een uitgave van het Nibud in samenwerking met de gemeente Den Haag
Hè heerlijk, mijn administratie op orde!
2
Uitkomen met een laag inkomen?
3
Gratis cursussen over omgaan met geld
4 4+5
Waar blijft het geld; inzicht in inkomsten en uitgaven Schulden? Den Haag ondersteunt
6
Jongerensaneringskrediet
6
Lenen? Wees kritisch
7
Ai, we geven te veel uit
8
Bezuinigen, waarop doe je dat?
8
Maakt geld gelukkig? De één zegt van wel, de ander van niet. Bij het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) hebben we bewijs voor zowel het één als het ander, dus een eenduidig antwoord kunnen we niet geven. Wat we wel uit onderzoek weten: geen grip op geld maakt ongelukkig. Herkent u dat? Heeft u wel eens in een financiële tegenwind gelopen? Of loopt u daar nu in? Vliegt het geld uw portemonnee uit? Wat zou het fijn zijn om (weer) grip op uw geld te krijgen en te houden.
Grip op geld maakt wel gelukkig!
Grip op geld krijgen, hebben, houden en verstevigen, daar gaat deze krant van de gemeente Den Haag en het Nibud over. Een speciale editie voor alle Hagenaars; voor hen die grip hebben en dat zo willen
houden. Maar ook voor hen die –even- de grip kwijt zijn en in de problemen zitten. In alle gevallen voorziet deze krant u van veel nuttige informatie. Toegankelijk, praktisch en stapsgewijs. Bijvoorbeeld hoe u uw administratie op orde krijgt en houdt, en hoe u zelf een
begroting kan maken. Heerlijk toch, een goed inzicht in uw eigen geldzaken?
Keuzes maken
Als u een goed inzicht in uw geldzaken heeft, dat kunt u verder kijken. Heeft u bijvoorbeeld een laag inkomen? Dan zijn er misschien nog regelingen waarop u aanspraak kan maken om uw inkomen aan te vullen. U kunt ook keuzes gaan maken. Of u gaat sparen, besparen, of juist een lening wilt afsluiten. Of, als daar sprake van is, hoe u uw schulden gaat aflossen. Op eigen kracht of met hulp en advies van deskundigen.
Hulp en advies
Als u meer informatie, hulp of advies wilt dan deze krant u biedt, dan geven we aan waar u moet zijn. U zult er van staan te kijken waarbij u overal deskundige hulp en advies kunt krijgen. Bij het maken van een persoonlijk budgetadvies, het invullen van formulieren, het zoeken naar juridisch advies, bij het vinden van een regeling voor het afbetalen van schulden en nog veel meer. Deze krant wijst u de weg, maak er gebruik van.
Veel leesplezier en veel geluk!
Henk Kool - Wethouder van
Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie
Grip op uw geld Het klinkt zo eenvoudig, maar niet iedereen heeft het. Heeft u zich wel eens afgevraagd hoeveel financiële verplichtingen u hebt? Denk aan huur of hypotheek, zorgverzekering, energiebedrijf, wegenbelasting, abonnementen. Heel normaal, maar deze vaste lasten lopen ook door als er iets misgaat. Als u uw baan verliest bijvoorbeeld, of als u gaat scheiden. En dan kan het zijn dat het opeens wél lastig wordt om de rekeningen te betalen.
Overzicht
Grip houden begint bij het krijgen van overzicht. Wat komt er binnen en wat gaat er uit? Als er daarna voldoende overblijft is dat prima. Zo niet, dan kijkt u of u ergens op kunt bezuinigen. Of misschien kunt zorgen voor extra inkomsten. Dat kan via een (bij-)baan, maar wellicht komt u ook in aanmerking voor toeslagen van de gemeente of de rijksoverheid.
Hoe Den Haag u kan ondersteunen
Foto: DSO
U staat er nooit alleen voor als u geldproblemen hebt of verwacht. De gemeente en diverse andere organisaties ondersteunen u graag. Maak er gebruik van! We hebben al veel mensen met geldproblemen advies gegeven. Vaak blijkt het voldoende om alles samen eens op een rij te zetten, of om iemand door te verwijzen naar een bepaalde regeling. Soms is er wat meer nodig, zoals hulp bij het afbetalen van schulden. Wat altijd voorop staat is dat u zelf weer verder kan. Want dat is uiteindelijk toch het fijnste: zelf grip houden op uw geld! Gemeente Den Haag: www.denhaag.nl
Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud): www.nibud.nl
1
Inzicht in inkomsten en uitgaven
hoeveel? , n e r e v r Rese
rveren ste rese e b t e h ft u ibud hee ag kunt N r d t e e b H k ? l We gaven el en tere uit mee u sn r a a w l voor gro o to maal is reken t u mini a w een grat t n e de k g uitre hebben: n e t e o m eenvoudi ou oeft u e hand z bedrag h t a achter d D . r ben, rekenaa r te heb a a k l e BufferBe j i unt u gen al b heeft, k g a niet mor r d e b aren. n richt artoe sp als u ee a n r e k j keli ar daar mak ekena r e b r p o e f Kijk l/buf
‘Waar blijft het geld toch?’ Vraagt u zich dat ook regelmatig af? Heeft u aan het einde van uw geld vaak nog
ibud.n www.n
een stukje maand over? Of wilt u gaan sparen? Om een buffer te hebben of om toekomstige uitgaven te kunnen betalen? Zou het niet fijn zijn om een duidelijk inzicht te Foto: DSO
hebben in wat uw inkomsten en uitgaven zijn? Maak dan een begroting. Het is wel erg handig als u uw administratie op orde hebt (zie pagina 2), dan gaat het een stuk sneller en loopt u niet het risico dat u inkomens- en uitgavensposten vergeet.
Klaar voor het overzicht?
Hiernaast ziet u een maandbegroting die u zelf kunt invullen. Niet alle posten zullen voor u van toepassing zijn. Probeer wel zo volledig mogelijk te zijn, want anders krijgt u geen realistisch beeld.
Start!
Veel van de inkomsten en uitgaven zijn maandelijks terugkerende posten. Sommige komen echter per kwartaal, half jaar of jaar. Denk aan
de kinderbijslag (1 keer per kwartaal), het vakantiegeld (1 keer per jaar) en premies voor verzekeringen. Reken voor die posten eerst het jaarbedrag uit, en deel dat door 12. Dan heeft u een maandbedrag en komt u tot een realistische gemiddelde maandbegroting.
Onder de streep
Heeft u alle posten ingevuld? Bereken dan het verschil tussen uw totale inkomsten en uw totale uitgaven. Naar welke kant slaat de balans door? Zijn uw inkomsten hoger dan of even hoog als uw uitgaven? Ga -meer- sparen en bouw een buffer op! Zijn uw inkomsten lager dan uw uitgaven? Dan is er sprake van een tekort. Gebruikt u misschien spaargeld om het tekort op te vangen? Of heeft
u schulden of achterstallige rekeningen? Verderop in deze krant kijken we naar de keuzes die u kunt maken om uw begroting weer in balans te brengen.
Reserveer uitgaven
U werkt met een begroting die aangeeft wat uw gemiddelde maandelijkse inkomsten en uitgaven zijn. Dat betekent dat er maanden zijn dat u geld overhoudt en maanden dat u geld tekortkomt. Wanneer u geld overhoudt, zet dat dan direct op uw spaarrekening. Op die manier reserveert u geld voor de maanden dat uw uitgaven hoger zijn dan uw inkomsten. Of bouw een buffer op voor onverwachte uitgaven. Of spaar voor die droomvakantie.
Gratis cursussen over omgaan met geld De gemeente biedt drie gratis cursussen over omgaan met geld. Voor iedere Hagenaar.
Wéét wat je besteedt
In acht bijeenkomsten van 2,5 uur leert u beter om te gaan met uw geld. Na afloop van de cursus heeft u inzicht in uw financiële situatie en heeft u een overzicht van al uw inkomsten en uitgaven. U leert hoe u kunt sparen, besparen en budgetteren. Voor het volgen van deze cursus is het belangrijk dat u de Nederlandse taal voldoende beheerst.
Post en administratie sorteren
Tijdens de workshop van twee uur krijgt u uitleg over hoe u papieren het meest overzichtelijk kunt opbergen. En belangrijker: advies over wat u wel en niet hoeft te bewaren en wat u mag weggooien. Daarna gaat u aan de slag met uw eigen administratie. U krijgt een map met tabbladen die u mag houden. Goed voor weinig
In een drie uur durende workshop wordt aandacht besteed aan wat gezond eten is en welke verleidingen er in de supermarkt zijn. U krijgt voedingstips, doet een smaaktest en vergelijkt de prijzen van verschillende merken.
Aanmelden? Voor de cursussen kunt u zich aanmelden via de website www.denhaag.nl. Gebruik de zoekterm: cursus. 4
Word bewust van wat u onbewust uitgeeft
MAAND:
HOE DOET EEN ANDER DAT NOU? Zoekt u een handig hulpmiddel bij het maken van een begroting? Maak gebruik van het Persoonlijk Budgetadvies, een gratis tool op www.nibud.nl/persoonlijkbudgetadvies. En erg handig, met het persoonlijk budgetadvies kunt u de bedragen in uw eigen begroting vergelijken met die van andere huishoudens. Heel interessant om te zien waaraan u meer of misschien minder dan gemiddeld uitgeeft. Kunt het ook verklaren?
INKOMSTEN netto salaris of uitkering netto salaris of uitkering
, ,
vakantiegeld 13e maand/eindejaarsuitkering kinderbijslag voorlopige teruggaaf Belasting huurtoeslag
, , , , ,
zorgtoeslag kindgebonden budget kinderopvangtoeslag alimentatie kostgeld
, , , , ,
andere inkomsten tegemoetkoming studiekosten gemeentelijke tegemoetkomingen
, , ,
TOTAAL INKOMSTEN
,
, , , , , , , ,
EN
AV E UITG DELIJK
MAAND:
LASTEN VASTE ek ypothe huur/h n e ekost ) servic /licht s e (ga energi water gen echt lastin rioolr jke be i l e t n g gemee heffin toffen n afvals e ing e heff overig ing r ing e k rze rzeker zorgve eidsve h k j i l ake g aanspr ekerin elverz d e o gen n i inb r e ie verzek e g i elevis r ove rnet/t e t n ift i r / on jdsch telefo ant/ti r k t n me ing abonne erenig utie v b i r t n co ng elasti wegenb to ing ing au rzeker chrijv s autove f a f ling o afbeta e benzin voer ar ver a b n e p o tatie kosten alimen studie n e school opvang kinder lingen afbeta vaste Totaal
lasten
, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
U HUISHO en g n i d middel e vo onmaak o h c s g n gin was- e verzor nlijke o o s r e p d zakgel dieren p roken ke hul aven udelij e uitg l e huisho d ijk u o h s i e hu overig en uitgav elijke d u o h s hui Totaal
,
, , , , , , ,
EN UITGAV ERINGS n e n RESERV e o ch g en s kledin aris n invent en tui d huis u o h k r p e a ond to en oud au n e onderh t s o k ziekte tijd extra vrije n e e i t n a vak sparen extra aven gsuitg rverin e s e r Totaal TOTAAL
Het is goed om duidelijk te hebben waaraan u uw geld besteedt. Er kunnen namelijk best veel dingen zijn waaraan u onbewust veel uitgeeft. Bijvoorbeeld aan dat broodje gezond of kopje soep dat u elke dag tussen de middag op uw werk koopt. Of dat flesje water, dat u altijd in de kantine koopt als u aan het sporten bent. ’s Ochtends boterhammen smeren en die mee naar het werk nemen is een stuk goedkoper. En een met fris kraanwater gevulde bidon helemaal! Als u dat soort onbewuste uitgaven over een heel jaar bij elkaar optelt, komt u tot een aardig bedrag. En omdat u zich daar ook meteen van bewust bent, kunt u aardig gaan besparen!
, ,
EN
UITGAV
D:
MAAN
sten: Inkom ven: Uitga
..... € ... .... . € .. .
kort: er/te
Ov
.
... € ....
Foto: DPZ
Wie schrijft die blijft Houd eens een tijdje een kasboek bij. Bijhouden wat er in komt en uit gaat werkt heel verhelderend. Het geeft inzicht waar je op kunt besparen. Een kastboek klinkt ouderwets, maar ze zijn in heel eigentijdse versies te koop, er zijn zelfs online versies van die eenvoudig zijn in het gebruik. Een schrift voldoet natuurlijk ook prima.
5
een uitgave van het Nibud in samenwerking met de gemeente Den Haag
Ai, we geven te veel uit Zijn uw inkomsten hoger dan uw uitgaven? Dan is er weinig aan de hand. Komt u in de
Top 5
min uit, met andere woorden, zijn uw inkom-
bezuinigingen
sten lager dan uw uitgaven? Dan is er sprake van een tekort. Hoe lost u dit op? Met uw spaargeld? Of staan er nog rekeningen open die eigenlijk al betaald hadden moeten worden? Hebt u schulden? Daarmee moet u echt aan de slag, maar u zult merken dat u dat niet in uw eentje hoeft te doen. Hoe doet u dat? Dat zetten we hier kort uiteen.
Urgentie vaststellen
Rood staan
Overleg met de schuldeisers
Rood staan doet vrijwel ieder mens wel eens. En als het u helpt een krappe periode voor korte tijd te overbruggen, dan geeft dat meestal geen problemen. Vergeet niet dat u rente betaalt over het bedrag dat u rood staat. En controleer wel of uw rekeningen afgeschreven worden.
Betalingsachterstanden Als u niet af en toe rood staat, maar keer op keer tekort komt, vormen zich heel snel betalingsachterstanden. Daarmee moet u echt meteen aan de slag om niet in nog grotere problemen te komen. Dat kunt u zelf. Maak een lijst van alle onbetaalde rekeningen, zodat u weet hoe groot uw achterstanden zijn. Schrijf ook op wanneer u het geld had moeten betalen.
Hoeveel kunt u afbetalen?
Heeft u een gemiddeld maandbegroting gemaakt zoals het voorbeeld op pagina 4? Dan weet u snel of en hoeveel u gemiddeld per maand overhoudt. Heeft u hem niet, begin daar dan eerst mee. Met het bedrag dat u overhoudt kunt u de achterstanden inlopen. Let er wel op dat u genoeg geld overhoudt voor de rekeningen van de komende maanden. Voor u het weet, heeft u zo weer een nieuwe betalingsachterstand.
8
Uiteindelijk moet u natuurlijk alle achterstanden terugbetalen, maar bijvoorbeeld de huur en de zorgverzekering zijn erg belangrijk. Betaalt u geen huur, dan kunt u uit uw huis gezet worden. Betaalt u de zorgverzekering niet, dan moet u uw doktersrekening zelf betalen.
Toegegeven, het is lastig, maar bel alle instanties die geld van u krijgen. Maak afspraken hoe u uw betalingsachterstanden gaat inlopen. Misschien in betalen termijnen of als u kinderbijslag of vakantiegeld krijgt?
1. Vakantie en reizen: kortere vakanties, goedkoper verblijven of dichter
bij huis;
2. Luxe artikelen als computer,
televisie of geluidsinstallatie; 3. Uitjes; minder vaak naar de film,
het theater of het pretpark; 4. Buiten de deur eten; minder vaak naar een restaurant of de snackbar; 5. Tijdschriften/ kranten; opzeggen
abonnement(en).
U redt het niet
Misschien houdt u geen geld over om achterstallige betalingen in te lopen. Of lukt het toch niet om zelf afspraken te maken met de instanties die nog geld van u te goed hebben dan. Neem dan direct contact op met de gemeente. Zij kunnen u advies geven bij het oplossen van uw geldproblemen. Kijk ook op pagina 2 en 6 van deze krant om te zien waar u terecht kunt.
Bezuinigen, waarop doe je dat?
Dat is een goede vraag. Als u het lange tijd vol wilt houden, is het niet slim om meteen op alles proberen te bezuinigen. Kijk eerst eens of u een plan kunt maken. Daarvoor is het belangrijk een goed overzicht te hebben over wat er in komt en wat er uit gaat. Hoe u dat aanpakt staat op pagina 3 en 4. Als u dat overzicht heeft, ziet u waar besparingsmogelijkheden liggen. Foto: DSO
Uw situatie verandert In elk mensenleven, ook het uwe, doen zich veranderingen voor die van invloed zijn op de inkomsten en/of het uitgavenpatroon. Soms heeft u ze voorzien of zelfs gepland; denk bijvoorbeeld aan met pensioen gaan, het (ver)kopen van uw huis, samenwonen, trouwen, gezinsuitbreiding, een kind dat gaat studeren. Maar soms dienen veranderingen in uw bestedingspatroon zich onverwachts aan. Een scheiding, overlijden, verlies van baan, arbeidsongeschiktheid, faillissement eigen bedrijf. Minder inkomen
Zodra u weet dat uw inkomenssituatie zodanig gaat veranderen dat u uw uitgavenpatroon moet aanpassen, wacht dan niet af maar ga direct aan de slag. Wat gaat er precies anders worden? Komen er kosten bij, bijvoorbeeld bij een gezinsuitbreiding of verhuizing naar een duurdere woning? Of verliest u geheel of gedeeltelijk uw inkomen? Wat kunt u nog wel betalen en wat niet meer? Maak keuzes, wat moet er door blijven gaan, wat kunt u schrappen? Hoe te handelen?
U moet keuzes maken: • Meer dan ooit is het belangrijk dat u uw administratie op orde heeft en een duidelijk inzicht hebt in –de te verwachteninkomsten en uitgaven (p. 2, 4 en 5 van deze krant). • Check of u in aanmerking komt voor inkomensondersteunende regelingen (p. 3). • Bekijk uw vaste lasten eens kritisch. De energieleverancier, de zorgverzekering, uw telefoon- en internetabonnement. Welke verzekeringen heeft u en heeft u die allemaal wel –zo uitgebreid- nodig? • Bent u een lening aan het aflossen? Kunt u dat misschien versnellen? Controleer goed of de geldverstrekker geen boete berekent. • Komt u er zelf niet uit? Wacht niet, maar vraag ondersteuning van de gemeente Den Haag. Er is heel veel mogelijk (p. 2 t/m 7).
Grip op verleidingen Verleidingen liggen altijd en overal op de loer. In winkels, in uw mailbox, op internet, in tijdschriften en kranten, televisie en radio, niemand ontkomt eraan. U denkt dat u met een ‘speciale aanbieding’ goedkoper uit bent, maar toch kan het u duur komen te staan, omdat u iets heeft gekocht dat u niet van plan was te kopen. En al was het voor de helft van de prijs, de andere helft heeft u wel betaald!
Ken uw verleidingen
Waar liggen uw financiële verleidingen? Wanneer doet u een impulsieve aankoop? Als u alleen bent of juist samen met iemand anders? In de winkel of online? Als u iets mooi vindt of als u iets heel goedkoop vindt? Het is belangrijk dit soort momenten bij uzelf te herkennen. Kijk snel op pagina 8 naar de tips die u helpen verleidingen te weerstaan
Time-out
Spreek met uzelf een timeout af voordat u uw pasje of geld trekt. Ga eerst doen wat u eigenlijk van plan was. De gewone boodschappen halen, dat telefoontje plegen of een rondje hardlopen. Of spreek met uzelf af dat u eerst altijd iemand (uw partner, vriend of vriendin) belt voordat u aan een verleiding toegeeft. Want waar wordt u nou uiteindelijk blijer van? Grip op uw geld hebben of in de problemen komen door impulsieve aankopen waarvan u misschien ook nog spijt krijgt? Gelukt? Vergeet niet uw successen te delen! U kunt trots zijn op uzelf!