantwoorde rijtuigen. Een succesvolle aanpak: het aantal toeristen dat per trein in Werfenweng arriveert, is in tien jaar tijd verviervoudigd.

3. Sneeuw zekerheid? Sneeuwzekerheid. Reisbureaus lokken er lustig toeristen mee, maar die zekerheid wordt al te vaak gewaarborgd door het gebruik van sneeuwkanonnen. Maar is dat eigenlijk wel verantwoord? Een sneeuwkanon verbruikt naar schatting 3000 tot 5000 liter water per minuut. Dertig centimeter sneeuw op een hectare piste vergt een miljoen liter water. In Frankrijk is onderzocht hoeveel water de wintersportplaatsen voor hun kunstsneeuw gebruiken. Dit bleek evenveel als een stad van 170.000 inwoners in een heel jaar gebruikt. In zomer en najaar wordt er water in aangelegde spaarbekkens opgespaard, dat in het voorjaar in onnatuurlijke hoeveelheden van de bergen stroomt en erosie veroorzaakt. Als het water voor de sneeuwkanonnen uit de drinkwaterleiding komt, zitten daar meer voedingsstoffen in dan in natuurlijk regenwater. Planten die goed groeien op schrale bodems, kunnen hier slecht tegen. Sneeuwkanonnen zijn bovendien grote energieslokoppen. Een grote installatie slorpt al snel meer dan 500.000 Kwh per jaar op. Een snelle vergelijking: overdekte zwembaden verbruiken 700.000 kWh en hotels met meer dan 60 bedden zo’n 900.000 kWh. Kunstsneeuw blijft ook langer liggen en vermindert zuurstof in de bodem. Dat bevordert de groei van schimmels. Doordat de sneeuw langer blijft liggen, blijft ook de bodemtemperatuur lange tijd onnatuurlijk laag. Dat is dan weer een pest voor lenteplantjes die niet of moeilijk kunnen groeien. En geen nieuwe of kapotte planten zorgen dan weer voor bodemerosie. En dat kan dan weer leiden tot meer lawines.

4. Nog energie? Niet overal springen de skioorden gewetensvol om met energie. Maar in het enorm grote gebied SkiWelt Wilder Kaiser-Brixental (Oostenrijks Tirol) is sinds kort een skilift in gebruik die op zonne-energie loopt, de Sonnenlift (205m lang), een uniek initiatief. Anderzijds exploiteren ze er ook de Siller-Keat, een lift met stoelverwarming. Iets minder verantwoord. Saas-Fee, in 2002 het eerste dorp dat met het label 'duurzaam' de wintersportmarkt op ging, weert auto's en laat bagage vervoeren met elektrische karretjes. Andere autovrije dorpen zijn onder meer La Norma (Frankrijk), Zermatt (Zwitserland), Tauplitz (Oostenrijk) en Santa Caterina (Italië). 5. Kies verstandig Heliskiën of een scootertocht door de poedersneeuw zijn heel spectaculaire activiteiten, maar de impact op het milieu is immens. Probeer deze activiteiten dan ook links te laten liggen. Er is overigens genoeg aanbod en alsmaar meer operators bieden een bredere waaier aan wintersportactiviteiten aan: bouw een iglo, ga rodelen, maak een rit te paard door de sneeuw, doe aan ijsduiken, trek sneeuwschoenen aan of kies voor een klassieke langlauftocht. Keuze te over. Veel sneeuwplezier! ►► Luc van Bakel 19

MOUNTAINBIKE

Tony De Haes, mountainbikemecanicien van Sven Nys geeft

10 tips

om je mountainbike te onderhouden

De wintermaanden zijn ideaal om een tocht te maken met je mountainbike. Na de sportieve inspanning kan je dan genieten van een warme douche of een heerlijke soep. Je mountainbike ziet altijd af, maar extra aandacht voor je fiets tijdens deze koude periode is aangewezen. Tony De Haes, mountainbikemecanicien van Sven Nys, geeft je tien basistips die zorgen voor minder slijtage op je mountainbikeonderdelen.

1) Reinigen

Reinig altijd je fiets na een tochtje, zelfs bij droog weer. Best is volgende volgorde aan te houden om te reinigen: frame, vork, remmen en aandrijving. Als laatste komen de tandwielen, ketting en derailleurwieltjes aan bod. Bij nat weer en een slijkerig parcours ga je steeds je fiets onmiddellijk na de tocht afspuiten. Het vuil gaat er dan het beste af. Liefst geen hoge druk gebruiken. Wanneer het meeste vuil van je fiets is, neem je een sopje en ga je met een langharige borstel je fiets goed inwrijven. Je laat dat even trekken en nadien spoel je alles met (regen)water af. Demonteer je ketting en reinig die apart met ontvetter. Het is heel belangrijk je fiets en ketting nadien af te drogen of droog te blazen met lucht (ideaal is een compressor).

2) Smeren

de natuurvriend

november 2011

Smeer altijd je hele ketting in met olie en zowel aan de binnen- als buitenkant. Laat vervolgens de ketting tussen je vingers lopen. Voor je volgende rit ga je de ketting goed droogwrijven. De olie heeft zich ondertussen kunnen nestelen waar ze moet zitten. Trouwens overtollige olie trekt alleen maar vuil aan. Let er op dat je steeds bewegende punten zoals derailleurs invet met kruipolie of WD40 en steeds droogwrijft.

3) Ketting

Een goed onderhouden ketting gaat langer mee! Een tip is om een kettingslotje te gebruiken om zo je ketting aan elkaar te zetten. Hierdoor kan je ze makkelijk verwijderen, wanneer je bv. in panne valt. Een versleten ketting gaat rekken. Om de slijtage en rek te meten, bestaan er verschillende instrumenten. Mocht je dat niet hebben, verraadt het doorslippen van de ketting op ĂŠĂŠn van de kettingbladen ook al veel over de slijtage. Een andere tip die ik je kan meegeven: gebruik 2 of 3 kettingen en wissel deze om de paar tochten, hierdoor zal je kettingblad (tandwieltjes) langer meegaan. En nog 3 regels die je steeds in acht moet nemen: - ketting enkel wassen of spoelen na een slijkerige tocht; - na het smeren en voor je volgende tocht je ketting altijd droogwrijven; - smeren met voldoende dikke kettingolie.

4) Cassette

Je tandbladen hebben het enorm zwaar te verduren tijdens een tocht. Bij het mountainbiken is goed schakelen heel belangrijk. Probeer daarom zoveel mogelijk variatie te leggen in je schakelen zodat alle bladen tegelijk verslijten. Fiets dus niet altijd op dezelfde stand. Als je deze tip in acht neemt en je cassette steeds zo droog mogelijk probeert te houden, bevordert dit de levensduur.

5) Derailleurwieltjes of tandwieltjes

9) Banden

Maak deze regelmatig zuiver langs de zijkanten. Je kan ze lichtjes met een spray smeren en op slijtage controleren. Vervangen van de tandwieltjes gebeurt wanneer deze te spits of scherp worden.

6) Velgremmen

Zorg steeds dat je remblokjes horizontaal op de velg van je fiets staan en de afstand langs beide kanten gelijk is. Is er een kabel die je remmen verbindt, dan

kan je zelf met de nodige regelschroeven je remblokjes bijstellen. Een mountainbike met hydraulische remmen kan best afgesteld worden door een fietsenmaker. Let er ook op dat je je remblokjes aanpast aan het seizoen en de omstandigheden. Wanneer je de blokjes vervangt of wil reinigen, haal je best je wiel uit je fiets. Dat werkt makkelijker. Remblokjes die je wil reinigen, ga je eerst afspoelen met heet water (geen vetten gebruiken) en vervolgens droogblazen.

7) Schijfremmen

Een juiste bandenspanning is heel belangrijk tijdens een mountainbiketocht. Op je band staat steeds hoeveel druk je maximaal op je band mag zetten. Te veel druk zorgt voor een oncontroleerbare fiets. Te weinig spanning in je band veroorzaakt sneller lekrijden. Een ideale bandendruk ligt tussen 1.5 en 2.5 bar, afhankelijk van je eigen lichaamsgewicht.

10) Bandenprofiel

Het is belangrijk om je banden aan te passen naargelang de weersomstandigheden. Bij droog weer heb je weinig profiel nodig op het loopvlak van je band. De buitenzijde moet voldoende grip geven vooral tijdens het nemen van (snelle) bochten en dus moet je band wel profiel hebben aan de buitenzijde.

Ook aan schijfremmen kan je moeilijk zelf werken. Bij problemen kan je best je fietsenmaker inschakelen. Je kan er wel zelf voor zorgen dat je de remmen en schijven altijd zuiver houdt om de levensduur te verlengen. Wassen mag, maar nooit invetten of oliën gebruiken.

8) Wielen

Controleer regelmatig je wielen en check het volgende: - Lopen ze mooi recht? - Draaien ze soepel? Controleer dit door je wiel tussen je vingers te laten lopen. - Staan er geen spaken los? Want dit kan leiden tot een spaakbreuk. - Zit er niet te veel speling op de cassette en het wiel?

Bij nat weer daarentegen heb je net veel bandenprofiel nodig en ook weinig druk in je band. Zo kan de band zich openzetten en een maximale grip geven op de modderige en glibberige ondergrond. ►► ►►

Wil je meer weten?

Tekst: Tony de haes, Griet Veris Foto’s: Philippe Smet

TIP

Tony geeft al zijn geheimen prijs op 20 april 2012 VTC De MIXX, Asbroek 1, Herselt - Maximaal 15 deelnemers Prijs: 30 euro (leden van De Natuurvrienden betalen slechts 10 euro!), syllabus inbegrepen Inschrijvingen en info: diederik@denatuurvrienden.be Snel zijn is de boodschap! 21

NV-HUIS

Auberge d’ Arimont

vakantiehuis op een boogscheut van de Hoge Venen

Vlakbij de Hoge Venen ligt Auberge d’ Arimont. Leden van De Natuurvrienden krijgen jaarlijks een gratis overnachting aangeboden wanneer ze voor twee nachten boeken. En er is meer. Schrijf je nu in op ons sneeuwalarm en ontvang een bericht wanneer er sneeuw in de omgeving van het huis ligt. Dan kun je snel komen genieten van langlauf-, sneeuwschoen- of skiplezier in de Belgische Ardennen. Auberge d`Arimont ligt aan de zuidelijke grens van het natuurreservaat de Hoge Venen. Op 694 meter hoogte biedt de toren van natuurcentrum Botrange een adembenemend zicht op dit uitgestrekte wandelgebied. Malmedy ligt op een boogscheut van het Natuurvriendenhuis en heeft een aantal culturele troeven zoals de kathedraal, de kapel van de herrijzenis en de kapucijnerkerk... . Daarnaast kan je vanuit Auberge d`Arimont gemakkelijk een bezoekje brengen aan de steden Spa en Luik.

de natuurvriend

november 2011

Het huis is eenvoudig ingericht. Er zijn 45 bedden verdeeld over verschillende slaapkamers en slaapzalen. Verder kan je zelf je potje koken in de grote keuken. Er worden geen maaltijden verstrekt.

Tijdens de schoolvakanties (paasvakantie, grote vakantie, herfstvakantie) kan je reserveren voor kleine groepen, het Natuurvriendenhuis is dan altijd geopend. Buiten die

periodes gaat het huis open indien een voldoende grote groep reserveert (minimum 15 personen voor 2 overnachtingen of 20 personen voor 1 overnachting). Wanneer een grote groep het huis niet volledig bezet, kan ook plaats ter beschikking gesteld worden aan kleinere groepen. Het loont dus de moeite om navraag te doen.

SNEEUWALARM!!

de hoogte worden Wil je onmiddellijk op uw valt in de Hoge gebracht als er snee alarm n in op ons sneeuw Venen? Schrijf je da e. n.b de en vri ur via info@denatu ens volgende Dit alarm is geldig tijd uari, uari, 20 t/m 22 jan periodes: 6 t/m 8 jan ri rua feb 26 t/m 3 t/m 5 februari, 17 . 2 t/m 4 maart 2012 (krokusvakantie) en

GRATIS OVERNACHTING!? Je leest het goed. Wie lid is van De Natuurvrienden krijgt onder meer een gratis overnachting aangeboden in de Auberge d’Arimont. Een cadeautje voor al onze leden. Deze korting geldt wel enkel bij een verblijf van minstens twee nachten. De overnachtingbon ontvang je samen met je nieuwe lidkaart vanaf januari. ►► Meer info?

Auberge d’ Arimont (Natuurvrienden Hove-Kontich) Rue dri l’ Corti 7 4891 Malmedy www.natuurvrienden-hove-kontich.be www.denatuurvrienden.be/huizen

►► Prijzen?

Leden De Natuurvrienden: 8,5 euro. (korting voor -21j, -12j, -2j gratis) Niet-leden De Natuurvrienden: 11 euro. (korting voor -21j, -12j, -2j gratis)

PUBLI

Bridgedale: sokken met een eigen filosofie

Ledenactie: Een warm geschenk voor snelle beslissers

Om bij het wandelen of sporten de voeten te vrijwaren van kilte, oververhitting, blaren, schimmels en pijnlijk ongemak, komt het er vooral op aan ze droog te houden. Veel mensen houden hier rekening mee bij de keuze van goede wandel- of sportschoenen. Men vergeet echter dat de sokken evenzeer een belangrijke rol spelen om voetproblemen tijdens sportieve activiteiten te voorkomen. Het heeft bijvoorbeeld weinig zin om ademende schoenen te dragen als je sokken het vocht, dat binnenin wordt gevormd, niet afvoeren. Elke sokkenfabrikant volgt een eigen filosofie om tot de vervaardiging van een goede wandelsok te komen: ofwel gebruikt hij tijdens het productieproces natuurlijke vezels zoals wol, ofwel maakt hij enkel gebruik van synthetische vezels ofwel gaat hij uit van een gemengd gebruik en benut de eigenschappen van zowel natuurlijke als synthetische vezels. Wat maakt Bridgedale interessant en uniek? De unieke Fusion® Technology breitechniek onderscheidt Bridgedale van andere sokkenfabrikanten. Bridgedale ontwikkelde Fusion®, dit houdt in dat hoogkwalitatieve natuurlijke materialen zoals de zachte Merinoswol , nieuwe wol (eerste spinsel van wol), viscose van bamboe (ecologische vezel) vermengd worden met technische microvezels zoals Coolmax® en Endurofil® om de beste eigenschappen van elke vezel te laten renderen. Bridgedale biedt o.a. volgende sokken aan:

Trail Ultra Light Deze sok is ideaal om aan duursporten te doen. Uniek ontworpen om te wandelen en trektochten te maken in warmere weersomstandigheden. De unieke WoolFusion® levert een doeltreffende, comfortabele en slijtvaste sok met uitstekende thermische en vochtregelende eigenschappen. Pluspunt is dat de wol vrij van jeuk is. Bamboo Hiker Deze comfortabele trekkersok is gemaakt uit Bamboe viscose en coolmax wat de sok een zijdezacht aanvoelen geeft. Ze absorbeert enorm goed en je voeten blijven zelfs na een lange stapdag fris aanvoelen. Ideaal om te gebruiken voor dagelijks comfort en lichter stapwerk in warmere temperaturen.

een aangename temperatuur. Zo worden onder andere Bridgedale sokken aangetrokken om de voeten extra droog en blaarvrij te houden. Aan te raden voor extreem zware activiteiten zoals expedities, hooggebergte alpinisme, tropische temperaturen of actievelingen die gevoelig zijn voor voetblaren. www.bridgedale.com

Comfort Summit De perfecte sok om te dragen voor bergsporten en bij koudere temperaturen. Kortom, kan je gebruiken in elk seizoen. De sokken zijn gemaakt uit fijne Merinoswol die samen met Coolmax® zorgt voor uitgebalanceerde isolatie, vochtafvoer en extra comfort. Pluspunt is dat merinoswol een zeer zachte wol is en bijgevolg geschikt is voor gebruikers met een gevoeligere huid. De wol biedt een extra bescherming tegen blaren.

Bamboe in kousen? Het telen van het snelgroeiende Bamboe behoeft geen gebruik van pesticiden of synthetische meststoffen, het verbetert de bodem en heeft weinig water nodig. Bamboe zuivert de lucht, het haalt 4 keer meer koolstof uit de lucht en produceert 35 % meer zuurstof dan andere boomgewassen. Bridgedale is partner van Booshoot™, dit bedrijf verzekert het herplanten van bamboegewassen. Bridgedale promoot hun campagne “Plant A Boo™” om deze sterke en unieke plant onder de aandacht te brengen.

Liners De Liner sokken voeren het transpiratievocht snel af en dragen bij tot het behouden van

Meer over "A Cool Solution for a Hot Planet" op www.booshoot.com

Uw geschenk!

BON

Vernieuw je lidmaatschap ...en krijg 5 euro korting op een paar Bridgedale Trail Ultra Light sokken (ter waarde van 17,50 euro). De bon wordt samen met je lidkaart en voordelengids opgestuurd. Actie geldig tot 31/8/2012. Geef een lidmaatschap cadeau ...en krijg zelf een paar Bridgedalesokken (Bamboo Hiker) ter waarde van 17,95 euro cadeau (lees meer op p 7). Actie geldig tot 15 maart 2012.

In samenwerking met:

Schrijf je in op het gratis

E-zine van De Natuurvrienden.

Ontvang maandelijks de meest actuele info over onze activiteiten, cursussen en reizen in je mailbox. Stuur snel een mailtje naar info@natuurvrienden.be

GEZONDHEID

De andere kant van wintersport:

Onderkoeling en vrieswonden Sporten in een winters landschap roept bij velen aangename herinneringen op. Toch is er ook een andere zijde: een gure ijskoude wind en vriestemperaturen zorgen wel eens voor onderkoeling of vrieswonden. En net zoals bij veel zaken: hoe groter je kennis, hoe kleiner de kans op problemen. Een korte toelichting. Onderkoeling ontstaat wanneer ons natuurlijke verdedigingsmechanisme tegen koude ontregeld raakt. Ons lichaam stuurt automatisch bij als de lichaamstemperatuur afwijkt van de gemiddelde 37C°. Heb je het te warm begin je bijvoorbeeld te zweten. Wanneer hij daalt onder de 35°C, ben je onderkoeld, een situatie die potentieel levensbedreigend kan zijn. Grosso modo spreken we van 4 fases van onderkoeling. De vierde en ergste is ‘schijndood’. Aangezien hier enkel gespecialiseerde medische hulp nog kan baten, focussen we meer op de drie voorgaande fasen waar enige kennis erger kan voorkomen. Rillen en klappertanden De meest voorkomende fase is de lichte onderkoeling of ‘afweerfase’. Je lichaamstemperatuur schommelt hier tussen de 35 en 32°C. De symptomen zijn: koude, bleke huid, normaal bewustzijn, veel plassen, rillen en klappertanden. Zakt je lichaamstemperatuur nog verder kom je in de ‘uitputtingsfase’. Een belangrijke, maar vaak misleidinde indicatie van deze fase is dat het rillen en klappertanden stopt. Denk dus nooit dat je bibberende vriend van daarnet er vanzelf is doorgekomen! In dit stadium treedt verwarring op en zakt de coördinatie. Bijvoorbeeld veters binden wordt moeilijker. Een paradoxaal fenomeen dat in deze fase soms optreedt, is dat iemand zich spontaan ontkleedt. Waarom is niet duidelijk. In deze fase neemt het risico op een hartstilstand erg toe. Je ‘patient’ met rust en liefde behandelen is de boodschap. Vermijd stress en zorg voor comfort. Begin je vriend of vriendin dus niet op je rug van de heuvel te sleuren. Zakt je temperatuur onder de 28°C, dan verzeilt je lichaam in de verlammingsfase. Alle lichaamsfuncties vallen weg omdat je lichaam haar energie inzet op het overleven van je vitale delen. Het slachtoffer verliest hier het bewustzijn, maar blijft ade-

men. De boodschap is om uiterst zacht en voorzichtig op te treden en uiteraard zo snel mogelijk medische hulp te zoeken. Gevoelstemperatuur Hoe ga je onderkoeling nu tegen? Probeer allereerst verdere afkoeling te vermijden. Wissel natte kledij, zoek beschutting, bedek het hoofd en de nek. Bij lichte onderkoeling helpt warm drinken, een dekentje of lichaamswarmte van een compagnon. Neem de symptomen ook ernstig. Rillen en klappertanden lijken onschuldig, maar zijn toch een signaal dat er ingegrepen moet worden. Keer terug naar je hut als het gaat of ga naar een cafee tje. Bij ergere onderkoeling is het belangrijk om geleidelijk op te warmen zodat het koude bloed zich langzaam mengt met het warmere. Zoniet verhoog je de kans op hartproblemen aanzienlijk. Neem dus geen warm bad. Vanaf de derde fase verwittig je best zo snel mogelijk de hulpdiensten. Let op. Onderkoeling en vrieswonden komen ook voor bij positivie temperaturen! Hier speelt de gevoelstemperatuur. En die wordt vooral bepaald door de wind, ook wel de ‘wind-chill’- factor genoemd. Bij een buitentemperatuur van 4 °C en een windsnelheid van 16km/u bedraagt de gevoelstemperatuur bijvoorbeeld al -1°C. Skiën bij een buitentemperatuur van –1°C en bij windsnelheid van 32 km/u voelt aan als –15°C. Goede kleding is dus belangrijk. Neus vingers, oren en tenen Die wind-chill is ook één van de oorzaken van vrieswonden. Bij een te felle koude klappen de oppervlakkige bloedvaten eerst dicht waarna ze verkrampen. Zo komt de bloedcirculatie en onze natuurlijke verwarming op een plek in het gedrang, waardoor een vrieswonde ontstaat. Onze neus, vingers, oren en tenen

zijn hier het gevoeligst voor. Net zoals bij brandwonden kun je vrieswonden naargelang de ernst indelen in drie graden: Bij wonden in de eerste graad wordt de huid gevoelloos en wit. Bij opwarming, worden de bevroren delen rood en gaan ze pijn doen. Bij tweedegraads wonden gaat de huid ook blaren vertonen. Laat ze ongemoeid. Je hebt nog wel gevoel. Bij de derdegraads vrieswonden sterft de huid af. Je krijgt bloedblaren, je huid wordt zwart. De kans op amputatie is hier zeer groot, maar moeilijk te voorspellen. Ook hier: drink goed en draag altijd droge kousen! ►► Tekst: Luc van Bakel ►► dank aan arts en Bergstijger Toon Van Hemelrijck.

Enkele tips om ongelukken te vermijden 1. 2. 3.

Zorg voor droge sokken! Luister altijd naar het weerbericht! Belangrijk voor de wind-chill. Drink geen alcohol. Dit doet het lichaam nog meer warmte verliezen doordat het de bloedvaten doet uit zetten. 4. Aspirine kan preventief helpen tegen vrieswonden. 5. Bescherm je hoofd en nek. Draag een muts en een sjaal. 6. Pas je uitrusting aan naargelang de omstandigheden. 7. Drink goed, koude werkt vochtaf drijvend 8. Anticipeer meteen als je iemand ziet bibberen! 9. Geleidelijke opwarming! 10. Handel rustig.

februari 2012 10.00 - 17.00 uur

Nekkerhal Mechelen

foto Dethea fagel

zaterdag 18 & zondag 19

Fiets en Wandelbeurs

foto Dennis koomen

www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be

Nekkerhal Mechelen 18 & 19 februari 2012

kORTinGSBOn Bij inlevering van deze bon ont vangt u 1,50 euro korting op de toegangsprijs.

De leukste beurs voor fietsers en wande

Laat je op de beurs adviseren door ervaren

laars, die alles biedt wat nodig is voor een

reizigers, leer van de fiets en wandelwork

geslaagde tocht of vakantie. Informatie over

shops en beleef avontuurlijke reizen in

routes, kamperen, accommodaties, fietsen,

boeiende lezingen.

gps en oriëntatie, nieuwe materialen, de mooiste bestemmingen, arrangementen, Geldig voor één persoon en niet in combinatie met andere aanbiedingen. foto maaike PFann

natuurvrienden 01/ 2012

een groot fietsparcours: het is er allemaal te vinden.

Fietsopleidingen 2012 Opleidingen voor elke fietsliefhebber Hou je van fietsen? En ben je wel eens onderweg met een groep? Dan zijn volgende opleidingen zeker iets voor jou. Wie het hele traject volgt krijgt een leuk cadeau, maar het is ook perfect mogelijk je eigen traject samen te stellen en te kiezen uit één of meerdere van de hieronder beschreven cursussen.

ACTIE

en voor het Leden die inschrijv gratis hele traject krijgen es ur ch 4 Ecocyclo-bro hrijven voor het Niet-leden die insc een gratis hele traject krijgen arde r lidmaatschap te wa . ro van 30 eu

Wandeltochten jan - feb • 8 jan: Uitwaaiwandeling in het Moretusbos. Vertrek 12.45u. Afdeling Kalmthout. Frans Leemans: 03/666 98 92. • 8 jan: Wandeling langs het kanaal in Turnhout. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. • 8 jan: Driekoningentocht Willebroek. Vertrek 13.30u. Afdeling Willebroek. Etienne Decock: 03/886 28 20. • 8 jan: Katertocht in Boechout. Vertrek 13.30u. Afdeling Hove-Kontich. waltersuys.natuur@belgacom.net. • 16 jan: Wandeling in Merksplas Kolonie. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. • 22 jan: Mechelen-Leuven: het traject van de Camino (deel 1). Hele dag. Afdeling Antwerpen. Luc Cremelie: 03/366 58 08.

Cursus Groepsdidactiek

Cursus Fiets GPS

Een sessie in 2 delen. Je krijgt eerst de knepen aangeleerd hoe je met een groep op stap gaat. Waar moet je op letten? Hoe haal je iedereen aan? Hoe breng je een boodschap over?... nadien wordt de theorie aan de praktijk getoetst aan de hand van voorbeelden.

Heb je een GPS en wil je die gebruiken op je fiets? Heb je een probleem met het uploaden en downloaden van tracks? Tijdens deze cursus leer je hoe je routes kan uitstippelen en nadien vlotjes en zonder problemen op stap kan gaan. Cursisten worden verwacht zelf een GPS toestel mee te brengen en een basiskennis te hebben van het toestel. In de voormiddag krijg je een theoretische uiteenzetting en in de namiddag wordt de proef op de som genomen en gaan we zelf op stap.

Wanneer? 29 februari 2012 van 14u tot 16.30u Plaats? Zaal Molter, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen Prijs? Gratis voor leden; niet-leden betalen 5 euro

Cursus Fietsherstelling Fietsen is leuk, stukken maken minder. Wil jij vlot en gezwind je fiets kunnen oplappen, dan is deze cursus van De Natuurvrienden zeker iets voor jou! Leer zelf je fiets onderhouden en herstellen. Een ervaren fietshersteller geeft in de voormiddag uitleg over het versnellingsapparaat, de ketting, de remmen, de banden, de verlichting, de wielen,... In de namiddag kan je zelf aan je fiets sleutelen onder supervisie. Breng dus zeker een fiets mee! Wanneer? Zondag 18 maart 2012 van 10u tot 16u Plaats? Atelier De Fietsenfikser. Amerikalei 173, 2000 Antwerpen Prijs? Leden 30 euro, niet-leden betalen 46 euro

Wanneer? Donderdag 26 april 2012 van 10u tot 15u (picknick en drank meebrengen) Plaats? Zaal Molter, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen Prijs? Leden en deelnemers digitale week 15 euro, niet-leden 30 euro

Workshops EHBO en/of Veilig op de fiets Je kan kiezen uit 2 workshops: EHBO of Veilig op de fiets. Waar moet je op letten als je alleen of in groep de baan opgaat. Wat met de dode hoek. Je leert enkele handige tips om veilig te fietsen. In de namiddag fietsen we de Ecocyclo-route van Herentals. Wanneer? Zondag 7 oktober 2012, voormiddagworkshop duurt 2 uur, namiddag Ecocyclo-tocht Plaats? Bloso domein Herentals Prijs? Leden 5 euro, niet-leden 10 euro

Inschrijven en meer informatie? heidi@denatuurvrienden.be - 03/270 02 84

• 29 jan: Wandeling in de Hoge Rielen kasterlee. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. • 29 jan: Winterwandeling in de Noorderkempen. Hele dag. Afdeling Antwerpen. Luc Cremelie: 03/366 58 08. • 30 jan: Wandeling De Korhaan in Oud-Turnhout. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. • 5 feb: Mechelen-Leuven: het traject van de Camino (deel 2). Hele dag. Afdeling Antwerpen. Luc Cremelie: 03/366 58 08. • 5 feb: Dagwandeling in Mechelen. Vertrek 9u. Afdeling Kapellen. Bob Neefs: 0496/22 46 37. • 5 feb: Wandeling Hoogmoer Heide en Zwartgoor. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. • 12 feb: Wandeling langs het Lauwershoekpad Vertrek 13u. Afdeling Willebroek. Etienne Decock: 03/886 28 20. • 13 feb: Wandeling Ravelskamp. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. • 18 feb: Middagwandeling in Kapellen. Vertrek 13u. Afdeling Kapellen. Bob Neefs: 0496/22 46 37. • 19 feb: Wandelen langs de Camino - Via Brabantica. Hele dag. Afdeling Antwerpen. Luc Cremelie: 03/366 58 08. • 19 feb: Wandeling Ruisbroek. Vertrek 9.30u. Afdeling Hove-Kontich. waltersuys.natuur@belgacom.net. • 19 feb: Wandeling de Goorkens in Retie. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. • 26 feb: Wandeling Brasschaat. Hele dag. Afdeling Antwerpen. Luc Cremelie: 03/366 58 08. • 27 feb: Wandeling in het Prinsenpark in Retie. Vertrek 13.30u. Afdeling Turnhout. Romain Elst: 014/42 85 28. Al onze wandelingen vind je ook op: www.denatuurvrienden.be/wandelen

//////////////////////////////////////// 27

KALENDER

Familie skivakantie in Ausseerland De skireis van dit jaar gaat naar het Asseerland in Steiermark Oostenrijk. We verblijven in het Jugend und Familiengästehaus van Altaussee. De Jufa vind je op de Lichterberg, vlakbij het skigebied Loserop (ca 30km aan pistes). Het bekende skigebied Tauplitz ligt op een halfuurtje rijden. Het huis beschikt over een eigen sportzaal, saunaruimte, internetaansluiting en café. Dit jaar is er de mogelijkheid om ’s middags warm te eten in het huis. Overdag kun je kiezen tussen ski, snowboard, langlauf en/of sneeuwschoenwandelen. ’s Avonds is animatie voorzien voor jong en oud of kun je deelnemen aan lessen krijgskunst. We reizen naar Oostenrijk met de bus. In de prijs zit dagelijks 3 uur skiof snowboardles! En je verblijf is op basis van halfpension. Kortom, de ideale wintersportvakantie met je vrienden, familie, of je gezin. ►► INFO

Wanneer? 17-26 februari 2012 Waar? JUFA, Asseerland in Steiermark, Oostenrijk. Verblijf? Op basis van halfpension. Alle kamers beschikken over douche en WC Vertrek? De bus vertrekt vrijdag avond om 20u in Kontich en vertrekt op zaterdagavond 25 feb in Altaussee. Prijs? - 3 jaar: 160 euro, 4 t/m 10 jaar: 450 euro, 11t/m16 jaar: 510 euro, +17 jaar: 630 euro Tot en met 16 jaar is skiles inbegrepen. Ben je ouder en wens je geen les, dan betalen wij je 80 euro terug. Deze prijzen zijn inclusief verblijf op basis van half pension, skilessen, vervoer. Skipas is NIET inbegrepen. Inschrijven? Inschrijven kan door je naam, adres en contactgegevens te mailen naar buitensport@nvsf.be en 150 euro per persoon of 300 euro per gezin te storten op reknr NVSF 7343440456-69 van de Natuurvriendensportfederatie, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen. Info? Bij Elly: elly;brys@telenet.be (0473/70.43.24) Bij Heidi: heidi@denatuurvrienden.be (03/270.02.84)

/////////////////////////////////////////////////////////////////

Cursus Klimtraining Voor klimmers vanaf niveau 6A die gericht willen trainen om hun niveau te verbeteren en/of zich willen voorbereiden op de ingangsproef VTS Trainer B sportklimmen (6B). Cursisten krijgen individuele remediëring van de klimtechniek, mentale, taktische en fysieke training en voldoende theoretische background om na de cursus zelfstandig, gevarieerd en efficiënt te trainen. Kortom alle facetten rond het bevorderen van je klimprestaties komen aan bod.

november 2011

de natuurvriend

ook voor venten!

Deze tweedaagse rally is een heerlijke mix van stad en natuur met af en toe een lekker hapje en drankje en ‘s avonds gastronomisch buffet. Je kunt kiezen tussen boulderen, mountainbike, stadswandeling met gids of een uitgestippelde wandelen fietstocht. ►► INFO

Mét gastronomisch buffet en aperitief op zaterdagavond en leuk activiteitenaanbod op zondag Ook mogelijk om pas

11-12 februari 2012

De Stobbe Bergstraat 16 98200 Merelbeke

na de rally aan te sluiten

Inschrijven voor 1 februa ri via www.bergstijgers.org

RallyA5.indd 1

Wanneer? Zaterdag 11 en zondag 12 februari Waar? De Stobbe, Bergstraat 16, 98200 Merelbeke. (1,5 km van het station van Merelbeke) Inschrijven? Via www.bergstijgers.org. Voor 1 februari. Prijs? Rally + Gastronomisch buffet + overnachting + Ontbijt: 30 euro. Andere formules zijn mogelijk. Fiets- en mountainbike verhuur is mogelijk mits reservatie.

///////////////////////////////////////////////////////////////

Intitiatie ‘wintertechnieken’ 'Over-leven-in-de-sneeuw’ Tijdens deze cursus gaan we een hele week lang genieten van de pracht van het winterse hooggebergte, ver weg van de beschaving. We gaan het sneeuwdek bestuderen, hoe het opgebouwd is en hoe lawines ontstaan. En hoe we die kunnen voorkomen of ontkomen... We gaan dieren observeren en van hen technieken leren om te overleven in de sneeuw. We gaan onze weg leren zoeken als àlle sporen zijn verdwenen. We gaan ploeteren, maar ook stappen met sneeuwschoenen en glijden met toerski’s. Kortom, een week voor echte natuurvrienden, die willen kennismaken met de bergen in de winter. ►► INFO

Waar en wanneer? • zaterdag 4-2-2012 van 13u tot 17u, De Mixx, Herselt • zaterdag 11-2-2012 van 11u tot 13u, Klimax, Puurs • zaterdag 3-3-2012 van 13u tot 15u, Blok, Hoboken • zaterdag 10-3-2012 van 10u tot 12u, Wallstreet, Deurne Voorwaarden? - Klimniveau 6A, beschikken over indoorklimmateriaal + 1 enkel touw per 2 deelnemers, min/ max. aantal deelnemers: 4/10. / Verzekering ‘bergsport’ is verplicht! Prijs? 78 euro voor leden Natuurvrienden Bergstijgers, 125 euro voor niet-leden (incl. lidgeld en verzekering), (inkom klimzaal niet inbegrepen /klimzaal De Mixx gratis). Inschrijven? toussh@hotmail.com. Storten op rek. 001-1980458-85 op naam van FORVOG met vermelding cursus klimtraining (datum storting geldt als inschrijvingsvolgorde). Lesgevers? Lien De Wilde, lic. LO, en Hilde Tousseyn, lic.LO, instr. B sportklimmen en docent VTS.

Wanneer? 12 – 18 februari 2012 Waar? Bivio am Julier (Zwitserland) Deze cursus loopt in samenwerking met de Zwitserse Natuurvrienden. Met hen hebben we voor een week een hut gereserveerd, hoog boven de Julierpas (Engadin, CH), midden in de bergen. Voorbereidende avond! donderdagavond 19 januari, 19.30 u, Huis van Sport, Gent Deelnemingsvoorwaarden? - lid Natuurvrienden-Bergstijgers (incluis verzekering ‘Bergqsport’) of meerprijs betalen van 50 euro - goede fysieke conditie - goede beheersing oriëntatietechnieken - ervaring in bergwandelen tijdens de zomer - zot van de bergen zijn Prijs? 580 euro Inbegrepen: - vol – pension van zondagdagavond 12 februari tot zondagdagochtend 19 februari - begeleiding + voorbereidende avond Inschrijven? via wilfried_meulenbergs@hotmail.com én het voorschot (100 Euro) te storten op rek. 001-1980458-85

////////////////////////////////////////////////////////////////

///////////////////////////////////////////////////////////////

►► INFO

MADAMMENRALLY

De Madammenrally (ook voor venten)

1/12/11 15:42

Van recreant naar atleet Ben jij een recreatief naar sporter en t an re c Van re heb je zin om je conditie te verbeteren? Plan je een nieuwe sportieve uitdaging en wil je je daarop voorbereiden? Wel, dan is deze infoavond iets voor jou! Topinspanningsfysioloog Johan Roeykens komt je alles vertellen over ‘conditietraining’. Wat is conditie, hoe bouw je conditie op, hoe meet je of je conditie verbetert, waar moet je op letten bij conditieopbouw, zijn er gevaren verbonden aan trainen,... Maar ook volgende topics zullen aan bod komen: welke leeftijd moeten mijn kinderen hebben om mee de bergen in te gaan en wat als je al een dagje ouder wordt? Heeft hoogte effect op mijn prestaties? Waar kan ik opletten om hoogteziekte en andere gevaren te voorkomen? Ook de succesvolle beklimmers van achtduizender Cho Oyu geven tips over een goede voorbereiding op een extreme conditionele uitdaging.

tdoor 100% ou atleet ri 2012 27 janua , Herselt De Mixx

conditie postkaart.indd 1

15/12/2011 14:47:59

►► INFO

Sprekers? Johan Roeykens, inspanningsfysioloog afdeling S.P.O.R.T.S. van UZA Wanneer? vrijdag 27 januari 2011 (van 20 tot 22u) Waar? De Mixx, Asbroek 1 C, 2230 Herselt Prijs? gratis voor leden De Natuurvrienden, niet-leden: 2 euro Info? diederik@denatuurvrienden.be

/////////////////////////////////////////

Alladin en de wonderlamp De Natuurvrienden van Willebroek heeft ondertussen al een mooie reputatie op ge bouwd als het gaat over grootste toneelproducties. Ook in 2012 nodigen ze iedereen uit op hun nieuwe totaalspektakel met muziek, dans en toneel. Rond Alladin en de wonderlamp. ►► INFO

Wanneer? 3,4,9,10,11 maart 2012 Waar? Gemeentelijke feestzaal, A. Van Landeghemstraat 101, 2830 Willebroek Prijs? 10 euro. Studenten: 8 euro. Info? www.natuurvriendenwillebroek.be of tel. 0489/ 52 35 32

/////////////////////////////////////////

Telex

Reisbeurs voor avontuurlijk reizen

Landencocktail Karavaan Op zondag 12 februari 2012 wordt het Zuiderpershuis overspoeld door meer dan 100 reisbestemmin gen. Ervaren reisbegeleiders beantwoorden er al je reisvra gen, laten je kennis maken met het programma van een Jokergroepsreis en geven graag tips over duurzaam reizen. Je mag een dag vol reisverhalen, reisinformatie, uitwisseling van ervaring, fotopresentaties en wereldse hapjes en drankjes verwachten. Kom langs op de Landencocktail en ontdek nieuwe landen, reisverhalen en wissel informatie uit met deelnemers en begeleiders. Iedereen is van harte welkom! ►► INFO

Wanneer? Zondag 12 februari 2012 Waar? Zuiderpershuis, Antwerpen (11-18u) Prijs? 6 euro. Meer info? Surf naar www.joker.be/landencocktail voor het volledige programma.

Een vinger aan de afdelingspols... ►► De vrijwilligersdag in Aarschot was een succes. Een 100-tal vrijwilligers tekenden present voor een dag met workshops, lekker eten en een verrassende stadsverkenning. Bedankt afdeling Aarschot voor het hartelijke ontvangst. ►► Afdeling Turnhout heeft de afgelopen maanden werk gemaakt van een volledig nieuwe bestuursploeg. We wensen Theo Vinckx en zijn nieuwe ploeg veel succes. ►► De Natuurvrienden van Hoevenen trekken op 28 januari naar de Efteling om het sprookjespretpark in zijn winterpracht te ervaren. Wie met hen mee-

/////////////////////////////////////////

gaat krijgt 5 euro korting op de gewone

Bezoek aan het Eugeen Van Mieghem Museum

inkomprijs en betaalt 27 euro. Meer info

Van Mieghem werd geboren in het hartje van de oude Antwerpse haven. Hij werd van jongs af aan geconfronteerd met het harde leven aan de waterkant. Door zijn sociale bewogenheid en idealisme werd Van Mieghem beschouwd als dé kunstenaar van het typische havenvolk; de buildragers, zakkenmaaksters, emigranten, schippers en zwervers. ►► INFO

Wanneer? Zondag, 26 februari 2012 Wat? Bezoek o.l.v. een gids, start om 14u Wie? Natuurvrienden, afdeling Berchem Prijs? Inkom 4 euro p.p. Inschrijven? Heidi@denatuurvrienden.be (03/270 02 84) of cuvelier.jenny@telenet.be

/////////////////////////////////////////

poldervriendje@live.be. ►► Ook de Raad van Bestuur van De Natuurvrienden Bergstijgers hebben er een nieuw, jong en enthousiast lid bij. Welkom aan Dimitri Strybos. ►► De eerste opleiding ‘Word Ecocyclobegeleider’ was een succes. Zeven kandidaten die enthousiast de eerste sessie volgden. Ze zullen nu nog enkele cursusdelen volgen en hun stage afleggen tijdens de Natuurvriendendag 2012. Interesse om aan te sluiten? Kijk dan bij de fietsopleidingen achteraan dit magazine. Ook nieuws over je lokale afdeling? Stuur je info naar: luc@denatuurvrienden.be. 29 29

KALENDER

Fotografie: cursusaanbod 2012 Ook dit jaar kunnen amateurfotografen weer hun hartje ophalen bij De Natuurvrienden. Je kunt onder meer aansluiten bij onze fotoclubs in bijvoorbeeld Ronse of Edegem, maar je kunt ook deelnemen aan één van onze cursussen. Die zijn niet alleen op maat gesneden van absolute beginners, maar ook geschikt voor mensen die de werking van hun toestel al beter onder de knie hebben. Snel inschrijven is de boodschap!

Cursus digitale fotografie op computer

Heb je ook een digitaal fototoestel en wil je meer weten over je toestel en de ontelbare mogelijkheden ermee op je computer? Wil je weten hoe je een foto op je computer krijgt, diezelfde foto nadien kan bewerken en verbeteren. Of heb je heel veel foto’s op je computer staan en wil je ze ordenen en groeperen? Wel… dan is de basiscursus Digitale Fotografie iets voor jou. Je kan de cursus volgen tijdens een weekdag of weekenddag. ►► INFO

Wanneer? 15 of 18 maart 2012 van 10 uur tot 17 uur Waar? Zaal Molter, De Natuurvrienden, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen Prijs? - 20 euro leden De Natuurvrienden: inclusief: syllabus, cursusmateriaal, koffie/thee/water en deskundige lesgever. - 50 euro voor niet-leden: inclusief: hierboven vermelde en lidgeld De Natuurvrienden - 10 euro voor de huur van een laptop Inschrijven? luc@denatuurvrienden.be of via 03/270 02 80 Meebrengen? Eigen fotomateriaal (fototoestel, kabeltje, eventueel foto’s die je zelf genomen hebt en op je laptop wil zetten), een laptop (je kan er ook eentje huren voor 10 euro) en picknick. Extra? De cursus gaat door bij min. inschrijving van 5 personen. Deel bij je inschrijving ook mee of je tijdens de weekdag en/of weekenddag aanwezig zal/kan zijn. Aanbieding! Schrijf nu in voor deze cursus en de cursus landschapsfotografie en je krijgt 5 euro korting.

/////////////////////////////////////////

Praktijkdag landschapsfotografie

We trekken een hele dag de Vlaamse Ardennen in op zoek naar de mooiste plekjes om te fotograferen. In kleine groepjes ga je op stap met een begeleider die je onderweg alle geheimen prijsgeeft om de ideale landschapsfoto te nemen. In het adembenemend landschap rond de Muziekberg maak je een natuurwandeling waar je ondertussen kan foto’s trekken. Nadien rij je naar enkele bijzondere natuurplekjes om te fotograferen. Ten slotte komt iedereen samen om de genomen beelden te bekijken en te bespreken. Kortom, een mooi gevulde dag. Je krijgt ook het cursusboek ‘beter fotograferen’. Hierin vind je meer tips en uitleg over landschapsfotografie.

Cursus Klimfotografie

Hou je als amateurfotograaf van een nieuwe uitdaging? Ken je enkele basisknepen fotografie en wil je die toepassen op een ander terrein? Wel, dan is hier je kans. Op de rotsen van Goyet kan je de hele dag lang onder begeleiding van gediplomeerde lesgevers klimmers fotograferen. Op dit rotsmassief is het mogelijk om de sportievelingen te volgen op de grond, tijdens hun beklimming en vanop het massief. Heb je hoogtevrees? Geen probleem. Je vindt wel een geschikte plaats om jouw beelden te schieten. ‘s Ochtends krijg je uitleg over het (klim)materiaal en hoe je gezekerd en beveiligd wordt. Nadien kan je de aangeleerde technieken inoefenen. Heb je alles onder de knie, dan kan je in actie schieten. ►► INFO

Wanneer? 16 juni 2012 van 10 uur tot 16 uur Waar? Rotsmassief Goyet, 3, rue de Strouvia, 5340 Gesves/Goyet Prijs? - 25 euro leden De Natuurvrienden: inclusief: dagverzekering, materiaal (helm, gordel, musketon, touw) en heel de dag klimbegeleiding - 60 euro voor niet-leden: inclusief: lidgeld, dagverzekering, materiaal en heel de dag begeleiding - 5 euro voor leden De Natuurvrienden Bergstijgers: inclusief materiaal en begeleiding - Gratis voor al De Natuurvrienden Bergstijgers die willen komen klimmen en gefotografeerd worden Inschrijven? luc@denatuurvrienden.be of via 03/270 02 80 Extra? Eigen fotomateriaal en picknick meebrengen.

►► INFO

Wanneer? 29 april 2012 van 10 uur tot 17 uur Waar? De Fiertel, Ruddersveld 7, 9600 Ronse Prijs? - 20 euro leden De Natuurvrienden: inclusief: cursusboek ‘beter fotograferen’ (ter waarde van 10 euro) en heel de dag begeleiding - 40 euro voor niet-leden: inclusief: cursusboek, begeleiding en lidgeld Inschrijven? luc@denatuurvrienden.be of via 03/270 02 80 Meebrengen? Eigen fotomateriaal (fototoestel en kabeltje) en picknick. Drank ter plaatse te bestellen. Aanbieding! Schrijf nu in voor deze cursus en de cursus digitale fotografie op de computer en je krijgt 5 euro korting.

/////////////////////////////////////////

de natuurvriend

november 2011

Bestel onze fotografiecursus ‘Beter Fotograferen’

Leden van De Natuurvrienden kunnen nu de cursus ‘Beter fotograferen, stads- en landschapsfotografie’ bestellen. In deze praktische cursus van Hubert Van Dender vind je tal van tips om beter te fotograferen. De auteur legt aan de hand van eigen foto’s uit hoe je in een landschaps- of een stadsomgeving snel tot een beter resultaat komt.

Bestel de cursus nu voor 10 euro (verzendingskosten niet inbegrepen) Via info@denatuurvrienden.be

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

GASTCOLUMN

In deze rubriek krijgt een Droom, bedenk en bouw Natuurvriend buiten Vlaanderen het laatste woord. In dit nummer is dat met ons mee! Klara-Maeve O'Reilly, vice-president van de International Young Naturefriends.

Ik ben er zeker van dat je dit gevoel kent: je bent gelukkig met je leven en met wat je doet. Totdat je denkt: ”Wacht eens even… Is het allemaal zo fantastisch?” Wij bij de International Young Naturefriends kenden zo’n moment tijdens onze Netwerkconferentie 2011, afgelopen mei. Ons ‘Groene jaar’ was net afgelopen en onze grote evenementen als ‘Green Games’ en het kamp ‘Born To Be Wild’ stonden in de startblokken. En we vonden het allemaal fantastisch. Toch, tijdens sommige activiteiten vroegen we onszelf plots af: “Allemaal goed en wel, maar waarom eten we nog altijd uit plastic bordjes?” Ok, ik overdrijf. Toch, stelden we ons de vraag of onze activiteiten echt zo groen waren als wij dachten dat ze zouden zijn? En hoe kunnen we onze impact op het milieu verkleinen en toch nog tonnen plezier hebben?

Abonneren op De Natuurvriend? Voor 16 euro ontvangt u 6 nummers. Een abonnement is gratis bij lidmaatschap van De Natuurvrienden: 30 euro (Verminderingstarieven voor jongeren/senioren/gezinnen).

COLOFON

Enkele voordelen lidmaatschap? • Overnachtingsbon van 16 euro in natuurvriendenhuis De Berk in Essen. • Kortingen in alle Natuurvrienden huizen in Europa (duizendtal) • Korting in verschillende fietsen buitensportwinkels

De Natuurvriend verschijnt tweemaandelijks en is een gezamenlijke uitgave uitgave van ATB De Natuurvrienden vzw en de Natuurvriendensportfederatie vzw.

In mei brachten we verschillende mensen rond dit thema samen en ‘N-thing’ zag het levenslicht. De ‘N’ staat voor Natuur en dit initiatief is onze zoektocht naar een schappelijke en leefbare manier om ons leven écht duurzamer te maken. En dat betekent een evenwicht in economie, ecologie, solidariteit en rechtvaardigheid. Hoe reizen we? Waar verblijven we? Wat eten we en hoe betalen we alles? Veel van wat we deden was duurzaam. Maar niet alles: Vanaf mei introduceerden we de verplichte CO2-compensatie voor alle activiteiten, schaften we ons groen kantoorbenodigdheden aan voor ons kantoor in Praag en stelden we per activiteit een checklist op met alle punten waarop we slecht scoorden. In 2012 willen we die checklists vervolledigen en ze samen voegen in een ‘Green Tool

• Gratis deelname aan of korting op alle activiteiten/cursussen van De Natuurvrienden • Korting in verschillende Bed&Breakfasts in België • Korting op autobijstand bij VAB • ... De volledige lijst van ledenvoordelen vind je op www.denatuurvrienden.be/lidworden Interessante websteks? Meer info over De Natuurvrienden: • www.denatuurvrienden.be Meer info over onze sportactiviteiten: • www.nvsf.be

Dagelijks Bestuur Natuurvriendensportfederatie Raymond Brys, Adolf Claes, Lieven Heuten, Eric Kussener

Redactieadres De Natuurvriend, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen. Tel.: 03/270 02 80 e-mail: info@denatuurvrienden.be

Algemeen coördinator Lieven Heuten (lieven@denatuurvrienden.be)

Verantwoordelijk Uitgever Greet Van Gool, p/a Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen

Redactie Griet Veris, Heidi Van Deuren, Yves Dubrulle, Martine Deweirt en Diederik De Wit

Dagelijks Bestuur De Natuurvrienden Greet Van Gool, Raymond Brys, François Aerts, Adolf Claes

Werkten mee aan dit nummer Dirk Luyten, Wilfried Meulenbergs, Philippe Smet

Hoofdredacteur Luc van Bakel (luc@denatuurvrienden.be)

Box’. Die box word t een verzameling van de richtlijnen, methodieken en ideeën die momenteel in IYNF-universum rond vliegen. Kortom, ‘NThing’ zal er voor zorgen dat het IYNF trouw blijft aan zijn waarden terwijl iedereen die met ons meedoet nog steeds gelukkig naar huis gaat. Heb je zin om mee te doen? Heb je fantastische ideeën voor een groene toekomst? Kom dan af en droom, bedenk en bouw met ons mee! Groetjes uit Praag

• www.bergstijgers.org (bergsport) Meer info over internationale natuurvriendenhuizen: • www.natuurvriendenhuizen.net Jongerenklimvereniging Climb: • www.climb.bergstijgers.org Alle info over de internationale natuurvriendenjongeren: • www.iynf.org Meer info over de internationale natuurvriendenfederatie: • www.nfi.at

Coverfoto Shutterstock Reclameregie Uitgeverij Baeté, Stationsstraat 42, 2870 Puurs. Tel.: 03/889 00 51, info@baetedrukkerij.be Layout en drukwerk Collectief De Wrikker cvba, Patriottenstraat 29, 2600 Berchem. Tel.: 03/218 56 74, info@dewrikker.be www.dewrikker.be Gedrukt met vegetale inkten op een alcoholvrije Heidelberg EcoColor Printmaster Papier: Cyclusprint 90 gr. 100% gerecycleerd.

►► Klara

bazaAr ri 20

nua

29 ja

BAZAAR, voor

13u30: Ecofoto grafie met Guido Sterken dries

en rli jk avon tur vo or natuu

marC Helsen avonturier en

journalist

in Alaska

rnis, op expeditie

De laatste wilde

endries

guidograafsterk natuurfoto

Dwars door het

Amazonewoud,

Brazilië

l sailing’ Film: ‘vertiCasse, sean villanueva,

GRATIS T KLIMBEURAL IN KLIMZA De MIXX!

de reisbeurs nturen Natuurlijk Avo G 2 EURO KORTIN

n op else rden c H noo ar M hoge et t he :M 00 or 15u t do toch

16u3 0: Ee n ad klim em verh bene aal m

end

nicolas Favre van olivier & shepton Ben ditto & Bob

n in Groenland gdelijke rotswande Klimmen op maa

intekent op Actie voor wie aanbod van het nieuwjaars

r ba de al van neg gst Se en in br een op aar ctie n De ta at plan ga om bo

21:28

25/09/11

Untitled-1

naast Hopper rPen sCoutelstraa t 74, 2018 antwe n antwerPen winkel

lange kievit aal statio ng (kievit) Centr aCHteruitga

13u tot 318u den: 5 euro euro, niet-le Prijs: leden: gratis tot 16 jaar:

Pva gratis kindero V.U.: Greet van

ma en info: volledig program ienden.be of www.denatuurvr ienden.be info@denatuurvr een organisatie

fotoking ale uitrei ation rder: intern huizen, En ve rijd, en en wedst rvriend reizen Natuu rlijke tuu s avon n stand va tal

De Zwerver

van

IENDEN DE NATUURVR TIJD DUURZAME VRIJE VOOR ACTIEVE

t 53, 2018 Antwerpen

Gool, Provinciestraa

eleiklimzaal, beg m o k in , g n ri eke 012 om Inclusief: verz en 30 maart 2 3 2 : ta a D l. a a art ur voor 15 ma ding en materi tu S : n e jv ri h sc ur. In den.be 20 uur of 21 u denatuurvrien i@ id e h r: a a n il ur dat je wil ko u 2012 een ma n e m tu a d e g van d ingemet vermeldin orhand heeft vo p o ie w l e k . En eurt! men klimmen e gratis klimb d p o s n a k t k a rt. schreven, ma n per klimbeu e ts a la p l ta n a ! Beperkt a de boodschap is n e jv ri h sc Snel in

Aangeboden door De Zwerver Herenthoutseweg 202, 2200 Herentals

www.zwerver.be

Vraag gratis Je kerst- en nieuwjaarsgeschenken volgende meteen terugverdienen? brochures aan: • Fiets- en wandelgids 2012

VOOR 16 EURO GENIET JE DIRECT VAN 10 % KORTING

En dat heel het jaar 2012! Alle velden invullen in hoofdletters: Voornaam + naam:

______________________________________________________

Adres: ______________________________________________________

• Natuurlijk avonturen gids

______________________________________________________ Geboortedatum/plaats: ______________________________________________________ e-mailadres:

• De Natuurvrienden Bergstijgers Stuur een mail naar: info@denatuurvrienden.be of stuur deze bon naar: De Natuurvrienden, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen

______________________________________________________

Inclusief: 1 jaar lang genieten van het jaarabonnement op De Natuurvriend, tal van kortingen in buitensportzaken, B&B’s, activiteiten en opleidingen. Heb je meer tijd nodig om te beslissen of wil je eerst alle voordelen bekijken op onze site www.denatuurvrienden.be? Geen probleem. De actie loopt tot 29 februari 2012. Bezorg de ingevulde bon aan de kassa van De Zwerver of stuur hem op naar De Natuurvrienden, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen en stort 16 euro op reknr. 220-0620083-95 op naam van De Natuurvrienden met vermelding van je naam en actie De Zwerver. Na betaling en afgifte van deze bon ontvang je eerstdaags de voordelenkaart en –gids bij je thuis.