Bai giangdtd cap cuu kho sach blogspot com

Page 1

®¸i th¸o ®−êng ChÈn ®o¸n vµ §iÒu trÞ Bs NguyÔn Khoa DiÖu V©n


®Þnh nghÜa §¸i th¸o ®−êng lµ t×nh tr¹ng t¨ng §H m·n tÝnh ®−îc ®Æc tr−ng bëi nh÷ng rèi lo¹n chuyÓn ho¸ Glucid, Lipid, Protein kÕt hîp víi gi¶m tuyÖt ®èi hoÆc t−¬ng ®èi t¸c dông cña Insulin vµ hoÆc tiÕt Insulin



ChÈn ®o¸n ®¸i th¸o ®−êng Tiªu chuÈn chÈn ®o¸n ( WHO 1998) §−êng huyÕt lóc ®ãi ≥ 1,26g/l (7 mmol/l) Ýt nhÊt 2 lÇn. §−êng huyÕt bÊt kú thêi ®iÓm nµo hoÆc 2h lµm nghiÖm ph¸p ≥ 2g/l (11mmol/l )


chØ ®Þnh NghiÖm ph¸p T§H ¾Rèi lo¹n ®−êng huyÕt lóc ®ãi : 5,6 – 6,7 mmol/l ¾§−êng huyÕt ®ãi b×nh th−êng nh−ng cã ®−êng niÖu ¾TiÒn sö n÷ ®Î con to ≥ 4 kg ¾Rèi lo¹n lipid m¸u: HDL ↓, TG ↑ ¾BiÓu hiÖn LS nh− biÕn chøng m·n (viªm 1 d©y TK) ¾§−êng huyÕt BT nh−ng cã kÌm c¸c yÕu tè nguy c¬


YÕu tè nguy c¬


Ph©n bè mì

BÐo bông

BÐo h«ng


X¸c ®Þnh kiÓu bÐo ph× : Waist- hip ratio Vßng eo WHR =

BÐo bông: WHR ≥ 0,8 n÷ WHR ≥0,9 nam

Vßng h«ng

Vßng eo : ®o qua n¬I Nhá nhÊt gi÷a rèn vµ mµo chËu Vßng h«ng : ®o qua hai mÊu chuyÓn lín


NghiÖm ph¸p t®h ®iÒu kiÖn tiÕn hµnh nghiÖm ph¸p ¾NhÞn ®ãi 8 – 14 g (6 g tèi ®Õn 7 g s¸ng) ¾3 ngµy tr−íc nghiÖm ph¸p : chÕ ®é ¨n giµu Carbohydrat (200g) ¾Kh«ng lµm NP khi cã c¸c bÖnh cÊp tÝnh, stress, suy dd ¾Kh«ng lµm NP khi ®ang ®iÒu trÞ c¸c thuèc g©y t¨ng §H ¾Kh«ng vËn ®éng qu¸ søc tr−íc, trong khi lµm NP


Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ XÐt nghiÖm §H sau khi uèng 75 g Glucose hoµ lo·ng trong 250 – 300 ml n−íc ë c¸c thêi ®iÓm 0p, 120p ¾ChÈn ®o¸n §T§ khi §H 120p ≥ 2g/l (11mmol/l) ¾ Gi¶m DN Glucose 7,8 mmol/l ≤ §H 120p < 11mmol/l ¾ B×nh th−êng §H 120p < 7,8mmol/l


C¸c lo¹i dung n¹p Glucose FPG Plasma glucose (mg/dL)

2-h PPG (OGTT)

240

Diabetes Mellitus

220

200(11mmol/l) 180

Diabetes Mellitus

160

IGT

140 (7,8mmol/l) 126 (7mmo/l ) 120

IFG Normal

100 (5,6mmol/ ) 80

Normal

60 American Diabetes Association. Diabetes Care. 2004;27(suppl 1):S5-S10

8


ChÈn ®o¸n §T§ thai nghÐn CÇn thiÕt lµm chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh trªn nh÷ng BN cã yÕu tè nguy c¬ cao nh− : ThÓ tr¹ng bÐo Cã tiÒn sö §T§ thai nghÐn Cã ®−êng niÖu trong thêi kú mang thai TiÒn sö gia ®×nh cã ng−êi bÞ §T§


ChÈn ®o¸n §T§ thai nghÐn

TÇm so¸t: 50g glucose. Sau 1g×ê nÕu §H ≥ 140mg/dl ( 7,8 mmol/l)

ChÈn ®o¸n NPT §H víi 100g glucose: §ãi ≥ 95mg/dl ( 5,3mmol/l) 1 giê ≥ 180mg/dl (10mmol/l) 2 giê ≥ 155 mg/dl (8,6mmol/l) 3 giê ≥ 140mg/dl ( 7,8 mmol/l)

ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh Ýt nhÊt ≥ 2 kÕt qña trªn ADA 2004


ChÈn ®o¸n §T§ thai nghÐn

ChÈn ®o¸n NPT §H víi 75 g glucose: §ãi ≥ 95mg/dl ( 5,3mmol/l 1 giê ≥ 180mg/dl (10mmol/l) 2 giê ≥ 155 mg/dl (8,6mmol/l)

ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh khi cã 2 kÕt qña bÊt th−êng


Ph©n lo¹i §T§ theo nguyªn nh©n Type 1

Ph¸ hñy TB β tôy, thiÕu hoµn toµn insulin TE, 10% ng lín LADA( Latent Autoimmune Diabetes in Adults).)

Type 2

Rèi lo¹n tiÕt TB β tôy –kh¸ng insulin ( 90% ng lín)

§T§ thai nghÐn C¸c thÓ §T§ kh¸c

Rèi lo¹n tiÕt TB β tôy –kh¸ng insulin/ khi mang thai • ThiÕu hôt c/n¨ng TB β tuþ do di truyÒn (MODY) • BÖng ly tôy ngo¹i tiÕt • BÖnh néi tiÕt • Thuèc ho¹c ho¸ chÊt • ThÓ hiÕm gÆp kh¸c

11


TiÕt insulin b×nh th−êng c¬ chÕ sinh bÖnh cña §T§


ChuyÓn ho¸ ®−êng b×nh th−¬ng Dinh döôõng (carbohydrates)

Moâ ngoaïi bieân (cô vaø môõ)

Glucose Gan Döï tröõ (glycogen) vaø saûn xuaát glucose-gan vaø thaän

Tuïy Baøi tieát insulin vaø glucagon

Döï tröõ glucose (glycogen) vaø chuyeån hoùa


C¬ chÕ tiÕt insulin b×nh th−êng Ca2+

K ATP Glucose

Insulin


C¬ chÕ tiÕt insulin b×nh th−êng

Ca2+

K ATP Glucose

Insulin


Ca2+

K ATP Glucose

Insulin


Ca2+

K ATP Glucose

Insulin


ChuyÓn ho¸ ®−êng bÊt th−êng Dinh döôõng (carbohydrates)

Gan Ñieàu hoøa taân taïo glucose khoâng thích hôïp (ÑTÑ típ 1 vaø 2)

Moâ ngoaïi bieân (cô vaø môõ)

Glucose

Tuïy Thieáu huït insulin töông ñoái (ÑTÑ típ 2, ÑTÑ thai kyø) hay khoâng coù insulin (ÑTÑ típ 1)

Ñeà khaùng insulin (ÑTÑ típ 2, ÑTÑ thai kyø)


Sinh lý bÖnh cña ®t® type 1 M«i tr−êng ? nhiÔm Virus..??

Genetic HLA-DR3/DR4 Viªm tôy tù miÔn

Ph¸ hñy tÕ bµo ß tuy ThiÕu hôt nÆng Insulin

Type I DM


®¶o tôy b×nh th−êng


tæn th−¬ng ®¶o tôy cña §T® type 1 Insulinitis


DiÔn biÕn cña §T§ type 1 T¸c nh©n khëi ph¸t

TB β tôy cßn 100%

Viªm TB β tù miÔn Tù KT l−u hµnh (ICA, GAD65) MÊt ®¸p øng tiÕt pha ®Çu khi truyÒn insulin TM Gi¶m dung n¹p Glucose (OGTT)

YÕu tè di truyÒn

Tæn th−¬ng TB β tôy

BiÓu hiÖn LS chØ cßn 10% TB β tôy

“TiÒn §T§” §T§

Time Eisenbarth GS. N Engl J Med. 1986;314:1360-1368

14


% chöùc naêng bình thöôøng

DiÔn biÕn tù nhiªn cña §T§ type 1

120 100 80 60 40 20 0

Baét ñaàu phaù huûy teá baøo beta do töï mieãn Xuaát hieän khaùng theå teá baøo tieåu ñaûo Yeáu toá di truyeàn Nguy cô bò ÑTÑ típ 1

-6

-4

-2

Möùc insulin 0

2

4

6

8

Thôøi gian (phuï thuoäc theo tuoåi)

10

12


% chöùc naêng bình thöôøng

Glucose (mg/dL)

DiÔn biÕn tù nhiªn cña §T§ type 1 350 300 250 200 150 100 50 120 100 80 60 40 20 0

Khôûi phaùt ÑTÑ

Chaàn ñoaùn ÑTÑ

ÑH ñoùi

(11.1 mmol/L) (7.0 mmol/L)

Baét ñaàu phaù huûy teá baøo beta do töï mieãn Xuaát hieän khaùng theå teá baøo tieåu ñaûo Yeáu toá di truyeàn Nguy cô bò ÑTÑ típ 1

-6

-4

-2

Möùc insulin 0

2

4

6

8

10

Thôøi gian (phuï thuoäc theo tuoåi)

12


ThÕ nµo lµ ®t® type 2 ?

Rèi lo¹n chuyÓn ho¸ ®−îc ®Æc tr−ng bëi:

Kh¸ng Insulin

§T§ Type 2

1. Beck-Nielsen H, Groop LC. J Clin Invest 1994;94:1714–1721 2. Saltiel AR, Olefsky JM. Diabetes 1996;45:1661–1669

Rèi lo¹n c/n¨ng tÕ bµo β


®¶o tôy b×nh th−êng



®¶o tôy ë ®t® type 2 ¾ Gi¶m tÕ bµo β ¾L¾ng ®ängAmyloid ¾KÝnh ho¸


§¸p øng tiÕt insulin ë ng−êi b×nh th−êng vµ ë BN ®¸I th¸o ®−êng

KT tiÕt Insulin b»ng truyÒn Glucose Insulin Secretion

-10 -5

1ST Phase 0

5

2ND Phase

10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90

Type 2 Diabetes

Insulin Secretion

-10 -5

Non-Diabetic

0

5

10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90

Time (minutes)


®¸p øng tiÕt Insulin trong khi lµm Npt§H ë BN kh«ng cã §T§ vµ ë BN §T§ 160

120

Kh«ng §T§

Nång ®é Insulin 80 m¸u (mU/mL) 40

§T§ Type 2

0 0

30

Uèng Glucose

60

90 Thêi gian (phót)

120

150

180


C¸c vÞ trÝ ®Ò Kh¸ng Insulin

®Ò kh¸ng insulin t¹i gan

®Ò kh¸ng insulin t¹i c¬ ®Ò kh¸ng insulin t¹i tÕ bµo •

KhiÕm khuyÕt T¹i c¸c thô thÓ cña insulin ( gi¶m thô thÓ insulin)

KhiÕm khuyÕt sau thô thÓ Gi¶m ho¹t tÝnh cña Kinaza, gi¶m chÊt chuyªn chë glucose vµo tÕ bµo


YÕu tè gen BÐo ph×, Ýt vËn ®éng

Kh¸ng Insulin

↓ b¾t gi÷ glucose

Rèi lo¹n c/ n¨ng TB β

↑ s¶n xuÊt glucose

Gi¶m tiÕt insulin Rèi lo¹n tiÕt nsulin

§T§ Type 2 Adapted from DeFronzo RA. Diabetes 1988; 37: 667–87.


C¬ chÕ t¸c dông cña nsulin Insulin Glucose Thuï theå insulin

G G G GG G G G G G

©2004 International Diabetes Center. All rights reserved

G G

Nhaân

Chaát vaän chuyeån G (GLUT 4)

G



§Ò kh¸ng insulin Insulin Glucose G G

G

Thuï theå insulin

Nhaân G Chaát vaän G G G chuyeån G G G (GLUT 4) G G G Teá baøo nhaïy caûm insulin (Moâ cô hay môõ) ©2004 International Diabetes Center. All rights reserved

G


% chöùc naêng bình thöôøng

Glucose (mg/dL)

DiÔn biÕn tù nhiªn cña §T§ type 2 Thieáu huït insulin töông ñoái 350 300 250 200 150 100 50 250 200 150 100 50 0

ÑH sau aên ÑH luùc ñoùi

(11.1 mmol/L)

(7.0 mmol/L)

Ñeà khaùng insulin

Nguy cô bò ÑTÑ

-10

-5

Möùc insulin

Roái loaïn chöùc naêng teá baøo beta

0

5

10

15

Soá naêm bò ÑTÑ ©2004 International Diabetes Center. All rights reserved

20

25

30


®Æc ®iÓm ®t® Type1

®Æc ®iÓm ®t® Type 2

Tuæi < 40 Tuæi

Tuæi > 40 Tuæi

TCLS rÇm ré

T×nh cê ph¸t hiÖn

ThÓ tr¹ng gÇy

ThÓ tr¹ng bÐo hoÆc BT

TSG§ cã §T§,bÖnh TM

KTK ®¶o tôy(+),HLADR3,4(+)

TSG§ cã §T§, §T§ thai nghÐn KTK ®¶o tôy(-),HLADR3,4(-)

Insulin m¸u thÊp

Insulin m¸u cao hoÆc BT

Test Glucagon Cpeptid thÊp

Test Glucagon Cpeptid BT

BC cÊp h«n mª toan ceton

BC cÊp h«n mª t¨ng ALTT

§iÒu trÞ b»ng Insulin, b»ng SH kh«ng cã KQ

§iÒu trÞ b»ng C§ ¨n vµ b»ng SH cã KQ .


§T§ thai Kú Lµ t×nh tr¹ng rèi lo¹n dung n¹p Glucose ®−îc ph¸t hiÖn lÇn ®Çu tiªn trong thêi kú mang thai. §Þnh nghÜa nµy kh«ng lo¹i trõ tr−êng hîp BN ®· cã §T§ tõ tr−íc khi mang thai nh−ng kh«ng ®−îc chÈn ®o¸n

CCSB: •

T×nh tr¹ng kh¸ng Insulin do ↑hormon trong thêi kú mang thai: HPL( human placenta lactogen), progesteron, prolactin, cortisol…→ Rèi lo¹n ch/ ho¸ Pr, Lipid. T¨ng Insulin m¸u


§Ò kh¸ng insulin ë §T§ thai kú

HPL

Insulin Glucose

G G G GG G G G GG G G G G G G G G G G

G G

Nucleus

G

Insulin Receptor Glucose Transporter (GLUT 4)


% chöùc naêng bình thöôøng

Glucose (mg/dL)

DiÔn biÕn tù nhiªn cña §T§ thai kú 150

ÑH sau aên (8.3 mmol/L)

100

ÑH luùc ñoùi

(5.3 mmol/L)

50 300 250 200 150 100 50 0

Ñeà khaùng insulin Möùc insulin

<13

<27

27

29

31

33

35

38

Soá tuaàn mang thai ©2004 International Diabetes Center. All rights reserved

40

Sau sanh


Type 1

Type 2

MODY

Genetic Syndromes


MODY: Maturity Onset Diabetes of Youth

Hieám, di truyeàn troäi treân NST thöôøng Caân naëng vaø huyeát aùp bình thöôøng Tuoåi <25 vaø thöôøng khoâng coù nhieãm ceton luùc nhaäp vieän Tieàn caên gia ñình tieåu ñöôøng, khoâng coù beùo phì Khoâng coù khaùng theå ICA, IAA vaø GAD Ñaùp öùng vôùi insulin vaø sulfonylureas


c¬ chÕ sinh bÖnh cña “MODY”

MODY §ét biÕn gen Glucokinase t¹i TB β tôy BÞ bÖnh ngay khi sinh §H cã thÓ æn ®Þnh nhê C§¡, thuèc viªn Ýt bÞ biÕn chøng

§ét biÕn trªn NST 12, 13, 17 yÕu tè nh©n Tb gan (hepatocyte nuclear factor) (HNF-1α, HNF-1β, HNF-4α)

GÆp ë løa tuæi thiÕu niªn, ng trÎ §H cÇn §T b»ng C§¡, thuèc viªn Sau cïng cÇn ph¶i §T b»ng Insulin Th−êng bÞ nhiÒu biÕn chøng


®iÒu trÞ ®¸i th¸o ®−êng


NgHiªn cøu kumamoto Nghiªn cøu 110 BN §T§ type 2 NhËt kh«ng bÐo ph×:

Hai nhãm §T: Theo dâi 6 n¨m ¾ Nhãm th«ng th−êng : 2 mòi insulin TD trung gian ¾ Nhãm tÝch cùc: 1mòi insulin nÒn+ 2/3 mòi regular ¾ Môc tiªu §H ®ãi < 7,7mmol/l; §H sau ¨n< 11mmol/l ¾ KÕt qña : Nhãm §T tÝch cùc : HbA1c : 7%

Nhãm §T th«ng th−êng : HbA1c 9%


NgHiªn cøu kumamoto Tû lÖ % BC

BC vM %

BCVM cÇn can thiÖp%

BC thËn%

Ohcubo Y vµ cs .Diabetes Res Clin. Pract 1995; 28: 103 -117

BC thËn cÇn can thiÖp %


Nghiªn cøu Ukpds

Nhãm §T th−êng quy (n = 1138) Môc tiªu §T : §H ®ãi < 15mmol/l, kh«ng cã TC ↑ §H §T b»ng : C§¡ ®¬n thuÇn Phèi hîp thuèc §T khi cã TC t¨ng §H

Nhãm §T tÝch cùc (n = 2729) Môc tiªu §T : §H ®ãi < 6mmol/l, kh«ng cã TC ↑ §H §T b»ng : C¸c thuèc viªn h¹ §H vµ insulin


Nghiツェn cテクu Ukpds : Kテ付 qテアa HbA1c cross-sectional, median values

9

HbA1c (%)

Conventional 8 Intensive 7

6.2% upper limit of normal rang

6 0

0

3

6 9 12 Years from randomisation

15


BµI häc rót ra tõ UKPDS: Gi¶m 1% HbA1c

Gi¶m nguy c¬* Tö vong do §T§

–21%

BiÕn cè tim m¹ch

–14%

BiÕn chøng vi m¹ch

–37%

BC m¹ch m¸u ngo¹i vi

–43%

1% UKPDS 35. BMJ 2000;321:405–12

*p<0.0001


Môc ®Ých

Gi¶m c¸c triÖu chøng LS §−a §H vÒ møc gÇn BT nhÊt §¹t c©n nÆng lý t−ëng ChËm xuÊt hiÖn c¸c biÕn chøng cÊp vµ m·n Gióp ng−êi bÖnh cã cuéc sèng gÇn BT


Hemoglobin A1C (HbA1c)

HbA1c = §H §ãi

+

§H sau ¨n

FPG=fasting plasma glucose; PPG=postprandial plasma glucose.


Môc tiªu kiÓm so¸t cña ADA, AACE, IDF ChØ sè

ADA1,2

IDF4

AACE3

(Western Pacific region)

HbA1c (%)

<7

< 6.5

< 6.5

mg/dl

mmol/l

mg/dl mmol/l mg/dl mmol/l

§−êng huyÕt t−¬ng lóc ®ãi

90–130

5.0–7.2

< 110

< 6.0

< 110

< 6.1

§−êng huyÕt t−¬ng sau ¨n 2h

< 180

< 10.0

< 140

< 7.8

NA

NA

NA

NA

NA

NA

§H tr−íc khi ®I ngñ

110–150 6.0–8.3

1. ADA. Diabetes Care 2004; 27: S15–35; 2. ADA Diabetes Care 2002; 25: S35–49; 3. Feld S. Endocrine Pract 2002; 8 (Suppl 1): 40–82; 4. Asian-Pacific Type 2 Diabetes Policy Group. Type 2 diabetes: Practical targetsand treatment. 3rd Edn; Hong Kong: Asian-Pacific Type 2 Diabetes Policy Group, 2002.


Tèt

Kh¸ tèt

Tåi

≤ 7,0 ≤10 6,5 – 7,5

>7,0 > 10,0 > 7,5

< 130/80

>130/80-<140/90

≥140/90

BMI(kg/m2) Nam N÷ Total Cholesterol (mmol/l) HDL- C (mmol/l)

<25 <24 <4,5

<27 <26 ≥4,5

≥ 27 ≥ 27 ≥6,0

>1,1

1,1 – 0,9

<0,9

TG (mmol/l)

< 1,5

< 2,2

≥ 2,2

LDL – C (mmol/l)

< 3,0

2,5 – 4,0

> 4,0

§H ®ãi (mmol/l) sau ¨n HbA1c (%) HA (mmHg)

4,4 - 6,1 4,4 – 8,0 < 6,5


Môc tiªu cÇn ®¹t cña n÷ cã thai §H lóc ®ãi < 5.3 mmol/L §H 1 h sau ¨n < 7.8 mmol/L §H 2 h sau ¨n < 6.7 mmol/L


ChÕ ®é ¨n

Quan träng víi c¶ 2 thÓ §T§

§ñ chÊt: ®¹m, bÐo , ®−êng,Vt, muèi kho¸ng hîp lý

Kh«ng t¨ng §H nhiÒu sau ¨n,h¹ §H lóc xa b÷a ¨n

§ñ duy tr× ho¹t ®éng BT hµng ngµy

Duy tr× c©n lý t−ëng, gi¶m c©n ®Õn møc hîp lý

Kh«ng t¨ng c¸c yÕu tè nguy c¬: RL Lipid m¸u,THA , ST...

Phï hîp tËp qu¸n ®¬n gi¶n rÎ tiÒn

Kh«ng thay ®æi qu¸ nhanh nhiÒu khèi l−îng b÷a ¨n


ChÕ ®é ¨n Nhu cÇu n¨ng l−îng §¶m b¶o nhu cÇu theo giíi, tuæi, nghÒ nghiÖp,c©n nÆng lý t−ëng

C©n nÆng lý t−ëng ®−îc tÝnh theo c«ng thøc Nam 35 Kcalo/kg . N÷ 30 Kcalo/kg P = T -100 – (T-150) N Nam : 4; N÷ : 2; T: chiÒu cao (cm) ; P: c©n nÆng(kg)


ChÕ ®é ¨n Tû lÖ c¸c lo¹i thøc ¨n Thanh phÇn chÊt bét ®−êng ( carbohydrat ) + Nguån cung cÊp n¨ng l−îng chÝnh + ChiÕnm 60 – 70 % tæng sè calo Thµnh phÇn chÊt bÐo (lipid) + ChiÕm 15 – 20% tïy BN, gi¶m khi cã nguy c¬ tim m¹ch Thµnh phÇn chÊt ®¹m ( protid) + ChiÕm 10 -20% ( 0,8 – 1,2 g/kg) + §T§ khi cã suy thËn gi¶m liÒu 0,6g/ kg c©n nÆng


ChÕ ®é ¨n

Tû lÖ c¸c lo¹i thøc ¨n

C¸c yÕu tè vi l−îng + Bæ xung ®ñ c¸c Vitamin C¸c thµnh phÇn kh¸c + T¨ng c−êng ¨n rau, gi¶m hoa qu¶ ngät + R−îu 5 – 15 g/ng Ph©n bè b÷a ¨n : 3 b÷a chÝnh 3 b÷a chÝnh + 2 phô (víi tiªm nhiÒu mòi Insulin)


Chän thøc ¨n c©n b»ng


H¹n chÕ thøc ¨n nhiÒu ®−êng hÊp thu nhanh


¨n nhiÒu rau hoa qña chÊt x¬ ( Tr¸nh qña qóa ngät, qña kh« n−íc qña Ðp, ®ãng hép)

Gióp gi¶m ®−êng huyÕt vµ cholesterol m¸u Gióp duy tr× gi¶m hÊp thu t¹i ruét


HYPOTHALAMUS High Fiber (PGX)

LOW Fiber

SATIATION satiety

↑FAT = ↑↑ FFA, ↑ TRANS (ATHEROSCLEROSIS)

SLOWED ABSORPTION

↑CARB (↑GI) = ↑INSULIN,↑ GLUCOSE (SYNDROME X)

Glucose Insulin

↑PROTEIN =

FFA

↑ URIC ACID, (GOUT/NEPHROPATHY)

TG

↑COUNTEREGULATORY HORMONES (↑ HUNGER): ↑ CORTISOL, ↑GROWTH HORMONE

Glucose

Glucose

Time

Time


VËn ®éng thÓ lùc Ých lîi Gi¶m ®−êng huyÕt tèt h¬n C¶i thiÖn tuÇn hoµn cña toµn bé c¬ thÓ Gi¶m c©n nÆng T¨ng t¸c dông cña Insulin ë ngo¹i vi Gióp c¬ thÓ kháe m¹nh


VËn ®éng thÓ lùc

Gióp kiÓm so¸t tèt ®−êng huyÕt

VËn ®éng thÓ lùc cÇn t¨ng dÇn, th−êng xuyªn kho¶ng 20- 30 phót mét ngµy.

CÇn tham kh¶o ý kiÕn Bs tr−íc khi luyÖn tËp: cÇn thËn träng BN cã bc tim, m¹ch, m¾t, thËn, TK, t th−¬ng bµn ch©n…..

Nªn chän m«n thÓ thao thÝch hîp


VËn ®éng thÓ lùc §iÒu cÇn biÕt khi ho¹t ®éng thÓ lùc : Kh«ng luyÖn tËp khi §H ®ãi > 14mmol/l ( 250mg%) + ceton niÖu (+) Kh«ng luyÖn tËp khi §H ®ãi > 16,5 mmol/l (300mg%) ngay c¶ khi ceton niÖu (-) §H ®ãi < 5,5 mmol/l (100mg%) → ¨n tr−íc khi luyÖn tËp KiÓm tra §H tr−íc vµ sau khi luyÖn tËp : chän ph−¬ng ph¸p luyÖn tËp, chÕ ®é ¨n thÝch hîp khi luyÖn tËp. Nªn ¨n thøc ¨n giµu carbohydrat tr−íc khi tËp


C¸c thuèc ®iÒu trÞ ®t®


insulin

Mét vµi nÐt vÒ insulin

Lµ mét Protein gåm 51 acid amin ph©n lµm 2 chuçi peptid chuçi A 21 acid amin , chuçi B 30 acid amin nèi b»ng 2 cÇu nèi S – S

Träng khèi ph©n tö : 5808

Insulin ng−êi cã thêi gian b¸n huû 3 -5 ph

Insulin ®−îc dÞ ho¸ bëi Insulinase ë gan, thËn ,nhau


C peptide

Proinsulin Ca2+-dependent endopeptidases PC2 (PC3)

Insulin MW 5808

A Chain

B Chain PC3


tæng hîp insulin PC2 Endopeptidase

A-chain

C-peptide

Proinsulin B-chain

PC3 Endopeptidase S

Mature Insulin

S

1

21 S S

S S

1

Insulin döï tröõ trong loï hay hoäp DiMarchi et al., PeptidesPeptides-Chemistry and Biology 1992:261992:26-28. Howey et al., Diabetes 1994;43:3961994;43:396-402.

+ 30

C-peptide


Ph©n lo¹i insulin theo nguån gèc


Ph©n lo¹i insulin theo t¸c dông T¸c dông rÊt nhanh

lispro

from LillyDiabetes.com

regular Plasma [Insulin]

T¸c dông nhanh NPH

T¸c dông trung gian

lente ultralente

T¸c dông chËm

glargine

from lantus.com

T¸c dông rÊt chËm 0

4

8

12

16

20

24


insulin t¸c dông nhanh insulin lispro, Aspart Lo¹i monomer (®¬n ph©n ), kh«ng cã tÝnh KN Lo¹i Insulin cã TD nhanh nhÊt ( b¾t ®Çu TD 15p) TD ↓glucose m¸u sau ¨n tèt Phèi hîp víi Insulin TG, chËm ,rÊt chËm hoÆc tiªm truyÒn Insulin liªn tôc trong ®iÒu trÞ Regular insulin Lo¹i ph/ tñ 6 vßng insulin trung tÝnh, kh«ng cã chÊt ®Öm B¾t ®Çu TD 30p – 60p . Cã thÓ dïng ®−êng tÜnh m¹ch.


Thêi gian t¸c dông Loaïi Insulin Khôûi phaùt

Taùc duïng nhanh

5-15 phuùt

(Lispro, Aspart)

Regular

30-45 phuùt

Ñænh

Theo doõi hieäu quaû sau:

1-2 giôø

2 giôø

2-3 giôø

4-6 giôø


insulin t¸c dông trung gian NPH insulin (Neutral protamine Hagedorn)

D¹ng nhò dÞch, trén víi tû lÖ thÝch hîp cña Insulin nhanh (Regular) vµ protamine kÏm insulin LENTE insulin (insulin zinc suspension)

Trén 30% b¸n chËm (insulin cã kÏm vµ c¸c chÊt ®Öm acetate) vµ 70% Insulin chËm ( Ultralente insulin)


insulin t¸c dông chËm

ULTRALENTE insulin B¾t ®Çu t¸c dông chËm 6 – 10h KÐo dµi t¸c dông 16 – 20h Thªm chÊt ®Öm acetate T¨ng thªm thµnh phÇn kÏm Insulin gióp tinh thÓ to ra, lµm hÊp thu chËm h¬n


insulin t¸c dông rÊt chËm

Insulin glargine

T¸i kÕt hîp gen, kÕt tña trong m«i tr−êng trung tÝnhTC d−íi da Th/gian TD kÐo dµi nhÊt, kh«ng cã ®Ønh t¸c dông→ In nÒn LiÒu duy nhÊt chiÒu tèi hoÆc tr−íc ngñ →↓ h¹ glucose m¸u

Insulin glargine

GLY ASN

ARG ARG


c¬ chÕ t¸c dông The mechanics of sustained release

1,2

Tieâm vaøo 1 dung dòch coù tính axít (pH 4,0)3 Tích tuï vi haït insulin glargine ôû moâ döôùi da (pH 7.4)3 Phoùng ng thích töø töø caùc phaân töû insulin glargine hexamers töø caùc tích tuï vi haït naøy3 Taùc duïng ng keùo daøi3

1. Lantus® (insulin glargine) EMEA Summary of Product Characteristics. 2002. 2. McKeage K et al. Drugs. 2001;61:1599-1624. 3. Kramer W. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 1999;107(suppl 2):S52-S61.


Thêi gian tD IN Trung gianRÊt chËm Insulin

NPH Lente Glargine

Khôûi phaùt

Ñænh

2- 4 giô 6-10 giôø 3- 4 giô ø 6-12 giôø 2 giôø

Khoâng coù ñænh

TD kÐo dµi sau:

10-16 giôø 12-18 giôø 24 giôø


insulin hçn hîp insulin mixtard Pha trén gi÷a Insulin nhanh vµ b¸n chËm NPH/Regular

70/30, 50/50

NPH/Lispro

Mix 75/25

NPH/Aspart

Mix 70/30

Th/ gian b¾t ®Çu TD sau 25 – 30 ph Th/gian TD tèi ®a, hÕt TD phô thuéc vµo tû lÖ pha trén


chØ ®Þnh cña insulin

§T§ type 1 §T§ type 2 thÊt b¹i víi C§A, luyÖn tËp, thuèc viªn h¹ §H, dÞ øng thuèc viªn h¹ §H §T§ thai nghÐn

T¨ng ®−êng huyÕt trong cÊp cøu BN c¾t tuþ §T§ cã kÌm:

NhiÔm trïng, chÊn th−¬ng, phÉu thuËt, suy gan - thËn §iÒu trÞ b»ng Corticoid C¸c thÓ §T§ kh¸c

Trong mét sè tr−êng hîp nhu cÇu Insulin cña bÖnh nh©n t¨ng cao American Diabetes Association. Medical Management of

Non-Insulin-Dependent (Type II) Diabetes. 3rd ed. 1994:44-48.


C¸ch sö dông INSULIN

Tiªm b»ng b¬m tiªm, hoÆc bót tiªm Th−êng tiªm d−íi da Tiªm tÜnh m¹ch chØ sö dông víi Insulin nhanh Tiªm dd truíc ¨n 30ph – 1h trõ Insulin Lispro tr−íc ¨n 15 ph CÇn tiªm ë nhiÒu vÞ trÝ kh¸c nhau, thay ®æi chç tiªm


C¸c vÞ trÝ tiªm insulin

From From My My Insulin Insulin Plan, Plan, International International Diabetes Diabetes Center, Center, 2001 2001


LiÒu tiªm insulin

LiÒu Insulin ë §T§ type1 tõ 0,7 – 0,9 UI/kg./ ng. Th−êng b¾t ®Çu 0,4 -0,5 UI/kg/ng. LiÒu Insulin ë §T§ type2 0,3-0,5 dv/kg (ng gµy 0,2 UI/kg; bÐo 0,5UI/kg). Trong ®ã : NÒn tõ 0,15 – 0,25 UI/kg/ng NÒn + b÷a ¨n 0,3 -0,6 UI/kg/ng Insulin bedtime 0,1-0,2 UI/kg §T§ cã thai 3th¸ng ®Çu 0,7UI/kg 3 th¸ng gi÷a 0,8UI/kg 3 th¸ng cuèi 0,9 UI/kg


Theo dâi §H lóc ®ãi vµ sau ¨n 2h ®Ó chØnh liÒu Insulin T¨ng 1UI nÕu liÒu <10UI, t¨ng2 – 4 UI Insulin nÕu >10UI Thay ®æi mçi ph¸c ®å sau 3 - 4 ng Duy tr× liÒu khi ®¹t ®−îc môc tiªu ®iÒu trÞ


Baøi tieát insulin bình thöôøng Insulin maùu (mU/L)

Böõa aên

Böõa aên

Böõa aên 50 40

Nhu caàu insulin bolus

30 20 10

Nhu caàu insulin neàn

0 0

2

4

6

8

10

12

14

16

Thôøi gian (giôø)

18

20

22

24


C¸c ph¸c ®å ®iÒu trÞ insulin §iÒu trÞ theo quy uíc Tiªm d−íi da 1 hoÆc 2 lÇn trong ngµy §iÒu trÞ b»ng Insulin Mixtard hoÆc Insulin b¸n chËm st a h kf c a n e lu br

di

e n n

r s

ck a n

total

st a kf a e br

regular lente

4

8

am

12

4

pm

8

12

4

am

8

12


C¸c ph¸c ®å ®iÒu trÞ insulin ®iÒu trÞ insulin tÝch cùc Tiªm tõ 3 mòi Insulin trë lªn Phèi hîp Insulin Regular víi Insulin b¸n chËm hoÆc Insulin Lispro víi Insulin b¸n chËm vµ rÊt chËm ( Glargin) CÇn theo dâi chÆt chÏ §Hhµng ngµy

regular lente

4

4

8

12

4

8

12

4

8

12

4

am

am

pm

pm

8

12

4

8

12

4

8

12

4

am

am

8

12

8

12

8

12

lispro glargine 4

am

pm

am


Ph¸c ®å 1-2 mòi insulin S¸ng

Tr−a

Tèi

®ªm

NPH/Lente

s¸ng

tr−a

tèi ↑ trc khi ngñ

B÷a ¨n

s¸ng


Ph¸c ®å 1-2 mòi insulin S¸ng

Tr−a

§£m

Tèi

NPH/Lente

↑ S

TR

NPH/Lente

↑ t B÷a ¨n

S


2 mòi insulin mixtard S¸ng Tr−a Regular

Tèi Regular

®ªm

NPH/Lente

↑S

TR

NPH/Lente

↑T B÷a ¨n

§

S


3 -4 mòi insulin s¸ng

Tr−a

Tèi

®ªm

Regular

Regular

NPH/Lente

NPH/Lente

↑ s

tr

↑t

↑ §

B÷a ¨n

s


NhiÒu mòi insulin S¸ng

Tr−a

Lispro

Lispro

Tèi

®ªm

Lispro NPH Lente

NPH Lente

↑S

↑ tR

↑T

↑ § MEALS

S


truyÒn insulin liªn tôc

ChØ ®Þnh ( ADA 2004) CÇn nhÞn ¨n kÐo dµI (>12h) ®èi víi §T§ typ1 BÞ mét bÖnh lý cÊp cøu nÆng Tr−íc khi tiÕn hµnh mét phÉu thuËt lín Sau ghÐp t¹ng §−îc dinh d−ìng hoµn toµn theo ®−êng tÜnh m¹ch ChuyÓn d¹ vµ ®Î Nhåi m¸u c¬ tim BÞ c¸c bÖnh lý cÊp tÝnh ®ßi hái ph¶I kiÓm so¸t ngay nång

®é §H


C¸c ph¸c ®å ®iÒu trÞ insulin

TruyÒn insulin d−íi da liªn tôc §Æt Insulin pump víi insulin lispro hoÆc insulin regular theo tr−¬ng tr×nh ®Æt s½n . Insulin sÏ ®−a vµo m¸u tr−íc c¸c b÷a ¨n

TruyÒn liªn tôc regular hoÆc lispro 4

8 s¸ng

12

4

chieu

8

12

4

8

sang

12


truyÒn insulin liªn tôc

Môc tiªu cÇn ®¹t: 7,0 - 8,3 mmol/l LiÒu khëi ®Çu : tuú theo møc ®é §H vµ t×nh tr¹ng cÊp cøu Khi hÕt t×nh tr¹ng cÊp cøu: Ngõng truyÒn Insulin 1h sau khi tiªm Insulin DD mòi ®Çu 50% l−îng Insulin cña 8h truyÒn TM tr−íc ®ã : ins nÒn

(NPH, Glargin) 50% cßn l¹i chia vµo c¸c b÷a ¨n : (insulin regular)


T¸c dông phô cña insulin

H¹ ®−êng huyÕt TD phô nguy hiÓm nhÊt do qu¸ liÒu Insulin, do bá ¨n, RLTH, vËn ®éng qu¸ møc. DÞ øng vµ kh¸ng Insulin Ph¶n øng da t¹i chç H×nh thµnh c¸c kh¸ng nguyªn kh¸ng Insulin

Lo¹n d−ìng mì thÓ ph× ®¹i Liªn quan t¸c dông cña Insulin ®Õn t¹o mì do tiªm t¹i mét vïng th−êng xuyªn Lo¹n d−ìng mì thÓ teo

Liªn quan ®Õn sù kh«ng tinh khiÕt cña Insulin HiÖu øng Somogy


Thuèc uèng trong ®iÒu trÞ ®¸i th¸o ®−êng


C¸c thuèc uèng trong ®iÒu trÞ ®t®

Sulfonylureas

Repaglinide Nateglinide

Biguanides

Thiazolidinediones

Acarbose Miglitol

} } }

T¨ng tiÕt Insulin

T¨ng nh¹y c¶m Insulin −c chÕ hÊp thu Carbohydrat ë ruét


C¬ chÕ t¸c dông cña sulfonylure Na+

GLUT2

-

K+

Sulfonylureas

KIR K+

Na+ K+

K+ Ca2+

TÕ bµo β cña tôy

-

Ca2+ Ca2+

H¹t Insulin

Vm

Cöa ®iÖn thÕ cña kªnh Ca2+


D−îc ®éng häc cña sulfonylure HÊp thu nhanh qua ®−êng tiªu ho¸ Nång ®é tèi ®a trong m¸u 2-4 h ( tolazamid 4-8h ) G¾n chñ yÕu vµo albumin huyÕt t−¬ng ( m¹nh nhÊt glybenclamid 99%, kÐm nhÊt chlopropamid 90%) ChuyÓn ho¸ hoµn toµn qua gan (chlopropamid 20% th¶I trõ qua thËn d−íi d¹ng ch−a chuyÓn ho¸) Th¶i trõ chñ yÕu qua thËn ( glimepirid : 60% th¶I qua thËn, 40% th¶I qua mËt )


Tªn thuèc Tolbutamid

ChuyÓn ho¸ T¹i gan

Chlorpropamid T¹i gan

Th/gian b¸n hñy (giê) 5-6

Th/gian kÐo dµI TD (giê) 6 - 12

18 - 35

24 - 72

Glybenclamid

T¹i gan

4-5

16 - 24

Glipizid

T¹i gan

4-6

10 - 16

Gliclazid

T¹i gan

10 – 12

8 - 16

Glimepirid

T¹i gan

5-8

24


ChØ ®Þnh vµ chèng chØ ®Þnh ChØ ®Þnh §T§ type 2 bÐo ph×, kh«ng bÐo ph× ®iÒu trÞ b»ng C§¡ vµ luyÖn tËp kh«ng cã kÕt qña chèng ChØ ®Þnh

¾ §T§ type 1 ¾ N÷ cã thai, cho con bó ¾ Suy chøc n¨ng gan thËn ¾ NT nÆng phÉu thuËt ¾ §T§ cã biÕn chøng cÊp tÝnh nÆng


ChÕ phÈm vµ liÒu l−îng sulfonylure

ThÕ hÖ 1

Chlopropamide ( Diabinese 0,1 – 0,25g) LiÒu : 0,1 – 0,5g liÒu duy nhÊt Tolbutamide ( Orinase 0,5g ) LiÒu 0,5 – 3g uèng 2-3 lÇn/ ng Tolazamid (Tolinase 0,1 – 0,5g) LiÒu 0,2 – 1g uèng 1-2 lÇn/ ng Acetohexamid ( Dymelor 0,25 – 0,5g) LiÒu 0,25 – 1,5g uèng 1 – 2 lÇn/ng


ChÕ phÈm vµ liÒu l−îng sulfonylure

ThÕ hÖ 2

Glyburide (Glibenclamide 1,25 - 2,5 - 5mg ) LiÒu 1,25 – 20 mg uèng 1 - 2 lÇn Glipizide ( Glucotrol 5 - 10mg ) LiÒu 5 – 40 mg uèng 1 - 2 lÇn Gliclazide ( Diamicron 80mg, Diamicron MR 30mg) LiÒu 80 – 320 mg uèng 2-3 lÇn Diamicron MR (30 – 120mg) liÒu duy nhÊt vµo b÷a ¨n s¸ng Glimepirid ( Amaryl 1 - 2 - 4mg ) LiÒu 1 – 4mg liÒu duy nhÊt tr−íc ¨n s¸ng


T¸c dông kh«ng mong muèn

H¹ glucose m¸u ( hay gÆp, chlopropamid g©y h¹ glucose m¹nh nhÊt ) DÞ øng ngoµi da: ngøa, ®á da, næi mÒ ®ay Rèi lo¹n tiªu ho¸, vµng da t¾c mËt Tan m¸u ( hiÕm) 1 – 15% : buån n«n, n«n , yÕu c¬, ngÊt khi dïng chlopropamid víi r−îu H¹ Na m¸u ( TD chèng bµI niÖu cña chlopropamid)


T−¬ng t¸c thuèc thuèc t¨ng nguy c¬ h¹ glucose m¸u khi phèi hîp Sulfonylure Thuèc chèng ®«ng m¸u ®−êng uèng dicoumarol Diphenylhydantoin Salicilat Phenylbutazon Sulfonamid ChÑn β giao c¶m

thuèc h¹n chÕ TD h¹ glucose m¸u khi phèi hîp Sulfonylure Corticoid Thuèc tr¸nh thai Rifampicin, Isoniazid Phenothiazin


Sulfonylureas ¦u ®iÓm

LiÒu dïng mét lÇn/ ngµy HiÖu qña ngay lËp tøc Dung n¹p tèt §Æc tr−ng næi bËt RÎ tiÒn

Nh−îc ®iÓm

H¹ §H T¨ng c©n ThËn träng ë nh÷ng BN cã rèi lo¹n chøc n¨ng gan thËn


Thuèc kÝch thÝch TiÕt Insulin kh«ng ph¶I sulfonylure : Repaglinide

Nhãm Meglitinide DÉn xuÊt cña carbamoylmethyl benzoic acid Cã cÊu tróc gÇn t−¬ng tù glyburide

CH3

O HO O H3C

CH3

O

O C NH

N H

Glyburide HN (Glibenclamide)

O S O

N

O

Cl

N H OCH3


Nateglinide

DÉn xuÊt cña D-phenylalanine

O

H N

COOH

H

H2C

H CH2 H2N

COOH D-PHE


Thuèc kÝch thÝch TiÕt Insulin kh«ng ph¶I sulfonylure

C¬ chÕ t¸c dông

KÝch thÝch TB β tôy tiÕt insulin, g¾n nhanh t¸ch nhanh receptor → TD nhanh vµ ng¾n → ↓glucose m¸u sau ¨n, ↓nguy c¬ h¹ glucose m¸u kÐo dµi

D−îc ®éng häc

+ ChuyÓn ho¸ t¹i gan. Th¶i trõ qua mËt, 10% qua thËn + Ho¹t ®éng phô thuéc vµo nång ®é glucose m¸u

LiÒu l−îng vµ c¸ch dïng

Repaglinide, Nateglinide (Pradin, Novonorm 0,5mg ) LiÒu 0,5 – 16mg/ng uèng tr−íc mçi b÷a ¨n


Meglitinide Nh−îc ®iÓm

−u ®iÓm

Dung n¹p tèt Ýt h¹ §H h¬n SFU

§¾t Uèng 3 lÇn trong ngµy T¨ng c©n


Biguanides ThÕ

hÖ 1- Phenformin

Phenethylbiguanide T¸c dông phô Nhiªm toan acid lactic Nguy c¬ rèi lo¹n tim m¹ch

CH2H2C

ThÕ hÖ 2 Metformin 1,1-Dimethylbiguanide

Sö dông th−êng xuyªn. Ýt g©y nhiÔm toan acid lactic

H3C N H3C

NH2

NH2

C

C

N H

N H

NH2

NH2

C

C N H

NH2

NH2


C¬ chÕ t¸c dông cña Metformin Muscle and adipose tissue: insulin resistance glucose uptake

↓ HÊp thu glucose ruét

glucose m¸u Liver: hepatic glucose output

Pancreas: insulin secretion

Gi¶m ly gi¶I mì


D−îc ®éng häc- liÒu l−îng Metformin ( Glucophage 0,5 – 0,85 – 1,0 g )

HÊp thu kÐm qua ®−êng tiªu ho¸

Kh«ng g¾n vµo Pr huyÕt t−¬ng

Kh«ng bÞ chuyÓn ho¸

Th¶i trõ chñ yÕu qua thËn ( 80 – 100%)

Th/gian b¸n hñy 1,5 – 4,5 h, th/gian TD 6 – 8h

LiÒu 0,5 – 2,5g chia 3 lÇn sau ¨n


chØ ®Þnh- Chèng ChØ §Þnh chØ ®Þnh

§T§ type 2 bÐo , §T b»ng C§¡ vµ luyÖn tËp kh«ng KQ

Chèng chØ ®Þnh §T§ typ 1

Suy gan, thËn , tim, h« hÊp §T§ cã bc cÊp, NT nÆng, uèng r−îu nhiÒu, sö dông

thuèc c¶n quang TM N÷ cã thai, cho con bó


T¸c Dông kh«ng mong muèn TD kh«ng mong muèn Rèi lo¹n tiªu ho¸ (20%) Gi¶m hÊp thu B12 T¨ng acid lactic m¸u BiÕn chøng ngoµi da viªm gan do thuèc ( Ýt gÆp)


Biguanide −u ®iÓm

Kh«ng t¨ng c©n HiÖu qña tèt víi chuyÓn ho¸ lipid Kh«ng g©y h¹ §H An toµn Gi¶m ®−îc c¸c biÕn chøng TM Phßng §T§

Nh−îc ®iÓm

Chèng chØ ®Þnh: suy tim, suy thËn TD phô víi ®−êng tiªu ho¸


Thiazolidinedion: c¬ chÕ t¸cdông Gi¶m Glu m¸u nh−ng

kh«ng ↑ tiÕt Insulin

CH3 N

N

S

O

O NH

ROSIGLITAZONE (BRL-49653)

↑ TD insulin ë m« ngo¹i biªn

↓ t©n t¹o Glu ë gan ↓ c¸c a. bÐo tù do ↑ chÊt vËn chuyÓn Glu (GLUT1 –GLUT4)

N

O

S

O

O NH

PIOGLITAZONE

O


Thiazolidinedion: c¬ chÕ t¸cdông PPAR-Peroxisome Proliferator-Activated Receptors

Moâ môõ • •

GLUT 4

• Baét giöõ vaø söû duïng glucose

• Phoùng thích acid beùo (giaûm ñeà khaùng insulin)

TZD TZD

Maïch maùu

• NO gaây daõn maïch • Haï huyeát aùp • giaûm taêng sinh cô trôn maïch maùu • Giaûm vieâm

Caân baèng noäi moâi

• ↓PAI-1 vaø Fibrinogen • Keát dính tieåu caàu

PPARγ

Gan

• caûi thieän nhaïy caûm insulin • taân taïo glucose

Hoaït hoùa gen Bieåu loä

Tuïy

Tín hieäu teá baøo

Nhaân trong teá baøo Lipid Profile

• caûi thieän chöùc naêng teá baøo beâta

• Pioglitazone: Triglyceride, HDL • Rosiglitazone: LDL, HDL


D−îc ®éng häc

HÊp thu hoµn toµn qua ®−êng tiªu ho¸

G¾n Pr huyÕt t−¬ng 99,8%

ChuyÓn ho¸ ë gan

Th¶i trõ chñ yÕu qua thËn (64%), qua ph©n (23%)


Thuèc vµ liÒu l−îng

Rosiglitazone ( Avandia 4 – 8 mg )

LiÒu 4 -8 mg /ng .Uèng 1 lÇn trong ngµy tr−íc ¨n s¸ng

Pioglitazone ( Pioz 15 – 30 mg)

LiÒu 15 – 45 mg/ng. Uèng 1 lÇn trong ngµy tr−íc ¨n s¸ng


chØ ®Þnh, CC§,TD kh«ng mong muèn chØ ®Þnh

§T§ type 2 , §T b»ng C§¡ vµ luyÖn tËp kh«ng KQ

Chèng chØ ®Þnh N÷ cã thai, cho con bó

TrÎ em d−íi 18 tuæi Suy tim, suy gan ( CC§ khi GOT,GPT >2,5 lÇn BT)

TD GOT, GPT trong ®iÒu trÞ

TD kh«ng mong muèn Phï, thiÕu m¸u


Thiazolidinedione −u ®iÓm

Kh«ng h¹ §H Cã thÓ sö dông ®−îc ë BN suy thËn C¶I thiÖn trigycerides vµ HDL-C Phßng §T§

Nh−îc ®iÓm

Lªn c©n Phï Tang LDL Cã nhiÒu CC§ Kh«ng cã ®Ønh t¸c dông HËu qña l©u dµI ch−a ®−îc biÕt


øc chÕ α - glucosidase CH2OH

Acarbose

HO HO OH

H3C

HN

O CH2OH O

OH O

HO OH O

OH HO

N

HO

OH

HO OH

OH

Miglitol

HO

CH2OH O



øc chÕ α - glucosidase C¬ chÕ t¸c dông : øc chÕ men α glucosidase ë

ruét ng¨n c¶n hÊp thu ®−êng ë ruét non T¸c dông Gi¶m glucose m¸u sau ¨n, glucose m¸u ®ãi (Ýt h¬n) Kh«ng g©y :↓glucose m¸u, ↑c©n, nhiÔm toan Kh«ng bÞ ¶nh h−ëng bëi tuæi, yÕu tè vÒ gen, c©n nÆng, thêi gian vµ møc ®é nÆng cña bÖnh


øc chÕ α - glucosidase −u ®iÓm

Ýt chèng chØ ®Þnh Kh«ng lªn c©n Kh«ng g©y h¹ §H Phßng §T§

Nh−îc ®iÓm

TD gi¶m Hb A1C ch−a râ Ph¶I uèng trong b÷a ¨n G©y TC ®−êng tiªu ho¸


chØ ®Þnh, CC§,TD kh«ng mong muèn chØ ®Þnh §T§ type cã ↑glucose m¸u sau ¨n, §T b»ng C§¡ vµ luyÖn tËp kh«ng KQ Chèng chØ ®Þnh ¾ BÖnh lý rèi lo¹n hÊp thu ¾ N÷ cã thai, cho con bó ¾ TrÎ em d−íi 18 tuæi TD kh«ng mong muèn §Çy bông, ch−íng h¬I, Øa láng


ChÕ phÈm vµ liÒu l−îng Acarbose (Glucobay ) Viªn 50/ 100mg LiÒu 50 – 200mg uèng 2 -3 lÇn /ng trong b÷a ¨n Voglibose ( Basen ) Viªn 0,2 – 0,3 mg LiÒu 0,2 – 0,3 mg uèng 3lÇn /ng trong b÷a ¨n Miglitol ( Gliset ) Viªn 25/50/100mg LiÒu 75 – 300mg uèng 3 lÇn/ ng trong b÷a ¨n


TiÕn triÓn trong ®iÒu trÞ §T§ typ 2

10

A1C (%)

9

C§¡ vµ luyÖn tËp Thuèc ®¬n trÞ liÖu Thuèc ®a trÞ liÖu Bedtime Insulin

8 7 6

C¸c ph¸c ®å §T Insulin

5

Time


Ph¸c ®å ®iÒu trÞ §T§ Type 2

ChÕ ®é ¨n vµ luyÖn tËp §¬n trÞ liÖu víi thuèc viªn T¨ng §H sau ¨n: acarbose, repaglinide C©n nÆng b×nh th−êng: sulfonylurea ThÓ tr¹ng bÐo: biguanide, TZD

Phèi hîp thuèc viªn §T Acarbose víi biguanide, sulfonylurea, hoÆc TZD Sulfonylurea víi biguanid hoÆc TZD Biguanide víi TZD

Insulin +/- thuèc viªn h¹ §H

Thuèc viªn víi insulin bedtime


HiÖu qña kiÓm so¸t §H b»ng ®¬n trÞ liÖu ë BN §T§ typ 2 Diet Alone Sulfonylurea Insulin

Proportion of Patients With HbA1c <7% (%)

60 50 40 30 20 10 0 3 Years Turner RC et al. JAMA. 1999;281:2005-2012.

6 Years

9 Years


HiÖu qña kiÓm so¸t §H b»ng ®¬n trÞ liÖu ë BN §T§ typ 2 bÐo ph× Diet Alone Sulfonylurea Metformin Insulin

Proportion of Patients With HbA1c <7% (%)

60 50 40 30 20 10 0 3 Years Turner RC et al. JAMA. 1999;281:2005-2012.

6 Years

9 Years



xin tr©n träng C¸M ¬N


Theo dâi ®−êng huyÕt

C¸c thêi ®iÓm cÇn theo dâi §ãi Tr−íc ¨n Sau ¨n Tr−íc khi ®I ngñ

Sè lÇn theo dâi §H Type 1: Ýt nhÊt 3 lÇn trong ngµy Type 2: Tuú thuéc tõng BN CÊp cøu nÆng: CÇn theo dâi th−êng xuyªn


Mèi t−¬ng quan gi÷a §−êng huyÕt trung b×nh vµ HbA1c Goldstein DE, Little RR, Lorenz RA, Malone JI, Nathan D, Peterson CM: Tests of Glycemia in Diabetes. Diabetes Care 18:896-909, 1995.

Average Glucose mmol/l(mg/dl) 3.33

4.44

6.66

8.33

10.0

11.67

13.33

15.00

16.67

60

80

120

150

180

210

240

270

300

4

5

6

7

18.33

330

8 9 10 11 12 13 Hemoglobin A1c 1%: ≈ 1.67mmol/l (30 mg/dl) Post-Prandial elevations = 2530%

PG Level

Time of Day (24 hours)


Lîi Ých cña theo dâi §H víi BÖnh nh©n • Cho phÐp ph¸t hiÖn vµ ®iÒu trÞ kÞp thêi t×nh tr¹ng

t¨ng vµ gi¶m ®−êng huyÕt • Gióp bÖnh nh©n tù theo dâi trong qóa tr×nh ®iÒu trÞ • Gióp bÖnh nh©n kiÓm tra ®−îc ®−êng uyÕt cña m×nh tron qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.